EcoCamp 20 SNP.NL magazine mrt 2009
Patagonia
In de geest van oude jagers door wild Patagonia Als hommage aan de oorspronkelijke bewoners van Patagonia bouwden Chilenen in 2000 een bijzonder koepeltentenkamp in het Nationale Park Torres del Paine. Argentijnen volgden in 2006 met een eigen versie vlakbij Nationaal Park Perito Moreno. Op deze zogenaamde ‘EcoCamp’ campings heeft u optimaal contact met de natuur en geniet u van het hoogste comfortniveau dat ecologisch gezien in een kwetsbare omgeving mogelijk is. Verslaggever John van der Rest ging op onderzoek. Tekst en fotografie: John van der Rest
biedt moderne oerbeleving Kijk daar lopen ze. Langs een snelstromende rivier. Door glooiend steppelandschap van stug geel gras en laag struikgewas beweegt een groep mannen, vrouwen en kinderen zich langzaam voort. Moe en hongerig zijn ze op zoek naar guanaco’s (soort lama’s) en ñandu’s (soort struisvogels) voor vlees, huiden en veren. Het is bewolkt, winderig en het regent zacht. Opeens houden ze halt. ‘Paine, paine!’ (‘blauw’ in hun taal) klinkt het. Aan de horizon doemt een enorm meer op. Op de kale oevers grazen roodbruine guanaco’s in overvloed. Gejuich klinkt op.
Ecologisch luxe kamperen Elfduizend jaar later geven het ontwerp van hun woonhuis en de geest waarin deze mensen leefden een nieuwe dimensie aan de beleving van het spectaculaire landschap van Patagonia. Het concept EcoCamp wordt geboren. Bij een ecokampement denkt u misschien aan blauwbekken in een (biologisch) katoenen tentje, uw behoeften doen hangend boven een winderig en geurend gat in de grond, knabbelen op rauwe wortels en uzelf wassen met iets te fris gletsjerwater. Dat is ook vast de meest authentieke
Terwijl de mannen op jacht gaan, bouwen de vrouwen een nieuw kampement; vanuit pure intuïtie met wat de natuur hen biedt. Ze snijden takken van inheemse lengabomen, buigen en verbinden die tot koepels en bekleden ze met dierenhuiden. In de altijd actieve windtunnel van Patagonia blijkt het ontwerp oersterk. Dit tafereel speelt zich elfduizend jaar geleden af. Net als honderdduizenden toeristen nu, reisden toen ook al mensen door het verre zuiden van Argentinië en Chili, het gebied dat wij nu Patagonia noemen. De Aónikenk, zoals ze heten, waren jagers en half-nomaden. Gedurende de zomer trokken ze onderlangs de bergen van de Zuidelijke Andes. In de winter volgden ze de kustlijn van de Atlantische Oceaan. Dit verhaal begint in die tijd. Gaat u mee?
SNP.NL magazine mrt 2009
21
De Aónikenk bouwden vanuit pure intuïtie ervaring die hoort bij de oude jagers, maar zo ver gaat de hommage aan het verleden nu ook weer niet. Uw huidige gastheren en –vrouwen bedoelen met de term Eco dat is nagedacht over de opzet en de plek van het kamp, milieuaspecten en natuurbeleving. Net als de Aónikenk in het verhaal hierboven, arriveer ik op een bewolkte, regenachtige dag in Torres del Paine. Mijn tent staat echter al en ik word warm ontvangen in een grote koepeltent met een brandende houtkachel en banken met schapenvachten, met Pisco Sour (locaal aperitief), toastjes, guacamole en broodjes gegrilde worst. Terwijl ik nippend van mijn drankje wegzak tussen de kussens, kijkt een
22 SNP.NL magazine mrt 2009
in zwart geschilderde woeste krijger mij vanaf het tentdoek aan. EcoCamp Patagonia ligt aan de voet van de besneeuwde 2668 meter hoge Monte Almirante Nieto, verscholen op een kleine vlakte net boven de toeristendrukte van een groot nieuw hotel en een berghut. Bij helder weer zijn ook delen van de spectaculaire granieten Torres, waaraan het nationale park zijn naam dankt, zichtbaar. Kabouterhuisjes Het kamp bestaat uit vijftien standaard ‘domes’ (dome betekent koepel), en acht nieuwe luxe ‘suite domes’. De standaard tenten zijn twee meter hoog en vier meter in doorsnede. Met de groene kunststof bekleding en de hou-
ten ingang lijken ze meer op kabouterhuisjes dan op tenten. Dat geldt nog meer voor de 28 m2 grote luxe suites, eigenlijk minihotels, die zijn voorzien van een deur met slot, een eigen houtkachel, toilet en douche. In drie sfeervol ingerichte en met houtkachels verwarmde koepeltenten van negen meter doorsnede organiseert het personeel, een enthousiaste groep jonge Chilenen, de ontvangst en serveert men ontbijt en diner. Ik word getrakteerd op een
Patagonia
Hier zoekt de natuur actief contact met de mens
door met water. Urine uit het urinoir bij de heren verdwijnt na filtering in de bodem onder het toiletgebouw. U douchet met water dat met aardgas via geisers wordt verwarmd en de verlichting werkt op zonne-energie. Biologisch afbreekbare zeep en shampoo zijn vanzelfsprekend aanwezig.
perfect verzorgd buffet met salades, gekookte groenten, gebakken aardappelen, gegrild schapen- en kippenvlees, rode wijn en water. Na afloop krijg ik een lamp op batterijen mee naar de tent; opgeladen via een generator die elektriciteit maakt uit de kracht van stromend beekwater. Ik loop over houten looppaden speciaal aangelegd tussen de tenten om de bodem te ontzien - naar mijn eigen jagershutje.
Het is inmiddels donker en boven mij strekt een helder fonkelende sterrenhemel zich uit. In het houten toiletgebouw staat een belangrijk ecologisch onderdeel van het EcoCamp: moderne composttoiletten. In een ingenieus systeem onder het gebouw, waar u verder niets van merkt, wordt de ontlasting door bacteriën omgezet naar droge, geurloze compost. U zit zelf op een gewone wc-pot met bril en spoelt
De binnenkant van mijn dome is goed geïsoleerd en warm bekleed met een soort jutedoek. De Aónikenk sliepen waarschijnlijk op de grond onder warme vachten. In EcoCamp Patagonia slaapt u in een prima bed tussen zachte fleecelakens, onder twee wollen dekens, een dekbed en, oké voor de beleving dan, een schapenvachtje aan het voeteneind. Super warm. Ik kruip in bed, luister lang..........en hoor helemaal niets. Behalve het ruisen van af en toe een windvlaag. Mijn koepelhutje kan windstoten tot wel 160 km per uur hebben; een geruststellende gedachte in deze contreien.
SNP.NL magazine mrt 2009
23
Moderne jagers De volgende ochtend word ik al om vijf uur wakker. Dat zien ze graag in het EcoCamp. Ze hebben zelfs kunststof ramen in de koepels gemaakt, zodat de vroege zon als natuurlijke wekker zijn prikkelende werk kan doen. Het eerste ochtendlicht op de bergen is magisch mooi en de energie van een frisse ochtend in de wilde natuur verkwikkend; dat mag u niet missen. Vanuit mijn warme holletje steek ik mijn neus boven de dekens uit. Poeh, best fris. Slechts een enkel vrolijk vogeldeuntje doorbreekt de oorverdovende stilte. Zalig zo’n warm bed in een door ñirrebosjes omringde eigen tent, van waaruit ik bergtoppen zie en regen, wind en vogelgezang hoor, weg van de volle berghutten en hotels elders in het park. Onder het getik van regendruppels op het tentdoek val ik weer in slaap. In een droom zweef ik als een condor over de Patagonische IJskap. Vanuit de hoogte kijk ik neer op het immense lichaam van honderden kilometers Pleistoceen ijs dat als een koude deken al vele eeuwen bergen en meren bedekt. Ik volg de lange blauwe armen die zich als gletsjers diep uitstrekken in valleien en in talloze meren, waarin blinkende ijsbergen onopzettelijk poseren voor de klikkende en zoemende camera’s van moderne jagers. Op zoek naar oerervaringen jagen we niet op vlees en huiden, maar naar de beelden van Patagonia die sinds de tijd dat de Aónikenk hier rondtrokken niet zijn veranderd. Zoals de door wolken omhulde, eeuwig bevroren toppen van de Torres en Cuernos del Paine in Chili. En in Argentinië van Cerro Torre en Fitz Roy, die met hun muren van duizenden meters steil graniet domineren over de oneindige vlaktes van de pampa. Beelden van de guanaco die nog even elegant de harde wind weerstaat en die met een air van waardigheid als heer en meester uitkijkt over zijn leefgebied. Misschien zelfs beelden van de mysterieuze puma, als die vanuit het niets even gracieus als dodelijk toeslaat. Met een denkbeeldige sprong neem ik u vanuit Chili mee over de bergen naar Argentinië, naar EcoCamp Perito Moreno. Vanuit het toeristenstadje El Calafate rijden we naar een schiereiland, langs een zijarm van het diepblauwe Lago Argentino, over het uitgestrekte land van een grote boerderij, hier Estancia genoemd. Zes hekken maken we open en weer
24 SNP.NL magazine mrt 2009
dicht. Een kudde roodbruine Herford koeien gaat loeiend met tegenzin opzij. Uiteindelijk komen we aan bij een oud Lengabos aan het grootste meer van Argentinië en zien we in de verte de beroemdste gletsjer van ZuidAmerika: Perito Moreno. Ik open de deur van de auto, stap uit en val opeens helemaal stil. Het voelt alsof ter plekke iemand een deken van diepe rust over mijn schouders hangt. Dit is een hele bijzondere plek. Thuiskomen Eigenaar Billy Zeballos kijkt niet op van mijn reactie. Hij loopt verder door hoog gras en verdwijnt tussen de bomen. Geen pad en geen tent te zien. ‘Ho, wacht even, waar is het EcoCamp?’ Twintig meter verder het bos in doemt een witte waas van tentdoek op tussen grijs, bruin en groen van oude bomen. Wat een plek! Wat een rust. Hier zoekt de natuur actief contact met de mens. Je kunt er niet omheen, alle zintuigen openen zich. Billy legt uit dat de plek eeuwenlang een eiland was. De isolatie en afwezigheid van menselijke invloed creëerden een eigen energie. EcoCamp Perito Moreno is kleinschaliger van opzet dan het kamp in Torres del Paine. Acht witte standaard dometenten met twee bedden, een houten toiletgebouw en een grote eettent met zitbank, tafels en stoelen, staan verspreid onder de bomen. Dit heeft nog echt iets van een camping, met een openluchtkeuken waarin mede-eigenaar Eduardo zelf kookt. Net als thuis wordt uw bed hier niet elke dag opgemaakt (behalve als u dat graag wilt). Net als thuis eet u wanneer u trek heeft, in de eettent, of gewoon uit het vuistje, staand bij de ‘keuken’. U doet alleen waar u zin in heeft: slapen, tekenen, vogels kijken, zingen, uren tegen een boom zitten, slenteren langs het meer...... Het gaat hier om de pure essentie van reizen: het in je opnemen van een plek en van een unieke ervaring. Hier kunt u als moderne nomade tijdens uw reis van hotspot naar hotspot bijtanken met de energie van de wilde natuur. Hier kunt u uitrusten, nadenken en voelen, met de luxe van een goed bed, chauffeur, kok en eventueel een gids. Is juist die diepe oerervaring van verbondenheid met de natuur niet de ultieme hommage aan het jagersvolk van de Aónikenk? De EcoCamp boodschap is in ieder geval duidelijk: welkom thuis in Patagonia.
Zelf vanuit Ecocamps de wildernis van Patagonia beleven Eco Patagonië, individuele natuurreis vanuit sfeervolle ecologische accommodaties en estancia's Het schiereiland Peninsula Valdés is de kraamkamer voor zeeleeuwen, zeeolifanten, pinguïns en orka’s. Hier kijkt u vanuit uw eigen comfortabele eco-dometent door de grote ramen naar de Monte Almirante Nieto, een gedeelte van de granieten spitsen van het nationale park Torres del Paine. Onder leiding van een kundige gids ontdekt u in lichte wandelingen het bijzondere landschap van de Cuernos Principal en Norte; lengabossen, turkoois gekleurde meren en overhangende gletsjers. In het nationale park Los Glaciares verkent u de prachtige meren Lago Torre en Lago Capri. Daarna verblijft u in Ecocamp Cerro Moreno, dicht bij de natuur, met de Perito Moreno op een steenworp afstand, de gletsjer die bekend staat om zijn ijsblauwe muur van 60 meter hoog.
Reiscode: 264102
Reisperiode: okt - mrt
Overige reizen naar Patagonia: Groepsreizen • Patagonië Wandelreis Wandel door het zuiden van Chili en Argentinië 24-daagse wandelreis vanuit hotels en trekkershutten reiscode 142033 • Patagonië Trekking Te voet naar het ’einde van de wereld’ 24-daagse avontuurlijke rugzaktrekkings vanuit hotels, langs trekkershutten en met tenten reiscode 142032 Individuele reizen • Argentijns Patagonië - natuurreis Per openbaar vervoer te voet langs gletsjers en ijsmeren 16-daagse rondreis vanuit hotels reiscode 264100 • Patagonië & Lake District Te voet langs glestjermeren in het zuiden van Chili en Argentinië 20-daagse rondreis met huurauto langs hotels en trekkershutten reiscode 263110 • Patagonië Dagwandelingen door drie top parken 21-daagse wandelreis vanuit hotels en blokhutten reiscode 263106