BEELDVORMING EN ONLINE OTHERING OP EEN NEDERLANDS-MAROKKAANS FORUM Een onderzoek naar de beeldvorming van leden van het forum van Marokko.nl
Student Naam:
Mariëlle Irene Kock
Student Nummer: 345075 E-mail:
[email protected]
Supervisor:
Dr. A.G. Fokkema
Master Media Studies - Media & Journalistiek Erasmus School of History, Culture and Communication Erasmus University Rotterdam
Master's Thesis June 19th 2015
ABSTRACT Deze thesis onderzoekt welke mechanismen van beeldvorming gebruikt worden in de discussies op het forum Marokko.nl. Dit is relevant omdat moslims, allochtonen en minderheden ondervertegenwoordigd zijn in de samenleving, media en in onderzoek. Ook blijkt er beperkt onderzoek te zijn over de beeldvorming door deze groep op online fora. Door middel van een open benadering van de critical discoursanalyse gebaseerd op de analysemethode van Machin & Mayr (2012) is antwoord op de onderzoeksvraag gegeven. Uit het onderzoek is gebleken dat de mechanismen stereotyperen, generaliseren en othering toegepast worden op het forum. Deze mechanismen worden ondersteund door lexical absences, structural oppositions en overlexicalisation (Machin & Mayr, 2012). Hierbij is overlexicalisation tevens een sterk mechanisme gebleken dat ingezet wordt om groepen te typeren, waaronder “de Nederlander”. Door middel van overlexicalisation koppelen forumdeelnemers de kenmerken blank, autochtoon en atheïstisch aan Nederlanders. Uit het onderzoek blijkt ook dat othering voornamelijk plaatsvindt ten opzichte van deze getypeerde Nederlander. Stereotypes over Nederlanders op het forum zijn dat zij pedofielen, tokkies en asociaal zijn. Het stereotype dat Nederlanders pedofielen zijn is het sterkst aanwezig. Daarnaast wordt er op het forum ook gesproken over andere groepen, zoals pedofielen, het Westen, joden en Palestijnen. De manier waarop er over het Westen gesproken wordt, is gebaseerd op een occidentalistisch discours (Buruma & Margalit, 2014). Overkoepelende denkbeelden die gevonden zijn op het forum zijn het denkbeeld waarin joden als benchmark gebruikt worden het denkbeeld waarin kritiek op de media gegeven wordt. In de thesis wordt beargumenteerd dat de kritiek die de forumdeelnemers uiten op de media een mogelijk gevolg is van de toegenomen focus van de media op moslims na de aanslagen van 9/11 (Mamadouh, 2003; Abdullah, 2007; Abrahamian, 2003; Saeed, 2007; Smets & Kreuk, 2008). Daarnaast geeft dit onderzoek inzicht in hoe processen van beeldvorming en othering online toegepast worden.
KEYWORDS: Beeldvorming, Othering, Discours, Online Forum, Moslims, Marokkanen
VOORWOORD De masterthesis die voor u ligt betekent het einde van mijn studententijd. Toen ik op de middelbare school zat, had ik niet gedacht dat mijn studententijd zou eindigen in de journalistiek/media hoek. Achteraf gezien verbaast het me ook weer niet, ik heb altijd al een brede interesse gehad. Na een half jaar psychologie gestudeerd te hebben, heb ik de overstap gemaakt naar communicatie. Dit was voor mij geen makkelijke beslissing, ik was immers ook ingeloot voor criminologie. Daarnaast wilde ik ook Engels, geschiedenis of Nederlands studeren. Wat een mogelijkheden! Uiteindelijk heb ik geen spijt gehad van mijn beslissing om communicatie te kiezen, ik heb er veel geleerd. Binnen deze studie miste ik alleen het daadwerkelijke schrijven en bezig zijn met taal. Ik besloot een minor journalistiek te volgen in Utrecht en ik vond het geweldig. Hier ontdekte ik mijn liefde voor schrijven, taal en de media. Het was voor mij dan ook geen moeilijke beslissing om de master Media en Journalistiek te kiezen. Binnen de journalistiek kan ik naast mijn liefde voor schrijven ook mijn brede interesse voor allerlei onderwerpen kwijt. Ik vind het fantastisch dat ik me in allerlei zaken kan verdiepen en hier over kan en mag schrijven. Ook in dit onderzoek kon ik mijn ei kwijt. Het onderzoek betreft een medium dat ik zelf interessant vind. Binnen de master heb ik veelal gekeken naar de nieuwsberichtgeving zelf, maar wat het publiek met dit nieuws doet heb ik nog niet eerder onderzocht. Ook de onderzoeksgroep wekte mijn interesse, omdat zij een minderheid vormen in de samenleving. Ik was benieuwd tegen welke maatschappelijke problemen zij aanliepen en hoe zij over deze problemen dachten. Ondanks dat ik het schrijven van de thesis zwaar vond, was het wel heel leerzaam en interessant om een ‘kijkje in het hoofd van een ander’ te nemen. Middels deze weg wil ik een aantal mensen bedanken. Als eerste mijn ouders, die het mogelijk hebben gemaakt dat ik kon studeren en daarnaast een grote steun voor mij zijn. Mijn broer Lennart, die altijd in mij geloofd heeft. Ook Bas, mijn grootste supporter en onvoorwaardelijke steun. Een speciaal dankwoord gaat uit naar de leukste studiegenoten Steef Roest en Mariska Berghout, vanwege alle koffie, lunchafspraken en vooral vanwege de gezelligheid. Ook Lette van der Ham mag niet vergeten worden. Dit jaar hebben wij veel aan elkaar gehad, en vooral in de eindfase heeft zij me er doorheen gesleept. Tot slot wil ik mijn thesisbegeleider dr. Aleid Fokkema bedanken voor haar deskundigheid, adviezen en geduld. Dankzij deze mensen is het mij gelukt om deze thesis te schrijven. Hieronder volgt het resultaat. Rotterdam, juni 2015
Mariëlle Kock
INHOUD 1. INLEIDING……………………………………………………………………………….07 1.1. Onderzoeksvraag…………………………………………………………. 09 1.2. Relevantie…………………………………………………………………. 09 1.2.1. Wetenschappelijke relevantie………………………………… 09 1.2.2. Maatschappelijke relevantie………………………………….. 11 1.3. Outline……………………………………………………………………… 11 2. THEORIE………………………………………………………………………………... 13 2.1. Beeldvorming……………………………………………………………… 13 2.2. Stereotypen………………………………………….…………………….. 14 2.3. Othering………………………………....…………………………………. 15 2.3.1. Etnocentrisme en naturalization……………………………… 17 2.3.2. Toepassing othering op forum……………………………….. 18 2.4. Discoursen...………………………………………………………………. 18 2.4.1. Dominante discoursen over moslims……………………..…. 19 2.5. Beeldvorming over moslims……………………………………………... 20 2.5.1. Media-aandacht voor moslims na 9/11……………………… 21 2.6. Weerstand bieden aan beeldvorming…………………………………... 23 2.7. Online communities en virtuele fora…..………………………………… 24 2.7.1. Etnische communities…………………………………………. 25 2.7.2. Marokko.nl……………………………………………………….26 2.8. Deelvragen………………………………………………………………… 27 2.9. Conclusie theorie…………………………………………………………. 28 3. METHODE...…………………………………………………………………………..... 29 3.1. Discoursanalyse en critical discoursanalyse…....……………………...29 3.2. Dataverzameling………………………………………………………….. 30 3.3. Data analyse………………………………………………………………. 32 3.3.1 Operationalisering critical discoursanalyse…….……………. 32 3.3.2 Stappenplan critical discoursanalyse………….………………33 3.3.3. Pilot……………………………………………………………… 36 3.4. Conclusie methoden……………………………………………………… 37 4. RESULTATEN……………….…..…………………………………………………….. 38 4.1. Algemene resultaten..……………………………………………………. 38 4.2. Onderwerpen……………………………………………………………… 40 4.3. Conclusie algemene resultaten…………………………………………. 41
5. DOMINANTE STROMINGEN IN REACTIE OP NIEUWS………………………….42 5.1. Kritiek op media…………………………………………………………… 42 5.2. Verwijzingen naar het Jodendom/zionisme……………………………. 43 5.3. Kindermisbruik: stromingen…………………………………………….... 44 5.3.1. Pedofilie en straffen………………………………….………... 44 5.4. Discriminatie: stromingen…………………………………………………47 5.4.1. Hoofddoek………………………………………………………. 47 5.4.2. Het weigeren van de hoofddoek is geen discriminatie…….. 47 5.4.3. Het weigeren van de hoofddoek is wel discriminatie………. 48 5.5. IS: Stromingen…………………………………………………………….. 48 5.5.1. Naar IS toe……………………………………………………… 49 5.6. Conclusie dominante stromingen……………………………………….. 50 6. EIGEN GROEP…………………………………………………………………………. 51 6.1. Reacties op nieuws over de eigen groep………………………………. 51 6.2. Resistance………………………………………………………………….53 6.3. Conclusie eigen groep…………………………………………………….53 7. OTHERING……………………………………………………………………………… 55 7.1. Overlexicalisation…………………………………………………………. 55 7.2. Nederlanders……………………………………………………………… 56 7.2.1. Nederlanders zijn pedofielen en pedofielen zijn Nederlands 57 7.2.2. Nederlanders zijn tokkies………………………………………58 7.2.3. Nederlanders zijn racisten…………………………………….. 59 7.3. Pedofielen…………………………………………………………………. 60 7.4. Joden/zionisten…………………………………………………………….61 7.5. Het Westen…………………………………………………………………61 7.6. Palestijnen…………………………………………………………………. 63 7.7. Conclusie othering………………………………………………………... 63 8. CONCLUSIE EN DISCUSSIE…………..………………………………………..……64 8.1. Beantwoording onderzoeksvraag……..………………………………… 64 8.1.1. Mechanismen van beeldvorming op het forum……………... 64 8.1.2. Dominante discoursen en resistance………………………… 65 8.2. Theoretische inzichten…………………………………………………… 66 8.3. Beperkingen en toekomstig onderzoek………………………………… 68
LITERATUURLIJST...…………………………………………………………………. 72 BIJLAGEN……………………………………………………………………………….77 Bijlage A. Rubrieken forum Marokko.nl……………………………………… 77 Bijlage B. Threads >40 reacties binnen Marokkaanse jongeren en actualiteiten, maart 2015….……………………………………………….….. 78 Bijlage C. Overzicht dataselectie...…………………………………………... 85 Bijlage D. Analyses……………………………………………………………..87 Bijlage E. Overzicht groepen……………...………………………………….. 149
1. INLEIDING Er zijn te weinig moslims die meedoen aan onderzoeken. We hebben ze zo ondervertegenwoordigd dat we geen valide uitspraken kunnen doen over wat die groep denkt. Hoe frustrerend is dat voor ons? Wij doen niets liever dan juist deze groep peilen, maar het gaat niet, we hebben er niet genoeg. Misschien heeft het […] met angst voor autoriteit of media te maken, wat die met hun oordeel doen. Gijs Rademaker, opiniepeiler in: Jouw vrijheid, mijn vrijheid (NPO, 22-01-2015) In bovenstaand citaat wil Rademaker (2015) het belang van moslimparticipatie aan onderzoeken benadrukken. Door het gebrek aan participatie is het lastig vast te stellen welke denkbeelden en meningen moslims in Nederland hebben. Nederland heeft een multiculturele samenleving en om deze reden is het van belang dat alle stemmen gehoord worden. Dit komt de democratie immers ten goede. Rademaker is niet de enige die pleit voor meer aandacht en een podium voor moslims. Tweede Kamerlid Ahmed Marcouch (PvdA) betoogt in het NRC Handelsblad (2015) dat journalistieke redacties meer diversiteit moeten kennen, zodat media een veelzijdiger beeld van de samenleving kunnen laten zien. Journalisten moeten volgens Marcouch toegang krijgen tot subculturen in Nederland en niet bang zijn om de vinger op de zere plek te leggen. Dit geluid is niet nieuw. Tien jaar geleden stelde Shadid (2005) al vast dat de participatie van moslims en allochtonen in de media wordt verwaarloosd. De visie van deze bevolkingsgroep zou ontbreken. Allochtonen en moslims worden niet gerepresenteerd in journalistiek of in radio- en televisieprogramma’s. Wanneer zij wel in de media werken, worden zij geacht dit vanuit een dominante (blanke) ideologie te doen (Shadid, 2005). Het is relevant dat deze groepen hun stem kunnen laten horen en dat de samenleving deze stem kent, omdat zij ook deel uitmaken van de Nederlandse samenleving. Er moet echter wel een kritische noot bij deze bron geplaatst worden. In het onderzoek van Shadid (2005) is het soms onduidelijk of het over allochtonen in het algemeen of over moslims gaat. Om die reden wordt in deze thesis duidelijk genoemd over welke groep er gesproken wordt. Rademaker (2015) vermoedt dat het gebrek aan participatie van moslims te maken heeft met een angst voor oordeel van autoriteiten of van de media. Dit vermoeden is niet geheel onterecht; de media dragen namelijk bij aan negatieve berichtgeving over allochtonen en spelen een rol bij hun discriminatie in de samenleving (Shadid, 2005, p. 330). Juist omdat allochtonen en moslims ondervertegenwoordigd zijn in de media, kunnen stereotiepe beelden over deze groepen makkelijk overheersen. De dominante stroming draagt op deze manier bij aan een negatief imago van allochtonen en moslims. Omdat een sterke tegenstroming (vanuit de minderheidsgroep) ontbreekt, wordt vooral dit geluid gehoord.
7
Deze thesis focust zich op het minder dominante tegengeluid, ofwel de visies en meningen van allochtonen en moslims. Specifiek wordt er in deze thesis gefocust op Nederlandse Marokkanen. De beeldvorming door deze groep zal onderzocht worden. Door middel van het analyseren van het forum op Marokko.nl is getracht beter inzicht te krijgen in de denkbeelden van Nederlandse Marokkanen. Dit maakt beeldvorming het centrale concept voor de thesis. Beeldvorming heeft namelijk betrekking op de manier waarop men denkt (ofwel de denkbeelden van individuen). Het is een “cultureel proces waarbij individuen en/of sociale groeperingen op basis van contacten en relaties met omgevingsobjecten, de werkelijkheid waarbinnen deze objecten zich bevinden interpreteren, en dit beeld vervolgens aan de eigen ‘werkelijkheid’ toetsen” (Servaes & Tonnaer, 1992, p. 49). Belangrijk is dat er sprake is van een interpretatie van de werkelijkheid door individuen en/of sociale groeperingen. Beeldvorming betreft niet de werkelijkheid, maar een geconstrueerde werkelijkheid (Adoni & Mane, 1984). Ook Gamson, Croteau, Hoynes, en Sasson (1992) zien beeldvorming als een constructie: We walk around with media-generated images of the world, using them to construct meaning about political and social issues. The lens through which we receive these images is not neutral but evinces the power and point of view of the political and economic elites who operate and focus it. And the special genius of this system is to make the whole process seem so normal and natural that the very art of social construction is invisible. (Gamson et al., 1992, p.374). Gamson et al. (1992) benadrukken met bovenstaand citaat dat de sociale constructie van de werkelijkheid een onzichtbaar proces is, maar dat er veel factoren (zoals media) van invloed zijn op onze beeldvorming. Beeldvorming is daarmee een sociaal verankerd proces, maar in het proces van beeldvorming kunnen allerlei factoren een rol spelen: “Although media messages are impersonal and subject to multiple interpretations by audiences, the construction of meaning does not take place in individualized isolation” (Croteau, Hoynes, & Milan, 2012, p. 23). Beeldvorming wordt dus door allerlei factoren beïnvloed, maar beeldvorming zelf bestaat weer uit allerlei verschillende cognitieve processen, ofwel mechanismen. Een voorbeeld van een mechanisme is het denken in stereotypes. Een stereotype is “a prejudicial exaggerated description applied to every person in a category of people” (Macionis & Plummer, 2012, p.354). Dit vooroordeel wordt gevormd door eigen ervaringen, invloed van de media en andere externe factoren. De beeldvorming van een individu over moslims kan bijvoorbeeld negatief zijn, omdat die persoon in het stereotype gelooft dat moslims criminelen zijn. Er zijn ook andere mechanismen, zoals etnocentrisme en othering, die van invloed kunnen zijn op beeldvorming. Beide concepten hebben namelijk 8
betrekking op de manier waarop individuen naar anderen kijken. Dit kan gebeuren vanuit een eigen cultureel kader (etnocentrisme) of vanuit een wij-zij gedachte, waarbij ‘de ander’ als afwijkend wordt gesteld (othering). Deze cognitieve processen kennen overlap. De concepten zullen in het theoretisch kader verder toegelicht worden. Volgens Boumans (2002) zijn sinds de aanslagen van 11 september 2001 in de Verenigde staten de politieke en ideologische tegenstellingen tussen de islamitische en de westerse wereld toegenomen. Boumans stelt dat de Marokkaanse gemeenschap in Nederland al jaren worstelt met deze toegenomen tegenstellingen (2002, p. 11). De openbare discussie over de tegenstellingen tussen de islam en de westerse wereld is nergens zo levendig als op Nederlands-Marokkaanse websites (Boumans, 2002). Zoals al gezegd dragen media bij aan het negatieve imago van moslims en allochtonen. Ook bleek al dat media invloed kunnen hebben op beeldvorming van het publiek. Om deze reden is het relevant om te onderzoeken in hoeverre nieuwsgebeurtenissen invloed hebben de beeldvorming. Hierbij kan ook gekeken worden of er verschillen bestaan in de reacties op de nieuwsgebeurtenis wanneer deze betrekking heeft op moslims, Marokkanen of allochtonen. 1.1. ONDERZOEKSVRAAG De onderzoeksvraag die centraal staat in de thesis is: Welke mechanismen van beeldvorming komen aan bod in discussies en reacties op nieuwsactualiteit op het forum van Marokko.nl? Object van onderzoek in deze thesis is het forum van de website Marokko.nl. Op deze website kunnen Nederlandse Marokkanen met elkaar in discussie gaan over verschillende onderwerpen. Door middel van een critical discoursanalyse is getracht antwoord op de onderzoeksvraag te geven. In totaal zijn drie nieuwsthema’s onderzocht, bestaande uit elk 5 threads (een onderwerp/vraag met reacties). In hoofdstuk drie worden de methodologische keuzes die gemaakt zijn, verantwoord. 1.2. RELEVANTIE 1.2.1 Wetenschappelijke relevantie Het medium dat in de thesis onderzocht wordt, is al eerder bestudeerd. Ook vergelijkbare websites voor Marokkaanse internetgebruikers zoals Maroc.nl zijn al onderzocht. In die onderzoeken lag de focus echter op identiteitsvorming. Zo onderzocht Brouwer (2004b) het subforum Yasmina en de discussies die Marokkaanse meisjes daar met elkaar voeren. Uit haar onderzoek blijkt dat dergelijke fora Marokkaanse meisjes de mogelijkheid geven om zich (anoniem) uit te spreken over huwelijk, seksualiteit en de islam. Deze discussies dragen 9
volgens Brouwer (2004b) bij aan de identiteitsvorming van deze meisjes in de Nederlandse samenleving. In een ander onderzoek focust Brouwer (2004a) zich op de onderwerpen en de discussies op salaam.nl, een voorganger van Marokko.nl. Uit dit onderzoek blijkt dat het communitygevoel van Marokkanen versterkt wordt doordat zij met elkaar kunnen communiceren op fora. Hierbij staat de Islam centraal, maar de religieuze interpretaties van de gebruikers kunnen verschillen. De anonimiteit van het internet helpt Marokkanen om op een laagdrempelige manier met andere Marokkanen in contact te komen. Omdat Marokkaanse moslims weinig ruimte krijgen in traditionele media, kunnen zij op internet “agency” uitoefenen; ze kunnen zelf bepalen waarover gepraat wordt (Brouwer, 2006a, p.8). Virtuele communities geven Marokkanen daarnaast ook de kans om gehoord te worden (Brouwer, 2006a, p. 3). Dit geldt vooral voor Nederlands-Marokkaanse meisjes. Omdat Nederlands-Marokkaanse meisjes beperkt worden in hun vrijheid, zoeken zij hun toevlucht in het internet (Brouwer, 2006a). Het internet is anoniem en er is geen bemoeienis van ouders, wat de meisjes helpt in het ontrafelen van hun identiteit. Deze groep worstelt volgens Brouwer (2006a, p. 8) met hun identiteit: “These girls demonstrate counterviews towards the dominant western image of Muslim women as well as to their own communities.” Naast identiteitsvorming op fora in Nederland, zijn er ook buitenlandse onderzoeken naar etnische websites of fora, die zich voornamelijk richten op discussies over islamitische normen en waarden. Zo onderzocht Marcotte (2010) het Australische MuslimVillage en de religieuze discoursen die moslims gebruiken wanneer er gesproken wordt over homoseksualiteit of polygamie. Uit dit onderzoek blijkt dat islamitische fora mogelijkheden bieden om islamitische normen uit te dagen of te bekritiseren. Tegelijkertijd is er op deze fora ook de mogelijkheid om autoritaire, normatieve islamitische normen uit te dragen. Larsson (2005) onderzocht een Zweedse website voor moslims met het doel een onderzoeksmethode voor online fora te testen. Hieruit blijkt dat de Islam aan globalisering onderhevig is. El-Nawawy en Khamis (2010) hebben zich gefocust op moslimchristelijke discoursen in twee Egyptische blogs. Hierbij werd vooral gelet op de mate van discussie en in hoeverre deze kritisch was. Millioni, Doudaki en Demertzis (2014) vinden in hun onderzoek bewijs voor de “diversification hypothesis” (p. 333). Deze hypothese stelt dat “disadvantaged social groups will be motivated to use the Internet in ways that can assist them in increasing bridging social capital” (Millioni et al., 2014, p. 333). Het internet wordt dus gebruikt door jonge mensen als een manier om fysieke en sociale barrières te overwinnen (Millioni et al., 2014). Daarnaast kunnen online media groepen in de samenleving ook stimuleren in het vormen van tegenbewegingen die in opstand komen tegen dominante ideologieën. Dit blijken islamitische bloggers in Duitsland te doen middels hun blog (Eckert & Chadha, 2013). Op deze manier worden “counterdiscoursen” gevormd, die leiden tot “counterpublic” (Eckert & Chadha, 2013, 10
p. 926) Verder zijn er veel onderzoeken over de representatie van moslims door de media (Abbas, 2001; Bullock & Jafri, 2000; Macdonald, 2006; Saeed, 2007; Shadid, 2009; Shadid, 2005). Deze onderzoeken hebben betrekking op de manier waarop de media moslims representeren en welk effect dit mogelijk heeft op het publiek. Voorgaande onderzoeken geven meer inzicht in de gebruiksmotieven van de gebruikers en laten zien hoe Marokkanen of moslims het internet gebruiken voor het communiceren met groepsgenoten en het construeren van hun eigen identiteit. Ook de beeldvorming van moslims door de media is veelvuldig bestudeerd. Deze thesis biedt een ander perspectief, omdat de nadruk zal liggen op de beeldvorming door Nederlandse Marokkanen op Marokko.nl in reactie op het nieuws. Onderzoek naar beeldvorming door Nederlandse Marokkanen beperkt zich tot nu toe tot dat van Mamadouh (2003), die onderzoek heeft gedaan naar Marokkaanse/islamitische (Nederlandse) fora na de aanslagen van 9/11. Ook buitenlands onderzoek over beeldvorming door Marokkanen of door moslims is beperkt. Dit maakt dit onderzoek wetenschappelijk relevant. 1.2.2. Maatschappelijke relevantie Sociaal-maatschappelijk gezien is dit onderzoek relevant omdat het inzicht kan bieden in wat een groep in een samenleving beweegt. Op dit moment worden moslims ondervertegenwoordigd in de media en in onderzoek, zoals Rademaker terecht opmerkte. Het perspectief en de visie van deze bevolkingsgroep wordt niet gehoord. Het is relevant om te onderzoeken welk perspectief dit is, om zo te zorgen voor wederzijds begrip en respect. Dit draagt bij aan een open en transparantere samenleving. In het kader van een multiculturele democratie is het van belang dat alle stemmen gehoord worden. Zoals al gesteld, is de participatie van moslims in de media klein. Marcouch (2015) betoogt dat de media een belangrijke rol hebben in het verbeteren van deze situatie. Redacties moeten diversiteit nastreven. Dit kan bereikt worden door journalisten in te zetten die toegang hebben tot verschillende subculturen. Zoals Marcouch zegt: “Trek journalisten aan die de bagage hebben voor respons uit de haarvaten van de samenleving.” Het inzetten van allochtone journalisten draagt dan bij aan diversiteit. Daarnaast doen, zoals Rademaker aangeeft, er te weinig moslims mee aan opiniepeilingen en ander onderzoek. Om die reden is het interessant om middels dit onderzoek te analyseren welke denkbeelden Nederlandse Marokkanen hebben. 1.3. OUTLINE Hoofdstuk twee zal een overzicht bieden van de theoretische inzichten rondom beeldvorming over en door de onderzoeksgroep. Daarnaast worden mechanismen van beeldvorming, 11
zoals stereotypering en othering, besproken. Tevens is er theorie over discoursen opgenomen, met name over de bestaande discoursen over (delen van) de onderzoeksgroep. Deze paragraaf zal meer inzicht geven in de manier waarop de media moslims representeren. In dit hoofdstuk wordt ook theorie rondom online (etnische) communities behandeld, wat meer inzicht biedt in het medium dat in dit onderzoek centraal staat. Hoofdstuk twee wordt vervolgens afgesloten met een paragraaf over de deelvragen die centraal staan in dit onderzoek. Vervolgens wordt in het derde hoofdstuk een verantwoording van de methode gegeven en ingegaan op de methodologische afwegingen die gemaakt zijn. Er is gekozen om een critical discoursanalyse uit te voeren gebaseerd op de analysemethode van Machin & Mayr (2012). Binnen dit hoofdstuk wordt de keuze voor deze methode verantwoord. Daarnaast wordt verduidelijkt hoe het proces van dataverzameling en data-analyse uitgevoerd is. Na het methodehoofdstuk volgen de resultatenhoofdstukken (H4 – 7). Eerst worden algemene resultaten besproken, daarna volgt steeds een nieuw hoofdstuk per deelvraag. Tot slot volgt in het achtste hoofdstuk de conclusie en de discussie, waarin antwoord op de hoofd- en deelvragen wordt gegeven. Hierin wordt ook gereflecteerd op het onderzoek en aanbevelingen gedaan voor toekomstig onderzoek.
12
2. THEORIE Dit hoofdstuk geeft meer inzicht in de relevante theorie voor dit onderzoek. De onderzoeksvraag is: Welke mechanismen van beeldvorming komen aan bod in discussies en reacties op nieuwsactualiteit op het forum van Marokko.nl? Binnen dit onderzoek staat het concept beeldvorming centraal. Het hoofdstuk start dan ook met een toelichting op dit concept. In de eerste paragraaf zal toegelicht worden wat beeldvorming inhoudt, hoe het ontstaat en wat de rol van de media binnen het beeldvormingsproces is. Vervolgens zal in de tweede paragraaf het concept stereotypering uitgediept worden, omdat stereotyperingen mechanismen zijn binnen het beeldvormingsproces. Een ander mechanisme binnen het proces van beeldvorming is othering, dit wordt behandeld in paragraaf 3. In paragraaf 4 wordt de theorie rondom discoursen behandeld: discoursen worden gevormd op basis van beeldvorming en dragen op hun beurt weer bij aan beeldvorming. Daarin zal besproken worden welke beelden er gevormd worden over moslims, allochtonen en Marokkanen. In paragraaf 5 zal vervolgens toegelicht worden hoe men zich kan verzetten tegen beeldvorming. Daarna wordt theorie rondom online en met name etnische communities behandeld. De deelvragen die voortvloeien uit de onderzoeksvraag en de theorie worden aan het einde van dit hoofdstuk genoemd. 2.1. BEELDVORMING In dit onderzoek naar denkbeelden in forumdiscussies staat het concept beeldvorming – ook wel representation – centraal (Hall, 2013). De definitie van beeldvorming uit de inleiding wordt in de thesis aangehouden. Beeldvorming is dus een “cultureel proces waarbij individuen en/of sociale groeperingen op basis van contacten en relaties met omgevingsobjecten, de werkelijkheid waarbinnen deze objecten zich bevinden interpreteren, en dit beeld vervolgens aan de eigen ‘werkelijkheid’ toetsen” (Servaes & Tonnaer, 1992, p. 49). In deze definitie wordt een verschil gemaakt tussen de werkelijkheid en de interpretatie van de werkelijkheid door individuen (Servaes & Tonnaer (1992). Deze interpretatie van de werkelijkheid draagt dus bij aan beeldvorming. Deze interpretatie is opgebouwd uit verschillende factoren. In dat opzicht kan beeldvorming naast een cultureel proces dan ook gezien worden als een constructie. Ook Adoni & Mane (1984) zien beeldvorming als een constructie. Volgens hen komt beeldvorming tot stand door eigen ervaringen, de sociale omgeving en invloed van derden, zoals de media. De invloed die de media hebben op de beeldvorming is groot, omdat het gebruik van media in het dagelijks leven ook groot is. Gorham (2004) stelt dat de media de beeldvorming van het publiek en de publieke opinie beïnvloeden, omdat de media de grootste bron van informatie in onze samenleving zijn. Wanneer er iets afwijkends of nieuws gebeurt, wordt dit 13
naar buiten gebracht door de media. Op die manier dragen zij dus bij aan de manier waarop het publiek over zaken denkt. Anderzijds kiezen de media onderwerpen waarvan zij verwachten dat deze belangrijk worden gevonden door het publiek (Shadid, 2005). Er is dus wel sprake van een wisselwerking. 2.2. STEREOTYPEN Zoals gesteld, is beeldvorming een cultureel proces alsmede een constructie. Stereotypen dragen bij aan die constructie, om die reden zijn zij mechanismen van beeldvorming. In een onderzoek naar beeldvorming kan theorie over stereotypes niet ontbreken. De denkbeelden die men kan hebben, kunnen gebaseerd zijn op of deels bestaan uit stereotypen. Uit de inleiding blijkt dat een stereotype “a prejudicial exaggerated description applied to every person in a category of people” is (Macionis & Plummer, 2012, p.354). Belangrijk hierbij is dat het gaat om een overdreven beeld, gevoed door positieve emoties voor iemand uit de ‘ingroep’ en negatieve emoties voor iemand uit de ‘uit-groep’ (Macionis & Plummer, 2012). Dit overdreven beeld wordt toegepast op alle individuen uit een groep. Stereotyperen lijkt in dat opzicht op generaliseren, waarbij uit een specifiek geval een algemene conclusie wordt afgeleid. Hoewel stereotypen haaks op feiten kunnen staan, zijn zij doorgaans moeilijk te veranderen (Macionis & Plummer, 2012). Omdat de media invloed uitoefenen op beeldvorming, hebben de stereotypen die media gebruiken ook effect op het mediapubliek. Wanneer media stereotiepe denkbeelden gebruiken, kan het publiek deze stereotypen overnemen. Het publiek kan deze stereotypen ook als bevestiging zien, omdat zij bewijs zien voor hun stereotiepe denkbeelden in de media (Gorham, 2004). Het werkt ook op een andere manier. “How the media talk about an issue can influence whether people use stereotypes to understand that issue, even when people don’t endorse the stereotypes” (Gorham, 2004, p. 100). Dus zelfs wanneer het publiek de stereotypen niet steunt, kunnen stereotypen wel gebruikt worden door het publiek om situaties te begrijpen of te interpreteren. Hieruit blijkt het gevaar van denken in stereotypen. ”Furthermore, if the images and portrayals of groups in mass media enhance or reinforce our tendency to interpret information in stereotypical ways, then the media are inadvertently helping make the problem of prejudice and discrimination worse” (Gorham, 2004, p.101). Met andere woorden, vooroordelen en discriminatie zullen erger worden wanneer de media stereotiepe beelden zenden. Het verergeren van vooroordelen beïnvloedt het denkpatroon over anderen in grote mate. Shadid (2005, p. 337-338) noemt enkele negatieve gevolgen die stereotyperen en het denken in stereotypen met zich meebrengen:
14
Stereotypen kunnen de manier waarop mensen omgaan met informatie beïnvloeden. Positieve informatie over de in-groep en negatieve informatie over de uit-groep wordt sneller onthouden.
Het denken in stereotypen leidt tot verwachtingen met betrekking tot het gedrag van anderen.
Stereotypen leiden in sommige gevallen tot ‘self-fulfilling prophecies’. Doordat men verwachtingen heeft van een andere groep, zien zij het gedrag van die ander op basis van hun verwachting.
Stereotypen kunnen leiden tot foutieve voorspellingen van het gedrag van anderen. (Schneider, 2004, in Shadid, 2005, p. 337-338). Ook de manier waarop men over moslims, allochtonen, Marokkanen of de islam
denkt kan voor een deel gebaseerd zijn op stereotypen en aannames. Er is wereldwijd veel onderzoek gedaan naar de manier waarop de media berichten over allochtonen, minderheden of moslims. Shadid (2005, p. 330) vat de belangrijkste tendens wat betreft berichtgeving over allochtonen samen: “De algemene conclusie is dat de media direct en indirect een bijdrage leveren aan het verspreiden van negatieve beeldvorming over allochtonen en zelfs een rol spelen bij hun discriminatie in de samenleving”. Een stereotype dat voortvloeit uit negatieve denkbeelden is bijvoorbeeld dat allochtonen of moslims crimineel of terrorist zijn. Uit onderzoek blijkt ook dat deze stereotypen toegekend worden. “Popular culture and mass media in the United States have generated and sustained stereotypes of a monolithic evil Arab; these stereotypes constructed all Muslims as Arab and all Arabs as terrorists” (Merskin, 2004, p. 158). 2.3. OTHERING Een tweede mechanisme van beeldvorming dat relevant is voor dit onderzoek is othering/otherness. Othering is van belang voor dit onderzoek omdat het iets kan zeggen over de constructie van beeldvorming over anderen en groepen. Staszak (2008, p. 2) definieert otherness als: “the result of a discursive process by which a dominant in-group (“us, the self”) contructs one or many dominated out-groups (“them, other”) by stigmatizing a difference – real or imagined – presented as a negation of identity and thus a motive for potential discrimination.” Belangrijk bij othering is dat er sprake is van een dominante groep. Deze groep benadrukt een verschil tussen de eigen groep en een andere groep. Dit verschil hoeft niet daadwerkelijk te bestaan. Doordat er een verschil tussen beide groepen wordt uitgelicht, ontstaan er machtsverschillen. Ravidran (2006) benoemt deze machtsverschillen in onderstaande definitie van othering:
15
Othering is a process of alienation via cultural values, practices and expressions that achieves a certain kind of social imperialist subjugation that produces and reproduces power gaps. (Ravidran, 2006, zoals geciteerd in Camara, White, Drummond, & Jackson II, 2009, p. 391) Zoals uit bovenstaand citaat blijkt, vindt er buitensluiting/vervreemding plaats, waarbij machtsverschillen worden geproduceerd. Door de ander inferieur te maken, wordt men superieur ten opzichte van die ander. De eigen identiteit wordt dus bepaald door het definiëren van de ander. De machtsverschillen worden geproduceerd maar ook steeds gereproduceerd. Door het creëren van machtsverschillen, wordt de eigen groep boven de Ander gesteld. Othering kan in dit licht dan ook gezien worden als onderdeel van superioriteitsstreven. Er zijn drie stappen van belang voor het proces van othering. De eerste stap is het definiëren van de Ander. Wanneer duidelijk wordt wie de Ander is, wordt ook duidelijk wie de eigen groep is. De ‘in-group’ kan zich nu distantiëren van de ‘out-group’ of de Ander (Staszak, 2008). Een tweede stap richt zich op het koppelen van kenmerken of gedragingen aan die Ander. Tot slot wordt er in de derde stap een waardeoordeel toegekend aan deze kenmerken, waardoor machtsverschillen ontstaan. Uit onderzoek blijkt dat mensen geneigd zijn positieve waarden toe te kennen aan hun eigen groep (de in-group) en negatieve waarden toe te kennen aan een andere groep (de out-group) (Gijsberts & Dagevos, 2004). Volgens Gijsberts en Dagevos (2004) spelen een aantal versterkende processen een rol: mensen zouden geneigd zijn om kenmerken van zowel de in- als de out-group te overdrijven. Over de eigen groep wordt genuanceerder gesproken terwijl over de out-groep meer gegeneraliseerd wordt (p. 147). Verschillende mechanismen van beeldvorming versterken en ondersteunen elkaar. Er is in sommige gevallen sprake van enige overlap tussen verschillende concepten. Zo is er sprake van overlap tussen stereotypen en othering. Een stereotype is namelijk een denkbeeld dat bestaat over een groep. Bij othering worden kenmerken/verschillen tussen groepen gebruikt om wij-zij groepen te creëren. Als bijvoorbeeld het stereotype in de samenleving bestaat dat allochtonen crimineel zijn, kan dit othering in de hand werken. Een denkbeeld dat kan ontstaan is dat de Ander crimineel is. De eigen groep wordt niet gezien als crimineel, derhalve is de eigen groep beter dan de Ander. De grondlegger van het denken over othering is Edward Said, die het in verband bracht met oriëntalisme. In zijn boek Orientalism uit 1978 beschrijft hij de manier waarop het Westen naar de Oriënt (het oosten) kijkt. Dit gebeurt op een stereotiepe manier. Het beeld dat gecreëerd wordt over de Oriënt klopt niet met de waarheid, maar het Westen neemt dit toch als waarheid aan. Volgens Said (1978) bestaat de wereld in een oriëntalistisch 16
perspectief uit twee delen: de Oriënt en de Occident (het Westen). De islam wordt in oriëntalistische vergelijkingen gezien als iets anders, afwijkends en mysterieus, dus horende bij de Oriënt. Er is geen duidelijke afbakening van het geografische gebied van de Oriënt, feitelijk gaat het over een vergelijking tussen het Westen en de rest van de wereld. Belangrijk voor het oriëntalisme is de superieurstelling van het Westen ten opzichte van andere landen, gebieden of culturen. De tegenhanger van het oriëntalisme is het occidentalisme. Occidentalisme heeft betrekking op de stereotiepe manier waarop er door niet-westerse leden van een samenleving naar het Westen wordt gekeken (Buruma & Margalit, 2014). Dit wordt ook wel het “gedehumaniseerde beeld” van het Westen genoemd (Buruma & Margalit, 2014, p. 11). Dit heeft geleid tot het ontstaan van een occidentalistisch discours (Buruma & Margalit (2014). Binnen dit discours wordt kritiek gegeven op de individualisering, het goddeloze en het rationele van het Westen (Buruma & Margalit, 2014). 2.3.1. Etnocentrisme en naturalization Inmiddels is duidelijk geworden dat beeldvorming een constructie is gebaseerd op eigen ervaringen, sociale omgeving en invloed van derden (Adoni & Mane, 1984). De beelden die men over een ander of een andere cultuur heeft, zijn afhankelijk van het eigen referentiekader en de ervaringen die men heeft. De manier waarop men naar een ander kijkt, gebeurt op een etnocentristische wijze. Dit houdt in dat men vanuit de eigen cultuur naar de werkelijkheid kijkt, waardoor andere culturen of denkbeelden als onjuist worden gezien. “Ethnocentrism is the imposition of one’s own culturally mediated system of understandings onto others. It is the interpretation and evaluation of others through this epistemological screen, with the implicit assumption that one’s own mode of understanding is superior because it is invariantly true” (Erchack, 1992, p. 90 zoals geciteerd in Rosen, 2000, p.1) Zoals uit de definitie van Erchack (1992) blijkt, heeft etnocentrisme betrekking op de manier waarop men anderen beoordeelt en interpreteert en op de beelden die men over een ander vormt. Omdat men er vanuit gaat dat de eigen denkwijze de juiste is, is die van een ander altijd automatisch fout. Doordat men vanuit een eigen cultuur op deze manier naar een ander kijkt, kunnen wij- en zijgroepen ontstaan in de samenleving. In dat opzicht is othering een vorm van etnocentrisme, omdat beide processen leiden tot de vorming van wij-zij groepen. Daarnaast kan ook gesteld worden dan etnocentrisme een motief voor othering is. Wanneer men er vanuit gaat dat de eigen denkwijze goed is (etnocentrisme) is het gerechtvaardigd om de Ander als fout te zien (othering). Etnocentrisme is in deze thesis relevant omdat het inzicht biedt in de mogelijke motieven voor othering. 17
Een mechanisme van othering is “naturalization” (Hall, 2001, p. 334). Naturalization is het proces waarin kenmerken en verschillen tussen groepen mensen door andere mensen of groepen worden toegeschreven aan de natuur. Doordat deze kenmerken ‘natuurlijk’ zijn, en niet gebaseerd op cultuur, kunnen ze niet veranderd worden of bediscussieerd worden. “Naturalization is therefore a representational strategy designed to fix ‘difference’, and thus secure it forever” (Hall, 2001, p. 334). Deze verschillen tussen mensen hoeven niet te bestaan, maar de groep die naturalization toepast, gelooft wel dat deze verschillen er zijn en onveranderbaar zijn. Naturalization is om die reden een mechanisme van othering, omdat het bijdraagt aan de vorming van wij-zij groepen. De groep die het toepast is de ‘normale groep’ of in-group en de groep met de ‘natuurlijke afwijking’ is hier de Ander of out-group. 2.3.2. Toepassing othering op het forum Uit de definitie van Ravidran (2006, in Camara et al., 2009) blijkt dat er bij othering verschil in macht wordt gecreëerd, waarbij de ene groep als het ware onderworpen wordt aan de andere groep. Een interessant vraagstuk is binnen deze thesis is of de minderheidsgroep binnen de grenzen van de eigen gemeenschap en binnen de kaders van het forum de macht of vrijheid heeft om zelf aan othering te doen en hoe zich dit dan manifesteert. De dominantie groep is doorgaans degene die aan othering doet, waarbij de minder dominante groep als de Ander wordt gezien. Wanneer de minderheidsgroep zich verenigt op een forum, kan de machtsrelatie tussen de minderheidsgroep en andere groepen wellicht veranderen. Voor de thesis is het interessant om te onderzoeken in hoeverre er othering toegepast wordt door de gebruikers van het forum, omdat othering een onderdeel is van beeldvorming. Omdat er een minderheidsgroep onderzocht wordt in de thesis, wordt verwacht dat zij vanuit een community gevoel spreken over andere groepen. Om die reden wordt er in het onderzoek gekeken naar hoe de gebruikers van het forum spreken over andere groepen en wat dit kan zeggen over hun beeldvorming en de mate waarin zij othering toepassen. 2.4. DISCOURSEN Om de beeldvorming door Nederlandse Marokkanen te kunnen analyseren, zal er nader gekeken worden naar de dominante denkbeelden, ofwel discoursen binnen het forum. Gilbert stelt dat: “(…) in disciplines that study communication and interaction, discourse is used generically to refer to forms of communication, such as verbal interaction and written language” (2008, p. 507). Uit deze toepassing van discours kan de betekenis van discours afgeleid worden. Een discours is een verzamelterm, het kan verhalen of betogen betreffen, maar het kan ook verwijzen naar een stelsel van ongeschreven samenhangende redeneringen en betogen in een kennis/machtsstructuur. Er zijn dominante en minder 18
dominante discoursen. De media kunnen bijdragen aan de vorming en de versterking van discoursen, omdat zij het publieke debat naar buiten brengen en invloed hebben op de denkbeelden van het publiek. Discoursen zijn gebaseerd op denkbeelden, zij representeren de denkbeelden van mensen. 2.4.1. Dominante discoursen over moslims Er bestaan dominante discoursen over (leden van) de onderzoeksgroep. In zijn onderzoek naar framing en identiteitsconstructies van moslima’s in de Nederlandse pers noemt Koenen (2008) het oriëntalistische discours, dat gebaseerd is op het werk van Said. Dit oriëntalistische discours zou opgesplitst zijn in subdiscoursen. Voor Nederland geldt het minderhedendebat als dominant oriëntalistisch subdiscours. Dit minderhedendiscours is in de jaren tachtig ontstaan, toen er veel vragen in de samenleving waren over de vestiging van immigranten in Nederland. In de jaren negentig richtte het publieke debat zich meer op integratie en assimilatie, wat het minderhedendiscours beïnvloedde (Koenen, 2008). Er wordt in die tijd een duidelijk verschil gemaakt tussen allochtonen en autochtonen. In het minderhedendebat wordt de schuld van sociale en economische problemen voornamelijk gelegd bij de minderheden (allochtonen) en hun cultuur (Koenen, 2008, pp. 49 - 50). Volgens Koenen (2008) wordt er in de periode daarna vooral gefocust op de integratie van Marokkanen en Turken, en met name op islamieten. Door 9/11 wordt er nog meer over de islam gesproken binnen de Nederlandse samenleving. Hierdoor ontstaat het islamdiscours binnen het minderhedendiscours. Binnen het islamdiscours bestaan er nog andere discoursen, zoals het moslimadiscours, radicaliseringsdiscours, terrorismediscours of het discours over islamitische wetgeving (Koenen, 2008, p. 50). Smets en Kreuk (2008) zien een verandering in publieke en politieke discours in Nederland. Volgens hen zou dit onder andere komen door de aanslagen op Pim Fortuyn en Theo van Gogh en de aanslagen van 11 september 2001 in Amerika. De verandering in publieke en politieke discours wordt ook duidelijk door de toenemende populariteit van de anti-islamitische politicus Geert Wilders. Het discours dat zich richt op het niet goed geïntegreerd zijn van moslims heeft geleid tot een grotere kloof tussen Nederlanders en islamitische migranten (Smets & Kreuk, 2008). Duyvendak, Pels, en Rijkschroeff (2005) stellen zelfs dat de kloof tussen allochtonen en autochtonen nergens zo groot is als in Nederland. Dit zou komen doordat autochtone Nederlanders in toenemende mate meer monocultureel worden. Dit houdt in dat er binnen een groep sprake is van een duidelijke, dominante cultuur. De toename van monoculturaliteit onder autochtone Nederlanders kan leiden tot een toename van etnocentrisme. De autochtone Nederlanders zien de culturele verschillen met minderheden steeds meer als een probleem, in plaats van een verschil. Dit
19
heeft er toe geleid dat autochtonen minder open staan voor allochtonen (Duyvendak et al., 2005). 2.5. BEELDVORMING OVER MOSLIMS Discoursen zijn dominante verhalen/redeneringen in de maatschappij of binnen de media. Naast discoursen over moslims, bestaan er ook specifieke denkbeelden over moslims. De concepten lijken in betekenis te overlappen. Het verschil is dat discoursen uit denkbeelden bestaan. Discoursen zijn om die reden abstracter dan denkbeelden/beeldvorming, zij spelen zich op een hoger niveau af. Binnen het moslimadiscours bestaan er bijvoorbeeld meerdere denkbeelden over moslima’s. Binnen deze paragraaf worden de bestaande denkbeelden over moslims toegelicht. Shadid (2005) stelt dat er in het Westen een negatief imago rondom de Islam en moslims bestaat, waar de Westerse media aan bijdragen. Hij stelt dat de media zich schuldig maken aan de discriminatie van moslims en aan negatieve berichtgeving. Dit zou komen door de simplificatie en een afstandelijke presentatie van de islam, door het problematiseren en stigmatiseren van de groepen in kwestie en door de deling van de samenleving in ‘wij’ en zij’ (Shadid, 2005, p. 331). Ook speelt “de verwaarlozing van hun participatie in de media en het ontbreken van hun visie daarin” een belangrijke rol (2005, p.331). Uit een onderzoek van Abbas (2001) blijkt dat ook in Groot-Brittannië negatieve denkbeelden rondom moslims bestaan. Moslims worden gezien als barbaren die een bedreiging vormen voor Engeland en het Westen (Abbas, 2001, p.255). Abbas (2001) noemt de media als belangrijke invloed op de publieke opinie en hij benadrukt dat de concentratie van media het probleem verergert. De media zijn in Groot-Brittannië in handen van enkele belangrijke individuen en organisaties. Hierdoor wordt de dominantie ideologie van deze media-eigenaren naar buiten gebracht. Dit leidt volgens Abbas (2001) tot een marginalisering en onderwerping van moslims (p.225). Een dergelijke marginalisering en onderwerping kan ook gezien worden als een vorm van ‘othering’, zoals Saeed (2007) stelt. Daarnaast stelt Saeed (2001, p. 443) ook dat “this misrepresentation can be linked to the development of a ‘racism’, namely, Islamphobia that has its roots in cultural representations of the other”. De misrepresentatie van moslims komt dus volgens Saeed voort uit beeldvorming van ‘de Ander’, ofwel othering. Hierdoor ontstaat een nieuw soort racisme, islamofobie. Volgens Christensen, (2006, in Abdullah, 2007, p. 1064) valt het verspreiden van islamofobie in het Westen deels te wijten aan verstoorde berichtgeving in de media. De nieuwsmedia worden namelijk door het publiek gezien als betrouwbaar, objectief en serieus. De media hebben echter de neiging om stereotiepe islamitische beelden te gebruiken in nieuwsverhalen, zelfs wanneer deze over terrorisme gaan. Deze stereotiepe beelden betreffen bijvoorbeeld een minaret, een gesluierde vrouw of een moskee (Christensen, 2006, 20
in Abdullah, 2007, p.1064). Hierdoor wordt de islam door het publiek met terrorisme geassocieerd. Kabir (2006) komt tot soortgelijke resultaten voor de Australische media. Australische media zouden moslims demoniseren. Culturele gebruiken van moslims worden door de Australische media geassocieerd met de terroristische activiteiten van islamitische strijders. De media hebben ook niet de behoefte om deze negatieve associaties te veranderen. Zoals Kabir stelt: “Rather than addressing and refuting misconceptions about the Islamic faith, and analyzing the root causes of terrorism, the media is more interested in maintaining the community anxiety that seeks convenient scapegoats for social ills.” (2006, p.327). Moslims blijven op deze manier de schuld krijgen voor sociale problemen. De houding van de media ten opzichte van moslims zal in de toekomst dan ook niet snel veranderen, verwacht Kabir (2006). There does not seem to be any likelihood that this approach will be reassessed and tempered in the future either: the media’s commercial motivation appears to favor irresponsible journalism that does not acknowledge the negative impact that such a focus has on moderate Muslims, but rather exploits anti-Muslim feelings with a barrage of reports and references that keep Islam as the focus of topical discourse. (Kabir, 2006, p. 327). De media focussen uit commercieel belang op onderwerpen waar het publiek op reageert, ofwel agenda setting theorie (Kabir, 2006). Van Dijk (in Kabir, 2006) stelt dat de media liever focussen op issues als terrorisme, dan dat zij zich richten op lange termijn issues zoals klimaatverandering. “It is also easier to nominate an external threat as being the biggest problem a society faces—by looking outside the realm of our control, we do not have to examine the causes and consequences of domestic or environmental issues too closely” (Kabir, 2006, p. 323). 2.5.1. Media-aandacht voor moslims na 9/11 Er is sprake van groeiende aandacht van de media, de politiek en de maatschappij voor moslims en de islam. Er zijn theorieën die de aandacht voor moslims en de islam proberen te verklaren. Sommige wetenschappers denken dat de aanslagen van 9/11 een grote impact hebben gehad op de internationale focus van de media op moslims (Abrahamian, 2003; Saeed, 2007; Smets & Kreuk, 2008). De manier waarop 9/11 was geframed door de media zorgde er voor dat alle moslims als verdachten werden gezien (Abrahamian, 2003). Daarnaast toont onderzoek van Whittaker een exponentiële toename van het woord ‘moslim’ in nieuwsartikelen na 9/11 (2001, in Saeed, 2007, p. 454). Naast de aanslagen van 9/11, zijn er specifiek voor Nederland ook andere gebeurtenissen die bij hebben gedragen aan de 21
mediafocus op moslims. Smets en Kreuk (2008) stellen dat de aanslagen op Pim Fortuyn en Theo van Gogh voor Nederlandse media van groot belang zijn geweest. Onderzoek van Mamadouh (2003) toont dat moslims/Nederlandse Marokkanen veel kritiek hadden op de media na de aanslagen van 9/11. De media zouden niet kritisch genoeg zijn geweest, ze zouden de statements van president Bush klakkeloos hebben overgenomen, zelfs toen hij alle moslims de schuld gaf voor de aanslagen. Ook toonden de media beelden van moslimsgroeperingen die blij waren met de aanslagen, alsof deze groeperingen de hele moslimgemeenschap representeerden. Westerse media werden ervan beschuldigd dat zij bevooroordeeld waren ten opzichte van moslims en dat zij zich leenden voor zionistische/joodse lobbyisten. Volgens Shadid (2009) kan aandacht voor de islam en moslims in de Nederlandse samenleving verklaard worden met behulp van de agendasetting theory. Volgens deze theorie bepalen de media waar het publiek aandacht aan schenkt en andersom. De publieke agenda en de agenda van de media zijn van invloed op elkaar. Wanneer het publiek iets belangrijk vindt, besteden de media daar aandacht aan. Tegelijkertijd zorgen de media er ook voor dat iets aandacht krijgt in de samenleving. Onderstaand citaat van Shadid (2009) illustreert deze wisselwerking: Aandacht voor de islam is weliswaar door enkele politici aangekaart, maar het is de intensieve aandacht van de pers die geleid heeft tot een verhoogde publieke belangstelling die op zijn beurt tot gevolg heeft gehad dat politici het thema een centrale plaats in hun programma’s zijn gaan geven. (Shadid, 2009, p. 176) Omdat de media intensief aandacht hebben besteed aan de islam, verkreeg het onderwerp de belangstelling van het publiek. Hierdoor werd de islam een politiek onderwerp. Naast veranderingen in beeldvorming hebben de negatieve en stereotiepe beelden die de media zenden over moslims en minderheden nog andere gevolgen. Na de aanslag van 9/11 in Amerika werden moslims als verdachten gezien. Dit leidde tot een toename van verbaal en fysiek geweld tegen moslims (Abrahamian, 2003). De politiek en de media hebben zich schuldig gemaakt aan het creëren van een vijand, stelt Merskin (2004). “Historically, a combination of (mis)information has worked to construct an enemy image in the popular imagination that has an important function in the maintenance of political power, or hegemony, through ideology” (Merskin, 2004, p.158). Het concept van een gezamenlijke vijand (terrorisme) heeft bijgedragen aan het behouden van politieke macht. In haar onderzoek naar enemy construction na 9/11 vond Merskin (2004) dat het gezicht van terrorisme niet alleen Osama Bin Laden is, of Saddam Hoessein, maar alle mensen van Arabische afkomst (p. 158). 22
Naar aanleiding van de aanslagen van 9/11, is er onderzoek uitgevoerd over wat moslims nu precies vonden van de aanslagen. Een belangrijk proces dat plaats vond, is het proces van dissociatie en distantiëring van de situatie (Abdullah, 2007; Mamadouh, 2003). De aanslagen zouden in strijd zijn met de islam, en om die reden zouden de aanslagplegers geen moslim kunnen zijn. Zoals Mamadouh (2003, p. 207) het stelt: “In other words, the hijackers may have been Muslims, but Islam cannot be blamed for the attacks”. Onderzoek van Abdullah (2007) toont zelfs dat er een kleine groep forumdeelnemers was die in de discussies helemaal niet over geloof praat, wat impliceert dat het niet in hen opkwam dat er een religieus motief voor de aanslagen was. Een gebruiksmotief van de participanten lijkt het beschermen van (het imago van) de islam te zijn. De dissociatie van het geloof kwam ook sterk naar voren na de aanslag op Charlie Hebdo in 2015. Moslims spraken wereldwijd de kreet “niet mijn islam” uit (Nederlandse moslims in actie: dit is niet mijn islam, 10-01-2015). 2.6. WEERSTAND BIEDEN AAN BEELDVORMING Voorgaande theorie laat zien dat er negatieve denkbeelden over moslims, allochtonen en minderheden bestaan. Ook blijken de media bij te kunnen dragen aan deze negatieve denkbeelden. Omdat de media een grote invloed op het dagelijks leven hebben, oefenen zij ook invloed uit op de beeldvorming van het publiek (Gorham, 2004). Er kan echter niet gesteld worden dat het publiek de informatie die de media zenden volledig overneemt. Er kan resistance (weerstand) tegen de mediaboodschap optreden (Croteau et al., 2012, p. 278). Dit houdt in dat de interpretatie van de mediaboodschap door het publiek tegenovergesteld is aan de “preferred meaning”, ofwel de dominante (gewenste) boodschap (Croteau et al., 2012, p. 278). Het publiek construeert zo nieuwe betekenissen aan mediaboodschappen. Deze weerstand tegen mediaboodschappen is een krachtige tool voor groepen die zich willen verzetten tegen de dominante boodschappen in de samenleving. Groepen kunnen massamedia gebruiken om hun frustraties te uiten. Steiner (1988) heeft dit groepsgedrag binnen massamedia onderzocht. In haar onderzoek naar de lezers van het blad Ms. (en specifiek de rubriek No Comment) ontdekte Steiner (1988) dat feministen als een collectief in opstand kwamen tegen de (dominante) seksistische boodschappen. Door de verschillende boodschappen in No Comment werd de traditionele rol van de vrouw aan de kaak gesteld. Deze vorm van resistance leidde tot een feministische groepsidentiteit. Volgens Steiner (1988) kan collectieve weerstand tegen dominante denkbeelden leiden tot daadwerkelijke consequenties tegen die denkbeelden. Wanneer de lezers van Ms. items toevoegden aan No Comment, bouwden zij eigenlijk aan een collectief systeem van meningen. Dit droeg vervolgens weer bij aan het ontstaan van een feministisch discours (Steiner, 1988). Uit onderzoek van Eckert & Chadha (2013, p. 926) blijkt dat islamitische bloggers in Duitsland de dominante ideologieën middels hun blog uitdagen en zo zorgen 23
voor “counterdiscoursen”. Dit leidt uiteindelijk tot een “counterpublic” (Eckert & Chadha, 2013, p. 926). De Nederlandse Marokkanen die zich verenigen op Marokko.nl worden ook geconfronteerd met dominante denkbeelden in de samenleving. Deze denkbeelden hebben in sommige gevallen betrekking op deze mensen, hun religie of hun cultuur. Voor dit onderzoek is het interessant in hoeverre er resistance optreedt in de forumdiscussies op Marokko.nl en in hoeverre dit bijdraagt aan de vorming van een oppositioneel discours. De volgende paragraaf zal eerst ingaan op de theorie rondom online communities en hoe in het bijzonder etnische groepen deze communities gebruiken. 2.7. ONLINE COMMUNITIES EN VIRTUELE FORA In een onderzoek naar beeldvorming en discoursen in forumdiscussies kan theorie over deze fora en online communities niet ontbreken. Theorie over deze online platformen is relevant omdat het inzicht kan bieden in motieven van gebruikers. Het forum bevat namelijk een verzameling van reacties en meningen van verschillende leden van de onderzoeksgroep. Online gemeenschappen, ofwel communities, zijn ontstaan door de opkomst van computers en digitale technologieën. Op deze communities kan men andere mensen met dezelfde interesses ontmoeten (Bastani, 2000). In deze vorm van communicatie zijn geografische grenzen geen beperking meer. Mensen vanuit de hele wereld kunnen andere mensen middels deze gemeenschappen ontmoeten en helpen. Virtuele fora (of discussion boards) zijn platformen op internet waar men met elkaar kan communiceren. Op deze fora kan men anoniem (onder een pseudoniem) discussies en gesprekken aangaan met anderen. Dit geeft gebruikers de mogelijkheid om hun eigen mening te vormen, zonder de invloed en controle van anderen in de eigen omgeving (Brouwer, 2004b). Virtuele fora bestaan meestal uit verschillende rubrieken waar men discussieonderwerpen (threads) kan aandragen en kan reageren op lopende discussies (Leurs, Midden, & Ponzanesi, 2012). Er bestaan verschillende definities van een online community. Whittaker, Issacs, en O’Day hebben enkele kenmerken van online communities opgesteld (1997, p. 137, in Preece & MaloneyKrichmar, 2003, p.2). Zo moeten de leden van online communities een gemeenschappelijk doel, interesse, behoefte of activiteit hebben, dit moet als belangrijkste reden gelden voor het behoren bij de community. Ook hebben leden terugkerende, actieve participatie en interacties. Bovendien moeten leden toegang hebben tot dezelfde informatie en is de steun en hulp tussen leden onderling belangrijk (Whittaker et al., 1997, in Preece & MaloneyKrichmar, 2003). Preece en Maloney-Krichmar (2003, p. 3) vatten belangrijke statements over online communities samen, online communities bevatten volgens hen: “[…] the concepts of people with shared interests, experiences and/or needs, engaged in supportive and sociable relations, where they obtain important resources, develop strong interpersonal 24
feelings of belonging and being wanted, and forge a sense of shared identity”. Belangrijk voor dit onderzoek zijn de discussies die de mensen met elkaar aangaan, omdat deze discussies meer kunnen vertellen over beeldvorming. De gedeelde interesses, ervaringen en behoeften kunnen meer zeggen over de beeldvorming die zij zelf hebben maar ook de beeldvorming die zij ervaren van andere groepen uit de samenleving. Volgens Bastani (2000) zijn sommige critici van mening dat online communities er voor zorgen dat mensen minder bezig zijn met offline communities (Berry, 1993; Barlow et al., 1995; Fox, 1995, in Bastani, 2000). Andere wetenschappers denken juist dat online communities deel uitmaken van offline communities (Wellman, 1997; Jones, 1998, in Bastani, 2000). Wanneer mensen deel uitmaken van een online community, kunnen zij hun offline problemen online bespreken. Hierdoor lopen sociale contacten online en offline soms door elkaar. In offline communicatie beoordelen mensen elkaar op basis van ras, klasse en gender. Volgens Bastani (2000) leidt online communicatie ertoe dat het belang van sociale status verminderd wordt. Vooroordelen zouden zo verdwijnen, wat leidt tot het beoordelen van anderen op basis van hun mening. Aangezien dit onderzoek zich richt op de forumdiscussies, zal gekeken worden naar hoeverre de leden van het forum elkaar beoordelen en waar deze beoordelingen dan op zijn gebaseerd. 2.7.1. Etnische communities Minderheden kunnen gebruik maken van zogenaamde etnische platformen of communities. Etnische communities zijn gericht op mensen uit hetzelfde land, cultuur of etniciteit. Volgens Brouwer (2006a) zetten veel tweedegeneratie allochtonen de laatste jaren hun eigen websites op. Deze websites hebben als doel het uitwisselen van informatie over hun land of cultuur, het uitwisselen van lokaal nieuws dat betrekking heeft op de eigen cultuur en de mogelijkheid bieden tot het ontmoeten en chatten met andere leden van hun ‘eigen groep’ (Brouwer, 2006a, p.1153). Dit soort websites versterken de band tussen landgenoten en de eigen cultuur (Steyaert & De Haan, 2001, p.86). Brouwer (2006b) stelt dat tweedegeneratie Marokkanen geen sterke banden hebben met het land waarin hun ouders zijn geboren. De jonge Marokkanen gebruiken Nederlands-Marokkaanse websites om een beeld te vormen van Marokko. Door middel van het praten en lezen over de Islam, sport, muziek en het land construeren zij hun eigen Marokkaanse identiteit (Brouwer, 2006b, p. 1166). Door zich op Nederlands-Marokkaanse websites te begeven, kunnen Nederlands-Marokkaanse jongeren in een Nederlandse context over Marokko praten. Voornamelijk Nederlandse Marokkaanse jongeren zijn actief op dit soort websites (Brouwer, 2006a). Dit zou ook komen omdat zij willen ontsnappen aan het negatieve imago rondom Marokkanen in Nederland. Dit imago zou komen door negatieve berichtgeving door de media. In de online communities kunnen zij met anderen praten en op die manier hun hart luchten. Millioni et al. (2014) concluderen na 25
hun onderzoek over Griekse en Turkse Cyprioten dat de minderheidsgroep meer gebruik maakt van het internet voor het communiceren, creëren, delen en leren. Millioni et al. (2014) zien hierin bewijs voor de “diversification hypothesis” (p. 333). Zoals in de inleiding gesteld, wordt het internet volgens hen door jonge mensen gebruikt als een middel om fysieke en sociale barrières te overwinnen (Millioni et al., 2014). Onderzoek onder islamitische vrouwen op het Britse Muslim Women Network toont aan dat de gebruikers van dit netwerk stereotypes willen ontkrachten en door middel van het netwerk zich in willen zetten voor de rechten van islamitische vrouwen (Bastani, 2000). Ook islamitische meisjes zouden forumdiscussies gebruiken om ‘het verschil in bewegingsvrijheid’ en de ‘dubbele moraal’ tussen mannen en vrouwen aan het licht te brengen (Geense & Pels, 2002, pp. 10 – 13). Een andere groep die zich begeeft op etnische websites zijn hoogopgeleide Marokkanen. Dit komt omdat zij vaker ontevreden zijn over de positie van moslims in Nederland (Maliepaard & Gijsberts, 2012, p.15). De websites worden in sommige gevallen gebruikt om misstanden binnen het geloof of de Marokkaanse cultuur onder de aandacht te brengen. Uit onderzoek in opdracht van het Sociaal Cultureel Planbureau blijkt dat hoogopgeleide Marokkanen heel bewust bezig zijn met het geloof, en om die reden informatie over het geloof opzoeken op internet (Maliepaard & Gijsberts, 2012, p.15). Omdat er vaak contact is met anderen in het geboorteland, en vanwege de communicatiemogelijkheden die het internet biedt, blijven Marokkaanse migranten gefocust op Marokko (Geense & Pels, 2002). Zoals eerder al bleek, worden online fora ook door moslims gebruikt om zich te distantiëren van gebeurtenissen in de wereld en daarnaast het imago van de islam te beschermen (Mamadouh, 2003; Abdullah, 2007). De gebruiksmotieven van gebruikers van online communities en fora blijken verschillend. Sommige mensen gebruiken de websites om hun hart te luchten, of dit nu gaat om het negatieve imago waar zij mee geconfronteerd worden of om misstanden binnen het geloof of de cultuur te melden. Het internet biedt daarin een anonieme plek om over zaken te praten die in het dagelijks leven moeilijk bespreekbaar zijn. Anderen gebruiken de websites om het contact met Marokko te behouden en zich een beeld te vormen van Marokko. Ook spelen religieuze motieven een rol. Zo lopen online en offline sociale contacten soms door elkaar heen (Bastani, 2000). 2.7.2. Marokko.nl Het etnische platform dat in dit onderzoek centraal staat is Marokko.nl. Marokko.nl Virtual Community, zoals de website voluit heet, is een van de grootste digitale platformen voor Marokkanen in Nederland en België. Het platform is in handen van Marokko Media. Per dag 26
worden 50.000 berichten geplaatst en trekt de website 50.000 unieke bezoekers. Ongeveer 30% van de bezoekers is Belgisch. De spreektaal is Nederlands, maar sommige leden gebruiken de Arabische taal of verwijzingen naar de Koran in hun forumreacties. Er zijn andere websites verbonden aan Marokko.nl. Voorheen heette de site salaam.nl, deze URL stuurt mensen nu door naar het archief van Marokko.nl. Dit geldt ook voor de website Marok.nl. In totaal kent Marokko.nl 210.389 leden op 4 januari 2015. Op dat moment zijn er 1.306.001 onderwerpen aangedragen op het forum, waar 39.905.426 reacties op zijn gekomen. Het doel van de website is Marokkaanse jongeren te amuseren, informeren en tot denken te zetten over maatschappelijke en sociale verhoudingen binnen de Nederlandse samenleving (Marokko.nl). Op de website worden nieuwsberichten geplaatst waar bezoekers op kunnen reageren, er is een forum en chatmogelijkheden. Een ander onderdeel van de website is ‘Yasmina’, gericht op Marokkaans-Nederlandse vrouwen en meisjes. De populairste rubriek op het ‘Marokko’ forum is Marokkaanse jongeren en actualiteiten. De populairste rubriek op het ‘Yasmina’ forum is Marokkaanse jongeren, liefde en relaties. In bijlage A zijn de rubrieken te vinden voor de forumdiscussies. In 2009 haalde de website het nieuws, toen minister Eberhard van der Laan de site liet onderzoeken naar aanleiding van haatzaaiende en discriminerende berichten (Knijff, 2009). Op dat moment bereikt de website 70 tot 75 procent van de Nederlands-Marokkaanse jongeren tussen de 15 en 35 jaar (Knijff, 2009). Marokko Media heeft op hun website aan dat het forum van Marokko.nl, yasmina.nl en hababam.nl door 75% van alle NederlandsMarokkaanse jongeren wordt gelezen (urbanconnect.nl). Dit maakt Marokko.nl een van de vijf grootste communities van Nederland. 2.8. DEELVRAGEN Dit hoofdstuk heeft meer inzicht gegeven in de belangrijke en relevantie theorie voor de onderzoeksvraag. Duidelijk is geworden wat beeldvorming is en hoe deze gevormd wordt. De media spelen een duidelijke rol in deze constructie van de werkelijkheid. De mechanismen stereotypen en othering zijn genoemd omdat verwacht wordt dat de gebruikers van het forum in meer of mindere mate gebruik maken van deze mechanismen wanneer zij met elkaar over de maatschappij, nieuws en andere groepen spreken. Een interessant vraagstuk is in hoeverre othering wordt toegepast door de onderzoeksgroep, omdat othering doorgaans gebeurt door de dominante groep in de samenleving. Omdat dit onderzoek een etnische minderheid betreft, wordt er door deze etnische minderheid wellicht vanuit een inferieur machtsgevoel gesproken over anderen. In het theoretisch kader wordt om die reden ook besproken hoe groepen zich tegen beeldvorming kunnen verzetten (resistance). Belangrijk hierbij is dat het een collectieve actie is die plaatsvindt in de (massa)media. Een interessant vraagstuk is daarom ook in welke mate resistance optreedt 27
bij de forumgebruikers. De onderzoeksvraag die centraal staat in dit onderzoek is: Welke mechanismen van beeldvorming komen aan bod in discussies en reacties op nieuwsactualiteit op het forum van Marokko.nl? Om deze vraag te kunnen beantwoorden, moeten er eerst andere vragen beantwoord worden. In het theoretisch kader is relevante en belangrijke theorie omtrent de onderzoeksvraag behandeld. Op basis van de theorie zijn de volgende deelvragen bij de hoofdvraag opgesteld. 1. Hoe spreken de gebruikers van het forum over deze nieuwsactualiteiten? - Wat zijn de dominante stromingen/discoursen in deze forumdiscussies? 2. Hoe reageren zij op nieuws over hun “eigen groep”? - Wat zeggen zij over hun “eigen groep”? - Welke controversen komen hier voor? - Wat zegt dit over de mate van resistance? 3. Over welke andere groepen wordt gesproken? - Wat zeggen de leden van het forum over deze andere groepen? - In hoeverre zijn othering en mechanismen van othering aanwezig in de discussies? - Wat kunnen deze uitspraken over andere groepen zeggen over de mate van resistance? Deelvraag 2 en 3 volgen uit de theorie. Deelvraag 1 volgt niet uit de theorie, maar is wel relevant voor dit onderzoek. Het is van belang inzicht te krijgen in de discoursen en denkbeelden die aanwezig zijn op het forum, omdat dit de andere deelvragen ondersteunt. Wanneer er bijvoorbeeld over een bepaalde groep gesproken wordt, kan dit wellicht deel uitmaken van een dominant discours (waarin die groep centraal staat). Deelvraag 1 brengt op deze manier duiding. 2.9. CONCLUSIE THEORIE In dit hoofdstuk zijn de theoretische inzichten en concepten behandeld die relevant zijn voor de onderzoeksvraag. Het belangrijkste concept is beeldvorming. Het theoretisch kader heeft inzicht gegeven in verschillende mechanismen van beeldvorming, zoals stereotypering en othering. Inzicht in deze concepten is relevant omdat zij wellicht een rol kunnen spelen op het forum. Daarnaast heeft het theoretisch kader de negatieve beeldvorming rondom moslims in kaart gebracht. Dit is relevant, omdat negatieve beeldvorming over moslims invloed kan hebben op hun eigen beeldvorming in reactie op het nieuws. Ook heeft dit hoofdstuk theorie rondom online communities behandeld. Dit zorgt voor meer inzicht in het medium dat onderzocht wordt in deze thesis. Tot slot zijn de deelvragen geformuleerd.
28
3. METHODE Dit hoofdstuk behandelt de methodologische keuzes die gemaakt zijn. In de eerste paragraaf worden de discoursanalyse en de critical discoursanalyse toegelicht. Beide methoden worden besproken, waarnaar vervolgens de verantwoording voor de keuze wordt toegelicht. Daarna volgt een paragaaf die het proces van dataselectie behandelt. In de paragraaf die daarna volgt is de data-analyse besproken. Er is een pilot uitgevoerd en de inzichten die hiermee vergaard zijn worden in de laatste paragraaf besproken. Uit de inleiding blijkt de aanleiding tot onderzoek: er is niet veel bekend over de beeldvorming door moslims, Marokkanen en allochtonen. Het theoretisch kader laat zien waarom deze groepen gebruik maken van etnische platformen, maar onduidelijk is waar zij over praten. Ofwel, de discoursen die zij gebruiken zijn onbekend. Om de discoursen te bestuderen, kan er het beste gebruik worden gemaakt van een vorm van kwalitatieve inhoudsanalyse. Kwalitatief onderzoek heeft betrekking op “[…] onderwerpen die te maken hebben met de wijze waarop mensen betekenis geven aan hun sociale omgeving en hoe ze zich op basis daarvan gedragen” (Boeije, 2005, p.27). Omdat er in deze thesis gefocust wordt op beeldvorming, is de keuze voor kwalitatief onderzoek logisch. Uit de definitie van Boeije (2005) blijkt dat kwalitatief onderzoek betrekking heeft op betekenisgeving en gedragingen. Hoe mensen betekenis geven aan hun omgeving heeft te maken met hun beeldvorming. Het doel van kwalitatief onderzoek is dan ook om het perspectief van de respondenten of de data te achterhalen (Boeije, 2005). Daarnaast is voor kwalitatief onderzoek gekozen omdat er sprake van een brede onderzoeksvraag die gericht is op het verkrijgen van inzicht (Baarda, 2014). 3.1. DISCOURSANALYSE EN CRITICAL DISCOURSANALYSE Om de discoursen op het forum te kunnen onderzoeken, is er gebruik gemaakt van een discoursanalyse. Zowel een discoursanalyse als een critical discoursanalyse kunnen zich lenen voor dit onderzoek. Beiden methoden worden hieronder toegelicht. Een discoursanalyse is een kwalitatieve onderzoeksmethode die er van uit gaat dat taal gebruikt wordt om een sociale werkelijkheid te creëren. Het gaat hierbij om “alles wat als betekenisdrager functioneert en een rol speelt in alledaagse communicatie (gesprekken) en geïnstitutionaliseerde vormen van communicatie zoals massamedia” (Van den Berg, 2004, p. 30). Gilbert (2008, p. 445) stelt dat het doel van discoursanalyse is: “to describe the way that such discourse is constructed, and to explore the functions served by specific constructions at both the interpersonal and societal level”. Het gaat bij een discoursanalyse dus om wat er gezegd is, maar ook hoe deze uitspraken zijn geconstrueerd. De manier waarop deze uitspraken zijn geconstrueerd kan iets zeggen over de maatschappij en over 29
interpersoonlijke relaties. Discoursanalyse komt voort uit de linguïstiek, maar wordt tegenwoordig ook in de sociale wetenschappen toegepast (Van den Berg, 2004). Een stap verder dan een ‘normale’ discoursanalyse is de critical discoursanalyse (CDA). Gilbert (2008) noemt de volgende uitspraak van Van Dijk (1993) over de critical discoursanalyse: Critical discourse analysis is concerned to analyze how social and political inequalities are manifest in and reproduced through discourse. In this it has an overt political stance, both in terms of the kinds of topics it studies and the role it sees for the results in research. It sets out to reveal the “role of discourse in the (re)production and challenge of dominance (Van Dijk, 1993, p. 249). (Gilbert, 2008, p. 448) CDA onderzoekt dus ook de achterliggende sociale en politieke ongelijkheden in de discoursen en hoe deze worden geproduceerd en gereproduceerd. De methode gaat dieper in op dominantie in relatie tot ongelijkheden. Dit is belangrijk, omdat dit onderzoek zich richt op een minderheidsgroep die op moet boksen tegen een negatief imago, discriminatie en ondervertegenwoordiging in de samenleving. Om die reden is het relevanter gebruik te maken van de critical discoursanalyse. Machin en Mayr (2012) stellen dat onderzoekers die gebruik maken van CDA trachten “to draw out and describe the practices and conventions in and behind texts that reveal political and ideological investment” (p. 4). Het gaat bij een CDA dus ook over wat er niet gezegd wordt, of wat er tussen de regels door gelezen moet worden (“in and behind texts”, p.4). CDA focust zich ook niet alleen op de discoursen, maar houdt zich ook bezig met achterliggende ideologieën in teksten (Machin & Mayr, 2012). Ideologieën kunnen in dit verband het best verstaan worden als systemen waarin een bepaald wereldbeeld of bepaalde mening centraal staat, of zoals in de definitie van Croteau et al.: “An ideology is basically a system of meaning that helps define and explain the world and that makes value judgments about that world” (2012, p. 153). Op basis van dit systeem wordt de wereld beoordeeld. Tevens richt de methode zich tot “the kinds of ideas, absences and taken-forgranted-assumptions in texts” (Machin & Mayr, 2012, p. 5). De onderzoeker kijkt ook naar wat er niet gezegd wordt en leest in feite tussen de regels door. 3.2. DATAVERZAMELING De data is rechtstreeks vanaf het forum van de website Marokko.nl verzameld. Centraal binnen dit onderzoek staat wat de onderzoeksgroep zegt in relatie tot nieuws. Om die reden worden reacties met betrekking tot nieuwsactualiteit geanalyseerd. Er wordt verwacht dat beeldvorming en othering terugkomen in die reacties. Binnen het forum is er gekozen voor 30
de rubriek ‘Marokkaanse jongeren en actualiteiten’, omdat er binnen deze rubriek discussies plaatsvinden over nieuwsgebeurtenissen. Een overzicht van de rubrieken van het forum staat in bijlage A. Als onderzoekseenheid is een ‘thread’ genomen, dit is een forumvraag/onderwerp met reacties. De grootte van een thread kan dus verschillen. In totaal worden 15 threads geanalyseerd. Marokko.nl betreft een zeer actief forum, waar elke dag tientallen berichten en honderden reacties worden geplaatst. Dit biedt veel informatie en om die reden moet er een selectie in de data gemaakt worden. Er is gekozen om binnen de periode van een maand belangrijke nieuwsgebeurtenissen te kiezen. Er is besloten om de maand maart 2015 te onderzoeken omdat de data die gebruikt wordt dan actueel is. Ook is maart een redelijk ‘normale’ nieuwsmaand, ten opzichte van de maanden januari en februari 2015, waarin de aanslag op Charlie Hebdo en de actie van Tarik Z. tegen het NOS journaal het nieuws domineerden. Daarnaast zorgt een onderzoeksperiode van een maand voor een duidelijke afbakening in de stroom aan data. Omdat er zoveel content gegenereerd wordt, kan het lastig zijn om een selectie te maken in relevante nieuwsberichten. Wanneer een langere periode onderzocht wordt, zullen er meer relevante nieuwsberichten verschijnen. Hierdoor zal het onderzoek uitgebreider moeten worden, wat voor dit onderzoek niet haalbaar is. De duidelijke afbakening in tijd zorgt er dus voor dat er beter een selectie gemaakt kan worden in relevante nieuwsgebeurtenissen of thema’s. De centrale vraagstelling wordt immers behandeld aan de hand van belangrijke nieuwsgebeurtenissen. In totaal worden 15 threads geanalyseerd. Om te kunnen achterhalen of er verschillen in discoursen zijn tussen verschillende nieuwsonderwerpen is gekozen om in totaal 3 nieuwsgebeurtenissen (of nieuwsthema’s) te analyseren. Per nieuwsgebeurtenis/thema worden dus 5 threads onderzocht. Eerst is gekeken welke threads binnen de afgebakende periode meer dan 40 reacties hebben gekregen. Er is gekozen voor minimaal 40 reacties, omdat er dan gegarandeerd een discussie gaande is tussen meerdere individuen. Dit leidde uiteindelijk naar 155 threads (zie bijlage B). Het merendeel van de threads betreft een nieuwsgebeurtenis die over moslims, Marokkanen, allochtonen of Arabische landen gaat. Andere threads gaan veelal over geweld, mishandelingen, verkrachtingen of kindermisbruik. Op basis van deze 155 threads is gekeken naar welke nieuwsberichten of welke thema’s vaker terug kwamen. Dit kon in de meeste gevallen afgeleid worden van de titel van de thread. Dit leidde naar onderstaande thema’s: - IS (18 threads) - Kindermisbruik / pedofilie (12 threads) - De situatie in Jemen (8 threads) - Jihad / Syrië (7 threads die nog niet onder trefwoord IS vallen) - Geert Wilders (6 threads) - Discriminatie (5 threads) 31
Hierboven zijn alleen de thema’s met 5 of meer threads weergegeven binnen de afgebakende periode, omdat per nieuwsthema 5 threads geanalyseerd worden. Het thema kindermisbruik is in deze selectie het enige thema dat ‘neutraal’ is. Dit wil zeggen dat het thema niet per se over de islam, moslims, allochtonen, discriminatie, minderheden of Arabische landen gaat. Uiteindelijk is ervoor gekozen om de thema’s IS, kindermisbruik en discriminatie te analyseren. Er is gekozen voor deze thema’s omdat er zo meer spreiding in de onderwerpen plaatsvindt. Kindermisbruik is zoals gezegd een neutraal thema omdat het geen directe link met de onderzoeksgroep heeft. Het thema IS is gekozen omdat dit het thema is waar de meeste threads over gaan in de onderzochte periode. Daarnaast is voor het thema discriminatie gekozen omdat dit thema naar verwachting altijd relevant zal blijven voor de onderzoeksgroep. 3.3. DATA ANALYSE De methode van CDA wordt in dit onderzoek gebruikt om de data te analyseren. Deelvraag 1 tot en met 3 zullen met behulp van deze methode beantwoord worden. 3.3.1. Operationalisering critical discoursanalyse Veel wetenschappers die gebruik maken van de critical discoursanalyse zullen beamen dat er geen gestandaardiseerd model bestaat voor deze methode. Elk onderzoek vraagt om zijn eigen meetinstrument. “Nevertheless a definitive list of the linguistic devices relevant for CDA cannot be given, since their selection mainly depends on the specific research questions” (Wodak & Meyer, 2001, p.25). Wodak en Meyer geven in dit citaat dus aan dat de operationalisering van de CDA afhankelijk is van de onderzoeksvraag. De hoofdvraag van de thesis is: Welke mechanismen van beeldvorming komen aan bod in discussies en reacties op nieuwsactualiteit op het forum van Marokko.nl? De deelvragen zijn: 1. Hoe spreken de gebruikers van het forum over deze nieuwsactualiteiten? - Wat zijn de dominante stromingen/discoursen in deze forumdiscussies? 2. Hoe reageren zij op nieuws over hun “eigen groep”? - Wat zeggen zij over hun “eigen groep”? - Welke controversen komen hier voor? - Wat zegt dit over de mate van resistance? 3. Over welke andere groepen wordt gesproken? - Wat zeggen de leden van het forum over deze andere groepen? - In hoeverre zijn othering en mechanismen van othering aanwezig in de discussies? 32
- Wat kunnen deze uitspraken over andere groepen zeggen over de mate van resistance? Het centrale concept in deze thesis is beeldvorming (in relatie tot nieuwsactualiteit). Door middel van het analyseren van de discoursen wordt getracht een uitspraak te doen over de verschillende denkbeelden van deze groep. Een open benadering is wenselijk, omdat het van belang is dat er zo min mogelijk sturing plaatsvindt. Dit leidt uiteindelijk tot de meest open en minst gestuurde resultaten. Ook is een open benadering wenselijk omdat er gewerkt wordt met korte stukken tekst; namelijk de reacties van de leden van het forum. Het kan in dit geval dan lastig zijn om meerdere stappen van een stappenplan voor CDA te volgen. 3.3.2. Stappenplan critical discoursanalyse De open benadering betekent echter niet dat er helemaal geen methodologische handvaten zijn om de discours te analyseren. Er is gekozen om gebruik te maken van de analysemethode van Machin & Mayr (2012). Zij lichten in dit verband een aantal benaderingen/invalshoeken toe. Machin en Mayr spreken in de eerste plaats over “semiotic choices” (2012, p. 20). Zij stellen dat “Through the semiotic choices that they make, authors are able to encourage us to place events and ideas into broader frameworks of interpretation that are referred to as discourses” (p.20). Machin & Mayr beargumenteren dat de keuzes die auteurs maken voor hun communicatieve doel iets kunnen zeggen over achterliggende betekenissen in tekst. Door het bestuderen van deze semiotische keuzes, kan een discours gevonden worden in de teksten. Een eerste stap hierbij is simpelweg de gekozen woorden en eventuele visuele aspecten analyseren. Belangrijk is hierbij te bedenken wat de gekozen woorden en visuele aspecten betekenen. Door woordgebruik kunnen auteurs namelijk invloed uitoefenen op hoe hun boodschap overkomt op anderen. Sommige woorden kunnen worden benadrukt, terwijl andere woorden naar de achtergrond worden geplaatst. Het gaat hier dan ook vaak om subtiele betekenissen. Een verandering van een specifiek woord kan al zorgen voor een hele andere associatie of betekenis. Een van de meest basale manieren om de semiotische keuzes te kunnen analyseren is ‘lexial analysis’ (Machin & Mayr, 2012). Machin & Mayr (2012) stellen dat lexial analysis “[…] means simply looking at what kind of words there are in a text. In other words, we ask what vocabulary an author uses”(Machin & Mayr, 2012, p. 30). Het gaat hierbij om specifieke vocabulaire die de auteur gebruikt. Een volgende stap is de analyse naar ‘word connotations’ (Machin & Mayr, 2012, p. 32). Een connotatie is een culturele betekenis die aan woorden ‘hangt’ (Berger, 2013). Ook hierbij wordt gekeken welke andere woorden gebruikt hadden kunnen worden. Als voorbeeld geven Machin & Mayr (2012, p. 32) de onderstaande zinnen: Youths attack local buildings 33
Youths attack local adresses Youths attack local family homes Het woord building roept een andere betekenis op dan family home. Bij family home associëren we iets persoonlijks, iets stabiels en veiligs. Hierdoor zorgt de auteur er voor dat er meer op het gevoel en het morele besef van de lezer wordt gespeeld. Dit gebeurt dus enkel door het gebruik van een ander woord. Een voorbeeld uit de dataset voor dit onderzoek is het woord ‘tokkie’. Dit woord wordt gebruikt wanneer er over ‘Nederlanders’ gepraat wordt. Door gebruik van het woord tokkies in plaats van Nederlanders, Hollanders, mensen, of mannen/vrouwen, wordt de benadrukt dat er een oordeel over deze groep bestaat; namelijk dat zij asociaal zijn. Vervolgens wordt er gekeken naar de mate van overlexicalisation (Machin & Mayr, 2012, p 37). Overlexicalisation “results when a surfeit of repetitious, quasi-synonymous terms is woven into the fabric of news discours, giving rise to a sense of overcompleteness” (Teo, 2000, p. 20 in Machin & Mayr, 2012, p. 37). Overlexicalisation houdt dus in dat er een excessieve, uitgebreide maar ook overbodige beschrijving wordt gegeven. Een voorbeeld hiervan is male nurse of female doctor. Het feit dat er benadrukt wordt dat het om een vrouwelijke dokter gaat, impliceert dat er sprake is van iets dat afwijkt van sociale conventies. Een voorbeeld hoe overlexicalisation wordt toegepast binnen de dataset is ‘autochtone Nederlanders maken zich schuldig aan pedofilie’. Met alleen het woord ‘Nederlanders’ was ook al duidelijk geweest wat de strekking van de zin was. Het woord autochtoon is toegevoegd om te benadrukken niet de allochtonen zijn die zich schuldig maken aan pedofilie. Daarnaast wordt getracht te zoeken naar suppression of lexical absence, ofwel welke woorden niet gezegd worden die in de lijn der verwachting liggen (Machin & Mayr, 2012, p. 38). Hierbij moet voornamelijk gelet worden op de motieven van de auteur om bepaalde zaken weg te laten. Betekent dit dat deze zaken niet in orde zijn of dat de auteur de nadruk wil leggen op andere zaken? Bij deze stap wordt gekeken naar wat leemtes in de tekst kunnen impliceren. De laatste stap die genomen wordt is het zoeken naar structural oppositions (Machin & Mayr, 2012, p. 39). Machin & Mayr (2012) verwijzen naar Halliday’s theory of Social Semiotics, die er vanuit gaat dat woorden niet alleen hun eigen betekenis kennen maar ook deel uitmaken van een netwerk van betekenissen. Hiervan uitgaande, ontstaan er vanzelf zogenaamde structural oppositions. Dit zijn tegenstellingen zoals jong-oud, goed-slecht, mooi-lelijk. Wanneer alleen een van deze woorden gebruikt wordt, kan er onbewust geïmpliceerd worden dat een ander deel uit de tekst bij de tegenstelling hoort. Als voorbeeld noemen Machin & Mayr (2012) dat iemand in een tekst een extremist genoemd wordt. Dit 34
impliceert dat deze persoon zich niet gedraagt zoals men zou verwachten. En dit zegt weer iets over hoe een normale burger of iemand uit de maatschappij zich zou moeten gedragen. Een voorbeeld uit de dataset voor dit onderzoek is “vrouw altijd de verleidster van de o zo goede mannen” (discriminatie, thread 2). Hierin wordt de oppositie man-vrouw gebruikt en de oppositie verleidster – goede man. Tijdens de analyse van de threads wordt er dus gekeken naar de lexicale en semiotische keuzes die gemaakt zijn door de forumparticipanten. Daarnaast is ook gekeken naar word connotations, overlexicalisation, lexical absences en structural oppositions. Met betrekking tot de subvragen die over ‘resistance’ gaan, is er gekeken in hoeverre er weerstand geboden wordt tegen de dominante mediaboodschappen en de dominante discoursen op het forum (Croteau et al., 2012). Is er sprake van veel discussie of zijn de forumdeelnemers het grotendeels met elkaar eens? Wordt er gesproken over gebeurtenissen in de maatschappij waar men het niet mee eens is? Voor elke thread is ook het verloop van de thread weergegeven, zodat duidelijk wordt uit welke meningen en argumenten de dominantere stromingen bestaan. In sommige gevallen is hier ook een duiding aan gegeven. Daarnaast is er ook gekeken wat er in de thread over groepen gezegd wordt (othering) en welke gebruikers dit zeggen. Tot slot is er bijgehouden uit hoeveel reacties de threads bestaan, door hoeveel participanten en uit hoeveel woorden elke thread bestaat. Dit geeft meer inzicht in de grootte van de dataset. Hieronder in tabel 3a volgt een overzicht:
35
Tabel 3a. Overzicht van de inhoud van de threads uit de dataset. Thema
Kindermisbruik
Discriminatie
IS
Thread
Aantal reacties
Aantal
Aantal
participanten
woorden
Aantal A4
1
114
16
8.413
17
2
98
16
4.255
9
3
64
22
4.630
9
4
90
12
3.773
9
5
122
22
4.639
12
1
49
19
1.682
5
2
144
30
14.882
24
3
132
30
16.250
26
4
134
24
10.143
19
5
82
30
3.835
8
1
77
17
4.506
17
2
83
31
5.274
9
3
56
28
2.451
9
4
42
20
3.316
9
5
40
18
2.372
12
3.3.3. Pilot Om de methode te kunnen beheersen, is er een pilot uitgevoerd. Deze pilot had ook het doel om eventuele uitzonderingen op te vangen en vragen te beantwoorden. Naar aanleiding van de pilot is gekozen om het begin van de thread – het nieuwsbericht – niet te analyseren. Hiervoor is gekozen omdat dit onderzoek zich richt op de beeldvorming door de leden van het forum, en de bijbehorende discoursen. Het is om die reden minder relevant om het discours binnen het nieuwsbericht te analyseren. Daarnaast is er op basis van de pilot besloten om visuele elementen niet te analyseren. Er zijn forumleden die plaatjes of foto’s gebruiken in hun reacties. Ook zijn er leden die links toevoegen aan hun reacties. Ook deze elementen worden niet in de analyse meegenomen. In enkele gevallen maken leden gebruik van zogenaamde emoticons. Er is gekozen om deze wel te analyseren, omdat emoticons iets kunnen vertellen over de emoties die de auteur ervaart. De pilot heeft ook enkele moeilijkheden aan het licht gebracht. Wat duidelijk is geworden, is dat de threads niet gelezen kunnen worden als een geheel. Ze bestaan immers uit verschillende reacties, die veelal discussiërend van aard zijn. Ook is het moeilijk om per reactie te proberen een discours te vinden. Uit de pilot blijkt dat er minder in detail gelet moet worden op bijvoorbeeld de semiotische keuzes per reactie, maar 36
dat voornamelijk gekeken moet worden naar verschillende stromingen binnen de discussie. Er moet dan bijvoorbeeld gekeken worden naar waar elke ‘stroming’ voor staat, en welke sociale conventies hierbij betrokken zijn. Ook moet er gekeken of de stroming deel uitmaakt van een dominant discours. Dus in feite moet er een analyse gedaan worden naar de teneur van de thread, bijvoorbeeld bij een van de threads over IS. De leden van het forum proberen deze situatie te duiden, hoe manifesteert zich dit? Dergelijke vragen staan centraal in de analyse. 3.4. CONCLUSIE METHODEN Binnen dit hoofdstuk zijn de methodologische keuzes besproken. Dit onderzoek zal uitgevoerd worden met behulp van critical discoursanalyse. Er is gekozen voor de analysemethode van Machin & Mayr (2012). Een open benadering van deze methode wordt toegepast, omdat dit leidt tot zo min mogelijk sturing. Daarnaast is het vanwege het soort data lastig om alle stappen van de critical discoursanalyse door te lopen. Er wordt om die reden gefocust op de hele teneur van de threads, en niet op individuele semiotische keuzes. In totaal worden 15 threads/3 nieuwsthema’s geanalyseerd. De data wordt direct verzameld vanaf het forum van Marokko.nl. De nieuwsthema’s zijn: kindermisbruik, discriminatie en IS.
37
4. RESULTATEN In dit hoofdstuk worden de resultaten van het onderzoek gepresenteerd. De hoofdvraag die centraal staat in dit onderzoek is: Welke mechanismen van beeldvorming komen aan bod in discussies en reacties op nieuwsactualiteit op het forum van Marokko.nl? De bijbehorende deelvragen zijn: 1. Hoe spreken de gebruikers van het forum over deze nieuwsactualiteiten? - Wat zijn de dominante stromingen/discoursen in deze forumdiscussies? 2. Hoe reageren zij op nieuws over hun “eigen groep”? - Wat zeggen zij over hun “eigen groep”? - Welke controversen komen hier voor? - Wat zegt dit over de mate van resistance? 3. Over welke andere groepen wordt gesproken? - Wat zeggen de leden van het forum over deze andere groepen? - In hoeverre zijn othering en mechanismen van othering aanwezig in de discussies? - Wat kunnen deze uitspraken over andere groepen zeggen over de mate van resistance? De resultaten van de deel- en subvragen zullen hieronder gepresenteerd worden. In verband met de grote hoeveelheid informatie, is het resultatenhoofdstuk opgedeeld in vier nieuwe hoofdstukken. Hoofdstuk 4 behandelt de algemene resultaten over de dataset in het algemeen. Binnen dit hoofdstuk volgt de paragraaf ‘onderwerpen’, waarin de belangrijkste onderwerpen in de onderzoeksperiode worden toegelicht. Vervolgens begint hoofdstuk 5, ‘dominante stromingen in reactie op nieuws’, dat de resultaten van deelvraag 1 behandelt. Hoofdstuk 6, ‘eigen groep’, behandelt de resultaten van deelvraag 2. Ten slotte is in hoofdstuk 7 ‘othering’ antwoord gegeven op deelvraag 3 en bijbehorende subvragen. Alle paragrafen worden afgesloten met een conclusie. De uitgewerkte analyses zijn bijgevoegd als bijlage (zie bijlage D). Er is sprake van enige overlap in de resultaten. Dit komt vooral voor in de paragraaf ‘dominante stromingen in reactie op nieuws’ en ‘othering’. Om die reden is gekozen om in de paragraaf ‘dominante stromingen in reactie op nieuws’ een brede schets van de trends te laten zien. De duiding/toelichting zal in gevallen van overlap toelicht worden in de paragraaf over othering. 4.1. ALGEMENE RESULTATEN In deze paragraaf worden de algemene bevindingen behandeld. Deze bevindingen zijn gebaseerd op alle threads/nieuwsthema’s. De citaten die in dit hoofdstuk zijn gegeven, zijn 38
letterlijk (met spelfouten) overgenomen. Er is besloten om niet te redigeren in de citaten, omdat dit wellicht invloed kan hebben op de manier waarop de auteur de reactie bedoeld heeft. Binnen de threads wordt er vaak van de hak op de tak gesprongen. Dit leidt er toe dat de threads over het algemeen warrig van aard zijn. Er vinden soms meerdere discussies door elkaar plaats met meerdere participanten. In sommige gevallen reageert een participant in zijn/haar reactie op meerdere reacties van anderen. Dit leidt tot veel ‘vertakkingen’ binnen de threads. Daarnaast is er sprake van dominante participanten. Dit zijn participanten die zich in meerdere discussies mengen en vaak ook een duidelijk stempel drukken op het verloop van de thread. Een overzicht van de meest dominante participanten is hieronder weergegeven in tabel 4a. Het is relevant om dit inzichtelijk te maken, omdat deze participanten vaak de meest uitgesproken mening hebben. Daarnaast kan het in kaart brengen van de dominante participanten helpen om de bevindingen te duiden. Wellicht is er sprake van een groepje van een paar personen die een bepaald denkbeeld hebben en is dit niet representatief voor de rest van de thread of het forum. In het methoden hoofdstuk zijn per thread al het aantal participanten, reacties, woorden en A4 weergegeven. Tabel 4a. Aanwezigheid participanten in threads per nieuwsthema Participant
IS
Kindermisbruik
Discriminatie
Totaal aantal threads
PANDEMONIUM
1, 2, 3, 4, 5
Catenaccio
1, 2, 3, 4, 5
Barato
1, 3
AZROU32
5 2
6
1, 2, 3, 4, 5
7
1, 2, 3, 4, 5
5
MoiSophia
1, 5
1, 5
2, 3, 4
7
Soraya28
2
2, 4
5
4
Dutchman98
2
1
2, 4, 5
5
1, 2
3
2
4
3, 4
2, 3, 4
5
1, 2, 3
4
Och Joostbouwman Leeah_ Rahma14
2 1, 2, 3, 4
4
Bovenstaande tabel laat zien dat er meerdere participanten zijn die zich mengen in de discussies binnen meerdere threads en nieuwsthema’s. Voor het nieuwsthema kindermisbruik zijn er vier participanten die sterk aanwezig zijn; PANDEMONIUM, Catenaccio, Barato en AZROU32. Deze participanten lijken een grote interesse in dit specifieke nieuwsthema te hebben. Dit blijkt wel uit het feit dat zij in de andere
39
nieuwsthema’s niet zo dominant aanwezig zijn. Hetzelfde geldt voor Rahma14, die van de drie nieuwsthema’s alleen interesse lijkt te hebben in nieuws rondom IS. 4.2. ONDERWERPEN Een vraag die tijdens het proces van dataselectie rees, was over welke onderwerpen de leden van het forum precies spraken. Een overzicht van de onderwerpen (threads) waarover gesproken is in de maand maart 2015, is bijgevoegd als bijlage B. Tijdens de dataselectie werd al duidelijk dat er specifieke thema’s zijn waar de onderzoeksgroep over praat. Er zijn veel threads die te maken hebben met de islam, Arabische landen, discriminatie/racisme, allochtonen en minderheden. Een terugkerend onderwerp is ook het Jodendom, zionisme en Israël/Palestina. Binnen de rubriek ‘Marokkaanse jongeren en nieuwsactualiteiten’ - waar nieuws centraal staat – is weinig spreiding van nieuws. Er zijn veel threads die over buitenlands nieuws gaan, daarna volgt binnenlands nieuws. Het binnenlands nieuws heeft voor de onderzoeksgroep wel een minder prominente rol binnen de discussies op het forum. Binnenlands nieuws lijkt voor de onderzoeksgroep interessanter als het nieuws betrekking heeft op de eigen groep. Een voorbeeld is: ‘Nederland heeft genoeg middelen tegen partijen die sharia willen’ (Redactie, 2-3-15). Een ander voorbeeld is: ‘Wilders eens met Rutte over doodgaan Nederlanders in Syrië’ (Redactie, 6-3-15). Het nieuwsthema met de meeste threads betreft IS (18 threads), hierna volgt kindermisbruik/pedofilie (12 threads). Kindermisbruik is voor de maand maart 2015 het enige ‘neutrale’ nieuwsthema, dat wil zeggen dat er geen directe link is met de onderzoeksgroep. Voor dit onderzoek is gekozen om het nieuwsthema IS te analyseren omdat dit thema het meest aanwezig was in de onderzoeksperiode. Daarnaast is er gekozen om het nieuwsthema kindermisbruik te analyseren, omdat dit zoals gezegd een neutraal thema is. Tot slot is er gekozen voor het nieuwsthema discriminatie, omdat verwacht wordt dat dit thema op dit forum altijd wel relevant zal blijven voor de forumleden. Voor alle drie de nieuwsthema’s zijn 5 threads geanalyseerd, wat resulteert in 15 threads totaal. Naast de dominante thema’s, is er ook gekeken welke thema’s of rubrieken ontbreken. Zo zijn er voor de categorie ‘wetenschap’ maar drie threads gevonden. Een van deze threads heeft specifiek betrekking op de onderzoeksgroep: ‘Allochtone kinderen kampen vaak met vitamine D-tekort’ (Redactie, 20-3-15). De overige twee threads hebben betrekking op evolutie. Ook ontbreekt het ‘softe’ nieuws, veel van de onderwerpen zijn zwaar en serieus. Over zaken als showbusiness en kunst & cultuur worden weinig discussies gestart. Voor deze rubrieken lijkt het nieuws alleen interessant als het de eigen groep betreft. Een voorbeeld is de thread ‘Marokkaanse Iman is Miss New York’ (Redactie, 30-3-15). Een ander voorbeeld hiervan is de thread ‘K3 wil moslima’ (Jodendom, 25-03-15).
40
4.3. CONCLUSIE ALGEMENE BEVINDINGEN Uit de algemene bevindingen bleek dat er dominante participanten zijn. Het is relevant om dit in kaart te brengen, omdat dit invloed kan hebben op de interpretatie van de resultaten. Er blijkt vooral interesse in onderwerpen die betrekking hebben op moslims, allochtonen en Marokkanen. Een uitzondering is het nieuwsthema kindermisbruik.
41
5. DOMINANTE STROMINGEN IN REACTIES OP NIEUWS Dit hoofdstuk schetst een breed beeld van de belangrijkste stromingen/discoursen binnen de nieuwsthema’s. Eerst worden de stromingen genoemd die binnen alle nieuwsthema’s voorkomen, vervolgens wordt per nieuwsthema (kindermisbruik/discriminatie/IS) de belangrijkste stromingen genoemd. 5.1. KRITIEK OP DE MEDIA Binnen de hele dataset kwam op verschillende manieren naar voren dat de participanten ontevreden zijn met de huidige (nieuws)media in Nederland. Dit uit zich op verschillende manieren: - Het nieuws/de nieuwsgebeurtenis krijgt te weinig aandacht in de media - De nieuwswaarden die de media hanteren zijn niet goed / de selectie die de media maken is niet goed - De media zijn niet betrouwbaar en hun werkwijze is niet ethisch - De media focussen teveel op nieuws over moslims/allochtonen/Marokkanen Vooral voor het nieuwsthema kindermisbruik en het nieuwsthema discriminatie wordt genoemd dat er te weinig aandacht wordt besteed aan de nieuwsgebeurtenis. Vaak wordt hier ook de link gelegd met de Marokkaanse media of samenleving: als dit in Marokko was gebeurd, dan was het de hele week voorpaginanieuws. Een voorbeeld van een reactie binnen deze stroming is onderstaande: Als dit in Marokko was gebeurd, stond het nu dagenlang op de voorpagina van marokko.nl, maar dit [pedofiele oom die meeliep in rouwstoet slachtoffer, M.K.] is weer niet nieuwswaardig. (Tangerino, 11-03-2015, kindermisbruik, thread 2) Daarnaast worden de nieuwswaarden die de media hanteren bekritiseerd. De media zouden zich teveel focussen op negatief nieuws over Marokkanen, moslims of allochtonen. De media zouden vooral geïnteresseerd zijn om nieuws over deze groepen te plaatsen, en dan vooral in relatie met criminaliteit. Om die reden zouden ze blind zijn voor ander relevant nieuws en zouden ze het probleem van discriminatie erger maken. Wat de forumdeelnemers hier ervaren, sluit aan bij de opvatting dat er sinds 9/11 een tendens is dat de internationale media zich massaal focussen op (negatief nieuws over) moslims (Abrahamian, 2003; Saeed, 2007; Smets & Kreuk, 2008). Voor Nederland zouden ook de aanslag op Pim Fortuyn en Theo van Gogh invloed gehad hebben op de focus van de media op moslims (Smets en
42
Kreuk, 2008). De volgende reactie van Onbekend is een duidelijke illustratie van deze stroming: […] omdat het woordje allochtoon ontbreekt zelfs de woorden Marokkaan of moslim ontbraken dus weinig nieuwswaarde zou ik zeggen (Onbekend, 11-03-2015, kindermisbruik, thread 2) Naast voorgaande denkbeelden komt er binnen deze stroming nog bij dat de media als onbetrouwbaar en onethisch gezien worden. Er wordt gesproken over de ‘leugens die de media verspreiden’ en over propaganda. Zo denkt gebruiker moncef bijvoorbeeld dat het nieuws “wel weer in de doofpot gestopt” wordt (21-3-2015, discriminatie, thread 4). In dezelfde thread stelt Gitane dat “de journalistieke ethiek weer terug moet komen in de media” (22-03-2015, thread 4, discriminatie). Vooral voor het nieuwsthema IS komt vaker terug dat de media onbetrouwbaar zijn. Onderstaande reactie is hier een voorbeeld van. Als je IS wilt verslaan moet de media wel met iets beters komen, media is al onbetrouwbaar en hiermee maken ze zich compleet belachelijk zeg :jammer: :lol: (Gaatjouniksaan, 16-03-2015, IS, thread 5) Eerder onderzoek naar denkbeelden op Nederlands-Marokkaanse fora toonde ook al een tendens waarin er veel kritiek geuit werd op de media (Mamadouh, 2003). De Westerse media werden op het forum dat Mamadouh onderzocht verweten dat zij zich leenden voor joods/zionistische lobbyisten (2003, p. 208). 5.2. VERWIJZINGEN NAAR HET JODENDOM/ ZIONISME Opvallend in alle nieuwsthema’s zijn de verwijzingen naar het Jodendom, joden of het zionisme. Het is opvallend, omdat de nieuwsthema’s geen nieuws bevatten dat over joden/zionisten gaat. Toch wordt in elk nieuwsthema meerdere keren de link gemaakt met joden of het zionisme. Dominant in deze verwijzingen is dat er vaak negatief over hen gesproken wordt of dat er koppelingen gemaakt worden met negatieve woorden. In de paragraaf over othering zal dit verder toegelicht worden. De manier waarop de participanten naar joden verwijzen verschilt. In de eerste reactie hieronder gebruikt Farid_A joden om zijn kritiek op de media te uiten. De media zouden zich teveel focussen op moslims en joden. Hoe denk je dat de reactie van deze lieden zou luiden als artikel ging over moslimstudenten die roepen ‘joden niet welkom, hang ze op aan een boom’. Dan hadden ze het trouwens ook op telegraaf en nos gelezen. (Farid_A, 09-03-2015, discriminatie, thread 1) 43
Rataplan gebruikt de verwijzing naar joden om de aandacht op (de groep van) een andere participant te vestigen. Rataplan voelt zich aangesproken wanneer het gesprek over de discriminatie door Marokkanen gaat. Nu jij hier toch weer met vingertje begint te wijzen, verwijs ik je ook graag te kijken naar hoe Israël haar mede zwarte joden behandeld, vooral de joden uit Ethiopië. Mensonwaardig. (Rataplan, 09-03-2015, discriminatie, thread 1) Er is sprake van een duidelijke stroming, ondanks het feit dat de verwijzingen van elkaar verschillen. Het lijkt alsof joden als een soort benchmark gebruikt worden, omdat de nieuwsberichten niet over joden/zionisten gaan. Bovenstaande stromingen golden voor alle nieuwsthema’s. Binnen de nieuwsthema’s zelf zijn er ook stromingen gevonden. Deze zullen nu worden toegelicht. 5.3. KINDERMISBRUIK: STROMINGEN Alle threads binnen dit nieuwsthema gaan over kindermisbruik door Nederlanders. Thread 1 en thread 4 gaan over een pedofiel uit Oosterhout. Thread 2 gaat over de verdachte oom van de vermoorde Mariska Peters. Thread 3 heeft betrekking op een zaak waarin een Nederlandse pedofiel in Roemenië is opgepakt. Thread 5 gaat tot slot over een man uit Vaassen die veroordeeld is voor ontucht met zijn minderjarige dochter. Een dominante stroming binnen dit nieuwsthema is de afkeer van pedofilie. Pedofilie wordt nergens goedgepraat of aangemoedigd. De afkeer en weerzin van pedofilie blijkt onder andere uit de negatieve manier waarop er over pedofielen wordt gesproken. Daarnaast wordt er binnen het nieuwsthema kindermisbruik veel gesproken over dat Nederlanders pedofielen zouden zijn, en pedofielen Nederlands zijn. Bovendien wordt Nederland gezien als een paradijs voor pedofielen. Deze stromingen worden nader toegelicht in de paragraaf over othering. 5.3.1 Pedofilie en straffen Er wordt binnen dit nieuwsthema ook gepraat over de straffen voor pedofilie. Meerdere participanten geven aan dat de pedofielen gestraft moeten worden. Gebruiker Bebop zegt bijvoorbeeld: “Walgelijk dat hij zo zijn gang weer kon gaan. Hopelijk sluiten ze hem nu op” (43-15, thread 1). Binnen dit thema wordt gesproken over passende straffen voor pedofielen. Pedofielen zouden bijvoorbeeld opgesloten moeten worden, TBS moeten krijgen of zelfs de doodstraf moeten krijgen. Zo zegt een participant:
44
Triest! Dit was allemaal niet gebeurd als de doodstraf niet was afgeschaft voor pedofilie. Mensen vinden de “privacy” en de “re-integratie” van deze vuile hond belangrijker… (Soldier2042, 04-03-15, kindermisbruik, thread 1) Bovenstaande reactie illustreert ook andere punten die veelal samengaan met de wens dat de pedofielen gestraft moeten worden. Uit de reactie blijkt dat Soldier2042 niet tevreden is met de manier waarop pedofielen behandeld worden in de Nederlandse samenleving. Privacy en re-integratie zijn belangrijker dan de pedofiel “rechtmatig” straffen. Oftewel, de straffen voor pedofilie in Nederland zijn te laag en de Nederlandse samenleving is te soft. Deze stromingen komen in alle threads duidelijk voor. Er zijn geen participanten gevonden die stellen dat de straffen voor pedofilie goed of te hoog zijn. Een voorbeeld van een reactie binnen deze stroming is: Neem afstand van pedofilie!!! Ik waarschuw je voordat ik je ga aangeven bij de politie en je een boeten van wel 50 hele euro’s krijgt voor pedofilie!!! (Barato, 04-03-2015, kindermisbruik, thread 1) Barato maakt met zijn reactie het rechtssysteem van Nederland belachelijk. Hij stelt dat pedofilie beboet wordt met een geldboete van 50 euro. Binnen deze stroming komt dus ook duidelijk het ongenoegen naar voren wat betreft het Nederlandse rechtssysteem en de politiek. In thread 2, 3, en 5 wordt bijvoorbeeld gezegd dat mensen met een hoge functie in Nederland (rechters, dokters, ambtenaren, bankiers, BN’ers) ook pedofielen zijn en dat daardoor de hele samenleving niet klopt. In thread 5 komt het ongenoegen met de Nederlandse samenleving naar voren door kritiek op de democratie. Dit blijkt uit de reactie van Abjadiya: Dit is dus democratie. Gisteren was flikkergedrag ondenkbaar. Vandaag is homofiele penetratie een goed recht. Morgen is babybangen een aangeboren seksuele oriëntatie dat beschermd moet worden. (Abjadiya,14-03-2015, kindermisbruik, thread 5) Deze gebruiker is van mening dat de democratie ervoor zorgt dat de pedofielen beschermd worden en hun gang kunnen gaan. In deze reactie noemt zij overigens pedofielen in één zin met homoseksuelen. Hieruit spreekt haar ideologie wat betreft seksualiteit. Voor haar zijn heteroseksuele relaties waarschijnlijk normaal, en wordt homoseksualiteit als een abnormaliteit gezien. Om die reden kan zij het in een adem noemen met pedofilie, wat zij ook als abnormaal beschouwt.
45
Uit bovenstaande reactie blijkt ook dat er kritiek geuit wordt op de bescherming van pedofielen door de samenleving. Dit komt ook in meerdere threads voor. Zo stelt turkseman: Een overvaller (het liefst een Marokkaan) die mag je wel kapot schieten want dat is om je zelf te beschermen maar een pedo mag zijn oude verrimpelde p.k eerst in dat arm kind stoppen en dan pas een taakstrafje geven.. (turkseman, 11-03-15, kindermisbruik, thread 2) Soraya28 sluit zich hier bij aan en stelt dat “een pedo is hier erg goed beschermd…een Marokkaan mag neer geknald worden” (11-03-15, thread 2). Beide gebruikers trekken de vergelijking tussen pedofielen en Marokkanen. Hierbij ervaren zij dat Marokkanen minder goed beschermd worden dan pedofielen. Ofwel, zij stellen dat een pedofiel ‘meer waard is’ voor de Nederlandse samenleving dan een Marokkaan . Daarnaast wordt in dit nieuwsthema ook veelal de vergelijking gemaakt met Marokko wanneer er gesproken wordt over de te lage straffen. Dit gebeurt bijvoorbeeld door te zeggen dat – als dit in Marokko gebeurd was – degene tenminste wel een toepasselijke straf zou hebben gekregen. Of er wordt gesteld dat de gebeurtenis in Marokko wel voldoende aandacht van de media gehad zou hebben. Een voorbeeld: Als dit in Marokko was gebeurd, stond het nu dagenlang op de voorpagina van marokko.nl. maar dit is weer niet nieuwswaardig. (Tangerino, 11-03-15, kindermisbruik, thread 2) Hier wordt Marokko ook verheerlijkt door de participanten. In Marokko zou er namelijk wel een toepasselijke straf uitgedeeld worden, of dan zouden de media er wel aandacht aan besteden, menen enkele participanten. De stromingen binnen het nieuwsthema kindermisbruik zijn hieronder in figuur 5a visueel weergegeven.
Figuur 5a. Overzicht stromingen en trends binnen het nieuwsthema kindermisbruik
46
5.4. DISCRIMINATIE: STROMINGEN Voor het nieuwsthema discriminatie is lastiger om stromingen te ontdekken omdat de nieuwsberichten/threads meer verschillen in onderwerp in vergelijking met het nieuwsthema kindermisbruik. Thread 1 gaat over het discrimineren van donkere mensen door blanke studenten. Thread 2 gaat over het weigeren van een moslima voor een baan vanwege haar hoofddoek. Thread 3 behandelt ook een situatie waarin een moslima geweigerd is vanwege haar hoofddoek. Thread 4 betreft minder kansen voor allochtonen op de arbeidsmarkt. De laatste thread gaat over de mishandeling van een moslima vanwege haar hoofddoek. 5.4.1. Hoofddoek Er vinden in meerdere threads discussies plaats over de hoofddoek. Twee conflicterende stromingen binnen deze discussies zijn of het weigeren van iemand vanwege een hoofddoek wel of geen discriminatie is. De argumenten die beide groepen gebruiken worden toegelicht. 5.4.2. Het weigeren van de hoofddoek is geen discriminatie De eerste stroming gaat er vanuit dat het weigeren van de moslima geen discriminatie is. Het kan namelijk functieafhankelijk zijn of een hoofddoek toegestaan is of niet, dit kan bijvoorbeeld het geval zijn bij overheidsfuncties. De overheid moet seculier zijn en neutraliteit uitstralen. Daarnaast stellen zij dat discriminatie de negatieve behandeling van mensen is op basis van kenmerken waar zij geen afstand van kunnen doen. Om die reden mogen homoseksuelen niet geweigerd worden. Moslima’s kunnen hun hoofddoek wel af doen, dus zij moeten dit ook doen als de werkgever dit vraagt. Deze stroming gaat ook in op het argument dat Nederlanders discrimineren. Deze specifieke gevallen zijn volgens hen niet representatief voor Nederland en de Nederlanders, omdat er tal van voorbeelden te noemen zijn van werknemers die met hoofddoek werken. Een voorbeeld van een reactie binnen deze stroming is de reactie van LaPoekel: Hoezo discriminatie? Als zij een hanenkamp met blauw haar had gehad, had ze ook niet bij die instelling kunnen werken (LaPoekel, 16-03-2015, discriminatie, thread 3) Bovenstaande reactie illustreert tevens de stroming waarin men zich afvraagt of alle religieuze uitingen geaccepteerd en gerespecteerd moeten worden. Als een blauwe hanekam een religieuze uiting is van iemand, dan mag deze persoon volgens hetzelfde principe ook niet geweigerd worden. Ook wordt binnen deze stroming gesteld dat gelovigen geen respect hebben voor ongelovigen, terwijl zij zelf wel altijd respect opeisen. 47
5.4.3. Het weigeren van de moslima vanwege hoofddoek is wel discriminatie Er zijn ook veel participanten die deze nieuwsgebeurtenissen wel als discriminatie zien. Zij beroepen zich bijvoorbeeld op het recht van godsdienst en de Wet gelijke behandeling. Het argument dat het weigeren van de hoofddoek (en dus discrimineren) functieafhankelijk is, gaat voor deze groep niet op. De overheid moet volgens hen juist multiculturalisme uitstralen, en alle geloofstuitingen tolereren. Bovendien zijn beide functies (zorgbureau & caissière tuincentrum) functies die gemakkelijk met hoofddoek uitgevoerd kunnen worden, de hoofddoek vormt geen belemmering. Binnen deze stroming wordt ook gesteld dat het eigenlijk niet eens zozeer om de hoofddoek gaat, maar meer om de haat van moslims door “Nederlanders”. Vanwege deze haat zouden moslims gediscrimineerd worden. “Nederlanders” nemen liever niet-moslims aan en autochtone Nederlanders. In het hoofdstuk othering wordt dit verder toegelicht. Als reactie op de beschuldigingen van racisme en discriminatie reageren enkele participanten dat Marokkanen/moslims zich ook schuldig maken aan racisme en discriminatie. Dit wordt verder toegelicht in de paragraaf eigen groep. In onderstaand figuur 5b worden de dominante stromingen en threads binnen het nieuwsthema discriminatie weergegeven. Figuur 5b. Dominante stromingen en trends binnen het nieuwsthema discriminatie
5.5. IS: STROMINGEN Het nieuwsthema IS bevat threads die wat minder reacties bevatten (zoals thread 5), en threads die chaotisch en warrig zijn (zoals thread 1). Over het algemeen bevatte het nieuwsthema threads met wat kortere reacties dan bij bijvoorbeeld het nieuwsthema 48
kindermisbruik. In thread 1 werd door de participanten veel gescholden op elkaar waardoor de aandacht voor de inhoud verslapte binnen de thread. Hierdoor is het lastiger geweest om duidelijke patronen te ontdekken. Binnen het thema IS wordt de koppeling gemaakt tussen IS en het Westen. Hierbij wordt gesteld dat IS Westerse welvaart nastreeft, zoals sieraden, auto’s en commerciële merken als Coca Cola en Pringles. IS wordt gezien als instrument van het Westen. Binnen de paragraaf othering wordt er dieper ingegaan op hoe er over IS en het Westen gedacht wordt. Door enkele participanten wordt er nagedacht over de toekomst van IS. Deze stroming betreft slechts enkele reacties. Zo vindt MissMaroq94 dat IS machtig wordt (9-3-15, thread 3), terwijl Ward denkt dat IS over zijn hoogtepunt heen is (9-3-15, thread 3). 5.5.1. Naar IS toe In het nieuwsthema IS wordt in meerdere threads gesproken over de mensen die naar IS toe gaan. Op een enkeling na voelen veel participanten er weinig voor om naar IS toe te gaan. Dit komt voornamelijk omdat zij het niet eens zijn met de daden van de IS. IS claimt islamitisch te zijn, maar hun daden horen niet bij de islam. Zo stelt gebruiker Mild: “ISIS claimt dat zij een islamitische staat zijn, maar doen zo wat alles wat de islam verafschuwt.” (12-03-2015, thread 4). Op deze manier zorgt gebruiker Mild ervoor dat de daden van IS niet gelinkt worden aan de islam, want IS zijn immers geen ‘goede moslims’. Deze dissociatie van het geloof is ook naar voren gekomen in het onderzoek van Mamadouh (2003), waarin participanten op een forum stelden dat de aanslagplegers van 9/11 niet moslim meer zijn, of moslim konden zijn. Ook wordt er binnen deze stroming gesproken over de mensen die juist wel naar IS toe zijn gegaan, wat zouden hun motieven geweest kunnen zijn? Veel participanten denken dat andere moslims gelokt zijn met beloftes over geld, macht, avontuur, eer en trots. In onderstaand figuur 5c worden de stromingen binnen het nieuwsthema IS inzichtelijk gemaakt.
49
Figuur 5c. Overzicht stromingen en trends binnen het thema IS
5.6. CONCLUSIE DOMINANTE STROMINGEN De belangrijkste overkoepelende stromingen zijn kritiek op de media en verwijzen naar joden/zionisten. Daarnaast bevatten de nieuwsthema’s hun eigen stromingen. Voor het thema kindermisbruik richt de belangrijkste stroming zich op de straffen voor pedofilie. Binnen het thema discriminatie zijn er twee stromingen binnen de hoofddoekdiscussie. Hierbij pleit de eerste stroming dat er geen sprake is van discriminatie, en de tweede stroming pleit dat er wel sprake is van discriminatie. Binnen het thema IS wordt een koppeling gemaakt tussen het Westen en IS, en wordt er gediscussieerd over de beweegredenen om naar IS toe te gaan.
50
6. EIGEN GROEP Het is lastig om te bepalen wat nu precies de ‘eigen groep’ is van dit forum. De forumdeelnemers zijn namelijk een mix van Marokkaanse Nederlanders/Belgen, Turkse Nederlanders/Belgen, joodse Nederlanders/Belgen, allochtonen, autochtonen etc. Om die reden is gekeken naar de doelgroep van Marokko.nl. De website focust zich op de Marokkaanse gemeenschap die woonachtig is in Nederland en België. Hierbij ligt de focus meer op Nederland en meer op jongeren. Voor dit onderzoek is er uitgegaan dat de ‘eigen groep’ bestaat uit Marokkaanse Nederlanders, die eventueel moslim zijn. De verwachting is wel dat het grootste deel van de ‘eigen groep’ moslim is. Daarnaast kunnen ook (Marokkaanse) allochtonen deel uitmaken van deze groep, omdat zij woonachtig in Nederland of België zijn. 6.1. REACTIES OP NIEUWS OVER DE EIGEN GROEP Binnen het nieuwsthema kindermisbruik was er geen nieuws dat over (Nederlandse) Marokkanen, moslims of allochtonen ging. De threads betroffen nieuwsactualiteit binnen het nieuwsthema kindermisbruik. In het nieuws werd duidelijk genoemd dat het nieuws om ‘een Nederlander’ ging, maar hierbij werden bepaalde persoonsgegevens niet duidelijk gemaakt (culturele kenmerken, etniciteit). Het is dus niet met volledige zekerheid te zeggen dat de verdachten/daders in de nieuwsberichten geen Marokkanen/moslims/allochtonen zijn. Er is echter geen bewijs dat het wel over hun eigen groep ging. Voor het thema discriminatie waren er wel threads die over (delen van) de eigen groep gingen, voornamelijk over moslims. Voor het thema IS ligt het iets gecompliceerder; ondanks dat IS claimt islamitisch te zijn, wordt IS niet door alle leden als islamitisch gezien. De meeste leden nemen afstand van IS. In de nieuwsthema’s kindermisbruik en discriminatie is een zelfde proces gaande. Wanneer er negatief over “Nederlanders” werd gesproken door de participanten, starten enkele (naar verwachting “Nederlandse”) participanten een tegenbeweging: zij plaatsen berichten met nieuws over dezelfde problematiek maar dan in Marokko, of door Marokkanen of moslims. eigen groep te verplaatsen naar de ander (de Marokkaanse of islamitische participanten). Dit doen zij wellicht om de aandacht naar de ander te verplaatsen, maar misschien ook om de generalisatie tegen te gaan die geuit wordt door de dominante groep (Nederlandse Marokkanen). Wanneer zij kunnen ‘bewijzen’ dat de generalisatie niet klopt, of ook van toepassing is op de ander, kan de generalisatie wellicht doorbroken worden. Een andere verklaring kan zijn dat deze participanten wellicht meer nuance aan willen brengen in de discussies. Dit gebeurt wanneer er gesteld wordt dat Nederlanders pedofielen zijn en dat zij racisten zijn. Tegen deze stereotypes komen sommige participanten dus in opstand; er 51
ontstaat een “counterdiscourse” binnen de thread (Eckert & Chadha, 2013, p. 926). Wanneer er ‘tegenberichten’ geplaatst wordt, wordt de eigen rol binnen deze problematiek ontweken. Het lijkt alsof de gebruikers vooral de Nederlanders aan willen vallen zonder zelf te reflecteren op dezelfde problematiek in Marokko. Wanneer er nieuwsberichten, rapporten en argumenten worden gegeven die over discriminatie/pedofilie en Marokko/Marokkanen/islam gaan, worden deze weggewuifd. Dit zouden namelijk (joodse) verzinsels zijn, en weer (de zoveelste) beschuldiging ten aanzien van Marokkanen. Gebruiker Barato geeft – als reactie op een rapport waaruit blijkt dat Marokkaanse jongens misbruikt worden door familieleden – onderstaande reactie: En check voortaan eerst je achtergronden voordat je je weer zo belachelijk maakt. Kom je hier rapporten van pedovriendjes neerztten ben je niet goed wijs ofzo (Barato, 04-03-15, discriminatie, thread 1) Door deze uitspraak geeft Barato aan dat hij het rapport niet vertrouwt, het is immers geschreven door pedovriendjes. In thread 3 reageert Onzinbloed dat een artikel over Marokkaanse of islamitische pedofielen in het niet valt bij de honderden berichten over Nederlanders en Belgen (kindermisbruik, 15-03-2015). Er worden dus allerlei manieren gebruikt om niet in te gaan op de berichtgeving over de eigen groep. Er wordt bijvoorbeeld gezegd dat omdat de mate van kindermisbruik in Nederland (en België) zoveel malen groter is dan in Marokko, het eigenlijk niet relevant is om over de situatie in Marokko te praten. Wanneer er reacties geplaatst worden over racisme of discriminatie door Marokkanen, dan wordt hier door de Nederlandse Marokkanen inhoudelijk niet altijd op gereageerd. Een voorbeeld van een discussie waarin wel inhoudelijk wordt gereageerd is wanneer gesteld wordt dat Nederlanders ook discriminatie ervaren op de arbeidsmarkt. Door verschillende leden wordt vervolgens gesteld dat Marokkanen nog op een extra factor worden gediscrimineerd: afkomst. De reacties over discriminatie/racisme door Marokkanen worden niet serieus genomen. Dit blijkt bijvoorbeeld door onderstaande reactie: De Nederlandse regering dient dit probleem te erkennen en op te lossen. Zolang deze bobo's hun kop in het zand steken zal er feitelijk niks veranderen. Nederland is eenmaal racistisch en in het bijzonder op de arbeidsmarkt. Dat zijn de keiharde feiten die gebaseerd zijn uit talloze onderzoeken. Dus kom hier dit probleem niet bagatelliseren door middel van drogredenen dat Marokkanen racistisch zijn. (Morrokito, 21-03-2015, discriminatie, thread 4) Morrokito stelt dat het probleem gebagatelliseerd wordt, omdat er reacties over Marokkanen worden geplaatst. Deze reacties zouden enkel drogredenen zijn. Daarnaast wordt ook door lexical absences duidelijk gemaakt dat kindermisbruik 52
vooral niet over hun eigen groep gaat. Wanneer Vakidioot aan PANDEMONIUM vraagt of zijn obsessie met kindermisbruik te maken heeft met het feit dat hij zelf pedofiel is, reageert PANDEMONIUM: “Nee, ben namelijk een Marokkaanse moslim.” (14-03-2015, kindermisbruik, thread 5). Ofwel, Marokkaanse moslims kunnen geen pedofielen zijn. 6.2. RESISTANCE Een relevant vraagstuk binnen dit onderzoek is de vraag in hoeverre er resistance optreedt tegen dominante (media)boodschappen in de samenleving (Croteau et al., 2012). Het is in de eerste plaats relevant om op te merken dat het forum zelf een vorm van resistance is, omdat het forum de deelnemers de mogelijkheid biedt om over problemen in de samenleving te praten. De tegenbewegingen die gestart worden door sommige participanten kunnen als een vorm van resistance bestempeld worden, deze participanten komen namelijk in opstand tegen het negatieve en dominante denkbeeld op het forum (Croteau et al., 2012). Een reactie op deze tegenbewegingen van de Nederlandse participanten bleef uit. Hun reacties werden genegeerd of bestempeld als leugens. Een vorm van ‘counterresistance’ ontbreekt (Croteau et al., 2012). Het nieuwsthema discriminatie bevatte nieuws over de eigen groep, namelijk dat er tegen hen gediscrimineerd wordt. Dit is een gevolg van de dominante negatieve denkbeelden waar deze groep dagelijks mee geconfronteerd wordt. Het nieuwsthema discriminatie bevat alleen nieuws waarin de eigen groep ‘een slachtoffer’ is. Dit wordt door de meerderheid van de participanten gebruikt als bevestiging voor de negatieve denkbeelden in de samenleving. Het nieuws wordt als voorbeeld gezien dat Nederland en de Nederlanders inderdaad racistisch zijn. Er vindt echter geen resistance plaats tegen het beeld dat door het nieuws en op het forum gecreëerd wordt: namelijk dat Marokkanen/moslims slachtoffer zijn (van discriminatie) (Croteau et al., 2012). Dit geeft aan dat de participanten het (grotendeels) eens zijn met dit beeld. Echter, door de Nederlander/Nederland te bestempelen als racistisch, komen de forumdeelnemers wel in opstand. Binnen het nieuwsthema IS vindt een proces plaats dat als resistance gezien kan worden. Er wordt namelijk afstand genomen van IS en hun daden. Er wordt bijvoorbeeld gesteld dat IS niet islamitisch is. Door te stellen dat de Ander geen moslim is, wordt er duidelijk onderscheid gemaakt tussen groepen. Dit proces waarin men de Ander dissocieert van de islam komt overeen met onderzoek van Abdullah (2007) en Mamadouh (2003). 6.3. CONCLUSIE EIGEN GROEP In dit hoofdstuk zijn de resultaten besproken van deelvraag 2. Er is gekeken naar de manier waarop forumdeelnemers omgaan met nieuws over hun eigen groep. Daarnaast is er 53
gekeken naar de toepassing van resistance op het forum (Croteau et al., 2012). In de nieuwsthema’s discriminatie en kindermisbruik is er sprake van een duidelijke tegenbeweging tegen de negatieve denkbeelden op het forum over “de Nederlanders”. Verwacht wordt dat deze tegenbeweging voornamelijk gesteund wordt door forumdeelnemers die niet (deels) van Marokkaanse afkomst zijn. Dissociatie van de islam kan gezien worden als een vorm van resistance, omdat de forumdeelnemers in opstand komen tegen het negatieve imago dat gevormd word over de islam (Mamadouh, 2003; Abdullah, 2007). Het is lastig om resistance tegen de dominante mediaboodschap te vinden. Dit komt deels doordat de dataset niet bestond uit nieuws dat (voornamelijk) over de eigen groep ging.
54
7. OTHERING In dit hoofdstuk worden de resultaten gepresenteerd van deelvraag 3. Hierbij is gekeken wat de participanten op het forum zeggen over andere groepen. Dit geeft inzicht in de mate waarin de participanten mechanismen als stereotypering en othering toepassen. In deze paragraaf worden de belangrijkste groepen gesproken. Uiteraard zijn er meer uitspraken gedaan over meer groepen, variërend van uitspraken over de PvdA tot de Fransen. Een compleet overzicht van alle uitspraken over alle groepen is te vinden in bijlage E. 7.1. OVERLEXICALISATION Overlexicalisation om een afwijking in sociale conventies te illustreren wordt binnen de nieuwsthema’s voornamelijk gebruikt door de participanten om “de Nederlander” te typeren (Machin & Mayr, 2012). Met “de Nederlander” wordt de blanke, autochtone, atheïstische Nederlander bedoeld. De overlexicalisation is in dit geval het noemen van deze woorden (blank, autochtoon, atheïstisch) in combinatie met het woord Nederlander/Hollander. Deze typering is ontstaan door de manier waarop de participanten zelf spreken over “Nederlanders”. De woorden ‘blank’, ‘autochtoon’ en ‘atheïstisch’ worden los van elkaar gebruikt, maar ook in combinatie met elkaar. Daarnaast worden deze woorden ook gebruikt in combinatie met het woord pedofiel (zie: othering – pedofielen). Een voorbeeld van hoe overlexicalisation toegepast wordt is onderstaande reactie: Nederland heeft het te druk met boetes uitschrijven aan mensen die geen verlichting op de fiets hebben. Pedo’s worden in Nederland met rust gelatenpfff walgelijk,:( misschien moet een Nederlandse atheïstische pedo een keer de doodstraf krijgen in het buitenland als signaal naar NL. […] (Izanovic. 15-03-2015, kindermisbruik, thread 3) Deze forumdeelnemer benadrukt met bovenstaande reactie dat het om Nederlandse, atheïstische pedofielen gaat. Het woord atheïstisch is hier niet per se nodig, maar wordt door deze deelnemer toegevoegd om extra te benadrukken dat (in zijn optiek) pedoseksuelen atheïstisch zijn. Deze typering van “de Nederlander” leidt tot het ontstaan van groepen. Mensen die niet-blank, niet-autochtoon en niet-atheïstisch zijn, vallen automatisch buiten de boot. Deze typering leidt tot een distantiëring van “de Nederlanders”, maar ook tot het buitensluiten van andere groepen. Mensen met een donkere huidskleur, een licht getinte huidskleur, joden, christenen, boeddhisten, hindoes worden niet meer als “Nederlander” gezien. Een gevolg van deze typering is dus dat er wij-zij groepen gecreëerd worden. Dit is een relevant proces, omdat het definiëren van de Ander en het creëren van wij-zij groepen een eerste stap is van 55
othering (Staszak, 2008). Nu duidelijk is wie de Ander is, kunnen er kenmerken aan hen gekoppeld worden, een tweede stap van othering (Staszak, 2008). Vervolgens kan er via een derde stap een waardeoordeel aan die kenmerken gekoppeld worden (Staszak, 2008; Ravidran, 2006). Dit leidt uiteindelijk tot superioriteitsvorming bij de ‘in-groep’. De volgende paragraaf gaat in op de denkbeelden die er bestaan over ‘de Nederlanders’. Binnen deze paragraaf wordt dezelfde typering van Nederlanders aangehouden als de typering die de participanten gebruiken, namelijk dat zij blank, autochtoon en atheïstisch zijn. 7.2. NEDERLANDERS Aan de bovengenoemde typering “Nederlander” worden kenmerken en stereotypes gekoppeld. Zoals gezegd wordt atheïsme gebruikt in deze typering. Het noemen van het kenmerk ‘atheïstisch’ hoeft geen negatieve connotaties op te roepen, het woord betekent namelijk dat iemand geen geloof aanhangt. In deze context roept atheïstisch echter wel negatieve connotaties op. Op dit forum is namelijk een groep actief voor wie het geloof naar verwachting een belangrijke rol speelt. Door te benadrukken dat de Ander atheïst is, wordt de Ander gezien als minderwaardig en goddeloos. De woorden autochtoon en blank roepen in dat opzicht minder negatieve connotaties op. Het gebruik van deze woorden gebeurt waarschijnlijk om het verschil tussen de eigen groep en de Ander te benadrukken. Een voorbeeld is onderstaande reactie: Dit is schering en inslag bij autochtone Nederlanders :( (PANDEMONIUM, 14-03-15, kindermisbruik, thread 5) Kindermisbruik is schering en inslag bij autochtone Nederlanders. Er wordt niets gezegd over de allochtone Nederlanders, maar dit wordt wel geïmpliceerd. Door te benadrukken dat kindermisbruik sterk aanwezig is bij de autochtone Nederlanders, wordt geïmpliceerd dat het bij de allochtone Nederlanders (c.q. delen van de eigen groep) dus niet zo sterk aanwezig is. 7.2.1. Nederlanders zijn pedofiel & pedofielen zijn Nederlanders Naast deze kenmerken wordt de Nederlander ook gezien als pedofiel. Dit komt in grote mate voor in het nieuwsthema kindermisbruik, maar in het nieuwsthema discriminatie wordt in enkele reacties eveneens de koppeling gemaakt tussen Nederlanders en pedofilie. Dit werkt ook andersom: pedofielen worden ook gezien als Nederlanders. Deze twee denkbeelden lopen door elkaar heen. Een voorbeeld: “(…) En de waarheid over het schrikbarende aantal Hollandse blanke VEROORDEELDE pedoseksuelen MOET nu eens een keer goed aan het licht komen. 56
(…)” (AZROU32, 04-03-2015, kindermisbruik, thread 1) AZROU32 noemt in deze reactie heel duidelijk dat het gaat om Hollandse blanke pedoseksuelen. Het woord ‘blank’ is hier extra toegevoegd door AZROU32 om iets duidelijk te maken. Als hij alleen het woord ‘Hollands’ had gebruikt was zijn punt ook duidelijk geweest. Het feit dat hij de behoefte voelt om het woord ‘blank’ te gebruiken, benadrukt dat pedofielen volgens hem blank zijn (overlexicalisation). Wanneer we er vanuit gaan dat AZROU32 zelf Marokkaans is, wordt door zijn reactie een duidelijk onderscheid gemaakt tussen zijn eigen groep (Marokkanen) en de blanke Nederlanders. Om die reden zorgt hij er met deze reactie voor dat er wij-zij groepen ontstaan. Hij distantieert zich van de blanke Nederlanders. Wanneer hij louter het woord Hollands had gebruikt, had zijn uitspraak namelijk ook betrekking kunnen hebben op (delen van) zijn eigen groep. De participanten gebruiken verschillende mechanismen om “Nederlanders” als pedofielen weg te zetten. Dit gebeurt met behulp van stereotyperen, generaliseren en naturalization (mechanismen van othering). Er zijn twee belangrijke manieren waarop de Nederlander als pedofiel wordt weggezet. De eerste is door te stellen dat pedofilie in de cultuur van de Nederlanders zit. Onderstaande reacties zijn hier voorbeelden van: Zoals ik al zei….pedoseksualiteit schijnt diep geworteld te zitten de Hollandse cultuur en wordt nauwelijks zwaar bestraft. Deze gevaarlijke monsters lopen vrij rond mede dankzij de lakse houding van Hollandse goedpraters, zoals: Dutchmietje98, PieterBaan (AZROU32, 4-3-2015, kindermisbruik, thread 1). Hoeveel autochtone Hollanders in dit topic hebben hun walging uitgesproken over deze walgelijke pedo? Juist ja, zero komma zero hoe kun je het probleem onder autochtone Nederlanders nou aanpakken als 99% van de autochtone Nederlanders het niet als probleem ziet maar als verrijking van hun superieure joods/christelijke/humanistische cultuur (PANDEMONIUM, 13-3-15, kindermisbruik, thread 3). Door te stellen dat iets cultureel bepaald is, wordt kindermisbruik een probleem dat typisch is voor de Nederlandse cultuur. Om die reden zouden bijna alle Nederlanders zich schuldig maken aan kindermisbruik, het is immers hun cultuur. Stellen dat pedofilie in de cultuur van de Nederlander zit, is een hele sterke generalisering. Ten tweede passen sommige participanten naturalization toe. Dit is het proces waarbij kenmerken en verschillen tussen groepen mensen toegeschreven kunnen worden aan de natuur (Hall, 2001, p. 334). Door te suggereren dat iets in de genen van mensen of in hun natuur zit, kunnen zij daar niets meer aan veranderen. Ofwel, er wordt gesuggereerd dat 57
hun gedrag iets is dat altijd geweest is en dat altijd zal blijven bestaan. Onderstaande reacties zijn voorbeelden van de toepassing van naturalization: Ook al zou hij het willen, het lukt ze bijna nooit, ze blijven die behoefte houden. Het zit in de genen hoor want Nederlanders hebben in de geschiedenis altijd veel gehad met pedofilie, het was toen heel normaal hoor. (joostbouwman, 14-03-2015, kindermisbruik, thread 4). De oude trotste Hollandse VOC en WiC slavendrijvers zouden in hun graf om draaien als ze zouden zien wat er van hun “nazaten” is geworden…slappe, laffe, kindergeile hypocriete blankerds die hun salaris bij elkaar sparen om in 3 e wereldlanden zich aan arme kleine kinderen te vergrijpen….En nee het is niet zo oud als de mensheid…Het is genetisch fout dat wordt aangewakkerd door en verdorven maatschappij….een vrouw is een vrouw en een kind is een kinds….DAAR BLIJF JE MET JE POTEN VAN AF. Zo simpel als wat. Toch blijkt het in heel veel gevallen dat een westers probleem te zijn en dat het verhoudingsgewijs veel vaker en meer voorkomt bij blanke mannen tussen de 18 en 90 jaar. Dan bij andere etnische groepen. (AZROU32, 4-3-2015, kindermisbruik, thread 1) Een sterk proces dat gaande is op het forum is het beschuldigen van Nederlanders van pedofilie en tegelijkertijd distantiëren van de problematiek. Hierdoor ontstaat het denkbeeld dat Nederlanders pedofiel zijn, maar wij (de eigen groep, de Marokkanen, de moslims, de allochtonen) zijn dat niet. Hier is sprake van een sterke wij-zij deling. Op deze manier wordt othering toegepast op het forum. Naturalization en stereotypes dragen bij aan dit proces. 7.2.2. Nederlanders zijn tokkies Op het forum wordt de Nederlander tevens omschreven als ‘tokkie’. Dit gebeurt voornamelijk in het nieuwsthema discriminatie (met name in thread 4), maar ook in de andere twee nieuwsthema’s. Tokkie verwijst naar asociaal gedrag. Dit komt door het televisieprogramma ‘de Tokkies’ die jaren geleden werd uitgezonden. In dit programma werd een uiterst asociaal gezin gevolgd in hun dagelijkse leven. Tokkie roept dus de connotatie ‘asociaal’ op. Binnen dit denkbeeld wordt ook gezegd dat tokkies de hele dag frikadellen bakken en Aldi bier drinken (discriminatie, 21-03-2015). Deze statements benadrukken het woord ‘Tokkie’ omdat zij bijdragen aan het beeld van asociaal gedrag. Er is hier sprake van een stereotype, namelijk dat Nederlanders tokkies zijn die frikadellen eten en Aldi bier drinken. Er is ook sprake van een generalisering, omdat dit stereotype gebruikt wordt om over de hele groep te praten. Anders dan bij het denkbeeld dat Nederlanders pedofiel zijn, wordt hier minder/geen afstand genomen van dit denkbeeld. Er 58
wordt nergens gezegd “wij zijn geen tokkies”. Er wordt een duidelijk beeld van de Ander neergezet, maar er wordt niet duidelijk uitgesproken dat de eigen groep geen tokkie is, dit wordt alleen maar geïmpliceerd. Door op deze negatieve manier over de Ander te spreken, wordt de eigen superioriteit wel bevestigd. 7.2.3. Nederlanders zijn racisten Naast de denkbeelden dat Nederlanders pedofielen en tokkies zijn, worden Nederlanders ook door meerdere participanten gezien als racisten. Dit zou blijken door de grote hoeveelheid PVV stemmers. Dit denkbeeld uit zich bijvoorbeeld zo: “(…) Nederland is nu eenmaal racistisch en in het bijzonder op de arbeidsmarkt (…)” (Morrokito, 21-03-2015, discriminatie, thread 4). Een koppeling die gemaakt wordt en bijdraagt aan het beeld dat Nederlanders racistisch zijn, is de koppeling tussen Nederlanders en nazi’s. Dit gebeurt in thread 2 van het nieuwsthema discriminatie. Het woord nazi roept racisme en discriminatie op. Zo zegt Ras-Al-Ghul: “(…) Jullie nazi’s zijn geen spat veranderd zie ik, voor jou moet zeker iedereen ook blond haar hebben en blauwe ogen” (10-03-2015, discriminatie, thread 2). De verwijzing naar nazi is niet logisch, omdat Nederland juist veel geleden heeft onder het naziregime. Net als bij het denkbeeld dat Nederlanders pedofielen zijn, wordt bij dit denkbeeld ook afstand genomen door participanten. Wanneer er gepraat wordt over discriminatie en racisme in Marokko, dan wordt hier inhoudelijk niet op ingegaan of het wordt niet serieus genomen (zie: eigen groep). Hierdoor wordt het verschil tussen de eigen groep en de Ander ook duidelijker, zij discrimineren wel, wij doen dit niet. De manier waarop “de Nederlander” wordt neergezet als de Ander op het forum is hieronder in tabel 6a weergegeven.
59
Tabel 6a. Othering van “de Nederlander”. De Ander definiëren
Kenmerken
Waardeoordeel
Machtsverschil
(overlexicalisation)
toekennen
kenmerken
creëren
Blanke, autochtone,
Maken zich schuldig aan
Pedofilie is slecht, ziek,
Onze groep/
atheïstische
kindermisbruik / zijn
walgelijk (wordt
Marokkanen/moslims
Nederlanders
pedofiel
afgekeurd)
misbruiken geen kinderen.
Blanke, autochtone,
Maken zich schuldig aan
Discrimineren wordt
Onze groep/
atheïstische
discriminatie en racisme
afgekeurd
Marokkanen/moslims
Nederlanders
/ zijn racist
zijn juist slachtoffer van discriminatie
Blanke, autochtone,
Vertonen asociaal
Sterke afkeuring
Onze groep/
atheïstische
gedrag / zijn tokkies
ontbreekt (‘tokkie’ lijkt
Marokkanen/moslims
scheldwoord)
zijn geen tokkies.
Nederlanders
7.3. PEDOFIELEN De meeste uitspraken over pedofielen worden logischerwijs in het nieuwsthema kindermisbruik geuit. Uit de vorige sectie over Nederlanders kwam al naar voren dat Nederlanders worden gezien als pedofielen en pedofielen als Nederlanders. Ook is duidelijk geworden dat er gebruik wordt gemaakt van overlexicalisation wanneer er over pedofielen wordt gepraat. Specifiek voor de groep pedofielen worden veel ‘dierlijke’ woorden gebruikt. De pedofielen worden bestempeld als “vuile honden” (K-1), “zieke honden” (K-2), “beesten” (K2, K-5) en “beestachtig” (K-4). De connotaties en associaties die bij deze woorden horen zijn bijvoorbeeld dat pedofielen niet menselijk zijn, zij zijn immers beesten. Het woord “hond” roept connotaties op als ongeciviliseerd en barbaars. Specifiek voor moslims roept het woord hond nog de connotatie onrein op. Moslims beschouwen honden (en vooral het speeksel van honden) als onrein. Specifieke (wetenschappelijke) bronnen waarin duidelijk wordt benoemd dat moslims honden onrein vinden of waarom zij ze onrein vinden, ontbreken. Er is echter wel veel content online te vinden dat moslims honden onrein vinden. Wanneer een moslim iemand anders een hond noemt, kan dit als een grove belediging opgevat worden. Door deze termen te gebruiken wordt duidelijk gemaakt dat de pedofiel geen normaal menselijk gedrag vertoont. Dat pedofielen geen normaal gedrag vertonen wordt ook duidelijk door het woord “ziek”, dat in thread 1, 4 en 5 (kindermisbruik) gebruikt wordt door participanten die over pedofielen praten. Ziek roept de connotatie op dat je niet ‘naar behoren’ kunt functioneren, omdat er iets ‘mis’ is met je. 60
7.4. JODEN/ZIONISTEN Uit de vorige paragraaf over dominante stromingen bleek al dat er een proces gaande is waarbij er binnen de discussies veel verwezen wordt naar joden/zionisten. Dit komt voor in alle nieuwsthema’s. Er bestaan negatieve denkbeelden over joden en zionisten. Dit komt waarschijnlijk vanwege de situatie in Israël/Palestina. In het algemeen lijkt het wel alsof joden als een soort benchmark gebruikt worden om situaties met elkaar te vergelijken en te duiden. In onderzoek van Mamadouh (2003) bleek ook al dat er binnen het forum gesproken werd over joden. Zoals genoemd, toont dit onderzoek dat de Westerse media ten tijde van 9/11 ervan beschuldigd werden dat zij zich leenden voor joods/zionistische lobbyisten. De manier van verwijzen en als benchmark gebruiken verschilt. Zo wordt er kritiek uitgesproken over de daden van joden in Israël (genocide op het Palestijnse volk). Participant Matthijs gebruikt bijvoorbeeld de term “zionistisch onderzoek” (thread 1, kindermisbruik). In thread 1 en thread 3 (kindermisbruik) wordt de Nederlandse cultuur “een superieure joods/christelijke/humanistische cultuur” genoemd. Wanneer in thread 5 een nieuwsbericht geplaatst wordt over kindermisbruik onder Marokkanen zegt Pandemonium dat het “joodse verzinsels” zijn (14-03-2015). Er is sprake van een stroming, omdat in alle nieuwsthema’s verwezen wordt naar en vergeleken wordt met joden. Toch is het lastiger om een duidelijk denkbeeld of stereotype te achterhalen omdat de uitspraken over joden sterk verschillen. Echter, de manier waarop er over joden of zionisten wordt gesproken, is wel duidelijk negatief. Hierdoor is er wel in minimale mate sprake van een wij-zij deling, die ontstaat doordat joden als benchmark gebruikt worden. De oppositie die vervolgens ontstaat, is dat joden slecht zijn of slechte dingen doen, en de eigen groep doet dit niet. Als gevolg worden joden/zionisten gezien als de vijand. 7.5. HET WESTEN Uit het vorige hoofdstuk bleek dat er een koppeling gemaakt wordt tussen het Westen en IS. Hierbij wordt het Westen gezien als iets decadents en oppervlakkigs. Zo stelt Walid120: Lekker op Khalifabook in je Jihadidas trainingspak met een red goat cafeïne in je hand. Alles uit het westen is zo slecht mattie. (Walid120, 09-03-2015, IS, thread 3) Een andere reactie die dit illustreert is onderstaande: Ze zijn dol op dure merken. Parfum, kleding, brillen, schoenen. Big business bij de grensposten die hun onder controle hebben. Natuurlijk alleen de top, de normale
61
burger krijgt tegenwoordig voedselbonnen van Baghdadi. (Worldfamous77, 09-03-2015, IS, thread 3) Het Westen is ook sinister: IS wordt door enkele participanten gezien als een instrument van het Westen. IS is een verdeel en heers instrument voor het Westen. Ze worden gebruikt om Assad van zijn troon te stoten, en om heel het Midden-Oosten te destabiliseren in het voordeel van Israel. Iedereen die zich bij IS aansluit is eigenlijk een bondgenoot van de zionisten (rhaisan, 05-03-2015, IS, thread 1) Een andere groep waar kort over gepraat wordt zijn de ‘verwesterde moslima’s’. De verwijzingen naar deze groep komen in meerdere threads enigszins uit de lucht vallen, waarschijnlijk maken deze reacties deel uit van een groter geheel waarvan een hoop reacties verwijderd zijn door de moderatoren. Wanneer deze meisjes zich in een gesprek mengen, worden zij door andere gebruikers ‘op hun plaats gezet’. Omdat deze meisjes zich blijkbaar inlaten met niet-moslims of meer verwesterd zijn, lijkt het alsof ze niet mee mogen praten. Hen wordt verweten dat ze met “Hollandse kafir vriendjes” omgaan (kindermisbruik, thread 4, PANDEMONIUM). In deze paragraaf worden zij kort genoemd omdat dit iets kan zeggen over de beeldvorming over het Westen. Deze meisjes worden buitengesloten door andere participanten; zij mogen zich niet mensen in de discussie, enkel omdat zij in de ogen van de participanten verwesterd zijn of omgaan met Nederlandse ongelovigen. Dit impliceert de negatieve gedachten die sommige participanten hebben over het Westen. Het Westen zou daarnaast ook de plek zijn waar ‘afwijkend seksuelen’ de ruimte krijgen. Hier worden pedoseksuelen en homoseksuelen mee bedoeld. Een voorbeeld is onderstaande reactie: Toch blijkt het in heel veel gevallen dat een westers probleem te zijn en dat het verhoudingsgewijs veel vaker en meer voorkomt bij blanke mannen tussen 18 en 90 jaar. ;) dan bij andere etnische groepen. (AZROU32, 04-03-2015, kindermisbruik, thread 1) Deze denkbeelden sluiten aan bij de kritiek die geuit wordt op de democratie; de democratie zou pedofilie en homoseksualiteit de ruimte geven in de samenleving. De kritiek op het Westen sluit aan bij het onderzoek van Buruma & Margalit (2014). Er lijkt binnen het forum sprake van een occidentalistisch discours (Buruma & Margalit, 2014).
62
7.6. PALESTIJNEN Zoals al gesteld, is er een proces gaande waarin er veel verwezen wordt naar joden en zionisten. In verband met het Israël/Palestina conflict, wordt er logischerwijs ook veel over Palestijnen gepraat. Dit gebeurt het meeste in thread 4 (IS). Een belangrijke parallel die getrokken wordt, is die tussen de Palestijnen en IS. Zij zouden veel gemeen hebben, omdat zij allebei streven naar een eigen staat en allebei zelfmoordacties plegen. Deze vergelijking wordt niet breed gedragen, andere participanten stellen dat je de Palestijnse ‘vrijheidsstrijd’ niet kunt vergelijken met de brute acties van IS. Daarnaast wordt gesteld dat de Palestijnen de jihad hebben uitgevonden. De verwijzingen die gemaakt worden over de Palestijnen komen overeen met voorgaand onderzoek waarin dezelfde tendens is gevonden (Mamadouh, 2003, p.208). 7.7. CONCLUSIE OTHERING Overlexicalisation wordt op het forum toegepast om afwijkingen in sociale conventies te illustreren en om groepen te typeren (Machin & Mayr, 2012). Overlexicalisation draagt in dat opzicht bij aan othering op het forum, omdat zo de Ander en de eigen groep gedefinieerd worden. Door middel van overlexicalisation worden de woorden blank, autochtoon en atheïstisch aan Nederlanders/Hollanders en pedofielen gekoppeld. De getypeerde “Nederlanders” blijken dan ook de belangrijkste Ander op het forum. Hen wordt verweten pedofiel, tokkie en racist te zijn. Daarnaast wordt er ook gesproken over pedofielen, die als ziek en beestachtig gezien worden. De manier waarop over het Westen gesproken wordt is veelal negatief, het Westen zou decadent en oppervlakkig zijn. Bovendien biedt het Westen ruimte aan allerlei seksueel afwijkende groepen. Ook over joden/zionisten wordt negatief gesproken. Dit komt overeen met het dominante discours uit hoofdstuk 5. Tot slot worden er veel verwijzingen gemaakt over de Palestijnen. Vanwege de vele (onnodige) verwijzingen naar joden en Palestijnen lijkt het Israël/Palestina conflict belangrijke invloed te hebben op de beeldvorming van leden van dit forum. Er is sprake van onnodige verwijzingen, omdat deze veelal ‘uit de lucht komen vallen’ en in discussies worden gebruikt die geen link hebben met joden of Palestijnen.
63
8. CONCLUSIE EN DISCUSSIE Dit onderzoek richt zich op diverse mechanismen van beeldvorming. Er is gekeken naar welke mechanismen toegepast worden op het forum van Marokko.nl en hoe zich dit manifesteert. Binnen de periode maart 2015 is gekeken welke nieuwsthema’s de meeste threads bevatten. Op basis hiervan zijn in totaal 15 threads binnen de nieuwsthema’s kindermisbruik, discriminatie en IS geanalyseerd. Om te onderzoeken welke mechanismen van beeldvorming ingezet worden, is een critical discoursanalyse uitgevoerd. Door middel van een open benadering gebaseerd op de analysemethoden van Machin & Mayr (2012) is getracht antwoord op de onderzoeksvraag te geven. De onderzoeksvraag die centraal stond in dit onderzoek is: Welke mechanismen van beeldvorming komen aan bod in discussies en reacties op nieuwsactualiteit op het forum van Marokko.nl? 8.1. BEANTWOORDING ONDERZOEKSVRAAG 8.1.1. Mechanismen van beeldvorming op het forum Over het algemeen kan geconcludeerd worden dat er verschillende mechanismen van beeldvorming aan bod komen op het forum. De mechanismen zijn overlexicalisation, generaliseren/stereotyperen, naturalization en othering, waarvan othering het sterkst wordt toegepast. Deze mechanismen worden ondersteund door ‘lexical absences’ en ‘structural oppositions’ (Machin & Mayr, 2012). Een belangrijk proces dat plaatsvindt op het forum is het typeren van groepen. Overlexicalisation kan gebruikt worden om een afwijking in sociale conventies te illustreren (Machin & Mayr, 2012). Door middel van overlexicalisation wordt op het forum ‘de Nederlander’ en ‘de pedofiel’ getypeerd (Machin & Mayr, 2012). Opvallend is dat dezelfde woorden gebruikt worden voor deze typeringen, namelijk ‘autochtoon’, ‘atheïstisch’ en ‘blank’. Overlexicalisation vindt plaats wanneer een of meerdere van deze woorden gebruikt wordt in combinatie met het woord ‘Hollander’/’Nederlander’/’pedofiel’. Daarnaast wordt voor het woord ‘pedofiel’ nog de woorden ‘Nederlands/Hollands’ gebruikt, om te benadrukken dat pedofielen Nederlands zouden zijn. In dit onderzoek draagt overlexicalisation bij aan het typeren van de Ander, een belangrijke (eerste) stap voor othering. Aan deze ‘getypeerde groepen’ zijn stereotypes gekoppeld. Het belangrijkste stereotype dat gekoppeld wordt aan de Nederlanders is dat zij pedofielen zijn. Daarnaast bestaat op het forum het stereotype dat Nederlanders zogenoemde asociale tokkies zijn. Een derde stereotype dat gevonden is, is dat Nederlanders racisten zijn. Er is naast stereotyperen ook sprake van generaliseren, verschillende kenmerken worden gekoppeld 64
aan een grote groep (“de Nederlanders”). Kenmerken of gedragingen van individuen (bijvoorbeeld een pedofiele dader) worden gezien als representatief voor de hele groep. Het mechanisme dat het sterkst terugkomt in de online discussies is othering. Voorgaande mechanismen overlexicalisation en stereotypen dragen bij aan het proces van othering. Othering is een proces waarbij de dominante ‘in-group’ een ‘out-group’ creëert, waarbij verschillen tussen groepen gebruikt worden als onderdeel van de identiteit van die groep (Staszak, 2008). Overlexicalisation draagt in dit geval bij aan het construeren van een ‘out-groep’, of ‘de Ander’. Stereotypes geven inzicht in hoe de Ander wordt gezien, en welke verschillen er tussen de eigen groep en de Ander bestaan. Othering wordt het meest toegepast binnen het nieuwsthema kindermisbruik. Over de getypeerde ‘Nederlander’ wordt gezegd dat zij kinderen misbruiken. Om hun uitspraken extra kracht bij te zetten stellen sommige forumdeelnemers dat pedofilie ‘in de cultuur van de Nederlanders zit’. Een stap verder gaan de participanten die stellen dat pedofilie in de genen of de natuur van de Nederlanders zit. Zij gebruiken het mechanisme ‘naturalization’ (Hall, 2001). Naturalization is een krachtige tool, omdat de suggestie dat iets in iemands natuur zit impliceert dat diegene er niets aan kan veranderen (Hall, 2001, p. 334). Dit zegt in feite dat pedofilie iets is dat altijd in de Nederlands heeft gezeten en ook altijd zal blijven zitten. Daarnaast wordt over ‘Nederlanders’ gezegd dat zij discrimineren en racisten zijn en dat zij asociaal gedrag vertonen (tokkie). Over pedofielen wordt gezegd dat zij onmenselijk zijn. Dit komt tot uiting doordat er veel dierlijke verwijzingen voor pedofielen gebruikt worden, als ‘honden’ en ‘beesten’. Daarnaast wordt pedofilie gezien als iets zieks. De Nederlanders zijn niet de enige groep die bekritiseerd en gegeneraliseerd worden. Uit de resultaten blijkt ook dat het Westen gezien wordt als oppervlakkig en decadent. Er wordt veel kritiek geuit op westerse acties en ‘de slechte’ westerse producten. Dit uit zich ook in de uitspraken die gedaan worden over ‘verwesterde moslima’s’, zij worden buitengesloten van de discussie en hen wordt verweten dat ze ongelovig zijn. Daarnaast wordt er kritiek geuit op de democratie; de democratie beschermt pedofielen en geeft allerlei groeperingen de ruimte, zoals homoseksuelen. Ook zou het Westen ruimte bieden aan ‘afwijkend’ seksueel gedrag (zoals pedoseksualiteit en homoseksualiteit). Een belangrijke koppeling die plaatsvindt is de koppeling tussen IS en het Westen. IS wordt gezien als een instrument van het Westen, en hen wordt verweten dat zij streven naar Westerse idealen. Van IS zelf wordt afstand genomen; er wordt gesteld dat IS niet islamitisch is, omdat zij alles doen wat de islam verafschuwt. 8.1.2. Dominante discoursen en resistance Naast bovengenoemde mechanismen van beeldvorming, zijn er ook andere resultaten gevonden die relevant zijn geweest voor het beantwoorden van de onderzoeksvraag. Er zijn 65
twee overkoepelende stromingen (discoursen) gevonden. De eerste betreft een stroming waarin kritiek op de media geuit wordt. Er zijn meerdere zaken waarop kritiek geuit wordt. Belangrijk binnen dit discours is dat media worden verweten dat zij teveel gefocust zijn op nieuws over moslims, Marokkanen of allochtonen, vooral in combinatie met criminaliteit. Hierdoor zouden de media volgens de participanten het probleem van discriminatie erger maken. Ook wordt hen verweten dat zij niet betrouwbaar zijn. Een tweede overkoepelende stroming is het verwijzen en spreken over joden/zionisten, ondanks het feit dat de data geen nieuws over joden/zionisten betrof. Joden lijken als een soort benchmark gebruikt te worden. Hiermee wordt bedoeld dat zij als een soort maatstaf gebruikt worden om situaties te duiden. Omdat er zo veel onnodige verwijzingen naar joden, zionisten en Palestijnen worden gemaakt, lijkt het alsof het Israël/Palestina conflict een belangrijke invloed heeft op de beeldvorming van de leden van dit forum. Zelfs bij nieuws dat niet over joden, Palestijnen of zionisten gaat wordt er over hen of de situatie in Israël/Palestina gesproken. In dit onderzoek is ook gekeken hoe er gereageerd werd op nieuws over de eigen groep en in hoeverre er ‘resistance’ optreedt (Croteau et al., 2012). Het forum zelf is al een vorm van resistance, omdat het forum mensen de mogelijkheid biedt om discussies te voeren met anderen over problemen in de samenleving. Daarnaast blijken de “Nederlandse” participanten weerstand te bieden tegen de negatieve denkbeelden die over hen geuit worden op het forum. Dit doen zij door het brengen van meer nuances en het verplaatsen van de aandacht naar anderen. Anderzijds wordt wel weerstand geboden tegen ‘de Nederlanders’ en ‘het Westen’ door de kritiek die over hen geuit wordt door de forumdeelnemers. Ook vindt er een vorm van resistance plaats binnen het nieuwsthema IS. Meerdere forumdeelnemers stellen dat de IS niet islamitisch is. Hierdoor distantiëren zij zich van de daden van IS en komen zij in opstand tegen hun daden (zij keren IS immers de rug). Het bieden van weerstand aan de dominante (media)boodschap kan leiden tot “counterdiscoursen” en “counterpublic” (Eckert & Chadha, 2013, p. 926). 8.2. THEORETISCHE INZICHTEN Othering blijkt het belangrijkste mechanisme te zijn dat toegepast wordt op het forum. Othering gaat uit van een dominante ‘in-group’ en een inferieure ‘out-groep’ (Staszak, 2008). In de samenleving zouden de Nederlandse Marokkanen de out-group zijn, omdat zij een minderheid zijn en daardoor afwijken van de meerderheid van de bevolking. Op het forum lijkt er juist sprake van ‘reversed othering’, de minderheid maakt zich in dit geval ‘schuldig’ aan othering. Dit komt wellicht omdat op dit forum de Nederlandse Marokkanen ‘in de meerheid’ zijn. De machtrelaties en machtsverschillen die belangrijk zijn voor othering kunnen in dit geval dus omgekeerd zijn (Ravidran, 2006; in Camara et al., 2009). In eerste 66
instantie wordt de Ander gedefinieerd (overlexicalisation), hieruit ontstaat ook de eigen identiteit. Het inferieur maken van de Ander, wat op dit forum gebeurt, leidt uiteindelijk naar “power gaps” (Ravidran, 2006; in Camara et al., 2009, p. 391). Naar aanleiding van de resultaten rijst de vraag waarom de leden othering toepassen op het forum. Het theoretisch kader biedt mogelijke verklaringen. Wellicht speelt etnocentrisme een rol; de forumleden reageren vanuit hun eigen culturele referentiekader op nieuws, waardoor snel wij-zij groepen ontstaan (Erchack, 1992 in Rosen, 2000). Doordat de forumleden hun eigen cultuur als waarheid beschouwen, wordt er veel kritiek geuit op de Ander. Daarnaast kan het medium ook een verklaring bieden. Uit de theorie blijkt dat online fora en communities gebruikt worden om problemen en misstanden te bespreken. Marokkaanse jongeren zouden actief zijn op online fora om aan het negatieve imago in de samenleving te ontsnappen (Brouwer, 2006a). Volgens Millioni et al. (2014) wordt het internet door kansarme sociale groepen gebruikt om fysieke en sociale barrières te overwinnen. Ook het forum zelf is een vorm van resistance. Een verklaring zou zijn dat het zwartmaken van de Ander een reactie is op het negatieve imago dat rond de eigen groep bestaat. In het theoretisch kader kwamen al verschillende gebruiksmotieven voor online fora en communities naar voren. Zo zouden online fora gebruikt worden om het hart te luchten, misstanden binnen het geloof of de cultuur aan het licht te brengen of als belangrijke tool bij identiteitsvorming (Maliepaard & Gijsberts, 2012; Brouwer, 2006b). De leden van het forum van Marokko.nl lijken onder andere religieuze motieven te hebben. Op het forum lijkt duidelijk afstand te worden genomen van IS en hun daden. Er is slechts een enkele sympathisant van IS te vinden. Door het stellen dat IS niet islamitisch is, wordt afstand genomen van IS (“zij zijn geen moslims, daarom horen zij niet bij ons”). Deze dissociatie van het geloof komt overeen met eerder onderzoek waarin participanten op een forum stelden dat de aanslagplegers van 9/11 niet moslim meer zijn, of moslim konden zijn (Abdullah, 2007; Mamadouh, 2003). Hierdoor kan de islam niet de schuld krijgen voor de aanslagen, de daders zijn immers geen moslims. Een gebruiksmotief voor sommige forumgebruikers zal op dit forum wellicht de bescherming van (het imago van) de islam zijn. Brouwer (2006b) noemt een ander gebruiksmotief specifiek voor tweede generatie Nederlandse Marokkanen. Jonge Marokkanen zouden Nederlands-Marokkaanse websites gebruiken om zich een beeld te vormen van Marokko. Binnen deze websites zouden zij in een Nederlandse context over Marokko praten. Uit de resultaten blijkt dat er wel verwijzingen naar Marokko worden gemaakt. Dit komt echter niet in alle threads voor. Daarnaast betreffen de verwijzingen naar Marokko slechts enkele reacties. Op het forum lijken deze verwijzingen meer te dienen als een verheerlijking van Marokko. Dit blijkt uit reacties waarin gesteld wordt dat “wanneer iets in Marokko gebeurd zou zijn, dan…”. Dit resultaat sluit dus niet volledig 67
aan bij het onderzoek van Brouwer (2006b). Er lijkt op het forum sprake te zijn van een zogenaamd occidentalistisch discours. Er wordt namelijk op meerdere aspecten van het Westen kritiek geleverd. Occidentalisme betreft de stereotiepe manier waarop er naar het Westen wordt gekeken (Buruma & Margalit, 2014). Volgens Buruma & Margalit (2014) heeft de manier waarop dit gebeurt geleid tot het ontstaan van een occidentalistisch discours. Binnen dit discours wordt voornamelijk kritiek gegeven op de individualisering, het goddeloze en het rationele van het Westen (Buruma & Margalit, 2014). Dit komt overeen met de resultaten uit dit onderzoek. Zo wordt de “Nederlander” veelvuldig getypeerd als goddeloos/atheïstisch. De manier waarop er op het forum gedacht wordt over het Westen komt ook overeen met ander onderzoek. Het Westen (alsmede de democratie) zou namelijk ruimte bieden aan ‘afwijkend’ seksueel gedrag (zoals pedoseksualiteit en homoseksualiteit). Deze denkbeelden komen overeen met onderzoek dat Persson (2014) uitgevoerd heeft in Rusland. In de Russische optiek wordt homoseksualiteit gezien als een voorbeeld van Westerse decadentie. Persson (2014) noemt de term “sexual occidentalism”, “in which deviant sexuality is ascribed onto a decadent and corrupt West” (p. 14). De link die hier gemaakt wordt, is dat de Ander (het Westen), decadent, oppervlakkig, homoseksueel en seksueel afwijkend is. Uit het theoretisch kader bleek al dat othering door de dominante groep toegepast wordt. Moslims blijken doorgaans de inferieure groep te zijn. Zo bestaan er in GrootBrittannië negatieve denkbeelden over moslims, zij worden als bedreiging gezien voor Engeland en het Westen (Abbas, 2001, p. 255). Dit heeft geleid tot het ontstaan van islamofobie. Het Westen ‘othert’ moslims en de islam. De resultaten van dit onderzoek tonen aan dat othering andersom ook plaatsvindt. Moslims ‘otheren’ het Westen, ofwel de inferieure groep ‘othert’ de dominante groep. Om die reden spreken we van reversed othering. Uit de resultaten blijkt ook dat er veel kritiek geuit wordt op de media, deze zouden zich teveel focussen op nieuws over moslims/allochtonen/Marokkanen en niet betrouwbaar zijn. Dit gevoel van de forumdeelnemers kan wellicht verklaard worden. Onderzoek heeft aangetoond dat internationale media zich sinds 9/11 meer focussen op negatief nieuws over moslims (Abrahamian, 2003; Saeed, 2007; Smets & Kreuk, 2008). Naast 9/11 zouden specifiek voor Nederland ook de aanslagen op Pim Fortuyn en Theo van Gogh invloed gehad hebben op de focus van de media op moslims (Smets & Kreuk, 2008). Wellicht is het gevoel van de forumdeelnemers een gevolg van de toegenomen focus van de media op moslims. 8.3. BEPERKINGEN EN TOEKOMSTIG ONDERZOEK
68
Hoewel de gekozen methode, een open benadering van de critical discoursanalyse, effectief is gebleken om de onderzoeksvraag te beantwoorden, brengt deze ook beperkingen met zich mee. Het gevaar bestaat dat de onderzoeker bepaalde opvattingen niet herkent, omdat deze deel uitmaken van zijn/haar eigen opvattingen (Machin & Mayr, 2012, p. 47). Machin & Mayr (2012) geven in hun boek niet duidelijk aan hoe dit probleem opgevangen dient te worden. Het is voornamelijk belangrijk om als onderzoeker zo bewust mogelijk van de eigen positie te zijn. Voorafgaand aan het onderzoek is getracht deze beperking op te vangen door eerst een pilot uit te voeren en deze met een andere onderzoeker te bespreken. Hierdoor is inzicht vergaard in eigen opvattingen die in eerste instantie niet herkend zijn. Daarnaast zijn alle threads minstens twee keer geanalyseerd. De eerste keer zijn de threads een voor een geanalyseerd om patronen te ontdekken. Wanneer patronen binnen een nieuwsthema gevonden waren, werden alle threads nogmaals bestudeerd om alle relevante data mee te nemen in het onderzoek. Een andere methodologische beperking die dit onderzoek kent wordt veroorzaakt door de dataset. De dataset bestond uit 15 threads, variërend in lengte en aantal reacties. In sommige gevallen werden er korte reacties geplaatst, waardoor het lastig werd om alle stappen van een CDA (per reactie) te volgen. Dit houdt in dat zaken pas meegenomen werden in de analyse wanneer er patronen ontstonden. Specifieke reacties en details die eventueel van belang hadden kunnen zijn, zijn hierbij dus achterwege gelaten. Naast bovengenoemde methodologische beperkingen, brengt het medium Marokko.nl een extra beperking met zich mee. Specifiek voor dit onderzoek speelt de taal een rol. De voertaal op het forum is Nederlands, maar sommige forumgebruikers gebruiken Arabische taal in hun reacties. Deze tekst is in die gevallen niet geanalyseerd, omdat het als buitenstaander lastig is om associaties en connotaties van Arabische woorden te ontdekken, zelfs wanneer je de betekenis op zoekt. Het enige Arabische woord dat in de analyse terug komt is het Arabische woord voor ongelovige (dat op verschillende manieren geschreven wordt). Daarnaast is er gekozen om afbeeldingen en links buiten de analyse te houden. Een deel van de data is dus niet geanalyseerd. Naar schatting betreft dit 5-10% van de data. Een tweede beperking die ontstaan is vanwege is medium heeft betrekking op representativiteit. Marokko.nl betreft een populaire website en forum. Zoals al bleek, worden er dagelijks honderden threads gestart en reacties achtergelaten. Om deze reden zijn er wat betreft dataselectie keuzes gemaakt. Zo is er gekozen om binnen de periode van een maand data te selecteren. Ook is er gekozen om enkel de rubriek ‘Marokkaanse jongeren en actualiteiten’ te analyseren. Dit bleek een relevant, maar relatief klein onderdeel van het forum te zijn. Hierdoor is het niet mogelijk om uitspraken te doen over representativiteit (voor het forum). Daarnaast bleek uit het hoofdstuk over algemene bevindingen dat er dominante leden actief zijn op het forum, voornamelijk voor het nieuwsthema kindermisbruik. Dit leidt tot 69
een gekleurd beeld en is van invloed op de representativiteit van de resultaten. Ook moet opgemerkt worden dat naar verwachting een groot deel van de leden Marokkaanse jongeren betreft, de rubriek richt zich hier specifiek op. Dit kan wellicht invloed gehad hebben op de resultaten. De manier waarop jonge mensen reageren op nieuws verschilt wellicht met de manier waarop volwassenen reageren op nieuws. Deelvraag 3 richtte zich op de mate van “resistance” (Croteau et al., 2012). Tijdens het analyseproces is gebleken dat resistance complexer is en moeilijker aan te tonen dan uit de theorie blijkt. Vervolgonderzoek moet zich richten op het ontwikkelen van geschikte meetinstrumenten voor het meten van resistance op online fora. Hierbij moet opgemerkt worden dat wetenschappers die de mate van resistance op online fora willen onderzoeken, specifiek gebruik zouden moeten maken van threads waarin negatief nieuws over de forumdeelnemers centraal staat, of waarin leden van het forum negatief of verkeerd worden gerepresenteerd. In dat geval kan er beter gekeken worden in hoeverre er weerstand optreedt tegen de dominante mediaboodschap (Croteau et al, 2012). In dit onderzoek is niet specifiek gebruik gemaakt van threads waarin negatief nieuws over de forumdeelnemers centraal staat. Kindermisbruik is een veelbesproken nieuwsthema binnen het forum. Het is opvallend dat dit een duidelijk nieuwsthema is. Het lijkt alsof de onderzoeksgroep een bovengemiddelde interesse in dit onderwerp heeft. Vervolgonderzoek zou uit moeten wijzen of er een toename in berichtgeving over kindermisbruik in maart 2015 is. Dit is nu niet meegenomen in dit onderzoek. Toekomstige onderzoekers zouden dit onderzoek wellicht ook kunnen herhalen voor een andere tijdsperiode. Daarnaast zou ook gekeken kunnen worden of er sprake is van dominante participanten die een bovengemiddelde interesse in nieuws over kindermisbruik hebben. Wanneer slechts enkele participanten een sterke interesse hebben, blijkt de aandacht voor kindermisbruik niet representatief voor het forum. Opvallend is ook dat othering het sterkst aanwezig is binnen het nieuwsthema kindermisbruik. Nederlanders worden gezien als pedofielen en pedofielen als Nederlanders. Verder onderzoek zou uit moeten wijzen of er sprake is van een dominant denkbeeld over “de Nederlanders”. Om dit te onderzoeken, zou dit onderzoek herhaald moeten worden voor verschillende tijdsperiodes. Wellicht hangen denkbeelden over de Nederlanders en pedofielen samen met de interesse in het nieuwsthema kindermisbruik. Verder onderzoek kan uitsluiten of er sprake is van terugkerend patroon. Uit het theoretische hoofdstuk is gebleken dat er beperkt onderzoek bestaat over de denkbeelden van moslims, Marokkanen, allochtonen of minderheden in het algemeen, met name wanneer deze geuit worden op online fora. In een multiculturele maatschappij is het relevant om inzicht te vergaren in denkbeelden van verschillende groepen. Dit geeft namelijk meer inzicht in wat groepen in een samenleving beweegt en welke dominante denkbeelden 70
in de samenleving aanwezig zijn. Daarnaast spelen online media een steeds grotere rol, hun betekenis in de wereld is derhalve relevant. Uit dit onderzoek is gebleken dat er othering in sterke mate voorkomt op het forum. Er is ook beperkt theorie over online othering beschikbaar. De online toepassing van othering zal dus verder onderzocht moeten worden, omdat de maatschappij steeds virtueler wordt en othering kan leiden tot een kloof tussen groepen. Dit onderzoek biedt handvaten voor toekomstig onderzoek. Naar aanleiding van dit onderzoek blijkt dat toekomstig onderzoek nodig is om de beeldvorming van minderheden op online media te achterhalen.
71
LITERATUURLIJST Abbas, T. (2001). Media capital and the representation of South Asian muslims in the British press: An ideological analysis. Journal of Muslim Minority Affairs, 21 (2), 245 – 257, doi:10.1080/1360200120092833 Abdullah, R.A. (2007). Islam, jihad and terrorism in post-9/11 Arabic discussion boards. Journal of Computer-Mediated Communication, 12 (3), 1063 – 1081. doi:10.1111/j.1083-6101.2007.00363.x Abrahamian, E. (2003). The US media, Huntington and September 11. Third World Quarterly, 24 (3), 529 – 544. doi:10.1080/0143659032000084456 Adoni, H., & Mane, S. (1984). Media and the social construction of reality: Toward an integration of theory and research. Communication Research, 11, 323 – 340. doi:10.1177/009365084011003001 Baarda, B. (2014). Dit is onderzoek! Handleiding voor kwantitatief en kwalitatief onderzoek. Groningen/Houten: Noordhoff Uitgevers. Bastani, S. (2000). Muslim women online. The Arab World Geographer, 3 (1), 40 – 59. Geraadpleegd op http://arabworldgeographer.metapress.com/content/4323512H62U25181 Berg, H. van den, (2004). Discoursanalyse. KWALON 26 (9), 29 – 39. Geraadpleegd op http://dare.ubvu.vu.nl/bitstream/handle/1871/21876/KWALON_2004_009_002_006. pdf?sequence=2 Berger, A.A. (2013). Semiotic analysis. Media analysis techniques (5th edition). Londen: Sage (pp. 3 – 38). Boeije, H. (2005). Analyseren in kwalitatief onderzoek. Den Haag: Boom Onderwijs. Boumans, L. (2002). Meertaligheid op Marokkaans elektronische prikborden. Levende Talen Tijdschrift, 3 (1), 11 – 21. Geraadpleegd op http://www.lt-tijdschriften.nl/ Brouwer, L. (2004a). Dutch Muslims on the internet: A new discussion platform. Journal of Muslim Minority Affairs, 24 (1), 47 – 55. doi:10.1080/1360200042000212250 Brouwer, L. (2004b). Yasmina: Een virtuele plek voor Marokkaanse meisjes. Pedagogiek, 24 (3), 211 – 215. Geraadpleegd op www.pedagogiek-online.nl
72
Brouwer, L. (2006a). Giving voice to Dutch Moroccan girls on the internet. Global Media Journal, 5 (9), 1 – 10. Geraadpleegd op http://hdl.handle.net/1871/25786 Brouwer, L. (2006b). Dutch Moroccan websites: A transnational imagery? Journal of Ethnic and Migration Studies, 32 (7), 1153 – 1168. doi:10.1080/13691830600821869 Bullock, K.H., & Jafri, G.J. (2000). Media (mis)representations. Muslim women in the Canadian nation. Canadian Women Studies, 20 (2), 35 – 40. Geraadpleegd op http://pi.library.yorku.ca/ojs/index.php/cws/article/download/7607/6738 Buruma, I. & Margalit, A. (2004). Occidentalisme: Het Westen in de ogen van zijn vijanden, Amsterdam: Uitgeverij Atlas. Camara, S., White, T., Drummond, D.K., & Jackson II, R.L. (2009). Deconstructing ideological notions of otherness in Far from Heaven. Interactions: Studies In Communication & Culture, 1(3), 391 – 409. doi:10.1386/iscc.1.3.391_1 Centraal Bureau voor de Statistiek (2014). Bevolking; generatie, geslacht, leeftijd en herkomstgroepering, 1 januari (CBS, 16-05-2014). Geraadpleegd op http://www.cbs.nl Eckert, S., & Chadha, K. (2013). Muslim bloggers in Germany: An emerging counterpublic. Media, Culture & Society, 35 (8), 926 – 942. doi:10.1177/0163443713501930 Fokkema, T., Harmsen, C., & Nicolaas, H. (2009). Herkomst en vestiging van de eerste generatie Marokkanen in Nederland. Centraal Bureau voor de Statistiek. Geraadpleegd op http://www.cbs.nl/NR/rdonlyres/F516F882-0AE3-4816-881075E15CE483E5/0/2009k3b15p51art.pdf Gamson, W.A., Croteau, D., Hoynes, W., & Sasson, T. (1992). Media images and the social construction of reality. Annual Review of Sociology, 18, 373 – 393. Geraadpleegd op http://www.jstor.org/stable/2083459 Gilbert, N. (2008). Researching social life. Londen: SAGE Publications. Gijsberts, M., & Dagevos, J. (2004). Concentratie en wederzijdse beeldvorming tussen autochtonen en allochtonen. Migrantenstudies, 20 (3), 145 – 168. Geraadpleegd op www.migrantenstudies.nl Gorham, B.W. (2004). Considerations of media effects: The social psychology of stereotypes: Implications for media audiences. In A. Houston (Ed.), Beyond blackface: Africana images in U.S. media (pp. 93 – 101). Dubuque, Iowa: Kendall 73
Hunt Publishing. Geraadpleegd op: http://www.kendallhunt.com/uploadedFiles/Kendall_Hunt/Content/Higher_Education/ Uploads/Ch_6_Houston_3e.pdf Hall, S. (2001). The spectacle of the other. In M. Wetherell, S. Taylor & S. J. Yates (Eds.), Discourse theory and practice. A reader. (pp. 324 – 344). Londen: Sage. Hall, S. (2013). The work of representation. In S. Hall, J. Evans & S. Nixon (Eds.) Representation (pp. 1 – 46). Londen: Sage Knijff, C. (2009, 6 november). Marokko.nl: Nuttige kijk op de onderbuik. De Volkskrant. Geraadpleegd op http://www.volkskrant.nl/recensies/marokkonl-nuttige-kijk-op-deonderbuik~a364713/ Koenen, B. (2008). Moslima’s in beeld. Over framing en identiteitsconstructies van moslimvrouwen in de Nederlandse pers. (Master thesis). Erasmus Universiteit: Rotterdam. Geraadpleegd op http://www.thesis.eur.nl Larsson, G. (2005). The death of a virtual muslim discussion group. Issues and methods in analyzing religion on the net. Online-Heidelberg Journal of Religions on the internet, 1 (1), 1 – 18. doi:http://dx.doi.org/10.11588/rel.2005.1.382 Leurs, K., Midden, E., & Ponzanesi, S. (2012). Digital multiculturalism in the Netherlands: Religious, ethnic and gender positioning by Moroccan-Dutch youth. Religion and Gender, 2 (1), 150 – 175. Geraadpleegd op http://www.religionandgender.org/index.php/rg/article/view/36 Macdonald, M. (2006). Muslim women and the veil. Problems of image and voice in media representations. Feminist Media Studies, 6 (1), 7 – 23. doi:10.1080/14680770500471004 Machin, D., & Mayr, A. (2012). How to do Critical Discourse Analysis. Londen: Sage Publications. Macionis, J.J., & Plummer, K. (2012). Sociology. A global introduction. Essex: Pearson Education Limited. Mamadouh, V. (2003). 11 September and popular geopolitics: A study of websites run for and by Dutch Moroccans. Geopolitics, 8 (3), 191 – 216. doi:10.1080/14650040412331307762
74
Marcotte, R.D. (2010). Gender and sexuality online on Australian Muslim forums. Contemporary Islam, 4, 117 – 138. doi:10.1007/s11562-009-0104-0 Marcouch, A. (07-01-2015). De Schilderswijk radicaliseerde wel degelijk, redacties. Geraadpleegd op http://www.nrc.nl/handelsblad/van/2015/januari/07/deschilderswijk-radicaliseerde-wel-degelijk-reda-1454272 Merskin, D. (2004). The construction of Arabs as enemies: Post-September 11 discourse of George W. Bush. Mass Communication and Society, 7 (2), 157 – 175. doi:10.1207/s15327825mcs0702_2 Millioni, D.L., Doudaki, V., & Demertzis, N. (2014). Youth, ethnicity, and a ‘reverse digital divide’: A study of internet use in a divided country. The International Journal of Research into New Media Technologies, 20 (3), 316 – 336. doi:10.1177/1354856513517366 Nederlandse moslims in actie: dit is niet mijn islam. (2015, 10 jan.). RTL Nieuws. Geraadpleegd op: http://www.rtlnieuws.nl/nieuws/binnenland/nederlandse-moslimsactie-dit-niet-mijn-islam NPO (22-01-2015). Jouw vrijheid, mijn vrijheid. Geraadpleegd op http://www.npo.nl/specials/jouw-vrijheid-mijn-vrijheid Persson, E. (2014). Banning “homosexual propaganda”: Belonging and visibility in contemporary Russian media. Sexuality & Culture, 9, 1 – 19. doi:10.1007/s12119-014-9254-1 Preece, J., & Maloney-Krichmar, D. (2003). Online Communities. In J. Jacko and A. Sears (Eds.) Handbook of Human-Computer Interaction (pp. 596 – 620). Mahwah: New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates Inc. Publishers. Rosen, S.L. (2000). Japan as other. Orientalism and cultural conflict. Intercultural Communication, 4, 1 – 7. Geraadpleegd op http://www.immi.se/intercultural/ Saeed, A. (2007). Media, racism and Islamophobia: The representation of Islam and muslims in the media. Sociology Compass, 443 – 462. doi:10.1111/j.1751-9020.2007.00039.x Shadid, W. (2005). Berichtgeving over moslims en de islam in de westerse media: Beeldvorming, oorzaken en alternatieve strategieën. Tijdschrift voor
75
Communicatiewetenschap, 33 (4), 330 – 346. Geraadpleegd op http://interculturelecommunicatie.com Shadid, W. (2009). Moslims in de media: De mythe van de registrerende journalistiek. In Vellenga, S. et al. (red). Mist in de polder. Zicht op ontwikkelingen omtrent de islam in Nederland. (pp. 173 –193). Amsterdam: Aksant. Geraadpleegd op http://interculturelecommunicatie.com Servaes, J., & Tonnaer, C. (1992). De nieuwsmarkt: vorm en inhoud van de internationale berichtgeving. Groningen: Wolters-Noordhoff Smets, P., & Kreuk, N., (2008). Together or separate in the neighborhood? Contacts between natives and Turks in Amsterdam. The Open Urban Studies Journal, 1, 3547. Steyaert, J., & Haan, J. de, (2001). Geleidelijk digitaal. Een nuchtere kijk op sociale gevolgen van ICT. Den Haag: Sociaal Cultureel Planbureau. Geraadpleegd op http://fontys.surfsharekit.nl:8080/get/smpid:22482/DS1/ Steiner, L. (1988). Oppositional decoding as an act of resistance. Critical Studies in Mass Communication, 5 (1), 1 – 15. doi:10.1080/15295038809366682 Wodak, R., & Meyer, M. (2001). Introducing qualitative methods: Methods of critical discourse analysis. Londen: Sage publications.
76
BIJLAGEN BIJLAGE A: RUBRIEKEN FORUM MAROKKO.NL aantal forumonderwerpen op 04-01-2015 Categorie:
Topics
Aantal onderwerpen
Algemeen
Yasmina
Marokkaanse jongeren en actualiteiten
124.521
Theelounge
37.023
Studie & Werk
43.260
Business point
33.341
Onzinhoekje
10.516
Marokkaanse jongeren, liefdes en
209.363
relaties
6005
Marokkaanse jongeren, islam en
20.995
seksualiteit
73.407
Vraag het yasmina
7172
Mode en uiterlijke verzorging
171.444
Gezondheid en voeding
155.036
Marokkaanse trouwpartijen NL en BE
8679
De wereld van de Marokkaanse vrouw
15.103
Mama’s en papa’s Huwelijk & Islam Islam &
Islam & ik
102.742
Levensbeschouwing
Koran & Hadith
13.599
Marokko Dating
Man zoekt vrouw
620
Vrouw zoekt man
250
Overige contacten
294
Uit het oog verloren
1794
Sport, uitgaan en vrije
Sport & Lichamelijke inspanning
101.431
tijd
club.MAROKKO
73.246
Gadgets, games & software
16.581
Cuisine en Marokkaanse recepten
31.267
Creative writing, art &
Verhalenrubriek
23.640
design
art.&DESIGN
1612
Poetry
14.799
77
BIJLAGE B: THREADS > 40 REACTIES BINNEN MAROKKAANSE JONGEREN EN ACTUALITEITEN, MAART 2015 Aantal Titel thread
reacties
Gestart door
Datum
Nederlandse moslims delen rozen uit tegen islamofobie
42
Reallover
1-3-2015
ISIS-strijder bekeert zich tot christendom na bijna-dood ervaring
125
Wemibono
1-3-2015
Wilders 'Rutte is een van de grootste leugenaars ooit"
48
Redactie
1-3-2015
Poll: In Nederland heeft lomp gedrag diep historische wortels
77
Noorderlicht
1-3-2015
Terreurgroep IS laat moeder eigen zoon opeten
173
ma-at
2-3-2015
Raif Badawi, the Saud Arabian blogger may now face death penalty
76
Bouchra505
2-3-2015
John Kerry neemt het op voor Zionisten "ophouden met aanvallen Israël"
51
Redactie
2-3-2015
Nederland heeft genoeg middelen tegen partijen die sharia willen'
156
Redactie
2-3-2015
Vrouw in Marokko verminkt na scheidingsplannen
73
Redactie
2-3-2015
Pegida bruinhemden worden gewelddadig
125
Matthijs
3-3-2015
Bestolen oma op sterfbed weer beroofd'
60
Redactie
3-3-2015
Savile misbruikte duizend kinderen in BBC studio's'
642
Catenaccio
3-3-2015
Erdogan moet duizenden euro's boete betalen
40
Redactie
3-3-2015
Mogelijk honderden meisjes Oxford misbruikt
56
Pieter-Baan
3-3-2015
Westers getrainde Iraakse barbaren executeren sunni tiener
49
Colonel-Billal
3-3-2015
Meldingsdrang CIDI: rumoer melden bij Holocaust lessen
186
Redactie
4-3-2015
Kabinet geeft toe: haat-imams geweigerd na tumult in samenleving
49
Redactie
4-3-2015
Oosterhoutse pedofiel opnieuw in de fout
114
Catenaccio
4-3-2015
Holocaust les? Bullshit, zeggen de leerlingen
617
Big.brother
4-3-2015
Inmiddels vechten minstens 2500 Marokkanen mee met IS
77
Redactie
4-3-2015
Overval dierenzaak Gouda, dader rond de 12 jaar
42
Redactie
4-3-2015
Teeven blijft volhouden in zaak opmerkelijke deal met drugsbaron
47
Redactie
5-3-2015
Marokko op matje geroepen na veroordeling homo's
52
Redactie
5-3-2015
Rutte wenst uitgereisde Jihadisten dood
312
vredesduifje
6-3-2015
Wilders eens met Rutte over doodgaan Nederlanders in Syrië
127
Redactie
6-3-2015
Belgische trekt met twee kleuters naar IS-front
83
Ma-at
6-3-2015
Wie is deze kopschopper?
57
Tshieta
6-3-2015
Man in Marokko cel in voor maken sextape en chantage
42
Redactie
6-3-2015
Zeg niet tegen een moslim: U heeft kanker, u gaat dood
55
Big.brother
7-3-2015
Miljoen vluchtelingen klaar voor de oversteek naar Italië
109
Big.brother
7-3-2015
Meerderheid Amerikanen wil gronddtroepen tegen IS
124
AMEDOEKER
8-3-2015
IS lanceert eigen sociale netwerk – Khalifabook
56
Barato
8-3-2015
Maurice de Hond: VVD scoort met Jihadisten-stelling
52
schnoetsz
8-3-2015
Libanese tv-presentatrice laat zich de mond niet snoeren
58
Big.brother
8-3-2015
Homo's mogen mogelijk weer bloed doneren
95
Redactie
8-3-2015
30 hardwerkende burgers gedood door VS geleide luchtaanvallen
69
almohad
9-3-2015
Blanke studenten 'negers niet welkom, hang ze op aan een boom'
49
Farid_A
9-3-2015
Opstelten en Teeven stappen op
143
BadCooper
9-3-2015
ISIS verklaart oorlog aan Assyrische rijk
62
Wemibono
10-3-2015
French cartoonist Zeon arrested!!!
41
shotgun
10-3-2015
Tilburgs tuincentrum weigert kassiere om hoofddoek
144
Catenaccio
10-3-2015
Vader sloopt pedofiel en filmt resultaat (video)
225
Redactie
10-3-2015
79
Wat je opnieuw niet leest in de media: weer moslim doodgeschoten in VS
45
Redactie
10-3-2015
Twee jaar na zelfmoord Amina Filali: een dood met grote gevolgen
47
Redactie
10-3-2015
IS: Mossad-spion gedood
60
tahendieth
10-3-2015
Islamitisch radicalisme rukt op in Antwerpse basisscholen (6 - 12 jaar oud)
155
infra
11-3-2015
Is opent grootschalig aanval op tweede kobani
46
Farid_A
11-3-2015
Gruwelijk leed Nederland in Indonesië. 'Niet boos, wel bang voor Nederlanders'
40
Redactie
11-3-2015
Joodextremist: Arabische burgers die anti-Israël zijn moeten we onthoofden met bijl
41
Karam990
11-3-2015
Pedo oom liep vooraan rouwstoet slachtoffer
98
PANDEMONIUM
11-3-2015
Franse jihadist van dertien gedood in Syrië
47
Big.brother
11-3-2015
Nederlandse radicaal (al nusra) gedood?
53
Leetah_
11-3-2015
Vader 'spion' reageert op IS: We ontmoeten elkaar bij Allah
42
Redactie
12-3-2015
Politie stuurt ernstig mishandelde moslima weg
181
JimmyOVZ
12-3-2015
Leve pedofilie, fuck kapitalisme
78
Catenaccio
12-3-2015
Nederlandse pedo in Roemenië opgepakt om misbruik jongetjes
64
PANDEMONIUM
12-3-2015
Griekenland dreigt met beslaglegging op Duitse bezittingen
56
Tangerino
12-3-2015
Doodgereden baby was slechts drie weken oud
47
Redactie
13-3-2015
Meisje bevallen in supermarkt Amsterdam
46
Redactie
13-3-2015
Italië wil migrantenstroom in onder andere Marokko opvangen
45
Redactie
13-3-2015
Wilders: zet jeugdspelers Ajax het land uit
139
Versace
13-3-2015
Soennieten Irak willen bescherming tegen gruweldaden Sjiieten
122
Redactie
13-3-2015
Tunesische filosoof: Alcohol niet verboden in Koran
167
Redactie
13-3-2015
Eerste halal margarine en halvarine bij Albert Heijn
43
Redactie
13-3-2015
75-jarige ouwe Hollandse pedofiel binnen een maand voor tweede maal gepakt
90
Karam990
13-3-2015
80
IS coalitie van 90 landen
50
Farid_A
14-3-2015
VVD pootje gelicht
51
aplat
14-3-2015
Vader "veroordeeld" voor ontucht met dochtertje
122
PANDEMONIUM
14-3-2015
Franse scholieren herkennen moslim kind uit barbaarse executie video
80
infra
14-3-2015
Vijfentwintig mensen gaan elkaar te lijf met messen, bijlen en hamers in Gent
68
infra
14-3-2015
Sexy baard blijkt bacteriehaard
91
vredesduifje
15-3-2015
Homo's woest op modekoningen Dolce & Gabbana
66
vredesduifje
15-3-2015
Zeker 14 doden en 78 gewonden door aanslagen op kerken in Pakistan
62
Everlasting
15-3-2015
Kremlin komt met belangrijke boodschap
98
palestijntje
15-3-2015
Marokkaanse jongens vernielen camera Telegraaf-verslaggeefster in Almere
270
Versace
15-3-2015
Egypte wil nieuwe hoofdstad bouwen voor 5 miljoen inwoners
58
Besbousa
15-3-2015
Ophef om 'pedo-foto' Wilders
568
Versace
15-3-2015
Kinderen ontvoerd naar Syrië
60
Hoessein28
16-3-2015
Rotterdams zorgbureau weigert moslima om hoofddoek
132
leyalie
16-3-2015
Porno hoort in het leslokaal
49
vredesduifje
16-3-2015
Gezocht: mishandelaars van rokende vrouw in Schilderswijk
156
Pieter-Baan
16-3-2015
ISIS-strijders verkleden zich als vrouw om aan oorlogsgeweld te ontsnappen
40
canislupus
16-3-2015
Obama: IS komt voort uit onze invasie in Irak
56
Reallover
17-3-2015
Doodstraf voor Indonesische criminelen?
112
Leetah_
17-3-2015
Amerika moet Marokko nieuwste drones aanbieden
59
Redactie
17-3-2015
Marokko heeft 33.848.242 inwoners
50
Redactie
17-3-2015
Scholieren kiezen vooral voor de PVV
87
Redactie
17-3-2015
Franse politicus: moslims mogen geen kinderen meer krijgen
62
Redactie
17-3-2015
81
Nederlandse Apache-helikopter neergestort in Mali
40
BadCooper
17-3-2015
Aboutaleb populairste politicus Wilders het minst
186
Leetah_
18-3-2015
Moeder slaat schooljuf in elkaar
52
Redactie
18-3-2015
Oosterhoutse pedo van geen kwaad bewust: ish toch koeltoer?
43
Catenaccio
18-3-2015
Vondst 'alien' genen in menselijk DNA bedreigt evolutie theorie
197
palestijntje
18-3-2015
Toeristen gedood door militanten in aanval op museum Tunesië
72
jakko
18-3-2015
Geleerden Marokko waarschuwen voor sjiisme
148
Redactie
18-3-2015
De uitslag van de verkiezingen in uw woonplaats
62
schnoetsz
19-3-2015
Zonsverduistering vrijdag toch te zien
67
aplat
19-3-2015
Amsterdamse jihadist Rafik (29) gedood in Syrië
96
aplat
19-3-2015
Saudi-Arabië helemaal klaar met Zweden: geen visa meer
44
Redactie
19-3-2015
Vrouw in Kabul vermoord na verbranden Koran
282
Ward
19-3-2015
Man steekt 96-jarige vrouw meerdere keren in buik
59
Pieter-Baan
19-3-2015
Moslims doen speciaal gebed tijdens zonsverduistering
255
Redactie
20-3-2015
Allochtone kinderen kampen vaak met vitamine D-tekort
76
Redactie
20-3-2015
137 doden bij aanslagen op moskeeën Jemen
62
Redactie
20-3-2015
Minder kansen voor allochtonen in Nederland
134
aplat
21-3-2015
Onsmakelijke haatcampagne tegen rapper Appa
114
Redactie
21-3-2015
Antizionisten
102
schnoetsz
22-3-2015
Vechtpartij tussen Koerden en groep van Anjem Choudary in Engeland (video)
41
Biotech
22-3-2015
open
52
Redactie
22-3-2015
Agenten doodsbang tijdens dubbele liquidatie Staatsliedenbuurt
43
Redactie
23-3-2015
Meeste moskeeën CAR verwoest door christenen, gebedshuizen in hoofdstad weer
82
Nationalisme, de kanker van de Islamitische wereld
99
Mohammed_
23-3-2015
Marokko arresteert leden van terreurcel die trouw zwoer aan IS
46
Redactie
23-3-2015
Eerste sharia-bank van Duitsland opent in juni
73
Edelmoedig
24-3-2015
Moslimstudentes spannen zaak aan na praktijkles
566
Everlasting
24-3-2015
Vliegtuig neergestort in het zuiden van Frankrijk
229
BadCooper
24-3-2015
Toeristen uit golf van Marokko gearresteerd vanwege prostitutie
100
Redactie
24-3-2015
Amerikaanse soldaten verkrachten kinderen
55
anonymoux
25-3-2015
Berber over uitspraken De Wever: dit verdient mijn vader niet
88
Bouchra505
25-3-2015
Barmhartige Marokkanen in de bloemen gezet
131
Big.brother
25-3-2015
K3 wil moslima
58
Jodendom
25-3-2015
Turkse cartoonisten veroordeeld om beledigen Erdohan
60
Redactie
25-3-2015
Holleeder wilde Peter R de Vries laten doden
68
Redactie
25-3-2015
Bejaarde man in Marokko slaat vrouw dood om weigeren intimiteit
59
Redactie
25-3-2015
Dertien doden bij Soedische aanval in Jemen
164
Abu_Haydar
26-3-2015
10 landen starten luchtoffensief tegen de houthis in Jemen
44
IbnAbbas
26-3-2015
Co-piloot liet toestel Germanwings bewust neerstorten, terrorisme?
168
Harama1n
26-3-2015
Atheïstische terrorpiloot was de Duitse Andreas Lubitz
200
Catenaccio
26-3-2015
Hoofddoek is beste voorspeller van moslimfundamentalisme
43
Jodendom
26-3-2015
Marokko wil dat Saudi-Arabië en Zweden vrede sluiten
46
Redactie
26-3-2015
Kamer tegen opname Guantanamo-gevangenen in Nederland
58
Svengali
26-3-2015
Wie zijn de omgekomen Marokkanen bij vliegcrash Germanwings?
41
Redactie
26-3-2015
Turkse politie mag schieten op demonstranten
46
Svengali
27-3-2015
Vrouwenquotum in Duitsland een feit
43
schnoetsz
27-3-2015
83
Jankende vader van Britse jihad bruid liep mee in pro isis haatbaarden demo
54
Jodendom
27-3-2015
Turkije voegt zich bij Arabische coalitie om Jemen te bevrijden
123
Redactie
27-3-2015
Houthi's zetten opmars voort ondanks bombardementen door 10 landen
62
dawla-safayiwa
27-3-2015
Marokko zet 6 gevechtsvliegtuigen in voor bevrijding Jemen
156
Redactie
27-3-2015
Dawla verovert Al Sajariyah (video)
53
Mohammed_
27-3-2015
Copiloot van Airbus was islambekeerling. Hi stuurde het vliegtuig bewust tegen de be
89
Almagrebi37
28-3-2015
Aantal burgerdoden in Jemen loopt op (video)
41
Jodendom
28-3-2015
Mensen evolueren veel sneller dan gedacht
100
Svengali
28-3-2015
Geef Nederlandse pedo's virtuele kinderporno
166
Catenaccio
28-3-2015
[VIDEO] barbaarse ISIS-slagers hakken koppen van krijgsgevangen soldaten af
147
Jodendom
29-3-2015
Syriërs bevrijd door de Mujahedeen in Idlib, zeer emotioneel!
97
joostbouwman
29-3-2015
Tieners onthoofden sjiieten
46
aplat
29-3-2015
Hoogzwangere moslima in Frankrijk mishandeld om hoofddoek
82
Redactie
29-3-2015
Verdachten Staatsliedenbuurt horen eis
42
Redactie
30-3-2015
Levenslang geeist tegen Anouar B en Adil A
40
Morro0
30-3-2015
Nieuwe bombardementen Arabische coalitie op Jemen
82
Redactie
30-3-2015
Marokkaanse Iman is Miss New York
80
Redactie
30-3-2015
Bekeerlinge is eerste vrouw in Oekraïne die koran uit hoofd kent
41
Redactie
30-3-2015
Vrouw poept in drukke gang, niemand merkt 't
76
vredesduifje
30-3-2015
Anonymous gaat digitale Holocaust voeren tegen schurkenstaat Israël (video)
113
Redactie
31-3-2015
IS op de vlucht, leger Irak dringt centrum Tikrit binnen
91
Jodendom
31-3-2015
Ambtenaar alsnog gestraft om IS-tweet
51
Svengali
31-3-2015
84
BIJLAGE C: OVERZICHT DATASELECTIE Discriminatie 1. Titel thread: Blanke studenten ‘negers niet welkom, hang ze op aan een boom’ Door: Farid_A Reacties:49 Datum gestart: 9 maart 2015 2. Titel thread: Tilburgs tuincentrum weigert kassiere om hoofddoek Door: Catenaccio Reacties: 144 Datum gestart: 10 maart 2015 3. Titel thread: Rotterdams zorgbureau weigert moslima om hoofddoek Door: leyalie Reacties:132 Datum gestart: 16 maart 2015 4. Titel thread: Minder kansen voor allochtonen in Nederland Door: aplat Reacties: 134 Datum gestart: 21 maart 2015 5. Hoogzwangere moslima in Frankrijk mishandeld om hoofddoek Door: Redactie Aantal reacties: 82 Datum gestart: 29 maart 2015 IS 1. Titel thread: Inmiddels vechten minstens 2500 Marokkanen mee met IS Door: Redactie Reacties: 77 Datum gestart: 4 maart 2015 2. Titel thread: Belgische trekt met twee kleuters naar IS front Door: Ma-at Reacties: 83 Datum gestart: 6 maart 2015 3. Titel thread: IS lanceert eigen sociale netwerk - Khalifabook Door: Barato Reacties: 56 Datum gestart: 8 maart 2015
4. Titel thread: Vader ‘spion’ reageert op IS: We ontmoeten elkaar bij Allah Door: Redactie Reacties: 42 Datum gestart: 12 maart 2013 5. Titel thread: IS-strijders verkleden zich als vrouw om aan oorlogsgeweld te ontsnappen Door: canislupus Reacties: 40 Datum gestart: 16 maart 2015
Kindermisbruik / pedofilie 1. Titel thread: Oosterhoutse pedofiel opnieuw in de fout Door: Catenaccio Reacties: 114 Datum gestart: 4 maart 2015 2. Titel thread: Pedo oom liep vooraan rouwstoet slachtoffer Door: PANDEMONIUM Reacties:98 Datum gestart:11 maart 2015 3. Titel thread: Nederlandse pedo in Roemenië opgepakt om misbruik jongetjes Door: PANDEMONIUM Reacties: 64 Datum gestart:12 maart 2015 4. Titel thread: 75-jarige ouwe Hollandse pedofiel binnen een maand voor tweede maal gepakt Door: Karam990 Reacties: 90 Datum gestart:13 maart 2015 5. Titel thread: Vader “veroordeeld” om ontucht met dochtertje Door: PANDEMONIUM Reacties: 122 Datum gestart:14 maart 2015
86
BIJLAGE D: ANALYSES NIEUWSTHEMA KINDERMISBRUIK Hieronder is de analyse van de threads te zien. Per thread is gekeken naar het aantal reacties, het aantal participanten, welke nieuwsgebeurtenis de aanleiding voor de thread is geweest en op welke datum de thread gestart en geëindigd is. Omdat het om online media gaat, kan er niet gesteld worden dat de thread echt beëindigd is, maar tot die datum is de thread voor dit onderzoek opgeslagen en geanalyseerd. Vervolgens is gekeken naar de verschillende stappen van Machin & Mayr (2012). Daarna is van het verloop van de thread of van de verschillende stromingen/argumenten binnen de thread een duidelijk overzicht gemaakt. De duiding van deze stromingen is daarna weergegeven. Als laatste stap is er specifiek gefocust op othering; ofwel, wat er precies gezegd wordt over andere groepen. Thread 1: Oosterhoutse pedofiel opnieuw in de fout Gestart door: Catenaccio Datum gestart: 4 maart 2015 Datum geëindigd: 13 maart 2015 Aantal participanten aan de discussie: 16 Aantal reacties: 144 Aantal woorden: 8413 Aanleiding: Een veroordeelde pedofiel uit Oosterhout is opnieuw in de fout gegaan, er waren minderjarigen bij de man in huis aanwezig. Word connotations Om de dader te beschrijven noemt een Soldier2042 de man een ‘vuile hond’. De link met honden is dat zij beesten zijn, dierlijk, onrein, ongeciviliseerd en barbaars. Door deze term te gebruiken wordt duidelijk gemaakt dat de pedofiel geen normaal menselijk gedrag vertoont. Honden worden door moslims gezien als onreine dieren (met name hun speeksel). Overlexicalisation Binnen de thread wordt door AZROU32 de volgende reactie gegeven: “[…] En de waarheid over het schrikbarende aantal Hollandse blanke VEROORDEELDE pedoseksuelen MOET nu eens een keer goed aan het licht komen.” De vraag is waarom AZROU32 er specifiek bij zet dat het om blanke veroordeelden gaat. Dit is onnodig, omdat alleen het woord ‘Hollanders’ ook zijn punt duidelijk zou hebben gemaakt. In dit geval lijkt het logisch dat AZROU32 er voor kiest om te benadrukken dat deze pedofielen blank zijn, zodat het onderscheid tussen zijn eigen groep en de pedofielen gemaakt wordt. Naar verwachting is AZROU32 (Nederlands) Marokkaans, en wil hij zich 87
distantiëren van de blanke Nederlanders. Ook in andere reacties komt het duidelijk benoemen van het ‘blank’ zijn terug in deze thread. Structural oppositions Blanke Marokkanen bestaan niet Verloop thread / stromingen binnen thread Kritiek op straffen voor pedofielen (te laag) - Ze moeten TBS krijgen - Ze moeten de gevangenis in/opgesloten worden - De doodstraf voor pedofilie had nooit afgeschaft moeten worden - Teveel gericht op privacy en re-integratie van pedofielen - Als je aangifte wilt doen van pedofilie wordt er gelachen op het politiebureau (blanke, autochtone) Nederlanders zijn pedofielen - Het is hun cultuur - ze kunnen het niet meer ontkennen dat het hun cultuur is - Lijsten met persoonsgegevens van pedofielen woonachtig in Nederland - De Nederlandse participanten in de discussie praten het goed en steken hun kop in het zand - Nederlanders moeten hier afstand van nemen - Nederlanders nemen afstand van pedofilie maar we willen voornamelijk dat de generalisering over Nederlanders stopt. - Nederlanders moeten Marokko uit gezet worden - Er wordt gegeneraliseerd over Nederlanders Marokko heeft ook pedofielen - Dat rapport neem ik niet serieus, is door pedovriendjes geschreven Duiding Vooral Barato en AZROU32 zijn dominant in deze thread. Veruit de meeste reacties komen van hen (Baroto: 23 en AZROU32: 22). De ‘Nederlanders’ worden vertegenwoordigd door gebruikers Dutchman98 (12), Pieter-Baan (6), Tshieta (20). Binnen deze thread wordt er veel gesproken over de straffen voor pedofielen. Deze worden door alle participanten te laag bevonden. Daarnaast worden er suggesties gedaan over passendere straffen, zoals TBS, gevangenisstraf of de doodstraf. Othering Over welke andere groepen wordt gesproken en wat wordt er over deze groepen gezegd?
88
Pedofielen - Schrikbarend aantal Hollandse blanke veroordeelde pedoseksuelen – AZROU32 - zieke mensen - Barato - allemaal hollanders – Barato - Alle pedo’s moeten dood – Barato - Paspoort intrekken van veroordeelde pedo’s – Barato - De meeste pedo’s zijn blank – Soldier2042 Nederland - Pedoparadijs – PANDEMONIUM - Kinderen lopen gevaar in het gemakzuchtige lakse Nederland – AZROU32 Nederlanders - Wanneer gaan zij pedofielen nou eens echt straffen? – PANDEMONIUM - Pedofilie is de cultuur van Nederlanders – Barato - Pedoseksualiteit schijnt diep geworteld te zitten in de Hollandse cultuur – AZROU32 - Hollandse pedo gedoe – AZROU32 - Ernstig verhaal, nu kunnen ze toch niet meer ontkennen dat het geen cultuur is – Barato - Typisch Hollands, naar de ander wijzen terwijl ze zelf helemaal in de shit zitten. De uitdrukking van die splinter en balk is derhalve niet voor niets een specifiek hollands gezegde… is een beetje cultuur om de eigen misstanden te ontkennen en weg te moffelen…zo van: “maar wij zijn niet corrupt”:haha: “maar wij hebben een onafhankelijk opererend rechtssysteem” :haha: “maar wij kennen vrijheid van meningsuiting voor een ieder :haha: : “maar wij zijn tolerant” :haha: En nog veel meer van dat soort Hollandse mythes.. – AZROU32 - Hypocriet zijn wordt met de paplepel erin gegoten bij Hollanders. Is ook cultuur en ze schamen zich er niet eens voor.- Barato - slappe, laffe, kindergeile, hypocriete blankerds die hun salris bij elkaar sparen om in 3 e wereldlanden zich aan arme kleine kinderen te vergrijpen – AZROU32 - kinderliefhebbers – Gualtieri - Het is genetisch fout fout dat wordt aangewakkerd door een verdorven maatschappij – AZROU32 Nederlanders op het forum - blanke autochtone leden reageren makkelijk en venijnig – AZROU32 - lakse houding van Hollandse goedpraters – AZROU32 - steken koppen in het zand – AZROU32 - Ze ontkennen dat pedoseksualiteit een veelvoorkomend en wijdverspreid probleem is 89
onder de Hollandse blanke mannen – AZROU32 - blijven het ontkennen en wijzen met de vinger naar de ander - AZROU32 - pedo-advocaat – Barato - Kinderliefhebbers – Gualtieri - pedofluisteraars – MoiSophia Marokkanen - Ook pedofielen, hebben het geleerd van Nederlanders – Dutchman98 - Blanke Marokkanen bestaan niet – Soldier2042 - Azrou, stel je eens voor dat ik jou begroet met: He, schijnheilige hypocriete kutmarokkaan, ben jij wel van plan in te gaan op die schokkende cijfers waaruit blijkt dat al die imbeciele loverboyvriendjes van jou de grootste criminelen van Nederland zijn? Zou jou dat uitnodigen tot een serieuze uitwisseling van gedachten? – Noord55 - kansloze stakkers - Matthijs Westen - Toch blijkt in veel gevallen dat het een westers probleem te zijn – AZROU32
90
Thread 2: Pedo oom liep vooraan rouwstoet slachtoffer Gestart door: PANDEMONIUM Datum gestart: 11 maart 2015 Datum geëindigd: 13 maart 2015 Aantal participanten aan de discussie: 16 Aantal reacties: 98 Aantal woorden: 4255 Aanleiding: De verdachte oom van de moord op Mariska Peters liep mee in een stoet. Oom blijkt pedofiel te zijn en wordt verdacht voor de moord op zijn nichtje. Word connotations Zieke hond wordt ook hier gebruikt om pedofielen te beschrijven (zie thread 1). Daarnaast wordt ook het woord ‘beest’ gebruikt voor pedofielen. Ook hier weer een associatie met ongeciviliseerd en minder dan de mens. Een belangrijk woord dat in deze thread gebruikt wordt is ‘tokkie’. In meerdere reacties komt dit woord terug om Nederlanders in het algemeen, de Nederlandse participanten en de pedofielen te beschrijven. Tokkie verwijst waarschijnlijk naar de familie Tokkie, een problematisch gezin dat in 2003/2004 op de Nederlandse televisie te zien is geweest. De connotatie die hierbij wordt opgeroepen is asociaal. Overlexicalisation Zoals ook al vastgesteld bij thread 1, wordt er ook bij thread 2 extra benadrukt dat het om blanke Nederlanders gaat. Verloop thread / stromingen binnen thread Binnen deze thread lijken alle 16 participanten het op een aantal punten met elkaar eens te zijn. Deze punten komen steeds terug in de discussie op verschillende plekken binnen de thread. De punten zijn: 1. Kindermisbruik is verschrikkelijk 2. Het zit in de Nederlandse cultuur om kinderen te misbruiken / Nederlanders zijn kindermisbruikers - Er zit haat in de Nederlanders 3. Kritiek op het functioneren van de (Nederlandse) media - nieuwswaarde (Wanneer er over moslims of Marokkanen wordt gesproken staat het volop in het nieuws. ) 4. Kritiek op het functioneren van de Nederlandse politiek - Beleidsmakers doen niks aan kindermisbruik 91
- Veel personen met hoge functies zijn kindermisbruikers (rechters – dokters) - Het doodwensen van moslims levert zetels op, maar de strijd tegen kindermisbruik niet - Pedofielen lijken meer waard te zijn voor de samenleving dan Marokkanen. - Pedofielen zijn goed beschermd, Marokkanen niet. - NL wil geen caissière met een hoofddoek, maar pedofielen krijgen tweede kans 5. Er ontbreekt een stem vanuit de Nederlandse leden van het forum, dit bevestigt het feit dat Nederlanders pedofielen zijn. *door het ontbreken van deze stem zien de participanten bewijs voor hun stereotypes en generaliseringen. 6. Kindermisbruik wordt te laag bestraft. - Kindermisbruik wordt zelfs lager bestraft dan wanneer een Marokkaan een ander vergrijp zou plegen. Duiding Er zijn geen participanten die kindermisbruik niet verschrikkelijk en walgelijk vinden. Van de vijf threads die over kindermisbruik gaan, bevat deze threads de minste ‘tegenreacties’ vanuit de ‘autochtone blanke Nederlanders’. Nederlanders en kindermisbruik Binnen deze thread wordt kindermisbruik gelinkt aan Nederlanders, autochtonen en de Nederlandse cultuur. Voorbeelden van deze koppeling zijn: PANDEMONIUM 11 maart 2015, 19:29 uur weinige Hollandse reacties in deze topic. Wel opvallend. (andere gebruiker) Je kan het woordje weinig gerust vervangen door geen. Opvallend maar was wel te verwachten. Zij hadden zelf zomaar in de schoenen van Johan kunnen staan. Met ‘Johan’ wordt verwezen naar de pedoseksuele oom van Mariska Peters. Het feit dat PANDEMONIUM zegt dat Nederlanders zelf in de schoenen van Johan hadden kunnen staan en dat er daarom geen Nederlandse participanten zijn, suggereert dat Nederlanders kindermisbruikers zouden (kunnen) zijn. soraya28 11 maart 2015, 23:47 uur. “[…] het zit blijkbaar in hun cultuur […]” Heel duidelijk komt in deze thread naar voren dat pedofilie in de cultuur van de Nederlanders zit. Dit wordt heel specifiek genoemd (zie bovenstaande reactie). 92
Ontbreken stem vanuit Nederlandse forumleden Doordat het tegengeluid binnen deze thread ontbreekt, zien de leden van het forum dit als bewijs voor hun uitspraken. Soraya28 11 maart 2015, 23:20 uur Maar even serieus geen ene Hollander die hier op reageert…maar als het ging om een Marokkaanse tasjesdief stond de teller al op honderd.raar volk. Of het is een schaamte dat ze het wel lezen maar niet op reageren of zijn hier vele pedo’s liefhebbers ik hoop de laatste niet want dan zou het wel erg schokkend zijn…[…] Marokko.nl betreft een forum voor Nederlandse Marokkanen, maar er zijn ook andere groepen die gebruik maken van het forum, zoals autochtone Nederlanders, Turken of joden. De dominante groep betreft echter Nederlandse Marokkanen en moslims. Toch zijn er een aantal autochtone gebruikers die redelijk actief zijn op het forum en ook bekend zijn onder de andere gebruikers: Catenaccio 12 maart 2015, 1:52 uur helemaal mee eens met leonidas peej dutchgirl en tshieta!!! :goedzo: AZROU32 12 maart 2015, 09:26 Grappig he, dat ze schitteren door afwezigheid :lol:…..het is onderhand zo typisch aan het worden…Ach ja de waarheid is hard he ;) Het feit dat deze gebruikers niet reageren op dit onderwerp/deze thread, wordt door de andere participanten gezien als een bewijs voor hun aannames en stellingen. Kritiek op functioneren (Nederlandse) media Binnen deze thread wordt de media bekritiseerd. Vooral de nieuwswaarden die de media gebruiken zijn niet goed en gericht op minderheden, lijkt de algehele tendens. Ook worden de Marokkaanse media verheerlijkt: Tangerino 11 maart 2015, 19:31 Als dit in Marokko was gebeurd, stond het nu dagenlang op de voorpagina van marokko.nl, maar dit is weer niet nieuwswaardig. Onbekend 11 maart 2015, 19:34 93
[…] omdat het woordje allochtoon ontbreekt zelfs de woorden Marokkaan of moslim ontbraken dus weinig nieuwswaarde zou ik zeggen De participanten denken dat iets nieuwswaardig is voor de (Nederlandse) media, wanneer de woorden Marokkaan, allochtoon of moslim deel uitmaken van het nieuws. Ook stellen zij dat wanneer zoiets in Marokko gebeurd zou zijn, dat het dan dagenlang op de voorpagina zou staan. Othering Over welke andere groepen wordt gesproken en wat wordt er over deze groepen gezegd? Zoals uit bovenstaande voorbeelden van reacties blijkt, worden de ‘Nederlanders’ binnen deze thread gekoppeld aan kindermisbruik. Enerzijds wordt er gesteld dat het in de cultuur van de Nederlanders zit, en anderzijds dat de prioriteit van de Nederlander meer ligt bij het discrimineren en veroordelen van moslims en Marokkanen dan bij het bestrijden van kindermisbruik. Ondanks dat niet duidelijk wordt omschreven wie precies bedoeld wordt met ‘Nederlanders’ wordt verwacht dat het gaat om autochtone blanke Nederlanders. In enkele gevallen wordt benoemd dat het om blanken gaat. Een (waarschijnlijk) Turks lid gaat nog een stap verder. Hij stelt namelijk: Turkseman 11 maart 2015, 23:37 Mee eens. Een overvaller (het liefst een Marokkaan) die mag je wel kapot schieten want dat is om je zelf te beschermen maar een pedo mag zijn oude verrimpelde p.k eerst in dat arm kind stoppen en dan pas een taakstrafje geven.. Er moeten vluchten richting IS komen waar die pedo's van de gebouwen afgegooid kunnen worden. Vroeger was het met Turken eender en werd elke Marokkaan voor Turk uitgemaakt nu worden Turken voor Marokkaan uitgemaakt nu snappen wij de reactie van de Marokkanen toen wij dachten is toch niet erg dat je voor Turk aangezien word blijkt het al die tijd racisme en diepe haat te zijn jegens alles wat anders is en pure achterlijke zwakzinnigheid ze haten ons omdat ze moet en haten wie of wat maakt ze niet uit Toen er geen moslims waren deden ze het met de joden :kweetnie: haat zit nu eenmaal in hun DNA daarvoor in Indonesie en Zuid Afrika.......... al die doden en nog zijn ze niet voldaan wat een agressief *&^%%$#volk Er vindt hier een verschuiving plaats van ‘Nederland = Pedoland’ naar ‘Nederland = haatland’. Deze verschuiving begint met bovenstaande reactie. Turkseman stelt d.m.v. bovenstaande reactie dat haat in het DNA van Nederlanders zit. Als ‘argument’ gebruikt hij hier de gebeurtenissen uit het verleden in Indonesië en Zuid-Afrika voor. Door te stellen dat 94
haat in het DNA van Nederlanders zit, maakt deze gebruiker zich schuldig aan “naturalization” (Hall, 2001, p.334). Hiermee stelt hij dus dat deze haat nooit zal verdwijnen, het zit immers in de natuur van de Nederlanders. Daarnaast lijkt het door de mate van othering alsof sommige participanten zich geen Nederlander voelen. Dit blijkt bijvoorbeeld wanneer soraya28 zegt dat “[…] het feit blijft dat Holland een groot probleem heeft” (11-0315). Ze had ook kunnen zeggen dat ‘wij’ (als samenleving) een groot probleem hebben. Verdachte oom - Zieke hond - PANDEMONIUM - Familie van de oom bestaat uit inteelt *associatie met barbaars, inteelt – PANDEMONIUM - Incestueuze pedo oom van autochtone komaf - PANDEMONIUM Hollandse pedofielen - Berekenend en doorgewinterd - PANDEMONIUM - Beesten – soraya28 - Blanke imbecielen – soraya28 - Tokkie pedo’s – Karam990 - monsterlijke pedo’s – soraya28 - Tuig – soraya28 Nederlanders - tokkies – PANDEMONIUM / soraya28 - raar volk – soraya28 - pedo liefhebbers – soraya28 - agressief ****volk - turkseman - Het zit in hun cultuur (pedofilie)– soraya28 - ze vinden het allemaal normaal blijkbaar – turkseman - Leren kinderen dat het normaal is als er vreemde mannen naar je geslachtsdelen lopen te kijken - turkseman Nederland - heeft een groot probleem – soraya28 Kufar / ongelovigen - Alleen kufar melden mij – PANDEMONIUM - ongelovige Hollander - PANDEMONIUM
95
Thread 3: Nederlandse pedo in Roemenië opgepakt om misbruik jongetjes Gestart door: Redactie Datum gestart: 12 maart 2015 Datum geëindigd: 15 maart 2015 Aantal participanten aan de discussie: 22 Aantal reacties: 64 Aantal woorden: 4630 Aanleiding: Nederlandse pedoseksueel in Roemenië opgepakt vanwege het misbruiken van minderjarige jongens. Word connotations Een gebruiker noemt de mentaliteit van de Marokkaanse forumdeelnemers een loopgravenmentaliteit. De associatie die gelegd kan worden met loopgraven is de Eerste Wereldoorlog. Loopgraven zijn een soort gangen in de grond die de soldaten beschermen voor vijandelijk vuur. Een loopgravenmentaliteit kan betekenen dat men vanuit een veilige positie het vijandelijk vuur tegengaat. Overlexicalisation Ook in deze thread wordt duidelijk benoemd dat het om blanke Hollanders/Nederlanders gaat. Zoals al eerder genoemd, wordt door het benoemen van de huidskleur een duidelijk onderscheid gemaakt in groepen. Op deze manier kunnen participanten zich distantiëren van die groep. Als je de term Nederlanders alleen gebruikt, zouden zij daar in principe ook onder vallen, omdat zij ook inwoners van Nederland zijn (met waarschijnlijk een Nederlands paspoort). Het zelfde geldt voor de woorden atheïst en autochtoon. Deze woorden worden in deze thread ook gebruik in combinatie met Hollanders/Nederlanders. Een voorbeeld: Izanovic. 15 maart 2015, 19:56 uur Nederland heeft het te druk met boetes uitschrijven aan mensen die geen verlichting op de fiets hebben. Pedo’s worden in Nederland met rust gelatenpfff walgelijk,:( misschien moet een Nederlandse atheïstische pedo een keer de doodstraf krijgen in het buitenland als signaal naar NL. […] Het woord atheïst hoeft niet per se negatieve associaties op te roepen. In feite betekent dit dat men geen geloof aanhangt. Binnen deze context, op dit forum waar veel moslims actief zijn, worden negatieve connotaties geactiveerd. Er wordt kritiek geuit door een groep gelovigen over ongelovigen. Het benoemen van het atheïstische aspect van de Ander, leidt er toe dat die ander wordt gezien als minderwaardig en zonder civilisatie (goddeloos). 96
Lexical absences Binnen deze thread worden ook dingen gesuggereerd en niet duidelijk uitgesproken. Een voorbeeld is onderstaande reactie: Turkseman 12 maart 2015, 14:11 uur import ’s export naast kaas klompen en windmolens staan wij tevens bekend om onze……………:jammer: Hiermee wordt door deze gebruiker gesuggereerd dat Nederland wereldwijd bekend staat om haar pedoseksuelen. Een belangrijke lexical absence binnen deze thread is ook pedofilie in Marokko. De gebruikers van dit forum richten zich heel sterk op deze nieuwsgebeurtenissen rondom pedofilie in Nederland, maar de gebeurtenissen in Marokko worden niet door hen genoemd. Dit gebeurt wel door de autochtone Nederlanders op het forum, zoals gebruiker och: “IK BEN TEGEN PEDOFILIE, in het bijzonder pedofilie door Nederlanders. Spreek jij je nu ook uit tegen Marokkaanse pedofielen?” (15-3-13). Een belangrijk proces binnen deze thread is dat de Marokkaanse Nederlanders de autochtone Nederlander beschuldigen van pedofilie en dat zij hierbij generaliseren over ‘de Nederlanders’. In reactie hierop reageert de autochtone gebruiker met nieuwsberichten waaruit blijkt dat pedofilie in Marokko plaatsvindt. Waarop de Marokkaanse leden deze berichten negeren, of stellen dat deze gebeurtenissen verzinsels zijn. Het blijkt binnen deze thread vooral te gaan om elkaar te wijzen op de gebeurtenissen in ofwel Marokko ofwel in Nederland. Het lijkt hierbij alsof de Marokkaanse Nederlanders vooral de autochtone Nederlanders willen bekritiseren en niet de aandacht op Marokko willen leggen. Och 15 maart 2015, 15:28 uur Het is absoluut een maatschappelijk probleem in Nederland! Maar ook in Marokko en in de Marokkaanse cultuur, en dat moeten jullie weten. Door de vergelijkingen die gemaakt worden kunnen ook lexical absences opgespoord worden. Zo zegt PANDEMONIUM dat wanneer een pedofiel gedood wordt, Nederland een jaar in rouw is. Hij stelt dat Nederlanders dat nog erger vinden dan wanneer een Israëlische soldaat door Palestijnse vrijheidsstrijders gedood wordt. Hieruit kun je opmaken dat (in zijn ogen) Nederlanders partij kiezen voor de joden in het Israël/Palestina conflict. Hij zegt dit niet met zoveel woorden, maar dit wordt wel door hem geïmpliceerd. Om die reden spreken we van een lexical absense.
97
Structural oppositions Er wordt een duidelijk onderscheid gemaakt tussen groepen in deze thread. De Nederlandse Marokkanen, ofwel allochtonen en de (blanke) autochtone Nederlanders. Door de scheiding tussen twee groepen zo duidelijk te maken, ontstaan wij-zij groepen. Deze groepen helpen om het probleem bij de andere groep te leggen. Er wordt gegeneraliseerd over de (blanke) autochtone Nederlanders. Veel participanten voelen de behoefte om te benadrukken dat het toch echt de (blanke, atheïstische) autochtone Nederlander is die zich schuldig maakt aan pedofilie. “[…] ik blijf het echt erg vinden voor al die Roemeense kindjes die door deze autochtone Hollander misbruikt zijn […]” (och, 15-3-15). “[…] wat moet er gedaan worden aan de vele Nederlandse atheïstische pedos in het buitenland? […]” (Izanovic., 15-3-15). Verder wordt een vergelijking gemaakt tussen Israëlische soldaten en Palestijnse vrijheidsstrijders. Deze oppositie is duidelijk. Ook de connotaties die gemaakt kunnen worden bij beide groepen dragen daaraan bij, namelijk soldaten vs. vrijheidsstrijders. Soldaten worden geassocieerd met oorlog, terwijl vrijheidsstrijders gezien worden als een onderdrukte groep die strijdt voor een hoger doel, namelijk vrijheid. In werkelijkheid kun je beide groepen als soldaten beschouwen, maar ook als vrijheidsstrijders. Verloop thread / stromingen binnen thread Binnen deze thread zijn er verschillende dominante stromingen die vaker terugkomen. Deze stromingen worden hieronder toegelicht: - Waarom zijn er zoveel Nederlandse pedofielen? - Het is (natuurlijk) weer een Nederlander die pedofiel is - Hebben ze een ander dieet? - Nederlanders zien pedofilie niet als probleem maar als verrijking van hun cultuur - Waarom woon je tussen de Nederlanders als je ze labiel en onrein vindt? - Pedofilie wordt te laag bestraft in Nederland - Er is een hardere roep om hogere straffen en betere preventiemiddelen - Er moeten Kamervragen gesteld worden - Pedofilie is toch toegestaan volgens de Nederlandse wet? - Die krijgt vast een straf van niks - In Marokko krijgen ze wel een gepaste straf vergeleken met NL - Marokko kent ook pedofielen - Pedofilie komt niet meer of minder voor dan bij andere bevolkingsgroepen - In bepaalde culturen wordt pedofilie niet in de openbaarheid gebracht, dit is pas 98
schadelijk (Islamieten) - Dit zijn verzinsels van dubieuze sites - Marokkanen moeten meer Marokkaanse media volgen, want in Marokko heb je ook pedofielen - De visie van de autochtone Nederlanders ontbreekt in deze thread - Hypocrisie Nederlanders - Nederlanders gingen huilen om een pedofiel die door de vader van een slachtoffer doodgeslagen is, maar ze vinden het wel prachtig als een juwelier twee Marokkanen doodschiet. - Als een pedofiel gedood wordt is Nederland een jaar in rouw. Ze vinden dat nog erger dan wanneer een Israëlische soldaat door Palestijnse vrijheidsstrijders gedood wordt. Othering Over welke andere groepen wordt gesproken en wat wordt er over deze groepen gezegd? Nederlanders - hun blanke pedo homo cultuur - och - Moeten de hand in eigen boezem steken wat betreft kindermisbruik – AZROU32 - 99% ziet kindermisbruik niet als een probleem maar als een verrijking van hun superieure joods/christelijke/humanistische cultuur - PANDEMONIUM - hypocriet – PANDEMONIUM / och - Pedoseksualiteit is zo wijd verspreid onder Hollandse blanke mannen tussen de leetijd 1895 jaar – AZROU32 - Pedofilie is echt een heel heel groot probleem geworden onder de Nederlanders – joostbouwman - Ziekelijke cultuur – Karima_X - Steek maar weer je kop in het zand. Weiger maar om onder ogen te zien dat de hoeveelheid Nederlandse pedo’s echt een maatschappelijk probleem is - PANDEMONIUM Nederland - Staat bekend om kaas klompen, windmolens en ………… -turkseman - Staat bekend om Jihadisten – MaatBeker - Je hebt overal wel van die mismakende figuren maar in Belgie en Nederland zijn het extreem veel – Onzinbloed Pedoseksuelen - Die oude Hollandse blanke pedo’s – Barato - Hoor je wel vaker over nlse oudjes - Musa0000 99
- Smerige pedo zaak – Walid120 - deze autochtone Hollander – och - de vele nederlanse atheïstische pedo’s in het buitenland – Izanovic. - Nederlandse atheïstische pedo moet de doodstraf krijgen – Izanovic. Onduidelijk of het alleen over Nederlanders of over de pedoseksuelen gaat - dit autochtone pedo probleem begint echt uit de hand te lopen - PANDEMONIUM - Daar zijn sommige Hollanders goed in minderjarige seksuele misbruiken. - meknesrif Islamieten - Daar noemt men het cultuur (kinderen misbruiken). Dan is het niet erg volgens hen! – Pieter Baan - brengen zaken als pedofilie niet in de openbaarheid – Bebop Marokko/Marokkanen - Ook in Marokko en in de Marokkaanse cultuur is pedofilie een probleem – och
100
Thread 4: Oosterhoutse pedo van geen kwaad bewust Gestart door: Karam990 Datum gestart: 13-03-2015 Datum geëindigd: 14-03-2015 Aantal participanten aan de discussie: 12 Aantal reacties: 90 Aantal woorden: 3773 Aanleiding: De Oosterhoutse pedofiel heeft de voorwaarden van zijn voorwaardelijke gevangenisstraf geschonden toen bleek dat een minderjarige aanwezig was in zijn woning. Word connotations Binnen thread 4 komt ook een verwijzing naar het dierlijke door soraya28, die het gedrag van de pedofiel ‘beestachtige lusten’ noemt. Overlexicalisation Structural oppositions Door de manier waarop gesuggereerd wordt dat pedofilie voor Nederlanders een normale zaak is, wordt tegelijkertijd gesuggereerd dat dit voor hun eigen groep niet normaal gedrag is. Een voorbeeld: “Moeilijk om toe te geven maar onder Nederlanders is dit toch echt gangbaar gedrag […]” (joostbouwman, 13-03-15). Door te zeggen dat het onder Nederlanders gangbaar gedrag is, stelt deze gebruiker dat het voor andere groepen niet gangbaar is (ofwel, dat Nederlanders hier de uitzondering op zijn). Ook het feit dat gebruikers pedofiel gedrag omschrijven als ‘ziek’ impliceert dat er ook gezond gedrag is. Pedofilie wijkt dus af van de standaard normen en waarden van deze gebruikers. Verloop thread / stromingen binnen thread Binnen de thread zijn er een aantal participanten die op persoonlijk niveau met elkaar in discussie gaan. Ze beschuldigen elkaar van pedofilie, er zijn discussies over verwesterde moslima’s en een reactie van een gebruiker wordt kritisch onder de loep genomen door andere gebruikers. Deze kleinere discussies op persoonlijk niveau worden hieronder niet volledig genoemd. De belangrijkste stromingen binnen de thread zijn: - Pedofilie de cultuur van de Nederlanders - Het is de natuur van de Nederlanders - Het zit in de genen - In de geschiedenis ook veel voorbeelden van NL en pedofilie - Het Sinterklaasfeest is hier een voorbeeld van 101
- Het is gangbaar Nederlands gedrag - Nederlanders willen geen afstand doen van pedofilie - Leer pedofielen er mee om te gaan - Je kunt niet weglopen van pedofilie - Dit is goedkeuren van pedofilie - Therapie ipv vuurpeloton - Is dit de superieure christelijk/joods/humanistische cultuur waar wilders over praat? - Nederlanders zijn trots op hun cultuur - Afkeer /veroordeling pedofilie Duiding Zoals ook al gevonden in bovenstaande threads, richt ook deze thread zich vooral op de connectie tussen Nederlanders en pedofilie. Ook in deze thread zijn er veel participanten die denken dat pedofilie in de cultuur van de Nederlanders zit. De Nederlanders die aanwezig zijn in deze discussie wordt verweten dat zij geen afstand nemen van pedofilie en het niet (voldoende) afkeuren. Iemand stelt dat pedofilie niet strafbaar is (hij bedoelt hiermee als er niks met die lusten gedaan wordt). Hierdoor komt een discussie op gang of leden pedofilie als iets onschuldigs beschouwen. In deze thread wordt meer ingegaan op het feit dat pedofielen ziek zouden zijn en dat het voor hen moeilijk is om weg te lopen van hun probleem. Om die reden zou er therapie geboden moeten worden. Andere participanten vinden dit weer een te softe aanpak en pleiten voor een lange gevangenisstraffen of een vuurpeloton. In deze thread komt voor het eerst het Sinterklaasfeest terug. Zoals te lezen is in onderstaande reacties vindt een participant het Sinterklaasfeest racistisch en gericht op pedofilie: Barato 13-03-2015, 23:13 uur Zieke shit man Is cultuur. Maar we gaan daar een halt toe roepen en het Sinterklaasfeest ook! 14-03-2015, 12:54 Is cultuur. 2 dingen waar Hollanders echt boos om worden als je ze dat wilt afpakken: 1 pedofilie en 2. Sinterklaasfeest (Het grote nationale racistische en pedofielen feest van Nederland, allemaal oude racisten met kindjes op schoot. Vinden ze helemaal geweldig) Thread 4 is de enige thread waarin het Sinterklaasfeest wordt genoemd.
102
Othering Over welke andere groepen wordt gesproken en wat wordt er over deze groepen gezegd? Opvallend binnen deze thread is de vraag of pedofilie onder cultuur of natuur valt. Sommige gebruikers wijzen pedofilie toe aan de Nederlandse cultuur (“is cultuur”) en anderen zeggen dat dit in de natuur van Nederlanders zit. Beide stromingen gaan er wel vanuit dat pedofilie iets typisch Nederlands is. PANDEMONIUM zegt: “[…] ben alleen benieuwd of jij tegen je natuur in durft te gaan door uit te spreken dat je van Hollandse pedo’s walgt” ( 14-03-15). Deze reactie is gericht aan een (waarschijnlijk autochtone blanke) Nederlandse participant. Door te vragen of hij tegen zijn ‘natuur’ in durft te gaan, stelt PANDEMONIUM dat pedofilie in de natuur van de Nederlanders zit. Een andere gebruiker stelt zelfs dat pedofilie in de genen van Nederlanders zit: “[…] Ook al zou hij het willen het lukt ze bijna nooit, ze blijven die behoefte houden. Het zit in de genen hoor want Nederlanders hebben in de geschiedenis altijd veel gehad met pedofilie, het was toen heel normaal hoor” (joostbouwman, 14-03-15). Ook binnen deze thread komt ‘naturalization’ dus terug. Nederlanders - is cultuur – Barato - Onder Nederlanders is dit gangbaar gedrag – joostbouwman/demisrous - Ook al zou hij het willen het lukt ze bijna nooit, ze blijven die behoefte houden. Het zit in de genen hor want Nederlanders hebben in de geschiedenis altijd veel gehad met pedofilie, het was toen heel normaal hoor. - joostbouwman - Onder Nederlanders is dit wijd verspreid – joostbouwman - worden liever levend verbrand dan dat zij afstand doen van pedofilie - PANDEMONIUM - Zien jullie nou wel dat dit cultuur is – Barato - Pedofilie & sinterklaasfeest - Barato - 2 dingen waar Hollanders echt boos om worden als je ze dat wilt afpakken: 1. Pedofilie en 2. Sinterklaasfeest (het grote nationale racistische en pedofielen feest van Nederland, allemaal oude racisten met kindjes op schoot, vinden ze helemaal geweldig) – Barato - Hollanders zijn ook nog eens trots op hun cultuur - PANDEMONIUM - Het is hun natuur - PANDEMONIUM - ziekelijke cultuur – AZROU32 - Willen zich bekeren tot islam om hun zondes te vergeven – Pieter Baan - Goede hollanders die geen kinderen misbruiken (er zijn er niet veel van) – Barato Christendom - Je hoeft geen vergiffenis te vragen voor pedofilie want dat hoeft niet in het christendom. – Kreng71 103
Pedoseksuelen - Beestachtige lusten – soraya28 - Walgelijk – soraya28 - idioot – soraya28 Een nieuwe groep die genoemd wordt in dit thema zijn moslima’s die verwesterd zijn. Binnen deze thread komt de verwijzing naar deze groep echter uit de lucht vallen. Wellicht hebben de moderatoren een aantal reacties verwijderd. Wanneer bepaalde gebruikers zich in het gesprek mengen, worden zij door andere gebruikers ‘op hun plaats gezet’. Omdat deze meisjes zich blijkbaar inlaten met niet-moslims of meer verwesterd zijn, lijkt het alsof ze niet mee mogen praten. Moslima’s die verwesterd zijn - Zij is zo’n verwesterde - PANDEMONIUM - Verwesterde tuthola’s met hun nieuw gevonden cultuur met Hollandse kafir vriendjes - Waarom zijn zoveel van jouw Hollandse kafir vriendjes pedo’s ? - PANDEMONIUM
104
Thread 5: Vader “veroordeeld” om ontucht met dochtertje Gestart door: PANDEMONIUM Datum gestart: 14 maart 2015 Datum geëindigd: 15 maart 2015 Aantal participanten aan de discussie: 22 Aantal reacties: 122 Aantal woorden: 4639 Aanleiding:Veroordeling man voor ontucht met minderjarige dochter. Word connotations In deze thread komen de woorden ‘tokkie’ en ‘beest’ voor, zoals ook al bij voorgaande threads. Overlexicalisation Ook binnen deze thread worden de woorden ‘blank’ en ‘autochtoon’ extra benoemd voor het woord Nederlander/Hollander. Lexical absences Er wordt in deze thread veelvuldig geïmpliceerd dat Nederlanders pedofiel zijn of dat Marokkanen/moslims dat niet zijn. Wanneer Vakidioot vraagt: “Hoe kom je aan je zieke obsessie? Ben je zelf pedo?”, reageert PANDEMONIUM: “Nee, ik ben namelijk een Marokkaanse moslim” (14-03-2015). Dit impliceert dat Marokkaanse moslims nooit pedofielen zouden kunnen zijn. Structural oppositions Verloop thread / stromingen binnen thread - Zo werkt de Nederlandse rechtspraak - Te lage straf, door voorwaardelijk en voorarrest is hij zo vrij - Pedofielen krijgen in Nederland belachelijk lage of helemaal geen straffen - Rechter is corrupt/ook pedofiel - Weer een Nederlander - Andere Nederlanders zijn ook schuldig omdat ze zwijgen, negeren of probleem ontkennen - Walgelijk - Dit gebeurt heel vaak onder de Nederlanders - Er zijn weer geen Nederlanders binnen deze thread die zich uitspreken tegen pedofilie - Zij zijn niet zo geobsedeerd met pedofilie als Marokkanen - Nederlanders maken zich liever druk om andere zaken dan kindermisbruik - meer zorgen om jeugdcriminaliteit dan pedofilie 105
- Jihaddisten worden elke dag besproken, maar kindermisbruik niet - Marokkanen & kindermisbruik (1 op 5 Marokkaanse jongens is seksueel misbruikt door familielid) (Pedofilie komt onder Marokkanen veel voor) - Joodse verzinsels - Beschuldig Marokkanen maar weer. Nederlanders kiezen hier partij voor de pedo’s en niet voor de slachtoffers - Pedofilie komt door democratie - Eerst werd homoseksualiteit toegestaan en morgen is pedofilie een aangeboren seksuele oriëntatie dat beschermd moet worden. Duiding Ook in deze thread is de stroming dominant dat Nederlanders pedofielen zijn. Verder komt ook hier weer terug dat pedofilie te laag bestraft wordt. Er volgt ook kritiek op de rechtspraak in Nederland. Binnen deze thread wordt gesuggereerd dat de rechter in kwestie corrupt is en zelf ook pedofiel. In thread 2 en 3 werd ook al genoemd dat de top van Nederland (onder andere de rechterlijke macht) pedofielen zijn. Opvallend aan deze thread is dat pedofilie een gevolg zou zijn van de democratie. Dit blijkt uit de reactie van Abjadiya: “Dit is dus democratie. Gisteren was flikkergedrag ondenkbaar. Vandaag is homofiele penetratie een goed recht. Morgen is babybangen een aangeboren seksuele oriëntatie dat beschermd moet worden.” (14 maart 2015). Deze gebruiker is van mening dat de democratie er voor zorgt dat de pedofielen beschermd worden en hun gang kunnen gaan. In deze reactie noemt zij overigens pedofielen in een zin met homoseksuelen. Hieruit spreekt haar ideologie wat beftreft seksualiteit. Voor haar zijn heteroseksuele relaties waarschijnlijk normaal, en wordt homoseksualiteit als een abnormaliteit gezien. Om die reden kan zij het in een adem noemen met pedofilie. Dominant in deze thread is het feit dat er veel nieuwsberichten worden geplaatst over Marokkanen of moslims die pedofiel zijn. Als reactie hierop reageren gebruikers dat dit “joodse verzinsels” zijn (PANDEMONIUM, 14-03-15). Ook reageert PANDEMONIUM dat “als Hollanders zo graag gal willen spuien over Marokkanen dan openen ze toch lekker een topic daarover of niet” (14-03-15). Dit wordt gezegd ondanks dat binnen de thread eigenlijk alleen maar gal gespuid wordt over Nederlanders. Wanneer er gereageerd wordt met nieuws over pedofilie in Marokko of door moslims, dan wordt deze gebruiker verweten dat hij/zij pedofielen verdedigt. Othering Over welke andere groepen wordt gesproken en wat wordt er over deze groepen gezegd? Zoals al gezegd, is het koppelen van (autochtone) Nederlanders aan pedofilie dominant. 106
Pedofielen - Beesten - Gaatjouniksaan - Ziek volk – Rataplan - Het zoveelste blanke Hollandse pedo incident – AZROU32 “Nederlanders” - Tokkies – Gaatjouniksaan / Karima_X - Ziek volk -Rataplan - Mongooltjes - Gaatjouniksaan - dit (pedofilie) is schering en inslag bij autochtone Nederlanders - PANDEMONIUM - Willen graag gal spuien over Marokkanen - PANDEMONIUM - Kampen met psychische problemen vanwege kindermisbruik – Karima_X - Pedofilie is de leukste Nederlandse bezigheid op dit moment – Karima_X Verwesterde moslima’s - Lenen zich voor joodse propaganda - PANDEMONIUM Nederland - Staat over de hele wereld bekend als pedoparadijs – MoiSophia - Dit land is verdorven en moet door een aardbeving worden schoongemaakt – nour3ain - Dit vervloekte land – Karima_X “Nederlandse” leden op het forum - zwijgende blanke autochtonen zijn mede-schuldig. Ze laten het toe of ze negeren of ontkennen het probleem – AZROU32 - Hoeveel autochtone hollanders tellen we in dit topic… jusit ja geen een – PANDEMONIUM - maken zich liever druk om een paar jongeren die uit de pas zijn gelopen – Rataplan - Kiezen massaal de kant voor pedo’s in plaats van slachtoffertjes - PANDEMONIUM Vermoedelijke Marokkaanse leden op het forum - Hebben een ziekelijke obsessie met smerigheden – Vakidioot - Zijn zelf slachtoffer geweest. Normale mensen zijn niet 24/7 aan het denken, googlen en posten over pedofilie – Pieter-Baan Marokkanen - Pedofilie komt onder de Marokkanen bijzonder veel voor! – Tshieta
107
ANALYSE THEMA DISCRIMINATIE Thread 1: Blanke studenten ‘negers niet welkom, hang ze op aan een boom’. Gestart door: Farid_A Datum gestart: 9 maart 2015 Datum geëindigd: 10 maart 2015 Aantal participanten aan de discussie: 19 Aantal reacties: 49 Aantal woorden: 1682 Aanleiding: Er is een video viral gegaan van een aantal blanke studenten in de VS die een lied gezongen hebben over donkere medestudenten met de strekking ‘negers niet welkom, hang ze op aan een boom’. Word connotations ‘Neger’: in Nederland ligt dit iets minder gevoelig dan in Amerika, waar je ‘nigger’ of ‘negro’ echt niet kunt zeggen. Men spreekt daar veelal over het ‘n-woord’. Het woord roept daarom negatieve associaties op, het lijkt een scheldwoord voor gekleurde mensen. Dit komt door zaken als de apartheid en rassenscheiding uit het verleden. Structural oppositions Binnen de thread wordt er in eerste instantie gefocust op het discrimineren door de blanken. Dan wordt er vervolgens een reactie geplaatst over discrimineren van donkere mensen door Marokkanen. Hiermee proberen de leden de gebeurtenis enigszins te nuanceren, door te stellen dat racisme en discriminatie in elk land voorkomt. Het lijkt hierdoor een soort strijd te worden tussen goed – fout, en wie er minder erg is dan de ander. Verloop thread / stromingen binnen thread De participanten lijken de nieuwsgebeurtenis allemaal schrikbarend te vinden, hierover bestaat consensus. Daarna vervolgt de thread: - De participanten zijn blij dat de studenten geschorst zijn. - Er wordt kritisch gekeken naar de eigen daden: in Marokko worden negers met xenofobische nek aangekeken. Zelfs in Europa en in Nederland zijn er Marokkaanse jongeren die donker gekleurde mensen als een ander soort mens zien. - Blankenterreur wordt weer gebagatelliseerd - Racisme is overal - Wat zouden de reacties zijn als het om moslims en joden zou gaan? - Kritiek op de media aandacht voor dit nieuws; niet genoeg aandacht aan besteed - Israël behandelde zwarte joden (Ethiopië) ook mensonwaardig 108
- Dit houdt niet op, wanneer komen we in opstand tegen terreur Europeanen? - Alle vormen van discriminatie zijn even erg - Waarom is Marokkaanse/allochtone achtergrond van belang bij berichtgeving over criminaliteit? - Nieuws over racistische moorden die door zwarten op blanken worden gepleegd worden hier niet genoemd. - Israël is ook racistisch - Israël is fascistisch - Als Marokkaan moet je het erg vinden dat er groepen zijn in Marokko of Nederland die donkere mensen discrimineren. Als je precies hetzelfde doet, ben je niet geloofwaardig. Duiding Opvallend is dat een gebruiker het heel erg lijkt te vinden dat er discriminatie en racisme plaatsvindt, maar in zijn/haar eigen reactie komt ook discriminatie voor: Wat 'n stelletje mafketels, menig anders gekleurde kan veel betere cijfers halen, dus beter zijn dan een blanke. Idioten! Volgen mij moeten ze eens nodig ontgroend worden. Boermoes, 9 maart 2015 De manier waarop deze gebruiker zijn woorden formuleert, lijkt te suggereren alsof gekleurden beter zijn dan blanken. Wanneer een (schijnbaar) blanke Nederlander reageert op het nieuwsbericht, ontstaat er een discussie: Pieter-Baan 09-03-2015, 17:33 Maar we moeten niet selectief verontwaardigd doen over deze minkukelige studenten. In Marokko worden Negers uit het donkere deel van Afrika met de xenofobische nek aangekeken. Zelfs hier in Europa (en dus ook gewoon in Nederland) bestaat er een aanzienlijk aantal Marokkaanse jongeren die de Negroide mens als een "onder soort mens" ziet. Ook hier valt er dus flink wat te schorsen en te ontbinden. (Reactie andere gebruiker) Maar in het vervloekte Amerika worden zulke racisten gelukkig geschorst. Goede zaak! Farid_A 09-03-2015, 17:35 Kijk pieter baan geval dan. Maar wij moreel superieure blanken schorsen wel...jullie niet is de valse bewering.
109
De opmerking van Farid_A lijkt zijn denkbeelden over blanke mensen te tonen. Hij voelt zich aangevallen door de opmerking van Pieter baan, die het goed lijkt te vinden dat de racisten geschorst zijn. Hij lijkt hierbij te benadrukken dat dit in Europa/Nederland niet zo snel gebeurt. De reactie van Farid_A toont een wij-zij verdeling in zijn denkbeelden; “moreel superieure blanken vs. ons”. Farid_A lijkt een duidelijke mening te hebben omtrent blanken. Hij heeft het idee alsof de daden van de blanken worden gebagatelliseerd. Farid_A 09-03-2015, 17:34 Altijd maar proberen blankenterreur te bagatiliseren. Triest! Binnen deze thread die over racisme/discriminatie gaat, dwalen de leden voornamelijk weer af naar situaties die voor hun relevant zijn of die kunnen helpen om de situatie te duiden. Zo wordt er gesproken over Israël, Marokko en allochtonen. Er wordt kritisch gekeken naar de eigen rol in discriminatie en racisme, want in Marokko komt discriminatie tegen donkere mensen ook voor. De vergelijking met Israël wordt gemaakt wanneer een lid verwijst naar discriminatie in Marokko. Een ander lid verwijst vervolgens naar de situatie in Israël en de manier waarop zwarte joden uit Ethiopië behandeld worden. Hierbij lijkt hij de aandacht voor ‘zijn eigen groep’ te willen verplaatsen naar een andere groep (jullie doen dit ook, kijk naar jezelf en het gedrag van jouw groep voordat je over mijn groep praat). Er wordt gesproken over ‘negers’. Nu ligt in Nederland de term ‘neger’ iets minder gevoelig als in de Verenigde Staten, maar desondanks kunnen bepaalde groepen zich gekwetst voelen door het gebruik van dit woord. Wanneer een minderheidsgroep dergelijk taalgebruik gebruikt om een andere groep te definiëren, kan dit wellicht iets zeggen over hun eigen gevoel van superioriteit ten opzichte van andere (minderheids) groepen. De rol van de media wordt licht aangehaald. Farid_A heeft kritiek op de manier waarop de media bij nieuws over criminaliteit duidelijk vermeld wordt of de verdachten allochtoon of Marokkaans zijn. Farid_A 09-03-2015, 18:10 Waarom is kleur van belang? Voor mij is het niet van belang, gebruik de termen alleen als spiegel. Waarom is marokkaanse of allochtoonse achtergrond van belang bij berichtgeving criminaliteit. Als het een blanke is staat er alleen dader en leeftijd. Waarom de term moslimterreur? Ook de selectie die de media maken wordt door Farid_A benoemd:
110
Farid_A 09-03-2015, 17:40 Hoe denk je dat de reactie van deze lieden zou luiden als artikel ging over moslimstudenten die roepen 'joden niet welkom, hang ze aan een boom'. Dan hadden ze het trouwens ook op telegraaf en nos gelezen. Met deze uitspraak lijkt Farid_A te willen aangeven dat nieuws over moslims veel meer aandacht krijgt van de media dan nieuws over deze groepen. Hij lijkt hiermee kritiek te hebben op de nieuwsselectie door redactie en journalisten. Othering In deze thread wordt er over verschillende groepen gesproken: Blanken: - Moreel superieur – Farid_A - Blankenterreur – Farid_A Amerika: - Vervloekt – Pieter Baan Europeanen - Terreur Europeanen – Soldier2042 Het Westen - Noemt zichzelf beschaafd, is het niet - Tangerino Mensen met een donkere huidskleur - Negers – Darsi Israël - Racistisch – Leetah_ - Fascistisch – Rataplan Algarijnen - Vermoorden kleine kinderen en vrouwen - Ward - Vuile moordenaars - Ward Sjiieten - Moeten naar de hel gebombardeerd worden – Ward Marokkanen - Ze lijken Marokkaanse volk wel. Ook altijd zo benaderend – Yusu 111
Thread 2: Tilburgs tuincentrum weigert kassiere om hoofddoek Gestart door: Catenaccio Datum gestart: 10 maart 2015 Datum geëindigd: 11 maart 2015 Aantal participanten aan de discussie: 30 Aantal reacties: 144 Aantal woorden: 14.882 Aanleiding: Een moslima is niet aangenomen bij een tuincentrum omdat zij haar hoofddoek tijdens het werk wilde dragen. Word connotations Een woord dat vaak terugkomt in deze thread is “haat”. Er wordt gesproken over “islamhatertjes” wanneer iemand zegt dat het functieafhankelijk is of een hoofddoek gedragen mag worden. Joden zou worden gehaat (Ras-Al-Ghul, 10-03-2015). Ook ‘westerlingenhatertje’ komt voor (bebop, 10-03-15). De eigenaar van het tuincentrum zou moslims haten (Ras-Al-Ghul, 10-03-15). Haat is een extreem negatieve emotie die verder gaat dan niet mee overweg kunnen of een hekel hebben aan. Wanneer je iemand haat, wens je diegene niets dan slechts toe. Het feit dat juist dit woord gebruikt wordt in plaats van bijvoorbeeld een hekel hebben, zegt iets over de emoties van de leden van het forum. Blijkbaar voelen zij zich echt gehaat. Dit specifieke woord kan al inzicht geven in de emoties en het onderbuikgevoel van de leden van het forum. Overlexicalisation Binnen deze thread noemt Ras-al-Ghul (10-03-2015) heel duidelijk over welke groep hij praat: “[…] de waarheid is dat ze de baan liever geven aan een blanke niet moslim autochtoon.” Als hij alleen autochtoon had gezegd, dat dit geen duidelijke afbakening geweest omdat er veel verschillende autochtone mensen zijn. Om die reden benadrukt hij dat het om blanke, niet islamitische personen gaat. Blijkbaar gelooft deze gebruiker dat de factoren niet moslim, blank en autochtoon een belangrijke rol spelen in het verkrijgen van een baan. Als je een niet-blanke huidskleur hebt, allochtoon bent of moslim bent, sta je figuurlijk gezien achteraan in de rij. Lexical absences Binnen deze thread is onderstaande lexical absence gevonden: Leonidas 10 maart 15, 16:02 uur Als het maar om een stukje stof gaat, dan zou deze moslima geen seconde hebben getwijfeld en de hoofddoek hebben afgezet. 112
Ras-Al-Ghul 10 maart 2015, 16:04 uur Wat boeit jou het welke waarde iemand hecht als je er zelf geen waarde aan hecht? Jullie nazi’s zijn geen spat veranderd zie ik, voor jou moet zeker iedereen ook blond haar hebben en blauwe ogen Bovenstaande reactie van Ras-Al-Ghul verwijst naar de Tweede Wereldoorlog. Hij stelt dat ‘jullie’ (verwijst naar de niet-islamitische of niet-Marokkaanse participanten) nazi’s zijn en geen spat veranderd zijn. De lexical absence is “sinds de Tweede Wereldoorlog”. Ook de volgende zin impliceert de 2 e WO, omdat Hitlers ideaalbeeld van de mens was dat zij blond haar en blauwe ogen hebben. Het is niet logisch om de ander een nazi te noemen, want Nederlander heeft jarenlang geleden vanwege de nazi’s. Structural oppositions Binnen de thread wordt de functie van de hoofddoek besproken. Meerdere meningen omtrent het doel van deze hoofddoeken worden genoemd. De mening die Leonidas heeft betreft een mening van een ‘buitenstaander’ over de hoofddoek. Hierin is een oppositie te vinden: “vrouw altijd de verleidster van de o zo goede mannen” (Leonidas,10-03-15). De vrouw is hier de verleidster, de dader. De man wordt neergezet als goed en onschuldig. Ook een andere oppositie wordt genoemd door Leonidas: “Moslima’s die hoofddoeken dragen, doen dat omdat mannen dat in een boek hebben geschreven heel lang geleden” (10-03-15). Door deze uitspraak wordt de vrouw als gehoorzaam neergezet en de man als de baas. De vrouwen lijken geen agency te hebben en doen wat hen is opgedragen. Verloop thread / stromingen binnen thread - Het is afhankelijk van de functie *(hierop wordt meteen gereageerd met ‘islamhater’) - Er zijn ook moslima’s in het ongelijk gesteld door het Europees hof omdat het functieafhankelijk is - Bij een tuincentrum zijn er geen functies waar een hoofddoek iets uitmaakt - Het gaat ook niet om de hoofddoek, het gaat erom dat de manager moslims haat. Hij geeft de baan liever aan een blanke, niet islamitische autochtoon. - Bij de supermarkten kom je ook caissieres tegen met hoofddoeken, het weren van de hoofddoek is dus niet typisch Nederlands - Het is anders bij overheidsfuncties dan bij commerciële functies - De overheid moet geen religie uitstralen - Wat nou als een Joodse ambtenaar een moslim iets moet opleggen? - De overheid moet een weerspiegeling van de samenleving zijn, en dan zijn hoofddoekjes juist goed. 113
- Het is discriminatie. - Een hoofddoek is wat anders dat een mode accessoire - Het is een bedekking, net als een broek. Hier moet respect voor komen. - Religie is een trend. In Nederland is die trend voorbij, gaat bij moslims ook gebeuren - Aantal christenen daalt, aantal moslims neemt wereldwijd toe - Het tuincentrum moet geboycot worden - Gelovigen hebben geen begrip voor ongelovigen die niet geloven in noodzaak hoofddoek - Het blijft een onverdraagzame en intolerante houding die zorgt voor verdeling in de samenleving, dit kan leiden tot een burgeroorlog - Gelovigen beroepen zich op recht van godsdienst, maar dit recht mag volgens de wet worden ingeperkt. Er is ook vrijheid van levensovertuiging. Deze vrijheden staan aan elkaar gelijk. Wellicht is de levensovertuiging van de manager in strijd met de godsdienst van de moslima. - Er is sprake van een botsing van belangen bij hetzelfde grondrecht. De rechter beslist. - De manager beperkt een ander in zijn levensovertuiging. Misschien druist homoseksualiteit wel in tegen zijn levensovertuiging, toch heeft hij niet het recht om op basis van seksuele geaardheid iemand niet aan te nemen. - Homoseksualiteit is geen keuze (net als geslacht, huidskleur). Het dragen van een hoofddoek is wel een keuze. Voorheen was de juridische definitie van discriminatie de negatieve behandeling van mensen op basis van kenmerken waar zij geen afstand van kunnen doen. - Gelovigen willen maar dat iedereen hun leefregels accepteert. - Gelovigen eisen dat iedereen hun leefregels respecteert maar hebben geen enkel respect voor de levensovertuiging van niet-gelovigen. - Hoofddoek stelt niet dat vrouwen minder waard zijn dan mannen *(islamhater) - Hoofddoek is opgelegd door mannen. Staat niet eens in de Koran. - Raar dat vrouwen een hoofddoek moeten dragen omdat mannen zich niet kunnen beheersen. - In de Koran staat de hoofddoek als kledingvoorschrift, zodat zij herkend worden als moslim. Ook staat er een vers over de schaamstreek en boezem. - Een ongelovige kan een moslim niet vertellen wat er in de koran staat. - Hele volken worden op een barbaarse manier weggezet als onwenselijk en er wordt de spot met hen gedreven. - Dit is niet waar, tijdens de Tweede Wereldoorlog gebeurde dit met joden die gehaat werden door Nederlanders. 114
- Tegenwoordig worden joden ook gehaat vanwege hun acties tegen Palestijnen. - Zionisten misbruiken de Holocaust om het schieten van Palestijne baby’s goed te praten. - Zionisten misbruiken de Holocaust om genocide op het Palestijnse volk goed te praten. - IS aanhangers misbruiken de misdaden van de Amerikanen in Irak en Afghanistan om hun gruwelijke moordpartijen, onthoofdingen en verbrandingen goed te praten. - Niet elke jood is een zionist Duiding Deze thread gaat in eerste instantie over discriminatie, maar al snel begint er een andere stroming dominant te zijn die betrekking heeft op zionisten, joden en het Israel/Palestina conflict. Het is onduidelijk hoe deze discussie is ontstaan (wellicht zijn door de moderators enkele reacties verwijderd). Er wordt binnen deze stroming gefocust op het feit dat joden (ook) worden gehaat. In de Tweede Wereldoorlog werden zij gehaat omdat ze joods waren. Daarop reageren enkele leden nu dat joden nu gehaat worden omdat zij Palestijnse baby’s door het hoofd schieten en de Holocaust misbruiken om hun eigen gruweldaden goed te praten. Hierin wordt vooral over de zionisten gesproken, waarnaar gebruiker aplat zegt dat niet iedere jood een zionist is. Er wordt een koppeling gemaakt tussen IS aanhangen en de Joden aanhangen in Israël. Aplat 10 maart 2015, 15:51 uur Dat zeg ik ook niet, ik zeg dat de zionisten de Holocaust misbruiken om de genocide op het Palestijnse volk goed te praten. Peej 10 maart 2015,16:07 uur Zoals ISIS aanhangertjes de misdaden van de Amerikanen in Irak en Afghanistan misbruiken om hun gruwelijke moordpartijen, onthoofdingen en verbrandingen goed te praten. Daarna verandert de discussie. Er is een sterke discussie gaande over de hoofddoek. Het gaat nu vooral om de vraag wie zijn levensovertuiging/geloofsovertuiging het meest van belang is in deze situatie. De moslima draagt een hoofddoek vanwege haar geloofsovertuiging en dit moet gerespecteerd worden. Tegelijkertijd zijn er leden die vinden dat de levensovertuiging van de manager ook geaccepteerd en gerespecteerd moet worden. Hierop volgt een discussie dat de gelovigen altijd eisen dat er respect voor hun leefregels is, 115
maar dat er andersom door de gelovigen geen respect voor de leefwijze van ongelovigen is. Vervolgens richten de participanten op het dragen van hoofddoekjes voor specifieke functies (overheidsfuncties). Hierin zijn twee duidelijke stromingen te ontdekken. De eerste stroming pleit er voor dat de overheid neutraliteit moet uitstralen, en daarom geen religieuze kenmerken zichtbaar moeten zijn binnen overheidsfuncties. Wanneer dit wel zou gebeuren, zouden er extra conflicten kunnen ontstaan. Als voorbeeld noemen zij dat een ambtenaar met een keppeltje een moslim aanspreekt op zijn gedrag. Dit zou wellicht sneller escaleren dan wanneer de ambtenaar in kwestie een neutrale/seculiere uitstraling zou hebben. Een andere stroming pleit dat de overheid juist een weerspiegeling van de samenleving moet zijn en om die reden multiculturalisme uit moet stralen. Hoofddoekjes zouden om die reden juist wel zichtbaar moeten zijn binnen overheidsfuncties. Othering Wanneer gebruiker Leonidas op het bericht reageert de situatie afhankelijk is van de functie, reageert Catenaccio direct met: “aldus een Islamhatertje” (10-03-15). Er wordt hier heel snel vanuit gegaan dat Leonidas de islam haat, terwijl hij dit niet zegt met zijn reactie. Hierop reageert Bebop met: “aldus een Westerlingenhatertje” (10-03-15). Joden - Tegenwoordig worden joden gehaat omdat ze Palestijnse baby’s door het hoofd schieten – Ras-Al-Ghul - Niet elke jood is een zionist – aplat Zionisten - Misbruiken de Holocaust om misbruiken van Palestijnse baby’s goed te praten – Ras-AlGhul - Misbruiken de Holocaust om de genocide op het Palestijnse volk goed te praten – Ras-AlGhul IS-aanhangers - Misbruiken de misdaden van de Amerikanen in Irak en Afghanistan om hun gruwelijke daden goed te praten – Peej Nederlanders - In supermarkten kom je ook kaissieres tegen met een hoofddoek. Het weren van de hoofddoek is dus niet typisch Nederlands – aplat - Mijn volk is een volk van pure racisten & ratten, zie WOII en de Joden en zie nu de omgang met de Moslims. Moslims, kots Nederlanders uit want ratten in je leven heb je niks aan! –
116
joostbouwman - Tokkie tuincentrum – Karam990 Nederland - Bah racisme en moslimhaat is nog dagelijkse kost in hol land – Karam990 Brabanders Brabanders zijn een apart volk. Lopen nog achter op de Randstadmensen – Femme21 Wat zeggen de leden over elkaar? - Islamhatertje – Catenaccio over Leonidas - fucking levenloze islamhater – Catenaccio over Leonidas - geestelijk beperkte geïndoctrineerde – Dutchman98 over Catenaccio - westelingenhatertje – Bebop over Catenaccio - Vrouwenhaters – Ras-al-Ghul over alle leden die tegen de hoofddoek zijn. - Ongelovige – Oem-ayam over Leonidas
117
Thread 3: Rotterdams zorgbureau weigert moslima om hoofddoek Gestart door: leyalie Datum gestart: 16 maart 2015 Datum geëindigd: 18 maart 2015 Aantal participanten aan de discussie: 30 Aantal reacties: 132 Aantal woorden: 16.250 Aanleiding: I.v.m. de problemen die sommige cliënten er mee hebben, is een moslima afgewezen bij een sollicitatie vanwege het dragen van haar hoofddoek. Word connotations Onderstaande reactie van Ilovesoap werkt meerdere connotaties in de hand. Ilovesoap 16 maart 2015, 14:38 uur We gaan met de dag achteruit in dit land… De hoofddoek was vrijwel overal geaccepteerd en nu ineens schijnt het een probleem te zijn, met dank aan Wilders en zijn zionriooljournalistenvriendjes. Het woord ‘zionriooljournalistenvriendjes’ roept meerdere connotaties op. Zion verwijst naar zionisme; ofwel de ideologie die een Joodse staat steunt. ‘Riooljournalistiek’ betekent dat de journalistiek geen goede kwaliteit heeft, maar bestaat uit roddels en halve waarheden. Daarnaast suggereert ‘vriendjes’ dat de journalisten corrupt zijn en samenwerken of bevriend zijn met Wilders. Hieruit valt dus op te maken dat Ilovesoap ontevreden is over de kwaliteit van de journalistiek, omdat deze teveel pro-Wilders zou zijn. Ook lijkt ilovesoap van mening te zijn dat de journalisten zionistisch zijn, ofwel anti-islam. Het gaat immers over de strijd tussen de Palestijnen en de Israëliërs. Als je zionistisch bent, ben je automatisch tegen de moslims. Structural oppositions Een belangrijke oppositie binnen deze thread is hoe de participanten over de hoofddoek denken. Er bestaat een duidelijk verschil tussen de zienswijze van moslims en niet-moslims. - Vrouwbeeld uit duistere tijden / typisch mannelijke zienswijze – Leonidas, 17-03-2015 - Religieuze opdracht dat vrouwen hun fysieke vrouwelijke identiteit moesten verhullen – Leonidas, 17-03-2015. De manier waarop moslims over de hoofddoek praten wordt geïllustreerd met onderstaande reactie:
118
Oem_ayman 17 maart 2015, 17:02 uur Bedekkende kleding is bedoeld om de vrouw te beschermen tegen mannen die slechte bedoelingen hebben en tegen een maatschapij die de vrouw enkel en alleen ziet als een lustobject en niet om de rechtschapen man te beschermen, immers iemand die rechtschapen is kan zichzelf beschermen tegen wereldse lusten, denk dat de helft van de vrouwen geen hoofddoek draagt hier in nl […]. Centraal in deze zienswijze is de bescherming van de vrouw. Verloop thread / stromingen binnen thread - Dit is geen discriminatie - Als het meisje een blauwe hanekam had, was ze om dezelfde reden afgewezen - Dit is discriminatie goed praten - Werkgevers hebben dit recht - De werkgever had niet moeten melden dat de hoofddoek de reden was. - Ouderen, punkers, mannen met lang haar etc. worden ook gediscrimineerd. - Geen enkel religieus symbool wordt geaccepteerd (dus ook kruisje aan nek niet). Dit is terecht want geloof is een privé aangelegenheid. - Waar geldt die regel? - De grondwet staat boven bedrijfswetten. - Volgens de grondwet mag iedereen een religie naar keuze belijden. - Grondwet zegt niet dat iedere werkgever iedere religie op de werkvloer heeft te accepteren. - Gelovigen doen dit zelf ook. Hoeveel atheïsten zijn er werkzaam in het Vaticaan? - Patiënten mogen wel zorgverleners weigeren in hun huis als zij moslima’s zijn. - Dit is wel discriminatie - Ze wordt namelijk op basis van religieuze kenmerken geweigerd. (Artikel 9). - Hoofddoek belemmert werkzaamheden niet. Dan mag je iemand niet weigeren. - Het ligt aan de functie (een griffier mag geen hoofddoek) - In dit geval wel volgens de Wet gelijke behandeling - Dit komt door het negatieve nieuws over de islam - Eerst was hoofddoek geaccepteerd en nu is het een probleem vanwege Wilders en zijn zionriooljournalistenvriendjes (kritiek op media). - Wat is de noodzaak van islamitische zorginstellingen? - Dit is het goedpraten van discriminatie. - Wanneer islamitische ouderen alleen door moslims gewassen willen worden. Dan 119
zouden autochtone ouderen dezelfde vrijheid mogen hebben. - Islamitische ouderen hebben hulp nodig bij het gebed. - Het is voor zorginstellingen moeilijk - Sommige ouderen willen niet door moslima’s gewassen worden of door gekleurde mensen. - Gelovigen kunnen geen respect opbrengen voor de levenswijze van ongelovigen - Het zijn juist de atheïsten die de gelovigen beletten een normaal leven te leiden. Duiding Wanneer de discussie start, wordt er vrijwel direct gescholden op andere gebruikers. Vooral LaPoekel, MoiSophia en Al-Malika maken zich hier schuldig aan. Wanneer LaPoekel stelt dat een vrouw met een blauwe hanekam ook afgewezen zou worden, stellen andere gebruikers dat zij discriminatie goedpraat. Binnen de thread vinden er meerdere discussies plaats. De belangrijkste is deze tussen het standpunt van de gelovigen en die van de ongelovigen. Beiden willen respect van de ander, maar hoe ver moet dit dan gaan? De ongelovigen verwijten de gelovigen dat zij weinig of geen respect voor hun levenswijze krijgen van de gelovigen, terwijl deze juist het hardste roepen om respect en acceptatie. De vraag die centraal staat binnen deze thread: wie moet respect krijgen? Wanneer beide groepen gerespecteerd worden, ontstaan er botsingen. Dit blijkt ook wanneer de participanten de grondwet er bij halen. Er blijkt veel onduidelijkheid wat betreft de betekenis van de grondwet. Er is sprake van botsende belangen tussen zowel vrijheid van meningsuiting, vrijheid van godsdienst, wet gelijke behandeling (verbod op discriminatie). Wanneer je gelovigen de vrijheid geeft om hun geloof te belijden, dan zouden ongelovigen ook de vrijheid moeten krijgen om hun (on)geloof in rust te belijden. We wonen echter in een multiculturele en multireligieuze samenleving, waarbij deze vrijheden soms botsen. Belangrijke argumenten binnen deze discussie zijn: - Werkgevers hebben het recht om zelf te kiezen wie zij aannemen - Het is functieafhankelijk of een hoofddoek toegestaan is of niet - Er wordt gediscrimineerd op basis van religie als iemand vanwege de hoofddoek niet wordt aangenomen. - Er is geen respect voor de ongelovigen - Atheïstische sollicitanten worden ook geweigerd bij religieuze organisaties - Patiënten die zorg ontvangen hebben het recht moslima’s te weigeren als behandelaar wanneer zij deze in hun eigen huis ontvangen. Othering
120
Atheïsten - Het zijn de atheïsten die ons gelovigen beletten een normaal leven te leiden en niet andersom – ilovesoap - Alleen hier al lees ik jaar in jaar uit; atheïsten zijn mensen zonder normen en waarden, zonder doel in het leven. Het enige dat zij doen is neu.ken, zuipen, en drugs gebruiken. Zijn te arrogant om een opperwezen te erkennen. Tot zover het grote respect voor DE atheïsten – Leonidas. Gelovigen (zowel moslims als christenen) - Hebben geen respect voor mensen die niet gelovig zijn – Leonidas - Relgies doen zelf niet anders. Hoeveel atheïsten zijn er werkzaam binnen het Vaticaan (om maar wat te noemen). Ik schat nul. Waarom? Omdat die geweerd worden. Op basis van religie – notstupid. Nederland - Racisme en islamofobie is echt een groot probleem in Nederland Pfff…. – Morrokito Allochtonen - Allochtonen kiezen toch ook vaak bewust voor mensen met dezelfde afkomst, cultuur? – Leonidas Westen - Porno, pedofilie, vrouwenhandel, uitbuiting, huiselijk geweld, zelfmoord verkrachting komt in het westen toch 1000den malen meer voor dan in de islamitische wereld. En dan noem jij de islam vrouwonvriendelijk?? Hou vooral je oogkleppen op en zeg alles na wat er in het westen in de media wordt verteld, want de islam is het probleem. En ondertussen plukt datzelfde westen je kaal en controleert elke stap die je zet. – oem-ayman Wat zeggen de leden over elkaar? - Muts – MoiSophia over LaPoekel - Eencellige tuthola – LaPoekel over MoiSophia - Domme trien die je ook bent – Al-Malika over LaPoekel - Corky – LaPoekel over Al-Malika - wack ass b – Al-Malika over LaPoekel - Mevrouw met de extra chromosoom – LaPoekel over Al-Malika - Islamhater – Izanovic. over Leonidas - Nazi – Furyan over Leonidas
121
Thread 4: Minder kansen voor allochtonen in Nederland Gestart door: aplat Datum gestart: 21 maart 2015 Datum geëindigd: 22 maart 2015 Aantal participanten aan de discussie: 24 Aantal reacties: 134 Aantal woorden: 10.143 Aanleiding: Uit onderzoek blijkt dat vanwege taalachterstand, discriminatie en lage scholing allochtonen verlaagde baankansen hebben in Nederland. Word connotations Een terugkomend woord in deze thread is tokkies (die frikadellen bakken). Dit wordt gezegd door Morrokito (21-03-15). Dit zegt hij wanneer hij over een ander lid spreekt. Dit lid is waarschijnlijk geen Marokkaan of moslim, maar een autochtone (wellicht blanke) Nederlander. Tokkie verwijst naar asociaal gedrag. Dit komt door een televisieserie ‘de Tokkies’ die jaren geleden werd uitgezonden. In dit programma werd een uiterst asociaal gezin gevolgd in hun dagelijkse leven. Het feit dat hij benadrukt dat de ander frikadellen eet zegt ook iets over hem. Frikadellen bestaan uit een mengsel van verschillende soorten vlees. Het zou niet onlogisch zijn als Morrokito dit onrein zou vinden. Er zouden namelijk onreine dieren in verwerkt kunnen zijn. Ook roept frikadellen bakken iets ongezonds op. Frituur is namelijk ongezond eten. In een latere reactie zegt Morrokito er nog bij dat de frikadellen genuttigd worden met Aldi bier (21-03-15). Door deze reactie lijkt Morrokito te willen benadrukken dat de ander goedkoop is, Aldi bier en frikadellen zijn goedkoop voedsel. Deze statements benadrukken ‘Tokkie’ omdat zij bijdragen aan het beeld van asociaal gedrag. Marokkaansedraaideurcriminelen: dit woord wordt door Gitane (22-03-15) gebruikt in zijn reactie. Draaideurcriminelen zijn mensen die het ene vergrijp na het andere plegen. De connectie met Marokkaans wordt gelegd omdat Gitane wil benadrukken dat Marokkanen ook gediscrimineerd worden op basis van een stereotype (net als blanke Nederlanders). Overlexicalisation Ook binnen deze thread wordt duidelijk gemaakt over welke groepen er precies gesproken wordt, bijvoorbeeld door te benadrukken dat het blanke Nederlanders zijn of autochtone Nederlanders. Zoals Morrokito (21-03-15) zegt: “Het probleem ligt bij veel autochtone Nederlanders en niet bij de Marokkanen.” Deze overlexicalisation wordt gebruikt om duidelijk te maken dat er twee groepen zijn; de Marokkanen en de autochtone Nederlanders. En de andere groep (othering), die is fout. De eigen groep (Marokkanen) is goed bezig. Natuurlijk zijn de meeste Marokkanen ook Nederlander. Er wordt echter niet gesproken over ‘de
122
Marokkaanse Nederlander’. Er lijkt een bewuste tweedeling gemaakt te worden. Wanneer er over de eigen groep gesproken wordt, noemen zij zichzelf Marokkaan, moslim of allochtoon. Structural oppositions Binnen deze thread is er veel sprake van elkaar beschuldigen en zelf als slachtoffer opstellen. De islamitische/Marokkaanse leden vinden de autochtone blanke Nederlanders racisten. Hierop wordt gereageerd dat Marokkanen zich ook schuldig maken aan racisme en discriminatie. Marokkanen vinden dat zij het zwaarder hebben omdat zij ook nog op afkomst worden beoordeeld. De leden lijken de schuld bij een ander te leggen. Een duidelijk oppositie binnen deze thread is dus dat de situatie van de Marokkanen versus de situatie van de (blanke autochtone) Nederlander. Deze situaties worden continu met elkaar vergeleken. Verloop thread / stromingen binnen thread - Er komen nu reacties van Nederlanders die ontkennen dat er gediscrimineerd wordt en dat zij streven naar superieuriteit - Deze situatie komt door racisme - Dat is nu eenmaal de realiteit waar minderheden mee te maken hebben. - Hoeveelheid PVV stemmers in Limburg bewijst hoge mate racisme - Nederland is nu eenmaal racistisch - Nederlanders erkennen niet dat zij racisten zijn - Als je geen racist bent, waarom kom je je dan mengen in de discussie op dit forum om moslims en Marokkanen te provoceren? - Het probleem ligt bij veel autochtone Nederlanders en niet bij Marokkanen - Discriminatie speelt een rol in deze situatie - Positieve discriminatie is ook discriminatie - Positieve discriminatie wordt gebruikt om de weegschaal in evenwicht te brengen na negatieve discriminatie - Discriminatie door associatie is strafbaar - Allochtonen kunnen zich slecht uitdrukken en voelen zich onzeker bij sollicitaties - Marokkanen zijn juist heel zelfverzekerd, soms narcistisch - Er is een verschil tussen zelfverzekerdheid vanwege je kennis en vaardigheden en opschepperij/brutaliteit. - Narcisme is gebrek aan zelfvertrouwen, gebrek aan inlevingsvermogen, volwassenheid en verantwoordelijkheid. Die wil niemand in dienst hebben - Nederlanders worden ook gediscrimineerd - Naar geslacht, sociale achtergrond, familie, status, leeftijd - Maar allochtonen hebben naast die kenmerken ook afkomst als factor 123
- Zelfs op dit forum: varken, kafir (dus ook gediscrimineerd door Marokkanen) - Om die reden erkennen Nederlanders racisme ook niet - Daar moeten Marokkanen iets aan doen - Nederlanders blijven ook discrimineren als Marokkanen dat ook blijven doen. - Marokkanen maken elkaar wijs dat Nederlanders iets zijn. Zij maken juist anderen uit voor racist. - Nederlanders zouden pedofiel zijn, racistisch en moslim-hatend - Pedofilie is erger dan Marrokaansdraaideurcriminelen - Het probleem wordt gebagatelliseerd door te stellen dat Marokkanen racistisch zijn - Dit nieuws is nergens aanwezig in de media wordt in de doofpot gestopt (kritiek media) - Hier komt geen debat over, ondanks dat het maatschappelijk probleem is - De journalistieke ethiek moet terugkomen in de media. Er moet niet meer specifiek gezegd worden dat daders “van Marokkaanse afkomst zijn” - Rutte ziet dit niet als een probleem - Rutte is niet objectief, hij bagatelliseert onderzoeken die in zijn nadeel werken - De Nederlandse regering moet dit probleem erkennen en oplossen - Als je geen werk kan vinden, vraag je toch een uitkering aan. - Uitkering is niks, voor je eigen geld zorgen. - Uitkering mag hoger, daarom SP gestemd. - Ga naar België, dan krijg je een hoge uitkering - Lage baankansen motiveren je om extra je best te doen - Soms worden Marokkanen afgewezen om een geldige reden maar denken ze dat het racisme is. - Hoogopgeleide Marokkanen worden ook gediscrimineerd. - Er moeten steekproeven gedaan worden om discriminatie in kaart te brengen en bedrijven te beboeten - Meer en betere voorlichting over discriminatie en racisme op scholen - Bedrijven selecteren ook op risico’s, discrimineren hoort daar bij. - Hier hebben ze het recht toe. Duiding Het belangrijkste proces binnen deze thread is de discussie over Marokkanen. Zo wordt er gesteld dat Nederlanders ook racisme en discriminatie ondervinden. Marokkanen ondervinden dezelfde discriminatie, maar dan nog op een extra factor: afkomst. Opvallend is dat de afkeer jegens discriminatie en racisme duidelijk wordt uitgesproken, maar dat tegelijkertijd op het forum meerdere leden zich schuldig maken aan stereotypering, generaliseringen, en vooroordelen. Zo worden Nederlanders ‘tokkies’ genoemd die de hele 124
dag frikadellen bakken en Aldi bier drinken. Wanneer ‘Vakidioot’ zegt dat de Nederlanders op Marokko.nl gediscrimineerd worden omdat zij ‘varkens, kafir’ zijn, wordt hierop gereageerd dat “hij niet volwassen is” (137986, 21-03-2015). Een ander reageert dat dit niet het juiste topic is voor die discussie (Morrokito, 21-03-2015). Vervolgens wordt Vakidioot belachelijk gemaakt. Inhoudelijk wordt niet duidelijk ingegaan op zijn statement. Als oplossing voor het probleem zien de participanten graag dat er meer voorlichting gegeven wordt over discriminatie en racisme en dat bedrijven die zich schuldig maken beboet worden. Niet iedereen is het daar mee eens, bedrijven hebben volgens hen het recht om een inschatting te doen op risico’s en voordelen. Ook positieve discriminatie wordt bekritiseerd: dit zou alleen gebruikt worden vanwege de negatieve discriminatie. Wat ook vaak in de thread terugkomt is het niet ‘erkennen’ van discriminatie. Dit lijkt haast nog erger dan het discrimineren zelf. De Nederlanders worden gezien als mensen die hun kop in het zand steken en het probleem ontkennen. Ook de kritiek op de media komt terug in deze thread. Zo stelt moncef dat dit nieuws nergens terug te vinden is, behalve op RTL teletekst. Het nieuws wordt dus volgens moncef weer in de doofpot gestopt. Gitane, een andere participant, pleit er voor dat de journalistieke ethiek weer terug moet komen in de media. De media gebruiken omschrijvingen bij verdachten/daders die niet goed zouden zijn. Wanneer er al bericht wordt over de verdachte of eventuele dader als ‘mogelijk van Marokkaanse afkomst’ dan draagt dit volgens Gitane bij aan het beeld dat er in de samenleving heerst over Marokkanen. Naast kritiek op de media, wordt ook de politiek bekritiseerd. Premier Rutte zou de situatie niet problematisch vinden, zegt Explorer90. Morrokito reageert dat Rutte alleen in onderzoeken gelooft die zijn standpunten steunen. Onderzoeken die dat niet doen, worden door Rutte gebagatelliseerd. Ook denkt Morrokito dat er naar aanleiding van het nieuwsbericht geen debat zal plaatsvinden. Othering Nederlanders - blankies die streven naar superieuriteit – schnoetsz - Zelfvertrouwen zonder inhoud (kwaliteit) heet in Nederland meteen hoogmoed en daar houdt dit volk niet van – Vakidioot - Tokkies die alleen frikadellen kunnen bakken – Morrokito - En daarnaast Aldi bier drinken - Morrokito - Vertikken het om het probleem te erkennen – Morrokito - Andersom bestempelen ze imams als haatimams - Morrokito
125
Nederland - Is nu eenmaal racistisch, vooral op de arbeidsmarkt – Morrokito - De vele racisten hier in Nederland - Morrokito Nederlandse regering - Bobo’s die hun kop in het zand steken - Morrokito Limburgers - Rotte mensen, altijd chagrijnig en depressief – Morrokito - Aanbidden Wilders alsof hij het wiel heeft uitgevonden - Morrokito Allochtonen - Kunnen zich soms slecht uitdrukken en voelen zich soms onzeker bij sollicaties – aplat Marokkanen - Zien Nederlanders allemaal als racisten – Vakidioot - Zijn een van de meest zelfverzekerde personen die er zijn, sommige zelfs narcistisch – Morrokito - Zorgen voor een beeld dat ze alle Nederlanders haten/minachten en van allerlei smerigheden verdenken – Vakidioot - Maken elkaar van alles wijs over Nederlanders - Vakidioot - Goh hoe zou het nou komen dat de PVV zoveel stemmen krijgt. Want Marokkanen zijn echt zo’n lief, gastvrij en tolerant volk :moe: - Arablover (sarcastisch) - Dat idiote gescheld op Nederlanders is typisch voor Marokkanen – Vakidioot - Draaideurcriminelen – Gitane Rotterdammers - Goede Nederlanders PVDA - De PVDA gelooft je wel. Die ziet alle moslims als slachtoffers en velen laten zich graag vernederen voor een uitkerinkje - Vakidioot
126
Thread 5: Hoogzwangere moslima in Frankrijk mishandeld om hoofddoek Gestart door: Redactie Datum gestart: 29 maart 2015 Datum geëindigd: 31 maart 2015 Aantal participanten aan de discussie: 30 Aantal reacties: 82 Aantal woorden: 3835 Aanleiding: Hoogzwangere moslima in Frankrijk mishandeld om hoofddoek Word connotations Deze thread is over het algemeen gesproken erg negatief van aard en in taalgebruik. Er wordt gevloekt en andere gebruikers uitgescholden. Een veelvuldig terugkomend woord is ‘varken’. Dit woord wordt gebruikt om de dader van de mishandeling te typeren. Moslims mogen geen varkensvlees eten omdat varkens als onrein worden beschouwd binnen de religie. Iemand een varken noemen, legt dus de link naar onreinheid. Ook wordt er meermaals gebruik gemaakt van het woord ‘hond’. Ook honden is een woord dat voor moslims doorgaans niet positief is. Zij worden gezien als vies en als overbrengers van ziekten. Het speeksel van honden wordt gezien als onrein. Als moslims in aanraking komen met speeksel van honden, moeten zij zich 7 keer wassen. De connotatie die het woord ‘ hond’ op kan roepen is dus onrein en vies. Dit is gebaseerd op online onderzoek, er was geen wetenschappelijk onderzoek beschikbaar waarin deze connotatie toegelicht wordt. Het woord atheïst wordt in deze thread ook gebruikt. Het woord zelf betekent dat iemand geen geloof aanhangt, maar in deze context roept het negatieve connotaties op. Marokko.nl is een plek voor Marokkanen, die doorgaans moslim zijn. Iemand atheïst noemen, roept naast de connotatie ongelovig ook de connotatie goddeloos op. Overlexicalisation Ook in deze thread komt de (veelvoorkomende) overlexicalisation ‘blank’ voor. Zoals Juist01 stelt (29-03-2015): “Zijn die blanke racisten nou echt zo laf?!”. Dit is opvallend, want in het nieuwsbericht wordt nergens genoemd dat het om blanke daders gaat. Juist01 lijkt dit wel direct aan te nemen. “En weer pakken ze een vrouw laffe islamhatende atheïstische terroristen” (Sick., 2903-15). De reactie van Sick. bevat ook een overlexicalisation, namelijk atheïst. In het nieuwsbericht is ook niets gezegd over de achtergrond van de dader, enkel dat het waarschijnlijk racistisch geweld betreft. Lexical absence
127
Madara 31-03-2015, 12:51 Nog bedankt voor je prive bericht Ibnabbas: “Heey hoerekind geef even je adres en tel dan kunnen we over mij profeet praten.” Je komt geïrriteerd over, dat terwijl ik je iets normaals vraag over je religie. Echt een typisch weer, geen antwoord kunnen geven en dan maar op zo’n tour gaan. Twee gebruikers hadden binnen deze thread een discussie over de islam, waarnaar Ibnabbas Madara een privé bericht heeft verstuurd. Hetgeen dat niet gezegd wordt, maar wel wordt geïmpliceerd door Madara, is dat het gedrag van Ibnabbas typisch is voor moslims. De gebruiker IbnAbbas lijkt overigens verwijderd van het forum, want zijn reacties zijn niet terug te vinden binnen de thread. 918 29-03-2015 Kan Aboutaleb een demo regelen op het dam? O… Ik las pvv is mishandeld. Dom van mij. Bovenstaande reactie van 918 bevat ook een lexical absence. De toon van de reactie is sarcastisch en impliceert dat burgemeester Aboutaleb meer waarde hecht aan de levens van pvv-stemmers/leden dan die van moslims. Dit is een verwijt naar Aboutaleb. Verloop thread / stromingen binnen thread Er bestaat consensus binnen de thread dat het mishandelen van (zwangere) vrouwen niet normaal is. Er wordt vooral gefocust op de dader; de participanten aan deze discussie gaan er vanuit dat dit om blanke mannen gaat, ondanks het feit dat dit niet benoemd wordt in het nieuwsbericht. - De daders zijn blanke racisten - De vrees bestaat dat er niets met deze mishandeling gedaan gaat worden, alsof het niet belangrijk genoeg is omdat het om een moslima gaat. - Het gaat weer om de mishandeling van een vrouw - Kritiek op selectieve verontwaardiging. Marokkanen mishandelen ook zwangere vrouwen (voorbeeld Marokkaanse vrouw met Surinaamse vriend) - Weer geweld tegen vrouwen, tegen islamitische mannen durven ze dat niet. - Bij niet-moslims gaat het om hate crimes en bij islamitische acties heet het terrorisme. - De daders moeten een gruwelijke dood sterven. - Wat er ook gebeurt, Allah is met ons. - De daders zijn laffe islamhatende atheïstische terroristen. - Moslims plegen ook geweld tegen vrouwen (voorbeeldvideo) 128
- Degene die het filmpje van moslimgeweld tegen vrouwen plaatste is door een andere gebruiker gemeld wegens provoceren en off-topic gaan. - Hoogtij islamofobie. - Als het een joodse zwangere vrouw was, was het voorpagina nieuws voor de Telegraaf. Kritiek op selectiviteit media. - Verwijzing naar moord op meisje door blanke pedofiel. (als reactie op dat iemand aangeeft dat moslims & Marokkanen zich ook schuldig maken aan geweld tegen vrouwen) - Verontwaardiging over de generalisering: racisten/Nederlanders - Reactie op verwijzing video moslimsgeweld: die daders waren atheïst net als de daders van dit nieuwsbericht. - In Afghanistan wonen veel atheïsten en die worden wel getolereerd door de moslims. - Vrouwen kunnen binnenkort niet meer naar buiten zonder man - Er wordt afgegeven op de blanke Nederlanders: pedoland Holland, pedopartij, pedoclub Martijn. Jammer dat je pedofielen niet mag castreren. - [het lijkt alsof een aantal reacties verwijderd zijn binnen de thread] - Hierna richt de thread zich op pedofilie. Duiding Wat duidelijk naar voren kwam in de thread, was de manier waarop over Nederlanders, m.n. de blanke Nederlanders / de autochtone Nederlanders gesproken werd. De associatie van de blanke of autochtone Nederlander met pedofilie werd in 11 reacties gelegd. 918 30-03-2015, 21:46 Ik begrijp jewel jij moet je pedoclub Martijn tot de bot verdedigen. Gatverdamme, in de fik met zulke smerissen Er wordt meermaals verwezen naar de politieke partij Martijn, die zich in wilde zetten voor de rechten van pedofielen. Het feit dat deze partij in Nederland is opgericht, blijkt voor participanten aan deze discussie een reden om Nederlanders als pedofielen te zien en Nederland als het paradijs voor pedofielen. De Nederlandse cultuur wordt zelfs omschreven als pedocultuur. Madara 30-03-2015, 20:34 Dat zijn gezonde blanke Nederlanders inderdaad waar jou volk de kroon spant wereldwijd. Er is ook geen land ter wereld waar je pedopartijd hebt behalve in pedoland holland wat vind jij daar van lid van de pedoclub martijn? […]
129
De participanten die zich verzetten tegen deze negatieve associatie zijn Dutchman98 en MaatBeker. Onduidelijk is of zij (Nederlands-)Marokkaans, Marokkaans, allochtoon of autochtoon zijn. Ook wordt deze groep getypeerd als islamofoob. Er is sprake van een generalisatie, want het feit dat iemand uit racistische motieven een vrouw mishandelt, betekent niet dat alle leden van de groep van die persoon zo denken en doen. Ook binnen deze thread wordt kritiek geuit op het functioneren van de Nederlandse media. Zo zegt gebruiker Morrokito dat de situatie anders door de media zou worden opgepikt, wanneer het om een joodse vrouw zou gaan in plaats van een islamitische vrouw. De selectiviteit van de media wordt door deze gebruiker bekritiseerd. Othering Nederlanders / Nederland - Onbetrouwbaar, niet allemaal maar veels te veel. – Stuurboard - Pedoland Holland – Madara - Lid van de pedoclub Martijn - Madara - Nederlandse pedocultuur - Nederlandse pedo – Stuurboard - Jullie autochtonen zijn de eerste in de wereld die een pedo-partij hebben opgericht Stuurboard - Islamofoben - Stuurboard - Blanke uitschot – soraya28 - Vieze laffe hond – Soraya28 Fransen - Niet te vertrouwen - Stuurboard Degenen die de vrouw hebben aangevallen - Blanke racisten – Juist01 - Laffe islamhatende atheïstische terroristen – Sick. - Mietjes – Beloved. - Durven het alleen tegen vrouwen – chaima_86 - vuile rascisten – chaima_86 - Zwakke varkens - kamalli - Tering honden – kamalli - Atheïsten – Sick. - Tyfus honden – mintekad - Kuffar (ongelovigen) – Dutchman98 - Laf - idd 130
- Varken - 918 - Pedo (want, degene die een kritische noot plaatst wordt pedodefender genoemd). – Sick. Participanten aan de discussie - Stelletje vmbo-dropouts, zijn selectief verontwaardigd – Jodendom. Kuffar / ongelovigen - Ze durven het alleen tegen vrouwen of op internet - Furyan
131
ANALYSES THEMA IS Thread 1: Inmiddels vechten minstens 2500 Marokkanen mee met IS Gestart door: Redactie Datum gestart: 4 maart 2015 Datum geëindigd: 7 maart 2015 Aantal participanten aan de discussie: 17 Aantal reacties: 77 Aantal woorden: 4506 Aanleiding: Er is een rapport geschreven door Indiase inlichtingendiensten over het aantal Marokkanen dat meevecht met IS Word connotations Binnen deze thread wordt het woord kuffar/kaffir (ongelovige) gebruikt als iets slechts, als een soort scheldwoord. Dit wordt voornamelijk gedaan door would_casa. MQM_Pak Ik ben een Murtad? hahahaha labels plakken op mensen is een teken van de kuffar. (would_casa, 05-03-2015) Ik op een Pepsi fles zitten? Zegt degene die op een Heineken flesje zit. Dat jij een kaffer bent geworden is een schande voor je familie en jezelf (would_casa, 05-03-2015) Structural oppositions Binnen het thema IS wordt IS met verschillende groepen vergeleken. Een is de SS, de vergelijking wordt gemaakt door snorlax (zie onder). In het kort met andere woorden IS belooft toekomst perspectief, avontuur, eer en trots. Wat me doet denken aan de SS vroeger. Geschiedenis herhaald zich graag. (snorlax, 04-03-2015) Snorlax stelt dat de geschiedenis zich herhaalt, omdat de IS hetzelfde belooft als de SS. Verloop thread / stromingen binnen thread - Waarom zou je je aan willen sluiten bij IS? - je doodt namelijk andere mensen, andere moslims - Wat zou je daar willen doen? Hoe komen ze erbij dat ze iets goeds doen? - Ze helpen daar families die door Shia worden afgeslacht. Laat je niet gek maken door propaganda, het westen smeedt plannen met Iran tegen de islam. - Ze denken een leven te vinden daar, dat hebben ze hier of in Marokko niet. 132
- Sommige Marokkanen blijken makkelijk te beïnvloed en te indoctrineren. Blind geloof brengt hen zover. - Vanwege het geld, IS heeft veel geld. Ook belooft IS avontuur, eer en trots. Lijkt een beetje op de SS. - Dit zijn leeghoofden, psychopaten die hun ziel hebben verkocht aan de duivel. - Afvalligheid wordt beboet met 20 jaar, ik geef dit door aan de ambassade - Schande voor Marokko - De Marokkaanse autoriteiten treden hard en goed op, nu de Europese nog. - Marokkanen hebben niks te zoeken daar, behalve het brengen van vrede. - Waarom doen Indiase inlichtingendiensten hier onderzoek naar? - Ze hebben een grote inlichtingendienst. Pakistan heeft ook veel terreurgroepen en is een direct buurland. India heeft een normale band met de rest van de wereld terwijl de andere landen politieke problemen hebben. De Indiase inlichtingendienst heeft ook geen banden met terreurgroepen. - India hoeft zich er helemaal niet mee te bemoeien. Duiding Deze thread is heel chaotisch en warrig. Het is lastig om duidelijke stromingen te achterhalen. Dit komt omdat er niet altijd over de inhoud gesproken wordt. Er wordt ook veel heen en weer gescheld en gevloekt. Wanneer het wel over de inhoud gaat, vragen enkele participanten zich af waarom je de IS zou helpen. Binnen deze thread is 1 participant die pro-IS lijkt te zijn, dit is Barato. Wanneer woldcitizen een reactie plaatst die tegen IS is en de mensen die nu naar IS gaan, reageert barato: (…)En ik hoop dat jij eens goed aangepakt wordt als je Marokko weer in wilt. Afvalligheid staat 20 jaar cel op, ik zal jou doorgeven aan de ambassade Worldshitizan (Barato, 04-03-2015) Othering Binnen deze thread is een serieuze bedreiging geplaatst aan het adres van de “Nederlandse” participanten: Oproep aan hackers onder ons om de IP te achterhalen van Worldcitizen & co en hun IP te achterhalen en adres zodat we die gegevens door kunnen geven aan de Marokkaanse autoriteiten en erbij vermelden dat ze moslims, Islam en Marokko en de Koning zwart maken op openbare forums non-stop. Ik weet waar ik DGST kan vinden. Drop het en ik geef t door aan ze (would_casa, 5-3-2015) 133
DGST blijkt de Marokkaanse inlichtingendienst en geheime politie te zijn. De organisatie focust zich op de nationale veiligheid van Marokko. Marokkanen die meevechten met IS - Hebben hun ziel verkocht aan de duivel. – worldcitizen - 2500 leeghoofden, die niet doorhebben dat ze door de Isis- satanisten gebruikt worden als voetvolk, dat opgedragen wordt weerlozen te gaan afmaken of zich op te blazen op markten en moskeeën vol met moslims. Vele van hen zijn psychopaten en sadisten met geen enkel greintje van medeleven, gewetenloze bandieten. Ik hoop dat ze tijdig geneutraliseerd worden vooraleer ze meer onheil aanrichten onder weerloze moslims en niet-moslims. – worldcitizen - Sadisten – worldcitizen - Leeghoofden die makkelijk te beïnvloeden en te indoctrineren zijn – ElTahar Marokkanen (algemeen) - Marokkanen hebben niets in het MO te zoeken, tenzij om vrede te brengen. Zeker niet om daar te gaan moorden. Dit zeg ik als Marokkaan. – woldcitizen - dom volk - demisrous Marokko - Schande voor Marokko – soldier2042 - De Marokkaanse autoriteiten treden hard op, wat goed is – worldcitizen Europa - Europese authoriteiten reden niet hard genoeg op – worldcitizen - Combineer dat met het koude europe jegens moslims en de slechte kansen voor jonge marokkanen hier en je kweekt soldaten – snorlax Westen - De westerse wereld is een pact aan het smeden met Iran tegen de islam – Barato - IS is een verdeel en heers instrument voor het Westen. Ze worden gebruikt om Assad van zijn troon te stoten, en om heel het Midden-Oosten te destabiliseren in het voordeel van Israel. Iedereen die zich bij IS aansluit is eigenlijk een bondgenoot van de zionisten – raishan Iraniërs - Wie is er geinteresseerd in behaarde lelijke Iraniers die uit hun bek stinken man, wat kan mij dat nou schelen wat die doen – Barato - Iran is een van de grootste strijders tegen Israël – Soldier2042 - Vergeet niet dat Iran Shia-milities in Irak en Syrie heeft gestuurd om de Soennieten af te slachten – Barato
134
Irak/Syrië - Iraq/syrie is op dit moment cowboy land er valt veel te roven. – snorlax IS - In het kort met andere woorden IS belooft toekomst perspectief, avontuur, eer en trots. Wat me doet denken aan de SS vroeger. Geschiedenis herhaald zich graag. – Snorlax - Beter dan je collega's eten zoals bij IS ! – och (*IS = kannibaal) - Strijdt niet tegen israël – och - IS is een verdeel en heers instrument voor het Westen. Ze worden gebruikt om Assad van zijn troon te stoten, en om heel het Midden-Oosten te destabiliseren in het voordeel van Israel. Iedereen die zich bij IS aansluit is eigenlijk een bondgenoot van de zionisten - raishan Kuffar /. Kaffir / ongelovigen - labels plakken op mensen is een teken van de kuffar. – would_casa - Mensen gelijk stellen aan God is ook een teken van de kuffar – MQM_Pak - Dat jij een kaffer bent geworden is een schande voor je familie en jezelf. – would_casa
135
Thread 2: Belgische trekt met twee kleuters naar IS-front Gestart door: Ma-at Datum gestart: 6 maart 2015 Datum geëindigd: 9 maart 2015 Aantal participanten aan de discussie: 31 Aantal reacties: 83 Aantal woorden: 5274 Aanleiding: Een Belgische moeder is met haar twee kleine kinderen naar Syrië vertrokken zonder weet van haar man. Haar broer is wel aanwezig. Word connotations Gebruiker och noemt de kinderen van de vrouw “haatkinderen” (06-03-2015). De betreffende kinderen zijn 3 en 5 jaar oud. Dit wordt door anderen binnen de discussie ook gezegd. Door dit woord lijkt het alsof de kinderen zelf daders zijn en IS steunen. Och licht toe dat hij denkt dat de moeder de kinderen met haat tegen ons zal doordrenken. Een andere gebruiker, JeSuisKadirov (08-03-15) spreekt over “afvallige ketter”. Ketter betekent dat iemand bewust tegen de fundamentele religie in gaat. Het lijkt alsof deze gebruiker een voorstander van IS is, want de Koran zou aanraden naar IS te gaan. Daarnaast stelt hij dat de vrouw haar man mag verlaten als blijkt dat hij een afvallige ketter is. Deze woorden worden overigens in een adem genoemd met zuiplap, junk, gokker en hoerenloper. Dit impliceert dat een afvallige ketter even ‘erg’ is als voorgenoemde personen. Overlexicalisation Soraya28 noemt de kinderen “onschuldige kinderen” (06-03-2015). Kinderen worden bijna altijd al beschouwd als onschuldig en puur. Door extra te benadrukken dat het om onschuldige kinderen gaat, speelt soraya28 in op het gevoel anderen en hun morele besef. Structural oppositions Zoals al gesteld, lijkt JeSuisKadirov een voorstander van IS. In een van zijn reacties komt een duidelijke oppositie voor. Hij stelt namelijk dat “Koran raadt het aan terwijl de zionistische geleerden het afraden….kifesh?” (betekent: hoezo?)(08-03-15). Hij stelt hier de Koran tegenover zionistische geleerden. Hij noemt hen niet alleen geleerden, maar ook zionistisch. Uit analyse van andere threads bleek al dat zionistisch vaker gebruikt wordt, maar dat dit een negatieve associatie oproept voor de gebruikers. Zionistisch wordt gekoppeld aan joden en het westen, twee zaken waar de gebruikers van het forum niet tevreden mee zijn. Bovendien is de Koran het heilige boek van de moslims, dus de Koran in twijfel trekken mag eigenlijk niet. Toch veroordelen de meeste leden van het forum de acties van IS en distantiëren zij zich van deze groep. 136
Een andere duidelijke oppositie binnen deze thread is het Westen versus IS. Aan de ene kant stellen de gebruikers dat IS het westen verheerlijkt en dat zij graag producten uit het westen bezitten. Aan de andere kant wordt het westen ook gezien als de vijand. Ward (08-03-15) stelt de volgende vraag: “Waarom heeft dat afvallige kind westers-zionistische sneakers aan?”. In deze vraag wordt het westen gekoppeld aan zionisten (joden) en het kind in het khalifaat wordt afvallig genoemd. Verloop thread / stromingen binnen thread Betrek kinderen hier niet bij - Als zij zelf wilt gaan moet ze dat doen maar laat de kinderen achter. - Slechte moeder - Ze moeten branden in de hel - Ze brengt haar kinderen de verdoemenis is - Ze is gehersenspoeld door idioten/ze weet niet waar ze mee bezig is - Ze zal haar kinderen leren ons te haten (Nederlanders?) - Slechte echtgenote, zij moet haar man gehoorzamen - Alleen als de man een oprechte moslim is. - Ze moet hem gehoorzamen als hij moslim is - Ze gehoorzaamt hem niet, ze kidnapt de kinderen, ze gaat naar een oorlogsgebied wat geleerden af hebben geraden. - De Koran raadt het aan om er heen te gaan, de zionistische paleisgeleerden raden het af. - Waaruit blijkt dat de Koran dit aanraadt? - *citeert 1,5 A4 Koran* - Ze mag dit doen als blijkt dat haar man een afvallige ketter, junk, zuiplap, hoerenloper, gokker is. - De kinderen zijn onschuldig en worden hierin betrokken. - Kinderen kunnen niet protesteren Neem de kinderen wel mee - Neem je kinderen juist wel mee naar het paradijs. Het is slecht om ze dat te onthouden. - *Kritiek op bovenstaande mening*. - In het paradijs zijn ook kinderen nodig - Neem de kinderen maar mee als je Nederland/België slecht vindt en IS goed. Als ouder weet zij het best wat ze voor haar kinderen wilt. - De vader wist er niks van af. - Neem je haatkinderen maar mee naar IS - Hoezo haatkinderen? Het zijn kleuters 137
- De broers zijn de grootste lafaards, maken een huwelijk kapot. - De broer heeft het goed daar en kan de leugens van de media ontkrachten - De IS-aanhangers zijn juist de leugenaars - Syrië is ook een paradijs - Waarom zijn er dan zoveel Syrische vluchtelingen? - Omdat er mensen zijn die daar niet thuis horen zoals Assad. Assad hoort op de Nusayriyya berg. - Vluchtelingenstroom is ontstaan doordat de dictator weg moest, en Assad, IS, Al Qaida zich er mee gingen bemoeien - Nationaliteit intrekken en op zwarte lijst zetten die mensen. Leve Ahmed Aboutaleb! - Aboutaleb is een held. Hij is moslim. - Ik waardeer Aboutaleb, maar ik probeer jullie te stangen omdat jullie hem niet mogen. - Spreek anders je waardering uit voor een autochtoon die ik haat. - Ik haat niemand. - En Wilders en Ayaan Hirshi Ali dan? - Sinds wanneer zijn Wilders en Ayaan autochtonen? `- Wilders is ajacied, Indo en Limburger, niet de definitie van autochtoon. - Ajax-joden zijn autochtonen. - Wilders is mix van joods en Indonesisch bloed. Dus geen autochtoon. - Jan Janszoon, Murat Reis Poncke Princen Abdullah Haselhoef Adbul-Jabbar van de Ven - Ik haat geen tot de islam bekeerde autochtonen. Ik haat wel Volkert van der Graaf bijvoorbeeld. Duiding Binnen de thread komen een aantal dingen naar voren. Zo wordt voornamelijk gesproken over de kinderen. Ze zijn onschuldig en moeten hier niet bij betrokken worden. Zij kunnen namelijk niet protesteren. De moeder wordt vooral gezien als slechte moeder. Zo wordt er wel gesteld door Vredesduifje dat het slecht is om je kinderen het paradijs te onthouden. Deze gebruiker lijkt pro-IS te zijn, maar dit is niet duidelijk omdat het wellicht ook om een sarcastische reactie kan gaan. Och stelt dat ouders het beste weten wat goed is voor hun kinderen. Hij spreekt ook over ‘haatkinderen’. Daarnaast wordt de moeder gezien als slechte echtgenote, zij moet immers haar man gehoorzamen. Dit hoeft echter alleen maar als haar man een oprechte moslim is. Hamza_T ziet Syrië ook daadwerkelijk als paradijs. Zijn uitspraak ontvangt veel kritiek 138
en verwijzingen naar de grote hoeveelheid vluchtelingen. Een andere stroming die zich manifesteert aan het einde van de thread heeft betrekking op Aboutaleb en Wilders. Och verheerlijkt Aboutaleb, deels omdat hij hem daadwerkelijk waardeert, maar ook deels omdat hij weet dat veel gebruikers niet voor Aboutaleb zijn. Och vraagt de andere leden om een autochtoon te verheerlijken waar hij een hekel aan heeft, bijvoorbeeld Geert Wilders. Daarna volgt een discussie of Geert Wilders wel autochtoon is. Meerdere gebruikers vinden Geert Wilders geen autochtoon, omdat hij Limburgs is, Indonesisch en Ajax-supporter. Er blijkt onduidelijkheid binnen de groep over wat een autochtoon nu precies is. Othering Nederlanders - :lol: haatkinderen fucking 3 en 5 jaar oud echte tokkie kaffirhollAnder kNker democratie Explained. - logisch, er zijn ook Hollanders heen, die een verzetje nodig hebben :o - Mathijs IS - Idioten – Peej - Manipulatoren – worldcitizen Syrië - Zo zijn de mensen, de natuur, de gebouwen en het eten van Syrië ook – Hamza_T (verwijzing naar paradijs) Nederlandse participant - shizofreen islamofobische Moslimforum junk – JeSuisKadirov Andere participant - pseudo salafist – JeSuisKadirov
139
Thread 3: IS lanceert eigen sociale netwerk - Khalifabook Gestart door: Barato Datum gestart: 8 maart 2015 Datum geëindigd: 10 maart 2015 Aantal participanten aan de discussie: 28 Aantal reacties: 56 Aantal woorden: 2451 Aanleiding: IS lanceert eigen sociale netwerk, zodat regels van Westerse sociale media omzeild kunnen worden. Word connotations Gebruiker Kickass reageert op het nieuwsbericht met “Satanbook”. Hiermee stelt hij IS gelijk aan iets duivels, satanisch en slechts. Structural oppositions Een belangrijke terugkomende oppositie binnen deze thread is de koppeling tussen IS en het westen. Een voorbeeld hiervan is onderstaande reactie: Vakidioot 8 maart 2015, 11:53 uur Zijn ze al bezig met hun eigen RedBull en Pringles te maken daar? Die verwesterde hashassins van IS houden daarvan want het is westers en dus goed. Het woord ‘verwesterd’ wordt hier gebruikt als een soort scheldwoord. Door de rest van de zin (context) kan opgemaakt worden dat verwesterd zijn iets negatiefs is. Vakidioot stelt dat IS van het Westen houden. Ook andere reacties verwijzen naar westerse producten, zoals “Khalifatube” (verwijzing naar Youtube) (Barato, 08-03-2015). Verloop thread / stromingen binnen thread Belachelijk gemaakt, geridiculiseerd. - Er worden door meerdere participanten grappen gemaakt. Er wordt verwezen naar andere westerse media die IS zou kunnen overnemen (Khalifatube verwijst naar Youtube). Er wordt gesuggereerd dat IS zijn eigen Redbull en Pringles maakt (typische westerse producten). - Is er een haatknop? Een onthoofdingsknop? - Net zulke onzin als facebook, stoer doen over je prestaties. Vragen over werking Khalifabook - Moderatiebeleid: als je kritiek levert, word je dan virtueel geliquideerd of komen ze langs? - Zou je op een zwarte lijst komen als je lid wordt?
140
IS en WESTEN Binnen deze stroming wordt IS aan het westen gekoppeld en gesuggereerd dat IS streeft naar Westerse producten en diensten. - IS is dol op dure merken, parfum, kleding, brillen, schoenen. Dit is big business bij de grensposten - Het westen is niet slecht. Het westen is opgebouwd door ons (gastarbeiders) - Het westen was al opgebouwd toen de gastarbeiders kwamen. - Is Khalifabook niet toegeven aan de westerse cultuur? - Het denken van IS is besmet met westerse concepten. - IS denkt: het is westers dus het is goed Toekomst IS - IS wordt machtig - IS is over hoogtepunt heen Duiding In eerste instantie wordt Khalifabook belachelijk gemaakt. Zo wordt er gesproken over een zogenaamde ‘onthoofdingsknop’ in plaats van de ‘vind ik leuk knop’ van Facebook (Schnoetsz, 8-3-15). Er zijn enkele vragen over de werking. Sommige leden zijn benieuwd en willen een kijkje nemen maar zijn bang dat ze dan op een zwarte lijst komen. Anderen vragen zich af hoe het moderatiebeleid werkt wanneer iemand commentaar uit op IS. Zoals al gezegd bij de structural opposities, is in deze thread de vergelijking tussen IS en het westen sterk aanwezig. Er is veel kritiek op het westen en de gebruikers lijken het westen slecht te vinden. Zo ook Walid120: Lekker op Khalifabook in je Jihadidas trainingspak met een red goat cafeïne in je hand. Alles uit het westen is zo slecht mattie. 9 maart 2015, 10:29 uur Worldfamous77 Ze zijn dol op dure merken. Parfum, kleding, brillen, schoenen. Big business bij de grensposten die hun onder controle hebben. Natuurlijk alleen de top, de normale burger krijgt tegenwoordig voedselbonnen van Baghdadi. Daarnaast wordt er ook gesproken over de toekomst van IS. MissMaroc94 vreest dat IS machtig wordt, maar volgens Ward is IS al over zijn hoogtepunt heen. Othering
141
IS - Die verwesterde hashassins van IS houden daarvan want het is westers en dus goed – Vakidioot - Dol op dure merken, parfum, brillen, kleding, schoenen – Worldfamous77 - Mafkezen – AbouRfissa - IS word machtig – MissMaroc94 - IS is over zijn hoogtepunt heen – Ward - Hun denken is bemest met westerse concepten – Blade20 Westen/Westerlingen - Alles uit het westen is zo slecht mattie – Walid120 - Die westerlingen snappen nog niet dat je geliquideerd wordt als je commentaar hebt – Boermoes - Het westen is opgebouwd door ons – Rahma14 Westerse Jihadi’s - Zij al zover aangetast in hun denken – Blade20 Abu bakr al Shaytaani (leider IS) - De grootste ultrafascist
142
Thread 4: Vader ‘spion’ reageert op IS: We ontmoeten elkaar bij Allah Gestart door: Redactie Datum gestart: 12 maart 2015 Datum geëindigd: 16 maart 2015 Aantal participanten aan de discussie: 20 Aantal reacties: 42 Aantal woorden: 3316 Aanleiding: In een video gestuurd door IS is de moord op een Palestijn te zien, die door IS ervan verdacht werd een Israëlische spion te zijn. Word connotations Rahma14 reageert op het nieuwsbericht met de volgende reactie: “Weer een Palestijnse terrorist minder” (12-03-15). Ze lijkt het niet te betreuren dat de man is omgekomen. De omschrijft hem als terrorist. Terrorist is een woord dat veel negatieve connotaties oproept. In plaats van terrorist had zij ook strijder, soldaat, moslim of man. Het feit dat zij voor het woord terrorist kiest, geeft aan dat zij negatieve denkbeelden over de Palestijnen heeft. Dit blijkt later ook uit andere reacties van Rahma14. Zo stelt ze dat de Palestijnen de jihad hebben uitgevonden, dat de Palestijnen en IS veel gemeen hebben, dat het hypocriet is om de Palestijnen te steunen en dat we allemaal tegen IS en de Palestijnen moeten zijn. Structural oppositions AirbusA380 maakt gebruik van een oppositie in zijn/haar reactie: Een beetje grof om de Palestijnse bevrijdingsstrijd te vergelijken met brute oorlogsvoering van ISIS. (12-03-15, 14:16 uur) Er is sprake van bevrijdingsstrijd versus oorlogsvoering. Bevrijdingsstrijd roept meer positieve associaties en connotaties op, terwijl brute oorlogsvoering louter negatieve connotaties oproept. Bruut roept connotaties als wreed en heftig. Een strijd voor de bevrijding speelt in op het morele besef van de lezer. Op deze manier worden de Palestijnen dus als helden neergezet en IS als bruten. Ook gebruiker mild past een oppositie toe die hier enigszins op aansluit: “Domste wat je ooit kunt doen is Palestijnen vergelijk met die ISIS lui. ISIS claimt dat zij een islamitische staat zijn, maar doen zo wat alles wat de islam verafschuwt. Terwijl de Palestijnen slechts in vrijheid willen leven.” (12-03-2015, 15:29 uur) Mild maakt hier de vergelijking tussen het streven naar vrijheid en IS als bruten. 143
Verloop thread / stromingen binnen thread - Allah bestaat niet, dus neem zelf maar wraak voor de moord op je zoon - Dit nieuwsbericht is niet waar - Hij is een spion van Mossad - Hij heet informatie bekend gemaakt over andere Palestijnse spionnen. - Mossad is degene die hem geld beloofde. - Hij moest doorgeven aan Mossad waar de wapens werden opgeslagen. - ISIS heeft eerder propaganda naar buiten gebracht. De aanleiding van de oorlog tegen en de invasie van Irak bleek ook niet te kloppen. - Het werd hem opgedrongen om deze dingen te zeggen. - Een Palestijnse terrorist minder - De Palestijnen hebben de jihad uitgevonden. - De situatie voor de Palestijnen kan niet vergeleken worden met IS - Het nieuwsbericht is wel waar -ISIS heeft het gezegd - Het kind uit de video is nu getraumatiseerd en geïndoctrineerd - Fysieke en mentale mishandeling door de vrome moslims (IS) - Slim van IS om media te gebruiken om de ‘spion’ in een kwaad daglicht te zetten zodat zij gerechtvaardigd kunnen moorden. - Dit doen de joodse media giganten al jaren bij de moslims. - Waarom gebruikt IS smoesjes voor het moorden? Normaal gesproken hebben ze ook geen excuus nodig om te moorden. - IS en de Palestijnen hebben veel gemeen, willen allebei een eigen staat en plegen daarbij zelfmoordaanslagen. - Een aantal aanslagen was op burgerdoelwitten maar een groot deel was op militaire doelwitten van de bezetter op de Westbank en Gaza. - Niet alle Palestijnse organisaties doen aan zelfmoordaanslagen. - IS heeft het geleerd van de Palestijnen; alle Jihad groepen komen voort uit de Palestijnen. - Alle jihad groepen komen voort uit de Moslimbroederschap. - Als je de Palestijnen steunt ben je hypocriet, we moeten tegen IS en Palestina zijn. - Gordelbomacties zijn uitgevonden door de Iraanse Sjiieten in de Iran-Irak oorlog. - Israël is te machtig, anders hadden de Palestijnen de joden allang weggejaagd. - Palestijnen en IS zijn niet vergelijkbaar - IS claimt dat zij een islamitische staat zijn maar doen alles wat de islam verafschuwt. Palestijnen willen in veiligheid leven. 144
- Die vader is omgekocht om te liegen (met geld en parfum door Mossad) - Dit is niet waar, je gooit zijn eer te grabbel. - Er zijn heel veel Palestijnse spionnen in dienst van Mossad - Zij moeten dood - Ze hebben Palestijnse terroristen gedood maar Palestijnse burgers gered. - Ik geloof eerder die vader dan een verklaring onder dwang bij IS - De belofte van vrouwen geld en auto’s is onzin. IS strikt jonge mannen door hen de beste plek in het paradijs te beloven. - Drijfveren voor spionage zijn heel divers. Duiding Een centraal onderwerp binnen de thread zijn de Palestijnen. De Palestijnen worden vergelijken met IS. Rahma14 zegt: “IS en de Palestijnen hebben veel dingen gemeen. Ze plegen allebij zelfmoordaanslagen en willen een eigen staat” (12-03-2015). De meningen over de Palestijnen lijken verdeeld. Rahma14 lijkt met haar uitspraak duidelijk te willen maken dat IS en de Palestijnen op elkaar lijken. Ze spreekt niet duidelijk uit wat ze van IS en de Palestijnen vindt, maar ze verbindt beide groepen wel met elkaar. AirbusA380 zegt: “Een beetje grof om de Palestijnse bevrijdingsstrijd te vergelijken met brute oorlogsvoering van ISIS”. Deze gebruiker maakt wel duidelijk onderscheid door middel van een duidelijk oppositie; de bevrijdingsstrijd versus de brute oorlogsvoering. Hiermee lijkt hij te stellen dat hij sympathie heeft voor de Palestijnen maar niet voor IS. Gebruiker Mild vindt de vergelijking tussen IS en de Palestijnen onterecht: “Domste wat je ooit kunt doen is Palestijnen vergelijk met die ISIS lui. ISIS claimt dat zij een islamitische staat zijn, maar doen zo wat alles wat de islam verafschuwt. Terwijl de Palestijnen slechts in vrijheid willen leven.” (12-03-2015, 15:29 uur) Ook hier is een oppositie duidelijk. IS doet alles wat de islam verafschuwt, terwijl de Palestijnen in vrijheid willen leven. Deze zin speelt in op het morele besef van de lezer. Het streven naar vrijheid versus afschuwelijke daden die ingaan tegen de islam. Daarnaast wordt er gesproken over het voorbeeld dat de Palestijnen zijn voor IS. De Palestijnen zouden de Jihad hebben geïntroduceerd waarnaar IS dit voorbeeld heeft gevolgd. Ook de zelfmoordaanslagen van de Palestijnen zouden als voorbeeld dienen voor IS. Binnen deze thread wordt er ook verwezen naar de joden. Wanneer er wordt gesproken over het mediagebruik van IS, stelt gebruiker intelligent dat IS het slim aanpakt door anderen in een slecht daglicht te zetten. Dit is “iets wat de joodse media giganten 145
jarenlang bij moslims doen” (12-03-15). Dit is een verwijt naar de joden, zij zouden moslims via hun mediakanalen jarenlang in een kwaad daglicht zetten. Othering Onduidelijk over welke groep precies gesproken wordt - Waarom zou ISIL angst hebben voor de Mossad en spionnen? Ik bedoel die bebaarde achterlijken spelen in de kaart van Israël en Amerika. – ElTahar Vader van ‘spion’ - Die vader kan goed liegen voor een paar honderd Israëlische euro’s met Mossad parfum – Toto.Rwiina - Wel lef om zo die man zijn eer te grabbel te gooien door hem als leugenaar weg te zetten – AirbusA380 ‘Spion’ - Arme drommel – ElTahar ISIS - Maken zich schuldig aan fysieke en mentale mishandeling – ElTahar - “vrome moslim” – ElTahar - Slim van IS om media te gebruiken – intelligent - IS en de Palestijnen hebben veel dingen gemeen. Ze plegen allebij zelfmoordaanslagen en willen een eigen staat – Rahma14. - IS heeft het geleerd van de palestijnen. Alle Jihad groepen komen voort uit de palestijnen. – Rahma14 - Claimt een islamitische staat te zijn maar doen alles wat de islam verafschuwt – mild - Isis heeft eerder moslims waaronder wat ze noemen Islamisten gedood, en propaganda over Syrië en Irak is niet nieuw. De aanleiding van de oorlog tegen en invasie van Irak bleek ook niet te kloppen – Hamza_T Leider van IS - Hoerenloper- Rifiboy2500 Islam - De meest barmhartigste en genadevolle religie die er is…Helaas zijn er mensen die deze mooie schone religie willen verderven zoals deze Al-Boughdadi – Ahmed2012
Palestijnen - IS en de Palestijnen hebben veel dingen gemeen. Ze plegen allebij zelfmoordaanslagen en 146
willen een eigen staat – Rahma14. - IS heeft het geleerd van de palestijnen. Alle Jihad groepen komen voort uit de palestijnen. – Rahma14 - Hebben het recht om voor hun vrijheid op te komen – AirbusA380 - De enige reden dat de Palestijnen niet kunnen doen wat IS bijvoorbeeld doet. Is omdat israel machtig is. anders waren bijna alle joden wel weg gejaagt. – Rahma14 - Willen in veiligheid leven, zijn niet vergelijkbaar met IS – mild Palestijnse spionnen - In dienst van Mossad – MoiSophia - Deze verraders zijn verantwoordelijk voor het arresteren en doden van duizenden broeders em zusters. Deze ratten zijn lager dan laag en ze verdienen de dood – MoiShopia. Soennieten in Irak - Zeggen dat ze onderdrukt worden en uit de politiek zijn gezet en uit dorpen – Rahma14 Iraanse Sjiieten - Hebben de gordelbomacties uitgevonden in de Irak-Iran oorlog – Hamza_T Israël - Is machtig – Rahma14 Jonge schutter uit de video - Een kind – ElTahar - Getraumatiseerd en geïndoctrineerd - ElTahar
147
Thread 5: IS-strijders verkleden zich als vrouw om aan oorlogsgeweld te ontsnappen Gestart door: Canislupus Datum gestart: 16 maart 2015 Datum geëindigd: 17 maart 2015 Aantal participanten aan de discussie: 18 Aantal reacties: 40 Aantal woorden: 2372 Aanleiding: IS-strijders hebben zich als vrouw verkleed om de stad Tikrit te ontvluchten. Het Iraakse leger heeft ze gearresteerd. Word connotations Gizou020 noemt de leden van IS ‘strijders’. Dit woord roept in eerste instantie geen duidelijke negatieve associaties op. Een strijder klinkt als iemand die voor een hoger doel vecht, die een strijd levert. Het woord soldaat, militair of terrorist roept weer hele andere associaties op. Verloop thread / stromingen binnen thread De thread begint met een nieuwsbericht van gebruiker Canislupus. Hier komt kritiek op, de foto’s uit het bericht blijken al jaren oud. Dit blijkt niet de eerste keer te zijn dat Canislupus verkeerde foto’s of informatie heeft geplaatst op het forum. De thread richt zich voornamelijk op de foutieve berichtgeving van Canislupus en zijn onbetrouwbaarheid. De andere participanten zien de berichten van Canislupus als propaganda. Er is binnen de thread geen duidelijke voorstander van IS te vinden. Binnen deze (korte) thread is er een participant die kritiek levert op de media: Als je IS wilt verslaan moet de media wel met iets beters komen, media is al onbetrouwbaar en hiermee maken ze zich compleet belachelijk zeg :jammer: :lol: Gaatjouniksaan, 16 maart 2015 Othering IS - Ratten – peej - Gaan liever strijdend ten onder dan dat zij zich overgeven – Gizou020 - Wijven en mietjes zijn het, die kinderverkrachters van Isis. In hun vrouwenkleren – Peej
148
BIJLAGE E. OVERZICHT GROEPEN Groepen
Wat wordt er gezegd over deze groep (threads)
“Nederlanders”
- Tokkie (I2, D2, 4, K2, 5) - Het weren van de hoofddoek is niet typisch Nederlands (D2) - Tokkies die alleen maar frikadellen bakken, Aldi bier drinken (D4) - Een volk van pure racisten & ratten (D2) - Ratten (D2) - Blankies die streven naar superioriteit (D4) - Nederlanders houden niet van mensen met hoogmoed (D4) - Bestempelen imams als haatimams (D4) - Vertikken het om discriminatie als probleem te erkennen (D4) - Racisten (D4, K4) - Onbetrouwbaar, niet allemaal maar wel veel (D5) - Islamofoben (D5) - Blank uitschot (D5) - Pedocultuur (D5) - Lid van pedoclub Martijn (D5) - Pedofielen (K1-5) - Pedofilie zit in de cultuur van Nederlanders (D1-5) - Pedofilie zit in de natuur van de Nederlanders (K-1) - Hypocriet (K1, 3) - Slap, laf, kindergeil (K-1) - Raar volk (K-2) - Agressief volk (K-2) - Pedoliefhebbers (K-2) - Superieure joods/christelijke/humanistische cultuur (K3) - Ziekelijk (K4, 5) - Mongooltjes (K5) - Hebben psychische problemen (K5) - Willen gal spuien over Marokkanen (K5) - Atheïst/kuffar/kafir/kufar (K1-5, I2)
Nederland
- Racisme en islamofobie is echt een groot probleem in Nederland (D3) - Racistisch, vooral op de arbeidsmarkt (D4) - Pedoland Holland (D5) 149
- Pedoparadijs (K1, 5) - Gemakzuchtig & laks (K1) “Nederlanders op het forum”
- Blank (K1-5) - Autochtoon (K1-5) - Makkelijk & venijnig (K1) - Goedpratend (K1) - Ontkennen het probleem (K1) - Kinderliefhebbers (K1) - Pedofluisteraars (K1) - Pedo-advocaat (K1)
Pedofielen
- Ziek (K1, 4, 5) - Hollanders/Nederlanders (K1-5) - Ze moeten dood (K1) - Paspoort moet worden ingetrokken van veroordeelde pedofielen (K1) - De meeste pedofielen zijn blank (K1) - Berekenend en doorgewinterd (K2) - Beesten (K2, 4, 5) - Blanke imbecielen (K2) - Tokkie pedo’s (K2) - Die oude Hollandse blanke pedo’s (K3) - Hoor je wel vaker over nlse oudjes (K3) - Walgelijk (K4) - idioot (K4) - Blank (K1-5)
Marokkanen
- Ze lijken Marokkaanse volk wel. Ook altijd zo benaderend (D1) - Zien Nederlanders allemaal als racisten (D4) - Is een van het meest zelfverzekerde volk, soms zelfs narcistisch (D4) - Zorgen voor een beeld dat ze alle Nederlanders haten/minachten en van allerlei smerigheden verdenken (D4) - Maken elkaar van alles wijs over Nederlanders (D4) - Lief, gastvrij en tolerant volk (sarcastisch)(D4) - Schelden op Nederlanders is typisch voor Marokkanen (D4) - Draaideurcriminelen (D4)
150
- Kunnen ook pedofiel zijn (K1) - Vrienden van loverboys (K1) - Schijnheilig en hypocriet (K1) - Kansloze stakkers (K1) IS
- Idioten (I2) - Manipulatoren (I2) - Die verwesterde hashassins (I3) - Houden van het westen (I3) - Mafkezen (I3) - Machtig (I3) - Hun denken is besmet met Westerse concepten (I3) - Maken zich schuldig aan fysieke en mentale mishandeling (I4) - Slim (I4) - Hebben veel gemeen met de Palestijnen (zelfmoordaanslagen / eigen staat) (I4) - Claimen een islamitische staat te zijn maar doen alles wat de islam verafschuwt (I4) - Ratten (I5) - Gaan liever strijdend ten onder dan dat zij zich overgeven (I5) - Wijven en mietjes (I5) - Kinderverkrachters (I5)
Syrië
- Het paradijs (I2)
Westen
- Alles uit het westen is zo slecht (I3) - Westerlingen snappen niet dat je geliquideerd wordt als je commentaar hebt (I3) - Het westen is opgebouwd door ons (moslims/marokkanen) (I3) - Noemt zichzelf beschaafd, is het niet (D1) - Porno, pedofilie, vrouwenhandel, uitbuiting, huiselijk geweld, verkrachting en zelfmoord komen duizenden malen meer voor in het westen dan in de islamitische wereld (D3) - In het westen wordt verteld dat de islam het probleem is (D3) - Het westen plukt je kaal en controleert al je stappen (D3) - Pedofilie is een Westers probleem (K1)
151
Westerse jihadi’s
- Aangetast in hun denken (I3)
Verwesterde moslima’s
Hebben kafir vrienden (ongelovigen) (K4) - Hebben een nieuwe cultuur (K4) - Lenen zich voor joodse propaganda (K5)
Islam/Islamieten
- De meest barmhartigste en genadevolle religie die er is (I4) - Mooie, schone religie (I4) - Kindermisbruik is hun cultuur (K3)
Palestijnen
- Hebben veel gemeen met IS (zelfmoordaanslagen / eigen staat) (I4) - Alle jihadgroepen komen voor uit de Palestijnen (I4) - Hebben het recht om voor hun vrijheid op te komen (I4) - Als de Palestijnen de macht van IS zouden hebben zouden er geen joden meer zijn (I4). - Willen in veiligheid leven, zijn niet vergelijkbaar met IS (I4)
Palestijnse spionnen
- Zijn in dienst van Mossad (I4) - Verraders (I4) - Zijn verantwoordelijk voor het arresteren en doden van duizenden broeders en zusters (I4) - Ratten die lager dan laag zijn (I4) - Verdienen de dood (I4)
Israël
- Machtig (I4) - Racistisch (D1) - Fascistisch (D1)
Iraanse sjiieten
- Hebben de gordelbomacties uitgevonden in de Irak-Iran oorlog (I4)
Iraakse soennieten
- Zeggen dat ze onderdrukt worden en uit de politiek zijn gezet en uit dorpen (I4)
Blanken
- Moreel superieur (D1) - Blankenterreur (D1)
Amerika
- Vervloekt (D1)
Europa
- Terreur Europeanen (D1)
Mensen met een donkere
- Negers (D1)
huidskleur Algerijnen
- Vermoorden kleine kinderen en vrouwen (D1) - Vuile moordenaars (D1)
Sjiieten
- Moeten naar de hel gebombardeerd worden (D1) 152
Joden
- Worden tegenwoordig gehaat omdat de Palestijnse baby’s vermoorden (D2) - Niet alle joden zijn zionisten (D2)
Zionisten
- Misbruiken de Holocaust om genocide goed te praten (D2) - Misbruiken de Holocaust om misbruik goed te praten (D2)
IS-aanhanger
- Misbruiken de misdaden van de Amerikanen in Irak en Afghanistan om hun gruwelijke daden goed te praten (D2)
Nederlandse regering
- Bobo’s die hun kop in het zand steken (D4)
Brabanders
- Apart volk. Lopen nog achter op de Randstadmensen (D2)
Limburgers
- Rotte mensen, altijd chagrijnig en depressief (D4) - Aanbidden Wilders (D4)
Rotterdammers
- Goede Nederlanders (D4)
Atheïsten
- Beletten gelovigen een normaal leven te leiden (D3) - Mensen zonder normen en waarden, zonder doel in het leven. (D3) - Zij neuken, zuipen en gebruiken drugs (D3) - Zijn te arrogant om een opperwezen te erkennen (D3) - Ze durven het alleen tegen vrouwen of op internet (D5)
Gelovigen (*moslims,
- Hebben geen respect voor mensen die niet gelovig zijn (D3)
christenen etc.)
- Weren ook niet-gelovigen op basis van hun levensovertuiging (D3)
Christenen/Christendom
- Pedofilie is geen zonde voor Christenen (K4)
Allochtonen
- Kiezen toch ook vaak bewust voor mensen met dezelfde afkomst/cultuur (D3) - Kunnen zich soms slecht uitdrukken en voelen zich soms onzeker bij sollicitaties (D4)
PVDA
- Ziet alle moslims als slachtoffers (D4)
Fransen
- Niet te vertrouwen (D5)
153