beheerder Van landgoed Oldenhof, Oppen Swolle 7 te Vollenhove

Een schets van kansen en mogelijkheden voor een opvolgend bewoner/ beheerder Van landgoed Oldenhof, Oppen Swolle 7 te Vollenhove.

www.LANDGOEDOLDENHOF.nl

EEN PAREL ONDER VOLLENHOVE In het prachtige cultuurlandschap van het Hoge Land van Vollenhove in Noordwest Overijssel ligt een glanzende parel: de oude havezate De Oldenhof. Vanaf de bouw omstreeks 1635 is de havezate bewoond, verbouwd, vernieuwd, gerestaureerd, ontwikkeld en beheerd. Het huidige landgoed met havezate, de tuin, het parkbos, een boerenhofstede en landerijen, samen 54 hectare, vormen een waardevol ensemble, een natuur- en cultuurhistorisch monument. Het Huis is het natuurlijk centrum. Daaromheen zijn de andere elementen gegroepeerd, die samen één geheel vormen: een beschermde buitenplaats. Met bijbehorende landerijen. Ir. Jan Willem Gerard baron Sloet van Oldruitenborgh heeft het oude landgoed ingebracht in de Stichting Oldenhof. De stichting heeft een bestuur dat inhoud moet geven aan de volgende doelstelling: “Het in het algemeen belang doen voortbestaan van de voormalige havezate Oldenhof, inclusief de daarbij behorende gronden en gebouwen als landgoed, met de daarbij behorende cultuurhistorische- en natuurwaarden.”

Kansen en mogelijkheden van exploitatie

De laatste decennia heeft Mevrouw Dr. C.J.M. barones Sloet van Oldruitenborgh, als bewoonster van een deel van de havezate en beheerster van het landgoed, namens de Stichting de waarden van de door haar ouders gerestaureerde Oldenhof liefdevol beheerd. Zij wil nu het werk voor het beheer overdragen. Daarom geeft het stichtingsbestuur in deze brochure een schets van kansen en mogelijkheden voor een opvolgend bewoner en beheerder voor het geheel of een deel van het landgoed. Dit kunnen personen zijn, maar eventueel ook instellingen of bedrijven. Het bestuur van de Stichting stelt voorwaarden aan de wijze waarop de bewoning en het beheer in de nieuwe situatie gerealiseerd worden. Wij beogen niet een toekomst vol kitsch en glamourvolle commercie. Geen afgesloten paleisje achter dubbele hekken. En geen grote, verkeersaantrekkende invullingen. Wel allure, uitstraling en betekenis voor de sociale en natuurlijke omgeving. Bewoning en beheer, al dan niet gecombineerd met bedrijvigheid die rekening houdt met de natuurwaarden en monumentale kwaliteit. Die waar mogelijk in zowel milieu- als economisch opzicht duurzaam is en ook een bijdrage levert aan cultuur en leefbaarheid van dit stukje platteland.

EENHEID IN UITSTRALING

Bestuur Het bestuur van de Stichting Oldenhof bestaat momenteel uit: Ir. P.R. Bos, voorzitter Mevrouw M.M. Kool, secretaris De heer A.R. Blokland, penningmeester Dr. C.J.M. barones Sloet van Oldruitenborgh, bestuurslid Ir. A.B. baron Sloet van Oldruitenborgh, bestuurslid Mr. B.W. baron Sloet van Oldruitenborgh, bestuurslid

Beheerder Het dagelijks beheer wordt namens het bestuur uitgevoerd door de heer T. van Diepenbrugge (interim beheerder).

Hiervóór werd al de term ‘landgoed’ gebruikt. Voor gegadigden is van belang te weten, dat bij een landgoed een zekere eenheid van eigendom en beheer van alle tot het landgoed behorende onderdelen uitgangspunt is. Alle samenstellende delen worden dus zoveel mogelijk als één geheel beheerd. In het geval van de Oldenhof gaat het om in totaal 54 hectare; de beschermde buitenplaats is de kern daarvan, van ongeveer 20 hectare. Het geheel is gerangschikt onder de Natuurschoonwet uit 1928. Voor het beheer van de beschermde buitenplaats zijn er dus zekere beperkingen in het gebruik; daar staat tegenover, dat er ook weer sprake kan zijn van een bescheiden subsidiëring van kosten. Het bestuur roept gegadigden, die door de schoonheid en uitstraling van De Oldenhof zijn gegrepen, op om met ideeën en plannen te komen. Zulke plannen kunnen in de vorm van een bidbook of - in eerste instantie nog globaal - bedrijfsplan worden aangeleverd. Het bestuur laat zich graag verrassen! Een erfpachtconstructie, waarbij huis en gebouwen eigendom blijven van de stichting, is mogelijk. Maar ook andere constructies zijn denkbaar. Achterin deze brochure vindt u informatie over de wijze waarop u van uw belangstelling blijk kunt geven.

Het bestuur

2

3

EEN STUKJE GESCHIEDENIS

HET HUIS OLDENHOF

We schrijven 1635. Gerhard Sloet – hij wordt in 1640 gedeputeerde van Overijssel en drie jaar later ook nog landrentmeester van Twente – bouwt een huis ten Oosten van Vollenhove aan de weg naar Zwolle. Hij noemt het De Oldenhof.

De voormalige havezate, hier ‘Huis’ genoemd, is, zoals gezegd, een rijksmonument. Het Huis, Oppen Swolle 7, ligt aan twee kanten in het water en heeft een eigen tuin en voorplein. De tuin is via een brug vanaf het voorplein bereikbaar en is geheel omgracht.

Na diverse wisselingen van eigenaar wordt het huis in 1776 gekocht door Jan Arend Godert de Vos van Steenwijk tot Nijerwal, later drost van Vollenhove, die eind 18e eeuw het huis ingrijpend heeft verbouwd. De aanleg van het parkbos dateert ook uit die periode. De naastliggende boerderij stamt, blijkens een steen met inscriptie, uit 1788.

Koninklijk bezoek

In 1825 komt het pand voor een bedrag van 30.000 gulden opnieuw in het bezit van de familie Sloet. In 1894 wordt het Huis door Gerard Sloet voor de sloop uit de boedel van zijn overleden oom aangekocht. Na opknap gaat hij het in 1903 daadwerkelijk bewonen. In 1904 bezoeken koningin Wilhelmina en prins Hendrik samen de Oldenhof in verband met het huwelijk van dochter Catharina Sloet, hofdame, met Jonkheer Willem Frederik Röell. Na Gerards overlijden in 1911 wordt het landgoed eigendom van zijn twee ongetrouwde dochters. De jongste, Isabella Geertruida, is belast geweest met de opvoeding tot haar 18e jaar van de latere koningin Juliana. Zij overlijdt op de Oldenhof in 1973 op 99-jarige leeftijd. Bij de boedelverdeling in 1973 komt het Huis met 54 ha in bezit van Ir. Jan Willem Gerard baron Sloet van Oldruitenborgh, die het inbrengt in de Stichting Oldenhof. Grondige restauratie is dan dringend nodig. Er komt een viertal te verhuren appartementen in het Huis, enkele vertrekken voor de stichting en diverse gemeenschappelijke gebruiksruimten.

Doorbreken van gesloten karakter

Na overlijden in 1994 respectievelijk 1996 van haar ouders neemt de oudste dochter Clara de bewoning en het beheer van de eigendommen van de Stichting op zich en doorbreekt daarbij het tot dan nogal gesloten karakter van huis met directe omgeving. Zij geeft jarenlang inhoud aan de culturele doelstellingen van de stichting en organiseert tal van educatieve projecten voor scholen, excursies, concerten, open-tuindagen en bijzondere bijeenkomsten. Sinds enkele jaren kunnen er ook burgerlijke huwelijken worden gesloten.

Indeling Huis

Op de begane grond bevinden zich, naast een centrale hal met trappenhuis en de grote zaal, een privé appartement (o.a. grote keuken en vier kamers. Op de eerste verdieping bevinden zich twee appartementen (elk plm. 100m3), die door twee families worden bewoond. En op de tweede verdieping is er nog een klein appartement, een logeerkamer, een kantoor voor de stichting, een badkamer en zolderruimte. Verder is het hele gebouw onderkelderd en is er een grote vliering. In totaal zijn in het huis, inclusief kelder en zolder ca 35 afzonderlijke ruimtes aanwezig.

Beheer

Een bewoning als nu, door verschillende families, kan voortgezet worden. Maar een nieuwe bewoner/beheerder kan ook in overleg met de huurders toewerken naar het (al dan niet gedeeltelijk) huurvrij maken van het pand. De nieuwe beheerder/bewoner draagt logischerwijs zorg voor het beheer van het Huis en de tuin. Welke delen van het beheer van het overige landgoed, naast de zorg voor het Huis, door de bewoner wordt verricht is onderwerp van overleg. Het liefst ziet het stichtingsbestuur het totale beheer in één hand. Het gebouw met zijn omgeving is op dit moment in goede staat. Toekomstige bewoners zullen, behalve het beheer, ook de kosten voor het dagelijkse onderhoud voor hun rekening moeten nemen. Datzelfde geldt voor de opbrengsten. De Stichting maakt op dit moment gebruik van de diverse subsidieregelingen voor monumenten. Aan bewoning en beheer van het Huis is ook het gebruik en onderhoud van de gronden binnen de gracht verbonden, dus ook van het voorplein en de tuin.

De voormalige havezate is, met andere monumentale onderdelen (boerderij c.a., parkbos, toegangshek, duiventil en dergelijke) in 1992 aangewezen als “beschermd complex historische buitenplaats” en daarmee tevens als zodanig een rijksmonument, in totaal ongeveer 20 hectare groot.

4

5

DE TUIN Openstelling

De driekwart hectare grote ‘landgoedgebruikstuin’ bevat diverse historische elementen (een padenstructuur, stelsel van hagen en heggen, een boomgaardgedeelte en enkele mooie bomen en heestergroepen). Incidentele openstelling voor publiek is uitgangspunt. Naar zijn aard is hieraan een flinke hoeveelheid werk aan inrichting en onderhoud verbonden. Tot en met 2009 kreeg De Oldenhof ongeveer 314 uur van het tuin- en parkonderhoud gesubsidieerd. Voor de jaren 2013-2018 is een subsidie (van € 4500 per jaar) via de BRIM-groen regeling toegezegd. Een ruwe indicatie van de benodigde hoeveelheid arbeid voor tuin en voorplein komt uit op één derde tot een halve fte.

Vakkundigheid en inzet

Aan het gebruik van de tuin en de inrichting ervan zullen enkele voorwaarden worden gesteld, voortkomende uit de doelstelling van de stichting. Die voorwaarden stellen eisen aan vakkundigheid en inzet. Twee van de huidige huurders dragen zorg voor een afgebakend deel van de tuin. Ook is er een eenjarig contract afgesloten met een particulier, die tuinwerkzaamheden verricht.

PARKBOS EN NATUURKAMPEERTERREIN

Parkbos

Het parkbos omvat ca 11 hectare. In het bos, van gemengde samenstelling, komen zeldzame planten (rode-lijstsoorten) voor. Het is heel rijk aan vogels, vleermuizen en andere (kleine) zoogdieren. Het parkbos is grotendeels vrij toegankelijk voor wandelaars en fietsers, zoals voorgeschreven door de Natuurschoonwet 1928. Niet voor publiek toegankelijk zijn eigenlijk alleen de als privé te beschouwen erven van huis en boerderij en een klein deel van het bos (rustgebied voor het wild). Enig toezicht op de recreatie is wenselijk.

Kosten

Het bos en de landschapselementen zijn momenteel geregistreerd bij respectievelijk de SNL-regeling en de Groene en Blauwe Diensten, waarvoor jaarlijks een bescheiden subsidie wordt ontvangen. Incidenteel zijn er soms projectsubsidies mogelijk. De jaarlijkse kosten van onderhoud worden geschat op € 2000,netto. Het houden van toezicht, ruimen van stormhout en verwijdering van zwerfvuil vragen aandacht van de beheerder.

Kampeerterrein

In het parkbos bevindt zich een klein en eenvoudig natuurkampeerterrein (plm 0,5 ha, met 15 plaatsen). In het kampeerseizoen loopt de sanitaire voorziening via een sanitaire wagen met WC en waterkraan, alsmede een eenvoudige douchegelegenheid en aansluiting op elektriciteit. De planologische bestemming is: natuurkampeerterrein. In het verleden werden de kosten van het natuurkampeerterrein door de opbrengsten gedekt, arbeid en toezicht van de beheerder echter niet meegerekend. In afwachting van een nieuwe bewoner/beheerder is het kampeerterrein in 2012 en 2013 vrijwel gesloten.

6

7

BOERDERIJ OPPEN SWOLLE 5 Het complex Oppen Swolle 5 is een monumentale boerderij uit 1788 en ligt direct aan de overkant van de gracht aan de toegangsweg naar het Huis en de voormalige hoofdoprit. Voorheen vervulde het pand Oppen Swolle 5 ook de functie van koetshuis met paardenstal voor de bewoners van de havezate.

Tijdelijke bewoning

Het boerenbedrijf was na 1990 hoofdzakelijk elders gevestigd. Rond Oppen Swolle 5 ligt nog bijna 3,5 hectare. De boerderij is een fors L-vormig gebouw met woning (200 m2) en voormalige veeschuur (500 m2), in totaal ongeveer 1300 m2 met kapschuur, werktuigberging, en enkele kleinere schuurruimten en een ruim bemeten voormalige moestuin. De boerderij wordt tijdelijk bewoond als anti-kraak. De pacht van de boerderij is in 2011 beëindigd, het land is voor een korte periode verhuurd.

Nieuwe bestemming?

De planologische bestemming is thans nog agrarisch. Maar vanwege diverse beperkingen als rijksmonument heeft een eigentijds renderende agrarische invulling niet veel mogelijkheden. Productie in de biologische sfeer biedt wellicht enige kansen. Maar ook zou je voor dit mooie complex na de nodige investeringen kunnen denken aan bijvoorbeeld wonen met werk aan huis, ‘hobbyboer’, zorg, workshops, atelier, praktijkruimte, etc.

BOERDERIJ HALLEWEG 5 Tot het landgoed behoort ook de boerderij Halleweg 5 met enkele schuren en 5,5 hectare weiland. De ondergrond van de boerderij is aan de huidige bewoner in 30-jarige erfpacht uitgegeven en de opstallen zijn aan de betreffende familie verkocht. Het land is verpacht.

8

Wat het stichtingsbestuur zeker niét wil, zijn activiteiten die veel verkeer aantrekken of het waardevolle cultuurhistorische landschap schaden. Er is een vrij recente taxatie voorhanden van opstallen met erf op basis van agrarische bestemming. Een 30-jarige erfpacht van dit complex, al dan niet met koop van het gebouw door de bewoner, zou eventueel tot de mogelijkheden behoren.

Voorkeur voor combinatie

Combinatie van een bestemming van het Huis en het boerderijcomplex heeft de voorkeur maar is niet noodzakelijk. Het zou meerwaarde kunnen hebben, als een bewoner van Oppen Swolle 5 ook taken op zich kan nemen in de sfeer van beheer/exploitatie van andere onderdelen van het landgoed.

9

SELECTIEPROCEDURE Zoals gezegd is het bestuur van Stichting Oldenhof op zoek naar nieuwe bewoners voor het Huis, de boerderij of delen daarvan. Naar mensen, die met hart voor de aanwezige waarden het historisch landgoed willen beheren. Instanties of personen, die nieuwe hedendaagse exploitatiemogelijkheden, passend bij de status van beschermde buitenplaats en oude havezate willen ontwikkelen. Wij nodigen ieder met goede ideeën en interesse uit om met aantrekkelijke en realistische plannen te komen.

Belangstelling? Laat het weten!

Wie serieuze belangstelling heeft om een plan of aanbod te ontwikkelen en in te dienen voor het totale landgoed of voor delen daarvan, kan ons dat laten weten. U kunt dat doen per mail. ([email protected]) of per post: Stichting Oldenhof, t.a.v. mevr. M. Kool, Linderweg 5b, 7925 PA Linde (Dr.) U krijgt dan een vragenformulier toegestuurd.

Businessplan

Het bestuur zal u, na ontvangst van uw formulier, gaarne uitnodigen voor een voorlichtingsbijeenkomst, waar verdere informatie wordt verstrekt en waar u uw vragen kwijt kunt. Ook zullen er een of meer rondleidingen worden georganiseerd. Voor 15 september 2013 moet vervolgens een globaal plan zijn ingediend. Dit kan in de vorm van een eenvoudig bidbook / businessplan, waarbij in hoofdlijnen uw idee of aanbod wordt beschreven en onderbouwd, vergezeld van een CV en een motivering.

Meest geschikte aanbieding

Een aantal geselecteerde aanbieders krijgt in een tweede ronde de kans hun idee verder uit te werken, in overleg met het stichtingsbestuur. Uit de uiteindelijke inzenders kiest het bestuur de meest geschikte aanbieding(en). Het is niet de bedoeling dat gegadigden zonder begeleiding of toestemming van het bestuur het voorplein, de panden en de tuin betreden om het complex te bekijken. Wel is het parkbos en de directe omgeving van het huis voor het publiek opengesteld en kan er vrij gewandeld worden op de paden.

10

www.LANDGOEDOLDENHOF.nl

11

LANDGOED OLDENHOF 12