Betere dienstverlening door eigen verantwoordelijkheid
Stop met procesgericht ICT-beheer!
Agenda 19.00 19.05 19.30 20.00 20.15 20.30 20.50 21.15 21.30
Welkom Terugblik op presentatie Service managersdag 2011 Gelaagdheid in dienstverlening en eigen verantwoordelijkheid Van generiek naar specifiek -1Pauze Van generiek naar specifiek -2Betere dienstverlening? Samenvatting Afsluiting
Terugblik presentatie Service Manager Dag 2011 Leo Ruijs
Ontwikkelingen vakgebied
1950-1970 Beheer als specialisatie
1970-1990 ICT wordt commodity
1990-2010 Klanten willen afspraken
2010 - … Any*, Cloud, IT als nuts…
© Leo Ruijs, Service 8
Processen, dienstverlening en medewerkers
-3 -
© Leo Ruijs, Service 8
© Leo Ruijs, Service8
-4 -
-4 -
Het Gapmodel en dienstverleningsprocessen -1Verwachte dienstverlening
GAP 5
Ervaren van dienstverlening klant
leverancier
GAP 4 Leveren van dienst(verlening)
Externe communicatie naar klanten
GAP 3
Specificeren / kwantificeren van de dienstverlening
Ontwerpen van dienstverlening en standaarden
Meten / bewaken van de dienstverlening
GAP 2 GAP 1
GAP-1
Perceptie van dienstverlening door de organisatie
Service Level Management
Servicebehoefte
GAP-3 Overeenkomst
GAP-4
Afspraken maken en evalueren
Serviceaanbod
GAP-2
Rapporteren / evalueren van de dienstverlening Klant
Service Delivery Management
Inrichten / uitvoeren van de dienstverlening Overeenkomst
Dienstverlener
Het Gapmodel en dienstverleningsprocessen -2-
Afspraken vertalen naar dienstverlening
Verwachte dienstverlening
(1) Specificeren
GAP 5
© Leo Ruijs, Service 8
-5 -
(4) Exploiteren
Ervaren van dienstverlening klant
leverancier
GAP 4 Leveren van dienst(verlening)
Externe communicatie naar klanten
Afspraak (2) Formaliseren
Klant
Leverancier
GAP 3 Ontwerpen van dienstverlening en standaarden
(5) Verantwoorden
GAP 2 GAP 1
(3) Inrichten
© Leo Ruijs, Service 8
© Leo Ruijs, Service8
Verantwoorden
Exploiteren
Inrichten
Formaliseren
Specificeren
Perceptie van dienstverlening door de organisatie
-6 -
-5 -
Gelaagdheid van dienstverlening Service behoefte
Demand
Diensten
Supply
Functionele bouwstenen
Demand
Supply
Technische bouwstenen
Demand Supply
Demand Supply
Componenten
Verantwoorden Terugkoppelen
Componenten
Exploiteren
Technische bouwstenen
Inrichten
Diensten Functionele bouwstenen
Formaliseren Contracteren
Service behoefte
Specificeren
Vormgeven vs. leveren
Primaire-, besturende en ondersteunende processen Vormgeven Leveren
Besturende processen
Technische bouwstenen
Componenten
Kwaliteitszorg (zorg voor kwaliteit)
Informatievoorziening
Verantwoorden Terugkoppelen
Functionele bouwstenen
Normen & Standaarden
Exploiteren
Diensten
Inrichten
Service behoefte
Beleid & Strategie
Formaliseren Contracteren
Planning & Control
-7 -
Specificeren
© Leo Ruijs, Service 8
Vormgeven
Leveren
Overige processen
Ondersteunende processen © Leo Ruijs, Service 8
© Leo Ruijs, Service8
-8 -
-6 -
Primaire dienstverleningsprocessen en ITILv2
Verantwoordelijkheden Besturende processen -12 -
Resource-coaches
Proces- coaches
© Leo Ruijs, Service 8
Kwaliteitszorg
Overige processen
(HR proces)
Ondersteunende processen
© Leo Ruijs, Service 8
© Leo Ruijs, Service8
-13 -
-7 -
Gelaagdheid van dienstverlening en eigen verantwoordelijkheid Leo Ruijs Marc Huiberts
Gelaagdheid van dienstverlening - Diensten en deeldiensten Hotel
Vergaderen
Kamerverhuur
Standaard kamer
Standaard kamer 1
© Leo Ruijs, Service8
Standaard kamer …
Catering
Luxe kamer
Luxe kamer 1
Ontbijt
Diner
Luxe kamer …
-9 -
Gelaagdheid van dienstverlening - Diensten en deeldiensten
© Leo Ruijs, Service8
-10 -
Gelaagdheid van dienstverlening - Diensten en deeldiensten Samenwerken Dienst
VerwerkingsCollaboratie Werkplek Functionele bouwstenen capaciteit software
MSServer
Cloud
Share-
Mail Vast Technische services point bouwstenen
Mobiel
Componenten © Leo Ruijs, Service8
-11 -
Gelaagdheid van dienstverlening - Vijf niveau’s
Service behoefte
Demand
Diensten
Supply
Functionele bouwstenen Technische bouwstenen Componenten
© Leo Ruijs, Service8
Demand Supply
Demand Supply
Demand Supply
-12 -
Gelaagdheid van dienstverlening - Eigen verantwoordelijkheid?
(2) Onze organisatie staat open voor verandering en vernieuwing.
Service behoefte
Demand
Diensten
Supply
Functionele bouwstenen Technische bouwstenen Componenten
© Leo Ruijs, Service8
Demand Supply
Demand Supply
Demand
Supply
-13 -
Gelaagdheid van dienstverlening - Eigen verantwoordelijkheid Resultaten inventarisatie aandeelnemers Helemaal mee oneens
Oneens
Neutraal
Eens
Helemaal mee eens
(1) In onze organisatie hebben wij de vrijheid om op onze eigen manier te werken.
0
4
5
5
1
(2) Onze organisatie staat open voor verandering en vernieuwing.
0
3
2
5
5
(3) Ik word afgerekend op de kwaliteit van mijn werk en niet op mijn aanwezigheid.
0
0
0
6
9
(4) Medewerkers in onze organisatie kunnen een eigen verantwoordelijkheid niet aan
1
8
6
0
0
© Leo Ruijs, Service8
-14 -
Van generiek naar specifiek -1Leo Ruijs
© Leo Ruijs, Service8
-18 -
Realiseren van klant-leverancierrelatie - Generieke processen obv. het lemniscaat Serviceaanbod
(2)Overeenkomst Formaliseren
© Leo Ruijs, Service 8
Verantwoorden
Exploiteren
(3) Inrichten
Specificeren
(5) Verantwoorden
Inrichten
Servicebehoefte
(4) Exploiteren
Formaliseren
(1) Specificeren
-19 -
Realiseren van klant-leverancierrelatie - Generieke procesactiviteiten
(1) Specificeren
Servicebehoefte
(4) Exploiteren
(5) Verantwoorden
Specificeren
Formaliseren
Inrichten
Exploiteren
Vaststellen klantbehoefte Oplossing en haalbaarheid
Opstellen concept overeenkomst Afstemmen van condities
Plannen inrichting
Plannen exploitatie
Uitvoeren inrichting
Uitvoeren exploitatie
Opstellen ontwerp
Formaliseren overeenkomst formaliseren gereserveerde resources Inrichten / actualiseren administratie
Accepteren inrichting Overdracht en decharge verlening
Bewaken exploitatie
Verificatie/allocatie van resources Intern goedkeuren ontwerp
© Leo Ruijs, Service 8
Serviceaanbod
(2)Overeenkomst Formaliseren
Voorstel ''herstellen exploitatie"
(3) Inrichten
Verantwoorden Opstellen externe rapportage Externe rapportage naar opdrachtgever/ klant Extern evalueren dienstverlening Opstellen verbeter/ afbouwvoorstel
Intern rapporteren en evalueren exploitatie Opstellen verbeter/ afbouw voorstel -20 -
Realiseren klant-leverancierrelatie - Uitwerking primair proces ‘Exploiteren’ Het primaire proces Exploiteren
Inrichten
Overgedragen omgeving
Verantwoorden
Tevreden klant
Plannen exploitatie
Goedgekeurd voorstel “herstellen exploitatie”
Geen verbetering nodig Klant / Opdrachtgever / Gebruiker
Klachten over exploitatie
Uitvoeren exploitatie
Bewaken exploitatie
Exploitatie niet conform planning
Voorstel “ “Herstellen exploitatie”
Intern rapporteren en evalueren exploitatie
Opstellen verbeter/afbouw voorstel
© Leo Ruijs, Service8
Goedgekeurd voorstel “herstellen exploitatie”
Geen verbetering nodig
Exploitatie rapportages
Verantwoorden
Verbeter/afbouw voorstel (met gevolgen)
Specificeren
Verbeter/afbouw voorstel (zonder gevolgen)
Inrichten
-21 -
Realiseren klant-leverancierrelatie - Uitwerking primair proces ‘Exploiteren’ Het primaire proces Exploiteren
Inrichten
Overgedragen omgeving
Verantwoorden
Tevreden klant
Overzicht activiteiten “Exploiteren” Plannen exploitatie
Plannen exploitatie
Goedgekeurd voorstel “herstellen exploitatie”
Uitvoeren exploitatie
Geen verbetering nodig
Klant / Opdrachtgever / Gebruiker
Bewaken exploitatie
Klachten over exploitatie
Uitvoeren exploitatie
Exploitatie niet conform planning
Voorstel “ “Herstellen exploitatie”
Goedgekeurd voorstel “herstellen exploitatie”
Intern rapporteren en evalueren exploitatie
Geen verbetering nodig
Exploitatie rapportages
Verantwoorden
Opstellen Verbeter/afbouw voorstel
Verbeter/afbouw voorstel (met gevolgen)
Specificeren
Verbeter/afbouw voorstel (zonder gevolgen)
Inrichten
Bewaken exploitatie Herstellen exploitatie Intern rapporteren en evalueren dienstverlening
Opstellen verbeter/afbouw voorstel
Exploiteren Naar het andere proces
Van het andere proces
Beleid & Strategie
Uitvoeringsplan met daarin een concretisering van doelstellingen, beleidskaders, richtlijnen en normen
Planning & Control
Rapportages over realisatie van
Activiteit
Output
Activiteit
Overdrachtsdocumentatie
Plannen exploitatie
Exploitatie-planning
Procesinvoer
Uitvoeren exploitatie
Bewaken exploitatie
Herstellen exploitatie
Verbeter/afbouwvoorstel (met /
Interne rapportages
Bevindingen (achteraf)
Tijdig en SMART binnen vooraf
Planning is tijdig en binnen
vastgesteld aantal termijn /
vastgestelde termijn / inspanning
inspanning
opgeleverd
Uitvoering volgens afspraak
Uitvoering heeft volgens afspraak
Procesactiviteiten
(uit leveringslijn) Interne rapportages (uit leveringslijn)
Plannen exploitatie
zonder gevolgen voor bestaande afspraken)
Interne rapportages (vormgevingslijn)
Criteria (vooraf)
generieke dienst
procesdoelstellingen Normen & Standaarden
Input
Besturende processen
Het voorbereiden van alle activiteiten die nodig zijn om enerzijds tijdens de vormgevingsactiviteiten de blauwdruk van de dienstverlening te onderhouden en anderzijds in de dienstverleningslijn de dienstverlening volgens afspraak te leveren. Uitvoeren van alle activiteiten die nodig zijn om de blauwdruk van de dienstverlening te onderhouden en de dienstverlening volgens afspraak te leveren. Monitoren of de generiek vormgegeven en/of specifiek uitgevoerde dienstverlening nog steeds voldoet aan met de opdrachtgever/klant gemaakte afspraken. Zorgen dat gesignaleerde afwijkingen in generiek vormgegeven en/of specifiek uitgevoerde dienstverlening conform gemaakte afspraken hersteld worden. Intern rapporteren over de status en kwaliteit van geleverde dienstverlening en analyseren van structurele afwijkingen, knelpunten en verbetermogelijkheden in de dienstverlening. Deze rapportage dient tevens als basis voor de externe rapportage in het proces Verantwoorden. Opstellen van voorstellen ter verbetering of afbouwen van generiek vormgegeven en/of specifiek geleverde dienstverlening.
Exploitatie rapportages
Intern rapporteren en evalueren
Exploitatie rapportages
dienstverlening Opstellen verbeter/afbouw voorstel
Uitvoeren exploitatie
Verbeter/afbouwvoorstel
plaatsgevonden
(met/zonder gevolgen voor
Primaire processen Specificeren
Verbeter/afbouwvoorstel (met
Contracteren
Inrichten
Verbeter/afbouwvoorstel (zonder
bestaande afspraken)
Bewaken exploitatie
gevolgen voor bestaande afspraken) Overgedragen omgeving
Input
Activiteit
Output
Overdrachtsdocumentatie
Plannen exploitatie
Exploitatie-planning
Herstellen exploitatie
Tijdig en conform gemaakte
Herstel van dienstverlening heeft
afspraken
tijdig en conform afspraken plaatsgevonden
specifieke dienstverlening
gevolgen voor bestaande afspraken) Exploiteren
--
--
Terugkoppelen
Exploitatie rapportages
“Tevreden klant” (Klant tevreden over dienstverlening)
Ondersteunende processen
Goedgekeurd voorstel “herstelen
Intern rapporteren en evalueren
exploitatie” Exploitatie-planning Informatie over exploitatie
Uitvoeren exploitatie
Informatie over exploitatie
Bewaken exploitatie
Interne rapportages
Interne rapportages
Herstellen exploitatie
Goedgekeurd voorstel “herstelen
Interne rapportages
Intern rapporteren en evalueren
Exploitatie rapportages
dienstverlening Opstellen verbeter/afbouw voorstel
Tijdigheid, volledigheid en juistheid van rapportages
Tijdig volledige en juiste rapportages opgeleverd
Tijdig en effectief
Klachten over exploitatie
Zorg voor kwaliteit
IV- en ICT processen
Overige processen
exploitatie”
Proces uitvoer
dienstverlening Exploitatie rapportages
Opstellen verbeter/afbouw voorstel
Verbeter/afbouwvoorstel (met/zonder gevolgen voor bestaande afspraken)
© Leo Ruijs, Service8
-22 -
Realiseren van klant-leverancierrelatie - Gelaagdheid en het Service Management lemniscaat Hotel Vergaderen
Kamerverhuur
Luxe kamer
Catering
Standaard kamer
Luxe kamer 1 Luxe kamer … Standaard kamer 1
Ontbijt
Diner
Standaard kamer …
Hotel Vergaderen Kamerverhuur Standaard kamer Standaard kamer 1 Standaard kamer 2 Luxe kamer Luxe kamer 1
Luxe kamer 2
© Leo Ruijs, Service8
-23 -
Realiseren van klant-leverancierrelatie
© Leo Ruijs, Service8
Verantwoorden
Componenten
Exploiteren
Functionele bouwstenen Technische bouwstenen
Inrichten
Diensten
Formaliseren
Service behoefte
Specificeren
- Generieke processen en gelaagdheid
-24 -
Primaire processen
© Leo Ruijs, Service8
Plannen exploitatie Uitvoeren exploitatie Bewaken exploitatie Voorstel ''herstellen exploitatie" Intern rapporteren en evalueren exploitatie Opstellen verbeter / afbouw voorstel
Verantwoorden
Componenten
Vaststellen klantbehoefte Oplossing en haalbaarheid Opstellen ontwerp Verificatie/allocatie van resources Intern goedkeuren ontwerp
Exploiteren
Functionele bouwstenen Technische bouwstenen
Exploiteren
Inrichten
Diensten
Specificeren
Formaliseren
Service behoefte
Specificeren
- Van generiek naar specifiek -1-
-25 -
Componenten
Verantwoorden
Exploiteren
Inrichten
Functionele bouwstenen Technische bouwstenen
Formaliseren
- Van Generiek naar Specifiek
Diensten
Specificeren
Primaire processen
Service behoefte
Pauze-activiteit Groep 1: Inventariseer een aantal specifieke activiteiten bij het aandachtsgebied “Specificeren Dienst”
Groep 3: Inventariseer een aantal specifieke activiteiten bij het aandachtsgebied “Exploiteren Dienst” © Leo Ruijs, Service8
Groep 2: Inventariseer een aantal specifieke activiteiten bij het aandachtsgebied “Specificeren Component”
Groep 4: Inventariseer een aantal specifieke activiteiten bij het aandachtsgebied “Exploiteren Component” -26 -
Specificeren
Exploiteren
Vaststellen klantbehoefte Oplossing en haalbaarheid Opstellen ontwerp Verificatie/allocatie van resources Intern goedkeuren ontwerp
Plannen exploitatie Uitvoeren exploitatie Bewaken exploitatie Voorstel ''herstellen exploitatie" Intern rapporteren en evalueren exploitatie Opstellen verbeter / afbouw voorstel
© Leo Ruijs, Service8
Pauze
-27 -
Van generiek naar specifiek -2Leo Ruijs
© Leo Ruijs, Service8
-28 -
Componenten
Verantwoorden
Exploiteren
Inrichten
Functionele bouwstenen Technische bouwstenen
Formaliseren
- Van Generiek naar Specifiek
Diensten
Specificeren
Primaire processen
Service behoefte
Resultaten van de pauze activiteit Groep 1: Activiteiten bij het aandachtsgebied “Specificeren Dienst”
Groep 3: Activiteiten bij het aandachtsgebied “Exploiteren Dienst”
© Leo Ruijs, Service8
Groep 2: Activiteiten bij het aandachtsgebied “Specificeren Component”
Groep 4: Activiteiten bij het aandachtsgebied “Exploiteren Component”
-29 -
Primaire processen - Onderscheid in vormgeven en leveren Principe: Eerst maken, dan leveren
© Leo Ruijs, Service8
Verantwoorden Terugkoppelen
• Leveren “uw product” (uw auto, uw motor, uw kleur,…)
Exploiteren
Inrichten
Technische
Dienstverlenen: bouwstenen • Vormgeven dienst Componenten
Formaliseren Contracteren
bouwstenen
Specificeren
Produceren: Service •behoefte Vormgeven van product (vb. auto, incl productielijn, Diensten dealernetwerk, onderhoudboekje etc) Functionele
• Leveren dienstverlening
Vormgeven Leveren
-30 -
Primaire processen - Van generiek naar specifiek -2-
© Leo Ruijs, Service8
Verantwoorden
Componenten
Exploiteren
Functionele bouwstenen Technische bouwstenen
Vaststellen klantbehoefte Oplossing en haalbaarheid Opstellen ontwerp Verificatie/allocatie van resources Intern goedkeuren ontwerp
Inrichten
Diensten
Leveren
Specificeren
Formaliseren
Service behoefte
Specificeren
Vormgeven
-31 -
Naast primaire ook besturende en ondersteunende processen Besturende processen
Componenten
Kwaliteitszorg (zorg voor kwaliteit)
Informatievoorziening
Verantwoorden Terugkoppelen
Technische bouwstenen
Normen & Standaarden
Exploiteren
Functionele bouwstenen
Inrichten
Diensten
Beleid & Strategie
Formaliseren Contracteren
Service behoefte
Specificeren
Planning & Control
Vormgeven Leveren
Overige processen
Ondersteunende processen © Leo Ruijs, Service8
-32 -
Samengevat • • • • •
Van taak, - via proces- naar dienst-/resultaatgeoriënteerd Integrale verantwoordelijkheid voor medewerkers Processen die eigen verantwoordelijkheid faciliteren Decompositie van diensten naar functionele bouwstenen, technische bouwstenen en componenten Medewerkers zijn zelf verantwoordelijk voor uitwerking “van generiek naar specifiek” Planning & Beleid & Control Strategie Medewerkers worden “mededienstverleners” in een keten van dienstverlening Benaderingswijze sluit aan bij de Business, “Generatie ‘Z’ ”, “ het nieuwe InformatieKwaliteitszorg werken” en regieorganisaties voorziening (zorg voor kwaliteit)
Verantwoorden Terugkoppelen
Normen & Standaarden
Exploiteren
Inrichten
•
Formaliseren Contracteren
•
Specificeren
Besturende processen
Overige processen
Ondersteunende processen
© Leo Ruijs, Service8
-33 -
Betere dienstverlening?
Herman Fokker
© Leo Ruijs, Service 8
-34 -
Betere dienstverlening?
Fortis NL: uitgangssituatie Krakend tot stilstand komen
© Leo Ruijs, Service8
-35 -
Betere dienstverlening?
Laatste poging: De bakens echt verzetten
© Leo Ruijs, Service8
-36 -
Betere dienstverlening?
Basis principes • Iedereen dienstverlener • Verantwoordelijkheid • De lerende organisatie
© Leo Ruijs, Service8
-37 -
Betere dienstverlening?
En ITIL dan?
© Leo Ruijs, Service8
-38 -
Betere dienstverlening?
Resultaten • CMDB 80% -> 96% • Klant rapportcijfer 5,5 -> 7,2 • Major incidents 10/w -> 1/w
© Leo Ruijs, Service8
-39 -
Samenvatting en afronding
Leo Ruijs
© Leo Ruijs, Service8
-40 -
Betere dienstverlening door eigen verantwoordelijkheid - Resultaten Dienst-/resultaat gerichte organisatie -
Behoudt van klanten en gemotiveerde medewerkers Vergroten effectiviteit, efficiëntie en flexibiliteit Betere samenwerking en betrokkenheid Impliciete borging en kwaliteitverbetering Standaardisatie en toch flexibiliteit
© Leo Ruijs, Service8
-41 -
Betere dienstverlening door eigen verantwoordelijkheid - Implementatie -
Creëren bewustwording / awareness Voorbereiden organisitie Decompositie diensten Uitwerken generieke procesbeschrijvingen Begeleiden specifiek maken Bewaken resultaten
Bewustwording en draagvlak (mbv. proces “zorg voor kwaliteit”)
Inventariseren diensten, functionaliteit, bouwstenen en componenten Uitwerken generieke procesbeschrijvingen
Evalueren en onderhouden generieke procesbeschrijvingen Specifiek maken van generieke beschrijvingen voor specifieke objectenobjecten Eventueel certificeren van diensten en bouwstenen Bewaken voortgang en kwaliteit van dienstverlening
© Leo Ruijs, Service8
-42 -
Het faciliteren van eigen verantwoordelijkheid in een keten van dienstverlening
Inrichting en uitvoering
Kwaliteitszorg (zorg voor kwaliteit)
Informatievoorziening
Verantwoorden Terugkoppelen
Normen & Standaarden
Exploiteren
Beleid & Strategie
Inrichten
de methode, de processen, gedrag
Planning & Control
Formaliseren Contracteren
Workshops en trainingen
Besturende processen
Specificeren
Onze 12-score aanpak:
Overige processen
Ondersteunende processen
proces- en resource coaching regievoering over externe diensten
Servicescan en het begeleiden verbeteracties Ontwikkelen van een Kwaliteit management systeem © Leo Ruijs, Service8
-43 -
Start met resultaatgerichte dienstverlening
[email protected]
Twitter: Service8NL, MHSchuttersveld