VERSLAG BETREFT DATUM VOORZITTER VERSLAG
Bouwberaad West-Brabant 1 maart 2012 J.P. Schouw Bijeenkomst Bouwberaad West-Brabant
Opening en toelichting De voorzitter van het Bouwberaad, de heer J.P. Schouw, geeft een korte toelichting bij de Strategische Agenda West-Brabant 2012-2020 en de Regionale Agenda Wonen 2012. Bevolkings- en woningbehoeftenprognoses provincie Noord-Brabant en regio West-Brabant De heer N. Bargeman, senior adviseur Bevolking en Wonen van de provincie Noord-Brabant, presenteert de nieuwe (eind januari uitgebrachte) bevolkings- en woningbehoeftenprognoses voor de gehele provincie als ook voor de regio West-Brabant in het bijzonder (zijn presentatie is bijgevoegd). Quick scan woningbouwplannen en woningbouwprogrammering Mevrouw B. Broijl, voorzitter van de subregionale werkgroep Wonen West geeft een korte toelichting bij de quick scan van de drie subregionale werkgroepen Wonen West-Brabant; een inventarisatie van de gemeentelijke woningbouwplannen voor de komende jaren en de onderlinge migratierelaties. De drie subregio’s maken op korte termijn kwantitatieve afspraken met elkaar, waarbij de bevolkings- en woningbehoeftenprognoses richtinggevend zullen zijn. Discussie met marktpartijen onder leiding van Paul Vermeulen Er volgt een discussie over wat er moet gebeuren om de woningbouw weer het uit slop te kunnen trekken. De aanwezigen worden hierop als groep (corporaties, projectontwikkelaars / bouwers, makelaars, zorginstellingen en bestuurders) bevraagd en aangesproken. De aangedragen oplossingen / wensen per groep zijn na te lezen in de bijlage van dit verslag. Tevens wordt er aan marktpartijen de oproep gedaan zich te laten vertegenwoordigen aan de regionale overlegtafel, zodat de overheid samen met marktpartijen de aangedragen oplossingen om kunnen gaan zetten in daadwerkelijke acties. Aan het einde van de discussie wordt gesignaleerd dat één belangrijke (maar wel uitgenodigde) partij in het Bouwberaad ontbreekt namelijk: de banken. Bestuurders geven aan dat bij de banken langzaam aan ook het besef groeit dat ze moeten meedenken en mee investeren. Conclusies en sluiting door de voorzitter De voorzitter, de heer J.P. Schouw, somt aan het eind van het Bouwberaad in het kort op wat hij deze middag van de onderscheiden marktpartijen aan oplossingen gehoord heeft en hoe hij de reacties van alle partijen heeft ervaren.
1
Corporaties: Inzetten voor doelgroepen waar we voor (opgericht) zijn + middeninkomens; Betaalbaarheid; Hypotheekrenteaftrek; Flexibiliteit (wat is dat precies); Bestaande woningvoorraad; aandacht niet alleen voor de huur maar ook voor particuliere situaties. Ontwikkelaars / bouwers: Wat wil de klant (zelfs 1 op 1 gesprekken); Iets aan de prijzen doen + woonlasten lager maken; Efficiënter naar het proces kijken. Makelaars: Communiceren tussen ontwikkelaars en gemeenten; Flexibiliteit inbreng verbeteren; Koper overtuigen van een realistische prijsniveau; Energiecertificaat een prominente plaats in de woningmarkt. Zorg:
Grootschalige projecten lopen af. Naar kleinschalige projecten; Halen en brengen van zorg krijgt ander evenwicht.
Bestuurders: Kans voor arbeidsmigranten (economisch belang); Lokaal met ontwikkelaars praten over lokale plannen. Ook regionaal over grondexploitaties en voorzieningen; Afschrijven op grondexploitaties; Gezamenlijk verlies delen; Leefbaarheid als speerpunt. De voorzitter stelt voor zichzelf tot slot vast dat hij DE grote oplossingen om de woningmarkt in beweging te krijgen deze middag niet heeft gehoord. Daar moeten we gaandeweg afspraken over maken, aldus de voorzitter. Ook heeft niemand de koppeling gelegd met de kwaliteit. Het besef moet komen dat we elkaar nodig hebben. De vraag is nu: hoe zetten we de gehoorde wensen van alle partijen om in actie. Hij stelt voor het regionaal Bouwberaad meer structureel op te gaan zetten en doet een beroep op de partijen zich te laten vertegenwoordigen aan de regionale overlegtafel. We willen met alle partijen gezamenlijk vooruitgang gaan boeken, zodat we een jaar na dato kunnen vaststellen dat we iets hebben bereikt. Ons concrete doel moet zijn: het verschil tussen de geprognosticeerde woningbouwaantallen en hetgeen we nu bouwen (= te weinig) te verkleinen door er gezamenlijk alles aan te doen de woningmarkt weer van goede impulsen te voorzien. Met diegenen die (namens hun achterban) bereid zijn mee te denken aan de regionale overlegtafel over oplossingen en acties om de stagnerende woningmarkt aan te gaan pakken, wordt in de maand april 2012 contact opgenomen.
De voorzitter merkt op dat het Bouwberaad tot nu toe een sterk informerend karakter heeft, waarin steeds ruimte was voor een goede gedachtewisseling over de stand van zaken van de woningmarkt, maar dat er vanaf nu concrete vervolgstappen moeten worden gezet om weer vaart te krijgen in de woningmarkt. De aanwezigen ondersteunen deze aanpak. Niet langer vrijblijvend bijeenkomen, maar gezamenlijk werken aan concrete, haalbare oplossingen. De voorzitter dankt de aanwezigen voor hun inbreng en aanwezigheid en sluit het Bouwberaad.
3
BIJLAGE 1: Opsomming van de tijdens de discussie ingebrachte oplossingen / wensen ter verbetering van de woningmarkt, gegroepeerd naar organisatie. CORPORATIES
e
Houden zich in 1 instantie bezig met bepaalde doelgroepen: de doelgroepen van beleid en de middeninkomens (laatste hebben weinig kansen zowel in huur als koop); Puzzelen, zoeken, schaarste verdelen (rekening houdend met lokale en landelijke afspraken); Kwetsbare huishoudens; Nieuwe marktrealiteit; Reële huurprijzen / koopprijzen en betaalbaarheid woonlasten; Afschaffen hypotheekrenteaftrek (leidt tot reële huur en koopprijzen); Er moet een circulatie op gang komen (concentratie op kerntaken); Integrale hervorming woningmarktinstrumentarium (flexibiliteit, differentiatie en kleinschaligheid); Betaalbaarheid staat onder druk samenwerking / afstemming. Gun ieder zijn rol; Betere structuur geven met leden; Consument moet vertrouwen krijgen (bereid zijn meer in wonen te investeren); Beschikbaarheid kapitaal is structureel probleem dat moet worden opgelost (probleem voor burgers en corporaties omdat banken nauwelijks bereid zijn leningen te verstrekken); Overheid moet meer ruimte aan de markt bieden; flexibele inzet bij afspraken, ruimte maken in bestemmingsplannen zodat maatwerk mogelijk wordt; Kleinschalig, goed gedifferentieerd maatwerk conform de vraag; Redeneren vanuit wat er kan; Goede afspraken maken; Flexibele plannen met differentiatie en kwaliteit; In samenwerking met partijen; Aandacht voor de bestaande woningvoorraad; Aandacht voor particulier eigendom; Samen met gemeenten maatregelen bedenken voor aanpassing kwaliteit eigen woning, zodat deze op lange termijn gebruikt kan worden voor zorg en wonen; Nadenken hoe je een sloopprogramma voor particulieren organiseert, pakketten aanbieden aan particulieren.
PROJECTONTWIKKELAARS / BOUWERS
Plannen op voorhand afstemmen op de markt / inspelen op de vraag (wat is de doelgroep, welke afwerking is gewenst); Afstemming bestaande bouw / nieuwbouw; Meedenken in huizen terugkopen (van kopers met financiële problemen); Rekening houden met positie huurders; Verlies op grondposities nemen; Woonlasten lager maken (door GPR; energiezuinige woningen te bouwen); Inzetten op een efficiënter bouwproces; industrieel bouwen, prefab (valt zo’n 10% op te besparen). Is nodig om de huizenprijzen te laten zakken; Verlagen v.o.n. prijzen, toch hoge kwaliteit; Goed kijken naar exacte woningbehoefte zelfs 1 op 1 gesprekken met mensen aangaan.
MAKELAARS
Communiceren klant – ontwikkelaars – gemeenten; Product zo goed mogelijk in beeld brengen; Flexibiliteit in plannen houden om aspirant kopers goed te kunnen bedienen; Rijk moet iets doen aan regelgeving, ook fiscaal om de financierbaarheid te bevorderen; Aandacht voor de bestaande woningvoorraad; Koper helpen realistisch te denken. Wat zijn reële prijzen; Energiecertificaat betere positie geven (doel: verlaging woonlasten).
ZORGINSTELINGEN
Grootschalige bouwprojecten lopen af. Nu naar kleinschalige projecten; Mensen zo lang mogelijk in eigen huis laten wonen goede voorzieningen; Zoeken naar samenspel zorg, bestaande woningvoorraad; Zoeken naar nieuwe kleinschalige woonvormen voor 75+ers.
BESTUURDERS
Kans en noodzaak om toestroom arbeidsmigranten goed te faciliteren; Lokaal Bouwberaad instellen + regionaal overleg / afstemming; Afschrijven op grondexploitaties (grondprijzen); Transformatie met andere partijen, gezamenlijk verlies delen; Flexibiliteit van plannen: gemeenten flexibiliteit in plannen inbouwen, provincie bereid plannen flexibel te beoordelen en oplossingsmogelijkheden te scheppen; Kwaliteit en kwantiteit beter op elkaar laten aansluiten; Besef bij jongeren “alles kan niet meer”; Leefbaarheid als speerpunt (nadruk op voorzieningen, anders ontstaan spookdorpen); Mogelijkheden scheppen; Subregionaal Bouwberaad; Op regionaal niveau naar oplossingen zoeken door in regionaal verband afspraken te maken over grondbedrijven, grondprijzen et cetera.
CENTRALE VRAGEN VOOR ALLE GROEPEN TEZAMEN:
Wat hebben we over 1 jaar bereikt? Hoe zetten we de wensen om in daadwerkelijk actie?
5
