Suïcidepogers opvangen Lessen uit de praktijk
www.zorgvoorsuïcidepogers.be
[email protected]
Samen zorgen voor suïcidepogers
Wat is cruciaal in de zorg voor suïcidepogers?
Samen zorgen voor suïcidepogers Waar komen suïcidepogers terecht? op spoed… ? Wat kunnen spoedpersoneel en -artsen doen?
Samen zorgen voor suïcidepogers Doe eerst wat eerst moet
Hoe ernstig is de poging? Risico op herval inschatten?
Samen zorgen voor suïcidepogers Wat kunnen psychologen, psychiaters, PAAZ, liaison doen?
Samen zorgen voor suïcidepogers Een zorgpad? Wat? Waarom? Ervaringen?
‘Manage’ een suïcidepoger vanuit het standpunt dat de volgende poging fataal zal zijn.
Chain of care= chain of survival
Waarom doelgroep suïcidepogers? } Suïcidepoging = belangrijkste klinische risicofactor voor suïcide } Recidieven komen veel voor ( tot 50%) } Bij patiënten die het AZ vroegtijdig verlaten en geen evaluatie è hoog risico } Comorbiditeit: psychiatrische stoornissen (90%), persoonlijkheidsstoornissen (40%) } Motivatie voor behandeling ontbreekt vaak, lage therapietrouw
Cruciaal in samen zorgen voor suïcidepogers
Psychologische opvang: erkennen van de pijn Evalueren: inschatten risico en zorgbehoeften Toeleiden naar en motiveren voor vervolgzorg Omgeving betrekken
Smeed het ijzer als het heet is
Suïciderisico blijft lange tijd aanwezig Risico is sterk fluctuerend
Organisatie Zorg voor Suïcidepogers samen met CGGsuïcidepreventiewerking Zorg voor suïcidepogers (en familie) optimaliseren à Zorgpad: zorgprocessen aansluitend in en buiten het ziekenhuis DOEL=ketenzorg à ‘Tool’ IPEO Instrument Psychosociale Evaluatie en Opvang integreren in zorgpad à training personeel à communicatie, rapportage standaard geregeld à huisarts inschakelen à verzamelen data voor registratiestudie Eenheid voor zelfmoordonderzoek
Een instrument
Een instrument
Instrument Psychosociale Opvang en Evaluatie
IPEO
17
AZ Lokeren AZ Alma Eeklo UZ Gent Jan Palfijn paaz
OLV Aalst
AZ Klina Brasschaat
AZ Sint Lucas Gent AZ Sint Blasius Dendermonde
AZ Maria Middelares Gent
AZ Sint Maarten Duffel AZ St Maarten Mechelen
AZ Nikolaas Sint-Niklaas
AZ Sint Jan Brugge
AZ Monica Antwerpen
ASZ Aalst 2012
AZ Sint Lucas Brugge
Imelda Bonheide 2013
AZ Lier 2013
AZ Turnhout AZ Sint Jozef Malle
AZ H Familie Rumst
AZ Sint Dimpna Geel AZ Sint Elisabeth Herentals
AZ Damiaan Oostende
Heilig Hart Ziekenhuis Mol
AZ St Vincentius Deinze
Mariaziekenhuis Overpelt
AZ Sint Augustinus Veurne
ZMK Maaseik ZOL Genk
St Rembert Torhout Heilig Hart Roeselare/Menen
AZ Vesalius Tongeren AZ Diest
Jan Yperman Ieper/ Poperinge
Sint Trudo Sint Truiden
UZ Gasthuisberg Leuven OLV Lourdes Waregem
AZ Groeninge Kortrijk AZ Oudenaarde
H. Hartziekenhuis Leuven (Gasthuisberg) AZ Sint Elisabeth Zottegem
AZ Jan Portaels Vilvoorde
In opstart Gestart Evaluatie 2013 Evaluatie 2012
AZ Zusters Barmhartigheid Ronse
OLV Asse
Sint Maria Halle
registratiestudie EZO
Follow up studie 2009 UZ Gent Vergelijkende studie opvang IPEO en non IPEO Resultaten ondersteunen de hypothese belang gestandaardiseerde opvang en evaluatie –Meer actieve rol van de patiënt in ontslagmanagement –Contact HA à zorgcontinuïteit –á kennis bij spoedpersoneel –á positieve attitudes bij spoedpersoneel Wittouck C., De Munck S., Portzky G., Van Rijsselberghe L., Van Autreve S., van Heeringen C. A comparative follow-up study of aftercare and compliance of suicide attempters following standardized psychosocial assessment. Archives of Suicide Research 2010;14: 135-145.
22
Evaluatie AZ 2010-2011 Vanhove R., Van de Craen T., Portzky G., van Heeringen C.
Goede praktijken in de opvang van suïcidepogers Evaluatie van het Project Integrale Zorg Suïcidepogers in Vlaamse Algemene Ziekenhuizen. Tijdschrift Geneeskunde 2013
23
Resultaten evaluaties 2010-2011 q 73.5 % werkgroep klinisch pad/zorgpad q 73% standaard procedure goed bekend in het AZ q 81,8 % goede samenwerking tussen diensten in het AZ q In 44.10 % standaard procedure 24/7 q In 66.7 % IPEO opvang bij élke suïcidepoger niet in 33.3 % ondermeer vanwege afwezigheid psi-personeel (WE en nachten) q In 91.2 % IPEO 1 altijd opgevolgd door IPEO 2. 24
Evaluaties 2010, 2011, 2012 conclusies • • • • • • • •
Werkgroep Zorgpad IPEO hierbinnen integreren Zorgpad opvolgen en evalueren: verantwoordelijke Nog geen standaardprocedure IPEO nuttig instrument: structureert gesprek, volledig, bevordert communicatie IPEO1 op spoed: 15 minuten, weerstand lost op, nuttig ervaren, pt reageren positief IPEO = wat we anders ook zouden bevragen Vormingen: positief effect op kennis en attitudes, in servicetraining nodig, herhalen Communicatie intern en extern verbeterd
Kritische momenten } Toegang tot zorg (instroom) } Samenwerking, eigen grenzen en competenties anderen Transfermomenten binnen 1 partij (vakantie) Informeren en betrekken patiënt, naasten Behandelverantwoordelijkheden } Terugkoppeling en informatieoverdracht } Dossiervorming } Weigeren zorg en drop outs
Risicopatiënten • Adolescenten en volwassenen die
– Ernstige GGZstoornissen vertonen – Weinig oplossende vaardigheden hebben – Lage socio-economische status hebben
zijn het moeilijkst te engageren in zorg • Moeilijk: – – – –
Patiënten die suïcidale intentie ontkennen! Recidivisten Toxicomanen Ernstig medisch letsel …. tussen de mazen van het net ?
Meer info! www.zorgvoorsuicidepogers.be www.ontrackagain.be www.opnieuwverder.be In de maak….. portaalsite www.zelfmoord1813.be
