Besluit Kenmerk: 21372/2010008088 Betreft: besluit over handhavingsverzoek KBb inzake verkoop boeken door Conkur BVBA h.o.d.n. Shoppingplaza.be Besluit van het Commissariaat voor de Media betreffende het verzoek van de Koninklijke Boekverkopersbond (hierna: KBb) om ter handhaving van artikel 6, eerste lid, eerste volzin, van de Wet op de vaste boekenprijs (hierna: Wvbp) sanctiemaatregelen te nemen tegen Conkur BVBA h.o.d.n. Shoppingplaza.be (hierna: Shoppingplaza.be). _________________________________________________________________________
a. Verloop van de procedure 1.
Bij e-mail van 24 februari 2010 heeft de KBb het Commissariaat benaderd over het feit dat Shoppingplaza.be Nederlandstalige boeken voor een andere dan de vastgestelde prijs verkoopt. De KBb heeft het Commissariaat verzocht de handelwijze van Shoppingplaza.be per omgaande te onderzoeken en maatregelen tegen deze onderneming te treffen.
2.
Bij e-mail van 25 februari 2010 heeft het Commissariaat de KBb meegedeeld de handelwijze van Shoppingplaza.be te zullen onderzoeken.
3.
Bij brief van 1 maart 2010 (kenmerk KBb010.0065/AK/JE) heeft de KBb aangegeven dat in de e-mail van 24 februari 2010 een handhavingsverzoek is gelegen.
4.
Bij brieven van 9 april (kenmerk 21439/2010004158) en 17 mei 2010 (kenmerk 21439/ 2010006710) heeft het Commissariaat Shoppingplaza.be verzocht nadere informatie te verstrekken.
5.
Bij e-mail van 13 april 2010 heeft het Commissariaat de KBb verzocht of deze ermee kon instemmen dat de behandeling van het handhavingsverzoek met acht weken werd aangehouden. Bij e-mail van 13 april 2010 heeft de KBb hiermee ingestemd.
6.
Bij brief van 16 april 2010 (kenmerk 21439/2010004862) heeft het Commissariaat Scholtens Groothandel B.V. verzocht nadere informatie te verstrekken. Scholtens heeft deze informatie verstrekt bij brief van 6 mei 2010 (kenmerk: WdJ/901-10).
7.
Bij brief van 22 april 2010 (kenmerk 21439/2010005547) heeft het Commissariaat TNT Post verzocht nadere informatie te verstrekken. TNT Post heeft de gevraagde informatie verstrekt bij brief van 4 mei 2010 (kenmerk: 20100504/M/ZM/WV).
b. Feiten 8.
Shoppingplaza.be verkoopt via haar website www.shoppingplaza.be onder meer boeken in de Nederlandse en Friese taal (hierna: boeken). Shoppingplaza.be past bij verkoop van
deze boeken kortingen toe van 20% op de in Nederland geldende vaste boekenprijs. Naast boeken worden ook producten in de volgende productgroepen aangeboden: “Audio/video/image other”, “Computers”, “Digitale camera en video”, “Dvd-spelers en – recorders”, “Gameconsoles en accessoires”, “GPS”, “Gsm- en telefoon”, “MP3(ipod)”, “Printer/copier/fax/scanners”, “Software” en “Televisie”. 9.
Shoppingplaza.be maakt reclame met de volgende uitingen: “-20% op alle NLboeken”, “-20% korting tov NL vaste boekenprijs voor alle NL boeken”, “laagste prijsgarantie voor alle producten op shoppingplaza.be. Elders goedkoper, dan betalen wij het prijsverschil tweemaal terug”.
10. Shoppingplaza.be is een handelsnaam van Conkur BVBA. Deze vennootschap is gevestigd in België – August De Feyterstraat 55, 1740 Ternat – en staat in België ingeschreven in het Handelsregister onder nummer BAS/2000/2873/BRN. In de Kruispuntbank van Ondernemingen worden bij de bedrijfsomschrijving de volgende activiteiten genoemd: overige adviesbureaus op het gebied van bedrijfsbeheer, adviesbureaus op het gebied van bedrijfsvoering. 11. Shoppingplaza.be geeft op haar website aan dat op verkopen door Shoppingplaza.be de 1 (Belgische) Wet op de handelspraktijken van toepassing is . Daarbij wordt aangegeven dat op grond van deze wet de afnemer van zijn bestelling kan afzien indien de verkoper hierover geïnformeerd wordt binnen zeven dagen na het plaatsen van de bestelling. Eindafnemers kunnen producten retourneren naar Shoppingplaza.be dienst retours, Beschutte werkplaats Asse, Zone 5 Mollem – nr 90, 1730 Asse-Mollem, België. 12. Op de website van Shoppingplaza.be wordt aangegeven dat 90% van de bestelde items op voorraad liggen en één tot drie werkdagen na de bestelling geleverd worden. De levertijd hangt af van de snelheid waarmee de Nederlandse of Belgische post de items bij de afnemers thuisbezorgt. De door Shoppingplaza.be genoemde verzendkosten zijn gebaseerd op de tarieven van de Belgische post en TNT. Shoppingplaza.be brengt voor boeken ongeveer € 2,50 aan verpakkings- en verzendkosten in rekening. 13. Eindafnemers kunnen hun bestelling betalen door middel van creditcard of Paypal. Shoppingplaza.be geeft aan ook dat andere betalingsmiddelen zoals iDEAL mogelijk zijn. De betaling van de producten die via de website van Shoppingplaza.be worden gekocht, vindt plaats aan de begunstigde www.shoppingplaza.be, A. De Feyterstraat 55, BE-1740 Ternat. 14. De boeken die door eindafnemers via de website van Shoppingplaza.be worden gekocht, worden door Shoppingplaza.be besteld bij Scholtens Groothandel in Sittard. Vervolgens worden de bestellingen via een internationaal bedrijf dat gespecialiseerd is in expresdiensten als bulkzending afgeleverd op Zone 5, Mollem 90 in Asse-Mollem in België. Scholtens Groothandel heeft verklaard geen boeken aan eindafnemers in Nederland te leveren die door Shoppingplaza.be aan Nederlandse eindafnemers zijn verkocht.
1 Voluit de Wet betreffende de handelspraktijken en de voorlichting en bescherming van de consument. Deze wet is per 12 mei 2010 vervangen door de Wet betreffende de marktpraktijken en consumentenbescherming.
-2-
15. Eindafnemers die een boek bij Shoppingplaza.be bestellen, ontvangen van de klantendienst van Shoppingplaza.be een bevestiging van de aankoop. Voor vragen kunnen zij met Shoppingplaza.be contact opnemen via
[email protected].
c. Relevante artikelen 16. Artikel 1, onder h, Wvbp definieert de verkoper als degene die door de uitgever of de importeur in het handelsverkeer gebrachte boeken of muziekuitgaven aan eindafnemers verkoopt. Op grond van artikel 1, onder j, Wvbp moet als eindafnemer worden aangemerkt degene aan wie de verkoper boeken of muziekuitgaven verkoopt voor eigen gebruik. 17. Artikel 6, eerste lid, eerste volzin, Wvbp bepaalt dat de verkoper gehouden is bij verkoop van boeken de prijs toe te passen die de uitgevers voor deze boeken hebben vastgesteld.
d. Overwegingen Commissariaat 18. Het Commissariaat overweegt dat de in België gevestigde onderneming Shoppingplaza.be via internet een breed scala aan producten aanbiedt, waaronder boeken in de Nederlandse en Friese taal. Shoppingplaza.be profileert zich als voordelig(st)e aanbieder van deze producten. Shoppingplaza.be maakt reclame met een zogenaamde “laagste prijsgarantie” voor alle producten uit haar assortiment. Bij boeken wordt een korting van 20% ten aanzien van de vaste boekenprijs in het vooruitzicht gesteld. 19. Uit de parlementaire geschiedenis blijkt dat de indieners van het wetsvoorstel ten aanzien van de Wvbp territoriale werking beoogd hebben: “Rekening houdend met de stand van zaken op Europees niveau beogen de indieners een wettelijke regeling op de vaste boekenprijs tot stand te brengen die een cultuurpolitiek doel dient en die uitsluitend territoriale werking heeft voor het 2 Nederlandse grondgebied” . 20. Tevens is tijdens de parlementaire behandeling van het wetsvoorstel het volgende meegedeeld over de reikwijdte van de Wvbp: “Consumenten kunnen zelf via internetbedrijven boeken en muziekuitgaven uit de gehele wereld importeren. Eindafnemers zijn vrij om bij niet in Nederland gevestigde en niet in Nederland als verkoper optredende internetbedrijven boeken of muziekuitgaven te kopen en als privé-persoon te importeren. Het wetsvoorstel strekt zich niet 3 uit tot dit type handeling” . 21. Daarnaast hebben de indieners van het wetsvoorstel aangegeven dat internetverkopers die in het buitenland zijn gevestigd en vanuit het buitenland rechtstreeks aan eindafnemers in Nederland boeken verkopen, in beginsel niet gehouden zijn om de vaste boekenprijs toe te passen: “Een in het buitenland gevestigde verkoper kan zonder tussenkomst van een in Nederland gevestigde verkoper, bij toezending bijvoorbeeld per post of per
2 3
Tweede Kamer, vergaderjaar 2003-2004, 28 652, nr. 7, blz. 17. Tweede Kamer, vergaderjaar 2003-2004, 28 652, nr. 9, blz. 13. -3-
koeriersdienst, boeken rechtstreeks aan Nederlandse eindafnemers toesturen zonder 4 verplichtingen van vaste prijsbinding op grond van deze wet” . 22. Het Commissariaat overweegt dat de door Shoppingplaza.be geëxploiteerde website www.shoppingplaza.be primair is gericht op eindafnemers in België en Nederland. De tekst van de site is volledig in de Nederlandse taal. Daarnaast wordt gesproken over kortingen van 20% op de Nederlandse vaste boekenprijzen. 23. Het Commissariaat stelt vast dat Shoppingplaza.be statutair gevestigd is in België. Tevens overweegt het Commissariaat dat de ondernemingsactiviteiten van Shoppingplaza.be voornamelijk in België plaatsvinden. Eindafnemers in België en Nederland bestellen (onder meer) boeken op de website www.shoppingplaza.be. Shoppingplaza.be stuurt de bestellingen van boeken naar Scholtens Groothandel in Sittard. De bij Scholtens Groothandel bestelde boeken worden via een internationaal bedrijf dat gespecialiseerd is in expresdiensten afgeleverd op Zone 5 Mollem – nr. 90, Asse-Mollum in België. Dit adres wordt door Shoppingplaza ook genoemd als adres voor retourzendingen. 24. Op de boeken die bij Shoppingplaza.be worden besteld, wordt (behalve het adres van de eindafnemer) het volgende adres vermeld: postbus 7000, 3190 AA, Schiedam. Uit de gegevens van TNT Post blijkt dat deze postbus is geregistreerd op naam van G3 Worldwide (Belgium) NV/SA, een aanbieder van internationale postdiensten voor de zakelijke markt. Dit bedrijf heeft als contactadres Generaal de Wittelaan 11 C Mechelen, België. 25. Uit bovenstaande en de onder b (Feiten) weergegeven informatie volgt dat de relevante ondernemingsactiviteiten – te weten de verkoop, de levering, de facturering, de betaling en het retour nemen van boeken – plaatsvinden in België. Derhalve staat vast dat naast de verkoop en de distributie van de boeken door Shoppingplaza.be, het verzenden van de facturen en het ontvangen van correspondentie plaatsvindt in België. 26. Het Commissariaat overweegt dat de boeken die aan eindafnemers in Nederland worden verkocht weliswaar afkomstig zijn van een Nederlandse groothandel. Deze groothandel exporteert de boeken – tezamen met boeken voor eindafnemers in België – echter naar België waarna Shoppingplaza de boeken per post toestuurt aan eindafnemers in (onder meer) Nederland. De boeken die door Shoppingplaza.be met korting worden aangeboden aan eindafnemers in Nederland passeren derhalve (twee keer) de landsgrenzen. 27. Naar het oordeel van het Commissariaat blijkt uit de beschikbare informatie dat de voorliggende situatie overeenkomt met de situatie die de indieners van het wetsvoorstel voor ogen hadden. De boeken worden immers door een buitenlandse verkoper rechtstreeks per post aan eindafnemers in Nederland toegezonden. 28. Ten overvloede overweegt het Commissariaat dat niet is gebleken dat sprake is van een met een u-bocht vergelijkbare constructie die er alleen op gericht is de Wvbp te ontduiken. De activiteiten van Shoppingplaza.be zijn niet alleen gericht op eindafnemers in Nederland en niet alleen op de verkoop van boeken in de Nederlandse en Friese taal, maar tevens op de verkoop van een breed scala aan andere producten aan eindafnemers 4
Tweede Kamer, vergaderjaar 2003-2004, 28 652, nr. 11, blz. 21. -4-
in België en Nederland. Bovendien vinden zoals eerder aangegeven alle relevante ondernemingsactiviteiten van Shoppingplaza.be plaats in België en zijn de boeken die door Shoppingplaza.be met korting worden aangeboden en worden verkocht, buiten Nederland in het handelsverkeer geweest. 29. Shoppingplaza.be kan dan ook niet worden aangemerkt als verkoper in de zin van artikel 1, onder h, Wvbp, maar moet worden aangemerkt als een buitenlandse internetverkoper die niet onder de reikwijdte van de Wvbp valt. Het Commissariaat is dan ook van oordeel dat Shoppingplaza.be bij bovenomschreven levering van boeken aan eindafnemers in Nederland niet gehouden is de vaste boekenprijs toe te passen.
e. Besluit 30. Naar het oordeel van het Commissariaat kan Shoppingplaza.be niet worden aangemerkt als verkoper in de zin van artikel 1, onder h, Wvbp. Nu Shoppingplaza.be niet onder de reikwijdte van de Wvbp valt, is deze verkoper niet gehouden de vaste boekenprijs toe te passen en ziet het Commissariaat geen aanleiding om handhavend tegen deze buitenlandse internetverkoper op te treden. Het verzoek van de KBb om handhavend tegen Shoppingplaza.be op te treden, wordt dan ook afgewezen.
Hilversum, 15 juni 2010
Hoogachtend, COMMISSARIAAT VOOR DE MEDIA,
prof. dr. Tineke Bahlmann voorzitter
prof. dr. Jan van Cuilenburg commissaris
Op grond van de Algemene wet bestuursrecht kan de natuurlijke persoon of rechtspersoon wiens belang rechtstreeks bij dit besluit is betrokken, daartegen binnen zes weken na de dag waarop dit besluit op de voorgeschreven wijze is bekendgemaakt, een bezwaarschrift indienen bij het Commissariaat voor de Media
-5-
