ONTBIJT OP SCHOOL De jongeren organiseren zelf een ontbijt op school. Ze bepalen hoe het ontbijt er zal uitzien en staan ook in voor de praktische organisatie. Hiervoor moeten ze een heel aantal zaken met elkaar afspreken: welk concept, welke taken moeten er gebeuren, wie doet wat, wanneer, …? Dit project biedt vele kansen om de Beroepsgerichte Vorming actief te betrekken. Specifieke activiteiten als het maken van een uitnodiging of affiche en het opstellen van een menu kunnen in de BGV-les opgenomen worden en zijn in dit pakket verder uitgewerkt. Als het ontbijt heeft plaatsgevonden, wordt dit met alle jongeren die meegewerkt hebben, geëvalueerd.
De jongeren nodigen u uit voor … Inhoud
De jongeren maken een affiche en/ of uitnodiging voor het ontbijt. Ze bekijken een aantal voorbeelden, maken een aantal eerste versies en geven elkaar feedback. De verschillende eindresultaten worden voorgelegd aan leerkrachten en andere jongeren op school. De beste exemplaren worden verspreid.
Doelgroep
3de graad BSO Deeltijds Onderwijs
Vakgebied
Beroepsgerichte Vorming, opleiding handel en administratie of Project Algemene Vakken
Materialen
werkbladen, enkele voorbeelden van uitnodigingen en affiches (voor diverse doeleinden), computer met internetverbinding en woordenboek Nederlands
Doelen
Functionele taalvaardigheid ₪ eenvoudige informatie schriftelijk kunnen formuleren (ET5) ₪ zich mondeling duidelijk kunnen uiten (ET6)
Organisatiebekwaamheid ₪ opdrachten zelfstandig kunnen plannen, organiseren uitvoeren, evalueren en indien nodig bijsturen (ET15) ₪ bij groepsopdrachten kunnen overleggen en actief kunnen deelnemen, reflecteren en bijsturen (ET16)
www.cteno.be/sterke_schakels ₪ ₪ ₪ ₪ ₪ ₪
STERKE SCHAKELS
1
Lesschema
Lesschema fase
werkvorm
activiteit
materiaal
1
klassikaal
jongeren denken na over hoe ze de mensen op het ontbijt willen uitnodigen
2
per twee
jongeren maken een eerste ontwerp voor een uitnodiging en/ of affiche
3
per twee
jongeren evalueren elkaars schrijfproducten
werkblad 1-2
4
per twee
jongeren werken hun uitnodiging of affiche af
computer + internet woordenboek Nederlands
5
klassikaal
jongeren bespreken de eindresultaten
Ontbijt op school
voorbeelden van affiches en uitnodigingen
2
Lesbeschrijving
Lesbeschrijving ₪ Fase 1 Vraag de jongeren op welke manier ze de mensen willen uitnodigen op het ontbijt. Maken we een persoonlijke uitnodiging? Een affiche? Laat de jongeren enkele meegebrachte affiches en/ of uitnodigingen bekijken. Vraag naar hun mening. Wat vinden ze er leuk/ niet leuk aan? Wat mag er zeker niet ontbreken op hun affiche? Welke informatie moet er op de uitnodiging komen? ₪ Fase 2 Zet de jongeren per twee (heterogene groepen). Geef ze de opdracht om een affiche of uitnodiging te ontwerpen. Wordt er voor een uitnodiging én affiche gekozen, dan laat je de ene helft van de groep een affiche ontwerpen, de andere helft een uitnodiging. In elk duo duid je een verslaggever aan die zal noteren. Loop rond en richt de aandacht in deze ronde op de inhoud van wat de jongeren schrijven. Wijs in deze fase nog niet op fouten in het taalgebruik. Dit is pas aan de orde in de eindfase. Herinner de jongeren zoveel als nodig aan het doel en het publiek van de schrijfopdracht. Stel je op als lezer: zeg wat je nog zou willen weten en wat overbodige informatie is. Differentiatie ■ Geef de sterke jongere de rol van verslaggever. ■ Laat de jongeren bij onduidelijkheden mondeling formuleren wat ze willen zeggen. Stel vragen om hen dingen te doen uitdrukken. Stuur bij, zodat de jongere een goede formulering kan opschrijven. Bijvoorbeeld: ik begrijp dit niet goed. Wat bedoel je hiermee? Leg mij dat eens uit. Hoe zou je dat zeggen? Pas wanneer je merkt dat de jongere onvoldoende taalvaardig is om uit te drukken wat hij wil, kan je zelf een formulering aanbieden. ₪ Fase 3 Verzamel alle schrijfproducten en geef elk duo een uitnodiging of affiche van een ander duo. Vraag hen om de uitnodiging te lezen en aan te geven wat ze ervan vinden. Geef elk duo werkblad 1. Op deze fiche vinden ze de belangrijkste vragen om de uitnodiging/ affiche te beoordelen. Laat de jongere die nog niet heeft genoteerd in het duo, nu de rol van verslaggever opnemen en de fiche invullen. Differentiatie ■ Om de jongeren op weg te helpen bij het beoordelen van elkaars producten, laat je eerst klassikaal één van de meegebrachte voorbeelden beoordelen aan de hand van de fiche. Op basis daarvan kunnen de belangrijkste criteria bij het evalueren van een uitnodiging/ affiche nog eens verduidelijkt worden. ■ Op werkblad 2 vind je een meer gesloten versie van de evaluatiefiche. Deze kan je geven aan jongeren die het nog moeilijk hebben om hun eigen mening schriftelijk te formuleren. Geef de ingevulde fiches terug aan de betrokken duo’s en laat de jongeren de commentaren lezen. Organiseer dan een korte ‘uitwisselingsronde’: de jongeren kunnen bij degenen die het schrijfproduct hebben geëvalueerd, vragen om eventuele onduidelijkheden op te helderen of om meer uitleg te geven bij een suggestie. Loop rond en geef indien nodig advies over manieren van formuleren, het eventueel weglaten of aanvullen van gegevens, tips voor het aantrekkelijker Ontbijt op school
3
Lesbeschrijving
maken van de uitnodiging/ affiche. Wijs de jongeren daarbij op mogelijke hulpmiddelen die ze kunnen gebruiken (woordenboek, spellingscontrole op pc, eventuele links naar sites met goede voorbeelden). Vraag hen ook waarom ze het eens of oneens zijn met een bepaalde beoordeling en met welke suggesties of commentaar zij wel of niet rekening willen houden. ₪ Fase 4 Laat de duo’s hun uitnodiging/ affiche verder afwerken: zij kunnen de tekst aanpassen met de tips en suggesties die ze van hun klasgenoten hebben gekregen, een passende tekening of foto zoeken om erbij te plaatsen, … Zorg voor een computer met internetverbinding (voor het opzoeken van afbeeldingen) en een woordenboek Nederlands als naslagwerk. Vraag de jongeren om een rol op te nemen bij het groepswerk: de ene houdt zich bijvoorbeeld bezig met het aanpassen en intypen van de tekst, de andere met de lay-out. Geef in deze eindfase feedback op de correctheid van de schrijfproducten. Wijs de jongeren op fouten in hun taalgebruik, maar laat hen daarbij zoveel mogelijk zichzelf verbeteren. Reik enkel de juiste vorm aan indien ze de fouten nog niet zelf kunnen verbeteren. ₪ Fase 5 Hou een korte nabespreking met de jongeren. Hoe verliep het schrijven van de uitnodiging/ affiche? Wat lukte goed, wat minder? Hoe kwam dat? Hoe zouden ze eventuele problemen in de toekomst kunnen aanpakken? Leg de verschillende eindresultaten voor aan een aantal leerkrachten, de directie, andere jongeren op de school en vraag hen om er één uit te kiezen. Vraag hen waarom. Maak verdere afspraken met de jongeren over het kopiëren en verspreiden van de uitnodigingen en affiches die het best bevonden worden. Vraag hierbij eventueel de hulp van de opleiding administratie en handel als je deze les in PAV hebt gegeven.
Ontbijt op school
4
Werkblad 1
EVALUATIEFICHE 1 Opdracht Jullie hebben een uitnodiging of een affiche gemaakt voor het ontbijt. Lees nu de uitnodiging of affiche van een ander groepje. Wat vinden jullie van de inhoud? Staat alle informatie erop? Wat ontbreekt er nog? Wat vind je er goed aan? Heb je nog ideeën of suggesties? Vul onderstaande fiche aan met jullie meningen. Let daarbij vooral op de inhoud van de uitnodiging of affiche. Schrijffouten moet je niet aanduiden.
■ Ik heb de uitnodiging/ affiche bekeken van . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ■ Ik vind de uitnodiging/ affiche . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Ik heb voldoende informatie gekregen. Ik heb niet voldoende informatie gekregen. Dit is wat ik nog mis:
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ■ Dit vind ik goed aan de uitnodiging/ affiche: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
■ Dit zou ik anders doen: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Ontbijt op school
5
Werkblad 2
EVALUATIEFICHE 2 Opdracht Jullie hebben een uitnodiging of een affiche gemaakt voor het ontbijt. Lees nu de uitnodiging of affiche van een ander groepje. Wat vinden jullie van de inhoud? Staat alle informatie erop? Wat ontbreekt er nog? Wat vind je er goed aan? Heb je nog ideeën of suggesties? Kruis op onderstaande fiche aan wat volgens jullie van toepassing is.
JA
NEE
Staat er op de affiche een antwoord op de volgende vragen? ■ Wie nodigt uit? ■ Wie wordt uitgenodigd? ■ Wat is er gepland? ■ Waar gaat de activiteit door? ■ Wanneer vindt de activiteit plaats? ■ Wat is de kostprijs? Is de inhoud begrijpelijk? Is alles duidelijk voor jou? Vind je de uitnodiging aantrekkelijk?
Ontbijt op school
6
