JIJ NAAM: LEEFTIJD: WOONPLAATS: SCHOOL: NATIONALITEIT: HOBBIES:
Bi ba Nederlandse kinderen behoren tot de gelukkigste van de wereld. Er leven hier zo’n 4 miljoen kinderen en met de meeste gaat het prima. Maar met sommige gaat het niet zo goed. Ze lijden onder kindermishandeling en uitbuiting of belanden in de cel omdat ze de criminaliteit in zijn gegaan. Anderen verlaten school zonder diploma. Het VN-Kinderrechtenverdrag is er voor alle kinderen, want alle kinderen hebben recht op een goede toekomst.
introfilmpje 2
4)
Je hebt als jongere niet alleen rechten maar ook plichten. Verbind het juiste recht aan de bijbehorende plicht.
STAR TV R A G E N
Je hebt recht op vrijheid van meningsuiting.
Je mag als kind niet in de bouw werken.
Kinderen moeten worden beschermd door de overheid tegen gevaarlijk en schadelijk werk.
Je moet van je vijfde tot en met je zestiende verplicht naar school.4
Je mag niet gediscrimineerd worden.
Je moet de mening van anderen respecteren.
Je hebt recht op onderwijs.
Je mag niet pesten.
1) Welke basisbehoeftes delen alle mensen op de wereld met elkaar? Noem er twee:
1 2
2)
Wat heeft, volgens Ajouad, iedereen sowieso met elkaar gemeen?
3) Vul de tijdlijn hieronder aan met de
juiste gebeurtenissen. Kies uit: Nederland ratificeert 1 het VN-Verdrag van de Rechten van het Kind Einde Tweede Wereldoorlog Universele Verklaring van de Rechten van de Mens VN-Verdrag van de Rechten van het Kind
5)
Geef twee voorbeelden van kinderrechtenschendingen: één ver weg en één dichtbij IN NEDERLAND
BUITEN NEDERLAND
1924
1945
1959
Geneefse Conventie voor de Rechten van het Kind
Oprichting Verenigde Naties 2
VN-Verklaring 3 van de Rechten van het Kind
1945
1948
1) Ratificeren = het opnemen van internationale verdragen in nationale wetten. 2) Verenigde Naties (VN) = internationale organisatie bestaande uit regeringen die willen werken aan vrede en
mensenrechten in de wereld. Op dit moment zijn 192 staten lid van de Verenigde Naties. 3) Het verschil tussen een verklaring en een verdrag = een verklaring is een intentie van landen om bepaald
1989
beleid uit te voeren, maar is niet juridisch bindend. Een verklaring vormt vaak de basis voor een verdrag. Een verdrag is wél juridisch bindend. 4) In Nederland ben je tot je zestiende leerplichtig. Na je zestiende geldt
1995
er een kwalificatieplicht. Deze duurt tot je achttiende. Dat wil zeggen dat je zonder startkwalificatie nog niet van school mag tot je achttiende. Een startkwalificatie is een havo-, vwo-, of mbo-diploma op niveau 2.
filmpje 3
bi ba KIJKV R A G E N
1) Biba chat graag. Ze ontmoet een jongen
online en stuurt hem naaktfoto’s van zichzelf. Dit doet ze niet plotseling. Leg uit hoe Biba hier stapje voor stapje toe komt. Zet de gebeurte nissen in de goede volgorde van 1 tot 10: STAP
GEBEURTENIS
Na een maand zegt de jongen een fotoshoot voor haar te kunnen regelen. De jongen zegt dat hij van Biba houdt en haar mooi vindt. Biba wil niet helemaal naakt voor de webcam, maar de jongen dreigt foto's online te zetten.
2)
Biba staat er helemaal alleen voor. Wat hadden de volgende personen voor haar kunnen doen toen de naaktfoto’s eenmaal gemaakt waren? OUDERS
POLITIE
Biba blokt de jongen.
1
Biba ontmoet een leuke jongen online.
SCHOOL
Biba moet steeds verder gaan, maar ze wil niet. De jongen komt terug onder een nieuw e-mailadres. Biba weet niet wat ze moet doen. Biba gaat voor de fotoshoot halfnaakt voor de webcam en maakt naaktfoto's van zichzelf.
3)
a) Maak jij zelf ook gebruik van social media als facebook?
Biba en de jongen chatten elke dag. Hij noemt haar zijn prinses. De jongen wil haar zien op de webcam omdat veel mensen fake zijn volgens hem.
b) Heb jij zelf maatregelen genomen om je privacy te beschermen?
bi ba 4
KIJKV R A G E N
4) Geef Biba en anderen advies over
1
het gebruik van social mediawebsites. Geef drie adviezen over hoe je als kind of jongere het beste je privacy kunt beschermen:
2
3
bi ba 5
KIND E R R E C H T
Waar gaat het over? Bekijk het VN-Kinderrechtenverdrag achterin. Over welk kinderrecht gaat dit filmpje? Let op: er zijn meerdere antwoorden mogelijk.
Biba lijkt best een sukkel. Ze
Wat ook veel voorkomt op het
kleedt zich zomaar uit voor
internet is sexting: jongeren
de webcam. Toch overkomt
die onderling seksueel getinte
dat meer jongeren. Wat Biba
berichten en beelden uitwis-
overkomen is, heeft een naam:
selen. Vrijheid van meningsui-
grooming. Volwassenen die kin-
ting zeg je (artikel 13 van het
deren via het internet benade-
Kinderrechtenverdrag)? Moet
ren en hun vertrouwen winnen
kunnen? Misschien, maar je
om hen uiteindelijk seksueel te
wordt er wel kwetsbaar door
misbruiken of uit te buiten. Dit
als er naaktfoto’s van je op het
is een ernstige schending van
net rondzwerven. Zeker als je
de rechten van het kind, in het
bedenkt dat veel kinderen en
bijzonder van artikel 34 van het
jongeren hun privacy (artikel
VN-Kinderrechtenverdrag. Het
16) op het net absoluut niet goed
Kinderrechtenverdrag kent zelfs
geregeld hebben én ook nog
een soort bijlage om kinderen
eens slecht geïnformeerd zijn
extra te beschermen tegen sek-
over de risico’s.
suele uitbuiting: het Facultatief protocol inzake verkoop van
Artikel 17 van het Kinderrech-
kinderen, kinderprostitutie en
tenverdrag stelt dat je recht hebt
kinderpornografie. De Neder-
op informatie en op veel scholen
landse overheid heeft dit proto-
wordt er inmiddels voorlichting
col in 2010 geratificeerd, wat wil
gegeven over veilig internet
zeggen dat ze nationale wetten
gebruik.
heeft aangepast aan bepalingen
Misschien is dat ook wel het
uit dit protocol. Zo is grooming
geval bij jou op school. De over-
per 1 januari 2010 strafbaar
heid moet jou tegen engerds op
gesteld in de Nederlandse wet.
het net in bescherming nemen en heeft voor dit doeleinde onder meer het Meldpunt Kinderporno opgericht. Ook kan je je verhaal kwijt bij de kindertelefoon als je zoiets overkomt.
bi ba 6
DISC U S S I E
Wat vind jij? 2) De overheid zou internetverkeer strenger moeten controleren. Desnoods door censuur toe te passen.
1) Er is geen sprake van seksueel misbruik. Biba heeft het aan zichzelf te wijten dat er naaktfoto’s van haar op het web zijn verschenen.
bi ba 7
IN HE T N I E U W S
Justitie wijst ‘de jongelui’ op kwade seksuele zaken
Meldpunt voor nare internetervaring jongeren
de Volkskrant / 16 januari 2007
de Volkskrant / 7 februari 2012
KIM VAN KEKEN – Met de leus ‘seks is natuurlijk
Jongeren die verve-
website met bijbehorende
spannend en hoort bij het leven, maar is niet altijd
lende zaken ervaren op
knop vandaag in Schevenin-
zonder gevaar’, is het Openbaar Ministerie (OM)
internet, kunnen vanaf
gen, daarbij vergezeld door
een campagne voor jongeren begonnen.
vandaag terecht op de
een aantal jongeren.
website Meldknop.nl. Het onderwerp klinkt juri
Volgens de Rutgers Nisso
De site geeft informatie,
Hoe vaak jongeren last heb-
disch en taai. ‘Toch hebben
Groep, een kenniscentrum
advies en hulp aan jonge-
ben van bijvoorbeeld pesten
we naar de taal van de jon-
voor seksuele vraagstuk-
ren die online te maken
op internet, valt niet met
gelui gezocht’, zegt officier
ken, heeft een kwart van
krijgen met discrimina-
absolute zekerheid te zeggen.
van justitie Kitty Nooy, die
de jongeren het afgelopen
tie, seksuele intimidatie
Van de 1000 jongeren die op
meewerkte aan het krant. ‘De
half jaar wel eens cyberseks
of pesterijen.
internet een vragenlijst van
zogeheten Jip en Janneketaal
gehad. ‘Jezelf in je nakie
dus.’ Om ‘de jongelui’ aan
laten fotograferen op het net
De site is een samenwerking
invulden, zei ongeveer een
te spreken staat De VetVer-
klinkt spannend, maar dat
tussen diverse organisaties.
kwart wel eens online gepest
keerd Krant bol met leuzen
kan dus ook gevaarlijk zijn’,
De Kindertelefoon, Pestweb,
te zijn.
van jongeren, zoals ‘als je
zegt Nooy.
de meldpunten voor discri-
logisch nadenkt, weet je dat
Het doel van de krant is jon-
minatie en kinderporno, en
Overigens wordt er nog
je niet voor je vriend met een
geren te informeren voordat
de politie zijn erbij betrok-
steeds vaker ‘offline’ gepest
andere jongen naar bed moet
het te laat is. Er wordt voor-
ken. Verscheidene deskun-
dan op internet, bleek on-
gaan’. Toch is er ook veel
gelicht over seksueel geweld
digen kunnen jongeren die
langs uit een groot Europees
ruimte voor (juridisch) spe-
in het uitgaansleven, maar
een nare ervaring op het web
onderzoek waaraan onder
cialisten, die uitleg geven wat
ook over verkrachtingen
hebben meteen helpen als ze
meer het Sociaal Cultureel
te doen wanneer een jongere
door bekenden. ‘Iedereen
zich per e-mail of telefoon
Planbureau (SCP) meewerk-
in de problemen komt.
denkt aan een enge man in
melden.
te. Van de ongeveer 1000
‘Je kunt niet genoeg doen om
de bosjes, maar het gebeurt
Meldknop is niet alleen een
kinderen die het SCP inter-
jongeren goed voor te lich-
bijna altijd door iemand die
website, maar ook letterlijk
viewde, zei 14 procent het
ten’, zegt Nooy. ‘We zullen
je kent.’
een knop die in de internet-
afgelopen jaar te maken te
browser gezet kan worden
hebben gehad met pesterijen.
nooit klaar zijn, en moeten
onderzoeksbureau No Ties
de voorlichting steeds in
De VetVerkeerd Krant is in
om de site direct te openen.
4 procent zei in de laatste 12
een nieuw jasje steken.’ Zo
twee jaar zes keer verschenen
Minister van Veiligheid
maanden te zijn gepest op
is het accent nu verschoven
op de site www.vetverkeerd.
Ivo Opstelten lanceerde de
internet.
van waarschuwen voor de
nl met thema’s als spijbelen
zogeheten loverboys naar
en discriminatie. Zo’n 25
de ‘viespeuken’ die jonge-
duizend jongeren lezen de
ren kunnen tegenkomen op
krant. Door het blad aan alle
internet.
brugklassers te sturen, hoopt het OM meer jongeren te bereiken.
bi ba 8
IN HE T N I E U W S
Lees de artikelen op pagina 7. In 2007 probeerde het ministerie van Jusitie jongeren nog bewust te maken van gevaren rond seks en internet via een krant. Sinds 2012 kunnen jongeren vervelend gedrag op internet melden bij de website Meldknop.nl.
2)
Zou jij gebruik maken van Meldknop.nl als je in aanraking komt met vervelend internetgedrag?
1)
Geef bij elk medium (krant en website) in het schema hieronder aan wat je ervan vindt. • Geef van elk een voordeel en een nadeel. • Trek je conclusie: welk medium werkt volgens jou het beste.
KRANT
Voordeel:
Conclusie:
WEBSITE
Nadeel:
Voordeel:
Nadeel:
bi ba 9
ACTIV I TE I T
Rollenspel: Kindertelefoon Biba raapt al haar moed samen en belt de kindertelefoon. Wat zal het advies zijn? • Biba (leerling 1) start met het vertellen wat haar overkomen is. • De kindertelefoon (leerling 2) geeft advies. • De observator (leerling 3) geeft een reactie op het advies. Het advies heeft onder meer te maken met de rechten die Biba heeft en de instellingen die voor haar rechten moeten opkomen en Biba moeten beschermen. Ook kan het advies gaan over wat de mogelijkheden op internet zijn om je privacy te beschermen. WERKVORM: IN GROEPJES VAN DRIE
1) Iedereen speelt een keer: - Biba - adviseur kindertelefoon - de observator geeft commentaar op hoe het gesprek verliep. 2) Je stelt een advies op als groepje. 3) Je rapporteert dit advies als groepje aan de klas.
MEER WETEN OVER HET ONDERWERP?
• www.helpwanted.nl • www.bewustonline.nl • www.meldknop.nl • www.kinderombudsman.nl • www.defenceforchildren.nl Kijk ook op www.amnestyopschool.nl hoe jij voor mensen- en kinderrechten kunt opkomen en word lid van het Jongerenactienetwerk.
Advies voor Biba
rechten 10
MENS E N R E C H TE N
De Universele Verklaring van de Rechten van de Mens artikel 1 Iedereen wordt vrij en met
artikel 11 Je bent onschuldig tot het
artikel 24 Je hebt recht op rust en
gelijke rechten geboren.
tegendeel is bewezen.
vrije tijd.
artikel 2 De mensenrechten gelden voor
artikel 12 Je hebt recht op privacy en
artikel 25 Je hebt recht op genoeg
iedereen, waar ook ter wereld.
bescherming van je goede naam.
inkomen om van te leven.
ARTIKEL 3 Je hebt recht op leven, op
artikel 13 Je mag je vrij verplaatsen
artikel 26 Je hebt recht op onderwijs.
vrijheid en op veiligheid.
in je eigen land, je mag overal naartoe.
artikel 27 Je hebt het recht om te
artikel 4 Slavernij is verboden.
artikel 14 Als je rechten worden
genieten van kunst en cultuur.
artikel 5 Marteling is verboden, net
bedreigd, mag je vluchten naar een ander
artikel 28 Landen moeten ervoor zorgen
als wrede en vernederende behandeling
land.
dat de mensenrechten kunnen worden
en bestraffing.
artikel 15 Je hebt recht op een nationa-
nageleefd.
artikel 6 Je hebt recht om erkend te
liteit.
artikel 29 Je dient ervoor te zorgen dat
worden voor de wet, waar je ook bent.
artikel 16 Je mag trouwen en een gezin
ook de rechten van andere mensen kun-
artikel 7 De wet is voor iedereen gelijk
stichten met wie jij wilt.
nen worden nageleefd.
en moet iedereen gelijke bescherming
artikel 17 Je hebt recht op eigendom.
artikel 30 Geen van deze rechten mag
bieden.
artikel 18 Je mag je eigen godsdienst
worden gebruikt om de mensenrechten
artikel 8 Als je onrecht wordt aangedaan
kiezen of van godsdienst veranderen.
te vernietigen.
heb je recht op rechtshulp.
artikel 19 Je hebt het recht op informatie
artikel 9 Je mag niet zomaar worden
en je mag je eigen mening vormen.
opgesloten of het land uitgezet.
En je hebt ook het recht om die te uiten.
artikel 10 Als je terecht moet staan,
artikel 20 Je mag lid worden van een
heb je recht op een eerlijke en openbare
vereniging en er zelf een oprichten.
rechtszaak met een onafhankelijke en
artikel 21 Iedereen mag meedoen aan
onpartijdige rechter.
de verkiezingen en zichzelf daarvoor verkiesbaar stellen. artikel 22 Je hebt recht op de economische, culturele en sociale voorzieningen in je land. artikel 23 Je hebt recht op werk en een studie naar keuze.
rechten 11
KIND E R R E C H TE N
Verkorte versie van het VN-Kinderrechtenverdrag: al jouw rechten op ’n rij artikel 1 Een kind ben je onder de
artikel 15 Je hebt het recht samen
artikel 31 Je hebt recht op rust en
achttien jaar.
te komen en een club op te richten.
vrije tijd en je hebt recht om te spelen.
artikel 2 Discriminatie is verboden.
artikel 16 Je hebt recht op privacy.
artikel 32 Overheden moeten een
artikel 3 Beslissingen die jou als kind
artikel 17 Je hebt recht op begrijpelijke
minimumleeftijd voor werk instellen
aangaan, moeten in jouw belang worden
informatie.
en kinderen beschermen tegen gevaarlijk
genomen. Je hebt recht op bescherming
artikel 18 Je hebt recht op een goede
en schadelijk werk.
door de overheid.
opvoeding door je ouders. De overheid
artikel 33 De overheid moet je bescher-
artikel 4 De overheid moet ervoor zorgen
moet hen daarbij helpen.
men tegen drugs.
dat de rechten van kinderen beschermd
artikel 19 De overheid moet je bescher-
artikel 34 De overheid moet je bescher-
worden.
men tegen mishandeling.
men tegen seksueel misbruik.
artikel 5 De overheid moet ouders
artikel 20 De overheid moet extra goed
artikel 35 Het is verboden om kinderen
respecteren in de opvoeding van hun
voor je zorgen en je helpen als je ouders
te ontvoeren, verkopen of verhandelen.
kinderen.
dat even niet kunnen of als je geen ouders
artikel 36 De overheid moet je bescher-
artikel 6 Je hebt recht op leven en op
meer hebt.
men tegen uitbuiting en mishandeling.
ontwikkeling.
artikel 21 Kinderen worden alleen
artikel 37 Je hebt recht op een goede
artikel 7 Je hebt recht op je eigen naam
geadopteerd als dat voor hen de beste
behandeling in de gevangenis. Je mag
en nationaliteit.
oplossing is.
niet gemarteld worden, en geen levens-
artikel 8 De overheid moet de identi-
artikel 22 Als vluchteling heb je recht
lang of de doodstraf krijgen. Opsluiting
teit, naam en nationaliteit van kinderen
op speciale bescherming.
van een kind mag alleen als uiterste
beschermen.
artikel 23 Je hebt recht op hulp als je
maatregel en dan zo kort mogelijk.
artikel 9 Je hebt het recht om bij
een handicap hebt.
artikel 38 Als het oorlog is, moet de
beide ouders te wonen. Als je ouders
artikel 24 Je hebt recht op een goede
overheid jou extra beschermen. Soldaten
gescheiden zijn, mag je met allebei je
gezondheid en op hulp als je ziek bent.
zijn bij voorkeur boven de achttien en als
ouders omgaan.
artikel 25 Kinderen die uit huis zijn
je jonger bent dan vijftien mag je niet in
artikel 10 Je mag je ouders overal
geplaatst, hebben er recht op dat regel-
het leger.
bezoeken, ook als ze in verschillende
matig wordt gekeken of de behandeling
artikel 39 Je hebt recht op slachtoffer-
landen wonen.
nog wel de beste is.
hulp.
artikel 11 De overheid moet ervoor
artikel 26 Alle middelen die de overheid
artikel 40 Je hebt recht op een eerlijk
zorgen dat een kind niet kan worden
heeft om mensen te helpen, moeten voor
proces dat rekening houdt met jouw
ontvoerd naar het buitenland door
alle kinderen bereikbaar zijn.
leeftijd.
bijvoorbeeld één van de ouders.
artikel 27 Je hebt het recht op goede
artikel 41 Als de wetten van een land de
artikel 12 Afspraken over kinderen
omstandigheden om jezelf te kunnen
rechten van kinderen beter beschermen
worden gemaakt met kinderen.
ontwikkelen, belangrijk zijn voeding,
dan dit Kinderverdrag, gelden die wetten
artikel 13 Je hebt het recht om je eigen
kleding en huisvesting.
en niet dit verdrag.
mening te geven en informatie te zoeken
artikel 28 Je hebt recht op onderwijs.
en door te geven.
artikel 29 Je hebt recht op onderwijs
artikel 14 Je hebt recht op je eigen
dat zich richt op het ontwikkelen van
geloof.
je talenten en je leert over respect voor andere mensen en de natuur. artikel 30 Je hebt recht op je eigen cultuur.
