Beoordelen kleurfilters Gebruik van Microsoft Photo Editor voor het beoordelen van kleurfilters. Jan Hoekstra
Inhoudsopgave: Hoofdstuk 1. Inleiding. 1.1. Algemeen. Hoofdstuk 2. Aanpassen intensiteitwaarden primaire kleuren. 2.1. Algemeen. 2.2. Procedure. Bijlage: Tabel intensiteitwaarden Lee filters.
Beoordelen kleurfilters. Leeuwarden, 25 december 2003 Jan Hoekstra
2
3 3 4 4 5
Hoofdstuk 1. Inleiding. 1.1. Algemeen. Als je nog niet erg veel ervaring hebt met het gebruik van kleurfilters, en met name het effect van kleurgebruik binnen een voorstelling kan het programma Photo Editor van Microsoft goed gebruikt worden om te beoordelen of een kleur toepasbaar is. Net als in een TV worden de kleuren op een computerbeeldscherm samengesteld uit de drie primaire kleuren rood (617nm), groen (518nm) en blauw (448nm). Door het in de juiste verhouding additief mengen van deze kleuren kunnen alle door ons zichtbare kleuren worden samengesteld. Ook binnen het programma Photo Editor worden alle weergegeven afbeeldingen samengesteld uit pixels waarvan de kleur wordt bepaald door de verhouding en intensiteit van de aanwezige primaire kleuren. Het aardige van het programma Photo Editor is dat voor een afbeelding de intensiteit van elke primaire kleur apart kan worden ingesteld.
Figuur 1 Transmissie. De werking van een filter is gebaseerd op het selectief doorlaten en absorberen van licht. Het doorlaten van licht noemen we transmissie. We spreken bij filters dan ook over selectieve transmissie. Kleurfilters laten de samenstellende spectraalkleuren van “wit” licht onevenredig door. Figuur 1 toont de transmissiekarakteristiek van Lee filter 141 (bright blue). Zoals je kunt zien wordt het blauw tot maximaal 66% doorgelaten. Het groen en met name het rood wordt niet doorgelaten. Het niet doorgelaten licht wordt geabsorbeerd door het filter. De geabsorbeerde energie wordt omgezet in warmte. Lee heeft alle gegevens van haar kleurfilters gepubliceerd op het internet. Voor elk filter wordt een kleurmonster weergegeven. Natuurlijk geven deze monsters een grove indicatie maar zijn voldoende correct om te gebruiken. Van alle monsters heb ik bepaald uit hoeveel procent rood, groen en blauw de kleur is opgebouwd. Voor bijvoorbeeld Lee filter 063 is de verhouding als volgt: 61% rood, 78% groen en 100% blauw. Dit kan vertaald worden naar de transmissiepercentages die gelden voor dit filter. 61% rood wordt doorgelaten, 78% groen en 100% blauw. Een totaaloverzicht vind je in de bijlage. Binnen Photo Editor kan per primaire kleur de intensiteit op een schaal van 0 t/m 100 worden verlaagd of verhoogd. 50 is neutraal. Nu komt een transmissiepercentage van 100% overeen met het volledig doorlaten van een van de primaire kleuren. Dit komt overeen met de intensiteitwaarde 50. Voor een percentage lager dan 100% kan de intensiteitwaarde worden berekend met de volgende formule: Intensiteitswaarde=50 x transmissiepercentage/100% In het totaaloverzicht in de bijlage zie je verschillende intensiteitwaardes weergegeven. Door nu de intensiteitwaarden per primaire kleur volgens de tabel aan te passen heeft dit hetzelfde effect als het belichten van het object met een “witte” lamp met daarvoor het geselecteerde lichtfilter.
Beoordelen kleurfilters. Leeuwarden, 25 december 2003 Jan Hoekstra
3
Hoofdstuk 2. Aanpassen intensiteitwaarden primaire kleuren. 2.1. Algemeen. In dit hoofdstuk wordt stapsgewijs beschreven hoe een Lee filter toe te passen op een weergegeven afbeelding. Voor het verkrijgen van afbeeldingen kun je het beste gebruik maken van een digitale camera. Gebruik daarbij, indien mogelijk, zoveel mogelijk licht met dezelfde kleurtemperatuur als het licht dat tijdens de voorstelling wordt gebruikt. Over het algemeen halogeenlicht of het licht van gasontladingslampen. Gebruik ongefilterd licht. Schakel de flitser uit. Het licht van een flitser is die van een gasontladingslamp met een hoge kleurtemperatuur. Deze komt niet overeen met de kleur van het toegepaste licht. Als voorbeeld wordt gebruik gemaakt van een foto van een schaal met fruit verlicht door halogeenlampen (figuur 2.).
Figuur 2 Fruit. We gaan het effect bekijken van het gebruik van Lee filter 121 (Lee green) met de volgende transmissiekarakteristiek:
Figuur 3 L121 Lee green. In de tabel vinden we de volgende intensiteitwaarden: Rood 16, Groen 47 en Blauw 16.
Beoordelen kleurfilters. Leeuwarden, 25 december 2003 Jan Hoekstra
4
2.2. Procedure. Stap 1. Open de afbeelding binnen Photo Editor.
Figuur 4 Openen afbeelding. Stap 2. Selecteer Afbeelding, Balans.
Figuur 5 Selecteer balans.
Beoordelen kleurfilters. Leeuwarden, 25 december 2003 Jan Hoekstra
5
Stap 3. Selecteer de kleur Rood.
Figuur 6 Selecteer de kleur Rood. Stap 4. Voer de juiste intensiteitwaarde voor rood in.
Figuur 7 Intensiteitwaarde voor rood. Stap 5. Herhaal stap 4 voor de kleuren groen en blauw.
Beoordelen kleurfilters. Leeuwarden, 25 december 2003 Jan Hoekstra
6
Uiteindelijk ontstaat het volgende resultaat:
Figuur 8 Fruit belicht met L121. Het effect van het gebruik van kleurfilters is duidelijk te zien. Of het fruit daar smakelijker door wordt vraag ik mij af.
Beoordelen kleurfilters. Leeuwarden, 25 december 2003 Jan Hoekstra
7
Bijlage Lee filter: Nummer:
Doorlaatwaarden: Kleur:
Rood%:
Balans helderheid Photo Editor
Groen%: Blauw%: Rood:
Groen:
Blauw:
L002
94%
39%
91%
47
19
45
L003
94%
87%
100%
47
44
50
L004
100%
78%
74%
50
39
37
L007
97%
94%
81%
48
47
40
L008
100%
45%
39%
50
23
19
L009
100%
84%
68%
50
42
34
L010
100%
97%
0%
50
48
0
L013
100%
84%
58%
50
42
29
L015
100%
74%
0%
50
37
0
L017
68%
42%
29%
34
21
15
L019
100%
0%
0%
50
0
0
L020
100%
61%
0%
50
31
0
L021
100%
39%
0%
50
19
0
L022
100%
0%
0%
50
0
0
L024
94%
3%
29%
47
2
15
L025
97%
32%
16%
48
16
8
L026
78%
0%
0%
39
0
0
L027
55%
0%
0%
27
0
0
L029
61%
0%
0%
31
0
0
L035
100%
74%
91%
50
37
45
L036
100%
58%
81%
50
29
40
L039
100%
71%
97%
50
35
48
L046
65%
0%
22%
32
0
11
L048
61%
22%
71%
31
11
35
L052
65%
55%
91%
32
27
45
L053
81%
81%
97%
40
40
48
L058
45%
3%
84%
23
2
42
L061
71%
84%
100%
35
42
50
L063
61%
78%
100%
31
39
50
L068
0%
39%
91%
0
19
45
L071
3%
0%
58%
2
0
29
L075
0%
35%
91%
0
18
45
L079
0%
13%
84%
0
6
42
L085
0%
0%
61%
0
0
31
L088
68%
94%
29%
34
47
15
L089
0%
68%
26%
0
34
13
L090
0%
45%
3%
0
23
2
L100
94%
97%
13%
47
48
6
L101
100%
94%
0%
50
47
0
L102
100%
87%
35%
50
44
18
L103
97%
94%
81%
48
47
40
L104
100%
78%
0%
50
39
0
L105
100%
45%
0%
50
23
0
L106
81%
0%
0%
40
0
0
L107
100%
55%
74%
50
27
37
L108
100%
71%
61%
50
35
31
L109
100%
61%
78%
50
31
39
L110
100%
55%
91%
50
27
45
L111
100%
26%
81%
50
13
40
L113
87%
0%
35%
44
0
18
L115
0%
78%
84%
0
39
42
L116
0%
55%
61%
0
27
31
L117
32%
84%
100%
16
42
50
L118
0%
48%
100%
0
24
50
L119
0%
0%
74%
0
0
37
L120
13%
0%
71%
6
0
35
L121
32%
94%
32%
16
47
16
L122
0%
91%
39%
0
45
19
L124
0%
74%
32%
0
37
16
L126
52%
0%
61%
26
0
31
L127
61%
26%
42%
31
13
21
L128
91%
0%
68%
45
0
34
L130
100%
100%
100%
50
50
50
L131
0%
78%
84%
0
39
42
L132
0%
29%
81%
0
15
40
L134
100%
52%
32%
50
26
16
L135
100%
0%
0%
50
0
0
L136
78%
65%
91%
39
32
45
L137
55%
48%
97%
27
24
48
L138
78%
97%
61%
39
48
31
L139
0%
55%
0%
0
27
0
L140
0%
74%
97%
0
37
48
L141
0%
52%
94%
0
26
47
L142
45%
39%
97%
23
19
48
L143
0%
48%
74%
0
24
37
L144
0%
68%
97%
0
34
48
L147
100%
61%
48%
50
31
24
L148
87%
0%
42%
44
0
21
L151
100%
78%
84%
50
39
42
L152
100%
81%
78%
50
40
39
L153
100%
74%
84%
50
37
42
L154
100%
81%
87%
50
40
44
L156
68%
52%
42%
34
26
21
L157
100%
35%
61%
50
18
31
L158
100%
26%
0%
50
13
0
L161
0%
55%
97%
0
27
48
L162
100%
87%
87%
50
44
44
L164
100%
0%
3%
50
0
2
L165
0%
48%
97%
0
24
48
L166
100%
0%
45%
50
0
23
L169
84%
78%
94%
42
39
47
L170
65%
45%
81%
32
23
40
L172
0%
61%
87%
0
31
44
L174
29%
58%
97%
15
29
48
L176
100%
55%
65%
50
27
32
L179
100%
65%
0%
50
32
0
L180
39%
0%
87%
19
0
44
L181
13%
0%
58%
6
0
29
L182
84%
0%
0%
42
0
0
L183
0%
52%
91%
0
26
45
L184
87%
78%
78%
44
39
39
L185
87%
78%
81%
44
39
40
L186
91%
78%
84%
45
39
42
L187
91%
78%
78%
45
39
39
L188
91%
81%
84%
45
40
42
L189
91%
87%
81%
45
44
40
L190
84%
84%
87%
42
42
44
L191
81%
84%
87%
40
42
44
L192
100%
32%
74%
50
16
37
L193
100%
32%
58%
50
16
29
L194
55%
42%
87%
27
21
44
L195
0%
0%
74%
0
0
37
L196
0%
58%
94%
0
29
47
L197
0%
29%
84%
0
15
42
L198
0%
0%
48%
0
0
24
L200
3%
42%
87%
2
21
44
L201
42%
61%
91%
21
31
45
L202
65%
78%
97%
32
39
48
L203
81%
87%
100%
40
44
50
