BELEIDSPLAN TVWO Door Renske Bootz (teamleider TVWO) en Mirel de Weerdt (coördinator TVWO)
INSTEMMING MR OP: 13 JANUARI 2015 VASTGESTELD DOOR DE SL OP: 25 NOVEMBER 2014
Inhoud 1 2
DE VISIE VAN DE SCHOOL .......................................................................................... 3 TVWO OP HET SCHOTER .............................................................................................. 4 2.1 Versterkt Taalonderwijs binnen Het Schoter ............................................................... 5 2.1.1 Opbouw van de Engelse taal binnen de lessen ..................................................... 5 2.1.2 Native English binnen de lessen........................................................................... 5 2.2 EIO - Europese en internationale oriëntatie ................................................................ 6 2.2.1 EIO binnen de vaklessen ...................................................................................... 6 2.2.2 EIO middels vakoverstijgende projecten ............................................................. 6 2.3 Excursies en uitwisselingen ......................................................................................... 6 2.4 TVWO in de bovenbouw ............................................................................................. 7 3 RANDVOORWAARDEN ................................................................................................. 9 Randvoorwaarden om TVWO-leerlingen uit te kunnen dagen en actief te kunnen betrekken bij hun eigen leerproces zijn: ..................................................................................................... 9 3.1 TVWO-team ..................................................................................................................... 9 3.2 Scholing van docenten ..................................................................................................... 9 3.3 Tweetalig onderwijs vak ontwikkeling .......................................................................... 10 4 ONTWIKKELINGEN EN ONTWIKKELPUNTEN ...................................................... 12 4.1 Beoordeling visitatiecommissie Europees Platform: ................................................. 12 5 EN NU VERDER, DE AMBITIES VOOR HET TVWO OP HET SCHOTER. ............ 14 5.1 Schooljaar 2014-2015 ................................................................................................ 14 5.2 Schooljaar 2015-2016 ................................................................................................ 16 6 Bijlagen ............................................................................................................................ 18 6.1 Doorlopende leerlijn EIO – klas 1 TTO 2014 -2015 ................................................. 18 6.2 lessentabel vaklessen in het Engels, 2014-2015 ........................................................ 22 6.3 Verklaring gebruikte afkortingen .............................................................................. 23
2
1
DE VISIE VAN DE SCHOOL
Volgens de visie van Het Schoter staat de lerende leerling centraal. Het Schoter biedt een brede vorming aan op cognitief, sociaal, cultureel en sportief gebied. Het Schoter biedt kansen en prikkelt leerlingen die kansen aan te grijpen en hun capaciteiten optimaal te benutten. Hierbij heeft de school een stimulerende en begeleidende taak. Daarom dagen wij de leerling uit actief deel te nemen aan het onderwijsleerproces, zichzelf te ontwikkelen en hiervoor verantwoordelijkheid te leren dragen en zich zodoende voor te bereiden op een actieve rol in een maatschappij die steeds internationaler wordt. Dit alles vindt plaats in een school die sterk hecht aan een veilig klimaat voor leerlingen en personeel, aan een duidelijke structuur en een goede sfeer. Een school waar aandacht is voor het leerproces en de persoonlijke begeleiding en een school die samen met de ouders zorg draagt voor een omgeving waarin onze leerlingen optimaal kunnen leren, leven en zich ontwikkelen.
3
2
TVWO OP HET SCHOTER
Eén van de onderwijsvormen die Het Schoter biedt, is tweetalig vwo-onderwijs (TVWO). Leerlingen met veel capaciteiten en ambitie worden op deze afdeling uitgedaagd om het maximale uit hun schoolloopbaan te halen. Het doel van TVWO op het Schoter is om zelfbewuste leerlingen af te leveren die met een uitstekende beheersing van de Engelse taal en met een kritisch blik kijken naar zichzelf en naar hun rol binnen de Nederlandse, Europese en internationale maatschappij.
Dit trachten we te realiseren we op de volgende manieren: Het Engelse taalonderwijs heeft een in de lessen geïntegreerde opbouw van competenties die samen de basis vormen voor het CAE examen aan het einde van klas vier. Minimaal de helft van de schoolvakken (zie lessentabel in bijlage) wordt binnen het TVWO in het Engels gegeven door docenten die hiervoor speciaal zijn opgeleid en gecertificeerd (Cambridge). Het Schoter zet bij de schoolvakken die in het Engels worden aangeboden de onderwijsvorm CLIL in. CLIL is de afkorting van “Content and Language Integrated Learning”. CLIL is een moderne benadering van het onderwijs. Het baseert zich op het idee dat elke leerkracht in feite een taalleerkracht is. Het belang van het Engels als internationale taal neemt nog steeds toe. Daarom zijn de vaardigheden die men in een CLIL-klas ontwikkelt relevanter dan ooit. Een succesvolle CLIL-les zou de volgende elementen moeten bevatten: 1. communicatie: de taal leren gebruiken; 2. cognitie: denken en begrijpen; 3. content (inhoud): ontwikkeling van kennis, vaardigheden en inzicht; 4. cultuur: bewustzijn van zichzelf en burgerschap. Leerlingen worden binnen het TVWO uitgedaagd om een open blik naar Europa en de wereld om zich heen te ontwikkelen. Om dat te waarborgen heeft EIO (Europese en Internationale Oriëntatie ) een vaste plaats binnen het reguliere lesrooster. EIO is geïntegreerd binnen vakoverstijgende projecten én het komt terug in opdrachten bij vaklessen (zie verder pagina 6)
4
2.1 Versterkt Taalonderwijs binnen Het Schoter Het Schoter geeft vorm aan versterkt taalonderwijs door middel van de opbouw van de Engelse taal binnen de verschillende lessen en door het regelmatig ontvangen van native speakers in verschillende lessen. 2.1.1 Opbouw van de Engelse taal binnen de lessen Het verwerven, beheersen en aanwenden van een taal gebeurt niet in één stap. Het is nuttig hierbij verschillende vaardigheden te onderscheiden. Zo zijn er receptieve tegenover productieve, schriftelijke en mondelinge vaardigheden. Passieve vaardigheden als lezen en luisteren vragen aandacht en kennis van de leerling, eisen echter nog geen trefzekerheid in het actief aanwenden van de taal zoals schrijven en spreken dat doen. Schriftelijke vaardigheden als lezen en schrijven kan de leerling veelal op eigen tempo inzetten, terwijl luisteren en spreken juist vereisen dat de leerling zijn gesprekspartner volgt. Hoewel alle vier de vaardigheden – lezen, luisteren, schrijven en spreken – vanaf het begin een belangrijke rol spelen in de vaklessen, heeft de school ervoor gekozen om in ieder van de eerste drie leerjaren wisselende accenten te leggen. Daarbij wordt een organische groei van kennis en vaardigheid bij de leerlingen nagestreefd die aansluit bij de vereiste competenties van het CAE examen dat aan het einde van jaar vier plaats vindt. In de programma’s per vak (gebundeld in de PTO’s, zie daarvoor website www.schoter.nl) is te zien hoe per vak accenten worden gelegd op de bovengenoemde vaardigheden.
2.1.2 Native English binnen de lessen In elke klas wordt minimaal vijf keer per jaar een Native Speaker uitgenodigd door de vakdocent (zie ook de bijlage. ‘Doorlopende leerlijn EIO’, blz. 19, 20 en 22). Native speakers verzorgen op uitnodiging van de betreffende vakdocent lezingen. Deze lezingen worden aangeboden naast de reguliere lessen TVWO Engels. Door verschillende native speakers (op workshop-basis) aan Het Schoter te verbinden kan op een actieve, ongedwongen manier extra Engels worden aangeboden. Daarbij vergroot Het Schoter haar contacten met haar (internationale) omgeving.
5
2.2 EIO - Europese en internationale oriëntatie EIO staat voor Europese en Internationale Oriëntatie, een term die door het Europees Platform in het leven is geroepen. TTO-onderwijs heeft tot doel leerlingen beter te laten anticiperen op de hedendaagse internationalisering. Om dit te bereiken richten we ons binnen het TTO-onderwijs op zowel taalverwerving als - even belangrijk - EIO. EIO is op Het Schoter op twee verschillende manieren in het lesprogramma verwerkt. 1. EIO komt terug binnen de vaklessen door middel van projecten; 2. EIO komt terug bij vakoverstijgende projecten.
2.2.1 EIO binnen de vaklessen Binnen de vaklessen zijn verschillende EIO lessen en projecten ontwikkeld die verspreid over het jaar worden uitgevoerd. Deze verschillende EIO lessen zijn volgens de EIO format ontwikkeld. Op deze manier willen wij continuïteit en herkenbaarheid stimuleren. Er is een doorlopende leerlijn EIO gemaakt voor klas 1, 2, en 3. Voor voorbeelden hiervan zie bijlage 1. 2.2.2 EIO middels vakoverstijgende projecten Elk leerjaar TVWO kent een project. In de brugklas wordt er gewerkt aan het Newcastle project en aan het Europa project. In de tweede klas wordt er naast het London project een vakoverstijgend project Duinen aangeboden door de vakken biologie en aardrijkskunde. In de derde klas wordt er aan een project gewerkt bij de vakken aardrijkskunde, geschiedenis en economie. Het thema van dit project is Afrika.
2.3 Excursies en uitwisselingen De EIO projecten hangen samen met excursies en uitwissingen naar het buitenland. Elk leerjaar kent een eigen excursie of uitwisseling met het buitenland: 1. het eerste leerjaar gaat twee dagen naar Newcastle (schoolbezoek partnerschool in Newcastle); 2. het tweede leerjaar gaat naar Londen (schoolbezoek in de ochtend en in de middag cultureel programma); 3. het derde leerjaar gaat op excursie naar Polen (uitwisseling met Poolse studenten, waarbij de Poolse studenten ook een tegenbezoek van een week aan onze school brengen); 4. het vierde leerjaar gaat weer een week naar Londen en volgt daar een week de lessen en het schoolprogramma van de gastschool (HAKA of HAHA. Londen); 5. in het vijfde leerjaar gaan alle leerlingen (per het schooljaar 2014-2015) zelfstandig op een internationale stage. Dit is een buitenland stage die de leerling zelf in overleg
6
met zijn mentor organiseert. Deze stage maakt deel uit van het Senior College programma.
2.4 TVWO in de bovenbouw Bij het opstarten van TVWO heeft Het Schoter zich aanvankelijk gericht op de onderbouw. Het tweetalig onderwijs werd afgesloten na het 3e leerjaar met het Junior College certificate. In de loop der jaren bleek dat er van de kant van zowel leerlingen als school de behoefte was aan voortzetting in de bovenbouw van tweetalig onderwijs. Leerlingen die in de onderbouw tweetalig onderwijs hebben gevolgd, zijn taalkundig extra uitgedaagd. Aan die extra uitdaging komt een einde op het moment dat leerlingen in klas 4 weer gaan deelnemen aan het reguliere Nederlandstalige vwo-programma. Ook is er behoefte bij docenten en leerlingen om de opgebouwde kennisvoorsprong met het vak Engels in de bovenbouw verder uit te bouwen. Het Schoter heeft de ambitie om op termijn ook de certificering Senior College te verkrijgen. Op pilotbasis is met ingang van het schooljaar 2012 – 2013 gestart met het geven van een goede invulling aan het Senior College programma. Dit programma verschilt op een belangrijke punt van het programma in de onderbouw: leerlingen volgen hun CSE-vakken (de vakken waarin ze ook mee moeten doen aan het landelijk centraal eindexamen) vanaf klas 4 TVWO in het Nederlands. Dit vanwege het eenvoudige feit dat de examens ook in het Nederlands worden afgenomen. Uit ervaring blijkt dat de leerlingen moeite hebben om weer om te schakelen naar de Nederlandse terminologie en, als je de CSE-vakken te lang in het Engels blijft aanbieden, minder succesvol op het eindexamen zijn. Dat is uiteraard niet de bedoeling! Hoe wordt wel invulling gegeven aan het bovenbouw TVWO-programma: de niet CSE-vakken (de zogenaamde ‘kleine’ vakken die alleen met een schoolexamen worden afgesloten) zoals maatschappijleer en CKV worden in het Engels gegeven en getoetst; voor het vak Engels starten de leerlingen1 met het IB-programma (academisch Engelse taalprogramma). Dit houdt in: o een pre-IB programma in klas 4-tvwo en een IB-programma in 5- en 6-tvwo. De officiële aanvraag voor deelname aan het IB-programma is in september 2014 ingediend bij het Europees Platform; o een door de leerling zelf te regelen internationale stage, te weten in klas 5. Deze stage moet aan een aantal specifieke voorwaarden voldoen. Leerlingen die gemiddeld een “8” staan voor de vakken die ze volgen, krijgen hiervoor ook verlof onder schooltijd; Leerlingen die deze norm niet halen, doen de volledige stage in een van de schoolvakanties. 1
De leerlingen doen dit in het schooljaar 2014-2015 voor het eerst op pilotbasis.
7
o het profielwerkstuk wordt in 6-tvwo in het Engels geschreven.
8
3
RANDVOORWAARDEN
Randvoorwaarden om TVWO-leerlingen uit te kunnen dagen en actief te kunnen betrekken bij hun eigen leerproces zijn: Een eigen TVWO-team met gemotiveerde en gedreven TVWO-docenten, scholing van docenten en vak ontwikkeling
3.1 TVWO-team Het TVWO-team vormt sinds 1 augustus 2014 een apart team binnen Het Schoter. Het team bestaat uit gemotiveerde en gedreven docenten die gecertificeerd zijn voor hun lesgevende taak binnen de TVWO-afdeling (of die daar momenteel voor studeren). Op Het Schoter worden de vakken aardrijkskunde, biologie, CKV, drama, economie, geschiedenis, lichamelijke opvoeding, maatschappijleer, natuurkunde en wiskunde in het Engels aangeboden Het TVWO-team wordt aangestuurd door de teamleider TVWO. De teamleider wordt bij de dagelijkse werkzaamheden (o.a. leerlingzaken) en het ontwikkelen van nieuwe onderwijsprogramma’s ondersteund door een coördinator.
3.2 Scholing van docenten Het spreekt voor zich dat de scholing van de docenten een basisvoorwaarde is voor goed onderwijs. Schoolbreed richt de scholing op Het Schoter zich op het onderwijskundige principe van ‘Het Volledig Leerproces’. Docenten maken hierbij in hun lessen heel bewust gebruik van verschillende stappen die er allemaal aan bij dragen dat leerlingen zoveel mogelijk kunnen leren. De docent begint altijd met een oriëntatie op het leren; hierbij wordt de voorkennis van de leerlingen geactiveerd. Samen met de leerlingen maakt de docent vervolgens inzichtelijk wat de leerlingen (moeten) gaan leren. Op deze manier weten leerlingen precies wat er van hen verwacht wordt. Op basis van de nabespreking van de vorige toets kiest de leerling een leeraanpak. Aan het eind van de les wordt besproken wat de betreffende les heeft opgeleverd. Doordat de docent activerende werkvormen toepast in de les, is de leerling tijdens het uitvoeren van de leeractiviteit heel actief en wordt er echt geleerd. Voor TTO-docenten is er binnen onze school ook nog een aanbod van TTO-gerichte opleidingen. Deze richten zich op zowel de eigen (Engelse) taalverwerving als de Engelse taaldidactiek binnen het eigen vak. De opleidingen worden verzorgd door de eigen docenten Engels, maar ook in samenwerking met een collega TTO-school (binnen het eigen schoolbestuur).
9
Het Schoter leidt alle docenten die werkzaam zijn in de TVWO-afdeling op voor de vereiste Cambridge certificering. Hiertoe zijn tot nu toe de volgende cursussen ingezet:
Cursus Cambridge Advanced onder leiding van eigen docent. Cursus Cambridge Proficiency onder leiding van eigen docent Aanvullende taaltraining voor gehele team in Engeland (Hilderstone, Twin UK) Deelname van TTO-docenten en docenten Engels aan zelf opgerichte Schoter English Bookclub Voor het CLIL- onderwijs heeft het volledige team in het schooljaar 2013-2014 een training gevolgd in Engeland bij Jeanet Streeter. In het kader van de ontwikkeling en implementatie van het IB-programma hebben de docenten Engels uit het TTO-team en de TTO-coördinator in 2013-2014 de IB-preliminary training (uitgevoerd door het Europees Platform) gevolgd.
Vanaf het schooljaar 2014-2015 staan jaarlijks de volgende trainingen gepland: CLIL, in company training voor alle docenten van het team TVWO FCE/CAE/CPE: (Dunamare Expertacademie); voor alle docenten die (een van) deze certificeringen nog niet hebben IB-workshops for new teachers (Europees Platform); voor de docenten Engels die met het IB-programma werken IB-workshop for IB Coördinators. (Europees Platform); voor de teamleider TVWO.
3.3 Tweetalig onderwijs vak ontwikkeling Het Schoter neemt binnen het landelijk netwerk-TTO deel aan de door het Europees Platform georganiseerde netwerk bijeenkomsten. Doel van deze bijeenkomsten is het (bij)leren over TTO-onderwijs en het leren van elkaar. Het Europees Platform biedt tijdens de bijeenkomsten diverse TTO-vakgerichte workshops aan. Tevens is er tijdens de bijenkomsten ruimte voor het delen van good practices, het uitwisselen van ervaringen, het verstevigen van de relatie met collega TTO-scholen. Deelname hieraan gebeurt door de TVWOcoördinator en de teamleider TVWO. Door alle vakdocenten wordt jaarlijks deelgenomen aan de landelijke bijeenkomsten, eveneens georganiseerd door het Europees Platform. In het kader van de scholing van docenten en de ontwikkeling van het IB-traject, is er veelvuldig overleg met twee collega-scholen in de regio. Dit zijn:
10
-
Haarlemmermeerlyceum, Hoofddorp: Overleg op maandelijkse basis over scholing docenten (overleg tussen teamleider TVWO en plv. rector Haarlemmermeerlyceum) Het Barlaeus Gymnasium Amsterdam, overleg op kwartaalbasis over invoering en implementatie van IB-programma (overleg tussen docenten Engels Barlaeus Gymnasium en docenten IB Engels Het Schoter).
11
4
ONTWIKKELINGEN EN ONTWIKKELPUNTEN
Op 24 april 2013 kreeg Het Schoter een collegiale her-visitatie van het Europees Platform. Na een dag van lesbezoeken, gesprekken met de schoolleiding, docenten, leerlingen en ouders kwam de visitatiecommissie met een beoordeling voor het TTO-onderwijs op Het Schoter. Op basis van de beoordeling en adviezen van het Europees Platform heeft Het Schoter vervolgens een aantal ontwikkelingen in gang gezet. Hieronder een overzicht van zowel de beoordeling als daaruit voortvloeiende acties.
4.1 Beoordeling visitatiecommissie Europees Platform: Positief oordeelde de commissie over: - het enthousiasme van het team, de leerlingen en de ouders; - de EIO-kennis van de leerlingen en de EIO-activiteiten in en buiten de les; - het gebruik van verschillende didactische werkvormen in de les; - de Engelstalige interacties in de les; - het invoeren van versterkt Engels voor alle leerlingen van Het Schoter. TVWO- en niet TVWO-leerlingen leren/profiteren hiermee wederzijds van elkaar. - het doeltaal-voertaal beleid bij de alle moderne vreemde talen (Versterkt Engels, Duits, Frans); - de scholing van de docenten. Op bovenstaande punten werd bij een eerder visitatiebezoek nog negatief gescoord. Nog niet positief beoordeelde de commissie in het algemeen ‘het zichtbaar maken’ van de afdeling TVWO op diverse gebieden, bijvoorbeeld: - de afdeling TVWO van het Schoter is niet voldoende zichtbaar naar buiten (PR); - in de school heeft het TVWO geen zichtbare plaats (foto’s, bewijs van certificering); - een actueel beleidsplan TVWO ontbreekt; - het is niet zichtbaar (aantoonbaar) dat leerlingen aan het eind van klas 3-TVWO een niveau van Engels hebben dat overeenkomt met B2 (ERK). Vooral dit laatste is zeer belangrijk; het is een onmiskenbare norm voor TTO-Junior Standard! Daarbovenop kwam de aanbeveling van de visitatiecommissie om het Senior College per direct op Het Schoter te gaan uitbouwen door: in klas 4-TVWO alle kleine vakken in het Engels aan te bieden (CKV/Maatschappijleer/ANW); in klas 4-TVWO een aparte lesgroep Engels te maken (dit voor optimale voorbereiding op CAE); vanaf klas 5-TVWO het IB-programma aan te bieden; in klas 6-TVWO leerlingen het profielwerkstuk in het Engels te laten schrijven.
12
4.2. Acties na visitatie Europees Platform Tijdens het visitatiebezoek werd duidelijk dat er binnen de TVWO-afdeling op Het Schoter ‘werk aan de winkel’ was. Tegelijkertijd realiseerden het tvwo-team en de schoolleiding zich dat niet alles per direct veranderd (c.q. verbeterd) kon worden. Op basis van de tussentijdse beoordeling van het Europees Platform heeft de schoolleiding in overleg met de TVWOcoördinator direct na het visitatiebezoek een actieplan met tijdpad gemaakt. De volgende punten zijn inmiddels opgepakt en afgerond. - ERK-niveau B-2 aantoonbaar gemaakt. B-2 toetsen (CITO) nu standaard opgenomen in PTO van 3-TVWO. Toetsen worden apart gedocumenteerd in TVWOleerlingenarchief. - Beleidsplan TVWO is vernieuwd. - Zichtbaar maken opbrengst lessen: leerling portfolio’s aangelegd met overzichtelijke inhoudsopgave per vak. Docenten en mentoren vullen portfolio’s die jaarlijks worden geactualiseerd. - De werkgroep PR van Het Schoter heeft actief ingezet op de werving van TVWO: o TVWO heeft eigen plaats binnen groep-8 middagen o tijdens het schooljaar 2013-2014 organiseerde de werkgroep de Schoter Academy voor groep-7 en groep-8 leerlingen van de basisscholen in ZuidKennemerland (4 woensdagmiddagen workshops in het Engels). Vanaf het schooljaar 2014-2015 staan de volgende wervingsactiviteiten gepland. 1. Gastlessen Engels voor groep-8 leerlingen van de basisscholen in Zuid-Kennemerland. Deze lessen worden gegeven door 4e jaars TVWO leerlingen van Het Schoter. Leerlingen worden daarbij begeleid door docent Engels 4-TVWO (januari 2015). 2. High-tea voor belangstellenden (februari 2015). 3. Eigen TVWO-informatiebrochure voor leerlingen uit groep 7 en 8. Deze worden persoonlijk door wervingsteam uitgereikt op de scholen.
13
5
EN NU VERDER, DE AMBITIES VOOR HET TVWO OP HET SCHOTER.
Het Schoter is trots op een TVWO-afdeling waar met zoveel enthousiasme wordt gewerkt aan het verbeteren, consolideren en ontwikkelen van Engelstalig vwo-onderwijs. Tijdens het laatste visitatiebezoek van het Europees Platform werd ook duidelijk dat het noodzakelijk is om voortdurend te blijven werken aan de kwaliteit van het huidige Junior College. De daarvoor benodigde acties zijn inmiddels al fors ingezet (zie daarvoor blz. 13). Maar deze verbeterslag zal ook in het komend schooljaar verder doorgezet moeten worden. Daarbovenop heeft Het Schoter de ambitie om op den duur een volwaardig Senior College te kunnen bieden. De acties die daarvoor nodig zijn, zijn deels al uitgevoerd in de afgelopen schooljaren. Voor de komende schooljaren gaat onze school door met het optimaliseren van het Junior College en de ontwikkeling van het Senior College. Daarvoor zijn de onderstaande acties geformuleerd. Deze lijst zal op basis van tussentijdse evaluaties, nieuwe ervaringen binnen de afdeling TVWO en daaruit voortkomend voortschrijdend inzicht zichzelf ‘along the way’ aanvullen. Ten tijde van dit schrijven is hij dus nog niet compleet. Bovendien staat de afdeling niet op zich: ook in de toekomst blijft de TVWO-afdeling van Het Schoter aansluiten bij eventuele onderwijskundige ontwikkelingen (en daaruit voortvloeiende acties) die de totale vwo-afdeling en de gehele school betreffen.
5.1 Schooljaar 2014-2015 Opbrengsten leerlingen - uitstroomgegevens in kaart brengen (niveau Engels en Nederlands significant hoger dan bij niet TVWO-leerlingen?). Hoe: rapportages via Magister Verantwoordelijk: Coördinator Onderwijs - Niveau Engels leerlingen eind 3-tvwo: niveau Engels voor de competenties Lezen, Schrijven, Luisteren en Spreken op B-2 niveau: - Hoe: afname erkende B-2 toetsen (CITO, Anglia, deelname aan Junior Speaking Contest). Resultaat als cijfer op het eindrapport. - Verantwoordelijk: docent Engels klas 3-TVWO - Portfolio’s leerlingen: up to date houden zodat EIO-leerlijn goed zichtbaar is. - Hoe: vullen en bijhouden van portfolio’s op basis van voorschriften volgens inhoudsopgaven - Verantwoordelijk: alle vakdocenten voor eigen vak (teamleider TVWO checkt aan einde van elke rapportperiode)
14
Ontwikkeling Senior College - -Vak maatschappijleer in het Engels (blijven) aanbieden - Hoe: scholing huidige docent Maatschappijleer (CAE) - Verantwoordelijk: teamleider TVWO - Ontwikkeling pre-IB-programma (klas 4-TVWO): - Hoe: - 1. door pilot in klas 4-tvwo als onderdeel van lesprogramma Engels (wie: IB-docent Engels 4-TVWO), gedurende gehele schooljaar 2014-2015. - 2. door scholing IB-docenten Engels bij Europees Platform, meerdaagse training in januari 2015. - 3. Door gesprekken tussen teamleider TVWO en medewerker Europees Platform (feedback op inhoud programma, feedback op toetsing, feedback op resultaten), startgesprek begin schooljaar 2014-2015, maandelijkse opvolging per mail en/of in persoonlijk gesprek.. -
-
Ontwikkeling IB-programma (klas 5-TVWO): Hoe: 1.door pilot in klas 5-tvwo als onderdeel van lesprogramma Engels Verantwoordelijk: IB-docent 4-TVWO, gedurende gehele schooljaar 2014-2015. 2. Door scholing IB-docenten bij Europees Platform, meerdaagse training in januari 2015 3. Door gesprekken tussen teamleider TVWO en medewerker Europees Platform (feedback op inhoud programma, feedback op toetsing, feedback op resultaten), startgesprek begin schooljaar 2014-2015, maandelijkse opvolging per mail Officiële aanvraag doen bij Europees Platform voor aanbieden IB-programma Hoe: aanmelding doen/ schrijven en verstrekken van alle benodigde documentatie Verantwoordelijk: Teamleider TVWO Deadline: 1 april 2015 IB-programma in de school en buiten de school bekend maken Hoe: communicatie naar leerlingen, docenten en ouders over ontwikkelingen en voortgang (via teambijeenkomsten, klankbordgroep, ouderavond, Schoter X-press) Verantwoordelijk: teamleider TVWO Wanneer: vanaf start schooljaar 2014 tot en met einde wervingsperiode, maart 2015)
Scholing docenten - Nascholing CLIL voor docenten - Hoe: trainer in de school halen voor hulp bij verdere implementatie CLIL-onderwijs - Verantwoordelijk: teamleider TVWO - Wanneer: gedurende schooljaar 2014-2015 - CLIL een vast plaats in de lessen geven - Hoe: Docenten ontwerpen (meer) CLIL lessen voor hun eigen vak
15
-
Verantwoordelijk: TVWO-docenten onderling samen met docenten Engels. Wanneer: tijden teambijeenkomsten (maandelijks) vast onderdeel: werken aan CLIL ontwikkeling voor eigen lessen. Cambridge-scholing nieuwe docenten team-TVWO Hoe: Intern (door eigen docenten Engels) extern (via expertacademie) Verantwoordelijk: nieuwe docenten TVWO Wanneer einde schooljaar 2014-2015 scholing afgerond met examen.
TVWO meer zichtbaar maken in en buiten de school - TVWO in de school zichtbaar maken - Hoe: meer TVWO-materiaal zichtbaar in de school (landkaarten/affiches/fotocollages TVWO-reizen op zichtbare plek in de school hangen), eigen lokaal inrichten, TVWO duidelijker plaats op website, meer gebruik maken van social media, media meer inzetten bij TVWO-activiteiten.. - Wie: werkgroep interne PR TVWO - Verantwoordelijk: Teamleider TVWO - Wanneer: gedurende hele schooljaar 2014-2015 - Meer werven met TVWO richting basisscholen (leerlingen en ouders) - Hoe: gastlessen laten geven door leerlingen van TVWO-afdeling aan leerlingen van groep 7/8 op de basisschool. - Wie: - 1. Sectie Engels schrijft instructie voor lesopzet en lesdoelen en beoordelingsmodel - 2.leerlingen van klas 4-TVWO bereiden lessen voor volgens lesinstructie - 3. Leerlingen leggen contact met eigen basisschool of met door teamleider aangegeven basisschool - 4. Leerlingen verzorgen lessen - 5. Docent 4-TVWO geeft beoordeling (op basis van eigen observatie en observatie basisschoolleerkrachten) Verantwoordelijk voor totaal (werving/zichtbaarheid TVWO Het Schoter): Teamleider TVWO Wanneer: ontwikkeling programma, oktober/november 2014, instructie aan leerlingen en contact leggen met basisscholen: december 2014. Lessen op basisscholen: januari 2015.
5.2 Schooljaar 2015-2016 Verdere ontwikkeling Junior College - Elke TVW-docent regelt minimaal 1 native speaker per jaar voor zijn vak uit. Hoe: Elke vakdocent neemt in jaarplanning van zijn/haar mentorlessen één dag met gastlessen van native speaker op. Docent regelt via eigen vak-netwerk native speaker
16
Verantwoordelijk: alle TVWO-vakdocenten voor eigen vak
-
EIO-excursies herzien Hoe: huidige contact met partnerscholen verstevigen en/of nieuwe (langdurige) samenwerking aangaan met andere partnerschool(scholen); programma aanpassen en nog steviger plaats geven in curriculum. Wie: werkgroep TVWO-excursies Verantwoordelijk: teamleider TVWO
Uitbouwen Senior College - Organiseren buitenlandstage voor leerlingen 5-TVWO - Hoe: - 1. Teamleider stelt criteria op voor inhoud stage - 2. Leerling zoekt stage adres en formuleert eigen inhoud en doel van stage - 3. Leerling organiseert en financiert stage, in overleg met mentor - 4. Leerling koppelt na stage schriftelijk en mondeling (presentatie) terug aan mentor - Verantwoordelijk: leerling 5-TVWO Leerlingen schrijven hun profielwerkstuk in het Engels Hoe: onderwerp kiezen dat aansluit bij vakgebied van een van de TVWO—docenten. Begeleiding en beoordeling gebeurt door TVWO-docent of combinatie vakdocent (niet TVWO) en docent Engels Verantwoordelijk: leerling en begeleidende docent - Pilot-IB programma wordt verder ontwikkeld en aangeboden in klas 6-TVWO - Hoe: - 1.door opnemen van IB-programma in bestaande PTA-Engels klas 6-TVWO Verantwoordelijk: IB-docenten Engels - 2.door pilot in klas 6-tvwo als onderdeel van lesprogramma Engels Verantwoordelijk: IB-docenten Engels - 3. Door scholing IB-docenten bij Europees Platform - Verantwoordelijk: IB-docenten Engels - Overgang van mentoraat van klas 4- t/m 6-vwo in het Engels Hoe: 1.Mentorprogramma 4-6-TVWO wordt in het Engels geschreven/vertaald wie: TVWO-docenten Engels 2. Teamleider TVWO selecteert in overleg met teamleider vwo voor mentoraat 4-6TVWO docent uit TVWO-team Wie: Teamleider TVWO in overleg met teamleider vwo Verantwoordelijk voor implementatie: Teamleider TVWO Verantwoordelijk voor uitvoering: mentoren TVWO
17
6 6.1
Bijlagen Doorlopende leerlijn EIO – klas 1 TTO 2014 -2015
Omschrijving Klassieke oudheid (Grieken en Romeinen)
Vak GS
Staatvorming in de middeleeuwen Europese cultuur in de middeleeuwen Bevolking (o.a. opbouw, spreiding, groei, immigratie en emigratie, bevolkingspolitiek) Klimaat (over de hele wereld) Europa (o.a. landschap, klimaat, bevolkingsdichtheid, rijk en arm, culturen). Hierbij voeren de leerlingen een project uit waarbij per tweetal twee Europese landen op verschillende aspecten worden onderzocht en vergeleken Culturen (o.a. koloniën, cultuurbehoud en –verlies, classificatie over de wereld, aanpassing, cultuurverschillen en overeenkomsten binnen Nederland, multiculturele samenleving, Nederlandse emigratie naar V.S., Australië etc.) Cultureel buurt interview
GS GS AK
EIO 1.1.1 1.1.3 1.1.1 1.1.1 1.1.2
AK AK
1.1.2 1.1.2 2.2.3
AK
1.1.2
AK
1.1.2 1.1.3 2.1.1 2.1.3 A.1.3 2.2.3 1.1.2
Toerisme (o.a. project: waar en hoe brengen de mensen in jouw AK straat de vakantie door of ontwerp je eigen droomreis) Topografie Europa AK Excursie New Castele (1 dag in New Castle EIO - interviews boot & New Castle - sightseeing: presentaties “places of interest”
1.1.1 2.1.1 2.1.3 A.1.1 A.1.2 A.1.3
- verslag bezoek New Castle Schoter Christmass
EIO
A.1.1
Native Speakers (≥ 5 per jaar)
EIO
2.1.1 2.1.3 A.1.1 A.1.3
18
Sport Clinics (minimaal 2) Beeldcompositie schilderkunst
a.d.h.v.
LO klassiekers
uit
de
Europese Drama
Doorlopende leerlijn EIO – klas 2 TTO 2014 -2015 Omschrijving Gouden eeuw
Vak GS
Industriële revolutie in Engeland
GS
Franse revolutie en Napoleon
GS
Rijk en Arm (o.a. koopkracht, NI per hoofd van de bevolking, UN Human development index, sociale en regionale ongelijkheid, globalisering, betalingsbalans, Nederland als toegangspoort van Europa) Steden (o.a. verstedelijking, metropolen, agglomeraties, Randstad, Vinex, moeilijkheden in Nederlandse steden, stedelijke netwerken in Europa) Draagkracht aarde (o.a. draagkracht aarde, vergelijking draagkracht Canada en Egypte, ecosystemen, vervuiling, ecologische voetstap, broeikaseffect, duurzame oplossingen) Excursie Londen
AK
1.1.2 2.1.3 1.1.1 1.1.2
1.2.3 2.2.3 1.2.3 2.2.3 1.2.3 2.2.3 1.2.2 1.2.3
AK
1.2.1 1.2.3
AK
1.2.1 1.2.3
EIO 2.2.1 2.2.2? 2.2.3 3.2.1 3.2.3
- theatre performance - “Jack the Ripper” tour - visit partnerschool HAKA “a day in the life of an English student” - Geography project together with HAKA students - tour & workshop in “The Globe” - interview Shepherd’s Bush Market – “Melting Pot” - Presentation experiences interview Shepherd’s Bush Native speakers (≥ 5 per jaar)
19
EIO
2.2.3 3.2.1 3.2.3
Phileas Fogg Shakespeare Sport Clinics
EIO LO
Schoter Christmas – Theme Christmas in foreign countries
EIO
Topografie Frankrijk en de Verenigde Staten
AK
Doorlopende leerlijn EIO – klas 3 TTO 2014 -2015 Omschrijving WO I & interbellum, fascisme, democratie, WO II
Vak GS
Koude oorlog & Europese intergratie
GS
Nederlandse Geschiedenis 20e eeuw Noord versus Zuid (o.a. toerisme, relaties, millennium doelen, effect globalisering, (oneerlijke) handel, rijk en arm in Centraal Amerika en Afrika door vgl. Costa Rica en Nicaragua en Tunesië en Malawi, Nederlandse ontwikkelingshulp, rol Nederlandse zakenwereld) Water (o.a. te veel en te weinig wereldwijd) Stedenproject waarin leerlingen hun eigen stad ontwerpen en daarbij zoveel mogelijk partijen die in die stad wonen en werken, tevreden moeten zien te houden. Conflicten en oorlogen: (o.a. conflictgebieden, gevolgen gewapende conflicten, internationale interventie, Israëlisch/Palestijns conflict, Kaukasus, regionalisme, rol Nederland in conflicten) Afrika Praktische opdracht (combi. project AK/GS/EC)
GS AK
Uitwisseling Polen
EIO
voorbereidende activiteiten:
2.1.1 1.2.3 1.1.2 2.1.3 1.2.3 2.2.3 1.1.1
1.3.1 1.3.3 B.1.3 1.3.1 1.3.2 1.3.3 1.3.1 1.3.2 1.2.1 1.2.2
AK AK
AK
1.3.1
EIO
1.2.1 1.2.2 1.2.3
2.3.1 2.3.2 B.1.1 B.1.2 A.2.2
lidmaatschap EU Nederland & Polen
20
WO II m.b.t. Polen en Wroclaw (gs) Communisme, vakbeweging solidariteit, katholieke kerk (gs) topografie Polen (ak) “code of conduct” (mentorles) Native Polish presentation on cultural differences
programma Nederland: - kookwedstrijd (met uitwisselingsstudent een gerecht bereiden) - bezoek Molen “de Adriaan” - excursie duinen & bezoek informatiecentrum “de Zandwaaier” - rondleiding verzorgd door leerlingen in Haarlemse binnenstad - visit to Amsterdam - bowlen - presentation “shared passions” Programma Polen: diverse sportactiviteiten zoals zwemmen, kanoën, klimmen bergwandeling diverse lessen rondleiding verzorgd door leerlingen in de binnenstad van Wroclow Native speakers (≥ 5 per jaar) EIO Phileas Fogg Shakespeare EIO Schoter Christmas EIO Commedia dell Arte Drama Topografie Afrika
AK
21
1.2.3 Domein 1.2 1.1.1
6.2 lessentabel vaklessen in het Engels, 2014-2015 1-TVWO
2-TVWO
3-TVWO
4-TVWO
Arts
0
0
0
1
Biology
2
2
2
Drama
1
1
1
Economics
0
0
2
English
3
3
3
Geography
2
2
2
History
2
2
2
Mathematics
3
2
2
Physics+ Chemistry (=NaSk)
0
2
0
Physics
0
0
2
Physical Education
2
2
2
Social Science
0
0
0
Totaal lesuren
15
16
19
Totaal vakken:
7
8
9
Totaal lesuren. NL en EN
27.25
27.5
29
55%
58%
66%
13
14
15
54%
57%
60%
Percentage aantal lesuren in Engels (t.o.v. totaal) Totaal aantal vakken (EN en NL) Percentage aantal vakken in EN (t.o.v. totaal)
22
3
2
5-TVWO
4
6.3 Verklaring gebruikte afkortingen AK: CAE: CKV: CLIL: CPE: CSE: EIO: EN: FCE: GS: IB: LO: NaSk: PTA: PTO: TTO: TVWO:
Aardrijkskunde Cambridge Advanced Exam (Cambridge examen-2) Culturele en Kunstzinnige Vorming Content and Language Integrated Learning Cambridge Proficiency Exam (Cambridge examen-3) Centraal Schriftelijk Eindexamen Europese en Internationale Oriëntatie Engels First Certificate in English (Cambridge examen-1) Geschiedenis International Baccalaureate Lichamelijke Opvoeding Natuur- en Scheikunde Programma van Toetsing en Afsluiting Programma van Toetsing Onderbouw Tweetalig Onderwijs Tweetalig VWO
23
