Beroepscompetentieprofiel Dakdekker bitumen en kunststof
Regie: Bouwradius LOB Datum wijzigen: 3-2-2004 Versie 1
Print: 26-april-2005
Pagina 1 van 16
BEROEPSCOMPETENTIEPROFIEL Dakdekker bitumen en kunststof Algemene informatie
datum: 3-2-2004
Onder regie van kenniscentrum beroepsonderwijs bedrijfsleven
Bouwradius LOB
Ontwikkeld door Brondocument(en)
Arbeid Opleidingen Consult, Tilburg • Vakrichtlijnen Deel A t/m E
versie: 1
• Voortgezette Dakdekker, eindtermendocument • Primaire dakdekker, eindtermendocument • Ambachten op kaart gezet! Deel 1 en 2; Hoofd bedrijfschap Ambachten (2003) • CAO bitumineuze en kunststofdakdekkers (2001) • Verslagen kwalitatieve interviews met sleutelinformanten, beroepsbeoefenaars en leidinggevenden • Internet- en deskresearch Legitimering beroepscompetentieprofiel - op format vereisten door - op inhoud door
Bouwradius Ontwikkeling en Innovatie
dd. 3-2-2004
Sociale Partners Branche Bitumen en Kunststof
dd. 19-6-2003
Mogelijke functiebenamingen •
Dakdekker
•
Allround dakdekker
•
Eerste dakdekker
•
Assistent dakdekker
• Voorman dakdekker Loopbaanmogelijkheden De dakdekker kan doorgroeien naar de functie van voorman, uitvoerder. Vanuit de laatst genoemde functies zijn weer andere carrièrestappen in de branche denkbaar. Horizontaal kan de dakdekker doorstromen naar functies in andere dakbedekkingsbranches. BEROEPSBESCHRIJVING beroepscontext / werkzaamheden
Print: 26-april-2005
De dakdekker bitumineus en kunststof is werkzaam in kleine, middelgrote of grote dakbedekkingsbedrijven met één of meerdere vestigingen.De hoofdactiviteit van de bedrijven bestaat uit dakwerk-zaamheden met bitumineuze- en kunststof materialen. In sommige bedrijven worden ook nevenactiviteiten uitgevoerd, zoals vegetatiedaken aanleggen; het dakdekken met leien, pannen, stalen daksystemen en golfplaten; loodgieterwerkzaamheden; gevelbekleding aanbrengen; zonnepanelen plaatsen en asbest verwijderen. Niet alleen gespecialiseerde dakbedekkingsbedrijven voeren dakwerkzaamheden uit. Er zijn ook loodgietersbedrijven en kleine bouwbedrijven die dakwerkzaamheden als nevenactiviteit hebben. De dakdekkers die in de installatiebranche werkzaam zijn, bedekken óók daken met bitumen en/of kunststof. Deze beroepsbeoefenaars ((assistent) dakbedekkings-monteur en de monteur installatietechniek) onderscheiden zich echter van de dakdekker in de bitumineuze- en kunststofdakbedekkingsbranche door dat ze ook daken met metaal bedekken. Zij zijn werkzaam in vooral kleine bedrijven en verrichten meestal geen werkzaamheden in de utiliteit.De bitumineuze- en kunststof dakwerkzaamheden worden in verschillende marktsegmenten uitgevoerd, namelijk de woningbouw en de utiliteitsbouw. De aard van de werkzaamheden is voornamelijk nieuwbouw, onderhoud en renovatie. Een klein deel van de werkzaamheden bestaat uit restauratie. De producten en diensten worden met name geleverd aan particulieren, aannemers, woningbouwverenigingen en (semi) overheidsinstellingen.De dakdekker bedekt voornamelijk platte daken met bitumen of kunststof. Hij werkt samen met collega-dakdekkers in een ploeg van meestal 2 tot 4 dakdekkers. De dakdekker is VCA gecertificeerd en veelal in het bezit van een BHV-diploma. Hij hanteert de voor het bedrijf geldende arbo- en milieuvoorschriften en maakt op voorgeschreven wijze gebruik van de veiligheidsregels. Hij gebruikt persoonlijke beschermingsmiddelen zoals handschoenen, veiligheidsschoenen, een helm en brand-veilige kleding. Verder zorgt hij dat er een brandblus-apparaat en een veiligheidsbox op de werkplek aanwezig zijn. De belangrijkste werkzaamheden van de dakdekker zijn: - werkplek en werkzaamheden voorbereiden - sloopwerkzaamheden uitvoeren - dakwerkzaamheden uitvoeren - repareren en onderhouden van het dak Pagina 2 van 16
De dakdekker staat het grootste deel van de dag in de buitenlucht, soms op grote hoogte, op het dak. Bij de uitvoering van de werkzaamheden is hij altijd afhankelijk van het weer. Wanneer het vriest, hard waait of regent, kan hij het werk niet binnen de gestelde tijd afkrijgen. Soms moet de dakdekker zwaar tilwerk verrichten. Het is dus van belang dat hij fysiek sterk is en geen last heeft van hoogtevrees. Door de diversiteit aan opdrachtgevers, komt de dakdekker met verschillende mensen in contact op verschillende locaties (bijvoorbeeld bij de particulier thuis of op een groot project). rol en verantwoordelijkheden
De dakdekker is verantwoordelijk voor de uitvoering van zijn eigen taken. Hij zorgt ervoor dat hij de dakwerk-zaamheden volgens opdracht en voorschriften, veilig uitvoert. Hij moet tijdig onveilige situaties signaleren en actie ondernemen opdat schade en ongevallen voor-komen kunnen worden.De dakdekker werkt samen met collega-dakdekkers. Hij legt verantwoording af aan en ontvangt leiding van de voorman, de uitvoerder of het management van het bedrijf. Tijdens de uitvoering van het werk kan hij te maken krijgen met mensen van verschillende disciplines zoals installateurs, timmerlieden en loodgieters.
complexiteit
Afhankelijk van het bedrijf waar de dakdekker werkzaam is, bedekt hij daken met verschillende soorten bitumen en/of kunststof. Naar gelang de materialen die hij verwerkt, moet hij verschillende werkmethoden en technieken toepassen, met name mechanisch bevestigen, branden maar ook gieten, koud kleven, zelf kleven föhnen, kitten en lijmen. Hij moet dakdetailleringen vakkundig inwerken op het dak en in enkele situaties dakdoorvoeringen maken en timmerwerkzaamheden verrichten.
typerende beroepshouding
Voor een optimale taakuitoefening is het noodzakelijk dat de dakdekker een professionele beroepshouding heeft waarbij de volgende eigenschappen en houdingsaspecten van belang zijn: - zelfstandigheid - verantwoordelijkheidsgevoel - nauwkeurigheid - kwaliteitsbewustzijn - veiligheidsbewustzijn - vaktechnisch inzicht - klantvriendelijkheid
TRENDS / INNOVATIES Marktontwikkelingen
• Verwachte afname van 6700 banen in de lagere bouwkundige beroepen (=4%). • Vooralsnog afname hoeveelheid werk voor dakdekkers door de dip in de bouw. • Door stagnatie van nieuwbouw woningprojecten neemt ook het m2 dakwerk af, terwijl de vraag in de renovatiebranche stabiel zal blijven of zal groeien. • Het wordt steeds moeilijker om gemotiveerd personeel te krijgen. • Verbreding dakfuncties (recreatiedaken, groendaken, zonnepanelen). Door deze toename van gebruiksfunctie zullen dakdekkers steeds meer allianties moeten aangaan met andere bedrijven. • Bouwtijden worden steeds korter dus planningen worden steeds krapper. • Trend naar maatschappelijk verantwoord ondernemen, meer klant- en milieugericht. • Toename prestatieovereenkomsten en onderhouds-overeenkomsten.
• Grote opdrachtgevers willen steeds vaker dakdekkers-bedrijf als partner in dakbeheer • Toenemende vraag naar en aanbod van kwalitatief goede en duurzame materialen en naar een goede verwerking van materialen • Klanten worden kritischer. Wetgeving overheidsregulering • De tilnormen zijn verheven tot wet. Met ingang van 2003 geldt voor handmatig tillen een maximum gewicht van 25 kilo. Er is dispensatie voor dakdekkers. Als het niet anders kan mogen zij 5 dakrollen van 35 kilo per dag tillen. • Verscherpt toezicht op arbo- en milieuregels. • Risico-inventarisatie en -evaluaties zijn verplicht voor bedrijven uit hoofde van de arbeidsomstandighedenwet. • Wijzigingen in het Bouwbesluit zijn van invloed op het werk van de dakdekker. • Er komen steeds nieuwe beoordelingsrichtlijnen en normen. • Toename permanente dakrandbeveiliging en bevestigingspunten. • Invoering ‘wet poortwachter’ (april 2002) en PEMBA-regeling. Technologische ontwikkelingen
Print: 26-april-2005
• Trend naar schaalvergroting. De laatste jaren zijn er veel overnames en fusies geweest, maar door de stagnering van de economie is dit nu minder. • Het aantal ZZP-ers nam enkele jaren geleden toe, maar nu neemt het aantal weer af door de stagnerende economie. Relatief veel ZZP-ers zijn binnen enkele jaren verdwenen uit de branche.
Pagina 3 van 16
• Toename inhuur van gespecialiseerde bedrijven als onderaannemer (bijv. sloopof isoleerbedrijven). Steeds meer dakbedekkingsbedrijven worden dakregisseur: Ze hebben de regie over de dakwerkzaamheden en zijn de leidende partij op het dak. • Toename in professionalisering van de dakbedekkingsbedrijven.
Bedrijfsorganisatorische ontwikkelingen
• Steeds meer aandacht voor veiligheid binnen bedrijven. Toename van het aantal deelnemers aan vca-, bhv- en ehbo-cursussen. • Bescheiden toename in het gebruik en de verwerking van kunststof dakbedekkingen. • Toename van zelfklevende dakbedekkingsmaterialen, nieuwe isolatiematerialen en nieuwe lijmsystemen. • Dakbedekkingsmaterialen gaan steeds langer mee. Het wordt steeds belangrijker om inzicht in het hele proces te hebben. De onderconstructie van het dak moet hierdoor ook langer meegaan, echter de kwaliteit van de verwerking blijft zeer belangrijk. • Lichte toename van het gebruik van zonnecollectoren en zonnepanelen. • Er is een constante doorontwikkeling van dakbedekkingproducten. Soms veronderstellen nieuwe producten nieuwe werkwijzen. • De brandmethode om dakrollen aan te brengen zal steeds verder verdrongen worden door koud kleven. • Dakwerkzaamheden worden complexer. • Toename pc-gebruik, internet- en e-mailgebruik.
Internationale ontwikkelingen
• Nederland lijkt voorop te lopen op vaktechnisch gebied en uitvoeringsaspecten. • In Duitsland is het dak met een brede gebruiksfunctie (parkeer-, pool- en groendaken) meer ingeburgerd dan in Nederland.
Print: 26-april-2005
Pagina 4 van 16
KERNTAKEN VAN HET BEROEP 1
Bereidt de werkplek en werkzaamheden voor
2
Voert sloopwerkzaamheden uit
3
Bedekt het dak met bitumen en/of kunststof
4
Voert reparatie- en onderhoudswerkzaamheden uit aan het dak
Print: 26-april-2005
Pagina 5 van 16
KERNTAAK 1 Bereidt de werkplek en werkzaamheden voor proces
De dakdekker treft aan de hand van de opdracht en / of werktekening voorbereidende maatregelen om het dak te bedekken. Hij draagt er zorg voor dat hij de juiste materialen en gereedschappen bij zich heeft en controleert de geleverde materialen op soort en aantal. Hij meldt zich bij de bewoner, opdrachtgever of aannemer en beoordeelt de toegangsmogelijkheden. Hij bepaalt, in overleg met de voorman, waar de hulpmiddelen zoals de steiger of afvalcontainer geplaatst moeten worden. Indien nodig brengt hij een dakrandbeveiliging aan. Hij stelt zich op de hoogte van de constructie van het dak en bepaalt waar de materialen op het dak geplaatst moeten worden en instrueert de kraanmachinist. Hij inspecteert het dak en signaleert onveilige situaties. Bij tekort aan materialen of zaken die problemen of onveilige situaties op kunnen leveren, waarschuwt hij de voorman, de uitvoerder en / of opdrachtgever. Hij geeft de kraanmachinist aanwijzingen en slaat de lasten aan. Indien mogelijk lost hij de problemen zelfstandig op. Hij beschermt de materialen tegen vorst en regen.
rol / verantwoordelijkheden
De dakdekker is (mede)verantwoordelijk voor een goede voorbereiding van de dakwerkzaamheden. Hij werkt samen met de andere dakdekkers van de ploeg. Hij ontvangt leiding van en legt verantwoording af aan zijn direct leidinggevende (voorman, uitvoerder).
complexiteit
Van de dakdekker wordt verwacht dat hij op efficiënte wijze bijdraagt aan de voorbereidingen om het dak te bedekken. Hij moet de meest praktische en veilige plaats bepalen voor de hulpmiddelen. Inzicht in de onderconstructie van het dak is belangrijk bij het plaatsen van materiaal en materieel op het dak. Hij moet bijvoorbeeld weten waar de balken en de spanten lopen. De dakdekker moet klantgericht handelen, overlast minimaliseren en voorkomen dat er schade aan de omgeving, eigendommen en personen wordt toegebracht. Bij onverwachte omstandigheden moet hij improviseren en oplossingen bedenken.
betrokkenen
-
voorman dakdekkers opdrachtgever aannemer bewoners / omwonenden bedrijfsleiding / uitvoerder onderaannemer kraanmachinist bewoners / omwonenden bedrijfsleiding / uitvoerder onderaannemer kraanmachinist
(hulp-)middelen
-
opdracht materiaaloverzicht werktekening ladder, steiger, bouwliften, dakrandbeveiliging persoonlijke beschermingsmiddelen gsm / portofoon
kwaliteit van proces en resultaat
De werkplek is dusdanig ingericht dat de werkzaamheden, veilig, goed en efficiënt uitgevoerd kunnen worden met de juiste materialen en gereedschappen.
keuzes en dilemma's
- geen overlast en schade veroorzaken versus praktisch werken - snel werken versus werken volgens de veiligheidsrichtlijnendirect leidinggevende raadplegen versus zelfstandig oplossingen zoeken
Print: 26-april-2005
Pagina 6 van 16
KERNTAAK 2 Voert sloopwerkzaamheden uit proces
De dakdekker sloopt aan de hand van de opdracht de te vervangen delen van het dak. Hij demonteert dakcomponenten , verwijdert waar nodig de ballastlaag en maakt het dak vrij van water. Tijdens het slopen van het dakbedekkingspakket gaat hij voorzichtig te werk, zodat hij geen schade aan de onderliggende constructiedelen, ruimtes of aan de omgeving toebrengt of overlast veroorzaakt. Wanneer hij gebreken signaleert, (bijvoorbeeld rotte plekken in onderconstructie) of asbest aantreft, waarschuwt hij de direct leidinggevende en / of de opdrachtgever. Indien mogelijk lost hij de problemen zelfstandig op. Hij maakt het dak schoon en voert het afvalmateriaal volgens bedrijfsvoorschrift (gescheiden) af. De dakdekker sloopt niet méér dan dat de weersomstandigheden toelaten. Hij dekt het dak en de materialen af wanneer het gaat regenen en voorkomt dat er spullen van het dak waaien.
rol / verantwoordelijkheden
De dakdekker is (mede)verantwoordelijk voor het slopen van het dakbedekkingspakket en het (gescheiden) afvoeren van materialen. Hij werkt samen met de andere dakdekkers van de ploeg. Hij ontvangt leiding van en legt verantwoording af aan zijn direct leidinggevende (voorman, uitvoerder).
complexiteit
De complexiteit bij het slopen bestaat met name uit het feit dat de dakdekker (in overleg met voorman en collega’s) moet bepalen hoeveel en welk sloopwerk er verricht kan worden binnen een bepaald tijdsbestek. Hiervoor moet hij kunnen inschatten hoeveel tijd het kost om een bepaald gedeelte van het dak te slopen en dicht te maken. Aan het eind van de dag en vóór het gaat regenen moet het dak dicht of afgedekt zijn. Tijdens het slopen moet de dakdekker alert zijn op verborgen gebreken en meerwerk. Bij twijfel raadpleegt hij zijn direct leidinggevende.
betrokkenen
-
voorman dakdekkers opdrachtgever aannemer bewoners / omwonenden bedrijfsleiding / uitvoerder onderaannemer
(hulp-)middelen
-
opdracht sloopgereedschap schoonmaakgereedschap ladder, steiger, bouwliften, dakrandbeveiliging afvalcontainer, kruiwagen persoonlijke beschermingsmiddelen
kwaliteit van proces en resultaat
Het dakbedekkingspakket is volgens opdracht gesloopt en de materialen zijn volgens bedrijfsvoorschrift (gescheiden) afgevoerd. Schade en overlast zijn tot een minimum beperkt. Het dak is gereed om (opnieuw) bedekt te worden.
keuzes en dilemma's
- afwegen: wel of niet slopen en hoeveel slopen i.v.m. weersomstandigheden - afwegen: hoeveel slopen binnen een bepaald tijdsbestek - afwegen: welke onderdelen wel en welke niet slopen
Print: 26-april-2005
Pagina 7 van 16
KERNTAAK 3 Bedekt het dak met bitumen en/of kunststof proces
De dakdekker voert verschillende dakwerkzaamheden uit. Hij maakt volgens opdracht het dak schoon en beoordeelt (in overleg met de direct leidinggevende) of het dak van voldoende kwaliteit is om te bedekken met bitumen of kunststof. Hij brengt afhankelijk van de opdracht de dampremmende laag, het isolatiemateriaal, de onderlaag en het dakbedekkingsmateriaal op voorgeschreven wijze aan op het dak. Afhankelijk van het materiaal dat hij verwerkt, hanteert hij verschillende werkmethoden en gebruikt hij de bijbehorende bevestigingstechnieken zoals mechanisch bevestigen, branden, gieten, zelf kleven, föhnen of lijmen. Hij brengt met de juiste snelheid, temperatuur of hoeveelheid (bij lijm) de banen bitumen of kunststof aan op het dak. Wanneer hij de materialen mechanisch bevestigt, gebruikt hij schroeven, nieten en nagels van het geschikte formaat en brengt deze op de juiste afstand van elkaar aan. Volgens opdracht en voorschrift brengt hij nieuwe loodslabben aan maakt aansluitdetails zoals bij dakdoorvoeringen, dakranden en lichtkoepels. Hij controleert de kwaliteit van zijn werk en brengt indien nodig de ballastlaag aan. Hij levert het dak schoon en waterdicht op en laat een opgeruimde omgeving achter.
rol / verantwoordelijkheden
De dakdekker is (mede) verantwoordelijk voor de oplevering van een waterdicht dak dat goed isoleert en netjes in de juiste vakverdeling is bedekt volgens de opdracht en kwaliteitseisen. Hij werkt samen met de andere dakdekkers van de ploeg. Hij ontvangt leiding van en legt verantwoording af aan zijn direct leidinggevende (voorman, uitvoerder).
complexiteit
Van de dakdekker wordt verwacht dat hij het dak bedekt met bitumen of kunststof zodat het waterdicht is en het aanzicht netjes is. Het uitvoeren van de aansluitdetails en het aanbrengen van de dakcomponenten vallen onder de meer specialistische (soms complexe) werkzaamheden. Verder moet hij rekening houden met de invloed van de weersomstandigheden op de kwaliteit van zijn werk en materiaal. Kennis van materialen en verwerkingsmethoden zijn daarom bijzonder belangrijk.
betrokkenen
-
dakdekkers voorman bedrijfsleiding / uitvoerder opdrachtgever andere disciplines zoals timmerlieden, loodgieters en installateurs
(hulp-)middelen
-
dakbedekkingsmaterialen bevestigingsmaterialen schoonmaakgereedschap dakbedekkingsgereedschap meet- en aftekengereedschap snij- en knipgereedschap (elektrisch) timmergereedschap persoonlijke beschermingsmiddelen brandblusser en veiligheidsbox
kwaliteit van proces en resultaat
Het dak is volgens de opdracht, de Vakrichtlijn gesloten dakbedekkingssystemen en de kwaliteitseisen bedekt. Het dak is waterdicht en heeft een isolerende werking. De dakcomponenten zijn op de juiste plaatsen aangebracht en de dakdetails zijn volgens voorschrift uitgevoerd.
keuzes en dilemma's
- extra werkzaamheden uitvoeren versus opgeven als meerwerk - voortgang werkzaamheden versus rekening houden met andere disciplines - brandsnelheid / temperatuur bepalen in relatie tot het dakbedekkingsmateriaal en weersomstandigheden
Print: 26-april-2005
Pagina 8 van 16
KERNTAAK 4 Voert reparatie- en onderhoudswerkzaamheden uit aan het dak proces
De dakdekker voert volgens opdracht onderhouds- en reparatiewerkzaamheden uit aan het dak. Hij maakt het dak schoon, verwijdert vuil en bladeren en inspecteert het dak op eventuele slijtageplekken, lekkages of andere onvolkomenheden. Hij controleert speciaal de dakaansluitingen en dakranden. Hij signaleert toekomstige problemen en voorkomt deze door tijdig maatregelen te nemen. Hij lokaliseert lekkages en analyseert de oorzaak. Hij repareert het dak en vervangt eventuele kapotte onderdelen. Hij informeert de direct leidinggevende en / of opdrachtgever over de werkzaamheden die noodzakelijk aan het dak uitgevoerd zouden moeten worden. In overleg de leidinggevende of opdrachtgever bepaalt hij de voor de klant meest passende oplossing.
rol / verantwoordelijkheden
De dakdekker is (mede) verantwoordelijk voor het onderhouden en repareren van het dak. Hij werkt samen met de andere dakdekkers van de ploeg. Hij ontvangt leiding van en legt verantwoording af aan zijn direct leidinggevende (voorman, uitvoerder).
complexiteit
Tijdens het schoonmaken van het dak moet de dakdekker (toekomstige) mankementen kunnen signaleren. Dit betekent dat hij een grondige inspectie moet kunnen uitvoeren. Hij moet maatregelen treffen zodat het dak waterdicht blijft. Hij repareert of vervangt kapotte onderdelen. Het achterhalen van de oorzaak van een lekkage kan bijzonder complex zijn. Inzicht in de dakconstructie en vakkennis zijn hierbij van groot belang. Van de dakdekker wordt verwacht dat hij het dak netjes en goed repareert. Bij twijfel raadpleegt hij de direct leidinggevende (voorman, uitvoerder).
betrokkenen
-
dakdekkers voorman bedrijfsleiding / uitvoerder opdrachtgever bewoners / omwonenden
(hulp-)middelen
-
dakbedekkingsmaterialen bevestigingsmaterialen schoonmaakgereedschap dakbedekkingsgereedschap meet- en aftekengereedschap snij- en knipgereedschap (elektrisch) timmergereedschap ladder, steiger, bouwliften, dakrandbeveiliging persoonlijke beschermingsmiddelen brandblusser en veiligheidsbox
kwaliteit van proces en resultaat
Het dak is goed onderhouden en/of gerepareerd. De levensduur van het dak is verlengd.
keuzes en dilemma's
- beste oplossingsmethode kiezen versus oplossingen zoeken voor specifieke (financiële) situatie opdrachtgever (in overleg met de direct leidinggevende) - afwegen repareren of vervangen van onderdelen - direct leidinggevende raadplegen versus zelfstandig oplossen
Print: 26-april-2005
Pagina 9 van 16
KERNOPGAVEN VAN HET BEROEP 1
Rekening houden met de weersomstandigheden De dakdekker staat de opgave tijdens de uitvoering van de dakwerkzaamheden voortdurend rekening te houden met de weersomstandigheden. Wanneer het hard vriest, hard waait of regent, kan de dakdekker zijn werk niet uitvoeren.Indien het onverwachts gaat regenen moet hij tijdig de juiste maatregelen treffen zoals het afdekken van het dak en de materialen, om schade te voorkomen. Bij het slopen van het dak moet hij er rekening mee houden dat hij niet méér sloopt dan er die dag bedekt kan worden. Dit betekent dat hij een inschatting moet kunnen maken van het werk dat hij binnen bepaalde tijd kan verrichten. Hij moet de weersverwachtingen volgen en zelf de weersomstandigheden nauwlettend in het oog houden. Maakt hij de verkeerde inschatting dan kan dit leiden tot overlast en financiële consequenties voor de onderneming en / of opdrachtgever.
2
Veilig werken versus tijd Van de dakdekker wordt verwacht dat hij te allen tijde de werkzaamheden veilig uitvoert. Dit betekent dat hij volgens bedrijfsinstructies en veiligheidsvoorschriften, persoonlijke beschermingsmiddelen en hulpmiddelen moet gebruiken. Veiligheidsmaatregelen nemen kost tijd, maar is uitermate belangrijk. Dit betekent dat de dakdekker de tijd moet nemen om bijvoorbeeld valbeveiliging aan te brengen. Materialen moet hij op een veilige plek op het dak plaatsen zodat ze er niet af of doorheen kunnen vallen. Van hem wordt verwacht dat hij zichzelf en anderen niet in gevaar brengt, dat hij onveilige situaties meldt aan de voorman en dat hij anderen aanspreekt op onveilig gedrag. Indien hij verzuimt de veiligheidsvoorschriften toe te passen, kunnen er ongelukken gebeuren en kan er schade veroorzaakt worden waarvoor het bedrijf (financieel) verantwoordelijk gesteld kan worden.
Print: 26-april-2005
Pagina 10 van 16
OVERZICHTSSCHEMA BEROEPSCOMPETENTIES EN KERNTAKEN KERNTAAK BEROEPSCOMPETENTIES
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
vakmatig-methodisch (VM) 1 Werplek en werkzaamheden voorbereiden 2 Sloopwerkzaamheden uitvoeren
X X
3 Dak voorbereiden
X
4 Dak bedekken met bitumen
X
5 Dak bedekken met kunststof
X
6 Dakdetailleringen inwerken
X
7 Onderhoud aan het dak uitvoeren 8 Dak repareren 9 Kwaliteit eigen werkzaamheden bewaken
X X X X X X
bestuurlijk-organisatorisch en strategische (BOS) 10 Werken volgens voorschriften m.b.t. veiligheid, arbo en milieu
X X X X
12 Professionele werkrelatie onderhouden met de organisatie
X X X X
sociaal-communicatieve (SC) 11 Samenwerken
X X X X
13 Omgaan met opdrachtgevers en bewoners
X X X X
Print: 26-april-2005
Pagina 11 van 16
OVERZICHTSSCHEMA BEROEPSCOMPETENTIES EN KERNOPGAVEN KERNOPGAVE BEROEPSCOMPETENTIES
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
vakmatig-methodisch (VM) 1 Werplek en werkzaamheden voorbereiden
X
2 Sloopwerkzaamheden uitvoeren
X X
3 Dak voorbereiden
X X
4 Dak bedekken met bitumen
X X
5 Dak bedekken met kunststof
X X
6 Dakdetailleringen inwerken
X X
7 Onderhoud aan het dak uitvoeren
X X
8 Dak repareren
X X
9 Kwaliteit eigen werkzaamheden bewaken
X X
bestuurlijk-organisatorisch en strategische (BOS) 10 Werken volgens voorschriften m.b.t. veiligheid, arbo en milieu
X X
12 Professionele werkrelatie onderhouden met de organisatie
X X
sociaal-communicatieve (SC) 11 Samenwerken
Print: 26-april-2005
X X
Pagina 12 van 16
BEROEPCOMPETENTIES MET SUCCESCRITERIA Nr. 1 Beroepscompetentie De dakdekker is in staat om op adequate wijze de werkplek in te richten en de dakwerkzaamheden voor te bereiden zodat het werk efficiënt en veilig uitgevoerd kan VM worden. Succescriteria Proces
verzamelt en controleert, indien noodzakelijk, aan de hand van de opdracht en / of werktekening de benodigde materialen, gereedschappen en documenten, vergeet niets controleert het gereedschap, het geleverde materiaal en materieel op soort, deugdelijkheid, beschadigingen en aantal beoordeelt de toegangsmogelijkheden en kiest (in overleg) een praktische en veilige plek voor hulpmiddelen zoals steiger of afvalcontainer kiest op basis van inzicht in de constructie van het dak een stevige en veilige plek voor de plaatsing van het materiaal en materieel op het dak brengt de benodigde beveiligingen aan zoals dakrandbeveiliging of valbeveiliging instrueert de kraanmachinist op duidelijke wijze informeert bij onjuiste levering de leidinggevende
Resultaat
De dakdekker is in staat om op adequate wijze sloopwerkzaamheden uit te voeren zonder overlast voor en schade aan personen, eigendommen of de omgeving te veroorzaken.
Nr. 2 Beroepscompetentie De dakdekker is in staat om op adequate wijze sloopwerkzaamheden uit te voeren zonder overlast voor en schade aan personen, eigendommen of de omgeving te veroorzaken. VM Succescriteria Proces
houdt rekening met de weersomstandigheden, sloopt niet meer dan dat hij dicht kan leggen of dekt het dak tijdig af treft voorzieningen om de omgeving te beschermen verwijdert volgens opdracht voorzichtig het slechte of oude materiaal van het dak demonteert nauwkeurig daktrimmen, kraallatten, boeiboorden en dakcomponenten zoals lichtkoepels en doorvoeringen en slaat deze tijdelijk veilig op signaleert gebreken en gevaarlijke situaties zoals rotte balken of asbest en waarschuwt de leidinggevende informeert de leidinggevende wanneer hij meer- of minderwerk of problemen signaleert voert het sloopmateriaal af volgens de geldende milieurichtlijnen en bedrijfsinstructies
Resultaat
Het dak is volgens werkbeschrijving en voorschriften gesloopt, schade en overlast zijn tot het minimum beperkt gebleven.
Nr. 3 Beroepscompetentie De dakdekker is in staat om op adequate wijze het dak voor te bereiden zodat het gereed is om bedekt te worden. VM Succescriteria Proces
controleert de onderconstructie, signaleert onjuist afschot of andere gebreken en onregelmatigheden aan het dak die problemen op kunnen leveren en houdt daarbij rekening met bouwfysische aspecten maakt de onderconstructie vlak, gaaf, droog en schoon brengt verschillende onderlagen van het daksysteem aan volgens opdracht, kiest de juiste werkvolgorde zorgt dat de materialen goed op elkaar aansluiten informeert de leidinggevende wanneer hij meer- of minderwerk en problemen signaleert
Resultaat
Het onderdak voldoet aan de voorwaarden om volgens de kwaliteitseisen bedekt te kunnen worden.
Nr. 4 Beroepscompetentie De dakdekker is in staat om op adequate wijze het dak met bitumen te bedekken volgens opdracht, de Vakrichtlijn en de kwaliteitseisen. VM Succescriteria Proces
bepaalt de juiste werkvolgorde hanteert bij de verschillende bevestigingstechnieken zoals branden, koud kleven, zelfkleven en gieten de juiste hulpmiddelen en gereedschappen past de brandsnelheid aan op de verschillende weersomstandigheden, zorgt dat de smeerlaag voldoende breed en egaal is houdt bij het aanbrengen van rollen bitumen rekening met een goede vakverdeling en voldoende overlap zorgt bij het shinglen voor een goede maatverdeling en een nette afwerking informeert de leidinggevende wanneer hij meer- of minderwerk en problemen signaleert
Resultaat Print: 26-april-2005
Het dak is waterdicht. De materialen zijn volgens kwaliteitseisen aangebracht. Pagina 13 van 16
Nr. 5 Beroepscompetentie De dakdekker is in staat om op adequate wijze het dak met kunststof te bedekken volgens opdracht, de Vakrichtlijn en de kwaliteitseisen. VM Succescriteria Proces
bepaalt de juiste werkvolgorde hanteert bij de verschillende bevestigingstechnieken zoals föhnen, mechanisch bevestigen, losliggend geballast en lijmen, de juiste hulpmiddelen en gereedschappen bevestigt de kunststofbanen met het juiste formaat parkers, houdt hierbij rekening met de onderlinge afstand tussen de parkers houdt bij het aanbrengen van rollen kunststof rekening met een goede vakverdeling en voldoende overlap houdt bij het föhnen / lassen rekening met de invloed van verschillende weersomstandigheden op de materialen, hanteert de juiste snelheid en temperatuur en maakt gelijkmatige bewegingen werkt precies en brengt met geduld het kunststof aan informeert de leidinggevende wanneer hij meer- of minderwerk en problemen signaleert
Resultaat
Het dak is waterdicht. De materialen zijn volgens de kwaliteitseisen aangebracht.
Nr. 6 Beroepscompetentie De dakdekker is in staat om op adequate wijze de dakdetailleringen in te werken volgens de opdracht, de Vakrichtlijn en de kwaliteitseisen VM Succescriteria Proces
werkt de dakdetailleringen volgens de opdracht en de Vakrichtlijn in op het dak kiest de juiste methode bij het aanbrengen van aansluitingen bij randen, opstanden en doorvoeren brengt netjes de dakranden en loodslabben aan, houdt rekening met het krimpen en uitzetten van het materiaal toont handigheid in het (de)monteren van dakcomponenten
Resultaat
brengt volgens opdracht een ballastlaag aan, levert het dak netjes op en laat de werkplek opgeruimd achter informeert de direct leidinggevende wanneer hij bijzonderheden, problemen en meer- of minderwerk signaleert De dakdetailleringen zijn ingewerkt volgens opdracht. Vakrichtlijn en kwaliteitseisen.
Nr. 7 Beroepscompetentie De dakdekker is in staat om op adequate wijze het dak te onderhouden zodat de levensduur van het dak wordt verlengd. VM Succescriteria Proces
verwijdert bladeren en vuil van het dak en maakt de hemelwaterafvoeren schoon inspecteert het dak grondig op slijtageplekken, lekkages en ander onvolkomenheden
Resultaat
beoordeelt op welke plaatsen er in de toekomst problemen kunnen ontstaan en neemt maatregelen om deze te voorkomen informeert de direct leidinggevende of de opdrachtgever over de noodzakelijk uit te voeren werkzaamheden Het dak is goed onderhouden en de levensduur is verlengd.
Nr. 8 Beroepscompetentie De dakdekker is in staat om op adequate wijze reparatiewerkzaamheden aan het dak uit te voeren zodat problemen worden verholpen en de levensduur van het dak wordt verlengd. VM Succescriteria Proces
Resultaat
Print: 26-april-2005
lokaliseert lekkages en analyseert de oorzaak, ziet bijvoorbeeld of de lekkage veroorzaakt wordt door ventilatieproblemen of door een lek in de dakbedekking beoordeelt of de problemen d.m.v. reparatie verholpen kunnen worden of dat (een onderdeel van) het dak vervangen moet worden behandelt, egaliseert en repareert zelfstandig plooien, blazen, scheuren of andere gebreken aan het dak, kiest de meest geschikte uitvoeringsmethode informeert de direct leidinggevende wanneer hij problemen, bijzonderheden en meer- of minderwerk signaleert Het dak is gerepareerd. Het is waterdicht en de levensduur is verlengd.
Pagina 14 van 16
Nr. 9 Beroepscompetentie De dakdekker is in staat om op adequate wijze zorg te dragen voor de uitvoering en kwaliteit van de eigen werkzaamheden zodat het werk voldoet aan de kwaliteitseisen en de VM wensen van de opdrachtgever. Succescriteria Proces
controleert gedurende de uitvoering van zijn werkzaamheden de materialen voortdurend op fouten en afwijkingen werkt op deskundige wijze kleine mankementen aan de materialen weg bepaalt de juiste werkmethoden en voorkomt onnodig verplaatsen van materialen toont initiatief door voorstellen in te brengen om werkmethoden kwalitatief te verbeteren toont verantwoordelijkheid voor de kwaliteit van de materialen, beschermt de materialen tegen vorst en regen werkt in het vereiste tempo, systematisch en geconcentreerd raadpleegt bij twijfel aan kwaliteit tijdig de leidinggevende
Resultaat
Het dak is waterdicht, goed geïsoleerd en voldoet aan de kwaliteitseisen en de wensen van de opdrachtgever.
Nr. 10 Beroepscompetentie De dakdekker is in staat om adequate wijze zijn werk uit te voeren volgens de arbo-, veiligheid- en milieuvoorschriften zodat ongelukken en schade worden voorkomen en de BOS werkzaamheden optimaal verlopen. Succescriteria Proces
signaleert onveilige situaties, lost indien mogelijk zelf problemen op door bijvoorbeeld sparingen af te dekken of materialen veilig te stellen zodat ze niet van het dak kunnen vallen legt een project stil bij gevaarlijke situaties, bijvoorbeeld bij signalering van asbest, onveilige steigers of dakrandbeveiliging past veilige werkmethoden toe, brengt zichzelf en anderen niet in gevaar gebruikt de juiste gereedschappen en materialen volgens de gebruiksvoorschriften gebruikt persoonlijke beschermingsmiddelen en voorgeschreven hulpmiddelen spreekt een ander aan op onveilig gedrag zoals het niet goed gebruiken of laten slingeren van gereedschappen en materialen neemt brandpreventieve maatregelen, beperkt bijvoorbeeld de hoeveelheid brandbare materialen op het dak kan beginnende branden blussen kan eerste hulp bij ongelukken toepassen voert afvalmaterialen gescheiden af
Resultaat
informeert de direct leidinggevende (voorman, uitvoerder) en / of opdrachtgever over onveilige situaties Er wordt volgens de geldende voorschriften op het gebied van arbo, milieu en veiligheid gewerkt. Ongelukken en schade worden voorkomen.
Nr. 11 Beroepscompetentie De dakdekker is in staat om op adequate wijze samen te werken met collega’s, leidinggevenden en andere disciplines door werkzaamheden op elkaar af te stemmen en bij SC te dragen aan een positieve arbeidssfeer Succescriteria Proces
gaat in goede harmonie met collega’s en leiding-gevende, draagt bij aan een positieve arbeidssfeer en toont interesse in het werk van anderen overlegt met collega’s over de aanpak en afstemming van de werkzaamheden gaat respectvol met mensen van andere disciplines om, houdt rekening met de werkzaamheden van derden en overlegt bij eventuele problemen levert op positieve wijze kritiek en staat zelf open voor kritiek stelt zich collegiaal op, helpt een ander als dat nodig is en is bereid tot overwerken
Resultaat
Print: 26-april-2005
Er wordt efficiënt en prettig samengewerkt.
Pagina 15 van 16
Nr. 12 Beroepscompetentie De dakdekker is in staat om op adequate wijze een professionele werkrelatie met de eigen organisatie te onderhouden met als doel de organisatie optimaal te laten functioneren. BOS Succescriteria Proces
kent zijn plek en die van anderen binnen de hiërarchie in de organisatie en het arbeidsproces volgt instructies van de leidinggevende op, vraagt aanvullende informatie bij onduidelijkheden stelt zich loyaal op t.o.v. het bedrijf en personeel draagt kennis en ervaring over toont inzet en motivatie
Resultaat
toont betrokkenheid en interesse in het vakgebied, is bereid om bijscholing, opleidingen of cursussen te volgen neemt actief deel aan functioneringsgesprekken en / of beoordelings-gesprekken m.b.t. eigen functie Het functioneren van de organisatie wordt bevorderd.
Nr. 13 Beroepscompetentie De dakdekker is in staat om op adequate wijze een bijdrage te leveren aan een positief imago van het bedrijf door op klantgerichte wijze contact te onderhouden met derden zoals SC opdrachtgevers, bewoners, uitvoerders. Succescriteria Proces
beantwoordt vragen geduldig en geeft duidelijke informatie over de dakwerkzaamheden stelt zich verantwoordelijk op naar de klant, meldt bijvoorbeeld schade die hij veroorzaakt heeft en probeert zijn fouten te herstellen verstrekt eerlijke en heldere informatie aan de klant stelt zich representatief op naar de klant en handelt als het visitekaartje van het huis
Resultaat
Print: 26-april-2005
reageert adequaat op klachten van de klant en neemt in overeenstemming met de bedrijfsrichtlijnen de daarbij passende maatregelen De relatie met de opdrachtgever en bewoners is goed, de klanten zijn tevreden.
Pagina 16 van 16