GEMEENTE
BORNE
B en W voorstel : : : :
Onderwerp Datum Kenmerk Opgesteld door (tel.)
Rapportage uitvoering WWB.WIJ loaw/z,Bbz 18oktober2011 11int01331 N. Hulsebos
: Inwoners / Sociale Zaken
Afdeling/productgroep Paraaf steller Paraaf manager Portefeuillehouder
ers
Paraaf portefeuillehouder Paraaf secretaris
Afstemming Inhoudelijk afgestemd me
: Wethouder Albers en Financien
Ondernemingsraad
:
Openbaar/niet openbaar
: Openbaar
Ontwerpbesluit
: Akkoord te gaan met de rapportage en het rapport over de uitvoering ter kennisname aan de Raad sturen.
X
B & W Besluit: akkoord burgemeester Welten wethouder Kotteman wethouder Mulder wethouder Albers datum besluit beSlUit
bespreken
/ Y
\ \
^""^ : I^-M-TOH ft, C
»^'twtr/.y>->iww<'t-
RheinepleiM 7622 DG Postbus200 7620 AE Borne Telefoon 074 - 265 86 86 fax 074 - 266 33 38 [email protected] www.borne.nl
GEMEENTE
BORNE
Als het voorstel moet worden behandeld in de gemeenteraad of ter kennis wordt gebracht van de raad, dient ook deze pagina ingevuld te worden. Als een raadsbesluit wordt gevraagd dient een ontwerpraadsvoorstel en -besluitte zijn bijgevoegd! De stukken worden tijdig aangeleverd bij de griffie.
Voorstel voor behandeling in raad (aankruisen): • vraagt besluitvorming van de raad (ontwerp raadsvoorstel en -besluit is bijgevoegd) • voor overleg tussen college en raad 0 ter informatie
Korte toelichting
Pagina 2
GEMEENTE
BORNE
1 Aanleiding Per 1 januari 2005 wordt de Raad periodiek ge'informeerd over de uitvoering van de WWB / WIJ / IOAW/Z en Bbz. De aanleiding hiervoor is het toegenomen financiele risico dat de gemeente loopt sinds de WWB is ingevoerd en de gemeente volledig verantwoordelijk is voor het verstrekken van rechtmatige uitkeringen en het inzetten van maatwerkgerichte rei'ntegratie- en participatietrajecten t.b.v. haar uitkeringgerechtigden. Per 1 januari 2010 is er sprake van een zgn. "Gebundelde uitkering" waarin de budgetten WWB,WIJ,loaw/z en een deel van de Bbz zijn gei'ntegreerd. Daarnaast is het remtegratiebudget onderdeel geworden van het totale participatiebudget, waarin ook de budgetten voor volwasseneneducatie en inburgering zijn opgenomen. In deze rapportage wordt een stand van zaken gegeven over de bestandsontwikkeling , het Inkomensdeel en de inzet van participatiebudget over de periode 01-01-2011 tot 01-07-2011. De resultaten zijn in de bijgevoegde rapportage opgenomen. 2 Wet en beleid De gemeente voert in medebewind de WWB en aanverwante regelingen uit en zorgt voor optimale ondersteuning van haar uitkeringsgerechtigden naar werk, rei'ntegratie en participatie. De gemeente Borne heeft de keuze gemaakt om de Work First methode te gebruiken om de hoofddoelstelling van de WWB te realiseren. Deze methode heeft als uitgangspunt dat de uitkeringsgerechtigde beter af is met werk dan met alleen een uitkering. De economische omstandigheden van de laatste jaren hebben de werkloosheid en ook de bijstandsbestanden doen laten stijgen. In 2010 heeft zich het herstel langzaam ingezet, waarvan de resultaten voor Twente pas begin 2011 zichtbaar werden. Het is een "bros"'herstel want ten tijde van deze rapportage is gebleken dat de werkloosheid onder invloed van de economische situatie weer aan het oplopen is. Ongeacht dat de werkgelegenheid licht is gestegen , is het voor mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt nog steeds moeilijk om op eigen kracht een baan te vinden. Uitkeringsgerechtigden worden volop gestimuleerd om door middel van verschillende rei'ntegratie-instrumenten hun kansen op arbeid te vergroten om zo snel mogelijk weer aan een baan te kunne vinden en/of op een goede manier aan de samenleving te kunnen deelnemen. 3 Geld Het Rijk versterkt 2 budgetten. De "gebundelde" uitkering voor het verstrekken van de uitkeringen en het "Participatiebudget" waaruit de kosten van rei'ntegratie kunnen worden gefinancierd . Voor de financiele kaders wordt verwezen naar paragraaf 4 op pagina 9 van bijgevoegde rapportage. Voor de "Gebundelde Uitkering" kan halverwege het jaar worden vastgesteld dat er voor 2011, ongeacht dat het bestand in het eerste half jaar van 2011 met 6,7% is teruggelopen, wederom een tekort gaat ontstaan. Op basis van een voortschrijdend inzicht is het tekort is voorlopig ingeschat op € 280.000,-. De reden hiervan ligt vooral in de vaststellingsystematiek van het Rijk. Een van de beoordelingselementen is het aantal uitkeringsgerechtigden op 1 januari van het jaar voorafgaand aan het uitkeringsjaar. Het budget voor 201 lis dus gebaseerd op 191 uitkeringsgerechtigden (stand 01-012010) terwijl het bestand op 01-01- 2011 naar 206 is gestegen. Het verwachte tekort heeft consequenties voor de gemeentebegroting. In de bestuursrapportage van juni 2011 is hier reeds melding van gemaakt en is een voorlopig extra voorziening van € 253.000,- in de begroting meegenomen.
Pagina 3
GEMEENTE
BORNE
T.o.v. het "Participatiebudget" worden geen tekorten verwacht. De verwachting is dat het bedrag niet volledig zal worden uitgegeven. Volgens de geldende richtlijnen mag 25% van ons Participatiebudget overgeheveld worden naar 2012. Gelet op het budget voor 2012 dat met 52% wordt gekort zal die overheveling er toe bijdragen dat in 2012 ongeveer het zelfde aantal re'integratietrajecten als in 2011 kunnen worden ingezet. 4 Personeel Er zijn geen personele consequenties verbonden aan deze rapportage.
5 Communicatie Het verwachte tekort heeft consequenties voor de gemeentebegroting. Dit is gemeld in de bestuursrapportage en de begroting is aangepast 6 Alternatieven Erzijn geen alternatieven.
7 Korte samenvatting van het voorstel Aan uw college wordt voorgesteld om akkoord gaan met deze rapportage en het als bijlage toegevoegde rapport over de uitvoering WWB / WIJ / IOAW/Z /Bbz ter kennisname aan te bieden aan de raad en aan de orde stellen in bijpraatsessie van 29-11 -2011.
Pagina 4
GEMEENTE
BORNE
Onderwerp: Begrotingsjaar: Datum raadsbesluit Getoets op BTW-consequenties: EXPLOITATIE Kostenplaats Kostensoort l/S Omschrijving
Totaal KREDIETEN/RESERVES EN VOORZIENINGEN Orders Kostensoort l/S Omschrijving
| 1
1 Totaal 1 1 Stand Algemene reserve Stand Reserve Betoldsontwikkeling IStand Onvoorzien
Pagina 5
Voor begrotlngswijziging Mutatie 0 0 0
Lasten
Baten
0
0
Lasten
Baten
0
0
0 0 0
Na begrotingswi|ziging 0 0 0
Samenvatting uitvoering rapportage over de uitvoering WWB/WIJ /loaw/loaz Periode 01 -01 -2011 tot 01 -07-2011.
1.
Het uitkeringsbestand is t.o.v. 01 -01 -2011 met 6,7% gedaald. In totaal maken 193 uitkeringsgerechtigden gebruik van de regelingen die de gemeente in medebewind uitvoert.
2.
Deze daling komt niet alleen door het lichte herstel van de economie en de werkgelegenheid maar ook door instroombeperkende maatregelen aan de voorkant, de inzet van instrumenten die de uitstroomkansen van uitkeringsgerechtigden te vergroten en de intensivering van de contacten met werkgevers.
3.
De instroom van max-WW ers is in vergelijking met het 2e half jaar van 2010 met 45% afgenomen. Ook een mogelijk gevolg van het lichte herstel van de economie en de werkgelegenheid. Opvallend daarbij is dat deze max-WWers oudere werklozen waren die een langere periode een WW-uitkering hebben genoten. Het risico voor deze groep is dat door de langere uitkeringsduur de bemiddelingskansen klein zijn, waardoor een langer beroep op de bijstand in het vooruitzicht ligt en het langer zal duren om deze groep uit te laten stromen.
4.
In het 1ste half jaar van 2011 zijn 52 uitkering beeindigd. In 25 gevallen ging het om uitstroom naar werk, met gebruikmaking van detacheringbaan (4) de inzet van een uitstroompremie (3) en 4 die als zelfstandige aan de slag zijn gegaan. De resterende gevallen zijn met ondersteuning (werkervaring, training en sending) regulier uitgestroomd.
5.
Het totale aantal aanvragen (levensonderhoud+bijzondere bijstand+langdurigheidtoeslag) is met 33% afgenomen t.o.v. de zelfde periode van 2010. De daling komt voor rekening van de aanvragen levensonderhoud en in het bijzonder de bijzondere bijstand. De daling van het aantal aanvragen LO en de BB is deels toe te schrijven aan het lichte herstel van de arbeidsmarkt waarmee een betere financiele positie wordt verworven.
6.
Mede onder druk van de tekorten op het Inkomensdeel is in 2011 nadrukkelijker ingezet de instroom te beperken en de uitstoom te bevorderen. Voor 2011 wordt, gelet op het aantal uitkeringsgerechtigden wederom een tekort op het Inkomensdeel. Op grond van de huidige stand van zaken en aannames voor het 2e deel van 2011 is met een voortschrijdend inzicht vastgesteld dat het tekort waarschijnlijk rond de € 280.000, - zal gaan uitkomen. In de voorbereiding naar de MARAPvan juni 2011 is hier reeds hier al melding van gemaakt en is er een voorlopige voorziening getroffen van € 253.000,- en in de begroting 2011 opgenomen. Dit betekent dat de lasten de 10% norm gaat overschrijden waardoor we voor 2011 weereen IAU (Individuele Aanvullende Uitkering) zullen gaan aanvragen.
7.
Aanvankelijk was er het vermoeden dat het participatiebudget in 2011 volledig moest worden gebruikt. Uit informatie van het ministerie is vastgesteld dat we toch 25% van het totale participatiebudget mee mogen nemen naar 2012. Het totale participatiebudget voor 2012 wordt met 52% verlaagd naar € 437.074 (was € 835.223, -). Voor reintegratie en inburgering blijft er € 319.073, - (was € 709.472, -) over. De verwachting is dat voor 2012 aanzienlijk minder trajecten kunnen worden ingezet. Door de reserves van het ontschotte reintegratie -en inburgeringbudget (indien van toepassing tot een bedrag van € 208.671,-) voor 2012 te gebruiken bestaat er ruimte om ongeveer het zelfde aantal trajecten in te kopen als voor 2011.
1
Rapportage over de uitvoering W W B / W I J /loaw/loaz P e r i o d e 01 -01 -2011 tot 01 - 0 7 - 2 0 1 1 .
Inleidinq. Hierbij ontvangt u de verantwoording van de productgroep sociale zaken over de uitvoering van de WWB/WIJ, loaw/loaz en Bbz over de periode 01-01-2011 t/m 30-06-201. Het 2e deel van 2010 stand landelijk in het teken van een heel voorzichtig herstel van de economie en werkgelegenheid. De werkloosheid groeide wel, maar niet in het tempo dat eind 2009 was voorspeld. De eerste tekenen van herstel dienden zich aan. Dat gold ook voor de regio Twente, ongeacht dat het gemiddelde werkloosheidpercentage hier hoger ligt dan het landelijke gemiddelde. Landelijk gezien schommelt het werkloosheidpercentage enigszins terwiji we voor Twente een gestage dating vast kunnen stellen, ongeacht dat het Twentse gemiddelde nog altijd ruim 1,6% boven het landelijke gemiddelde ligt. Ten tijde van deze rapportage is de dreiging van een 2e financiele crisis, het wantrouwen in het economische verkeer en de stagnatie van de ontwikkelingen in het bedrijfsleven debet aan het oplopen van de werkloosheid, waardoor het herstel waarschijnlijk van korte duur is geweest. Voor het 1e half jaar van 2011 zien we echter nog een positieve ontwikkeling. Onderstaand overzicht laat zien dat het landelijke werkloosheidspercentage minder daalt dan die van Twente en Borne. Op landelijk en Twentse schaal blijft het verschil ongeveer gelijk terwiji Borne op 01-07-201 Izelfs onder het landelijk gemiddelde zit. Of dit ook effect heeft gehad op het bijstandvolume in Borne wordt nader in deze rapportage toegelicht. Werkloosheidspercentage Landelijk Regio Twente Borne
01-01-2010 4,8 9,1 7,3
01-07-2010 5,7 8,4 6,8
01-01-2011 6.3 8,1 6,2
01-07-2011 5,8 7,2 4,8
Het aantal bijstands- en WIJ uitkering stijgt landelijk nog omdat er nog een substantiate instroom is van mensen die ten gevolge van de crisis na het doorlopen van de WW-uitkering in de bijstand terecht komen. Dat heeft vooral te maken met het feit dat de arbeidspositie van de overgebieven uitkeringgerechtigden minder goed is. Dat mag ook blijken uit het feit dat het bijstandbestand niet alleen wordt bepaald door de gevolgen van de werkloosheid of met het bereiken van de zgn. maximale WW- datum. Ook alleenstaande ouders, jongeren met een afgebroken opleiding, afgeschatte WAJONG/WAO-ers of personen met andere socialemaatschappelijke probiematiek (schulden, echtscheiding, uitsluiting voorliggende voorzieningen) die geen inkomen hebben en "nieuwkomers", hebben al een groter afstand tot de arbeidsmarkt. In de notitie"" uitvoering WWB/WIJ/loaw/loaz/Bbz" is vastgesteld dat over 2010 er een tekort was op het Inkomensdeel van 236.000, - dat ten laste is gekomen van de algemene middelen. Om dit negatieve effect te beinvloeden is in deze notitie gesteld dat onze inzet meer moet worden toegespitst op de vermindering van ons bijstandsvolume door de arbeidsparticipatie te vergroten van de uitkeringsgerechtigden met een middenlange en korte afstand tot de arbeidsmarkt ,zoals die in de participatieladder onder de niveaus 4,5 en 6 zijn vastgelegd. Participatiegraad:
2010 uitkeringsgerechtigden
2011 uitkeringsgerechtigden
niveau 6: betaald werk * 13 13 47 niveau 5: betaald werk met 50 ondersteuning niveau 4: onbetaald werk 43 43 niveau 3: deelname aan 45 45 georganiseerde activiteiten (cursus, vereniging) niveau 2: sociale contacten 70 70 buitenshuis 14 14 niveau 1: gei'soleerd Totaal 216** 235** **Het totaal aantal is hoger dan het uitkeringsbestand (190). Oorzaak is dat meerdere partners met goede arbeidskansen zijn opgenomen. Het gaat hier om 45% van het uitkeringsbestand waarvan door de inzet van trajecten en instrumenten verwacht kan worden dat hun uitstroomkansen vergroten. Voor het resterende deel van ons uitkeringsbestand (niveau 3 en lager) is uitstroom naar betaald werk voorlopig geen optie. Voor deze groep zal het accent liggen op participeren en het bevorderen van de zelfredzaamheid dat in combinatie met de WMO zal moeten worden uitgevoerd. In genoemde notitie zijn ook een aantal resultaatafspraken voor 2011 opgenomen waarover we in deze rapportage de eerste verantwoording afleggen. Het gaat om: 1. De samenwerking op het Werkplein te intensiveren door de inzet van een speciaal ingehuurde werkcoach voor 18 uren in de week om de poortwachterfunctie te versterken. Doel is de instroom aan de voorkant te beperken (door goede informatie en adviezen te even, de juiste verwijzing realiseren en maatwerkgerichte oplossingen te bedenken). De verwachting is dat daarmee de instroom van 40 personen per jaar kan worden beperkt. 2. Direct bemiddelbaren (zowel onder verantwoordelijkheid van de werkcoach op het Werkplein als de case-manager binnen Soza) direct te laten uitstromen naar regulier werk, eventueel met de inzet van een loonkostensubsidie of een eenmalige uitstroompremie. Hiervan wordt verwacht dat er op jaarbasis 25 personen( waarvan mogelijk 20 met een uitstroompremie) kunnen uitstromen. 3. Voor niet direct bemiddelbaren (gebrekkige opleiding, weinig werkervaring, persoonlijke belemmeringen), die wel in staat zijn tot regelmatige arbeid via de detacheringconstructie (met een loonkostensubsidie) uit te plaatsen en door te stromen naar regulier werk. Hiervoor worden 20 trajecten per jaar ingezet. 4. Voor de uitkeringsgerechtigden met een grotere afstand tot de arbeidsmarkt worden trajecten ingezet in de vorm van werkervaringplekken, scholing, werknemerstraining en eventueel maatschappelijke stages en vrijwilligerswerk. Naast individuele trajecten zijn er in december 2010 voor 4 speciale doelgroepen activering- en arbeidsre-integratie trajecten ingekocht. Het gaat om: - Alleenstaande ouders met kinderen tot 5 jaar; - Activering Wachtlijst WSW -55+ers( project "terugkeer naar werk"in samenwerking met Hengelo en de Hof van Twente is opgezet met een ESF subsidie) -Jongeren met gedragsproblemen en/of geen startkwalificatie Voor 2011 is de verwachting voor deze 4 doelgroepen in 2011 samen 40 maatwerkgericht trajecten in te zetten. 5.Start in 2011 met een project" Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen ". Zoek naar kansen voor uitkeringsgerechtigden bij nieuwe bedrijfsvestigingen en zet in op "Social Return on Investment". Bij alle hieronder beschreven onderdelen zal aan deze resultaatafspraken gerefereerd worden. Deze rapportage bevat vervolgens in paragraaf 2 een cijfermatige weergave van de toekenningen en beeindigingen van de uitkeringen voor het levensonderhoud, de bijzondere bijstand en de langdurigheidtoeslag. In paragraaf 3 wordt een inzicht gegeven over de stand van zaken van de uitstroom en re-integratieactiviteiten. We eindigen deze verantwoording in paragraaf 4 met een tussenstand van de financiele kaders.
3
2. Resultaten In de hieronder aangegeven overzichten wordt het merendeel van de cijfers bepaald door de ontwikkelingen binnen het WWB/WIJ-bestand. De loaw/loaz en Bbz zijn regelingen waarin weinig fluctuaties plaatsvinden. Indien dat wel het geval is, zal daarover afzonderlijk worden gerapporteerd. 2.1 .Bestand op 01 -07-2011: WWB WIJ loaw/loaz Bbz Totaal
01-07-2010 165 16 16 1 198
01-01-2011 174 14 15 3 206
01-07-2011 165 15 12 1 193
Toelichting Het bestand is t.o.v. 01-01 -2011 met 6,7% gedaald t.o.v. 01 -01 -2011. Hiervoor zijn een aantal redenen aan te wijzen: 1. Ongetwijfeld heeft het lichte herstel van de economie en de werkgelegenheid een positieve bijdrage gehad op de daling van het bijstandvolume. Een deel daarvan kan toegerekend worden aan het feit dat er meer vacatures waren waarmee een match kon worden gemaakt met onze doelgroep. 2. Binnen Sociale Zaken wordt nadrukkelijker gestuurd op de uitstroommogelijkheden van de doelgroep die op de tredes 4,5 en 6 van de participatieladder zijn ingedeeld, en die met re-integratie-instrumenten zoals extra scholing, een ondersteunende loonkostensubsidie of een uitstroompremie aan de slag kunnen. 3. De intensivering van de poortwachterfunctie aan de voorkant van het aanvraagproces (op het Werkplein Midden Twente) heeft zijn vruchten afgeworpen. In resultaatafspraak 1 (zie inleiding) is vastgelegd dat we de intentie hadden de instroom in 2011 met 40 personen te willen beperken. Met de inzet van de specifieke werkcoach op het Werkplein zijn er al 28 personen minder ingestroomd door hen te verwijzen naar voorliggende voorzieningen, volledige informatie te geven over de rechten en plichten van de bijstand, terug te laten keren naar school, en direct te bemiddelen naar vrijgekomen vacatures. 2.2. Aantal aanvragen periode 1 half jaar 2011 WWB/WIJ loaw /loaz Bbz( Bijzondere Bijstand Langdurigheidtoeslag Totaal
jan t/m juni 2010 76 1 0 93 53 223
julit/m dec.2010 62 1 1 71 26 161
jan t/m juni 2011 57 0 0 59 52 168
Toelichting: 1. Het aantal aanvragen LO (levensonderhoud) t.o.v. de voorgaande periode gedaald. T.o.v. de zelfde periode in 2010 zelfs met ruim 33%. Opmerkelijke cijfers gelet op de landelijke trend dat het aantal bijstandsaanvragen vanaf het 2e deel van 2010 en doorlopend in 01-01-2011 istoegenomen 2. De daling van de Bijzondere Bijstand van 57% to.v. de zelfde periode in 2010 is zelfs opmerkelijk hoog. 3. Het aantal aanvraagt langdurigheidtoeslag ligt in het 1ste half jaar nagenoeg gelijk aan die in de zelfde periode in 2010. 4. Het totaal aantal aanvragen is to.v. de zelfde periode van 2010 met 33% gedaald.
4
2.3. Instroomredenen aanvragen levensonderhoud reden Einde WW Verlies ink. zonder recht op WW Verlies ink. zelfstandig bedrijf Verlies overige inkomen ( ZW/WAO/Waiong) Acceptatie werkleeraanbod (WIJ) Beeindiging studie Beeindiging huwelijk/relatie Uit andere gemeente Taakstelling nieuwkomers detentie vermogen Overige reden (remigratie, combinatie van factoren, hernieuwde aanvraag)
jan 1/m juni 2010 31 14
julit/m dec 2010 16 15
Jan t/m juni2011 9 1
3
4
1
5
3
1
2
0
9
6 7
1 6
2 3
2
3
2
1
1
5
0 1 5
3 0 11
2 0 5
77
63
40
Totaal
Toelichting: 1 .De instroom wordt voor ruim 50 %(in 2010 was dat 71,4%) bepaald door de redenen die gerelateerd zijn aan werk en het werk/leeraanbod. Door de aantrekkende arbeidsmarkt worden mensen minder snel werkloos en hoeven dan ook minder snel en beroep te doen op de bijstand. Het restant van de instroom is nagenoeg nauwelijks beTnvloedbaar. 2.ln de 1ste 2e helft van 2011 is het aantal "max-WW" sterk teruggelopen. Opvallend was wel dat het merendeel van deze aanvragers oudere werklozen betroffen die een langere periode WW hebben genoten. Door hun hogere leeftijd en langere duur van de werkloosheid zijn de bemiddelingskansen voor deze groep werklozen laag, waardoor een langer verblijf in de bijstand in het vooruitzicht ligt. In het 55+ project wordt hier in de komende tijd extra aandacht aan geschonken. 2.4 .Resultaat van de aanvragen WWB/WIJ/loaw/loaz Toekenningen Afwijzingen Buiten behandeling Ingetrokken Totaal
jan t/m juni 2010 41
julit/m dec2010 47
jan t/m juni 2011 36
4 18
3 6
4 7
14 77
7 63
10 57
5
Biizondere Biistland jan t/m juni 2010 74
juli t/m december 2010 46
jan t/m juni 2011 47
Afwijzingen Buiten behandeling
26 1
21 1
7 2
Ingetrokken Totaal
3 104
3 71
3 59
juli t/m december 2010 26
jan t/m juni 20111 47
Toekenningen
Langdurigheidtoeslag jan t/m juni 2010 Toekenningen 45 Afwijzingen Buiten behandeling
7 1
0 0
4 1
Ingetrokken Totaal
0 53
0 26
0 52
2.5. Beeindigingen Arbeid in dienstbetr. Uitkering zw/wia Zelfstandige Verhuizing 65 jaar studie Geen inlichtingen Aangaan relatie Ander inkomen Overlijden Andere oorzaak Totaal
jan t/m juni 2010 17 1 1 2 5 1 1 0 0 0 0 28
juli t/m dec 2010 23 0 2 3 5 2 1 3 5 1 4 49
jan t/m juni 20111 21 3 4 5 6 0 0 4 3 2 4 52
Toelichting 1. In 25 (iets minder dan 50%)van de 52 beeindigingen is er sprake van uitstroom naar werk. In alle voorkomende gevallen heeft de inzet van rei'ntegratie instrumenten zoals detachering, uitstroom premies, opleidingen en training bijgedragen aan dit positieve resultaat. 2. Refererend aan de resultaat afspraak 2 en 3 (zie inleiding) waarin we voor 2011 in totaal 40 uitkeringsgerechtigden willen laten uitstromen zijn we met de genoemde uitstroom van 25 over het 1ste half jaar goed op koers. 3. Rein teg rat ie en uitstroomactiviteiten. Ingezette trajecten in het 1st6 deel van 2011 In 2011 is het uitvoeringsbeleid van 2010 voortgezet. Er is prioriteit gegeven aan de instroombeperking aan de voorkant, duurzame uitstroom realiseren van uitkeringsgerechtigden die in staat zijn om te werken en ondersteunende activiteiten inzetten om de beschikbaarheid voor de arbeidsmarkt te vergroten. Alle kosten van de reintegratieactiviteiten worden ten laste gebracht van het Werkdeel uit het Participatiebudget. In het 1st6 2011 waren er 62 individuele trajecten actief die als volgt zijn verdeeld:
6
Uitstroompremie Detacheringbanen met loonkostensubsidie Werkervaringplekken/ leerwerkplekken Zorg/Sociale Activering/Leerwerk Inburgering Opleidingen en trainingen Totaal
5 11 30 4 3 9 62
Toelichting. 3.1 .Uitstroompremie. Deze premie (vastgelegd als loonkosten subsidie in de uitstroomverordening) wordt ter beschikking gesteld aan werkgevers die uitkeringsgerechtigden. Men kan een premie ontvangen van € 3.000,- bij en dienstverband van 6 maanden en € 6.000,- als de uitkeringsgerechtigde voor 1 jaar in dienst wordt genomen. Een snelle manier van ondersteuning om werkgevers dat laatste duwtje mee te geven om een kansrijke uitkeringsgerechtigde in dienst te nemen. In resultaatafspraak 2 (zie inleiding) is aangegeven dat we in 2011 verwachten hier 20 trajecten voor in te zetten. 3.2. Detacheringsbanen. Ondergebracht bij Fitis met een loonkostensubsidie 2 (gaat om 2 ex-wiw werknemers) Ondergebracht bij Praktisch BV. met een loonkostensubsidie 9 (hiervan zijn er 6 doorlopend vanuit 2010 en 3 nieuw ingezette trajecten) Met Prakties BV zijn afspraken gemaakt dat zij gedurende de detacheringperiode van 6 maanden de deelnemers zo veel mogelijk ondersteuning bieden bij de doorstroming naar regulier werk zodat terugkeer in de bijstand zo veel mogelijk wordt beperkt. 3.3. Werkervaringplekken/leerwerkplekken. Met behoud van uitkering werkervaring opdoen voor een bepaalde periode wordt steeds meer toegepast als voorbereiding op definitieve uitplaatsing. Die tendens is ook bij potentiele werkgevers waarneembaar omdat ze steeds vaker om deze mogelijkheid vragen. Het is een goed instrument voor de uitkeringsgerechtigde die kan laten zien wat hij/zij kan en voor de werkgevers een testcase zonder financiele verplichtingen. De inzet van dit instrument is wel beperkt tot maximaal 3 maanden en er worden met de werkgever aanvullende afspraken gemaakt om na deze werkervaringperiode de uitkeringsgerechtigde in dient te nemen. Op deze manier zijn in het 1st6 half jaar 4 uitkeringsgerechtigden uitgestoomd. Daarnaast lopen er momenteel 3 speciale projecten gericht op het leren en het opdoen van werkervaring: a. Alleenstaande ouders: In december 2010 is een start gemaakt met een traject voor aanvankelijk 20 alleenstaande ouders met kinderen onder de 5 jaar. Van deze groep, die met ingang van 01-01-2012 ook de arbeidsverplichtingen worden opgelegd is vastgesteld dat ze relatief laag zijn opgeleid en weinig tot geen werkervaring hebben. De kans op uitstroom nadat het jongste kind 5 jaar is geworden is vrijwel nihil, waardoor zij nog langer afhankelijk blijven van de uitkering. Dit traject moet er toe gaan bijdragen dat de alleenstaande ouder in staat wordt gesteld haar positie zodanig te verbeteren (door het halen van een startkwalificatie, het volgen van een opieiding, werkervaring op te doen, stageopdrachten uit te voeren ) dat een (toekomstige terugkeer op de arbeidsmarkt sneller zal verlopen. In december 2010 is met 18 personen gestart. De alleenstaande ouder volgt een maatwerkgericht traject afgestemd op kansen en mogelijkheden van de deelnemers dat
uiteindelijk moet leiden tot uitstroom. In het 1st6 deel van 2011 zijn 8 trajecten zijn vroegtijdig gestopt met de volgende redenen:- regulier werk gevonden 1 - verhuizing andere gemeente 2 - psychische/medische en sociale reden 4 - verwijtbaar niet mee willen werken 1 De kosten zijn € 4.600,- per persoon voor de looptijd van het traject inclusief begeleiding- en opleidingskosten. Voor 2011 wordt de totale groep weer op 18 personen gebracht. De kosten komen ten laste van dit traject. b. WachtliistWSW. Dit traject is ook in december 2010 ingezet om de personen op de wachtlijst WSW gedurende die wachttijd actief te houden,te stimuleren deel te nemen aan werkervaringgerichte activiteiten ,hun vaardigheden op peil te houden en de mogelijkheden te bekijken om toch op een ander manier uit te stromen. Wederom wordt op basis van maatwerk een traject aangeboden met begeleiding en wordt er, indien dit tot de mogelijkheden behoort, een combinatie gemaakt met een scholingaanbod. We zijn gestart met 15 personen. In de loop van het 1st8 deel van 2011 hebben 5 personen het traject beeindigd. Redenen: -uitstroom naar regulier werk 2. -psychische ongeschiktheid 3. Voor het resterende deel van 2011 wordt bezien of deze groep weer aangevuld kan worden met 5 personen. De kosten komen ten laste van dit traject. De kosten zijn € 3.600,- per persoon voor de looptijd van het traject inclusief begeleiding- en opleidingskosten. c. 55+project met ESF subsidie. Doe van dit traject is het begeleiden van een 55+ers met een WWB uitkering met een afstand tot de arbeidsmarkt, naar een functie op de reguliere arbeidsmarkt. Het gaat om een gezamenlijk traject met de gemeenten Hengelo en Hof van Twente.Het traject is in april 2011 opgestart. Voor Borne zijn 11 uitkeringsgerechtigden geselecteerd waarvan op 01-07-2011 nog 5 personen in traject zitten. 6 Trajecten zijn beeindigd met de volgende redenen: -uitstroom naar werk 1. -geen perspectief naar regulier werk /extra inzet vrijwilligerswerk 2. -fysiek niet meer in staat tot reguliere arbeid 2. -psycho sociale omstandigheden 1. Trajectkosten zijn € 300,- per persoon per maand. Dit bedrag komt tesamen met de ingezette personele lasten voor 60% ten late van de gemeente en 40% ten laste van het ESF. Coordinate en projectverantwoording liggen bij de gemeente Hengelo. Voor het 2e deel van 2011 wordt getracht nog 5 aanmeldingen te realiseren. d. Zorq/Sociale Activerinq/Leerwerk. T.b.v. een aantal jongeren met een grote afstand tot de arbeidsmarkt gecombineerd met een gedragsproblematiek wordt een traject aangeboden bij Allerzorg. De inzet van dit traject is om jongeren weer binnen het reguliere ritme van het leven te krijgen. Zij worden in scholings- en werksituaties geplaatst met een intensieve persoonlijke ondersteuning waarbij ze stap voor stap weer leren vat op hun eigen leven krijgen. Het uiteindelijke doel is uitstomen naar economische zelfstandigheid. In 2011 zijn 4 uitkeringsgerechtigden in dit traject geplaatst. Ook hier gaat het om maatwerkgerichte trajecten, afgestemd op de situationele omstandigheid van de uitkeringsgerechtigde. Duur van het traject is afhankelijke van de ontwikkelingssnelheid van de uitkeringsgerechtigde .De kosten varieren tussen de € 3.000,- tot 4.500,- per persoon
8
per traject die in de meeste gevallen 10 tot 12 maanden duren . Op 01-07-2011 zaten 15 jongeren in de WIJ. Daarvan zijn er 4 opgenomen in traject bij Allerzorg, 4 nog volledig arbeidsongeschikt en 8 hebben een werkleeraanbod . In resultaatafspraak 4 (zie inleiding) was afgesproken dat we voor de hierboven genoemde doelgroepen in 2011 in totaal 40 trajecten wilden gaan inzetten. Tot 1 jullie zijn er 27 op traject gezet. De verwachting is dat in het 2e deel van 2011 het aantal van 40 zal worden overschreden. 3.4. Gecombineerde inburgeringtrajecten In de 2e helft van 2010 een begin gemaakt van het aanbieden van gecombineerde trajecten t.b.v. de inburgeraars waarvan het participatie/reTntegratiedeel als specifiek traject wordt aangeboden. Tot op heden hebben 7 inburgeraars dit specifieke traject aangeboden gekregen. In de loop van 2011 zijn 3 trajecten gestopt om de volgende redenen: -uitstroom naar regulier werk 1. -Om psychosocial reden niet in staat tot regulier werk 1. -Geslaagd voor het inburgeringexamen 2. De 3 "afvallers" blijven inburgeringsplichtig. Bij instroom van nieuwkomers in relatie met een verplichte inburgering wordt altijd een beoordeling gemaakt naar de mogelijkheden van een gecombineerd traject. 3.5. Opleidingen en trainingen. Uitkeringsgerechtigden met een redelijke kans op uitstroom worden ondersteund met opleidingen, korte trainingen en cursussen om hun kansen te vergroten. Soms is een veiligheidstraining een "must" om in aanmerking te komen voor een baan. Daarnaast is er soms een vakgerichte opieiding nodig van 1 jaar om uiteindelijk uit te kunnen stromen. Voor het 1st6 deel van 2011 zijn 9 uitkeringsgerechtigden een opieiding/training begonnen met de volgende resultaten: 2 Opieiding tot taxichauffeur Beiden uitgestroomd naar regulier werk 3 Heftruckopleiding Twee nog bezig en een volgt werkervaring met baanintentie. 2 VCAopleidingen Beiden kans op uitstroom - 2 ROC opieiding zorg nivo2 Beiden kans op uitstroom. Bij de inzet van trajecten maken we gebrui9k van de SWB (Fitis), Prakties BV, Allerzorg, bureau RAZ (zorg), ROC (zorg), Top-opleidingen en Surplus. 3.6. Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen en Social Return On Investment Via de accountmanager zijn er contacten gelegd met de bedrijfscontact functionaris om te bezien welke mogelijkheden er zijn uitkeringgerechtigden te laten participeren in nieuwe bedrijven. Dat loopt nog niet geheel volgens wens. Dat komt ten eerste doordat nieuwe bedrijven in de meeste gevallen eerst willen zorgen dat de nieuwe vestiging gerealiseerd is en ten tweede de voorkeur geven voor het eigen personeel. Via de bedrijfscontact functionaris wordt het contact wel warm gehouden. Daarnaast zijn er contacten met bestaande bedrijven en met de BBO om hen te informeren over wat maatschappelijk ondernemen inhoudt, welke doelstelling wij vanuit het sociaal domein hebben en welke (subsidie) mogelijkheden wij kunnen bieden. In dit kader worden op regionaal en sublokaal niveau ook initiatieven ontwikkeld waar wij op aansluiten. Aangaande het Social Return on Investment willen we daadwerkelijk invulling geven aan de paragraaf die daar over handelt in de bestekvoorwaarden. Het overleg hierover loopt nog. 4. Financieie kaders 1.De qebundelde uitkering voor de betalinaen van alle uitkeringen. Vanaf 2010 stelt het Rijk een gebundeld budget beschikbaar voor alle regelingen. Het gecombineerd declaratie- en budgetsysteem van de loaw/loaz en Bbz is met ingang van 01-01-2010 vervangen door een systeem, van volledige budgetfinanciering, zoals dat ook
9
van toepassing was voor het Inkomensdeel WWB. Dit betekent dat de financiering van deze regelingen vanaf 01-01-2010 volledig voor rekening komt van de gemeente. Het budget van de gebundelde uitkering is hierop aangepast. Budget gebundelde uitkering 2011 (inkomensdeel) Uitgaven Ontvangsten € 2.390.908,Budget 2010 Terugvorderingen € 19.180,1e deel 2011 Totale ontvangsten loaw/loaz 1ste half jaar 2011 Aanname loaw/z 2e helft 2011 Bbz 1sie half jaar 2011 (inclusief 2 kredieten) Aanname Bbz 2e deel 2011 WWB/WIJ 1ste helft 2011 Aanname WWB/WIJ 2e deel 2011
€
130.350,-
€
97.240,-
€
19.750,-
€
8.896,-
€2.410.088,-
€1.279.390,€1.156.108,-
Totale uitgaven
€ 2.698.380,-
Prognose tekort 2011 bij het huidige bestand
€
281.646,-
Toelichting: 1. Op basis van het aantal uitkeringsgerechtigden op de door het Rijk gehanteerde tijdsmoment en de te ontvangen subsidie was de verwachting al aanwezig dat we voor 2011 wederom een tekort op het inkomensdeel zou gaan krijgen . Bovenstaande prognose is mede gebaseerd op de aannames voor het 2e deel van 2011. Onze verwachting is dat het tekort op het eind van 2011 iets lager zal gaan uitvallen. 2. In de van Marap van juni 2011 is melding gemaakt van dit tekort en in de begroting opgenomen. 3 In art 74 van de WWB en art. 15 en 15a van de Regeling WWB bepaalt dat de eigen bijdrage van de gemeente voor het inkomensdeel beperkt kan blijven tot 10% van het inkomensdeel. Dat is voor Borne een bedrag van € 240.000,-.Voor het meerdere, kan, mits aan bepaalde strenge voorwaarden wordt voldoen, in aanmerking komen voor een Incidentele Aanvullende Uitkering (IUA). Indien het Inkomensdeel voor 2011 wederom een tekort zal opleveren dat boven de 10% ligt, zal opnieuw een IAU worden aangevraagd ook voor 2011 aan te vragen. 4 In het 1st6 half jaar van 2011 is in totaal 78.869,- aan de Bbz uitgegeven, inclusief 2 kredieten voor een totaal bedrag van € 70.000,-. Van de totale Bbz kosten komt 25% voor rekening van de gemeente Borne. Het restant kan worden gedeclareerd bij Het Rijk. Deze eigen bijdrage is in bovenstaande prognose opgenomen. 5. Een structurele verlaging van ons uitkeringbestand is, rekening houdend met de huidige toekenningsystematiek van het Rijk, is in feite de beste remedie tegen het financiele risico, maar blijft afhankelijk van marktontwikkeling, opleidingniveau en werkervaring en situationele omstandigheden van de uitkeringsgerechtigde en. 6. Onze inzet blijft gericht op instroombeperking en uitstroombevordering, ongeacht dat bekend is dat voor ons zittend bestand met arbeidspotenties uitstroom pas kan worden gerealiseerd na het inzetten van intensieve reactiveringprogramma's.
10
2. Het participatiebudget. Uit dit budget worden de kosten van inburgering, volwassen educatie en reintegratie bekostigd. De bedoeling van dit budget is dat de gemeente in principe zelf kan beslissen hoe dit budget wordt ingezet. Ongeacht dat elke regeling genormeerd is met een vast bedrag, zijn de middelen tussen inburgering en re-integratie ontschot. Voor het budget voor volwasseneneducatie geldt deze vrijheid nog niet omdat er tot 01-01-2013 een inkoopverplichting ligt bij het ROC. Het totale participatiebudget met de te verwachten inzet ziet er in schema als volgt uit: P r o g n o s e p a r t i c i p a t i e b u d g e t 2011 Overheveling 2010 62.428,Re integratiebudget 555.322,Inburgeringbudget 154.150,Volwassenenbudget
125.212,-
Totaal Participatiebudget 2011
897.112,-
Aantal Re-integratiebudget + overheveling 2010
Kosten
Totaal 617.750,Vaste loonkosten ex-WIW
2
Loonkosten werkcoach, accountmanager en uitstroomconsulent Trajecten Sociale activering
3 10
Trajecten Arbeidsre-integratie
15
Detacheringbanen Fitis en Prakties Uitstroompremie (loonkostensubsidie)
10
52.500,148.824,36.000,54.000,160.000,-
20 60.000,-
Kosten opleiding/trainingen/reiskosten etc Totaal
15.000,526.324
Reserve (voorlopig) Inburgering:
Volwassenenducatie:
Totaal (exclusief uitvoeringskosten) Traject inburgering (ROC) Inburgeringtraject Fitis (inburgeraars met WWB uitkering) Reserve (voorlopig)
91.426
154.150,30
86.000,-
10
20.000,-
Totaal 125.212,11
Trajecten Basiseducatie Laaggeletterdheid VAVO Reserve
144 7 17 geen
Toelichting. 1. In het eerste deel van 2011 hebben we 11 trajecten arbeidsre-integratie ingezet t.b.v. de 55+ ers. De trajectkosten zijn aanzienlijk lager uitgevallen dan waar we eerder va zijn uitgegaan. De gemiddelde prijs ligt op € 3.600,- er traject. Het voordeel hierop bedraagt bij het totaal van 15 deelnemers € 31.000,-. De kosten zijn in bovenstaande prognose daarop aangepast. 2. Het aanbieden van sociale activeringstrajecten is iets achter gebleven bij de verwachting. Voor geheel 2011 zijn er 15 begroot terwiji er tot 01 -07-2011 4 zijn ingezet. Voor het vervolg van 2011 wordt verwacht dat we hier in totaal 10 zullen gaan inzetten. De kosten van deze trajecten varieren. Het ene traject kost € 3.000,- tot € 4.500,- terwiji het andere maar € 2.500,- kost. Ook hier wordt nu een gemiddelde prijs van € 3.600,- gehanteerd en is in bovenstaande prognose aangepast. 3. Het aantal detacheringbanen ligt op 01 -07-2011 op 11 waarvan 4 nieuwe aanmeldingen. De kosten van deze banen zijn benoorlijk prijzig waardoor eerst naar de mogelijkheden van de uitstroompremie is gekeken. Voor het resterende deel van 2011 zal dit instrument ook weer meer ingezet gaan worden. De prognose is hiervoor naar 10 bijgesteld. 4. De uitstroompremie is in 5 gevallen toegepast. Dit instrument heeft een gewenningsperiode nodig gehad door de introductie bij potentiele werkgevers. De verwachting is wel dat het aantal van 20 uitstroompremies zal worden gehaald. 5. In het eerste deel van 2011 zijn 7 inburgeringtrajecten ingezet waarvan 3 duaal. In 2 situaties loopt momenteel een belastbaar onderzoek om een beoordeling te krijgen of zij in staat zijn een rei'ntegratietraject bij Fitis te volgen. De aantallen loopt iets achter op de prognose. Een deel van de taakstelling is tijdelijk overgenomen door de gemeente Almelo. Hier is afstemming over geweest met de Regio Twente. Onze inzet was gericht op gezinnen, maar daar komt weinig respons op. We gaan ons nu ook orienteren op kleine huishoudens en alleenstaanden. 6. Voor Volwasseneneducatie geldt nog de verplichte inkooprelatie met het ROC. De ingekochte trajecten zijn afgestemd aan het budget wat daarvoor van het Rijk is ontvangen. Het totale budget is hiermee ingezet.