Beschermen Verdelen Opvangen
p. 43
ZONWERING ●
Tegen de verblinding à visueel comfort ►
●
Zie fiche ENE13
De zonwering aan de buiten- of binnenkant plaatsen
Tegen oververhitting à thermisch comfort ►
De zonwering aan de buitenkant plaatsen
… en ervoor te zorgen dat de lichtniveaus voldoende worden behouden à Werkelijk het verbruik verminderen < kunstmat. verlichting p. 44
ZONWERING - vast Houten gevelbekleding
Panelen in geperforeerd metaal Gould Evans Dance Hall Theater Tucson Arizona
Brullet & de Pineda Biomedical Research Park Barcelona, Spanje p. 45
ZONWERING - mobiel Accordeonluiken
Schuifblinden Rothen, Sutter & Schmid Logements Winterthur, Zwitserland
Alexander Reichel Villa urbaine Kassel, Duitsland àMaximaliseert de lichtinval wanneer er geen behoefte is om tegen de zon te beschermen p. 46
ZONWERING - oriëntatie “VERTICALE”
ZUIDEN 21 juni middag
WESTEN 21 juni avond
“HORIZONTALE”
Geen zonl
Geen zon
àZUIDEN : “horizontale” àWESTEN/OOSTEN : “verticale” p. 47
ZONWERING – zonwering ⇒ horizontale of verticale lamellen : naargelang de oriëntatie ⇒ mobiel ⇒ oriënteerbare lamellen ⇒ verkies heldere lamellen ⇒ lamellen weghalen om het zicht naar buiten te bevorderen http://www.kawneer.com/ kawneer/france/fr/ product_category.asp? cat_id=1504
http://mob-bbc-vitre-35.over-blog.com/ article-pose-du-brisesoleil-58040664.html
http://www.merlosrl.com/default.asp?l=2 http://www.flickriver.com/ photos/calovi/293999441/
http://www.lecourrierdelarchitecte.com/popinalbum.php?id_article=1246 p. 48
ZONWERING – geperforeerde stof ⇒ mobiel ⇒ regelbaar in de hoogte ⇒ bij voorkeur mechanisch ⇒ Tegen oververhitting + verblinding > De heldere kleurschakeringen bevorderen de weerkaatsing van de zonnestralen ⇒ maakt een zicht naar buiten mogelijk > Donkere kleurschakeringen bevorderen het zicht naar buiten
http://helioscreen.siliconimage.be/media
p. 49
ZONWERING– jaloezie ⇒ mobiel ⇒ tegen oververhitting en verblinding ⇒ licht weerkaatst door de vloer ⇒ zicht naar buiten
p. 50
BEGLAZING - soorten
●
Verschillende types : helder, mat, weinig doorlaatbaar, met lage emissie… Een compromis vinden tussen: ► ►
lichttransmissie TL zonnefactor (g)
Optimaal zomer
Optimaal winter
Transmission lum. TL
●
voir fiche ENE06
Zonnefactor g
à Indien uitwendige zonweringen : TL maximaliseren p. 51
ZONWERINGEN conclusies ●
Het gebruik van uitwendige zonweringen begunstigen ►
●
Kiezen voor mobiele zonweringen ►
●
Efficiënter tegen oververhitting Laat toe de lichtinval te maximaliseren wanneer er geen behoefte is om zich te beschermen
►
Denk aan een geautomatiseerde bediening
►
Opgelet voor het onderhoud
Denk aan de oriëntatie ►
In het zuiden : « horizontale » zonweringen
►
In het westen en het oosten : « verticale » zonweringen
●
Niet vergeten een zicht naar buiten te laten
●
Keuze van beglazing in functie van de aangenomen strategie p. 52
Plan
● Basisbegrippen ● Parameters
van verlichting (herinnering)
van het visueel comfort
● Ontwerpstrategieën ● Voorbeeld
van dimensionering
p. 53
Tools ●
Zonnediagrammen
●
Werken met maquettes = een instrument voor bouwkundig ontwerp < licht = geen schaaleffecten < gerespecteerde lichtgewaarwording > Kwantitatieve en kwalitatieve resultaten < onder een reële of kunstmatige hemel
●
Software > Een oneindig aantal simulaties uitvoeren (verschillende hemels) < Rekening houden met klimaat > + realistische visuele weergaves (wel of niet in luminanties)
p. 54
Software
Gespecialiseerd studiebureau
architect
Kost prijs
Baan zon
Berekeningen
Weergaves
Velux Daylight Visualizer
~
Lichtsterktes , DLF, luminanties
ü
Dialux
ü
Lichtsterktes , DLF
ü
SketchUp
ü Lichtsterktes , DLF, luminanties
ü
Lichtsterktes, DLF
ü
Radiance
Lichtsterktes, DLF, luminanties, verblinding
ü
Daysim
Verbruik kunstmat. verlicht., UDI, DA
Ecotect
$
3DSmax
$
ü
p. 55
Voorbeeld van dimensionering Kantoor – Bxl – goed geïsoleerd – ZUID georiënteerd – 08.00-18.00 ρ_plafond = 80% ρ_muur = 60% ρ_vloer = 30% TL_beglazing = 70%
àEmin = 500 lux àBescherming van april tot september
p. 56
Methode ●
Koppelen : ►
Berekening van de DLF
►
Studie van het binnenkomend zonlicht in het gebouw
à Lichtinval in het gebouw maximaliseren à De risicio’s op oververhitting en verblinding beheren › Différentiatie van de oriëntaties
1) De baan van de zon analyseren < zonnediagram
à eerste dimensionering van de zonwering 2) De DLF analyseren < SketchUp + Velux 3) Het verbruik in kunstmat. verlichting analyseren < Daysim
à impact van elke bescherming p. 57
Eerste dimensionering
63°
Juni April
39°
September
p. 58
Eerste dimensionering 21 juni 21 september
p. 59
Eerste dimensionering Horizontale voortgang (vast) < juni-sept.
Horizontale voortgang (vast) < juni
Horiz. lamellen (vast) < juni-sept.
Jaloezie (mobiel) < juni-sept.
p. 60
Afschermingsindicator
http://www.energieplus-lesite.be/
à Boven elkaar te plaatsen bij de baan van de zon om de schaduw te kennen < bescherming Horizontale voortgang 0%
50% 100%
Verticale voortgang 100%
50% 0%
p. 61
Afschermingsindicator
p. 62
Reproductie in SketchUp Gratis versie – Downloadbaar op http://sketchup.google.com/intl/fr/
Analyse van de schaduw 21 sept – zenit
p. 63
Velux Daylight Visualizer Gratis – Downloadbaar op http://viz.velux.com/
p. 64
NOORDEN
DLF-% (bewolkt)
ZUIDEN zonder
ZUIDEN afdak
ZUIDEN lamel
ZUIDEN mob
opgetrokken store Indien bewolkte hemel
2% 2%
Lum-cd/m² 21 juni 12u zon (helder) Lum-cd/m² 21 sept. 12u zon (helder) p. 65
Daysim Analyse van het verbruik < elektrische verlichting
p. 66
Dynamische metrieken < klimaatgegevens (oriëntatie, breedtegraad, kllimaat, …)
●
Daylight Autonomy (DA) % uren/jaar tijdens hetwelk men zonder elektrische verlichting kan om een Emin te bereiken op het gefixeerde werkvlak
●
Useful Daylight Illuminance (UDI) % uren/jaar tijdens hetwelk de natuurlijke verlichting voldoende is < 3 vastgelegde intervallen :
E < 100 lux = te geringe E
E є [100; 2000] lux = toereikende E E > 2000 lux = te hoge E (verblind., oververhitting)
p. 67
Analyse van het verbruik NOORD
FLJmoy -% Werkvlak Auto. Dyn. (DA) -% Werkvlak UDI<100 - % UDI100-2000 - % UDI>2000 - % Manual on/off Auto_off+dimming (kWu/jaar)
ZUID -
afdak
Horiz. lamellene s horiz,
Mobiele store
4.3
4.3
2.8
1.2
4.3
58
68
59
32
64
18 76 6
15 44 41
19 57 24
33 63 4
16 54 30
270 80
254 84
276 97
353 158
260 83 p. 68
Beheer van kunstmatige verlichting ●
DAYLIGHT DIMMING : maakt grote winsten mogelijk
●
AUTO OFF op vast uur) : in de grote gebouwen met veel mensen
●
AFWEZIGHEIDSDETECTIE : wanneer de mensen het licht vergeten uit te doen in bepaalde lokalen
●
ZONERING : - interessant indien meerdere werkposten - In functie van de natuurlijke verlichting Zonering
Jaarlijkse winsten (%) Individueel bureau - Brussel Noord
l
auto on/off
dimming daylight
auto on/off + dimming 0
10
20
30
40
50
60 p. 69
ALGEMENE CONCLUSIES ●
Een goede integratie van het natuurlijke licht in het gebouw ►
Het visueel comfort optimaliseren
►
impact op het moreel, de gezondheid, de werkprestaties…
►
het verbruik qua verlichting minimaliseren › Denken aan een verstandig beheer van de kunstmatige verlichting › Denken aan de automatisering van de stores in de kantoren
►
de oververhitting minimaliseren < beglazing › Eraan denken dat de zonwering = f(oriëntatie_opening)
●
Geen universele methode, maar nauwkeurige dynamische berekeningen laten toe het optimale te bereiken
●
In België laat het koppelen van de analyse van de DLF en van de baan van de zon toe om de openingen en zonweringen eerst te dimensioneren p. 70
Bibliografie L'éclairage naturel des bâtiments, De Herde et Reiter commander sur < http://www.i6doc.com/doc/eclairage> Construire avec l’éclairage naturel, CSTB Traité d’architecture et d’urbanisme bioclimatique., A. Liébart, A. De Herde L’éclairage efficace des logements : guide pratique à destination du particulier, J. Deltour, M. Bodart, A. Deneyer, Région Wallonne < http://energie.wallonie.be/> Guide pratique et technique de l’éclairage résidentiel, A. Deneyer, P. D’Herdt et B. Deroisy (CSTC), B. Roisin, M. Bodart et J. Deltour (UCL) < http://www.cstc.be/homepage/download.cfm? dtype=publ&doc=eclairage_residentiel.pdf&lang=fr> p. 71
Bibliografie (vervolg) Zonnediagrammen:
Website - L'éclairage naturel des bâtiments Cursusnota van AMCO 2361 Physique appliquée au bâtiment, UCL
Praktische handleiding Leefmilieu Brussel: CSS06 - ENE06 - ENE13 Copyright van de illustraties van dit document : Architecture & Climat indien geen tegenvermelding. p. 72
Magali Bodart UCL - Architecture et Climat [email protected]
p. 73