Bewust Ondernemen in de mode-, schoenen- en sportbranche
Colofon
Inhoudsopgave
De brochure Bewust Ondernemen in de mode-, schoenen- en sportbranche is een uitgave van Mitex.
1.Wat is bewust ondernemen?
04-05
2.Energie
06-09
3.Afval
12-13
4.Transport & logistiek
14-15
5.Verpakkingen
16-17
6.Inkoop
20-21
7.Personeel
22-23
8.Schoonmaak
24-25
9.FinanciËn
24-25
10.Klant / PR & Communicatie
26-27
11.Handige links
28-29
Realisatie: Mitex Branche Service B.V. Hoofdbedrijfschap Detailhandel (HBD) Redactie: BECO Groep, Carla Neefs en Susanne Ritskes Mitex, Eveline de Kruif en Suzanne de Graaf Vormgeving & Lay out: Vormgeving Onbekend B.V. Productie: Wim Wanetie Grafische Producties B.V. Oplage: 1.500 exemplaren Aan deze uitgave werkten mee: Lobke Vlaming van MVO Nederland; Ries Lit van Het Energiecentrum; en Sofie Schop van Fair Wear Foundation. Doorn, juli 2008 De inhoud van deze publicatie is met de grootst mogelijke zorgvuldigheid samengesteld. Toch kan het risico van onduidelijkheden of onjuistheden niet geheel worden vermeden. Het HBD, Mitex en BECO Groep sluiten iedere aansprakelijkheid uit voor zowel de schade die mocht voortvloeien uit het gebruik van deze gegevens, als de schade die zou kunnen ontstaan als gevolg van onvolledigheden, onjuistheden of onvolkomenheden in deze publicatie. Deze brochure is gedrukt op Reviva print. Dit papier is geproduceerd op basis van gerecycled papier dus gemaakt met extra aandacht voor onze leefomgeving.
Werk aan de Bewuste Winkel checklist
“MVO en retail: Mogelijkheden Voor Ondernemers!” Jan Meerman, voorzitter Mitex
1. WAT IS BEWUST ONDERNEMEN?
“Veel ondernemers denken dat het een hele toer is om MVO in te voeren. Maar Bewust Ondernemen zit ook in kleine stappen!”
Bent u geïnteresseerd in het
Waarom Bewust
leveren al snel iets op. Grote kans
modebranche krijgt te maken met
ook voor kiezen sommige activi-
creëren van nieuwe marktkansen,
Ondernemen?
dat u eigenlijk al heel veel aan
verschillende onderwerpen. Van
teiten voorlopig nog NIET uit te
innovatieve ontwikkelingen en
Door Bewust Ondernemen een
Bewust Ondernemen doet, zonder
energiebesparing tot aandacht
voeren. Ook kan het zijn dat de
huidige maatschappelijke thema’s
plek te geven in uw bedrijf, laat
dat u het zo benoemt.
voor arbeidsomstandigheden
activiteit niet van toepassing is
als klimaat, arbeidsomstandighe-
u zien dat u aandacht heeft voor
in landen waar de producten
op uw onderneming. De checklist
den en energieconsumptie? En
de omgeving waarin u opereert.
Bewust Ondernemen in de
gemaakt worden.
vindt u achterin deze brochure.
wilt u een ondernemersklimaat
Ook levert u een bijdrage aan
mode-, schoenen- en sport-
creëren dat rendabel is voor u en
maatschappelijke thema’s waar
detailhandel
Maar ook ‘goed werkgeverschap’
Door de ‘Werk aan de Bewuste
alle partijen waar u mee samen-
iedereen in ons land maar ook
Kledingwinkels zijn hét belang-
is een belangrijk onderwerp voor
Winkel-check’ af te lopen en naar
werkt? Dan is deze brochure ‘Be-
daar buiten mee te maken heeft.
rijkste aankoopkanaal van mode.
ondernemers in de modebranche.
waarheid in te vullen, krijgt u op
wust Ondernemen in de mode-,
Bij Bewust Ondernemen gaat
Van de totale consumentenbeste-
Onderstaand vindt u een opsom-
een simpele manier een handvat
schoenen- en sportbranche’
het dan ook verder dan alleen
dingen aan mode (e 11,5 miljard)
ming van thema’s binnen Bewust
aangereikt om Bewust Onderne-
uitermate geschikt om u verder
voldoen aan wettelijke verplichtin-
komt 71 procent in kledingwinkels
Ondernemen:
men ook binnen uw organisatie te
op weg te helpen.
gen. De meeste bedrijven voelen
terecht. De modebranche bestaat
zelf de morele verplichting om ver-
uit ruim 9.400 ondernemingen met
• Energiebesparing
succes en plezier bij het ontdek-
Bewust ondernemen, ook wel
antwoord bezig te zijn met de zorg
16.200 winkels. Dit zorgt ervoor
• Afvalvermindering en
ken hoe Bewust Ondernemen ook
Maatschappelijk Verantwoord
voor mens en milieu in de eigen
dat in totaal 70.000 mensen zijn
Ondernemen (MVO) is een begrip
omgeving. Bedrijven merken ook
voorzien van een betaalde baan.
• Transportbesparing
dat tegenwoordig vaak wordt
steeds vaker dat MVO winstge-
De branche sport- en kampeer-
• Duurzame verpakkingen
gebruikt. Simpel gezegd komt Be-
vend kan zijn. Denk hierbij aan het
zaken telt ruim 1.700 onderne-
• Aandacht voor milieu en
wust Ondernemen erop neer dat
aantrekken van nieuwe klanten,
mingen met bijna 2.300 winkels.
u als ondernemer oog heeft voor
creëren en/of bedienen van
Zij voorzien voor ruim 10.000
de maatschappij waarin uw bedrijf
nieuwe markten, beter imago en
werkzame personen een betaalde
• Milieuvriendelijke schoonmaak
staat. Dat betekent dat er een
betere samenwerking en dialoog
baan. De schoenenbranche telt
• Goed werkgeverschap en
evenwicht is tussen de financiële
met belanghebbenden, ook wel
circa 1.350 ondernemingen met
kant van uw onderneming (winst,
stakeholders genoemd.
ruim 3.100 winkels. Zij zijn goed voor 18.100 betaalde banen.
rendement) en de sociale en eco-
implementeren. Wij wensen u veel
afvalscheiding
sociale omstandigheden bij inkoop
personeelsbeleid • Duurzaam financieren en beleggen • PR & Communicatie en inzicht
logische kant (mens en milieu).
Vergeet niet dat de consument
Kortom: u bent continu bezig
steeds meer belang hecht aan de
Thema’s
met het creëren van een balans
maatschappelijke verantwoorde-
Wat doen ondernemers in de
tussen de drie P’s; People, Planet,
lijkheid van een onderneming.
modebranche op het gebied van
Om u te helpen bij het starten
Bewust Ondernemen? Weet u
met of verder implementeren van
Profit. MVO is ook een vorm van
in uw organisatie kan gaan leven!
in de wensen van klanten
innovatie. Door meer in te zetten
Kleine stappen
wat het begrip inhoudt en wat het
Bewust Ondernemen staan in
op de maatschappelijke ontwik-
Veel ondernemers denken dat
voor u zou kunnen betekenen?
deze brochure tips en ideeën die
kelingen om u heen, kijkt u meer
het een hele toer is om MVO in te
Deze brochure geeft antwoord op
u direct kunt toepassen in uw be-
vooruit en bent u beter voorbereid
voeren. Maar dat hoeft niet. Be-
vragen die in uw branche spelen
drijf. U kunt de checklist invullen,
op het nieuwe ondernemen van
wust Ondernemen zit ook in kleine
en biedt handvatten om snel en
waarbij u gemakkelijk afvinkt wat
de 21ste eeuw.
stappen. Sommige daarvan zijn
effectief met Bewust Ondernemen
u op het moment al doet, wat u
met weinig moeite door te voeren.
aan de slag te gaan.
NU wilt doen en wat u LATER wilt
Ze kosten weinig tijd en geld en
Wie bewust wil ondernemen in de
gaan doen. U kunt er natuurlijk
05
“Geef energiezaken de aandacht die zij verdienen”
2.ENERGIE De modebranche is grofweg te
2.1 Algemeen
verdelen in textiel-, schoenen- en
dertig procent op het elektrici-
2.2.5 Breng bij een TL-bak
teitsverbruik voor verlichting in
een reflector aan.
2.3 Verwarming
sportwinkels. De diversiteit is
2.1.1 Maak een bewuste keuze
deze ruimten worden bespaard.
groot. Niet alleen in afmeting en
ten aanzien van uw energie-
Een aanwezigheidsdetector kost
Toelichting: Een reflector verdub-
uur voor vertrek vijf tot
uitstraling, maar ook in assorti-
leverancier.
ongeveer e 15,- exclusief instal-
belt de lichtopbrengst zodat u
zeven graden lager
latiekosten. De terugverdientijd is
nog maar de helft van het aantal
(mits het niet vriest).
ongeveer een half jaar.
TL-buizen nodig heeft.
ment en karakter. Maar hoe groot
2.3.1 Zet de thermostaat een
de verschillen in de branche ook
Toelichting: Koop bij voorkeur al-
zijn, energie besparen kunnen we
leen groene energie in. Mitex kan
allemaal en is nodig om zo een
met u meedenken in een bewuste
2.2.3 Vervang gloeilampen
2.2.6 Zet een tijdschakelaar
uitzetten bespaart uiteraard meer
belangrijke bijdrage aan de toe-
keuze voor uw energieleverancier.
en halogeenspots door
en/of schemerschakelaar op de
energie, maar het risico is dat
komst te leveren. Zuinig omgaan
Voor meer informatie kunt u terecht
spaarlampen of LED-verlichting
etalage- en buitenverlichting.
het huis te vochtig is. Het is een
met energie hoort bij de zorg voor
bij Mitex Info & Advies 0343-
en bespaar tachtig procent.
het milieu. Zo kan het de gevolgen
473260 of
[email protected].
van klimaatverandering verminderen. Daarnaast kan energiebespa-
2.2 Winkelverlichting
ring bijdragen aan een verbetering
Toelichting: De verwarming
misverstand dat de nachttempeToelichting: Een aanzienlijke be-
ratuur niet te laag mag worden,
Toelichting: Een gloeilamp van 40
sparing kan behaald worden door
omdat het dan ‘s ochtends extra
watt kan worden vervangen door
de etalage- en buitenverlichting
veel energie zou kosten om het
een spaarlamp van 9 watt. Een
tussen twaalf uur ’s nachts en zes
huis weer op te warmen. Als het
van het bedrijfsresultaat. In de
2.2.1 Schakel verlichting altijd
voorbeeldberekening: als u twintig
uur ’s morgens uit te schakelen.
vriest is de lucht droger en kan
bedrijfsvoering kunt u op verschil-
uit in ruimtes waar u niet aan-
gloeilampen laat vervangen door
De verlichting kan met behulp van
de verwarming meer dan 5 tot 7
lende manieren en momenten
wezig bent.
spaarlampen, zou dit een energie-
een combinatie van schemerscha-
graden lager zonder dat de lucht
besparing opleveren van 900 kWh
kelaar en tijdschakelaar automa-
te vochtig wordt.
aandacht besteden aan energie. In het dagelijks gebruik van bij-
Toelichting: Verlichting blijft vaak
en een kostenbesparing van
tisch op de juiste tijden in- en
voorbeeld verlichting kan bewust
onnodig aan staan. Een gedrags-
e 100,- per jaar. Spaarlampen
uitgeschakeld worden. Pas de
2.3.2 Draai de radiatoren dicht
gedrag tot wel twintig procent op
campagne ‘uitschakelen verlich-
hebben vrijwel altijd een terugver-
schakeltijden aan het seizoen aan.
in ruimten waar u geen verwar-
de energiekosten besparen.
ting en andere apparatuur’ moet
dientijd van minder dan een jaar.
ming nodig heeft (let wel op 2.2.7 Maak eens per jaar de
ertoe leiden dat de verlichting in Dus: waarom geld uitgeven als het
deze ruimten wordt uitgeschakeld
2.2.4 Vervang ouderwetse
verlichtingsarmaturen en licht-
niet nodig is? Waarom een hoge
als er niemand meer aanwezig is.
TL-verlichting door moderne
sensoren schoon.
TL-buizen.
energierekening accepteren? Geef
bevriezingsgevaar). Toelichting: Deze aanbeveling spreekt voor zichzelf, maar
energiezaken de aandacht die zij
2.2.2 Plaats bewegingsmelders
Toelichting: Het stof op de
vaak gebeurt het toch niet. Een
verdienen. Gun uzelf het financiële
in ruimten waar minder verlich-
Toelichting: Vervanging van
armaturen en sensoren veroor-
gedragscampagne ‘uitschakelen
voordeel van energiebesparing,
ting nodig is, zoals de kantine,
bestaande armaturen en lampen
zaakt vermindering van het licht.
verwarming’ moet ertoe leiden
het comfort, de professionele uit-
het magazijn en de toiletten.
voor energie-efficiënte (hoogfre-
Aangezien lampen ook warmte
dat de radiatoren in deze ruimten
straling van energie-efficiëntie en
quent) TL-verlichting bespaart tot
afgeven, kunt u hierdoor ook op
wordt uitgeschakeld indien er
Toelichting: Het plaatsen van
wel veertig procent aan elektri-
de energierekening besparen.
niemand meer aanwezig is. U
bewegingsmelders is vooral
citeitsverbruik voor iedere lamp.
als werkgever heeft hierin een
In dit hoofdstuk vindt u per
interessant in ruimten zoals de
Hoogfrequente lampen hebben
voorbeeldrol.
energieonderwerp eenvoudig uit
kantine, het magazijn en de toilet-
tevens een langere levensduur
te voeren adviezen die weinig
ten. Hier brandt vaak onnodig
in vergelijking met conventionele
investering vragen op het gebied
licht terwijl niemand aanwezig is.
TL lampen. Moderne TL-buizen
van energie.
Via bewegingsmelders kan circa
hebben een terugverdientijd van
de verbetering van werkprestaties.
ongeveer een jaar.
07
2.3.3 Ga kritisch om met de
2.3.7 Voorkom warmteverlies
2.3.10 Kies voor een lucht-
het pand zal het ventilatiesysteem
ventilator kost e 3,50 terwijl het-
ingestelde temperatuur.
door het dichtmaken van
gordijn als u uw deuren
meer elektrische energie gebrui-
zelfde urenaantal airconditioning
spleten en kieren.
geopend wilt houden.
ken, dit wordt echter ruimschoots
e 110,00 kost.
vaak te hoog ingesteld. Elke
Toelichting: Tocht kan gestopt
Toelichting: Een luchtgordijn werkt
op het elektriciteitsverbruik voor
2.5 Huishoudelijk en overige
graad lager scheelt zes procent
worden met behulp van deurrub-
met een verticale luchtstroom,
de koeling. Aanvullend vindt de
elektrische apparatuur
op het energieverbruik.
bers, PUR-schuim of kit. Denk
die als afscheiding dient tussen
ventilatie tijdens daluren plaats,
hierbij aan kieren tussen raamko-
binnen en buiten. Dat verbetert het
waardoor de elektriciteit goed-
2.5.1 Let bij aankoop van een
2.3.4 Zorg ervoor dat radiatoren
zijnen en de muur of kieren aan
comfort en beperkt het energie-
koper is. Geschat wordt dat het
nieuw huishoudtoestel op het
hun warmte goed kunnen
ramen en deuren.
verlies. Luchtgordijnen zijn het
gebouw bij nachtelijke ventilatie
energielabel.
Toelichting: De verwarming is
goedgemaakt met de besparing
afgeven.
overwegen waard als een deur
minimaal 1 uur koeling minder
2.3.8 Plaats radiatorfolie of
langer dan een kwartier per uur
nodig heeft.
Toelichting: Doordat er bijvoor-
een warmteschild tussen de
openstaat. In de zomer kan een
beeld geen kasten en/of andere
radiator en de buitenmuur.
luchtgordijn ook worden toege-
2.4.2 Beperk het temperatuur
over elektrische huishoudelijke
Toelichting: Het energielabel is een etiket met gebruiksinformatie
past om juist de warmte buiten te
verschil tussen binnen en buiten
apparaten. Het label bestaat uit
kunt u op een gemakkelijke
Toelichting: Warmte kan voor een
houden. Let bij de aanschaf op de
bij voorkeur tot vijf graden.
een indeling in zeven categorieën
manier energie besparen. Dit kost
groot deel verdwijnen in de muren
duurzaamheid van het product en
u geen geld, alleen een beetje
naar buiten toe. Het is verstandig
vraag hiernaar. U kunt overwegen
Toelichting: Als dit verschil groter
energielabel in categorie A heeft,
man- of vrouwkracht.
radiatorfolie of een warmteschild
Hoog Rendement-luchtgordijnen
wordt, stijgt niet alleen het ener-
dan garandeert dat een relatief
te plaatsen omdat deze een groot
toe te passen, een systeem dat
gieverbruik, maar wordt het ver-
laag energieverbruik. Maar ook
deel van de warmte weerkaatst.
nog energiezuiniger te werk gaat.
laten van de gekoelde ruimte ook
binnen de toestellen met label A
Warme lucht uit het luchtgordijn
onaangenaam. Detectoren kunnen
zijn er verschillen, kijk dus naar
dit automatisch regelen.
het verbruik (in kWh/j = kilowattuur
grote voorwerpen voor staan,
2.3.5 Isoleer de CV-leidingen in onverwarmde ruimten.
van A tot G. Als een apparaat een
2.3.9 Is uw CV-ketel ouder
verdwijnt veelal rechtstreeks naar
Toelichting: Er zijn verschillende
dan twaalf jaar, overweeg dan
buiten. Deze afgifte van warmte
soorten systemen om uw leidin-
vervanging door een HR-ketel
aan de buitenlucht, ofwel de
2.4.3 Beperk de draaiuren van de
gen te isoleren. Er zijn bijvoor-
eventueel met meerdere in
straatzijde, kan worden beperkt
airconditioning zoveel mogelijk.
beeld lijmsystemen en clipsyste-
een cascade (een aantal aan
door een isolerende en gelei-
men. De isolatie die u moet lijmen
elkaar gekoppelde CV-ketels)
delijke luchtstroom. Zo kan dit
Toelichting: Indien u het aantal
is het goedkoopst. De prijs hangt
opstelling.
systeem veertig procent energie-
draaiuren beperkt in combinatie
zuiniger werken dan een ‘gewoon’
met een verlaging van het toeren-
Toelichting: Een laptop is dertig
af van de diameter. De besparing
per jaar) om het zuinigste toestel te kiezen. 2.5.2 Schaf een laptop aan in plaats van een desktop.
is ongeveer tussen de e 100,- en
Toelichting: CV-installaties worden
luchtgordijn. Daarnaast kunt u
niveau, kunt u een besparing
procent energiezuiniger dan een
e 400,- per jaar.
vaak niet optimaal gebruikt. Het
hierbij gebruik maken van de
realiseren tot wel dertig procent.
normale desktop. De besparing
systeem staat dan bijvoorbeeld
EnergieInvesteringsAftrek (EIA) van
2.3.6 Houd uw gas- en elektrci-
niet goed afgesteld, presteert
SenterNovem.
teitsverbruik in de gaten door
ondermaats vanwege gebrek aan
regelmatig de meterstanden op
onderhoud of levert daardoor
te nemen.
risico’s op voor de veiligheid en
per laptop is gemiddeld e 9 en 25 2.4.4 Isoleer de koudeleidingen
kilogram CO2 uitstoot per jaar.
tussen de koelmotor en de 2.4 Airconditioning, koeling
airconditioning.
gezondheid. Een (oude) conven-
2.4.1 Gebruik in de zomer de
Toelichting: Hiermee bespaart u
Toelichting: Door de monitoring
tionele verwarmingsketel heeft
relatief koele buitenlucht om
vijf tot tien procent.
van uw gas- en elektriciteitsver-
een rendement van 75 procent.
’s nachts te ventileren.
bruik kunt u op een eenvoudige
Nieuwe verwarmingsketels moe-
manier afwijkend energiegebruik
ten minimaal VR (verbeterd rende-
Toelichting: Zomernacht ventilatie
registeren. Hierdoor kunt u weer
ment, 82 procent) zijn. Een Hoog
kan een aanzienlijke hoeveelheid
sneller effectieve energie- en
Rendement-ketel is de beste
energie besparen. Bij zomer-nacht
Toelichting: Een ventilator verbruikt
kostenbesparende maatregelen
keuze, deze heeft namelijk een
ventilatie wordt in de zomer tijdens
op volle kracht niet meer dan een
treffen.
rendement van 92 procent. Laat u
de nacht koude buitenlucht inge-
gloeilamp. U kunt jaarlijks
informeren door uw installateur.
blazen met het ventilatie systeem.
e 100,- besparen op uw energie-
Hierdoor kan de koeling later
rekening én produceert ongeveer
overdag ingeschakeld worden.
620 kilogram minder CO2 uitstoot.
Door het nachtelijk ventileren van
Vijfhonderd uur koelte van een
2.4.5 Gebruik een ventilator in plaats van airconditioning.
09
Oxxio geeft ondernemers grip op energieverbruik Slim met energie Oxxio steekt graag energie in zaken die zijn klanten voordeel bieden voor de toekomst. Daarom wil Oxxio zijn klanten minder energie verkopen. Oxxio heeft liever meer klanten die minder energie verbruiken dan weinig klanten die veel verbruiken. Daarom helpt Oxxio zijn klanten slim om te gaan met energie. De groenste energie is tenslotte de energie die u niet gebruikt! En dat is goed voor het milieu én goed voor uw portemonnee. Duurzaam, maar niet duurder Oxxio is de groenste van de vijf grote energieleveranciers van Nederland. Oxxio levert groene stroom en gas aan particulieren en aan ondernemers. Groene stroom, want bewust met energie omgaan en verantwoord ondernemen wordt steeds belangrijker. Oxxio hecht veel waarde aan duurzaamheid: oog voor de wereld om ons heen. Daarom wil Oxxio zijn klanten bewust maken van het energieverbruik en helpen om slim om te gaan met energie. Zo kan het energieverbruik worden teruggedrongen en de belasting van het milieu verminderd worden. Om dat te bereiken geeft Oxxio zijn klanten advies om te besparen op energieverbruik. En besparing op het energieverbruik betekent direct een verlaging van de energierekening. Dubbel voordeel dus!
De groenste energie is energie die je niet gebruikt. Voor meer informatie bel 0800 - 32 33 745 of kijk op www.oxxio.nl
Slimme meter Oxxio is voortdurend op zoek naar nieuwe mogelijkheden om energieverbruik te verminderen en klanten voordeel te bieden. Zo introduceerde Oxxio de innovatieve slimme meter in Nederland. De slimme meter geeft u direct inzicht in uw energieverbruik. U kunt online, via een persoonlijke beveiligde pagina, uw energieverbruik volgen. Per dag, per week en zelfs per uur. En dat niet alleen, ook kunt u tussen vestigingen van uw onderneming het energieverbruik vergelijken. Zo krijgt u eenvoudig inzicht in het verbruik per vestiging en kunt u heel gericht energie besparen. Meer weten betekent meer grip op uw kosten. Dat maakt een lagere energierekening mogelijk. Dit draadloze meetsysteem wordt door KPN via een GPRS-netwerk uitgelezen. U hoeft dus geen meterstanden meer door te geven. Bovendien installeert Oxxio deze slimme meter gratis. De BespaarBonus: drievoudig voordeel Samen met zijn klanten wil Oxxio serieus werk maken van energiebesparing. Daarom biedt Oxxio de BespaarBonus aan. Met deze actie wil Oxxio zijn particuliere klanten aanzetten tot het daadwerkelijk verlagen van het energieverbruik. Oxxio wil het besparen van energie extra aantrekkelijk maken door iedereen die na drie jaar 10% op zijn verbruik heeft bespaart, nog eens te belonen met een bonus van € 300,-. Particuliere klanten profiteren zo van drievoudig voordeel. Altijd de scherpst mogelijke tarieven voor groene stroom en gas. 10% besparing op energieverbruik. Ten slotte een BespaarBonus van € 300,-. Om klanten te helpen de besparing te realiseren heeft Oxxio een online adviestool ontwikkeld: de BespaarAssistent. Deze geeft bespaaradviesen die gemakkelijk veel voordeel op kunnen leveren en maakt direct inzichtelijk hoeveel energie wordt bespaard en welk financieel voordeel daarmee behaald wordt. Dat is slim met energie. HIER Klimaatcampagne De HIER Klimaatcampagne is enthousiast over het de BespaarBonus van Oxxio. Minder energie verbruiken in een belangrijke stap op weg naar een klimaatneutrale levensstijl waarmee het klimaat niet wordt belast. Oxxio krijgt daarom het HIER-logo toegekend voor de BespaarBonus-actie. Over Oxxio Door vast te houden aan de waarden voordeel, transparantie, duurzaamheid en innovatie is Oxxio sinds 2000 uitgegroeid tot de vierde energieleverancier van Nederland. Oxxio richt zich op zowel de consumentenmarkt als het MKB en de grootzakelijke markt. Inmiddels heeft Oxxio ruim 800.000 klanten. Oxxio is onderdeel van Centrica, de grootse energieleverancier van Engeland. Meer informatie over Oxxio, de slimme meter en andere innovatieve producten van Oxxio vindt u op www.oxxio.nl.
3.AFVAL Jaarlijks komen tientallen miljar-
3.1 Papier en karton
den kilo’s afval vrij door productie
“Beter beheer van uw afval betekent milieuvoordeel en kostenbesparing”
bijvoorbeeld bereikt hiermee in
kan dit verschillen. De volgende
branches. Vervolgens nemen zij
totaal twintig procent reductie op
fracties kunnen van belang zijn:
het verpakkingsafval direct mee
en consumptie. Afval heeft nade-
3.1.1 Zamel papier en karton
rekwikkelfolie, interessant voor de
textiel, GFT (groente-, fruit- en
terug. Gemak voor ondernemers,
lige gevolgen voor milieu en na-
apart in door naast de afvalbak-
besparing op afval én kosten. De
tuinafval, glasafval, oud papier,
maar ook vermindering van het
tuur. Lucht-, water- en bodemver-
ken een papierbak te plaatsen.
folie heeft een dikte van 14 mu,
frituurvet, enzovoorts. U kunt zelf
vrachtverkeer, uitlaatgassen en
de oude was 2 mu dikker. Alleen
bedenken wat er binnen uw bedrijf
ongeveer vijftien procent kilometerreductie.
ontreiniging tast de leefgebieden van veel planten- en diersoorten
Toelichting: Door aparte bakken
al hierdoor wordt 12,5 procent
van toepassing is en of er andere
aan. Hierdoor neemt de diversiteit
naast uw vuilnisbakken te plaat-
afval bespaard. Daarnaast kan de
fracties zijn die u nog kunt schei-
aan planten en diersoorten af.
sen, stimuleert u uw medewerkers
dunne folie beter worden uitgerekt,
den. Nuttige informatie vindt u op
Ons nationaal beleid richt zich
sneller papier en karton apart in
wat nog eens voor vijf tot tien pro-
www.afvalscheidingswijzer.nl.
dan ook in de eerste plaats op de
te zamelen. Indien uw gemeente
cent besparing zorgt. Verder zijn
preventie van afval. Daarnaast zijn
dit niet gescheiden ophaalt, is
de rollen dunne folie vijf cm breder,
3.4.2 Scheid altijd uw KCA
Winkel BV bevoorraadt haar
hergebruik en nuttige toepassing
het zeer aan te raden hierover
waardoor de pallets in vier slagen
(Klein Chemisch Afval).
winkels via een centraal magazijn.
belangrijke punten. Voorbeelden
afspraken te maken met andere
zijn te omtrekken in plaats van vijf.
van nuttige toepassing zijn het
winkeliers.
Bovendien worden de pallets niet
Toelichting: Klein Chemisch Afval,
van de artikelen verwijderd. De
meer in zijn geheel ingepakt, maar
zoals batterijen en verf, bevat
vrachtwagens die de artikelen
alleen de bovenste helft.
stoffen die schadelijk zijn voor de
afleveren, nemen het huisvuil uit
gezondheid en voor het milieu.
de winkels weer mee terug. Bij
3.3 Kledinghangers en
Ook veroorzaken ze bij verbran-
het centraal magazijn staan een
verpakkingsmateriaal
ding luchtvervuiling en bij storting
plastic- en papierperscontainer
maken van compost van gft afval, het maken van nieuwe verpakkin-
3.1.2 Print en kopieer
gen uit oud verpakkingsmateriaal
dubbelzijdig.
en door bouw- en sloopafval te
3.5.2 Bundel uw afval. Toelichting: Broekman De Rode
Hier worden de verpakkingen al
gebruiken als funderingsmateri-
Toelichting: Dit kunt u eenvou-
aal. Wanneer dit niet mogelijk is,
dig instellen op uw computer,
vervuilen ze het grondwater. Het
en een container voor overig
wordt afval verbrand of gestort.
waardoor u voortaan automatisch
3.3.1 Maak met uw leverancier
afval bevat bijvoorbeeld lood, kwik,
bedrijfsafval, die op afroep door
Door inzicht in uw eigen afval-
dubbelzijdig print.
afspraken over retourneren van
cadmium, chroom of organische
de faciliterende partij worden ge-
kledinghangers en verpakkings-
oplosmiddelen. Het is dus belang-
leegd. Dit bedrijf neemt de kosten
materiaal.
rijk altijd uw KCA afval te scheiden.
voor de perscontainer geheel voor
Stimuleer uw medewerkers dit ook
haar rekening. Bovendien wordt
te doen.
voor het aangeleverde papier en
gebruik kunt u uw afval beter managen waardoor u uw presta-
3.1.3 Laat informatiestukken
ties steeds weer kunt verbeteren.
rouleren in plaats van
Resultaten van beter beheer van
kopieën te verstrekken.
Toelichting: Retourneren van kledinghangers en verpakkingsmate-
uw afval zijn onveranderd milieuvoordeel en kostenbesparing.
Toelichting: Dit bespaart u papier
riaal maakt hergebruik mogelijk. Dit
Waarschijnlijk zijn er een aantal
dat vaak al snel weer in de vuilnis-
voorkomt onnodige productie en
aspecten waar u niet eerder bij
bak belandt.
gebruik van nieuwe grondstoffen.
heeft stilgestaan, maar die wel aanzienlijk kostenbesparingen
3.2 Folie
3.5 Logistiek
Zo bespaart Broekman De Rode Winkel enorm op de kosten voor
3.5.1 Koppel distributie en
afvalrechten. De individuele win-
inzameling afval aan elkaar.
kels maken namelijk geen gebruik
3.4 Huishoudelijk afval
met zich meebrengen. In dit hoofdstuk vindt u per
plastic een vergoeding betaald.
meer van de afvalophaaldiensten Toelichting: In een pilotproject in
van de plaatselijke gemeente.
3.2.1 Maak gebruik van
3.4.1 Scheid uw huishoudelijk
Nijmegen heeft Mitex, samen met
Daarnaast rijden de vrachtwagens
dunne rekwikkelfolie.
afval zo veel mogelijk in
Intres en MODINT een koppeling
ook niet zonder lading terug. En
verschillende fracties.
gerealiseerd tussen distributie en
dat betekent een besparing voor
inzameling van afval. Leveranciers
het milieu.
afvalonderwerp eenvoudig uit te voeren adviezen die weinig
Toelichting: Dunne rekwikkelfolie
investering vragen op het gebied
zorgt voor minder afval en is
Toelichting: Er zijn verschillende
leveren hun goederen zoveel mo-
van afval.
voordelig in het gebruik. Xenos
fracties waarin u uw huishoudelijk
gelijk via enkele vervoerders aan
afval kunt scheiden. Per bedrijf
de ruim vijftig winkels uit diverse
13
4.TRANSPORT & LOGISTIEK Brandstofverbruik, fijnstof en
4.1 Algemeen
“Denk bij transport en logistiek ook aan de mogelijkheden voor samenwerking in de keten”
4.3 Aanschaf personen
4.4 Autogebruik
wagen, bestelbus en/of
andere emissies die in de lucht terechtkomen, verkeerslawaai,
4.1.1 Gebruik papieren blok
filevorming en een vermindering
zakken in plaats van kartonnen
van de (verkeers-)veiligheid. Het
dozen.
vrachtwagen.
4.4.1 Maak optimaal gebruik van carpoolen.
4.3.1 Schaf, indien gebruik noodzakelijk is, een personen-
Toelichting: Samen reizen met
veroorzaakt door transport en
Toelichting: Drie jaar geleden
wagen aan met een A-, B-,
twee tot vier personen levert een
logistiek. In transport en logistiek
onderzocht een onderneming of
of C label.
besparing op van e 500,-
zijn efficiëntie en duurzaamheid
papieren blokzakken in plaats van
te behalen. Compact, slim en
dozen konden worden gebruikt.
Toelichting: Op elke nieuwe
wordt de CO2 uitstoot per jaar
zuinig zijn de kernwoorden. Dit
Dat bleek het geval. Daarmee
personenauto is een energielabel
met 1300 kilogram verminderd-
vertaalt zich naar minder kuubs
bespaart de onderneming op
aangebracht. Op dit label wordt
Met drie extra personen per auto
en kilo’s vervoer (voorkomen),
jaarbasis zo’n 40.000 kilo karton.
het brandstofverbruik, de CO2-
zou het woon-werkverkeer met
minder kilometers (efficiënter) en
Vraag uw leverancier naar de
uitstoot en de zuinigheidscate-
zeventig procent dalen. Voor
minder liters fossiele brandstof-
mogelijkheden.
gorie vermeld. De zuinigheids-
meer informatie kunt u de website
categorie geeft aan hoe zuinig of
www.carpooldate.nl of
onzuinig de auto is ten opzichte
www.meerijden.nu bezoeken.
zijn slechts enkele problemen
fen (schoner). In dit hoofdstuk vindt u advies over hoe u uw
4.2 Fietsplan
- e1.800,- per jaar. Per persoon
van andere auto’s die ongeveer
transport en logistiek kunt verminderen en vermijden. Denkt u
4.2.1 Stimuleer het fietsgebruik
net zo groot zijn. Auto’s met een
4.4.2 Rij volgens
hierbij ook aan de mogelijkheden
in het woon-werkverkeer door
A-label zijn zuinig en auto’s met
‘Het nieuwe rijden’.
voor samenwerking in de keten.
mee te doen aan het fietsplan.
een G-label onzuinig.
pakt dit laatste zeer slim aan.
Toelichting: Fietsen is niet alleen
4.3.2 Schaf, indien gebruik
flink besparen op zowel uw kosten
Zij bevoorraadt haar winkels via
gezond, het is ook goedkoop,
noodzakelijk is, een auto,
als het milieu. Het nieuwe rijden
een centraal magazijn waar alle
milieuvriendelijk en het levert een
bestelauto en/of vrachtwagen
kan een besparing opleveren van
verpakkingen van de artikelen
bijdrage tot het oplossen van
aan met Euro-4 en Euro-5 norm.
e 155,- per auto en 270 kilogram
worden verwijderd. De individuele
parkeer- en fileproblemen. Bij het
winkels maken nu geen gebruik
fietsplan schaft uw bedrijf fietsen
Toelichting: Europa heeft voor
den van ‘Het nieuwe rijden’ zijn:
meer van de afvalophaaldiensten
aan voor werknemers die de fiets
auto’s, bestelauto’s en vrachtwa-
motor uit bij korte stops en een
van de plaatselijke gemeente én
gebruiken voor woon-werkver-
gens emissienormeisen opge-
laag toerental aanhouden. Een
de vrachtwagens die de artikelen
keer. Deze fiets mag ook privé
steld. De emissienormen worden
benzineauto is zuinig onder 2500
leveren, rijden niet zonder lading
gebruikt worden. Bezoek voor
steeds strenger; voertuigen
toeren en een dieselauto tot 2000
terug. Kortom: samenwerking in
meer informatie de website
mogen steeds minder schadelijke
toeren. Meer informatie vindt u via
de keten kan u vele besparingen
www.bedrijfsfietsennederland.nl.
stoffen uitstoten. Denk bij de aan-
www.hetnieuwerijden.nl.
Toelichting: Als autobezitter kunt u
Broekman De Rode Winkel BV
minder CO2 uitstoot. Voorbeel-
en milieuvoordelen opleveren. Zie
schaf van een voertuig aan deze
ook Paragraaf 3.5.
eisen en koop een voertuig dat aan de hoogste eis voldoet. Voor meer informatie kunt u terecht op www.eur-lex.europa.eu.
15
5.VERPAKKINGEN
“U hoeft het wiel niet opnieuw uit te vinden. Afkijken bij collega’s in de branche mag!”
De verpakking van ingekochte
en kosten voor afvoer van verpak-
goederen is niet altijd even effi-
kingsmateriaal en de daarbij be-
gebruiken. Door op een verpak-
5.2 Consumentenverpakking
5.3.1 Controleer of u bij de Be-
ciënt. Bedrijven besteden vaak veel
horende voorzieningen. Bij Miss
king te vermelden hoe duur de
tassen, zakken, cadeauver-
lastingdienst opgave moet doen
tijd aan het verwijderen hiervan.
Etam bijvoorbeeld worden de
productie ervan was (bijvoorbeeld
pakking.
van de hoeveelheid verpakking-
Vervolgens kost het afvoeren van
folies en dozen volledig weggela-
op tasjes, dozen) kunt u anderen
het verpakkingsmateriaal onnodig
ten. Kleding kan vanuit de vracht-
stimuleren minder snel iets weg
5.2.1 Bied een ander alternatief
veel geld. Het is daarom zinvol
wagen verkoopklaar de winkel in.
te gooien.
aan dan ‘het gratis plastic tasje’.
om in uw bedrijf na te gaan of dit
Netheid in de distributiecentra,
beter kan. Neem bijvoorbeeld eens
vrachtwagens en magazijnen is
5.1.4 Kies voor minder verpak-
Toelichting: Naast het gebruik
www.belastingdienst.nl/zakelijk/
contact op met uw leverancier en
dan erg belangrijk.
kingsmateriaal, zoals bulk in
van de plastic tasjes, kunt u ook
verpakkingenbelasting of bel de
plaats van stuksverpakking.
alternatieven aanbieden zoals
Helpdesk Verpakkingenbelasting,
tasjes van biologisch afbreek-
tel. 0800 235 8352. Voor inrichten
Toelichting: Door zo min mogelijk,
baar plastic. Als u de keuze biedt
van de administratie: zie
of helemaal geen stuksverpakking
tussen een normaal plastic tasje
www.nedvang.nl of bel met de helpdesk tel. 0900 6338264.
bepaal welke verpakking goed is voor uw product maar ook voor het
5.1.2 Kies voor veilig én voorde-
milieu. Niet alleen op het gebied
lig verpakte producten.
van materiaal is te besparen. Ook
en die u op de markt brengt.
tie? Voor verpakkingbelasting: zie
het transport van verpakkingen
Toelichting: Hennes & Mauritz
te gebruiken, bespaart u veel aan
en een tasje van vijftien à twintig
kost bijvoorbeeld veel energie.
bespaart ruim 17.000 kilo folie
verpakkingsmateriaal en spaart u
cent is de consument geneigd om
Onderstaande aanbevelingen kun-
door hangende kleding te verpak-
tevens het milieu. Ook is het zo
die paar centen er ook nog wel
nen u helpen de milieubelasting
ken in een stevige onverslijtbare
dat de consument niet altijd blij is
bij te betalen. Uiteraard moet wel
van uw verpakkingsactiviteiten te
kledinghoes die eindeloos lang
met alle plastics en overig afval
duidelijk zijn waarom u dit doet!
verminderen. En bedenk u: afkijken
meegaat. Na een succesvolle
dat zij meekrijgen vanuit winkels.
mag! Want waarom zou u het wiel
proef besloot Hennes & Mauritz in
opnieuw uitvinden als uw collega’s
2004 de transportverpakking voor
5.1.5 Kies voor verpakkingen
al een goede oplossing hebben
hangende kleding te wijzigen.
van materialen die in de verpak-
bedacht.
Jassen, colberts en andere han-
kingsketen een zo gering moge-
Per 1 januari 2008 is een nieuwe
gende kledingstukken zijn tijdens
lijke milieubelasting opleveren.
verpakkingenbelasting ingegaan.
5.1 Productverpakking
5.3 Besluit beheer verpakking-
transport niet langer verpakt in
en en papier en karton.
Bedrijven (producenten/impor-
dunne kunststoffolie maar in kle-
Toelichting: Dit kunt u vragen aan
teurs) die verpakkingsmateri-
5.1.1 Kies voor producten
dinghoezen. In één kledinghoes
uw leverancier. Vraag daarbij naar
aal voor de eerste keer op de
zonder verpakking.
passen vijf á tien stuks kleding.
toepassing van gerecyclede ver-
Nederlandse markt brengen, zijn
pakkingsmaterialen en geschikt-
belastingplichtig. Brengt u echter
Toelichting: Hierdoor bespaart u
5.1.3 Hergebruik uw
heid voor hergebruik. Kies in het
minder dan 15.000 kilogram
op de kosten van bijvoorbeeld
verpakkingen.
geval van kunststoftoepassingen
verpakkingen op de markt, dan
inkoop van kunststof- en lami-
Toelichting: Wilt u meer informa-
bij voorkeur verpakkingen van
wordt u vrijgesteld van admini-
naatfolie, u bespaart de tijd die
Toelichting: U kunt ervoor kiezen
kunststoffen met een relatief lage
stratieve verplichtingen. En let
een inkoper nodig heeft voor het
verpakkingen intern of extern
milieubelasting zoals polytheen
op, last-minuteverpakkingen,
inkopen van verpakkingsmateri-
opnieuw te laten gebruiken. Wel-
(PE) of polypropyleen (PP).
ongeacht of uw logo erop staat,
aal, u ziet direct om welk product
licht kunt u er ook nog een andere
zijn óók voor rekening van de
het gaat, er is niemand die de
functie voor verzinnen. Ook kunt
producent/importeur.
verpakking van het product hoeft
u ervoor kiezen tweedehands
te halen en u bespaart handeling
verpakkingen in te kopen en te
17
Verantwoord met energie omgaan? Gaat u verantwoord met uw energie om? Hoe vaak vergelijkt u uw leveringstarief elektriciteit en aardgas met de mogelijkheden in de markt en hoe vaak kijkt u naar de inkoopmomenten in de markt voor uw energie behoefte?
Vele ondernemers hebben hier geen tijd voor en willen in feite ook niets met energie te maken hebben. Zij willen hun energie in de eigen onderneming inzetten. De energiemarkt is sinds de liberalisering minder transparant geworden. Er zijn meer leveranciers en meer verschillende leveringstarieven. Voor individuele ondernemers een lastige zaak.
Power-play Energie
geeft
inkopen
ondernemers doen
wij
in
het
dagelijks
MKB
voor
segment
grote
rust
groepen.
en
controle
Power-play
op is
de
energie.
onafhankelijk
en wij selecteren de leveranciers op onder andere service en kwaliteit. Power-play is uw sterke schakel binnen de energiemarkt.
Uiteraard begrijpen wij dat het voor u als individu geld moet opleveren en daar zullen wij ons uiterste best voor gaan doen, maar denk dan alvast aan alle tijd, rust en energie die u bespaart.
•
U hoeft niet meer uw energie maatschappij te bellen met vragen.
•
U bent verzekerd van de controle op uw nota’s. Als er misverstanden zijn, worden die direct opgepakt door Power-play.
•
Indien u vragen heeft, kunt u bellen met Power-play.
•
U bent verzekerd van een scherpe en marktconforme prijs en voorwaarden.
•
Wij voegen u samen met andere deelnemers in collectieve onderhandelingen.
Wilt u de rust, controle en verzekerd zijn van scherpe inkoop? Heeft u genoeg energie over, maar geen zin om dat in elektriciteit en aardgas te stoppen? Sluit u dan ook aan bij het MEGA INKOOP COLLECTIEF via Power-play!
Ga naar www.power-play.nl/mitex en schrijf u in.
6.INKOOP
“Denk bij de inkoop naast milieu-aspecten ook aan sociale aspecten”
Bedrijven kopen jaarlijks voor mil-
heden en mensenrechten bij de
jarden euro’s producten en dien-
productie, met name wanneer die
dan kunt u uw huidige toele-
6.2.1 Onderteken de Gedrags-
6.2.3 Maak bij uw keuze voor
sten in. Kleding, schoenen, papier,
plaatsvindt in lage lonenlanden.
veranciers langs de meetlat
code voor Kledingindustrie van
duurzame leveranciers gebruik
stroom, machines, kantoorartike-
Ook kunnen de sociale eisen
leggen. Kunnen uw leveranciers
de Fair Wear Foundation.
van de Fair Wear Foundation.
len etc. Waar komen die produc-
bijvoorbeeld betrekking hebben
aantoonbaar duurzame produc-
ten vandaan? Welke kwaliteit heb-
op het bieden van arbeidsplaat-
ten leveren? Kies dan voor die
Toelichting: FWF werkt met de
Toelichting: deelnemers van FWF
ben ze? Door wie en onder welke
sen aan langdurig werklozen in
producten. Kunnen ze dat nog
Gedragscode voor de Kledingin-
voldoen aan gangbare richtlijnen
omstandigheden zijn ze gemaakt?
Nederland.
niet? Vraag hen naar de moge-
dustrie. Deelnemende kledingbe-
op het gebied van arbeidsom-
lijkheden door een gesprek aan
drijven ondertekenen de gedrags-
standigheden. Gebruik maken van
te gaan over duurzaamheid.
code. Daarmee verplichten deze
de lijst van FWF deelnemers bij
bedrijven zich om de arbeidsom-
uw inkoop kan dus de oplossing
Houd bij alles wat u inkoopt naast prijs en kwaliteit ook rekening met
6.1 Inkoopbeleid
• Stoppen of doorgaan? Lukt
de milieu- en sociale aspecten. Zo kunt u de milieubelasting van
6.1.1 Formuleer een duurzaam
het niet om uw toeleveranciers
standigheden in hun fabrieken
zijn voor uw vraag naar ‘eerlijke
uw bedrijf fors verminderen en
inkoopbeleid.
te overtuigen over te gaan tot
te inspecteren, en verbeteringen
kleding’.
duurzame producten, dan kunt u
door te voeren, waar nodig. De
bijdragen aan eerlijke handel. Stel uzelf bij iedere nieuwe aankoop
Toelichting: maak een stappen-
overwegen om op zoek te gaan
Gedragscode bevat acht interna-
of vervanging kritische vragen
plan duurzaam inkopen:
naar leveranciers die dit wel aan-
tionaal erkende arbeidsnormen;
over duurzaamheid. Denk hierbij
bieden. Voor een overzicht van
deze moeten stap-voor-stap
• Inventariseer relevante produc-
allerlei leveranciers van duur-
worden ingevoerd in de fabrie-
tot uw afval, milieuvervuilende
ten en leveranciers: kijk welke
zame producten en diensten
ken. De fabrieken bevinden zich
bestanddelen of uw CO2 uitstoot.
producten u duurzaam wilt
kunt u kijken op http://www.
doorgaans in Azië, Oost Europa
Daarnaast kunt u denken aan
inkopen. U kun hierbij denken
mvonederland.nl/marktplaats/
of Noord Afrika. FWF verifieert
sociale eisen als mensenrechten
aan de kleding die u verkoopt
duurzameproducten.
dat de deelnemende bedrijven
en arbeidsomstandigheden.
in uw winkel, maar bijvoorbeeld
aan de milieueisen met betrekking
ook aan koffie, stroom, schoonMilieueisen
de Gedragscode daadwerkelijk 6.2 Fair Wear Foundation
maakmiddelen en ICT.
uitvoeren. Daarbij gebruikt FWF verscheidene instrumenten.
• Start met het bepalen van duur-
Fair Wear Foundation (FWF) zet
op het effect van het product of
zame criteria voor uw inkoopbe-
zich als stichting in voor goede
6.2.2 Word als inkoper deelne-
dienst op onze leefomgeving.
leid: aan welke criteria moeten
arbeidsomstandigheden in de
mer van Fair Wear Foundation.
Denk hierbij aan CO2-uitstoot, af-
de leveranciers van producten
kledingproductie. FWF is opge-
val en milieuvervuilende bestand-
volgens u voldoen? Voor kleine
richt door verschillende belang-
Toelichting: ook voor u als inkoper
delen van een product of produc-
ondernemers is het vaak lastig
hebbenden of stakeholders uit de
liggen er mogelijkheden om deel-
tieproces. Bij het toepassen van
dit zelf op te stellen. Geluk-
modebranche, waaronder Mitex,
nemer te worden van de FWF. Sa-
milieueisen wordt niet alleen gelet
kig zijn er al vele bestaande
MODINT, FNV en Schone Kleren
men met FWF stelt u een plan op
op het product of de dienst zelf,
initiatieven waar u zich bij aan
Kampagne.
om uw leveranciers en producen-
maar op de hele levenscyclus van
kunt sluiten, zoals de Fair Wear
ten op een constructieve manier
het product of de dienst.
Foundation, of bijvoorbeeld de
te benaderen. Het einddoel is om
criteria die gelden voor biologi-
binnen een periode van drie jaar
sche producten.
alleen bij leveranciers in te kopen
Milieueisen hebben betrekking
Sociale eisen Sociale eisen hebben vaak betrekking op de arbeidsomstandig-
• Check toeleveranciers: als u
die deelnemer zijn van FWF.
de criteria heeft vastgesteld,
21
7.PERSONEEL
“Zorg voor uw medewerkers is minstens zo belangrijk als alle andere aspecten van de bedrijfsvoering”
Als ondernemer weet u dat goed
vinden. Hoe werkt u hen vervol-
maar ook een sociale kant. U krijgt
7.2.3 Informeer het personeel
hoge kosten van verzuim besparen.
personeel voor uw bedrijf van es-
gens zo snel en goed mogelijk in?
ten eerste een betere afstemming
over de verkoop van uw (duur-
Goede arbeidsomstandigheden
sentieel belang is. Heeft u een goed
Om niet iedere keer weer opnieuw
van de werkzaamheden of u wilt uw
zame) producten.
verhogen de motivatie van uw me-
lopende zaak dan weet u dat uw
het wiel uit te vinden is het goed
medewerkers van iets op de hoogte
medewerkers hierin een groot aan-
een introductieprogramma op de
brengen. Ten tweede hebben uw
Toelichting: Het is belangrijk dat
van uw onderneming, en zorgen
deel hebben. Daarom is zorg voor
plank te hebben liggen. Zo weet u
medewerkers ook behoefte aan
een medewerker weet wat hij of
voor een lager ziekteverzuim. En
uw medewerkers minstens zo be-
zeker dat u niets vergeet en werkt
informatie. Zij willen weten waar zij
zij verkoopt. De consument wordt
daarmee bereikt u meer flexibiliteit,
langrijk als alle andere aspecten van
u iedere medewerker op een zelfde
aan toe zijn, willen hun mening kwijt
steeds mondiger en wil vaker
een hogere klanttevredenheid,
de bedrijfsvoering. Een onderdeel
manier in.
en willen betrokken worden bij het
weten waar het product vandaan
lagere kosten en betere bedrijfsre-
reilen en zeilen van uw onderne-
komt. Indien u duurzame, bio-
sultaten. Kijk voor meer informatie
van MVO houdt in dat u aandacht
dewerkers, verbeteren het imago
schenkt aan het voeren van een
7.1.3 Hanteer een diversiteitsbe-
ming. Kortom: werkoverleg kan het
logische en/of milieuvriendelijke
op: www.mitexverzuim.nl en
goed personeelsbeleid en bekend
leid.
“wij”-gevoel vergroten en het team
producten verkoopt, verdient het
www.rie.nl.
versterken.
voorkeur om een introductie te
staat als een goed werkgever. Hier-
geven over de herkomst en be-
7.4 Opleidingen
onder vindt u een aantal zaken waar
Toelichting: Diversiteitsbeleid en het
u rekening mee kunt houden.
managen hiervan betekent: het her-
7.2.2 Voer persoonlijke gesprek-
paalde eigenschappen zodat uw
kennen en optimaal inzetten van de
ken met uw medewerkers, zoals
medewerkers met overtuiging het
7.4.1 Zorg voor een goed
verscheidenheid aan talenten van
bijvoorbeeld een functionerings-
product kunnen verkopen.
opleidingsplan voor uzelf en uw
medewerkers in een organisatie. Dit
gesprek. Volg hierin een training.
7.1 Nieuwe medewerkers
medewerkers. 7.2.4 Betrek uw medewerkers bij
7.1.1 Maak gebruik van een wer-
beleid houdt rekening met de ver-
ving en selectieplan bij het
schillen en overeenkomsten tussen
Toelichting: Het voeren van een
het implementeren van Bewust
Toelichting: “Goed opgeleid per-
ontstaan van een vacature.
mensen en doet beroep op ieders
functioneringsgesprek heeft een
Ondernemen.
soneel is van levensbelang voor
specifieke kwaliteiten. Vanwege
aantal voordelen, zoals:
Toelichting: Een goed begin is
de veranderende arbeidsmarkt als
• Het schept duidelijkheid naar de
namelijk het halve werk. Heeft u bij
gevolg van ontgroening, verkleuring
het ontstaan van een vacature al
en vergrijzing kan een ondernemer
nagedacht over de wervingskana-
met dit beleid op de beste manier
len? Staat u open voor medewer-
gebruik maken van alle talenten die
kers uit de volgende doelgroepen:
zich aandienen, met inbegrip van
langdurig werklozen, herintreders,
de bekwaamheden van allochtone
allochtonen, oudere medewerkers?
Nederlanders, vrouwen en ouderen
Kunt u het huidig personeel door
die langer door willen werken. Kijk
middel van een opleiding kansen
voor meer informatie op de website
de behoeften van uw medewer-
bieden om door te groeien binnen
van Div Management
ker, waardoor u beter leiding kunt
uw onderneming?
www.div-managment.nl.
geven en de medewerker kan
een onderneming”. Investeren in Toelichting: Betrokken medewer-
scholing voor medewerkers is heel
kers zijn vaak enthousiaster, loya-
belangrijk. Klanten stellen steeds
• De medewerker kan ook zijn ver-
ler en beter gemotiveerd. Ook zijn
hogere eisen aan de ondernemers
haal kwijt over allerlei zaken die
zij beter in het overbrengen van de
en winkelpersoneel en de innovatie
goed gaan en minder goed gaan.
boodschap naar de klant. Tot slot
gaat snel. Daarom is het essentieel
zullen medewerkers die betrokken
om regelmatig uw eigen kennis
uw onderneming speelt en verbe-
worden, gestimuleerd worden tot
up-to-date te brengen (zie www.mi-
terd kan worden.
meedenken in uw bedrijf. U zult
texacademy.nl). Daarnaast kunnen
verrast zijn door de ideeën die ze
via trainingen en opleidingen me-
aanbrengen.
dewerkers natuurlijk doorstromen
medewerker
• U krijgt inzicht in wat er binnen
• U krijgt inzicht in de motivatie en
naar andere functies. Kijk daarom 7.3 Verzuim
blijven motiveren. 7.1.2 Maak gebruik van een intronieuwe medewerkers.
sen voor leerlingen/medewerkers. 7.3.1 Neem maatregelen om
7.2 Overleg Binnen de Mitex Academy kunt u
ziekteverzuim en arbeidsonge-
7.2.1 Voer regelmatig een
zich laten trainen tijdens de work-
schiktheid te voorkomen.
werkoverleg.
shop: functioneren en beoordelen.
ductieprogramma voor
Toelichting: Zorg voor een goed
eens naar opleidingen en cursus-
Tijdens deze workshop oefent u het
Toelichting: Door een goed ziekte-
introductieprogramma. Het is al
Toelichting: Het voeren van werk-
voeren van gesprekken en leert u
verzuimreglement op te stellen en
moeilijk genoeg goed personeel te
overleg heeft een zakelijke reden
omgaan met lastige situaties.
goed arbobeleid te voeren kunt u
23
9.FINANCIËN
8.SCHOONMAAK Schoonmaak is bij iedere onderne-
8.1.2 Kies voor geconcentreerde
Verantwoordelijk omgaan met
9.1.2 Houd bij de keuze
ming van belang. Of u het nu zelf
producten.
alle facetten binnen uw bedrijf
van uw bank rekening met
houdt ook in dat uw geld op een
duurzaamheidprestaties.
doet of uitbesteedt, er zijn voor
“Verantwoordelijk omgaan met alle facetten
beide situaties handige tips en
Toelichting: Geconcentreerde pro-
‘goede’ plek is. Zet uw geld op
nieuwe ontwikkelingen die u kunt
ducten presteren hetzelfde, maar
een duurzame bank, investeer in
Toelichting: Hierbij kunt u aan
toepassen of verlangen van uw
er is minder verpakkingsmateriaal
duurzame maatregelen, beleg in
aspecten denken als duurzaam
schoonmaakdienst. Schoonmaken
nodig en ze zijn lichter.
een duurzame kapitaalmarkt en
beleggingsbeleid, duurzaam
ook in dat uw geld op
ondersteun duurzame acties. Op
inkoopbeleid, sociaal beleid,
een ‘goede’ plek is.”
en schoonmaakmiddelen veroorzaken onder andere waterverontrei-
8.1.3 Gebruik zo min mogelijk
deze manier verduurzaamt u niet
maatschappelijke activiteiten,
niging doordat het vervuilde water
verschillende producten.
alleen uw eigen organisatie maar
sponsoring, donaties, maatschap-
de hele samenleving. Hieronder
pelijk jaarverslag enzovoorts.
(met oplosmiddelen) in het riool terechtkomt, en luchtemissies bij
Toelichting: Een allesreiniger is voor
leest u waar en hoe u uw geld
Vraag bij uw bank naar het beleid
het gebruik van bijvoorbeeld ruiten-
bijna alles bruikbaar. Door het as-
beheert op een duurzame manier.
dat zij hierin voert.
reinigers. U kunt door een bewuste
sortiment schoonmaakmiddelen zo
keuze van techniek en middelen
klein mogelijk te houden, bespaart
9.1 Bankzaken
9.2 Goede doelen en
zowel kostenbesparingen als mi-
u ruimte, kunt u beter gebruik ma-
lieuvoordelen realiseren. Daarnaast
ken van navulbare verpakking-
9.1.1 Indien u van plan bent
houdt u op deze manier rekening
en, gebruikt u geen chemische
grote investeringen te doen,
9.2.1 Draag bij aan goede
met de gezondheid en veiligheid
bestanddelen, enzovoorts.
kijk dan naar de actuele milieu-
doelen en sponsoring.
sponsoring
maatregelen.
van de gebruiker. 8.1.4 Maak gebruik van navul8.1 Doseren en producten
binnen uw bedrijf, houdt
Toelichting: Hierbij kunt u den-
bare flacons.
Toelichting: Door te kijken naar
ken aan structureel sponsoren
milieumaatregelen op bijvoorbeeld
van verenigingen, doneren aan
8.1.1 Maak gebruik van
Toelichting: Dit bespaart het milieu
de website van Energiecentrum
goede doelen, het faciliteren van
doseersystemen.
doordat u minder afval creëert. Ge-
kunt u niet alleen milieuvriendelij-
maatschappelijke evenementen
bruik navulbare verpakkingen en
ke alternatieven vinden, maar ook
enzovoorts.
Toelichting: Op deze manier
vul ze na uit grootverpakkingen. Dit
kostenvoordelen op de langere
voorkomt u overdosering van
kunt u ook doen voor bijvoorbeeld
termijn. Overweeg dan ook goed
reinigingsmiddelen. Volgens een
ruitenreinigers. Hierdoor hoeft u
of u iets meer wilt investeren aan
Duits onderzoek wordt er met de
dus niet elke keer een nieuwe fles
het begin om over de gehele loop-
scheutmethode veertig procent
te kopen.
tijd minder te betalen (total costs
overgedoseerd. Voor grotere pan-
of ownership) of dat u minder
den zijn het doseerstation en het
8.1.5 Probeer geen chloor te
investeert, maar op de langere
mobiele doseerapparaat
gebruiken.
termijn duurder uit bent.
goede systemen. Toelichting: Chloor wordt vaak gebruikt bij hardnekkig vuil, denk bijvoorbeeld aan de sanitaire voorzieningen. Toch verdient het de voorkeur andere middelen te gebruiken dan chloor omdat de bestanddelen milieuvervuilend zijn.
24
25
10.KLANT / PR & COMMUNICATIE Wanneer u aan de slag gaat met
“Klanten zijn steeds vaker op zoek naar duurzame producten en bedrijven”
10.1 Klantbenadering
invloed heeft op uw economische 10.2 Public relations
de verduurzaming van uw orga-
prestaties. Er zijn verschillende ma-
nisatie of hier al mee bezig bent,
10.1.1 Ga na wat de wensen zijn
mag u daar trots op zijn. Klanten
van uw klant op het gebied van
10.2.1 Communiceer over uw
pakken. Voorbeelden van
zijn steeds vaker op zoek naar
bewust ondernemen en duur-
duurzaamheidsprestaties.
stakeholders zijn klanten, leveran-
duurzame producten en bedrij-
zaamheid.
ven. Zij stellen vragen over de
nieren om dit gestructureerd aan te
ciers, bank, brancheorganisatie en Toelichting: Er zijn talloze manie-
de gemeente.
bedrijfsvoering en waar het bedrijf
Toelichting: Door erachter te
ren om uw duurzaamheidpres-
haar producten vandaan haalt.
komen wat uw klanten willen en
taties te communiceren naar uw
Veel gestelde vragen binnen de
verwachten kunt u inspelen op de
klanten en andere belangheb-
modebranche zijn bijvoorbeeld:
behoeften. Via een vragenlijst, po-
benden. Dit kan via een brochure,
10.3.1 Maak de afweging of u
ster of één-op-één gesprekken
website, nieuwsbrief etc. Het is
kiest voor brede inzet van re-
10.3 Reclame
kunt u het ter sprake brengen.
belangrijk dat u een vorm kiest die
clamefolders/boeken of andere,
arbeidsomstandigheden te
Houdt er rekening mee dat zodra
goed bij uw bedrijf past.
milieuvriendelijkere alternatieven.
verbeteren, en hoe controleert u
u hier aan begint, u ook verwach-
of dit succesvol is?
tingen wekt. Laat zien dat u er dan
10.2.2 Kies voor het maken van
Toelichting: Een belangrijk mar-
ook echt iets aan doet door duur-
een maatschappelijk jaarverslag.
ketinginstrument voor winkeliers
• Wat doet uw bedrijf om
• Hoe zorgt u ervoor dat de arbeiders in de fabrieken die voor
zame producten in uw assortiment
u kleding en producten produ-
op te nemen.
huis worden geleverd. Het nadeel
jaarverslag is een goed commu-
hiervan is dat veel mensen er niet
10.1.2 Communiceer naar
nicatiemiddel om uw duurzaam-
eens naar kijken en ze regelrecht
uw klanten.
heidsprestaties en activiteiten te
in de papierbak gooien. U kunt
communiceren naar uw klanten en
zich dus afvragen of u op een
ceren zelf voor hun rechten op kunnen komen? • Hoe weet u dat de arbeiders in
zijn reclamefolders die huis-aanToelichting: Een maatschappelijk
hun levensonderhoud kunnen voorzien op basis van de
Toelichting: Door artikelen in uw
andere belanghebbenden. Ook is
andere manier uw aanbiedingen
prijs die u voor de kleding en
assortiment op te nemen met een
het een leidraad voor uw duur-
en/of nieuwe collectie kunt tonen
producten betaalt?
milieukeur/eco-label, communi-
zaamheidsbeleid en uw voorgeno-
aan een meer selecte groep. Denk
ceert u ook over duurzaamheid.
men vervolgstappen. Er zijn al veel
bijvoorbeeld aan het ophangen
vinden over de arbeidsom-
Overige voordelen: vergroten
bedrijven die een maatschappelijk
van grote posters op strategische
standigheden in de fabrieken
van uw assortiment, grotere
jaarverslag publiceren.
plekken (winkelcentrum, metro- en
waar uw kleding en producten
keuze voor de consument, u
worden gemaakt?
toont betrokkenheid, u verkoopt
10.2.3 Ga de dialoog aan met uw
een stuk achtergrond (door uzelf
externe belanghebbenden.
• Waar kan ik extra informatie
treinstation) of reclame via internet.
Hieronder leest u hoe u in kunt
eerst goed te informeren waar het
spelen op de wensen en vragen
product vandaan komt, kunt u uw
Toelichting: Hierdoor krijgt u inzicht
van klanten.
klanten ook beter informeren, en
in de belangen van uw stakehol-
wellicht uw verkooptechnieken
ders, weet u wat hen bezig houdt,
verscherpen). Ook is het goed om
waar zij wel en/of niet tevreden
uw personeel een korte introduc-
over zijn etc. Hierdoor kunt u beter
tie te geven zodat ook zij weten
inspelen op de wensen en ver-
wat zij verkopen.
wachtingen wat weer een gunstige
27
11.HANDIGE LINKS Algemeen
producten intypen en er gemak-
Meerijden is kostenbesparend,
goede arbeidsomstandigheden in
www.sustainable-cleaning.com
www.duurzaam-beleggen.nl
www.mvonederland.nl
kelijk achter komen waar dit hoort
gezellig en milieuvriendelijk.
de kledingproductie. Meer informa-
Duurzaam schoonmaakmiddelen
Een portaal voor duurzaam beleg-
MVO Nederland is een kennis- en
en waarom.
www.hetnieuwerijden.nl
tie over de organisatie vindt u op
symbool, plus handige tips voor
gen, ethisch beleggen, groen
netwerkorganisatie die het bedrijfs-
www.-uwgemeente-.nl
Het programma ‘Het Nieuwe
deze website.
veilig gedrag [Charter Duurzaam
beleggen en groen sparen.
leven stimuleert om maatschappe-
Op de website van uw gemeente
Rijden’ is een meerjarenprogramma
www.mvonederland.nl
Schoonmaken Europa].
lijk verantwoord te ondernemen.
kunt u terecht voor informatie
dat tot doel heeft om automobilis-
MVO Nederland is een kennis- en
www.osb.nl
Klant en PR&Communicatie
www.mitex.nl
over het gemeentelijk afvalbeleid.
ten, beroepschauffeurs en wagen-
netwerkorganisatie die het bedrijfs-
De Ondernemersorganisatie
www.mvonederland.nl
www.hbd.nl
Ook kunt u altijd even bellen voor
parkbeheerders aan te zetten tot
leven stimuleert om maatschappe-
Schoonmaak- en Bedrijfsdiensten
MVO Nederland is een kennis- en
www.duurzaamondernemen.nl
vragen en advies over uw eigen
een energie-efficiënter aankoop-
lijk verantwoord te ondernemen.
waarbij ondernemers zich bij
netwerkorganisatie die het bedrijfs-
afvalverwerking.
en rijgedrag.
www.senternovem.nl/
kunnen aansluiten op het moment
leven stimuleert om maatschap-
Energie
www.vrom.nl
www.bedrijfsfietsennederland.nl
duurzaaminkopen
dat zij hun kwaliteitzorg goed
pelijk verantwoord te ondernemen.
www.energiecentrum.nl
Op de website van het ministerie
Bedrijfsfietsen Nederland BV is
Meer informatie over ‘wat is
geregeld hebben en de gedrags-
Het energiecentrum houdt zich
van VROM kunt u een dossier
gespecialiseerd in het organiseren
duurzaam inkopen’ en criteria voor
code naleven.
bezig met het bevorderen van
vinden dat uitleg geeft wat wel en
en implementeren van bedrijfsfiets-
duurzaam inkopen vindt u op deze
www.eco-point.com
energiebesparing bij ondernemers
geen klein chemisch afval (kca) is
plannen.
website.
Eco-Point is een innovatieve groep
in het midden- en kleinbedrijf.
en wat hier de regels voor zijn.
www.productmilieu.nl
van bedrijven die zich bezighouden
www.milieucentraal.nl
www.modint.nl
Verpakkingen
Op deze website vindt u veel
met ontwikkeling, productie en
via 0343 473260 of
Milieu Centraal is een lande-
www.intres.nl
www.infomil.nl
informatie over de milieukant van
marketing van veilige, ecologisch
[email protected].
lijke organisatie die consumenten
www.euretco.com
Door hergebruik van vervoers-
produceren. U vindt er stappen-
verantwoorde en dus milieuvrien-
verpakkingen, zowel bij aanvoer
plannen voor duurzaam inkopen,
delijke onderhouds- en reinigingsmiddelen.
praktische en betrouwbare milieuinformatie biedt. De informatie
Transport en logistiek
als afvoer van producten, kan de
ketenbeheer etc. Tips en praktijk-
is getoetst door een forum van
www.duurzamelogistiek.nl
hoeveelheid verpakkingsmateriaal
voorbeelden ter inspiratie.
onafhankelijke deskundigen. Op
Op deze website vindt u onder het
worden gereduceerd. Op deze
deze website vindt u onder ‘energie
kopje ‘instrumenten’ twee scans
site vindt u allerlei informatie over
Personeel
www.duurzaam-ondernemen.nl
en energie besparen’ veel tips en
die u kunt uitvoeren om duurzame
hergebruik. Van technieken tot
www.mitex.nl
Op deze website vindt u ‘De
informatie over duurzame energie.
logistiek in beeld te krijgen en de
toepasbaarheid.
www.mitexacademy.nl
Duurzaam Geld Gids’ waarin u
www.overenergie.nl
effecten ervan door te rekenen.
www.belastingdienst.nl/
www.mitexverzuim.nl
informatie vindt over duurzaam
Overenergie.nl is een onafhankelijk
Daarnaast vindt u informatie en
zakelijk/verpakkingenbelasting
www.rie.nl
beleggen en sparen.
webportaal dat informatie over
voorbeelden van duurzame logis-
Op deze website vindt u informatie
www.div-managment.nl.
www.vbdo.nl
energie verzamelt en bundelt.
tiek en transport.
over de verplichting van opgave
www.detex.nl
De Vereniging van Beleggers
www.energielabel.nl
www.carpooldate.nl
bij de belastingsdienst over de
www.tmo.nl
voor Duurzame Ontwikkeling is
Op deze website vindt u onafhan-
Op deze site kunt u zich gemakke-
hoeveelheid verpakkingen die u op
kelijke consumenteninformatie over
lijk aanmelden, en ontdekken
de markt brengt.
het energielabel.
wat de carpoolmogelijkheden
www.senternovem.nl
voor u zijn.
Voor meer informatie kunt u ook contact opnemen met Mitex Info & Advies
Financiën
opgericht met het doel om de kapiSchoonmaak
taalmarkt te verduurzamen.
www.milieukoopwijzer.be/
www.klimaatneutraal.nl
Inkoop
schoonmaak
De Climate Neutral Group wil
www.meerijden.nu
www.fairwear.nl
Een Belgische site waarop u een
mensen en organisaties inspireren
Afval
Meerijden omvat alle vraag en
Fair Wear Foundation (FWF) is een
rangordetabel kunt vinden met
en stimuleren om klimaatneutraal
www.afvalscheidingswijzer.nl
aanbod voor vervoer van personen
initiatief van ondernemersorga-
mogelijke [nuttige] criteria voor
te werken en leven. U kunt inzicht
De afvalschijdingswijzer is een
en eventuele bagage en is daarmee
nisaties in de modebranche, de
schoonmaakmiddelen. Daarnaast
krijgen in uw veroorzaakte CO2-
website c.q. tool van Milieu
tevens de invulling voor liften,
vakbeweging en maatschappelijke
vindt u hier tips en praktijkvoor-
uitstoot, hoe dit te vermijden en
Centraal. Hier kunt u al uw afval-
woon-werk-verkeer en carpoolen.
organisaties. FWF zet zich in voor
beelden.
compenseren.
29
Werk aan de Bewuste Winkel checklist Om u te helpen bij het implementeren van Bewust Ondernemen in uw winkel vindt u in deze brochure tips en ideeën die u direct kunt toepassen. U kunt onderstaande checklist gebruiken om te ontdekken waar voor u mogelijkheden en kansen liggen op het gebied van Bewust Ondernemen. U vult de checklist eenvoudig in door aan te vinken wat voor u van toepassing is: 1. Doe ik op dit moment al; 2. Wil ik NU gaan doen; 3. Wil ik LATER gaan doen; 4. Wil ik voorlopig nog niet doen; en 5. Niet van toepassing. Let op: toelichting op de onderwerpen vindt u in de brochure terug bij het genoemde hoofdstuk en bijbehorende paragraaf. Voorbeeld A: U heeft nog geen bewuste keuze gemaakt voor wat betreft uw energieleverancier, maar wil dat wel zo snel mogelijk gaan oppakken. In dit geval kiest u voor optie 2: wil ik NU gaan doen. Onderwerp 2.1.1 Energieleverancier
1.
2.
3.
4.
5.
Voorbeeld B: U zamelt papier en karton apart in via een papierbak. In dit geval bent u al goed bezig. U kiest voor optie 1: doe ik op dit moment al. Onderwerp
1.
2.
3.
4.
3.1.1 Papier en karton apart
5.
Thema
2. ENERGIE Algemeen 2.1.1 Duurzame energieleverancier Winkelverlichting 2.2.1 Verlichting uitschakelen 2.2.2 Bewegingsmelders 2.2.3 Spaarlampen en/of LED-verlichting 2.2.4 Moderne TL verlichting 2.2.5 Reflector TL verlichting 2.2.6 Tijdschakelaar 2.2.7 Schoonmaken verlichting Verwarming 2.3.1 Thermostaat voor vertrek lager 2.3.2 Radiotoren beleid 2.3.3 Temperatuur beleid 2.3.4 Radiatoren vrij 2.3.5 CV-leidingen isoleren 2.3.6 Meterstanden bijhouden 2.3.7 Geen spleten en kieren 2.3.8 Radiotorfolie 2.3.9 HR-ketel 2.3.10 Luchtgordijn Airconditioning, koeling 2.4.1 Ventilatie met nachtelijke buitenlucht 2.4.2 Beperken temperatuurverschil 2.4.3 Beperken airconditioning 2.4.4 Isoleren koudeleidingen 2.4.5 Ventilator ipv airconditioning Huishoudelijk en overig elektrische apparatuur 2.5.1 Energielabel 2.5.2 Laptop ipv desktop 3. AFVAL Papier en karton 3.1.1 Papier en karton apart 3.1.2 Dubbezijdig printen/kopieren 3.1.3 Rouleren ipv kopieren Folie 3.2.1 Rekwikkelfolie Kledinghangers en verpakkingsmateriaal 3.3.1 Retourneren hangers en verpakkingen Huishoudelijk afval 3.4.1 Afval scheiden 3.4.2 Klein Chemisch Afval scheiden Logistiek 3.5.1 Distributie en afval bundelen 3.5.2 Afval bundelen
1.
2.
3.
4.
5.
Doe ik al
Nu doen
Later doen
Nog niet
N.v.t.
Thema
1. Doe ik al 4. TRANSPORT EN LOGISTIEK Algemeen 4.1.1 Gebruik blokzakken Fietsplan 4.2.1 Stimuleer fietsgebruik Aanschaf personenauto, bestelbus, vrachtwagen 4.3.1 A-, B- of C-label personenauto 4.3.2 Euro-4 of Euro-5 norm Autogebruik 4.4.1 Carpoolen 4.4.2 Het nieuwe rijden 5. VERPAKKINGEN Productverpakking 5.1.1 Verpakking noodzakelijk? 5.1.2 Veilig en voordeling verpakt 5.1.3 Hergebruik verpakkingen 5.1.4 Bulk- ipv stuksverpakking 5.1.5 Zo min mogelijke milieubelasting Consumentenverpakking: tassen, zakken en cadeauverpakking 5.2.1 Alternatief voor ‘tasje’ Besluit verpakkingen 5.3.1 Controleer bij belastingdienst 6. INKOOP Inkoopbeleid 6.1.1 Duurzaam inkoopbeleid Fair Wear Foundation 6.2.1 Deelnemer FWF 6.2.2 Inkopend deelnemer FWF 6.2.3 Keuze leveranciers via FWF 7. PERSONEEL Nieuwe medewerkers 7.1.1 Wervings- en selectieplan 7.1.2 Introductieprogramma 7.1.3 Diversiteitsbeleid Overleg 7.2.1 Structureel werkoverleg 7.2.2 Functioneringsgesprek 7.2.3 Informeren personeel tav producten Verzuim 7.3.1 Voorkomen verzuim Opleiden 7.4.1 Opleidingsplan u en uw medewerkers
2.
3.
4.
5.
Nu doen
Later doen
Nog niet
N.v.t.
Thema
1.
2.
3.
4.
5.
Doe ik al
Nu doen
Later doen
Nog niet
N.v.t.
8.1.2 Geconcentreerde producten 8.1.3 Zo min mogelijk producten 8.1.4 Navulbare flacons 8.1.5 Geen chloor
9. FINANCIEN Bankzaken 9.1.1 Bewuste investeringen 9.1.2 Duurzame bank
Goede doelen en sponsoring 9.2.1 Goede doelen en sponsoring
8. SCHOONMAAK Doseren en producten 8.1.1 Doseersysteem
10. KLANT EN PR&COMMUNICATIE Klantbenadering 10.1.1 Wensen van de klant 10.1.2 Communicatie naar klant Public Relations 10.2.1 Communicatie prestaties 10.2.2 Jaarverslag 10.5 Dialoog met stakeholders Reclame 10.3.1 Alternatief voor reclamefolders
Nu u de checklist heeft ingevuld, heeft u een goed overzicht van uw huidige Bewust Ondernemen status. Heeft u meer dan 35 keer ‘Doe ik al’ (1) of ‘Nu doen’ (2) ingevuld, dan bent u al zeer bewust bezig. Meer dan 35 keer 3 (‘Later doen’) en 4 (‘Voorlopig nog niet doen’)? Kijk dan toch eens bij ‘Handige links’ (Hoofdstuk 11). Toepassing van de tips en implementatie van Bewust Ondernemen vraagt minder tijd, energie en investering dan u denkt! Veel succes.
Mitex Postbus 162 3940 AD Doorn Mitex Info & Advies T 0343 473260 | F 0343 473261 www.mitex.nl |
[email protected]
