Bewegen en leren moet je integreren!
Centrum voor Bewegingswetenschappen, UMCG/Rijksuniversiteit Groningen: Marijke Mullender-Wijnsma, MSc Marck de Greeff, MSc Dr. Esther Hartman Prof. dr. Chris Visscher
Onderwijskunde, Rijksuniversiteit Groningen: Dr. Simone Doolaard Prof. dr. Roel Bosker
|2
Bewegen en cognitie gaan hand in hand!
11/11/2015 | 3
- Snelle ontwikkeling - Fysiek actieve leefstijl
Hoe werkt het?
11/11/2015
|4
Tomporowksi e.a. (2011)
Hoe werkt het? • Neurochemisch • groeifactoren ↑ • neurotransmitters ↑ • Bloedsomloop ↑
• Nieuwe zenuwcellen • Sterkere verbindingen
11/11/2015
|5
Effecten van fysieke activiteit op cognitie - Kinderen met overgewicht - Aerobe fysieke activiteit (lage/hoge dosis, 13 weken) Standaardscores bij nameting 108
* *
106 104 102 100 98
controlegroep
experimentele groep, experimentele groep, lage dosis hoge dosis
executief functioneren
rekenvaardigheid
Davis e.a. (2011)
Executieve functies
11/11/2015
Verantwoordelijk voor het organiseren en controleren van doelgerichte handelingen
|7
Executieve functies
Startpositie
11/11/2015
In 4 stappen:
|8
Recent onderzoek Baltoppers: balvaardigheidstraining tijdens de gym
i.s.m. Instituut voor Sportstudies
Hoe fitter hoe slimmer tijdens de overblijf
Gemeente Groningen en Assen, ism Instituut voor Sportstudies
Fit en Vaardig op school Fysiek actieve rekenen taalles
Ministerie van Onderwijs, i.s.m. Onderwijskunde RuG
Nieuw: Learning by Moving Effecten van 2 typen interventies in het bewegingsonderwijs: 1. Complexe motorische vaardigheden 2. Matig-intensief bewegen
Ontwikkeling Fit & Vaardig op school › Inventarisatie leerlijnen reken- en taalmethodes › Doelen lesprogramma gebaseerd op leerlijnen. • Rekenen: Getallen en getalrelaties, bewerkingen, meten, meetkunde, tijd en geld. • Taal: Spelling/ lezen/ woordenschat
de Greeff e.a. 2014; Mullender-Wijnsma e.a. 2015a
Opbouw lessen ›
Groep 5
Week Week a Week b
›
Les 1 2 3 1 2 3
Rekenen Getallen en getalrelaties Meten, meetkunde, tijd & geld Bewerkingen Meten, meetkunde, tijd & geld Bewerkingen Bewerkingen
Taal Spelling Lezen / Spelling Spelling Spelling Woordenschat / Spelling Spelling
Groep 6
Week Week a Week b
Les 1 2 3 1 2 3
Rekenen Getallen en getalrelaties Meten, meetkunde, tijd & geld Bewerkingen Meten, meetkunde, tijd & geld Bewerkingen Bewerkingen
+ af en toe aandacht voor breuken
Taal Spelling Lezen / Spelling Spelling Spelling Woordenschat / Spelling Spelling
Fit & Vaardig op school lessen › Digitaal schoolbord • Visueel maken › Bewegingen • Hoofdbewegingen • Oefenbewegingen
› Differentiatie • Individuele beurten • Vooral aandacht voor automatiseren en inoefenen
Fit & Vaardig op school handleidingen › 22 lesweken (gr 4-7)
• 3 lessen per week • 10 á 15 minuten Rekenen • 10 á 15 minuten Spelling › Elke les bestaat uit: • Inleiding • Kern • Afsluiting
Problemen tijdens de lessen › Te weinig intensief/ te intensief • Oplossing: hoofdbeweging aanpassen › Te makkelijk/ te moeilijk • Oplossing: variëren met inleiding en afsluiting › Leerkracht kan zelf niet meedoen • Oplossing 1: ondersteunen met video-materiaal • Oplossing 2: leerlingen motiveren
Cluster gerandomiseerd onderzoek Experimentele groep
Fit & Vaardig lessen
Controle groep
Normale lessen
Groep 4 en 5 van 12 basisscholen
Verbeteren prestaties door ‘Fit & Vaardig op school’?
Onderzoeksopzet Jaar 1
Jaar 2
Fit & Vaardig lessen door interventieleerkracht
Fit & Vaardig lessen door groepsleerkracht
Meting: taakgerichtheid
Voormeting: rekenen, taal, fitheid
Nameting 1: rekenen, taal, fitheid
Nameting 2: rekenen, taal, fitheid
Resultaten onderzoek › Taakgerichtheid: › Na Fit & Vaardig les › Na reguliere les › Kinderen zijn taakgerichter na een Fit & Vaardig les
Mullender-Wijnsma e.a. 2015b
Resultaten onderzoek Schoolvaardigheden na 2 jaar:
› Leesvaardigheid geen effect › Rekenvaardigheid verbetert › Spellingvaardigheid verbetert Fitheid: › Geen effect op fitheid › Minder overgewicht na 1 jaar in groep 5
Toepassing in onderwijspraktijk › Fit & Vaardig lessen zijn nog niet beschikbaar › Inpassen in reguliere reken- en taallessen: › Vaker bewegen in de klas › Bijvoorbeeld voor de reken- en taalles › Automatiseren en inoefenen › Bewegingen ondersteunen het leren
Discussie › Bewegen in de klas, wie doet het ook?
› Fit & Vaardig op school, wat vindt u ervan? › Belemmeringen en kansen?
Bedankt
voor uw aandacht ! Marijke Mullender-Wijnsma
[email protected] Marck de Greeff
[email protected]
