BEDRIJFSWETENSCHAPPEN
Hoofdstuk 4:
BESTEMMING VAN HET RESULTAAT
Indeling: 1. Juridische aspecten 2. Boekhoudkundige verwerking 3. Gevolgen voor de financiële structuur van de onderneming
Bestemming resultaat - 1 van 5
BESTEMMING VAN HET RESULTAAT Het resultaat dat voor verdeling in aanmerking komt is het nettoresultaat, eventueel verhoogd met de overgedragen winst van vorige boekjaren. De bestemming van het resultaat wordt geregeld door de Samengestelde Wetten op de Handelsvennootschappen en de Vergadering van Aandeelhouders, die dit eventueel statutair heeft vastgelegd. Wat er met de winst gebeurt blijft niet zonder gevolgen voor de financiële structuur van de onderneming. Zo zal het aanleggen van reserves een gunstige weerslag hebben op de solvabiliteit van de onderneming. Tenslotte zal de resultaatverdeling ook boekhoudkundig moeten verwerkt worden.
1. Juridische aspecten Waar gaat de winst die een onderneming maakt naar toe?
Een groot deel gaat naar Vadertje Staat in de vorm van belasting. Voor kleine winsten is de fiscus iets milder. Het basistarief bedraagt 33 % of 33,99% inclusief crisisbelasting. Zie: http://minfin.fgov.be/portail1/nl/actu/noteisocnl.pdf Verminderd tarief: Op winst tussen € Op winst tussen € 25.000 Op winst tussen € 90.000
0 en € 25.000: 24,25% en € 90.000: 31% en € 322.500: 34,5%
(24,98%). (31,93%). (35,54%).
Bij loontrekkenden moet de werkgever bedrijfsvoorheffing (een voorschot op de uiteindelijk verschuldigde belasting) afhouden van het loon. Waarom? Om handelaars en vennootschappen op gelijke voet te behandelen zullen ook zij voorafbetalingen moeten doen. Betalen ze geen of te weinig belastingen vooraf, dan zullen ze extra belastingen moeten betalen (vermeerdering). Indien geen voorafbetalingen werden gedaan wordt de VB verhoogd. De voorafbetalingen moeten gedaan worden voor 10/4, 10/7, 10/10 en 20/12. Voor aanslagjaar 2000 bedroeg het referentietarief 4% (de bonificties resp. 6/5/4/3 %, de vermeerderingen het dubbel of gemiddeld 9%, d.i. 2,25 keer het referentietarief) Voor aanslagjaar 2001 bedroeg het referentietarief 5% (de bonificties resp. 7.5 / 6.25 / 5 / 3.75 %, de vermeerderingen het dubbel (15, 12.5, 10 en 7.5) of gemiddeld 11.25% ).
Zoek op internet 2002: referentietarief .............%. 2003: referentietarief .............%. 2004: referentietarief .............%.
Bestemming resultaat - 2 van 5
Bestemming resultaat - 3 van 5 Berekening VB (x 1000 EUR) D
C
RESULTATENREKENING
60 Aankopen handelsgoederen 61 Diverse gdn en diensten 62 Bezoldigingen 63 Afschrijvingen 64 Andere 65 Financiële Kosten 66 Uitzonderlijke Kosten
600 100 200 100 0 100 0
6700 Gestorte belastingen 6702 Verschuldigde belasting
320
70 Omzet 74 Andere opbrengsten 75 Financiële opbrengsten 76 Uitzonderlijke Opbrengsten
2000 0 0 100
69 Resultaatverwerking (79 Resultaatverwerking)
Winst voor belastingen = Vennootschapsbelasting = Boni
1/ 80 * 0.
=
2/ 80 * 0.
=
3/ 80 * 0.
=
+ Vermeerdering
Voorafbetaling 4/ 80 * 0.
=
Totaal boni =
%=
=
320
+ Boni
=
Totaal
=
Geraamde belastingschuld = Totaal belastingen = Te verdelen winst na belastingen =
Verdeling van de winst na belastingen De wet bepaalt dat jaarlijks ten minste 5% van de winst moet afgenomen worden voor de vorming van een wettelijk reservefonds, totdat dit reservefonds gelijk is aan 10% van het kapitaal. Na afname van de wettelijke reserve gebeurt de winstverdeling: 1E zoals voorgeschreven in de statuten; 2E zoals beslist door de algemene vergadering. MAAR: Art. 77 zegt dat geen winstuitkering mag geschieden als het netto-actief gedaald is beneden het bedrag van het gestort kapitaal vermeerderd met alle reserves die volgens de wet of de statuten niet mogen uitgekeerd worden. Onder netto-actief moet verstaan worden: het totaal actief verminderd met de voorzieningen en schulden. Bij het totaal actief mogen de oprichtingskosten en kosten van R&D (Research and Development) niet worden bijgeteld. Waarom?
Bestemming resultaat - 4 van 5
Bestemming resultaat - 5 van 5
2. Boekhoudkundige verwerking De voorafbetalingen (6700) moeten principieel betaald worden voor 10 april, 10 juli, 10 oktober en 20 december (telkens één vierde). Hoe zou je de voorafbetalingen boeken die in de loop van het jaar gebeuren (via Bank)? 6700 Gestorte belastingen
550 Bank
Wanneer de ondernemer op het einde van het boekjaar zijn winst heeft berekend, en vaststelt dat hij te weinig voorafbetalingen aan de fiscus heeft gedaan, zal hij een fiscale provisie (6702 en 4500) boeken. Hoe zou je dat doen? 6702 Geraamde belastingschuld
450 Geraamde belastingschuld
Verdeling van de winst na belastingen Eerst zal eventueel overgedragen winst van vorig boekjaar (140) bij de te verdelen winst van dit jaar (790) gevoegd worden.
140 Overgedragen winst
790 Overgedragen winst vorig bj
bedrag vorig jaar
Hoe zal de onderneming de winstverdeling in haar boeken noteren? Winst na bel. = Wett. Reserves =
Saldo =
Beschikbare Res. 15% =
Dividend (50%) =
Tantièmes (30%) =
Over te dragen (rest) =
De onderneming kan de winst: 1/ in de onderneming houden als reserve * wettelijke reserve (691 à 130) * andere reserves (692 à 133) (15% van het saldo) 2/ uitkeren aan de aandeelhouders (694 à 471) (50 % van het saldo) Let op: Roerende voorheffing (15%) op dividenden (694 à 453) 3/ uitkeren aan bestuurders (695 à 472) (30 % van het saldo) 4/ overdragen naar volgend boekjaar (693 à 140) (de rest) 691 Toev. aan wettelijke reserves 692 Toev. aan andere reserves
130 Wettelijke reserves 133 Beschikbare reserves
693 Over te dragen winst
140 Overgedragen winst
694 Vergoeding kapitaal
471 Dividend
695 Bestuurders / zaakvoerders
472 Tantièmes
Noot: Hoe zal je eventueel verlies (141 à 793) overboeken naar volgend jaar? 141 Overgedragen verlies 793 Over te dragen verlies
Bestemming resultaat - 6 van 5
3. Gevolgen van de winstverdeling voor de financiële structuur v/d onderneming Wat er met de winst gebeurt blijft niet zonder gevolgen voor de financiële structuur van de onderneming. Zo zal het aanleggen van reserves een gunstige weerslag hebben op de solvabiliteit en liquiditeit van de onderneming. Welke gevolgen kan het uitkeren van de winst hebben? Toon aan met een voorbeeld. Oefeningen resultaatverdeling 1. Een B.V.B.A. met een kapitaal van 4 mio. realiseerde een winst van één mio. voor belastingen. Er werd vier maal 50 000 EUR belastingen voorafbetaald. Bereken de verschuldigde belastingen. Doe de nodige boekingen in het grootboek. De wettelijke reserves die in de loop van de vorige jaren gevormd werden bedragen 300 000 EUR. Boek de winstverdeling als je weet dat, na afname van de wettelijke reserve, de rest als volgt verdeeld wordt: - 20% als beschikbare reserve - 80% als vergoeding voor het kapitaal. Winst voor belastingen = Vennootschapsbelasting = Boni
1/ 50 000 * 0.
=
2/ 50 000 * 0.
=
3/ 50 000 * 0.
=
4/ 50 000 * 0.
=
+ Vermeerdering
Voorafbetaling
Totaal boni =
%=
=
200 000
+ Boni
=
Totaal
=
Geraamde belastingschuld = Totaal belastingen = Te verdelen winst na belastingen = Wettelijke reserves =
Saldo =
Beschikbare res.
Dividend =
2. Een N.V. maakt een verlies van 300 000 EUR. Boek dit verlies.
Bestemming resultaat - 7 van 5
3. Een N.V. met een kapitaal van 100 mio. realiseert 20 mio. winst na belastingen. De wettelijke reserves bedragen 5 miljoen. Van vorig jaar rest er nog een overgedragen winst van 2 mio. Na het boeken van de wettelijke reserve wordt de winst als volgt verdeeld: - 20 % als beschikbare reserve - van het saldo wordt 80 % aan de aandeelhouders en 15 % aan de bestuurders toegekend; de rest wordt overgedragen naar volgend boekjaar. Boek de winstverdeling. Te verdelen winst = Wettelijke reserves =
Saldo =
Beschikbare res. =
Saldo =
Dividend = Tantièmes = Overgedragen winst = 4. Een B.V.B.A. met een kapitaal van 5 mio. leed vorig jaar een verlies van 400 000 EUR. De winst voor belastingen bedroeg dit jaar 2 mio. Er werden geen voorafbetalingen gedaan. De wettelijke reserves bedragen 160 000 EUR. Bereken de winst na belastingen en boek de verdeling ervan. De winstverdeling na afname voor de wettelijke reserve gebeurt als volgt: - 10 % dividend op het kapitaal - 25 % van de rest aan de zaakvoerder - de rest wordt overgedragen naar volgend jaar. Winst voor belastingen = Vennootschapsbelasting =
+ Vermeerdering
%=
Geraamde belastingschuld = Totaal belastingen = Te verdelen winst na belastingen = Wettelijke reserves =
Saldo =
Dividend =
Saldo =
Tantièmes = Overgedragen winst =
5. Een onderneming met een kapitaal van 100 miljoen en 9,3 mio. wettelijke reserves had voor 60 miljoen opbrengsten en 40 miljoen kosten. Zij betaalde 6 miljoen belastingen vooraf (1; 1,5; 2 en 1,5 miljoen). Zij betalen een dividend van 4% op het kapitaal en houden 5 miljoen als beschikbare reserve. Wat rest wordt overgedragen. Boek de winstverdeling. Winst voor belastingen = Vennootschapsbelasting = Boni
1/ 1 000 000 * 0. = 2/ 1 500 000 * 0. = 3/ 2 000 000 * 0. = 4/ 1 500 000 * 0. = Totaal boni =
Geraamde belastingschuld = Totaal belastingen = Te verdelen winst na belastingen =
+ Vermeerdering Voorafbetaling
%= =
+ Boni
=
Totaal
=
6 000 000
Bestemming resultaat - 8 van 5
