Bedrijfsvergelijking Zuiveringsbeheer 2012 (BVZ 2012) Delfland

Bedrijfsvergelijking Zuiveringsbeheer 2012 (BVZ 2012) versie 24 september 2013

Delfland

Bedrijfsvergelijking Zuiveringsbeheer 2012 Delfland Unie van Waterschappen en ABF Research

.

1


.

2

Inhoudsopgave Inleiding........................................................................................................................................................... 4 Typering waterschap...................................................................................................................................... 4 Rioolwaterzuiveringsinstallaties (RWZI's) binnen Delfland...................................................................................................5 Slibontwateringsinstallaties (SOI's) binnen Delfland.............................................................................................................5

1. Algemeen..................................................................................................................................................... 6 Kerncijfers, 2012................................................................................................................................................................... 6 Samenvatting, 2012.............................................................................................................................................................. 7

2. Functioneren installaties.......................................................................................................................... 10 2.1 Transport afvalwater...................................................................................................................................................... 14 2.2 Zuivering afvalwater...................................................................................................................................................... 17 2.3 Slibverwerking .............................................................................................................................................................. 28 2.4 Onderhoud.................................................................................................................................................................... 34

3. Financiën................................................................................................................................................... 40 3.1 Totale kosten zuiveringsbeheer..................................................................................................................................... 43 3.2 Kosten transport afvalwater.......................................................................................................................................... 48 3.3 Kosten zuivering afvalwater.......................................................................................................................................... 51 3.4 Kosten slibverwerking................................................................................................................................................... 54 3.5 Totale kosten zuiveringskring........................................................................................................................................ 57 3.6 Discrepantie.................................................................................................................................................................. 59

4. Milieu.......................................................................................................................................................... 59 4.1 Specifiek energieverbruik afvalwaterzuivering .............................................................................................................61 4.2 Energieopwekking afvalwaterzuivering.........................................................................................................................65 4.3 Duurzame energie afvalwaterzuivering.........................................................................................................................67 4.4 Grondstoffen.................................................................................................................................................................. 68

5. Maatschappelijk........................................................................................................................................ 71 5.1 Innovaties...................................................................................................................................................................... 72 5.3 Arbo en veiligheid.......................................................................................................................................................... 72

Bijlage: Beschrijvingen................................................................................................................................ 73

De paginanummers in de inhoudsopgave worden automatisch gegenereerd en kunnen licht afwijken van de daadwerkelijke nummering. In de digitale versie kan gebruik worden gemaakt van een hyperlink voor elke paragraaf.


.

3

Rapportage bedrijfsvergelijking zuiveringsbeheer 2012 Delfland Inleiding Dit is de rapportage van de Bedrijfsvergelijking Zuiveringsbeheer (BVZ) die in opdracht van de Unie van Waterschappen is uitgevoerd. De bedrijfsvergelijking maakt de prestaties van het zuiveringsbeheer transparanter en reikt de besturen en managers van de waterschappen een instrument aan om hun bedrijfsvoering te verbeteren. Eerdere vergelijkingen hebben een succesvolle impuls gegeven aan de kwaliteitsverbetering in het zuiveringsbeheer en aan het leren en verbeteren bij de waterschappen. De afgelopen jaren zijn de zuiveringsprestaties aanzienlijk verbeterd, terwijl de waterschappen de kosten nagenoeg gelijk hebben weten te houden. Alle deelnemende waterschappen ontvangen met dit document hun eigen waterschapsrapport met daarin de vergelijking op detailniveau van de resultaten van het zuiveringsbeheer over 2012 met waar mogelijk een vergelijking met 2006 en 2009. Per onderdeel van het zuiveringsbeheer worden kengetallen gepresenteerd per waterschap en per RWZI om de prestaties en de ontwikkelingen op een eenduidige manier in beeld te kunnen brengen. Waar mogelijk worden verklarende variabelen beschreven, waarmee de verschillen tussen de waterschappen kunnen worden uitgelegd. De methodiek voor de bedrijfsvergelijking is gebaseerd op de Balanced Score-Card. De methodiek houdt in dat er vanuit verschillende perspectieven naar de prestaties in het zuiveringsbeheer wordt gekeken: vanuit het functioneren, de financiën, het milieu (duurzaamheid) en vanuit de toekomst (innovaties). De BVZ 2012 is met name gefocust op de doelmatigheidsverbeteringen in het zuiveringsbeheer (de prestaties in relatie tot de kosten). Het perspectief belanghebbenden is in 2012 niet belicht. Deze rapportage geeft inzicht in de ontwikkeling van de eigen prestaties en kosten en laat zien in hoeverre uw waterschap in lijn zit met de collega waterschappen. Wij wensen u en alle overige deelnemers veel plezier en leerinformatie toe met het bestuderen van dit rapport en hopen dat het ook dit jaar de energie genereert en de prikkel geeft om verder te willen verbeteren. Meer uitvoerige analyses vindt u in WAVES (www.bvz.waves.databank.nl).

Typering waterschap Het waterschap bestaat uit voormalige polders en/of waterschappen, waarvan de oorsprong teruggaat tot de Sint Elisabethsvloed van 1421, toen reeds bestaande inpolderingen en andere lager gelegen gebieden overstroomd werden.


.

4

Rioolwaterzuiveringsinstallaties (RWZI's) binnen Delfland

Slibontwateringsinstallaties (SOI's) binnen Delfland


.

5

1. Algemeen De kerncijfers van waterschap Delfland zijn weergegeven in de onderstaande tabel. De cijfers worden in de tabel vergeleken met het landelijk gemiddelde en met het gemiddelde van het stroomgebied waartoe het waterschap behoort. De kolom totaal waterschappen geeft de optelling (indien van toepassing) weer van alle waterschappen.

Kerncijfers, 2012 Delfland

Stroomgebied* Rijn- West

RWZI's [aantal]

Gemiddelde

Totaal

Waterschappen

Waterschappen

4

19

15

348

64.694

49.669

43.406

998.342

Totale ontwerpcapaciteit RWZI's [i.e.]

1.932.408

1.679.975

1.315.305

30.252.021

Gemiddelde belasting RWZI's [i.e.]

1.516.403

1.326.997

1.092.018

25.116.409

Aangeslagen v.e. [v.e.]

1.391.209

1.229.479

954.753

21.959.328

369.666

303.762

234.871

5.402.028

1.405.907

1.228.492

1.011.056

23.254.279

18.304

16.920

14.873

327.207

Totale capaciteit rioolgemalen [m3/uur]

Aantal m3 afvalwater gezuiverd [m3/dag] Aantal i.e. verwijderd Totale slibproductie slibontwatering [tonnen ds] Lengte transportstelsel [km] Totale kosten zuiveringstechnische werken [euro] Discrepantie [procent] Huishoudens dat afvalwater loost [aantal] Bedrijven dat afvalwater loost [aantal] Aandeel effluent geloosd op buitenwater [procent] Oppervlakte [hectare] [2011] ** Inwoners [aantal] [2011] **

160

226

338

7.763

114.497.120

62.608.546

45.235.165

1.040.408.786

-1,2

7,3

12,5

12,5

496.963

447.212

313.081

6.261.619

30.544

26.416

24.363

487.257

100,0

61,5

41,2

41,2

40.547

104.531

152.167

3.499.837

1.400.000

1.025.458

739.682

17.012.683

** De waarden van de referentiegroepen geven het gemiddelde van de waterschappen binnen de desbetreffende groep weer. ** Bron: Waterschapsspiegel 2012, overige onderwerpen komen uit de uitvraag van de Bedrijfsvergelijking Zuiveringsbeheer 2012 (BVZ2012).


.

6

Samenvatting, 2012 Delfland 2009

Gemiddelde waterschappen

Minimum

Maximum

2012

2012

2012

2012

Functioneren installaties Transport afvalwater 2.1.1 Afnamecapaciteit (liter/uur per i.e)

29,2

30,8

32,2

14,7

51,2

100,0

100,0

97,7

93,7

100,0

78,3

78,5

83,0

70,7

102,7

2.2.2 Nalevingspercentage m.b.t. lozingseisen (procent)

100,0

100,0

98,6

88,9

100,0

2.2.3 Rendement voor N+P+CZV verwijdering (procent)

85,4

82,4

86,6

81,5

93,0

2.2.4 Rendement voor stikstofverwijdering (procent)

82,9

79,4

82,8

77,6

90,5

2.2.5 Rendement voor fosfaatverwijdering (procent)

80,5

75,4

84,4

75,4

93,3

2.2.6 Rendement voor CZV verwijdering (procent)

92,7

92,3

92,7

89,0

95,9

2.2.7 % i.e.'s verwijderd (procent)

93,3

92,7

92,6

88,5

95,5

214

244

215

129

285

34,0

34,5

37,8

25,6

71,6

18.378

18.304

14.873

3.834

27.231

2.3.2 Specifieke slibproductie (kg slib/i.e. verwijderd)

13,0

13,0

16,5

9,0

27,1

2.3.4 Ontwateringspercentage slib (procent)

20,7

21,4

23,1

17,9

26,3

2.4.1b Verlies beschikbaarheid transportsysteem (procent)

0,07

0,05

0,30

0,00

1,33

2.4.2b Verlies beschikbaarheid zuiveringsinstallaties (procent)

0,06

0,00

0,61

0,00

3,84

2.4.3b Verlies beschikbaarheid slibverwerkingsinstallaties (procent)

0,00

0,05

0,45

0,00

1,54

2.1.2 Aandeel voldoen aan afnameverplichting (procent) Zuivering afvalwater 2.2.1 Gemiddelde belastinggraad (procent)

2.2.8 Hoeveelheid aangevoerd afvalwater (liter/dag per i.e.) 2.2.9 Hydraulische capaciteit (liter/uur per i.e) Slibverwerking 2.3.1 Slibproductie (tonnen ds)

Onderhoud

Financiën Totale kosten zuiveringsbeheer 3.1.1 Tarief zuiveringsheffing (euro per v.e.) 3.1.2 Totale kosten zuiveringstechnische werken (euro) 3.1.3 Totale kosten zuiveringstechnische werken per v.e. (euro) 3.1.4 Totale directe kosten zuiveringstechnische werken (euro/i.e verwijderd)

65,06

85,14

53,51

41,76

85,14

119.662.46 6

114.497.120

45.235.165

11.390.704

114.497.120

88,78

82,64

46,25

35,45

82,64

67,34

76,06

39,65

28,80

76,06

805,75

792,47

467,62

351,37

792,47

3.2.1 Totale directe kosten transporteren afvalwater (1.000*euro/m3*km)

24,03

25,20

15,56

5,92

48,12

3.2.2 Totale gestand. kosten transport. afvalwater (1.000*euro/m3*km)

44,74

37,62

29,69

11,10

92,17

6,42

5,05

5,49

2,75

16,12

3.3.1 Totale directe kosten zuiveren afvalwater (euro/i.e. verwijderd)

48,99

52,92

24,57

17,34

52,92

3.3.2 Totale gestand. kosten zuiveren afvalwater (euro/i.e. verwijderd)

58,90

54,26

35,73

23,63

54,26

3.3.3 Op. beheer- en onderhoudskosten zuiv. afvalwater (euro/i.e. verwijderd)

14,06

10,66

10,34

7,51

14,58

3.4.1 Totale directe kosten slibverwerking (euro/ton d.s.)

484,11

621,25

620,78

472,03

933,71

3.4.2 Totale gestand. kosten slibverwerking (euro/ton d.s.)

467,17

523,93

335,05

124,03

635,17

77,51

130,36

182,11

97,03

270,08

3.1.5 Totale directe kosten zuiveringstechnische werken (1000*euro/m3 per jaar) Kosten transport afvalwater

3.2.3 Op. beheer- en onderhoudskosten trans. afvalwater (1.000*euro/m3*km) Kosten zuivering afvalwater

Kosten slibverwerking en afzet

3.4.3 Op. beheer- en onderhoudskosten slibverwerking (euro/ton d.s.) Totale kosten zuiveringskring 3.5.1 Totale directe kosten transp. en zuiv. afvalwater (euro/i.e. verwijderd) 3.5.2 Totale directe kosten transp. en zuiv. afvalwater (1.000*euro/m3 per jaar)

61,03

67,97

30,88

21,82

67,97

730,32

708,19

364,19

255,63

708,19

0,8

-1,2

12,5

-1,2

30,8

Discrepantie 3.6.1 Discrepantie (procent)


.

7

Delfland


Minimum

Maximum

2012

2012

2012

2012

4.1.1 Specifiek energieverbruik transporteren afvalwater (GJprim/m3.km)

114,3

118,9

63,9

301,5

4.1.2 Specifiek energieverbruik zuiveren afvalwater (GJprim/1000 i.e. verwijderd)

374,1

294,6

213,4

381,6

1.334,3

1.152,2

459,6

2.562,3

418,9

337,6

257,6

438,6

10.307.661

4.587.647

345.115

15.760.321

38,21

29,03

6,02

59,82

95,8

101,5

90,7

149,1

2009

Milieu Specifiek energieverbruik afvalwaterzuivering

4.1.3 Specifiek energieverbruik slibontwatering (GJprim/1000 ton ds) 4.1.4 Totaal energieverbruik (GJprim/1000 i.e. verwijderd) Energieopwekking afvalwaterzuivering 4.2.1 Energie-opwekking: biogasproductie (Nm3) 4.2.2 Energie-opwekking: zelfvoorzienendheid m.b.v. biogas (procent) Duurzame energie afvalwaterzuivering 4.3.1 Duurzame energie: % groene energie (incl inkoop) (procent) Grondstoffen 4.4.1 Specifiek chemicaliënverbruik defosfatering (mol/(1000 i.e. verwijderd))

15,53

12,14

19,94

4,15

50,52

4.4.2 Specifiek chemicaliënverbruik PE slibontwatering (g/ kg ds)

13,26

17,21

13,71

4,18

19,99

4.4.3 Specifiek chemicaliënverbruik Fe slibontwatering (g/ kg ds)

0,00

0,00

2,79

0,00

27,78

-

3

1

7

2,67

5,66

4,32

0,84

9,47

0

6,0

1,8

0

6,0

Maatschappelijk Innovaties 5.1.1 Nieuwe innovatietechnologieën (aantal) Arbo en veiligheid 5.3.1 Gemiddelde verzuimpercentage (procent) 5.3.2 Totaal aantal ongevallen (aantal)


.

8

2. Functioneren installaties Kerntabel functioneren 2012 Delfland

2009

Gemiddelde waterschap pen

Minimum

Maximum

2012

2012

2012

2012

Functioneren installaties Transport afvalwater 2.1.1 Afnamecapaciteit (liter/uur per i.e)

29,2

30,8

32,2

14,7

51,2

100,0

100,0

97,7

93,7

100,0

78,3

78,5

83,0

70,7

102,7

2.2.2 Nalevingspercentage m.b.t. lozingseisen (procent)

100,0

100,0

98,6

88,9

100,0

2.2.3 Rendement voor N+P+CZV verwijdering (procent)

85,4

82,4

86,6

81,5

93,0


82,9

79,4

82,8

77,6

90,5


80,5

75,4

84,4

75,4

93,3


92,7

92,3

92,7

89,0

95,9


93,3

92,7

92,6

88,5

95,5

2.1.2 Aandeel voldoen aan afnameverplichting (procent) Zuivering afvalwater 2.2.1 Gemiddelde belastinggraad (procent)

2.2.8 Hoeveelheid aangevoerd afvalwater (liter/dag per i.e.)

214

244

215

129

285

34,0

34,5

37,8

25,6

71,6

18.378

18.304

14.873

3.834

27.231


13,0

13,0

16,5

9,0

27,1

2.3.3 Techniek slibontwatering: Centrifuge (procent)

94,4

94,5

67,5

0,0

100,0

2.3.3 Techniek slibontwatering: Kamerfilterpers (procent)

0,0

0,0

11,5

0,0

100,0

2.3.3 Techniek slibontwatering: Membraanfilterpers (procent)

0,0

0,0

1,8

0,0

100,0

2.3.3 Techniek slibontwatering: Zeefbandpers (procent)

5,6

5,5

20,4

0,0

100,0

2.3.3 Techniek slibontwatering: Overig (procent)

0,0

0,0

0,0

0,0

1,7

2.2.9 Hydraulische capaciteit (liter/uur per i.e) Slibverwerking 2.3.1 Slibproductie (tonnen ds)


20,7

21,4

23,1

17,9

26,3

100,0

47,6

0,0

100,0

2.3.5 Verwerking ontwaterd slib: Verbranden (procent)

0,0

15,1

0,0

100,0

2.3.5 Verwerking ontwaterd slib: Biologisch drogen + meestoken (procent)

0,0

17,6

0,0

100,0

2.3.5 Verwerking ontwaterd slib: Thermisch drogen + meestoken (procent)

0,0

19,7

0,0

100,0

2.3.5 Verwerking ontwaterd slib: Overig (procent)

0,0

0,0

0,0

0,0

2.3.5 Verwerking ontwaterd slib: Monoverbranden(procent)

Onderhoud 2.4.1b Verlies beschikbaarheid transportsysteem (procent)

0,07

0,05

0,30

0,00

1,33


0,06

0,00

0,61

0,00

3,84


0,00

0,05

0,45

0,00

1,54


.

9

Inleiding De vragenlijst van de BVZ2009 is herzien. Als gevolg van het Bestuursakkoord Water is de vraagstelling en de methodiek zodanig aangepast, dat gegevens niet alleen per waterschap of rwzi kunnen worden beschouwd, maar ook per zuiveringskring. Hiermee is het mogelijk gemaakt om de gegevens beter te kunnen vergelijken, ook met andere waterpartners. Daarnaast zijn de volgende parameters nieuw toegevoegd: 1 De afnamecapaciteit van een zuiveringskring. De afnamecapaciteit van een zuiveringskring is de afnameverplichting (uitgedrukt in l/h) gedeeld door de biologische ontwerpcapaciteit van de rwzi (in i.e.). Het is een maat voor de hoeveelheid afvalwater die per i.e. moet worden gezuiverd. 2 De hydraulische capaciteit van een rwzi. De hydraulische capaciteit van een rwzi is de hydraulische ontwerpcapaciteit (uitgedrukt in l/h) gedeeld door de biologische ontwerpcapaciteit (in i.e.). Het is een maat voor de hoeveelheid afvalwater die per i.e. kan worden gezuiverd. 3 De hoeveelheid aangevoerd afvalwater. Dit is de jaargemiddelde aangevoerde hoeveelheid afvalwater gedeeld door het aantal i.e. In het algemeen zijn de prestaties in het zuiveringsbeheer goed en zijn ze ook weer iets gestegen ten opzichte van 2009. Dit geldt onder andere voor het voldoen aan de afnameverplichting, het nalevingspercentage, de technische betrouwbaarheid en beschikbaarheid. Daarnaast valt op dat voor een aantal KPI’s met name het minimum is gestegen, waardoor de spreiding is afgenomen. Dit geldt voor het voldoen aan de afnameverplichting en de gemiddelde belastinggraad. Transport afvalwater Zowel ten aanzien van de afnamecapaciteit van een zuiveringskring (hoeveelheid afvalwater dat volgens de gemaakte afspraken met gemeenten moet worden gezuiverd) als de hydraulische capaciteit van een rwzi (de hydraulische ontwerpcapaciteit gedeeld door de biologische ontwerpcapaciteit van een rwzi) kan worden gesteld, dat er in het algemeen weinig ontwikkeling te zien is. Opvallend is dat er een grote spreiding is tussen de waterschappen met als uitersten enerzijds waterschap Zuiderzeeland en anderzijds waterschapsbedrijf Limburg. Het voldoen aan de afnameverplichting laat ook in 2012 weer een verdere stijging zien, enerzijds van het gemiddelde van alle waterschappen (van 95,4% in 2006, via 96,2% in 2009 naar 97,7% in 2012) maar vooral van het minimum (van gemiddeld 89,4% in 2009 naar 93,7% in 2012). Het voldoen aan de afnameverplichting is bij bijna alle waterschappen vastgelegd in schriftelijke afspraken met de gemeenten. Gemiddeld 87% van de afspraken is schriftelijk. Voor driekwart van de waterschappen ligt dat percentage ver boven de 90%. Deze afspraken beschrijven in het algemeen ook een prognose voor de komende 5 tot 15 jaar en er wordt jaarlijks aan de gemeente verslag uitgebracht. Zuivering afvalwater Op jaarbasis is er in 2012 bijna 2 miljard m3 afvalwater gezuiverd, terwijl dit in 2006 en 2009 ongeveer 1,83 miljard m3 was. De totale capaciteit van de 346 RWZI’s in Nederland bedraagt ruim 30 miljoen i.e. In 2012 zijn ruim 25 miljoen i.e. aangevoerd naar de rwzi’s, waarvan de waterschappen ruim 23 miljoen i.e. uit het afvalwater hebben verwijderd. Het gemiddelde percentage i.e.-verwijderd is stabiel gebleven op 92,6%. De gemiddelde belastinggraad is in de afgelopen jaren steeds verder gestegen en bedraagt nu gemiddeld 83%. Dit is onder andere te danken aan het feit dat een aantal rwzi’s zijn gesloten en waarvan het afvalwater nu gezuiverd wordt op een andere rwzi. Het aantal rwzi’s is gedaald van 390. In 2009 naar 346 in 2012. Hierdoor is ook de minimum belastinggraad toegenomen van ruim 56 % in 2009 naar bijna 71% in 2012. Het nalevingspercentage met betrekking tot de lozingseisen is ook verder gestegen tot gemiddeld 98,6% in 2012. Dat betekent dat bijna alle rwzi’s vrijwel het gehele jaar volledig voldoen aan hun lozingsvergunning. Ondanks dat het gemiddelde is toegenomen zijn er wel verschillen tussen de waterschappen te zien. Er zijn enkele grote stijgers, maar daarentegen ook enkele waterschappen waarbij het resultaat substantieel lager is dan in voorgaande jaren of langjarig lager is dan dat van andere waterschappen. Hoewel tussen 2006 en 2009 nog een stijging van het gemiddelde zuiveringsrendement (CZV, N en P) waarneembaar was, lijkt dit tussen 2009 en 2012 te stabiliseren (gemiddeld 86,6%). Ditzelfde geldt ook voor het stikstof- en fosfaatrendement. Wel is in de beschouwde periode de aangevoerde vuilvracht op de rwzi’s gestegen, zodat gesteld kan worden dat de netto zuiveringsprestatie is toegenomen. Ten aanzien van fosfaat kan worden geconcludeerd, dat een aantal waterschappen het beleid heeft ingezet om niet meer fosfaat te verwijderen dan wettelijk verplicht (voor zover dit uit financieel-economisch oogpunt haalbaar is), terwijl wel voldaan blijft worden aan het nalevingspercentage.


.

10

De hoeveelheid aangevoerd afvalwater (in l/d per i.e.) vertoont grote verschillen tussen de waterschappen. De gemiddelde hoeveelheid bedroeg in 2012 215 l/d per i.e. met een spreiding van 129 tot 285 l/d per i.e. In 2012 is er meer afvalwater per i.e. aangevoerd dan in voorgaande jaren, maar 2012 was ook een relatief nat jaar (gemiddelde neerslag in De Bilt 878 mm in 2012 en 777 mm in 2009). Slibverwerking De totale slibhoeveelheid die wordt afgevoerd naar de slibeindverwerking bedroeg in 2012 bijna 330.000 ton droge stof. Dit is min of meer dezelfde hoeveelheid als in 2009. In deze zelfde periode zijn echter ook de belasting van de rwzi’s (met 2,9%) en het verwijderingsrendement (met 4,5%) toegenomen, zodat per saldo de specifieke slibproductie in lichte mate is gedaald. Het ontwateringspercentage van het slib is sinds 1999 min of meer constant op gemiddeld ongeveer 23%. Om dit resultaat te bereiken moet echter wel steeds meer polymeer worden toegevoegd. In 1999 bedroeg het specifiek chemicaliënverbruik nog geen 8 g / kg ds, maar in 2012 is dit gestegen tot boven de 11,3 g / kg ds. Een stijging van 45% heeft overigens niet geleid tot een hoger ontwateringspercentage. Wat betreft de slibontwateringsmethode kan worden gesteld, dat het aandeel kamerfilterpers en zeefbandpers is afgenomen van respectievelijk 15% en 23% in 2009 naar 11% en 21% in 2012 ten gunste van de centrifuge (van gemiddeld 59% in 2009 naar 66% in 2012). In 2012 is voor het eerst gevraagd naar de wijze van slibeindverwerking. Bijna 48% van het ontwaterde slib wordt in een monoverbrandingsinstallatie gestookt, 15% wordt meeverbrand met bijvoorbeeld huisvuil, bijna 18% wordt eerst biologisch gedroogd en daarna verbrand, terwijl bijna 20% thermisch wordt gedroogd en daarna verbrand. Onderhoud In de BVZ 2009 zijn de kritische proces indicatoren technische betrouwbaarheid en beschikbaarheid geïntroduceerd van zowel het transportsysteem, de zuiveringsinstallatie als de slibverwerkinginstallatie. Toen werd geconcludeerd dat veel waterschappen bezig waren om het onderhoudsbeleid te professionaliseren, maar nog niet in staat waren om de gevraagde gegevens te leveren. Dat laatste geldt in iets mindere mate ook voor 2012. Van de waterschappen die wel gegevens hebben aangeleverd kan worden gesteld, dat de betrouwbaarheid en de beschikbaarheid zijn toegenomen. Deze laatste is voor alle drie de onderwerpen (transport, zuiveren en slibverwerken) meer dan gehalveerd en varieert tussen de 99,4 en 99,7%.


.

11

2.1 Transport afvalwater 2.1.1 Afnamecapaciteit (liter/uur per i.e)

Afnamecapaciteit (liter/uur per i.e) Jaar

Delfland

Gem. waterschappen

Minimum

Maximum

2006

30,0

30,3

5,7

52,1

2009

29,2

33,2

13,5

53,1

2012

30,8

32,2

14,7

51,2


.

12

2.1.2a Aandeel voldoen aan afnameverplichting (procent)

Aandeel voldoen aan afnameverplichting (procent) Gem. waterschappen

Minimum

Maximum

2006

Jaar

93,1

95,4

81,6

100,0

2009

100,0

96,2

89,4

100,0

2012

100,0

97,7

93,7

100,0


Delfland

.

13

2.1.2b Aandeel voldoen aan afnameverplichting (procent), 2012


.

14

2.2 Zuivering afvalwater 2.2.1 Gemiddelde belastinggraad (procent)

Gemiddelde belastinggraad (procent) Jaar

Delfland

Gem. waterschappen

Minimum

Maximum

2006

79,5

78,7

56,3

95,3

2009

78,3

81,6

63,6

100,0

2012

78,5

83,0

70,7

102,7


.

15

2.2.2a Nalevingspercentage m.b.t. lozingseisen (procent)

Nalevingspercentage m.b.t. lozingseisen (procent) Gem. waterschappen

Minimum

Maximum

2006

Jaar

98,8

97,7

81,9

100,0

2009

100,0

97,5

89,5

100,0

2012

100,0

98,6

88,9

100,0


Delfland

.

16

2.2.2b Nalevingspercentage m.b.t. lozingseisen (procent), 2012


.

17

2.2.3a Rendement voor N+P+CZV verwijdering (procent)

Rendement voor N+P+CZV verwijdering (procent) Gem. waterschappen

Minimum

Maximum

2006

Jaar

68,7

83,7

68,7

90,8

2009

85,4

86,5

81,3

91,3

2012

82,4

86,6

81,5

93,0


Delfland

.

18

2.2.3b Rendement voor N+P+CZV verwijdering (procent), 2012


.

19


Rendement voor stikstofverwijdering (procent) Gem. waterschappen

Minimum

Maximum

2006

Jaar

39,3

77,6

39,3

89,5

2009

82,9

83,1

72,8

88,8

2012

79,4

82,8

77,6

90,5


Delfland

.

20


Rendement voor fosfaatverwijdering (procent) Gem. waterschappen

Minimum

Maximum

2006

Jaar

79,3

81,9

75,8

92,9

2009

80,5

84,4

75,2

92,6

2012

75,4

84,4

75,4

93,3


Delfland

.

21


Rendement voor CZV verwijdering (procent) Gem. waterschappen

Minimum

Maximum

2006

Jaar

87,5

91,6

87,5

94,8

2009

92,7

92,3

88,2

95,3

2012

92,3

92,7

89,0

95,9


Delfland

.

22


% i.e.'s verwijderd (procent) Gem. waterschappen

Minimum

Maximum

2006

Jaar

75,3

91,2

75,3

96,1

2009

93,3

92,6

87,1

94,5

2012

92,7

92,6

88,5

95,5


Delfland

.

23

2.2.8 Hoeveelheid aangevoerd afvalwater (liter/dag per i.e.)

Hoeveelheid aangevoerd afvalwater (liter/dag per i.e.) Gem. waterschappen

Minimum

Maximum

2006

Jaar

220

210

143

289

2009

214

203

137

297

2012

244

215

129

285


Delfland

.

24

2.2.9 Hydraulische capaciteit (liter/uur per i.e)

Hydraulische capaciteit (liter/uur per i.e) Gem. waterschappen

Minimum

Maximum

2006

Jaar

34,2

35,4

25,5

52,3

2009

34,0

35,9

25,8

52,4

2012

34,5

37,8

25,6

71,6


Delfland

.

25

2.3 Slibverwerking 2.3.1a Slibproductie (tonnen ds)

Slibproductie (tonnen ds) Gem. waterschappen

Minimum

Maximum

2006

Jaar

18.816

15.104

4.810

27.195

2009

18.378

15.066

4.535

28.095

2012

18.304

14.873

3.834

27.231


Delfland

.

26

2.3.1b Slibproductie (tonnen ds), 2012


.

27


Specifieke slibproductie (kg slib/i.e. verwijderd) Jaar

Delfland

Gem. waterschappen

Minimum

Maximum

2006

16,0

16,2

12,2

20,6

2009

13,0

16,6

12,1

25,5

2012

13,0

16,5

9,0

27,1


.

28

2.3.3 Onderverdeling techniek slibontwatering (kg droge stof) (2012)


.

29


2012

Ontwateringspercentage slib (procent) Jaar

Delfland

Gem. waterschappen

Minimum

Maximum

2006

25,7

23,3

20,2

28,0

2009

20,7

23,0

19,5

27,5

2012

21,4

23,1

17,9

26,3


.

30

2.3.5 Onderverdeling verwerking ontwaterd slib (kg droge stof) (2012)


.

31

2.4 Onderhoud 2.4.1a Technische betrouwbaarheid transportsysteem (uren)

Technische betrouwbaarheid transportsysteem (uren) Gem. waterschappen

Minimum

Maximum

2009

Jaar

5.473

3.921

464

8.754

2012

6.203

5.086

265

8.760


Delfland

.

32

2.4.1b Verlies beschikbaarheid transportsysteem (procent)

Verlies beschikbaarheid transportsysteem (procent) Gem. waterschappen

Minimum

Maximum

2009

Jaar

0,07

0,77

0,03

2,44

2012

0,05

0,30

0,00

1,33


Delfland

.

33

2.4.2a Technische betrouwbaarheid zuiveringsinstallaties (uren)

Technische betrouwbaarheid zuiveringsinstallaties (uren) Gem. waterschappen

Minimum

Maximum

2009

Jaar

3.283

1.822

71

8.752

2012

4.380

2.337

0

8.756


Delfland

.

34


Verlies beschikbaarheid zuiveringsinstallaties (procent) Gem. waterschappen

Minimum

Maximum

2009

Jaar

0,06

1,59

0,01

8,33

2012

0,00

0,61

0,00

3,84


Delfland

.

35

2.4.3a Technische betrouwbaarheid slibverwerkingsinstallaties (uren)

Technische betrouwbaarheid slibverwerkingsinstallaties (uren) Jaar

Delfland

Gem. waterschappen

Minimum

Maximum

2009

8.760

4.431

68

8.760

2012

7.663

6.290

539

8.760


.

36


Verlies beschikbaarheid slibverwerkingsinstallaties (procent) Jaar

Delfland

Gem. waterschappen

Minimum

Maximum

2009

0,00

1,09

0,00

5,57

2012

0,05

0,45

0,00

1,54


.

37

3. Financiën Kerntabel financiën 2012 Delfland


Minimum

Maximum

2009

2012

2012

2012

2012

65,06

85,14

53,51

41,76

85,14

Financiën Totale kosten zuiveringsbeheer (euro's) 3.1.1 Tarief zuiveringsheffing per v.e. 3.1.2 Totale kosten zuiveringstechnische werken

119.662.466

114.497.120

45.235.165

11.390.704

114.497.120

3.1.3 Totale kosten zuiveringstechnische werken per v.e.

88,78

82,64

46,25

35,45

82,64

3.1.4 Totale directe kosten zuiveringstechnische werken (euro/i.e verwijderd)

67,34

76,06

39,65

28,80

76,06

3.1.5 Totale directe kosten zuiveringstechnische werken (1000*euro/m3 per jaar)

805,75

792,47

467,62

351,37

792,47

Kosten transport afvalwater (1.000*euro/m3*km) 3.2.1 Totale directe kosten transporteren afvalwater Totaal netto directe kosten (euro's) Aangevoerd afvalwater x aantal km leiding (m3 km)

3.2.2 Totale gestand. kosten transport. afvalwater

24,03

25,20

15,56

5,92

48,12

16.990.739

21.154.245

6.375.119

1.547.136

21.154.245

707.146.135

839.457.141

409.722.192

56.556.217

1.518.585.591

44,74

37,62

29,69

11,10

92,17

Gestandaardiseerde kapitaallasten (euro's)

27.096.584

27.342.212

9.916.958

2.429.461

27.342.212

Totale gestandaardiseerde kosten transporteren afvalwater (euro's)

31.634.239

31.578.359

12.166.455

3.004.830

31.578.359

3.2.3 Op. beheer- en onderhoudskosten trans. afvalwater Netto directe operationele beheerkosten (euro's) Netto directe operationele onderhoudskosten (euro's)

6,42

5,05

5,49

2,75

16,12

3.716.923

2.281.923

1.235.604

356.139

2.585.147

820.732

1.954.224

1.013.893

219.230

2.593.931

Kosten zuivering afvalwater (euro/i.e. verwijderd) 3.3.1 Totale directe kosten zuiveren afvalwater

48,99

52,92

24,57

17,34

52,92

69.149.995

74.400.884

24.846.219

7.793.527

74.400.884

1.411.390

1.405.907

1.011.056

356.390

1.987.373

58,90

54,26

35,73

23,63

54,26


63.279.592

61.287.643

25.671.843

6.110.186

61.287.643

Totale gestandaardiseerde kosten zuiveren afvalwater (euro's)

83.129.811

76.281.495

36.121.761

9.687.623

76.281.495

14,06

10,66

10,34

7,51

14,58

12.047.031

7.155.820

6.356.500

1.647.279

11.721.188

7.803.188

7.838.032

4.093.418

648.931

7.838.032

484,11

621,25

620,78

472,03

933,71

8.896.887

11.371.277

8.866.714

810.169

14.400.627

18.378

18.304

14.873

3.834

27.231

467,17

523,93

335,05

124,03

635,17


7.161.197

7.204.069

2.235.955

0

7.204.069

Totale gestandaardiseerde kosten slibverwerking en afzet (euro's)

8.585.609

9.590.087

4.766.620

0

9.590.087

77,51

130,36

182,11

97,03

270,08

Netto directe operationele beheerkosten (euro's)

964.927

1.453.392

2.112.041

477.149

5.158.980

Netto directe operationele onderhoudskosten (euro's)

459.485

932.626

559.066

65.724

1.702.111

3.5.1 Totale directe kosten transp. en zuiv. afvalwater (euro/i.e. verwijderd)

61,03

67,97

30,88

21,82

67,97

3.5.2 Totale directe kosten transp. en zuiv. afvalwater (1.000*euro/m3 per jaar)

730,32

708,19

364,19

255,63

708,19

0,8

-1,2

12,5

-1,2

30,8

Totale netto directe kosten (euro's) i.e.'s verwijderd (i.e.)

3.3.2 Totale gestand. kosten zuiveren afvalwater

3.3.3 Op. beheer- en onderhoudskosten zuiv. afvalwater Netto directe operationele beheerkosten (euro's) Netto directe operationele onderhoudskosten (euro's)

Kosten slibverwerking en afzet (euro/ton d.s.) 3.4.1 Totale directe kosten slibverwerking Totaal netto directe kosten verwerken en afzetten van slib (euro's) Slibproductie (tonnen ds)

3.4.2 Totale gestand. kosten slibverwerking en afzet

3.4.3 Op. beheer- en onderhoudskosten slibverwerking

Totale kosten zuiveringskring

Discrepantie (procent) 3.6.1 Discrepantie


.

38

Ontwikkeling kosten zuiveringstechnische werken De kosten van de waterschappen voor beheer en exploitatie van zuiveringstechnische werken bedroegen in 2012 € 1.040 miljoen. Ten opzichte van de vorige bedrijfsvergelijking in 2009 (€ 1.025 miljoen1) zijn de kosten 1,5% gestegen. De stijging is ruim lager dan de inflatie die ten opzichte van 2009 6,2% bedraagt, waardoor er in reële zin sprake is van een daling van de kosten voor zuiveringstechnische werken. Zoals onderstaande grafiek van de meerjarige ontwikkeling van deze kosten laat zien, geldt voor de laatste tien jaar dat de zuiveringskosten niet meer stijgen dan het niveau van de inflatie. Alleen de bedrijfsvergelijking zuiveringsbeheer 2009 liet een stijging boven inflatieniveau zien, maar deze werd met name veroorzaakt door de ingebruikname van de compleet nieuwe en zeer grote RWZI ‘Harnaschpolder’ door het hoogheemraadschap van Delfland. Los hiervan zou de stijging ook in 2009 niet hoger dan inflatieniveau zijn geweest. De ingebruikname van de RWZI Harnaschpolder leidde tot een forse verbetering van de zuiveringsprestaties.

Een belangrijke oorzaak van de beperkte stijging van de kosten van zuiveringstechnische werken is de daling van de kosten voor het verwerken en afzetten van slib van € 220,4 miljoen in 2009 tot €203,9 miljoen in 2012. De waterschappen hebben goedkopere contracten afgesloten voor het transport en de eindverwerking van het slib dat in zuiveringsinstallaties vrij komt. Verhouding kosten-prestatie De kosten van de waterschappen voor beheer en exploitatie van zuiveringstechnische werken zijn ten opzichte van 2009 dus ruim binnen de inflatiestijging gebleven. Daar staat tegenover dat de prestaties van de waterschappen op zuiveringsgebied zijn verbeterd. Bij een toename van de verwerkte hoeveelheid vervuilingseenheden van 24,6 miljoen in 2009 tot 25,1 miljoen in 2012 is het voldoen aan de afnameverplichting toegenomen van gemiddeld 96,2% in 2009 naar 97,7% in 2012, het nalevingspercentage met betrekking tot de lozingseisen toegenomen van 97,5% in 2009 naar 98,6% in 2012 en zijn de zuiveringsrendementen gelijk gebleven (gemiddeld rendement van de verwijdering van stikstof, fosfaat en zuurstofbindende stoffen was zowel in 2009 als 2012 86,6%). Tarief zuiveringsheffing De belastingplichtigen betalen voor de zuivering van afvalwater door middel van de ‘zuiveringsheffing’. Dit is een belasting die een tarief per vervuilingseenheid kent. In dit tarief zijn naast de kosten van zuiveringstechnische werken ook andere kosten en opbrengsten van het waterschap die samenhangen met de taak ‘zuivering van afvalwater’ verdisconteerd. Het gaat dan om kosten van planvorming, belastingheffing en –inning, communicatie, bestuur, kwijtschelding en opbrengsten uit reserves en dividend. Het tarief van de zuiveringsheffing was in 2012 gemiddeld € 53,51 per ve. Ten opzichte van 2009 betekent dit een stijging met 8,2% in drie jaar, oftewel 2,7% per jaar (2009: € 49,47). Het betreft hier gewogen gemiddelden die zijn berekend op basis van de geraamde v.e.’s. Door lagere 1 In de BVZ 2009 staat een totaal van €1.001 miljoen. De bedragen van Delfland en Brabantse Delta waren in 2009 respectievelijk € 18,8 miljoen en €4,9 miljoen te laag aangehouden. Bedrijfsvergelijking Zuiveringsbeheer 2012 Delfland Unie van Waterschappen en ABF Research

.

39

onttrekkingen aan reserves, vermindering van opbrengsten uit dividend en meer kwijtscheldingen en oninbaarverklaringen is de stijging van het gewogen gemiddelde tarief in 2012 groter dan van de kosten van zuiveringstechnische werken. Omvang en kosten zuiveringsinstallatie Het aantal rioolwaterzuiveringsinstallaties bedroeg in 2012 in totaal 348 (in 2009: 390). Gemiddeld worden per rwzi ruim 67.200 inwonersequivalenten (i.e.’s) gezuiverd (in 2009: ruim 58.000 i.e.’s). In onderstaande grafiek2 zijn de gestandaardiseerde kosten van zuiveren per i.e. gerelateerd aan de capaciteit van de rwzi’s in i.e.. De trendlijn in de grafiek laat zien dat kleinere rwzi’s gemiddeld genomen hogere kosten per i.e. hebben. Door de grote spreiding kan geen harde conclusie worden getrokken over de relatie tussen de kosten en grootte van de rwzi.

In deze bedrijfsvergelijking 2012 zijn de kosten voor het eerst ook gerelateerd aan een zuiveringskring. Dit is het geheel van een zuiveringsinstallatie en alle transportsystemen van waaruit afvalwater op de rwzi wordt gebracht. In de volgende grafiek3 zijn de directe kosten van transporteren en zuiveren bij elkaar geteld en uitgedrukt in gezuiverde ie’s. De kosten zijn dus gerelateerd aan de omvang van de zuiveringskring. De kosten van slibverwerking zijn in deze grafiek niet meegenomen omdat slibverwerkinginstallaties in veel gevallen voor meerdere zuiveringskringen werken. Uit de grafiek zijn geen conclusies te trekken; het standaardiseren van kosten en het toevoegen van gemeentelijke kosten van transport van afvalwater per zuiveringskring kan het inzicht in de toekomst verbeteren.

2 De grafiek is exclusief de vier grootste rwzi’s met meer dan 500.000 i.e.’s 3 De grafiek is exclusief de vier grootste rwzi’s met meer dan 500.000 i.e.’s Bedrijfsvergelijking Zuiveringsbeheer 2012 Delfland Unie van Waterschappen en ABF Research

.

40

Discrepantie De discrepantie (verschil tussen aangeboden en aangeslagen vervuilingseenheden) is ten opzichte van de BVZ 2009 toegenomen met 2%.


.

41

3.1 Totale kosten zuiveringsbeheer 3.1.1 Tarief zuiveringsheffing (euro per v.e.)

2012

Tarief zuiveringsheffing (euro per v.e.) Jaar

Delfland

Gem. waterschappen

Minimum

Maximum

2009

65,06

49,47

36,84

68,76

2012

85,14

53,51

41,76

85,14


.

42

3.1.2 Totale kosten zuiveringstechnische werken (euro)

2012 (x mln.euro)

Totale kosten zuiveringstechnische werken (euro) Jaar

Delfland

Gem. waterschappen

Minimum

Maximum

2006

35.268.576

37.445.692

13.175.539

63.334.173

2009

119.662.466

44.547.166

13.532.339

119.662.466

2012

114.497.120

45.235.165

11.390.704

114.497.120


.

43

3.1.3 Totale kosten zuiveringstechnische werken per v.e. (euro)

2012

Totale kosten zuiveringstechnische werken per v.e. (euro) Jaar

Delfland

Gem. waterschappen

Minimum

Maximum

2006

24,43

41,15

24,43

57,73

2009

88,78

45,91

36,47

88,78

2012

82,64

46,25

35,45

82,64


.

44

3.1.4 Totale directe kosten zuiveringstechnische werken (euro/i.e verwijderd)

2012

Totale directe kosten zuiveringstechnische werken (euro/i.e verwijderd) Jaar

Delfland

Gem. waterschappen

Minimum

Maximum

2006

30,42

34,46

29,11

49,18

2009

67,34

39,62

30,88

67,34

2012

76,06

39,65

28,80

76,06


.

45

3.1.5 Totale directe kosten zuiveringstechnische werken (1000*euro/m3 per jaar)

2012

Totale directe kosten zuiveringstechnische werken (1000*euro/m3 per jaar) Jaar

Delfland

Gem. waterschappen

Minimum

Maximum

2006

284,66

409,48

284,66

673,44

2009

805,75

496,18

357,84

833,10

2012

792,47

467,62

351,37

792,47


.

46

3.2 Kosten transport afvalwater 3.2.1 Totale directe kosten transporteren afvalwater (1.000*euro/m3*km)

De post "Opbrengsten transportstelsel anders dan transport voor andere waterkwaliteitsbeheerders" is buiten beschouwing gelaten. Totale directe kosten transporteren afvalwater (1.000*euro/m3*km) Jaar

Delfland

Gem. waterschappen

Minimum

Maximum

2006

5,18

8,98

1,26

33,42

2009

24,03

15,65

6,30

42,25

2012

25,20

15,56

5,92

48,12


.

47

3.2.2 Totale gestandaardiseerde kosten transport afvalwater (1.000*euro/m3*km)

2012

Totale gestandaardiseerde kosten transport afvalwater (1.000*euro/m3*km) Jaar

Delfland

Gem. waterschappen

Minimum

Maximum

2009

44,74

31,50

12,95

69,73

2012

37,62

29,69

11,10

92,17


.

48

3.2.3 Operationele beheer- en onderhoudskosten transporteren afvalwater (1.000*euro/m3*km)

Operationele beheer- en onderhoudskosten transporteren afvalwater (1.000*euro/m3*km) Jaar

Delfland

Gem. waterschappen

Minimum

Maximum

2006

3,88

3,45

0,27

13,02

2009

6,42

6,07

2,85

21,16

2012

5,05

5,49

2,75

16,12


.

49

3.3 Kosten zuivering afvalwater 3.3.1 Totale directe kosten zuiveren afvalwater (euro/i.e. verwijderd)

De post "Opbrengsten zuiveringsinstallaties excl. zuivering voor andere waterkwaliteitsbeheerders" is buiten beschouwing gelaten. Totale directe kosten zuiveren afvalwater (euro/i.e. verwijderd) Gem. waterschappen

Minimum

Maximum

2006

Jaar

20,40

20,06

14,22

29,69

2009

48,99

23,99

18,01

48,99

2012

52,92

24,57

17,34

52,92


Delfland

.

50

3.3.2 Totale gestandaardiseerde kosten zuiveren afvalwater (euro/i.e. verwijderd)

Totale gestandaardiseerde kosten zuiveren afvalwater (euro/i.e. verwijderd) Jaar

Delfland

Gem. waterschappen

Minimum

Maximum

2009

58,90

35,89

23,37

58,90

2012

54,26

35,73

23,63

54,26


.

51

3.3.3 Operationele beheer- en onderhoudskosten zuiveren afvalwater (euro/i.e. verwijderd)

Operationele beheer- en onderhoudskosten zuiveren afvalwater (euro/i.e. verwijderd) Jaar

Delfland

Gem. waterschappen

Minimum

Maximum

2006

10,17

9,10

6,74

12,26

2009

14,06

10,66

8,74

16,76

2012

10,66

10,34

7,51

14,58


.

52

3.4 Kosten slibverwerking 3.4.1 Totale directe kosten slibverwerking (euro/ton d.s.)

De post "Opbrengsten ontwateren en transport van slib excl. andere waterkwaliteitsbeheerders" is buiten beschouwing gelaten. Totale directe kosten slibverwerking (euro/ton d.s.) Jaar

Delfland

Gem. waterschappen

Minimum

Maximum

2006

448,05

610,25

448,05

2.173,71

2009

484,11

648,25

484,11

963,29

2012

621,25

620,78

472,03

933,71


.

53

3.4.2 Totale gestandaardiseerde kosten slibverwerking (euro/ton d.s.)

Totale gestandaardiseerde kosten slibverwerking (euro/ton d.s.) Jaar

Delfland

Gem. waterschappen

Minimum

Maximum

2009

467,17

312,50

163,10

539,43

2012

523,93

335,05

124,03

635,17


.

54

3.4.3 Operationele beheer- en onderhoudskosten slibverwerking (euro/ton d.s.)

Operationele beheer- en onderhoudskosten slibverwerking (euro/ton d.s.) Jaar

Delfland

Gem. waterschappen

Minimum

Maximum

2006

52,15

136,11

52,15

227,35

2009

77,51

170,83

57,19

245,18

2012

130,36

182,11

97,03

270,08


.

55

3.5 Totale kosten zuiveringskring 3.5.1 Totale directe kosten transport en zuivering afvalwater (euro/i.e. verwijderd)

De posten "Opbrengsten transportstelsel anders dan transport voor andere waterkwaliteitsbeheerders" en "Opbrengsten zuiveringsinstallaties excl. zuivering voor andere waterkwaliteitsbeheerders" zijn buiten beschouwing gelaten. Totale directe kosten transport en zuivering afvalwater (euro/i.e. verwijderd) Gem. waterschappen

Minimum

Maximum

2006

Jaar

23,25

25,02

20,10

35,03

2009

61,03

29,96

23,49

61,03

2012

67,97

30,88

21,82

67,97


Delfland

.

56

3.5.2 Totale directe kosten transport en zuivering afvalwater (1.000*euro/m3 per jaar)

De posten "Opbrengsten transportstelsel anders dan transport voor andere waterkwaliteitsbeheerders" en "Opbrengsten zuiveringsinstallaties excl. zuivering voor andere waterkwaliteitsbeheerders" zijn buiten beschouwing gelaten. Totale directe kosten transport en zuivering afvalwater (1.000*euro/m3 per jaar) Gem. waterschappen

Minimum

Maximum

2006

Jaar

217,57

297,27

217,57

479,66

2009

730,32

375,16

240,46

730,32

2012

708,19

364,19

255,63

708,19


Delfland

.

57

3.6 Discrepantie 3.6.1 Discrepantie (procent)

2012

Discrepantie (procent) Jaar

Gem. waterschappen

Minimum

Maximum

11,8

16,4

-4,9

28,3

2009

0,8

10,5

-13,5

37,6

2012

-1,2

12,5

-1,2

30,8

2006


Delfland

.

58

4. Milieu Kerntabel milieu 2012 Delfland 2009


Minimum

Maximum

2012

2012

2012

2012

114,3

118,9

63,9

301,5

Milieu Specifiek energieverbruik afvalwaterzuivering 4.1.1 Transporteren afvalwater (GJprim/m3.km) 4.1.2 Zuivering afvalwater (GJprim/1000 i.e. verwijderd) 4.1.3 Slibontwatering (GJprim/1000 ton ds) 4.1.4 Totaal energieverbruik (GJprim/1000 i.e. verwijderd)

374,1

294,6

213,4

381,6

1.334,3

1.152,2

459,6

2.562,3

418,9

337,6

257,6

438,6

10.307.661

4.587.647

345.115

15.760.321

38,21

29,03

6,02

59,82

95,8

101,5

90,7

149,1

Energieopwekking afvalwaterzuivering 4.2.1 Biogasproductie (Nm3) 4.2.2 Zelfvoorzienendheid m.b.v. biogas (procent) Duurzame energie afvalwaterzuivering 4.3.1 Percentage groene energie (procent) Grondstoffen 4.4.1 Specifiek chem. verbruik defosfatering (mol/(1000 i.e. verwijderd))

15,53

12,14

19,94

4,15

50,52

4.4.2 Specifiek chem. verbruik PE slibontwatering (g/ kg ds)

13,26

17,21

13,71

4,18

19,99

0,00

0,00

2,79

0,00

27,78

4.4.3 Specifiek chem. verbruik Fe slibontwatering(g/ kg ds)

Algemeen Bij het hoofdstuk milieu is voor de energiegegevens van 2012 gebruik gemaakt van de gegevens van MJA3. Deze vragen zijn dus niet opnieuw uitgevraagd voor de BVZ. Door een iets andere methodiek en definitie van de indicatoren zijn de cijfers uit 2012 niet altijd 1 op 1 te vergelijken met de prestaties in 2006 en 2009. Om toch trends te kunnen maken is een aantal gegevens van 2012 omgerekend van primaire energie naar kWh (elektrisch), zodat ze te vergelijken zijn met die van 2006 en 2009. Energieverbruik Het totale energieverbruik van de waterschappen voor het zuiveringsbeheer bedroeg in 2012 bijna 8.000 TJ. Tussen 2006 en 2009 is er nog een lichte stijging waar te nemen van het totale primaire energieverbruik. Daarna is een daling te zien. Dezelfde trend is waarneembaar als wordt gekeken naar het totaal elektriciteitsverbruik. In 2006 bedroeg dit 35.948 kWh/1000 i.e. verwijderd, in 2009 was het 36.884 en in 2012 34.128. Opmerkelijk is wel het verschil tussen de waterschappen in primair energieverbruik per i.e. verwijderd. Dit varieert tussen de 260 en 440 GJprim/1000 i.e. verwijderd. Deze zelfde variatie is ook waarneembaar bij het specifieke energieverbruik voor het transporteren, het zuiveren en het slibverwerken. Het specifieke energieverbruik voor het transporteren van afvalwater was gemiddeld 119 GJprim/m3.km met een spreiding van 64 tot 302. Voor het specifieke energieverbruik zuiveren afvalwater was dit 295 GJprim/1000 i.e. verwijderd (range 213 – 382) en voor het slibverwerken 1.149 GJprim/1000 ton ds (range 460 – 2.562). Omdat in de BVZ in 2009 niet alle informatie is uitgevraagd om een goede trend waar te nemen op grond van de kennis en definities zoals die nu worden gehanteerd, is voor een overall trend geciteerd uit het MJA3 verslag. In de eerste MJA3 planperiode 2009 – 2012 is aan energie-efficiency maatregelen 13% gerealiseerd, terwijl 11% was geprognosticeerd (zekere en voorwaardelijke maatregelen). Dit is exclusief de inkoop van duurzame energie. Wanneer ook de inkoop van duurzame energie wordt meegerekend zijn deze percentages zelfs 21%, respectievelijk 37%. Afgezien van de inkoop van duurzame energie, betekent dit in deze periode een jaarlijkse verbetering van ruim 3% (MJA gaat uit van een gemiddelde van 2% per jaar). Het accent van de maatregelen ligt in deze periode op opwekking van duurzame energie en procesmaatregelen. Energieopwekking In Nederland werd in 2012 door de waterschappen in totaal meer dan 100 miljoen m3 biogas opgewekt op jaarbasis. Dit biogas wordt grotendeels in gasmotoren omgezet in elektriciteit en warmte, een paar waterschappen werken dit op tot groen aardgas dat in het openbare net wordt geïnjecteerd. Met de in gasmotoren opgewekte elektriciteit kunnen de waterschappen gemiddeld in bijna 29% van het (totale) eigen energieverbruik voorzien. De energieopwekking bij de waterschappen varieert van 6 % tot 60 %. Het doel is 40% duurzame energieopwekking in 2020.


.

59

Van de geproduceerde hoeveelheid biogas werd veruit het grootste deel, namelijk 93,2% nuttig gebruikt. Slechts 6,6% wordt afgefakkeld en 0,2% gespuid. Duurzame energie Het percentage groene energie is 101% in 2012 voor het zuiveringsbeheer en 94% voor het gehele waterschap. Sommige waterschappen scoren meer dan 100% omdat ze een deel van de groene energie die ze opwekken terugleveren aan het net. Gemiddeld wordt – bij het zuiveringsbeheer - 72% van de groene energie ingekocht en wordt 29% van de groene energie door de waterschappen zelf opgewekt door middel van biogas. Het doel is 100% duurzaam inkopen in 2015 voor het gehele waterschap. Grondstoffen Chemicaliën worden in hoofdzaak voor twee doeleinden gebruikt op rwzi’s, namelijk ten behoeve van de fosfaatverwijdering en ten behoeve van de slibontwatering. Het chemicaliënverbruik ten behoeve van de fosfaatverwijdering is gedaald van gemiddeld 24 mol Fe/1000 i.e. verwijderd in 2006 tot gemiddeld 20 mol/1000 i.e. verwijderd in 2012. Enerzijds heeft dit te maken met een toename van de biologische fosfaatverwijdering (tot ruim 71%), maar anderzijds sturen sommige waterschappen ook duidelijker op het behalen van de wettelijke eisen en niet op het maximaal haalbare resultaat (voor zover dit economisch voordeliger is). De meeste waterschappen gebruiken polymeer bij de slibontwatering, een minderheid gebruikt ijzer. De ijzerconsumptie is de afgelopen jaren min of meer constant en bedraagt 4,5 g / kg ds. De polymeerconsumptie stijgt van nog geen 8 tot ruim 11,3 g / kg ds tussen 1999 en 2012, terwijl het ontwateringspercentage gelijk is gebleven. Dit is ook in de BVZ2009 geconstateerd. Vervolgens zijn acties ondernomen om dit nader uit te zoeken, maar er zijn nog geen resultaten beschikbaar omdat de onderzoeken nog lopen.


.

60

4.1 Specifiek energieverbruik afvalwaterzuivering 4.1.1 Specifiek energieverbruik transporteren afvalwater (GJprim/m3.km)

Specifiek energieverbruik transporteren afvalwater (GJprim/m3.km) Jaar 2012


Delfland 114,3

Gem. waterschappen

Minimum

Maximum

118,9

63,9

301,5

.

61

4.1.2 Specifiek energieverbruik zuiveren afvalwater (GJprim/1000 i.e. verwijderd)

Specifiek energieverbruik zuiveren afvalwater (GJprim/1000 i.e. verwijderd) Jaar 2012


Delfland 374,1

Gem. waterschappen

Minimum

Maximum

294,6

213,4

381,6

.

62

4.1.3 Specifiek energieverbruik slibontwatering (GJprim/1000 ton ds)

Specifiek energieverbruik slibontwatering (GJprim/1000 ton ds) Jaar 2012


Delfland 1.334,3

Gem. waterschappen

Minimum

Maximum

1.152,2

459,6

2.562,3

.

63

4.1.4 Totaal energieverbruik (GJprim/1000 i.e. verwijderd)

Totaal energieverbruik (GJprim/1000 i.e. verwijderd) Jaar 2012


Delfland 418,9

Gem. waterschappen

Minimum

Maximum

337,6

257,6

438,6

.

64

4.2 Energieopwekking afvalwaterzuivering 4.2.1 Energie-opwekking: biogasproductie (Nm3)

Energie-opwekking: biogasproductie (Nm3) Jaar 2012


Delfland 10.307.661

Gem. waterschappen

Minimum

Maximum

4.587.647

345.115

15.760.321

.

65

4.2.2 Energie-opwekking: zelfvoorzienendheid m.b.v. biogas (procent)

Energie-opwekking: zelfvoorzienendheid m.b.v. biogas (procent) Jaar 2012


Delfland 38,21

Gem. waterschappen

Minimum

Maximum

29,03

6,02

59,82

.

66

4.3 Duurzame energie afvalwaterzuivering 4.3.1 Duurzame energie: % groene energie (incl inkoop) (procent)

2012

Duurzame energie: % groene energie (incl inkoop) (procent) Jaar 2012


Delfland 95,8

Gem. waterschappen

Minimum

Maximum

101,5

90,7

149,1

.

67

4.4 Grondstoffen 4.4.1 Specifiek chemicaliënverbruik defosfatering (mol/(1000 i.e. verwijderd))

Specifiek chemicaliënverbruik defosfatering (mol/(1000 i.e. verwijderd)) Jaar

Delfland

Gem. waterschappen

Minimum

Maximum

2006

54,55

23,76

0,00

54,55

2009

15,53

20,51

0,00

48,65

2012

12,14

19,94

4,15

50,52


.

68

4.4.2 Specifiek chemicaliënverbruik PE slibontwatering (g/ kg ds)

2012

Specifiek chemicaliënverbruik PE slibontwatering (g/ kg ds) Jaar

Delfland

Gem. waterschappen

Minimum

Maximum

2006

6,56

9,82

2,18

17,32

2009

13,26

11,63

1,43

19,12

2012

17,21

13,71

4,18

19,99


.

69

4.4.3 Specifiek chemicaliënverbruik Fe slibontwatering (g/ kg ds)

2012

Specifiek chemicaliënverbruik Fe slibontwatering (g/ kg ds) Jaar

Delfland

Gem. waterschappen

Minimum

Maximum

2006

0,00

3,25

0,00

19,97

2009

0,00

3,06

0,00

24,29

2012

0,00

2,79

0,00

27,78


.

70

5. Maatschappelijk Kerntabel maatschappelijk 2012 Delfland


Minimum

Maximum

2012

2012

2012

2012

-

3

1

7

2,67

5,66

4,32

0,84

9,47

0

6,0

1,8

0

6,0

2009

Maatschappelijk Innovaties 5.1.1 Nieuwe innovatietechnologieën (aantal)

Arbo en veiligheid 5.3.1 Gemiddelde verzuimpercentage (procent) 5.3.2 Totaal aantal ongevallen (aantal)

Innovatie Het aantal nieuwe innovatietechnologieën dat in 2012 is toegepast bedroeg in totaal 43. Dat is gemiddeld 1,9 innovaties per waterschap. Daarnaast zijn er ook diversie innovatietechnologieën onderzocht die om uiteenlopende redenen (nog) niet zijn toegepast. Veel van de onderzochte en toegepaste innovaties hebben betrekking op het besparen, opwekken en toepassen van energie (Energiefabriek, biogas), het terugwinnen van grondstoffen (struviet, fosfaat, stikstof, cellulose) en het efficiënter en goedkoper zuiveren van afvalwater (Nereda, Pharmafilter, 1 step filter, Anammox). In sommige gevallen gaat het ook om het slim sturen en meten in de afval-waterketen bijvoorbeeld om riooloverstorten te voorkomen. Vaak wordt er intensief samen-gewerkt met kennisinstellingen, bedrijfsleven en internationale partners. Kringloopsluiting Het aantal opgegeven projecten in het kader van de Energiefabriek bedroeg in de periode 2010-2012 in totaal 33. De prognose voor 2013-2015 geeft een totaal van 47 projecten te zien. Het is niet bekend waarom deze aantallen hoger zijn dan het aantal Energiefabrieken dat daadwerkelijk wordt gerealiseerd. Het aantal projecten in het kader van de Grondstoffenfabriek bedroeg in de periode 2010-2012 in totaal 19. De prognose voor 2013-2015 geeft een totaal van 37 projecten te zien. De cijfers over het opwerken van het effluent voor toepassing en het hergebruik van effluent laten een sterk wisselend en waarschijnlijk onbetrouwbaar beeld zien. Arbo en veiligheid Het aantal bijna-ongevallen in het zuiveringsbeheer bedroeg in 2012 in totaal 311 en het aantal ongevallen bedroeg in totaal 42 (dat is gemiddeld 1,8 ongeval per waterschap). Ten opzichte van 2009 is het aantal bijna-ongevallen gestegen met 38%, maar is het aantal daadwerkelijke ongevallen gedaald met 30%. Zowel in 2009 als in 2012 waren er geen dodelijke ongevallen. De ongevallenindex (het aantal ongevallen gedeeld door het aantal gewerkte uren) bedroeg in 2012 gemiddeld 6,3. Het ziekteverzuim in het zuiveringsbeheer bedroeg in 2012 gemiddeld 4,3%. Dat is een daling van 0,3% ten opzichte van 2009. Het gemiddelde ziekteverzuim van de waterschapssector in 2012 bedroeg 4,2%. Ter vergelijking: het ziekteverzuim bij de overheid in 2012 bedroeg gemiddeld 5,3% en bij de sector waterbedrijven en afvalbeheer 5,5%. De meldingsfrequentie (aantal keren dat een medewerker zich ziek meldt) bedroeg in 2012 gemiddeld 1,1% en is daarmee iets lager dan het landelijk gemiddelde voor de waterschapsector (1,2% in 2012).


.

71

5.1 Innovaties 5.1.1 Nieuwe innovatietechnologieën (aantal)

2012

Nieuwe innovatietechnologieën (aantal) Jaar 2012


Delfland -

Gem. waterschappen

Minimum

Maximum

3

1

7

.

72

5.3 Arbo en veiligheid 5.3.1 Gemiddelde verzuimpercentage (procent)

2012

Gemiddelde verzuimpercentage (procent) Jaar

Delfland

Gem. waterschappen

Minimum

Maximum

2009

2,67

4,61

1,90

7,40

2012

5,66

4,32

0,84

9,47


.

73

5.3.2 Totaal aantal ongevallen (aantal)

2012

Totaal aantal ongevallen (aantal) Jaar

Delfland

Gem. waterschappen

Minimum

Maximum

2009

0

2,6

0

12

2012

6,0

1,8

0

6,0


.

74

Bijlage: Beschrijvingen 2.1.1 Afnamecapaciteit (liter/uur per i.e) De afnamecapaciteit van een zuiveringskring is een maat voor de capaciteit van het transportsysteem en geeft de hoeveelheid afvalwater weer dat volgens de gemaakte afspraken met gemeenten gezuiverd moet worden. Terug 2.1.2a Aandeel voldoen aan afnameverplichting (procent) Het kengetal "Aandeel voldoen aan afnameverplichting (procent)" geeft aan in hoeverre de transportcapaciteit van de gemalen is afgestemd op de met de gemeenten overeengekomen verplichting voor afname van het afvalwater. Het kengetal wordt direct door de waterschappen berekend door per overnamepunt de beschikbare transportcapaciteit (m3/uur) en de afnameverplichting (m3/uur) te bepalen voor het gehele verzorgingsgebied van de rwzi's. Overcapaciteit mag hierbij niet worden meegnomen. De transportcapaciteit is dus per overnamepunt nooit hoger dan de afnameverplichting. De mate waarin aan de afnameverplichting wordt voldaan wordt door de waterschappen opgegeven als percentage per verzorgingsgebied van een rwzi. Op waterschapsniveau wordt een gewogen gemiddelde berekend (weging op basis van ontwerpcapaciteit). Elk waterschap heeft afspraken met gemeenten over de hoeveelheid afvalwater die door het waterschap van de gemeenten moet worden afgenomen. Deze afspraken zijn vastgelegd in een aansluitvergunning, overeenkomst of een Basis Rioleringsplan (BRP). Het kengetal geeft aan in hoeverre de waterschappen voldoende transportcapaciteit hebben geïnstalleerd om aan de afnameverplichting te voldoen. Indien niet aan de afnameverplichting (transporteren van afvalwater) wordt voldaan kan het risico van periodieke overstorten van ongezuiverd afvalwater uit riolering en transportstelsel op het oppervlaktewater groter zijn. Terug 2.2.1 Gemiddelde belastinggraad (procent) Het kengetal geeft de verhouding weer tussen de gemiddelde belasting en ontwerpcapaciteit van de rwzi's. De gemiddelde belasting en de ontwerpcapaciteit worden uitgedrukt in i.e.'s a 150 g TZV. Tot en met 2006 was dit 136 g TZV. Het kengetal wordt weergegeven in procenten. Als de belastinggraad groter dan 100% is, betekent dit dat er mogelijk onvoldoende capaciteit beschikbaar is om de belasting te verwerken. Het kengetal geeft aan of er voldoende capaciteit voorzien is om de belasting te verwerken. Als er onvoldoende capaciteit is kan dit leiden tot verslechtering van de zuiveringsprestatie. Terug 2.2.2a Nalevingspercentage m.b.t. lozingseisen (procent) Het nalevingspercentage geeft aan in welke mate wordt voldaan aan de individuele lozingseisen van de rwzi's. Het gaat hier om de eisen m.b.t. BZV, CZV, onopgeloste bestanddelen, stikstof en fosfaat. In vergelijking met het kengetal voldoen aan de lozingseisen is dit geen absolute toets. Bijvoorbeeld: indien er 100 maal is bemonsterd en er 10 overschrijdingen zijn geweest, leidt dit tot een nalevingspercentage van 90%. Het kengetal is een aanvulling op het kengetal "voldoen aan de lozingseisen" en geeft een genuanceerder beeld van de mate waarin wordt voldaan aan de lozingseisen. Het kengetal is in 2006 voor het eerst opgenomen in de bedrijfsvergelijking. In 2006 is getoetst aan het "Lozingenbesluit stedelijke afvalwater". In 2009 is dit veranderd in toetsing aan de eisen uit de lozingsvergunning. Terug


.

75

2.2.3a Rendement voor N+P+CZV verwijdering (procent) Het kengetal "Rendement voor N+P+CZV verwijdering" is een overall parameter voor het presteren van de rwzi's. Dit kengetal is een combinatie van CZV-verwijdering, stikstofverwijdering en fosfaatverwijdering. De zuiveringsprestatie wordt als volgt berekend: Zuiveringsprestatie = (%CZV + %Ntotaal + %Ptotaal)/3 De zuiveringsprestatie geeft een goed beeld van de prestaties van een rwzi m.b.t. de parameters CZV, stikstof en fosfaat, en dus van het eindproduct dat wordt afgeleverd: goed gezuiverd afvalwater. Terug 2.2.4 Rendement voor stikstofverwijdering (procent) Het kengetal stikstofverwijdering geeft aan het percentage stikstof dat door de waterschappen uit het afvalwater wordt verwijderd. Het kengetal wordt berekend door de verwijderde hoeveelheid stikstof (kg) te delen door de hoeveelheid stikstof (kg) in het aangevoerde afvalwater. Het kengetal wordt uitgedrukt in procenten. Terug 2.2.5 Rendement voor fosfaatverwijdering (procent) Het kengetal fosfaatverwijdering geeft het percentage fosfaat aan dat door de waterschappen uit het afvalwater wordt verwijderd. Het kengetal wordt berekend door de verwijderde hoeveelheid fosfaat (kg) te delen door de hoeveelheid fosfaat (kg) in het aangevoerde afvalwater. Het kengetal wordt uitgedrukt in procenten. Terug 2.2.6 Rendement voor CZV verwijdering (procent) Het kengetal CZV-verwijdering geeft aan het percentage CZV uit het afvalwater dat wordt verwijderd tijdens het zuiveringsproces. Het kengetal wordt berekend door de verwijderde hoeveelheid CZV (kg) te delen door de hoeveelheid CZV (kg) in het aangevoerde afvalwater. Het kengetal wordt uitgedrukt in procenten. Terug 2.2.7 % i.e.'s verwijderd (procent) Het kengetal "% i.e.'s verwijderd (procent)" geeft aan het percentage i.e.'s dat uit het afvalwater verwijderd tijdens het zuiveringsproces. Het kengetal wordt berekend door de verwijderde hoeveelheid i.e.'s te delen door het aantal i.e.'s in het aangevoerde afvalwater. Het kengetal wordt uitgedrukt in procenten. Het kengetal is gebaseerd op i.e.'s a 150 g TZV. Dit kengetal geeft inzicht in het functioneren van de rwzi's op het gebied van de i.e.-verwijdering, hetgeen mede bepalend is voor de kwaliteit van het eindproduct (goed gezuiverd effluent). Terug 2.2.8 Hoeveelheid aangevoerd afvalwater (liter/dag per i.e.) De op basis van het jaargemiddelde aangevoerde hoeveelheid afvalwater gedeeld door het aantal i.e. Terug 2.2.9 Hydraulische capaciteit (liter/uur per i.e) De hydraulische capaciteit van een RWZI is een maat voor de hoeveelheid afvalwater die er binnen een zuiveringskring kan worden gezuiverd en die aangeeft in welke mate het afvalwater verdund is met hemelwater. Terug


.

76

2.3.1 Slibproductie (tonnen ds) Dit is de hoeveelheid slib die bij de slibeindverwerking vrijkomt (in ton droge stof) Terug 2.3.2 Specifieke slibproductie (kg slib/i.e. verwijderd) De specifieke slibproductie is een maat voor de hoeveelheid slib die bij het zuiveringsproces vrijkomt. De specifieke slibproductie wordt uitgedrukt in kg geproduceerd slib per verwijderde i.e.. Het kengetal geeft een indicatie van de inspanningen van de waterschappen om de slibproductie te verminderen, hetgeen de milieubelasting en de absolute slibverwerkingskosten verlaagt. Terug 2.3.3 Onderverdeling techniek slibontwatering Dit is de techniek die wordt toegepast bij de mechanische slibontwatering. Terug 2.3.4 Ontwateringspercentage slib (procent) Het geeft het percentage droge stof van het ontwaterde slib weer. Het ontwateringpercentage wordt gecorrigeerd voor eventuele aan het slib toegevoegde toeslagstoffen. Het kengetal geeft een indicatie van het eindresultaat van het slibontwateringsproces. Dit eindresultaat is deels bepalend voor de kosten die worden gemaakt in de volgende fase van het slibverwerkingsproces. Terug 2.3.5 Onderverdeling verwerking ontwaterd slib Dit is de techniek die wordt toegepast bij de verdere verwerking van het ontwaterde slib. Terug 2.4.1 t/m 2.4.3 Technische betrouwbaarheid en verlies beschikbaarheid Definitie technische betrouwbaarheid: het totaal aantal uren op jaarbasis min de totale storingsduur gedeeld door het aantal storingen (is de gemiddelde tijd in uren tussen opeenvolgende storingen). De storingsduur is de totale tijd in uren dat een transportsysteem, zuiveringsinstallatie of slibverwerkingsinstallatie buiten bedrijf was als gevolg van een storing. Het verlies aan beschikbaarheid is het percentage dat een transportsysteem/zuiveringsinstallatie/slibverwerkingsinstallatie als gevolg van een storing uit bedrijf was gedeeld door het totale aantal uren dat het in bedrijf had moeten zijn. Terug 3.1.1 Tarief zuiveringsheffing (euro per v.e.) Het tarief van de zuiveringsheffing van de afzonderlijke waterschappen. In 2009 is een nieuw belastingstelsel ingevoerd, waarbij onderscheid wordt gemaakt tussen zuiveringstechnische maatregelen (en overige maatregelen) ten behoeve van het waterkwaliteitsbeheer. Deze laatste maken in 2009 geen onderdeel meer uit van de zuiveringsheffing. Dit kengetal geeft aan wat de ‘klant’ betaalt. De klant betaalt niet alleen voor zuivering van zijn afvalwater, maar ook voor andere zaken die tot het ‘zuiveringsbeheer’ worden gerekend, zoals beheersing van lozingen en planvorming. Terug


.

77

3.1.2 en 3.1.3 Totale kosten zuiveringstechnische werken Betreft de totale kosten die het waterschap moet maken voor het exploiteren en in stand houden van zuiveringstechnische werken. Het is de som van de kosten die gemaakt worden voor het transporteren van afvalwater naar de rioolwaterzuivering (rwzi), het zuiveren van afvalwater op de rwzi en het verwerken en afzetten van het slib dat vrijkomt bij de zuivering van afvalwater. Voor indicator 3.1.3 worden de totale kosten zuiveringsbeheer gedeeld door het aantal v.e.. Het gaat bij dit kengetal uitsluitend nog om de taak zuiveringsbeheer. Deze taak bestaat uit het transporteren en zuiveren van afvalwater en het verwerken en afzetten van het daarbij ontstane slib. De waterschappen doen dit niet per se zelf. Soms wordt afvalwater of slib bij een buurwaterschap verwerkt. Naast de uitvoeringskosten worden er ook nog effluentheffingen betaald, kunnen er afhaaksubsidies aan bedrijven worden betaald en kunnen er kosten voor IBA's worden gemaakt. Terug 3.1.4 Totale directe kosten zuiveringstechnische werken (euro/i.e verwijderd) De totale directe kosten zuiveringstechnische werken zijn opgebouwd uit de kosten bouw en verwerving, de operationele onderhouds- en beheerkosten. De kosten worden uitgedrukt in euro/i.e. verwijderd. Terug 3.1.5 Totale directe kosten zuiveringstechnische werken (1000*euro/m3 per jaar) De totale directe kosten zuiveringstechnische werken zijn opgebouwd uit de kosten bouw en verwerving, de operationele onderhouds- en beheerkosten. De kosten worden uitgedrukt in 1.000*euro/m3 per jaar. Terug 3.2.1 Totale directe kosten transporteren afvalwater (1.000*euro/m3*km) De totale directe kosten transporteren van afvalwater zijn opgebouwd uit de kapitaallasten transporteren afvalwater (netto kosten bouw en verwerving), de operationele onderhouds- en beheerkosten transporteren afvalwater en de overige opbrengsten transporteren afvalwater (zoals in de boekhouding opgenomen). De kosten worden uitgedrukt in 1.000*euro/m3*km. De totale directe kosten transporteren van afvalwater zijn de kosten de kosten voor het transport van afvalwater zonder toerekening van kosten van ondersteuning. Bij de totale kosten transporteren van afvalwater is het aantal v.e. de maatstaf, terwijl dat hier bij de directe kosten het aantal m3 km is. Terug 3.2.2 Totale gestandaardiseerde kosten transport afvalwater (1.000*euro/m3*km) De totale gestandaardiseerde kosten transporteren afvalwater bestaan uit de gestandaardiseerde kapitaallasten transporteren afvalwater en de operationele kosten transporteren afvalwater. De gestandaardiseerde kosten leveren een betere vergelijking tussen de waterschappen, omdat de kapitaallasten op een gestandaardiseerde en daarmee een vergelijkbare manier zijn uitgerekend. Terug


.

78

3.2.3 Operationele beheer- en onderhoudskosten transporteren afvalwater (1.000*euro/m3*km) Operationele beheer- en onderhoudskosten transporteren afvalwater bestaan uit: kosten personeel, kosten materieel, kosten derden, kosten energie en overige kosten. De operationele beheer- en onderhoudskosten transporteren afvalwater worden uitgedrukt in 1000 x Euro per kubieke meter getransporteerd water over een lengte van een kilometer. De operationele beheer- en onderhoudskosten zijn een belangrijk deel van totale directe kosten transporteren van afvalwater en zijn op korte termijn beïnvloedbaar Terug 3.3.1 Totale directe kosten zuiveren afvalwater (euro/i.e. verwijderd) De totale directe kosten zuiveren van afvalwater zijn opgebouwd uit de kapitaallasten zuiveren afvalwater (netto kosten bouw en verwerving), de operationele kosten zuiveren afvalwater en de overige opbrengsten zuiveren afvalwater (zoals in de boekhouding opgenomen). De kosten worden uitgedrukt in euro/i.e. verwijderd. Om de doelmatigheid van de eigen RWZI’s met die van andere waterschappen te kunnen vergelijken, worden hier de kosten beperkt tot de directe kosten - dus zonder toegerekende ondersteuning, afvalwaterbehandeling door derden, effluentheffing, anti-afhaaksubsidies en IBA's - en worden deze gerelateerd aan de prestatie: de verwijderde i.e. Terug 3.3.2 Totale gestandaardiseerde kosten zuiveren afvalwater (euro/i.e. verwijderd) De totale gestandaardiseerde kosten zuiveren afvalwater bestaan uit de gestandaardiseerde kapitaallasten zuiveren afvalwater en de operationele kosten zuiveren afvalwater. De gestandaardiseerde kosten leveren een betere vergelijking tussen de waterschappen, omdat de kapitaallasten op een gestandaardiseerde manier zijn uitgerekend. Terug 3.3.3 Operationele beheer- en onderhoudskosten zuiveren afvalwater (euro/i.e. verwijderd) Operationele beheer- en onderhoudskosten zuiveren afvalwater bestaan uit: kosten personeel, kosten derden, kosten energie, kosten chemicaliën, kosten materieel en overige kosten. Operationele beheer- en onderhoudskosten zuiveren worden uitgedrukt in Euro per i.e.-verwijderd, zijn een belangrijk deel van totale directe kosten zuiveren van afvalwater en zijn op korte termijn beïnvloedbaar. Terug 3.4.1 Totale directe kosten slibverwerking (euro/ton d.s.) De totale directe kosten verwerken en afzetten slib zijn opgebouwd uit de kapitaallasten slibontwatering (netto kosten bouw en verwerving), de operationele kosten ontwateren en transport, de kosten transport nat slib naar derden en de operationele kosten eindverwerking en afzet slib/restproducten (zoals in de boekhouding opgenomen). De kosten worden uitgedrukt in Euro/ton ds (afgevoerd slib). Om de doelmatigheid van de eigen SOI’s met die van andere waterschappen te kunnen vergelijken, worden hier de kosten beperkt tot de directe kosten - dus zonder toegerekende ondersteuning – en worden deze gerelateerd aan de prestatie: de afgevoerde ton droge stof. Bij de totale kosten verwerken en afzetten slib is het aantal v.e. de maatstaf, terwijl dat hier bij de directe kosten het aantal ton droge stof is. Terug 3.4.2 Totale gestandaardiseerde kosten slibverwerking (euro/ton d.s.) De totale gestandaardiseerde kosten verwerken en afzetten slib bestaan uit de gestandaardiseerde kapitaallasten verwerken en afzetten slib en de operationele kosten verwerken en afzetten slib. De gestandaardiseerde kosten leveren een betere vergelijking tussen de waterschappen, omdat de kapitaallasten op een gestandaardiseerde manier zijn uitgerekend. Terug


.

79

3.4.3 Operationele beheer- en onderhoudskosten slibverwerking (euro/ton d.s.) Operationele kosten eindverwerking en afzet slib/restproducten bestaan uit: kosten eindverwerking, transport ontwaterd slib en overige kosten. In de tabel onder de grafiek is de opbouw van de operationele kosten opgenomen. Het kengetal wordt uitgedrukt in Euro per ton ds (afgevoerd). Het kengetal is een belangrijk deel van totale directe kosten verwerken en afzetten slib. Op korte termijn beïnvloedbaar. Terug 3.5.1 Totale directe kosten transport en zuivering afvalwater (euro/i.e. verwijderd) De totale directe kosten transporteren en zuiveren afvalwater uitgedrukt in euro/i.e. verwijderd. De totale directe kosten transporteren van afvalwater zijn opgebouwd uit de kapitaallasten transporteren afvalwater (netto kosten bouw en verwerving), de operationele onderhouds- en beheerkosten transporteren afvalwater en de overige opbrengsten transporteren afvalwater (zoals in de boekhouding opgenomen). De totale directe kosten zuiveren van afvalwater zijn opgebouwd uit de kapitaallasten zuiveren afvalwater (netto kosten bouw en verwerving), de operationele kosten zuiveren afvalwater en de overige opbrengsten zuiveren afvalwater (zoals in de boekhouding opgenomen). Terug 3.5.2 Totale directe kosten transport en zuivering afvalwater (1.000*euro/m3 per jaar) De totale directe kosten transporteren en zuiveren afvalwater uitgedrukt in 1.000*euro/m3 per jaar. De totale directe kosten transporteren van afvalwater zijn opgebouwd uit de kapitaallasten transporteren afvalwater (netto kosten bouw en verwerving), de operationele onderhouds- en beheerkosten transporteren afvalwater en de overige opbrengsten transporteren afvalwater (zoals in de boekhouding opgenomen). De totale directe kosten zuiveren van afvalwater zijn opgebouwd uit de kapitaallasten zuiveren afvalwater (netto kosten bouw en verwerving), de operationele kosten zuiveren afvalwater en de overige opbrengsten zuiveren afvalwater (zoals in de boekhouding opgenomen). Terug 3.6.1 Discrepantie (procent) Het kengetal geeft het verschil tussen de aangeboden i.e.'s en geheven v.e.'s weer (in procenten). Het verschil tussen aangeboden i.e.'s en geheven v.e.'s kan een verklaring voor verschil tussen de kosten zuiveringsbeheer per v.e. en per i.e. geven. Terug 4.1.1 Specifiek energieverbruik transporteren afvalwater (GJprim/m3.km) Het totale netto energieverbruik voor het transporteren van het afvalwater uitgedrukt in GJprim/m3.km als maat voor de energie-efficiency. Terug 4.1.2 Specifiek energieverbruik zuiveren afvalwater (GJprim/1000 i.e. verwijderd) Het totale netto energieverbruik voor het zuiveren van het afvalwater uitgedrukt in GJprim/1000 i.e. verwijderd als maat voor de energie-efficiency. Terug


.

80

4.1.3 Specifiek energieverbruik slibontwatering (GJprim/1000 ton ds) Het totale netto energieverbruik voor de slibontwatering uitgedrukt in GJprim/1000 ton ds als maat voor de energieefficiency. Terug 4.1.4 Totaal energieverbruik (GJprim/1000 i.e. verwijderd) Het totale netto energieverbruik voor het transporten en zuiveren van afvalwater en de slibontwatering uitgedrukt in GJprim/1000 i.e. verwijderd als maat voor de energie-efficiency. De slibeindverwerking wordt buiten beschouwing gelaten. Terug 4.2.1 Energie-opwekking: biogasproductie (Nm3) De hoeveelheid biogas [Nm3] die door het waterschap wordt geproduceerd. Terug 4.2.2 Energie-opwekking: zelfvoorzienendheid m.b.v. biogas (procent) Het aandeel van het totale energieverbruik [%] dat door het waterschap zelf wordt geproduceerd. Terug 4.3.1 Duurzame energie: % groene energie (incl inkoop) (procent) Het totale percentage groene energie dat door een waterschap wordt ingekocht en opgewekt. Terug 4.4.1 Specifiek chemicaliënverbruik defosfatering (mol/(1000 i.e. verwijderd)) De hoeveelheid gebruikte chemicaliën voor defosfatering uitgedrukt in mol / (1000 i.e. verwijderd) als maat voor de efficiency van het zuiveringsproces. Terug 4.4.2 Specifiek chemicaliënverbruik PE slibontwatering (g/ kg ds) Het gebruik van poly-electroliet (PE) voor de slibontwatering uitgedrukt in g/kg droge stof als maat voor de efficiency van het chemicalienverbruik voor de slibontwatering. Terug 4.4.3 Specifiek chemicaliënverbruik Fe slibontwatering (g/ kg ds) Het gebruik van ijzer (Fe) voor de slibontwatering uitgedrukt in g/kg droge stof als maat voor de efficiency van het chemicalienverbruik voor de slibontwatering. Terug


.

81

5.1.1 Nieuwe innovatietechnologieën (aantal) Het aantal nieuwe innovatietechnologieën dat in het waterschap is onderzocht in een businesscase en nog niet in eerdere bedrijfsvergelijking is opgenomen. Terug 5.3.1 Gemiddelde verzuimpercentage (procent) Het totale ziekteverzuimpercentage voor kort, middellang en langdurig verzuim in het zuiveringsbeheer uitgedrukt in %. Terug 5.3.2 Totaal aantal ongevallen (aantal) Het totale aantal dodelijke ongevallen en ongevallen in het zuiveringsbeheer die tot ziekteverzuim leiden. Terug


.

82

Voor nadere informatie over het Informatiesysteem WAVES / BVZ of deze rapportage kunt u contact op nemen met de heer Eric Gloudemans, Unie van Waterschappen, ([email protected]). Disclaimer Dit rapport is met zorg samengesteld door de Unie van Waterschappen en ABF Research, op basis van de BVZ uitvraag in 2012 en eerdere jaren. De Unie van Waterschappen of ABF Research kunnen geen aansprakelijkheid aanvaarden voor eventuele fouten of onvolkomenheden. Dit rapport is automatisch gegenereerd. In voorkomende gevallen moet in plaats van Waterschap 'Hoogheemraadschap' worden gelezen.


.

83

Bedrijfsvergelijking Zuiveringsbeheer 2012 (BVZ 2012) Delfland

Recommend Documents