Bestemmingsplan Kortenbos broddelwerk

Wijknieuws

Jaargang 23, nr 5, winter 2008



Kortenbos

Een tweemaandelijkse uitgave van de wijkorganisatie Kortenbos, Westeinde 425

Oplage: 3.750 exemplaren

“Bestemmingsplan Kortenbos broddelwerk” 

Peter Drijver, al ruim vijftien jaar bewoner van Kortenbos en architect van Scala Architecten, windt er geen doekjes om. “Dit bestemmingsplan Westeinde-Kortenbos is broddelwerk. Beter helemaal geen plan dan dit. Mocht dit plan toch worden aangenomen, dan kan dat desastreuze gevolgen voor de wijk Kortenbos hebben. Sloop van oude laagbouw wordt gestimuleerd; er zal veel hoger worden teruggebouwd; de karakteristieke schilddaken zullen verdwijnen, de parkeerdruk zal nog hoger worden. En doordat de gemeente in deze wijk starters op de woningmarkt voorrang wil geven, zal de wijk binnen een paar jaar een doorgangswijk worden. Dat betekent het einde van de sociale samenhang en mix.” Niet alleen Drijver maar ook het Haags Monumentenplatform en de Wijkorganisatie Kortenbos hebben bezwaar aangetekend tegen het Voorontwerp Bestemmingsplan Westeinde en omstreken.

Drijver: “De gemeente eigent zich een belangrijke ‘wijzigingsbevoegdheid’ toe door het Medisch Centrum Haaglanden te laten uitbreiden. Maar liefst 10.000 vierkante meter mag MCH volbouwen op de binnenterreinen zonder dat het bestemmingsplan duidelijk aangeeft wat wel en wat niet mag. Waarom niet een inpassingsvisie opgenomen over het binnenterrein aansluitend op Spanjaardshof en het Hofje van Nieuwkoop?” De wijk Kortenbos is een wijk met mooie monumentale huizen en bovendien met een heel goede en stabiele bevolkingsopbouw, een mooie mix, wat betreft etniciteit, soorten huishoudens, inkomens, leeftijden enzovoorts. Als deze plannen doorgaan, aldus Drijver, wordt Kortenbos een doorgangswijk. Dat zou wellicht gunstig zijn voor de horeca in het centrum maar verder niet. Ik denk toch niet dat wethouder Norder of de gemeenteraad dit zou willen. Dit slechte plan moet direct van tafel. Er moet zo snel mogelijk een nieuw, genuanceerd­en goed onderbouwd beleidsplan komen voor Kortenbos. Uiteraard in samenspraak met de buurt!”

Onjuiste feiten

Eenheidsworst

Grote zorgen maakt Drijver zich over het bouwrecht dat eigenaren wordt gegeven in het plan. “Waar nu een fijn huis van twee lagen met schildkap staat, zou je straks vijf lagen mogen bouwen. En dat niet per pand maar in hele rijen tegelijk. In dat geval is het beschermd stadsgezicht dus verleden tijd. Dan krijg je een eenheidsworst en verdwijnen de prachtige 18-eeuwse en 19-eeuwse

in Kortenbos te mogen neerzetten. De bewoners kunnen vaak hun eigen auto niet eens kwijt. De oplossing volgens het plan? Die is er eigenlijk niet. Want door de voorstellen om woningen te splitsen wordt de parkeerdruk alleen maar groter” MCH

Al bijna vijftien jaar wachten de Kortenbossers op een bestemmingsplan van de gemeente Den Haag. Een bestemmingsplan dat inhoud geeft aan het sinds 1994 rijksbeschermde stadsgezicht. In de zomer van 2008 was het dan eindelijk zover. In die vijftien jaar gaf de gemeente aan de lopende band vergunningen af via de artikel 19 procedures (vrijstelling). Op die manier konden al die tijd allerlei projecten van corporaties en particulieren worden gerealiseerd, omdat het bestemmingsplan ‘in de maak’ was. Groot was de verbazing van Peter Drijver, toen hij zowel het plan van de gemeente als de plattegrond onder ogen zag. Veel bleek niet te kloppen. Bovendien ontbreekt een samenhangende visie, zoals wat ontbreekt er in de wijk en wat gaan we eraan doen. “Over de huidige parkeerdruk en ‘overloop’ uit de binnenstad vind je niets terug in het plan. Een probleem dat al jaren bestaat. Het groen in de wijk zou, zoals blijkt uit het plan, slechts bestaan uit het wijkpark. Er is veel meer groen in de wijk, zoals de tuin van het Hooftshofje, het Hofje van Nieuwkoop, de tuin van de Spaanse Hof, maar daar rept de gemeente met geen woord over,” meent Peter Drijver.

tekst Hans Ruitenberg; foto Peter Drijver

Karakteristieke huizen Kortenbos dreigen te verdwijnen...

huizen met al die kleine verschillen. Die worden allemaal twee verdiepingen hoger; de dakschilden zullen verdwijnen en er komen van die eenvormige cakejes voor terug. Het bestemmingsplan suggereert nieuwbouw van kleine appartementen en het opsplitsen van huizen voor starters. En om iedereen te laten parkeren wellicht garages op de begane grond en in de tuinen. Er zal heel veel worden gesloopt en gesaneerd. Kortom: de bewoners die hier met plezier wonen, en hun panden goed onderhouden zullen

weer verkassen. Dan zijn we terug bij 1970.” Parkeerdruk

Al jaren wordt er gepraat over de parkeerdruk van de wijk. Niets vind je ervan terug in het plan, aldus de architect. “Er zijn al jaren problemen met de parkeeroverloop. Dat wil zeggen dat de mensen hun auto in de wijk zetten om in het centrum te gaan winkelen. Ook zijn er veel winkeliers in het centrum die een vergunning hebben om hun auto

De wijkorganisatie Kortenbos wenst u heel fijne kerstdagen toe en een gelukkig nieuwjaar!

In dit nummer 2D  e rubriek Dier en vriend Kunst kijken bij kaarslicht 3 Van de voorzitter Op pad met Nachtpreventie Verkeerscirculatieplan 4 Allemaal Kortenbossers JTT wint prijs 5 Wijkschouw Stadsspeld voor Bep Koenst Opening Parkeergarage Sirtemastraat 6 Kerstactiviteiten van het Anker en de Jeugdhaven Computercursus Meidengroep en tienerclub In de keuken van Joe... 7 Handwerken 55+ Kronkelnieuws en adressen­ Zingen bij ‘Elando’ Overpeinzingen Vrijwilligers maaltijdproject 8 (Kunst)drukkerij in de Laan

2 - Wijknieuws Kortenbos

winter 2008

Een serie over een wijkbewoner en zijn of haar huisdier

Dier en vriend

Dit wordt een eerbetoon aan de bijna 13-jarige Dusty. Een bastaard retriever die als reu het levenslicht zag. Zijn baasje is Ben Fama-Visscher (56). “Dusty kwam bij ons toen hij zes weken oud was. We hadden toen ook een bouvier, die heette Boris, en die heeft hem feitelijk opgevoed. Boris beschermde hem tegen andere honden en deed voor hoe alles moest. Dus kon Dusty alles wel gemakkelijk nadoen, maar hij kon daardoor wel moeilijk voor zichzelf opkomen. Je kon hem om die reden ook weinig leren. Daarom is ‘ie ook nooit erg slim geworden. Maar hij is wel een heel erg lieve hond.” Nadat de bouvier was overleden kwam er in 1999 een jackrussell terriër bij, Rocky; die afgelopen zomer stierf op ruim 14-jarige leeftijd. “Dusty was al een beetje aan het dementeren, maar sinds Rocky’s overlijden is hij helemaal de weg kwijt,” zegt Ben. Omdat Dusty nu ook bijna blind is, is hij heel erg onzeker geworden en kan hij soms uithalen naar mensen. Daarom mogen mensen hem nu niet meer direct benaderen. Dusty mist gewoon zijn

tekst Hans Ruitenberg; foto Arno van den Bos

maatje. Eten doet hij nog maar weinig. “Als hij 100 gram biefstuk tartaar of hart per dag eet, dan is het veel en dan moet hij ook nog met de hand worden gevoerd, anders eet hij helemaal niets. Drinken doet hij gelukkig nog zelf. Slapen doet Dusty bijna de hele dag en dan heel diep. Kinderen in de buurt waren altijd gek op hem, maar nu moet ik zeggen: niet aaien jongens, want hij kan bijten en dat begrijpen ze niet goed omdat de vroegere Dusty anders was. Als hij bijt dan is de kans groot dat hij op z’n ouwe dag door Justitie in beslag wordt genomen. Dat wil ik beslist niet,” aldus Ben. Ook ‘samen een blokje om’ is anders geworden. Deed de hond er een half jaar geleden nog twintig minuten over, nu zijn het er veertig en dat is te veel voor Dusty; dus wordt het een steeds kleiner blokje om. Ben denkt dat zijn trouwe viervoeter niet heel lang meer zal leven. “Eigenlijk hoop ik dan dat hij op een morgen niet meer wakker wordt zodat de dierenarts hem niet hoeft te laten inslapen. Een natuurlijke dood en zonder pijn, dat zou het mooiste zijn.”

Dusty

Kunst kijken bij kaarslicht De open atelierdag die de Vereniging Spanjaardshof dit jaar organiseerde zal menigeen nog lang bij blijven. Er waren problemen ontstaan met het lichtnet, zodat sommige kunstenaars in hun atelier kunstlicht hadden, van anderen het werk bij daglicht te zien was en sommigen hun werk noodgedwongen bij kaarslicht toonden. Deze onbedoelde en niet voor iedere kunstenaar aangename bijkomstigheid gaf de expositie van hun werk wel een bijzondere kant mee.

tekst en foto Marijke Baak

veel werk in donkere tinten maakt en in wiens atelier je uitkijkt op de flat aan de overkant van de Lange Lombardstraat, waardoor veel daglicht wordt tegengehouden, was een van de pechvogels die er met kaarslicht het beste van moest zien te maken. Uitsmijter

Coccie van Duijn, bij wie je in het atelier aan de westkant uitkijkt op het

parkeerterrein van het MCH profiteerde van het daglicht dat hierdoor nog lang naar binnen viel. Bij de deur van haar atelier hangen schilderijtjes met cartoonachtige voorstellingen. Een ervan speelt met de dubbele betekenis van het woord uitsmijter: een spiegelei waarvan de dooier een stuurse uitdrukking heeft en het eiwit dat, op de plaats waar men normaal voeten verwacht, ongeduld uitstraalt.

De open dag was al weer de zevende op rij. Bij de ingang werden de belangstellenden ontvangen door drie dames achter waxinelichtjes. Elke bezoeker werd geteld en aan het aantal streepjes te zien, was de belangstelling enorm. In de regentenkamer aan de overzijde serveerde thee-op-locatie De Theetuin thee en taart.

Colofon Wijknieuws Kortenbos december 2008/januari 2009 Redactie Marijke Baak, Arno van den Bos, Antoinette Breukelaar, Joe de Graaff, Mar van Keulen, Esther Lammers, Hans Ruitenberg, Monique de Vos Redactie-assistente Qudsia Ashraf

Mooi plan geplaagd door pech

In de Spanjaardshof, dat al weer 25 jaar door kunstenaars in gebruik is, werken momenteel 38 kunstenaars van alle richtingen. Voor de open dag van zondag 26 oktober waren rondleidingen door drie kunsthistorici - Nelleke van Zeeland, Joke Horde en Emma van Proosdij - gepland. Zestien kunstenaars gaven duo-presentaties van hun werk en er waren ook nog twee projecten in de liften van het gebouw. Aan het eind van de gang op de begane grond werd het werk van Aris de Bakker, polyester objecten waarvan de vorm aan eenvoudige, dagelijkse gebruiksvoorwerpen te herleiden zijn, met kaarslicht en kerstverlichting heel bijzonder belicht. Deze objecten lijken op ambachtelijk gemaakte kaarsen, zonder lont. Zijn collega, Alex Verduijn de Bruin, die vanaf het begin bij de Spanjaardshof betrokken is geweest, en wiens atelier direct grenst aan dit deel van de gang, had de luxe van vijf werkende tl-balken. John McKellar, die

Werkgebied van de Wijkorganisatie Kortenbos

Medewerkend aan dit nummer Mary Rotteveel, Elsbeth van der Ven

Detail van een schilderij van John McKellar

(advertentie) Fysiotherapie nieuwe stijl Belastbaarheid verhogende programma’s Resultaat gericht (zorg onafhankelijkheid)

Gespecialiseerd in behandeling van:

OCA - HAAGLANDEN (schuin tegenover het Westeinde Ziekenhuis (MCH), naast de Renaultgarage)

Noord West Buitensingel 19A 2518 PA Den Haag T: 070 - 345 67 56 F: 070 - 346 14 50 E: [email protected] W: www.oca.nl

Rug, knie, bekken, schouder, arm, heup Arbeidsgerelateerde klachten

Multi-disciplinaire behandel­programma’s Psycholoog (bedrijfs)fysiotherapeut

Chronische indicaties: Rheuma, CVS, diabetes, overgewicht

Netwerk landelijke dekking

Redactieadres/advertentie-acquisitie Wijkwinkel Kortenbos Westeinde 425, 2512 KD Den Haag telefoon (070) 750 71 51 e-mail [email protected] internet www.kortenbos.org Vormgeving Mirjam Snijdewint, Boskoop Drukwerk De Groot Rotatiedruk, Den Haag  Kopij inleveren bij redactie. De redactie behoudt zich het recht voor kopij in te korten, te wijzigen of niet te plaatsen. Vragen of klachten over bezorging van de wijkkrant, bel de Wijk­winkel, (070) 750 71 51 (maandag en donderdag­van 9.30 tot 14.00 uur).

winter 2008

Wijknieuws Kortenbos - 3

Op pad met de Nachtpreventie Twee keer per jaar doet de werkgroep Leefbaarheid zijn ronde door Kortenbos. Op 19 november jl. gebeurde dat voor de verandering eens in de avonduren. Om enig idee te krijgen wat men hiervan kan verwachten was het team van de Nachtpreventie Valkenbos-Regentes uitgenodigd om te komen vertellen hoe het er bij hen toegaat.

In De Kronkel verzamelden zich een groep buurtbewoners van Kortenbos maar ook Elsbeth van der Ven van Boog, Silvia en Linda, beiden wijkagent en hun chef in burger en zes mensen van de Nachtpreventie Valkenbos-Regentes. Eerst werd een filmpje van vijf minuten vertoond, dat twee jaar geleden door TV West over het project werd gemaakt. Eigen veiligheid eerst

Daarna leggen Piet en Carla van de Nachtpreventie Valkenbos-Regentes uit hoe het werkt. Voordat de mensen op pad gaan, komen ze samen bij de basis, waar ze eerst koffie drinken en zaklantaarns ophalen. Tijdens de rondgang hebben ze steeds contact met de basis om melding te doen van wat ze aantreffen. Zelf treden ze niet op, want: “Het is niet de bedoeling dat burgers politiewerk doen.” Ze rapporteren over straatlantaarns die het niet doen, openstaande deuren, grof vuil en mensen die zich verdacht ophouden bij auto’s. Piet: “Onze wijk heeft ongeveer 63.000 inwoners. Sinds de Nachtpreventie van start ging is de criminaliteit met 65 procent afgenomen. Er is een harde kern van zo’n 25 lopers op zaterdagavond. Eerst werd er ‘s nachts gelopen, daarna ging men dit ook ‘s avonds doen. De gemeente heeft een budget om deze projecten nachtpreventie te steunen. Zo kan men zich gratis laten bijspijkeren in assertiviteit, agressiebeheersing en kennis van de EHBO. Even geen boete

Na de uitleg gaan er twee groepen op

weg, die ieder een andere route nemen, zodat ze langs verschillende locaties komen. Onze groep komt bij de Lage Nieuwstraat. Op de hoek staat een gedoofde straatlantaarn. Er ligt bouwmateriaal en er staan bouwmachines. Een bewoner van de straat verzekert ons dat deze met Oud en Nieuw zullen worden weggehaald. Op de Varkenmarkt staan twee foutgeparkeerde auto’s. In de Korte Lombardstraat staat een eenzame jongeman met wie een kort gesprekje wordt gemaakt. Op de hoek van het Westeinde heeft een stel hun auto op de stoep geparkeerd. Het wordt daarop aangesproken. Bij het Agnietenpad en de Korte Vleerstraat wordt lang stilgestaan

tekst Marijke Baak

bij slecht verlichte stukken. Wijkagente Linda Mooiman belt Silvia, of we naar de Kronkel willen komen voor een nabeschouwing. Zij zijn al klaar. Twee fietsers zonder licht die op de stoep fietsen krijgen nu nog even een waarschuwing; de volgende keer wordt dat een boete. Als wij door het wijkpark richting Kronkel lopen gaat het gesprek over de houding die mensen aannemen ten opzichte van hun omgeving. Bob, die bij Vestia werkt, meent dat het belangrijk is dat de bewoners zélf zich om hun omgeving bekommeren. “Veel ellende komt van kinderen die niet op hun gedrag aanspreekbaar zijn, omdat hun ouders dat ook niet zijn,” meent Bob.

Verkeerscirculatieplan creëert sluiproute­Prinsestraat tekst Ben Schotel; foto Arno van den Bos

Zoals u misschien wel heeft gemerkt, zijn momenteel een paar onderdelen van het Verkeerscirculatieplan (VCP) aan de orde die hun invloed hebben op onze wijk.

Eerst was de herinrichting van de Elandstraat aan bod: die wordt vanaf het Piet Heinplein tot de Zoutmanstraat eenrichtingverkeer (in die richting). Er komen daar in beide richtingen vrijliggende fietspaden. De doorsteek op het Piet Heinplein naar de Piet Heinstraat wordt afgesloten. Verkeer naar de Piet Heinstraat vanaf de Mauritskade moet voortaan via de Kortenaerkade. Er is een inloopbijeenkomst geweest, waar de gemeente toelichting gaf op de plannen,

de inspraakperiode is inmiddels verlopen en het plan is door B&W aan de raad voorgelegd. Sluiproute Prinsestraat

Tot zover geen schokkend nieuws voor Kortenbos. Maar het tweede deelplan raakt ons wel degelijk: men wil de Veenkade tussen Toussaintkade en Bilderdijkstraat afsluiten (het stukje voor cafe de Bieb en hotel ’t Centrum). En dat houdt in dat bewoners en bezoekers van Kortenbos vanaf de Mauritskade via de Elandstraat, met een haarspeldbocht door de Vondelstraat en Bilderdijkstraat naar huis moeten rijden. Of natuurlijk via een sluiproute door de Prinsestraat en een van de zijstraatjes, wat natuurlijk niet de bedoeling kan zijn, maar waaraan de gemeente, tot woede van de winkeliers daar, niets doet. Van tafel geveegd

Zoals bekend, heeft wethouder Smit destijds een klankbordgroep opgericht om alle maatregelen te toetsen. Ondergetekende is ook lid van deze klankbordgroep. Zij heeft een alternatief voorgesteld voor de twee bovengenoemde plannen, wat echter door de wethouder zonder enig serieus argument van tafel is geveegd. Bovendien maakt de klankbordgroep bezwaar tegen het opdelen van het VCP in vele kleine deeltjes die worden doorgedrukt, zonder dat met

Prinsestraat straks wellicht sluiproute...

(advertenties)

Aanvragen zorgpas voor chronische patiënten Gebruikt u meer dan zes medicijnen chronisch? Wilt u 100 euro compensatie voor uw eigen risico (47 euro krijgt u van de overheid)? Vraag dan naar de voorwaarden of meld u aan. Naam Adres Geboortedatum

Telefoon

Verzekering Ik gebruik meer dan zes medicijnen chronisch en wil graag in aanmerking komen voor de zorgpas en 100 euro compensatie voor mijn eigen risico. Neem contact met mij op voor toelichting over de voorwaarden.

Deze bon kunt u opsturen naar: Apotheek Kortenbos Assendelftstraat 5 2512 VS Den Haag telefoon 070-3881546 fax 070-3889869 Openingstijden: maandag t/m vrijdag van 8.30 tot 17.30 uur

Beste mensen, We naderen het einde van het jaar alweer. Het lijkt wel of het ieder jaar sneller gaat. We zijn ook al weer volop bezig met de activiteiten voor volgend jaar. Eén van de activiteiten is de vorming van een buurtpreventieteam. Een aantal vrijwilligers heeft zich gemeld. Op woensdag 19 november was er een proefwandeling en deze is positief verlopen. Hopelijk leidt dit tot een enthousiast en effectief preventieteam en daarmee tot een verhoogde veiligheid en leefbaarheid van onze wijk. In het kader van de veiligheid heeft de gemeente dit jaar een activiteitenplan opgesteld voor viering van Oud en Nieuw. Vorig jaar is dat achterwege gebleven en zoals we hebben mogen ervaren, was dat geen goed idee. Het nieuwe management van Zebra activeert het welzijnswerk en met daarnaast een actieve inzet van gemeente, politie, brandweer, stichting Boog en Staedion komt er hopelijk een goede aanpak van de grond waarmee we de problemen van vorig jaar weten te voorkomen. Als het goed is heeft u ook een uitnodiging gekregen om op 2 december jongstleden te praten over de actieve rol van de bewoners, de bijdrage die u hierin zou kunnen leveren en bent u op deze avond aanwezig geweest. Vol (positieve) spanning kijk ik uit naar deze jaarwisseling. Voor het overige rest mij niet meer dan u heel prettige feestdagen toe te wensen en hoop ik u volgend jaar allemaal weer in goede gezondheid aan te treffen.

Peter Vlas Voorzitter Wijkorganisatie Kortenbos

de invloed ervan op andere stadsdelen rekening wordt gehouden. Diskrediet

Dit en andere incidenten hebben ertoe geleid dat de klankbordgroep zich nu ernstig over haar positie gaat beraden. Vrij onverwacht overigens, is in de groep een uitstekende verstandhouding en samenwerking ontstaan en de leden zijn het in grote lijnen met elkaar eens. Kennelijk is dat de wethouder een doorn in het oog en probeert hij nu de groep in diskrediet te brengen. Ook in andere wijken, zoals de Stationsbuurt en de Archipel roert men zich, waarbij de stap naar de rechter niet wordt geschuwd. Kortom, het ziet er naar uit dat we met het VCP een paar roerige maanden tegemoet gaan.

4 - Wijknieuws Kortenbos

winter 2008

Een rubriek waarin we kennis maken met een bewoner of bewoonster van de wijk Kortenbos.

tekst Hans Ruitenberg; foto Arno van den Bos

Onno Haaitsma [59] mag dan wel geboren zijn in Scheveningen, zijn hart ligt toch al weer bijna 29 jaar in Kortenbos. We vinden de kunstenaar op een enigszins beschutte plaats achter het Westeinde: het Hofje Vredebest. Onno kwam in het huis in 1980. Het waren de hoogtijdagen van de kraakbeweging; de tijd van ‘Geen woning, geen kroning’. Zijn (inmiddels) exvrouw had het huisje gekraakt en Onno ging erin klussen. Een paar jaar later besloot de gemeente het hofje, mede dankzij druk van de krakers, te sparen. Ze ging zelfs over tot complete renovatie. Onno was destijds al bijna vijf jaar student aan de Koninklijke Academie voor Beeldende Kunsten. Hij deed de opleiding ‘MO-tekenen’. De kunstenaar leefde na de academiejaren van de toenmalige zogeheten BKRregeling en had diverse baan-

tjes ernaast. In 1986 besloot de regering de regeling op te heffen. Onno: “Toen die stopte, wilde ik mijn brood verdienen op een andere manier dan beeldend kunstenaar. Ik koos voor boekbinden.” En zo leerde Onno het vak van handboekbinder aan het Ambachtshuis in Scheveningen, ook volgde hij daarna nog enkele cursussen. Sinds 1990 is Onno vrijgevestigd boekbinder in Den Haag op verschillende locaties; vanaf 2003 heeft hij zijn atelier aan huis. Hier vind je beneden onder meer een bordschaar, snijmachine en twee boekenpersen. Overal liggen ook rollen boekbinderslinnen in diverse kleuren. Hij heeft wel veel opdrachten, maar de hoofdmoot van zijn inkomsten haalt hij niettemin uit de lessen die hij geeft. De cursussen kosten per dagdeel 25 euro.”Je kunt hier een grote verscheiden-

heid aan bindtechnieken leren voor bijvoorbeeld het inbinden van een in eigen beheer uitgegeven boekje, trouwalbum, noem maar op. Ook het repareren van oude boeken komt aan de orde en het maken van diverse dozen.Voor velen is het ook de perfecte plek om te onthaasten.” We komen nog even te spreken over Kortenbos. Onno: “Ik vind het prettig wonen zo dicht bij het Oude Centrum met zijn nog authentieke straatjes zoals de Oude Molstraat en de Juffrouw Ida straat. Vredebest ervaar ik eigenlijk als een soort dorpje in de stad. Uit het verkeergeraas komend, waardeer ik altijd weer de rust die hier heerst.” Voor meer informatie over de cursussen: 070 346 72 61 of [email protected]

JTT wint Hein Roethofprijs 2008 Het JJT (Jeugd Toezicht Team) heeft de Hein Roethofprijs 2008 in de wacht gesleept. Het JTT is gevestigd aan de Laan 20 en is onderdeel van politiebureau Jan Hendrikstraat.

De Hein Roethof prijs is ingesteld in 1986 door het Ministerie van Justitie en wordt jaarlijks toegekend aan het meest succesvolle initiatief in Nederland om

Singelgracht terug De oude Singelgracht Noordwal Veenkade, tussen de ingang van de Paleistuin en de Torenstraat, gaat na meer dan tachtig jaar weer open. Zo wordt het oorspronkelijke stadsgezicht van 1914 in ere hersteld. Ook wordt de brug vervangen die de Torenstraat met de Vondelstraat verbindt. Bovendien wordt het bomenpatroon van de Veenkade doorgetrokken. De Veenkade wordt autoluw gemaakt en is voortaan alleen nog toegankelijk voor onder meer fietsers en hulpdiensten. De herinrichting maakt onderdeel uit van het Verkeerscirculatieplan Centrumgebied. De werkzaamheden starten begin 2010. (bron: Stadskrant denhaag.nl)

criminaliteit te voorkomen. De jury vindt het JTT met grote voorsprong het beste project. De doorslaggevende elementen waren de lange, succesvolle duur van het project; de aansprekende resultaten; de lastige problematiek en de win-win-situatie voor zowel jongeren, de gemeente, de politie als het bedrijfsleven en het winkelend publiek. De prijs bestaat uit een bronzen beeld, gemaakt door Helen Ferdinand, en een geldprijs van 20.000 euro. Het Jongeren Toezicht Team is opgezet door de gemeente Den Haag en Politie Haaglanden. Uitgangspunten zijn de verbetering van het arbeidsperspectief van deelnemende jongeren en verbetering van de veiligheid en leefbaarheid in het werkgebied. Jongeren tussen de 16 en 23 jaar, die niet op school zitten, geen opleiding volgen en geen werk hebben, kunnen deelnemen aan het JTT. Rode jassen, blauwe caps

De werkzaamheden bestaan onder meer uit hulpverleningstaken zoals informatie verstrekken en behulpzaam zijn op straat, gericht toezicht houden op diver-

se locaties, signaleren van onregelmatigheden en de juiste afhandeling daarvan, inzet tijdens evenementen cq. calamiteiten. Het JTT is duidelijk herkenbaar aan hun rode jassen en blauwe caps. Ondanks het succes van het JTT, is de bezetting niet volledig. Er zijn 30 plaatsen, die nog niet allemaal zijn bemand. Gemiddeld bestaat nu het JTT uit vijf-

(advertenties)

apotheek westeinde westeinde 148, 2512 hh den haag telefoon 070-356 12 76, fax 070-356 12 77 Naast de eerste hulp van het Westeinde Ziekenhuis

Specialistische artikelen op voorraad leverbaar o.a. diabetes zelfcontrole-artikelen rechtstreekse declaraties bij de meeste zorgverzekeraars

tekst Monique de Vos

tien tot twintig personen. Jongeren kunnen zich dus nog steeds aanmelden bij de heer H. Matab bereikbaar bij politie Haaglanden (070 424 42 71). Het is jammer van de onbezette plaatsen, want in Den Haag lopen immers nog heel wat jongeren rond zonder opleiding of werk. Bron: JTT en AD

winter 2008

Wijknieuws Kortenbos - 5

Wijkschouw ter lering en vermaak De werkgroep Leefbaarheid van de wijkorganisatie Kortenbos schouwde eind oktober weer de wijk. Dit deed ze met onder meer politie Haaglanden, leden van het Handhavingsteam, Stichting Boog en de Dienst Stadsbeheer van de gemeente.

Zo werd de Jeugdhaven aan de Prinsegracht aangedaan. De bezoekers kregen een rondleiding en uitleg van coördinator Jos van Setten. De Jeugdhaven is een centrum voor kinderen tot 16 jaar. Ook verzorgt dit centrum lessen en programma’s (computerlessen, danslessen, etc) voor basisscholen in onder meer Kortenbos. De veertien wijkschouwers beden vervolgens aan bij de Boodschappen Begeleidings Dienst (BBD) aan het Westeinde. Deze dienst verzorgt niet alleen de boodschappen voor ouderen maar verzorgt ook maaltijden aan huis. Voor juridisch advies kunnen ouderen daar eveneens terecht. De vele goed verzorgde uitjes van de BBD zijn ook zeer vermaard. De BBD heeft bijna 700 cliënten. De kosten zijn minimaal.

(advertentie)

Parkeerplaatsen te huur in de Sirtemastraat Bent u op zoek naar een veilige overdek­ te parkeerplaats voor maar € 36,60 per maand (inclusief btw) bij u in de buurt? Dan kunt u terecht in de overdekte garage van Staedion aan de Sirtema­ straat. De garage is onlangs compleet vernieuwd en er is cameratoezicht aanwezig in de garage. Als u binnen 500 meter afstand van de garage woont en huurder bent van Staedion, betaalt u geen btw en bedraagt de huurprijs € 30,76 per maand. Inlichtingen bij Natasja Willemsen telefoonnummer 0900 1424 woensdag en donderdag van 9.00 uur tot 16.30 uur en vrijdag van 8.00 tot 12.00 uur.

Voor kinderen vanaf 6 jaar is er op zaterdag 10 januari 2009 van 17.00 tot 20.00 uur weer de zwerftocht De Vierde Koning over het Westeinde. Beginpunt: Hof Avila kerk, Westeinde 12a. Meer informatie is te vinden op: www.kinderboekenstad.nl

Stadspenning voor Bep Koenst tekst en foto Hans Ruitenberg

Woensdagmiddag 8 oktober kreeg vrijwilliger Bep Koenst de stadsspeld opgespeld en de daarbij horende oorkonde uitgereikt door wethouder Bert van Alphen.

Leden van Leefbaarheid geven hun ogen goed de kost

Feestelijke heropening parkeergarage tekst en foto Marijke Baak

Steinmetz/De Compaan

Als hekkensluiter stond een bezoekje aan wooncomplex Steinmetz/De Compaan op het programma. In dit huis aan de Pastoorswarande wonen 23 mensen met psychische problemen. Zij hebben in dit pand allemaal eigen woonruimte, maar ze kunnen, als ze willen, gezamenlijk eten. De bewoners zijn gemiddeld 65 jaar en de meesten wonen er al sinds de oprichting. Steinmetz/De Compaan heeft ook een woonhuis in de Lage Nieuwstraat. Ook hier heeft elke bewoner zijn of haar eigen kamer en zijn er tevens gemeenschappelijke ruimtes. Een middag dus ter lering en vermaak. De leden van de werkgroep hielden echter de ogen goed open tijdens de wijkschouw en signaleerden een aantal zaken in de ‘buitenruimte’ van Kortenbos. Zo heeft de Dienst Stadsbeheer toegezegd dat de buitenverlichting wordt verbeterd in de Lage Nieuwstraat. Het plantsoen in de Pastoorswarande zal moeten worden opgeknapt omdat de huidige bewoner, Frans Poth, ermee stopt. De gemeente zal deze taak van hem overnemen. Ook zal er een bloembak komen tegen de gevel van de wijkwinkel.

tekst Hans Ruitenberg en Elsbeth van der Ven foto Arno van den Bos

De Vierde Koning

De overdekte parkeergarage aan de Sirtemastraat, die met Oud en Nieuw zo ongelukkig in het nieuws kwam, omdat er enige voertuigen in brand waren gezet, is na een flinke opknapbeurt 25 september jl. weer heropend.

De garage die onder het ZHB-complex is gelegen, is om het zicht te verbeteren in lichte kleuren geschilderd en de verlichting is aangepast. Er is cameratoezicht om de bewegingen in de garage en bij de toegangsdeuren in de gaten te houden, wat de veiligheid vergroot. Gele en blauwe ballonnen markeren de ingang van de garage. Beneden in de garage staan werknemers van Staedion en belangstellenden uit de buurt rond hoge tafels. Een bewoonster van de ZHB-hoven neemt de gelegenheid te baat om haar beklag te doen over het optrekkend vocht in haar woning. Een medewerker van Staedion hoort haar verhaal aan. Zijn collega demonstreert twee directieleden de werking van de beveiliging in het trappenhuis. Er komt een Cadillac, bouwjaar 1959, de garage binnenrijden. De auto staat korte tijd stil. Al snel komt hij weer in beweging, maakt een draai en verlaat de garage. Daarmee is de garage officieel weer in gebruik genomen.

Bep Koenst krijgt de stadsspeld opgespeld

(advertentie)

Al tien jaar is Bep een bekend en vertrouwd gezicht in De Kronkel. Vrijwel elke doordeweekse dag is zij werkzaam in de keuken, bezig met de maaltijden. Haar zelfgemaakte gehaktballen zijn vermaard, ook buiten de wijk Kortenbos. Ooit kwam ze tien jaar geleden een middagje langs om pannenkoeken te bakken. Dat middagje werden dus uiteindelijk tien jaren. Wethouder Van Alphen roemde in een korte toespraak haar kookkunst. “Maar u kookt niet alleen, u doet ook zelf de boodschappen. Bovendien, en dat vind ik ook heel belangrijk, heeft u altijd een luisterend oor voor de mensen die hier komen.” Bep, die met gezondheidsklachten kampt, zei in haar dankwoord dat ze hoopte nog twintig jaren van dienst te kunnen zijn in De Kronkel.

6 - Wijknieuws Kortenbos

winter 2008

wsjeugdnieuwsJeugdnieuwsjeugdnie Het Anker: Activiteiten in de kerstvakantie

Kerstvakantie 2008 in de Jeugdhaven

Clubhuis het Anker Witte de Withstraat 119 070-3609334

Dit jaar kun je tijdens de kerstvakantie op de Jeugdhaven weer meedoen aan allerlei leuke activiteiten. Vergeet niet iedere dag je brood mee te nemen. De weekkaart voor de eerste week kost 10 euro en de weekkaart voor de tweede week kost 15 euro. Weekkaarten moeten worden gekocht voor donderdag 18 december! Ben je in het bezit van een Ooievaarspas dan krijg je de tweedeweekkaart voor 12,50 euro. Te laat is te laat en op = op; er zijn per week maar 40 vakantiekaarten beschikbaar.

Beste kinderen, Nog even en dan gaan we de gezellige kerstvakantie weer in! Natuurlijk hebben we deze vakantie weer leuke activiteiten en een gaaf uitstapje. Voor elke activiteit moet je je inschrijven. Maandag 22 december Feestdecoratie maken Zin in een creatief middagje kom dan gave kaarten, kerstballen en feestslingers maken voor de kerst en oud & nieuw. Tijd: 13.00-15.00 uur Leeftijd: 4 t/m 12 jaar Kosten: 50 eurocent Dinsdag 23 december Schaatsen in de Uithof! Leef je uit met schaatsen, schrijf je snel in voor deze middag. Vertrek: 12.00 uur Terug: 16.00 uur Leeftijd: 6 t/m 12 jaar Kosten: 2 euro Woensdag 24 december Appelflappen maken Zin in een appelflap, maak’m eens zelf... Tijd: 10.00-12.00 uur Leeftijd: 4 t/m 12 jaar Kosten: 50 eurocent

Maandag 22 december Een knutsel, kook en doemaandag We gaan kerstversieringen maken, kaarsen versieren, kerstkoekjes bakken enzo. Tijd: 11.00-15.00 uur Kosten: 2 euro Maandag 29 december Sport & spelmiddag Wil je sporten in de gymzaal of spelletjes doen, kom naar onze sport & spelmiddag. Tijd: 13.00-15.00 uur Leeftijd: 4 t/m 12 jaar Kosten: 50 eurocent Dinsdag 30 december Pimp je tas Vind je het leuk om een witte tas op te leuken met een eigen ontwerp, schrijf je dan snel in voor ‘Pimp je tas’. Tijd: 10.00-12.00 uur Leeftijd: 4 t/m 12 jaar Kosten: 1 euro

Clubhuis het Anker wenst iedereen gezellige kerstdagen en een spetterend 2009!

Dinsdag 23 december Schaatsen Dikke sokken aan want vandaag gaan we schaatsen. Wel inschrijven voor voor donderdag 18 december en je schoenmaat hebben doorgegeven. Tijd: 10.00-16.00 uur Kosten: 5 euro Woensdag 24 december Kerst in de Jeugdhaven Met z’n allen genieten van een heerlijke kerstbrunch, een kerstfilm en de kerstboom en de kaarsjes. Natuurlijk mag iedereen netjes gekleed komen. Tijd: 11.00-14.00 uur Kosten: 3,50 euro

De Jeugdhaven

Maandag 29 december Kung-fu panda Lekker lui en gezellig dagje warm binnen. Tijd: 11.00-15.00 uur Kosten: 2,50 euro Dinsdag 30 december Oudejaar-Bingo Leuke prijsjes winnen en heerlijke oliebollen eten. Tijd: 11.00-15.00 uur Kosten: 2,50 euro

Woensdag 31 december Kerstcircus Een spannende voorstelling met echte leeuwen, motorstunts, acrobaten en nog veel meer. Erg bijzonder en leuk. Tijd: 10.30-15.00 uur Kosten: Voor deze activiteit moet je in het bezit zijn van een tweedeweekkaart, anders kun je echt niet mee. Er worden geen uitzonderingen gemaakt in verband met plaatsreservering.

Prinsegracht 67a

telefoon (070) 445 10 94

Uit de keuken van Joe...

Minestrone

een vegetarische soep uit Italië Benodigdheden

Meidengroep

Bij het Centrum de Jeugdhaven is er een meidengroep. De groep bestaat uit meiden van 8 tot 11 jaar. Er gebeurt van alles bij de meidengroep. Je kunt er praten over allerlei onderwerpen, we doen ook testjes, spelletjes en maken een fotoboek, gaan op excursie en nog veel meer. De meidengroep komt elke woensdag tussen 15.00-17.00 uur bij elkaar in de Jeugdhaven, Prinsegracht 67. Lijkt het je leuk om, misschien samen met je vriendinnen, ook bij een meidengroep te horen en ben je tussen de 8 en 11 jaar? Bel dan met de Jeugdhaven, telefoon 445 10 94 of kom eens langs.

Tienerclub

Natuurlijk gaat er veel tijd zitten in school, huiswerk of een klein baantje. Toch heb je vast wat tijd over die je met leeftijdgenoten aan leuke zaken wil besteden. De Jeugdhaven biedt allerlei leuke afwisselende activiteiten, zoals sport, video kijken, spelletjes doen en koken. Natuurlijk worden deze activiteiten samen met jullie gepland.

De Jeugdhaven

Ben je tussen de 11 en 15 jaar dan is de tienerclub echt iets voor jou. De tienerclub is op vrijdag tussen 16.0019.00 uur bij de Jeugdhaven en kost 50 cent per keer. Kom eens langs bij de Jeugdhaven, of bel voor informatie 445 10 94.

Computerlessen voor volwassenen

Veel volwassenen hebben thuis een computer staan en weten niet precies wat ze er mee kunnen. Om dat te leren kun je bij Centrum de Jeugdhaven een computercursus voor starters volgen. Deze computercursus is uitermate geschikt voor volwassenen met weinig computerervaring. U leert omgaan met de computer, onder meer typevaardigheden, tekstverwerken, programmatuur, internetten, e-mailen, telebankieren. De uitleg is in begrijpelijke taal en u werkt in uw eigen tempo. Na het volgen van de cursus kunt u e-mailen met familie, vrienden en instanties of uw bankzaken vanuit huis regelen met telebankieren. Bel voor meer informatie de Jeugdhaven Prinsegracht 67a, telefoon 445 10 94.

Prinsegracht 67a

telefoon (070) 445 10 94

1 kleine prei 3 eetlepels olijfolie 1 teentje knoflook 2 middelgrote stengels bleekselderij 2 middelgrote courgettes takje peterselie 425 gr witte bonen (uit blik of pot) 400 gr gepelde tomaten (uit blik) 1 laurierblad 150 ml witte wijn (optioneel) 25 gr macaroni 1 citroen 40 gr parmezaanse kaas 115 gr savooien- of groene kool zout en zwarte peper

Bereiding Breng een halve liter water aan de kook. Maak de prei schoon, halveer hem, snijd hem in plakjes, was deze en laat ze uitlekken. Verhit de olie in een braadpan en fruit de prei hierin 1 minuut. Pel de knoflook en pers hem boven de prei uit. Was de bleekselderij en courgettes, snijd de courgettes over de lengte door en snijd beide groenten in dunne plakjes. Verwarm ze 2 tot 3 minuten mee in de braadpan. Was de peterselie en laat de bonen uitlekken. Doe beide met de tomaten, laurierblad, eventueel de witte wijn, macaroni en het kokende water in de braadpan. Was de citroen, snijd een dun reepje van de schil en voeg dit ook toe. Breng de soep, met een deksel op de pan, aan de kook en laat hem 7 minuten zachtjes doorkoken. Rasp intussen de helft van de parmezaanse kaas en doe die in de soep. Snijd de kool in dunne repen en voeg die aan de soep toe en laat de soep nog eens 5­ minuten zachtjes doorkoken. Verwijder het laurierblad, schep de soep in soepkommen en rasp de rest van de kaas boven de kommen. Serveer de soep met bijvoorbeeld warm stokbrood.

Buon appetito - eet smakelijk!

winter 2008

Dienstverleners in De Kronkel Westeinde 425 Telefoon (070) 750 71 46

•kronkelnieuws• Eykenburg nieuws• Crea-middagen

Huisarts

Dr. S.M. Bong Spreekuur maandag, woensdag en vrijdag, van 07.45-08.45 uur Pedicure

Mevrouw Lalta, spreekuur dinsdag van 09.00 tot 16.30 uur Voor afspraken: telefoonnummer 360 73 29 Psycholoog

Spreekuur op woensdag en vrijdag in De Kronkel Voor afspraken: telefoonnummer 0181 61 18 86 Diëtiste

Iedere eerste maandag van de maand vanaf 09.00 uur. Voor afspraken: telefoonnummer 06 21 98 16 50 Wijkwinkel

Wijkorganisatie Kortenbos heeft kantoor in de wijkwinkel. Mary Rotteveel, administratief ondersteuner, is aanwezig op maanen donderdag van 09.00-14.00 uur; telefoon 750 71 51.

Handwerkclub 55+ Gezellig één keer per week samen handwerken onder het genot van een kopje koffie en een praatje. Dat kan in wijk- en dienstencentrum De Heldenhoek, iedere dinsdag van 9.30 tot 12.00 uur. De deelnemers kunnen een eigen handwerkje van huis meenemen en daar in een gezellige omgeving aan werken. Aan deze activiteit zijn geen kosten verbonden. Voor meer informatie hierover kunt u contact opnemen met mevouw A. de Jong (gastvrouw), telefoon 365 30 62 of met Matthias Wenzel, consulent Ouderenwerk Stichting Zebra, De Heldenhoek, Elandstraat 88, telefoon 424 81 15.

Maaltijdproject zoekt vrijwilligers Het maaltijdproject voor ouderen in wijk- en dienstencentrum De Heldenhoek, waar op dinsdag en donderdag een warme maaltijd wordt verzorgd, wordt goed bezocht. Wij zijn op zoek naar mensen die willen helpen bij het bereiden, het uitserveren van de warme maaltijden en/of afwassen. Geboden worden: een prettige werkomgeving, leuke collega’s en een onkostenvergoeding. Wilt u hier meer over weten, dan kunt u contact opnemen met Matthias Wenzel, consulent Ouderenwerk, De Heldenhoek, Elandstraat 88, telefoon 424 81 15.

www.kortenbos.org

De website voor veel praktische informatie over de wijk, zoals de wijkgids, maar ook voor komende activiteiten, foto’s van feesten, verslagen van vergaderingen en alle nummers van de wijkkrant sinds 2000.

Sinds kort organiseert Stichting Eykenburg zogenoemde creamiddag­en in de Kronkel. In de even weken is er op maandagmiddag een crea-middag van 14.00 tot 16.00 uur. Twee vrijwilligers organiseren deze middagen, namelijk Jola Visser en Sylvia Frensch. Om u een indruk te geven wat er te doen is hieronder de planning voor de eerste drie crea-middagen van 2009. Maandag 5 januari: Lampenkapjes op een glas Maandag 19 januari: Valentijnskaarten maken Maandag 2 februari: Bloemschikken; een prachtig Valentijnsstukje. Kosten per middag: 2 euro, voor Zeker Thuisabonnees: 1,50 euro Kosten bloemschikken: 4 euro, Zeker Thuisabonnees: 2,50 euro Wilt u deelnemen dan bent u van harte welkom in de Ontmoetingsruimte. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met het Zorgkruispunt telefoonnummer.: 070-7507000.

Kerstdiner

Op woensdag 17 december organiseert Stichting Eykenburg samen met Stichting Zebra een kerst-buurtdiner in De Kronkel. De zaal zal geopend zijn vanaf 17.30 uur. Aanvang 18.00 uur. Er is plaats voor maximaal vijftig personen. Kosten voor dit schitterende en heerlijke viergangen­diner zijn 8 euro. Er zal live-muziek aanwezig zijn. Het menu ziet er als volgt uit: Champagne k Kalfsbouillon met in reepjes gesneden tuinkruidenflensjes kkk Konijnfilet op een bedje van paddenstoelen overgoten met calvadossaus Duchesse van kastanjepuree Gekookte krielaardappeltjes met bieslook en roomboter Witlof ingerold met ham/kaas Verse stoofpeertjes in rode wijn k kk Citroencake met vanille-ijs en gebakken bosvruchten met slagroom kk Koffie met een bonbon k

Belangrijke telefoonnummers De Kronkel Telefoon 750 71 46 Wijkorganisatie Kortenbos Telefoon 750 71 51 Stichting Boog Adviseurs samenlevings­ opbouw Telefoon 312 12 12 Ouderenconsulent Matthias Wenzel De Heldenhoek Telefoon 346 97 19 Wijkagent Telefoon 0900 8844 Handhavingsteam Oude Centrum/Kortenbos Telefoon 302 98 77 Dienst Stadsbeheer Grofvuilophaaldienst Telefoon 366 08 08 Gemeentelijk Centrum voor Klachten Telefoon 14 070 Afdeling Huursubsidie Postbus 12610 2500 DK Den Haag Thuiszorg Den Haag Koningin Sophielaan 120 Telefoon 379 59 00 Telefoon 310 57 00 Dienst SZW Informatielijn WVG (Wet voorzieningen gehandicapten­) Telefoon 305 43 21

Nieuwjaarsreceptie

Op 15 januari 2009 organiseert Stichting Eykenburg voor de wijkbewoners van Kortenbos een nieuwjaarsreceptie in De Kronkel. Vanaf 15.00 uur bent u van harte welkom!

Wij wensen u heel fijne feestdagen toe

Parnassia Psycho-medisch centrum Telefoon 391 70 91 Na kantoortijd via huisarts PsyQ Psycho-medische programma’s Telefoon 391 82 82 Na kantoortijd via huisarts

• Eykenburg nieuws•kronkelnieuws• Post rondbrengen

Overpeinzingen op het Westeinde

Wijknieuws Kortenbos - 7

Op mijn rondbrengronde van de wijkkrant sta ik even te peinzen naast mijn boodschappenkar (gevuld met exemplaren van voornoemde krant). Een vrouw spreekt mij aan. Waar of de Prinsegracht is. “Daar staat u”, antwoord ik. En als extra verrassingsbonus voeg ik er aan toe: “en de overkant is ook de Prinsegracht!”. Verderop staat een jongen met stapels post in zijn handen, wat besluiteloos te staren. Nu begint ze over de huisnummers. Ik wijs dat de getallen oplopen richting Ziekenhuis. Hopend hiermee voldoende inlichtingen te hebben verstrekt, vervolg ik mijn weg. Met weemoed denk ik aan vroeger

tijden met Tante Pos, vaste bezorgers die hun wijk goed kenden. En ook de bewoners met naam en toenaam. Wat ik bij ons in de wijk rond zie dwarrelen, verwilderd het noorden en het zuiden inturend boven onze post... een mens zou er moedeloos van worden. Na mijn ronde, terug bij onze flat zie ik twee enthousiaste jonge mannen bij de brievenbussen. Ze raadplegen elkaar in een mij onbekende taal. Folderen denk ik. Ze rollen twee oude, scheefhangende boodschappenkarren vol drukwerk achter zich aan. We monsteren elkaar met kennersblik en grinniken. Ik ga voldaan naar binnen. Zij gaan verder: Nog lang niet klaar.

Marc

Zingen bij het koor Elando Zangkoor ‘Elando’ repeteert iedere vrijdag van 10.30 tot 11.45 uur in WDC De Heldenhoek. Het is een koor dat bestaat uit mensen van 55 jaar en ouder. Het koor wordt begeleid door een dirigente en een pianist. Op het repertoire staan gezellige ouderwetse liedjes. De contributie bedraagt 4 euro per maand. Nieuwe koorleden zijn van harte welkom! Belangstellenden kunnen vrijblijvend een keer deelnemen aan een repetitie. Voor meer informatie: mevrouw T. v/d Voort-Kleij, telefoon 427 38 93 of Matthias Wenzel, consulent Ouderenwerk, WDC De Heldenhoek, Elandstraat 88, telefoon 424 81 15.

8 - Wijknieuws Kortenbos

winter 2008

Een vermaarde (kunst)drukkerij in de Laan

In 1853 begon Samuel Lankhout op een zolder­ kamertje van een huis aan het Oranjeplein 93 – de precieze datum is niet bekend, maar waarschijnlijk woonde hij er zelf – een drukkersbedrijfje. De heer Lankhout was lithograaf en hij had toen slechts een kleine handpers tot zijn beschikking.

’n Tiental jaren later was het bedrijf dermate gegroeid en men had zoveel orders in de boeken dat uitbreiding van de werkvloer noodzakelijk werd en men gaf opdracht tot het bouwen van een nieuw gebouw aan de Laan nummer 17. In 1866 werd dit pand door de firma Lithografie S. Lankhout & Co. betrokken. Binnen stond een fonkelnieuwe steendruksnelpers, een primeur voor Den Haag en er was in totaal 30 man personeel.

drukkerij waren onder meer Berlage, Breitner, Toorop, Van Mastenbroek, Mesdag, Sluyters, Lebeau. Zo drukte Lankhout ook het reclameaffiche, ontworpen door Jan Toorop (18581928) voor de Nederlandse Oliefabrieken te Delft. Men noemde de stijl waarin dit affiche was uitgevoerd (Jugendstil) hier in Nederland wel spottend de slaoliestijl en dat is toch wel de beste reclame die de opdrachtgever zich kon wensen.

Het steendrukken is een van de fraaiste druktechnieken, waarin handwerk en vakmanschap een belangrijke rol spelen. Met vet materiaal, krijt of inkt, wordt op steen getekend. Bij het afdrukken wordt de steen nat gemaakt en vervolgens met vette drukinkt ingerold. Alleen de met vet getekende delen pakken de vette drukinkt op en laten zich op papier afdrukken. Het is meestal zo dat een kunstenaar die van dit proces gebruikt maakt, zelf de steen tekent en het drukken verder overlaat aan de gespecialiseerde drukker.

Maar ook de Leidse kunstenaar Willem Hendrik van der Nat (1864-1929) is als illustrator gedurende lange tijd verbonden geweest aan de drukkerij. Lankhout was eveneens in ander opzicht iemand die het culturele leven in Den Haag tot bloei wist te brengen. Hij was namelijk met andere commissieleden de bedenker en stichter van het Gebouw voor Kunsten en Wetenschappen aan de Zwarteweg, dat eind januari 1873 officieel werd geopend. Het imposante gebouw werd helaas in 1964 door brand verwoest.

Jan Toorop

Verhuizing

Drukkerij Lankhout nu had zulke gespecialiseerde drukkers in dienst en het is dan ook niet verwonderlijk dat nogal wat Haagse of in Den Haag verblijvende kunstenaars daar over de vloer kwamen. Bekende kunstenaars verbonden aan de

In 1894 overlijdt Samuel Lankhout. Maar de firma die hij stichtte wordt in de volgende jaren steeds welvarender en in juli 1903 wordt besloten om de oude bedrijfsvorm van de firma om te zetten in een N.V., met zoon H. Lankhout als directeur.

Het jaar daarop ging het bedrijf de Laan uit; men verkocht het gebouw daar aan de gemeente Den Haag voor fl. 14.000,en men verhuisde naar de Noorderbeekdwarsstraat. Tijdens het bewind van de heer H. Lankhout werden de eerste Haagse offsetpersen aangeschaft en kreeg de firma een uitstekende naam met het drukken van hoogwaardige waardepapieren zoals aandelen en obligaties. De lithografieafdeling bleef echter ook nog jaren bestaan, precies zoals de oprichter dat gewenst zou hebben; hij was namelijk een zeer kunstzinnig man. De sedert 1853 onafgebroken groei en bloei van drukkerij Lankhout werd in de jaren van de Tweede Wereldoorlog uiteraard gestuit. De heer Fred Lankhout die zijn vader in 1938 als directeur was opgevolgd, kon slechts korte tijd zijn krachten aan de zaak wijden. Tijdens zijn vlucht voor de bezetter werd hij in Frankrijk bij een vluchtpoging gegrepen en te Drancy gefusilleerd. Van 1941 tot 1945 wordt het bedrijf geleid door de heer H. Sloterdijk.

voor het leven toe te kennen. Zij doet dan afstand van haar aandelen en van haar rechten op de bedrijfsnaam. Men begint nu met de weder­ opbouw van het bedrijf. In 1946 komt een fusie tot stand met het Rotterdamse drukkersbedrijf C. Immig. De nieuwe directie wordt gevormd door de heren K. Immig, H. Sloterdijk en D.H. Sloterdijk. Op 11 oktober 1949 mag men zich Koninklijke Drukkerijen Lankhout-Immig N.V. gaan noemen en op 1 januari 1951 treedt ook de Haagse uitgever W.P. van Stockum als dochtermaatschappij tot het bedrijf toe. In 1960 neemt het bedrijf ReclaGrafia uit Leiden, met directeur de heer Ralph Sloterdijk - een van de kleinzonen van de eerder genoemde H. Sloterdijk - het bedrijf over. Maar naar eigen zeggen, beheerst ’het Lankhout gevoel voor kunstzinnigheid en kwaliteit’ nog steeds het denken bij deze firma ReclaGrafia.

ReclaGrafia

In de algemene vergadering van september 1945 wordt besloten om de weduwe van de omgekomen Fred Lankhout, mevrouw Lankhout-Loeb, een jaargeld

Grote foto: Op deze plaats van de Laan stond drukkerij Lankhout Inzet: Samuel Lankhout

tekst Joe de Graaff; fotografie Arno van den Bos, archief Kortenbos; bronnen Koninklijke Bibliotheek, Haags Gemeente Archief en internet