Bestuur
K v. K nr. 40048008
www.vogelweeldemeppel.com
Voorzitter: Teun Lok, e-mail:
[email protected] Ds. A.C. v. Raalteweg 23, 7946 AG Wanneperveen. Tel: 0522-281776 Penningmeester: Cor Schipstra, e-mail:
[email protected] Nijeveenseweg 70, 7942 JN Meppel Tel: 06-52376326 Secretaris: Arjan Schadenberg, e-mail:
[email protected] Zuiderlaan 39, 7944 AE Meppel Tel: 06-46022300 2e Secretaris: J. Van Voorn, e-mail:
[email protected] Timorstraat 55, 7941 VG Meppel. Tel: 06-12563312 Algemeen Bestuurslid: Roelof Doorn, Over de Waand 20, 7963 CV Ruinen. Tel: 0522-472219 Algemeen Bestuurslid: Albert Boerma, Prinsesseweg 40, 7958 RG Koekange Tel: 0522-451565 Algemeen Bestuurslid: Frans Furda e-mail:
[email protected] Bezettingslaan 55, 7943 CR Meppel. Tel: 0522-260447 Ringencommissariaat: Jan Vriend Hees 31, 7963 PA Ruinen Tel: 0522-472464 Marktmeester: Alwin Smit, Luzernevlinder 30, 7943 TE Meppel E-mail:
[email protected] TT-commissariaat: John Gebben, e-mail:
[email protected] Kerkweg 6, 7961 AC Ruinerwold Tel: 0522-263302 Redactie ”Vogelnieuws”: Henk Kikkert e-mail:
[email protected] Klaas Sminklaan 7, 7944 KE Meppel Tel. 0522-258213 De contactavonden worden gehouden in wijkcentrum “de Poele”, Groen van Prinstererstraat 1-A, 7942 CW Meppel (Haveltermade). De 2de dinsdag van de maand Niet in juni-juli-augustus en november Aanvang 20.00 uur Het volgende nummer “Vogelnieuws” verschijnt midden december 2015
Van de voorzitter allereerst hoop ik dat U van een goede vakantie hebt genoten, en de accu weer opgeladen hebt voor het komende jaar. Ik wil beginnen met de zorg uit te spreken dat we toch te weinig bestuursleden/commissieleden/activiteitenleden in onze club hebben. Mensen die niet altijd en het hele jaar klaar hoeven te staan, maar ten tijde van de t.t. of feestavond willen helpen organiseren, en een verloting op onze t.t. willen organiseren. Het komt momenteel op te weinig mensen aan, en dat is met een club van 145 ledengeen goede zaak. Denk eens na bij U zelf of U niet wat kan betekenen voor de club!!!! De eerste bestuursvergadering is alweer geweest, en de eerste contactavond ook. Dhr. Piet Onderdelinden heeft ons weer vele mooie plaatjes laten zien van diverse vogels. Ook de marktcommissie is alweer druk aan voorbereiden voor onze komende markt in de T.T. hal. Spannend is het wel weer, want als je denkt dat we met de gedwongen verhuizing van Zuidlaren naar Assen in wat rustiger vaarwater terecht zijn gekomen is er wel weer wat anders. Assen heeft er ook mee te maken, opvang asielzoekers. Alwin en ondergetekende hebben een bezoek gebracht aan de hal, voor ons verandert er niet heel veel, het belangrijkste is dat de markt gewoon door kan gaan. Onze t.t. secretaris is ook al weer druk met de komende t.t. er moest een ander programma komen omdat de maker van het oude helaas is overleden. Dus toch weer druk met het nieuwe programma oefenen om straks met onze onderlinge tentoonstelling geen fouten proberen te maken.
Ook de keurmeesters voor het volgende jaar zijn alweer besproken, alleen geeft dit toch wel veel werk, de keurmeesters moeten aangeven wanneer ze bezet zijn maar dit werkt toch nog niet. De komende regiotentoonstelling wordt dit jaar gehouden in St. Jansklooster, dus erg dicht bij. Ik hoop dat wat meer mensen insturen van onze club. De district tentoonstelling is wederom in Roden. Prima locatie en ook erg gezellig. Stuurt U hier ook eens vogels naar toe. Als een van de grootste clubs van Drenthe zijn we een van de minste inzenders. Teun Lok
Data’s om te onthouden! 13 oktober
Contactavond
23 oktober
vrijdagmiddag opbouwen van de vogelmarkt in Assen
24 oktober
Vogelmarkt in de TT hal van Assen
10 november t/m 14 november 8 december
Afdelingstentoonstelling in “Buddingehof “ te Ruinerwold. Contactavond
In verband met de tentoonstelling is er geen contactavond op dinsdag 10 november
Leden ANBvV en NBvV hechten goedkeuring aan onderzoek naar samenwerking Nieuwsbrief NBvV Het informele aftasten naar de mogelijkheid van een verregaande vorm van samenwerking en zo mogelijk integratie tussen de ANBvV en de NBvV heeft sinds zaterdag 9 mei een officiële status gekregen. Zowel het Bondscongres als de Algemene Vergadering van beide bonden hebben hun goedkeuring gehecht aan het voorstel van de besturen om de komende maanden het onderzoek heel concreet op de rails te zetten teneinde te komen tot officiële besluitvorming. Daarmee heeft de intentie om te komen tot concrete resultaten draagvlak gekregen in beide bonden die nu ook daadwerkelijk aan de slag kunnen. Het proces, dat onder verantwoordelijkheid van beide hoofdbesturen plaatsvindt, zal worden gecoördineerd door een projectgroep waarin bestuurders van beide bonden zitting hebben. In de projectgroep hebben zitting; namens de ABVvV, Rein Grefhorst, Onno Bijlsma en Anne Houtkooper en namens de NBvV, Klaas Snijder, Dirk Verburg en Ton Koenen. De instelling van diverse werkgroepen op basis van onderwerp(en) zal moeten leiden tot advisering over de haalbaarheid van tal van zaken die nader bekeken dienen te worden. Deze werkgroepen zullen advies per onderwerp uitbrengen aan de projectgroep, die vervolgens tot een eindadvies aan de beide hoofdbesturen zal komen. De verwachting is dat met het voltooien van het proces in elk geval een jaar gemoeid zal zijn. Een eerste – en zeker niet onbelangrijk - resultaat is al geboekt. Beide bonden hebben de intentie uitgesproken om al in januari 2016 een gezamenlijke Bondsshow te organiseren in de Americahal in Apeldoorn. Twee werkgroepen gaan de uitvoerbaarheid onderzoeken, te weten; een werkgroep bestaande uit keurmeesters van beide bonden die moet onderzoeken wat er nodig is om de keurtechniek op elkaar aan te laten sluiten, en een werkgroep die de organisatorische aanpassingen rondom de bondsshow in kaart moet brengen. Beide werkgroepen gaan nog in mei van start. Het hele samenwerkingsproces wordt zoveel mogelijk met de achterban van beide bonden gedeeld. We kiezen ervoor een gezamenlijke nieuwsbrief uit te geven die op dezelfde dag verstuurd wordt. Ook beraden we ons op een facebookpagina.
Afdelingstentoonstelling 2015 Het tentoonstelling seizoen 2015 staat weer voor de deur. Vorig jaar verliep deze show voor vele liefhebbers en verenigingen uit op een grote teleurstelling. De meeste tentoonstellingen konden vorig jaar geen doorgang vinden ook de door ons georganiseerde regio tentoonstelling moesten wij helaas cancelen. Dit alles had te maken met de uitbraak van de vogelgriep, door dit hardnekkige virus stond “vogelland” op zijn kop. Zowel voor de vrijwilligers (en niet onbelangrijk) voor de financiën was het voor veel verenigingen een moeilijke tijd. Dit jaar organiseren wij onze afdelingstentoonstelling, zoals we de laatste jaren gewend zijn in de gezellige “Buddingehof “ te Ruinerwold. Wij hopen als organisatie dat onze leden ons verblijden met veel inschrijvingen zodat voor ons als organisatie het vele werk niet voor niets is geweest. Bovendien is een mooie tentoonstelling met veel vogels goed voor de uitstraling van onze vereniging. De afdelingstentoonstelling is dit jaar van 10 t/m 14 november TT- Openingstijden: Dinsdag 10 november
19.00 - 21.00 uur (inbreng vogels) Woensdag 11 november keurdag Gesloten Donderdag 12 november opening 19.30 - 22.00 uur Vrijdag 13 november 10.00 - 22.00 uur Zaterdag 14 november 10.00 – 15.00 (15.00 – 15.30 (afhalen vogels) Voor vragen kun je mij bellen telnummer: 0522-263302 of 06-23301667 John Gebben.
De vogels van Albert de Weerd
Zaterdag 3 oktober heb ik mezelf uitgenodigd bij Albert de Weerd. ’s Morgens gebeld of ik langs mocht komen! Natuurlijk Henk, dat is altijd goed, maar we gaan eerst een eindje wandelen, het is zo’n mooi weer, hier willen we nog even van profiteren! Vanmiddag wil ik ook even naar het voetbalveld hier in Staphorst, maar daarna ben je van harte welkom! Dus ik aan het eind van de middag naar Staphorst. Naar Costerland 70 waar Albert en Trijntje nu alweer 30 jaar wonen. De woning die Albert zelf heeft gebouwd, samen met de buurman, die daar inmiddels niet meer woont. Een prachtig stekkie met een grote tuin waarin een enorme grote buiten volière, van ongeveer 3½ meter hoog staat. Hierin verblijven enkele kanaries, duifjes en rijstvogels. Deze kooi is verbonden met een ruime binnen verblijf. De tuin is prachtig kleurrijk en wordt nog extra versierd door een mooie vijver waarin een kunstmatig beekje in uitmond. Albert en Trijntje hebben 4 kinderen, 2 zoons en 2 dochters, en zijn inmiddels opa en oma van 3 kleinkinderen. Albert werkt in de bouw en is timmerman van beroep.
Albert is sinds 1991 lid van vogelweelde, en regelmatig bezoeker van de vogelmarkt waar zijn resultaten dan verkocht moet worden.
Zijn enorme kweekruimte heeft zo’n 25 grote kweekooien waarin diverse Pyrthurra’s in wonen. O.a. de Pyrthurra molinae hypoxantha, Rhodocephala, Rupicola sandiae en pineapple.
Een kijkje in een broedblok met zijn laatste jongen van dit jaar
De bovenstaande kleurrijke vogel heb ik door het traliewerk gefotografeert. Hoe langer je naar deze vogel kijkt des te mooier wordt ie!
De keuken van het verblijf. Albert had net weer zijn fruit gehaald waar deze vogels verzot op zijn. Buiten het universeel voer wordt er ook gekiemd zaad verstrekt.
Voer gereed maken onder toezicht van zijn Pyrthurra’s
Jammer dat het binnenwerk van dit boekje niet in kleur wordt afgedrukt, want dit zijn toch kleurrijke vogels! Ook maken ze een boel kabaal wanneer ze gestoord worden, maar gelukkig heeft Albert dit goed verlichtte en geventileerde verblijf fantastisch geïsoleerd en is er nagenoeg geen hinder van deze lawaaimakers! Albert en Trijntje, bedankt voor je gastvrijheid en succes met je hobby! Een goede kweek gewenst in het volgende seizoen! Henk Kikkert
Dit jaar op vakantie geweest naar Vlieland voor iedere vogellaar of natuurgenieter een aanrader, het begint al met de anderhalf uur durende overtocht, veel vogels op de zandplaten en slikken vooral bij het Griend, een eilandje tussen de wal en de eilanden.
Op deze oase voor vogels wordt onderzoek gedaan naar vogels (tellingen) en er staat een kijk hut, deze wordt een gedeelte van het jaar bemand, ook nu was er iemand met een telescoop vogels aan het observeren. Dichter bij de eilanden lagen groepen zeehonden te rusten en kon je goed het onderlinge kleurverschil zien van erg licht tot bijna zwarte exemplaren. Het eiland heeft maar één dorp waarvan de dorpsstraat het hart is.
Met jammer genoeg nog maar enkele authentieke gebouwen, de rest is zo verbouwd om zoveel mogelijk toeristen te herbergen of producten te slijten en voor dit beeld hoef je niet naar een eiland dit zie je ook in de dorpen bij ons in Drenthe.
We zaten vlak bij de vuurtoren de op de Boetsduin staat en op deze 42 meter hoge duin kan je het hele eiland overzien. Het eldorado voor een vogelliefhebber zijn de 4 Kroonpolders ontstaan door een dijkdoorbraak,
wat een prachtig gebied met zijn honderden Lepelaars, Bergeenden en verschillende steltlopers, en in het struweel veel soorten zangertjes gezien en gehoord maar helaas bijna niet kunnen fotograferen.
Op de hoogwater rustplaatsen duizenden steltlopers zoals Scholeksters, Grutto’s en allerlei soorten meeuwen en groepjes Aalscholvers. Op de basaltblokken voedsel zoekende oeverlopers, steenlopers en groepen rustende eiders.
Midden in dit poldergebied is een vogelringstation op het terrein van Staatsbosbeheer waar vogels gevangen, onderzocht en geringd worden en geringde gevangen vogels worden afgelezen voor onderzoek, hier kwam ik
Stef Waasdorp tegen een bekend vogelringer die ook bij ons de Grauwe klauwieren ringt. Hij was momenteel met 2 studenten biologie van de RUG aan het vangen.
Ze hadden 250 meter staande netten uitstaan en 2 klapkooien voor Waterrallen en een slagnet. De netten worden om het half uur gecontroleerd en van de gevangen vogels ontdaan, deze worden ieder apart in een katoenen zakje gedaan om naar de keet te worden gebracht om te worden geringd, gewogen, gemeten en van een beoordeling voorzien in de vorm van een cijfer 1 t/m 5 cijfer 1 is mager en 5 is vet. Dit wordt allemaal punctueel genoteerd. Vogels die deze dagen het meest werden gevangen (één dag 148) waren de Fitissen er waren Fitissen met vleugellengte 6.1 tot 6.7 vermoedelijk vogels midden Europa en vogels 6.8 tot 7.3 vogels vermoedelijk uit noord Europa. Vlak voor het vrijlaten heb ik nog even deze Braamsluiper vastgelegd.
Bijzondere vangsten deze week waren Sperwergrasmus en Draaihals. Dit was voor mij een boeiende ervaring met een leuke uitleg van Stef die soms wat bescheiden zijn kundigheid overbrengend. Wat opviel waren de vele Tapuiten ze waren over het hele eiland verspreid waardoor je ze steeds weer tegen kwam. Zo bruisend het met vogels is aan de kust zo rustig is het in de duinen al waren er dagelijks Bruine kiekendieven en even liet zich een Roodpootvalk zien. Af en toe liet zich een groepje zangertjes zien maar vaak te ver weg om te determineren. Van zee kwamen vaak groepen zilvermeeuwen over, en het was net of die je uitlachten als je weer tegen zo’n duin op zat te zwoegen en zij zonder enkele vleugelslag over scheerden. Langs het strand Drieteenstrandlopertje die niet door de golven wilden verast worden, en ondanks dat ze goed kunnen vliegen renden ze als gekken op en neer wat een komisch gezicht was, de Kanoeten en de Bonte strandlopers liepen wat verder van het water en waren soms vrij dicht te benaderen. Maar het leukste vond ik toch de Sterns en de Visdiefjes die bij opkomend water massaal gingen duiken, ik heb wel honderd foto’s gemaakt om het moment van in het water komen te kunnen vastleggen maar geen enkele kon de toets der kritiek doorstaan in de volksmond bagger genoemd, tot ik op het lumineuze idee kwam een filmpje te maken wat overigens ook niet meeviel.
… tot plotseling een zeehond opdook…
Op een middag zijn we bij slecht weer naar het strand geweest waar afhankelijk geen hond was te bekennen tot plotseling voor ons in de zee een zeehond opdook en een eindje verder nog twee! In totaal waren het er vier ze bleken erg nieuwsgierig te zijn en volgden ons lang de kustlijn Albertje zei nog tegen mij, ze denken zeker dat ik Lenie van het Hart ben, ik zei, dan moet je niet gaan lachen want dan zijn ze zo weg. Als we s, avonds op het balkon zaten keken we zo op de Waddenzee en bij afgaand water was het een komen en gaan van vogels met toch wel en zekere volgorde, de strekdammen waren nog maar net zichtbaar of eerste Steen en Oeverlopers waren al aanwezig en bij het verder zakken kwamen de Rosse grutto’s, Wulpen en andere steltlopers zoals Groenpootruiters in het slik hun korstje bij elkaar scharrelen. Ook de Meeuwen lieten zich niet onbetuigd en zelfs de Kauwtjes namen deel aan het feestmaal. Bij opkomend water zijn het vooral de Sterns en Visdiefjes die met het water mee steeds dichterbij komen, wat tot weer mooie waarnemingen leidde. Verder voor mij bijzondere waarnemingen waren Zandhagedis, Argusvlinder en verschillende planten zoals Parnassia, Blauwe zeedistel en Zeepostelein de heel zeldzame Duinaardrupsdoder en natuurlijk de Heinekenboom. Jan Vriend
Leidt migratie tot nieuwe vogelsoorten? Sommige vogelpopulaties houden er diverse migratieroutes op na. Maar wat gebeurt er als deze vogels met elkaar kruisen? En kunnen deze populaties uitgroeien tot aparte soorten? Gedragsbioloog Jente Ottenburghs zocht het uit. Stel je de volgende fictieve situatie voor. In een klein dorpje wonen de families Jansen en Peters. Elk jaar trekt de familie Jansen naar het zuiden van Frankrijk voor een welverdiende vakantie, terwijl de familie Peters naar een bungalow in het oosten van Duitsland reist. Wat zou er nu gebeuren als de oudste dochter van de familie Jansen trouwt met één van de zonen uit de familie Peters? Vertrekken de kinderen van dit gezin dan elk jaar met verlof naar een tussenliggende locatie in het zuidoosten, zoals Oostenrijk of Kroatië? Deze situatie klinkt misschien absurd, maar dit is precies wat er gebeurt bij enkele vogelsoorten. Zwartkoppen In 1991, bestudeerde Andreas Helbig (toen aan het Max Planck Instituut) het migratiegedrag van Europese zwartkoppen (Sylvia atricapilla) in zijn lab. Deze vogels trekken ’s nachts vanuit Centraal Europa naar het zuiden. Maar afhankelijk van hun genetische achtergrond kiezen de vogels tussen twee mogelijke migratieroutes, via het zuidoosten of het zuidwesten. Dit fenomeen wordt een ‘migratiebreuk’ genoemd. Helbig kruiste vogels die er elk een andere migratieroute op nalieten en ontdekte dat de resulterende hybriden een tussenliggende migratierichting aannamen, recht naar het zuiden gericht. Dwerglijster Recent gingen Kira Delmore en Darren Irwin van de University of British Colombia nog een stapje verder. Zij bekeken de migratieroutes van de dwerglijster een onopvallende vogelsoort uit Noord-Amerika, in het wild (met behulp van GPS-technologie). Deze kleine lijster kent twee ondersoorten met een verschillende migratieroute.
De rossige vliegt vanuit de kustgebieden via het zuidwesten naar Mexico. De olijfkleurige ondersoort daarentegen vertrekt vanuit het binnenland in zuidoostelijke richting met bestemming Argentinië. Genetisch onderzoek toonde reeds aan dat deze twee ondersoorten regelmatig kruisen. Zouden deze hybriden ook een tussenliggende strategie vertonen? Het antwoord is ja. Heel wat hybriden volgden een migratieroute die intermediair was vergeleken met hun ouders (pal naar het zuiden dus). Maar enkele individuen vlogen via het zuidwesten naar hun overwinteringsgebieden en keerden later terug via het zuidoosten. Andere hybride individuen deden het dan weer net omgekeerd. Deze vogels combineerden dus de migratieroutes van beide ouders. Een onverwacht resultaat. De genetische puzzel achter dit gedrag is voorlopig nog niet opgelost. Kirsten Ruegg (Stanford University) keek met enkele collega’s op een heel andere manier naar deze situatie. Zij vroeg zich af of deze twee ondersoorten kunnen uitgroeien tot twee aparte soorten als gevolg van hun uiteenlopende migratiestrategieën. Hiervoor werd het volledige genoom van enkele vogels in kaart gebracht. Vervolgens onderzocht men of genen, die gelinkt worden aan migratie, significant verschillend waren tussen de twee ondersoorten. Dit bleek onomstotelijk het geval te zijn. Hierna testte Ruegg een recent theoretisch model van enkele collega onderzoekers waarin zij voorspellen dat genen die belangrijk zijn in soortvorming samen clusteren en ‘eilanden’ vormen in het genoom (zogenaamde eilanden van divergentie). Gedurende het proces van soortvorming worden deze eilanden steeds groter totdat uiteindelijk de twee genomen radicaal verschillend zijn en we kunnen spreken van twee aparte soorten. In de situatie van de dwerglijster verwachtte Ruegg migratiegenen te vinden in diverse eilanden verspreid over het genoom. Op 15 van de 23 chromosomen vond men inderdaad deze eilanden. Maar in tegenstelling tot de verwachtingen, dreven de migratiegenen vooral in de uitgestrekte genoomoceaan rondom de eilanden. Desondanks lijkt migratie een belangrijke route te zijn op de weg naar nieuwe soorten.
Nieuwsblad v h N van 11 oktober 1960
