bespaard Genoeg kosten Special: Nevi zorggongres verder? 22 februari MELDMAAND vervalste medische hulpmiddelen

Nummer 1 . februari 2012

14 Zorg heeft behoefte aan alternatief kapitaal

20 Tonnen terugvorderen bij de belastingdienst

22 februari MELDMAAND vervalste medische hulpmiddelen

Special: Nevi zorggongres

Genoeg kosten

bespaard ek in gesprgreson met de c isaite organ a 9 > pagin

HOE NU verder?

Kwalitatieve medische producten, met een focus op innovatie en kostenreductie. Graag vervullen wij uw wensen op het gebied van onder andere: • • • • •

Kit Packing Infectie Preventie Warmte Management Infuustechnologie Zuig en opvangsystemen

Of..... Laat het ons weten, wij gaan graag voor u op zoek, naar de gewenste oplossing!

Emdamed B.V. Morsestraat 22 2652 XG Berkel en Rodenrijs Nederland

Tel: Fax:

010 519 22 30 010 519 22 31 [email protected] www.emdamed.nl

Het CWZ is een algemeen ziekenhuis met 653 bedden en 31 specialismen uit Nijmegen. Het CWZ is een van de 27 topklinische opleidingsziekenhuizen in Nederland.

Digitaal inkopen met Negometrix Negometrix levert sinds 2000 inkoopsoftware voor de professionele inkoper. Ook ziekenhuizen maken veelvuldig gebruik van het inkoopplatform van Negometrix. Het Canisius Wilhemina ziekenhuis (CWZ) in Nijmegen is een van deze ziekenhuizen. Carola Westdorp is sinds 2008 werkzaam bij het CWZ als inkoper. Bij haar vorige werkgevers werkte zij al met de Negometrix software. Toen zij begon bij het CWZ ontdekte zij dat het platform wel bekend was, maar dat er niet mee gewerkt werd. Dat was een van de dingen die Carola direct oppakte, samen met een collega zette zij haar tanden in het verankeren van elektronisch inkopen. En met succes. De inkoopafdeling van het ziekenhuis werkt sinds 2008 daar waar geschikte projecten zijn naar volle tevredenheid met het Negometrix platform.

Digitaal inkopen, hoe werkt dat? En wat zijn de voordelen? Carola Westdorp van het CWZ vertelt.

Carola Westdorp, senior inkoper CWZ

“Ik werk nu 7 jaar met het Negometrix platform en ik ken de software en de vele mogelijkheden die de software biedt inmiddels van haver tot gort. In die 7 jaar heb ik Negometrix zien meegroeien met de markt. Negometrix luistert naar wat gebruikers aangepast willen hebben in het platform. Een van de voordelen van digitaal inkopen met Negometrix is dat ik virtuele projectgroepen kan inrichten. Er is één dossier waar de leden van de projectgroep toegang toe hebben. Het eindeloos heen-en-weer mailen

behoort daarmee tot het verleden. Leden van de projectgroep kunnen vanaf de eigen werkplek het pakket van eisen invullen en de binnengekomen offertes vergelijken en beoordelen. Op deze manier zijn de leden van de projectgroep vanaf het begin aangesloten en kunnen zij hun rol pakken in het proces. Mijn rol verschuift meer naar procesbegeleider.”

Samenwerking “Ook Santeon, waar wij als CWZ lid van zijn, maakt gebruik van de mogelijkheden van Negometrix. Inmiddels zijn een klein aantal inkooptrajecten op deze wijze gedaan. Ook hier wordt een virtuele projectgroep ingericht, zodat iedereen vanaf de eigen werkplek kan deelnemen. Je hoeft elkaar veel minder vaak te zien, wat handig is gezien de geografische spreiding van de Santeon ziekenhuizen, want alles gaat via het platform. En dat scheelt tijd en het eindeloos documenten over en weer te sturen. Eén platform en één dossier. Dat is voor iedereen wel zo makkelijk.”

Zelf inrichten “Het Negometrix platform is een tool die het inkoopproces ondersteunt. Als gebruiker ben je zelf in de lead om het proces in te richten. En als je een vraag hebt, is er altijd hulp vanuit Negometrix. Ik ken weinig bedrijven die zo een goede helpdesk hebben. Dat werkt heel soepel.”

www.negometrix.com Negometrix, de eerste keus van inkoopprofessionals.

Vraagt u meer van uw leverancier? Miele Professional. Een zorg minder. Breedste leveringsprogramma in de markt en totaal leverancier voor:

 professionele was- en droogapparatuur  professionele afwasapparatuur



 reinigings- en desinfectieapparatuur, sterilisatoren, karrenwas installaties



 Miele consumentenproducten

Tevens:

 schaalvoordeel bij afsluiting van raamovereenkomsten



 eigen installatie-, service- en onderhoudsdienst



 laagste Total Cost of Ownership in de markt

Voor meer informatie: www.miele-professional.nl Telefoon: (0347) 37 88 84

Bezoe k onze stand op het Nevi Z orgco ngres 9 en 1 0 febru ari

2012

februari 2012

inhoud

De organisatie en sprekers van het NEVI Zorgcongres Hoe brengen we de zorg een stap verder? De congresorganisatie reageert op vier stellingen

›

9



De roep om alternatieve financiering

Bij veel instellingen is de behoefte aan extra kapitaal groot. Besparen levert niets meer op. Hoe kom je dan aan geld?

14

›

Onterecht hoog BTWtarief kost kapitalen

De leverancier rekent 19%, terwijl het 6% mag zijn... Dat scheelt nogal (bij een ziekenhuis zelfs 1,2 miljoen!). Rekent uw leverancier het juiste tarief?

›

20

“Zorg ervoor dat je regel­matig iets voor het eerst doet”

> pagina

12

Redactieadres Axioma Custom Media Postbus 176, 3740 AD Baarn Tel: (035) 548 81 40 Fax: (035) 542 58 20 E-mail: [email protected] Redactieraad Meindert Engwerda (Flevoziekenhuis) Guus van den Tweel (St Jansdal) Annemiek ten Brink (Tergooiziekenhuizen) Kars Sterenborg (Smeets'adviesgroep) Jan Bos (LNAG) Addie Bouwman Wiebeke Sittrop (NEVI) Karen Feenstra (Axioma) Advertentie-exploitatie Axioma Custom Media afdeling sales Tel: (035) 548 81 54 Adverteren in inSkoop Sluitingsdata van nr.2 - 2012 Reserveren: 8 februari 2012 Aanleveren: 15 februari 2012 Abonnementen Springer Media b.v. Postbus 246 3990 GA Houten Tel: (030) 638 37 36 InSkoop is een uitgave van Axioma Custom Media en verschijnt zes keer per jaar. Leden van NEVI Zorg kunnen inSkoop ontvangen bij hun lidmaatschap. Een ‘los’ jaarabonnement bedraagt € 69,95,- (incl. BTW). Wilt u een ‘los’ abonnement? Stuur een e-mail naar: [email protected]. Het abonnement wordt per kalenderjaar verlengd tenzij het twee maanden voor afloop van het kalenderjaar schriftelijk wordt opgezegd. Mutaties en/of opzeggingen van abonnementen van leden van de verenigingen, bij: NEVI : [email protected] VHIG : www.vhig.nl NVLO : www.nvlo.nl

en verder Nieuws Feiten, cijfers en evenementen Let’s get started! Zo begin je klein met social media

Dagvoorzitter NEVI Zorgcongres Thomas Hofhuis

›

e rs De spreeekn en sie imprehsun van atie pr e s e n t

Concept & realisatie Axioma Custom Media Tel: (035) 548 81 40 In opdracht van NEVI ISSN 1572-1051

24

6

19

LNAG Vervalsers van medische hulpmiddelen liggen op de loer 22

februari 2012

5

nieuws Is u iets opgevallen binnen uw vakgebied? Mail het naar [email protected].

KORT › Verpleeghuizen worden per 1 januari

2012 bij ziekenhuisopname van een cliënt doorbetaald. Daarbij wordt geen maximum aantal dagen gehanteerd. Met het extra geld heeft de instelling budget om de kamer van de cliënt vrij te houden tot ontslag uit het ziekenhuis. Bron: Zorgvisie

› Ton Trommelen is de nieuwe voorzitter

van NEVI. Hij volgt Wim Dressel op die na de maximumtermijn van zes jaar afscheid nam als voorzitter. Trommelen was tot 2010 werkzaam als Executive Vice President en Chief Procurement Officer (CPO) voor DSM.

›Zorginstellingen zijn jarenlang bena-

deeld door een kartel van wasserijen. De Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa) gaf vier grote wasserijen een boete van 18 miljoen euro wegens marktverdeling. Bron: skipr.nl

› Het Kennemer Gasthuis en het

Spaarne Ziekenhuis laten hun samenwerking toetsen door de Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa). Uitgangspunt is een meerwaarde leveren voor patiënten in de regio Haarlem/Hoofddorp.

› CPO van het Jaar 2011 is geworden: Frank de Reij, Group CPO bij Air France-KLM. De Reij koopt – behalve vlieg­ tuigen – alles in voor de organisatie. De award is een initiatief van ADC Performance Improvement en NEVI.

6

februari 2012

Beter presteren met BVP Prestatieinkoop ofwel Best Value Procurement (BVP), de theorie van de Amerikaanse professor Kashiwagi, is een inkoopmethodiek waarbij aanbieders maximale ruimte krijgen om zich van elkaar te onderscheiden. Hierdoor kan uw inkooporganisatie met weinig energie de beste aanbieder identificeren. In Nederland is NEVI samen met Scenter initiatiefnemer van de BVP-theorie. NEVI Zorg besloot vijf projecten te financieren en selecteerde vijf organisaties voor een Masterclass BVP. Eind januari vond de aftrap plaats met een plenaire startbijeenkomst, waarbij ook het bestuur van NEVI Zorg aan­wezig was. De komende

maanden worden de instellingen tijdens diverse dagdelen individueel begeleid in hun traject. De eindbijeenkomst zal voor de zomer plaatsvinden. Het plan is de vijf instellingen ook een korte sparringsessie aan te bieden met Dean Kashiwagi zelf. De vijf geselecteerde organisaties zijn:

› Z  orgservice XL – Wondbehandelingspakket › Aveant – Aanbesteding schoonmaak ›Altrecht – Cliëntencatering › U  MC Utrecht – Bouw Chirurgisch Behandel Centrum

› ’s Heeren Loo – Brandveiligheid Meer info: www.nevi.nl/bvp.

Centrale inkooporganisatie bespaart 2,5 miljoen euro Shared services bieden kansen voor zorginstellingen die fors moeten besparen. Goed georganiseerde samenwerking leverde ADRZ Zeeland al 2,5 miljoen euro op. Dit bleek tijdens de door NEVI Zorg georganiseerde sessie bij het International Supply Management Congres in Amsterdam op 16 december. De MC Groep, met ziekenhuizen in Emmeloord, Lelystad en Dronten, heeft een centrale inkooporganisatie opgezet op basis van Lean-principes. De organisatie hoopt deze als shared service uit te rollen met partnerziekenhuizen, stelt Rik Riemens namens MC Groep. Door inkoop strategisch te benaderen, ad hoc inkopen uit te sluiten en vendor lock-in te doorbreken, kon MC Groep met het noodlijdende ADRZ Zeeland al meer dan de helft van de beoogde besparing van vier miljoen euro voor dit jaar realiseren. Hans Bax (UMC Groningen) presenteerde daarna de uitkomsten van een onderzoek naar adoptie van innovatie binnen zijn organisatie. De onderzoeker concludeert dat artsen, leveranciers en managers het over tachtig procent van de innovatiefactoren grotendeels eens zijn. Daarom moeten we silo’s in de organisatie verwijderen en intensiever samenwerken.

Convenant medische technologie een feit Het eerste exemplaar van het convenant ‘Veilige toepassing van medische technologie in het ziekenhuis’ werd begin december overhandigd aan minister Edith Schippers van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) door de voorzitters van NVZ, NFU en RN. Het convenant kwam tot stand in samenwerking met vertegenwoordigers van alle beroepsgroepen uit het veld, waaronder NEVI Zorg. Uitgangspunt is de eindverantwoordelijkheid van de raden van bestuur voor de kwaliteit en veiligheid in de directe patiëntenzorg. De integrale aanpak richt zich op de gehele levenscyclus van medische technologie binnen het ziekenhuis: van risicoanalyse vóór aanschaf tot en met afstoting. Bovendien is het een bundeling en praktische uitwerking van een aantal minimumveiligheidseisen die zijn verankerd in de nieuwe VMS-veiligheidsnorm die vanaf 2013 van kracht zal zijn. Het convenant wordt door VWS gesteund en gepresenteerd aan de Tweede Kamer. In 2012 wordt gestart met de implementatie op basis van een stappenplan van de samenwerkende partijen. De Inspectie voor Volksgezondheid (IGZ) zal erop toezien dat gemaakte afspraken in het convenant ook worden nagekomen. Meer op www.nevi.nl.

column Maarten Erasmus Msc MBA werkt als managing consultant bij Emeritor, the procurement solutions company.

Agenda Inkoopprofessionalisering en benchmarking in de zorg 05 I 03 I 2012 Kosten: € 609 (leden) / € 700 (niet-leden) Locatie: Golden Tulip Centre in Leiden Meer informatie: www.nevi.nl

Verbeter uw prestaties in het operationele inkoopproces 13 I 03 I 2012 Kosten: € 1095 (leden) / € 1295 (niet-leden) Locatie: Novotel Brainpark in Rotterdam Meer informatie: www.nevi.nl Inkoop in de value chain 20 I 03 I 2012 Kosten: € 609 (leden) / € 700 (niet-leden) Locatie: Golden Tulip Hotel in Arnhem/Velp Meer informatie: www.nevi.nl Meer interessante bijeenkomsten op www.nevi.nl

ingrijpende verbouwing na 45 jaar

22

Het Máxima Medisch Centrum in Eindhoven wordt verbouwd voor

mln euro

Hoe brandveilig is uw zorginstelling?

De brandveiligheid van veel zorginstellingen schiet tekort. Bij dertig procent zijn zulke ernstige gebreken gevonden, dat onmiddellijk ingrijpen noodzakelijk is. Dit blijkt uit een representatieve steekproef van vier rijksinspecties in 96 zorginstellingen. Het grootste probleem zit ’m in de brand- en rookcompartimentering die brand moeten vertragen en daarmee bewoners en personeel de kans geven om weg te komen. Dit is

in 70 van de 96 bezochte instellingen niet goed voor elkaar. Snelle verspreiding van rook en vuur licht op de loer, doordat in veel gevallen kabelgoten of luchtkanalen de brandscheiding tenietdoen. Soms zijn er houten platen in brandwerende deuren aangebracht en verbinden meterkasten en luchtkanalen als verticale schachten verdiepingen met elkaar. Daarnaast is de bedrijfshulpverlening niet overal in orde, net als het brandveiligheidsbewustzijn van medewerkers en schort het aan voorlichting over brandveiligheid aan personeel en patiënten.

Kostenbesparing voorbij? Het Nevi Zorgcongres heeft als thema ‘De kostenbesparing voorbij’. Ik val nu van mijn stoel af. Hoe kun je bij je volle verstand beweren dat de zorg zo’n beetje klaar is met besparen? Ik sla de krant even open: “Volgens Mattieu Weggeman is de totale loonsom van alle mensen die werken bij zorgverzekeraars bijna de helft van de totale loonsom van alle medische specialisten. In bedrijfstermen hebben we hier te maken met een immense overhead. Rigoureus snijden is dus logisch en verstandig.” Dat kan kloppen, want ik lees ook dat “... in onze verzekeringspremie het aandeel beheerskosten is gestegen van 52 naar 114 euro.” Of dit bericht: “De administratieve kosten van het Deense publieke verzekeringsstelsel zijn 0,5 procent van het BNP. Nederlanders zitten tegen de 10 procent.” Iets anders: “Dit jaar is het aantal Da Vinci operatierobots in Nederlandse ziekenhuizen gestegen tot zestien. Dat is vier keer het aantal dat nodig is”, aldus het College voor zorgverzekeringen. “Ze kosten 1,5 tot 2 miljoen euro per stuk. Sommige robots worden maar één à twee dagen in de week gebruikt.” Of deze: “Van alle patiënten moet 47 procent medicijnen onaangebroken weggooien of krijgt medicijnen in te grote hoeveelheden mee naar huis.” Zo blijkt uit de Meldactie Zuinig met Zorg van patiëntenfederatie NPCF. Verderop: “Bij 38 procent van de deelnemers werden behandelingen dubbel uitgevoerd, terwijl daar geen noodzaak toe was.” In de zorg struikel je over de verspillingen. Als ik Nevi was, zou ik een ander thema hebben gekozen, iets als: “Besparen in de zorg, zullen we eens beginnen?”.

februari 2012

7

NEVI Zorgcongres

OVERAL WAAR MOBIEL VACUÜM NODIG IS BINNEN UW INSTELLING, ZIJN WIJ UW PARTNER!

Thoracic Drainage System

Medela Benelux B.V. Uilenwaard 31, 5236 WB ´s-Hertogenbosch, Nederland Tel.: +31 (0)73 690 4040, Fax: +31 (0)73 690 4044 E-mail: [email protected], Internet: www.medela.nl

•

Digitale thoraxdrainage

•

Fluid management binnen ziekenhuizen -

Operatiekamer

-

Endoscopieafdeling

-

Verpleegafdeling

•

Liposuctieapparatuur

•

Uitzuigapparatuur

•

Vacuümbevallingsapparatuur

Bezoek onze stand tijdens het NEVI Zorgcongres op 9 en 10 februari a.s. in het NH Conference Centre Koningshof te Veldhoven en maak kennis met ons uiterst volledige productassortiment.

Precious life - Progressive care

NEVI Zorgcongres 2012

Genoeg kosten bespaard. hoe nu

verder? De inkoopfunctie in Nederland staat op een hoog niveau. Voorafgaand op het zorgcongres kwamen de bovengenoemde organisatoren bijeen om te discussiëren over een aantal stellingen rondom de huidige en toekomstige positie van de inkoopfunctie. › Tekst: Hans Bouman

februari 2012

9

NEVI Zorgcongres 2012

de organisatoren

Hans Bax Manager inkoop UMC Groningen, bestuurslid NEVI Zorg en voorzitter NFU Procurement Board, een sa­menwerkings­verband van de acht Nederlandse UMC’s.

Stelling 1:

De actuele ontwikkelingen in de zorg, zoals de reductie van het aantal ziekenhuizen, specialisatie en de aandacht voor technologie, helpen inkopers van zorginstellingen goed­ koper en efficiënter in te kopen.

Inkoop kan een heel belangrijke rol hebben in het vinden en aan je binden van innovatieve leveranciers Hans Bax

als ziekenhuizen zich gaan specia­ liseren, wordt het belang van toeleveranciers om te kunnen leveren groter nicole poldervaart

Bax: “Vanuit het adagium ‘massa is kassa’ gaat die stelling inderdaad op.” Tjepkema: “Mee eens. Als gevolg van toenemende specialisatie krijg je meer inkoopkracht, waardoor logistieke en andere kosten worden gereduceerd of zelfs geëlimineerd. Het wordt voor een leverancier goedkoper een gespecialiseerd ziekenhuis te beleveren.” Bruinsma: “Maar niet op de korte termijn. Die ziekenhuisspecialisatie vindt al plaats. Wij hebben bij ZorgserviceXL hetzelfde gedaan door de inkoop voor drie ziekenhuizen te regelen. Dat heeft tot volumebundeling geleid.” Tjepkema: “Maar dan heb je toch iets met prijzen kunnen doen?” Bruinsma: “Op sommige gebieden wel, zoals cardiologie, bij de inkoop van pacemakers en ICD’s. Maar bij orthopedie bijvoorbeeld nog weinig, omdat de orthopeden nog heel andere gedachtegangen hebben. Dat ligt politiek wat gevoeliger.” Poldervaart: “Wanneer ziekenhuizen zich op bepaalde gebieden gaan specialiseren, wordt het belang van toeleveranciers om te kunnen leveren groter. Wanneer je hier als inkopende partij verstandig mee omgaat, kan dit zeker kansen bieden.”

Stelling 2: een restaurant met twee Michelinsterren koopt zijn producten toch ook niet in bij de Aldi of de Lidl? wijnand bruinsma

10

februari 2012

Instellingen laten kansen liggen vanuit het oogpunt van inkoop. Heitkönig: “Ik denk dat dat voor een aantal instellingen inderdaad opgaat. Dat hangt sterk samen met de rol die je als inkoop wilt vervullen. Wat mij betreft is het van groot belang je klant op te zoeken en samen te kijken naar kansen die zich voordoen en een gezamenlijke strategie te ontwikkelen. Dus: samen met de manager de marktsituatie, potentiële leveranciers en ons doel op elkaar afstemmen. Om een praktijkvoorbeeld te noemen: door de inzet van bedbrancards op de dagverpleging in plaats van bedden, dus vraagdifferentiatie, kan de patiënt sneller herstellen, hoeft hij niet van het bed naar de behandeltafel en is er minder inzet van patiëntenvervoer nodig.” Tjepkema: “Probleem is dat je als inkoopafdeling

vaak niet de bezetting hebt om alle kansen optimaal te benutten. Je grijpt als het ware het laaghangend fruit, maar laat noodgedwongen ook een hoop hangen.” Bruinsma: “Het gaat niet alleen om de kansen die je pakt, maar ook om de keuzes die je moet maken en die vanuit de Raad van Bestuur worden bepaald. Wanneer je stelt: wij willen met de verschillende afdelingen en specialisten die kant uit, zul je op basis daarvan keuzen moeten maken. Je zult moeten kijken wat de meeste impact heeft, en andere kansen noodgedwongen laten liggen. Dat is het samenspel tussen de gebruikers en dat wat in het beleid van het ziekenhuis past. Ik bedoel: een restaurant met twee Michelinsterren koopt zijn producten toch ook niet in bij de Aldi of de Lidl?” Bax: “Ziekenhuizen laten grote kansen liggen doordat ze de afdeling Inkoop slechts zien als een organisatieonderdeel dat zorgt dat de goederen beschikbaar zijn tegen steeds lagere prijzen. Toeleveranciers kunnen echter ook andere zaken bieden. Innovatie bijvoorbeeld. Inkoop kan een heel belangrijke rol hebben in het vinden en aan je binden van dergelijke innovatieve leveranciers.” Bruinsma: “Natuurlijk, het signaleren van kansen en innovaties is belangrijk, en als je dat in je inkoopbeleid kunt meenemen, is dat mooi. Maar uiteindelijk werk je als inkoper voor je klant, de budgethouder, en heb je te leven met de keuzes die hij maakt.” Van Geijlswijk: “Ik denk dat Hans bedoelt dat er in het samenspel tussen inkoper en budgethouder op dit moment te weinig aandacht is voor de bijdragen die leveranciers kunnen bieden.” Bax: “Ja. Ik denk dat er momenteel niet verder naar inkoop wordt gekeken dan: zorg maar dat de spullen er zijn. En dan liefst tegen een miljoen euro minder dan vorig jaar.” Bruinsma: “Klopt.”

Stelling 3:

De inkoopfunctie bevindt zich midden in een reeks ingrijpende ontwikkelingen, die grote consequenties zullen hebben voor de inkopers. Heitkönig: “Absoluut. Er zullen steeds hogere eisen worden gesteld aan de competenties van de inkopers. Ik constateer dat het tactisch-strategische aspect van de functie steeds meer nadruk krijgt, en dat het operationele element steeds meer wordt geautomatiseerd. Inkopers zullen meer allround moeten zijn en op managementniveau moeten kunnen meedenken.” Van Geijlswijk: “De inkoopfunctie zal zich binnen

Petri Heitkönig Hoofd inkoop van het CanisiusWilhelmina Ziekenhuis te Nijmegen.

Sybren Tjepkema Voormalig ziekenhuisinkoper, eigenaar van Tjepkema Medical Products, dat uiteenlopende producten levert aan de zorgsector.

Wijnand Bruinsma Senior inkoper bij ZorgserviceXL, het inkoop- en logistiek­ bedrijf van drie ziekenhuizen: het HagaZiekenhuis, de Reinier de Graaf Groep en het Sint Franciscus Gasthuis.

Ton van Geijlswijk Werkzaam bij NEVI als Netwerkmanager voor de publieke sector en de zorg, secretaris van het bestuur van NEVI Zorg en betrokken bij de Werkgroep Congressen en Evenementen.

de organisatie steeds verder verbreden. Niet alleen de inkoopafdeling zal zich ermee bezighouden, maar ook medisch specialisten en anderen...” Bruinsma: “...en je zult niet langer alleen inkoper zijn, maar ook adviseur, relatieonderhouder...” Van Geijlswijk: “...precies. Steeds meer partijen zullen erbij betrokken raken en de functie van de inkoper zelf wordt daardoor breder.” Heitkönig: “Een inkoper die voortvarend meedenkt over de behoeften van managers binnen de zorgorganisatie heeft een wezenlijke meerwaarde.” Bax: “Ziekenhuizen zullen als organisaties heel duidelijke keuzes gaan maken en een nadrukkelijk ondernemingsbeleid voeren. Ze zullen zich afvragen: in welke markt zitten wij, waar zijn wij goed in en hoe gaan wij daarin overleven? Dat kan variëren van: ‘Ik wil de beste aanbieder zijn met de modernste technologieën’, tot het andere uiterste: ‘Ik wil de goedkoopste zijn en een zo hoog mogelijke productie draaien’. De consequenties daarvan voor de inkoopafdeling zijn dat deze afdeling heel dicht in die ondernemingsstrategie meegaat.” Bruinsma: “Inkoop is tegenwoordig veel meer dan een offerte aanvragen. Je zit met een team waarin een budgethouder, een medisch specialist, een controller, soms een lid van de raad van bestuur zijn vertegenwoordigd. Het is niet meer simpelweg een inkoopverhaal, maar een gezamenlijk traject, waarbij naast het financiële aspect ook naar andere zaken wordt gekeken. Dat vraag andere competenties.” Tjepkema: “Je moet kunnen samenwerken.” Poldervaart: “Inkopers moeten de komende jaren hun kansen gaan pakken. Ze moeten zorgen dat ze hier klaar voor zijn door opleidingen of trainingen te volgen, door het bijhouden van vakliteratuur en het onderhouden van het netwerk.” Bax: “In de nieuwe situatie zal een inkoopafdeling echt een bijdrage moeten en kunnen leveren aan het realiseren van de doelstellingen van een afdeling of een groep afdelingen. Dat kan betekenen dat je voor de ene afdeling heel scherp op prijs gaat inkopen en voor de andere heel sterk inzet op het selecteren van innovatieve leveranciers. Zo’n gedifferentieerd inkoopbeleid heeft grote consequenties voor de organisatie van een inkoopafdeling en de mensen die er werken. Een heel goede prijsinkoper is niet iemand die in staat is om een langdurige samenwerking aan te gaan met een strategische leverancier.”

Nicole Poldervaart Hoofd inkoop Gelre-ziekenhuizen in Apeldoorn en Zutphen.

Stelling 4:

Nederland kan op inkoopgebied van andere landen leren. Poldervaart: “In Nederland werken ziekenhuizen nog onvoldoende samen. Dat is in sommige andere landen, zoals Duitsland, beter geregeld.” Tjepkema: “In Duitsland heb je al de specialisatie waar Nederlandse ziekenhuizen nu in toenemende mate naartoe gaan.” Poldervaart: “Wij kunnen ongetwijfeld in een aantal opzichten van Duitsland leren, en naar ik vermoed ook van een land als China. Al denk ik wel dat dat leren breder gaat dan alleen maar op inkoopgebied.” Bax: “Ik denk niet dat de inkoopfunctie in andere landen beter is ontwikkeld. Dat Duitse ziekenhuizen een veel langere traditie kennen van gezamenlijk inkopen, komt doordat de ziekenhuizen daar over het algemeen vele malen kleiner zijn dan in Nederland. Het is dus niet de verdienste van hun visionaire inkopers. Sterker, ik denk dat we in Nederland de beste inkopers hebben van › Europa.”

In Duitsland heb je al de specialisatie waar Nederlandse ziekenhuizen nu in toenemende mate naartoe gaan sybren tjepkema

Ik constateer dat het tactisch-strategische aspect van de functie steeds meer nadruk krijgt, en dat het operationele element steeds meer wordt geautomatiseerd petri heitkönig

In het samenspel tussen inkoper en budgethouder is op dit moment te weinig aandacht voor de bijdragen die leveranciers kunnen bieden ton van geijlswijk

februari 2012

11

NEVI Zorgcongres 2012

de sprekers 9/2 - 14:00 uur

Rick Nillesen Frank Rozemeijer NEVI Professor Purchasing and Supply Management, Maastricht University

N

aar verwachting zullen tijdens het NEVI zorgcongres bijna 200 inkopers uit de gezondheidszorg bijeenkomen om met elkaar te discussiëren en van elkaar te leren over onderwerpen die de komende jaren hoog op de agenda staan. Dit congres is daarmee een van de belangrijkste ontmoetingsplekken voor een beroepsgroep die de komende jaren een belangrijke bijdrage moet gaan leveren aan de noodzakelijke kostenbesparingen in de gezondheidszorg. De inkopers in de gezondheidszorg zullen de komende jaren te maken krijgen met een toename van samenwerkingsvormen, zowel met andere zorginstellingen als met toeleveranciers. Wanneer ziekenhuizen zich gaan specialiseren, zal de relatie met toeleveranciers veranderen. Het vooraf opstellen van een heldere, gezamenlijke inkoopstrategie door de specialist, zorgmanagers, inkopers en overige betrokkenen, kan helpen het eindresultaat te vergroten. Ik hoop tijdens dit congres de aanwezigen handvatten te geven over hoe een inkoopstrategie op te stellen en hun tips mee te geven die kunnen helpen bij het vormgeven van intensieve samenwerking met toeleveranciers.”

PROGRAMMA 9 februari 11.30 uur Inloop/ lunch 13.00 uur Opening door Arie Slingerland (voorzitter NEVI Zorg ) en Thomas Hofhuis (dagvoorzitter) 13.15 uur Rick Nillesen, Randstad Zorg 14.00 uur Prof. dr. Frank Rozemeijer (NEVI Professor Purchasing and Supply Management Maastricht University) 14.45 uur Pauze 15.15 uur Drs. Jeroen Meijer (partner Coppa Consultancy): Inkoopsamenwerking: don’t ever forget about Asset Specificity 16.00 uur Ontwikkelingen in China (ambassade China) 16.45 uur “Wanneer heb je voor het laatst iets voor het eerst gedaan” 17.45 uur Afsluiting en borrel 18.30 uur Diner

12

februari 2012

senior advisor Randstad Nederland

Strategische personeels­planning kapstok voor inkoop

S

Gezonde relaties met leveranciers: een hele zorg? “

9/2 - 13:15 uur

9/2 - 15:15 uur

Jeroen Meijer

Promovendus Nyenrode Business Universiteit/Partner Coppa Consultancy

inds vijf jaar adviseert Rick Nillesen zorginstellingen bij het verbeteren van de arbeidsproductiviteit en het vergroten van de inzetbaarheid van personeel. “Op het congres geef ik nieuwe inzichten in innovaties die de arbeidsproductiviteit duurzaam verbeteren. Flexibiliteit binnen de zorgsector en verhoging van de arbeidsproductiviteit gaat om meer dan alleen een externe flex schil (uitzendkrachten). Die omvat gemiddeld slechts 1 tot 2 procent van het personeelsbestand. Kijk naar het totaal; wij zien bij inkoop veelal een eendimensionale focus op het terugdringen van de indirecte kosten. Door je te richten op een breder domein kun je pas écht fundamentele kostenbesparing realiseren. Bijvoorbeeld door het ‘just in time’ beschikbaar hebben van de juiste arbeidskrachten met de juiste kwaliteit. Dit vraagt om een strategische benadering met een lange-termijn-scope. Om dit te realiseren moeten Inkoop, HR en de lijn (management) een drieeenheid vormen. Dat heeft invloed op de positionering en rolverdeling, ook van de inkoper...”

“

D

e grootse waarde van het Nevi Zorgcongres is dat hier alles om de zorg draait en dus voor iedereen herkenbaar is. Wat op het congres wordt verteld, kan de volgende dag al worden geïmplementeerd in de eigen organisatie. In mijn proefschrift heb ik een model ontwikkeld over hoe inkoopcombinaties zich onder bepaalde omstandigheden moeten organiseren om effectief te zijn. Door op het congres te spreken verwacht ik terugkoppeling te krijgen vanuit de bezoekers. Velen van hen hebben ervaring met inkoopsamenwerking. Hun expertise wil ik gebruiken om te toetsten of het model bruikbaar is. Inkoopsamenwerking is in Nederland erg complex. Het belangrijkste vind ik dat er bewust een keuze wordt gemaakt in welke vorm van inkoopsamenwerking men participeert. Commitment aan één combinatie is onnodig. De keuze moet per categorie worden gemaakt.”

Inkoopsamenwerking: don’t ever forget about Asset Specificity

Kijk voor alle presentaties op www.nevi.nl/zorgcongres (Programma en tijden kunnen afwijken)

10/2 - 09:45 uur

Prof. dr. drs. Loek Winter

zorgondernemer en hoogleraar Healthcare Entrepeneurship

10/2 - 10:30 uur

prof. dr. Hans Büller

Zorgondernemerschap als therapie Van medisch paternalisme naar consumentisme Van patiënt naar klant

I

In 1995 begon zorgondernemer Loek Winter in Amsterdam zijn eerste diagnostische centrum. Inmiddels is dit centrum uitgegroeid tot een landelijke zorgorganisatie DC Groep, die bestaat uit een netwerk van twaalf vestigingen met gespecialiseerde zorglabels. In 2008 investeerde de MC Groep van Winter in een reddingsplan voor de IJsselmeerziekenhuizen, die op het punt van faillissement stonden. Loek Winter is op 11 oktober 2011 benoemd tot Hoogleraar Healthcare Entrepeneurship aan de Nyenrode Business Universiteit.

10/2 - 11:45 uur

Olivier Gerrits

Bestuursvoorzitter Erasmus MC-Sophia Kinderziekenhuis

Inkoop; meer dan inkopen

H

ans Büller maakte carrière als kinderarts. Na dertien jaar werkzaam te zijn geweest bij het AMC in Amsterdam werd hij hoogleraar en afdelingshoofd Kindergeneeskunde van Erasmus MC-Sophia Kinderziekenhuis. In januari 2005 maakte hij binnen de organisatie de overstap naar het voorzitterschap van de Raad van Bestuur. Hans Büller staat in 2011 op de vierde plek in de Skipr-ranglijst van invloedrijke netwerkers in de zorg. “Wat waardevol is van het NEVI Zorgcongres is het kennis uitdragen over het inkoopproces. Je leert er wat belangrijk is en hoe je voor je beleid draagvlak kunt creëren. Wat inkopers goed moeten onthouden is dat inkoop essentieel is voor een goed functionerende organisatie. Daarbij hoort betrokkenheid van iedereen, van hoog tot laag. Succes is een teameffort en niet de allein-gang van de inkoper.”

Senior Manager Tweedelijnszorg Achmea

Maatschappelijke meerwaarde door effectieve inkoop door zorgaanbieders

I

“

n de vijf jaar dat ik verantwoordelijk ben voor de zorginkoop ziekenhuiszorg van Achmea, heb ik veel initiatieven gericht op een effectievere inkoop zien starten, maar ook zien gaan. Juist nu er veel druk staat op de beschikbare middelen is het cruciaal dat zorgaanbieders en artsen verantwoordelijkheid nemen om een doorbraak te realiseren bij de inkoop. Om zo een groter deel van de beschikbare zorggelden aan directe zorgverlening te kunnen besteden. Tijdens mijn bijdrage zal ik inzicht geven hoe wij als zorgverzekeraar nu en in de toekomst deze doorbraak willen realiseren.”

PROGRAMMA 10 februari 09.30 uur Opening 09.45 uur Prof. dr. drs. Loek Winter (zorgondernemer en hoogleraar Healthcare Entrepeneurship Nyenrode Business Universiteit) 10.30 uur Prof. dr. Hans Büller, voorzitter van de Raad van Bestuur van Erasmus MC 11.15 uur Pauze 11.45 uur Olivier Gerrits (senior manager Tweedelijnszorg bij Achmea) 12.30 uur Lunch 13.30 uur Parallelronde 1 (meer info over sessies volgt begin januari) 14.45 uur Parallelronde 2 16.00 uur Terugkoppeling parallelsessies door Thomas Hofhuis 16.15 uur Afsluiting en borrel

februari 2012

13

onderwerp

De grote zoektocht naar kapitaal Urgentie alternatieve financiering neemt toe

14

februari 2012

fundraising Blijf op de hoogte! Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen: www.nvz.nl

Striktere regelgeving om het omvallen van banken tegen te gaan en terughoudendheid bij kapitaalverstrekkers zorgen in 2012 voor financiële spanning bij ziekenhuizen. Bij vele is de behoefte aan extra kapitaal zo groot, dat alleen besparen niet meer genoeg is. Tekst: Niels Achtereekte

D

oor het huidige economische klimaat zijn banken terughoudend met het verstrekken van kredieten. Daarnaast krijgt de zorg in toenemende mate te maken met vrije prijzen en wordt dit jaar een begin gemaakt met het afschaffen van de bevoorschotting binnen de AWBZ. In de praktijk zal de bevoorschotting eerst wordt aangepast aan het declaratiegedrag, om in 2013 geheel te verdwijnen. Als er hierdoor een gat in de financiering ontstaat zullen zorginstellingen deze dus zelf moeten dichten. Maar volgens Barry van den Berg, manager van The Beagle Armada, dat zich richt op ketensamenwerking en integratie in de zorg, is het niet eenvoudig om aan het benodigde overbruggingskrediet te komen. Banken, zorgverzekeraars en overheid zullen niet automatisch bijspringen. “Veel instellingen hebben de financiering al niet op orde. Daarnaast is het ook maar de vraag of zorgverzekeraars de bevoorschotting over kunnen

of willen nemen. Net als andere financiële instellingen moeten ook zij voldoen aan striktere regels en grotere financiële buffers aanhouden.” Budget squeeze Overstappen op een systeem waarbij achteraf wordt betaald op basis van goedgekeurde declaraties, maakt de financieringsproblematiek alleen meer groter. Volgens de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen (NVZ) zullen tientallen zorginstellingen in de problemen raken wanneer de bevoorschotting wegvalt, meldde het Financieele Dagblad (FD) onlangs. De aandacht voor deze problematiek groeit en steeds vaker roepen experts op tot meer bewustzijn en urgentie bij zorginstellingen. Jacqueline van Wijngaarden, Partner bij Boer & Croon Corporate Finance, constateert dat niet alleen banken terughoudend zijn met kredietverstrekking, maar ook dat de overheid minder scheutig is met bouwfinanciering, waardoor de behoefte aan alternatief kapitaal

februari 2012

15

fundraising

Toename particuliere zorginvesteringen

In de eerste drie kwartalen van 2011 vonden er al meer private investeringen in de zorg plaats dan heel 2010. › In vesteringsmaatschappij NPM Healthcare nam bijvoorbeeld deel in Samenwerkende Tandartsen Nederland (STN) › Giralis, een particulier bureau voor psychologische zorg en dyslexiebehandeling, kon op een investering van Ecart Invest rekenen Tegelijkertijd ontstonden er verschillende initiatieven voor zorg­investeringen: › de SDB Foundation met inves­ teringen tot een half miljoen euro, › een nieuw fonds van Achmea waar op termijn honderd miljoen in moet komen, › Gilde Healthcare Partners dat

vijftig miljoen

euro ophaalde die ten goede moet komen aan de zorg.

volgens de nederlandse vereniging van ziekenhuizen (nvz) zullen tientallen zorginstellingen in de problemen raken wanneer de bevoorschotting wegvalt

groeit. “Het is nog onduidelijk wie de financiering op zich neemt, maar het besef van een ‘budget squeeze’ neemt wel toe”, aldus Van Wijngaarden. Zeker bij ‘dun gefinancierde’ instellingen. Overigens kent ons land ook ziekenhuizen die financieel voldoende gezond zijn om de verwachte lasten te dragen. Zo geeft het Deventer Ziekenhuis aan geen directe financiële problemen te verwachten. De kapitaallasten liggen op een goed niveau en het ziekenhuis is naar eigen zeggen zeer solvabel, waardoor het gemakkelijk en tegen acceptabele rentes kan lenen bij banken. Belanghebbenden voeren momenteel fikse discussies over wie de verantwoordelijkheid voor bevoorschotting op zich moet nemen. Zo gaf de NVZ aan het zorgakkoord op te zullen zeggen wanneer zorgverzekeraars niet bijspringen bij het wegvallen van de bevoorschotting. Roelf de Boer, voorzitter van de vereniging, gaf in het FD aan signalen te krijgen dat verzekeraars de voorschotten gebruiken om contractonderhandelingen met ziekenhuizen onder druk te zetten. De verzekeraars zeggen op hun beurt gewoon het zorgakkoord te volgen. Privaat kapitaal Ondanks alle onduidelijkheid over de situatie is Van Wijngaarden ervan overtuigd dat de aandacht voor financieel management en treasury zal groeien. “De komende periode is erg bepalend. Instellingen moeten tijdig reageren. Het is de vraag hoe hard de partijen het op financieel vlak willen spelen.” De mogelijke oplossingen die er volgens haar liggen, variëren van nauwere samen-

16

februari 2012

werking tot het aantrekken van alternatieve financiering. Als een instelling een duidelijke strategie heeft, is het eenvoudiger om privaat kapitaal aan te trekken. Hoewel steeds meer zorginstellingen gebruikmaken van financieringsvormen waarbij een particuliere investeerder geld en expertise beschikbaar stelt om de bedrijfsvoering te verbeteren, blijft ‘private equity’ onderbelicht. Dit is wel vooral een optie voor langetermijn-financiering, voor acute liquiditeitstekorten moeten instellingen eerder denken aan bankfinanciering. Van den Berg ziet ook mogelijkheden in factoring, het uitbesteden van de debiteurenportefeuille in ruil voor liquide middelen. Door verstuurde facturen als direct werkkapitaal te gebruiken via een factormaatschappij kunnen zorgaanbieders sneller geld krijgen en hun liquiditeit op peil houden. Echter, stellen beide experts, oplossingen zijn alleen haalbaar wanneer organisaties niet op hun handen blijven zitten. En op dit moment lijkt het urgentiebesef nog te klein.

Andere mogelijkheden

zijn projectsubsidies van de overheid, bijdragen van particuliere vermogensfondsen, giften van donateurs en vrienden, nalatenschappen en legaten, bijdragen van bedrijven, acties en evenementen. Meer info op www.transmissie.nl.

multicare intensive care

THE NEW ICU STANDARD | KNOW-HOW TO CARE! wissner-bosserhoff Nederland · Keerweer 42 · 3316 KA Dordrecht · Tel.: +31 (0) 78 652 18 50 · Fax: +31 (0) 78 652 18 55 · E-mail: [email protected] · www.wi-bo.com wissner-bosserhoff Belgium · Egide Walschaertsstraat 15/15 · 2800 Mechelen · Tel.: +32 (0) 15 21 08 41 · Fax: +32 (0) 15 29 14 64 · E-mail: [email protected] · www.wi-bo.be

In de slappe was Zuidwester, dat in Zuidwest Nederland ondersteuning biedt aan mensen met een verstandelijke beperking en jongeren met sociale of gedragsproblemen, sloot onlangs een nieuw wasserijcontract af. Inkoper Rien van der Boom: “We wilden bij onze eigen leverancier blijven, maar wél tegen een uitstekende prijs. Intrakoop begeleidde ons in het proces. Dankzij hun landelijke aanwezigheid in de zorg hebben ze als geen ander zicht op vergelijkbare contracten. Uiteindelijk levert hun advies ons een jaarlijkse besparing op van 50.000 euro, op een bedrag van ongeveer zes ton. Bovendien hebben we de afspraken en de manier van werken met de leverancier op een hoger niveau gebracht. Als inkoper kun je het in je eentje niet snel beter doen!” Rien van der Boom, inkoper Zuidwester

Samen maken we goede zorg beter betaalbaar Bij uw zorgorganisatie telt elke euro. U wilt de totale kosten van middelen en diensten zo ver mogelijk terugdringen. Intrakoop ondersteunt u daarbij. Denkt u na over innovatieve inkoopprocessen, inkoopstrategieën en raamovereenkomsten? Intrakoop heeft ze al voor u bedacht en in het leven geroepen. Of we ontwikkelen ze samen met u. Zodat u kunt kiezen uit de inkoopoplossing die het beste bij uw organisatie past. We rusten niet voordat we de gunstigste voorwaarden voor u uit het vuur hebben gesleept. Samen met u doen we er alles aan, om goede zorg beter betaalbaar te maken.

www.intrakoop.nl

actief

social media

Social media zijn hot. Facebook, Twitter en Google+ winnen steeds meer terrein. Ze brengen verandering teweeg. Organisaties worden er socialer van. Je praat niet meer tegen klanten, maar mét klanten. Real time! Dat schept kansen. Maar hoe begin je ermee?

Let s get started! l

Mindset

Je maakt je dingen eigen door het te doen. Je moet erin geloven en de lol ervan ontdekken. Scepsis overwin je alleen door er onbevooroordeeld aan te beginnen. En nee, het is niet moeilijk.

Gesloten omgeving

Elkaar coachen

Begin met social media in een gesloten omgeving, bijvoorbeeld op Yammer (www.yammer.com) en WordPresss (wordpress.com). Beide zijn gratis. Zo kun je op een veilige manier de krachten en spelregels leren kennen.

Richtlijnen

Enthousiaste gebruikers kunnen prima als coach fungeren. Doordat social media zo toegankelijk zijn, is training een informele aangelegenheid.

tip Lees het boek ‘Get Social’ van Jeanet Bathoorn.

Voordat je begint met social media, moet je weten wat de spelregels zijn. Een goede en beknopte set richtlijnen vind je bij het CNV (tinyurl.com/cnvsocial).

Start zelf

Wil je dat medewerkers social media gaan gebruiken, begin er dan zelf mee. Prikkel gebruikers door bijvoorbeeld op het social medium vragen te stellen of tips uit te wisselen. Als er eenmaal wat mensen actief worden op social media, treedt het netwerkeffect in werking en heb je binnen de kortste keren een hele groep op het platform.

februari 2012

19

inzicht inkoopadviseur Ruud Oosterik vorderde voor zijn eerste opdrachtgever meer dan 1 miljoen euro terug. (Oosterik Advies BV)

Eis vaker 6% in plaats van 19%:

Lastig, maar zeer lucratief! Welke medische producten vallen er feitelijk gezien onder het lage BTW-tarief van zes procent? Goede vraag. In de praktijk blijken veel leveranciers namelijk ten onrechte het hoge tarief van negentien procent te hanteren. Maar het goede nieuws: te veel afgedragen BTW kan worden teruggevorderd. Tekst: Menno de Boer

reken maar uit:

Enkele producten die vaak ten onrechte tegen het hogere tarief worden gefactureerd: › Thoraxdrainage sets › Zenuwstimulatiecanules › Voerdraden voor katheters › Slang en afzuiger voor bloed, wondvocht of slijm › Aneurysmaclips › Orthopedische zuig- en spoelsystemen › Geleidekatheters voor angiokatheters › Katheters die niet onder de nauwe definitie van de Wet op de Omzet­ belasting vallen aangezien de hulpmiddelen (zoals een boortje of vangnet) aan de katheters vastzitten Product­groepen met het lage BTW-tarief staan omschreven in de Toelichting Tabel 1 op de omzetbelasting.

20

februari 2012

O

m meteen maar met een succesverhaal te beginnen: een groot ziekenhuis in het oosten van het land kreeg tot dusver al 1,2 miljoen euro teruggestort. Het ging daarbij puur en alleen om te veel betaalde BTW voor medische producten die bij nader inzien toch niet onder het tarief van negentien procent vielen. Met terugwerkende kracht kregen zij het correcte BTW-tarief van zes procent. Dat was overigens niet met één simpel telefoontje geregeld. Integendeel. Inkoopadviseur Ruud Oosterik zette er jarenlang zijn tanden in. “Zo’n vijf jaar geleden ben ik me in dit onderwerp gaan verdiepen. Ik werkte destijds als inkoper bij Medisch Spectrum Twente en verbaasde me over het feit dat verschillende leveranciers in hun offertes verschillende BTW-tarieven hanteerden voor drainagesystemen.” IJskoude brief Een publicatie in de Staatscourant leerde dat de bewuste systemen wel degelijk onder het BTWtarief van zes procent vielen. Oosterik besloot de leveranciers die ten onrechte 19 procent BTW hadden geoffreerd, hiervan op de hoogte te stellen. Enkele van hen dienden een verzoek in bij de Belastingdienst. Zo wilden zij voorkomen dat ze alsnog voor het hogere tarief zouden worden aangeslagen. Vervolgens gebeurde er iets geks. Oosterik: “Sommige leveranciers ontvingen ijskoud een brief waarin stond dat ze het lage BTW-tarief voor deze productgroep niet mochten hanteren. En dat terwijl het verzoek van andere leveranciers wel werd geaccepteerd… Het was meteen duidelijk: elke belastingregio hanteert zo zijn eigen regels.”

Onwetendheid De drainagesystemen vormden slechts het topje van de ijsberg. Naarmate Oosterik dieper in de materie dook, ontdekte hij steeds meer producten die onder het verkeerde BTW-tarief waren geplaatst. “Ik ga ervan uit dat het onwetendheid is. Veel medische producten zijn dusdanig specialistisch dat je als leek niet zo snel weet wat het precies is. Daarbij komt het ook voor dat de productbeschrijving de lading niet zo goed dekt. Neem een urinemeter. Als leek zie je dan in gedachten een meetapparaatje met een wijzer

voor je; een product dat binnen het hoge BTWtarief valt. Maar in werkelijkheid is het een doorzichtige urine-opvangzak met een maatverdeling. En ja, die valt binnen het lage tarief.” Producten op tafel Om misverstanden uit de wereld te helpen is Oosterik de afgelopen jaren al meerdere keren met leveranciers en belastinginspecteurs om de tafel gaan zitten. “We hebben de fysieke producten een voor een besproken. ‘Is dit een metertje dat bij een groter apparaat hoort of een urinezak? Zeg het maar!’ Vaak zijn we er dan snel uit. Maar eigenlijk is het van de gekke dat het niet landelijk geregeld is. Om te beginnen zouden alle steriele producten voor eenmalig gebruik standaard onder het lage tarief moeten vallen. En dan elk nieuw medisch product dat op de markt komt door specialisten laten beoordelen en direct van een duidelijke AOC-code voorzien. Je bent dan in één klap van alle onduidelijkheid af.” Lange adem Ondanks de inspanningen van de zelfbenoemde Don Quichot uit Twente lijkt een landelijke aanpak er voorlopig nog niet in te zitten. Het blijft dus zaak om scherp te blijven. Want als je niet bang bent om het BTW-oerwoud te verkennen en de discussie aan te gaan met leveranciers en belastinginspecteurs, kun je veel geld besparen. Overigens heb je daar wel een lange adem voor nodig. Als inkoper moet je namelijk eerst de leveranciers stimuleren om de belastingdienst in hun regio te benaderen. Vervolgens is het wachten op het groene licht om voortaan de lage tarieven te mogen factureren. Daarnaast kan de leverancier de te veel in rekening gebrachte BTW bij de Belastingdienst terugvorderen. Dat is overigens niet verplicht, dus ook daar ben je afhankelijk van de bereidwilligheid van de leverancier. En dan begint het Grote Wachten. Want belastinginspecteurs hebben bij dergelijke verzoeken meestal niet heel veel haast. Oosterik: “In de praktijk blijkt telkens weer dat ze razendsnel zijn als er geld te halen valt. Maar brieven over teruggave? Die belanden meestal onderop de stapel. Dat betekent dat je constant moet bellen om te vragen hoe het ervoor staat. In veel gevallen duurt het toch wel minimaal een jaar voordat het rond is. Zonde, want je mag BTW met terugwerkende kracht terugvragen tot een periode van vijf

BTW-teruggave

Hoezo, kan niet?!

Knok je door het BTW-oerwoud en vorder veel geld terug

jaar. Hoe langer de procedure duurt, hoe minder je uiteindelijk terugkrijgt.” Oeps! Iets wat speciale aandacht vraagt: de interne communicatie. Oosterik benadrukt dat inkopers vooral collega’s van de administratie goed moeten inlichten. “Een ziekenhuis had na veel pijn en moeite een leverancier zover gekregen om operatiepakketten gesplitst te factureren. Er zitten in zo’n pakket namelijk ook altijd producten die onder het lage BTW-tarief vallen. En wat denk je dat er na die eerste factuur gebeurde? De administratie belde naar de leverancier: of ze in het vervolg weer gewoon één normale factuur konden sturen…”

Gemotiveerd geraakt? › Zoek uit welke producten onder het lage tarief vallen › Inventariseer wat de leverancier heeft gefactureerd › Ga met leveranciers en belastinginspecteurs om de tafel om misstanden uit de wereld te helpen

› Stel leveranciers op de hoogte als ten onrechte het hoge tarief is gerekend › Laat leveranciers een verzoek voor het lage tarief indienen bij de Belastingdienst › Laat de leverancier het te veel in rekening gebrachte BTW terugvorderen bij de Belastingdienst

› Wacht af en blijf informeren hoe het ermee staat (het kan wel een jaar duren)

februari 2012

21

lnag Hugo Hurts, directeur Geneesmiddelen en Medische Technologie (GMT) van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS)

Medische hulpmiddelen lijken steeds vaker ten prooi te vallen aan vervalsers. Hoe groot de omvang van het probleem is, wordt nu onderzocht. Het ministerie van VWS roept inkopers op gevallen van mogelijke vervalste en niet-wetsconforme medische hulpmiddelen te melden tijdens de meldmaand in februari. Tekst: Heidi Huls

Vervalsers op d

T

ussen 2001 en 2009 werden in Europa en andere westerse landen dertien gevallen van vervalsingen aan medische hulpmiddelen gerapporteerd. Twaalf daarvan vonden plaats in de laatste vijf jaar. Dat blijkt uit een rapport van het RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu). De gerapporteerde vervalsingen betroffen onder meer contactlenzen, condooms, bloedglucoseteststrips, tandvulmateriaal en HIV-testen. Twee van de gevallen kwamen voor in Nederland. In 2009 werd een geval van vervalste insulinenaaldjes gemeld en later signaleerde een fabrikant van zuurstof-saturatiemeters dat de sensoren vervalst waren en niet voldeden aan de door de wet gestelde kwaliteitseisen. Geen van de gevallen had een fatale afloop.

meer onderzoek is duidelijk nodig. Tot nu toe lukt het ons niet om meer gevallen boven tafel te krijgen. Daarom organiseren we een meldmaand voor professionals in de zorg, waarbij inkopers in ziekenhuizen en zorginstellingen een belangrijke doelgroep zijn, om gevallen van mogelijke fraude aan medische hulpmiddelen te melden.“ Met de meldmaand in februari 2012 wil het ministerie inkopers vooral bewust maken van het probleem en handvatten geven om problemen te herkennen en tegen te gaan. Hurts: “Spijkerharde criminelen vind je in iedere omgeving waar veel geld in omgaat, dus ook in de wereld van geneesmiddelen en medische hulpmiddelen. We moeten in ieder geval niet zo naïef zijn om te denken dat het in Nederland niet zal voorkomen.”

Meldmaand Toch maakt Hugo Hurts, directeur Geneesmiddelen en Medische Technologie (GMT) van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS), zich zorgen: “Tot nu toe werd er nauwelijks melding gemaakt van vervalsing van medische hulpmiddelen, maar of dat betekent dat er ook geen probleem is? Wij denken van niet, maar

Geschrokken Afgelopen twee jaar deed het ministerie onderzoek naar vervalsing van medische producten, waaronder geneesmiddelen, medische hulpmiddelen (van pleister tot CT-scan) en zelfdiagnose-testen. Meer dan dertig partijen in de gezondheidszorg, van groothandelaren, farmaceuten tot de consumentenbond, deden hieraan mee. Hurts: “Ik ben

Welke medische hulpmiddelen komen in aanmerking om gemeld te worden? Voor meer informatie: www.igz.nl. Vul het meldformulier in.

22

februari 2012

Ieder hulpmiddel dat een valse identiteit en/of bron weergeeft. Ieder hulpmiddel waarvan de CE-markering ontbreekt (met uitzondering van op maat gemaakte medische hulpmiddelen en medische hulpmiddelen bestemd voor enkel klinisch onderzoek). Ieder hulpmiddel dat niet aan de kwaliteitseisen voldoet, maar ook niet per definitie vervalst is. De zogeheten ‘substandards’. Ieder hulpmiddel dat niet werkt conform de specificaties Ieder hulpmiddel dat foutief gelabeld is Ieder hulpmiddel dat een foutieve of geen bijsluiter bevat

Februari meldmaand

Internet is een grote bron van gevaar. De eigenaar van zo’n website bevindt zich meestal in een ver land en is moeilijk juridisch aan te pakken

de loer geschrokken van de resultaten. We hebben – om maar een paar voorbeelden te noemen – pillen met schadelijke werkzame stoffen, onbetrouwbare HIV-zelftesten en niet-wetsconforme bor-

Spijkerharde criminelen vind je in iedere omgeving waar veel geld in omgaat, dus ook in de wereld van geneesmiddelen en medische hulpmiddelen

stimplantaten gevonden. In de beleidsagenda ‘Vervalste geneesmiddelen en medische hulpmiddelen’ hebben we hiervoor aandacht gevraagd bij de veldpartijen en aangedrongen op nader onder-

gerapporteerde

vervalsingen betroffen onder meer contactlenzen, condooms, bloed­ glucoseteststrips, tandvulmateriaal en HIV-testen

zoek. De meldmaand vervalste en niet-wetsconforme medische hulpmiddelen maakt daar onderdeel van uit.” Volgens Hurts zijn vervalsingen vooral het gevolg van de toenemende globalisering. Grondstoffen en onderdelen worden wereldwijd geproduceerd en de betrouwbaarheid van de leverancier is soms slecht te beoordelen. Hurts: “Zeker als zaken gedaan worden via het internet. Internet is een grote bron van gevaar. De eigenaar van zo’n website bevindt zich meestal in een ver land, soms in exotische oorden en is moeilijk juridisch aan te pakken.” Illegale activiteiten Doe zaken met betrouwbare partners, is het advies dat Hurts de inkopers wil meegeven. En waar dat onverhoopt een keer misloopt, meld het dan bij de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ). Hurts wil benadrukken dat het er niet om gaat inkopers op het spoor te komen die vervalste producten inkopen, maar om de ‘foute’ producten te kunnen traceren. Vanaf – naar verwachting – volgend jaar zal Nederland het MediCrime-verdrag tekenen. Een internationaal verdrag waarbij de aangesloten landen zich verplichten om hun wetgeving zo aan te passen dat illegale activiteiten in het medische circuit effectief aangepakt kunnen worden. Hurts: “Juridisch zullen we steeds sterker komen te staan. Laat ons daarom weten waar de problemen zitten, zodat we de veiligheid van patiënten in onze ziekenhuizen kunnen blijven beschermen.”

Recast: strengere regels voor fabrikanten van medische hulpmiddelen

In 2012 begint de officiële procedure voor een herziening van de medische hulpmiddelenregelgeving, de zogenoemde ‘Recast’. Europa kent nu tachtig aangemelde instanties (notified bodies), die mogen beoordelen of een product aan de eisen voldoet. Voor Nederland is dat Dekra, die wordt gecontroleerd door IGZ. Dekra geeft IGZ periodiek een update over certificaten die zijn uitgegeven of ingetrokken. Een fabrikant mag zelf een aangemelde instantie binnen Europa kiezen en ook van aangemelde instantie wisselen. In de Recast wordt aandacht gevraagd voor een geharmoniseerd toezicht op deze aangemelde instanties. De controle door de aangemelde instantie is tot nu toe enkel gericht op het vaststellen of is voldaan aan de eisen voor kwaliteit, veiligheid en functionaliteit, en niet op het opsporen van bewuste fraude.

Wijzigingen

Anti-vervalsing niet hoog op agenda van fabrikanten

Van de 157 branche-organisaties en fabrikanten in Europa geven slechts vijf een verklaring op hun website over hoe ze met vervalsingen omgaan en welke maatregelen ze nemen om vervalsing tegen te gaan. In Nederland is nog minder aandacht. Slechts één van de zes branche-organisaties zegt vervalsingen op de agenda te hebben staan.  Bron: RIVM

Nadat een hulpmiddel op de markt is gebracht, is de fabrikant verplicht het eigen product te volgen via de PMS (Post Marketing Surveillance). Incidenten moeten worden gemeld aan IGZ. Als er tijdens het productieproces iets wijzigt, bijvoorbeeld een materiaalwijziging, dan is de fabrikant wettelijk verplicht dit te melden aan de betreffende aangemelde instantie. Het gaat daarbij om ‘substantial changes’. Meerdere kleine wijzigingen kunnen ook een ‘substantial change’ worden. Als een fabrikant na het certificaat wijzigingen aanbrengt, en de desbetreffende aangemelde instantie hiervan niet op de hoogte brengt, vormen die wijzigingen wel een risico op vervalsing.

februari 2012

23

vraag / antwoord

spraakmaker

Thomas hofhuis, inspirator en dagvoorzitter van het NEVI Zorgcongres, deelt graag zijn kritische mening.

V/A

“Twee zaken zijn kenmerkend voor de zorgsector: Alles wat we doen, doen we omdat we dat al decennia lang zo doen. En anderzijds, als we besluiten dat we iets niet meer gaan doen, dan hebben we altijd een externe oorzaak nodig om een zodanige sense of urgency te voelen dat we het ook gaan doen. Veranderingen worden qua oorzaak en gevolg altijd geëxternaliseerd waardoor per difinitie de energie ervoor, de wil ervoor nihil is. Bij jezelf en binnen de organisatie.” Wat drijft jou, wat is je kracht? “Mijn fascinatie is een eeuwige zoektocht naar ‘waarom en hoe iets wel kan’. Ik neem mensen graag mee in het anders naar zaken kijken. Dus niet elkaar uitleggen waarom het niet kan, maar hoe het wél kan. Als dagvoorzitter op congressen, met name in de zorg en sociale zekerheid, breng ik mijn kennis en ervaring met deze sectoren in om mensen mee te nemen naar oplossingen buiten de bestaande paradigma's. Het NEVI Zorgcongres mag ik al een aantal jaren voorzitten. Dagen met veel energie, heel veel goede wil en positivisme. Een inspirerende doelgroep." Welke ontwikkeling met betrekking tot inkoop in de zorg zie je? “Inkoop in de zorg nu, wordt Verkoop van de zorg straks. De inkoper is verantwoordelijk voor 30-35% van het budget van een zorginstelling; een budget dat in belangrijke mate de basis vormt van de zorgdienst die wordt gemaakt. En die wordt verkocht. Aan de consument, aan de verzekeraar, aan de werkgever. Zoiets kun je niet goed verkopen als Inkoop (lees: Verkoop) daarbij niet aan tafel zit. Bij Media Markt bepaalt inkoop op dinsdag waarmee donderdag wordt geadverteerd..."

24

februari 2012

inkoop hoort een vast agendapunt te zijn op de agenda van de raad van bestuur

Wat vind je van het thema: Kostenbesparing voorbij en dan? “Voor nu wellicht utopisch, maar we moeten er naar toe. Inkoop stond voor Kostenbesparing (vanaf de Budgettering van Van der Reijden, 1982), maar Inkoop staat nu voor Strategisch Performen van de hele organisatie. Dat betekent dus ook een ‘andere’ inkoper. Ik heb dat eerder aangegeven: Inkoop hoort een vast agendapunt te zijn op de agenda van de Raad van Bestuur en daar hoort dus een inkoper bij die dat begrijpt. Die aan de slag gaat omwille van de strategie en die de uitnodiging ‘praten over kostenreductie’ in beginsel aan zich voorbij laat gaan." Waaraan heeft de zorg dit jaar behoefte en wat kan de inkoper daarin betekenen? “Elke werkende Nederlander werkt van de vijf dagen één dag voor zijn zorgrekening en één dag

voor zijn pensioen. Dat is veel en daar willen we niet meer aan uitgeven. Het is iets van straks, van Oude Dag en Ziek & Zorg. We moeten (en gaan) steeds meer toe naar de wereld van Gedrag & Gezondheid. Van Vitaliteit, Kwaliteit van Leven. Daar willen mensen nog steeds graag in investeren. Een vergezicht: een zorginstelling wordt een vitaliteitshuis. Moet je eens kijken wat dat met inkoop gaat doen. Een volstrekt nieuwe benadering in een volstrekt nieuwe markt. Een immense en prachtige uitdaging. Een uitdaging waarin je wekelijks vele malen dingen voor het eerst gaat doen."

Ruud van Zwet

“Zorg ervoor dat je regel­ matig iets voor het eerst doet”

Nu ook verkrijgbaar bij

“Van Beek uit Sneek” De uiterst budget vriendelijke

CIRCULAIRE CHEX STAPLER

2011 . Nummer 6 december

10

iNkoopprofieleN

,

nieuwe welke past jou?

14

HigHtecH brainwaves; aan Het woord

20

uitviNders

de

juridische kaNt

InnovatIe doorbreekt routInes zorgje s ltstappen paderezorg en Die

help verder > pagin

Ons laparoscopisch productengamma nog verder uitgebreid! Maak vrijblijvend een afspraak met één van onze product specialisten.

NIEUW

van

mediscHe tecHnologie

a 18

Adverteren in inSkoop

Uw product onder de aandacht brengen van inkopers? Op zoek naar een inkoper om uw team te versterken? U bereikt uw doelgroep via inSkoop, hét vaktijdschrift voor inkopers en assortiments­­ coördinatoren in de zorg.

Inkopers wa arderen inSkoop met een

8.0

Weten wat de advertentiemogelijkheden zijn? T (035) 548 81 54, E [email protected]

medicor An ARSEUS MEDICAL company

T: E: W: W:

0515-431965 info@vanbeekmedical www.vanbeekmedical.nl www.medicor.nl

Hygiëne

Altijd daar waar het nodig is “Hygiënische problemen zijn enorm toegenomen. Actuele gevaren als de MRSA- en de Klebsiella-bacterie maken het noodzakelijk dat de hygiëne-eisen in ziekenhuizen en verzorgingstehuizen steeds meer worden aangescherpt”

GRA TI OP S PRO EF

het Mobiele Hygiënestation van Dutch MedTrade maakt hygiëne op een eenvoudige manier mogelijk! • Nadruk op het desinfecteren van de handen • Mobiele uitvoering, dus op verschillende locaties te gebruiken • Door hoogwaardige verwerking van aluminium en rvs materialen worden hygiëne-eisen gewaarborgd

Geef hygiëne een nieuwe betekenis! Kijk voor meer informatie op www.dutchmedtrade.nl of bel 010 - 720 08 10.

Dutch

MedTrade

Producent van o.a. 250 infuuspalen

T. 010 - 720 08 10 [email protected] WWW.DUTCHMEDTRADE.NL

Surgical Technologies B.V. verzorgt het onderhoud van alle merken flexibele endoscopen en starre optieken. Tevens leveren wij o.a. nieuwe optieken, lichtkabels en flexibele KNO scopen. Ons bedrijf is in 1994 opgericht en in 2005 onderdeel geworden van de TBS Group. Meer dan 60 Nederlandse ziekenhuislocaties hebben ervoor gekozen het onderhoud van de flexibele endoscopen en/of optieken aan ons toe te vertrouwen. Onze doelstelling is om in samenwerking met onze klanten zorg te dragen voor continuïteit op het gebied van de endoscopie. Wat mag u o.a. van ons verwachten:  Reparaties van hoge kwaliteit  Korte reparatietijden  Kostenbesparing door concurrerende prijsstelling en service elementen zonder kosten  ISO 13485:2004 en ISO 9001:2008 certificatie  Ruim 20 getrainde technici staan voor u klaar  Alle reparaties worden in Didam uitgevoerd

Wanneer u verder geïnformeerd wilt worden, dan bent u van harte welkom op onze stand tijdens het NEVI Zorgcongres of neem contact met ons op via onderstaande gegevens.

Surgical Technologies B.V. - Lichtenhorststraat 35a - 6942 GS Didam - Nederland Tel. +31(0)316 - 296543 • fax +31 (0)316 - 296545 • e-mail: [email protected] • www.surgical.nl K.v.K. Arnhem 09084645 • ISO 9001 en 13485 gecertificeerd

Lohmann & Rauscher

“OPTILINE, de optimale oplossing voor in het ziekenhuis”

� Wondverzorging � Compressie � Immobilisatie � OK

www.Lohmann-Rauscher.nl

Wij maken de zorg betaalbaar



Voor meer informatie: www.mindray.com Telefoon: 033-2544911

Bewakings monitoren



Anesthesie



OK lampen



OK tafel



Pendels



Ultrasound