Intro
Bezettingsdichtheid en productieresultaten
Focussen op de resultaten binnen het IWT project
Proeven zijn, zeker bij vleeskippen, niet specifiek opgezet om de productieparameters te bepalen Indien mogelijk als input voor berekening effect op het bedrijfsresultaat Waren de productieresultaten vergelijkbaar met de praktijk? Toetsen aan de EU richtlijn ivm maximale bezettings-dichtheid (33 -39 - 42 kg/m²)
Luc Maertens
Eerst bij vleeskippen en nadien vleeskonijnen
Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek Eenheid Dier www.ilvo.vlaanderen.be Beleidsdomein Landbouw en Visserij
1
Proefomstandigheden (1)
2
Proefomstandigheden (2)
Pens van 3,3 m² , voederbakjes aan alle zijden
praktijk
Fasevoedering: 0-14d; 14-28d en 28d-einde
Tarwe –sojarantsoenen
Constante hokgrootte, toenemende bezetting Productieparameters: gewicht, voederopname en –omzet, uitval tussen tussen 0 - 39 dagen Proef 4 x herhaald
21%; 20,6% en 20% RE, respectievelijk – ideale AZ balans 12,3 – 12,5 – 12,7 MJ ME/kg, respectievelijk
Dieren: Ross 308: ½ haantjes, ½ poeljen Lichtschema: 21uL-3u D/24u
Kippen/ pen
8
19
29
Per m²
2,4
5,75
8,8
40
45
12,1 13,6
51
61
72
15,5
18,5
21,8 3
Coccidiosebehandeling tot 35d en vaccinaties tegen ND en IB
4
1
Groeicurve ifv bezetting (n/m²)
Gewicht op 35 en 39 dagen
g/dier
3000 G/kip
EU max.
NS
2750 2500 2250
d 35
2000
d 39
1750 1500 2.4
5.8
6
15
8.8 23
12.1 33
13.6 35
15.5 41
18.5 47
21.8 dieren/m² 56
kg/m² op 39d
P: bij 35 dagen = 0,439 P: bij 39 dagen = 0,242
Leeftijd (dag) 5
Groei in 5de week en tss 35 en 39 d
6
Kg/m² ifv bezetting en leeftijd
120 28 - 35 d
Kippen
8
18.5 28.5
39.5
43.0
51
57.5
69.5
35 - 39 d
g/d
110
100
90
80 2.4
5.8
8.8
12.1
13.6
vleeskippen/m²
15.5
18.5
n/m²
2.4
5.6
8.6
12.0
13.1
15.5
17.4
21.1
Dag 28, kg
3.7
8.8
13.6
19.0
21.1
23.8
27.8
34.0
Dag 35, kg
5.2
12.7 19.8
27.6
30.0
34.4
40.2
48.7
Dag 39, kg
6.3
14.9 23.4
32.6
35.3
40.7
47.1
55.7
21.8
P: 28-35 dagen = 0,858 P: 35-39 dagen = 0,047 7
8
2
Productie in Welbroil project
Resultaten UK “large scale study”
(2007-2010)
FOD-project : samenwerking KUL, PP Geel en ILVO
Bezetting
13/m²
Groei (g/dag)
20/m²
• Met medewerking 10 grootste producenten
P
a
a
ab
ab
• 2,7 miljoen kippen
b
Gewicht d 39
2605
2436
Kg/m²
33,9
48,7
• 5 commerciële bezettingsdichtheden • Welzijnsparameters, huisvestingsparameters, groei, …
<0.001
Voederomzetting
1,65
1,67
NS
Sterfte
2.27
3.14
0.017
De Baere et al., 2010
Conclusion: “Stocking density per se is, within limits, less important than other factors in the birds environment. Good stockmanship counts even in highly automated houses... “
Bezetting: kg/m² (M. Stamp Dawkins et al., 2004)
9
Verklaring ILVO – praktijkresultaten
10
Voederomzetting 0-21d en 0-39 d 2 1.9
Proefopstelling ≠ praktijk
1.8
Stalbezetting “ vrij laag” door werkgangen
1.7
Voldoende ventilatie en temperatuurregeling
1.5
1.6 0-21 d
1.4
Strooisel tussentijds ververst
0-39 d
1.3 1.2
Vlot bereikbare voeder en drinkvoorzieningen
1.1
Hierdoor vrij optimale huisvestingsomstandigheden
1 2.4
5.8
8.8
12.1
13.6
Bezetting/m²
11
15.5
18.5
21.8
P: 0-21 dagen = 0,863 P: 21-39 dagen = 0,227 12
3
Sterftegegevens
Reeks 1: 1,82%
Besluiten voor vleeskippen Zeer lage (niet commerciële bezettingen) leiden niet tot betere productieresultaten
NS
Productieresultaten in bezettingsproef met cte hokgrootte ≠ praktijkomstandigheden
Reeks 2: 4,73% … na correctie
Slechts bij hoogste bezetting (eens > 50kg/m²) afname van de groei
Reeks 3: 3,08%
In praktijkproeven veelal reeds een lichte tendens vanaf > 30kg/m²
Reeks 4: 3,38%
Optimaliseren van klimaat (ventilatie, strooisel, …) en management > bezettingsdichtheid voor productieresultaten 13
Deel 2: bezettingsdichtheid bij vleeskonijnen
14
Proefomstandigheden Constante groepsgrootte: 8 konijnen
• Geen regelgeving op EU vlak of in België
Bezettingsdichtheid door kooien aan te passen (van 0.4 tot 1,6 m²)
• Wel in een aantal landen
28 kooien: ½ met, ½ zonder verrijking; proef 3 x herhaald
• Zeer recent advies binnen Raad voor Dierenwelzijn en … naar verantwoordelijke Minister
Kleinste kooien zonder verrijking Met speenkonijntjes (29d) en 3 genetica types
• Regelgeving in 2012 ???
Kooigrootte (m²) Dieren/m²
15
1,60 1,07 0,80 0,64 0,53 0,46 0,40 5
7,5
10
12,5
15
17,5
20 16
4
Effect bezettingsdichtheid op eindgewicht
Groei en voederopname ifv hokgrootte 0 - 43 dagen Groei, g
Gewicht/dier, g Voederopname, g NS
NS a
ab ab ab
b
b
b
Dieren/m² Konijnen/m²
14
21
28
35
43
50
56
kg/m² op 72 d
17
Groei ifv de leeftijd en bezetting
18
Bezettingsdichtheid – kooigrootte: vroegere data
Groei (g)
Groei tijdens afmest (g/dag)
720
Grotere kooi (0,46 m²)
700
(Maertens & de Groote, 1984)
R² = 0,612
Aa
Aa
41 40
(Maertens & de Groote, 1985)
39
680
b 660
R² = 0,200
38 Bb
NS
37 36
640
35
R² = 0,727
34
620 5
7.5
10
12.5 15 dieren/m²
17.5
20
Groei 0-14d
Groei 14-28d
Groei 28-43d
Lineair (Groei 0-14d)
Lineair (Groei 14-28d)
Lineair (Groei 28-43d)
29,4
38,7
47,3
33 Konijnen/m² 15.4 55,9 Kg/m², 77d 36,2
17.5 41,3
19.7 47,0
Ruimte/dier is belangrijk maar ook de totale beschikbare ruimte (functionele) 19
20
5
Effect verrijking in proef Groei 0-43d, g
Effect verrijking op voederomzetting
Voederopname 0-43d, g
NS NS
21
Sterfte ifv bezetting en verrijking aantal
Bezetting/m²
22
Besluiten voor vleeskonijnen
Verrijking aantal 5
4
NS
NS
•
Kort na spenen (laag gewicht), betere groei in kleine kooien
•
Bij einde afmestperiode, omgekeerd effect
•
Hogere voederopname in grote kooien maar geen hogere groei of ongunstiger voederomzetting
3
• 2
Maar globaal nauwelijks verschil tss bezettingsdichtheden van 5 tot 20 konijnen/m²of 14 tot 56 kg/m²
•
1
Verrijking heeft geen invloed op groei maar leidt tot een iets ongunstiger voederomzetting
0
Zonder
Met
• 23
Zeer lage uitval, beschermd door zn-bacitracine 24
6
Bepalen van de optimale bezettingsdichtheid voor landbouwhuisdieren gehuisvest in groep - in relatie tot ruimtelijke behoeften, bedrijfsrendabiliteit en maatschappelijke acceptatie
Financiering www.iwt.be www.cera.be www.nutreco.com
WPSA vzw WRSA vzw GAIA (Uitsluitend maatschappelijke acceptatie) Boerenbond Vlaamse bedrijfspluimvee- en konijnhouders vzw Pluimveehouderij Belgabroed Algemeen Boerensyndicaat Vlaams Agrarisch Centrum
www.roxell.com
Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek Eenheid Dier www.ilvo.vlaanderen.be Beleidsdomein Landbouw en Visserij
7