Afgiftekantoor Gent X P.308.971
België—Belgique PB Gent X
Tweemaandelijks tijdschrift 65ste jaargang - nr. 487 Sept- Okt 2014 Verantwoordelijke uitgever: Jan Goeman Sint-Jansvest 24 - Gent Colofon: Universitas is een uitgave van en door het personeel, lid van de Koninklijke Bond van het Personeel van de Universiteit Gent en het Universitair Ziekenhuis Gent v.z.w. Redactieraad: Marc Careel, Jan Goeman, Jean Vanden Toren, Roland Van de Velde, Damiën Moreels. Koninklijke Bond van het Personeel van de Universiteit Gent en van het Universitair Ziekenhuis Gent v.z.w. Sint-Jansvest 24 - Gent Tel. Fax Email Website
09 225 18 13 09 233 64 85
[email protected] http://www.kbp.ugent.be
Woord van voor Beste leden van de KBP, Voor de meesten onder ons is de vakantie alweer een herinnering en zijn de batterijen hopelijk weer opgeladen voor de start van het nieuwe academiejaar. De studenten beginnen langzaamaan weer Gent te bevolken en we weten allen wat dit betekent : we kunnen er weer invliegen. De nieuwe studentenaantallen zijn nog niet exact gekend maar we zitten nu zeker al op hetzelfde niveau. Onze universiteit is alweer gestegen in de Sjanghai Ranking (een graadmeter voor de beste universiteiten in de wereld) van de 85ste naar de 70ste plaatst, een teken dat het aan onze instellingen goed toeven is. Dat komt in de eerste plaatst door u : het personeel en de onderzoekers die zorgen voor nationale en internationale erkenning en waardering. Wij proberen u als personeelsbond daarom nog beter als ooit tevoren in de watten te leggen met nieuwe activiteiten, acties en kortingen exclusief voor onze leden. Lees maar eens verder in dit superdik nummer van Universitas. Speciaal voor de kleine personeelskinderen van onze beide instellingen hebben we ook dit jaar weer de Sint kunnen boeken voor een bezoek ! Probeer ook eens uw collega's die ons misschien nog niet kennen te overtuigen van al onze voordelen of toon hen gewoon eens dit boekje. Aan ieder nog een fijne start van het academiejaar en tot op een van onze activiteiten, Jan Goeman, voorzitter.
Gedicht Verlangen Verlangen naar eeuwige liefde Nachten vol geuren en kleuren Dromen dromen dromen Tot het eindelijk echt wordt Roger Vervaet
2
Universitas nr. 487
Het grote kinderfeest
Ook dit jaar en wel op 6 december 2014 verwelkomt uw personeelsvereniging de Heilige Nicolaas, opnieuw in het vertrouwde restaurant Sint Jansvest. En de Sint heeft beloofd om dit jaar met vijf Zwarte Pieten te komen. Dat belooft! Meer bijzonderheden zullen schriftelijk meegedeeld worden aan de ouders van de ingeschreven kinderen.
Wat krijgen de kinderen van de Sint? Kinderen die geboren zijn in: 2013 Gloup Gloup de waterschildpad van TOMMY 2012 Boerderijdieren van DUPLO 2011 Circustransport van DUPLO 2010 Speeltent Eénhoorn / Piraten 2009 Princesseneiland/Riddertornooi PLAYMOBIL 2008 Stick Storm Classic speeldoos 2007 Stacko van UNO 2006 HolografX speeldoos
Hoe inschrijven? Men kan alleen inschrijven indien het lidgeld voor 2014 betaald is voor oktober. Inschrijven gebeurt enkel via dit inschrijvingsformulier. Mogen wij vragen de juiste gegevens in te vullen (geen foute geboortedatum om een ander geschenk te kunnen Wie krijgt een Klaasgeschenk? ontvangen !), en in DRUKLETTERS. Wij vragen de Kinderen geboren tussen 01.01.2006 en 31.12.2013 naam van het lid en uw lidnummer en vooral het en waarvan één van de ouders lid is van onze volledige dienstadres (gebouw, verdieping en naam personeelsvereniging. Kinderen tussen 8 en 14 jaar van de afdeling). De inschrijving bezorgen aan het krijgen een gratis filmticket aangeboden indien ze secretariaat Sint Jansvest 24 9000 Gent. Dit kan via zijn ingeschreven en aanwezig zijn op het feest met de binnenpost, mail, fax en website of elke dinsdag kleinere zus of broer. De kaarten zijn ook het ganse in het contactpunt. jaar door te verkrijgen. Inschrijven kan tot en met 31 oktober! ______________________________________________________________________________________________ INSCHRIJVINGSFORMULIER KLAASFEEST 2014 Terug te bezorgen voor 17 oktober aan het secretariaat KBP Sint jansvest 24 9000 Gent IN DRUKLETTERS AUB Naam van het lid: ………………………………........................................................................................... Dienstadres : ..............….…………….……………………………………….……….……………………………………………. Lidkaartnummer: ………….………………...............................................…………………………………………….. Emailadres voor de verdere inlichtingen:………………..………………………………………………………………… Kinderen 1. Naam en Voornaam………………………………………………………………… Geboortedatum………………………………….. Geslacht: V/M 2.
Naam en Voornaam………………………………………………………………… Geboortedatum………………………………….. Geslacht: V/M
3.
Naam en Voornaam………………………………………………………………… Geboortedatum………………………………….. Geslacht: V/M
4.
Naam en Voornaam………………………………………………………………… Geboortedatum………………………………….. Geslacht: V/M
Universitas nr. 487
3
Klaasgeschenken 2014
4 jaar (meisje) 1 jaar
Speeltent Eenhoorn met tunnel
Gloup Gloup de Schildpad
4 jaar (jongen) Speeltent Piraten met tunnel 2 jaar Lego Duplo Boerderijdieren
5 jaar (meisje) Playmobil Princesseneiland 3 jaar Lego Duplo Circustransport
4
Universitas nr. 487
5 jaar (jongen) Playmobil Riddertournooi
7 jaar Uno Stacko
6 jaar Stick Storm Classic
8 jaar Hobbydoos HolograFX
Universitas nr. 487
5
6
Universitas nr. 487
Universitas nr. 487
7
Wijnweetjes GENETISCHE MANIPULATIE IN DE WIJNBOUW? Twee toponderzoekers van de UGent worden op 22 november eerstkomend geïnaugureerd door de Gentse Wijnmetersgilde. Dit jaar koos de gilde voor onze rector, Professor Anne De Paepe (vakgroep Pediatrie en Genetica) en voor Prof. Dominique Van Der Straeten (vakgroep Fysiologie). Beide onderzoekers onderscheidden zich in het vakgebied ggo’s (genetisch gemanipuleerde organismen), de ene op medisch vlak, de andere op plantenfysiologisch vlak. Als gezworen lid van de Kapittelraad van de Gentse Wijnmetersgilde, maar vooral als freelance culinair journalist vond ik het bijzonder interessant om een interview te mogen afnemen van Dominique over boven genoemd onderwerp. Ik trok naar haar labo in de K.L.Ledeganckstraat (Faculteit Wetenschappen) voor een uitgebreid, niet ingekort interview over dit nog vrij onbekend onderwerp in de wijnbouw.
Georges De Smaele : De gecultiveerde druif Vitis vinifera is ontstaan uit wilde soorten. Kan je dit omschrijven als een natuurlijke genetische wijziging? Dominique VanDerStraeten : Dat is inderdaad het geval. Laten we even de oorsprong van de wijndruiven van vandaag bekijken. Er zijn tussen de 5000 en 10000 variëteiten van Vitis vinifera bekend, maar daarvan worden slechts een zeer beperkt
8
aantal gebruikt voor wijn en tafeldruifproductie. Al die variëteiten zijn het gevolg van genetische wijzigingen van een ‘moedervariëteit”. De wilde druif staat bekend onder de wetenschappelijke naam Vitis vinifera subsp. sylvestris (of Vitis sylvestris), terwijl de naam Vitis vinifera subsp. vinifera (of kortweg Vitis vinifera) verwijst naar de gecultiveerde druif. Deze laatste heeft tweeslachtige bloemen, terwijl de wilde druif tweehuizig is (met mannelijke en vrouwelijke bloemen op aparte planten), en kruisbestuiving nodig is om vruchten te kunnen produceren. De veredeling van de wilde druif dateert van 35003000 v.C., wellicht in de zuidelijke Kaukasus (Armenië, Georgië) of de Westelijke Balkan (Roemenië, Bulgarije). De eerste geschriften in verband met de wijndruif vinden hun oorsprong in Mesopotamië, en dateren van het derde millenium v.C. De tekst, in Sumerisch schrift, behandelt het epos van Gilgamesh, een heldendicht behorende tot de oudste literaire werken van de mensheid. Er zijn ook talrijke hiëroglyfen uit het oude Egypte, waaruit blijkt dat wijn drinken een voorrecht was van de farao, priesters, en staatsfunctionarissen. De oude Grieken introduceerden de wijndruif en wijnproductie in Europa. Griekse kolonisten voerden de wijndruif in in Zuid Italië (toen Magna Graecia), in die tijd bekend als Enotria. De Etrusken verbeterden de productiemethoden en breidden de wijnexport buiten het Mediterrane gebied uit. De Romeinen optimaliseerden de productie nog verder. De wijndruif werd dan in de loop van de 17 e eeuw in Nen Z-Amerika, Afrika en Australië ingevoerd. Door de eeuwen heen ontstonden dus, in al deze gebieden, steeds nieuwe variëteiten. Die ontstonden hetzij door genetische wijziging na tussenkomst van de mens (veredeling), hetzij door spontane genetische wijziging (mutaties). Veredeling leidt dus tot genetische wijziging, net zoals dat bij genetische modificatie (ontwikkeling van een GMO) het geval is. Een mooi voorbeeld van
Universitas nr. 487
een natuurlijke genetische wijziging, is het ontstaan van witte druiven.
voordelen en eventuele problemen bij introductie van GMOs. De beslissing om GMOs te accepteren wordt genomen op Europees niveau en op het niveau van de lidstaten, maar die dienen ook gesteund worden door een brede basis van de bevolking. Georges : Is genetische manipulatie van de druif mogelijk en is dit wel maatschappelijk verantwoord?
In 2007 rapporteerden wetenschappers van Australië's Commonwealth Scientific and Industrial Research Organisation (CSIRO), dat de oorspronkelijke witte druif ontstond uit een rode druifvariëteit door 2 onafhankelijke mutaties in 2 genen die de accumulatie van rode kleurstoffen (anthocyanen) in rode druif controleren. Dergelijke coïncidentie van mutaties in 2 genen die een zelfde functie uitoefenen, is een zeldzaam maar volstrekt natuurlijk gebeuren. Mocht evenwel slechts 1 van die genen gemuteerd zijn, dan zouden er geen 3000 witte druifvariëteiten voorhanden zijn. Conclusie: de gecultiveerde (wijn)druiven van vandaag zijn het product van genetische wijzigingen die hetzij spontaan in de natuur optraden, hetzij door de mens bij veredeling werden geïntroduceerd. Georges : Met genetische manipulatie kan je de grenzen van een soort overschrijden. Wetenschappers kunnen genen van bacteriën, virussen, insecten, dieren en zelfs mensen onderling uitwisselen. Wie beslist over wat goed en fout zit? Dominique : Dat klopt, men kan in principe genen uit eender welk organisme inbouwen in een andere soort. Wat goed of fout is, is een keuze die als samenleving hoort genomen worden. Daarbij moeten echter weloverwogen beslissingen worden genomen, wat inhoudt dat men goed geïnformeerd moet zijn over de aard van de nieuwe technologie. Onderwijs op het niveau van de middelbare school speelt daarin een heel belangrijke rol; onbekend is onbemind. Wetenschappers dienen de bevolking goed te informeren over de mogelijkheden,
Universitas nr. 487
Dominique : GGO druiven zijn reeds bekomen door wetenschappers in verschillende landen, er is dus geen technologische barrière om deze te bekomen. Essentieel is de techniek die daarbij gebruikt wordt deze die aan de Universiteit Gent door de professoren Schell en Van Montagu in de jaren ‘80 werd ontwikkeld, gebruik makend van een natuurlijke vorm van genetische modificatie. Daarbij wordt de grondbacterie Agrobacterium tumefaciens aangewend als vehikel voor het inbrengen van een nieuw stukje DNA in de plant. Deze bacterie veroorzaakt bij infectie van de plant ter hoogte van de overgang van stengel naar wortel een gezwel. Deze is het gevolg van de overdracht van genen betrokken in de aanmaak van 2 plantenhormonen, wat leidt tot een ongecontroleerde celgroei. Agrobacterium-infecties komen trouwens in de natuur ook vaak voor op wijnstokken. Georges : Hoever staat men met de EU-wetgeving ivm ggo’s, specifiek voor de wijnbouw? Dominique : De wetgeving betreffende GGO’s in de EU is niet specifiek voor wijnbouw, maar eerder algemeen. In Belgie worden dossiers in verband met GGO’s geadviseerd door de Adviesraad voor Bioveiligheid. Op het niveau van de EU is dit de European Food Safety Authority (EFSA). Op dit moment is in de EU het verbouwen van slechts 2 GGO’s toegelaten: een voedermaisvariëteit van Monsanto, resistent tegen de Europese maisboorder (de rups van een nachtvlinder), die zeer grote schade toebrengt aan maïscultuur, en anderzijds de “Amflora” aardappel. Deze GGO aardappelvariëteit werd ontwikkeld door BASF en produceert een type zetmeel dat onder meer geschikt is voor industriële applicaties, zoals
9
papierproductie. Amflora werd goedgekeurd in 2010, maar werd in 2012 uit de Europese markt teruggetrokken. Op dit moment is het niet toegelaten om GGO druifvariëteiten te groeien binnen de EU, behalve voor specifieke onderzoeksdoeleinden, mits de nodige vergunning wordt bekomen. Georges : Wat is het verschil tussen het kruisen/enten/klonen/veredeling met genetische manipulatie van de druif? Dominique : Enten en kruisingen zijn verschillende vormen van veredeling. Kruising is de geslachtelijke voortplanting door het aanbrengen van pollen van één variëteit op de stamper van een andere variëteit. Daarbij wordt een hybride bekomen, die eigenschappen van beide ouderplanten bezit. Door kruisingen van Vitis vinifera met een andere Vitis soort bekomt men hybriden. Er zijn drie grote groepen druivenvariëteiten, die omwille van verschillen in hun eigenschappen, na kruising, tot landbouwkundig interessante toepassingen kunnen leiden:
vormen, waarin nymfen –het stadium voor adulte druifluizen- voorkomen). De Oost-Aziatische rassen zijn dan weer zeer goed tegen de koude bestand, en zijn daarom een belangrijke bron van genen voor koude-resistentie). Toen in de negentiende eeuw de druifluis, door de veel snellere stoomschepen, de tocht over de Atlantische oceaan overleefde, kwam de wijnbouw in Europa aan de rand van de afgrond. De wijngaarden stierven massaal af. De oorzaak van de vernietigende ziekte werd in 1868 geïdentificeerd door o.m. Professor Planchon die het verband legde tussen het afsterven van de wijnstokken en het voorkomen van de kleine gele insecten op de wortels. De oplossing bestond er uit om onze wijndruif met Amerikaanse druivenrassen te kruisen. Dit hybridiseren was weliswaar de redding van onze wijnbouw, maar de kwaliteit was veel geringer dan deze van onze wijndruiven.
1. Amerikaanse rassen, met o.a. Vitis labrusca, Vitis bicolor. 2. Oost-Aziatische rassen zoals Vitis coignetiae 3. Europese en West- en Centraal-Aziatische rassen, waaronder Vitis sylvestris en Vitis vinifera (=Europese wijndruif). Enkel Vitis vinifera, de Europese wijndruif, kan lekkere wijn voortbrengen. Amerikaanse rassen zijn echter, in tegenstelling tot de Europese variëteiten, bestand tegen de uit Amerika afkomstige ziektes, zoals meeldauw en valse meeldauw, maar nog veel belangrijker is dat zij resistent zijn aan de druifluis. De druifluis, Daktulosphaira vitifoliae Fitch (familie Phylloxeridae – oorspronkelijk in Frankrijk beschreven als Phylloxera vastatrix), is een insect dat voornamelijk de wortels van de druivelaars aantast (er bestaan ook soorten die bladeren aantasten en galletjes
10
In een poging om druiven te kweken die een betere kwaliteit wijn zouden voortbrengen, realiseerde Albert Seibel al meer dan 16.000 hybriden, waarvan er ruim 500 commercieel werden geteeld. De techniek van het enten werd rond 1900 geïntroduceerd. Daarbij wordt een stek van één variëteit op een onderstam van een andere variëteit gezet. Er werd ontdekt dat men door het enten van de klassieke wijndruiven (Vitis vinifera) op hybride onderstammen weer de vroegere kwaliteitswijnen kon produceren. Landen als Frankrijk besloten vrijwel onmiddellijk om de aanplant van kruisingshybriden te verbieden. Wijndruiven geënt
Universitas nr. 487
op hybride onderstokken werden de norm en zijn dat nog steeds, met uitzondering van enkele landen in het voormalige Oostblok. Georges : Stel dat een gelijkaardige vernietigende ziekte in de wijnbouw zich nu zou voordoen, zou de genetische manipulatie ons DE oplossing bieden? Dominique : Genetische manipulatie zou wellicht een oplossing kunnen bieden, afhankelijk van het probleem dat zich zou voordoen. De kans bestaat dat binnen de 1000-en bestaande druivenrassen er wellicht sommige de nodige resistentiegenen zouden bezitten. Vaak biedt de natuur zelf al een oplossing. Maar via genetische modificatie zou men sneller aan een nieuwe, resistente variëteit kunnen komen. Georges : Kunnen GMO-druiven bekomen worden resistent tegen plagen zoals virussen, fungi, schimmel, meeldauw, insecten - dit ter vervanging van gebruikelijke pesticiden of kopersulfiet? Jazeker. Een voorbeeld daarvan is het onderzoek aan het INRA station in Colmar op de virale ziekte in het Frans Court-noué genaamd (in het Engels: fan-leaf virus). Dit virus, ook wel de aids van de wijngaarden genoemd, wordt verspreid door de nematode Xiphinema index. Deze tast de wortels van de wijnstok aan en brengt zo het virus over. Er bestaat geen bestrijdingsmiddel tegen. Het virus verstoort de groei van de plant, de afstand tussen de knoppen wordt kleiner en er ontstaat misvorming. Het blad wordt gevlekt geel en gekarteld; de druiven worden zeer variabel van grootte (millérandage). Aanvankelijk is er sprake van een toename van de kwaliteit, maar uiteindelijk sterft de wijnstok af. Vooral de chardonnay is gevoelig voor deze ziekte. Aangetaste wijngaarden moeten worden gerooid, maar de nematodes blijven in achtergebleven wortelresten in de grond zitten en gaan pas na een jaar of zes dood. Daarom moet bij nieuwe aanplant de bodem rusten en deels braak liggen of gedesinfecteerd worden door gebruik van nematiciden. Dit laatste is altijd verboden geweest bij biologische wijnbouw en sinds kort ook bij de conventionele wijnbouw.
Universitas nr. 487
Het INRA van Colmar ontwikkelde een GMO druifvariëteit die resistent is tegen dit virus (draagt een gen dat een variante maakt van een eiwit van het virus, waardoor het echte virus niet meer kan vermenigvuldigen). Enkel de wortelstokken dienen transgeen te zijn, de stek (ent, bovenstam) is niet transgeen. Georges : Zou de wijnbouwer bij gebruik van ggo’s meer kunnen produceren of zijn ggo’s enkel bedoeld om de gewassen bestendig te maken tegen gif (herbiciden?) en insecten? Dominique : Er kunnen zeker GGO’s ontwikkeld worden die tot een hogere productie zouden leiden, dat is absoluut mogelijk. Dit is in theorie van toepassing op elke plantensoort. Georges : Bestaat er al een GMO-druivenvariëteit resistent tegen vorst en wateroverlast? Dominique : Dergelijke GGO-druifvariëteiten werden nog niet gepubliceerd. Maar in principe is het wel mogelijk. Er wordt veel onderzoek gedaan op de reactie van planten bij wateroverlast (vooral in rijst), en er zijn heel wat genen bekend die hierin een rol spelen. Die genen zouden ook in druif aangewend kunnen worden, voor productie van een variëteit die tolerant is tegen wateroverlast. Hetzelfde geldt voor vorstresistentie. Georges : Zijn er desbetreffend reacties te verwachten van de Groenen, van Greenpeace? (cf. het aardappelveld in Wetteren)?
11
Dominique : Er zijn al voorbeelden van protestacties tegen GGO druiven zowel in Frankrijk als in ZuidAfrika. Vreedzaam protest hoeft op zich geen probleem te vormen. Er moet echter een serene dialoog tot stand komen tussen voor- en tegenstanders; de discussie is momenteel -zeker in Europa- te sterk gepolariseerd. De Groene Beweging heeft ons op zijn minst wakker geschud in verband met de hele problematiek rond de teloorgang van de planeet en het belang van het behoud van de natuur. Het bewust maken van de bevolking is één aspect. Anderzijds stemt dit wetenschappers ook tot nadenken, ook zij moeten hun werk durven in vraag stellen. De maatschappelijke impact van de toepassing van wetenschappelijk onderzoek (‘innovaties’) mag niet over het hoofd worden gezien. In de komende jaren zal in dat verband wellicht meer dialoog tot stand komen met een ruimere basis, zodat innovaties een breder draagvlak kennen. Anderzijds moet fundamenteel wetenschappelijk onderzoek onvoorwaardelijk kunnen doorgaan, dit is immers de basis voor de toekomst. Wat dat laatste betreft, moet onderstreept worden dat we dank zij GGO technologie ontzettend veel hebben geleerd en nog steeds kunnen leren over levende organismen. Georges : Critici beweren dat schadelijke effecten pas na verloop van tijd zichtbaar zullen worden en dat genetisch gemodificeerde organismen niet zomaar uit het milieu kunnen worden teruggeroepen - hoe sta je daar tegenover? Dominique : Dat is inderdaad een heikel punt. De wetenschap staat niet stil, er is continu vooruitgang, maar anderzijds weten we ook nooit alles (dat is de zogenaamde Socrates paradox: “ik weet één ding, namelijk dat ik niets weet”). Onderzoek blijft nodig om effecten op lange termijn te kunnen doorgronden. Maar dit geldt voor alle nieuwe technologieën of producten daarvan. Zo bvb worden schadelijke neveneffecten van geneesmiddelen vaak slechts opgemerkt na jarenlang grootschalig gebruik. Alles hangt af van een positieve balans: hoeveel goeds kan voortkomen uit de marktintroductie van een nieuw product, en weegt dat wel op tegen eventuele gevaren of nevenwerkingen? Dat is een
12
moeilijke discussie, vooral gezien de belangen die er veelal aan gekoppeld zijn. Georges : Is biologische en/of biodynamische wijncultuur verenigbaar met genetisch gemanipuleerde wijnbouw? Dominique : In principe wel, gezien GGO-technologie idealiter de plant een inherente bescherming kan bieden tegen allerlei ziekten of belagers, waardoor minder milieuvervuilende pesticiden moeten aangewend worden. Uitgebreid voorafgaandelijk onderzoek en monitoring op langere termijn blijven echter erg belangrijk. Georges : Zuid Afrika is nu een van de voorlopers op het gebied van genetisch onderzoek in de wijnbouw (Universiteit van Stellenbosch). Hoever staan wij in Europa? Dominique : Europa heeft een zeer rijke onderzoekstraditie in de wijnbouw. Een prachtvoorbeeld is de collectie: Le Louvre des Vignes. Deze collectie werd door Franse onderzoekers gestart in 1876 (oorspronkelijk in Montpellier) als antwoord op het uitbreken van de druifluisepidemie. De aanleg van de collectie had dus infeite “genconservatie” tot doel, het behoud van de genen die bijdragen tot ziekteresistentie en dergelijke. In het Domaine de Vassal waar de collectie sedert 1949 wordt gehuisvest, komen veel minder infecties door insecten en nematoden, en bijgevolg ook minder virussen voor, gezien het domein op zandgrond ligt. Het Louvre des Vignes zal echter opnieuw moeten verhuizen. De eigenaar, Domaines Listel in Sète bij Montpellier, wenst de 30-jarige pacht niet te verlengen. Wellicht zal de collectie verhuisd worden naar het INRA onderzoeksstation voor viticultuur en oenologie in Gruissan, ongeveer 70 km ten zuidwesten van het Domaine de Vassal. Een tweede voorbeeld van toonaangevend onderzoek op Vitis vinifera in Europa is de sequenering van het druifgenoom, nl op Pinot Noir. Dit werd gerealiseerd door een Frans-Italiaans publiek gefinancierd onderzoeksconsortium.
Universitas nr. 487
Dominique : Er zijn ivm. GGO’s geen gevaren vastgesteld voor de Volksgezondheid. Allergie tegen bepaalde genproducten kan optreden, maar dit moet hoe dan ook getest worden vooraleer een nieuwe variëteit in de handel komt.
Vitis vinifera blijkt over 30000 genen te beschikken en ongeveer 0,5 miljard baseparen per ‘enkelvoudig’ genoom. Het aantal genen is ongeveer hetzelfde als in rijst. De mens daarentegen heeft ongeveer 23500 genen, maar wel 2,9 miljard bouwsteentjes. We bezitten dus veel meer bouwstenen in ons genoom, maar minder genen dan de wijndruif. Zuid-Afrika is eveneens een koploper in het onderzoek van wijndruif. Daar heeft men het groot onderzoeksstation Welgevallen bij Stellenbosch. Ook Australië voert heel wat onderzoek uit op het vlak van GGO druiven.
Een recente studie van eeen Franse onderzoeksgroep waarbij een hogere frequentie van kanker zou voorkomen in proefdieren gevoed met GGO mais, werd door vele wetenschappers in twijfel getrokken en zal in de toekomst worden herhaald. Er is dus heden geen reden om te veronderstellen dat een glaasje gemanipuleerd gevaarlijk zou zijn voor onze gezondheid, tenzij we ons zouden laten gaan! BEDANKT DOMINIQUE VOOR DEZE BIJZONDERE WIJNLES!
Georges : Kan er iets gedaan worden met de zaden van de druif? Dominique : Jazeker, en er wordt tegenwoordig van langsom meer vastgesteld dat druivenpitten wel een aantal heilzame stoffen bevatten, voornamelijk antioxidanten. Daarentegen veroveren pitloze druiven steeds een groter marktaandeel en wordt het soms moeilijk om druiven met pitjes te vinden. Genetische modificatie zou bvb kunnen bijdragen tot het verhogen van de gehalten aan die anti-oxidantia. Georges : Zou een duidelijke etikettering zinvol zijn? Dominique : Is zinvol gezien er geen algemene aanvaarding van GGO’s is. Bovendien willen vele consumenten wel goed geïnformeerd worden over het product dat hij/zij koopt. Georges : Hoeven we in de toekomst schrik te hebben van een glaasje gemanipuleerd?
Universitas nr. 487
Ter info: Gentse Wijnmetersgilde, Vrienden van de Gentse Wijngaard, zie website www.wijnmetersgildegent.be
Georges De Smaele, wijnjournalist.
13
______________________________________________________________________________________________
14
Universitas nr. 487
Reizen De historische kerstmarkt van Luik De winterse Moezelromantiek in Trier en Bernkastel-Kues en…de kerstmarkt in Luxemburg-stad Vrijdag 19 en zaterdag 20 december 2014 Programma : Een uitgebreide beschrijving van deze reis vond u in het vorige UNIVERSITAS-nummer maar er zijn nog enkele plaatsen beschikbaar. Hier volgt nog een korte samenvatting : Dag1 :
Dag 2:
Luik : Shopping en kerstsfeer. Trier : Bezoek aan de oude Romeinse stad en kerstmarkt voor de imposante Dom. Avondmaal (3gangen menu) en overnachting in Trier.
Bernkastel-Kues : Na een uitgebreid ontbijtbuffet nog een kleine rondrit dan richting wijnstadje Bernkastel. LUXEMBURG-stad : In de namiddag een bezoek aan de welvarende stad Luxemburg.
Prijs : Leden Gezinsleden Anderen
: 138 euro : 143 euro : 149 euro
Inbegrepen : -
Reis met luxe-autocar Avondmaal 1e dag en uitgebreid ontbijtbuffet 2de dag Ervaren chauffeur en reisleider blijven ter plaatse
Niet Inbegrepen : -
Persoonlijke uitgaven Middagmalen Extra reisverzekering Eénpersoonskamertoeslag : 25 euro
Inschrijven : -
Het secretariaat of contactpunt UZ (zie colofon) dient eerst te worden verwittigd Bij reservering vragen we een minimum voorschot van 65,00 euro per persoon Het voorschot of de reissom kan ter plaatse op het secretariaat betaald worden of storten op rekening BE73 001158001760 met vermelding “Kerst” + aantal deelnemers Ten laatste 5 weken vóór vertrek-datum moet de totale reissom betaald zijn Uiterste inschrijvingsdatum 17 oktober 2014 Org. Roland Van de Velde
Universitas nr. 487
15
Voorbije activiteiten Terugblik op de jaarlijkse eendagsreis naar de Champagnestreek In de vroege ochtend vertrokken we met twee bussen onder een lichtbewolkte hemel, met onderweg af en toe een plaatselijke bui, naar Reims. Het werd een gevarieerde dag met eerst een bezoek aan de hoofdstad van de Champagne : Reims. Een sightseeing toer leidde naar de voornaamste bezienswaardigheden met uiteraard een bezoek aan de Notre-Dame kathedraal. Een stralend middelpunt van de stad waar men gewoon niet op uitgekeken raakt, met zijn overdonderende rijzige gevel waar honderden beelden, elk in hun eigen nis, een verhaal vertellen. Inmiddels was de hemel blauw en kregen we zon mee om over het Montagne de Reims te rijden richting Moussy. In dit typisch dorpje tussen de wijngaarden in l’Auberge Champenoise waren we welkom voor een geweldig eetfestijn van
binnen de huizen en gebouwen van het dorp ontplooid werden. Op de terugreis reden we langs de Marne-vallei met zijn grandioze landschappen, talrijke mooie uitzichtpunten en door typische dorpjes met zijn gastvrije Champagne producenten. Kortom, we hebben die dag kunnen kennismaken met alle aspecten van de Champagne-streek.
smakelijke gerechten met aperitief, wijn en koffie inbegrepen. Een reis naar de Champagne is niet compleet zonder van de bubbels te proeven. We hadden het voorrecht om in Vinay het Champagnehuis Lecomte te bezoeken. Daar begon men naar goede gewoonte met een rondleiding, gevolgd door een proeverij. Als 'grote connaisseurs' kregen we een degustatie van drie verschillende Champagnes en proeven doet uiteraard kopen. Eindigen deden we in Hautvillers, een mooi dorpje met een abdijkerk met het graf van Dom Pérignon, de monnik die Champagne groot maakte. We konden er slenteren in de steegjes waarvan de gevels van de huizen versierd zijn met smeedijzeren uithangborden die de activiteiten verraadden die
16
Universitas nr. 487
Lyrica Via de KBP kan u abonnementen maar ook losse kaarten bekomen van de concertvereninging 'Lyrica'. Tevens krijgt u als abonnee een vaste zitplaats bij elk concert. Kaarten aan 15% korting kan u enkel bekomen via ons secretariaat of UZ-contactpunt.
Laat u meeslepen met de mooiste en meest geliefde operamelodieën die Verdi ooit schreef. De jonge Alfredo Germont wordt vertolkt door de BelgischItaliaans rijzende operaster Michaël Spadaccini. Violetta door de Franse sopraan Irene Candelier en de vader Germont door de gerenomeerde Italiaanse bariton Ettore Nova. De andere rollen worden vertolkt door Mathilde Candelier, Christian Luján, Nikola Stojcheski, Alexei Kokhanov en Gaetano Dooms. Het European Inter.voiceS Choir en het Brussels Symphony Orchestra staan o.l.v. Geert Soenen. Regie: Michael Spadaccini Prijzen zijn afhankelijk van de plaats : € 43,75 – 35,30 – 26,75 – 18,25 (korting reeds afgetrokken
De eerstvolgende voorstelling is La Traviata, een opera in 4 bedrijven van Giuseppe Verdi, de meest gespeelde en geliefde opera allertijden, naar het toneelstuk "La Dame aux Camélias” van Alexandre Dumas.
Zondag 19 oktober 2014 om 15.00u. Koninklijk Muziekconservatorium Hoogpoort 64, Gent La TRAVIATA Opera in 4 bedrijven van G. Verdi
______________________________________________________________________________________________ Volgende voorstellingen : Zondag 25 januari 2015 om 15.00u. In de HANDELSBEURS Kouter 29, 9000 Gent
Zondag 15 februari 2015 om 15.00u. Kunstencentrum Vooruit Sint-Pietersnieuwstraat 23, Gent
Zondag 22 maart 2015 om 15.00u. Minardschouwburg Walpoortstraat 2 , Gent
NIEUWJAARSCONCERT
Die Entführung aus dem Serail Opera in 3 bedrijven van W.A.Mozart met o.a Isabel García sopraan Jolien Degendt sopraan David Fonseca Astorga tenor João Terleira tenor Jisang Ryu bas Koor en orkest o.l.v. GEERT SOENEN
“IN CONCERT” met Helena Maes sopraan Mauricio Villanueva Espinosa tenor
Grote selectie uit MADAMA BUTTERFLY van G. Puccini en fragmenten uit opera, operette, zarzuela e.a. met QILIAN CHEN sopraan Yvette LOYNAZ mezzo ALEJANDRO FONTE tenor PAUL CLAUS bariton e.a. o.l.v. PABLO GARCÍA-BERLANGA
Universitas nr. 487
omringd door beloftevolle jonge solisten voor de toekomst Tatiana Irizarry sopraan Alexey Kokhanov bas-bariton in opera-, operette- en musicalfragmenten o.l.v. PHILIPPE WESEMAEL en MILICA ILIC
17
10% KORTING VOOR ONZE LEDEN IN DE VORM VAN GIFT CARDS Te bekomen op het secretariaat of contactpunt UZ Gent Waarde 25€/kaart
Kostprijs 22,50€/kaart
De kaart blijft 1 jaar geldig en kan in verschillende malen gebruikt worden.
Aanvraag geschenken Stuur dit formulier naar KBP UGent - UZ Gent v.z.w. - Sint-Jansvest 24 - 9000 Gent Naam:
Lidnummer:
Adres: Dienst:
Dienstadres: Gebruik steeds de gegevens van de adresklever en voeg steeds een kopie of bewijsstuk mee. Zonder bewijsstuk in geval van vergoeding of geschenk wordt uw aanvraag geweigerd.
O O O
Aanvraag geboortegeschenk
O
Adreswijziging, het nieuw adres wordt :
O
Wenst lid te worden van de KBP
Aanvraag huwelijksgeschenk Aanvraag overlijdensvergoeding Te storten op rekeningnummer : …………………………………………………………………………………………………………………… Op naam van : ……………………………………………………………………………………………………………………………………………….. Laatste dienstadres : ……………………………………………………………………………………………………………………………………… ….…………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………
EMAIL :……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. Datum : ………………………………………………………………………
18
Handtekening : ………………………………………………………..
Universitas nr. 487
Personalia Geboorten “ARNE“
“DAAN“
“ELISE“
“ESTELLE“
“FEMMA “
“FINN“
“QUINN“
“ELIZ“
Huwelijken Bij de familie Viktoriya Palamarchuk - Kurt Stevens. UGent, DGFB-HVAC. Bij de familie Saskia Verhofstede – Kris Van Gucht. UZ Gent, Labo Bacteriologie. Bij de familie Elke Delmote – Jan Bertren. UZ Gent, Dienst Vorming. Bij de familie Delfien Van Parijs- Bart Goossens. UZ Gent, Dagkliniek BAS. Bij de familie Angélique Merre – Wim Duwyn. UGent, DGFB. Bij de familie Wendy Toussaint – Niels. VIB-IRC. Bij de familie Cindy De Ronne – Bram Druyts. UZ Gent, dienst Cardio/Nefro. Bij de familie Selma Cayci – Erkan Gücuyner. UZ Gent, De knuffelboom.
Frederik Sanders en Jana Devisscher. UZ Gent, operatiekwartier. Huwden op 04 april 2014. Stephanie Eemans en Peter Cnudde. UZ Gent Neurologie. Huwden op 7 juni 2014. Tina Van Landeghem en Wouter Bruggeman. UZ Gent Pediatrie. Huwden op 27 juni 2014. Stephanie De Mey en Jeroen Eeckman. UZ Gent, operatiekwartier. Huwden op 12 juli 2014. Het bestuur wenst het kersverse paar minder rustige nachten toe.
Het bestuur wenst de kersverse ouders rustige nachten toe.
Overlijdens Mevrouw JULIETTE DRIEGE. Echtgenote van Henri Hillaert Overleden op 22 april 2014. Mevrouw JEANNE VANDERBRUGGE. Geboren te Gent op 27 januari 1931 Overleden te Gent op 30 augustus 2014. Het bestuur biedt de getroffen familie zijn oprechte deelneming aan.
Universitas nr. 487
19
Pretparken De prijzen voor de pretparken gelden enkel voor leden en gezinsleden! De tickets zijn geldig op gelijk welke dag gedurende het ganse seizoen 2014 Toegangsprijs: € 25 i.p.v. € 30 Tarief geldig voor volwassenen en kinderen vanaf 1 m. Kinderen onder 1 m. hebben gratis toegang
Toegangsprijs: € 27.50 i.p.v. € 35 Kinderen tem 3 jaar hebben gratis toegang
Toegangsprijs: € 23 i.p.v. € 32 Kinderen tot 1 m. hebben gratis toegang
Toegangsprijs: € 30 i.p.v. € 35 (€ 37 tijdens de maanden juli—augustus) Kinderen tem 3 jaar hebben gratis toegang
Toegangsprijs: € 20 i.p.v. € 25 (Volwassenen) € 15 i.p.v. € 17.50 (Kinderen van 3 tot 17 jaar en 60+) Kinderen onder de 3 jaar hebben gratis toegang
20
f g h f h
Universitas nr. 487
Toegangsprijs: € 20 i.p.v. € 25 (Volwassenen) € 15 i.p.v. € 17.50 (Kinderen van 3 tot 17 jaar en 60+) Kinderen onder de 3 jaar hebben gratis toegang
Toegangsprijs: € 24 i.p.v. € 34 Kinderen kleiner dan 0.85 m. gratis Kinderen vanaf 0.85 tot 1 m, senioren (70+): € 9.99
Toegangsprijs: € 13 i.p.v. € 18.25 Kinderen kleiner dan 0.85 m. gratis
Toegangsprijs: € 18 i.p.v. € 25 Kinderen kleiner dan 0.85 m. gratis Kinderen vanaf 0.85 tot 1 m. : € 9.99
Wegens de komst van de Panda’s geeft Pairi Daiza dit seizoen helaas geen individuele kortingen en stijgt de toegangsprijs zelfs met € 4.50.
Allerlei nieuwtjes over de verschillende pretparken vind je op onderstaande website
Universitas nr. 487
21
______________________________________________________________________________________________
22
Universitas nr. 487
Kruiswoordraadsel Horzontaal 1. Zonneklaar 2. A dato / Griekse zuilengang / Druiventak / Ons inziens 3. Namaak / Het slopen / Onheilsgodin 4. Golfstaat / Kruiwagenboom / Kleurstof 5. Niet zoet / Akelig / Nog eens 6. Koekjesmerk / Niet jood / Drinkschaal / Meterton 7. Boom / Wegeltje / Muggenraam 8. Slovenië / Kunst / Koraalbank / Italiaanse rivier 9. Brandgang / Wetboek van koophandel / Gevangenishok 10. Woonwarenhuis / Sik / Geslepen glas 11. Feeks / Halssnoer / Studentenkamer 12. Bijwoord / Sector / Wijfjesdier / Lidwoord 13. Bewindvoerder
1
2
3
1
4
5
6
7
8
Verticaal 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15.
9 10 11 12 13 14 15
6
9
2
11
3
Zoetstof Bloedvat / Nachtvogel / Vrouwenfiguur / Vrijbrief / Ogenblik Zonder stemming / Wig / Praatvogel / Pers. Voornaamwoord Terreurbeweging / Kunstbeweging / Centrale ondernemingsraad Appartement / Straalvliegtuig / Batig saldo Vlaamse kunstenaar / Zuiderburen Twijfelachtige situatie Europese hoofdstad / Lastpost Venster / Grappenmaker / Fragment Akkergrond / Elementair / Herkauwer Kosten koper / Aanwijzing / Heftig / Finland Lokmiddel / Ondicht Schriftelijke mededeling / Grapje / gedwongen Werkschema
Vul het kruiswoordraadsel in, zet de genummerde letters in de vakjes onderaan en stuur (binnen de drie weken) de oplossing op naar: Marc Careel, SintPietersnieuwstraat 25, 9000 Gent 1
4
1
5
10
6
14
2
3
4
5
5
2 E R
15
12
8
5 N
7
8
6 S
9
13
10
I
13
4 Marc
2
3
4
5
6
7
8
9 10 11 12 13 14 15
D Z
I3 P
T E4 R
H O R N A
S IJ S
A
K I11 N D
S L E N T15 E R L
L I
L U W
A L F
I
I8
L O G9
S K A A T6
P E
D E V E T
B O N
B A N
12 A C
I
R A T E L2 E N
10 H A A T 11 A C T10
H U
H S E
R E14 X
12
1
9 10 11 12 13 14 15
F A U N A
M O P
7 V R IJ 9 R
2
3
8
B E L F O R T
F A N
8 E L
11
7
D U7 E L
3 V1 A L 4 E K13 E R
7
6
1 L A N G5 S T A A R T W E Z E L
A S E M
P O S D E
13 L U C H T M A C12 H T K A P E L Marc
1
2
V L
3
4
5
6
7
8
9 10 11 12 13 14 15
I E G T U I G T I C K E T
WINNAAR BOEKENBON TER WAARDE VAN € 25. (Juli - Augustus 2014) Mevrouw Jeanne Zels
Universitas nr. 487
23
Brandpreventie Dankzij onze samenwerking met de firma Aquaflam is de KBP in staat om aan zeer economische prijzen brandblussers en branddekens aan te bieden. Het volstaat de invulstrook op onze website www.kbp.ugent.be in te vullen en te bezorgen aan het KBP secretariaat via binnenpost, fax, of door te mailen. Sint-Jansvest 24 – 9000 Gent Fax: 09 233 64 85 E-mail:
[email protected] Prijzen brandblusser Leden: € 82.00 Niet-leden: € 87.00
Prijzen branddeken Leden: € 22.00 Niet-leden: € 26.00
OPGELET! Om misverstanden te vermijden en voor een betere opvolging: De betaling van de toestellen gebeurt altijd cash bij afhaling, dus niet per overschrijving. Vermeld bij inschrijving zeker of u een attest voor de belastingen wenst. Vooraleer de brandblustoestel en/of –branddeken af te halen, gelieve eerst contact op te nemen met het secretariaat KBP (09/225-18-13) of met het contactpunt UZ (Dect 22991)
INVULSTROOK Naam: Wenst te ontvangen:
Lidnummer: x brandblusser aan x brandblusser aan x branddeken aan x branddeken aan
€ 82 (ledenprijs) € 87 (niet-lid) € 22 (ledenprijs) € 26 (niet-lid)
=€ =€ =€ =€
Totaal = € Dienstadres: Telefoon (dienst): Plaats van afhaling:
Tel. of GSM (privé): Secretariaat Sint-Jansvest Contactpunt UZ
Wenst een attest voor de belasting:
Ja Neen
Wenst een attest voor de verzekering:
Ja Neen
Datum: 24
Handtekening: Universitas nr. 487
Even stilstaan Bij de kassa van een supermarkt stelt de jonge kassierster aan een oudere vrouw voor, dat zij voortaan haar eigen boodschappentas meebrengt, in plaats van een plastic tas te kopen. "Want plastic tassen zijn niet goed voor het milieu", zo zegt ze. De vrouw verontschuldigt zich en legt uit: "Wij hadden dat groene gedoe niet toen ik jong was!" De kassierster antwoordt: "Ja, en dat is nou juist ONS PROBLEEM vandaag-de-dag: JULLIE generatie maakte zich niet druk om het milieu te sparen voor toekomstige generaties!" Ze heeft gelijk, onze generatie had dat groene gedoe niet in onze dagen. Toen hadden we melk in flessen, frisdrank in flessen en bier in flessen, die we leeg en gespoeld terugbrachten naar de winkel. De winkel stuurde deze dan terug naar de fabriek en in de fabriek werden deze flessen gesteriliseerd en opnieuw gevuld. Wij deden aan recycling. Maar we deden niet aan dat groene gedoe in die tijd! Wij liepen trappen, omdat we niet over roltrappen en liften beschikten in elk gebouw. Wij liepen naar de supermarkt en hesen ons zelf niet iedere keer in een 300 PK machine, elke keer als we 2 blokken verder moesten zijn. Maar ze heeft gelijk: wij hadden dat groene gedoe niet in onze tijd! Babyluiers gingen in de kookwas, omdat wegwerpluiers niet bestonden. We droogden onze kleren aan de lijn en niet in een energieverslindende machine die continu 2000 Watt verbruikt. Wind- en zonneenergie droogden onze kleren echt - vroeger, in onze dagen. Kinderen droegen de afdankertjes van oudere broers en zussen en kregen niet meteen gloednieuwe kleren. Maar de jonge dame heeft gelijk! Wij hadden dat groene gedoe niet in onze tijd.
Universitas nr. 487
In die tijd hadden we - misschien - 1 TV of radio in huis en niet 1 op elke kamer. De TV had een klein schermpje, ter grootte van een zakdoek en niet een scherm ter grootte van een uitstalraam. In de keuken werden gerechten gemengd en geroerd met de hand, omdat we geen elektrische apparaten hadden die alles voor ons deden. Wanneer we een breekbaar object moesten versturen per post, dan verpakten we dat in een oude krant ter bescherming en niet in piepschuim of plastic bubbeltjes folie. In die tijd gebruikten we geen apparaat met een motor die op benzine het gazon maaide. We gebruikten een maaier die geduwd moest worden en functioneerde op menselijke kracht. Wij sporten door te werken, zodat we niet naar een fitness club hoefden te gaan om op ronddraaiende loopbanen te gaan rennen, die werken op elektriciteit. Maar ze heeft gelijk. Wij hadden dat groene gedoe toen niet. Wij dronken uit de kraan wanneer we dorst hadden, in plaats van uit een plastic fles, die na 30 slokken wordt weggegooid. Wij vulden zelf onze pennen met inkt, in plaats van elke keer een nieuwe pen te kopen. Wij vervingen de mesjes van een scheermes, in plaats van het hele ding weg te gooien alleen omdat het mesje bot is. Maar... wij hadden dat groene gedoe niet in onze tijd. Mensen namen de trein of een bus en kinderen liepen of fietsten naar school in plaats van hun moeder als 24-uur's taxi servicedienst te gebruiken. Wij hadden 1 stopcontact per kamer en niet een heel arsenaal aan stekker dozen en verlengsnoeren om een dozijn apparaten van stroom te voorzien. En wij hadden geen geautomatiseerde gadget's nodig om een signaal op te vangen van een satelliet die 2.000 km verderop in de ruimte hing, zodat we contact konden leggen met anderen en uit te vinden waar de dichtstbijzijnde pizza tent zich bevindt. Maar is het niet intriest dat de huidige generatie klaagt over hoe verspillend wij 'oudere mensen' waren. Gewoon omdat wij 'dat groene gedoe' niet hadden in onze tijd? Jempi VDH
25
Doolhof Help je dit ruimtemannetje de weg terugvinden naar zijn ufo?
bron : www.kleutergroep.nl
26
Universitas nr. 487
Gratis naar Kinepolis Gratis naar Kinepolis voor kinderen van onze leden van 9 t.e.m. 14 jaar. De tickets blijven geldig tot 31.01.2015.
Prijzen Leden & gezinsleden (kinderen vanaf 3 jaar)
7,90 euro
--------------------------------------------------------------------------------Kaarten enkel beschikbaar op het secretariaat KBP en het contactpunt UZ mits voorlegging van uw lidkaart 2014! Vul onderstaande inschrijvingsstrook in. Slechts één gratis kaart per kind / per jaar.
Gegevens KBP-lid Naam :
-------------------------------------------------------------------------------
Lidnummer:
Dienstadres:
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
E-mail:
-------------------------------------------------------------------------------
Tel:
vul je naam en lidnummer in zoals vermeld op de klever op de voorzijde van deze Universitas
Aantal gratis kaarten (van 9 t.e.m. 14 jaar) Naam :
-------------------------------------------------------------------------------
Geboortedatum:
--------------------------------------------------------
Naam :
-------------------------------------------------------------------------------
Geboortedatum:
--------------------------------------------------------
Naam :
-------------------------------------------------------------------------------
Geboortedatum:
--------------------------------------------------------
Naam :
-------------------------------------------------------------------------------
Geboortedatum:
--------------------------------------------------------
Kaarten Aantal kinderen gratis:
---------------------------------------
x 0,00 euro =
---------------------------------------
euro
Aantal leden en gezinsleden:
---------------------------------------
x 7,90 euro =
---------------------------------------
euro
Totaal aantal kaarten:
---------------------------------------
Totaal bedrag =
---------------------------------------
euro
Universitas nr. 487
27
28
Universitas nr. 487
Universitas nr. 487
29
30
Universitas nr. 487
Universitas nr. 487
31
Colofon SECRETARIAAT KBP Sint-Jansvest 24 - 9000 Gent Tel. 09 225 18 13 Secretaris: Damien Moreels Voorzitter: Jan Goeman (09 264 44 76) Ondervoorzitter : Luc Schotte (09 264 31 64) Openinguren: Di : 9u30 – 15u30 Wo - Do – Vr : 8u00—15u00 Contact en inschrijving Tel. 09 225 18 13 Fax 09 233 64 85 Rekeningnr IBAN : BE73 0011 5800 1760
CAFETARIA KBP Openingsuren Maandag: Dinsdag: Woensdag: Donderdag: Vrijdag:
gesloten 12.00 - 17.30 u 12.00 - 14.00 u 12.00 - 14.00 u 12.00 - 14.00 u
CONTACTPUNT UZ Kliniekgebouw 4 - 4de verdieping (4K4) De Pintelaan 185 - 9000 Gent Contactpersoon: Damiën Moreels Tel. 09 332 01 46 - Dect 09 332 29 91 Openingsuren Dinsdag:
E-mail:
[email protected] 08.00 - 11.00 u Website: http://www.kbp.ugent.be 12.00 - 15.30 u ______________________________________________________________________________________________
Praktische Tips Voor alle KBP-activiteiten waar inschrijving vereist is : Gelieve steeds contact op te nemen met het secretariaat of met het contactpunt UZ met vermelding van het aantal deelnemers, de namen van alle deelnemers en uw contactgegevens. Neemt u niet telefonisch contact op dan stuurt u zeker een e-mail met bovenstaande gegevens naar
[email protected] zodat we u eventueel kunnen contacteren voor meer inlichtingen. Hetzelfde doet u bij niet bereikbaar zijn van het secretariaat of contactpunt UZ tijdens eventuele verlofperiodes. Voor aanschaf van tickets voor cinema, pretparken, enz : Die kan u steeds aanschaffen tijdens de normale openingsuren van secretariaat of contactpunt UZ. Let wel, dinsdag kan u op het secretariaat enkel op voorhand gereserveerde en klaargelegde tickets komen afhalen, je kan ze dinsdag wel direct aanschaffen in het contactpunt UZ. ______________________________________________________________________________________________
Kalender Bezoek Colruyt-Duvel : Quiz : Klaasfeest : Kerstmarkten 2-daagse reis :
32
2 oktober 2014 17 oktober 2014 6 december 2014 19-20 december 2014
Universitas nr. 487
