Knowledge grows
Insight
20
Benelux 14 September 2014
www.yara.nl
Inhoud Nieuwe verpakkingen YaraVita Actisil pag.4
Beschikbare calcium in bodem pag.6
Ca Aardappeldemodag 2014 pag.7
Groeien als kool Meer dan stikstof alleen pag. 2
Insight
September 2014 Wwww.yara.nl
Groeien als kool doe je met meer dan stikstof alleen! “Groeien als kool” is een uitdrukking die vaak in de volksmond gebruikt wordt. De teelt van kool wordt dan ook gekenmerkt door een aantal intensieve groeifases. Tijdens deze fases van sterke groei moeten heel wat elementen in de juiste verhouding opgenomen worden. Een onbalans of tekort leidt tot opbrengstderving en kwaliteitsverlies. Een beredeneerde stikstofbemesting en een kaliumgift afgestemd op de bodemvoorraad zijn bekende aandachtspunten. Maar de bemesting van secundaire en sporenelementen wordt vaak minder goed opgevolgd. Daarom willen we met dit artikel juist de aandacht op deze twee groepen vestigen. Calcium Het kwaliteitselement bij uitstek is natuurlijk calcium. Voldoende calcium zorgt voor een betere opbouw en instandhouding van de celwanden. Dit leidt tot een betere tolerantie tegen biotische (schimmels, parasieten) en abiotische (hitte, koude, … ) stress. Dankzij een totale opname van 280 tot 420 kg CaO per hectare, is calcium naast stikstof en kalium voor kolen het derde belangrijkste voedingselement. De opname en vooral de verdeling binnen de plant vormt het grootste struikelblok voor een goede calciumvoorziening. Calcium kan namelijk niet herverdeeld worden binnen de plant, want er is enkel transport via de transpiratiestroom van de wortels naar de bladeren mogelijk. De beperkte mobiliteit van calcium kan leiden tot een calciumtekort in weinig transpirerende delen zoals groeipunten en jonge bladeren in de kool. Omwille van dezelfde reden vormen calciumbladvoedingen geen fundamentele oplossing voor calciumproblemen. Een betere optie is het aanvullen van de bodemvoorraad en bodemoplossing. Door 300 kg YaraLiva Tropicote te strooien brengt men 79 kg wateroplosbaar en daardoor direct opneembaar CaO in de bodemoplossing. Zwavel of sulfaat De gewassen die bij uitstek een grote zwavelbehoefte hebben zijn koolzaad, kolen, spruiten en grasland. Sluitkolen voor de industrie en spruiten nemen tijdens de teelt gemiddeld 375 kg SO3 per hectare op en per jaar wordt er bij deze teelten 150 à 250 kg SO3 per hectare afgevoerd! In de praktijk wordt het belang van een goede zwavelvoorziening dikwijls onderschat. Dit blijkt onder andere uit de cijfers van de Bodemkundige Dienst van België. Meer dan 40% van de bodemmonsters heeft een te laag zwavelgehalte. De symptomen van een zwavelgebrek zijn vergelijkbaar met deze van een stikstoftekort en worden daarom vaak niet opgemerkt. In tegenstelling tot stikstof is zwavel relatief immobiel in de plant en daarom vinden we de gebreksverschijnselen van zwavel het eerst in de jongste bladeren terug.
calciumtekort bij bloemkool
zwaveltekort bij wittekool
Omwille van de grote behoefte wordt zwavel best toegepast onder de vorm van een bodembemesting. Het is eveneens van belang om zwavel toe te dienen alvorens er gebrekssymptomen zichtbaar zijn. De geprefereerde zwavel strooimeststof is YaraBela Sulfan (24% N, 18% SO3). Magnesium Magnesium speelt een centrale rol in de fotosynthese en een tekort wordt opgemerkt door een geelkleuring tussen de nerven van de oudere bladeren. Een tekort komt voor bij te lage bodemgehaltes of bij opnameproblemen veroorzaakt door een overmaat aan kalium of een lage pH. Het magnesiumgehalte in de bodem kan op peil gehouden worden door middel van een bodembemesting maar tijdens snelle groeifases van het gewas wordt ook aanbevolen om magnesium via het blad toe te dienen. Magnesium is een mobiel element en kan bij een bladtoepassing herverdeeld worden in de plant. Reeds jaren is YaraVita Hydromag de standaard vloeibare magnesium bladmeststof. Gebruik een drie à vier liter per hectare.
magnesiumtekort bij broccoli
Yara © I 2
Insight
September 2014 Wwww.yara.nl
Boor Boor is het belangrijkste micronutriënt voor de teelt van kool. De opname is opmerkelijk groter dan die van andere gewassen. In de bodem is boor in de negatief geladen vorm aanwezig en kan daarom gemakkelijk worden uitgespoeld. Daarom moet boor elk jaar opnieuw worden toegediend. De toepassing kan zowel via de bodem (YaraLiva Nitrabor) als via bladbemesting (YaraVita Bortrac 150) gebeuren. Het is evenwel belangrijk om boor vroeg genoeg in het teeltseizoen toe te passen. Een tekort van boor wordt versterkt door zowel een te hoge als een te lage pH en door droge omstandigheden. Naast een lagere opbrengst uit een boortekort zich in holle stammen en inwendig rand. Boor heeft namelijk een belangrijke rol in de stevigheid en flexibiliteit van weefsels en het bevordert de opname en verdeling van calcium. Mangaan Mangaan is een element dat nog te vaak onderschat wordt bij het opstellen van het bemestingsplan. Zelfs als er voldoende mangaan in de bodem aanwezig is, dan komt deze vaak in een niet opneembare vorm voor. Vooral in goed beluchte (zuurstofrijke) bodems, in bodems met een hogere pH (in zandbodems vanaf een pH van 6) of na een bekalking wordt mangaan omgezet in het niet opneembare Mn+3. In zuurstofarme omstandigheden (oude rijpaden bijvoorbeeld) en komt het gebrek niet voor. Een ernstig mangaan gebrek wordt gekenmerkt door chlorotische vlekken op jonge bladeren. Een mangaantekort wordt vrij gemakkelijk verholpen door gebruik van een bladmeststof, YaraVita Mantrac Pro.
Holle harten bloemkool door boortekort
Molybdeen Molybdeen is het sporenelement waarvan slechts een hele kleine hoeveelheid noodzakelijk is voor een goede gewasgroei en –kwaliteit. Evenals sla, behoren alle koolsoorten tot de molybdeen behoeftige gewassen. Een molybdeengebrek kan zich op verschillende uiten. Een donkerder en kleiner lepelvormig blad met witte nerven is een gekend voorbeeld. In bloemkool resulteert een molybdeengebrek in een verminderde koolkwaliteit (losse roosjes). Omdat slechts kleine hoeveelheden van dit element noodzakelijk zijn, wordt een bladbemesting met YaraVita Molytrac aanbevolen boven een bodembemesting. Besluit Het belang van een beredeneerde N, P en K voorziening is voor iedere teler duidelijk en wordt in het algemeen voldoende in acht genomen. Dit ligt anders bij de secundaire elementen Ca, Mg en S en bij de sporenelementen B, Mn en Mo. Hoewel niet altijd opgemerkt, komen van deze elementen wel degelijk vaak tekorten voor en daarom vraagt de bemesting van deze elementen extra aandacht. Voor een goede calciumvoorziening kan het best een meststof met wateroplosbaar calcium gebruikt worden. In een optimaal bemestingsplan worden het merendeel van de elementen magnesium en in het bijzonder sulfaat via de bodem toegepast. De elementen boor, mangaan en molybdeen kunnen het best via bladbemesting worden aangevuld. Voor de teelt van kolen is YaraVita Brassitrel Pro een uiterst geschikte bladmeststof die per liter 60 g boor, 70 g mangaan, 118 g magnesium (MgO), 103 g calcium (CaO) en 4 g molybdeen bevat. Vanaf het vierde tot zesde bladstadium dient 4 liter/ha gespoten te worden. Zeker onder droge omstandigheden moet de behandeling worden herhaald.
mangaantekort
molybdeengebrek in bloemkool
Yara © I 3
Insight
September 2014 Wwww.yara.nl
YaraVita Actisil: nieuwe verpakkingen nog gebruiksvriendelijker Eind 2014 worden de nieuwe verpakkingen van Yara's plantversterkende bladmeststof, YaraVita Actisil, geïntroduceerd. In het zacht en hardfruit is Actisil al geruime tijd een bekende plantversterker. Sinds enkele jaren kent het gebruik van Actisil, mede door de publicatie van positieve, onafhankelijke, proefresultaten, opmars in akkerbouwmatige teelten zoals (pootgoed)aardappelen, uien en granen. Voor die grootschalige teelten volstond de huidige 1 liter verpakking niet. Daarom wordt Actisil ook in een 5 liter verpakking op de markt gebracht. Met één bus kunnen nu meer hectares behandeld worden. Dit is niet alleen praktischer maar ook beter voor het milieu. Ook de 1 liter fles werd onder de loep genomen. De huidige fles wordt vervangen door een 1 liter fles met grotere opening. Die grotere opening laat toe om Actisil sneller 'zonder klokken' uit te gieten. Dit bespaart tijd en is ook veiliger voor de gebruiker. Actisil is een plantversterkende bladmeststof op basis van orthosiliciumzuur (enkelvoudig siliciumdeeltje) dat met choline gestabiliseerd is. Het plantversterkende effect zit met name in de unieke combinatie die beide componenten combineren tot één complex molecule. Choline is een planteigen molecule en werkt als stabilisator van het orthosiliciumzuur. Het wordt door de plantencellen herkend en samen met de silicium opgenomen. Silicium wordt ingebouwd in de celwanden en choline in de celmembranen. Het resultaat is een verbeterde weerstand en een verminderde gevoeligheid voor ziekten, plagen en wisselende weersomstandigheden. In hard- en zachtfruit heeft Acitisil al geruime tijd zijn meerwaarde bewezen. Na bijna 10 jaar onafhankelijke onderzoek werden door het PCFruit te Sint-Truiden (BE) eindconclusies gepubliceerd. Een betere kwaliteit, hoger calciumgehalte, meeropbrengst door minder uitval en een betere bewaring zijn de voornaamste bevindingen. Sinds een vijftal jaren wordt Actisil ook door proefcentra (o.a. Zwaagdijk, NL) in akkerbouw gewassen getest. In pootgoed resulteerde een behandeling met Actisil in minder virusaantasting (harder blad leidt tot lagere luisdruk). In de uienproeven (2010 – 2012) komen telkens een remmende werking op ziektes, een hogere opbrengst en betere bewaring naar voren. Voor meer informatie, contacteer de Yara helpdesk op +31 10 4453188 of
[email protected].
Yara © I 4
Insight
September 2014 Wwww.yara.nl
Yara investeert miljoenen in nieuwe fabriek Sluiskil Yara International heeft deze week groen licht gegeven voor de bouw van een nieuwe ureumgranulatiefabriek in Sluiskil. Aan deze beslissing zijn enkele jaren van voorbereiding voorafgegaan. De hoofdvestiging in Oslo stelt nu reeds enkele miljoenen beschikbaar voor de uitwerking van technische details, het opstarten van de vergunningenprocedures, planning en het beoordelen van aanbiedingen van leveranciers. Begin 2015 vindt nog een laatste evaluatie plaats. Tijdens een grote onderhoudsstop die dit najaar gepland staat zullen reeds de nodige voorbereidingen getroffen worden voor toekomstige aansluitingen naar de nieuw te bouwen productie-eenheid, die uiteindelijk 170 miljoen euro zal kosten en eind 2017 in bedrijf moet zijn.
Contact: Externe Relaties en Communicatie Yara Sluiskil B.V. Gijsbrecht Gunter, Mobiel (+31) 6 83 525 990 E-mail
[email protected] Benfried of Horticoop.
Met deze belangrijke beslissing spreekt het moederbedrijf haar vertrouwen uit in de productievestiging in de Zeeuws-Vlaamse Kanaalzone. De investering is niet alleen bijzonder omdat ze zo snel volgt op de ingebruikname van Ureum-7, waarmee een bedrag van ruim 400 miljoen gemoeid was, maar ook omdat de chemische industrie in Europa aan hevige concurrentie onderhevig is, vanwege de hoge grondstoffen- en energiekosten in vergelijking met de Verenigde Staten, het Midden-Oosten en Noord-Afrika. De vestiging in Sluiskil kan zich met deze investering verder ontwikkelen richting de productie van speciale stikstofhoudende meststoffen en industriële chemicaliën en daarmee concurrentie op internationale bulkmarkten voor blijven. De nieuwe fabriek betekent ook behoud van werkgelegenheid in de regio, verdere milieuverbetering en bovendien kan het bedrijf met deze investering meer grondstoffen verwerken tot eindproducten zodat lokaal maximale toegevoegde waarde gecreëerd wordt. De gele priltoren die als enige nog operationeel was zal bij het opstarten van de nieuwe fabriek uit bedrijf worden genomen. Daarmee komt een einde aan een decennialange periode waarin de priltorens van Yara de skyline van Sluiskil bepaalden. Vorig jaar is een derde priltoren gesloopt die eerder uit bedrijf genomen was en momenteel wordt de voormalige centrale gesloopt. Yara Sluiskil investeert jaarlijks tientallen miljoenen euro's in projecten om de site te verbeteren. De vestiging realiseerde vorig jaar een record verlading van 4.5 miljoen ton en kon een sterke groei in industriële producten realiseren. Door veilig en kostenefficiënt te werken en voortdurend in te zetten op nieuwe producten, samenwerking en innovatie probeert Yara Sluiskil haar positie zowel binnen het concern als op de wereldmarkt verder te versterken.
De productielocatie van Yara in de Zeeuws-Vlaamse Kanaalzone.
Yara © I 5
Insight
September 2014 Wwww.yara.nl
Te weinig plantbeschikbare calcium in de bodem In de Benelux Insight van juni 2012 werd het belang van calcium opnieuw onder de aandacht gebracht. In het bijhorende artikel werd de functie, de behoefte, de opname, de relatie tussen beschikbaarheid en bodemvoorraad toegelicht. Ook het BLGG AgroXpertus vraagt reeds geruime tijd de nodige aandacht voor het element calcium. In een artikel van april dit jaar wordt het tekort aan plantbeschikbare calcium geïllustreerd. Op zandgrond bevat namelijk 60% van de akkerbouwpercelen, 71% van de fruitpercelen en 71% van het maïsland te weinig calcium! Volgens Arjan Reijneveld, productmanager bij BLGG AgroXpertus, komt het tekort bij alle grondsoorten voor. Voor meer informatie kan u op de website van BLGG AgroXpertus terecht: http://blgg.agroxpertus.nl/.
Contact: Externe Relaties en Communicatie Yara Sluiskil B.V. Gijsbrecht Gunter, Mobiel (+31) 6 83 525 990 E-mail
[email protected] Benfried of Horticoop.
Tips om een calciumtekort te vermijden: -Verminder de basisbemesting met 45 kg stikstof en strooi in de cruciale fases voor calciumopname minstens 300 kg YaraLiva Tropicote of YaraLiva Nitrabor per hectare. Deze behandeling brengt 79 kg wateroplosbaar CaO op en is voldoende om de bodemoplossing terug op peil te brengen. Unika Calcium bevat eveneens wateroplosbaar calcium. Voor meer informatie over Unika Calcium, zie Insight Benelux Mei 2014 pagina 4. -Vermijd meststoffen met een hoog gehalte ammonium of ureum. -Zorg voor een evenwichtige kalium/calcium verhouding. Vermijd te hoge kaliumgiften. -Zorg voor een voldoende grote bodemvoorraad calcium via een tijdige onderhouds- of herstelbekalking. -Alhoewel een bodembemesting het meest effectief is, kan voor bepaalde gewassen een calciumbladbemesting ook een interessante aanvulling op de bodembemesting zijn. Een calcium bladbemesting moet wel vroeg genoeg (celdelingsfase) toegepast worden. Gebruik 3 tot 5 liter YaraVita Caltrac ZB per hectare.
Yara © I 6
Insight
September 2014 Wwww.yara.nl
Aardappeldemodag 2014 Woensdag 20 augustus vond de aardappeldemodag in Westmaas plaats. Een goed bezochte en nog steeds groeiend evenement aldus de organisatie. 137 standhouders is een absoluut record en de bezoekersaantallen blijven iedere keer maar groeien. Kortom, een dag waarbij wij als Yara Benelux B.V. niet mochten ontbreken. Uiteindelijk bleek het een succesvolle dag te worden met meer dan 7.000 bezoekers, ook dat aantal was een nieuw record. Voor het derde jaar in successie voeren wij, samen met CZAV, Nedato, Revaho/Netafim en Broere beregening in Westmaas proeven uit met fertigatie in de teelt van aardappelen. Met Revaho/Netafim en Broere beregening had Yara een stand ingericht waar mensen kennis konden maken met de mogelijkheden die fertigatie in de aardappelteelt biedt. Ook bij de vorige aardappeldemodag, in 2012, namen we deel aan deze dag. Sinds de vorige aardappeldemodag is er veel gebeurd, dat is zowel voor ons als voor de bezoekers aan de demodag wel gebleken. Buiten het moment dat we overvallen werden door een fikse regenbui waren er continu mensen die kwamen informeren naar de stand van zaken. De interesse voor fertigatie is duidelijk gewekt en de meeste telers zijn op de hoogte van deze mogelijkheden. Fertigatie, het geven van water en meststoffen via druppelleiding, biedt veel mogelijkheden. Daarover hebben wij in eerdere edities van de Yara Insight al melding gemaakt. Ondanks de vele ervaringen blijven er bottle-necks die opgelost moeten worden. Dankzij de unieke samenwerking van de verschillende partijen en het steeds verder uitgroeien van het aantal projecten verdeeld over Nederland hebben wij de overtuiging dat ook die laatste hobbels uit de weg geruimd zullen gaan worden. Voor de aardappeltelers hoeft fertigatie al geen ver-van-mijn-bed-show meer te zijn. In 2015 zullen de eerste bedrijven hier in de praktijk mee gaan werken en deze ontwikkeling zal zeker doorzetten Geïnteresseerd? Laat het weten, wij of één van onze partners, bekijken graag met u welke mogelijkheden er voor u zijn.
Yara © I 7
Insight
September 2014 Wwww.yara.nl
De Helpdesk Yara Benelux heeft een Helpdesk die voor iedereen bereikbaar is. U kunt de Helpdesk onder andere voor de volgende vragen bereiken: Vragen over de toepassing van onze meststoffen. De besparingen door het gebruik van vloeibare meststoffen. · Advies over fertigatie in de buitenteelt. · Een advies over de tankgrootte voor vloeibare meststoffen. · Meedenken aan oplossingen die nodig zijn voor het probleemloos toepassen van de producten. · Advies over tot nu toe onbekende toepassingen. ·
·
U kunt contact opnemen met de Yara-Helpdesk. (+31 (0)10 44 53 188) of mailen naar
[email protected]. In onderstaande, terugkerende, rubriek wordt antwoord gegeven op enkele vragen die gesteld worden aan de Helpdesk.
Vraag het de Helpdesk! V “Yara doet veel in de glastuinbouw, maar kan ik de Helpdesk ook bellen voor vragen over fertigatie in de buitenteelt?” A Ja dat kan zeker. In toenemende mate worden vragen gesteld over het fertigeren in de buitenteelt. Fertigatie is het gecombineerd geven van water en elementen naar een gewas. Dit geeft de mogelijkheid om meer sturing te geven aan de juiste gift op het juiste moment van de voedingselementen en is tevens een middel om zuiniger om te gaan met het beschikbare water. Het kan toegepast worden in alle gewassen. Yara heeft een brede reeks fertigatiemeststoffen, vloeibaar en vast, om elke situatie aan te kunnen. Onze reeks meststoffen kunnen toegepast worden in fertigatie, regenleidingen en beregeningsinstallaties. V “Wij gebruiken NPK-oplosmeststoffen en zouden graag Super FK willen gebruiken voor extra groeikracht, is daar een oplossing voor?” A Ja die is er. We hebben speciaal voor die toepassing een aantal Kristalon meststoffen in het assortiment waarin een hoeveelheid fosfaat in de vorm van Super FK zit. Er is ook een soort die speciaal voor de boomteelt is ontwikkeld. Kristalon Vega speciaal voor de vegetatiefaseve fase, Kristalon Gena voor de generatieve fase en Kristalon Arbora speciaal voor de Boomteelt.
Heeft u ook een vraag voor de Helpdesk? Stuur hem dan naar
[email protected]
Deze Benelux Insight is samengesteld met de huidige kennis van zaken. Elk advies is bedoeld als richtlijn en moet aangepast worden naar omstandigheden. Yara aanvaardt geen aansprakelijkheid voor schade van enigerlei aard, voortvloeiend uit de verstrekte informatie
Yara © I 8
