Big Data Kan het echt iets voor de zorg betekenen? Dr N.S. Hekster 9 oktober 2014
1
Big Data in de Zorg
© 2014 IBM Corporation
De visie To wrest from nature the secrets which have perplexed philosophers in all ages, to track to their sources the causes of disease, to correlate the vast stores of knowledge, that they are quickly available for the prevention and cure of disease - these are our ambitions Sir William Osler (1849-1919)
Co-founder of the Faculty of Medicine Johns Hopkins University
2
Big Data in de Zorg
© 2014 IBM Corporation
Agenda
Big Data toegepast op de zorg Voordelen via voorbeelden Randvoorwaarden om succesvol te zijn Blik op de toekomst
3
Big Data in de Zorg
© 2014 IBM Corporation
Introductie spreker Mijn naam: Nicky Hekster Functie: Technical Leader Healthcare & LifeSciences IBM Benelux
Actief in ICT sinds 1987, in HC & LS sinds 2006 Past vendor co-chair IHE Nederland
[email protected] Te vinden op
4
Big Data in de Zorg
© 2014 IBM Corporation
Is er wel een definitie van Big Data?
5
Big Data in de Zorg
© 2014 IBM Corporation
Inconsistente kwaliteit en toenemende kosten vragen om verandering • Medicatiefouten leiden jaarlijks tot zo'n 90.000 onnodige opnames
Verhoging van doeltreffendheid en doelmatigheid
Verbetering van de klinische bedrijfsvoering
6
6
Big Data in de Zorg
• De kosten van incidenten in de zorg bedragen jaarlijks 4 miljard euro • Geneesmiddelen tegen kanker en Alzheimer werken in 75 -80% van de gevallen niet • Het aantal mensen dat in Nederland per jaar overlijdt aan vermijdbare medische fouten is ca. 1500 tot 1600 • Er gaan jaarlijks miljoenen verloren door administratieve en klinische verspilling, fraude, en misbruik
© 2014 IBM Corporation
7
Big Data in de Zorg
© 2014 IBM Corporation
Big Data – taxonomie De vier v’s Volume
Velocity
Petabytes Exabytes Zetabytes Iotabytes Brontobytes Geobytes
Streaming data, milliseconden tot seconden tijd om te antwoorden
Big Data in de Zorg
Variety
Gestructureerd, ongestructureerde tekst, multimedia
Veracity
Onzekerheid, inconsistentie, ambiguïteiten
© 2014 IBM Corporation
Big Medical Data
Echt meer dan de traditionele datatypes
Transactionele - en applicatiedata Medische techniek Social media data Institutionele data Wetenschappelijke artikelen Medische beelden, VNA’s Klinische rapporten en verslagen 9
Big Data in de Zorg
© 2014 IBM Corporation
Analytics in de praktijk We staan hier
Optimalisatie
Voorspellen
BI Rapportage en ad hoc Analyse • Wat is de beste keuze? • Wat gaat er gebeuren? • Wat zal het gevolg zijn? • Wat gebeurde er? • Wanneer en waar? • Hoeveel?
Huidige analytics niveau Data-integratie Data warehouse
Transactionele rapportage • Basale rapportage • Spreadsheets • Financieel, administratief
10
Big Data in de Zorg
• • • •
Dashboards Klinische data repositories Afdeling data marts Proces mining
Voorspellende analyses
Decision support analytics • • • •
Ziekenhuisbrede analytics Evidence-based medicine Clinical outcomes analytics Clinical Decision Support
• • • •
Gepersonaliseerde zorg Dynamische fraudedetectie Patiëntgedrag Beheersing epidemieën
© 2014 IBM Corporation
Van Gegevens naar Inzicht m.b.v. Healthcare Analytics Verbetering van het klinisch proces
Reductie van wachttijden
Optimalisatie van zorgpaden en logistiek
Effectiviteit en efficiëntie
Identificatie van patiënten met een Definitie van Voorspelling hoog risico doelmatige toekomstige behandelplannen aandoeningen en (EBM) behandeling 11
Big Data in de Zorg
Nauwkeurige voorspelling van te gebruiken middelen
Bevolkings gezondheid
Preventie Inschatten van zorgtrends
Surveillance van ziekten
© 2014 IBM Corporation
Realiteit: zorg op het lijf geschreven?
vereist betere registratie, toegang tot en analyse van relevante patiëntinformatie en klinische kennis Meer kunst dan wetenschap Meer wetenschap dan kunst
Goed
Gepersonaliseerd
(Gebaseerd op mensen zoals ik)
Toegang tot relevante patiëntinformatie
Voorspellend en Evidence-based (Gebaseerd op patiëntencohorts)
Intuïtief en volgens klinische consensus (Op basis van partiële toegang tot beschikbare patiëntinformatie en klinische kennis)
Proefondervindelijk
(Gebaseerd op expertise en ervaring)
Matig Matig
Toegang tot klinische kennis
Goed
(e.g. Diagnostische hulpmiddelen, kennis van de oorzaken van ziekten, empirisch bewijs of vergelijkende effectiviteit) Bron: IBM Global Business Services and IBM Institute for Business Value 12
Big Data in de Zorg
© 2014 IBM Corporation
En waar was de holistische kijk op de patiënt?
Symptomen Koorts, duizeligheid, buikpijn, rugpijn, hoest, ...
Familiehistorie
Diabetes, borstanker, hartproblemen, erfelijke ziekten, ...
Patiënthistorie
Hoge bloeddruk, verhoogd cholesterolgehalte, verminderde schildklierwerking, chronische blaasontsteking, roken, alleenwonend, ...
Klinische historie
Bloeddruk, hartslag, temperatuur, pijnscores, labuitslagen, ...
Medicatiehistorie
Pravastatine, betablokkers, lasix, aspirine, chemotherapie, anti-emetica, ...
Big Data in de Zorg
© 2014 IBM Corporation
Klinische genetica en systeembiologie Genomics Proteomics Transcriptomics Metabolomics Correlatie geno- en fenotype Predisposities Modellering, simulatie Reactie op geneesmiddelen Mutaties 14
Big Data in de Zorg
© 2014 IBM Corporation
Sentiment meting, klachten Multi-channel meldingen
Implantaten Kunstknieën, kunstheupen, pacemakers, borstimplantaat, tanden/kiezen, …
(Bij)werking van medicijnen Lareb
Socianalytics Facebook, twitter Communities
15
Big Data in de Zorg
© 2014 IBM Corporation
Volksgezondheid
Public health, richtlijnen, … Nationale bevolkingsonderzoeken Borstkankerscreening Darmkankerscreening …
Epidemiëen, pandemiëen Griep Voedselketenveiligheid Malaria, knokkelkoorts Ebola …
Klinische doelmatigheid en effectiveitstudies Consortia Continue evaluatie medisch handelen Geneesmiddelen 16
Big Data in de Zorg
© 2014 IBM Corporation
Pharma R&D Intellectual Property management Octrooien, wetenschappelijke literatuur
Inclusie management bij cohorts voor clinical trials Patient similarity analytics
17
Big Data in de Zorg
© 2014 IBM Corporation
Apps for Health
mHealth generated data Telemonitoring Wearable computing Van zelfmeting tot Quantified Self
18
Big Data in de Zorg
© 2014 IBM Corporation
IBM Watson
De nieuwe adviseur van de arts Complexe diagnosen
Betere en beter afgestemde medicatie Voorkomen van medische missers Evidence Based Medicine (EBD) Natuurlijke taal interface – NLP Opstellen van hypothesen Zelf-lerend en adaptief
Big Data in de Zorg
© 2014 IBM Corporation
Slimmere gezondheidszorg d.m.v. big data en analytics
Integratie van virale genomics data met klinische gegevens om de reactie op een anti-HIV therapie te voorspellen.
Real-time analytics op streaming data van medische instrumenten ter monitoring van te vroeg geboren baby's in het Toronto Sick Children's Hospital.
Verbetering van kennis over en plannen van heropnames rondom Congestief Hartfalen (CHF) via het correleren van ongestructureerde en gestructureerde data. Big Data in de Zorg
Koppeling van o.a. DNA-expressies en klinische data voor een beter begrip van en sneller onderzoek naar inflammatoire darmziekten.
Verbetering van kennis en diagnostiek en vroegtijdige herkenning t.b.v. zeldzame ziekten.
Creëren van een uitgebreide corpus van gegevens over epilepsie, waaruit via predictive analytics betere behandelingen en medicatievoorschriften worden gedistilleerd. © 2014 IBM Corporation
Slimmere gezondheidszorg d.m.v. analytics Montpellier Analyse van gestructureerde en ongestructureerde data rondom hoofdhalskanker en andere aandoeningen -correlaties van comorbiditeit.
Analyse van juiste eerste behandelopties om erosieve vorm van reumatoide polyartritis tegen te gaan.
Onderzoek naar de afwijkingen van richtlijnen en best practice behandelingen bij kanker, gegeven kwaliteit en uitkomst.
Big Data in de Zorg
© 2014 IBM Corporation
Randvoorwaarden
Is er genoeg talent? Data scientist – een factotum? Clinical librarian 2.0 Geneeskunde met minor big data Big data met minor geneeskunde
Is men bereid tot een cultuurverandering? Data-driven regievoering en besluitvorming Geïntegreerde en schaalbare bedrijfsaanpak Angst voor reputatieschade? Financiering
22
Big Data in de Zorg
© 2014 IBM Corporation
McKinsey Institute on Big Data Jobs
Er zal een tekort aan talent ontstaan, nodig voor organisaties om te profiteren van big data . In de V.S. alleen al dreigt in 2018 een tekort van 140.000 tot 190.000 mensen met diep analytische vaardigheden, evenals 1.5 miljoen managers en analisten, die hebben geleerd om met big data analyses effectieve beslissingen te kunnen nemen. http://www.mckinsey.com/mgi/publications/big_data/index.asp. 26
Big Data in de Zorg
© 2014 IBM Corporation
Een 6-lagen model en interoperabiliteit langs de DIKW pijplijn Data - Informatie - Kennis - Wijsheid WET & REGELGEVING
Privacy en beveiliging
ORGANISATIE
Beleid, regievoering
ZORGPROCES
Samenwerking
INFORMATIE
Informatie-inhoud, codering, standaarden
APPLICATIES
Softwarekoppeling
TECHNIEK
Big Data in de Zorg
Infrastructuur
© 2014 IBM Corporation
Randvoorwaarden
Durft men allianties aan te gaan? Samenwerking met andere zorginstellingen, verzekeraars of commerciële partijen Gelegenheidscoalities/consortia t.b.v. clinical trials Crowd-sourced studies en onderzoek Bevrijd de data! Individuele of gemeenschappelijke doelen? Hoe voorkomen we economische machtsconcentraties?
Is er een helder normatief kader? Privacy en security – juridische afbakening Ethiek Hoe definieer je data-eigenaarschap? Hoe creëren we transparantie over het vergaren en aanwenden van data? 25
Big Data in de Zorg
© 2014 IBM Corporation
26
Big Data in de Zorg
© 2014 IBM Corporation
Dank voor uw aandacht!
27
Big Data in de Zorg
© 2014 IBM Corporation