RAPPORTAGE INSPRAAK EN VOOROVERLEG
1
Inhoud 1. Beantwoording ingekomen reacties uit vooroverleg en inspraak 2. Presentielijst inspraakavond 11 september 2007 3. Verslag inspraakavond 11 september 2007 3.1 Reactie op het verslag van de inspraakavond
3 27 28 36
2
1. BEANTWOORDING OVERLEG- EN INSPRAAKREACTIES Het voorontwerp bestemmingsplan is in het kader van het overleg ex artikel 10 Bro 1985 aan een aantal instanties toegezonden. Tegelijkertijd is het voorontwerp bestemmingsplan in de periode van 16 augustus 2007 tot en met 26 september 2007 ter inzage gelegd in het kader van de inspraak. Op 11 september 2007 is een inspraakavond gehouden. Van deze bijeenkomst is een verslag gemaakt. Deze notitie bevat de beantwoording van de ontvangen overleg- en inspraakreacties. In deel A worden de overlegreacties behandeld; in deel B de inspraakreacties.
A.1 Provinciale Planologische Commissie Noord-Brabant De overlegreactie luidt kort samengevat als volgt:
1.
2.
3.
4.
Uitwerkingsplan Brabantse Buitensteden en Woensdrecht De PPC verzoekt te starten met de planvorming voor het gebied rondom de Scheldeweg nu de randweg wordt gerealiseerd. Er is thans een unieke mogelijkheid om de belangrijke historische visuele relatie tussen de kern Hoogerheide en de Brabantse en Zeeuwse polders te herstellen en te versterken. De PPC geeft in overweging mee de plannen voor de invulling van het gebied rondom de Scheldeweg op te nemen in het bestemmingsplan “Centrum Hoogerheide”. Woningbouwprogrammering: Het programma in het bestemmingsplan “Centrum Hoogerheide” past binnen de gemaakte afspraken. Daarnaast geeft het plan invulling aan een belangrijke herstructeringsopgave, waarbij tevens goed invulling kan worden gegeven aan de kwalitatieve woningbouwopgave. Detailhandel: a. Volgens de plantoelichting wordt met het plan beoogd het concentreren van de detailhandel en dienstverlening in het zuidelijke deel van de Raadhuisstraat. In de planvoorschriften is echter toch de nieuwvestiging van detailhandel in het noordelijke deel van de Raadhuisstraat mogelijk. Derhalve is het beoogde beleid niet goed verankerd in de planvoorschriften. b. De PPC vraagt het distributie-planologisch onderzoek bij de vaststelling van het bestemmingsplan op te nemen in het bijlagenrapport. c. De PPC vraagt de uitwisseling tussen functies mogelijk te maken in de planvoorschriften, waarbij het aantal vierkante meters voor de nieuwvestiging van detailhandel niet mag toenemen. d. De PPC vraagt expliciet in de planvoorschriften op te nemen dat de aard en omvang van de nieuwe of de her te vestigen detailhandelsvestiging moeten passen bij de aard, omvang en functie van de kern. e. Conform het provinciale beleid sluit het plan detailhandel in brand- en/of explosiegevaarlijke stoffen en detailhandel in volumineuze goederen uit. Kantoren en voorzieningen: a. De PPC vraagt in de planvoorschriften op te nemen dat nieuwe zelfstandige kantoorvestigingen en voorzieningen moeten passen bij de aard, schaal en functie van de kern en bovendien moeten leiden tot versterking van de ruimtelijke structuur van de kern. 3
De PPC vraagt nadrukkelijk aandacht voor de gewenste goede bereikbaarheid van zelfstandige kantoorvestigingen en voorzieningen voor bezoekers en hulpdiensten, in relatie tot het voornemen om de Raadhuisstraat tot autoluw gebied te transformeren, alsmede het aantal vierkante meters kantoor dat in theorie op grond van de voorschriften kan worden gevestigd. Zuinig ruimtegebruik: Het plan staat binnen de centrumbestemmingen uitsluitend categorie I-inrichtingen toe. Gezien het feit dat het hier om een centrumgebied gaat, vraagt de PPC nader te bezien of (in een deel) van het plangebied ook categorie II-inrichtingen mogelijk zouden kunnen zijn. Milieu: a. De PPC vraagt in de plantoelichting bij de beschouwing van de milieuaspecten te verduidelijken dat voor de ontwikkelingen, die in het verleden met een vrijstelling artikel 19, lid 1 WRO zijn gerealiseerd, de milieuaspecten al met de vrijstellingen in beeld zijn gebracht. b. Voor twee van de negen nieuw te bouwen starterswoningen nabij het gemeentehuis dient een hogere grenswaarde te worden vastgesteld vóór de vaststelling van het bestemmingsplan. c. Uit de ruimtelijke onderbouwing voor het Raadhuisplein blijkt dat voor bakkerij Wilbrink (Raadhuisstraat 84) een afstand van 30 meter in acht moet worden genomen ten aanzien van het aspect geurhinder. Deze afstand wordt niet gehaald omdat het perceel van de inrichting grenst aan het projectgebied van het Raadhuisplein. De PPC vraagt voor de vaststelling van het bestemmingsplan tot overeenstemming te komen met de bakkerij om de hinderafstand te verkleinen. d. Van de VNG-Brochure “Bedrijven en Milieuzonering” is een geactualiseerde versie beschikbaar van april 2007. Hier kan naar worden verwezen in de plantoelichting. Archeologie: a. Aangezien Hoogerheide een oud dorp is en omgeven door terreinen met een (middel)hoge archeologische verwachtingswaarde, bestaat de kans dat vondsten van (enig) archeologisch belang in Hoogerheide kunnen worden gevonden. Een archeologische verwachtingskaart lijkt de PPC voor het centrum van Hoogerheide en omgeving noodzakelijk. b. Het gebied tussen de Onderstal, Scheldeweg, Raadhuisstraat heeft zowel een belangrijke historische als aardkundige betekenis. Bovendien is hier de kerk van Hoogerheide aanwezig met in de grond waarschijnlijk nog restanten van voorgangers van de kerk. De PPC pleit ervoor een aanlegvergunningstelsel voor dat gebied op te nemen ter bescherming van mogelijke archeologische waarden. c. De PPC stemt in met de conclusie van het archeologisch onderzoek voor het project “Raadhuisplein” dat een proefsleuvenonderzoek in de ongestoorde delen van het projectgebied worden uitgevoerd. De PPC gaat ervan uit dat de resultaten van het proefsleuvenonderzoek op passende wijze in het bestemmingsplan worden opgenomen. d. De PPC wijst erop dat het archeologisch onderzoek niet het gehele projectgebied van het Raadhuisplein omvat en voor het ontbrekende deel (ten zuiden van de Jan van der Heijdenstraat) nog een archeologisch onderzoek dient te worden uitgevoerd. b.
5.
6.
7.
4
8.
Stedenbouw: De PPC gaat ervan uit dat in het kader van de vrijstellingsprocedure ex artikel 19, lid 1 WRO voor het project “Raadhuisplein” een zorgvuldige afweging heeft plaatsgevonden met betrekking tot de cultuurhistorische waarde van het Raadhuis in relatie tot de sloop ervan. b. De PPC verzoekt de objecten Raadhuisstraat 24 en de begraafplaats bij de kerk als beeldbepalende panden op te nemen in het bestemmingsplan. Juridische regeling: a. De PPC verzoekt de projecten “Raadhuisplein” en “Kerkpad” rechtstreeks te bestemmen in het bestemmingsplan. In dat geval dienen bij de vaststelling van het plan alle noodzakelijke onderzoeken te zijn uitgevoerd. b. De PPC merkt op dat op basis van de planvoorschriften totaaloplossingen ten aanzien van de parkeerbehoefte niet mogelijk zijn. De PPC vraagt dit voor de vaststelling van het plan aan te passen. c. De planvoorschriften kunnen zo worden uitgelegd dat er een verplichting is tot het ter beoordeling voorleggen van een parkeeroplossingen bij het college van burgemeester en wethouders, bij uitbreidingen en herontwikkelingen die bij recht mogelijk zijn. De PPC vraagt de planvoorschriften op dit punt nader te bezien. Economische uitvoerbaarheid: De paragraaf “Economische uitvoerbaarheid” biedt onvoldoende inzicht in de economische uitvoerbaarheid van het plan. De PPC vraagt bij de vaststelling hierin meer inzicht te bieden (o.a. hoe wordt omgegaan met eventuele vergoedingen ex artikel 49 WRO). DURP: De PPC adviseert met het bestemmingsplan te anticiperen op de DURP-standaarden 2006. a.
9.
10.
11.
Het standpunt van het college van burgemeester en wethouders van Woensdrecht is als volgt: 1. Uitwerkingsplan Brabantse Buitensteden en Woensdrecht: De ideeontwikkeling voor de herinrichting van de Scheldeweg vergt de nodige tijd. Inmiddels is een oriënterende discussie over het viaduct over de Onderstal in de gemeenteraar gestart maar de ontwikkeling van een totaalplan zal nog de nodige tijd kosten. Gezien het feit dat een totaalplan voor de herinrichting eind 2010 klaar moet zijn, zou het meenemen van deze ontwikkeling in het bestemmingsplan voor het centrum van Hoogerheide de nodige vertraging voor dit bestemmingsplan opleveren. Bovendien reikt de herinrichting van de Scheldeweg verder dan het plangebied van het centrum van Hoogerheide. Daarom zal er te zijner tijd voor de gehele herinrichting van de weg een bestemmingsplan worden opgesteld. 2. Woningbouwprogrammering: De opmerking wordt voor kennisgeving aangenomen. 3. Detailhandel: a. De planvoorschriften worden aangepast. b. Zowel het onderzoek van maart 2007 als het advies van januari 2008 worden als bijlage bij de plantoelichting opgenomen. c. De planvoorschriften worden aangepast. d. De planvoorschriften zullen zodanig van opzet zijn, dat vestigingen die niet passen bij de aard en omvang van de kern zich niet rechtstreeks kunnen vestigen. 5
4.
5. 6.
7.
8.
9.
10.
11.
e. De opmerking wordt voor kennisgeving aangenomen. Kantoren en voorzieningen: a. De planvoorschriften zullen zodanig van opzet zijn, dat vestigingen die niet passen bij de aard en omvang van de kern zich niet rechtstreeks kunnen vestigen. b. Vanzelfsprekend zal aandacht worden geschonken aan de bereikbaarheid van zelfstandige kantoorvestigingen en voorzieningen voor bezoekers en hulpdiensten bij een mogelijke herinrichting van de Raadhuisstraat. Zuinig ruimtegebruik: De planvoorschriften zullen hierop worden aangepast. Milieu: a. De plantoelichting wordt hierop aangepast. b. De hogere grenswaarde voor de twee starterswoningen zal vóór de vaststelling van het bestemmingsplan worden vastgesteld. c. Tussen de initiatiefnemer van het project Raadhuisplein, Woningstichting Soomland, en de eigenaar van bakkerij Wilbrink, is inmiddels een overeenstemming bereikt waarbij de hinderafstand is verkleind, waarmee het project voor dit aspect mogelijk is gemaakt. d. De plantoelichting wordt hierop aangepast. Archeologie: a. Per project wordt advies ingewonnen bij de archeoloog van de gemeente Bergen op Zoom, waarmee de Gemeente Woensdrecht een overeenkomst heeft. b. Op dit moment heeft het gebied een conserverende bestemming. Bij eventuele planontwikkeling vormt archeologisch onderzoek vanzelfsprekend een onderdeel hierin. c. Ten behoeve van de realisatie van het project is met een initiatiefnemer overeengekomen dat een proefsleuvenonderzoek voor het gehele plangebied wordt uitgevoerd conform de geldende richtlijnen. d. Zie antwoord bij 7c. Stedenbouw: a. In de ruimtelijke onderbouwing voor het project “Raadhuisplein” is afgewogen waarom het niet wenselijk is het voormalige Raadhuis te handhaven. b. De plankaart wordt hierop aangepast. Juridische regeling: a. De planvoorschriften, -kaart en/of toelichting worden hierop aangepast. b. Zie antwoord bij 9a. c. Zie antwoord bij 9a. Economische uitvoerbaarheid: Ten behoeve van de realisatie van een aantal grote projecten zijn de mogelijke claims ex artikel 49 WRO afzonderlijk in beeld gebracht. Voor het overige plangebied zijn geen schadeopleverende ontwikkelingen te verwachten. DURP: Het voorliggende voorontwerp bestemmingsplan is conform de DURP-standaarden 2006 en het gemeentelijk Handboek “digitale bestemmingsplannen” opgesteld.
6
A.2 Gemeente Reimerswaal De overlegreactie luidt kort samengevat als volgt:
De gemeente ziet geen aanleiding tot het maken van opmerkingen. Het standpunt van het college van burgemeester en wethouders van Woensdrecht is als volgt: De reactie van het college van Reimerswaal wordt voor kennisgeving aangenomen. A.3 Welstandszorg Noord-Brabant De overlegreactie luidt kort samengevat als volgt:
Het voorontwerp bestemmingsplan voldoet aan redelijke eisen van welstand. Het standpunt van het college van burgemeester en wethouders van Woensdrecht is als volgt: De reactie van de Welstandszorg Nootd-Brabant wordt voor kennisgeving aangenomen. A.4 Gemeente Bergen op Zoom De overlegreactie luidt kort samengevat als volgt:
De gemeente heeft geen opmerkingen over het voorontwerp bestemmingsplan “Centrum Hoogerheide”. Het standpunt van het college van burgemeester en wethouders van Woensdrecht is als volgt: De reactie van het college van Bergen op Zoom wordt voor kennisgeving aangenomen
7
B.1 H.J. Heijnen - de Leeuw, Raadhuisstraat 15, 4631 NA Hoogerheide De inspraakreactie luidt kort samengevat als volgt:
1. 2. 3.
Inspreker verzoekt de woon-winkel bestemming voor het pand Raadhuisstraat 15 te behouden. De gehele Raadhuisstraat moet een winkelstraat blijven. Inspreker verzoekt -in geval van een herinrichting van de Raadhuisstraat- geen bomen voor het pand Raadhuisstraat 15 te plaatsen.
Het standpunt van het college van burgemeester en wethouders van Woensdrecht is als volgt: 1. In het voorjaar van 2007 zijn de aanwezige functies in de Raadhuisstraat geïnventariseerd. Ten tijde van die inventarisatie is geconstateerd dat op het perceel Raadhuisstraat 15 alleen een woonfunctie aanwezig was. Om die reden heeft het perceel in het voorontwerp bestemmingsplande aanduiding “wonen” gekregen. Inmiddels blijkt dat er tevens een kapsalon in het aangebouwde bijgebouw ter plaatse gevestigd is. In het ter inzage te leggen ontwerp bestemmingsplan is het perceel bestemd als “Centrum-2”, maar kent het twee aanduidingen: ter plaatse van de kapsalon de aanduiding “dienstverlening” en ter plaatse van de woning de aanduiding “wonen”. 2. In haar huidig functioneren is de Raadhuisstraat geen winkelstraat, maar een straat waarin winkels aanwezig zijn. Het zwaartepunt van de bewinkeling bevindt zich in het zuidelijk deel van de straat. Dit is niet bewerkstelligd door een bestemmingsplan en regelgeving, maar een gevolg van de dynamiek in de bewinkeling. Dit is een proces dat al jaren aan de gang is. In het nieuwe bestemmingsplan voor de Raadhuisstraat wordt in de regelgeving aangesloten bij dit proces. De gemeente maakt van een straat geen winkelstraat, dat doen de ondernemers en investeerders. 3. De herinrichting van de Raadhuisstraat kent een geheel eigen traject dat los staat van het bestemmingsplan. Te zijner tijd kan bij het opstellen van het inrichtingsplan bekeken worden of en hoe rekening kan worden gehouden met het verzoek van de inspreker. B.2 Schoenmode Borremans vof, Raadhuisstraat 121, 4631 ND Hoogerheide De inspraakreactie luidt kort samengevat als volgt:
Inspreker verzoekt het pand Raadhuisstraat 123 te bestemmen tot detailhandel. Het standpunt van het college van burgemeester en wethouders van Woensdrecht is als volgt: In het voorjaar van 2007 zijn de aanwezige functies in de Raadhuisstraat geïnventariseerd. Ten tijde van die inventarisatie is geconstateerd dat op het perceel Raadhuisstraat 123 alleen een woonfunctie aanwezig was. Om die reden heeft het perceel in het voorontwerp bestemmingsplan de aanduiding “wonen” gekregen. Vooralsnog is geen zichtbare wijziging opgetreden in het gebruik van het pand. In het ter inzage te leggen ontwerp bestemmingsplan is het perceel bestemd als “Centrum-1” met de aanduiding “wonen”. B.3
Banning Advocaten (Postbus 1714, 5200 BT ’s-Hertogenbosch) namens mevrouw J.E.J. van Dijk, Raadhuisstraat 58, 4631 NG Hoogerheide De inspraakreactie luidt kort samengevat als volgt:
1.
Het achterste perceelsgedeelte van Raadhuisstraat 58 is als bebouwingsvrije zone aangewezen. Hierdoor komt de huidige bouwmogelijkheid ingevolge het vigerende bestemmingsplan 8
2.
3.
“Uitbreidingsplan in onderdelen” te vervallen. In het voorontwerp bestemmingsplan “Centrum Hoogerheide” is een onderbouwing voor de keuze voor een bebouwingsvrije zone niet terug te vinden. Voor inspreker is niet duidelijk op grond waarvan het college afstand meent te kunnen nemen van haar eigen doelstellingen op het gebied van de ruimtelijke ordening. Ter onderbouwing voert inspreker de volgende argumenten aan: a. Het voorontwerp bestemmingsplan houdt onvoldoende rekening met de noodzaak van de sleutelwoorden “inbreiden” en “intensiveren” ingevolge het streekplan “Brabant in Balans”. b. Het aanmerken van het achterste gedeelte van het perceel doet afbreuk aan het meest doelmatige gebruik met als gevolg strijd met een goede ruimtelijke ordening ex artikel 10 van de Wet op de Ruimtelijke Ordening. c. Bij het vinden van nieuwe ruimtelijke mogelijkheden voor woon- en werklocaties is het accent gelegd op inbreidings- en herstructueringslocaties in bestaand stedelijk gebied ingevolge het uitwerkingsplan “Brabantse Buitensteden en Woensdrecht”. d. In het bestuursakkoord 2003-2007 van het college van gedeputeerde staten is vastgelegd dat elke gemeente in het landelijk gebied ten minste voor de eigen behoefte woningen mag bouwen. Hierdoor ontstaan er ruimere woningbouwmogelijkheden. e. Het aanmerken van het achterste gedeelte van het perceel als bebouwingsvrije zone doet ook afbreuk aan de ruimere bebouwingsmogelijkheden ingevolge het uitwerkingsplan “Brabantse Buitensteden en Woensdrecht”. f. Het aanwijzen van het achterste gedeelte van het perceel als bebouwingsvrije zone is eveneens strijdig met het de door de gemeente geformuleerde Woonvisie 2005+. g. De huidige bestemming “Vrijstaande en dubbele woningen (C)” doet het meest recht aan de gewenste ontwikkeling van inbreidingslocaties in de kern Hoogerheide, hetgeen van essentiële betekenis is voor het verbeteren van de ruimtelijke structuur. h. Gezien de conserverende werking van het voorontwerp bestemmingsplan dient de huidige bouwmogelijkheid te worden gehandhaafd. Inspreker verzoekt de bebouwingsvrije zone op het achterste perceelsgedeelte te heroverwegen en de planologische mogelijkheden, die de vigerende bestemming “Vrijstaande en dubbele woningen (C)” biedt, in stand te laten door het perceel te bestemmen als “Wonen” of “Centrum 1”.
Het standpunt van het college van burgemeester en wethouders van Woensdrecht is als volgt: 1. De bebouwingsvrije zone aan de achterzijde van deze panden komt te vervallen. Het bestemmingsplan wordt hierop aangepast. 2. Eén van de ontwikkelingsmogelijkheden in het gebied -dat globaal begrensd wordt door de Scheldeweg, de bestaande bebouwing aan de westzijde van de Raadhuisstraat en de Jan van der Heijdenstraat- is woningbouw. Deze mogelijkheid sluit aan bij de door de inspreker aangedragen argumenten met betrekking tot de begrippen “inbreiden” en “intensiveren”. Nadrukkelijk zij gesteld dat over de ontwikkelingsmogelijkheden op termijn nog bestuurlijke besluitvorming moet plaatsvinden. Met betrekking tot de bebouwingsvrije zone kan worden gesteld dat deze komt te vervallen.
9
3.
In het voorontwerp bestemmingsplan is het perceel Raadhuisstraat 58 bestemd als “Wonen” en is het achterste perceelsgedeelte voorzien van de aanduiding “bebouwingsvrije zone”. De bebouwingsvrije zone komt te vervallen. In het ontwerp bestemmingsplan krijgt het perceel de bestemming “Centrum-1” met de aanduiding “wonen”.
B.4 B. Zwiers namens Milieuvereniging BENEGORA De inspraakreactie luidt kort samengevat als volgt:
Aan de oostzijde van de Scheldeweg is een strook groen gelegen, die op de verschillende kaarten verschillend is ingekleurd. Om misverstanden te voorkomen verzoekt inspreker deze strook groen op de plankaart aan te duiden als “Te behouden groenelementen”. Het standpunt van het college van burgemeester en wethouders van Woensdrecht is als volgt: De bedoelde strook groen is op de voorontwerp plankaart bestemd als “Verkeer - Verblijf”. Volgens de bestemmingsomschrijving in de planvoorschriften zijn binnen deze bestemming groenvoorzieningen toegestaan. De door inspreker voorgestane formulering “te behouden groenelementen” voor de nieuwe aanduiding wordt niet gevolgd omdat het gebied aan weerszijden van de Scheldeweg zal worden heringericht. Doordat de randweg wordt aangelegd, verliest de Scheldeweg zijn stroomfunctie als weg en maakt het mogelijk plannen voor de herinrichting van het gebied aan weerszijden van de Scheldeweg (inclusief de weg zelf) op te stellen. Op voorhand wordt niet uitgesloten dat de betreffende strook groen als zodanig gehandhaafd wordt. B.5
Poelmann Van den Broek Advocaten (Postbus 1126, 6501 BC Nijmegen) namens de heer E.J. Weiss (Raadhuisstraat 126), mevrouw L.J.C.M. Bartels (Raadhuisstraat 128) en Vof Weba Hats De inspraakreactie luidt kort samengevat als volgt: 1. Het perceel Raadhuisstraat 128 is thans deels in gebruik als woning en de daarbij behorende tuin,
2.
3.
en deels als atelier waar hoeden worden gefabriceerd en incidenteel ook worden verkocht. Inspreker verzoekt het perceel te bestemmen als “Centrum - 1”. Naast het atelier aan de Raadhuisstraat 128 en het kantoor/woonhuis aan de Raadhuisstraat 126 ligt een terrein dat nu in gebruik is voor parkeren. Gelet op de parkeerdruk in de Raadhuisstraat dient dit terrein ook in de toekomst voor parkeren te kunnen worden gebruikt. Verder is het in strijd met een goede ruimtelijke ordening om op het perceel achter Raadhuisstraat 124 bebouwing tot op de zijdelingse perceelsgrens toe te staan. Inspreker verzoekt zijn cliënten in de gelegenheid te stellen de inspraakreactie mondeling toe te lichten.
Het standpunt van het college van burgemeester en wethouders van Woensdrecht is als volgt: 1. Gelet op de feitelijke situatie wordt het perceel van Raadhuisstraat 126 in het ter inzage te leggen ontwerp bestemmingsplan bestemd als “Centrum-1” met de aanduidingen “wonen”. Het perceel van Raadhuisstraat 128 wordt in het ter inzage te leggen ontwerp bestemmingsplan bestemd als “Centrum-1” met de aanduiding wonen.
10
2.
3.
Het project “Kerkpad” voorziet onder meer in de bouw van een parkeerkelder onder het maaiveld. De parkeerkelder is bestemd voor de bewoners van de nieuwe appartementen, medewerkers van de nieuwe commerciële ruimtes (detailhandel, horeca en dienstverlening) en bezoekers. Op maaiveldniveau wordt een aantal parkeerplaatsen voor medewerkers van een te vestigen bedrijf in de zakelijke/financiële dienstverlening gerealiseerd. Door de parkeerkelder en de parkeerplaatsen op maaiveldniveau kan de parkeerdruk ter plaatse worden verminderd. In het kader van een goede ruimtelijke ordening is rekening gehouden met de bestaande bebouwing in de directe omgeving. Op 11 september 2007 is er een inspraakavond gehouden, zoals aangekondigd in de publicatie voorafgaand aan de ter inzage legging van het voorontwerp bestemmingsplan. Tijdens deze avond was het mogelijk om mondeling inspraakreacties te geven dan wel toe te lichten.
B.6 Woningstichting Woensdrecht, Postbus 54, 4630 AB Hoogerheide De inspraakreactie luidt kort samengevat als volgt:
1. 2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
De juiste benaming van het project is “Kerkpad”. Inspreker verzoekt de benaming in het ontwerp bestemmingsplan aan te passen. Aangezien het project “Kerkpad” in een vergevorderd stadium is en om dubbele procedures te voorkomen verzoekt inspreker de wijzigingsbevoegdheid voor het project te schrappen en de projectlocatie positief te bestemmen. De begrenzing van de wijzigingsbevoegdheid voor het project “Kerkpad” op de plankaart komt niet overeen met de begrenzing van de projectlocatie. Inspreker verzoekt de begrenzing van de wijzigingsbevoegdheid c.q. de bestemming “Centrum-1” in overeenstemming te brengen met de begrenzing van de projectlocatie. In de ruimtelijke onderbouwing voor het project “Kerkpad” is opgenomen dat voor de toegang van de parkeerkelder en het laden en lossen twee varianten zijn ontwikkeld. De eerste variant is een ontsluiting via de Raadhuisstraat en de tweede variant een ontsluiting via een nieuwe weg richting de Brabantse Wal. Inspreker verzoekt de tweede variant eveneens mogelijk te maken in het ontwerp bestemmingsplan. De nieuwe bebouwing heeft een oriëntatie op zowel de Raadhuisstraat als de Brabantse Wal. Inspreker verzoekt artikel 3.6.2.1 onder c1 van de voorschriften zodanig aan te passen dat de nieuwe bebouwing niet exclusief op de Raadhuisstraat moet worden georiënteerd. In artikel 3.6.2.2 wordt het begrip “winkelvloeroppervlakte” vermeld. Dit begrip komt niet voor in de begripsbepalingen, wel het begrip “verkoopvloeroppervlakte”. Daar met “winkelvloeroppervlakte” het begrip “verkoopvloeroppervlakte” bedoeld zal worden, verzoekt inspreker het begrip winkelvloeroppervlakte” te wijzigen in verkoopvloeroppervlakte” dan wel een omschrijving van het begrip “winkelvloeroppervlakte” op te nemen in de begripsbepalingen. In artikel 3.6.2.2, lid 1 onder a1 is bepaald dat er maximaal 500 m² verkoopvloeroppervlakte mag worden gerealiseerd voor de nieuwvestiging van detailhandel. Afhankelijk van de omstandigheden kan dit een te rigide regeling zijn. Inspreker verzoekt in de wijzigingsbevoegdheid enige flexibiliteit op te nemen voor de 500m² verkoopvloeropppervlakte voor nieuwvestiging van de detailhandel in de projectlocatie “Kerkpad”. Op de plankaart is het perceel Raadhuisstraat 120 voorzien van de aanduiding “beeldbepalend pand”. In het kader van de uitvoering van het project “Kerkpad” zal het pand Raadhuisstraat 120 11
9.
10.
niet worden gehandhaafd. In de ruimtelijke onderbouwing is dit beargumenteerd. Inspreker verzoekt de aanduiding “beeldbepalend pand” van het perceel Raadhuisstraat 120 te verwijderen. Op de plankaart is het perceel Raadhuisstraat 120 bestemd als “Wonen”. In het pand was voorheen een winkel in tweedehandskleding gevestigd. Inspreker verzoekt het perceel Raadhuisstraat 120 te bestemmen als “Centrum-1”. Het perceel Jan van der Heydenstraat 14, waar de woningstichting is gevestigd, is op de plankaart bestemd als “Maatschappelijk”. Inspreker vraagt zich af of in voldoende mate beseft is dat er een woningstichting met kantoor en werkplaats ter plaatse is gevestigd. Gelet op de feitelijke situatie meent inspreker dat er sprake is van een milieucategorie 3. Inspreker verzoekt het perceel Jan van der Heydenstraat 14 te bestemmen als “Centrum-1” met een specifieke regeling voor de milieucategorie 3.
Het standpunt van het college van burgemeester en wethouders van Woensdrecht is als volgt: 1. De benaming in de toelichting wordt aangepast. 2. De planvoorschriften worden hierop aangepast. 3. De begrenzing van de bestemming “Centrum - 1” op de plankaart wordt in overeenstemming gebracht met de begrenzing van het projectgebied. 4. In het bestemmingsplan zal de ontsluiting aan de zijde van de Brabantse wal van het complex Kerkpad niet als bestemming worden opgenomen. Niet omdat die niet wenselijk geacht wordt, maar omdat de wijze van het ontsluiten aan de achterzijde samenhangt met de inrichting van het gebied tot aan de Scheldeweg. Zoals bekend gaat de Scheldeweg van functie veranderen als de nieuwe randweg rondom Hoogerheide gereed is. In de komende twee jaar zal een plan voor de inrichting van bedoeld gebied worden gemaakt. Van dat plan moet een goede ontsluiting van het complex Kerkepad deel uit maken. 5. Aangezien het project positief wordt bestemd, komen de voorschriften met betrekking tot de wijzigingsbevoegdheid te vervallen. De planvoorschriften worden hierop aangepast. 6. Aangezien het project positief wordt bestemd, komen de voorschriften met betrekking tot de wijzigingsbevoegdheid te vervallen. De planvoorschriften worden hierop aangepast. 7. Aangezien het project positief wordt bestemd, komen de voorschriften met betrekking tot de wijzigingsbevoegdheid te vervallen. De planvoorschriften worden hierop aangepast. 8. Aangezien het project positief wordt bestemd, komt onder meer de aanduiding “beeldbepalend pand” op de plankaart voor het pand Raadhuisstraat 120 te vervallen. De plankaart wordt hierop aangepast. 9. Aangezien het project positief wordt bestemd, wordt het perceel Raadhuisstraat 120 bestemd als “Centrum 1”. De plankaart wordt hierop aangepast. 10. De plankaart en –voorschriften worden aangepast. B.7 M.C.L. Mertens, Raadhuisstraat 36, 4631 NG Hoogerheide De inspraakreactie luidt kort samengevat als volgt:
1.
In het voorontwerp bestemmingsplan wordt voor de Raadhuisstraat een onderscheid gemaakt in de bestemmingen “Centrum-1” en “Centrum-2”. Hiervoor is geen deugdelijke onderbouwing aangegeven.
12
2.
3.
4.
5.
Uit het voorontwerp bestemmingsplan blijkt dat zowel in het gebied met de bestemming “Centrum-1” als het gebied met de bestemming “Centrum-2” beperkingen worden opgelegd voor het geval ondernemers het winkelvloeroppervlak wensen uit te breiden. Tevens zijn de beperkingen binnen het gebied met de bestemming “Centrum-1” minder verstrekkend dan binnen het gebied met de bestemming “Centrum-2” Een andere beperking ten aanzien van het perceel Raadhuisstraat 36 is de bebouwingsvrije zone op het achterste perceelsgedeelte. Deze zone heeft een negatief effect op de uitbreidingsmogelijkheden en op de waarde van het perceel. Uit het voorontwerp bestemmingsplan blijkt dat het plan grotendeels is gestoeld op de aanleg van de oostelijke randweg. De vraag is echter of deze aanleg zal plaatsvinden. Ook in dat licht bezien is het nu opnemen van een bebouwingsvrije zone niet acceptabel. Inspreker is van mening dat ondernemers in de Raadhuisstraat desgewenst kunnen uitbreiden zoals in het verleden is geschied en zonder de beperkingen van met name de bestemming “Centrum-2”. Dit belemmert de vrije marktwerking. Ondernemers zullen het winkelvloeroppervlak niet uitbreiden als zij op economische gronden daarvoor geen aanleiding zien.
Het standpunt van het college van burgemeester en wethouders van Woensdrecht is als volgt: 1. Zie B.1, punt 2 2. Zie B.1, punt 2 3. Zie B.3, punt 1 4. Zie B.3, punt 1 5. Zie B.1, punt 2 B.8 P. Tummers, A. Tummers-Stuijts en F. Tummers, Raadhuisstraat 40, 4631 NG Hoogerheide De inspraakreactie luidt kort samengevat als volgt:
1. 2. 3.
4. 5.
6.
Insprekers verzoeken een flexibele bestemming voor het pand Raadhuisstraat 40 op te nemen, zodat behalve horeca ook detailhandel in de toekomst mogelijk is. Insprekers verzoeken een bebouwingspercentage van 100% voor de percelen Raadhuisstraat 40 en 42 op te nemen ten behoeve van woon- en zakelijke functies. Insprekers verzoeken één bestemming voor de gehele Raadhuisstraat op te nemen en iedereen dezelfde planologische mogelijkheden te bieden. Tevens verzoeken insprekers een meer evenredige spreiding van de ondernemingen over de Raadhuisstraat mogelijk te maken. Insprekers verzoeken de aanduiding “bebouwingsvrije zone” van de plankaart te verwijderen. Insprekers verzoeken dat de gemeente schriftelijk verklaart dat bij een eventuele verkoop van de percelen Raadhuisstraat 40 en 42 de bestemming niet wordt gewijzigd. Indien de bestemming wordt gewijzigd zullen insprekers een financiële vergoeding eisen die in overeenstemming is met het geleden verlies bij verkoop. Insprekers stellen het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Woensdrecht aansprakelijk voor de opgelopen schade indien het voorontwerp bestemmingsplan “Centrum Hoogerheide” geformaliseerd wordt.
13
Het standpunt van het college van burgemeester en wethouders van Woensdrecht is als volgt: 1. Het perceel Raadhuisstraat 40 is bestemd als “Centrum-2” en heeft de aanduiding “detailhandel”. Door middel van een binnenplanse wijzigingsprocedure is het mogelijk om, onder voorwaarden, het gebruik te wijzigen naar dienstverlening of horeca. 2. In de voorschriften behorend bij het perceel wordt het middels een ontheffing van de bouwregels onder voorwaarden mogelijk gemaakt dat het perceel tot de achterste perceelsgrens wordt bebouwd. 3. Zie B.1, punt 2 4. Het bestemmingsplan wordt hierop aangepast. 5. Ieder bestemmingsplan heeft een geldingsduur van tien jaar. Op dit moment is niet in te schatten wat een zinvolle bestemming zou kunnen zijn over tien jaar, zowel voor de eigenaar als voor de gemeente. Het college van burgemeester en wethouders of de gemeenteraad kan daarom niet schriftelijk verklaren dat bij een eventuele verkoop van de percelen Raadhuisstraat 40 en 42 de bestemming (in de toekomst) niet wordt gewijzigd. 6. De mededeling wordt voor kennisgeving aangenomen. B.9 P. Hiemstra, Onderstal 5A, 4631 NN Hoogerheide De inspraakreactie luidt kort samengevat als volgt:
1.
2.
3.
4.
5. 6. 7.
In de toelichting (blz. 19 e.v.) is niet vermeld dat de parkeerdruk in de Onderstal navenant hoog is, waaronder ook enkele vaste langparkeerders. De huidige parkeerdruk in de Onderstal is relevant voor de voorstellen met betrekking tot de Onderstal en Jan van der Heijdenstraat als ontsluitings- en bevoorradingswegen van respectievelijk de geplande parkeergarage onder het Raadhuisplein en de geplande winkels aan het Raadhuisplein. Hoewel de totale bevolkingssamenstelling van de gemeente Woensdrecht misschien evenwichtig zal zijn, zal dit niet gelden voor de kern Hoogerheide. Gezien het aantal geplande en gebouwde appartementen (voor ouderen) en het beperkte aantal starterswoningen zal een concentratie van ouderen in Hoogerheide ontstaan. Deze ontwikkeling wordt mede ingegeven door het concentreren van voorzieningen in de kernen Hoogerheide en Putte. Gelet op de Welstandsnota ,de Brabantse Wal en het bestemmingsplan “Woongebieden Woensdrecht en Hoogerheide” is de bouwhoogte van 12,5 meter voor het project “Kerkpad” niet passend. Inspreker stelt voor het parkeren in de Raadhuisstraat te reguleren door betaald parkeren in het kernwinkelgebied en gratis parkeren in het aanloopgebied in te voeren. Het verkeersluw maken van de Raadhuistraat zal ten koste gaan van de Onderstal en de Jan van der Heijdenstraat. Het is niet duidelijk welke trekkers zich zullen vestigen in het project “Kerkpad” nu het winkelaanbod de behoefte met ca. 1.600 m² overschrijdt. In de toelichting wordt gesproken over het behoud van beeldbepalende panden, waaronder het voormalige gemeentehuis. Inspreker vraagt zich af of dit gebouw toch niet wordt afgebroken. Het is niet duidelijk waarom de bouwhoogten van de geplande bebouwing aan het Raadhuisplein bijdraagt aan de herkenbaarheid. Inspreker is van mening dat de bouwhoogten afbreuk doen aan de dorpse sfeer; een bouwlaag minder zou de bebouwing harmonischer en vriendelijker maken. Volgens inspreker is een hogere bebouwing noodzakelijk om een hogere opbrengst per m² te behalen. 14
8.
9.
In de toelichting is vermeld dat de bevoorrading van de winkels aan het Raadhuisplein zal geschieden vanaf de Raadhuisstraat. Daarentegen is tijdens een recentelijk gehouden hoorzitting met bewoners van de Onderstal en Jan van der Heijdenstraat medegedeeld dat bevoorrading tevens via de Onderstal en Jan van der Heijdenstraat zal plaatsvinden. In de toelichting is met betrekking tot het project “Kerkpad” vermeld dat tevens aan de achterzijde een route mogelijk gemaakt zal worden, die de omgeving van de kerk met de Onderstal verbindt, en dat de ingang van de parkeerkelder aan de zijde van de Brabantse Wal zal worden gerealiseerd. Tijdens een hoorzitting over het project “Kerkpad” is medegedeeld dat de ingang van de parkeergarage aan de zijde van de Raadhuisstraat zal komen en aan de zijde van de Brabantse Wal een wandelpad naar de Onderstal zal worden gesitueerd.
Het standpunt van het college van burgemeester en wethouders van Woensdrecht is als volgt: 1. Het aantal voertuigbewegingen per dag zowel op de Onderstal als de Jan van der Heijdenstraat zal in grote mate toenemen. Het totaal aantal voertuigbewegingen overstijgt echter niet het maximale aantal voertuigbewegingen per dag dat ca. 2.500 – 3.000 bedraagt, wat algemeen acceptabel wordt geacht voor een woonstraat zonder dat daarbij het woongenot sterk wordt aangetast. 2. Door de projecten Kerkpad en Raadhuisplein neemt het aantal appartementen in de Raadhuisstraat fors toe. Dit biedt voor senioren de mogelijkheid om dichtbij voorzieningen te wonen. 3. De goot- en bouwhoogte van het project “Kerkpad” zijn vergelijkbaar met die van de Suijkerpoort en passen als zodanig binnen de schaal en maat van de bebouwing in de Raadhuisstraat. 4. De verkeerskundige situatie van het centrum van Hoogerheide, waaronder ook het parkeren, wordt in de toekomst in een aparte studie nader bekeken. 5. In het kader van de bestemmingsplanbepalingen is dit niet relevant. 6. In de stukken behorend bij de procedure die voor dit project is doorlopen, is uitvoerig ingegaan op de stedenbouwkundige en architectonische inpassing van het project in de omgeving. In het kader van de realisatie van het project “Raadhuisplein” is het voormalige raadhuis inmiddels gesloopt. 7. Zie antwoord bij 6. 8. De bevoorrading van de winkels aan het nieuwe Raadhuisplein zal geschieden zowel van de Raadhuisstraat als de Jan van der Heijdenstraat. De plantoelichting wordt hierop aangepast. 9. In het bestemmingsplan zal de ontsluiting aan de zijde van de Brabantse wal van het complex Kerkpad niet als bestemming worden opgenomen. Niet omdat die niet wenselijk geacht wordt, maar omdat de wijze van het ontsluiten aan de achterzijde samenhangt met de inrichting van het gebied tot aan de Scheldeweg. Zoals bekend gaat de Scheldeweg van functie veranderen als de nieuwe randweg rondom Hoogerheide gereed is. In de komende twee jaar zal een plan voor de inrichting van bedoeld gebied worden gemaakt. Van dat plan moet een goede ontsluiting van het complex Kerkepad deel uit maken.
15
B.10
B.A. de Nijs van Aannemersbedrijf B. de Nijs – Soffers b.v., Postbus 183, 4630 AD Hoogerheide De inspraakreactie luidt kort samengevat als volgt:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8. 9.
Het is onvoldoende duidelijk gemaakt waarom het voorontwerp bestemmingsplan uit 2007 verschilt van het voorontwerp bestemmingsplan uit 2004, met name de invulling van de concentratiegedachte. In de toelichting van het voorontwerp bestemmingsplan is geen duidelijke analyse gemaakt tussen de bebouwings- en gebruiksmogelijkheden onder het vigerende planologische regime en het thans voorgestelde planologische regime. Een bestaande onderneming heeft recentelijk de mogelijkheid gekregen om van een ruimere uitbreidingsmogelijkheid gebruik te maken dan op basis van het voorontwerp bestemmingsplan uit 2007. Inspreker vindt dat er sprake is van willekeur. De bestemming “Centrum-2” houdt een uitsterfbeleid in via een beperking van de bouwmogelijkheden. Inspreker stelt als alternatief voor een sanering door middel van een persoonsgebonden overgangsrecht en een daaraan gekoppelde schadeloosstellingsregeling. Het is niet duidelijk hoe het planproces voor het project “Kerkpad” is verlopen. Het is evenmin duidelijk waarom voor de projecten “Raadhuisplein” en “Kerkpad” een wijzigingsbevoegdheid is opgenomen terwijl een vrijstellingsprocedure gaande is. Het had in de lijn der verwachting gelegen dat in het bestemmingsplan voor beide projecten een gedetailleerde bestemming zou zijn opgenomen. In het voorontwerp bestemmingsplan uit 2004 is de locatie Raadhuisstraat 28-30 c.q. het Koopcentrum positief bestemd en is op het achterste gedeelte een ontwikkeling voorzien (uitbreiding van het “Koopcentrum”, detailhandel en woningbouw). De bebouwingsmogelijkheden, zowel op grond van het vigerende bestemmingsplan als op grond van het beleid uit 2000 en 2004 worden met het voorontwerp bestemmingsplan uit 2007 volledig te niet gedaan. Bovendien is op het achterste gedeelte van Raadhuisstraat 28-30 een bebouwingsvrije zone ingetekend (nrs. 1, 2 en 3 met betrekking tot Raadhuisstraat 28-30 samengevoegd tot nr. 6). De aankoop van het perceel ten westen van het Koopcentrum is onderwerp van een civiele procedure. Gezien de daaraan voorafgegane onderhandelingen, de bereikte overeenstemming en het beleid uit 2000 en 2004 is het in strijd met de algemene beginselen van behoorlijk bestuur om de planologische situatie te bevriezen dan wel volledig te schrappen (nrs. 4 en 5 met betrekking tot Raadhuisstraat 28-30 samengevoegd tot nr. 7). Aan het onder het overgangsrecht brengen van een planologische situatie zijn criteria verbonden. Aan die criteria wordt niet voldaan (nr. 6 met betrekking tot Raadhuisstraat 28-30). Door medewerking te verlenen aan het project “Kerkpad” zijn de mogelijkheden voor het Koopcentrum ongedaan gemaakt.
Het standpunt van het college van burgemeester en wethouders van Woensdrecht is als volgt: 1. De diverse beleidsdocumenten die ten grondslag hebben gelegen aan het voorontwerp dat in augustus 2007 ter inzage heeft gelegen, worden in de plantoelichting behandeld. Tevens wordt hier nader ingegaan op de concentratiegedachte.
16
2.
3. 4.
5.
6. 7. 8. 9.
Bij het opstellen van het voorontwerp bestemmingsplan in 2004 is geconstateerd dat voor bepaalde delen van het plangebied er bestemmingsplannen met uiteenlopende regelingen golden en dat voor de overige delen geen bestemmingsplan gold. Dit laatste houdt in dat voor die delen de bouwverordening van toepassing is. Gezien de “lappendeken” aan vigerende planologische regimes in het plangebied van het voorontwerp bestemmingsplan “Centrum Hoogerheide” is gekozen voor een regeling, die functioneel en ruimtelijk het meest wenselijk is. Opgemerkt zij dat het ongebruikelijk is dat in een plantoelichting een analyse tussen de vigerende planologische regimes en het toekomstige planologisch regime op te nemen. De opmerking wordt voor kennisgeving aangenomen. De voorgestelde regeling in het nog ter inzage te leggen ontwerp bestemmingsplan maakt het voor ondernemers mogelijk om in het noordelijk deel van de Raadhuisstraat met de bestemming “Centrum-2” hun bedrijf uit te oefenen en uit te breiden. Een persoongebonden overgangsrecht is niet aan orde, evenmin een schadeloosstelling. Aanvankelijk is voor de projecten “Raadhuisplein” en “Kerkpad” een vrijstellingsprocedure ex artikel 19, lid 1 van de Wet op de Ruimtelijke Ordening gevolgd. Aangezien de twee vrijstellingsprocedures nog gaande waren, is gekozen voor een wijzigingsbevoegdheid in het voorontwerp bestemmingsplan. Indien mocht blijken dat om welke reden dan ook de gevraagde vrijstelling / bouwvergunning niet zou kunnen worden verleend dan zou de wijzigingsbevoegdheid kunnen worden aangepast om een ander bouwplan mogelijk te maken én zou de huidige situatie daarvan geen nadeel ondervinden. Zie B.1, punt 2 en B.3, punt 1 Uitgangspunt binnen het gebied van Centrum-2 is dat de feitelijke situatie als primaire bestemming is vastgelegd. Het perceel Raadhuisstraat 28-30 wordt niet onder het overgangsrecht gebracht. Niet duidelijk is wat met de mogelijkheden voor het Koopcentrum wordt bedoeld. De opmerking wordt voor kennisgeving aangenomen.
B.11 Woningstichting Soomland, Postbus 75, 4600 AB Bergen op Zoom De inspraakreactie luidt kort samengevat als volgt:
1.
2. 3. 4.
5. 6.
Gelet op de gesloten realisatieovereenkomst, de inmiddels gestarte artikel 19 WRO procedure en de besluitvorming over het project “Raadhuisplein” mocht worden verwacht dat het project in het voorontwerp bestemmingsplan in de vorm van een gedetailleerde bestemming met een rechtstreekse bouwtitel zou zijn opgenomen. De begrenzing van de wijzigingsbevoegdheid voor het project “Raadhuisplein” is niet duidelijk en biedt daardoor onvoldoende rechtszekerheid. De wijzigingsbevoegdheid is gekoppeld aan een beeldkwaliteitplan, dat reeds beschikbaar is. De zorgwoningen, die deel uitmaken van het project, zijn niet in de wijzigingsbevoegdheid opgenomen. Het is onvoldoende duidelijk of de definitie van een zorgwoning uit het Programma van Eisen overeenkomt met die uit de wijzigingsbevoegdheid bij het onderdeel “maatschappelijk”. Inspreker verzoekt bij artikel 3.6.1.1 sub b toe te voegen de realisatie van een woonzorg- en dagactiviteitenvoorziening voor mensen met een begeleidings- en/of zorgvraag. De formulering in artikel 3.6.1.1, lid c onder de eerste 4 (ten onrechte zijn twee nummers 4 opgenomen) biedt onvoldoende rechtszekerheid. 17
7.
8. 9. 10. 11.
12. 13. 14.
15. 16.
17. 18. 19. 20. 21.
22. 23.
In de tweede 4 onder lid c van artikel 3.6.1.1 is onvoldoende duidelijk en ook niet juist wat wordt onder de Jan van der Heijdenstraat verstaan. Dit is belangrijk in verband met de realisatie van de verschillende functies. Het is onvoldoende rechtszeker waar de bestemmingen “Centrum-1”, “Maatschappelijk”, “VerkeerVerblijf” en “Wonen” kunnen worden gerealiseerd. Voorschriften met het betrekking tot maximale winkelvloeroppervlaktes horen niet in een bestemmingsplan. Bovendien ontbreekt een afwegingskader. Het is niet duidelijk wat verstaan wordt onder nieuwvestiging. De winkelvloeroppervlakte in de Raadhuisstraat is beperkt. Het is niet duidelijk of het netto of bruto vierkante meters betreft. Inspreker beveelt aan een systematiek op te nemen hoe de oppervlaktes worden berekend. Verder stelt inspreker voor om geen absoluut maximum oppervlak op te nemen maar de mogelijkheden af te leiden van het totale beschikbare oppervlak. Het begrip zorgwoning is niet gedefinieerd. Bovendien hoort dit niet in de voorschriften van een bestemmingsplan. De bepaling dat voldaan dient te worden aan de gemeentelijke parkeernormen biedt onvoldoende rechtszekerheid. In de loop van de tijd kunnen deze normen zich wijzigen. De belemmeringen, die genoemd worden onder artikel 3.6.1.2, lid 1g zouden moeten worden uitgebreid met de bepaling “dan wel die belemmeringen op verantwoorde wijze kunnen worden weggenomen”. Dit geldt eveneens voor de leden 2e, 3f en 4d van artikel 3.6.1.2.. Nadat de bestemmingen zijn gewijzigd naar “Centrum-1” is niet duidelijk hoe sub b13 van artikel 2.1.1.2 zal functioneren. Datzelfde geldt voor de leden 15, 16 en 17. In de wijzigingsbevoegdheid wordt bij “Maatschappelijk” als voorwaarde vermeld een woonzorgcomplex voor verstandelijk gehandicapten. Een dergelijk specifiek voorschriften hoort niet in een bestemmingsplan. Immers de zorg voor senioren moet ook worden toegestaan. Daarnaast ontbreekt een dagactiviteitencentrum behorende bij het woonzorgcomplex. – Inspreker verzoekt het bebouwingspercentage voor de bestemming “Wonen” te verruimen tot 70%. Op grond van het bestemmingsplan is de parkeergarage onder detailhandel of wonen niet mogelijk. Inspreker vraagt zich of het uitsterfbeleid van winkels op de bestemming “Centrum-2” wordt vormgegeven, nu nieuwvestiging op deze bestemming niet wordt uitgesloten. Er wordt een actief beleid van gemeentewege gemist om de verkeersoverlast in de Raadhuisstraat terug te brengen. Verder wordt in de toelichting teveel benadrukt dat de parkeergarage onder het Raadhuisplein voor bezoekersverkeer is. De parkeergarage zal juist voor bewoners en omwonenden functioneren. Er zit spanning tussen de leden 9 en 13 van de voorschriften van de bestemming “Centrum-2”. Met betrekking tot het project “Kerkpad” wordt een wijziging naar de bestemming “VerkeerVerblijf” gemist.
Het standpunt van het college van burgemeester en wethouders van Woensdrecht is als volgt: 1. t/m 9. Het bestemmingsplan wordt hierop aangepast. 10. t/m 12. In de planvoorschriften van het ontwerp bestemmingsplan speelt dit begrip geen rol meer. 18
13. De opmerking is correct. Het wijzigen van dergelijke normen hangt samen met de dynamiek van de samenleving en derhalve met de dynamiek van de bewinkeling. 14. Het bestemmingsplan wordt hierop aangepast. 15, 16, 18, 19 en 23: Aangezien het project positief wordt bestemd, komen de voorschriften met betrekking tot de wijzigingsbevoegdheid te vervallen. De planvoorschriften en/of –kaart worden hierop aangepast. 17. – 20. In het ontwerp bestemmingsplan wordt geregeld dat functieverandering in Centrum-2 enkel mogelijk is met gebruikmaking van een wijzigingsbevoegdheid. In deze bevoegdheid is geregeld dat functieverandering enkel mogelijk is indien het een uitbreiding betreft van een naastgelegen bestaand bedrijf. Op die manier krijgen bestaande ondernemers ruime uitbreidingsmogelijkheden, maar wordt nieuwvestiging ingeperkt. 21. In relatie tot de herinrichting van de Scheldeweg zal de totale verkeersafwikkeling van het centrum van Hoogerheide nader worden onderzocht. 22. De planvoorschriften worden nader bezien en zo mogelijk aangepast. B.12 P. Tummers en A. Tummers-Stuijts, Raadhuisstraat 40, 4631 NG Hoogerheide De inspraakreactie luidt kort samengevat als volgt:
1. 2.
Gezien de regiofunctie van Hoogerheide dient de Raadhuisstraat in zijn geheel dan wel een zo groot mogelijk deel ervan als “Centrum-1” te worden bestemd. Zowel de bestemming “Centrum-1” als de bestemming “Centrum-2” bevat beperkingen ten aanzien van de uitbreiding van de winkelvloeroppervlaktes met dien verstande dat voor de eerstgenoemde bestemming de beperkingen wat minder streng zijn. Het is bezwaarlijk dat beperkingen in de ontwikkelingsruimte worden opgelegd aan ondernemers. Verder is het niet acceptabel dat huidige functies op de bestemming “Centrum-2” niet mogen worden gewijzigd naar andere functies. Tenslotte zal het voorontwerp bestemmingsplan leiden tot een grote waardedaling van de panden met de bestemming “Centrum-2” en worden de beide woningstichtingen bevoordeeld doordat zij kunnen uitbreiden ten koste van de mogelijkheden van de bestaande ondernemers.
Het standpunt van het college van burgemeester en wethouders van Woensdrecht is als volgt: 1. Zie B.1, punt 2 2. In aansluiting op het gestelde onder punt 1 kan het volgende worden gesteld. Bestaande ondernemers hebben in Centrum-1 en Centrum-2 dezelfde mogelijkheden. In de voorschriften van het ontwerp bestemmingsplan wordt voor zowel de bestemming “Centrum-1” als de bestemming “Centrum-2” mogelijk gemaakt, onder voorwaarden, dat een perceel tot aan de achterste perceelsgrens wordt bebouwd. De overige opmerkingen worden voor kennisgeving aangenomen. B.13 HSH Doe het zelf, Raadhuisstraat 71, 4631 NB Hoogerheide Zie inspraakreactie B.12, P. Tummers en A. Tummers-Stuijts
19
B.14 Daalmans Mode, Raadhuisstraat 75, 4631 NC Hoogerheide Zie inspraakreactie B.12, P. Tummers en A. Tummers-Stuijts B.15 Schildersbedrijf Daalmans, Raadhuisstraat 7, 4631 NA Hoogerheide Zie inspraakreactie B.12, P. Tummers en A. Tummers-Stuijts B.16
J. Dingemans namens Dingemans Beheer BV en als particulier, Raadhuisstraat 135, 4631 ND Hoogerheide De inspraakreactie luidt kort samengevat als volgt:
1.
2.
3. 4.
Het pand Raadhuisstraat 33 is begin 2006 aangekocht met het plan het te verbouwen tot winkelruimte en het eventueel te gebruiken voor uitbreidingsplannen van de exploitanten van het Chinees restaurant aan de Raadhuisstraat 35 en de shoarmazaak aan de Flemingstraat 1a. Ten gevolge van het voorontwerp bestemmingsplan kan het voorgenomen plan niet worden uitgevoerd en is aanzienlijke schade ontstaan. In de omliggende gemeenten Bergen op Zoom en Roosendaal zijn onlangs enkele grote uitbreidingen aan winkelvloeroppervlak gerealiseerd, namelijk de meubelboulevard en het Paradeplan in Bergen op Zoom en Rosada Factory Outlet in Roosendaal. Om de concurrentiepositie van Hoogerheide te handhaven en eventueel te versterken is het beperken van een uitbreiding van het winkelvloeroppervlak niet gepast. Aangezien woningen in de Raadhuisstraat niet mogen worden verbouwd tot winkels, vraagt inspreker zich af hoe een gesloten winkelfront dan kan worden bereikt. Het is niet rechtvaardig dat twee woningstichtingen alle uitbreidingsruimte aan winkelvloeroppervlak mogen invullen als compensatie voor het realiseren van twee woningbouwprojecten. De gevolgen zijn een opdrijving van de huur- en koopprijzen van onroerend goed, een toename van de parkeerproblemen door de concentratie van winkelruimte in en een monopolie van de woningstichtingen met betrekking tot de verhuur van winkelruimte in het gebied met de bestemming “Centrum-1”.
Het standpunt van het college van burgemeester en wethouders van Woensdrecht is als volgt: 1. Nadat het pand Raadhuisstraat 33 begin 2006 is aangekocht, is er (ruim) een jaar verstreken eer het voorontwerp bestemming ter inzage gelegd. In die tussenliggende periode had inspreker de gelegenheid gehad om zijn plannen met de gemeente te bespreken, de eventueel benodigde vergunningen aan te vragen of de plannen uit te voeren. In het ontwerp bestemmingsplan is het feitelijk gebruik als bestemming opgenomen. 2. Zie B.8, punt 2. 3. Het ontwerp bestemmingplan biedt zowel in de bestemming “Centrum-1” als “Centrum-2” de mogelijkheid om panden met de aanduiding “wonen” te wijzigen naar een ander gebruik. 4. De voorschriften in het ontwerp bestemmingsplan zijn zodanig dat er geen sprake is van exclusiviteit voor beide woningstichtingen.
20
B.17 R.A.M. Jansen en E.J. Jansen-Oerlemans, Garry Horselaan 1, 4631 NS Hoogerheide De inspraakreactie luidt kort samengevat als volgt: 1. De percelen Raadhuisstraat 46 (sectie B nr. 2646) en 48 (sectie B nr. 2647) zijn bestemd als respectievelijk “Wonen” en “Centrum-2”. Ten opzichte van het vigerende planologische regime, dat ruime mogelijkheden aan deze percelen geeft, worden de mogelijkheden thans beperkt. Dit leidt tot een waardevermindering en een verlies aan economische gebruiksmogelijkheden. 2. Zie inspraakreactie B.10, B.A. de Nijs van Aannemersbedrijf B. de Nijs – Soffers 3. Zie inspraakreactie B.10, B.A. de Nijs van Aannemersbedrijf B. de Nijs – Soffers 4. Zie inspraakreactie B.10, B.A. de Nijs van Aannemersbedrijf B. de Nijs – Soffers 5. Zie inspraakreactie B.10, B.A. de Nijs van Aannemersbedrijf B. de Nijs – Soffers 6. Zie inspraakreactie B.10, B.A. de Nijs van Aannemersbedrijf B. de Nijs – Soffers Het standpunt van het college van burgemeester en wethouders van Woensdrecht is als volgt: 1. De opmerking wordt voor kennisgeving aangenomen. 2. Zie inspraakreactie B.10, B.A. de Nijs van Aannemersbedrijf B. de Nijs – Soffers 3. Zie inspraakreactie B.10, B.A. de Nijs van Aannemersbedrijf B. de Nijs – Soffers 4. Zie inspraakreactie B.10, B.A. de Nijs van Aannemersbedrijf B. de Nijs – Soffers 5. Zie inspraakreactie B.10, B.A. de Nijs van Aannemersbedrijf B. de Nijs – Soffers 6. Zie inspraakreactie B.10, B.A. de Nijs van Aannemersbedrijf B. de Nijs – Soffers B.18 J. van de Ven, Raadhuisstraat 47, 4631 NB Hoogerheide De inspraakreactie luidt kort samengevat als volgt:
1. 2.
3.
Het gedeelte van de Raadhuisstraat ten noorden van de Prins Bernhardstraat wordt gedegradeerd tot Centrum-2 gebied. Volgens het voorontwerp bestemmingsplan ligt het zwaartepunt van de detailhandel aan de zuidzijde van de Raadhuisstraat, terwijl dit ligt vanaf de Wouwbaan tot aan het nieuw te ontwikkelen Raadhuisplein. Daar is de sterkste winkelconcentratie. Gelet hierop is niet helder waarom de zuidzijde van de Raadhuisstraat en de noordzijde van de Ossendrechtseweg bestemd is als “Centrum 1”. Verder is niet duidelijk waarom het te ontwikkelen Raadhuisplein het centrale plein zal zijn daar het dan zal liggen aan het rand van het centrum. Zowel de bestemming “Centrum-1” als de bestemming “Centrum-2” bevat beperkingen ten aanzien van de uitbreiding van de winkelvloeroppervlaktes met dien verstande dat voor de eerstgenoemde bestemming de beperkingen wat minder streng zijn. Als gevolg van de twee projecten “Raadhuisplein” en “Kerkpad” en de beperkingen uit het bestemmingsplan worden de huidige eigenaren van panden gedupeerd. In de loop van de tijd zijn panden ontwikkeld en uitgebreid en is er op kansen ingespeeld. Verder zal het voorontwerp bestemmingsplan leiden tot een grote waardedaling van de panden met de bestemming “Centrum-2” en worden de beide woningstichtingen bevoordeeld doordat zij kunnen uitbreiden ten koste van de mogelijkheden van de bestaande ondernemers.
Het standpunt van het college van burgemeester en wethouders van Woensdrecht is als volgt: 1. Het noordelijk deel van de Raadhuisstraat wordt bestemd als “Centrum-2”. Deze bestemming biedt ondernemers voldoende mogelijkheden om hun bedrijf uit te oefenen dan wel uit te breiden. 21
2.
3.
In het ontwerp bestemmingsplan loopt de begrenzing van de bestemming “Centrum-1” vanaf de Putseweg tot aan de Flemingstraat. Op die manier wordt het centrumgebied direct gekoppeld aan de diverse mogelijkheden die er zijn om te parkeren. Met betrekking tot de percelen aan de Ossendrechtseweg is het bestemmingsplan aangepast. Zie B.12, punt 2
B.19 Keurslagerij J.A. Geijlings, Raadhuisstraat 53, 4631 NB Hoogerheide Zie inspraakreactie B.12, P. Tummers en A. Tummers-Stuijts B.20 F. en E. van Ravels, Putseweg 56, 4631 CN Hoogerheide De inspraakreactie luidt kort samengevat als volgt:
1.
2.
3.
Gezien de regiofunctie van Hoogerheide dient de Raadhuisstraat in zijn geheel dan wel een zo groot mogelijk deel ervan als “Centrum-1” te worden bestemd. Er kan niet voorbij worden gegaan aan de ligging van het huidige zwaartepunt van detailhandel (van de Suijkerpoort tot aan het nieuw te ontwikkelen Raadhuisplein) en de parkeergelegenheid op het Lucasplein. Bij de huidige indeling van de Raadhuisstraat wordt het gebruik van het Lucasplein als parkeergelegenheid een stuk minder aantrekkelijk en komt het Raadhuisplein, wat het centrale dorpsplein zou moeten worden, nu te liggen aan de rand van het centrum. Met de ligging van een plein aan de rand van het centrum en de verplaatsing van het centrum zuidwaarts verliest de straat zijn evenwicht. Zowel de bestemming “Centrum-1” als de bestemming “Centrum-2” bevat beperkingen ten aanzien van de uitbreiding van de winkelvloeroppervlaktes met dien verstande dat voor de eerstgenoemde bestemming de beperkingen wat minder streng zijn. Het is bezwaarlijk dat beperkingen in de ontwikkelingsruimte worden opgelegd aan ondernemers. Verder is het niet acceptabel dat huidige functies op de bestemming “Centrum-2” niet mogen worden gewijzigd naar andere functies. Tenslotte zal het voorontwerp bestemmingsplan leiden tot een grote waardedaling van de panden met de bestemming “Centrum-2” en worden de beide woningstichtingen bevoordeeld doordat zij kunnen uitbreiden ten koste van de mogelijkheden van de bestaande ondernemers. De motie, die tijdens de raadsvergadering van 29 maart 2007 unaniem is aangenomen, komt niet genoeg naar voren in de ontwikkeling van het centrum.
Het standpunt van het college van burgemeester en wethouders van Woensdrecht is als volgt: 1. Zie B.1, punt 2 In het ontwerp bestemmingsplan loopt de begrenzing van de bestemming “Centrum-1” vanaf de Huijbergseweg tot aan de Flemingstraat”. Op die manier wordt het centrumgebied direct gekoppeld aan de diverse mogelijkheden die er zijn om te parkeren. 2. Zie B.12, punt 2 3. Zowel in het voorontwerp bestemmingsplan als in het nog ter inzage te leggen ontwerp bestemmingsplan is rekening gehouden met de raadsmotie d.d. 29 maart 2007. De beide bestemmingen “Centrum-1” en “Centrum-2” bieden ondernemers voldoende mogelijkheden om hun bedrijf uit te oefenen dan wel uit te breiden.
22
B.21 Bakkerij Van Egeraat, Raadhuisstraat 38, 4631 NG Hoogerheide De inspraakreactie luidt kort samengevat als volgt:
1. 2. 3. 4.
5.
Inspreker heeft bezwaar tegen het beperken van de uitbreidingsmogelijkheden voor het perceel Raadhuisstraat 38. Inspreker heeft bezwaar tegen het onderscheid tussen de bestemmingen “Centrum-1” en “Centrum-2” en de nadelen, die daaruit voortvloeien voor het bedrijf. Inspreker heeft bezwaar tegen het opleggen van een bebouwingsvrije zone op het perceel Raadhuisstraat 38. Inspreker verzoekt dat de gemeente schriftelijk verklaart dat bij een eventuele verkoop van de percelen Raadhuisstraat 38 de bestemming niet wordt gewijzigd. Indien de bestemming wordt gewijzigd zal inspreker een financiële vergoeding eisen die in overeenstemming is met het geleden verlies bij verkoop. Inspreker stelt het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Woensdrecht aansprakelijk voor de opgelopen schade indien het voorontwerp bestemmingsplan “Centrum Hoogerheide” geformaliseerd wordt.
Het standpunt van het college van burgemeester en wethouders van Woensdrecht is als volgt: 1. Zie B.16, punt 2. 2. Het noordelijk deel van de Raadhuisstraat wordt bestemd als “Centrum-2”. Deze bestemming biedt ondernemers voldoende mogelijkheden om hun bedrijf uit te oefenen dan wel uit te breiden. 3. Zie B.3, punt 1 4. Zie B.8, punt 5 5. De mededeling wordt voor kennisgeving aangenomen. B.22 J. Smits en M.P.L. Berendsen, Raadhuistraat 44, 4631 NG Hoogerheide Zie inspraakreactie B.12, P. Tummers en A. Tummers-Stuijts B23 A.M.J.M. Duijnstee / Brabant Optiek, Raadhuisstraat 5, 4631 NA Hoogerheide Zie inspraakreactie B.12, P. Tummers en A. Tummers-Stuijts B.24 J. van Hoof / Van Hoof Schoenmode, Raadhuisstraat 20, 4631 NE Hoogerheide Zie inspraakreactie B.12, P. Tummers en A. Tummers-Stuijts B.25 N. de Bruyn / Boubys, Raadhuisstraat 73, 4631 NB Hoogerheide Zie inspraakreactie B.12, P. Tummers en A. Tummers-Stuijts B.26 N Timmermans, Raadhuisstraat 49, 4631 NB Hoogerheide Zie inspraakreactie B.12, P. Tummers en A. Tummers-Stuijts
23
B.27 Fam. De Bruyn-Stuyts, Raadhuisstraat 73, 4631 NB Hoogeheide De inspraakreactie luidt kort samengevat als volgt:
1.
2. 3. 4.
Door de goot- en bouwhoogte van 10 en 15 meter van het nieuwbouwproject aan de Raadhuisplein zal in bepaalde seizoenen tijdens de namiddag en avond geen zonlicht vallen in de woning van insprekers. Hierdoor wordt het woongenot verminderd. Vanaf het dakterras op het bovenste appartement hebben mensen inkijk in de woning van insprekers. Dit beïnvloedt in ernstige mate en op negatieve wijze van de privacy van insprekers. Het nieuwbouwproject aan de Raadhuisplein is veel hoger dan de bebouwing in de omgeving (goot- en bouwhoogte van 4-5 meter en 8-9 meter) Door de bebouwing van een gezichtbepalend gedeelte beduidend hoger te maken verliest de Raadhuisstraat op deze plaats haar vijftiger jaren karakteristiek.
Het standpunt van het college van burgemeester en wethouders van Woensdrecht is als volgt: 1. Voor het project Raadhuisplein is een zelfstandige projectprocedure doorlopen. Daarbinnen heeft een afweging plaatsgevonden tussen de verschillende belangen. De provincie als toezichthouder op de gemeente heeft met de motivatie van de afwegingen in kunnen stemmen. 2. Het bouwplan voorziet niet in een terras op het bovenste appartement aan de zijde van de Raadhuisstraat tegenover het pand Raadhuisstraat 73. 3. In de ruimtelijke onderbouwing d.d. september 2007 voor het project “Raadhuisplein” wordt uitvoerig ingegaan op het ontwerp in relatie tot de welstandsnota. Op 30 augustus 2006 heeft de welstandscommissie geoordeeld dat het schetsplan qua hoofdopzet, bouwhoogte en uitstraling past in de omgeving. 4. Zie antwoord bij punt 3. B.28 VVR Architecten namens notaris mr. Hoogerheide De inspraakreactie luidt kort samengevat als volgt:
1.
2.
M.A.C.
Vermunt,
Huijbergseweg
22,
De heer Vermunt is voornemens zijn huidig kantoor te verhuizen naar de nieuwe locatie op de hoek Putseweg-Huijbergseweg. De heer Vermunt heeft VVR Architecten gevraagd een plan te ontwikkelen voor de nieuwe locatie en de huidige locatie Huijbergseweg 22 met nr. 24 te herontwikkelen. De planontwikkeling voor de nieuwe locatie aan het Van der Meulenplein wordt in het voorontwerp bestemmingsplan belemmerd, namelijk de maximale diepte voor een hoofdgebouw (15 meter) en de toegestane maximale oppervlakte. Voor de herontwikkeling van de locatie Huijbergseweg 22 wenst inspreker, eventueel in samenspraak met de stedenbouwkundige, een kader te willen scheppen voor de realisatie van een wooncomplex al dan niet in combinatie met zorg.
Het standpunt van het college van burgemeester en wethouders van Woensdrecht is als volgt: 1. De locatie krijgt in het ontwerp bestemmingsplan de bestemming “Kantoor”. 2. De gemeente heeft inmiddels aangegeven dat de ontwikkeling van een woonzorgcomplex op de bewuste locatie planologisch niet wenselijk wordt geacht.
24
B.29 J.S. Smits en M.P.L. Berendsen / Café De Herberg, Raadhuisstraat 44, 4631 NG Hoogerheide De inspraakreactie luidt kort samengevat als volgt:
1. 2. 3.
Insprekers maken bezwaar tegen de bevriezing van de horecafunctie op het perceel Raadhuisstraat 44. Insprekers maken bezwaar tegen de beperkingen in het Centrum-2 gebied (uitbreidingspercentage e.d.). Insprekers maken bezwaar tegen de bebouwingsvrije zone ten opzichte van het vastgestelde bestemmingsplan “Jan van der Heijdenstraat”.
Het standpunt van het college van burgemeester en wethouders van Woensdrecht is als volgt: 1. De bestemming “Centrum-2” met de aanduiding “horeca” biedt de insprekers voldoende mogelijkheden om hun horecabedrijf uit te oefenen dan wel uit te breiden. Het bestemmingsplan biedt tevens mogelijkheden om, onder voorwaarden, om te schakelen naar een andere functie. 2. Zie B.12, punt 2. 3. Zie B.3, punt 1 B.30 B.J. Harmers, Raadhuisstraat 31, 4631 NA Hoogerheide De inspraakreactie luidt kort samengevat als volgt:
1.
2. 3.
4.
Insprekers verzoekt de geldende bestemming voor het perceel Raadhuisstraat 31 in het nieuwe bestemmingsplan te continueren. Thans is gevestigd op het betreffende perceel massagestudio The Five Senses. Insprekers verzoeken de uitbreidingsmogelijkheden in het voorontwerp bestemmingsplan te wijzigen in een bebouwingspercentage van 80% van het perceelsoppervlak voor wonen en zakelijk. Insprekers verzoeken één bestemming voor de gehele Raadhuisstraat op te nemen en iedereen dezelfde planologische mogelijkheden te bieden. Tevens verzoeken insprekers een meer evenredige spreiding van de ondernemingen over de Raadhuisstraat mogelijk te maken. Insprekers verzoeken dat de gemeente schriftelijk verklaart dat bij een eventuele verkoop van het perceel Raadhuisstraat 31 en de woning de bestemming niet wordt gewijzigd.
Het standpunt van het college van burgemeester en wethouders van Woensdrecht is als volgt: 1. In november 2008 heeft nogmaals een inventarisatie van het gebruik van de panden in de Raadhuisstraat plaatsgevonden. Tijdens deze inventarisatie is geconstateerd dat het pand de uitstraling heeft van een woning. Het college is daarom van mening dat de massagestudio een aan huis gebonden beroep betreft. Het perceel heeft daarom de aanduiding “wonen”. 2. Zie B.8, punt 2 3. Zie B.1, punt 2 4. Zie B.8, punt 5 B.31 N.F. Plat, Raadhuisstraat 32, 4631 NG Hoogerheide De inspraakreactie luidt kort samengevat als volgt:
1.
Inspreker verzoekt de vigerende bestemming (detailhandel) te behouden daar er nog steeds op kleine schaal handel wordt bedreven. 25
2.
Volgens het voorontwerp bestemmingsplan is op het achterste perceelsgedeelte geen bebouwing meer mogelijk. Inspreker heeft daar en hobbyruimte gepland. Hij vindt het onredelijk om bebouwing op het achterste deel van zijn perceel en andere percelen te weigeren gezien de plannen voor bebouwing aan de Scheldeweg.
Het standpunt van het college van burgemeester en wethouders van Woensdrecht is als volgt: 1. In november 2008 heeft nogmaals een inventarisatie van het gebruik van de panden in de Raadhuisstraat plaatsgevonden. Tijdens deze inventarisatie is geconstateerd dat het pand de uitstraling heeft van een woning. Het college is daarom van mening dat de detailhandel die wordt gevoerd, een aan huis gebonden beroep betreft. Het perceel heeft daarom de aanduiding “wonen”. 2. Zie B.3, punt 1 B.32 F.A.J. Jansen, Raadhuisstraat 43, 4631 NB Hoogerheide De inspraakreactie luidt kort samengevat als volgt: 1. Inspreker vindt dat het advies van de PPC gezien moet worden als niet meer dan een advies en dat
de gemeente een eigen autonoom beleid moet voeren. Bovendien is niet het advies gegeven of de aanbeveling gedaan om de detailhandel in het zuidelijk deel te concentreren “ten kosten van“ het noordelijk deel; 2. De motie, die tijdens de raadsvergadering van 29 maart 2007 unaniem is aangenomen, komt niet genoeg naar voren in de ontwikkeling van het centrum; 3. Inspreker vindt dat de planvoorschriften een flexibel beleid in de weg staan; 4. Inspreker vindt dat de opgenomen uitwerkings- en vrijstellingsmogelijkheden willekeur in de hand werken en afbreuk doen aan de rechtszekerheid; 5. Inspreker is van mening dat de gemeente voor het hele centrumgebied een DPO had moeten laten uitvoeren; 6. Inspreker geeft aan dat de kadastrale situatie van het voorontwerp-bestemmingsplan verouderd is; 7. Inspreker vindt dat het Raadhuisplein het middelpunt van het centrum dient te zijn; 8. Inspreker stelt dat de winkelconcentratie in het zuidelijk deel wordt overschat ten opzichte van de winkelconcentratie in het noordelijk deel; 9. Door de inspreker wordt aangegeven dat het mogelijk zou moeten zijn om woningen die naast bestaande detailhandelsvestigingen gesitueerd zijn, te mogen herbestemmen ten behoeve van de uitbreiding van die detailhandelsvestigingen; 10. Inspreker maakt bij het project Kerkpad bezwaar tegen het bouwen van winkels aan de achterzijde van het complex, waardoor het uitzicht op het polderlandschap wordt vertroebeld en het cultuurhistorisch hellend vlak wordt verstoord; Het standpunt van het college van burgemeester en wethouders van Woensdrecht is als volgt: 1. Het is juist dat het advies van de PPC niet dwingend is. Het is desalniettemin verstandig om met de opmerkingen van de PPC rekening te houden met het oog op de vervolg-procedure. In het ontwerp-bestemmingsplan is geen sprake van het toestaan van ontwikkelingen in het zuidelijk deel van de Raadhuisstraat “ten koste van” het noordelijk deel. In haar huidig functioneren is de Raadhuisstraat geen winkelstraat, maar een straat waarin winkels aanwezig zijn. Het zwaartepunt van de bewinkeling bevindt zich in het zuidelijk deel van de straat. Dit is niet 26
bewerkstelligd door een bestemmingsplan en regelgeving, maar een gevolg van de dynamiek in de bewinkeling. Dit is een proces dat al jaren aan de gang is. In het nieuwe bestemmingsplan voor de Raadhuisstraat wordt in de regelgeving aangesloten bij dit proces. De gemeente maakt van een straat geen winkelstraat, dat doen de ondernemers en investeerders. Bestaande ondernemers hebben in Centrum-1 en Centrum-2 dezelfde mogelijkheden. 2. Zowel in het voorontwerp bestemmingsplan als in het nog ter inzage te leggen ontwerp bestemmingsplan is rekening gehouden met de raadsmotie d.d. 29 maart 2007. In beide bestemmingen “Centrum-1” en “Centrum-2” zijn ontwikkelingen mogelijk. 3. De planvoorschriften in het ontwerp bestemmingsplan zijn aangepast ten opzichte van het voorontwerp bestemmingsplan ondermeer in die zin dat van meer flexibiliteit sprake is. 4. De in het ontwerp bestemmingsplan aanwezige ontheffingen en wijzigingsbevoegdheden hebben ook met flexibiliteit te maken. 5. Doordat de opdracht voor het DPO is verstrekt door de beide initiatiefnemers van de grote projecten in de Raadhuisstraat zou de indruk kunnen ontstaan dat naar het gewenste resultaat is toegerekend. Dit is niet het geval. In een aanvullend DPO, in opdracht van de gemeente, wordt nader ingegaan op de mogelijkheden voor de zittende ondernemers in de gehele straat. 6. Dit is correct. In het ontwerp bestemmingsplan zal de juiste kadastrale ondergrond worden gebruikt. 7. In het ontwerp bestemmingsplan loopt de begrenzing van de bestemming “Centrum-1” vanaf de Putseweg tot aan de Flemingstraat. Het is niet wezenlijk wat nu het centrum is in de Raadhuisstraat als geheel. Door de aanwezigheid van meerdere zwaartepunten zal de attractiviteit van de Raadhuisstraat als straat met centrumvoorzieningen toenemen. 8. Zie de beantwoording bij vraag 1. 9. In het ontwerp bestemmingsplan wordt deze mogelijkheid opgenomen. 10. In het project Kerkpad zijn voorzieningen in de sfeer van winkels, kantoren, dienstverlening en horeca mogelijk. Dit betekent dat aan de achterzijde sprake kan zijn van dienstverlening en kantoren in plaats van winkels. Hoewel niet voorgeschreven in het ontwerp-bestemmingsplan ligt het voor de hand dat de meest op het publiek gerichte activiteiten (voor winkels geldt dit zondermeer) aan de zijde van de Raadhuisstraat worden gesitueerd.
Op XX december 2008 zijn alle personen en instanties die een reactie hebben ingediend op de hoogte gebracht van het besluit van het college ten aanzien van de ingediende reactie.
27
2. PRESENTIELIJST INSPRAAKAVOND 11 SEPTEMBER 2007
Naam
Adres
Postcode
Woonplaats
P. de Koeijer
Boerenverdriet 20
4613 AK
Bergen op Zoom
Dhr. / mevr. Kusters
Struikenlaan 20
4631 AN
Hoogerheide
P. Vorstenbosch
Schapendreef 21
4631 BK
Hoogerheide
M. Mouwen
Putseweg 24
4631 CM
Hoogerheide
F. van Ravels
Putseweg 56
4631 CN
Hoogerheide
V. Huygens
Buys Ballotstraat 12
4631 GW
Hoogerheide
J. Pijnen
Pasteurstraat 2
4631 LG
Hoogerheide
R. van der Ha
Bijentiende 17
4631 MB
Hoogerheide
B.J. Harmers
Raadhuisstraat 31
4631 NA
Hoogerheide
R. Daalmans
Raadhuisstraat 7
4631 NA
Hoogerheide
J. van der Ven
Raadhuisstraat 47
4631 NB
Hoogerheide
R. de Bruyn
Raadhuisstraat 73
4631 NB
Hoogerheide
J. Dingemans
Raadhuisstraat 130
4631 ND
Hoogerheide
J. van Hoof
Raadhuisstraat 20
4631 NE
Hoogerheide
N.F. Plat
Raadhuisstraat 32
4631 NG
Hoogerheide
J.A.P.M. de Vos
Raadhuisstraat 34
4631 NG
Hoogerheide
F. Tummers
Raadhuisstraat 40
4631 NG
Hoogerheide
J. Smits
Raadhuisstraat 44
4631 NG
Hoogerheide
R.A.M. Jansen
Raadhuisstraat 46-48
4631 NG
Hoogerheide
MIWO
Raadhuisstraat 60
4631 NG
Hoogerheide
C. Nuijten
Onderstal 5
4631 NN
Hoogerheide
H.L.L.M. Jacobs
Onderstal 9
4631 NN
Hoogerheide
E. Jansen
Garry Horselaan 1
4631 NS
Hoogerheide
A. van der Wijst
Canadalaan 10
4631 NV
Hoogerheide
B. de Nijs
Kooiweg 20
4631 SZ
Hoogerheide
A. van Zweden
Nederheide 9
4634 TH
Woensdrecht
28
3. VERSLAG INSPRAAKAVOND 11 SEPTEMBER 2007
Mevrouw van Ravels: Leven we nog in een democratie? In het midden van de Raadhuisstraat staat het oude raadhuis. Vanuit die plek zou naar beide kanten een centrum moeten liggen. Nu sterft Centrum – 2 langzaam uit. Antwoord:
In het verleden is de totale Raadhuisstraat bestemd tot centrumdoeleinden. Echter, door de PPC is toen aangegeven dat dit leidt tot teveel winkelgebied. Ook het HBD-rapport gaf aan dat er geconcentreerd moest worden. Voor twee projecten is vrijstelling aangevraagd. Daarvoor zijn ruimtelijke onderbouwingen opgesteld en een gezamenlijk DPO. Dit DPO is voorgelegd aan de gemeenteraad, die een positief oordeel over de plannen heeft gegeven. Naar aanleiding van deze ontwikkelingen was het noodzakelijk om keuzes te maken. Er is toen gekozen voor centrum 1 en centrum 2. Waarom moeten er dan dure meters bij (in Kerkepad en Raadhuisplein) in plaats van die meters te spreiden over de gehele Raadhuisstraat? Antwoord:
Initiatiefnemers dienden plannen in. De heer Ravels: In 2004 was er het plan om de hele Raadhuisstraat te bestemmen tot centrumgebied. Daarover is door de provincie een categorie II opmerking gemaakt. Dit houdt in dat er niet genoeg draagvlak is om de gehele Raadhuisstraat een centrumbestemming te geven. De heer de Nijs: De heer de Nijs valt de vorige spreker bij. Hij geeft aan dat als een ondernemer een investering pleegt, er altijd goed gekeken wordt of dit verstandig is. Dus een ondernemer zal niet uitbreiden als dit niet verantwoord is.
Antwoord: De provincie beoordeelt ook de bestemmingsplannen. Ook zij kijken naar wat de mogelijkheden zijn. De vorige opzet, waarbij ruime mogelijkheden werden geboden aan de ondernemers, werd echter niet positief beoordeeld door de provincie. Er werden te royale mogelijkheden geboden. Als een gemeente niets doet met een dergelijke opmerking, dan zal er geen goedkeuring aan het bestemmingsplan worden gegeven door de provincie. Dus het indienen van hetzelfde bestemmingsplan heeft geen zin. Daarom is er gekozen voor een subtiel verschil tussen Centrum 1 en Centrum 2. De heer Tummers: De Ossendrechtseweg valt momenteel onder de bestemming Centrum 1. Dit had beter Centrum 2 kunnen zijn. 29
Antwoord: Hier zullen we naar kijken. De heer van Ravels: Alle ontwikkelingen schuiven steeds verder naar de Putseweg.
Antwoord: De verschuiving is te wijten aan de ontwikkelingen die zich aandienen. De ontwikkelingen speelden zich nu eenmaal af in de zuidelijke helft van de Raadhuisstraat. Het is logisch dat een overheid zich daarop aansluit. Dit wil niet zeggen dat er in de noordelijke helft van de Raadhuisstraat niets meer mogelijk is. Indien het onderbouwd kan worden, is er ook in Centrum 2 vrijstelling mogelijk. Mevrouw van Ravels: Als je kijkt naar de huidige centrumdoeleinden, dan is er alleen een aaneengesloten gebied te vinden tussen de Wouwbaan en het Raadhuisplein. Zowel ten noorden daarvan als ten zuiden, komen woningen voor tussen de centrumdoeleinden. De toevoeging van Kerkepad gebeurt ten koste van de rest van de straat.
Antwoord: Het project Kerkepad is al ver ontwikkeld. Ergens moest een grens getrokken worden. Dit kan theoretisch overal zijn. Een logische grens ligt dan ten noorden van het project Raadhuisplein en bij het Van Der Meulenplein. Maar aan de overkant van het project Kerkepad staan allemaal woningen. Antwoord:
Een ieder zou de grens op een andere plek gelegd hebben. Leg dan het centrum tussen de Wouwbaan en het Raadhuisplein.
Antwoord: Wij zullen dit als inspraakreactie meenemen. De heer Harmers: Er is aangegeven dat er op basis van de ontwikkelingen een besluit is genomen. Welke ontwikkelingen worden bedoeld?
Antwoord: Onder andere naar aanleiding van de projecten Kerkepad en Raadhuisplein. Deze projecten moeten beiden nog uitgevoerd worden. De gemeente heeft dus zelf de ontwikkelingen bedacht.
30
Antwoord: De gemeente is van geen van deze ontwikkelingen initiatiefnemer. Het bestemmen van de gehele Raadhuisstraat tot centrumdoeleinden is niet mogelijk. Op basis van een plausibel verhaal moet er dan een keuze gemaakt worden. De heer van Ravels: Allereerst is er met de ondernemers bekeken welke wens zij hadden over waar het centrum kwam te liggen. Er is toen aangegeven dat de ondernemers graag de gehele Raadhuisstraat als centrumgebied hebben. Een categorie-II opmerking van de provincie houdt in dat de haalbaarheid aangetoond moet worden. Als een gemeente haar huiswerk goed doet, dan is het wellicht dus toch mogelijk. Maar de gemeente kan hier wellicht een andere mening over hebben. Door de ontwikkeling van Kerkepad en door het toevoegen van de Ossendrechtseweg aan Centrum 1, wordt de haalbaarheid voor de rest van de Raadhuisstraat alleen maar minder.
Antwoord: De provincie redeneert als volgt: als de gehele Raadhuisstraat tot Centrum 1 wordt bestemd, dan zijn hiervoor theoretisch heel veel klanten nodig om de theoretische oppervlakte aan detailhandel te rechtvaardigen. Dit kan dus leiden tot leegstand. Maar het opschuiven van het centrum tot en met de Ossendrechtseweg en het bijbouwen in het zuidelijk deel, gaat ten kosten van het noordelijke deel. Zonder de twee projecten in de Raadhuisstraat was het meer haalbaar geweest voor het noorden.
Antwoord: Door de PPC is aangegeven dat het bestemmingsplan dat destijds is voorgelegd niet haalbaar was. Daar moet je als gemeente iets mee doen. Mevrouw Jansen: Sinds wanneer is de Raadhuisstraat opgedeeld in noord en zuid?
Antwoord: Ook door de gemeente is gekeken naar de gehele Raadhuisstraat. Als de provincie haar goedkeuring had gegeven, was de hele straat tot centrumdoeleinden bestemd. Dit was echter niet zo, dus dan zal je iets moeten doen. Het onderscheid gaat echter niet over noord of zuid. De gemeente krijgt meer initiatieven voor het zuidelijk deel dan voor het noordelijk deel. Maar voor de Hooge Heijde lag een initiatief voor een fietsenzaak en dat mocht niet.
Antwoord: De gemeente zal een keuze moeten maken. Over een paar jaar vallen alle bestemmingsplannen onder de nieuwe Wro. Als bestemmingsplannen dan ouder zijn dan 10 jaar worden ze bevroren en kan er dus niets meer.
31
De heer van Ravels: In de motie van de gemeenteraad over de twee vrijstellingen is aangegeven dat er buiten het centrum redelijke mogelijkheden voor uitbreiding moesten komen. Tevens is aangegeven dat aan de achterzijde van het project Kerkepad woningen moeten komen. De realisatie van het project Kerkepad gaat ten koste van de vierkante meters die elders gerealiseerd zouden kunnen worden.
Antwoord: Zoals bekend, heeft de gemeenteraad ingestemd met de uitwerking van beide moties. Bestaande ondernemers in zowel Centrum-1 als Centrum-2 kunnen in de toekomst uitbreiden. De heer de Nijs: Het is bekend dat de heer van Hoof graag zijn schoenenzaak wil uitbreiden. Hoe ver kan deze ondernemer nog uitbreiden? Hoe gaat de gemeente om met de wens van deze ondernemer?
Antwoord: Met de heer Van Hoof zijn inmiddels al afspraken gemaakt over de uitbreiding. Mevrouw van Ravels: Als de gemeente opkomt voor heel de Raadhuisstraat, waarom is het dan mogelijk om detailhandel te realiseren aan de achterkant van de straat en waarom is de Ossendrechtseweg meegenomen binnen de begrenzing van Centrum-1?
Antwoord: Dit zal worden meegenomen als inspraakreactie. Er zijn verschillende distributieplanologische onderzoeken opgesteld, die allemaal een andere kant uit wijzen.
Antwoord: De drie onderzoeken geven allemaal toch eenzelfde richting aan. De heer Plat: De gemeente moet er voor de burgers zijn. Wat is dan de reden van het vastleggen van een bebouwingsvrije zone in de achtertuinen van een deel van de Raadhuisstraat?
Antwoord: Er is een verwachting dat er in de toekomst iets gaat gebeuren met het aansluitende gebied. Als de bouw in de achtertuinen vrij wordt gelaten, ontstaan er allemaal solitaire bouwwerken. De wens is om in de toekomst één samenhangend straatbeeld aan die zijde te realiseren. Dit wil echter niet zeggen dat als eigenaren gezamenlijk iets willen realiseren, dat er niets mogelijk is.
32
De heer Luijten: Op pagina 70 wordt aangegeven dat er een ontsluiting van het plan Kerkepad zal komen richting de Onderstal. Klopt dit? Er wordt nergens aandacht besteed aan het hoogteverschil en de gevolgen die dat heeft voor de peilmaten.
Antwoord: Er is nog geen overeenkomst over de ontsluiting langs de Onderstal. Uw opmerking hierover zal worden meegenomen als inspraakreactie. Er wordt altijd gemeten van peil, dit wordt aangegeven in de voorschriften bij het bestemmingsplan. Mevrouw van Ravels: In het distributieplanologisch onderzoek wordt aangegeven dat het Raadhuisplein als centraal plein ontwikkeld moet worden. Dit hoort dan toch thuis in het midden van het centrum? Tevens dient het Lucasplein meegenomen te worden bij het parkeren.
Antwoord: Wij nemen beide opmerkingen mee als inspraakreactie. De heer Plat: Als bebouwing nog steeds mogelijk is in de achtertuinen van de Raadhuisstraat, waarom staat er dan een bebouwingsvrije zone op de kaart?
Antwoord: Met het vastleggen van een bebouwingsvrije zone wordt voorkomen dat er op ieder perceel afzonderlijke bouwwerken worden gebouwd, die niet bij elkaar passen. Daarom is ook aangegeven dat als eigenaren iets gezamenlijk willen ontwikkelen, dat dat wellicht mogelijk is. De heer Smits: Als de bebouwingsvrije zone later in het bestemmingsplan blijft staan, is er dan rekening gehouden met de waardedaling van de percelen?
Antwoord: Ja. Ook bij dit plan is een planschaderegeling ex. artikel 49 van de Wro van toepassing. De grondgedachte achter de bebouwingsvrije zone is echter niet het beperken van de mogelijkheden, maar het bevorderen van de samenhang. Een toekomstige koper zal echter alleen naar de mogelijkheden van het ene perceel kijken.
Antwoord: Er wordt direct veronderstelt dat er sprake is van financiële achteruitgang. Dit hoeft echter niet altijd zo te zijn. Het huidige bestemmingsplan is daarbij van belang. De bebouwingsvrije zone zal nog nader bekeken worden bij de inspraak. 33
De heer van Elzakker: Is er nog ruimte om de percentages van de uitbreidingsmogelijkheden bij te stellen?
Antwoord: Daar zal nader naar gekeken worden. De heer Vorstenbosch: De beleidsnota Centrumgebied is de basis voor dit bestemmingsplan. In deze beleidsnota wordt onder andere aangegeven dat er een centraal plein moet komen in de Raadhuisstraat en dat er een doorgang van de hoek van de Wouwbaan moet komen richting het gemeentehuis. Hoe zien we dat nu nog terug in het bestemmingsplan?
Antwoord: Bij het project Raadhuisplein wordt tevens het plein heringericht. Dit plein zal nog iets groter worden dan het huidige Raadhuisplein. De doorsteek bij de Wouwbaan zal niet meer gerealiseerd worden door het slopen van een aantal panden. Echter, bij het project “Brede School” komt er een doorgang ter hoogte van de huidige schoolplein van de “Klim Op”. Bij de herinrichting van de Scheldeweg zal tevens het Van Der Meulenplein worden meegenomen. Wat wellicht verwarrend is, is dat voor al deze locaties de huidige toestand is aangegeven op de kaart. Deze locaties worden immers ontwikkeld met behulp van een procedure ex artikel 19 Wro. De herinrichting van de Scheldeweg wordt gerealiseerd na een partiële herziening van het bestemmingsplan en staat dus ook nog niet op de kaart. De heer Daalmans: Raadhuisstraat 5a staat op de plankaart aangegeven als “sport.” Inmiddels wordt het pand hier niet meer voor gebruikt. Hoe staat de gemeente tegenover een andere bestemming voor dit pand?
Antwoord: In gezamenlijk overleg zal de situatie bekeken worden. De heer van Hoof: Door de provincie is aangegeven dat in het oorspronkelijke plan van de gemeente, de straat te lang was. Een oplossing voor dit probleem is dat er in het noorden en zuiden van de straat een stukje af wordt gehaald en dat alle winkeliers dezelfde rechten krijgen.
Antwoord: Dit zou wellicht een oplossing zijn, maar er zijn ook nog andere ontwikkelingen waar rekening mee gehouden moet worden. Mevrouw van Ravels: Mijn vertrouwen in de politiek is ver zoek. Zij hebben zelfs een raadsmotie naast zich neergelegd.
34
Antwoord: De raadsmotie is volledig overgenomen. Waarom worden er dan toch winkels gerealiseerd in de passage en achter in het plan Kerkepad?
Antwoord: In de raadsvergadering is aangegeven dat de invulling moet bestaan uit detailhandel aan de voorzijde en dienstverlening aan de achterzijde. De motie wordt niet in het bestemmingsplan genoemd. Waarom is de achterzijde bestemd tot Centrum1?
Antwoord: De raad zal in een later stadium het bestemmingsplan moeten vaststellen en zal dan dus controleren of de motie juist is overgenomen. Als het niet klopt, zal de raad ook het bestemmingsplan niet vaststellen. Het is niet mogelijk om vanavond op alle vragen een kant en klaar antwoord te hebben. Wat in ieder geval van belang is, is dat iedereen beseft dat het college er niet is om iedereen klein te houden, maar dat er in een later stadium wel verantwoording afgelegd moet worden aan een hoger bestuur. De heer Haver: Op de tekening staat aangegeven dat Raadhuisstraat 31 en 32 worden bestemd tot wonen in plaats van detailhandel.
Antwoord: Dit klopt. Mevrouw Jansen: Is al bekend wat er met het viaduct gaat gebeuren bij de herinrichting van de Scheldeweg?
Antwoord: Er wordt al uitgebreid studie naar gedaan. Vervolgens zal het college een voorstel moeten doen aan de raad. Beide mogelijkheden worden bestudeerd. Op dit moment is dus nog alles mogelijk. De heer Dingemans: Is er een raming gedaan van de planschade?
Antwoord: Er is een rapport opgesteld. Dit is echter niet openbaar. Er wordt aangegeven in het bestemmingsplan dat detailhandel en dienstverlening enkel plaats mogen vinden op de begane grond. Kan dit gewijzigd worden?
35
Antwoord: Dit heeft mede te maken met de oppervlakten en de gevolgen daarvan voor het oordeel van de provincie. In het huidige bestemmingsplan is het echter ook niet mogelijk om deze functies op de bovenverdieping uit te oefenen. Via een vrijstelling is echter altijd van alles mogelijk. Waarom is de vrijstelling van 10% extra uitbreiding enkel voor Centrum-1 en niet voor Centrum-2?
Antwoord: Er is hiervoor gekozen, om ervoor te zorgen dat het niet uit de hand kan lopen. Via een vrijstellingsprocedure ex. artikel 19 kan echter nog steeds van alles. Als er echter leegstand optreed, dan zal eerst die leegstand opgevuld moeten worden. Vaak is het voor een ondernemer aantrekkelijker om een buurpand erbij te kopen dan elders een pand te kopen. Kan dit nog wel in de toekomst?
Antwoord: Ook dit zal in de toekomst niet geheel onmogelijk zijn. Via artikel 19-procedures blijven vele mogelijkheden open. Als de nieuwe Wet op de ruimtelijke ordening van kracht wordt, dan dient ieder bestemmingsplan jonger dan 10 jaar te zijn. Klopt dit?
Antwoord: Ja, dit is correct. In de toekomst zullen iedere 10 jaar de bestemmingsplannen vernieuwd moeten worden. Hoogerheide, 22 november 2007
36
3.1
REACTIE OP HET VERSLAG VAN DE INSPRAAKAVOND
Op 27 november 2007 is het verslag van de inspraakavond verzonden naar alle aanwezigen. Naar aanleiding hiervan is één reactie binnengekomen, welke hieronder integraal is opgenomen.
37
38
