Beheerplan Groen 2012 - 2015
Gemeente Voorschoten
Colofon Dit is een uitgave van de gemeente Voorschoten Afdeling: Ruimtelijk Beheer Auteurs: drs. ing. R.D. Pitlo en ing. P.J.L. Spiegeler Datum:
april 2012
Beheerplan Groen 2012 - 2015
Gemeente Voorschoten
Inhoud Colofon......................................................................................................................................................... 1
3.20 Adoptiegroen ................................................................................................................................................... 29 3.21 Halfverharding ................................................................................................................................................ 30
Inhoud.......................................................................................................................................................... 2
3.22 Banken ............................................................................................................................................................. 31 3.23 Afvalbakken..................................................................................................................................................... 32
1. Inleiding ................................................................................................................................................... 4
3.24 Fietsvoorzieningen .......................................................................................................................................... 33
1.1 Wettelijke kaders.................................................................................................................................................4
3.25 Overig beheer en onderhoud.......................................................................................................................... 34
1.2 Beleidsplannen en Leidraad Inrichting Openbare Ruimte .............................................................................4
3.25.1 Overige jaarlijkse onderhoudskosten ............................................................................................................................... 34 3.25.2 Structurele jaarlijkse beheerkosten .................................................................................................................................. 34
1.3 Beheerplan Groen................................................................................................................................................4
4. Vervanging en achterstallig onderhoud ...............................................................................................36 2. Kader ........................................................................................................................................................ 6 2.1 Wettelijke taken...................................................................................................................................................6 2.2 Gemeentelijk beleid .............................................................................................................................................6
4.1 Resultaten vorige beheerperiode ..................................................................................................................... 36 4.2 Jaarlijkse vervangingsinvestering ................................................................................................................... 36 4.4 Opgave 2012-2015 ............................................................................................................................................. 37
2.3 Gegevensbeheer ...................................................................................................................................................7 2.4 Scope .....................................................................................................................................................................7
5. Conclusie, financiële analyse en advies ................................................................................................40 5.1 Jaarlijks onderhoud beheerelementen ............................................................................................................ 40
3. Beheerelementen ..................................................................................................................................... 9 3.1 Bos.......................................................................................................................................................................10 3.2 Bomen .................................................................................................................................................................11 3.3 Bosplantsoen natuurlijk ....................................................................................................................................12 3.4 Bosplantsoen cultuurlijk ...................................................................................................................................13 3.5 Hakhout ..............................................................................................................................................................14 3.6 Heesters ..............................................................................................................................................................15 3.7 Halfheesters........................................................................................................................................................16
5.2 Achterstallig onderhoud, GSV en vervanging ................................................................................................ 40 5.3 Begroting 2012 - 2015 ....................................................................................................................................... 41 5.3.1 Jaarlijks onderhoud ............................................................................................................................................................ 41 5.3.2 Achterstallig onderhoud, GSV en vervangingsinvesteringen (budget/krediet) .................................................................. 41
5.4 Conclusie ............................................................................................................................................................ 41 5.5 Financieel advies jaarlijks onderhoud ............................................................................................................ 42 5.6 Financieel advies achterstallig onderhoud, vervangingen en GSV............................................................... 43 5.7 Aanbevelingen…………………………………………………………………………………………………44
3.8 Rozen ..................................................................................................................................................................17 3.9 Hagen ..................................................................................................................................................................18
6. Bijlagen ..................................................................................................................................................46
3.10 Vaste planten ...................................................................................................................................................19
6.1 Meetinstrumenten Beeldkwaliteitsplan Voorschoten .................................................................................... 46
3.11 Bol en knolgewassen ........................................................................................................................................20
6.2 Beschikbare financiële middelen ..................................................................................................................... 54
3.12 Wisselbeplanting..............................................................................................................................................21
6.3 Overzichtskaart Openbaar Groen gemeente Voorschoten ........................................................................... 55
3.13 Bloemrijk grasland ..........................................................................................................................................22 3.14 Bloemrijke wegbermen ...................................................................................................................................23
Literatuur ...................................................................................................................................................56
3.15 Bloemrijke overige extensieve bermen en taluds ..........................................................................................24 3.16 Bloemrijke droge oevers .................................................................................................................................25 3.17 Gazon intensief ................................................................................................................................................26 3.18 Gazon halfintensief ..........................................................................................................................................27 3.19 Speelveld gras ..................................................................................................................................................28 2
Hoofdstuk 1 Inleiding
3
Naast het beleidsplan bestaat ook de Leidraad Inrichting Openbare Ruimte (LIOR) en het Beeldkwaliteitsplan. In de
1. Inleiding
LIOR staan de uitgangspunten voor de inrichting van de openbare ruimte beschreven. Het Beeldkwaliteitsplan is
De gemeente Voorschoten draagt verantwoordelijkheid voor de openbare ruimte. Zij heeft zichzelf ten doel gesteld deze openbare ruimte schoon, heel en veilig te houden. Om dit te doen is voor de periode 2012 tot en met 2015 de buitenruimte integraal benaderd. Dit wordt gedaan aan de hand van beheerplannen. Elke vier jaar worden deze geactualiseerd. Voor de periode 2012 - 2015 is dit voor vijf werkvelden gedaan aan de hand van vijf beheerplannen. Gezamenlijk vormen zij het integrale beheerdocument. De werkvelden openbare verlichting en riolering/grondwater vallen hier buiten. Hiervoor zijn separaat beheerplannen geschreven. Respectievelijk het Masterplan OV en het Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan. In de beheerplannen is beschreven welke maatregelen voor onderhoud, reparatie, vervanging e.d. in de komende vier jaar worden uitgevoerd. Het beheerplan is daarmee de basis voor werkzaamheden aan de openbare ruimte. Het vormt ook de basis voor het contractenboek en bestekken bij aanbesteding. De beheerplannen vormen tevens de
een meetinstrument voor de gewenste kwaliteit van de openbare ruimte.
1.3 Beheerplan Groen In het voor u liggende Beheerplan Groen is vastgelegd hoe de gemeente haar groen en terreinmeubilair in de openbare ruimte beheert en onderhoudt. Tot het beheren behoren werkzaamheden zoals het opstellen van regels, streefbeelden, het monitoren en handhaven. Tot het onderhoud worden de inspecties en het onderhoud gerekend 9 Het beheerplan vormt de basis voor het vaststellen van budgetten, kredieten en voorzieningen. Dit beheerplan vormt de basis voor langdurige afspraken - over de werkprocessen - voor het beheer en onderhoud van de openbare ruimte. Het geeft niet alleen de beheerders, maar ook de uitvoerders en de burgers helderheid
basis voor de begroting.
over het te plegen niveau van onderhoud. Het doel is daarnaast te voorkomen dat tussentijdse inzichten, ad-hoc
Met de beheerplannen is het volgende bewerkstelligd:
Bovenal is het hoofddoel het verwezenlijken van de in het beleidsplan gestelde streefbeelden en bijpassende
afspraken en kortzichtig beheer gaat regeren. onderhoudsniveaus..
Vertaling van de beleidsvisie naar beheer en onderhoudsniveau
Inzicht in de kwantiteit en kwaliteit van de onderdelen van de openbare ruimte anno 2012
Inzicht in de benodigde financiële reserveringen
Voor de periode 2012 tot 2016 heeft de gemeente Voorschoten de volgende beheerplannen met bijbehorende beheerdisciplines opgesteld: Spelen
Water
Formele speelplekken Waterbodem Water en
Groen
Wegen
Reiniging
Openbaar groen
Wegen
Vegen
Terreinmeubilair
Civieltechnische
Zwerfafval
oevervegetatie
kunstwerken (bruggen)
Oeververdedigingen
Paden in parken
Onkruidbestrijding
Civieltechnische
Plaagdierbestrijding
Afvalcontainers (voor
kunstwerken (duikers,
huishoudelijk afval)
steigers, stuwen, syfons)
1.1 Wettelijke kaders De gemeente moet voor de openbare ruimte voldoen aan een aantal wettelijke kaders. In elk beheerplan wordt beschreven aan welke wettelijke taken en kaders de gemeente moet voldoen.
1.2 Beleidsplannen en Leidraad Inrichting Openbare Ruimte In de gemeente Voorschoten vormen de beleidsplannen het strategische niveau. In hiërarchie staan zij boven de
In dit beheerplan wordt antwoord gegeven op vier vragen: 1.
Welke beheerelementen worden door de gemeente beheerd
2.
Hoe onderhoudt de gemeente de beheerelementen in de periode 2012 tot 2016
3.
Welke visie heeft de gemeente voor deze beheerelementen
4.
Welke financiering is benodigd om het gewenste onderhoud en de visies na te streven
Als leeswijzer is per hoofdstuk een korte toelichting gegeven
H2 Kaders: Allereerst staan in dit hoofdstuk de wettelijke kaders en beleidskaders beschreven H3 Beheerelementen: In dit hoofdstuk staan per beheerelement de definities, huidige staat, het doel en de visie, het jaarlijks onderhoud en de benodigde vervangingsinvestering beschreven.
H4 Vervanging en achterstallig onderhoud In dit hoofdstuk wordt terug gekeken naar de behaalde resultaten uit de vorige beheerperiode. Daarnaast worden onder andere de opgave voor het wegwerken van achterstallig onderhoud, de actiepunten uit de Groenstructuurvisie, structurele vervanging en lopende projecten benoemd en financieel gewaardeerd.
H5 Conclusie, financiële analyse en adviezen Hierin wordt geconcludeerd welke bedragen begroot moeten worden voor het onderhoud, het achterstallig onderhoud, gewenste acties uit het Groenstructuurplan en de afschrijving in de beheerperiode 2012 – 2016. Dit is afgezet tegen de beschikbare middelen. Uiteindelijk worden adviezen gegeven voor de periode 2012-2015.
beheerplannen. In deze beleidsplannen is de visie over de openbare ruimte voor een langere periode beschreven. Met een beheerplan wordt een vertaalslag gemaakt van strategisch niveau naar tactisch niveau. In de vijf beheerplannen is naast het tactische niveau ook een directe relatie gelegd met het operationele niveau. Dit komt voort uit een vraag van zowel de beheerders als het Uitvoerend Bedrijf. Met het toevoegen van de operationele laag wordt niet alleen duidelijk welke specifieke doelen en visies worden nagestreefd. Juist de wijze waarop het onderhoud moet worden uitgevoerd wordt concreet beschreven. Dit vormt een basis voor de opdrachtverlening en aanbesteding naar het Uitvoerend Bedrijf en indirect naar een aannemer. De vijf beheerplannen kennen hierdoor zowel elementen uit het tactische als het operationele niveau. Het daarmee een basis voor de vastlegging van het jaarlijks onderhoud in het contractenboek met het Uitvoerend bedrijf. Daarnaast is het een hoofdmiddel om de kwaliteit te bewaken.
4
Hoofdstuk 2 Kader
5
2. Kader Het kader voor groenbeheer wordt onder andere gevormd door wettelijke taken, rijksbeleid, provinciaal beleid, waterschapsbeleid en gemeentelijk beleid. In de Groenstructuurvisie van de gemeente wordt hier specifiek op in gegaan. In dit beheerplan worden enkele specifieke kaders nader beschreven.
2.1 Wettelijke taken
Algemene Plaatselijke Verordening (APV) De gemeente Voorschoten heeft in haar APV regels opgenomen voor de afstand van bomen tot erfgrenzen. Ook staat in de APV welke bomen niet zondermeer gekapt mogen worden. Hierbij bestaat een verwijzing naar de Lijst beschermwaardige bomen. Structuurvisie 2005-2020 In de gemeentelijke structuurvisie staat een visie op hoofdlijnen beschreven voor het groen in de gemeente.
Wettelijke zorgplicht veiligheid
Groenstructuurvisie
De gemeente Voorschoten kent een zorgplicht voor het behoud van een veilige omgeving. Dit is beschreven in het
In de Groenstructuurvisie zijn de visies uit de gemeentelijke structuurvisie specifiek voor het openbaar groen
burgerlijk wetboek. De gemeente kent als boomeigenaar deze plicht bijvoorbeeld voor bomen. De eigenaar moet
beschreven. De Groenstructuurvisie vormt de basis voor dit beheerplan. Voor het beheer is de gemeente (m.u.v. de
voorkomen dat schade optreedt die voorzien had kunnen worden 8. Hierdoor is de gemeente verplicht om haar
oevers) opgedeeld in drie kwaliteitszones.
bomen regelmatig te controleren. Hiermee worden eventuele risico‟s geïnventariseerd De inspecties kunnen leiden tot eventueel onderhoud. De inspecties zijn met name van belang in geval van onverwachte schade. De gemeente
A. Hoogwaardig, conform CROW standaard A
kan hiermee aantonen dat zij inspecties en onderhoud heeft uitgevoerd. Dit beperkt enerzijds het risico op schade.
B.
Anderzijds kan hierdoor de schuldaansprakelijkheid van de gemeente worden weerlegd. Het inspecteren van de
C. Natuurlijk
Basis, conform CROW standaard B
bomen is zo een vorm van risicobeheersing. Het onderhoud van de oeverbegroeiingen is opgedeeld in drie typen Wettelijke zorgplicht Flora en Fauna
A. Gecultiveerd
Met de invoering van de Flora en Faunawet geldt voor de gemeente een wettelijke zorgplicht voor flora en fauna.
B.
De wet is van toepassing wanneer sprake is van een leefgebied voor inheemse planten en diersoorten. De wet is
C. Natuurlijk
Woonomgeving
bedoeld om verstoring door ruimtelijke maatregelen te voorkomen. In het geval van het voornemen tot verstoring kan het voorkomen dat vooraf een ontheffing moet worden aangevraagd. Zodra de gemeente een goedgekeurde
Coalitieakkoord ONS Voorschoten en VVD De Voorschotense maat: durf te kiezen
gedragscode heeft geldt voor een groot aantal soorten flora en fauna automatisch een ontheffing. Mits de
Het coalitieprogramma vormt een kader voor het nemen van keuzes voor het beheer. Voor het beheerplan Groen is
werkzaamheden volgens de gedragscode worden uitgevoerd.
het op pagina 9 het volgende beschreven:
Boswet
“Groene gemeente De gemeente moet groen blijven, dus geen grote nieuwbouwwijken en geen verdere inbreidingen meer. De grenzen aan de groei zijn bereikt. Het college inventariseert welke oude afspraken er nog zijn die eventueel zouden moeten worden gerealiseerd (bijvoorbeeld Starrenburg III, Landgoed Bijdorp). Waar bouwplannen nu al in voorbereiding zijn, willen wij een goede balans tussen openbaar groen, laag- en hoogbouw. Bij nieuwbouw wordt rekening gehouden met specifieke doelgroepen, zoals senioren, jonge starters en mensen met een functiebeperking.”
Beplantingen buiten de bebouwde kom van minimaal 10 are of 20 bomen worden beschermd door middel van de boswet. De Boswet heeft als doel het in stand houden en uitbreiden van het Nederlandse areaal. Hieronder valt o.a. een herplantplicht. Voor dunning op bospercelen geldt geen meldplicht 3. Niet al het groen valt onder de boswet. Zo zijn boomsoorten als de Linde, paardenkastanje, Italiaanse populier en Treurwilg hiervan uitgezonderd. Dit geldt eveneens voor eenrijige beplantingen van populier en wilg, langs landbouwgronden. Ook geldt dit voor boomgaarden en kwekerijen 8. Wet Milieubeheer In het kader van de wet milieubeheer bestaat een verplichting wanneer gebruik wordt gemaakt van bestrijdingsmiddelen. Dit omvat het verplicht informeren van omwonenden of voorbijgangers. In Voorschoten wordt slechts incidenteel gebruik gemaakt van bestrijdingsmiddelen. Dit gebeurd alleen in geval van bestrijding van ziekten en plagen.
2.2 Gemeentelijk beleid De beleidsplannen van de gemeente staan in hiërarchie boven het beheerplan. In deze plannen zijn visies voor het groen bepaald. In dit beheerplan staat aangegeven hoe voor de periode 2012 tot 2016 het groen wordt beheerd om de voorgestelde visies te behouden of te realiseren. Dit beheerplan vormt zo het kader voor het onderhoud. Het vormt daarmee de basis voor het jaarlijks op te stellen contractenboek met het uitvoerend bedrijf.
“Beheer en onderhoud openbare ruimte De kwaliteit van de openbare ruimte moet beter: deze moet goed onderhouden zijn. Het onderhoud van bestrating en groenvoorziening wordt jaarlijks door middel van een schouw in kaart gebracht en in jaarplannen opgenomen. Hierbij worden de wijkbewoners betrokken. De nadruk bij de beplanting ligt op gevarieerde aanplant met nadruk op vaste, resistente en onkruidwerende, vlakdekkende soorten. Dat betekent: geen wilde bermen meer. Waar mogelijk kunnen wijkverenigingen het groen in de wijken adopteren en kan voor de aanleg en het onderhoud van groen langs de wegen, in het bijzonder de rotondes, gebruik gemaakt worden van particulier ondernemerschap en sponsoring. Vooral het centrumgebied, de stationsgebieden en de omgeving van scholen moeten schoon en veilig zijn. De toegankelijkheid van winkelgebied, voorzieningen, wegen en trottoirs wordt verbeterd door deze obstakelvrij te maken.” Beeldkwaliteitsplan Het beeldkwaliteitsplan van de gemeente Voorschoten is een meetinstrument voor het beheer. Hierin worden drie kwaliteitsniveaus (A,B,C) beschreven en visueel onderbouwd. In de volgende hoofdstukken wordt het gewenste doel en de visie per beheerelement beschreven. Het beeldkwaliteitsplan heeft hierbij gediend als hulpmiddel. In de 6
bijlagen zijn alle pagina‟s uit het beeldkwaliteitsplan voor het openbaar groen toegevoegd. Dit vormt een illustratie op de gebruikte landelijke systematiek van beheerniveaus. Gedragscode Flora en Fauna Tijdens het opstellen van dit beheerplan was de gedragscode nog in ontwikkeling. In de gedragscode wordt nauwkeurig beschreven hoe de gemeente in haar beheer omgaat met flora en fauna. Dit om aan de flora en faunawet te voldoen. De in de gedragscode op te nemen tabellen met werkperioden vormen een goed instrument voor een zorgvuldig beheer en onderhoud. Wanneer de gedragscode wordt vastgesteld zullen deze als bijlage voor het beheerplan dienen. Leidraad Inrichting Openbare Ruimte De Leidraad Inrichting Openbare Ruimte (LIOR) was in concept klaar bij het realiseren van dit beheerplan. In de LIOR staan alle eisen met betrekking tot de inrichting van de openbare ruimte beschreven. De opgenomen eisen voor groen zijn conform de Groenstructuurvisie en het beheerplan Groen.
2.3 Gegevensbeheer Voor het gemeentelijk groenbeheer wordt gebruik gemaakt van het gegevensprogramma BS8. Hierin staan de groenkaarten als de werkpakketten. Het is een van de belangrijkste hulpmiddelen voor de beheerder. Het up to date houden is een vereiste voor een zorgvuldig beheer.
2.4 Scope Dit Beheerplan Groen omvat de beheerelementen in de openbare ruimte die tot het groen behoren. In dit beheerplan is het beheer en onderhoud van de begraafplaats niet opgenomen. Voor de begraafplaats bestaat een eigen financieel kader en beheer. Ook het beheer van de kinderboerderij is niet in dit beheerplan beschreven. In vorige jaren werd het beheer van de speelruimte in het Beheerplan Groen opgenomen. Voor de beheerperiode 2012-2015 is hiervoor een eigen beheerplan opgesteld (zie Beheerplan Spelen). In het Beheerplan Groen is de personele inzet van de afdeling Ruimtelijk Beheer niet benoemd. In 2012 zijn twee beheerders actief op de vakgebieden Groen, Water, Spelen, Begraafplaats en Kinderboerderij.
7
Hoofdstuk 3 Beheerelementen
8
3. Beheerelementen Uitgangspunt beheer- en onderhoudsniveau
Definitie
Het merendeel van het door de gemeente te onderhouden
Voor elk beheerelement is beschreven welk groen hieronder valt. Bij elke definitie is een afbeelding geplaatst om
areaal groen is binnen het stedelijk gebied gelegen. Een
de definitie te visualiseren.
klein deel ligt in het buitengebied. In het beheer en onderhoud wordt gewerkt conform de gestelde
Huidige situatie
onderhoudsniveaus uit de Groenstructuurvisie. De
De oppervlakte van het beheerelement en de staat van onderhoud wordt hier beschreven. Wanneer dit bekend is
volgende verdeling is gemaakt (zie ook illustraties figuur
wordt ook de gemiddelde leeftijd weergegeven.
3.1):
Doel en Visie
Een hoogwaardig onderhoudsniveau (conform CROW A)
Hierin wordt de gewenste visie op het eindbeeld besproken. Het is een afgeleide en interpretatie van de gestelde
Dit onderhoudsniveau geldt voor het centrum, de entrees,
uitgangspunten in de Groenstructuurvisie.
het Burgemeester Berkhoutpark en het lint Veurseweg/Leidseweg. Het onderhoudsniveau is hier
Jaarlijks onderhoud
hoog en gericht op een verzorgd beeld.
Hier worden puntsgewijs de noodzakelijke onderhoudsmaatregelen genoemd. Het is opgedeeld in regulier en groot onderhoud. Regulier onderhoud is jaarlijks gelijk onderhoud. Het groot onderhoud wordt periodiek uitgevoerd. Dit
Een basisonderhoudsniveau (conform CROW B)
is als gefaseerd onderhoud opgenomen zodat jaarlijks een gelijk bedrag wordt gebruikt.
Het groen in de woonwijken wordt op basisniveau
De waarden zijn overzichtelijk in een tabel weergegeven. Daarbij zijn de kosten per m2 en het aantal minuten aan
onderhouden. Het is een onderhoudsniveau wat resulteert
werk berekend. De kosten bestaan uit de kosten voor manuren (uitgangspunt €45), materieel en materiaal. Het
in een redelijk verzorgd beeld zonder dat sprake is van
resulteert in een totaalprijs voor het onderhoud. Ook geeft het inzicht in het te besteden aantal manuren per
onveilige situaties.
activiteit.
Een natuurlijk onderhoudsniveau
In deze paragraaf worden ook de inspectiemomenten beschreven. Alle onderhoudsmaatregelen zijn erop gericht
Dit geldt voor het buitengebied, bos, bosplantsoen en
het gewenste eindbeeld te realiseren. Specifieke aandachtspunten worden hierbij beschreven.
natuurlijke oevers. Het onderhoud is hier extensief en gericht op ecologie.
Vervanging Hier worden een aantal kenmerken weergegeven: Er wordt gebruik gemaakt van de volgende gegevens:
Het areaal onderhoud op niveau A is vergeleken met het onderhoud op niveau B relatief klein. Voor het beheerplan
Omlooptijd
is het omslachtig en onoverzichtelijk om deze niveaus op
De gemiddelde technische levensduur van het groen wordt de omlooptijd genoemd. Deze is gebaseerd op
te splitsen in onderhoud en kosten. Het uitgangspunt voor
ervaringscijfers en literatuurgegevens.
de beschrijving van de werkzaamheden en kosten worden zo op onderhoudsniveau CROW B beschreven. Het
Huidige oppervlakte
natuurlijk onderhoudsniveau is wel gespecificeerd omdat
De huidige oppervlakte is bepaald via het gemeentelijk beheersysteem BS8. De peildatum is 1 januari 2012
dit betrekking heeft op gehele beheerelementen (bijvoorbeeld bosplantsoen natuurlijk of droge bloemrijke
Prijs aanleg per m2
oevers).
De prijs voor aanleg per m2 is een nieuwwaarde. Dit vormt de basis voor afschrijving. Het prijspeil is 1 januari 2012. De prijs aanleg per m2 is gebaseerd op de huidige marktprijzen.
Beschrijving per beheerelement In een ideale situatie wordt voor elk groenvlak in de
Jaarlijkse afschrijving
gemeente een eindbeeld bepaald. Op dit eindbeeld wordt
De afschrijving is per beheerelement weergegeven. Het is de prijs aanleg per m2 gedeeld door de omlooptijd van
het beheer afgestemd. Voor de totale oppervlakte te
het beheerelement
onderhouden openbaar groen in de gemeente is dit een onwerkbare opgave. Om tot een werkbaar beheermodel te komen is het groen in de gemeente opgedeeld in beheerelementen. De gemeente kent 24 beheerelementen. Voor elk beheerelement wordt in de volgende paragraven het door de gemeente uit te voeren beheer en onderhoud
Totaal jaarlijkse afschrijving
Figuur 3.1 Drie onderhoudsniveau‟s Bron: GSV p35
De totaal jaarlijkse afschrijving geeft weer welk bedrag jaarlijks op het beheeronderdeel wordt afgeschreven. Het betreft de oppervlakte (in m2) van het beheerelement anno 2012 vermenigvuldigd met de afschrijving per m2. Dit berdrag is tevens het bedrag wat jaarlijks geïnvesteerd wordt in vervanging van het beheerelement.
beschreven. Dit wordt gedaan aan de hand van de volgende kenmerken: 9
3.1 Bos Definitie Er is sprake van een bos wanneer een bosgemeenschap volledig
Bos werkpakket jaarlijks onderhoud
ontwikkeld is en al honderden jaren bestaat1. Voor dit beheerplan wordt het beheerelement Bos getypeerd als een aansluitend gebied van minimaal 0,5ha met inheemse bomen en boomvormers. Hieronder staat een vegetatie van heesters, stinsenplanten of kruidachtige onderbeplanting. Aan de randen van het bos is sprake van een overgang via een mantel met bosplantsoen en een zoom met ruigtekruiden. Huidige situatie In de gemeente Voorschoten wordt een deel van park Ter Wadding beheerd als bosgebied. Het bosgebied omvat hier 1,2 hectare. In dit bosgebied was in de voorgaande beheerperiode sprake van achterstallig onderhoud. Een deel van het achterstallig onderhoud is weggewerkt. In 2011 heeft hier gedeeltelijk groot onderhoud plaatsgevonden. Er zijn bijvoorbeeld dunningen uitgevoerd. Ook zijn op enkele delen onderbeplantingen en stinsenplanten aangebracht. In het najaar van 2011 heeft een VTA-controle plaatsgevonden waarna enkele risicobomen zijn verwijderd. Het bos moet nog op diverse onderdelen vernieuwd worden om het recreatief en esthetisch aantrekkelijker te maken. Doel en Visie
Controle bos + controle iepziekte Snoeien + boomverzorging Verwijderen dood hout Verwerken snoeihout in houtwal Afzetten struikenlaag Selectief dunnen Bestrijding ongewenste soorten Uitmaaien bosvakken Maaien padranden Papier prikken Paden schoonblazen Rooien / opschonen bosvak Herplanten bosvak Doorplanten bosvak Watergeven jonge aanplant
Tijdnorm (min)
Tijdnorm per
1 75 125 90 60 350 45 120 37 1 31 250 150 45 50
100 m2 100 m2 100 m2 100 m2 100 m2 100 m2 100 m2 100 m2 100 m2 100 m2 100 m2 100 m2 100 m2 100 m2 100 m2
bewerking frequentie % per jaar
30% 3% 1% 4% 1% 2% 15% 2% 4% 40% 2% 1% 1% 2% 1%
Tijdnorm min/m2
1 1 1 1 1 1 1 3 2 10 2 1 1 1 3
TOTALEN
0,003 0,0225 0,0125 0,036 0,006 0,07 0,0675 0,072 0,0296 0,04 0,0124 0,025 0,015 0,009 0,015 0,4355
Prijs per m2
€€0,05 €0,28 €0,05 €0,01 €0,10 €0,10 €0,10 €0,03 €0,06 €0,01 €0,04 €0,07 €0,03 €0,02 €0,95
Het beschrijven van een doel en visie voor het bosgebied in Voorschoten kan gespecificeerd worden op Ter Wadding. In de Groenstructuurvisie is het streefbeeld voor Ter Wadding als volgt verwoord (Van Loon e.a., 2009 p
Totaal jaarlijks onderhoud
30): “Een klein wandelbos met een landgoedkarakter, dat beschutting biedt bij weer en wind. De entrees sluiten
goed aan op de omgeving en het is duidelijk wanneer men Ter Wadding binnengaat. De zichtlijn over het water is herkenbaar en legt een relatie met het huis. Het bos is structuurrijk met plaatselijk accenten van stinsenbegroeiing. Verder heeft het een bosachtig, wat ruig karakter, zonder dat het overwoekerd is door bramen en brandnetels. De paden zijn goed begaanbaar.” Jaarlijks onderhoud In de tabel staat het jaarlijkse onderhoud beschreven wat voor het beheerelement bos wordt uitgevoerd. Het betreft
Hoeveelheid Eenheidsprijs in m2
BOS
Hoeveelheid Omlooptijd in in m2 jaren
11.438 euro nodig (prijspeil 2012).
-
Dunnen: bij voorkeur staken van snelgroeiende soorten zoals esdoorn, essen. Verder altijd uitheemse soorten
€0,95
€11.438
Totaal afschrijving voor de jaarlijkse vervanging
zowel het reguliere als het groot onderhoud. De kosten per m2 zijn €0,95. In totaal is voor het jaarlijks onderhoud
Aandachtspunten onderhoud:
12040
Kosten per jaar
BOS
12040
80
Gemiddelde vervanging per jaar
151
Eenhei dsprijs
Afschrijving per jaar
€20,00
€3.010
zoals Amerikaanse vogelkers Amerikaanse esdoorn. Plekken creëren met variatie. Lichtval mag in de boskern voorkomen om eentonigheid te voorkomen. Her en der mag in deze zone dood hout voorkomen. -
Eens in de tien jaar worden soorten gekapt. Dit moet gericht zijn op het vrijzetten van andere boomsoorten.
Vervanging Een bosgebied kent een eigen ontwikkeling en regeneratievermogen. In principe hoeft weinig in deze ontwikkeling te worden ingegrepen. Ter Wadding kent naast ecologische doelstellingen echter ook recreatieve, en esthetische doelstellingen (Landgoedfunctie). Het herstellen van structuren, het investeren in nieuwe beplantingen en het renoveren van delen van het bos behoort dan ook gedaan te worden. De termijn waarop vervanging plaatsvindt is echter lang. De gemiddelde leeftijd voordat vervanging van onderdelen plaatsvindt is gesteld op 80 jaar. De jaarlijkse afschrijving op het bos is daarmee €3.010 (prijspeil 2012). 10
3.2 Bomen Definitie
Een boom is een houtachtige beplanting met stam en wortels. Een boom wordt geplant als solitair, rij, laan of groep. Bomen bestaan in soorten en maten. Er is sprake van een zestal groepsoorten: Boom in verharding, Boom in gazon, Boom in beplanting, Vormboom, Leiboom, Knotboom Bomen worden ook op grootte ingedeeld. Hierin hanteert de gemeente de volgende verdeling ste
1 grootte: hoogte: > 12,00 m; kroondiameter: > 8,00 m; kroonprojectie: > 115,00 m2
Totaal jaarlijks onderhoud Hoeveelheid in m2/m1/st.
BOMEN
2 grootte: hoogte: > 6,00 < 12,00 m; kroondiameter; > 4,00 > 8,00 m; kroonprojectie: > 65,00 m2 de
10828 €
22,39
Kosten per jaar
€
242.439
Totaal afschrijving voor de jaarlijkse vervanging
de
3 grootte: hoogte: < 6,00 m; kroondiameter; < 4,00 m; kroonprojectie; > 20,00 m2
Eenheidsprijs
BOMEN
Hoeveelheid in m2/m1/st.
Omlooptijd in jaren
10828
40
Afschrijving per jaar
€
121.508
Huidige situatie De gemeente Voorschoten heeft 10.828 bomen in beheer. Op diverse plekken is sprake van wortelopdruk. Er bestaat momenteel geen achterstand in de snoeiwerkzaamheden. Wel bestaat een achterstand in de noodzakelijke vervanging van bomen en boomstructuren. Doel en Visie Bomen moeten op een voor hen geschikte standplaats staan. Bomen mogen geen gevaarlijke situaties veroorzaken. Enige hinder door wortelopdruk o.i.d. mag bestaan. Het is van belang dat een boom een hoge belevingswaarde brengt. Stamschade en de achteruitgang in de vitaliteit mogen maximaal 20% bedragen Knotbomen hebben takken niet dikker dan 15cm. (Bomen langs wegen moeten voldoen aan de minimale doorrijhoogte van 4,20 meter. Daarbij is de takvrije hoogte maximaal een derde van de totale hoogte in de eindsituatie. Solitaire bomen in beplantingen hoeven geen takvrije zone te hebben2
7.
Jaarlijks onderhoud Jaarlijks onderhoud aan bomen is noodzakelijk om te voorkomen dat een onveilige situatie ontstaat. De gemeente voert jaarlijks onderhoud en inspectie uit en voldoet hiermee aan haar wettelijke zorgplicht. Het jaarlijks onderhoud is uitgebreid beschreven in het beheerplan Bomen. Dit beheerplan heeft naar verwachting medio 2012 zijn definitieve vorm. Voor het specifieke onderhoud wordt naar dit beheerplan verwezen. De benodigde financiële middelen voor jaarlijks onderhoud en vervanging zijn wel in dit beheerplan Groen 2011-2015 opgenomen. Voor het jaarlijks onderhoud aan bomen is €242.439 nodig. Dit is per boom een bedrag van €22,39. De VTA wordt eens per drie jaar uitgevoerd voor de particuliere bomen op de beschermwaardige bomenlijst Vervanging Wanneer nieuwe bomen worden aangeplant dan voldoen deze minimaal aan de volgende eisen: • Bomen van de 1e grootte: 3 maal verplant, stamomvang 20-25 cm • Bomen van de 2e grootte: 3 maal verplant, stamomvang 18-20 cm • Bomen van de 3e grootte: 3 maal verplant, stamomvang 18-20 cm Jaarlijks is een bedrag van €121.508 nodig voor het uitvoeren van structurele vervangingen.
11
3.3 Bosplantsoen natuurlijk Definitie (Boer en Schils, 1993;193 typeren bosplantsoen als: “een
Bosplantsoen natuurlijk werkpakket jaarlijks onderhoud
verzamelnaam voor de aangeplante bosachtige elementen (inclusief de kruidengroei) die grotendeels bestaat uit inheemse houtige soorten”). Bosplantsoen natuur onderscheidt zich van bosplantsoen cultuur wanneer er meer ruimte is voor ecologie. De opbouw bestaat
Tijdnorm (min)
Voorschoten. Dit bosplantsoen mag zich spontaan ontwikkelen. Het onderhoud is gericht op regelmatige
Dunnen bosplantsoen Zomersnoei/randen Afvoer snoeihout Onkruid maaien met bosmaaier Inboeten Papier prikken Randen schoonmaken
verjonging waardoor een duurzaam stuk groen ontstaat. Van achterstallig onderhoud is hier weinig sprake.
TOTALEN
met name uit bomen en heesters hoger dan 1,50. Er is een opbouw aanwezig van mantel, zoom en onderbegroeiing. De beplanting bestaat uit inheems en gebiedseigen materiaal. Het onderhoud is hier minder intensief dan bij Bosplantsoen cultuurlijk het geval is. Huidige situatie Er is 107.754 m2 bosplantsoen natuurlijk. Een groot deel is hiervan gelegen in de groene zomen rondom
Doel en Visie Door variatie in het landschap ontstaat een ideale situatie voor flora en fauna. Idealiter is hier sprake van een
look. In de mantel bevindt zich struweel. Hiertoe behoren soorten als sleedoorn, hondsroos, meidoorn, kornoelje
bosplantsoen te creëren. Zo kunnen er inhammen bestaan, plekken met meer licht etcetera
BOSPLANTSOEN NATUURLIJK
Het beheer van de horizontale laag verschilt. Voor het onderhoud wordt onderscheidt gemaakt tussen de ruigtezone, de mantelzone en de boszone.
-
Zoom 1x per jaar maaien. Gewas op 10cm hoogte afmaaien, 20% laten staan in „overhoekjes‟
-
Mantel 1x per 7 jaar afzetten van een groep aanplant. Altijd 20% van deze groep laten staan.
-
Alleen selectief snoeien en kappen. Gefaseerd werken, kleinschalig werken heeft de voorkeur
-
Bij grotere stukken bosplantsoen is het mogelijk een houtril aan te brengen. Dit moet in overleg met de
Prijs per m2
100 m2 100 m2 100 m2
25% 50% 10%
1 1 1
0,165 0,1 0,025
€0,14 €0,09 €0,05
22 200 1 75
100 m2 100 m2 100 m2 100 m2
25% 2% 100% 20%
1 1 1 1
0,055 0,04 0,01 0,15
€0,05 €0,09 €0,03 €0,11
0,545
€0,56
107754
€0,56
Kosten per jaar
€60.342
Totaal afschrijving voor de jaarlijkse vervanging
Jaarlijks onderhoud
Aandachtspunten voor het onderhoud zijn:
Tijdnorm min/m2
66 20 25
Hoeveelheid Eenheidsprijs in m2
zoom naar mantel naar kern. In de zoom staan verschillende kruiden zoals brandnetel, dovenetel en look zonder
ontwikkelde boomlaag, struiklaag en kruidlaag1. Het doel is variatie in de vorm en gelaagdheid van het
bewerking frequentie % per jaar
Totaal jaarlijks onderhoud
goede horizontale opbouw van het bosplantsoen. Deze horizontale opbouw kenmerkt zich als een overgang van
etc. In de kern bevindt zich het bosgebied. Hier is een verticale opbouw waarneembaar. Het bestaat uit een goed
Tijdnorm per
BOSPLANTSOEN NATUURLIJK
Hoeveelheid in m2
Omlooptijd in jaren
107754
40
Gemiddelde Eenheidsprijs vervanging per jaar
2694
€10,00
Afschrijving per jaar
€26.939
beheerder gebeuren. Vervanging Het bedrag van de jaarlijkse afschrijving is €26.939. Dit bedrag wordt ook jaarlijks geïnvesteerd in vervanging. Een aandachtspunt bij vervanging is het gebruik van inheems en gebiedseigen plantmateriaal. Daarnaast moet variatie worden aangebracht. De soorten kunnen ook worden uitgekozen op het overleven van soorten zoals vlinders en bijen in de natuur.
12
3.4 Bosplantsoen cultuurlijk Bosplantsoen cultuurlijk werkpakket jaarlijks onderhoud
Definitie Bosplantsoen cultuurlijk is gelijk aan bosplantsoen natuurlijk met het verschil dat geen sprake is van een opbouw van mantel naar zoom naar ruigte. Bosplantsoen cultuurlijk is gelegen langs paden en wegen. Hierdoor bestaat te weinig ruimte voor deze opbouw.
Doel en Visie
Dunnen bosplantsoen Zomersnoei / randen Afvoer snoeihout Schoffelen Onkruid maaien met bosmaaier Uitharken na maaien Inboeten Papier prikken Randen schoonmaken
Bosplanstoen cultuurlijk heeft zowel een sier- als een natuurwaarde. Het bevindt zich meer in de woongebieden
TOTALEN
Door deze ligging aan gebruikswegen is het onderhoud intensiever met name aan de randen. Huidige situatie Op diverse plekken in Voorschoten komt Bosplantsoen cultuurlijk voor. Met name in de woonwijken en in grotere plantvakken langs wegen. In totaal betreft het 57.071m2
Tijdnorm (min)
Tijdnorm per
bewerking %
frequentie per jaar
Tijdnorm min/m2
66 20 25 44 22 100 200 1 75
100 m2 100 m2 100 m2 100 m2 100 m2 100 m2 100 m2 100 m2 100 m2
25% 50% 10% 15% 10% 5% 2% 25% 20%
1 1 1 2 2 2 1 20 1
0,165 0,1 0,025 0,132 0,044 0,1 0,04 0,05 0,15 0,806
Prijs per m2
€0,14 €0,09 €0,05 €0,10 €0,04 €0,08 €0,09 €0,04 €0,11 €0,74
dan bosplantsoen natuurlijk. Het gewenste materiaal is inheems en gebiedseigen. Her er der mag variatie bestaan met uitheems materiaal. Variatie is van belang. Dit wordt onder andere gecreëerd door de soort beplantingen, maar ook in de structuur. Bosplantsoen is opgebouwd uit een mantel en kern. In de mantel is een strooisellaag kruidlaag en struiklaag. De mantel is ongeveer 2 tot 5 meter. Struiken staan in de eindfase zo‟n 5meter uit elkaar. In de kern
Totaal jaarlijks onderhoud
is een boomlaag, struiklaag en kruidlaag. De boomlaag is hoger en gaat naar de 6-15meter. De afstand van de bomen onderling is hier zo‟n 8 meter in de eindfase
Hoeveelheid Eenheidsprijs in m2
2 7.
Jaarlijks onderhoud Het jaarlijks onderhoud wordt uitgevoerd zoals in de tabel beschreven. De kostprijs hiervoor is 0,74 per m2.
BOSPLANTSOEN CULTUURLIJK
Geen takken tot 1 meter van de rand verharding en vanaf de weg of terreinmeubilair. Gevels, kastjes en nutsvoorzieningen moeten vrij zijn van beplanting. Vrijgekomen materialen moeten direct worden afgevoerd.
-
Bij dunnen wordt gefaseerd gewerkt. Houdt rekening dat nabij woningen en tuinen geen kaalslag plaatsvindt.
-
Dunnen in de kern mag eens in de twee jaar. Bij voorkeur staken van snelgroeiende soorten zoals esdoorn,
€0,74
€42.233
Totaal afschrijving voor de jaarlijkse vervanging
Aandachtspunten voor het onderhoud zijn: -
57071
Kosten per jaar
BOSPLANTSOEN CULTUURLIJK
Hoeveelheid in m2
Omlooptijd in jaren
57071
40
Gemiddelde Eenheidsprijs vervanging per jaar
1427
€12,50
Afschrijving per jaar
€17.835
essen. Verder altijd uitheemse soorten zoals Amerikaanse vogelkers en Amerikaanse esdoorn verwijderen. Vervanging Het jaarlijks benodigd bedrag voor vervanging is €17.835. Bij vervanging wordt zoveel mogelijk inheems plantmateriaal gebruikt.
13
3.5 Hakhout Definitie
Hakhout werkpakket jaarlijks onderhoud
Hakhout is een houtige begroeiing bestaande voornamelijk uit essen en elzen. De begroeiing wordt middels een vaste cyclus gefaseerd afgezet, waarna stobben opnieuw uitlopen 1.
aanwezigheid van stinsenbeplantingen en bloemrijke kruidenvegetatie.
Afzetten Opschonen na afzetten Zomersnoei / randen Afvoer snoeihout Papier prikken Onkruid maaien bosmaaier
Behalve op Landgoed Rosenburgh worden begroeiingen langs diverse watergangen binnen de gemeente als
TOTALEN
Huidige situatie Op Landgoed Rosenburgh wordt decennia lang de begroeiing langs „de lijst‟ onderhouden als hakhout. De afgelopen periode van ruim 10 jaar zijn ongewenste soorten niet of nauwelijks verwijderd. Hierdoor zijn veel esdoorn (niet inheems) tot boomvormers ontwikkeld. De onderbeplanting kenmerkt zich door de
Tijdnorm (min)
Tijdnorm per
bewerking frequentie % per jaar
Tijdnorm min/m2
540 72 94 25 1
100 m2 100 m2 100 m2 100 m2 100 m2
10% 10% 10% 20% 100%
1 1 1 1 4
0,54 0,072 0,094 0,05 0,04
€0,65 €0,05 €0,07 €0,14 €0,03
22
100 m2
10%
1
0,022
€0,02
0,818
Prijs per m2
€0,96
hakhout onderhouden.
Totaal jaarlijks onderhoud Doel en Visie
Hoeveelheid Eenheidsprijs in m2
Door houtige begroeiing van met name essen en elzen volgens een vaste cyclus en gefaseerd af te zetten wordt dit beplantingstype in stand gehouden. Deze beheersvorm zorgt ervoor dat verschillende milieus binnen de begroeiing (zon en schaduw) ontstaan. Dit heeft een gunstig effect op flora en fauna. De komende jaren wordt ingezet op het versterken van de hakhout begroeiingen, het terugdringen van esdoorns
HAKHOUT
34708
€0,96
Kosten per jaar
€33.320
en vogelkers, de ontwikkeling van stinsenbeplantngen en bloemrijke kruidenvegetatie. Jaarlijks onderhoud
Totaal afschrijving voor de jaarlijkse vervanging
Het jaarlijks onderhoud wordt uitgevoerd zoals in de tabel beschreven. De kostprijs is €0,96 per m2. Aandachtspunten voor het onderhoud zijn; -
Hoeveelheid in m2
Omlooptijd in jaren
34708
40
Verwijderen van niet gewenste soorten zoals onder andere esdoorn en wilde braam. Bij esdoorn na het afzetten gedurende het groeiseizoen meerdere malen nieuwe uitlopers verwijderen. Wilde braam met wortel en tak
HAKHOUT
Gemiddelde Eenheidsprijs vervanging per jaar
868
€7,00
Afschrijving per jaar
€6.074
verwijderen. -
uitmaaien (overhangende) bloemrijke kruidenvegatatie (50 cm breed) langs voetpaden
-
Eén keer per 5 jaar gefaseerd (50%) het hakhout afzetten op stobben (30 à 40 boven maaiveld). Maximaal 50 meter hakhout aaneengesloten afzetten. Bij een dubbele begroeiing van hakhout – zoals op Landgoed Rosenburgh - moet bij iedere fase één zijde van het hakhout niet afgezet worden.
-
Door ziekte, ouderdom of stormschade ontstaat er uitval van hakhoutstoven. Jaarlijkse vindt er inboet plaats.
-
Solitaire heesters of bomen zoals berken, eiken, meidoorns en hazelaars worden niet meegenomen in het hakhoutheer.
Vervanging Wanneer het jaarlijkse onderhoud wordt uitgevoerd hoeft het hakhout in principe niet vervangen te worden. Hierbij is het van essentieel belang dat niet gewenste soorten worden teruggedrongen. Om rekening te houden met eventuele grootschalige inboet door ziekten of plagen wordt wel op hakhout afgeschreven. Hierbij wordt een omlooptijd van 40 jaar aangehouden. Het jaarlijks bedrag voor vervanging is €6.074
14
3.6 Heesters Definitie Heesters, ofwel struiken zijn het gehele jaar boven de grond
Heesters werkpakket jaarlijks onderhoud
zichtbaar. Er zijn bladhoudende en bladverliezende soorten. Het zijn houtige gewassen met een lage vertakking. Over het algemeen worden ze maximaal 4 tot 5 meter. Heesters kunnen zowel inheems als uitheems plantgoed zijn. Enkele soorten die tot de
werken goed als afscheiding. Een maal per 6 jaar worden heesters teruggezet. Het doel is om een verzorgd „vol‟
Afzetten heesters Voorjaarschoonmaak Schoffelen Harken Wieden / uitrapen Zomersnoei / randen Afvoer snoeihout / vuil Inboeten Papier prikken Blad/vuil/puin ruimen / afvoeren Onderhoud kanten
beeld te tonen waarbinnen gefaseerd is gesnoeid. Maximaal 10% binnen een plantvak wijkt af van het eindbeeld.
TOTALEN
heesters horen zijn: Cotoneaster, Mahonia, Hamamelis,Lonicera, maar ook Forsythia en Cornus (handboek heesters Oudshoorn, 2005). Huidige situatie De gemeente heeft veel heestervakken in beheer. In totaal betreft dit 143.074 m2. Een deel van de heestervakken dient te worden gerenoveerd. Doel en Visie Afhankelijk van de gekozen soorten hebben heesters een hoge sierwaarde, zijn ze eenvoudig terug te snoeien en
Tijdnorm (min)
Tijdnorm per
300 100 44 37 100 20 25 200 1 34 6
100 m2 100 m2 100 m2 100 m2 100 m2 100 m2 100 m2 100 m2 100 m2 100 m2 100 m2
bewerking frequentie % per jaar
17% 80% 35% 35% 10% 15% 35% 4% 100% 50% 10%
1 1 6 3 3 1 1 1 26 2 2
Tijdnorm min/m2
0,51 0,8 0,924 0,3885 0,3 0,03 0,0875 0,08 0,26 0,34 0,012 3,732
Prijs per m2
€0,44 €0,60 €0,69 €0,29 €0,23 €0,03 €0,24 €0,30 €0,20 €0,33 €0,01 €3,36
Kleine plantvakken zijn voorzien van één plantsoort. Wanneer het plantvak groter is wordt gebruik gemaakt van meerdere soortengroepen. Bij de soortkeuze wordt gelet op het gebruik van opvallende kleurschakeringen en diverse perioden van bloei. Maximaal 20% van de beplantingen in het plantvak heeft een matige kwaliteit. Er is maximaal 20% onkruid aanwezig2
Totaal jaarlijks onderhoud
7.
Hoeveelheid Eenheidsprijs in m2
Kosten per jaar
Jaarlijks onderhoud Het jaarlijks onderhoud is schematisch weergegeven in de tabel. Aandachtspunten voor het onderhoud zijn: -
Het terugzetten van soorten gebeurd eens per 6 jaar.
-
Kleine plantvakken met heesters kunnen ineens worden teruggezet. Bij grotere plantvakken is het van belang
HEESTERS
143074
Hoeveelheid in
Omlooptijd in jaren
143074
25
aandachtspunt. Het uitgangspunt is om niet meer dan 33% per keer in deze plantvakken per keer terug te zetten.
€480.729
Totaal afschrijving voor de jaarlijkse vervanging
gefaseerd te werken. Hiermee wordt een kaalslag voorkomen. Met name nabij woningen en tuinen is dit een -
€3,36
HEESTERS
Gemiddelde Eenheidsprijs vervanging per jaar
5723
€15,00
Afschrijving per jaar
€85.844
Vervanging Bij aanplant wordt rekening gehouden met het toepassen van een doorloopbeveiliging op plaatsen waar het plantvak aan voetpaden is gelegen. Wanneer er bekende „olifantensporen‟ zijn kunnen deze worden gefaciliteerd. Jaarlijks wordt een bedrag van €85.844 geïnvesteerd in vervanging.
15
3.7 Halfheesters Definitie Halfheesters zijn heesters waarbij een regelmatigere verjongingssnoei
Halfheesters werkpakket jaarlijks onderhoud
plaatsvindt. In de regel om de drie jaar. Ze blijven dan ook lager dan de groep heesters. Gemiddeld worden ze maximaal 1,20m. Soorten die tot deze groep behoren zijn onder andere Hypericum en Spiraea. Huidige situatie In totaal is er 3.953 m2 aan halfheesters in de gemeente. De halfheesters kennen weinig achterstallig onderhoud. Doel en Visie Halfheesters hebben een belangrijke sierwaarde. Het gewenste beeld is een vol plantvak met prachtige bloeiperioden. Maximaal 10% van het plantvak hoeft hier niet aan te voldoen. Er wordt in kleine vakken één soort toegepast. In grotere vakken mag meer variëteit bestaan. Afwisseling met heesters en bomen is ook mogelijk. Takken mogen geen hinder vormen bij wegen, voet of verkeerspaden. Het onkruidpercentage is niet hoger dan 20%. Aan de kanten van de voet en fietspaden mag de eerste rand van 50cm niet meer dan 10% aan onkruid hebben staan
2 7.
Jaarlijks onderhoud
40.20.23.201 40.20.23.202 40.20.23.203 40.20.23.204 40.20.23.205 40.20.23.207 40.20.23.208 40.20.23.209 40.20.23.210 40.20.23.211 /afvoeren 40.20.23.212
Tijdnorm (min)
Tijdnorm per
300 100 44 37 100 20 25 200 1
100 m2 100 m2 100 m2 100 m2 100 m2 100 m2 100 m2 100 m2 100 m2
25% 80% 35% 35% 10% 15% 35% 4% 100%
1 1 6 3 3 1 1 1 26
0,75 0,8 0,924 0,3885 0,3 0,03 0,0875 0,08 0,26
€0,66 €0,60 €0,69 €0,29 €0,23 €0,03 €0,24 €0,30 €0,20
34 6
100 m2 100 m2
50% 10%
2 6
0,34 0,036
€0,33 €0,03
Afzetten halfheesters Voorjaarschoonmaak Schoffelen Harken Wieden / uitrapen Zomersnoei / randen Afvoer snoeihout / vuil Inboeten Papier prikken Blad/vuil ruimen Onderhoud kanten
bewerking frequentie % per jaar
Tijdnorm min/m2
TOTALEN
Prijs per m2
3,996
€3,60
Het onderhoud aan halfheesters is intensiever dan aan heesters. Dit komt door de eerdere verjongingssnoei. De werkzaamheden die worden uitgevoerd staan weergegeven in de tabel.
Totaal jaarlijks onderhoud
Vervanging
Hoeveelheid Eenheidsprijs in m2
Bij aanplant wordt rekening gehouden met het toepassen van een doorloopbeveiliging op plaatsen waar het plantvak aan voetpaden is gelegen. Wanneer er bekende „olifantensporen‟ zijn kunnen deze worden gefaciliteerd. Het jaarlijks benodigd bedrag voor vervanging is €2.372
HALFHEESTERS
3953
€3,60
Kosten per jaar
€14.231
Totaal afschrijving voor de jaarlijkse vervanging
HALFHEESTERS
Hoeveelheid in m2
Omlooptijd in jaren
3953
25
Gemiddelde Eenheidsprijs vervanging per jaar
158
€15,00
Afschrijving per jaar
€2.372
16
3.8 Rozen Definitie Rozenzijn heesters die een intensieve bewerking nodig hebben. Hierdoor zijn de kosten voor het onderhoud hoger.
Rozen werkpakket jaarlijks onderhoud
Daarom worden rozen als aparte groep behandeld. Rozen hebben een hoge sierwaarde en zijn er in verscheidene vormen en maten. Huidige situatie Vanwege de hoge bewerkingskosten zijn de afgelopen jaren veel rozenperken in de gemeente verdwenen. Rosa rugosa is wel nog op en aantal plekken vindbaar. Deze „wilde‟ roos valt echter onder de beheergroep heesters. In park Adegeest is een rosarium aanwezig. In totaal is er 2291 m2 aan rozen in de gemeente aanwezig. Doel en Visie Vanwege de hoge bewerkingskosten wordt het aantal rozenperken in de gemeente afgebouwd. Deze bevinden zich nog enkel op representatieve locaties. De rozenvakken moeten een zo lang mogelijke bloeiperiode hebben. Het plantvak heeft een hoge esthetische functie Er is minder dan 20% aan onkruid in het vak aanwezig. Aan de randen mag maximaal 10&% onkruid aanwezig te zijn. Een plantvak mag maximaal 20% kale plekken hebben. Maximaal 10% voldoet niet aan het gewenste eindbeeld
2 7.
Jaarlijks onderhoud Het jaarlijks onderhoud voor rozen is intensief. De werkzaamheden zijn beschreven in de tabel. Hiervoor is jaarlijks €21.879 nodig.
Tijdnorm (min)
Tijdnorm per
7 270 30 43 58 45 72 90 90 1 400
100 m2 100 m2 100 m2 100 m2 100 m2 100 m2 100 m2 100 m2 100 m2 100 m2 100 m2
Mesten anorganisch Snoeien Afvoer snoeihout Cultivateren Harken incl. uitrapen Schoffelen Uitrapen Uitknippen 1ste knip Uitknippen 2de knip Papier prikken Inboeten
goedkoper.
1 1 1 1 2 8 2 1 1 26 1
Tijdnorm min/m2
0,07 2,7 0,3 0,43 1,16 3,6 1,44 0,9 0,45 0,26 0,2 11,51
Prijs per m2
€0,60 €2,03 €0,58 €0,32 €0,87 €2,70 €1,08 €0,68 €0,34 €0,20 €0,15 €9,55
Totaal jaarlijks onderhoud Hoeveelheid Eenheidsprijs in m2
Vervanging van rozenvakken vindt gemiddeld plaats na 10 jaar. Op dat moment moet geïnvesteerd worden in onderzoeken of het groenvak met vaste planten kan worden aangeplant. Deze zijn in onderhoud en afschrijving
100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 50% 100% 5%
TOTALEN
Vervanging nieuwe aanleg. Hiervoor wordt jaarlijks €3.895 gereserveerd. Bij vervanging is het verstandig vooraf te
bewerking frequentie % per jaar
ROZEN
2291
€9,55
Kosten per jaar
€21.879,05
Totaal afschrijving voor de jaarlijkse vervanging
ROZEN
Hoeveelheid in m2
Omlooptijd in jaren
2291
10
Gemiddelde Eenheidsprijs vervanging per jaar
229
€17,00
Afschrijving per jaar
€3.895
17
3.9 Hagen Definitie Hagen zijn beplantingen die worden gebruikt om een afscheiding te
Hagen werkpakket jaarlijks onderhoud
vormen. Ze worden hierop jaarlijks onderhouden. In veel gebieden heeft de haag ook een ecologische functie gekregen. De haag bestaat er in een strakke en een losse variant. Hagen bestaan als bladverliezende en bladhoudende varianten. Regelmatig gebruikte haagsoorten zijn Carpinus, Fagus, Ligustrum en Acer. Huidige situatie De meest voorkomende variant is de strakke haag. Met de aanleg van de traverse en de oplevering van Krimwijk II heeft de gemeente vanaf 2012 meer hagen in beheer. In totaal betreft het 6.109 m1. Doel en Visie Het doel is een zoveel mogelijk gesloten haag te vormen. Daarbij dient voor elke haag de eindhoogte en breedte bekend te zijn. Hierop wordt de haag onderhouden. De maximale hoogte en breedte is afhankelijk van de doelstellingen voor de afscheiding. Het is voor een haag van belang dat gaten zo spoedig mogelijk worden opgevuld. Voor de strakke hagen geldt een onderhoud van twee maal per jaar snoeien. Dit moet op juiste wijze worden uitgevoerd. Jaarlijks onderhoud Hagen worden twee maal per jaar gesnoeid. De eerste maal wordt dit in juni-juli, gedaan. De tweede maal is in
Tijdnorm (min)
Tijdnorm per
131 171 12 3 1000
100 m1 100m1 100m1 100m2 100m1
Haag < 0,80m (1/3 totaal) Schoonmaken haagvoet Knippen 0-80 hoog Afvoer knipsel Papier prikken Inboeten
bewerking frequentie % per jaar
100% 100% 100% 100% 2%
3 2 2 2 1
Tijdnorm min/m2
3,93 3,42 0,24 0,06 0,2
TOTALEN
7,85
Haag > 0,80m (2/3 totaal) Schoonmaken haagvoet Knippen > 80 hoog met tractor Afvoer knipsel Papier prikken Inboeten
131 30 12 3 1000
100 m1 100m1 100m1 100m2 100m1
100% 100% 100% 100% 2%
3 2 2 2 1
3,93 0,6 0,24 0,06 0,2
TOTALEN
5,03
GEMIDDELDE TOTAALPRIJS PER M2
€6,71
€2,96 €0,93 €0,44 €0,05 €0,27 €4,65
Totaal jaarlijks onderhoud
Vervanging
Hoeveelheid Eenheidsprijs in m1
Bij aanplant wordt rekening gehouden met het toepassen van een doorloopbeveiliging op plaatsen waar het plantvak aan voetpaden is gelegen. Dit beschermt de jong aanplant. De gemiddelde aanplant is twee rijen van 5stuks per m1. Jaarlijks wordt hiervoor €1.995 voor gereserveerd.
€2,96 €2,99 €0,44 €0,05 €0,27
€5,31
september-oktober. Daarnaast worden de haagvoeten geschoffeld. Het precieze onderhoud is in de tabel weergegeven. Jaarlijks is hiervoor € 32.439 benodigd.
Prijs per m2
HAGEN
6109
€5,31
Kosten per jaar
€32.439
Totaal afschrijving voor de jaarlijkse vervanging Hoeveelheid Omlooptijd in jaren in m1
HAGEN
6109
50
Gemiddelde Eenheidsprijs Afschrijving vervanging per jaar per jaar
122
€16,00
€1.955
18
3.10 Vaste planten Definitie Vaste planten zijn kruidachtige vegetaties. Jaarlijks lopen ze in
Vaste planten werkpakket jaarlijks onderhoud
het voorjaar uit. In het najaar sterven ze af, waarna ze het volgende jaar weer uitlopen. Huidige situatie In totaal is er 3.395 m2 aan vaste planten binnen de gemeente. De meeste vaste planten borders bevinden zich in het centrum van de gemeente nabij het gemeentehuis. De overige vaste planten borders liggen in het Burgemeester Berkhoutpark, langs de Bertus van Akenlaan en langs de Leidseweg Noord. Zo‟n 90% van de vaste plantenborders zijn de afgelopen drie jaar aangelegd. Doel en Visie Het gewenste beeld is een gesloten border met een uitbundige bloei van april tot met oktober. Deze bloeiperiode kan worden verlengd door het gebruik van bloembollen tussen de vaste planten. In de periode dat er geen bloei is zorgen de afgestorven plantendelen – de zogenaamde skeletten – met name in combinatie met rijp voor een spectaculair beeld. In de borders kunnen solitaire bomen of heesters worden aangebracht. De vaste planten borders mogen op zichtlocaties geen negatieve invloed hebben op de verkeersveiligheid. De beplantingkeuze moet hierop afgestemd zijn. Van de border mag maximaal 5% niet voldoen aan het gewenste beeld. Er is nauwelijks snoeibehoefte en het onkruidpercentage in de border is niet hoger dan 5%. Vrijgekomen materialen moeten direct worden afgevoerd. Jaarlijks onderhoud Het jaarlijks onderhoud wordt uitgevoerd zoals in de tabel beschreven. De gemiddelde jaarlijkse kostprijs is €2,00per m2.
Jaar 1 Uitmaaien bosvakken Schoffelen (zolang plantvak niet gesloten) Wieden en schrepelen Watergeven jonge aanplant Papier prikken Blad/vuil/puin ruimen / afvoeren
Tijdnorm (min)
Tijdnorm per
120 45 170 50 1 34
100 m2 100 m2 100 m2 100 m2 100 m2 100 m2
bewerking frequentie % per jaar
2% 100% 65% 100% 100% 50%
3 4 4 3 26 2
TOTALEN
Tijdnorm min/m2
Prijs per m2
0,072 1,8 4,42 1,5 0,26 0,34
€0,10 €1,40 €3,31 €2,00 €0,20 €0,33
8,392
Jaar 2 Onkruid maaien met bosmaaier Blad/vuil/puin ruimen / afvoeren Verwerken organische mest Inboeten Wieden en schrepelen Papier prikken
22 34 54 400 170 1
100 m2 100 m2 100m2 100m2 100 m2 100 m2
100% 100% 100% 5% 10% 100%
1 1 1 1 8 13
TOTALEN
0,22 0,34 0,54 0,2 1,36 0,13
€0,20 €0,33 €1,06 €0,05 €1,01 €0,10
2,44
jaar 3-25 Onkruid maaien met bosmaaier Blad/vuil/puin ruimen / afvoeren Verwerken organische mest Wieden en schrepelen (op zicht) Papier prikken
Aandachtspunten voor het onderhoud zijn;
TOTALEN
-
Onderhoud aan vaste planten wordt uitgevoerd conform de „nieuwe methode‟ (zie tabel).
-
Voor het uitvoeren van onderhoud volgens de „nieuwe methode‟ is het een vereiste om het sortiment hierop af
GEMIDDELDE TOTAALPRIJS TOTAALPRIJS PER M2
22 34 54 170 1
100 m2 100 m2 100m2 100 m2 100 m2
100% 100% 100% 2% 100%
1 1 1 4 6
0,22 0,34 0,54 0,136 0,06 1,296
Hoeveelheid Eenheidsprijs in m2
Ten opzichte van voorgaande jaren is een trend ontstaan waarbij vaste beplanting op een andere wijze wordt beheerd. De „nieuwe methode‟ is een gecombineerde vorm van snel en extensief beheer gebaseerd op een spoedige eigen ontwikkeling van de plant. In vergelijking met de „oude werkmethode‟ is de nieuwe methode goedkoop te noemen. De nieuwe werkmethode ligt op het prijsniveau van €2,00 per m2. De oude methode lag al gauw boven de €10,00 per m2. De toepassing van vaste planten bij vervanging kan nu concurreren met de toepassing van heesters en halfheesters.
VASTE PLANTEN
vaste planten kunnen slecht tegen betreding. Bij aanplant wordt dan ook rekening gehouden met het toepassen van een doorloopbeveiliging op plaatsen waar het plantvak aan voetpaden is gelegen. Wanneer er bekende „olifantensporen‟ zijn kunnen deze worden gefaciliteerd. Jaarlijks wordt €3.395 voor de vervanging gereserveerd.
3395
Kosten per jaar
€2,00
€6.790
Totaal afschrijving voor de jaarlijkse vervanging
Bij het toepassen van vaste planten moet rekening worden gehouden met de gevoeligheid van de beplanting. De
VASTE PLANTEN
€1,74 €2,00
Totaal jaarlijks onderhoud
Vervanging
€2,65
€0,20 €0,33 €1,06 €0,10 €0,05
te stemmen. Het sortiment moet voldoen aan de volgende eisen: vroeg en veel bladmassa ontwikkelen, snel groeien en niet woekeren.
€7,34
Hoeveelheid in m2
Omlooptijd in jaren
Gemiddelde vervanging per jaar
Eenheidsprijs
Afschrijving per jaar
3395
25
136
€25,00
€3.395
19
3.11 Bol en knolgewassen Definitie
Bol en knolgewassen werkpakket jaarlijks onderhoud
Bol en knolgewassen zijn te onderscheiden als verwilderingsbollen, stinsenbollen en meerjarenbollen. Verwilderingsbollen zijn geplant in bloemrijke bermen. Ze hoeven niet uit de grond en bloeien elk jaar. Stinsenbollen zijn de bolgewassen van buitenplaatsen en oude parken. De meerjarenbollen zijn de „algemeen‟ voorkomende bollen die in het voorjaar, zomer of herfst tot bloei komen. Deze bevinden zich tussen de beplanting, als solitaire groepjes in bermen en als bollenvelden in gazons.
100 m2
100%
1
0,18
€0,14
7
100 m2
100%
1
0,07
€0,05
0,25
BOL en KNOLGEWASSEN
Prijs per m2
€0,19
4000
€0,19
Kosten per jaar
€760
Totaal afschrijving voor de jaarlijkse vervanging Hoeveelheid in m2
voor de stinsenmilieus van buitenplaatsen. Ze voegen al eeuwenlang een kwaliteit toe aan de identiteit van Voorschoten. Daarnaast verhogen ze de kwaliteit van het „algemene‟ groen in de gemeente. Deze kwaliteit mag voorjaarsbollen. Het doel is een zo lang mogelijke bloeiperiode van bolgewassen te creëren. Opdat er meer kleur in
18
Hoeveelheid Eenheidsprijs in m2
bolgewassen in de bebouwde kom wordt een relatie gelegd met de buitenplaatsen. Bolgewassen zijn kenmerkend
beter zichtbaar worden. De gazons en slootbermen kunnen visueel versterkt worden door de aanplant van
Tijdnorm min/m2
Totaal jaarlijks onderhoud
het beheersysteem gezet. Dit moet nog gebeuren. Uit een schouwinventarisatie blijken er 25 grotere plekken in de
De bolgewassen geven – met name in het voorjaar – een pracht aan kleur in het groen. Met de aanplant van
bewerking frequentie % per jaar
TOTALEN
In de gemeente komen weinig knolgewassen voor. Wel zijn er verschillende bolgewassen. Het oppervlak is niet in
Doel en Visie
Tijdnorm per
40.20.31.504 Afmaaien en ruimen 40.20.31.505 Anorganische bemesting
Huidige situatie
gemeente met bolgewassen te zijn. De totale oppervlakte wordt op 4000 m2 geschat.
Tijdnorm (min)
BOL en KNOLGEWASSEN
4000
Omlooptijd in Gemiddelde Eenheidsprijs jaren vervanging per jaar
20
200
€22,00
Afschrijving per jaar
€4.400
het groen ontstaat. Jaarlijks onderhoud Bolgewassen vergen weinig onderhoud (zie tabel). Per categorie is aangegeven of en welk onderhoud noodzakelijk is voor een optimale groei en bloei Verwilderingsbollen: Deze bollen behoeven na plaatsing verder geen onderhoud. Op veel plekken is dit ook ongewenst of in strijd met de gewenste ontwikkeling van andere soorten. Stinsenbollen: Ook stinsenbollen behoeven na plaatsing verder geen specifiek onderhoud. Vroeger werd wel de baggerspecie uit naastgelegen sloten over de velden met bollen heen gespreid. Dit zou op sommige plekken eens in de vijf jaar kunnen gebeuren. Meerjarenbollen: Voor meerjarenbollen tussen beplanting en als solitaire groepjes in bermen geldt in verband met „onbereikbaarheid‟ en „ een hoge arbeidsduur‟ geen nader onderhoud. Voor de bollenvelden in de gazons geldt extra onderhoud in de vorm van bemesting bij aanplant. Hierbij moet gebruik worden gemaakt van een langzaam werkende meststof. Deze bemesting moet jaarlijks in het najaar worden herhaald6. Voor de eerste maaibeurt moet de bol gelegenheid hebben gehad het loof te laten afsterven. Dit duurt ongeveer zes tot acht weken5. In de periode hierna zoekt de bol voeding om zich weer opnieuw te ontwikkelen. Vervanging Voor vervanging wordt jaarlijks €4.400 gereserveerd.
20
3.12 Wisselbeplanting Definitie Wisselbeplanting bestaat uit seizoensgebonden beplantingen. In
Wisselbeplanting (in bakken) werkpakket jaarlijks onderhoud
Voorschoten wordt onderscheid gemaakt in zomergoed en wintergoed met bloembollen. Huidige situatie De wisselbeplanting wordt jaarlijks aangebracht in plantenbakken, de zogenaamde schalen. Deze schalen staan met name in het centrum langs het lint en bij de entrees van Voorschoten. In totaal staan er 52 schalen met een oppervlakte van 1,75m2 per schaal. Daarnaast is er zo‟n 11m2 aan wisselbeplanting in groenvakken. De schalen hebben momenteel een hoge leeftijd (circa 20 jaar) en verkeren over het algemeen in redelijke staat. Doel en Visie De samenstelling van de soorten wisselbeplanting kenmerkt zich door de opvallende bloei. De aanwezigheid van wisselbeplanting geeft jaarrond een kleurrijk beeld aan de openbare ruimte. Bij de keuze van de bloembollen moet rekening worden gehouden dat rond 30 april
Tijdnorm (min)
Spitten mest Egaliseren Planten najaarsgoed Planten zomergoed Wieden en schrepelen Verwijderen uitgebloeide bloemen Water geven Rooien voorjaarsgoed Rooien zomergoed Verwerken organische mest Gronduitwisseling
Tijdnorm per
bewerking %
frequentie per jaar
Tijdnorm min/m2
100 m2 100 m2 100 m2 100 m2 100 m2 100 m2 100 m2 100 m2 100 m2 100 m2 100 m2
100% 100% 100% 100% 100% 50% 100% 100% 100% 100% 100%
1 2 1 1 6 3 3 1 1 1 1
2,7 0,68 2,5 6,4 10,2 0,9 1,8 2,1 3,15 0,54 5
270 34 250 640 170 60 60 210 315 54 500
TOTALEN
Prijs per m2
€2,03 €0,51 €19,80 €39,38 €7,65 €0,68 €1,35 €1,58 €2,36 €1,06 €10,00
35,97
€86,40
(Koninginnedag) oranje tulpen bloeien. De wisselbeplanting wordt wekelijks vrij gehouden van zwerf- en groenvuil. In droge perioden wordt de beplanting
Totaal jaarlijks onderhoud
voorzien van water, zodat het aanzien het gehele jaar representatief is.
Hoeveelheid Eenheidsprijs in stuks
Jaarlijks onderhoud Het jaarlijks onderhoud wordt uitgevoerd zoals in de tabel beschreven. De kostprijs is €86,40 per m2. Aandachtspunten voor het onderhoud zijn; -
108
€86,40
€9.331
De wisselbeplanting mag op zichtlocaties geen negatieve invloed hebben op de verkeersveiligheid. De beplantingkeuze moet hierop afgestemd zijn.
-
Wisselbeplanting
Kosten per jaar
Vrijgekomen materialen moeten direct worden afgevoerd.
Totaal afschrijving voor de jaarlijkse vervanging
Vervanging
Hoeveelheid in stuks
Omlooptijd in jaren
52
20
De beplantingen wordt twee keer per jaar vervangen. Dit is opgenomen in de reguliere onderhoudsbudget. Voor de schalen staat een omlooptijd van 20 jaar. Voor de vervanging van de schalen is een jaarlijks bedrag opgenomen
Wisselbeplanting (schalen)
Gemiddelde Eenheidsprijs vervanging per jaar
3
€450,00
Afschrijving per jaar
€1.170
van €1.170
21
3.13 Bloemrijk grasland Definitie Bloemrijk grasland betreft de grotere graslanden met een
Bloemrijk gras werkpakket jaarlijks onderhoud
kruidachtige begroeiing en een hoge soortenrijkdom.
Tijdnorm (min)
Huidige situatie In de gemeente is bloemrijk grasland te vinden op diverse plekken.
kruidensoorten voor een levendig, gekleurd beeld. Daarnaast is het van belang voor vlinders, bijen etcetera. Het is
Kanten steken / snijden langs verharding Papier prikken Afzoeken (Flora en Fauna) Maaien (eenassige maaier/schapen) Maaien gras met bosmaaier Maaien met bosmaaier rond obstakels Verzamelen en op hoop zetten Ruimen gras Afvoer vuil / maaisel
gewenst en zo lang mogelijk bloeiperiode na te streven. Door weersomstandigheden is dit echter niet altijd vooraf
TOTALEN
In totaal betreft het 59.051 m2. Met name in de groene zomen van de gemeente, zoals de spoorzone, is het bloemrijk grasland te vinden. Het draagt bij aan een verhoogde recreatieve waarde. Doel en Visie Bloemrijke graslanden hebben veel waarde voor de gemeente. De kleurenpracht zorgt in voorjaar en zomer voor een belangrijke (recreatieve) beleefbaarheid. De groenensembles en structuren hebben ook een belangrijke ecologische waarde. Het doel is het stimuleren van bloemrijke
22 1 1 6 16 3 10 14 18
Tijdnorm per
bewerking frequentie % per jaar
100 m2 100 m2 100 m2 100 m2 100 m2 100 m2 100 m2 100 m2 100 m2
50% 30% 100% 90% 10% 100% 50% 100% 100%
1 3 2 2 2 2 2 2 2
Tijdnorm min/m2
Prijs per m2
0,11 0,009 0,02 0,108 0,032 0,06 0,1 0,28 0,36
€0,06 €0,01 €0,02 €0,06 €0,03 €0,05 €0,08 €0,02 €0,16
1,079
€0,49
te voorspellen. Bij droog weer kan de beplanting bijvoorbeeld langer blijven staan dan bij nat weer. Jaarlijks onderhoud
Totaal jaarlijks onderhoud
De bloemrijke graslanden worden op natuurlijke wijze door middel van schapenbegrazing onderhouden. Middels
Hoeveelheid Eenheidsprijs in m2
de schapenbegrazing wordt een natuurlijke verspreiding van soorten bewerkstelligd. Daarnaast kan beter rekening gehouden worden met flora en fauna. Het ontwikkelen en in stand houden van bloemrijk grasland kent een aantalaandachtspunten: -
Bloemrijk Grasland
59051
€0,49
Kosten per jaar
€28.935
Het voorkomen van grassen. Grassen hebben een grotere concurrentiekracht en kunnen snel de bloemrijke kruiden verdringen. Grassen hebben bijvoorbeeld een sterker blad wat zich meer over de grond uitspreid.
-
Het tijdstip van maaien heeft invloed op de momenten van bloei1.
-
Volg elk jaar hetzelfde maairegime en dezelfde route voor het maaien4.
-
Al het maaisel moet worden afgevoerd om verschraling te bewerkstelligen
-
Behoud voortplanting en ontwikkeling van flora en fauna
-
Grassen maaien in de bloeiperiode, zodat zij zich minder goed kunnen voortplanten
-
Bloemrijke kruiden maaien na de zaadperiode zodat zij zich wel voort kunnen planten.
-
Akker- en melkdistel moeten in de gehele gemeente verwijderd worden.
Totaal afschrijving voor de jaarlijkse vervanging
Bloemrijk Grasland
Hoeveelheid in m2
Omlooptijd in jaren
59051
30
Gemiddelde Eenheidsprijs vervanging per jaar
1968
€2,00
Afschrijving per jaar
€3.937
Vervanging Voor vervanging is jaarlijks €3.937 euro nodig.
22
3.14 Bloemrijke wegbermen Definitie
Bloemrijke wegbermen werkpakket jaarlijks onderhoud
Bloemrijke wegbermen zijn gelegen langs de hoofdwegen van de gemeente Voorschoten. In deze bermen bevinden zich bloemrijke kruiden. Huidige situatie De gemeente heeft 21.249 m2 aan bloemrijke wegbermen in beheer. Langs de doorgaande wegen wordt een onderhoudsniveau A (CROW norm) verlangd. Het beeld is bepalend. Alleen met het juiste onderhoud wordt het gewenste beeld gerealiseerd. Er geldt een bijzondere onderhoudsaandacht voor de bloemrijke wegbermen gelegen langs de hoofdroutes. De maximale hoogte van de beplanting mag 50cm zijn. De Leidseweg is recentelijk aangelegd. Hier zijn veel pionierssoorten waargenomen. Deze soorten groeien snel en geven een ongewenst beeld. Het duurt een aantal jaren voordat de gewenste bloemrijke soorten volop verschijnen. Doel en Visie Zowel inwoners als bezoekers wensen een bloemrijk beeld en geen slordig uitziende berm. Het doel is het stimuleren van de ontwikkeling van de bloemrijke kruidensoorten voor een levendig, gekleurd beeld. Dit beeld moet te allen tijden worden nagestreefd. De bloeiperiode moet daarbij zo lang mogelijk zijn. Voor de bloemrijke bermen langs de hoofdwegen is de ecologische waarde secundair aan de belevingswaarde van het groen.
-
Nieuwe bermen hebben 2 – 3 jaar ontwikkelingstijd nodig;
-
Teveel grassoorten zijn ongewenst. Hierdoor hoge productie waardoor stortkosten hoger worden.
-
Gebiedseigen grassoorten 30 – 50% zijn gewenst i.v.m. vereiste draagkracht zode voor beheer en Er bestaan twee hoofdbloeiperioden per jaar bij een gemiddelde weerssituatie
-
Zaad valt voornamelijk in de zomermaanden juni en juli;
-
Er zijn gewenste en ongewenste kruiden. Veel pionierssoorten w.o. melde, zijn ongewenst
Tijdnorm min/m2
22 1 4
100 m2 100 m2 100 m2
50% 30% 100%
1 3 1
0,11 0,009 0,04
€0,06 €0,01 €0,03
2 1 10 14 14 18 14 4
100 m2 100 m2 100 m2 100 m2 100 m2 100 m2 100 m2 100 m2
100% 100% 50% 50% 50% 100% 100% 100%
1 2 2 1 2 2 1 1
0,02 0,02 0,1 0,07 0,14 0,36 0,14 0,04
€0,03 €0,05 €0,08 €0,01 €0,05 €0,16 €0,12 €0,07
1,049
Prijs per m2
€0,67
Totaal jaarlijks onderhoud Hoeveelheid Eenheidsprijs in m2
BLOEMRIJKE WEGBERMEN
21249
€0,67
Kosten per jaar
€14.237
Totaal afschrijving voor de jaarlijkse vervanging
verkeersveiligheid en het leveren van bijdrage aan ecologie; -
bewerking frequentie % per jaar
TOTALEN
Het ontwikkelen of in stand houden van bloemrijk wegbermen kent een aantal regels. De verkeersveiligheid mag niet in het geding komen;
Tijdnorm per
Kanten steken / snijden langs verharding Papier prikken Maaien eenassige trekker (1e maal) Maaien met maaizuigcombinatie (2e maal) Maaien met bosmaaier rond obstakels Verzamelen en op hoop zetten Ruimen gras Maaisel zuigen Afvoer vuil / maaisel Blad blazen Blad zuigen / ruimen
Jaarlijks onderhoud -
Tijdnorm (min)
BLOEMRIJKE WEGBERMEN
Hoeveelheid in m2
Omlooptijd in jaren
21249
30
Gemiddelde Eenheidsprijs vervanging per jaar
708
€2,00
Afschrijving per jaar
€1.417
Vervanging Vervanging geschiedt pas nadat een achteruitgang wordt waargenomen in de kwaliteit van de wegberm. Gemiddeld wordt de berm eens per 30 jaar vervangen. Voor de vervanging is jaarlijks €1.417 nodig.
23
3.15 Bloemrijke overige extensieve bermen en taluds Definitie Dit zijn kleine bermen langs wegen, voet- en fietspaden,
Bloemrijk overige werkpakket jaarlijks onderhoud
groenstroken tussen en in de woonwijken en overhoekjes. Deze bloemrijke grasvegetaties hebben geen directe visuele
Tijdnorm Tijdnorm bewerking frequentie (min) per % per jaar
(bloemrijke) doelstelling. De ecologie en biodiversiteit is meer van belang. Standaard worden deze grasvegetaties 2x per jaar gemaaid en afgeruimd. Voorbeelden hiervan zijn bermen met fluitenkruid. Het zijn in veel gevallen bermen die een eigen ontwikkeling doormaken als gevolg van extensief onderhoud. Huidige situatie De gemeente heeft 33.841 m2 aan bloemrijke overige bermen en taluds in beheer. De overige bermen en taluds hebben een eigen ontwikkeling doorgemaakt. Weinigen zijn ingezaaid. Ze hebben in sommige gevallen een ruig bloemrijk beeld. Doel en Visie
Kanten steken / snijden langs verharding Papier prikken Afzoeken (Flora en Fauna) Maaien (eenassige maaier/schapen) Maaien gras met bosmaaier (incl. obstakels) Verzamelen en op hoop zetten Ruimen gras Afvoer vuil / maaisel
Tijdnorm min/m2
Prijs per m2
22 1 1 6
100 m2 100 m2 100 m2 100 m2
50% 30% 100% 70%
1 3 2 2
0,11 0,009 0,02 0,084
€0,06 €0,01 €0,02 €0,05
16 10 14 18
100 m2 100 m2 100 m2 100 m2
30% 100% 100% 100%
2 2 2 2
0,096 0,2 0,28 0,36
€0,04 €0,16 €0,02 €0,16
TOTALEN
1,159
€0,52
In ideale situaties hebben bloemrijke overige extensieve bermen en taluds naast ecologische eigenschappen ook een hoog visueel esthetische functie. Met name wanneer het aaneengesloten stukken zijn. De bloemrijke vegetaties spelen idealiter een belangrijke rol als voedselbron voor insecten. Om aan deze voedselbehoefte te voldoen is het
Totaal jaarlijks onderhoud
noodzakelijk dat er een hoge mate van biodiversiteit binnen de bloemrijke grasvegetaties aanwezig is.
Hoeveelheid Eenheidsprijs in m2
Jaarlijks onderhoud Het jaarlijks onderhoud is extensief. Het is gericht op het ontwikkelen en in stand houden van de gewenste vegetaties. Voor het onderhoud van bloemrijk overige extensieve bermen en taluds bestaan een aantal regels: -
Nieuwe bermen en taluds hebben 2 – 3 jaar ontwikkelingstijd nodig;
-
Teveel grassoorten zijn ongewenst. Hierdoor hoge productie waardoor stortkosten hoger worden.
-
Gebiedseigen grassoorten 30 – 50% zijn gewenst ivm vereiste draagkracht zode voor beheer en het leveren van
BLOEMRIJKE OVERIGE EXT.
Er bestaan twee hoofdbloeiperioden per jaar bij een gemiddelde weerssituatie
-
Zaad valt voornamelijk in de zomermaanden juni en juli;
-
Er zijn gewenste en ongewenste kruiden. Akkerdistel en Jacobs Kruiskruid, zijn ongewenst;
€0,52
€17.597
Totaal afschrijving voor de jaarlijkse vervanging
bijdrage aan ecologie; -
33841
Kosten per jaar
BLOEMRIJKE OVERIGE EXT.
Hoeveelheid in m2
Omlooptijd in jaren
33841
30
Gemiddelde Eenheidsprijs vervanging per jaar
1128
Afschrijving per jaar
€2,00
€2.256
Vervanging Vervanging geschiedt pas nadat een achteruitgang wordt waargenomen in de kwaliteit van de wegberm of talud. Gemiddeld wordt de berm of talud eens per 30 jaar vervangen. De beste periode om in te zaaien is augustus t/m oktober. Voor de vervanging is jaarlijks €2.256 nodig.
24
3.16 Bloemrijke droge oevers Definitie
Bloemrijk overige werkpakket jaarlijks onderhoud
Dit zijn bloemrijke extensief beheerde grasvegetaties langs waterkanten. Het betreft de grasvegetaties op het droge talud.
Tijdnorm Tijdnorm bewerking frequentie (min) per % per jaar
Door de aanwezige gradiënten – nat/droog en zon/schaduw kan zich hier een bloemrijke droge oever ontwikkelen met een hoog soortenrijkdom. Huidige situatie De gemeente heeft 84.451 m2 aan bloemrijke droge oevers in beheer. Op enkele locaties worden schapen ingezet om de bloemrijke vegetaties te beheren. Rode lijstsoorten en andere te beschermen plantensoorten worden voorafgaand aan het begrazen gemarkeerd en afgezet. Doel en Visie
Kanten steken / snijden langs verharding Papier prikken Afzoeken (Flora en Fauna) Maaien (eenassige maaier/schapen) Maaien gras met bosmaaier (incl. obstakels) Verzamelen en op hoop zetten Ruimen gras Afvoer vuil / maaisel
Tijdnorm min/m2
Prijs per m2
22 1 1 6
100 m2 100 m2 100 m2 100 m2
50% 30% 100% 70%
1 3 2 2
0,11 0,009 0,02 0,084
€0,06 €0,01 €0,02 €0,05
16 10 14 18
100 m2 100 m2 100 m2 100 m2
30% 100% 100% 100%
2 2 2 2
0,096 0,2 0,28 0,36
€0,04 €0,16 €0,02 €0,16
TOTALEN
1,159
€0,52
Bloemrijke droge oevers worden onderhouden met een ecologische doelstelling. Doordat droge oevers niet worden betreden bieden zij een goede mogelijkheid voor de ontwikkeling van een hoog soortenrijkdom. Een hoog soortenrijkdom (biodiversiteit) vormt een voedselbron en voortplantingsgelegenheden aan een scala van insecten.
Totaal jaarlijks onderhoud Hoeveelheid Eenheidsprijs in m2
Jaarlijks onderhoud Het ontwikkelen of in stand houden van bloemrijk overige extensieve bermen en taluds kent een aantal regels. Teveel riet is ongewenst. Riet mag zich in het droge talud niet verder uitbreiden. Uitbreiding wordt tegengegaan door een intensiever maaibeheer; Gebiedseigen grassoorten 30 – 50% zijn gewenst ivm vereiste draagkracht zode voor beheer en het leveren van bijdrage aan ecologie;
BLOEMRIJKE DROGE OEVERS
84451
€0,49
€41.381
Totaal afschrijving voor de jaarlijkse vervanging
Er bestaan twee hoofdbloeiperioden per jaar bij een gemiddelde weerssituatie Zaad valt voornamelijk in de zomermaanden juni en juli;
Hoeveelheid in m2
Omlooptijd in jaren
84451
30
Er zijn gewenste en ongewenste kruiden. Veel pionierssoorten w.o. akkerdistel en Jacobs Kruiskruid, zijn ongewenst;
Kosten per jaar
BLOEMRIJKE DROGE OEVERS
Gemiddelde Eenheidsprijs vervanging per jaar
2815
€2,00
Afschrijving per jaar
€5.630
Vervanging Vervanging geschiedt pas nadat een achteruitgang wordt waargenomen in de kwaliteit van een bloemrijke droge oever. Gemiddeld worden de oevers eens per 30 jaar vervangen. De beste periode om in te zaaien is augustus t/m oktober.
25
3.17 Gazon intensief Definitie Gazon intensief is een grasvegetatie wat zeer frequent wordt
Gazon intensief werkpakket jaarlijks onderhoud
gemaaid. De hoogte van deze grasvegetatie varieert tussen de 30 en 80 mm. De soortensamenstelling van het gazon bestaat voornamelijk uit Engels raaigras, gewoon zwenkgras en veldbeemd. Huidige situatie In totaal is er 278.547 m2 gazon in de gemeente. De gazons zijn over het algemeen van redelijke kwaliteit. Een deel van de gazons kent problemen. In 2010 zijn deze problemen door een extern bedrijf geïnventariseerd en beoordeeld. De meest voorkomende knelpunten zijn wateroverlast vanwege verdichting van de grond, kale plekken door schaduwvorming, kuilen en oneffenheden.
Tijdnorm (min)
Tijdnorm per
8 3
100 m2 100 m2
70% 30%
1 1
0,056 0,009
€0,06 €0,01
1 3 1 1
100 m2 100 m2 100 m2 100 m2
100% 100% 100% 100%
4 2 26 26
0,04 0,06 0,26 0,26
€0,02 €0,05 €0,32 €0,02
Kanten steken / snijden langs verharding Kanten snijden langs beplanting Kanten maaien langs verharding/ beplanting Maaien met bosmaaier rond obstakels Maaien cirkelmaaier Onderhoud cirkelmaaier
bewerking frequentie % per jaar
Tijdnorm min/m2
TOTALEN
Prijs per m2
0,685
€0,48
Doel en Visie Gazons hebben verschillende functies zoals bijvoorbeeld esthetisch, recreëren of losloopgebied voor honden. Gazons brengen een mate van rust en ruimte doordat het de openbare ruimte met elkaar verbindt. De soortensamenstelling van gazon bestaat voornamelijk uit Engels raaigras, gewoon zwenkgras en veldbeemd.
Totaal jaarlijks onderhoud
Deze grassen vormen een dichte zode wat intensief maaibeheer verdraagt en bestand is tegen betreding. De
Hoeveelheid Eenheidsprijs in m2
hoogte van het gazon varieert tussen de 30 en 80 mm. Van het gazon mag maximaal 20% dood of beschadigd zijn.
Kosten per jaar
Ook mag het gazon maximaal 20% oneffen zijn. Rond obstakels wordt het gazon kort gemaaid. De graskanten mogen maximaal 20% overgroeid zijn.
GAZON INTENSIEF
Jaarlijks onderhoud
Totaal afschrijving voor de jaarlijkse vervanging
Het jaarlijks onderhoud wordt uitgevoerd zoals in de tabel beschreven. De kostprijs is €0,48per m2. Aandachtspunten voor het onderhoud zijn; -
Bij het maaien van het gazon moet rekening worden gehouden met de locaties van bloembollen. Het maaien/
278547
€0,48
Hoeveelheid in m2
Omlooptijd in jaren
278547
30
ruimen van het bollenloof gebeurt jaarlijks wanneer het loof is afgestorven. Bij crocus is dit omstreeks week 20 en bij narcis omstreeks week 24. -
GAZON INTENSIEF
€133.703
Gemiddelde Eenheidsprijs vervanging per jaar
9285
€3,00
Afschrijving per jaar
€27.855
Wanneer er maaisel wordt verloren op de openbare weg, pleinen en stoepen dan dient het maaisel direct te worden opgeruimd.
Vervangingen Gazons waar wateroverlast voorkomt worden bewerkt met de vertidrain of schudfrees in combinatie met bezanden. Hiermee wordt de verdichting van de toplaag verminderd. Gazons waarvan de oppervlakte voor meer dan 20% uit kuilen en oneffenheden bestaat worden vervangen. Voor de vervangingen is jaarlijks €27.855 nodig.
26
3.18 Gazon halfintensief Definitie Gazon halfintensief is een grasvegetatie wat frequent wordt
Gazon half intensief werkpakket jaarlijks onderhoud
gemaaid. De hoogte van deze grasvegetatie is na iedere maaironde maximaal 50 mm. De soortensamenstelling van de grasvegetatie bestaat voornamelijk uit Engels raaigras, gewoon zwenkgras en veldbeemd.
kwaliteit. De meest voorkomende knelpunten zijn wateroverlast
Kanten steken / snijden langs verharding Kanten snijden langs beplanting Kanten maaien langs verharding en beplanting Maaien klepelmaaier Maaien met bosmaaier rond obstakels
vanwege verdichting van de grond en kuilen en oneffenheden.
TOTALEN
Doel en Visie
Totaal jaarlijks onderhoud
Huidige situatie Per 2012 wordt er binnen de gemeente 48.299m2 aan grasvegetaties als half intensief gazon onderhouden. De halfintensieve gazons zijn over het algemeen van redelijke
De half intensieve gazons hebben in vergelijking met de intensief gemaaide gazons een minder hoge esthetische functie. De gazons zijn in de meeste gevallen aan de randen van de woonwijken gesitueerd.
Tijdnorm (min)
Tijdnorm per
9 4
100 m2 100 m2
70% 30%
1 1
0,063 0,012
€0,06 €0,01
1 6 3
100 m2 100 m2 100 m2
100% 100% 100%
4 7 3
0,04 0,42 0,09
€0,02 €0,21 €0,07
Tijdnorm min/m2
Prijs per m2
0,625
Hoeveelheid Eenheidsprijs in m2
De soortensamenstelling van gazon bestaat voornamelijk uit Engels raaigras, gewoon zwenkgras en veldbeemd.
bewerking frequentie % per jaar
€0,37
Kosten per jaar
Deze grassen vormen een dichte zode wat intensief maaibeheer verdraagt en bestand is tegen betreding. De hoogte van het gazon varieert tussen de 50 en 220 mm. Van het half intensieve gazon mag maximaal 20% dood of
GAZON HALFINTENSIEF
48299
€0,37
€17.871
beschadigd zijn. Ook mag het half intensieve gazon maximaal 20% oneffen zijn. De graskanten mogen maximaal 20% overgroeid zijn.
Totaal afschrijving voor de jaarlijkse vervanging
Jaarlijks onderhoud Het jaarlijks onderhoud wordt uitgevoerd zoals in de tabel beschreven. De kostprijs is €0,37per m2.
Hoeveelheid in m2
Omlooptijd in jaren
48299
30
Aandachtspunten voor het onderhoud zijn; -
Bij het maaien van het half intensieve gazon moet rekening worden gehouden met de locaties van bloembollen.
GAZON HALFINTENSIEF
Gemiddelde Eenheidsprijs vervanging per jaar
1610
€3,00
Afschrijving per jaar
€4.830
Het maaien/ ruimen van het bollenloof gebeurt jaarlijks wanneer het loof is afgestorven. Bij crocus is dit omstreeks week 20 en bij narcis omstreeks week 24. -
Wanneer er maaisel wordt verloren op de openbare weg, pleinen en stoepen dan dient het maaisel direct te worden opgeruimd.
Vervanging Half intensieve gazons waarvan de oppervlakte voor meer dan 20% uit kuilen en oneffenheden bestaat worden vervangen. Het jaarlijks benodigd bedrag voor vervanging is €4.830.
27
3.19 Speelveld gras Definitie
Speelveld gras werkpakket jaarlijks onderhoud
Een speelveld is een grasveld dat zeer intensief wordt gebruikt voor allerlei sport- en spelactiviteiten. Het onderhoud aan het gras en de samenstelling van het gras is gelijk aan gazon intensief met uitzondering van een extra intensieve bewerkingsronde. Huidige situatie In totaal is er 59.899 m2 speelveld gras in de gemeente. De speelvelden zijn vanwege de hoge gebruiksdruk matig van kwaliteit. De meest voorkomende knelpunten zijn kale en uitgesleten plekken en kuilen en oneffenheden. Doel en Visie Een speelveld gras heeft als doel dat kinderen, jeugdigen en ook volwassenen, ouders en grootouders hier gebruik van kunnen maken om sport- en spelactiviteiten te verrichten. Beweging is belangrijk voor een ieder. De gemeente voorziet daarom iedere wijk van speelvelden. De soortensamenstelling van speelveld bestaat voornamelijk uit Engels raaigras, gewoon zwenkgras en veldbeemd. Deze grassen vormen een dichte zode wat intensief maaibeheer verdraagt en bestand is tegen betreding. De
Kanten steken / snijden langs verharding Kanten snijden langs beplanting Kanten maaien langs verharding en beplanting Rollen Beluchten toplaag in groeiseizoen Doorzaaien 0,3 tot 1,5kg/are. Sportveldenmengsel Anorganische bemesting Maaien cirkelmaaier Onderhoud cirkelmaaier
Tijdnorm (min)
Tijdnorm per
bewerking frequentie % per jaar
Tijdnorm min/m2
8 3
100 m2 100 m2
70% 30%
1 1
0,056 0,009
€0,06 €0,01
1 1 2
100 m2 101 m2 102 m2
100% 100% 100%
4 4 4
0,04 0,04 0,08
€0,02 €0,01 €0,02
2 3 1 1
103 m2 104 m2 100 m2 100 m2
25% 100% 100% 100%
4 4 26 26
0,02 0,12 0,26 0,26
€0,04 €0,25 €0,32 €0,02
TOTALEN
0,885
Prijs per m2
€0,75
hoogte van het speelveld varieert tussen de 30 en 80 mm. Van het speelveld mag maximaal 20% dood of beschadigd zijn. Ook mag het speelveld maximaal 20% oneffen zijn. Rond obstakels wordt het speelveld kort gemaaid. De graskanten mogen maximaal 20% overgroeid zijn.
Totaal jaarlijks onderhoud Hoeveelheid Eenheidsprijs in m2
Jaarlijks onderhoud Het jaarlijks onderhoud wordt uitgevoerd zoals in de tabel beschreven. De kostprijs is €0,75 per m2. Aandachtspunten voor het onderhoud zijn; -
Wanneer er maaisel wordt verloren op de openbare weg, pleinen en stoepen dan dient het maaisel direct te worden opgeruimd.
-
1x per jaar in september met blokzoden uitvullen van uitgesleten delen
-
Doorzaaien gebeurd met +/- 0,3 tot 1,5kg/are sportveldenmengsel
-
Bemesten met langzaam vrijkomende biologische meststof/DCM 26+5+20 /2,5kg per are
Vervangingen Speelvelden van gras waarvan de oppervlakte voor meer dan 20% uitgesleten en kaal is of voor meer dan 20% uit
SPEELVELD GRAS
59899
Kosten per jaar
€0,75
€44.924
Totaal afschrijving voor de jaarlijkse vervanging
SPEELVELD GRAS
Hoeveelheid in m2
Omlooptijd in jaren
59899
30
Gemiddelde Eenheidsprijs vervanging per jaar
1997
Afschrijving per jaar
€4,00
€7.987
kuilen en oneffenheden bestaat worden vervangen. Jaarlijks wordt €7.987 hiervoor gereserveerd.
28
3.20 Adoptiegroen Definitie Adoptiegroen is openbaar groen dat op initiatief van en door een private partij (bewoners of bedrijven) wordt
Totaal jaarlijks onderhoud
onderhouden. Een voorwaarde hiervoor is dat het openbaar groen het openbare karakter behoud. Ook wordt een
Hoeveelheid Eenheidsprijs in m2
onderhoudsniveau vastgelegd in een overeenkomst tussen de gemeente en de private partij. Huidige situatie
ADOPTIEGROEN
601
Kosten per jaar
€2,00
€1.202
In 2011 is er gestart met het adopteren van rotondes. In 2012 wordt naar verwachting de eerste openbare groenstrook aan de Kramsvogelerf geadopteerd door bewoners.
Totaal afschrijving voor de jaarlijkse vervanging
Doel en Visie
Hoeveelheid in m2
Omlooptijd in jaren
601
25
Het adopteren van openbaar groen heeft als doel dat er meer betrokkenheid komt bij bewoners voor het openbare groen binnen Voorschoten. Wanneer bewoners betrokken en verantwoordelijk zijn voor het groenonderhoud, dan leidt dit in de meeste gevallen tot een hoger onderhoudsniveau dan gebruikelijk is in de gemeente.
ADOPTIEGROEN
Gemiddelde Eenheidsprijs vervanging per jaar
24
Afschrijving per jaar
€17,00
€409
Het adopteren van rotondes heeft als doel dat het private initiatief onder de ondernemers wordt opgewekt. De ondernemer kan de rotonde onder voorwaarden inrichten en hiermee reclame maken. Het doel is een hoger niveau van onderhoud te realiseren. Jaarlijks onderhoud Het onderhoudsniveau dat minimaal wordt verlangd door de gemeente wordt vastgelegd in een overeenkomst tussen de gemeente en de private partij. Wanneer dit onderhoudsniveau wordt gehandhaafd hoeft de gemeente hier buiten het uitvoeren van enkele controles geen werk aan. Bij adoptiegroen door bewoners moet de gemeente wel extra inspanningen doen om de bewoners enthousiast en betrokken te houden. Deze inspanningen richten zich met name op communicatie, voorlichting, begeleiding en het leveren van plant- en onderhoudsmaterialen. Door het uitgeven van openbaar groen voor adoptie vindt er een verschuiving plaats in de kosten. De uitvoerende kosten maken plaats voor kosten als communicatie, voorlichting en begeleiding. Geconcludeerd wordt dat de kosten voor adoptiegroen in vergelijking met openbaar groen gelijk zijn. Hiervoor worden de kosten aangehouden die voor het onderhoud van vaste planten gelden. Vervanging Plantmateriaal wordt door gemeente ter beschikking gesteld. Burgers kunnen kiezen uit een door de gemeente samengestelde lijst. Voor adoptiegroen wordt een vervangingstermijn van 25 jaar aangehouden.
29
3.21 Halfverharding Definitie Halfverharding is een verblijfsverharding van niet samenhangende
Halfverharding werkpakket jaarlijks onderhoud
gesteenten. Huidige situatie In totaal is er 16.928m2 halfverharding in de gemeente. In de meeste gevallen zijn dit wandelpaden of grote verblijfsverhardingen nabij speellocaties. De wandelpaden bestaan op het moment uit verschillende materialen. De kwaliteit is op diverse plekken onvoldoende. Doel en Visie
Tijdnorm (min)
Tijdnorm per
1 3
100 m2 100 m2
100% 10%
1 1
0,01 0,003
€0,01 €-
55 3
100 m2 100 m2
20% 75%
1 1
0,11 0,0225
€0,69 €0,01
Controle halfverharding Onkruidbestrijding handkracht Afstrooien + verwerken halfverharding 2 m² Bladblazen
bewerking frequentie % per jaar
Tijdnorm min/m2
TOTALEN
0,1455
Prijs per m2
€0,71
Het doel van halfverharding is dat zowel valide als minder valide mensen er gebruik van maken. In de halfverharding mag een beperkte mate van spoorvorming zichtbaar zijn (spoordiepte <50mm en omvang >5% per
Totaal jaarlijks onderhoud
100meter). Ook mogen er beperkte oneffenheden (<40mm en omvang >8% per 100m.) aanwezig zijn. De
Hoeveelheid Eenheidsprijs in m2
spoorvorming en oneffenheden mogen geen negatieve invloed hebben op de begaanbaarheid van de halfverharding. Op de halfverharding kan onkruid voorkomen (bedekking <15cm2 per 100m2 en de lengte
Kosten per jaar
<15mm per 100m2). Het doel is alle halfverhardingen te voorzien van het materiaal Nobré Cal. Hiermee wordt een te grote diversiteit
HALFVERHARDING
16928
€0,71
€12.019
voorkomen. Dit geeft een voordeel in de kosten van beheer en onderhoud.
Totaal afschrijving voor de jaarlijkse vervanging Jaarlijks onderhoud Het jaarlijks onderhoud wordt uitgevoerd zoals in de tabel beschreven. De kostprijs is €0,71 per m2. Aandachtspunten voor het onderhoud zijn; -
De halfverhardingen worden eens per 4 jaar voorzien van een nieuwe penetratielaag met Nobré Cal;
-
Jaarlijks worden alle paden afgestrooid met Nobré Cal. Dit om oneffenheden en spoorvorming tegen te gaan.
-
Het is niet geoorloofd met onderhoudswagen over de halfverhardingen te rijden, tenzij niet anders mogelijk.
HALFVERHARDING
Hoeveelheid in m2
Omlooptijd in jaren
16928
25
Gemiddelde Eenheidsprijs vervanging per jaar
677
€15,50
Afschrijving per jaar
€10.495
Hierdoor wordt spoorvorming voorkomen. Vervanging Halfverharding heeft een gemiddelde levensduur van 25 jaar. Dit houdt in dat eens in de 25 jaar de halfverharding inclusief fundering opnieuw wordt aangebracht. De komende vier jaar worden alle halfverhardingen – uitgezonderd de halfverharding op de lijst van Rosenburgh -vervangen door Nobré Cal. Het jaarlijks benodigd bedrag voor vervanging is €10.495.
30
3.22 Banken Definitie Een bank is een gebruiksvoorwerp in de openbare ruimte die een zitmogelijkheid biedt aan één of meerdere passanten. Huidige situatie In totaal staan er 399 banken (waaronder ook picknicksets) in de gemeente. De banken worden op locaties geplaatst waar
Vervanging Een zitbank heeft een gemiddelde levensduur van 30 jaar. Met name vandalisme kan deze levensduur aanzienlijk reduceren. Voor alle typen banken geldt bij plaatsing de eis dat de fundering onder maaiveld wordt verwerkt en niet zichtbaar is. Jaarlijks is €9.975 nodig voor vervanging van banken.
Banken werkpakket jaarlijks onderhoud
zitmogelijkheden gewenst zijn. Dit zijn met name gebieden met een hoge verblijfsdruk – waaronder winkelcentra en parken – en langs specifieke wandelpaden. Ook zijn diverse routes van en naar het centrum van Voorschoten voorzien van banken. De zogenaamde bankenroutes. In 2011 zijn veel banken in de gemeente vervangen. Van achterstallig onderhoud is anno 2012 geen sprake meer. Doel en Visie Banken dienen functioneel en heel te zijn. Dit houdt in dat de banken op geschikte locaties worden geplaatst en geen technische gebreken hebben die het gebruik bemoeilijken. Dit houdt in dat de bank niet meer dan 1%
De zitbank betreft type Erdi type GS 101, lengte 1180mm. Zitgedeelte hout, mahonie. Onderstel staal RAL
TOTALEN
7024
GEMIDDELDE TOTAALPRIJS PER STUK
In Voorschoten is gekozen voor eenheid en eenvoud. Er bestaan vijf zones voor de zitbanken. In elke zone is gekozen voor een ander type zitbank. De indeling en type zitbank is als volgt:
-
Woonwijken: Stalen “onderhoudsarme” bank. Er is gekozen voor een statig type bank. Dit past bij de uitstraling
1 60 4 4
stuk stuk stuk stuk
bewerking frequentie % per jaar
100% 25% 100% 3%
1 1 1 1
Tijdnorm min/stuk
1 240 60 4 4
stuk stuk stuk stuk stuk
100% 20% 25% 100% 3%
1 1 1 2 1
Prijs per stuk
1 15 4 0,12 20,12
Centrumgebied. In dit gebied dient het terreinmeubilair te passen binnen het totaalconcept van het centrum.
mag niet zichtbaar zijn.
Tijdnorm per
TOTALEN
banken centrum (26 stuks) Controle banken / picknick set Schuren / beitsen bank Verwisselen planken Reinigen en afspuiten Verwijderen graffiti
beschadigd mag zijn, de scheefstand maximaal 5 graden is en er geen onderdelen mogen ontbreken. De fundering
-
banken en picknickset (373 stuks) Controle banken / picknick set Reparaties Reinigen en afspuiten Verwijderen graffiti
Tijdnorm (min)
€0,75 €13,13 €5,00 €1,60 €20,48
1 48 15 8 0,12 72,12
€0,75 €47,00 €13,13 €10,00 €1,60 €72,48 €23,86
van Voorschoten. Het betreft de Delta type Zorix/Erdi steelwave 1800 in de kleur RAL 9005. -
Groene zomen: Het betreft de vlietzone, de spoorzone en de buitengebieden inclusief park ter Wadding. In deze gebieden zijn „hufterproof‟ banken gewenst die onderhoudsarm zijn. Hier is gekozen voor de banken van
Totaal jaarlijks onderhoud
KLP. Dit zijn kunststof banken met een houtlook zitting en leuning. -
Hoeveelheid Eenheidsprijs in stuks
Burgemeester Berkhoutpark. In dit gebied dient het terreinmeubilair te passen binnen het totaalconcept van het centrum. Hier is gekozen voor de zitbank van Samson Type Monseney. De zitting is van hout behandeld met houtolie. De poten hebben een gietijzerlook in de kleur Noir 100 Sablé.
-
Landgoed Rosenburgh: zitbank van eikenschaaldelen
Jaarlijks onderhoud Het jaarlijks onderhoud wordt uitgevoerd zoals in de tabel beschreven. De gemiddelde kostprijs van de vijf soorten
BANKEN/PICKNICKSET
€23,86
niet. Aandachtspunten voor het onderhoud zijn;
Hoeveelheid in stuks
Omlooptijd in jaren
399
30
Zitbanken in april schoonmaken. Materiaal: kunststof, staal en hout. Te behandelen oppervlak is gemiddeld 3,25m2 per zitbank. Reinigen met 100% biologisch afbreekbare allesreiniger en water (verhouding volgens
€9.520
Totaal afschrijving voor de jaarlijkse vervanging
banken is €23,86 per stuk. De banken in het centrum vergen eens per 5 jaar groot onderhoud. De overige banken -
399
Kosten per jaar
BANKEN/PICKNICKSET
Gemiddelde Eenheidsprijs vervanging per jaar
13
Afschrijving per jaar
€750,00
€9.975
voorschrift). Dag na behandeling met schoon water afspuiten met een lage drukspuit (tussen 4 en 8 bar) volgens voorschriften leverancier. -
Zitbanken in het Centrum (totaal 26 stuks) twee maal per jaar schoonmaken.
-
Aanstootgevende graffiti binnen 48 uur verwijderen. Overige graffiti wordt verwijderd wanneer sprake is van een dag werk.
31
3.23 Afvalbakken Definitie
Afvalbakken werkpakket jaarlijks onderhoud
Een afvalbak is een gebruiksvoorwerp in de openbare ruimte die de passant de mogelijkheid biedt zijn/haar afval in te deponeren. Huidige situatie
geïnspecteerd op functionaliteit, onderhoudsstaat en locatie. Indien
Controle Reparaties Reinigen en afspuiten Verwijderen graffiti Ledigen (centrum 2x, overig 1x)
nodig worden bakken verwijderd, vervangen of geplaatst.
TOTALEN
In totaal staan er 230 afvalbakken in de gemeente. De afvalbakken worden op locaties geplaatst waar afvalbakken gewenst zijn. Dit zijn met name gebieden met een hoge verblijfsdruk – waaronder winkelcentra en parken – , langs specifieke wandelpaden en bij losloopgebieden voor honden. In 2012 worden alle afvalbakken
Doel en Visie Afvalbakken dienen functioneel, heel en schoon te zijn willen ze gebruikt worden. Ook moeten afvalbakken op
Tijdnorm (min)
Tijdnorm per
1 60 4 4
stuk stuk stuk stuk
100% 25% 100% 3%
1 1 1 1
1 15 4 0,12
€0,75 €13,13 €2,50 €1,60
4
stuk
100%
52
208
€159,00
Hoeveelheid Eenheidsprijs in stuks
onderdelen mogen ontbreken.
-
AFVALBAKKEN
Burgemeester Berkhoutpark: in dit gebied dient het terreinmeubilair te passen binnen de uitstraling van het
230
Kosten per jaar
€176,98
€40.705
Totaal afschrijving voor de jaarlijkse vervanging
park. Hier is gekozen voor de afvalbak van Grijssen type constructo. Gietijzerlook in de kleur Noir 100 Sablé. De inhoud is 80 liter. -
€176,98
Centrumgebied: in dit gebied dient het terreinmeubilair te passen binnen het totaalconcept van het centrum. De afvalbak betreft Samson type Enzo RAL 7024. De inhoud is 80 liter.
-
Prijs per stuk
Totaal jaarlijks onderhoud
in dat de afvalbak niet meer dan 5% beschadigd mag zijn, de scheefstand maximaal 5 graden is en er geen
gekozen voor een ander type afvalbak. De indeling en type afvalbak is als volgt:
Tijdnorm min/stuk
228,12
geschikte locaties worden geplaatst en geen technische gebreken hebben die het gebruik bemoeilijken. Dit houdt
In Voorschoten is gekozen voor eenheid en eenvoud. Er bestaan drie zones voor de afvalbakken. In elke zone is
bewerking frequentie % per jaar
Voor de overige gebieden is gekozen voor een onderhoudsarme en sterke afvalbak van de leverancier Bammens type capitole, RAL 9005. De inhoud is standaard 50 liter. Op plaatsen waar meer afval wordt gedeponeerd kan gekozen worden voor een grotere inhoud.
AFVALBAKKEN
Hoeveelheid in stuks
Omlooptijd in jaren
230
20
Gemiddelde Eenheidsprijs vervanging per jaar
12
Afschrijving per jaar
€435,00
€5.003
Jaarlijks onderhoud Het jaarlijks onderhoud wordt uitgevoerd zoals in de tabel beschreven. De totale onderhoudskosten zijn €40.705 Aandachtspunten voor het onderhoud zijn; -
Schoonmaken in april. Te behandelen oppervlak is gemiddeld 2 m2 per afvalbak. Reinigen met 100% biologisch afbreekbare allesreiniger en water (verhouding volgens voorschrift). Dag na behandeling met schoon water afspuiten met een lage drukspuit (tussen 4 en 8 bar) volgens voorschriften leverancier.
-
Afvalbakken mogen maximaal voor 2/3e gevuld zijn (minimaal 1x per 2 weken ledigen).
-
In het Burgemeester Berkhoutpark hebben de afvalbakken een grote inhoud van 80 liter. Hier worden de afvalbakken 2 maal per week geleegd.
-
Aanstootgevende graffiti binnen 48 uur verwijderen. Overige graffiti wordt verwijderd wanneer sprake is van een dag werk.
Vervanging Een afvalbak heeft een gemiddelde levensduur van 20 jaar. Met name vandalisme kan deze levensduur aanzienlijk reduceren.
32
3.24 Fietsvoorzieningen Definitie Een fietsvoorziening is een gebruiksvoorwerp in de openbare ruimte
Fietsvoorzieningen werkpakket jaarlijks onderhoud
die de fietser de mogelijkheid biedt zijn/haar fiets te parkeren. Huidige situatie In totaal staan er 404 fietsvoorzieningen in de gemeente. Op het moment zijn er diverse type fietsvoorzieningen in Voorschoten. De
Controle Reparaties
fietsvoorzieningen worden op locaties geplaatst waar het parkeren
TOTALEN
Tijdnorm (min)
Tijdnorm per
bewerking %
frequentie per jaar
Tijdnorm min/stuk
1 60
stuk stuk
100% 5%
1 1
1 3
Prijs per stuk
€0,75 €2,62 4
€3,37
van fietsen gewenst is. Dit zijn met name gebieden met een hoge verblijfsdruk – waaronder winkelcentra en parken – en nabij openbare gebouwen met een publieksfunctie.
Totaal jaarlijks onderhoud
Doel en Visie
Hoeveelheid Eenheidsprijs in stuks
Fietsvoorzieningen dienen functioneel en heel te zijn. Dit houdt in dat de fietsvoorzieningen op geschikte locaties
Kosten per jaar
worden geplaatst en geen technische gebreken hebben die het gebruik bemoeilijken. De fietsvoorziening mag niet meer dan 5% beschadigd mag zijn, de scheefstand maximaal 5 graden is en er geen onderdelen mogen ontbreken.
FIETSVOORZIENINGEN
404
€3,37
€1.361,48
In Voorschoten is gekozen voor eenheid en eenvoud. Als standaard type fietsvoorziening is gekozen voor de Velopa type Leon 900 met dwarsstang ( of gelijkwaardig). De standaard kleur is RAL 9005. In het centrum wordt een afwijkende kleur toegepast. Deze fietsvoorzieningen worden aangebracht in de kleur RAL 7024.
Totaal afschrijving voor de jaarlijkse vervanging
Jaarlijks onderhoud
Hoeveelheid in stuks
Omlooptijd in jaren
404
20
Het jaarlijks onderhoud wordt uitgevoerd zoals in de tabel beschreven. Aandachtspunten voor het onderhoud zijn; -
FIETSVOORZIENINGEN
Gemiddelde Eenheidsprijs vervanging per jaar
20
Afschrijving per jaar
€200,00
€4.040
Aanstootgevende graffiti binnen 48 uur verwijderen. Overige graffiti wordt verwijderd wanneer sprake is van een dag werk.
Vervanging Een fietsvoorziening heeft een gemiddelde levensduur van 20 jaar. Bij vervanging wordt het type Velopa Leon 900 met dwarsstang of gelijkwaardig geplaatst (kleur RAL 9005, in het centrum RAL 7024). De betonvoet moet onder maaiveld zijn verwerkt. Jaarlijks is €4.040 voor vervanging nodig.
33
3.25 Overig beheer en onderhoud De kosten voor het overig beheer en onderhoud worden uit twee financiële potten betaald. Er zijn kosten die zijn
Werkvoorbereiding/toezicht dagelijks onderhoud De uit te voeren werkzaamheden uit dit beheerplan worden voorbereidt. Ook vindt dagelijkse toezicht plaats op de uitvoering. Op jaarbasis wordt aan werkvoorbereiding en dagelijkse toezicht 1350 uur besteed.
opgenomen in het beheerplan Groen onder de jaarlijkse onderhoudskosten. Andere kosten zijn niet als jaarlijkse onderhoudskosten opgenomen. Dit zijn kosten die worden geboekt onder de post structurele beheerkosten (waar o.a. ook de uren van de afdeling Ruimtelijk Beheer op worden geboekt). Deze laatste post is in dit beheerplan niet
3.25.2 Structurele jaarlijkse beheerkosten
specifiek benoemd en opgenomen. Klachtafhandeling openbaar groen (servicepunt)
3.25.1 Overige jaarlijkse onderhoudskosten
Via het servicepunt van de gemeente komen klachten en meldingen over het openbare groen binnen. Jaarlijks is er
Gevelbeplanting
€35.000 nodig om alle klachten en meldingen voor het openbaar groen in behandeling te nemen.
In totaal is er 642m2 gevelbeplanting in de gemeente. Aandachtspunten voor het onderhoud zijn; -
2x jaarlijks snoeien / opbinden / ruimen.
Wacht en Waakdienst
-
Vrijgekomen materialen mogen niet op het werk achterblijven
Ook een deel van de kosten voor wacht en waakdienst zijn ten laste van het openbaar groen.
-
6x jaarlijks onkruid vrijmaken plantvak.
-
Wekelijks plantvak ontdoen van zwerfvuil en grofvuil.
Beheerpakket
-
Slecht / verloren gegaan materiaal vermelden op inboetlijst en eerstvolgende plantperiode materiaal planten
Het beheerpakket van BS8 ondersteunt de gemeente om het beheer van de openbare ruimte op orde te krijgen en te houden. licentiekosten BS8, muteren areaalgegevens en de updates van areaalgegevens. Het benodigde bedrag
Kerstbomen
(€50.000) is separaat en niet in dit beheerplan opgenomen.
Jaarlijkse worden in het centrum van Voorschoten twee kerstbomen van 8 tot 12m1 geplaatst. Beide kerstbomen worden voorzien van verlichting op de daarvoor bestemde locatie ter hoogte van de Kruiskerk op de hoek van de Leidseweg en de Koningin Julianalaan en het Deltaplein. De bomen worden op de eerstvolgende werkdag na 5
Jaarlijks overig beheer en onderhoud
december (pakjesavond) geplaatst. De verwijdering, inclusief afvoeren, vindt de eerstvolgende werkdag na
Hoeveelheid Eenheidsprijs in m2/m1/st.
Driekoningen plaats. Hekwerken
In totaal is er 1.000 meter drainage aanwezig in de gemeente. Eén keer per twee jaar wordt alle drainage
Gevelbeplanting Kerstbomen Hekwerken Drainage Informatiepanelen Bestrijding overlast flora en fauna Hinderlijk overhangend groen Werkvoorbereiding/toezicht dagelijks onderhoud
geïnspecteerd en doorgespoten.
TOTALEN
In totaal is er 10.645 m1 aan hekwerken in de gemeente. Hekwerken worden aangebracht op speellocaties of aan de randen van plantsoenen. De hekwerken hebben een barrièrewerkende functie. Langs hekwerken worden een maal per jaar de kanten gestoken of gemaaid langs de hekrand. Op enkele zichtplekken wordt een maal per jaar het hekwerk schoongemaakt. Drainage
642 2 10645 10000 20
€10,00 €4.500,00 €1,43 €0,13 €17,98
1350
€45,00
Kosten per jaar
€6.420 €9.000 €15.222 €1.250 €360 €1.000 €2.700 €60.750 €96.702
Informatieborden Informatieborden worden geplaatst in parken, langs bloemrijke natuurvriendelijke oevers en ter hoogte van bekende paddentrekroutes. De informatieborden in parken en langs natuurvriendeljke oevers worden permanent
Totaal afschrijving voor de jaarlijkse vervanging
geplaatst en geven nuttige en leerzame informatie. De borden die ter plaatse van paddentrekroutes worden geplaatst hebben als doel het verkeer te waarschuwen. Deze borden worden twee keer per jaar van 10 maart tot 20 april en van 10 september tot 20 oktober – geplaatst. Bestrijding overlast flora en fauna Voor de bestrijding van overlast gevende fauna in het openbaar groen is jaarlijks een bedrag van € 1.000 nodig. Hinderlijk overhangend groen In 2011 heeft het college van B&W besloten het hinderlijk overhangend groen in de gemeente terug te dringen.
Gevelbeplanting Hekwerken Drainage Informatiepanelen TOTALEN
Hoeveelheid in m2/m1/st.
Omlooptijd in jaren
Gemiddelde vervanging per jaar
642 10645 10000 20
40 20 30 20
16 532 333 1
Eenheidsprijs Afschrijving per jaar
€20,00 €35,00 €1,20 €450,00
€321 €18.629 €400 €450 €19.800
Hiervoor is de notitie hinderlijk overhangend groen opgesteld. De gemeente voert twee maal per jaar een schouw uit. Hiervoor is een bedrag van €2.700 opgenomen.
34
Hoofdstuk 4 Vervanging en Achterstallig onderhoud
35
4. Vervanging en achterstallig onderhoud Voor het opstellen van het voorgaande beheerplan voor de periode 2008-2011 heeft DHV een quick scan op het
Totaal jaarlijkse vervangingsinvestering
groenonderhoud van de gemeente uitgevoerd. DHV constateerde dat sprake was een lager onderhoudsniveau dan
Hoeveelheid in m2/m1/st.
het basisonderhoudsniveau. Ook was sprake van een achterstand in actuele beleids- en beheerstukken. Daarnaast bestond de noodzaak om vervangingen uit te voeren vanwege een onvoldoende en ontoereikend vervangingsbeleid (Beheerplan 2008-2011). DHV adviseerde om een eenmalig investering te doen om de onderhoudsachterstanden weg te werken. Daarnaast was het advies het onderhoudsbudget structureel te verhogen. Beide acties zijn na de vaststelling van het beheerplan 2008-2011 gebeurd. Het door DHV geadviseerde budget is gedeeltelijk in de afgelopen beheerperiode vrijgemaakt. Met het verkregen budget zijn in de afgelopen beheerperiode zowel beheerachterstanden, als onderhoudachterstanden weggewerkt. De volgende resultaten zijn behaald:
4.1 Resultaten vorige beheerperiode Beleid en Beheer De gemeente Voorschoten miste in 2007 een voldoende basis aan beleid en beheerdocumenten om een effectief en gestructureerd beheer en onderhoud uit te voeren Hiervoor is de afgelopen beheerperiode het volgende gerealiseerd:
Omlooptijd Gemiddelde Eenheidsprijs Investering in jaren vervanging per jaar per jaar
Bos
12040
80
Bomen
10828
40
Bosplantsoen natuurlijk
107754
40
2694
€10,00
€26.939
Bosplantsoen cultuurlijk
57071
40
1427
€12,50
€17.835
Hakhout
34708
40
868
€7,00
€6.074
151
€20,00
€3.010 €121.508
143074
25
5723
€15,00
€85.844
Halfheesters
3953
25
158
€15,00
€2.372
Rozen
2291
10
229
€17,00
€3.895
Hagen
6109
50
122
€16,00
€1.955
Vaste planten
3395
25
136
€25,00
€3.395
4000
20
200
€22,00
€4.400
52
20
3
€450,00
€1.170
59051
30
1968
€2,00
€3.937
Heesters
Bol en Knolgewassen
1. De gemeente heeft een nieuwe Groenstructuurvisie 2009-2020 vastgesteld.
Wisselbeplanting (bloembak)
2. De gemeente heeft het Speelruimteplan: Buiten Spelen: Echt Wel! vastgesteld.
Bloemrijk Grasland
3. De gemeente heeft een beschermwaardige bomenlijst ingesteld en de APV hierop aangepast.
Bloemrijke wegbermen
21249
30
708
€2,00
€1.417
4. In 2011 is in samenwerking met de gemeente Wassenaar gestart met het opstellen van de Leidraad
Bloemrijke overige ext
33841
30
1128
€2,00
€2.256
Bloemrijke droge oevers
84451
30
2815
€2,00
€5.630
Gazon intensief
278547
30
9285
€3,00
€27.855
Gazon halfintensief
48299
30
1610
€3,00
€4.830
Speelveld gras
59899
30
1997
€4,00
€7.987
Adoptiegroen
601
25
24
€17,00
€409
Halfverharding
16928
25
677
€15,50
€10.495
Inrichting Openbare Ruimte. Hier maakt het vakgebied Groen onderdeel van uit. 5. In 2011 is in samenwerking met de gemeente Wassenaar gestart met het opstellen van een Gedragscode Flora en Faunawet 6. De afdeling Ruimtelijk Beheer heeft een beeldkwaliteitplan als meetinstrument opgesteld. Beheer en Onderhoud Een groot deel van de onderhoudsachterstand aan de groenvoorzieningen is weggewerkt. Dit door enerzijds het
Banken/Picknickset
399
30
13
€750,00
€9.975
uitvoeren van diverse vervangingen van groenvakken. Anderzijds door het uitvoeren van het gewenste
Afvalbakken
230
20
12
€435,00
€5.003
onderhoudsniveau. Het volgende is onder andere bereikt:
Fietsvoorzieningen
404
20
20
€200,00
€4.040
1. Het onderhoudsniveau wordt in de wijken op niveau B uitgevoerd. In het centrum is niveau A van toepassing. 2. Het van Kleffensplantsoen is heringericht en een veelgebruikt wijkpark geworden
Overig beheer en onderhoud
€19.799
TOTALEN
3. Landgoed Rosenburgh wordt conform het masterplan - wat via een burgerparticipatietraject tot stand is
€382.027
Tabel 4.2 Totalen benodigde jaarlijkse vervangingsinvestering
gekomen – ingericht en onderhouden. 4. Diverse groenvakken in Het Wedde en Bijdorp zijn gereviseerd. 5. Diverse speelvelden waaronder de IJsbaan, het speelveld aan de Johan Willem Frisolaan, Haydnlaan, en het speelveld aan de Bram Limburgstraat zijn van drainage en/of een nieuw gazon voorzien. 6. Diverse speelplekken zijn opgeknapt (Het beheer hiervan is vanaf de periode 2012 ondergebracht in het Beheerplan Spelen).
4.2 Jaarlijkse vervangingsinvestering Het groen in de gemeente Voorschoten heeft een verspreide leeftijdsopbouw. Er ligt een toekomstige hogere vervangingsnoodzaak omdat veel groen een gemiddelde leeftijd heeft bereikt. Om nu en in de toekomst te voorkomen dat er onderhouds- en vervangingsachterstanden ontstaan wordt geadviseerd in de komende
7. In de Nassauwijk zijn diverse plantvakken, gazons en boomstructuren vernieuwd.
beheerperioden een jaarlijks vervangingsbudget in te stellen op basis een methode van jaarlijkse afschrijving.
8. Er is groot onderhoud in Park Ter Wadding uitgevoerd.
Het bedrag van afschrijving wordt dan het bedrag wat jaarlijks wordt gebruikt voor het vervangen van
9. Op diverse plekken is water meer zichtbaar gemaakt.
groenelementen en structuren.
10. Park Adegeest is opgewaardeerd en gerenoveerd
Idealiter wordt dit afschrijvingbedrag gedoteerd als voorziening. Op die wijze kan worden gespaard voor
11. De Admiraal de Ruytersingel is deels beplant met nieuwe bomen.
noodzakelijke grote uitgaven. Er hoeft dan niet te worden gewerkt met het aantrekken van benodigd krediet.
12. Bij de kerk aan de zijde van het lint Veurseweg/Leidseweg is een border met representatieve beplanting
Omdat in de huidige begroting wel wordt gewerkt met een krediet en budget wordt voorgesteld pas in de volgende
aangebracht.
beheerperiode het instellen van een voorziening te effectueren. Tot die periode wordt via de bestaande thematiek gewerkt. 36
helft van de gestelde afschrijving nodig is om een structureel vervangingsbeleid uit te voeren. Voor het uitvoeren De jaarlijkse afschrijving is berekend aan de hand van de nieuwwaarde en de omlooptijd van de beheerelementen. .
van de werkzaamheden voor structurele vervanging is zo een bedrag van €764.054 euro opgenomen.
Voor elk beheerelement is de omlooptijd, de vervangingsinvestering per eenheid en de totale jaarlijkse afschrijving bepaald. De gemiddelde omlooptijd ligt voor groen op ongeveer 35-40 jaar. Voor terreinmeubilair geldt een
Lopende projecten
gemiddelde omlooptijd van 20-30 jaar. Na deze perioden zou het groen of het terreinmeubilair in principe
De projecten Rosenburgh en groot onderhoud Burgemeester Berkhoutpark zijn per 2012 in uitvoering. Voor
vervangen moeten worden. Dit is altijd afhankelijk van de staat van het beheerelement op dat moment.
Rosenburh is een deel getemporiseerd tot de volgende beheerperiode. Het project Burgemeester Berkhoutpark was
Het jaarlijks bedrag van afschrijving is €382.027 . Dit is ook het jaarlijks benodigd bedrag om een structureel
in 2011 getemporiseerd. Door het uitvoeren van noodzakelijk groot onderhoud is ervoor gekozen dit project
vervangingsbeleid uit te voeren. (zie tabel 4.2)
(zonder renovatie) eerder te laten starten. Voor de projecten is een bedrag van €961.500 nodig.
4.4 Opgave 2012-2015
Vervanging via projectfinanciering
Door middel van een quick scan is de huidige onderhoudsachterstand geanalyseerd. Aan de hand van diverse
Op een aantal plekken wordt geen rekening gehouden met een vervangingsbudget. Dit zijn projectgebieden.
overzichtstabellen is inzichtelijk gemaakt welke renovaties, herinrichtingen en vervangingen gewenst of
Geadviseerd word de vervanging van het groen in deze projecten mee te nemen. Dit is afhankelijk van de doorgang
noodzakelijk zijn om uit te voeren. Om alle actiepunten uit te voeren is een bedrag nodig van €3.025.029. Dit
van het project, of van andere ontwikkelingen. Wanneer hiervoor financiële middelen noodzakelijk zijn dan worden
bedrag is opgedeeld naar werkzaamheden voor:
ze apart voor het project aangevraagd, of door het project gefinancierd.
1. Wegwerken achterstallig onderhoud
Wegwerken achterstallig onderhoud 2012-2015
2. Gewenste actiepunten uitvoeringsprogramma Groenstructuurvisie 2009-2010
Begroot bedrag
3. Gewenste actiepunten met hoge en middelhoge prioriteit uitvoeringsprogramma Groenstructuurvisie 2011 -2018 4. Structurele vervanging 5. Lopende projecten 6. Vervanging via project(financiering) Wegwerken achterstallig onderhoud In de gemeente bevindt het groen zich nog op diverse plekken niet op het gewenste onderhoudsniveau. In tabel 4.4.1is opgenomen welke groenstructuren gerenoveerd dienen te worden. De kosten voor het uitvoeren van de werkzaamheden voor het achterstallig onderhoud bedragen €598.975. Uitvoeringsprogramma Groenstructuurvisie 2009-2010 Met de Groenstructuurvisie is een maatregelenpakket opgenomen. Dit is beschreven in het uitvoeringsprogramma. De maatregelen hadden een looptijd voor de korte en de lange termijn. De eerste set maatregelen was gesteld voor de periode 2009-2010. Een deel is hiervan is nog niet gerealiseerd vanwege een beperkt beschikbaar gesteld
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
Inboet/aanplant bomen/boomstructuren: Leidseweg Veurseweg Carel fabritiuslaan/Molenlaan Zwaluwweg Karel Doormanlaan Schuilinglaan Schaperlaan Thorbeckeweg Rouboslaan Groepen langs hoofdstructuren Diverse Italiaanse populieren in de gemeente
Renovatie gazons 12 Renovatie gazons gemeente (1/5 van het totale areaal)
€ € € € € € € € € € €
27.500 15.000 8.000 19.500 7.800 4.600 3.900 3.400 6.500 32.500 25.000
€
228.000
budget en krediet. Hiervoor is een bedrag van €95.500 begroot. Uitvoeringsprogramma Groenstructuurvisie 2011-2018 De tweede set maatregelen is gesteld voor de periode 2011-2018. De maatregelen met een hoge en middelhoge waarde die nog moeten worden uitgevoerd tot 2018 zijn in overzichtstabel 4.4.2 opgenomen. Voor het uitvoeren van deze maatregelen is een bedrag van €605.000 euro nodig. Voor het uitvoeren van groot onderhoud in het
13 14 15 16
Groen op parkeerterreinen Forescate tennisvereniging T Wedde Sir Winstonchurchill/AH Wagenerf
€ € € €
2.500 16.200 33.500 7.725
17 18 19 20 21 22 23
revisie plantvakken: Noord-Hofland nabij flatgebouwen Middelgeestlaan Bertus van Akenlaan Prins Bernhardlaan Adegeest: diverse plantvakken Bloemenwijk: diverse plantvakken Gemeente: diverse kleine plantvakken
€ € € € € € €
13.400 4.500 18.750 4.200 22.500 18.500 12.500
herplant: 24 groen aanplant Gershwinpad
€
7.500
Terreinmeubilair 25 vervangen 20 Informatieborden 26 vervangen en aanvullen afvalbakken TOTALEN
€ € €
12.000 43.500 598.975
Burgemeester Berkhoutpark is reeds het budget door de gemeenteraad bepaald. Structurele vervangingen Jaarlijks bestaat een deel noodzakelijke vervanging. Dit betreft de uit te voeren structurele vervangingen. Het is van belang dit blijvend uit te voeren om geen verdere onderhoudsachterstand dan wel vervangingsachterstand op te lopen. Het gewenste structurele noodzakelijke vervangingsbudget is in dit beheerplan 2012-2015 financieel per beheerelement gespecificeerd (zie tabel 4.2). Het bedraagt totaal over 4 jaar - zonder indexering – €1.528.108 euro. Voor de komende 4 jaar is groot onderhoud dan wel vervanging voor diverse groenstructuren noodzakelijk. Met het uitvoeren van werkzaamheden voor het achterstallig onderhoud en de maatregelen van het Uitvoeringsprogramma van de Groenstructuurvisie bestaat een overlap in de werkzaamheden. Er wordt daarbij uitgegaan van een overlap van 50% (zie figuur . Dit betekent dat in de periode 2012-2015 jaarlijks minimaal de
37
Structurele vervanging 2012-2015
Uitvoeringsprogramma Groenstructuurvisie openstaande actiepunten 2009-2010 Begroot bedrag 1 Z4.1 Waterstructuren Vliet beter zichtbaar maken
€
15.000
2 L1 Beplanten Adm de Ruytersingel tot lommerrijke laan
€
20.000
3 L2 Op enkele plaatsen doorgaande structuur bomen en bermen Wagnerlaan verbeteren
€
10.000
4 Ad7 Tegenover serviceflat Wagnerlan beplanting verwijderen en bomenrij planten
€
5.000
5 GR20 Elstlaan opener en minder donker maken
€
5.000
6 CE2 Beter beleefbaar maken water aan oostkant centrum
€
15.000
7 DO3 Verbeteren verblijfskwaliteit zitgelegenheid Papelaan West
€
5.000
8 VL2 Hoge beplanting langs speelplekken Vliet transparanter maken voor zicht op vliet
€
7.500
9 NA2 Hoek Pr. Bernardlaan/Willem Frisolaan minder stenig inrichten
€
3.000
10 AD1 Zone langs polders meer verblijfsmogelijkheid geven, o.a. Zitbanken op bredere delen
€
5.000
11 BO2 water in wijk vrijstaande woningen zichtbaarder maken
€
5.000
€
95.500
TOTALEN
Uitvoeringsprogramma Groenstructuurvisie actiepunten 2011-2018 (prioriteiten hoog & midden)
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19
Z1/VL1 De oevers aan de vliet hogere verblijfskwaliteit geven Z3.1/Z3.2/GR7 Toegangen vanuit Noord-Hofland naar Langs de Korte Vliet herkenbaar maken BO1 Verhogen inrichtingskwaliteit en gebruikswaarde parkfuncties spoorzone P1-P4/NH2 ter wadding ruimtelijk en functioneel verbeteren P5 Doorzichten rand Beresteyn langs Beethovenlaan maken GR8/GR10.1 Door groengebied route Noord-Hofland en Hofweg logisch aan laten sluiten GR9.1 Route in groenzone noordkant Adegeets aantrekkelijker maken en geschikt voor fietsen GR21 Op route naar centrum en andere bankenroutes meer banken plaatsen GR22 ruimte maken voor pad en zoeken naar oplosing groene begeleiding te maken BL1 Groenstrook langs Nassaukade meer wandelmogelijkheden geven KR1 Verbeteren verblijfskwaliteit groenstrook Krimkade door banken aan te vullen KR2 oever op aantal plekken natuurlijker maken VL3 Hoge beplanting koppen watergagen Vlietwijk verwijderen VL4 Langs water Jan van Goyenplantsoen wandelstrook uitmaaien of pad aanleggen BO3 Brede deel Baron Schimmelpenninck vd Oyenlaan voorzien laanbeplanting BY2 Beter zichtbaar maken watergangen BY3 Inrichtingskwaliteit en beheerkwaliteit zitplekken en groen verbeteren ST2 Groenstrook Zuiderzichtlaan beheren dat speelmogelijkheden in groen zijn ST3.1 Door groensinrichting diagonale lijn Starrenburg II accentueren TOTALEN
Begroot bedrag € 764.054 € 764.054
1 50% vervanging periode 2012-2015 ivm dubbelingen werkzaamheden TOTALEN
Lopende projecten 2012-2015 Begroot bedrag € 66.500
1 Uitvoering Project Masterplan Rosenburgh 2 P10/GR7 Burgemeester Berkhoutpark (groot onderhoud), begroot uit: Achterstallig onderhoud groen 2012 Vervangingsinvestering groen 2012 Vervangingsinvestering groen 2013 Vervangingsinvestering groen 2014 Vervangingsinvestering groen 2015 TOTALEN
€ € € € € €
43.000 228.000 180.000 200.000 244.000 961.500
Financiering via project(aanvraag) Begroot bedrag € 125.000
€
€ € € € €
75.000 25.000 130.000 2.500 35.000
€ € € € € € € € € € € € €
40.000 30.000 15.000 20.000 5.000 15.000 5.000 20.000 10.000 10.000 7.500 5.000 30.000 605.000
Begroot bedrag 1 2 3 4
Vervanging via financieringsaanvraag project Renovatie plantvakken Vlietwijk (gezamenlijk met project Rioolvervanging Vlietwijk.) Renovatie boom en groensstructuur Leidseweg Noord (gezamenlijk met uitvoering 4Vnota Renovatie groen en groene verblijfskwaliteit rondom winkelcentrum Adegeest Renovatie groen Intratuinarsenaal/Segaar TOTALEN
pm pm pm pm €
-
Totalen achterstallig onderhoud, GSV en struct. vervangingen 2012-2015
Wegwerken achterstallig onderhoud Uitvoeringsprogramma Groenstructuurvisie 2009-2010 Uitvoeringsprogramma Groenstructuurvisie 2011-2018 Structurele vervanging 2012-2015 Lopende projecten 2012-2015 Financiering via project(aanvraag) TOTALEN
Begroot bedrag € 598.975 € 95.500 € 605.000 € 764.054 € 961.500 € € 3.025.029
38
Hoofdstuk 5 Conclusie, financiële analyse en advies
39
5. Conclusie, financiële analyse en advies
5.2 Achterstallig onderhoud, GSV en vervanging
Het beheerplan Groen omvat de beheerelementen die in de openbare ruimte tot het groen behoren inclusief
Wegwerken achterstallig onderhoud
terreinmeubilair. Het beheer van de speelplekken, de begraafplaats en de kinderboerderij vallen buiten de scope van dit beheerplan. In het beheerplan is het beheer op CROW niveau B beschreven. Dit is per beheerelement gedaan. Het vormt zo het beheerkader voor de afdeling Ruimtelijk Beheer . Ook biedt het een handvat en kader voor het Uitvoerend bedrijf.
In 2007 was het groen in Voorschoten op veel plekken ernstig verwaarloosd. In de beheerperiode 2008-2011 is hard gewerkt aan het wegwerken van deze onderhoudsachterstand. Een deel van de onderhoudsachterstand is anno 2012 nog steeds aanwezig. Dit betreft onder andere diverse niet aangevulde groenstructuren. Hiermee bestaat ook voor de aankomende beheerperiode 2012-2015 de taak voor het wegwerken van de onderhoudsachterstand. Hiervoor is een bedrag van €598.975 nodig over de beheerperiode 2012-2015.
5.1 Jaarlijks onderhoud beheerelementen Het jaarlijks onderhoud aan het groen wordt uitgevoerd conform de gestelde niveaus uit de Groenstructuurvisie. Dit betekent een CROW onderhoudsniveau A in het centrum, langs het lint en in het Burgmeester Berkhoutpark. In de woonwijken wordt op CROW onderhoudsniveau B onderhouden. In het buitengebied wordt een op natuur gericht onderhoud gevoerd. Voor diverse beheerelementen zoals bomen moet voldaan worden aan de wettelijke zorgplicht. Voor elk beheerelement is het areaal getoond in de onderstaande tabel. Hiervoor geldt ook een eenheidsprijs. Hieruit is het jaarlijks benodigd onderhoudsbedrag bepaald. Jaarlijks bedraagt dit totaal €1.416.087
Uitvoeringsprogramma Groenstructuurvisie Diverse doelstellingen voor het openbaar groen zijn gesteld in de Groenstructuurvisie. Met het realiseren van de doelstellingen wordt de openbare ruimte naar het gewenste niveau ingericht. In het uitwerkingsprogramma van de Groenstructuurvisie zijn de perioden voor de gewenste acties aangegeven. Een groot deel hiervan is in de periode 2009-2011 uitgevoerd. Er staat hiervoor nog een bedrag van €95.500 aan actiepunten voor open. Diverse acties zijn voor de periode 2011-2018 gepland. Voor het uitvoeren van alle acties met hoge en middelhoge prioriteit is een bedrag van €605.000 begroot. Structurele vervanging
Totaal jaarlijks onderhoud
Het jaarlijks benodigd bedrag om op structurele wijze vervanging uit te voeren bedraagt €382.027 (Zie tabel pagina 41). Een groot deel (€121.508) van dit bedrag is bestemd voor de vervanging van bomen.
Hoeveelheid Eenheidsprijs in m2/m1/st.
Bos Bomen Bosplantsoen natuurlijk Bosplantsoen cultuurlijk Hakhout Heesters Halfheesters Rozen Hagen Vaste planten Bol en Knolgewassen Wisselbeplanting Bloemrijk Grasland Bloemrijke wegbermen Bloemrijke overige ext Bloemrijke droge oevers Gazon intensief Gazon halfintensief Speelveld gras Adoptiegroen Halfverharding Banken/Picknickset Afvalbakken Fietsvoorzieningen Overig beheer en onderhoud TOTALEN
12040 10828 107754 57071 34708 143074 3953 2291 6109 3395 4000 108 59051 21249 33841 84451 278547 48299 59899 601 16928 399 230 404
€0,95 €22,39 €0,56 €0,74 €0,96 €3,36 €3,60 €9,55 €5,31 €2,00 €0,19 €86,40 €0,49 €0,67 €0,52 €0,49 €0,48 €0,37 €0,75 €2,00 €0,71 €23,86 €176,98 €3,37
Kosten per jaar
In verband met dubbele werkzaamheden door het realiseren van projecten, het uitvoeren van het uitvoeringsprogramma Groenstructuurvisie en het wegwerken van het achterstallig onderhoud is voor de beheerperiode 2012-2015 rekening gehouden met een benodigd budget van 50%. Totaal bedraagt dit €764.054.
€11.438 €242.439 €60.342 €42.233 €33.320 €480.729 €14.231 €21.879 €32.439 €6.790 €760 €9.331 €28.935 €14.237 €17.597 €41.381 €133.703 €17.871 €44.924 €1.202 €12.019 €9.520 €40.705 €1.361 €96.702
Lopende projecten In de gemeente zijn twee grote projecten gestart. Dit betreft Rosenburgh en Burgemeester Berkhoutpark. Totaal is hiervoor een bedrag van €961.500 nodig. Financiering via project(aanvraag) Diverse beheerelementen worden vervangen wanneer een project wordt gestart. Dan wordt ook de financiering aangevraagd. Conclusie Om alle werkzaamheden uit te willen voeren is in de periode 2012-2015 een bedrag nodig van €3.025.029 Totalen achterstallig onderhoud, GSV en struct. vervangingen 2012-2015
Wegwerken achterstallig onderhoud Uitvoeringsprogramma Groenstructuurvisie 2009-2010 Uitvoeringsprogramma Groenstructuurvisie 2011-2018 Structurele vervanging 2012-2015 Lopende projecten 2012-2015 Financiering via project(aanvraag) TOTALEN
Begroot bedrag € 598.975 € 95.500 € 605.000 € 764.054 € 961.500 € € 3.025.029
€1.416.087 40
Totaal jaarlijkse vervangingsinvestering Hoeveelheid in m2/m1/st.
5.3 Begroting 2012 - 2015 Omlooptijd Gemiddelde Eenheidsprijs Investering in jaren vervanging per jaar per jaar
5.3.1 Jaarlijks onderhoud Het beschikbaar bedrag voor jaarlijks onderhoud in 2012 is €1.393.184 (zie bijlage 6.2). Dit budget loopt na 2012 jaarlijks terug. Het onderhoudsareaal blijft wel gelijk. Over vier jaar is een totaalbedrag van €5.375.644 beschikbaar. Hiermee is rekening gehouden met het behalen van de taakstelling onkruidbestrijding €200.000 ten
Bos
12040
80
Bomen
10828
40
Bosplantsoen natuurlijk
107754
40
2694
€10,00
€26.939
Bosplantsoen cultuurlijk
57071
40
1427
€12,50
€17.835
Hakhout
34708
40
868
€7,00
€6.074
Heesters
143074
25
5723
€15,00
€85.844
Halfheesters
3953
25
158
€15,00
€2.372
Rozen
2291
10
229
€17,00
€3.895
Hagen
6109
50
122
€16,00
€1.955
5.3.2 Achterstallig onderhoud, GSV en vervangingsinvesteringen (budget/krediet)
Vaste planten
3395
25
136
€25,00
€3.395
Voor het wegwerken van onderhoudsachterstanden is in 2009 het renovatiebudget Groen en het
Bol en Knolgewassen
4000
20
200
€22,00
€4.400
vervangingskrediet Groen ingesteld. Vanwege een beperking/temporisering van de benodigde budgetten en
52
20
3
€450,00
€1.170
kredieten is het in de afgelopen beheerperiode niet gelukt alle groenvoorzieningen op het gewenste niveau te
Bloemrijk Grasland
59051
30
1968
€2,00
€3.937
krijgen.
Bloemrijke wegbermen
21249
30
708
€2,00
€1.417
In de aankomende beheerperiode 2012-2015 is het vervangen van groenvoorzieningen blijvend noodzakelijk. In de
Bloemrijke overige ext
33841
30
1128
€2,00
€2.256
vorige beheerperiode is het benodigde budget gehalveerd. Het werd over een langere periode beschikbaar gesteld.
Bloemrijke droge oevers
84451
30
2815
€2,00
€5.630
Door de gemeenteraad is in 2011 besloten een deel van het project Rosenburgh en het Burgemeester Berkhoutpark
Gazon intensief
278547
30
9285
€3,00
€27.855
Gazon halfintensief
48299
30
1610
€3,00
€4.830
beschikbaar te stellen. Voor de periode 2012-2015 zijn in de begroting 2012 de in de tabel (op pagina 42)
Speelveld gras
59899
30
1997
€4,00
€7.987
genoemde bedragen opgenomen.
Adoptiegroen
601
25
24
€17,00
€409
Halfverharding
16928
25
677
€15,50
€10.495
Banken/Picknickset
399
30
13
€750,00
€9.975
Afvalbakken
230
20
12
€435,00
€5.003
Fietsvoorzieningen
404
20
20
€200,00
€4.040
Wisselbeplanting (bloembak)
Overig beheer en onderhoud TOTALEN
151
€20,00
€3.010 €121.508
€19.799 €382.027
laste van het onderhoudsbudget van groenbeheer. (hierbij is geen rekening gehouden met een indexering). Het noodzakelijk bedrag voor het jaarlijks onderhoud bedraagt €1.416.087. De tekorten bedragen per jaar van 2012-2015 respectievelijk €22.903, €56.990, €102.914 en €104.877. Vanaf 2013 loopt dit bedrag op vanwege een lager worden begroot onderhoudsbudget. Over de beheerperiode 2012-2015 is een minimaal bedrag van €5.664.348 nodig voor het onderhoud (hiermee is geen rekening gehouden met een indexering). Het verschil met het beschikbare bedrag (€5.375.644) is €288.704.
te temporiseren. Hiermee is besloten in de begroting van 2012, 2013 en 2014 de helft van de kredieten
In totaal is er een budget beschikbaar van €160.351 Dit is slechts een deel van het totaalbudget in verband met de dotatie aan de voorziening Speelelementen zoals in het Beheerplan Spelen beschreven. Het voor deze beheerperiode beschikbare krediet is €2.077.521. Totaal is een bedrag van €2.238.872 in de huidige begroting beschikbaar voor vervangingen, renovaties, groot onderhoud en herinrichting. Het benodigd bedrag voor het wegwerken van achterstallig onderhoud, het uitvoeringsprogramma Groenstructuurvisie en de structurele vervangingen is €3.025.029. De tekorten bedragen per jaar van 2012-2015 respectievelijk €291.485, €324.233, €327.036. In 2015 is een positief verschil van €155.598 aanwezig. Over de beheerperiode 2012-2015 bedraagt het tekort totaal €787.156
5.4 Conclusie De uitgangspunten voor dit beheerplan zijn: Het beheer en onderhoud wordt uitgevoerd in woonwijken op CROW niveau B uitgevoerd. Het centrum, het lint en het Burgemeester Berkhoutpark worden op CROW niveau A onderhouden. Voor het buitengebied geldt een extensief natuurlijk beheer. Het achterstallig onderhoud wordt in de beheerperiode 2012-2015 weggewerkt Er wordt een structurele vervanging van de beheerelementen uitgevoerd. Hiermee wordt voorkomen dat in de toekomst onderhouds- en vervangingsachterstanden ontstaan. De actiepunten met hoge en middelhoge waarde van het uitvoeringsprogramma Groenstructuurvisie worden uitgevoerd.
41
Om het gewenste onderhoudsniveau te behalen is het nodig in het groenonderhoud te investeren. Respectievelijk zijn de volgende extra bedragen per jaar nodig voor het jaarlijks onderhoud :
5.5 Financieel advies jaarlijks onderhoud De gemeente Voorschoten moet de komende beheerperiode bezuinigen. Op het groenbeheer is de afgelopen
2012: €22.903
beheerperiode diverse malen bezuinigd. Een groot deel van de taakstelling onkruidbestrijding uit 2011 (per jaar
2013: €56.990
€200.000, over de beheerperiode €800.000) is in dit beheerplan 2012-2015 behaald met efficiencyslagen en het
2014: €102.914
opstellen van heldere werkpakketten. Het huidig beschikbaar budget voor het gewenste onderhoudsniveau is
2015: €104.877
minimaal. Het is daarom van belang juiste keuzes te maken hoe de beschikbare financiële middelen te besteden.
Respectievelijk zijn de volgende extra kredieten nodig (voor het wegwerken achterstallig onderhoud, uitvoeren structurele vervangingen, actiepunten uitvoeringsprogramma Groenstructuurvisie):
Financiële conclusie: Er bestaat een tekort over de beheerperiode 2012-2015. Dit is onderverdeeld over de volgende jaren:
2012: €291.485
2012: €22.903 (resultaat nog resterende taakstelling onkruidbestrijding)
2013: €324.233
2013: €56.990 (resultaat nog resterende taakstelling onkruidbestrijding+ afname onderhoudsbudget)
2014: €327.036
2014: €102.914 (resultaat nog resterende taakstelling onkruidbestrijding+ afname onderhoudsbudget)
2015: -€155.598
2015: €104.877 (resultaat nog resterende taakstelling onkruidbestrijding+ afname onderhoudsbudget)
Door het temporiseren van de kredieten voor 2012, 2013 en 2014 bestaat een tekort op het benodigde investeringskapitaal wanneer alle vervangingen, het wegwerken van achterstallig onderhoud en de actiepunten uit de Groenstructuurvisie worden uitgevoerd.
Geadviseerd wordt om geen verdere bezuinigingen op het jaarlijks benodigd groenonderhoud uit te voeren die in de toekomst leiden tot hogere investeringsopgaven. Dit wordt wel penny wise pound foolish genoemd. Het op korte termijn bezuinigen op onderhoudsniveaus leidt in veel gevallen tot een versnelde achteruitgang van het niveau en de kwaliteit van het groen. Ook kunnen onveilige situaties ontstaan. Er wordt niet mee voorkomen dat later een grotere investering gedaan moet worden om het groen op een dan gewenst niveau te krijgen. Er is zo sprake van een korte termijn reactie wat op de lange termijn leidt tot kapitaalvernietiging.
Recapitulatie benodigde budgetten Openbaar groen
Het is wel eenvoudig te bezuinigen op beheeronderdelen welke door de bezuiniging geen onomkeerbaar of moeizaam omkeerbaar effect veroorzaken.
Omschrijving
2012
2013
2014
2015
245.525
245.525
245.525
245.525
245.525
245.525
245.525
245.525
0
0
0
0
Totaal beschikbaar structureel beheerskosten budget Totaal benodigd structureel beheerskosten budget Verschil structureel
Onderzoek mogelijkheden tot omvormen beheerelementen Het is mogelijk een bezuiniging te realiseren in het jaarlijks onderhoud door het omvormen van groen. Hiervoor is een eenmalige investering nodig. Een border met vaste planten is bijvoorbeeld goedkoper in onderhoud dan een rozenvak (zie hiervoor de paragraven met beheerelementen). De esthetische waarde is van beide beheerelementen hoog te noemen. Ook het omvormen van heestervakken naar gazon leidt tot een kostenbesparing. Hierbij is het wel van belang de functionele eigenschappen en stedenbouwkundige of landschappelijke opzet van het groen te waarborgen. Omvorming kan bijvoorbeeld leiden tot een ongewenste functieverandering (negatief) van groen, Hierdoor is
Totaal beschikbaar structureel onderhoud
omvorming op veel plekken niet mogelijk. Er moet zo goed worden onderzocht waar deze besparingen op het
budget
1.291.074
1.256.987
1.211.063
1.209.100
Totaal benodigde budgetten beheerplan
1.313.977
1.313.977
1.313.977
1.313.977
Verschil structureel
-22.903
-56.990
-102.914
-104.877
Totaal beschikbaar vervangingen
464.772
432.024
429.221
911.855
Enerzijds komt dit door een structureel jaarlijks teruglopend budget. Anderzijds door een taakstelling uit 2011.
Totaal benodigd vervangingen
756.257
756.257
756.257
756.257
Geadviseerd wordt geen verdere bezuiniging door te voeren op het jaarlijks onderhoud. Dit kan leiden tot
Verschil structureel
-291.485
-324.233
-327.036
155.598
TOTAAL
-314.388
-381.223
-429.950
50.721
jaarlijks onderhoud door een eenmalige investering zijn te realiseren. Dit is een onderzoekstaak die in 2012 door de beheerders kan worden uitgevoerd. Conclusie Er bestaat een tekort van €288.074 over de periode 2012-2015 voor het uitvoeren van jaarlijks onderhoud.
kapitaalvernietiging. Een tweede advies is om in 2012 te onderzoeken welke beheerelementen in aanmerking komen voor omvorming.
42
5.6 Financieel advies achterstallig onderhoud, vervangingen en GSV Omdat de gemeente momenteel de besteding van haar financieel beschikbare middelen heroverweegt is voor het beheerplan Groen het uitgangspunt binnen de bestaande budgetten en kredieten te werken. Onderstaand wordt
Uitvoeringsprogramma Groenstructuurvisie 2009-2010 De openstaande actiepunten uit de vorige beheerperiode worden allen uitgevoerd
besproken waaraan de budgetten en kredieten worden besteed. Financiële conclusie: Het totaal beschikbaar budget en krediet bedraagt €2.238.872 over de periode 2012-2015. Er bestaat een tekort van €787.156. Onderstaand zijn keuzen gemaakt voor het inzetten van het krediet en budget dan wel het doorschuiven van werkzaamheden naar de volgende beheerperiode 2016-2019. Wegwerken achterstallig onderhoud Er wordt €409.374 geïnvesteerd in het wegwerken van onderhoudsachterstanden. O.a. boomstructuren worden hersteld. Het groen op parkeerterreinen wordt vernieuwd en hersteld. Diverse plantvakken en terreinmeubilair kunnen worden vervangen. Het investeren in gazon wordt slechts gedaan voor 25% van de intensief gebruikte trapvelden Wegwerken achterstallig onderhoud 2012-2015 Uitvoering 2012-2015 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
Inboet/aanplant bomen/boomstructuren: Leidseweg Veurseweg Carel fabritiuslaan/Molenlaan Zwaluwweg Karel Doormanlaan Schuilinglaan Schaperlaan Thorbeckeweg Rouboslaan Groepen langs hoofdstructuren Diverse Italiaanse populieren in de gemeente
Renovatie gazons 12 Renovatie gazons gemeente (1/5 van het totale areaal)
€ € € € € € € € € € €
27.500 15.000 8.000 19.500 7.800 4.600 3.900 3.400 6.500 32.500 25.000
€
59.899
13 14 15 16
Groen op parkeerterreinen Forescate tennisvereniging T Wedde Sir Winstonchurchill/AH Wagenerf
€ € € €
2.500 16.200 33.500 7.725
17 18 19 20 21 22 23
revisie plantvakken: Noord-Hofland nabij flatgebouwen Middelgeestlaan Bertus van Akenlaan Prins Bernhardlaan Adegeest: diverse plantvakken Bloemenwijk: diverse plantvakken Gemeente: diverse kleine plantvakken
€ € € € € € €
13.400 4.500 18.750 4.200 22.500 18.500 12.500
herplant: 24 groen aanplant Gershwinpad
€
7.500
Terreinmeubilair 25 vervangen 20 Informatieborden 26 vervangen en aanvullen afvalbakken TOTALEN
€ 12.000 € 22.000 € 409.374
Doorschuiven 2016-2019
Uitvoeringsprogramma Groenstructuurvisie openstaande actiepunten 2009-2010 Uitvoering Doorschuiven 2012-2015 2016-2019 € 15.000 1 Z4.1 Waterstructuren Vliet beter zichtbaar maken € 20.000 2 L1 Beplanten Adm de Ruytersingel tot lommerrijke laan € 10.000 3 L2 Op enkele plaatsen doorgaande structuur bomen en bermen Wagnerlaan verbeteren € 5.000 4 Ad7 Tegenover serviceflat Wagnerlan beplanting verwijderen en bomenrij planten € 5.000 5 GR20 Elstlaan opener en minder donker maken CE2 Beter beleefbaar maken water aan oostkant centrum € 15.000 6 € 5.000 7 DO3 Verbeteren verblijfskwaliteit zitgelegenheid Papelaan West € 7.500 8 VL2 Hoge beplanting langs speelplekken Vliet transparanter maken voor zicht op vliet € 3.000 9 NA2 Hoek Pr. Bernardlaan/Willem Frisolaan minder stenig inrichten € 5.000 10 AD1 Zone langs polders meer verblijfsmogelijkheid geven, o.a. Zitbanken op bredere delen € 5.000 11 BO2 water in wijk vrijstaande woningen zichtbaarder maken TOTALEN € 95.500 € -
Uitvoeringsprogramma Groenstructuurvisie 2011-2018 De actiepunten uit de Groenstructuurvisie zijn gewenste actiepunten om de groenstructuur en de beleving van groen in Voorschoten te verbeteren en op een gewenste niveau te brengen. De hierboven genoemde actiepunten zijn volgends de Groenstructuurvisie bedoeld voor de periode 2011- 2018. De hoge en midden prioriteiten zijn in dit beheerplan genoemd ter uitvoering in de beheerperiode 2012-2015. Deze kunnen worden doorgeschoven naar de beheerperiode 2016-2019. Twee actiepunten passen binnen het beschikbaar gestelde budget en zijn eenvoudig uit te voeren.
€
128.101
€ €
21.500 149.601
Uitvoeringsprogramma Groenstructuurvisie actiepunten 2011-2018 (prioriteiten hoog & midden) Uitvoering Doorschuiven 2012-2015 2016-2019 € 125.000 1 Z1/VL1 De oevers aan de vliet hogere verblijfskwaliteit geven € 75.000 2 Z3.1/Z3.2/GR7 Toegangen vanuit Noord-Hofland naar Langs de Korte Vliet herkenbaar maken BO1 Verhogen inrichtingskwaliteit en gebruikswaarde parkfuncties spoorzone € 25.000 3 € 130.000 4 P1-P4/NH2 ter wadding ruimtelijk en functioneel verbeteren € 2.500 5 P5 Doorzichten rand Beresteyn langs Beethovenlaan maken € 35.000 6 GR8/GR10.1 Door groengebied route Noord-Hofland en Hofweg logisch aan laten sluiten € 40.000 7 GR9.1 Route in groenzone noordkant Adegeets aantrekkelijker maken en geschikt voor fietsen € 30.000 8 GR21 Op route naar centrum en andere bankenroutes meer banken plaatsen € 15.000 9 GR22 ruimte maken voor pad en zoeken naar oplosing groene begeleiding te maken BL1 Groenstrook langs Nassaukade meer wandelmogelijkheden geven € 20.000 10 KR1 Verbeteren verblijfskwaliteit groenstrook Krimkade door banken aan te vullen € 5.000 11 € 15.000 12 KR2 oever op aantal plekken natuurlijker maken € 5.000 13 VL3 Hoge beplanting koppen watergagen Vlietwijk verwijderen € 20.000 14 VL4 Langs water Jan van Goyenplantsoen wandelstrook uitmaaien of pad aanleggen € 10.000 15 BO3 Brede deel Baron Schimmelpenninck vd Oyenlaan voorzien laanbeplanting € 10.000 16 BY2 Beter zichtbaar maken watergangen € 7.500 17 BY3 Inrichtingskwaliteit en beheerkwaliteit zitplekken en groen verbeteren ST2 Groenstrook Zuiderzichtlaan beheren dat speelmogelijkheden in groen zijn € 5.000 18 ST3.1 Door groensinrichting diagonale lijn Starrenburg II accentueren € 30.000 19 TOTALEN € 7.500 € 597.500
43
Structurele vervanging
5.7 Aanbevelingen
Het uitvoeren van structurele vervanging is van belang om geen vervangings- dan wel onderhoudsachterstanden op te lopen. Hiervoor is een bedrag van €764.054 beschikbaar.
1. Vanaf 2016-2019 een voorziening instellen voor structurele vervanging van de beheerelementen De gemeente Voorschoten maakt gebruik van kredieten om vervangingen te realiseren. Op dit moment is het nodig
Structurele vervanging 2012-2015
1 50% vervanging periode 2012-2015 ivm dubbelingen werkzaamheden TOTALEN
Uitvoering Doorschuiven 2012-2015 2016-2019 € 764.054 € 764.054 € -
extra te investeren. Daarvoor zijn kredieten en budgetten nodig. In de volgende beheerperiode is het verstandig om de jaarlijks benodigde vervangingsinvestering – berekend op basis van jaarlijkse afschrijving - te doteren in een voorziening. Op deze wijze wordt een spaarpot gerealiseerd. Hieruit kunnen de noodzakelijke vervangingen worden betaald. 2. €102.150 voor het maai-slootbestek te verplaatsen naar het onderhoudsbudget voor Groen
Lopende projecten 2012-2015
Het maai-slootbestek omvat zowel werken voor het Beheerplan Water als werken voor het Beheerplan Groen. De
De lopende projecten worden uitgevoerd. Hier staat een bedrag voor van €961.500.
kosten voor het maai-slootbestek worden tot op heden geboekt in het onderhoudsbudget voor Water. Geadviseerd wordt de werken ad. €102.150 voor het onderhoud aan groen op te nemen in het jaarlijks onderhoudsbudget voor Groen. Zo is het overzichtelijk welke onderhoudsbedragen beschikbaar zijn voor het groenbeheer.
Lopende projecten 2012-2015
1 Uitvoering Project Masterplan Rosenburgh 2 P10/GR7 Burgemeester Berkhoutpark (groot onderhoud), begroot uit: Achterstallig onderhoud groen 2012 Vervangingsinvestering groen 2012 Vervangingsinvestering groen 2013 Vervangingsinvestering groen 2014 Vervangingsinvestering groen 2015 TOTALEN
Uitvoering Doorschuiven 2012-2015 2016-2019 € 66.500 € 43.000 € 228.000 € 180.000 € 200.000 € 244.000 € 961.500
€
-
Conclusie Er is in de huidige begroting (2012) een bedrag van €2.238.872 over de periode 2012-2015 beschikbaar. Hiermee kan geïnvesteerd worden in het grotendeels wegwerken van achterstallig onderhoud; Het realiseren van de nog openstaande actiepunten uit het uitvoeringsprogramma van de Groenstructuurvisie van 2009-2010; Het structureel vervangen van beheerelementen om geen nieuwe achterstanden op te lopen en het uitvoeren van de lopende projecten.
Totalen achterstallig onderhoud, GSV, structurele vervangingen en projecten 2012-2015 Uitvoering 2012Doorschuiven 2015 2016-2019 Wegwerken achterstallig onderhoud € 409.374 € 149.601 Uitvoeringsprogramma Groenstructuurvisie 2009-2010 € 95.500 € Uitvoeringsprogramma Groenstructuurvisie 2011-2018 € 7.500 € 597.500 Structurele vervanging 2012-2015 € 764.054 € Lopende projecten 2012-2015 € 961.500 € Financiering via project(aanvraag) € € TOTALEN € 2.237.928 € 747.101
44
Hoofdstuk 6 Bijlagen
45
6. Bijlagen 6.1 Meetinstrumenten Beeldkwaliteitsplan Voorschoten
46
47
48
49
50
51
52
53
6.2 Beschikbare financiële middelen
Beschikbare financiele middelen Beheerplan Groen (begroting 2012) 2012
2013
2014
2015
TOTAAL
Jaarlijks onderhoud (Product 2151 Openbaar Groen 6256010-434380 Uitvoerend Bedrijf) Begroting 2012 (minus taakstelling onkruidbestrijding 200.000)
€1.255.529
€1.223.329
€1.178.329
€1.179.329
€4.836.516
Correctie zwerfafval
€129.844
€129.844
€129.844
€129.844
€519.376
Jaarlijks onderhoud Speelvoorzieningen (zie Speelbeheerplan 2012-2015)
€(94.339)
€(96.226)
€(98.150)
€(100.113)
€(388.828)
€102.150
€102.150
€102.150
€102.150
€408.600
€1.393.184
€1.359.097
€1.312.173
€1.311.210
€5.375.664
Jaarlijks onderhoud (Product 6224000 waterkering en afwatering) 434380 Kosten Uitvoerend Bedrijf (maaibestek) TOTALEN Renovatiebudget Groen (Product 2151 Openbaar Groen 6256012-433300 aankoop duurzame goederen) €181.676
€181.676
€181.676
€181.676
€726.704
Dotatie aan voorziening Speelvoorzieningen (zie Speelbeheerplan 2012-2015)
€(137.411)
€(140.159)
€(142.962)
€(145.821)
€(566.353)
TOTALEN
€44.265
€38.714
€35.855
€160.351
€390.507
€876.000
€2.077.521
€390.507
€876.000
€2.077.521
Begroting 2012
€41.517
Vervangingskredieten Begroting 2012 TOTALEN
€420.507 €420.507
€390.507 €390.507
Beschikbare financiële middelen Beheerplan Groen Noot: er is in de begroting rekening gehouden met de taakstelling onkruidbestrijding van 200.000 euro op het jaarlijks onderhoud. Als de taakstelling op een ander product wordt gerealiseerd, dan wordt bovenstaand budget verhoogd
54
6.3 Overzichtskaart Openbaar Groen gemeente Voorschoten
55
Literatuur 1) Boer, K., en C.M.G.J Schils, 1996. Ecologisch groenbeheer in de praktijk. IPC, Arnhem. 2) Gemeente Sliedrecht, 2004. Groenbeheerplan Sliedrecht. Gemeente Sliedrecht afdeling plantsoenen en reiniging, Sliedrecht. 3) Loon, F. van en J. de Vries, 2009. Groenstructuurvisie gemeente Voorschoten. Bureau Alle Hosper/DG groep, Haarlem/Hazerswoude. 4) Koster, A. en M. Claringbould, 1991. Natuurlijk groenbeheer in Nederlandse gemeenten. 5) Megen, J. van, 2004. Bloembollen verhogen de kwaliteit van het openbaar groen. In tuin en landschap 2004 nr 17 pp 38-41. 6) PPH, 2003. Groen in stad en landschap. PPH, Boskoop. 7) Oranjewoud/gemeente Voorschoten, 2011. Beeldkwaliteitsplan Gemeente Voorschoten: Beheerkwaliteit inzichtelijk en meetbaar. Gemeente Voorschoten, Voorschoten. 8) Straalen, B.J.J.2010. Integraal beheerplan openbare ruimte op weg naar beter beheer: beheerplan Groen Waddinxveen. Grontmij, Waddinxveen.
Afbeeldingen
9) Foto voorpagina: R. Hofman, 2011
56
Gemeente Voorschoten
57