Portret van een historische persoon Beschrijf een persoon uit de canon van Nederland Korte lesomschrijving Leerlingen maken een portret van een historische persoon uit de canon van Nederland. Ze maken gebruik van het digitale instrument De tien tijdvakken van ... op http://tientijdvakken.slo.nl. Leerlingen geven feedback op elkaars portret waarna de definitieve versie geschreven en vervolgens beoordeeld wordt. Titel Portret van een historische persoon
Vak/leergebied geschiedenis / Engels / Nederlands
Canonvenster alle historische personen uit de canon Tijdvak verschillende tijdvakken Doelgroep onderbouw havo/vwo
Tijd/duur drie tot vier lessen
Groeperingsvorm alleen of in kleine groepen Leerdoelen • De leerling kan een portret schrijven van een historische persoon. • De leerling kan correct gebruikmaken van bronnen bij het beschrijven van een historische persoon. Benodigde voorkennis Randvoorwaarden • internet en printer Beoordeling • Leerlingen beoordelen elkaars portret, waarna de leraar een eindoordeel geeft. Lesactiviteiten Activiteit 1: Portret schrijven Leerlingen schrijven een portret van een persoon uit de canon. Dat kan op twee manieren: • leerlingen schrijven een portret vanuit het perspectief van de historische persoon zelf (werkblad A) • leerlingen beoordelen het historische belang van de persoon en beschrijven dit in de Engelse taal (werkblad B) Activiteit 2: Feedback geven op elkaars portret Elke leerling geeft feedback op twee portretten van klasgenoten. Activiteit 3: Portretten verbeteren Leerlingen herschrijven hun portret aan de hand van de feedback van klasgenoten. Activiteit 4: Geef een cijfer van 1 tot 5 Elke leerling beoordeelt de portretten van de medeleerlingen
Bijlagen - Werkblad A Portret vanuit het perspectief van de historische persoon - Werkblad B Betekenis van de historische persoon voor Nederland - Zet het portret online: handleiding voor de leerling - Maak een project aan: handleiding voor de leraar
1
Werkblad A Portret vanuit het perspectief van de historische persoon
Maak een portret van een persoon uit de canon van Nederland. Schrijf het portret zoals de historische persoon graag de geschiedenis in zou willen gaan. Doe dat zo: • Kies een van de volgende personen: Willibrord, Karel de Grote, Floris V, Erasmus, Karel V, Willem van Oranje, Hugo de Groot, Rembrandt. Michiel de Ruyter, Christiaan Huygens, Spinoza, Eise Eisinga, Napoleon Bonaparte, Koning Willem I, Multatuli, Vincent van Gogh, Aletta Jacobs, Anne Frank, Willem Drees, Annie M.G. Schmidt. • Gebruik voor het maken van het portret het digitale instrument 'De tien tijdvakken van ...' (http://tientijdvakken.slo.nl). Je krijgt van je leraar een gebruikersnaam en wachtwoord. Maak gebruik van de handleiding. • Voer stap 1 tot en met 4 uit.
Stap 1 Schrijf het portret Een portret bestaat uit drie onderdelen: een tekst, afbeeldingen en/of filmpjes, en links naar belangrijke websites. A Tekst Het portret mag maximaal 350 woorden lang zijn. Ga, voor zover mogelijk, in op de volgende vragen: • wat is de afkomst van de persoon (geografisch, sociaal, cultureel, politiek) • wat is zijn/haar opleiding? • wat was zijn/haar beroep? • waarom is de persoon beroemd geworden? • was de persoon beroemd in zijn eigen tijd? • welke historische gebeurtenissen (in Nederland of daarbuiten) waren van invloed op leven en/of werk van de historische persoon? B Afbeeldingen en filmpjes Zoek minimaal vijf en maximaal tien afbeeldingen en/of filmpjes die je verhaal ondersteunen of illustreren. Schrijf bij elke afbeelding of filmpje een korte toelichting. C Links Voeg aan elk portret minimaal drie en maximaal vijf links naar websites toe waar geïnteresseerden meer informatie kunnen vinden. Kies betrouwbare websites en noteer bij iedere link kort welke informatie de website bevat. Stap 2 Geef feedback op elkaars portret Bekijk het portret van twee klasgenoten en geef een schriftelijke reactie. Doe dat zo: • Bedenk één of meer vragen waarop de schrijver van het portret volgens jou antwoord moet geven om het portret duidelijker of begrijpelijker te maken. • Geef advies op welke punten het portret verbeterd kan worden. Geef alleen aanwijzingen, je hoeft het portret niet zelf te verbeteren. • Geef je mening over de keuze van kaarten, afbeeldingen en filmpjes. Leg ook uit waarom je dat vindt.
Stap 3 Verbeter je portret Verbeter je portret met behulp van het commentaar van je klasgenoten. Stap 4 Geef een cijfer van 1 tot 5 Bekijk de portretten van twee klasgenoten en geef elk portret een cijfer van 1 tot 5.
2
Werkblad B Betekenis van de historische persoon voor Nederland
Maak een portret van een persoon uit de canon van Nederland. Schrijf het portret in de Engelse taal voor iemand die niet bekend is met de geschiedenis van Nederland. Je legt uit waarom deze persoon zo belangrijk is voor de geschiedenis van Nederland. Doe dat zo: • Kies een van de volgende personen: Willibrord, Karel de Grote, Floris V, Erasmus, Karel V, Willem van Oranje, Hugo de Groot, Rembrandt. Michiel de Ruyter, Christiaan Huygens, Spinoza, Eise Eisinga, Napoleon Bonaparte, Koning Willem I, Multatuli, Vincent van Gogh, Aletta Jacobs, Anne Frank, Willem Drees, Annie M.G. Schmidt. • Gebruik voor het maken van het portret het digitale instrument 'De tien tijdvakken van ...' (http://tientijdvakken.slo.nl). Je krijgt van je leraar een gebruikersnaam en wachtwoord. Maak gebruik van de handleiding. • Voer stap 1 tot en met 4 uit.
Stap 1 Schrijf het portret Een portret bestaat uit drie onderdelen: een tekst, afbeeldingen en/of filmpjes, en links naar belangrijke websites. A Tekst Het portret is maximaal 300 woorden lang. Gebruik voor het beoordelen van het historisch belang van een persoon de onderstaande vragen: • Hoe belangrijk vinden tijdgenoten (het werk van) de persoon? En wat vond men later? • Hoe belangrijk is de persoon voor het heden en de toekomst? • In hoeverre leidde het werk van de persoon tot ingrijpende veranderingen in de samenleving? • Op welke terreinen deden de veranderingen zich voor: politiek, economisch, sociaal en cultureel? • In hoeverre heeft (het werk van) de persoon de ideeën of het leven van veel mensen veranderd? B Afbeeldingen en filmpjes Zoek minimaal vijf en maximaal tien afbeeldingen en/of filmpjes die je verhaal ondersteunen. Schrijf bij elke afbeelding of filmpje een korte toelichting C Links Voeg aan elk portret minimaal drie en maximaal vijf links naar websites toe waar geïnteresseerden meer informatie kan vinden. Kies betrouwbare websites en noteer bij iedere link kort welke informatie de website bevat. Stap 2 Geef feedback op elkaars portret Bekijk het portret van twee klasgenoten en geef een schriftelijke reactie. Doe dat zo: • Bedenk één of meer vragen waarop de schrijver van het portret volgens jou antwoord moet geven om het portret duidelijker of begrijpelijker te maken. • Geef advies op welke punten het portret verbeterd kan worden. Geef alleen aanwijzingen, je hoeft het portret niet zelf te verbeteren. • Geef je mening over de keuze van kaarten, afbeeldingen en filmpjes. Leg ook uit waarom je dat vindt.
Stap 3 Verbeter je portret Verbeter je portret met behulp van het commentaar van je klasgenoten. Stap 4 Geef een cijfer van 1 tot 5 Bekijk de portretten van twee klasgenoten en geef elk portret een cijfer van 1 tot 5. Zet het portret online: handleiding voor de leerling.
3
Inleiding Je kunt op de website http://tientijdvakken.slo.nl een portret maken van een belangrijke persoon uit de geschiedenis van Nederland. Van je leraar krijg je een gebruikersnaam en wachtwoord. Met een tweede gebruikersnaam en wachtwoord kunnen vervolgens vrienden of familie de website bezoeken. Zij kunnen elk portret beoordelen met een score van 1 t/m 5, waarbij 5 de hoogste score is. De portretten met de hoogste score komen bovenaan te staan. Bezoekers kunnen ook reageren op een onderwerp. In deze handleiding krijg je uitleg hoe je een portret maakt op de website Instructie vooraf • De site http://tientijdvakken.slo.nl werkt alleen met Microsoft Explorer (dus niet met Firefox). • Schakel de optie Pop-ups blokkeren uit! Start een nieuw onderwerp 1 Ga naar het Menu links op het scherm. Klik op het tijdvak waarvoor je een onderwerp wilt maken. 2 Klik op Bewerk deze pagina. 3 Klik in de editor mode op Nieuw. 4 Vink het vakje Handmatig aangeven aan en geef het onderwerp een naam. Gebruik geen spaties. 5 Klik op Canon onderwerp. 6 Klik op Toevoegen. 7 Als een nieuw onderwerp is aangemaakt, verschijnt de naam die je zojuist hebt gekozen in beeld. Als je dat wilt kun je deze naam nu veranderen. Klik op Opslaan om de wijzigingen op te slaan. Maak de tekst op • Maak je tekst op door gebruik te maken van het Menu aan de rechterkant. Gebruik bijvoorbeeld Vet (Bold), Cursief (Italic) of Onderstrepen (Underline). • Klik op Opslaan voor je de pagina verlaat of afbeeldingen gaat toevoegen. Voeg afbeeldingen toe Je wilt een aantal afbeeldingen tegelijk uploaden: 1 Klik op Multimedia. 2 Klik op Browse. 3 Selecteer de map van waaruit je afbeeldingen wilt uploaden. 4 Selecteer de afbeeldingen die je wilt uploaden. 5 Klik op Openen. 6 Klik op Upload. 7 Druk op F5 op het toetsenbord.
Je wilt één afbeelding toevoegen: 1 Klik op Multimedia. 2 Klik op Nieuw (menubalk boven). 3 Klik op Mediagallery image. 4 Klik op Add. 5 Zoek de afbeelding die je wilt toevoegen. 6 Klik op Openen. 7 Klik op Opslaan. 8 Druk op F5 op het toetsenbord.
Verwijder een afbeelding 1 Klik op de afbeelding 2 Klik op Delete (menubalk boven) Schrijf een tekst bij de afbeelding 1 Klik op een afbeelding als je een toelichting bij de afbeelding wilt schrijven 2 Klik vervolgens op Opslaan
4
Voeg filmpjes toe Voeg als volgt een link naar een filmpje van Beeldbank en YouTube toe: 1 Klik op Multimedia. 2 Klik op Nieuw (menubalk boven) 3 Geef het filmpje een naam. Gebruik geen spaties! 4 Klik op Mediagallery embed. 5 Klik op Toevoegen. 6 Kopieer de embed link en plaats hem in het vak. Gebruik de rechtermuisknop voor copy and paste (knippen en plakken). 7 Klik op Opslaan. 8 Druk op F5 op het toetsenbord. Voeg als volgt een filmpje van Teleblik toe: 1 Klik op Multimedia. 2 Klik op Nieuw (menubalk boven). 3 Geef het filmpje een naam. Gebruik geen spaties! 4 Klik op Teleblik. 5 Klik op Toevoegen. 6 Kopieer de embed link en plaats hem in het vak. Gebruik de rechtermuisknop voor copy and paste (knippen en plakken). 7 Klik op Opslaan. 8 Druk op F5 op het toetsenbord. Voeg links of verwijzingen toe Je kunt als volgt een of meer links naar andere websites aan je onderwerp toevoegen: 1 Klik op Verwijzingen. 2 Klik op Nieuw. 3 Geef de verwijzing of link een naam. Gebruik geen spaties! 4 Klik op Bookmark. 5 Klik op Toevoegen. 6 Geef desgewenst een korte beschrijving van de website waar je naar linkt. 7 Noteer de url (het adres) van de website. 8 Klik op Opslaan. 9 Druk op F5 op het toetsenbord. Instructie voor de bezoeker 1 Ga naar de website http://tientijdvakken.slo.nl. 2 Log in met je gebruikersnaam en wachtwoord. 3 Per tijdvak zie je onderaan het scherm een aantal portretten. Elk portret bestaat uit een tekst, afbeeldingen en/of filmpjes. Ook zijn er verwijzingen (links) naar andere sites (zie het menu rechts). 4 Je kunt elk portret beoordelen met een score van 1 t/m 5, waarbij 5 de hoogste score is. De portretten met de hoogste score komen bovenaan te staan. 5 Geef eventueel een reactie op een portret (zie menu rechts).
5
Maak een project aan: handleiding voor de leraar Inleiding In de les Portret van een historische persoon schrijven leerlingen met behulp van de gratis site http://tientijdvakken.slo.nl een portret van belangrijke historische personen uit de canon van Nederland. De les kent twee varianten: • een portret vanuit het perspectief van de historische persoon zelf, • een portret in de Engelse taal waarbij de leerling de betekenis duidelijk maakt van de historische persoon voor Nederland. Toelichting bij het gebruik van de site Vraag gebruikersnamen en wachtwoorden aan Als u wilt meedoen, kunt u zich aanmelden via de knop Registreren. Na aanmelding ontvangt u per e-mail een gebruikersnaam en wachtwoord. Hiermee kunt u voor een of meer klassen projecten aanmaken. Nadat u een project hebt aangemaakt ontvangt u twee gebruikersnamen en twee wachtwoorden. Met de gebruikersnaam en het wachtwoord voor student gebruiker werken de leerlingen aan hun project. Met de gebruikersnaam en het wachtwoord voor project gebruiker bekijken bezoekers zoals familie en vrienden de resultaten en kunnen ze een reactie achterlaten. Maak een nieuw project aan 1 Klik op Bewerk deze pagina. 2 Klik op Nieuw. 3 Vink het vakje Handmatig aangeven aan en geef het project een naam. Gebruik geen spaties. 4 Klik op Canon project. 5 Klik op Toevoegen. Geef een project een naam Als een nieuw project is aangemaakt, kunt u de naam aanpassen, bijvoorbeeld Havo 4 of 1HV3. Klik op Opslaan om de wijzigingen op te slaan. Verander de volgorde van de onderwerpen Voor elk project zijn tien tijdvakken aangemaakt die kort worden gekarakteriseerd. Hoewel er geen beperking is aan het aantal onderwerpen per tijdvak, zullen alleen de eerste tien door u gekozen onderwerpen op de website te zien zijn. U kunt de volgorde van de onderwerpen per tijdvak als volgt veranderen: 1 Ga naar een tijdvak. 2 Klik op een onderwerp. 3 Klik op Object (menu rechts). 4 Met de knop Up en Down kunt u de volgorde van de onderwerpen wijzigen. 5 Onder de knop Help vindt u een uitgebreide handleiding. De leerling maakt een eigen onderwerp aan Na het inloggen komt de leerling bij het project waarop de tien tijdvakken staan vermeld. Als hij dubbelklikt op een tijdvak, ziet hij een korte introductietekst van het tijdvak en een verkorte weergave van de kenmerkende aspecten. De leerling kan nu een eigen onderwerp aanmaken. Zie de handleiding voor de leerling. Bezoekers van de website Bezoekers kunnen de diverse onderwerpen bekijken én beoordelen. Met een score van 1 t/m 5 (5 is hoog) kunnen zij aangeven hoe belangrijk zij een onderwerp voor het tijdvak vinden. De onderwerpen met de hoogste score komen bovenaan te staan. Bezoekers kunnen ook een reactie achterlaten. Extra achtergrondinformatie Extra informatie vindt u in het volgende artikel op Histoforum Didactiek: http://www.vanderkaap.org/histoforum/2009/tientijdvakken.html
6
© 2009, Stichting Leerplanontwikkeling (SLO), Enschede Alle rechten voorbehouden. Mits de bron wordt vermeld, is het scholen toegestaan om zonder voorafgaande toestemming van SLO dit lesmateriaal geheel of gedeeltelijk te kopiëren dan wel op andere wijze te verveelvoudigen voor gebruik in en ten behoeve van de school. Dit materiaal is ontwikkeld door SLO met medewerking van: Cees van der Kooij en Gerard Rozing.
7
