Beschrijvingen colleges & workshops Vakdag Veiligheid & Handhaving
Colleges College 1
De knuppel in het hoenderhok: De zin en onzin van meer of minder wapens voor de agent!
Het lectoraat Openbare Orde & Gevaarbeheersing doet al jaren onderzoek in de praktijk, samen met politiemensen, naar de interactie tussen politie en burgers in gevaarsituaties. De focus ligt op het ontstaan en escaleren van geweld in en het zoeken naar universele wetmatigheden in geweldssituaties; wat is er nu precies aan de hand en hoe kun je dit het best beïnvloeden en beheersen. Daarbij worden benaderingsmethoden, competenties, dwangmiddelen en nieuwe wapens geëvalueerd. Wat is nu het belangrijkste fundament van opleiding en training, om de juiste dingen te kunnen doen in geweldsituaties; wat is jouw belangrijkste wapen? Heeft iedereen die basis wel? En hoe (vaak) moet je dat trainen? Of hebben we het alleen maar over andere voertuigen, nieuwe geweldmiddelen en “meer gezag-uitstralende uniformen”? Waar gaat ’t in de kern eigenlijk om? De lector neemt stelling.
College 2
Een goede briefing bij risico-evenementen: cruciaal bij geweldsituaties
De briefing bij evenementen is de schakel tussen de voorbereiding van de operatie en de operatie zelf. Ondanks dit belang blijkt uit recente evaluaties, zoals van de commissie Haren, dat de briefings nog verbeterd kunnen en moeten worden om politiemensen voor te bereiden op de inzet tijdens een evenement. Ben je op zoek naar mogelijkheden voor verbeteringen, dan is dit college van de lector Intelligence, met de onderzoekers, wat voor jou. Bijvoorbeeld als je zelf bezig bent een briefing voor te bereiden en worstelt met de vraag hoe jij kan zorgen voor een briefing waarin de informatie die je geeft echt betekenis krijgt en gebruikt wordt bijvoorbeeld bij geweldsituaties. We vertellen over de resultaten van ons onderzoek en nodigen je uit om een volgende stap te zetten.
Workshops De meeste workshops worden gegeven door een combinatie van praktijkdeskundigen, vakdocenten en (politie-)wetenschappers. Workshop 3 Aanpak uitgaansgeweld; een ‘rondje van de zaak’! Uitgaansgeweld is een lastig probleem: het veroorzaakt veel persoonlijk leed, het leidt tot onrust in de samenleving én het kost gemeenten, politie en anderen veel capaciteit. In bijna elk horecagebied is dan ook een aanpak ontwikkeld voor uitgaansgeweld. In deze workshop gaan we die aanpakken bespreken om goede ideeën uit te wisselen en te kijken wat er beter kan. Deze workshop is bedoeld voor mensen die nu al actief bezig zijn met de aanpak van uitgaansgeweld. We willen horen wat de pluspunten zijn van uw aanpak. En we willen ook horen tegen welke problemen u aanloopt. De pluspunten zullen we meteen delen: dat levert inspiratie op voor iedereen. De problemen worden ook besproken en we proberen ze af te pellen om tot de kern van de vraag te komen. Waar heeft u nu precies behoefte aan: kennis over de effecten van drugs en alcohol? Een juridisch advies over hoe een horecaontzegging werkt? Tips om maatschappelijke onrust na een incident te voorkomen? Een deel van de vragen kunnen we meteen beantwoorden. We zijn namelijk kennis en aanpakken van uitgaansgeweld aan het inventariseren voor het Landelijk programma Aanpak geweld. Dat project is nog niet helemaal afgerond, maar een tipje van de sluier kunnen we wel oplichten. U gaat in elk geval naar huis met minstens één idee waar u morgen mee aan de slag kunt. Als er vragen zijn die we nog niet kunnen beantwoorden, dan is dat minstens zo interessant: dan weten we tenminste wat we verder nog moeten uitzoeken. Of we komen er tijdens de workshop samen uit. Deze workshop is mede mogelijk gemaakt door het Landelijk programma Aanpak geweld.
Workshop 4 Geweld in de woonwijken is lastig; wat kunnen we van elkaar leren? Geweld is een onderwerp waar de politie veelvuldig mee te maken krijgt. Tijdens grootschalige evenementen, maar ook in het ‘gewone’ dagelijkse politie werk op straat. De vraag is hoe je als politie omgaat met geweld . Heeft de politie als taak om alleen in te grijpen als het misgaat of kan de politie ook wat in het voorstadium doen voordat er zwaar fysiek of psychisch geweld wordt gebruikt? Het afgelopen jaar vonden negen peer reviews plaats op dit thema. Een peer review is een intercollegiale leermethode waarbij collega’s uit het land met elkaar een kijkje nemen in elkaars keuken. Het belangrijkste doel is om van elkaar te leren. De centrale vraag tijdens de peer reviews was wat goede aanpakken zijn van de politie op het gebied van de aanpak van geweld. De focus lag daarbij op geweld in woonwijken. We keken in de grote stad en in de kleine dorpen, verspreid over Nederland. In deze workshop krijgt u inzicht in de belangrijkste uitkomsten van deze peer reviews. Daarnaast willen we graag aan de hand van twee casussen met u in gesprek gaan over de resultaten. Zijn ze herkenbaar of ontbreken een aantal belangrijke inzichten? Deze workshop is mede mogelijk gemaakt door het Landelijk programma Aanpak geweld.
Workshop 5 Het geweld door de Nederlandse politie anno 2013…. Overweldigend? Een nuchtere kijk op de harde cijfers, wat valt op? De politie is met haar geweld, vaak gepast, soms ongepast, een kracht van meer dan geringe betekenis in de samenleving. In opdracht van overheid en politie doet de Vrije Universiteit in Amsterdam al jaren onderzoek hiernaar. In deze workshop worden de laatst bekende cijfers en ontwikkelingen op dit gebied gepresenteerd. Het geeft inzicht in enkele interessante ontwikkelingen en praktijken op het gebied van politiegeweld, waarbij ook verschillen tussen de voormalige korpsen aan de oppervlakte zijn gekomen. Met inbreng van de deelnemers zullen enkele van deze verschillen worden bediscussieerd. Daarnaast gaat men tijdens de workshop op zoek naar de betekenis van 'kracht van meer dan geringe betekenis' en de (on)wenselijkheid van een strakke definitie hiervan.
Workshop 6 ‘Assistentie collega!’.. De rol van de OVD bij groepsgewijze inzet van noodhulpeenheden We kennen allemaal de situaties, dat meerdere noodhulpeenheden ter plaatse geroepen worden, om bij plotselinge geweldsituaties de orde te herstellen en daarbij aanhoudingen te verrichten. Duidelijk is dat een gezamenlijk beeld, doel, strategie en goed teamwork, vanaf de melding en het aanrijden, nodig is om de situatie te kunnen beheersen en eventueel dwang- en geweldsmiddelen effectief samen toe te kunnen passen. Maar onduidelijk is regelmatig, wie van de politie in een zo vroeg mogelijk stadium de leiding pakt en op welk moment; de wijze van aanrijden van eenheden kan al cruciaal zijn, laat staan de eerste reacties ter plaatse. Het samenspel tussen meldkamer, eerste medewerkers ter plaatse en de Officier van Dienst en uiteindelijk het groepsgewijs optreden, is nodig voor een kwalitatief goede inzet. De leidinggevende nu dichter op de operatie; welke ontwikkeling zien we in de rol van de Officier van Dienst? In deze workshop wordt stelling genomen en met de deelnemers van gedachten gewisseld.
Workshop 7 Crew Resource and Team Management; is deze methode van Defensie ook voor groepsoptreden onder druk, van politie en beveiliging, bruikbaar? CRM schept veiligheid en rust voor de (operationele en beslis-) teams, die vaak onder grote druk van tijd en (levens-/letsel) gevaar de juiste dingen moeten blijven doen. De methode wordt al succesvol toegepast door “High Risk Teams” in de lucht- en scheepvaart, offshore, chemische industrie, chirurgie/acute opvang ziekenhuizen en militaire onderdelen. Niet alleen moeten systemen en procedures kloppen. De optelsom van de menselijke kant (samenwerkingsgerichte competenties en eigenschappen van teamleden) maken vervolgens echt het verschil. Dit lijkt ook interessant voor basisteams, specialistische eenheden, sgbo, crisisbeheersings- en bestrijdingsteams bij politie en partners. Het blijkt dat veel (bijna) incidenten en ongevallen (deels) te wijten zijne aan het gebrek aan deze “human skills” bij teamoptreden.. Crew Resource Management (CRM) voorziet hier in. Zou dit ook kunnen helpen bij teaminterventies in geweldsituaties of het aansturen van een grote operatie rond een potentieel gewelddadige gebeurtenis? In feite zijn dit ook ‘High Risk Teams’ volgens CRM. Dat wordt een interessante discussie tussen defensie, blauw en beveiligers.
Workshop 8 ‘Blauw Vakmanschap = reflecteren en leren van eigen geweldsituaties’ De workshopleiders hebben op basis van praktijkverhalen onderzocht wat Blauw Vakmanschap zou moeten zijn. Ze vertellen iets over de ontwikkelde methodiek, de kunst van het vragen stellen en de perspectieven van waaruit je kijkt naar je eigen praktijk. Een must voor elke professional en ze behandelen een aantal indringende praktijkcasussen om te laten zien hoe dat werkt. De 1e casus is een situatie van zwaar openlijk geweld op een woonwagenkamp en het besluit niet tot aanhouding over te gaan (op dat moment). Daarna wordt een indringende casus van een motorrijder besproken, inclusief het effect van intimidatie op deze collega en zijn gezin (relatie met professionele weerbaarheid en de weerbarstige problematiek van de schijnbaar onaantastbaren). Tijdens de workshop is het mogelijk met de methodiek een casus uit het publiek te behandelen.
Workshop 9 ‘IBT Nieuwe Stijl’, het waarom binnen de Nationale Politie Het hanteren van het geweldsmonopolie vraagt van de politiemedewerker deskundigheid en voortdurende geoefendheid van alle competenties die nodig zijn om geweld toe te kunnen passen als de situatie daarom vraagt. De afdeling IBT faciliteert de medewerker hierin. Met de komst van de Nationale Politie is eenduidigheid een belangrijk streven, dus ook als het gaat om de wijze waarop IBT wordt vormgegeven. Hiertoe is IBT Nieuwe Stijl ontworpen. In deze workshop staat centraal wat IBT straks zo Nieuw maakt, waaronder ‘Teamleren’, ‘van Toetsen naar Trainen’, de rol van de docent richting de praktijk en meer. Graag gaan we met u in gesprek over de mogelijkheden van IBT Nieuwe Stijl voor de praktijk en voor jou (als medewerker, teamgenoot, leidinggevende of IBT docent).
Workshop 10 Flexibilisering Mobiele Eenheden; nieuwe interventietactieken bij massaal geweld In deze workshop wordt eerst een inleiding over de stand van zaken van de implementatie van meer flexibilisering van Mobiele Eenheden en ‘platte petten’ gegeven. Daarna gaan de workshopleiders ‘out of the box’ met de deelnemers over een behoefte uit veld. Gelet op huidige tijdsgeest en nieuw relgedrag moeten we op zoek naar creatieve, innovatieve interventietactieken, aanvullend op de traditionele, en deze in de praktijk gaan testen. Daarna moeten ze gevalideerd en getraind worden in opleidingen en vervolgoefeningen. Het idee is om met een clubje commandanten uit alle eenheden, vakdocenten en het lectoraat Openbare Orde & Gevaarbeheersing hiermee aan de slag te gaan: inventariseren en vertalen van goede werkwijzen buitenland, ontwikkelen eigen nieuwe tactieken, zowel gericht op vroegtijdig ingrijpen ter voorkoming, maar ook op de explosie van geweld. Zonder verder te escaleren, het liefst ook op arrestaties gericht…en het moet wel acceptabel en mogelijk zijn in Nederland natuurlijk. Misschien dat er bij de deelnemers al goede ideeën zijn.
Workshop 11 Ernstige bedreiging en intimidatie van politiemensen: hoe ga je hier mee om? De workshopleiders praten over hun onderzoek dat betrekking heeft op bedreiging en intimidatie van politieen OM-personeel. Het onderzoek brengt in kaart wat er bekend is over de aard en omvang van bedreiging en intimidatie van medewerkers van politie en Openbaar Ministerie. Daarnaast richten we ons op wat er in de praktijk wordt gedaan om deze fenomenen aan te pakken of te voorkomen. Welke factoren belemmeren een succesvolle aanpak van de bedreiger en begeleiding van de bedreigde medewerkers, en welke factoren helpen hier juist bij? Uitkomsten van dit onderzoek zijn in het bijzonder interessant voor beleidsmakers en leidinggevenden; met name die laatste groep kan een cruciale rol spelen in de succesvolle aanpak en het beperken van de gevolgen van bedreiging en intimidatie.
Workshop 12 Doorpakken met elkaar: het moet kloppen tussen beveiligers, stewards, portiers en de politie Evenementen, voetbal, uitgaans- en winkelcentra, enz.. Op veel terreinen ligt de verantwoordelijkheid voor het handhaven van spelregels bij de private veiligheidssector. Hoe wordt in hun opleiding aandacht besteed aan bejegening en het toepassen van dwang bij interventies in geweldsituaties? Wat is een ideale follow up van of een eentweetje met de politie als er doorgepakt moet worden? Daar gaan we het over hebben. Deze workshop wordt verzorgd door de sectie EHB van de Nederlandse Veiligheidsbranche, die hierover veel kennis, expertise en ervaring heeft ontwikkeld, ook voor opleidingen. Aan de hand van verschillende herkenbare praktijkvoorbeelden van publiek-private optredens in binnen- en buitenland wordt met de deelnemers op deze vragen ingegaan.
Workshop 13 De Mentale Krachttraining van de Nationale Politie… succesvol, maar ook weerbarstig in de praktijk Als onderdeel van het Landelijk Programma Professionele Weerbaarheid is deze training volop operationeel; dit najaar volgt de 10.000ste collega de training, waarbij handvaten worden aangereikt om in geweldsituaties mentaal overeind te blijven. Dit is cruciaal voor de professionaliteit van je optreden. Nadat kort de inhoud van de training en de stand van zaken in het land zijn gepresenteerd, willen de workshopleiders in gesprek over de goede ervaringen met de methode, maar ook over weerbarstigheden, waar in de praktijk tegenaan wordt gelopen. De acceptatie en het gebruik als basis in je persoonlijke benadering is een lastige. De workshop wordt door de ontwikkelaars samen gedaan met enkele ervaringsdeskundigen uit de eenheden.
Workshop 14 Personen onder invloed van drank en drugs… Bejegening, waaronder toepassing dwangmiddelen, luisteren nauw! Wetenschappers van het Trimbosinstituut en Bureau Beke komen steeds meer te weten over gedrag van mensen na excessief gebruik van specifieke genotmiddelen. Steeds meer wordt duidelijk dat de benadering van dit probleemgedrag steeds maatwerk is; een verkeerde inschatting kan escalerend werken, zelfs gevaarlijk zijn. In deze workshop wordt aan de hand van beeldmateriaal en casuïstiek uit de praktijk op een actieve manier met de deelnemers in gesprek gegaan. Centraal staat de vraag hoe politiefunctionarissen het best om kunnen gaan met personen die tijdens het uitgaan of evenementen onder invloed van alcohol en/of drugs zijn. Naast bejegening en good practices komen de onderwerpen werking van middelen, signaleren van middelengebruik, het opwindingsdelier en do’s en dont’s bij personen onder invloed ook zeker aan de orde.
Workshop 15 Het ‘Oud en Nieuw-treintje’ brandweer-ambulance-gemeente-politie; samen stevig, succesvol en veilig bij brand en de rotzooi! Her en der in het land leidt de viering van de jaarwisseling tot excessen op het gebied van openbare orde. Het feestje van onverantwoorde grote vuren en, vaak dronken, samenscholingen van mensen rond deze hotspots, wordt in hun ogen vaak verpest door de hulpdiensten, die ter plaatse moeten komen. Geweld tegen de hulpdiensten is een reactie die snel kan escaleren tot een rel. In verschillende eenheden is een goede werkwijze ontstaan bij het effectief en veilig in de hand houden en bestrijden van dergelijke excessen. De ervaringen, do’s and don’ts bij deze operationele, multidisciplinaire samenwerking, wel ‘het treintje of de blustrein’ genoemd, komen aan de orde. Ook wordt als extraatje een succesvolle dwangsomtoepassing jaarwisseling belicht. Na een korte inleiding over belangrijke uitgangspunten van deze samenwerking op straat, wordt met de zaal deze aanpak met een aantal praktijkvoorbeelden besproken.
