Bezinning. Bezieling

&

Bezinning Bezieling 201 5 - 201 6

Bijbel en geloofsvragen Spiritualiteit Lezing, debat, samenleving Jongeren en studenten Cultuur en Excursie

4 14 20 27 28

Voorwoord Elk jaar weer is het een bijzondere klus om Bezinning & Bezieling uit te geven. Het enorme aanbod wat we te bieden hebben als kerken komt daarbij goed tot zijn recht. Dan te bedenken dat het aanbod in dit nummer nog niet eens alles laat zien wat de kerken in de oecumene doen. Wat u in dit nummer vindt, laat veel zien aan cursussen, bijeenkomsten en vieringen die er op gericht zijn mensen te voeden met christelijke en culturele informatie. Daarnaast doen kerken echter ook veel werk wat niet altijd direct zichtbaar is, maar wel zeer noodzakelijk en nuttig. Wat mij elk jaar weer opvalt is dat het spirituele aanbod groeit. Er is steeds meer aandacht voor onthaasting en reflectie op de dag van vandaag. Iets wat denk ik heel goed is in een wereld die steeds sneller lijkt te gaan.Temidden van al onze drukke werkzaamheden en andere bezigheden is het heel goed om eens even stil te staan en om je heen te kijken.Waar ben ik nu, vandaag in het hier en nu? Ik ben daarom ook erg trots op wat de kerken in Groningen hebben georganiseerd voor u. Ik wens u daarom een inspirerend jaar toe en hoop u ook eens te mogen ontmoeten bij één van de vele activiteiten. pastoor Victor Scheijde Voorzitter

Colofon Bezinning & Bezieling is een jaarlijkse uitgave van de Raad van Kerken voor de stad Groningen en wordt bekostigd door de deelnemende organisaties. Redactie Dhr. N.D. Brinkman (tekstbureau De Groene Draak)

Secretariaat Mw. B. van Dongen-Svensgaard Joh. Mulderstraat 12, 9714 CW Groningen tel. 050 573 02 13 e-mail: [email protected]

Redactiesluiting seizoen 2016-2017 kopij voor het volgende nummer moet vóór 1 juli 2016 binnen zijn bij de secretaris

Dit blad is tot stand gekomen met gebruikmaking van Scribus 1.4.5; dit is gratis open source software. De inhoud van dit nummer is onder verantwoordelijkheid van de desbetreffende organisaties. De RvK Groningen kan niet aansprakelijk worden gehouden voor auteursrechten.

Voorzitter pastoor V.P. Scheijde (Oud-Katholiek) Witte de Withstraat 2A, 9726 EC Groningen tel. 050-3644256 e-mail: [email protected]

Oproep Wilt u meehelpen dit blad te maken dan is hulp zeer welkom.We hebben behoefte aan goede redacteurs en mensen die ervaring hebben met DTP. Graag melden bij de secretaris.

Vicevoorzitter pastoor R.R.B.M.Wagenaar (Rooms-Katholiek)

1e oplage 2015: 3000 exemplaren

Eindredactie en vormgeving Dhr. R. Nijland, Pastoor V.P. Scheijde

Website www.rvkgroningen.nl

Inhoudsopgave Bijbel en geloofsvragen Bijbel op donderdag Bijbelkring Remonstrantse gemeente Spirituele kring De barmhartige Samaritaan in rovershanden? Leerhuis Judaïca 2 Natafelen Theologische vorming voor gemeenteleden en geïnteresseerden Vieringen op Weg Immanuelkerk Zegeningen en zorgen van de ouderdom Spiritualiteit Kloosterweekend, op zoek naar stilte Stilte in Stad - meditatie en gebed Woensdagvespers Meditatiegroep vanuit christelijk perspectief Stadsklooster Innerlijke pelgrimage Kom op je verhaal – dag voor vrouwen Koffiemorgen Lezing, debat, samenleving DoReCafé Lezingen in de R.K. St. Martinusparochie Zaterdagochtendcursus Remonstrantse gemeente Symposium:Alles van waarde is weerbaar Jongeren en studenten Pizza’s, Bijbel en bier! Boekenkring Cultuur en Excursie A Festival of Nine Lessons and Carols Filmavonden rond het thema ‘vervreemding en verzoening’ Oecumenisch Zomerprogramma Agenda

4 4 5 5 6 7 8 9 10 13 14 14 15 16 17 18 18 19 19 20 20 23 25 26 27 27 28 28 29 30 32 33

Dit gezamelijke aanbod van de lidkerken van de Raad van Kerken van de stad Groningen is een rijk aanbod. Het kost veel tijd, inzet en geld om dit boekje te maken.We doen dit met veel plezier.Vindt u het een mooi boekje en bevalt u het aanbod? Dan zou het fijn zijn als u ons werk zou willen steunen. Met uw steun kunnen we volgend jaar weer dit boekje maken en ook andere activiteiten organiseren. U kunt uw gift overmaken op:

NL32 RABO 0342 0634 80 t.n.v. Raad van Kerken Groningen

Bijbel op donderdag

4

Op donderdagmiddagen komt in De Fontein een wisselend en geanimeerd gezelschap bijeen.We verdiepen ons in de Bijbelgedeelten die in de zondagse vieringen centraal staan. Dit seizoen zullen we ook een of meer overwegingen van groten uit de kerkgeschiedenis bespreken.

Bijbel en geloofsvragen

(Bron:Van God gesproken. De mooiste preken sinds de Bergrede. Bijeengebracht door Jaap H. van der Laan.)

Data: donderdag 8 en 22 oktober, 5 en 19 november 2015, 14 en 28 januari, en 11 februari 2016 Tijd: van 14.30 tot 16.30 uur Plaats: De Fontein, Eikenlaan 255, Groningen Leiding: ds. Marga Baas en Anita van der Heide Opgave en informatie: [email protected]

Spirituele kring

Bijbelkring Remonstrantse gemeente

Spirituele kring: Dietrich Bonhoeffer, zijn leven en werken

De Duitse theoloog en verzetsman Dietrich Bonhoeffer (1906-1945) blijft een boeiende figuur. Hij werd bekend door Verzet en overgave, zijn brieven uit de gevangenis.Vooral zijn doorleefde geloof en zijn moed inspireren nog velen. Maar wat was zijn achtergrond, wat deed hij in zijn eerste predikantsjaren en hoe kwam hij tot de overtuiging dat het Nationaal Socialisme strijdig was met het evangelie? Tijdens zes bijeenkomsten verkennen we Bonhoeffers jeugd en achtergrond, studie- en predikantsjaren en zijn gang naar het verzet.

Het Evangelie van Mattheüs

5

Komend seizoen zullen we ons in de Bijbelkring richten op het Evangelie van Mattheüs, met name op de Bergrede (de hoofdstukken 5, 6 en 7), die voor velen het hart vormt van Jezus’ boodschap. Het innerlijke en praktische leven van de christen komen hier op een mooie manier bij elkaar, wat velen nog steeds aanspreekt. De ‘Bergrede’ uit Lucas 6 zullen we ernaast leggen. In het voorjaar, in de aanloop naar Pasen, richten we onze blik op de boeiende en ook moeilijke laatste gesprekken van Jezus, met schriftgeleerden en Farizeeën, maar ook met zijn eigen leerlingen.Wat geeft hij ons hierin mee, kunnen wij daarmee ook uit de voeten?

Data:

woensdag 16 september, 14 oktober en 18 november 2015, en 20 januari, 17 februari en 16 maart 2016 Tijd: 20.00-22.00 uur Plaats: Kosterswoning, Coehoornsingel 14 Begeleiding: ds. Lense Lijzen

Data:


Daarbij nemen we enkele preken uit zijn vroege jaren onder de loep, lezen gedeelten uit Verzet en Overgave en bekijken zijn kerngedachten over ethiek. Ook zal een documentaire over Bonhoeffer aan bod komen.

dinsdag 8 september, 13 oktober en 10 november 2015, en 12 januari, 9 februari, 8 maart en 12 april 2016 Tijd: 10.00 tot 11.30 uur Plaats: Kosterswoning, Coehoornsingel 14 Begeleiding: ds. Lense Lijzen

De barmhartige Samaritaan in rovershanden?

6

Een lutherse stem in het gesprek over de omgang met de Bijbel In november start een cursus van vier avonden voor wie wil leren van Luthers omgang met de Bijbel en de manier waarop deze tot uitdrukking komt in verschillende interpretaties van het bekende Bijbelverhaal van de barmhartige Samaritaan. Deze cursus wordt gegeven door vier lutherse predikanten.

Om aan deze serie van vier avonden deel te nemen meldt u zich uiterlijk een week te voren aan bij de contactpersoon. Het cursusmateriaal ontvangt u op de eerste cursusavond. Het cursusgeld bedraagt € 20. Daarvoor ontvangt u de tekstbundel en koffie en thee.

Voor Luther bestaat er geen vaste, altijd en overal toepasbare uitleg van een Bijbelverhaal. De uitleg is mede afhankelijk van wie luistert naar het Bijbelverhaal en van de situatie waarin het verhaal ter sprake komt. Het Woord van God gebeurt, komt tot leven vanuit het luisteren naar de Bijbel vanuit een concrete situatie. Niet wij leggen de Bijbel uit, maar de Bijbel legt ons uit.


In deze cursus komen uitleggers uit verschillende tijden en plaatsen aan het woord, met elk een eigen, van de andere verschillende uitleg van dit ene bekende Bijbelverhaal van de barmhartige Samaritaan. Daarbij zullen de uitleggen van onder meer Luther, Calvijn, Sölle, Kierkegaard, Bonhoeffer en Martin Luther King de revue passeren. leren we herkennen hoe het ene verhaal in verschillende tijden op een geheel eigen manier tot een levend Woord van God wordt.

Data : dinsdagavond 3 en 24 november 2015 en 12 en 26 januari 2016 Tijd : 19:30 uur Plaats : Lutherse Kerk, Haddingestraat 23, Groningen Inlichtingen: ds. Susanne Freytag, tel: 050-3130985, e-mail: [email protected] Kosten: €20,-

Leerhuis Judaïca 2: het Jodendom van binnenuit De komende jaargang van dit leerhuis houden we ons bezig met de geschiedenis van het Jodendom zoals het verhaald wordt door twee Amerikaanse Joodse geleerden:Arthur Hertzberg (1921-2006) en Aron Hirt-Manheimer (*1948)

7

De vorige jaren hielden we ons bezig met het koningschap in Israël, in het bijzonder dat van David, en met de aard van Israëls Messiasverwachting.A.B.Yehoshua’s boek Kijken in de spiegel van 2004 bracht ons in het afgelopen seizoen bij de aangrijpende worsteling met de eigen geschiedenis van de Joodse gemeenschap zelf. Dat laatste willen we het volgende seizoen wat uitdiepen met het boek van de rabbijnen Arthur Hertzberg en Aron Hirt-Manheimer, Joden: identiteit en karakter van een volk,Ambo,Amsterdam/ Icarus,Antwerpen, 1998. Het oorspronkelijke boek verscheen in hetzelfde jaar in Amerika.We lopen met de auteurs de hele Joodse geschiedenis door, in het bijzonder die na de komst van Jezus.Wij willen vooral de eigen Joodse stem horen. Ieder die wil meeluisteren naar het andere verhaal is van harte welkom.


Data: dinsdag 6 oktober, 10 november en 8 december 2015, en 12 januari, 9 februari en 2 maart 2016 Tijd: 20.00 tot 22.00 uur Plaats: Nieuwe Kerk Centrum, Nieuwe Boteringestraat 1/15, Groningen Opgave: werkgroep Leerhuizen Judaïca, Jelly van Wijngaarden, 050-5732921, of Herma Lof, 0503145003 of e-mail [email protected] Leiding: Drs. Lise van der Molen,Winsum, 0595-442673 of e-mail: [email protected]

Natafelen

8

Eenmaal in de maand, op de tweede dinsdag, is er om 18.00 uur een maaltijd van de gemeente in onze kerk. Iedereen is welkom; opgave is mogelijk via [email protected]. Het bijzondere van deze maaltijd is dat jong en oud kunnen aanschuiven en meeeten. Gesprekken ontstaan, over alledaagse dingen, maar soms ook over wat diepere onderwerpen. Omdat we juist dat gesprek tussen de generaties zo waarderen en op waarde schatten, is er sinds twee jaar ook wat we noemen ‘Natafelen’, een gespreksgroep voor jong en oud over Bijbelse begrippen en gedachten. Centraal staat het samen leren, het van elkaar leren. Niet hoe het is, maar hoe we het beleven en wat het ons doet. Welke plek de gedachten en begrippen in ons leven hebben.


Dit seizoen is ons uitgangspunt Taalwegen en dwaalwegen van Bouhuijs en Deurloo, een boekje met korte teksten over kernbegrippen van het Bijbelse denken.

Tijd: elke tweede dinsdag van de maand, vanaf 19.45 uur. U kunt ook natafelen zonder mee te eten! Plaats: Doopsgezinde Kerk, Oude Boteringestraat 33, Groningen Opgave: [email protected] of [email protected]

Theologische vorming voor gemeenteleden en geïnteresseerden De eerste lessen beginnen met voor de hand liggende vragen die een opstap zijn naar de rest van de cursus: met welk doel zijn het Oude en het Nieuwe Testament geschreven? Hoe zijn deze boeken gelezen? Welke rol hebben ze gespeeld in het geloof van Jodendom en kerk, in de samenleving en in de cultuur? Wat kunnen wij er in de eenentwintigste eeuw mee? Wat is er te zien in en aan een kerk, en waarom juist dat?

Tijdens deze informatieve cursus worden mensen wegwijs gemaakt in de bronnen van het christelijk geloof, de Bijbel, de traditie en de toepassing in de praktijk. Het is voldoende als je nieuwsgierig bent en graag wilt bijleren. Deze cursus kan een gezonde basis zijn voor werk in de kerkelijke gemeente.

Zo kom je als vanzelf terecht bij de kerkgeschiedenis, de geloofsleer of dogmatiek, rituelen, de rol van de kerk ten aanzien van maatschappelijke problemen, het interreligieus gesprek, ethische vragen en de manier waarop kerk en geloof doorwerken in het doen en laten van mensen. Kosten: het cursusgeld is 200 euro per persoon of 350 euro per echtpaar.Voor wie dit bedrag een drempel opwerpt, is een tegemoetkoming mogelijk.

TVG-cursus Groningen maandagavond om 19.30 uur. Plaats:Willem Lodewijk Gymnasium, Verzetsstrijderslaan 220 in Groningen Start cursus: 8 september om 19.30 uur Info: ds.A. Landman, 0594-853160, of www.tvggroningen.nl


Je krijgt lessen in allerlei vakgebieden, zoals het Oude Testament, het Nieuwe Testament, kerkgeschiedenis (ook excursies), dogmatiek en geloofsvragen, ethiek, praktische theologie (liturgie, diaconaat, pastoraat), kerkmuziek en filosofie. De docenten zijn allemaal enthousiaste en ervaren mensen uit de praktijk van de kerk. Onder hen zijn onder anderen predikanten, al dan niet met emeritaat. Zij delen graag hun kennis, en dat merk je aan de manier waarop de lessen gegeven worden.

TVG-cursus Assen tijd: dinsdag om 9.00 uur. Plaats: Markehus, Scharmbarg 35 te Assen Data: Infoavond: 1 september om 19.30 uur Opening: 8 september om 9.30 uur. Start cursus: 15 september om 9.00 uur Info: Mw.Aly Klaren, 0599-234837, of www.tvgassen.nl

9

Vieringen op Weg Immanuelkerk

10

De stuurgroep Vieringen op Weg nodigt u van harte uit om een of meer van onderstaande vieringen bij te wonen. De stuurgroep bestaat uit Herma Bos, Sigrit Jansma-Van den Hoorn, Jantine van der Kooi en Frouk Reehoorn. Contactpersoon is Frouk Reehoorn, [email protected], tel. 5267120.

Het gebed in ons leven

Meer informatie leest u op www.vieringenopweg.nl. Geduld en verzet Wanneer worden we (weer) rebels en staan we op? Wanneer aanvaarden we dat het zo is en laten we het gaan? Zoals verwoord in het gebed van Franciscus: Heer, geef mij de kracht te aanvaarden wat niet te veranderen is, geef mij de moed te veranderen wat niet aanvaard mag worden en de wijsheid om het onderscheid tussen beide te kennen.


In deze vieringen gaan we oefenen in die wijsheid.

Bidden kan veel vormen aannemen: van het standaardgebed voor het eten tot de hartenkreten uit de psalmen:‘Luister naar mijn smeken, hoor mijn gebed.’ Van het in de kerk voor allen uitgesproken gebed tot een persoonlijke omgang en ook worsteling met God. Wat is bidden eigenlijk? ‘Praten met God’, verstillen of bijna mediteren… Is er Iemand die jouw gebed (ver)hoort? Wat betekent dat dan? Of is bidden niet per se gebonden aan woorden en momenten, maar meer een levensinstelling, biddend leven? Wat betekent het gebed in jouw leven? Waar liggen je vragen? Hoe kun je groeien in gebed, hoe kan bidden je geloofsleven versterken? Wezenlijke vragen – welkom in deze vieringen!

Plaats:

Immanuelkerk, Overwinningsplein 1, Groningen Datum: 4 en 11 oktober 2015 Voorbereiding: 26 augustus, 2 en 16 september Predikant: ds. Jannet van der Spek Coördinator: Frouk Reehoorn, [email protected], tel. 050-5267120

Plaats:

Immanuelkerk, Overwinningsplein 1, Groningen Datum: 8 en 15 november Voorbereiding: 30 september, 14 oktober en 28 oktober om 20.00 uur in de Immanuelkerk. Predikant: ds.Anita Akkerman Coördinator: Reinder de Jager, tel. 06-39422016, e-mail: [email protected]

Vieringen op Weg Immanuelkerk (vervolg) Praisedienst Zoveel mensen, zoveel kleuren, zoveel liederen. Het Nieuwe Liedboek is verschenen, andere bundels zijn alweer in voorbereiding of net verschenen. Oude liederen, psalmen, opwekking. Liederen in dialect, in verschillende talen. Liederen met een verschillende spiritualiteit. In onze gemeente worden allerlei liederen gezongen als weerspiegeling van de reikwijdte van onze traditie. Daaronder zijn heel wat liederen waarin we God lof toezingen. De praisedienst is gewijd aan die liederen. Waarvoor zou jij God willen prijzen? Met welk lied zing jij God lof toe? Een viering waarin we heel verschillende liederen kunnen gaan zingen. Een viering waarin onze veelkleurigheid wordt weerspiegeld en we met hart en ziel kunnen zingen! Tijdens de voorbereiding staan we stil bij de liederen die ons na aan het hart liggen, liederen waarmee wij God willen prijzen. Om mee te doen hoef je niet te kunnen zingen… Het is meer dan voldoende als je zin hebt om met anderen bezig te zijn met de plaats van lofliederen in ons leven!

Plaats:

Immanuelkerk, Overwinningsplein 1, Groningen Datum: 17 januari 2016 om 10.00 uur (combinatie van de diensten van 9.30 en 11 uur!) Voorbereidingsavonden: 26 november, 10 december, 7 januari Predikant: ds.Anita Akkerman Coördinator: Jantine van der Kooi, e-mail: [email protected], tel. 050-5258962 of 0625006439

Ergens van afzien Ergens van afzien, soberheid, ascese… Waarom zou je? Waar is dat goed voor? En hoe doe je dat dan? Zie jij bewust van iets af? Alleen in de vastentijd of door je hele leven heen? En is dat gekoppeld aan je geloof? Hoe ga je om met dat Bijbelse woord: ‘Maak je geen zorgen voor de dag van morgen, want de dag van morgen zorgt wel voor zichzelf’ – vind je dat geen oproep tot onbezonnenheid? Is het een uitnodiging om steeds meer los te laten en af te zien van, of toch niet? Word je somber als je hoort:‘Jezus zei tegen de rechtvaardige rijke:“Eén ding ontbreekt u: ga naar huis, verkoop alles wat u hebt en geef het geld aan de armen, dan zult u een schat in de hemel bezitten; kom dan terug en volg mij.”’ Alles opgeven om Jezus te volgen? Wie doet dat nog, en wie zou ons tot voorbeeld kunnen strekken? Genoeg stof voor twee vieringen over dit thema.

Plaats:

Immanuelkerk, Overwinningsplein 1, Groningen Datum: 31 januari en 7 februari 2016 Voorbereidingsavonden: 9 december, 7 januari en 13 januari, om 20.00 uur in de Immanuelkerk. Predikant: ds.Anita Akkerman Coördinator: Herma Bosch ([email protected])


Deze praisedienst is een combinatiedienst van de diensten van 9.30 en 11 uur. Er is deze zondag dan ook één dienst. De dienst begint om 10.00 uur.

11

Vieringen op Weg Immanuelkerk (vervolg)

12

De binding van Isaac

Wat geloven we, jong en oud?

Een man moet van zijn God zijn enige zoon opofferen en is daartoe bereid in blinde gehoorzaamheid. Die God weet hem daar op het laatst nog van te weerhouden… Of een zoon, een heel volk wordt steeds opnieuw naar de slachtbank geleid, maar overleeft.

10 april: jongeren

Is het een beproeving van de man? Welke God speelt zo’n spel? Of is het verhaal juist een protest tegen de kindoffers, een troost voor de onschuldige slachtoffers?


We zullen er in één viering niet uit komen, maar we zullen Genesis 22 grondig lezen en ons verdiepen in vele gezichtspunten en pogingen tot uitleg, ook die van onszelf.

Welke rol heeft het geloof in ons leven? Hoe ervaren we de relatie met God? Hoe gebruiken we de Bijbel? Hoe staan we in de maatschappij met al z’n verwachtingen? Wat verwacht God van ons? Hoe betrekken we God in het maken van keuzes? Wat moeten we met de kerk en wat moet de kerk met ons? Hoe verhouden we ons tot andere religies en culturen? Wat hebben we nodig om ons geloof levend te houden? Hoe tolerant mag ik zijn? Wat hebben we nodig om ons geloof vast te houden? Heb je zin om hierover samen met ons na te denken en ben je onder de 35 jaar, dan zijn wij op zoek naar jou.Wees welkom en meld je aan! 17 april: ouderen

Plaats:

Immanuelkerk, Overwinningsplein 1, Groningen Datum: 29 mei 2016 Voorbereiding: dinsdag 5, 12 en 19 april 2016 Predikant: ds. Jannet van der Spek Coördinator: Ingrid Webbink, [email protected], tel. 050-5261096

Geloof groeit met ons mee.We wilden de traditie niet zomaar weggooien, maar het wel heel anders doen dan onze ouders. Geen dogma’s of heilige huisjes, maar zoeken en doen en zien, soms even. Vaak weten we beter wat we achtergelaten hebben dan wat er nu nog over is.Tijd om de balans op te maken. Wie is God voor ons, wat betekent het geloof nu nog, wat zijn we kwijt, wat hebben we gevonden...? Ben jij boven de 35 jaar en wil je meedoen aan de voorbereiding: geef je dan op voor 1 februari 2016!

(Vervolg)

Zegeningen en zorgen van de ouderdom

25 april: terugblik en uitwisseling Daarnaast vinden we het leuk om na beide vieringen met de jongere en de oudere generatie gezamenlijk uit te wisselen over het onderwerp Wat geloven wij? Dit vindt plaats op maandagavond 25 april om 20.00 uur in de Immanuelkerk.

Het ouder worden brengt zegeningen en zorgen met zich mee. Hoe geef je die een goede plek in je leven, en welke rol kan het geloof daarin spelen?

13

Dr. Martin Walton, hoogleraar geestelijke verzorging aan de Protestantse Theologische Universiteit, zal daarover met ons van gedachten wisselen. Hij zal ingaan op ouder worden als de fase van de sabbat. Ouderdom als de sabbat van het leven. Een fase van het leven waarin je niet meer hoeft te werken, en rust en ruimte krijgt voor bezinning op het leven. Vanuit het beeld van de sabbat gaat Walton in op de vraag hoe je jezelf kunt verhouden tot de ouderdom. Hij zal daarbij ook aandacht geven aan de Bijbelse notie van het vieren van de sabbat en de daaraan verbonden zegen over de rust. Deze bijeenkomst is voor ouderen en degenen die omgaan met ouderen. Om samen stil te staan bij de zegeningen en de zorgen van de ouderdom.

Immanuelkerk, Overwinningsplein 1, Groningen Datum: 10 en 17 april 2016 Voorbereiding: data in nader overleg Predikant: ds. Jannet van der Spek Coördinator: 10 april: Sigrit Jansma-Van den Hoorn, e-mail: [email protected] 17 april: Jur Lommerts (e-mail: [email protected] ).

Plaats: Immanuelkerk, Overwinningsplein 1, Groningen Datum: donderdagmiddag 25 februari 2016 Tijd: 14.30 tot 16.30 uur Kosten: geen Informatie: SjettieTjeerdsma, 06-29255929, [email protected], of ds. Peter Buikema, 0596-628968, [email protected]


Plaats:

Kloosterweekend, op zoek naar stilte

14

Ook dit jaar willen we weer met een groepje mensen naar een klooster gaan en ons verdiepen in de kracht van leven met aandacht, stilte en gebed en de spiritualiteit van Franciscus en Clara.We kunnen in het weekend van 1 tot 3 april 2016 terecht bij de Zusters Clarissen in het Klooster Sint-Josephberg in Megen. We hebben onze eigen kamer en gastenruimte, en eten in stilte mee met de zusters. We vertrekken op vrijdag rond 12 uur vanaf de Immanuelkerk, of eventueel eerder als we met het openbaar vervoer gaan. Hier in Groningen houden we een voorbereidingsbijeenkomst op donderdagavond 21 januari om 20.00 uur in de Immanuelkerk, Overwinningsplein 1. Reiskosten en verblijf zijn voor eigen rekening. Aanmelding graag zo vroeg mogelijk, maar uiterlijk voor 31 december 2015 bij ds. Jannet van der Spek, tel. 050-5252633, [email protected] . Er kunnen maximaal acht mensen mee.

Spiritualiteit

Meer informatie: www.clarissen.nl/megen

Data: Tijdstip: Locatie: Informatie:

21 januari is de voorbereidingsbijeenkomst 20.00 uur Immanuelkerk, Overwinningsplein 1 te Groningen Aanmelding graag zo vroeg mogelijk, maar uiterlijk voor 31 december 2015 bij Ds. Jannet van der Spek, telefoonnumer 050 - 5252633, [email protected] . Er kunnen maximaal acht mensen mee.

Stilte in Stad - meditatie en gebed

In de Oud-Katholieke kerk St. Martinuskerk is er wekelijks een groep voor Christelijke meditatie actief.Wekelijks komen we op dinsdagavond bijeen voor een half uur verstilling. De meditatie wordt ingeleid met aandacht voor het stil worden en er wordt een tekst gelezen uit de christelijke spiritualiteit. Mensen die minder ervaren zijn kunnen gemakkelijk meekomen door de open en laagdrempelige opzet. Na de meditatie kunt u blijven voor de completen, de traditionele afsluiting van het dagelijkse getijdengebed. Op de eerste dinsdag van de maand praten we wat na in de parochiezaal. Meditatie vanuit de Christelijke Traditie is een heel oude, maar ook moderne manier van contemplatief bidden. De methode werd herontdekt door de Benedictijner monnik John Main (1926-1982) en biedt een reële opening voor het beoefenen van spiritualiteit in het dagelijkse, soms heel drukke, bestaan.

Zo is er meer dan alleen meditatie in onze Christelijke traditie. Net als veel andere geloven kennen we ook het dagelijkse gebed. Niet alleen op zondag, maar juist ook door de week kun je in de kerk bidden.Vaak kennen we het alleen van de kloosters, maar het kan ook veel dichterbij. Zo biedt de St. Martinusparochie onder het motto 'Sint Maarten langs de weg' de kerk dagelijks aan als plek voor gebed en verstilling. Elke dag is de dagkapel open en met enige regelmaat bieden we, net als in het klooster, het getijdengebed aan. In ieder geval elke vrijdagochtend als we om 8.45u de Lauden bidden. Ook kunt u regelmatig meebidden met het middaggebed,Vespers en Completen.Wilt u op de hoogte blijven van onze activiteiten, dan kunt u zich via de website aanmelden voor de nieuwsbrief. Kijkt u op:

15

www.groningen.okkn.nl Tijdens de zomer is er geen meditatie. De precieze periode wordt in de nieuwsbrief en op de website vermeld.

Spiritualiteit wil eigenlijk zeggen dat je ruimte maakt voor de Geest. Zo kom je in contact met God en krijgen je eigen lichaam en geest de gelegenheid tot rust te komen. In die rust kun je de liefde van God ervaren en nieuwe energie opdoen en nieuwe inspiratie ontvangen.

Spiritualiteit

Meditatiegroep en getijdengebed Data en tijd: Dinsdag 19.30u (getijdengebed vrijdag, 8.45u) leiding: pastoorV.P. Scheijde Plaats: St. Martinuskerk,Witte de Withstraat 2 aanmelding en info: [email protected], 050-3644256, www.groningen.okkn.nl Info over meditatie: www.wccm.nl

Woensdagvespers De vespers worden voorafgegaan door een maaltijd in de kapel bij de Martinikerk. Ook daar is iedereen van harte welkom (bij een eigen bijdrage kunt u denken aan ongeveer € 2,50, contant te betalen).Wilt u mee-eten? Graag van tevoren even opgeven door te mailen naar [email protected]. De maaltijden beginnen om 18.30 uur.

16

Sinds mei 2013 organiseert de Wijkgemeente Martinikerk iedere laatste woensdag van de maand een vesper in het hoogkoor van de Martinikerk.

Spiritualiteit

Deze vespers zijn bedoeld als een moment van rust en bezinning in de drukte van de werken studieweek. In de Martinikerk willen we God bidden, danken en loven op de woensdagavond. In woord, lied en stilte zoeken we samen Gods aanwezigheid. De vespers beginnen om 20.00 uur. Iedereen is van harte welkom.

Data: 30 september, 21 oktober en 25 november 2015, en 27 januari, 24 februari, 30 maart, 25 mei en 24 juni 2016 Tijd: 20.00 uur Plaats: Hoogkoor van de Martinikerk Inlichtingen: Maarten Klok, 06-16145427 of [email protected]

Meditatiegroep vanuit christelijk perspectief Meditatiegroepen in Beijum In De Bron (Beijum) zijn momenteel twee meditatiegroepen. Deze komen samen op de tweede en de vierde maandagavond in de maand. Nieuwkomers zijn van harte welkom. Het maakt niet uit of je ervaring hebt met meditatie of niet.

17

Groep 1: inloop van 19.00 tot 19.30 uur met thee en koffie, daarna meditatie tot 20.30 uur. Onthaasten is typisch zo’n woord van deze tijd. Mensen hebben op vakantie soms dagen nodig om zich te onthaasten. In onze tijd van stress, hoge werkdruk, snelheid en lawaai zoeken steeds meer mensen naar momenten van stilte en bezinning. Ze willen weer dichter bij de bronnen van hun bestaan komen, en bij de Bron van het leven. Er worden tegenwoordig vele mogelijkheden geboden om hiermee gericht bezig te zijn, zowel vanuit een religieuze als vanuit een algemenere achtergrond. Deze cursus wordt aangeboden vanuit de kerk. Inhoudelijk is de cursus geïnspireerd door de joodschristelijke traditie, want het christendom heeft daartoe een rijke schat in huis.

Groep 2: inloop van 20.30 tot 21.00 uur met thee en koffie, daarna meditatie tot 22.00 uur. De eerste keer zal zijn op 28 september. Plaats: De Bron, Bentismaheerd 1A, Groningen Inlichtingen en opgave bij ds.A. van Ess, [email protected], tel. 050-5415050 Cursus kennismaken met christelijke meditatie In de Immanuelkerk (Corpus den Hoorn) start 14 september een korte cursus christelijke meditatie voor beginners.

We leren daarbij de meditatiehouding aan, om zo tot verstilling en een houding van overgave te kunnen komen. Dat is voor ons, drukke en altijd maar denkende mensen, niet eenvoudig. Daarom zijn er meditatietechnieken ontwikkeld om ons te helpen. Daarbij wordt gebruikgemaakt van Bijbelgedeeltes of andere (religieuze) teksten, een bepaald object, muziekfragmenten en afbeeldingen.

Vaste meditatiegroep in de Immanuelkerk Data: elke twee en vierde maandag van de maand, start op 12 oktober Tijd: vanaf 20.00 uur Plaats: Immanuelkerk, Overwinningsplein 1 Contactpersoon: Hanna Halma, 050-5255248, [email protected]

Spiritualiteit

Data: 14, 21 en 28 september Tijd: 20.00 tot 21.30 uur Plaats: Immanuelkerk, Overwinningsplein 1 Inlichtingen en opgave: ds. Jannet van der Spek, [email protected]

Stadsklooster

18

Het stadsklooster is opgericht door een aantal mensen uit Stad van diverse achtergronden en leeftijden die het verlangen hadden naar een plek van ontmoeting en stilte. Het Stadsklooster is nog in ontwikkeling, maar voorlopig heeft het deze vorm gekregen: elke dag, behalve zondag en de christelijke feestdagen, is er van 17 tot 18 uur stadsklooster in de Lutherzaal aan de Haddingestraat 23.Vanaf 17 uur kun je binnenlopen voor koffie, thee en ontmoeting. Om 17.30 uur begint het getijdengebed, waarbij stilte een belangrijk onderdeel is. De een komt één keer per jaar, de ander elke week. Voor wie er meer van wil weten: kom een keer langs of mail naar [email protected].

Innerlijke pelgrimage Allemaal zijn we op reis – door de tijd, door ons leven en soms door het landschap dat ons omgeeft, of dat we speciaal daarvoor uitzoeken. Dat is niet voor iedereen weggelegd.Tijd, geld, onze fysieke gesteldheid, leeftijd… wie zal het zeggen? Maar altijd – waar we ook zijn en wie we ook zijn – hebben we de mogelijkheid om ons leven, de weg van ons leven te verdiepen. Een van de methodes hiertoe is de innerlijke pelgrimage. Even stilstaan, uit de dagelijkse gang stappen, tot rust komen en kijken naar de weg die je gaat. Registreren, ervaren en delen met anderen. Deze innerlijke pelgrimage volbreng je door te schrijven. Met dat schrijven ga je een weg, anders dan een fysieke weg, maar wel een spoor dat je brengt bij diepere lagen van het leven, van jezelf. Dit najaar gaan we met een aantal mensen op reis. Ieder voor zich, en soms met elkaar. Eenmaal per maand komen we samen, als in een herberg onderweg, om onze verhalen te delen en met vernieuwde kracht weer verder te gaan. Wilt u reisgenoot zijn? Wees welkom!

Spiritualiteit

Je kunt ook kijken op www.stadskloostergroningen.nl.

Data: Elke dag, behalve zondag Tijd: 17:00 uur Plaats: Lutherzaal aan de Haddingestraat 23 Website: www.stadskloostergroningen.nl

Data: woensdag 30 september, 28 oktober en 25 november 2015 en 27 januari 2016 Tijd: 20.00 uur Plaats: Doopsgezinde Kerk, Oude Boteringestraat 33, Groningen Inlichtingen en opgave: ds. G.J. Brüsewitz, [email protected]

Kom op je verhaal – dag voor vrouwen Kortom, een uitdagend en enerverend geheel! Vandaar deze uitnodiging voor een komop-je-verhaaldag! Gun jezelf een dag waarin spiritualiteit en aandacht centraal staan.

Je bent vrouw. Je hebt allerlei rollen en taken, en misschien ook wel het gevoel dat je bezig bent om alle ballen in de lucht te houden. Je verlangt ernaar om met aandacht in het leven te staan, balans te vinden in de veelheid en in verbinding te blijven met geloofsbronnen die jouw bezieling voeden.

19

Op het programma staan korte meditaties, een wandeling, een reis van je hoofd naar je hart door middel van een eenvoudige oefening, onderlinge uitwisseling en ontmoeting, en niet te vergeten een biologische lunch.

Datum: zaterdag 10 oktober 2015 Tijd: van 11.30 tot 17.00 uur Plaats: Immanuelkerk, Overwinningsplein 1, Groningen Kosten: 10 euro Groepsgrootte: maximaal twaalf Begeleiding: Ina deVries en Anita Akkerman Informatie en opgave:Anita Akkerman, email: [email protected], tel. 06-17067504

Koffiemorgen Een maandelijkse gezellige inloop van voornamelijk ouderen om elkaar te ontmoeten. Er is alle ruimte voor het onderlinge gesprek. Het is een plek waar verhalen worden verteld en gedeeld. Een plek van betrokken zijn op en zorg hebben voor elkaar.

Tijd: elke eerste dinsdag van de maand, vanaf een uur of 10. Plaats: Doopsgezinde Kerk, Oude Boteringestraat 33, Groningen

Spiritualiteit

Naast het delen is er ook ruimte voor wat verdieping. Dit seizoen komt de verdieping van het boekje Op reis met de kleine prins van J.J. Suurmond (een bewerking van het bekende verhaal Antoine de SaintExupérie). Suurmond gebruikt de diepzinnige gedachten van de kleine prins om ons te laten nadenken over de essentie van ons leven.Waarderend en hoopvol laat hij ons kijken naar de kracht en de schoonheid van het ouder worden.

DoReCafé – op het snijvlak van geloof en samenleving

20

In de huidige ‘snelle’ tijd is er grote behoefte aan verdieping, niet alleen als antwoord op maatschappelijke ontwikkelingen, maar ook ter bezinning op het persoonlijke leven. Hierin kan religieuze traditie een belangrijke bron van inspiratie zijn. De tradities van de Doopsgezinden en de Remonstranten worden gekenmerkt door tolerantie en individuele verantwoorde lijkheid. Daarbij past een open uitwisseling van standpunten en ideeën, midden in de samenleving.

Lezing, debat en samenleving

Programma najaar 2015: de kracht van mildheid Onze complexe wereld lijkt zich te verharden: harde meningen, religieus extremisme, verdieping van de kloof tussen arm en rijk, en een samenleving van twee snelheden, waarin je meedoet of langs de zijlijn staat. Het zijn de angstige bewegingen in een onherbergzaam samenleven, waar iedereen zijn veilige hoekje opzoekt en beschermt. Maar de schuilplek wordt een bastion, de ander een vijand. Bewoners in dezelfde straat, maar van een andere wereld. Toch roept verharding ook andere krachten wakker, bijvoorbeeld aan de rafelranden van onze wereld, waar mensen de kracht niet hebben om zich te beschermen. Daar en op andere plekken ontstaat weer ruimte voor toenadering, voor kwetsbaarheid. Speelruimte, om het leven te delen… Om te laten zijn, te laten gebeuren. De kracht van mededogen, barmhartig, liefdevol en met ruimte, een rustpunt in dat onherbergzame spel van harde krachten. Ze kijkt met andere ogen, zodat een andere werkelijkheid groeit.

Deze kracht,‘de kracht van mildheid’ ,willen we met elkaar verkennen in haar essentie, in muziek, in begeleiding en in religieus leven. De kracht van mildheid In de media en de politiek wordt vaak een rechtstreeks verband gelegd tussen religie en geweld. Het is maar zeer de vraag of dit juist is. De thematiek van deze avond wijst al in die richting: mild zijn, ten opzichte van anderen en jezelf, staat diametraal tegenover agressief of gewelddadig zijn. Mildheid is een centrale deugd in meerdere wereldreligies (bijvoorbeeld in het Boeddhisme en het Christendom) en daarnaast een kernelement van een hedendaagse levensbeschouwelijke praktijk als mindfulness. Of er kracht uitgaat van mildheid (zachtmoedigheid, vergevingsgezindheid, vriendelijkheid), en zo ja van welke aard, is een vraag die zich goed ter discussie laat stellen aan de hand van voorbeelden uit Bijbelse en andere levensbeschouwelijke teksten. Prof.dr.Andy F. Sanders is emeritus hoogleraar godsdienstfilosofie aan de Rijksuniversiteit Groningen.

De kracht van mildheid: Data: maandag 28 september, Tijd: aanvag 20:00u, zaal open 19:30uur Locatie: Remonstrantse kerk, Coehoornsingel 14 te Groningen

DoReCafé De kracht van kwetsbaarheid in toon en klank

Être et avoir, de zachte kracht van levensbegeleiding

Kathelijne Schelfhout neemt ons mee in de kwetsbare, maar krachtige wereld van de muziek. Met de klanken van haar harp, afgewisseld met woord en tekst, ontstaat een werkelijkheid van klank en toon. Klanken en tonen als bronnen van mildheid en harmonie…

Documentaire uit 2002 over een piepklein schooltje waarvan de dertien leerlingen, in leeftijd variërend van 4 tot 11 jaar, in één klas zitten.Al twintig jaar is Georges Lopez directeur, kleuterjuf, meester en gymleraar tegelijk. De school bevindt zich in een dorpje in het hart van de Auvergne, een landelijke en bergachtige streek in Frankrijk. Regisseur Nicolas Philibert volgde de klas en zijn meester van de strenge winter tot aan de zomervakantie. De film laat ons een milde, wijze leraar zien, die op eigen wijze ‘zijn’ kinderen in hun leven begeleidt.

Kathelijne Schelfhout studeerde harp en muziektherapie, en voltooide de Paboopleiding. Sinds 1986 geeft ze harplessen.

De kracht van kwetsbaarheid in toon en klank: Data: maandag 22 oktober, Tijd: aanvag 20:00u, zaal open 19:30uur Locatie: Doopsgezinde kerk, Oude Boteringestraat 33

Être et avoir, de zachte kracht van levensbegeleiding: Data: maandag 09 oktober, Tijd: aanvag 14:00u, zaal open 13:30uur Locatie: Remonstrantse kerk, Coehoornsingel 14 te Groningen


Op haar website schrijft ze:‘Waarom muziek? De invloed van muziek kent vrijwel iedereen uit eigen ervaring: muziek kan ons ontroeren, blij maken, opwinden of juist stil maken. Muziek is een universele taal die voorbij de woorden gaat, en daarom direct en diep op ons kan inwerken. Het muzikale beleven is een afwisseling van spanning en ontspanning, van conflict en oplossing, van vraag en antwoord. De muzikale expressie brengt de mens dichter bij zichzelf en tegelijk dichter bij de ander.’

21

DoReCafé De wijsheid van het kloosterleven

22


Holkje van der Veer vertelt ons over de wijsheid die te vinden is in de Dominicaanse manier van kloosterleven. In 2016 bestaat deze kloosterorde achthonderd jaar. Holkje, van huis uit Doopsgezind, zegt over zichzelf:‘Ik ben in de loop van de jaren niet minder Doopsgezind geworden, maar meer katholiek.’

Dit beviel haar zo goed dat zij er is gaan wonen en werken, en uiteindelijk ook zelf katholiek geworden is. Nadat zij in Kampen de sociale academie had afgerond, studeerde zij theologie aan de Hogeschool Windesheim en aan de KTU in Utrecht. Momenteel woont Holkje in Nijmegen. In de weekenden is ze te vinden in het Dominicanenklooster van Huissen, waar zij graag naar de kapel gaat, en retraitegroepen en bezinningsdagen begeleidt.

In haar lezing zal zij duidelijk maken wat volgens haar het eigene is van deze vorm van christelijk kloosterleven. Op haar levenspad speelt het omgaan met haar lichaam een belangrijke rol. Holkje is geboren met het Marfansyndroom. Mildheid en kracht zijn woorden die bij haar passen. Eerder publiceerde zij hierover haar boek Verlangen als antwoord,Ten Have, 2013. Holkje van der Veer is Dominicanes. Ze groeide op in Amsterdam in een Doopsgezinde omgeving. In de jaren tachtig verhuisde zij naar Zwolle om daar cultureel werk te studeren. Bij toeval maakte zij kennis met het kloosterleven.

De wijsheid van het kloosterleven: Data: maandag 19 november, Tijd: aanvag 20:00u, zaal open 19:30uur Locatie: Doopsgezinde kerk, Oude Boteringestraat 33 Toegang tot alle activiteiten: gratis of een kleine vrijwillige bijdrage. Soms is er na afloop een hapje of een drankje. Kijk voor meer informatie op: www.dggroningen.doopsgezind.nl of www.remonstranten.org/groningen

Lezingen in de R.K. St. Martinusparochie We gaan een bijzonder jaar in waarin drie belangrijke thema’s naar voren treden: de bisschoppensynode over huwelijk en gezin in oktober, het Heilig Jaar van de Barmhartigheid, uitgeroepen door de Paus, en de ‘groene’ encycliek Laudato Si, die we nader willen lezen en bespreken. Daarnaast zijn er onderwerpen van verschillende aard waaraan we aandacht willen geven. Tijd: alle avonden beginnen om 20.00 uur in de pastorie, Radesingel 4, Groningen. Voor uitvoeriger informatie zie: www.stmartinusparochie.nl 29 september: Katholieke Kerk onder vuur? Van misbruikcrisis tot Vatileaks, van duistere miljoenen tot ruzie in de curie: soms lijkt het of de katholieke Kerk zich hijgend voortsleept van schandaal naar schandaal.Wat is eigenlijk de katholieke Kerk? Wat betekent dat woord ‘katholiek’? Hoe ontwikkelt zich de Kerk? Zit zij nog wel op het spoor van de waarheid?

27 oktober: een tbs’er is veel meer dan een griezelig mens! Er bestaan in de samenleving veel (voor)oordelen over gedetineerden in het algemeen en over tbs’ers in het bijzonder. Toch gaat achter deze mensen een heel verhaal schuil.Wie zich alleen baseert op het delict, zal hard oordelen.Wie luistert naar het hele (levens)verhaal van een delinquent, zal milder worden.Wie is de mens achter de tbs’er, hoe is de behandeling in een tbs-kliniek en waaruit bestaat het werk van de geestelijk verzorger? Door Erik Verheijen, justitiepastor in het Forensisch Psychiatrisch Centrum Dr. S. van Mesdag in Groningen.

In Nederland en de hele Westerse wereld zien wij een crisis in relaties. In ons land strandt een derde van de huwelijken, in de VS loopt zelfs de helft van de huwelijken vast.

23

In deze context willen wij nadenken over huwelijk en gezin.Wij staan stil bij de Bijbelse bronnen, maar ook bij de actuele vragen.Vanzelfsprekend komt ook de synode over huwelijk en gezin ter sprake. Door mgr.dr. G.J.N. de Korte, bisschop van Groningen-Leeuwarden 16 december: een wijze uit het Westen over de wijzen uit het Oosten – Augustinus over ‘Driekoningen’ Augustinus (354-430) was bisschop van de havenstad Hippo in Noord-Afrika.Als een befaamd predikant beijverde hij zich om de rijkdom van Bijbelteksten, liturgische feesten en geloofsthema’s voor vele mensen toegankelijk te maken.Vandaag staan preken centraal die werden gehouden op 6 januari, Epiphanie. Hij legt verrassende verbanden met andere Bijbelteksten.Augustinus’ preken blijken nog steeds aansprekelijk en aanstekelijk. N.B. Er is een boekentafel met beschikbare vertalingen van Augustinus en Ambrosius. Door drs. Hans Reisen, studiesecretaris van het Augustijns Instituut te Eindhoven


Diederik Duzijn, priester, zal met u ingaan op de vraag of katholieke crises en schandalen misschien meer brengen dan alleen maar ellende…

17 november: over huwelijk en gezin

Lezingen in de R.K. St. Martinusparochie

24

26 januari: het bisdom Groningen in de zestiende eeuw

bespreken. De volgende bijeenkomsten zijn op 15 maart en eventueel op 5 april.

In 2016 bestaat het bisdom GroningenLeeuwarden zestig jaar. Het huidige bisdom had een voorganger in de zestiende eeuw. Op initiatief van koning Filips II werden in 1559 in het Noorden van de Nederlanden een aantal bisdommen opgericht. De insteek was om de protestantisering tegen te gaan. Ook Groningen werd een bisdom.

Met drs. Diederik Duzijn, priester

De enige bisschop in die periode was Johannes Knijff, een Franciscaan (15681576). Hij had de tijd en kreeg veel tegenwerking, ook vanuit de eigen kerk. Door drs. Egbert van der Werff, historicus De veertigdagentijd is een tijd van bezinning, bijvoorbeeld over barmhartigheid en de nieuwe encycliek van de Paus.


16 februari: barmhartigheid en de zeven deugden De zeven werken van barmhartigheid staan centraal in de praktijk van het geloven (drie Goddelijke en vier kardinale deugden). Hoe past de barmhartigheid daarin, en wat is de tegenstelling tussen barmhartigheid en rechtvaardigheid? We bekijken de plaats van barmhartigheid in het Jodendom, het Christendom en de Islam. Uitgangspunten daarbij zijn Ps. 103,8, het Magnificat van Maria en de Bismillah ‘Genadevol en barmhartig is Allah’. Door prof. emeritus Arjo Vanderjagt 1 maart e.v.: over de spraakmakende encycliek Laudato Si U bent uitgenodigd om de zogenaamde ‘groene’ encycliek van Paus Franciscus Laudato Si in delen samen te lezen en te

8 maart: de barmhartigheid van Jezus volgens het Nieuwe Testament ‘De menslievendheid van God is verschenen’, schrijft Paulus aan Titus.Wat houdt deze filantropie van God in? Volgens de socioloog Rodney Stark luidde het Christendom met zijn boodschap van Gods’ barmhartigheid een revolutie in de antieke wereld in. Hoe keken Joden en heidenen aan tegen deze boodschap? Wat is het verschil tussen Jezus en de Dode Zeerollen, en ook de mythologische goden? Hoe is deze boodschap relevant voor de eenentwintigste eeuw? Door prof.dr. Geurt Henk van Kooten, hoogleraar Nieuwe Testament en vroeg Christendom, faculteit Godgeleerdheid van de RUG 19 april: over de encycliek Laudato Si Recent publiceerde paus Franciscus zijn nieuwe encycliek Laudato Si. Het centrale begrip in de encycliek is ‘integrale ecologie’. De paus wil daarmee de microethiek, de macro-ethiek en het behoud van de schepping in een omvattende visie verbinden. Het gaat hem niet alleen om sociale gerechtigheid, maar ook om het goede beheer van de aarde als ons ‘gemeenschappelijk huis’. We bespreken de grote lijnen van de encycliek en vragen ons af wat de visie van de paus betekent voor onze manier van leven. Door mgr.dr. G.J.N. de Korte, bisschop van Groningen-Leeuwarden

Lezingen (vervolg)

Zaterdagochtendcursus

3 mei: Luther en de leer van de rechtvaardiging

Zaterdagochtendcursus Remonstrantse gemeente

Een van de grote breekpunten tussen de reformatie en de rooms-katholieke kerk was de leer van de rechtvaardiging. Er werden in de zestiende eeuw leerveroordelingen over en weer uitgesproken, die de kloof alleen maar hebben vergroot, terwijl de tegenstellingen op dit punt goed bezien nogal meevallen. Waar ging het Luther om met de grote nadruk die hij op de rechtvaardiging legde? Hoe antwoordde de rooms-katholieke kerk hierop?

De verscheurde mens: tussen geluk en status We zijn rijker dan ooit, we leven langer en we bezitten meer.Waarom zijn we niet gelukkiger? En waarom liggen we wakker van status, van wat we zijn of niet (meer) zijn? We gaan op pad met de documentaire Status Anxiety van filosoof Alain de Botton: waarom is wat we doen, waar we wonen en wat we bezitten steeds meer onze status, ja, ons geluk gaan bepalen?

In het licht van de discussie in de zestiende eeuw is het bijzonder opmerkelijk dat de Lutherse wereldfederatie en de pauselijke raad voor de bevordering van de eenheid van de christenen een ‘Gemeenschappelijke verklaring over de Rechtvaardiging’ hebben opgesteld, die op 31 oktober 1999, op de gedenkdag van de reformatie, in Augsburg werd getekend. Zijn daarmee alle verschillen overbrugd?

In deze spiegel bekijken we ons eigen leven in de voortdenderende samenleving. Denkers als Rousseau, De Tocqueville en Ruskin passeren de revue, maar (vooral) ook onze menselijke (eigen)wijsheid.

25

Door ds. Susanne Freytag, predikant van de Evangelisch-Lutherse gemeente Groningen (Protestantse Kerk)

Inleiding over de kerken van het Oosten die niet tot de R.K. Kerk behoren, maar heel dicht bij ons staan qua geloof, en over hun liturgie. Door Vader Onufry, priester van de Russisch-Orthodoxe kerk

Plaats: Tijd:

Pastorie St. Jozefkathedraal, Radesingel 4 steeds om 20.00 uur

Kijk voor nadere informatie over sprekers en onderwerpen op www.stmartinusparochie.nl

Data: zaterdag 6 februari, 27 februari en 2 april 2016 Tijd: 10.30 uur tot 12.30 uur Plaats: Kerkenraadskamer, Coehoornsingel 14 Begeleiding: ds. Lense Lijzen Opgave: voor 3 februari 2016 Toegang: € 5,- per keer, inclusief lunch


14 juni: bezoek aan de RussischOrthodoxe kerk aan de Ganzevoortsingel

Symposium Alles van waarde is weerbaar

26

Op zaterdagmiddag 31 oktober 2015 vindt in de Immanuelkerk een symposium plaats over de relatie tussen kerk en samenleving. Het is de laatste grote bijeenkomst in het kader van ons vijftigjarig jubileum. We willen het hebben over de waardigheid van de mens in de participatiesamenleving. Het lijkt wel of tegenwoordig iedereen tegen het rendementsdenken is. Hoe komt het dan dat het haast niet meer lijkt te lukken om te praten over zorg, onderwijs of natuur in andere termen dan economische waarden of beheersing? Wat kan de bijdrage van geloof en kerk hierin zijn? Sprekers zijn (onder voorbehoud) Rinse Reeling Brouwer, Erik Borgman en Désanne van Brederode.


De middag wordt voorgezeten door ons vroegere predikante Ruth Peetoom.We sluiten ons jubileumjaar af met een feestelijke borrel.

Datum: zaterdag 31 oktober Plaats: Immanuelkerk, Overwinningsplein 1, Groningen

Pizza’s, Bijbel en bier! We continueren ons programma Pizza’s, Bijbel en bier. Een programma met een mix van theologie, literatuur, film en bezinning op Bijbelse verhalen. Met elkaar gaan we het gesprek aan en we leggen dwarsverbanden naar ons eigen leven en naar de wereld waarin we leven, met de politiek en de cultuur. We willen een aparte ruimte creëren voor hen die opleiding en studie voorbij zijn, maar zich toch nog wat jong voelen tussen de anderen die op zondagmorgen de kerk bezoeken! Immers, ontmoetingen met mensen van alle leeftijden in een geloofsgemeenschap zijn mooi, maar het is ook waardevol om af en toe eens te zoeken en te vinden met mensen van je eigen leeftijd.

Bijbelverhalen. Dat verhaal dat jou misschien al lang fascineert.Verhalen van hoop en verlangen, die een andere wereld ademen dan de wereld die we dagelijks ervaren. Of die verhalen waar je niets van begrijpt. Gewelddadig soms, met geloofswaarden waar je niets mee kan en die wat jou betreft wel verwijderd kunnen worden.

27

Met elkaar lezen we de verhalen en leren we van elkaar wat de ander er wel of niet mee heeft. En misschien komen we wel tot een gezamenlijke lijst favorieten. Pizza’s, Bijbel en bier is bedoeld voor hen die pakweg tussen de 26 en de 40 zijn.

Komend seizoen willen we ons laten inspireren door onze ‘eigen’

Data: vrijdag 25 september en 6 november 2015, en 29 januari, 11 maart en 6 mei 2016 Tijd: van 18.00 uur tot ongeveer 21.00 uur Plaats: Doopsgezinde Kerk, Oude Boteringestraat 33, Groningen Opgave: [email protected] of [email protected]

Jongeren en studenten

Voor hen is er Pizza’s, Bijbel en bier: een Bijbelcursus voor als je uit je werk komt en toch moet eten, en als je het een uitdaging vindt om samen met anderen de oude verhalen en de structuur van de Bijbel te bevragen op wat voor jou relevant is.

Boekenkring 201 5-201 6 Remonstrantse gemeente Leesseizoen 2015-2016

28

17 september: Ian McEwan, De kinderwet (oorspr.The Children Act), 2014 5 november: P. E.Thomése, De onderwaterzwemmer, 2015

De boekenkring is voortgekomen uit de Remonstrantse gemeente. Inmiddels heeft de kring een oecumenische en buitenkerkelijke samenstelling. In de kring bespreken we komend seizoen zeven boeken. De ervaring leert dat de discussie, afhankelijk van het thema en de stijl van het boek, breed kan uitwaaieren. Zowel maatschappelijke als persoonlijker aspecten kunnen daarbij aan de orde komen. De kring wordt geleid door Jan Hovy, voormalig directeur van de Arnhemse Openbare en Gelderse Wetenschappelijke Bibliotheek. De deelnemers krijgen een week voor iedere bijeenkomst een aantal vragen toegestuurd. Deze vormen een handvat bij de bespreking.

10 december: Robert Walser, De wandeling, met een toelichting door W.G. Sebald (Der Spaziergang), heruitgave 2015 28 januari: Colum McCann,TransAtlantisch (oorspr.Trans Atlantic), 2013 10 maart: Patrick Modiano, In het café van de verloren jeugd (Oorspr. Dans le café de la jeunesse perdue), 2014 14 april : Peter Terrin, Post mortem, 2012 12 mei: Simon Vestdijk, Else Böhler, Duits dienstmeisje, heruitgave

Cultuur en Excursie

Nadere inlichtingen zijn verkrijgbaar bij Jan Hovy via [email protected] of op 0653973785.

Data: donderdag 17 september, 5 november en 10 december 2015, en 28 januari, 10 maart, 14 april en 12 mei 2016 Tijd: 14.00 tot 16.00 uur Plaats: Fie Werkmanzaal, Bibliotheek Forum (OB), Oude Boteringestraat 18, Groningen Kosten: € 10,- p.p.

A Festival of Nine Lessons and Carols Het Festival of Nine Lessons & Carols is een traditie in de Anglicaanse Kerk en wordt gezien als voorbereiding op het kerstfeest. Bekende Engelse Christmas Carols, meezingmomenten en enkele Bijbellezingen. Het verwarmt je hart en tovert een glimlach op je gezicht. Dan is het echt Kerstmis! Ook dit jaar wil de Oud-Katholieke St. Martinusparochie dit opzetten samen met Grace Church, van de Anglicaanse kerk.Wil je meezingen? Geef je dan op voor ons gelegenheidskoor. Vanaf oktober zullen we op de woensdagavond gaan repeteren.We doen het op een laagdrempelige manier, waarbij gezelligheid voorop staat. Gezellig samen zingen.

Datum: Tijd: Dirigent: Kosten: Opgave bij:

29

Natuurlijk willen we het niet voor onszelf houden en willen we het uitvoeren. De datum voor de uitvoering komt zo snel mogelijk. Wil je meedoen en vind je het leuk om te zingen, geef je dan snel op.

Oud-Katholieke St. Martinuskerk Witte de Withstraat 2 elke woensdag vanaf oktober 19.30u Leo van Noppen Vrijwillige bijdrage (indicatie €35,- voor het hele project) pastoorVictor Scheijde, [email protected], 050-3644256

Cultuur en Excursie

Plaats:

Naast de bekende titels zoals ‘Once in Royal David’s city’ en ‘Hark, the herald angels sing’ zijn er in de loop der jaren nieuwe liederen gecomponeerd en bewerkt. Ook zullen we enkele Nederlandstalige Kerstliederen instuderen.

Filmavonden

30

Ook dit seizoen draaien we weer een aantal films. Iedereen is welkom. Dit seizoen hebben we gekozen voor een thema: vervreemding en verzoening. Dat wordt in de films verschillend uitgewerkt – soms serieus, soms komisch, maar altijd herkenbaar. In de inleidingen komen we daarop terug. Vrijdag 9 oktober: Il y a longtemps que je t’aime (2008) Een indringende film over de toenadering tussen twee zussen wier leven de laatste vijftien jaar compleet verschillend is verlopen. Het is het veelgeprezen filmdebuut van Philippe Claudel, beter bekend als schrijver van De grijze zielen. Met name Kirstin Scott Thomas maakt grote indruk als de outcast die terugkeert in het ‘normale’ leven. Schuld en boete, verzoening: de film laat het zien zonder veel woorden.

vrijdag 11 maart :The terminal (2004) Deze bij tijd en wijle hilarische film verbeeldt de vervreemding als geen ander.Victor Navorski, afkomstig uit Krakhosia, landt op vliegveld J.F. Kennedy in New York. Daar kan hij niet verder, omdat zijn papieren niet langer geldig zijn, maar hij kan ook niet terug, want zijn land bestaat niet meer.Wat volgt, is zijn zoektocht achter de schermen van een groot vliegveld, dat toch een beetje zijn thuis moet worden. De film is geïnspireerd op een waar gebeurd verhaal. Met een sterke rol van Tom Hanks en een bijrol van Catherina Zeta Jones als de behulpzame stewardess. vrijdag 13 mei: wordt nog bekendgemaakt.

Cultuur en Excursie

vrijdag 20 november: Driving Miss Daisy (1990) Deze feelgoodfilm laat het proces van toenadering zien tussen een blanke vrouw en haar zwarte chauffeur. De film speelt zich af tegen de achtergrond van de toenemende maatschappelijke spanningen tussen zwart en blank vanaf de jaren veertig, tot en met de opkomst van Martin Luther King.Toch is het juist een lichte, humoristische film, met een sterke rol voor Morgan Freeman (we kennen hem nog van The Bucket List) en Jessica Tandy. De film ontving diverse Oscars en het thema is actueler dan ooit in de VS.

Data: 9 oktober, 20 november, 11 maart en 13 mei Tijd: 19.30 uur Plaats: Immanuelkerk, Overwinningsplein 1, Groningen Toegang: 3 euro (voor de onkosten; er is gratis koffie en thee, en na afloop een nazit met een drankje)

Oecumenisch zomerprogramma Elk jaar vinden in de maanden juli en augustus activiteiten plaats die georganiseerd worden door de binnenstadskerken. U vindt hier meer informatie over op de website van de Raad van Kerken van de stad Groningen: www.rvkgroningen.nl. Folders zijn te vinden bij de VVV, bibliotheek en de verschillende kerken. Ook wordt er dan gecollecteerd voor een gemeenschappelijk doel.

September 201 5

15 5 8 9 17 5 28 17 27 20 17 23 18 16

oktober: repetities A Festival of Nine Lessons and Carols oktober: Stilte in Stad - meditatie en gebed 04 oktober:Vieringen op Weg Immanuelkerk 06 oktober: Leerhuis Judaïca 2 08 oktober: Bijbel op donderdag 09 oktober: DoReCafé 09 oktober: Filmavonden rond het thema ‘vervreemding en verzoening’ 10 oktober: Kom op je verhaal – dag voor vrouwen 11 oktober:Vieringen op Weg Immanuelkerk 12 oktober: Meditatiegroep vanuit christelijk perspectief 13 oktober: Bijbelkring Remonstrantse gemeente 13 oktober: Natafelen 14 oktober: Spirituele kring 20 oktober: Focus op Israël 21 oktober:Woensdagvespers 22 oktober: Bijbel op donderdag 22 oktober: DoReCafé 23 oktober: Focus op Israël 27 oktober: Lezingen in de R.K. St. Martinusparochie 28 oktober: Innerlijke pelgrimage 30 oktober: Focus op Israël 31 oktober: Symposium:Alles van waarde is weerbaar

29 15 10 7 4 20 30 19 10 17 5 8 5 21 16 4 20 21 23 18 21 26

november: Stilte in Stad - meditatie en gebed 03 november: De barmhartige Samaritaan in rovershanden? 05 november: Bijbel op donderdag 05 november: Boekenkring 06 november: Pizza’s, Bijbel en bier! 08 november:Vieringen op Weg Immanuelkerk 10 november: Bijbelkring Remonstrantse gemeente 10 november: Focus op Israël 10 november: Leerhuis Judaïca 2

15 6 4 28 27 10 5 21 7

Oktober 201 5

November 201 5

Agenda

september: Stilte in Stad - meditatie en gebed 08 september: Bijbelkring Remonstrantse gemeente 08 september: Natafelen 08 september:Theologische vorming voor gemeenteleden en geïnteresseerden 14 september: Meditatiegroep vanuit christelijk perspectief 16 september: Spirituele kring 17 september: Boekenkring 21 september: Meditatiegroep vanuit christelijk perspectief 25 september: Pizza’s, Bijbel en bier! 28 september: DoReCafé 28 september: Meditatiegroep vanuit christelijk perspectief 29 september: Lezingen in de R.K. St. Martinusparochie 30 september: Innerlijke pelgrimage 30 september:Woensdagvespers

10 november: Natafelen 15 november:Vieringen op Weg Immanuelkerk 17 november: Lezingen in de R.K. St. Martinusparochie 18 november: Spirituele kring 19 november: Bijbel op donderdag 19 november: DoReCafé 20 november: Filmavonden rond het thema ‘vervreemding en verzoening’ 20 november: Focus op Israël 24 november: De barmhartige Samaritaan in rovershanden? 25 november: Innerlijke pelgrimage 25 november:Woensdagvespers

December 201 5

december: Stilte in Stad - meditatie en gebed december: uitvoering A Festival of Nine Lessons and Carols 04 december: Focus op Israël 08 december: Leerhuis Judaïca 2 08 december: Natafelen 10 december: Boekenkring 15 december: Focus op Israël 16 december: Lezingen in de R.K. St. Martinusparochie 22 december: Focus op Israël

Januari 201 6

8 10 23 5 4 20 30 21 6 18 16 15 29 21 7 8 28 21 23 21

januari: Stilte in Stad - meditatie en gebed 12 januari: Bijbelkring Remonstrantse gemeente 12 januari: De barmhartige Samaritaan in rovershanden? 12 januari: Leerhuis Judaïca 2 12 januari: Natafelen 14 januari: Bijbel op donderdag 17 januari:Vieringen op Weg Immanuelkerk 20 januari: Spirituele kring 21 januari:Voorbereiding kloosterweekend 26 januari: De barmhartige Samaritaan in rovershanden? 26 januari: Lezingen in de R.K. St. Martinusparochie 27 januari: Innerlijke pelgrimage 27 januari:Woensdagvespers 28 januari: Bijbel op donderdag 28 januari: Boekenkring 29 januari: Pizza’s, Bijbel en bier! 31 januari:Vieringen op Weg Immanuelkerk

15 5 6 7 8 4 11 5 14 6 23 18 16 4 28 27 11

februari: Stilte in Stad - meditatie en gebed 06 februari: Zaterdagochtendcursus Remonstrantse gemeente 07 februari:Vieringen op Weg Immanuelkerk 09 februari: Bijbelkring Remonstrantse gemeente 09 februari: Leerhuis Judaïca 2 09 februari: Natafelen 11 februari: Bijbel op donderdag 16 februari: Lezingen in de R.K. St. Martinusparochie

15 25 11 5 7 8 4 23

Agenda

Februari 201 6

17 februari: Spirituele kring 24 februari:Woensdagvespers 25 februari: Zegeningen en zorgen van de ouderdom 27 februari: Zaterdagochtendcursus Remonstrantse gemeente

5 16 13 25

maart: Stilte in Stad - meditatie en gebed 01 maart e.v.: Lezingen in de R.K. St. Martinusparochie 02 maart: Leerhuis Judaïca 2 08 maart: Bijbelkring Remonstrantse gemeente 08 maart: Lezingen in de R.K. St. Martinusparochie 08 maart: Natafelen 10 maart: Boekenkring 11 maart: Filmavonden rond het thema ‘vervreemding en verzoening’ 11 maart: Pizza’s, Bijbel en bier! 16 maart: Spirituele kring 30 maart:Woensdagvespers

15 23 7 5 23 8 28 30 27 5 16

Maart 201 6

April 201 6

april: Stilte in Stad - meditatie en gebed 01-03 april: Kloosterweekend, op zoek naar stilte 02 april: Zaterdagochtendcursus Remonstrantse gemeente 10 april:Vieringen op Weg Immanuelkerk 12 april: Bijbelkring Remonstrantse gemeente 12 april: Natafelen 14 april: Boekenkring 17 april:Vieringen op Weg Immanuelkerk 19 april: Lezingen in de R.K. St. Martinusparochie 25 april:Vieringen op Weg Immanuelkerk

Mei 201 6

mei: Stilte in Stad - meditatie en gebed 03 mei: Lezingen in de R.K. St. Martinusparochie 06 mei: Pizza’s, Bijbel en bier! 10 mei: Natafelen 12 mei: Boekenkring 13 mei: Filmavonden rond het thema ‘vervreemding en verzoening’ 25 mei:Woensdagvespers 29 mei:Vieringen op Weg Immanuelkerk

Juni 201 6

juni: Stilte in Stad - meditatie en gebed 14 juni: Lezingen in de R.K. St. Martinusparochie 14 juni: Natafelen 24 juni:Woensdagvespers

Juli 201 6

15 23 27 8 28 30 16 12 15 23 8 16 15 8

Agenda

juli: Stilte in Stad - meditatie en gebed 12 juli: Natafelen

15 14 25 12 5 8 28 12 23 13

Voorzitter

Vicevoorzitter

pastoor V.P. Scheijde (Oud-Katholiek)

pastoor R.R.B.M.Wagenaar (Rooms-Katholiek)

Secretariaat Mw. B. van Dongen-Svensgaard Joh. Mulderstraat 12, 9714 CW Groningen tel. 050 573 02 13 e-mail: [email protected]

Penningmeester Dhr. C.J.A.Wessels rekeningnumer: NL32 RABO 0342 0634 80 Ingeschreven bij de KVK: 55917488

Supplement

Weidse wandelingen Je hoeft niet ver op reis te gaan om op adem te komen. Wandelend door het Groninger land ontdek je de ruimte in en om je heen. Genietend van het landschap heb je alle tijd - voor stilte, voor gesprekken met medewandelaars, voor het delen van inspirerende gedichten en gedachten. In dit seizoen maken we drie stevige wandelingen (16 à 18 kilometer) in de provincie. De eerste tocht is op zaterdag 17 oktober 2015. We lopen door het Reitdiepdal, over dijken, langs wierden en sluizen. Vanuit Garnwerd maken we een rondwandeling door Feerwerd, Ezinge en Aduarderzijl. We vertrekken uit Groningen met enkele auto's naar de parkeerplaats bij Café Hammingh in Garnwerd, het begin- en eindpunt van de tocht. Vertrek:

9.30 uur vanaf De Fontein, Eikenlaan 255

Organisatie: Herma Uiterwijk en Marga Baas Opgave en info: Marga Baas, T: 050 579 8506, E: [email protected] Graag aanmelden voor 10 oktober! De overige wandelingen zijn gepland op zaterdag 16 januari en Zaterdag 16 april 2016.

Verhalen spelenderwijs

Drie avonden bibliodrama

In het najaar willen we in oecumenisch verband een drietal avonden kennismaken met bibliodrama. Waar gaat bibliodrama over? Vereenvoudigd gezegd: een bijbelverhaal beluisteren, vragen stellen aan dat verhaal en dit vervolgens uitspelen. Als je je verdiept in de rollen en posities die in een verhaal voorkomen gaat het verhaal veel sterker voor je leven en krijgt het meer binding met je eigen leven. Je kruipt als het ware samen ín een verhaal en brengt het zo tot leven. Dan kunnen oude verhalen levende werkelijkheid worden in het hier en nu, een werkelijkheid waar je zelf midden in staat. Verhalen spelenderwijs tot leven brengen; dat is de kern van bibliodrama. Gewoon een keer proberen en merken hoe verrassend dit is! Data: Plaats:

28 oktober, 4 en 11 november 2015 Parochiezaal van de Salvatorkerk, van Starkenborghstraat 1 (stoellift aanwezig) Kosten: geen Begeleiding en informatie: Peter Buikema; 0596-628968, [email protected], Peter van Kruining; [email protected] en Anne Hilhorst-Joosten; [email protected]

Bijbels ABC

Voor een kind dat letters begint te herkennen, gaat er een nieuwe wereld open. De Bijbel heeft zijn eigen ABC. Wie de grondwoorden van de bijbel leert verstaan, voor haar/hem gaat er ook een nieuwe wereld open. Er zit spanning tussen onze gangbare taal en de bijbelse taal. De bijbelse taal maakt alert, verrast, en werpt een andere blik op het alledaagse. In 1941 (!) schreef K.H. Miskotte het Bijbels ABC met het oog op 'betere weerstand' tegen de gedachtegangen en de taal van de nazi's. Het Bijbels ABC wil maar geen voltooid verleden tijd worden. Een serie van 12 avonden o.l.v. ds. Evert Jan Veldman en ds. Pieter Dirk Wolthaus Deelnemers schaffen aan: 'Bijbels ABC' van K.H. Miskotte (Alleen tweedehands verkrijgbaar. Aan een nieuwe uitgave wordt gewerkt. Bij onvoldoende beschikbare exemplaren worden kopieën gemaakt)

Data: Tijd: Plaats:

8/10 - 15/10 - 5/11 - 19/11 - 3/12 - 17/12 - 7/1 - 24/1 - 4/2 - 18/2 3/3 - 17/3 20 uur - 22 uur Nieuwe Kerk of Nieuwe Kerk Centrum (Nieuwe Boteringestraat 1-15)

Leerhuis Judaïca

Dit Leerhuis is bedoeld voor iedereen die belangstelling heeft voor het Jodendom. Christenen realiseren zich vaak te weinig dat hun traditie voortgekomen is uit een andere, namelijk het Jodendom, het volk Israel. Jezus en zijn eerste volgelingen waren allemaal thuis in deze sfeer van denken en geloven, van mens zijn, op zoek naar de Eeuwige. Dit seizoen houden we ons bezig met de Spreuken der Vaderen. Naast de oude schriftelijke overlevering van de Tenach en enkele andere geschriften, heeft eeuwenlang een mondelinge overlevering plaatsgevonden van wijsheid en commentaar op de Heilige Schrift. Aan het begin van onze jaartelling is deze opgeschreven en daardoor ook bewaard gebleven. Bij een uitspraak van een oude leraar wordt het commentaar gevoegd van latere rabbijnen uit de eerste eeuwen. Op de eerste avond wordt meer verteld over de achtergronden en de manier van werken. U bent van harte welkom bij deze speurtocht naar zin en samenhang.

Data: Plaats en tijd: Inleider:

24 september, 15 oktober, 26 november, 14 januari, 18 februari en 17 maart. Nieuwe Kerk Centrum, Nw. Boteringestraat 1- 15, van 20.00 - 22.00 uur. Simon Bijl Tel. 3131017 en e-mail: [email protected]

Leerhuis mystieke levenslessen van Thomas Merton

Honderd jaar geleden werd Thomas Merton geboren in Zuid-Frankrijk. Een van zijn meest gelezen en gewaardeerde boeken is onlangs weer opnieuw vertaald: Zaden van contemplatie. In dit leerhuis zal bovengenoemd boek centraal staan en zullen we dit samen meditatief lezen. We zullen dit doen aan de hand van een handreiking van Kick Bras. Bij elke bijeenkomst zullen we een fragment bespreken uit het boek en we besluiten met een gebed van Merton. In de tussenliggende weken, kun je dan de bijbehorende hoofdstukken lezen.

Thomas Merton(1915-1968) was een Amerikaans katholiek theoloog, dichter, auteur en sociaal activist. Hij was trappist en monnik. Als voorstander van de oecumene trad hij in dialoog met vooraanstaande vertegenwoordigers van andere religies. Thomas Merton is ook een belangrijke hedendaagse mysticus.

'Contemplatie is …ontwaken, verlichting en het onvoorstelbaar intuïtief begrijpen, waardoor de liefde zich verzekerd weet van Gods scheppende en dynamische tussenkomst in ons dagelijks leven.'

Er zullen vier bijeenkomsten zijn in het najaar van dit jaar en vier bijeenkomsten in het begin van volgend jaar van 20.00 tot 21.30 in de Fontein. Data najaar 2015: Woensdag 14 en 28 oktober, 11 en 25 november. Data begin 2016: Woensdag 13 en 27 januari, 10 en 24 februari Inlichtingen en opgave bij A. van Ess, [email protected] 050-5415050 Aan te schaffen materiaal: Zaden van contemplatie, Thomas Merton, Damon 2015 en Mediteren met Thomas Merton, een meditatiegids bij Zaden van Contemplatie, Narratio 2015.

Inspirerend en bezielend

"Welke mensen uit het verre of nabije verleden hebben nog steeds niet aan zeggingskracht verloren en kunnen ons blijvend inspireren en bezielen met hun spiritualiteit en gedachten?"

Die vraag vormt de rode draad in deze tweede serie van vier avonden, waarin we kennismaken met heel verschillende denkers, theologen en mystici uit de joodse en christelijke traditie. De avonden vormen een reeks, maar zijn ook afzonderlijk van elkaar te bezoeken. Elke bijeenkomst wordt besloten met een kort meditatief moment.

29 oktober -Theo Zweerman en de actualiteit van Franciscus van Assisi - Tiemo Meijlink Theo Zweerman (1931 - 2005) was monnik in de Orde van de Franciscanen. Hij was een fijnzinnig en vakbekwaam filosoof. Als docent en hoogleraar aan de Katholieke Theologische Universiteit Utrecht was hij voor veel van zijn studenten een inspirerend mens. Interessant is dat hij zijn filosofisch werk naarmate zijn leven vorderde, intensief in verband wist te brengen met de spiritualiteit van Franciscus van Assisi, de beroemde "minderbroeder" uit de twaalfde eeuw. Wat kan de spirit van Franciscus voor ons betekenen? Die vraag onderzoeken wij deze avond met behulp van een paar mooie en bedachtzame teksten van Theo Zweerman. 12 november - Emmanuel Levinas - Jan Wilts Emmanuel Levinas (1906-1995) noemt zijn ethische filosofie over wat een mens is "joods denken". Mens-zijn is de roep om verantwoordelijk te worden verstaan. Wie "ik" zegt, heeft eerst "mij?" leren zeggen in de confrontatie met het vragende gelaat van een ander. Soms wordt die Ander met een hoofdletter geschreven. Een eredoctoraat in Leiden in 1975 markeert het begin van een ruime invloed van Levinas' denken op predikanten en theologen in Nederland. Na een korte inleiding zullen we op deze avond enkele tekstfragmenten van Levinas en daarover van gedachten wisselen.

Data: Tijd: Plaats: Sprekers: Aanmelding:

Donderdag 29 oktober, 12 november, 26 november, 10 december 2015 20.00 - 22.00 uur De Fontein, Eikenlaan 255, 9741 EZ Groningen Tiemo Meijlink, Jan Wilts, Peter Buikema, Kick Bras Marga Baas (T: 050-5798508 E: [email protected]) en Jannet van der Spek (T: 050 525 26 33 E: [email protected])

26 november -Tomáš Halík - Peter Buikema De Tjechische theoloog en filosoof Tomáš Halík probeert een brug te slaan tussen geloof en scepsis, tussen christendom en een atheïstische levensoriëntatie. In zijn boek Geduld met God. Twijfel als brug tussen geloven en niet-geloven neemt hij als uitgangspunt de twijfelende en zoekende figuur van Zacheüs, die eerder schuchter van een afstand toekijkt, dan dat hij enthousiast meedoet. Halík heeft weet van het gevoel dat God zwijgt en ver weg is, maar pleit voor geloof, hoop en liefde, als vormen van geduld met God en leren leven met het mysterie. Halík (1948) is priester en hoogleraar Filosofie en sociologie in Praag. In 2014 ontving hij de prestigeuze Templeton Prize.

10 december - Kornelis Heiko Miskotte - Kick Bras Kick Bras is emeritus predikant van de Protestantse Kerk in Nederland. Hij is lid van het bestuur van Herademing, een oecumenisch tijdschrift voor spiritualiteit en mystiek. Ook is hij actief betrokken bij Vacare, platform voor meditatief leven in en vanuit de Protestantse Kerk in Nederland. Als onderzoeker is hij gelieerd aan het Titus Brandsma Instituut te Nijmegen. De laatste tijd verdiept hij zich vooral in protestantse mystiek. Deze avond zal hij ons laten kennismaken met de bevindelijke kant van de theoloog Kornelis Heiko Miskotte (1894-1976).

Bezinning. Bezieling

Recommend Documents