BEETH – PROJECT: Armoede bestrijding in Ethiopië via BIJENTEELT ROTARY CLUB WETTEREN District 1620 Enkele Observaties vooraf
Ethiopië behoort tot de grootste honingproducenten van de wereld, de rijke natuur, ecologie en klimaatvoorwaarden zijn ideaal voor "bijenteelt" honingteelt legt geen of nauwelijks beslag op grondoppervlakte wat conflicten vermijdt de bijenteelt in Ethiopië is nog voor 95 % "traditioneel", dit is in grote mate “honey hunting” dit levert 5 kg honing per bijenvolk per jaar op. de huidige productie bedraagt slechts 8 % van het productiepotentieel in Ethiopië vernieuwd of “transitioneel” management , wat “honey farming” kan genoemd worden, levert gemakkelijk 20 kg honing per bijenvolk en per jaar verbruik van de honing geschiedt voor 80 %, door de productie van artisanaal honingbier,"Tej" ter plaatse. huidige honing export bedraagt slechts 2 % van de productie (760 ton), terwijl er een groot potentieel is voor internationaal verbruik.
Huidige situatieschets
Prof emeritus F. Jacobs van de Universiteit Gent, is een wereldexpert inzake bijenteelt. Hij is lid van de Rotaryclub Wetteren. 24 studenten uit Ethiopië hebben de voorbije jaren een 4 maanden durende cursus gevolgd in Gent bij Prof. JACOBS. deze cursus heeft hen naast de eigenlijke managementtechnieken inzake bijenteelt, ook technieken geleerd betreffende innovatie in landbouw en economie deze 24 studenten komen uit alle hoeken van Ethiopië en vormen op zich een netwerk. Deze studenten zijn bereid om hun kennis verder uit te dragen op lokaal vlak. het bestaan van dit netwerk gekoppeld aan een ideaal ecosysteem in Ethiopië voor bijen vormen een vruchtbare bodem die de kansen op succes sterk verhogen. uiteraard is er ook de blijvende inzet van de expertise en gedrevenheid van Prof F Jacobs die zich blijvend wil inzetten in het project en er de leiding op zich wil nemen. Dit heeft geleid tot dit projectvoorstel. het einddoel van het project waarvoor de steun van Rotary wordt gevraagd is de realisatie van een "scholingsnetwerk", en de uitbouw van lokale coöperatieven. Dit moet de productiviteit van de honingproductie verhogen en de commercialisering van de honing verbeteren.
Het Project Het project kan in drie fasen worden verdeeld: (1) de feasibility study, (2) de sharing fase en (3) de commercialisering. De betrokkenheid van Rotary is grotendeels beperkt tot fasen (1) en (2). Indien nuttig wordt met de Vlerick Business School later een nieuw project opgestart om marketing, distributie en verkoop te professionaliseren, dit is de commercialisering..
FASE 1: De Feasibility Via samenwerking met de Vlerick Business School hebben twee studenten in 2011 in een "feasibility study" de knelpunten voor verdere ontwikkeling van de bijenteelt en commercialisatie omschreven. Hieruit volgde de primaire noodzaak om de locale bevolking te leren imkeren met "transitionele bijenkasten" (zie figuur 1), waarbij mobiele bijenraten kunnen worden gebruikt en men snel evolueert , op eenvoudige wijze, van "honey hunting" naar bijenteelt (“honey farming) met een verhoging van de produktie van 5 kg naar 20 kg honing per bijenvolk en per jaar.
Via de afdeling "Industrial Design" van HOWEST in Kortrijk werden verschillende technieken ter zake onderzocht, waarbij gebruik gemaakt wordt van standaard “moules” en bij voorkeur "inheems" materiaal voor de constructie van Ethiopian Top Bar Hives (= naam voor transitionele bijenkast)
Via experimenten ( ten dele nog lopende) met de ontwikkelde materialen in Holeta Bee Research Station (nabij Addis Abeba, Ministerie van Landbouw), en Mekelle University ( in het noorden, Apicultural Labo) kon ter plaatse worden aangetoond dat het Beeth project technische realiseerbaar is. ( Zie figuur 2: kaart van Ethiopië)
FASE 2: De Sharing Fase In fase twee willen we versneld deze kennis over het hele land verspreiden via de organisatie van standaard "Bee workshops". Prof. Jacobs heeft hiervoor een standaard programma ontwikkeld, waarbij in 5 dagen de basis wordt gelegd voor een groep van 10 imkers. Het is de bedoeling dat elk van de 24 oud-studenten gedurende het eerste jaar 2 workshops organiseren op verschillende plaatsen in Ethiopië. In totaal worden er dus 24 X 2 of 48 workshops georganiseerd en worden er 480 imkers bereikt. Dit kan dan desgevallend herhaald worden het volgende jaar. De groep van 10 imkers vormt de basis van een coöperatieve. In de workshops worden volgende thema's besproken: omgang met bijen, ecologische context, bescherming DDT, maken van de kasten, gebruik van diverse producten, bewaren van honing, enz. Het gaat dus niet alleen over het maken en beschikbaar stellen van bijenkasten maar ook over het professionaliseren van de bijenteelt. 48 workshops leveren kennis aan 480 imkers, die zelf beloven om daarna ook peter te zijn binnen de coöperatieve telkens voor 5 tot 10 landbouwer-imkers, wat betekent dat tot 4800 imkers worden geïnformeerd per jaar. Vertaald naar honingopbrengst kan dit worden geschat, met 4800 imkers , die elk met vijf kasten per jaar 5 bijenvolken "oogsten", aan 20 kg per kast, op 480.000 kg (=4800 x 5 X 20). Het oud systeem zou met hetzelfde aantal imkers slechts (4800 x 5 x5 kg per volk )= ) 120.000 kg opleveren. De kostprijs van het organiseren van een workshop wordt geschat op "all inn" 700 euro per workshop. (Zie bijlage 1 voor details). Het project wordt in Ethiopië centraal gecontroleerd door één oud-student, dhr Sebsidie Zuber, vanuit Addis Abeba, die in overleg met het secretariaat van de Belgische ambassade, en Prof. F.J. JACOBS, de voorstellen van de 24 studenten ontvangt, onderzoekt en eventueel per cursus goedkeurt. Rotary Clubs uit Ethiopië zorgen voor eindcontroles ter plaatse. We hebben in het bijzonder contact met de meest oude club van ADDIS ABEBA, die vergadert in het Cheraton-hotel, welke ook zeer directe contacten onderhoud met de Belgische Ambassade aldaar. De studenten worden eveneens opgevolgd via het secretariaat van de ambassade in Addis Abeba.
.
OVERZICHT BEGROTING De kosten van fase I werden in grote mate gedragen door Rotary Club Wetteren.
Fase II, A :Voorbereidingen: vooral reis en verblijfkosten van F Jacobs en dhr Zuber.
3.000,00 €
Fase II, B : Piloot "Workshop" : train the trainers ;2X
4.000,00 €
Fase II, C: 24 studenten, elk 2 "bee workshops" aan 700 € per workshop
Totaal:
33.600,00 €
40.600,00 €
Voor meer details zie bijage 1. Mede in functie van de financiële mogelijkheden en de behaalde resultaten, die eenvoudig controleerbaar en voorspelbaar, zijn kan het project worden aangepast door het al dan niet goedkeuren van het aantal voorstellen per jaar door de 24 studenten. Het project kan na ëen jaar herhaald worden aan een gelijkaardige kost.
WAT ZAL WORDEN BEREIKT ? : Per bijenkast wordt er 15 kg meer geproduceerd, aan 5 € per kg geeft dit een meeropbrengst van 75 € per bijenvolk. We schatten dat na elke bijenworkshop 48 transitionele kasten per jaar worden bevolkt met honingbijen. 48 workshops leveren dus in het jaar volgend op de installatie (=productiejaar) 75 € x 48 x48 = 172.800 €, en dit verder ieder jaar weerkerend (bijenvolken blijven immers levend voortbestaan in de transitionele bijenkasten), of gemiddeld 360 € per imker/jaar ( = 1 € per dag meer of een verdubbeling van het gezinsinkomen via het houden van bijen). Aangezien elke lesvolger zich verbindt om zelf ook zijn kennis verder door te geven kan het eindresultaat nog heel wat uitgroeien, vooral afhankelijk van de ecologische draagkracht van de omgeving.
FINANCIERING Voor de financiering van het project zou beroep gedaan worden op een global grant. Rotary Wetteren heeft beslist 20.000 € te doneren aan de tweede fase (naast de steun die de club reeds verleende in d eerste fase). Gehoopt wordt dat het district 6000 € zou bijdragen en Rotary Internationaal 16.000 €, wat het totaal op 42.000 € brengt. Enkele andere clubs hebben reeds hun interesse getoond. Elke bijdrage van deze clubs is aan hetzelfde multiplicatoreffect onderhevig. Het is de bedoeling aan elk medewerkende club te vragen een bepaalde workshop te sponsoren. Dit komt neer op 750 euro per club, extra opvolging naar betrokken club(s) inbegrepen. . Zie bijlage voor meer details.
BIJLAGE 1. BEGROTING: DETAILS Fase II, A :Voorbereidingen: vooral reis en verblijfkosten van F Jacobs en dhr S. Zuber.
3.000 €
Fase II, B : Piloot "Workshop" : train the trainers ; 2 workshops op twee verschillende plaatsen met elk 12 “studenten”.
4.000 €
Fase II, C: workshops 48 workshops aan 700 € per workshop
33.600 €
Dit omvat : - een per diem per deelnemer/imker, een per diem voor de lesgevers, lokale (kleine) verplaatsingen en verblijf van de lesgever-ITP student, educatief materiaal, 2 transitionele bouwpaketten (moules) per deelnemer, gebruik van bijenvolken bij imker op locatie , ondersteuning van de opbouw van coöperatieven Totaal:
40.600 €
Deelname van andere clubs uit ons district, zorgt mogelijks voor "meer" dan 2 workshops per student....
