Bezinning Armoede (Kerstmis): Julien de Rycke THEMA Deze bezinning heeft als centrale thema: armoede. Vooral de kerstperiode met zijn overvloed aan lekkere maaltijden en cadeautjes is voor minderbedeelden een moeilijke periode. Armoede is ook vaak een onzichtbaar probleem voor mens en maatschappij. We keren liever ons hoofd dan ons echt in te zetten om verandering te bewerkstellen. Nochtans is kerstmis juist dé periode waar we oog moeten hebben voor onze medemens, hen welkom heten in ons huis, opkomen voor een betere wereld,… Een periode om er samen iets aan te doen!
PRAKTISCH Ruimte: stille ruimte Materiaal: CD: Bart Peeters – Messias, Elvis Presley – In the ghetto (teksten zie onderaan) CD-speler Sterren (zie Format) op geel papier Julien-figuurtjes (zie Format) Groot blad met tekening van een kerststal Duimspijkers of plakband Extra voor variant: kerststal ipv blad met kerstal opgetekend Kurken Theelichtjes met sticker om te schrijven op houder ipv sterren Duur: ca 45 min Sfeerschepping: Zet wat rustige muziek op, eventueel hier of daar een kaars. Er kunnen ook een filmpjes of foto’s worden getoond met als thema armoede.
UITWERKING Duiding van het thema: zie hoger Vooraan hangt een groot blad met een grote (lege) kerststal opgetekend. Er liggen ook duimspijkers/plakband om de Julien- figuurtjes in de stal te prikken/plakken. (Julien De Rijcke is de mascotte voor de campagne tegen armoede: Warm voor arm) Variant: Er staat een lege kerststal vooraan
Lied: Elvis Presley – In the ghetto
Tekst: Advent moet een tijd zijn die onrustig maakt Een tijd van uitzien naar de geboorte van de Heer Een tijd van omzien naar de arme die wordt verdrukt en uitgesloten
Een tijd van geloven Dat ooit de liefde het zal winnen van de haat Dat ooit het recht zal zegevieren. Advent moet een tijd zijn van profeten Die uitzien naar de geboorte van de Messias Naar de komst van Hem die omziet naar de verdrukten En opkomt voor het recht van de zwakke. Advent moet een tijd zijn, Dat wij, net als de profeten, schreeuwen Dat het niet langer kan dat armen worden uitgebuit Een tijd dat wij roepen dat Hij komen moet De Koning die rechtvaardig is, de Koning van de vrede Een tijd dat wij geloven dat Hij komen zal De Messias die door God beloofd werd.
Tekst: Is er een plaats voor Jou… Van Jou, God, staat geschreven dat Jij wilt wonen tussen de mensen. Er is voor Jou geen plaats in de huizen waar de tafel belangrijker is dan zij die eraan eten waar de zetel belangrijker is dan zij die erin zitten waar de TV belangrijker is dan zij die ernaar kijken. Er is voor Jou geen plaats als de deur gesloten blijft voor de arme, de ex-gevangene,… die de medemens op een afstand houdt. Er is voor Jou geen plaats. Voor wie wel?
Doe moment 1: Het kerstverhaal vertelt het verhaal hoe Jozef en Maria niet welkom waren in de herberg. Ze geen onderdak kregen en uiteindelijk hun toevlucht zochten in een stal. Daar werd meer dan 2000 jaar geleden Jezus, de Messias, geboren. Net als 2000 jaar geleden zijn er in onze maatschappij nog steeds mensen die niet welkom zijn. Mensen die we liever niet kennen, waar we snel voorbij wandelen, waarover we vooroordelen hebben. Julien De Rycke is zo iemand. Hij is werkloos, woont een beetje overal en nergens, leeft in armoede. Hij is echter niet de enige in België die het moeilijk heeft en die vaak genegeerd wordt. En hij is al helemaal niet alleen in de wereld. Ken jij ook iemand die het moeilijk heeft? Wiens problemen we misschien minimaliseren maar die onze hulp meer dan nodig heeft? Wie vaak onzichtbaar is voor onze maatschappij? Neem dan een Julien-figuurtje en schrijf (op de achterkant) de naam of een groep van mensen op die vaak niet welkom zijn, die het moeilijk hebben. En geef hen een plaats in het huis van God, de stal. (kleef of prik de Julien-figuurtjes op het lege blad in de stal) Variant: De Julien-figuurtjes worden nadat ze beschreven zijn geplakt op een kurk. Vervolgens kan je deze figuren in de lege kerststal een plaats geven.
Verhaal: een modern kerstverhaal Het was alweer een hele tijd geleden dat God nog op aarde geweest was. Hij had het erg druk gehad de laatste tijd, ook in de hemel is er wel altijd wat. Ofwel een stel jonge heiligen die de aureolen willen afschaffen of de prijs van de saffraan in de rijstpap willen opdrijven, omdat die uit de ontwikkelingslanden komt, ofwel is er de oude garde, die opnieuw alles in het Hebreeuws wil. In een groot concern als de hemel is er natuurlijk altijd iets. En dan wil je er wel eens uit voor een weekend. Ik ga nog eens naar de aarde, dacht God, tenslotte blijft het mijn voornaamste toeleveringsbedrijf voor gelukzaligen. En dat moet je dan toch wel een beetje volgen. Follow-up, noemen ze dat tegenwoordig. Andermaal riep hij de engel Gabriël, sinds jaar en dag de public-relationsman tussen hemel en aarde. Een kleine 2.000 jaar geleden was hij daarmee begonnen, hij was toen een joods meisje gaan vertellen dat ze op minder gebruikelijke manier zwanger was geworden. Delicaat werk, maar Gabriël was toen nog jong, en hij was er eens graag uit. Bijna 2.000 jaar geleden, zei Gabriël, we worden oud. Jij oud, zei God. Wat moet Ik dan zeggen? Maar kom, laat ons vertrekken en hopen dat er niet te veel mist is. Tussen Hasselt en Genk streken ze neer. De hemel stond vol wintersterren, God keek ernaar, een beetje verliefd. En vond dat het goed was. Ze wilden juist wat gaan drinken, toen ze een oude doorgeroeste personenwagen langs de weg zagen staan. De motorkap stond open en een kleine donkere man met een snor stond er machteloos naar te kijken. Hapert er wat? vroeg Gabriël, die ook niks van auto's afwist. In moeizaam Nederlands zei de jonge Turk dat de wagen kapot was. Hij had al even gelift, maar niemand stopte. En in het café, waar hij had willen telefoneren, had men hem duidelijk gemaakt dat zulks niet kon. Hij keek wat verdrietig en paniekerig. Toen zagen ze, in het licht van een voorbijsnorrende wagen, dat er een jonge vrouw in de auto zat, achterin, ze sloot haar ogen van de pijn. Gabriël ging wat dichterbij. Ik geloof dat ze zwanger is, zei hij. En dat ze gauw een kind gaat krijgen. Ochot, ochot, zei God. Dan moeten we iets doen. De Turk bekeek hem met een paar smekende, donkere ogen. Doe maar vlug een mirakel, raadde Gabriël aan. Mirakel, mirakel, zei God. Eerst bellen! In het café daar! Want van die mirakels was hij een beetje teruggekomen, de mensen geloofden het toch niet meer. Hoewel de buitenwipper zag dat Gabriël niet tot het normale cliënteel behoorde mocht hij binnen. Hij belde de 100. Die was er binnen de vijf minuten. Samen reden ze naar de kliniek. De chauffeur zei weinig. Hij had duidelijk zijn gedachten er over. De Turk hield de hand van het vrouwtje vast en zei onverstaanbare tedere dingen. De receptioniste wilde het boekje van het ziekenfonds hebben en weten of ze solvabel waren. Toen maakte God zich een beetje kwaad. Jamaar, jamaar, zei ze. Als ik dat niet doe, God weet wat ik hier allemaal binnenlaat. Precies, zei God, God weet dat, en daarom moet u nu die vragen niet stellen. De dokter werd gebeld, maar voor die er was, gebeurde het al. Een oude zuster, wikkelde de baby in een doek en ze zei, nadat de kleine in het Turks gekraaid had: 't Is een jongen! De Turk keek gelukkig naar zijn vrouwtje, dat rood en moe de ogen sloot. God glimlachte. Hij wist wat het was een eerste zoon te hebben. Een zoon die gastarbeider geworden was in het land, dat 'wereld' heet. Hij knipoogde naar Gabriël en stil gingen ze buiten, de kamer vol geluk. Soms is God zijn toch plezierig, zei God in de lift. Dat heb je met elk vak, zei Gabriël met vochtige ogen. Buiten glinsterden dezelfde sterren, auto's reden af en aan, schijnbaar was er niets gebeurd.
Doe moment 2: God zorgde hier voor steun en hulp in dit moderne kerstverhaal. Maar wij kunnen allemaal ons steentje bijdragen. We kunnen allemaal proberen wat behulpzamer te zijn ten opzichte van de andere. En zo het leven van de ander te verlichten, een lichtpuntje zijn in het leven van de ander. Schrijf op een ster wat je wil doen om anderen te helpen, waar je je wil voor inzetten,… Prik/kleef vervolgens de sterren boven de kerststal en laat ze een licht vormen voor de Juliens van onze maatschappij. Iedereen krijgt een ster. Op de ster schrijven de deelnemers wat ze zelf kunnen veranderen, zelf kunnen doen om armen, minderbedeelden, mensen in moeilijkheden,… om licht te brengen in de ander zijn leven. Variant: In plaats van sterren worden er theelichtjes gebruikt. Iedereen kan zijn steun opschrijven op een etiket op de theelichthouder. Vervolgens worden de kaarsjes rond de kerststal gezet zodat ze een licht vormen rond de stal.
Lied: Bart Peeters – Messias
Afsluitende tekst Wees waakzaam Want voor je het beseft heeft de consumptiewereld met je diepste dromen een loopje genomen en je verlangen naar geluk netjes ingepakt in koopjesgedrag Wees waakzaam Want voor je het beseft zijn je vragen verstomd en zie je niet meer hoe het onrecht wordt goedgepraat en ben je mooi ingepast aan wat gewone zaken heet Wees waakzaam Want voor je het beseft praat je mee met wat ze allemaal zeggen dat het elk voor zich is in het leven en dat jij toch ook maar één keer leeft Wees waakzaam Want voor je het beseft Leef jij ook ten koste van anderen Ook al heb je de mond vol Van kiezen voor de zwaksten….
Elvis Presley – In the ghetto As the snow flies, On a cold and grey Chicago mornin' A poor little baby child is born in the ghetto And his mama cries 'Cause if there's one thing that she don't need It's another little hungry mouth to feed in the ghetto People, don't you understand The child needs a helping hand Or he'll grow to be an angry young man some day Take a look at you and me, Are we too blind to see, Or do we simply turn our heads and look the other way? Well the world turns And a hungry little boy with the runny nose Plays in the street as the cold wind blows in the ghetto And his hunger burns So he starts to roam the streets at night And he learns how to steal And he learns how to fight in the ghetto Then one night in desperation The young man breaks away He buys a gun, steals a car, tries to run, But he don't get far And his mama cries As a crowd gathers round an angry young man Face down in the street with a gun in his hand in the ghetto And as her young man dies, On a cold and grey Chicago mornin' Another little baby child is born in the ghetto And his mama cries
Als de sneeuw valt, Op een koude en grijze Chicago morgen wordt een arme kleine baby geboren in het getto En zijn moeder huilt Want als er een ding dat ze niet nodig heeft is nog een kleine hongerige mond om te voeden in het getto Mensen, begrijpen jullie niet Het kind heeft behoefte aan een helpende hand Of hij zal op een dag uitgroeien tot een boze jonge man Kijk naar jou en mij, Zijn we te blind om te zien, Of keren we gewoon weer onze hoofden en kijken de andere kant op? Nu, de wereld draait En een hongerig jongetje met een loopneus Speelt in de straat als de koude wind blaast in het getto En zijn honger knaagt Dus hij begint te zwerven door de straten 's nachts En hij leert hoe om te stelen En hij leert hoe om te vechten in het getto Dan op een avond in wanhoop De jonge man breekt los Hij koopt een pistool, steelt een auto, probeert weg te lopen, Maar hij kom niet ver En zijn moeder huilt Als een menigte verzamelt rond een boze jonge man Gezicht naar beneden naar de straat met een pistool in zijn hand in het getto En als haar jonge man sterft, Op een koude en grijze Chicago morgen Een andere kleine baby wordt geboren in het getto En zijn moeder huilt
Bart Peeters- Messias Ik ben op zoek naar een messias Man of vrouw heeft geen belang Die mijn ziel wat heil kan geven Want dat zoekt mijn ziel al lang Ik ben op zoek naar een verlosser Zo eentje die er zin in heeft Hij hoeft niet voor mij te sterven Als hij mijn zonden maar vergeeft Wil er iemand mijn Wil er iemand mijn Wil er iemand mijn messias zijn Wil er iemand mijn messias zijn Wil er iemand mijn messias zijn Ik ben op zoek naar een messias Die nog door niemand werd misbruikt Geen roetsjbaan naar atoomconflicten Geen heiland die naar olie ruikt Een waar geen enkele president Ooit op gezworen heeft Een messias die nog fris zit Een waar geen bloed aan kleeft Wil er iemand... Ik zoek een profeet Op hoge hakken of besnord Ik zoek een god vol van genade Zo een die meelacht Als er gelachen wordt Wiens kerken niet in glamour baden Wil er iemand mijn Wil er iemand mijn Wil er iemand mijn messias zijn Wil er iemand mijn messias zijn Wil er iemand mijn Wil er iemand mijn Op korte of iets langere termijn Wil er iemand mijn messias zijn Wil er iemand mijn messias zijn