Bedrijfsresultaten Zuiveringstechnische Werken
2014
BEDRIJFSRESULTATEN ZUIVERINGSTECHNISCHE WERKEN 2014
Nr. 15IT012854 Foto voorzijde: Demon installatie rwzi Nieuwveer
BEDRIJFSRESULTATEN ZUIVERINGSTECHNISCHE WERKEN 2014 Bladzijde Inleiding Leeswijzer Samenvatting 1. Transport .................................................................................................................................... 1 1.1. Algemeen ......................................................................................................................... 1 1.2. Hoeveelheden afvalwater ................................................................................................... 1 1.3. Aanvoer per as ................................................................................................................. 1 1.4. Hydraulische normcapaciteit ............................................................................................... 2 1.5. Energieverbruik transport ................................................................................................... 2 1.6. Hulpstoffen transport ......................................................................................................... 2 1.7. Bijzonderheden transport ................................................................................................... 3 2. Zuiveren ...................................................................................................................................... 5 2.1. Meting en bemonstering .................................................................................................... 5 2.2. Belasting rwzi’s ................................................................................................................. 5 2.3. Nutriëntenverwijdering ...................................................................................................... 6 2.4. Zuiveringsprestatie ........................................................................................................... 7 2.5. Restvervuiling ................................................................................................................... 7 2.6. Toetsing van de effluentkwaliteit aan de Watervergunning (Wtw) ............................................ 8 2.7. Zware metalen ................................................................................................................. 8 2.8. Energieverbruik zuiveren .................................................................................................... 8 2.9. Hulpstoffen zuiveren .......................................................................................................... 9 2.10. Bijzonderheden per rwzi ................................................................................................. 11 3. Slibverwerken ............................................................................................................................ 21 3.1. Inleiding ........................................................................................................................ 21 3.2. Productie ....................................................................................................................... 21 3.3. Ontwateringprestaties ..................................................................................................... 21 3.4. Hulpstoffen slibindikken en –ontwateren ............................................................................ 22 3.5. Energie slibverwerken ...................................................................................................... 23 4. Onderhoud ................................................................................................................................ 25 4.1. Onderhoud technische werken .......................................................................................... 25 4.2. Realisatiegraad van het onderhoud .................................................................................... 25 4.3. Onderhoudskosten .......................................................................................................... 26 4.4. Opbrengsten van onderhoud ............................................................................................. 26 4.5. Assetmanagement .......................................................................................................... 27 5. Kwaliteit, Arbo en Milieu .............................................................................................................. 29 5.1. Kwaliteit ........................................................................................................................ 29 5.2. ARBO ............................................................................................................................. 29 5.3. Waterwet ....................................................................................................................... 29 5.4. Wet Milieubeheer ............................................................................................................ 30 6. Duurzaamheid ............................................................................................................................ 33 6.1. Energiedoelstellingen ....................................................................................................... 33 6.2. Grondstoffen .................................................................................................................. 36 6.3. Energie- en Grondstoffenfabriek ........................................................................................ 37 7. Innovatie ................................................................................................................................... 39 7.1. Innovatieagenda 2014-2016 ............................................................................................. 39 7.2. Energiefabriek Nieuwveer ................................................................................................. 39 7.3. Bioplastic uit afvalwater .................................................................................................... 39 7.4. Duurzame vergisting ....................................................................................................... 40 7.5. Fosfaat terugwinning ....................................................................................................... 40 7.6. Verkenning medicijnresten ................................................................................................ 40 7.7. Verkenning overig ........................................................................................................... 40 8. Samenwerken in de keten ............................................................................................................ 43 8.1. Samenwerken met gemeenten ......................................................................................... 43 8.2. Samenwerking met bedrijven en organisaties ..................................................................... 44
Bijlagen 1. 2. 3. 4. 5. 6. 6A. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14.
Overzichtskaart installaties ........................................................................................................ 47 Bedrijfsresultaten Rioolgemalen ................................................................................................. 49 Overzicht persleidingen ............................................................................................................. 55 Bemonsteren ........................................................................................................................... 59 Capaciteit, belasting en effluentlozing ......................................................................................... 61 Samenvattend overzicht bedrijfsresultaten 2013 .......................................................................... 63 Samenvattende overzichten bedrijfsresultaten 2014 ..................................................................... 65 Toetsing effluentkwaliteit aan vergunningsvoorwaarden ................................................................ 71 Nutriëntenoverzichten ................................................................................................................ 75 Zware metalen ......................................................................................................................... 79 Energieoverzicht ....................................................................................................................... 87 Bedrijfsresultaten per installatie (alfabetisch) ............................................................................... 89 Productie, voorraadvorming en afvoer van zuiveringsslib ............................................................. 125 Overzicht afvalstoffen .............................................................................................................. 127 Overzicht stankbestrijdingsvoorzieningen ................................................................................... 129
Afkortingen/begrippenlijst .............................................................................................................. 131
Samenvatting bedrijfsresultaten Zuiveringsbeheer 2014 Inleiding In deze samenvatting worden de belangrijkste bevindingen en conclusies uit het rapport Bedrijfsresultaten Zuiveringstechnische werken 2014 beknopt weergegeven. De belangrijkste resultaten worden hierbij gespiegeld aan de doelstellingen. Transport Hoeveelheden afvalwater In 2014 werd er via het stelsel van riolering, transportleidingen en gemalen 97,2 miljoen m 3 rioolwater naar de rwzi’s getransporteerd. Dit is nagenoeg gelijk aan de hoeveelheid in 2013. De neerslag bedroeg in 2014 ca. 5% meer dan in 2013; 863 mm in 2014 ten opzichte van 825 mm in 2013. In figuur 1. zijn de gegevens van aanvoer en regenval (gemiddeld in het gehele gebied) over de periode 2005-2014 weergegeven.
Figuur 1. Rioolwateraanvoer in relatie tot neerslag Voldoen aan de afnameverplichting In afvalwaterakkoorden zijn afspraken gemaakt over de gewenste afnamehoeveelheid. Er zijn ook afvalwaterakkoorden waarin is afgesproken verder onderzoek naar de gewenste afnamehoeveelheid uit te voeren. Totdat een harde afspraak is gemaakt over de gewenste afnamehoeveelheid geldt de huidige capaciteit als af te pompen hoeveelheid. Voor alle rwzi’s geldt dat de gemalen zodanig ingesteld staan dat de capaciteit van de rwzi volledig wordt uitgenut. Totaal komt dit neer op een afnameverplichting van 50.446 m3/h. Persstation Roosendaal verpompt als gevolg van vervuilingsproblemen 1.500 m 3/h minder dan afgesproken. Het capaciteitstekort wordt veroorzaakt door vervuiling van de pompen door vezelige doekjes. De effluentpompen van rwzi Nieuwveer hadden in 2014 een capaciteitsbeperking als gevolg van onderhoudswerkzaamheden. Hierdoor was sprake van een beperking in de afnamecapaciteit van 1.573 m3/h. In 2015 wordt het onderhoudsproject opgeleverd waarna de gewenste hoeveelheid weer afgepompt kan worden. Door deze twee capaciteitsknelpunten werd in 2014 gebiedsbreed voor 94% aan de afnameverplichting voldaan. Zuiveren Hydraulische belasting In 2014 werd op de rwzi’s een hoeveelheid rioolwater aangevoerd van gemiddeld 266.000 m3/dag. De jaarlijkse schommelingen in de aanvoer worden voornamelijk veroorzaakt door de hoeveelheid neerslag.
Belasting zuurstofbindende stoffen De totale belasting van de rwzi’s bedroeg gemiddeld 166.900 kg TZV/dag ofwel 1.113.000 i.e. De belasting van de rwzi’s over de afgelopen jaren is weergegeven in de navolgende grafiek.
Figuur 2. Belasting en slibproductie rwzi’s Brabantse Delta Stikstof- en fosfaatverwijdering In 2014 bedroeg het fosfaatverwijderingsrendement in het beheersgebied 77%, waarmee voldaan werd aan de doelstelling van 75%. Ook aan het wettelijk benodigde stikstofrendement is in 2014 voldaan. Van de totaal aangevoerde hoeveelheid stikstof werd 78% verwijderd. Toetsing aan de Watervergunningen Alle rwzi’s beschikten in de verslagperiode over een Watervergunning die is afgestemd op het Waterbesluit. Van de 17 rwzi’s voldeden 16 rwzi’s geheel aan de effluentkwaliteitseisen. Op de rwzi Kaatsheuvel heeft eenmaal een overschrijding van de eis voor droogrest in het effluent plaatsgevonden. De oorzaak van deze overschrijding is terug te voeren op de uitvoering van renovatiewerkzaamheden op de rwzi. Het resulteert voor 2014 in een nalevingspercentage van 99,99%, een kengetal dat ook gebruikt wordt in de bedrijfsvergelijking Zuiveringsbeheer. Doelstelling uit het jaarplan was minimaal 99% en dat is dus gehaald. Hulpstoffen zuiveren Bij het proces zuiveren worden hulpstoffen gebruikt. Dit betreft met name chemicaliën ten behoeve van de defosfatering. Hiervoor wordt gebruik gemaakt van ijzer- en aluminiumzouten. Gestreefd wordt naar een zo laag mogelijke dosering van metaalzouten. De totale hoeveelheid gedoseerd metaalzout geeft over de afgelopen 6 jaar een duidelijke dalende trend te zien (figuur 3).
20.000 18.000 16.000
kMol Me
14.000 12.000
10.000 8.000 6.000 4.000 2.000
0 kmol
kmol
kmol
Fe
Al
Totaal
2009
2010
2011
2012
2013
2014
Figuur 3. Verbruik aan defosfateringschemicaliën. Slibverwerken De totale slibproductie bedroeg in 2014 13.400 ton droge stof. In figuur 4 is te zien dat de dalende trend die in 2007 ingezet is, zich ook in 2014 heeft doorgezet. Voor de laatste twee jaren is de daling met name te verklaren door de lagere chemische slibproductie als gevolg van het genoemde verminderde chemicaliënverbruik, en de ingebruikname van de gisting op Nieuwveer.
18.000 16.000 14.000
Ton d.s.
12.000 Bath
10.000
Dongemond 8.000
Nieuwveer + Rijen WBD totaal
6.000 4.000 2.000 2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
Figuur 4. Productie slibontwateringsinstallaties Brabantse Delta (in ton d.s.)
2015
Assetmanagement Waterschap Brabantse Delta ondergaat een ontwikkeling in het optimaliseren van onderhoud en vervangingen van de rwzi’s, gemalen etc. De optimalisatie moet zorgen dat de bedrijfsmiddelen of “assets” van het waterschap de gewenste prestatienormen halen tegen zo laag mogelijke aanvaardbare kosten en tegen een geaccepteerd risiconiveau. Om de juiste beslissingen te nemen over de besteding van het beschikbare budget voor onderhoud en vervanging is risico gedreven assetmanagement een essentieel instrument. Met risico gedreven assetmanagement worden onderhouds- en vervangingsactiviteiten gekoppeld aan de doelen van de organisatie. Anders gezegd worden hiermee de operationele activiteiten gekoppeld aan de strategische doelen (bedrijfswaarden). Assetmanagement is een proces en het vervangt niet het huidige onderhoudsproces. Het voegt juist andere processen samen tot één logisch en transparant geheel. In 2013 zijn de bedrijfswaarden vastgesteld in het Dagelijks Bestuur en in 2014 in het Algemeen Bestuur door middel van het vaststellen van de kadernota 2015-2025. De bedrijfswaarden zijn ook vastgelegd in het waterbeheerplan voor de periode 2015-2021 en zal aan het Algemeen Bestuur worden voorgelegd. Veiligheid In alle taken van het waterschap, is veiligheid een element. Landelijk is er aandacht voor Arbo en veiligheid, bijvoorbeeld middels de Arbo-catalogi. Maar ook binnen het waterschap is hier aandacht voor bijvoorbeeld door Arbo-opleidingen en de werkgroep ATEX. In 2013 heeft het Waterschap Brabantse Delta aan KIWATechnology de opdracht gegeven een onderzoek in te stellen naar de veiligheid bij vier rioolwaterzuiveringen en één persstation (PS Moerdijk). Het onderzoek had betrekking op de gevaren van explosies, vergiftiging en verstikking. Eind januari 2014 is het rapport van KIWA verschenen. Het onderzoek liet een aantal noodzakelijke verbeterpunten zien. De maatregelen die met name betrekking hadden op het medewerkersaspect zijn per direct opgepakt. Gedacht moet worden aan de extra aanschaf van persoonlijke gasdetectieapparatuur, aanscherping van de werkprocedures, specifieke aandacht voor de handelswijze van storingsdienstmedewerkers en het houden van toolboxsessies waarin een terugkoppeling naar alle medewerkers is gegeven van het onderzoek. De noodzaak van nog verdergaande maatregelen in de installaties, in de processen en ten aanzien van de medewerkers was evident. In overleg met KIWA is een samenhangend pakket van aanvullende, structurele maatregelen gedefinieerd. Een belangrijk deel van deze maatregelen is inmiddels uitgevoerd, een aantal punten zijn nog in uitvoering. Duurzaamheid Energie De energiedoelstellingen voor het waterschap zijn, conform het klimaatakkoord: 1. 30% energie-efficienter werken tussen 2005 en 2020; 2. 40% zelfvoorzienend in 2020 door eigen duurzame energieproduktie; 3. 100% inkoop van hernieuwbare (duurzaam) energie in 2015; 4. 30% minder broeikasgassen tussen 1990 en 2020. De conclusie is dat de cluster zuiveringsbeheer op koers ligt ten aanzien van de MJA3 en klimaatakkoord doelstellingen. De inzet van biogas in 2014 is gelijk aan 2013, maar doordat het absolute energieverbruik is gedaald, is de zelfvoorzienendheid voor de cluster Zuiveringsbeheer gestegen van 34% naar 36%. Energiefabriek Nieuwveer In 2013 is het onderzoeksproject Strategiestudie Nieuwveer afgerond. Het resultaat is om door te gaan met het 2-traps actief slib concept en het voornemen om in 10 jaar tijd te komen tot een energieneutrale of –leverende rwzi: De Energiefabriek Nieuwveer. Het studierapport inventariseert en groepeert mogelijke maatregelen die allemaal bijdragen aan: Meer slib afscheiden uit de 1e trap (bijv. verbeteren of vervangen tussenbezinktanks) Meer biogas maken uit het slib (thermofiele gisting) Minder energie verbruiken (deelstroombehandeling, bellenbeluchting en/of koude anammox) Een aantal maatregelen zijn inmiddels uitgevoerd, zoals de nieuwe slibvergisting, de deelstroombehandeling en de restwarmtelevering aan de stadsverwarming in Breda (Groene Warmtestation Haagse Beemden). Voor een aantal mogelijke maatregelen zijn onderzoeksprojecten in uitvoering of uitgevoerd, zoals koude anammox (UNAS, EssDe) en Dynafil (zie verder H7 Innovatie). De resultaten van de Energiefabriek Nieuwveer dragen voor een belangrijk deel bij aan realisatie van de energiedoelstellingen vanuit MJA3 en Klimaatakkoord.
Inkoop elektriciteit Als gevolg van de uitgevoerde maatregelen daalt het volume van elektriciteitsinkoop fors. In figuur 5 is de elektriciteitsinkoop weergegeven over de laatste 5 jaar. De daling is hoofdzakelijk het gevolg van de nieuwe slibverwerking, slibgisting en deelstroombehandeling op de rwzi Nieuwveer.
Figuur 5 Inkoop elektriciteit zuiveringsbeheer Uitgaande van een gemiddelde elektriciteitsprijs van 8,5 eurocent per kWh levert deze daling een jaarlijkse besparing op de elektriciteitskosten van circa 1.000.000 euro. Terugwinning van energie uit slib bij slibeindverwerker SNB In 2014 zijn de hogedruk ketels bij SNB gerealiseerd. Hierdoor zal de slibeindverwerking nagenoeg energieneutraal zijn. Het waterschap is voor 22,1% aandeelhouder waardoor dit project als ketenbesparing een grote bijdrage levert aan de MJA3 en klimaatakkoord doelstellingen. Innovatie Innovatieagenda 2014-2016 In mei 2014 is door het AB de innovatieagenda ZB 2014-2016 goedgekeurd. De innovatieagenda kent een aantal focusonderwerpen en een aantal verkenningen t.a.v. verder reikende innovaties. De focusonderwerpen zijn fosfaat terugwinning, duurzame slibvergisting, energiefabriek Nieuwveer, bioplastic uit afvalwater en sociale innovatie. De verkenningen richten zich op de verwijdering van medicijnresten uit de waterketen en de productie en verwaarding van eendenkroos. Enkelen onderwerpen worden hier toegelicht. Bioplastic uit afvalwater Het waterschap is in 2012 begonnen met onderzoek naar bioplastic (PHA) en dit onderzoek heeft bewezen dat er potentie is voor een positieve business case. Er wordt gewerkt aan een ontwikkeling vanaf pilot onderzoek, via demonstratie onderzoek naar een praktijk toepassing. Hierbij wordt samengewerkt met andere waterschappen, bedrijven en kennisinstellingen. Samenwerkingspartners zijn: waterschap De Dommel, Wetterskip Fryslan, STOWA, SNB, KNN en AnoxKaldnes. Laatstgenoemde is een partij die hoogwaardige kennis heeft over de productie van PHA uit zuiveringsslib en concrete ambities heeft voor realisatie van een extractiefaciliteit voor PHA uit PHA rijk slib. Doel van dit onderzoek is de kwaliteit en marktwaarde van het geproduceerde bioplastic aan te tonen. Het projectplan en de financiering voor dit project is rond en het project zal naar verwachting na ondertekening van de samenwerkingsovereenkomst in april 2015 van start gaan.
Duurzame Vergisting Op de rwzi Bath is in de periode 2011-2013 pilot en demo onderzoek uitgevoerd naar thermofiele gisting. Dit heeft geleid tot projecten om over te kunnen gaan op thermofiele gisting. Bij een subsidiescan bleek dat een deel van deze uitvoeringsplannen samen met geplande vervangingsinvesteringen geschikt zouden kunnen zijn voor subsidieverlening. Hiertoe is opdracht gegeven aan een subsidieadviseur voor het opstellen van een subsidieaanvraag. Ondertussen is dit zeer succesvol gebleken en blijkt dat we 2,1 M€ subsidie kunnen krijgen op onze plannen. De uitvoering zal worden versneld, waardoor ook eerder het jaarlijkse voordeel kan worden verkregen. Het project heeft een nieuwe naam gekregen: Duurzame vergisting, omdat bij realisatie de CO2-footprint van rwzi Bath met 70% wordt gereduceerd en volgens de stand der techniek maximaal energie en nutriënten worden teruggewonnen. Samenwerken in de keten Uit het Bestuursakkoord Water volgt een opgave om in de afvalwaterketen op nationaal niveau een doelmatigheidswinst te behalen die landelijk oploopt tot €380 miljoen per jaar in 2020 (operatie Storm). Samen met gemeenten moet flink bezuinigd worden in de afvalwaterketen, zowel op gebied van beheer en onderhoud, als op gebied van plannen c.q. investeringen. In 2014 is de structurele samenwerking, waarmee in 2011 een begin is gemaakt, voortgezet. Gemeenten en waterschappen werken samen in 4 werkeenheden, aangestuurd door bestuurlijke duo’s: een gemeentebestuurder en een waterschapsbestuurder. Rapportage over de voortgang en de behaalde resultaten valt buiten de kaders van dit rapport, met uitzondering van de resultaten die direct van invloed zijn op de zuiveringstaak, namelijk de in afvalwaterakkoorden overeengekomen afnameverplichtingen. Afvalwaterakkoorden In 2014 zijn de volgende afvalwaterakkoorden (AWA’s) opgesteld en ondertekend: Met de gemeente Etten-Leur is een AWA ondertekend. Met de gemeente Zundert is een nieuw AWA ondertekend, zonder capaciteitsaanpassingen. Met de gemeente Waalwijk is ambtelijke overeenstemming over de AWA bereikt, maar nog geen bestuurlijk besluit. Met de gemeente Breda is in het bestuurlijk overleg het voornemen om af te zien van vergroting van de afnamehoeveelheden van Bavel Seminarie, Prinsenbeek en Ulvenhout besproken. Er is overeenstemming, maar nog geen besluit. Met alle gemeenten zijn nu afvalwaterakkoorden afgesloten. Individuele behandeling van afvalwater (IBA's) In het verzorgingsgebied van waterschap Brabantse Delta zijn 717 percelen, die niet of slechts tegen hoge kosten op de riolering aangesloten konden worden, voorzien van een IBA (individuele behandeling van afvalwater). IBA's zijn in eigendom van de gemeenten, maar worden beheerd en onderhouden door het waterschap. Ten aanzien van de prestaties en de kosten worden er in 2014 geen trendbreuken geconstateerd. Ten opzichte van de landelijke score liggen de prestaties van de IBA-systemen op een gemiddeld niveau, terwijl de kosten lager dan gemiddeld zijn. Dit pas in het streven naar een doelmatig beheer en onderhoud van de IBA's en tevreden burgers. Verkeerstoren Voor een verdere verbetering van het totaalbeeld van onze beheerstaken in het hele gebied en over alle objecten is het ontwikkeltraject 'Verkeerstoren' ingezet. De Verkeerstoren is een centraal punt waar mensen, processen en gegevens van onze installaties samen komen. Het wordt een hulpmiddel om (1) de beheersing van onze installaties naar een hoger niveau te brengen, (2) kansen beter inzichtelijk te maken en (3) bij te dragen aan de verdere professionalisering van onze organisatie. De verkeerstoren bevindt zich momenteel in de ontwerpfase, waarbij ook de inliggende gemeenten hun input leveren. Samenwerking met andere partijen In de gemeente Steenbergen wordt het Agro- en Food Cluster Nieuw Prinsenland (AFC Nieuw Prinsenland) ontwikkeld voor glastuinbouwbedrijven en bedrijven in de agro- en foodsector. Binnen het plangebied zijn er verschillende (afval)waterstromen. In 2013 is een studie afgerond die heeft uitgewezen dat de aansluiting van het AFC Nieuw Prinsenland op de rioolwaterzuivering Dinteloord tot de laagste maatschappelijke kosten leidt. Tegenover de investeringen in de aanpassing van zuiveringstechnische werken staan zuiveringsheffingsinkomsten van de bedrijfslozingen. Op 10 juni 2014 is een samenwerkingsovereenkomst getekend tussen Suiker Unie, de Tuinbouwontwikkelingsmaatschappij (TOM), gemeente Steenbergen en het waterschap. Het doel van de samenwerking is zorgvuldig om te gaan met de investeringen die nodig zijn om het afvalwater te zuiveren.
In 2013 is in samenwerking met het bedrijf Alumet een business case opgesteld voor het gecontroleerd lozen van een aluminiumhoudende reststroom via de riolering en de AWP naar rwzi Bath ten behoeve van de defosfatering. Door de lozing kan duurzaamheidswinst worden gehaald doordat op rwzi Bath minder chemicaliën hoeven te worden ingekocht en de reststroom niet extern hoeft te worden verwerkt. De business case is positief, er zijn echter onderzoeksvragen die in een onderzoeksprogramma onderzocht moeten worden. Voordat overgegaan wordt tot onderzoek is het eerst nodig om maatregelen te treffen om het gehalte aan zware metalen in de afvalstroom te verminderen. Tevens zijn er naar aanleiding van een inspectie van de persleiding van het waterschap, waarbij scaling is geconstateerd, vragen over de oorzaak van de scaling. In 2015 zal nader onderzocht worden waaruit de scaling bestaat, wat de mogelijke oorzaken hiervan zijn en welke beheersmaatregelen er mogelijk zijn om scaling te voorkomen. Met de opgedane kennis zal besloten worden of het verantwoord is een proef met extra aluminiumlozing uit te voeren.
1. Transport 1.1. Algemeen De sector Zuiveringsbeheer van het Waterschap Brabantse Delta kent de primaire processen transporteren van afvalwater, zuiveren van afvalwater en slibverwerking. De functie van het transportstelsel is het transporteren van afvalwater vanaf het overnamepunt naar de rwzi, waarbij beschikbaarheid, betrouwbaarheid en kosten van het transport centraal staan. Daarbij is het van groot belang voor het beheersproces om de capaciteit van het transportsysteem (gemalen en persleidingen) te behalen en te behouden. Kennis van het transportproces, de technische staat, het risicomanagement, het bouwen en verbouwen van installaties, beleidsdoelstellingen en het toetsen aan prestatie-indicatoren zijn essentiële randvoorwaarden om de taak goed te kunnen uitoefenen. Het stelsel van persleidingen naar de 17 rioolwaterzuiveringsinstallaties (rwzi’s) beslaat een totale lengte van 350 kilometer en bestaat uit 85 rioolgemalen. Voor een overzicht van de gemalen, transportleidingen en rwzi’s zie bijlage 1. 1.2. Hoeveelheden afvalwater In 2014 werd er via het stelsel van riolering, transportleidingen en gemalen 97,2 miljoen m3 rioolwater naar de rwzi’s getransporteerd. Dit is nagenoeg gelijk aan de hoeveelheid in 2013. De regenval bedroeg in 2014 ca. 5% meer dan in 2013; 863 mm in 2014 ten opzichte van 825 mm in 2013. In figuur 1.1. zijn de gegevens van aanvoer en regenval (gemiddeld in het gehele gebied) over de periode 2002-2014 weergegeven. In bijlage 2 en 3 zijn de bedrijfsresultaten van de gemalen en transportleidingen opgenomen.
Figuur 1.1. Rioolwateraanvoer in relatie tot regenval Enkele jaren geleden is bij het waterschap gestart met het leggen van een relatie tussen de neerslag en de hydraulische aanvoer op de zuiveringen. Door het uitvoeren van diverse berekeningen kan de DWA en het schijnbaar aangesloten verhard oppervlak per rwzi worden berekend. 1.3. Aanvoer per as Naast de aanvoer via het riool, de gemalen en transportleidingen wordt op een beperkt aantal installaties ook afvalwater van derden per as aangevoerd. De aangewezen installaties om dit afvalwater te ontvangen zijn AWP Roosendaal, rwzi Rijen en rwzi Nieuwveer. Alleen riooleigen materiaal, dat voldoet aan de voorwaarden vastgelegd in de beleidsnota “Aanvoer per as”, wordt geaccepteerd.
1
1.4. Hydraulische normcapaciteit In afvalwaterakkoorden zijn afspraken gemaakt over de gewenste afnamehoeveelheid. Er zijn ook afvalwaterakkoorden waarin is afgesproken verder onderzoek naar de gewenste afnamehoeveelheid uit te voeren. Totdat een harde afspraak is gemaakt over de gewenste afnamehoeveelheid geldt de huidige capaciteit als af te pompen hoeveelheid. Voor alle rwzi’s geldt dat de gemalen zodanig ingesteld staan dat de capaciteit van de rwzi volledig wordt uitgenut. Totaal komt dit neer op een afnameverplichting van 50.446 m3/h. Persstation Roosendaal verpompt als gevolg van vervuilingsproblemen 1.500 m3/h minder dan afgesproken. Het onderzoek naar de oorzaak van het capaciteitstekort van persstation Roosendaal is afgerond. Het capaciteitstekort wordt veroorzaakt door vervuiling van de pompen door vezelige doekjes. De effluentpompen van rwzi Nieuwveer hadden in 2014 een capaciteitsbeperking als gevolg van onderhoudswerkzaamheden. Hierdoor was sprake van een beperking in de afnamecapaciteit van 1.573 m3/h. In 2015 wordt het onderhoudsproject opgeleverd waarna de gewenste hoeveelheid weer afgepompt kan worden. Door deze twee capaciteitsknelpunten werd in 2014 gebiedsbreed voor 94% aan de afnameverplichting voldaan. 1.5. Energieverbruik transport Het energieverbruik van de rioolgemalen is weergegeven in bijlage 2. Het totaal energieverbruik voor dit proces bedraagt 10.483 MWh. Het specifiek energieverbruik is circa 9% lager dan in 2013 en is de laatste jaren vrijwel constant en blijft aanzienlijk lager dan het landelijk gemiddelde, zoals onderstaande figuur laat zien.
Figuur 1.2. Specifiek energieverbruik proces transport afvalwater 1.6. Hulpstoffen transport Er worden bij het transporteren van afvalwater enkele hulpstoffen gebruikt. Deze hulpstoffen worden op een tweetal lokaties ingezet om de H2S, die in het rioolstelsel ontstaat, te bestrijden. Op rioolgemaal Nispen wordt ijzerchloride gedoseerd ten behoeve van de H2S-bestrijding. Deze dosering voorkomt aantasting van het gemeenteriool in Roosendaal. In 2014 is ruim 3.900 liter ijzerchloride gedoseerd in het rioolgemaal Nispen. Deze hoeveelheid is gedoseerd op een totaal 3
verpompt jaardebiet van 118.897 m wat neerkomt op een specifieke dosering van circa 33 ml 3
ijzerchloride per verpompte hoeveelheid (m ) afvalwater. Op het persstation Bergen op Zoom wordt natronloog gebruikt voor de gaswasser ter bestrijding van H2S. In 2014 is 4.200 kg gedoseerd. Dit is een forse afname van het natronloogverbruik ten opzichte van 2013. De oorzaak van deze afname is te verklaren, doordat de bypass leiding van het persstation een periode buiten gebruik is geweest. Hierdoor is heeft minder stripping van H 2S plaatsgevonden. In 2014 zijn problemen opgetreden met het aanmaken van de
2
natronloogoplossing, waardoor kristallisatie is opgetreden. Hierdoor is de inhoud van de opslagtank vervangen. 1.7. Bijzonderheden transport In 2013 is een inspectieplan opgesteld voor de komende jaren om het transportstelsel te inspecteren. Met de gegevens kunnen goede afwegingen worden gemaakt betreft renovatie of vervanging voor de komende jaren. In 2014 is hiermee een start gemaakt. Alleen de meest risicovolle afvalwatertransportleidingen worden geïnspecteerd (oude leidingen, grote diameters, risicovol materiaal). Tijdens de inspectie van de persleiding Etten-Industrie is een drukmeting uitgevoerd. De gemiddelde weerstandswaarde van de leiding was ruim 20 mm. Op basis van deze meting is de leiding gepigd met een foampig. Na de pigactie is de weerstandswaarde van de leiding teruggelopen naar circa 2 mm. Deze afname van de weerstandswaarde zal ook een afname van het energieverbruik van het rioolgemaal veroorzaken.
Figuur 1.3. De pig vóór de lancering op rioolgemaal Etten-Industrie
Figuur 1.4. De pig wordt na 4 km opgevangen
Begin 2014 is de by-passleiding van persstation Bergen op Zoom op basis van periodieke inspecties geïnspecteerd. Uit deze inspectie is gebleken dat de betonnen leiding ernstig aangetast was door biogene zwavelzuuraantasing. Daarna is besloten deze leiding niet meer in bedrijf te nemen en is deze vervangen door een GVK-leiding (glasvezelversterkte kunststof). GVK wordt in de toekomst niet meer aangetast, waardoor een onderhoudsvrije en bedrijfszekere constructie is gecreëerd.
Figuur 1.5. en 1.6. De oude en nieuwe bypassleiding tussen ps Bergen op Zoom en de buffertoren
3
Figuur 1.7. en 1.8. De binnenzijde van de influentleiding rwzi Nieuwveer voor en na renovatie De influentleiding van RWZI Nieuwveer is, na de inspectie in 2013, over een lengte van 2,1 km gerenoveerd met spuitbeton zodat deze weer voor jaren bedrijfszeker is. Asbestcement leidingen die vrijkwamen bij reparaties worden standaard op reststerkte getest en visueel geïnspecteerd.
4
2. Zuiveren afvalwater 2.1. Meting en bemonstering Eind 2014 waren er 17 rwzi’s in beheer bij het waterschap. Voor een overzicht van de ligging van de rwzi’s wordt verwezen naar het kaartje op bijlage 1. De prestaties van de rwzi’s worden op basis van meting en bemonstering vastgesteld. De resultaten van dit meet- en bemonsteringsprogramma worden in het gegevensverwerkend systeem PAUZ+ omgezet naar informatie. Voor details over het meet- en bemonsteringsprogramma zie bijlage 4. In bijlage 5 is de capaciteit, belasting en effluentlozing per rwzi weergegeven. 2.2. Belasting rwzi’s 2.2.1. Hydraulische belasting In 2014 werd op de rwzi’s een hoeveelheid rioolwater aangevoerd van 97,2 miljoen m3 ofwel gemiddeld 266.000 m3/dag. De jaarlijkse schommelingen in de aanvoer worden voornamelijk veroorzaakt door de hoeveelheid neerslag. Deze was in 2014 863 mm ten opzichte van 825 mm in 2013. Zie ook paragraaf 1.2. 2.2.2. Belasting zuurstofbindende stoffen rwzi’s De totale belasting van de rwzi’s bedroeg gemiddeld 166.900 kg TZV/dag ofwel 1.113.000 i.e. Deze belasting is gecorrigeerd voor de vuillast van eigen sliblozingen op de AWP en voor de interne retourstromen op de rwzi’s. De belasting van de rwzi’s over de afgelopen jaren is weergegeven in de navolgende grafiek.
Figuur 2.1. Belasting en slibproductie rwzi’s Brabantse Delta Door het toepassen van een beperkte bemonsteringsfrequentie ontstaat een zekere onnauwkeurigheid in de cijfers van de gemeten belasting. Uit eerder uitgevoerd statistisch onderzoek is gebleken dat deze onnauwkeurigheid (breedte van het 95% betrouwbaarheidsinterval) van de totale gemeten belasting van alle rwzi’s in het beheersgebied 4% bedraagt. Gezien deze onnauwkeurigheid kan geconcludeerd worden dat de belasting de afgelopen jaren een vrij constant beeld geeft. Gezamenlijk met de Belastingsamenwerking West Brabant is gezocht naar mogelijkheden om de discrepantie tussen de gemeten belasting en het aantal heffingseenheden inzichtelijk te krijgen. Door het samenvoegen van heffingsgegevens per postcodegebied en deze vervolgens te koppelen aan rioleringsgebieden is over 2013 een discrepantie berekend van 8,8% van de gemeten belasting. In het komende jaar zal de berekeningsmethode verder uitgewerkt worden en waar mogelijk nog worden toegepast op voorgaande jaren. Aangezien betrouwbare heffingsgegevens over een jaar pas beschikbaar zijn in het najaar van het daaropvolgende jaar zal rapportage over de discrepantie altijd een jaar achterlopen.
5
2.3. Nutriëntenverwijdering 2.3.1. Algemeen RWZI's hebben voor de lozing van het gezuiverde afvalwater op het oppervlaktewater sinds 1 maart 2014 geen Watervergunning meer nodig. De grenswaarden (lozingseisen) voor fosfaat en stikstof zijn sinds die datum opgenomen in het Activiteitenbesluit milieubeheer en gelden voor alle RWZI’s. Bij maatwerkvoorschrift kan van deze waarden worden afgeweken indien in het beheersgebied van het waterschap ten minste 75% van de op de RWZI’s aangevoerde hoeveelheid fosfaat en stikstof uit het afvalwater wordt verwijderd. Voor dit verslagjaar zijn in het kader van het overgangsrecht de eisen uit de bestaande Watervergunningen nog van kracht. 2.3.2. Fosfaat In de Watervergunningen van onze rwzi’s staan individuele eisen ten aanzien van fosfaat opgenomen, afgestemd op de functie van het betreffende ontvangende oppervlakte water. In de vergunningen van de rwzi’s Bath en Nieuwveer die lozen op groot, relatief ongevoelig oppervlaktewater ten aanzien van fosfaat (Westerschelde en Hollands Diep), staat een norm van 1 mg Ptot/l. Hier mag op deze installaties van afgeweken worden indien een gebiedsrendement van minimaal 75% wordt behaald. Dit betekent dat binnen het beheersgebied de focus ligt op het behalen van het gebiedsrendement. Om aan dit rendement te voldoen wordt de chemicaliëndosering zodanig gestuurd dat op een zo efficiënt mogelijke wijze (zo laag mogelijk chemicaliëngebruik) het gewenste verwijderingsrendement van 75% wordt gehaald. In 2014 bedroeg het fosfaatverwijderingsrendement in het beheersgebied 77%, waarmee voldaan werd aan de doelstelling. Voor een aantal rwzi’s is voor fosfaat een strengere eis opgenomen dan de generieke eisen van het Waterbesluit. Dit betreft een aantal kleinere rwzi’s (Baarle-Nassau, Chaam, Dinteloord, Halsteren, Riel en Nieuw-Vossemeer) die effluent lozen in het stroomgebied van de Mark, het Wilhelminakanaal en de Zoom. De fosfaatverwijdering vindt voornamelijk plaats middels dosering van metaalzouten. Op de rwzi’s Putte en Riel daarentegen wordt biologische defosfatering toegepast. Op de rwzi’s Bath, Nieuwveer, Dongemond, Rijen en Kaatsheuvel wordt in principe ijzersulfaat gedoseerd. Op de overige rwzi’s waar chemisch gedefosfateerd wordt, gebeurt dit met behulp van aluminiumzouten. Daarnaast wordt op bepaalde installaties in de winter eveneens overgeschakeld op de dosering van aluminiumzouten ter bestrijding van licht slib. In onderstaande tabel zijn een aantal kengetallen opgenomen met betrekking tot de defosfatering. Hierin is te zien dat de dalende trend in de doseerverhouding zich ook in 2014 heeft gestabiliseerd.
2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
effluent rendement Me/P influent g P/i.e. mg/l mg/l % 77 1,6 7,1 1,6 0,88 79 1,6 7,1 1,5 0,85 77 1,6 6,5 1,4 0,87 79 1,5 6,8 1,4 0,74 76 1,4 6,1 1,4 0,74 76 1,4 6,5 1,6 0,63 77 1,4 6,1 1,4 0,64
Tabel 2.1. Kengetallen defosfatering WS Brabantse Delta 2.3.3. Stikstof Voor stikstof is een balans opgesteld over de rwzi’s. De aanvoer van stikstof bedroeg in 2014 totaal 3.862 ton. Hiervan werd 78% verwijderd, waarmee voldaan is aan de doelstelling uit het jaarplan (78%). In de navolgende tabel zijn de gegevens met betrekking tot de stikstofbalans over de jaren 2010 tot en met 2014 weergegeven.
6
aanvoer
2010 2011 2012 2013 2014
totaal verwijderd
Verwijdering
ton/jr
%
3.957 4.051 4.085 4.151 3.862
100 100 100 100 100
vastlegging in slib ton/jr %
624 593 573 678 678
denitrificatie ton/jr %
16 15 14 16 18
2.383 2.543 2.620 2.560 2.321
60 62 64 62 60
effluent
ton/jr
%
ton/jr
%
3.007 3.136 3.193 3.238 2.999
76 77 78 78 78
950 915 892 913 863
24 23 22 22 22
Tabel 2.2. Stikstofbalans rwzi’s Waterschap Brabantse Delta. 2.4. Zuiveringsprestatie Het kengetal zuiveringsprestatie is een overall parameter voor het presteren van de rwzi’s welke ook gebruikt wordt in de bedrijfsvergelijking Zuiveringsbeheer. In dit kengetal is opgenomen de CZV-verwijdering, de stikstofverwijdering en de fosfaatverwijdering. De berekening is: Zuiveringsprestatie = (CZV-verwijdering + N-verwijdering + P-verwijdering) / 3 Waarbij = rendement. In de navolgende tabel is de zuiveringsprestatie over de afgelopen 5 jaar weergegeven. Jaartal Zuiveringsprestatie 2009 82,1 % 2010 80,8 % 2011 81,9 % 2012 81,5 % 2013 81,8 % 2014 81,9 % Tabel 2.3. Zuiveringsprestatie 2008-2013 In de tabel is te zien dat de zuiveringsprestatie gemiddeld 81,5 – 82% bedraagt. Het landelijk gemiddelde van deze prestatie-indicator lag in 2012 op 87%. De score van Brabantse Delta is het gevolg van het vigerend beleid. Kiezen voor hogere scores op effluentkwaliteit en zuiveringsrendement is mogelijk maar zal ten koste gaan van andere hoge scores. Meer fosfaat verwijderen kost meer chemicaliën, waardoor op duurzaamheid wordt ingeleverd. Meer stikstof verwijderen betekent een hoger energieverbruik en/of hoge investeringskosten. Dit gaat ten koste van duurzaamheid en het lage heffingstarief 2.5. Restvervuiling De totale jaargemiddelde restvervuiling van de rwzi’s in 2014 bedroeg 44.357 i.e.. Het verwijderingsrendement was met 96% nagenoeg gelijk aan dat in voorgaande jaren. Restvervuiling rwzi’s (i.e. a 150 g TZV) binnenwater rijkswater 2005 5.969 40.982
Rendement (%) totaal 46.953
96
2006
6.154
38.807
44.961
96
2007
7.558
39.280
46.838
96
2008
6.554
38.479
45.033
96
2009
8.021
44.027
52.048
95
2010
7.063
45.444
52.507
95
2011
7.449
45.369
52.818
96
2012
6.750
44.009
50.759
95
2013
8.292
40.947
49.239
96
2014
7.005
37.352
44.357
96
Tabel 2.4. Restvervuiling en zuiveringsrendement
7
2.6. Toetsing van de effluentkwaliteit aan de Watervergunning (Wtw) Alle rwzi’s beschikten in de verslagperiode over een Watervergunning die is afgestemd op het Waterbesluit. In tabel 1 van bijlage 7 zijn de belangrijkste effluentkwaliteitseisen weergegeven voor de rwzi’s in het beheersgebied van het waterschap. In tabel 2 van bijlage 7 is het resultaat weergegeven van de toetsing van de effluentkwaliteit aan de vergunningsvoorwaarden. Hieruit kan geconcludeerd worden dat alle rwzi’s geheel voldaan hebben aan de effluenteisen, m.u.v. de rwzi Kaatsheuvel waarin eenmaal een overschrijding van de eis voor droogrest in het effluent heeft plaatsgevonden. De oorzaak van deze overschrijding was terug te voeren op de uitvoering van renovatiewerkzaamheden op de rwzi. Het bovenstaande resulteert voor 2014, in een nalevingspercentage van 99,99%, een kengetal dat ook gebruikt wordt in de bedrijfsvergelijking Zuiveringsbeheer. Doelstelling uit het jaarplan was minimaal 99% en dat is dus gehaald. Voor de berekening van dit kengetal wordt alleen gekeken naar de parameters uit het Lozingenbesluit Stedelijk Afvalwater. 2.7. Zware metalen In 2014 is voor de laatste maal, uitgebreid, onderzoek gedaan naar de emissie van zware metalen. Met het, medio 2014, verdwijnen van de heffing voor de lozing van zware metalen op rijkswater komt ook de noodzaak op het meten hiervan te vervallen. Daarnaast zijn de geloosde en de met het slib afgevoerde hoeveelheden de laatste jaren redelijk stabiel. Het onderzoek naar zware metalen zal zich met ingang van 2015 dan ook beperken tot meting indien dit in de vergunning is voorgeschreven en/of de toetsing van de slibkwaliteit aan de acceptatienormen voor afvoer naar de slibverwerker (SNB). De resultaten van de onderzoeken zijn weergegeven in bijlage 9. In deze bijlage zijn ook de vrachten zware metalen van alle rwzi’s samen weergegeven over de jaren 2013 en 2014. Ter vergelijking zijn ook de gegevens over 1986 weergegeven, teneinde de ontwikkeling over langere tijd weer te geven. Door optelling van de gemeten vrachten van zware metalen in slib en effluent is de vracht in het influent berekend. Ca. 84-88 % van de aangevoerde zware metalen wordt met het slib afgevoerd. De resterende 1216% wordt met het effluent geloosd op het oppervlaktewater. 2.8. Energieverbruik zuiveren Het energieverbruik van de rwzi’s is weergegeven in bijlage 11. In figuur 2.2. is het specifiek energieverbruik per rwzi weergegeven. Het gemiddelde specifiek energieverbruik van het proces zuiveren bedraagt 32,0 kWh/iev en is ongeveer gelijk aan het landelijk gemiddelde van 32,7 kWh/iev.
8
Figuur 2.2. Specifiek energieverbruik proces zuiveren 2.9. Hulpstoffen zuiveren Bij het proces zuiveren worden hulpstoffen gebruikt. Dit betreft met name chemicaliën ten behoeve van de defosfatering. Hiervoor wordt gebruik gemaakt van ijzer- en aluminiumzouten. Bij gebruik van aluminiumzouten hebben deze in veel gevallen tevens de functie licht-slibbestrijding. In 2014 is 476.000 kg ijzer, voornamelijk afkomstig uit ijzersulfaat gebruikt en 100.500 kg aluminium uit poly-aluminiumchloride. Het beleid is om het gebruik van aluminium zoveel mogelijk te beperken omdat aluminium een aantal nadelen heeft ten opzichte van ijzer (meer onopgeloste stof in het effluent, verminderde ontwaterbaarheid van het slib, noodzakelijke ijzerdosering op de gisting en eventuele milieubezwaarlijkheid). Daarom is in 2011 een onderzoek uitgevoerd met een gecombineerde dosering van ijzer en aluminium op de rwzi Dongemond. Uit dit onderzoek blijkt dat slechts een geringe aluminiumdosering nodig is voor de bestrijding van licht slib en dat de rest van het fosfaat verwijderd kan worden met het goedkopere ijzersulfaat. Op deze manier is een goede SVIbeheersing mogelijk en kan een aanzienlijke reductie van de aluminiumdosering bereikt worden. Op basis van de proefresultaten wordt op de rwzi’s Dongemond en Rijen de combi-dosering al sinds het najaar van 2011 toegepast. Op rwzi Bath is dit nog niet mogelijk. Hiervoor dient eerst de doseerinstallatie grondig aangepast te worden. Vooruitlopend hierop is in 2013 een proef uitgevoerd op de helft van de beluchtingsstraten om de resultaten van het onderzoek op de rwzi Dongemond voor de situatie op de rwzi Bath te verifiëren. De proef is succesvol verlopen en de resultaten zullen gebruikt worden om een definitieve doseerinstallatie te ontwerpen. Deze installatie zal in de zomer van 2015 gerealiseerd worden. In onderstaande grafiek is het metalenverbruik ten behoeve van defosfatering/licht-slibbestrijding over de afgelopen 6 jaar weergegeven. Zoals de grafiek laat zien is de dalende trend ook dit jaar voortgezet. De besparing is met name bereikt op het gebied van de ijzerzouten. De absolute daling in metaalverbruik is te danken aan een wat lager fosfaataanbod in 2014. De relatieve dosering is met een Me/P-verhouding van 0,64 mol/mol nagenoeg gelijk met die in 2013 (0,63 mol/mol). Ten opzichte van het niveau van 2008-2009 is besparing bereikt van 28%. De belangrijkste oorzaken van deze daling zijn de paralleldosering op de rwzi Dongemond en Rijen en een verscherpte procescontrole op alle rwzi’s op het gebied van chemicaliëndosering.
9
20.000 18.000 16.000
kMol Me
14.000 12.000
10.000 8.000 6.000 4.000 2.000
0 kmol
kmol
kmol
Fe
Al
Totaal
2009
2010
2011
2012
2013
2014
Figuur 2.3. Metalengebruik defosfatering/licht-slibbestrijding. Naast chemicaliënverbruik ten behoeve van de defosfatering werd er in 2014 nog ijzerchloride (15.000 kg Fe) gebruikt in de gistingstank van Bath voor de bestrijding van H2S in het gistingsgas en anti-schuimolie (680 kg) in de deelstroombehandelingsinstallatie van Nieuwveer.
10
2.10. Bijzonderheden per rwzi rwzi Baarle-Nassau De volbelaste rwzi Baarle-Nassau heeft ook in 2014 goed gefunctioneerd, waarbij aan alle vergunningsvoorwaarden werd voldaan. De concentraties stikstof en fosfaat in het effluent bedroegen gemiddeld 6,3 mg/l respectievelijk 0,97 mg/l, bij verwijderingspercentages van 89% en 90%. Voor de fosfaatverwijdering is poly-aluminiumchloride gedoseerd, in een Me/P-verhouding van 0,63 mol/mol. Het slib werd na indikking afgevoerd naar de gisting en ontwateringsinstallatie van Nieuwveer. rwzi Bath Waterlijn De gemeten influentbelasting van rwzi Bath was met 415.344 i.e. lager dan voorgaande jaren. De slibproductie was echter niet afwijkend. Ook belasting van grote bedrijven was vergelijkbaar met voorgaande jaren. Mogelijke verklaring is dat in 2014 iets minder RWA dagen is bemonsterd waardoor deze afwijking wordt verklaart. Dit is ook terug te zien in de lage restvervuiling van 16.510 i.e.. De stikstofverwijdering heeft met een rendement van 73% en een N-totaal van 9,7 mg/l prima gefunctioneerd. Dit ondanks het feit dat de laatste 2 maanden van het jaar slechts 9 beluchtingstanks beschikbaar waren als gevolg van conserveringswerkzaamheden. Bij de toenemende hydraulische belasting in de afgelopen jaren is stikstofverwijdering in de winter bij de ontwerp slibvolume-index van 120 ml/g kritisch geworden. Gelet hierop wordt steeds gerichter omgegaan met het doseren van de juiste hoeveelheid aluminium met als doel een lagere slibvolume-index te hanteren van circa 100 ml/g. Dit is echter een moeilijke sturingsparameter waarbij verschillen in slibvolume-index per beluchtingstank risico’s geven voor verlies van nitrificatie. Deze kritische sturing vraagt in de winterperiode veel aandacht van de beheerder. Tevens is de vraag hoe de voorbezinktanks functioneren bij een toename in hydraulische belasting. In 2014 is in samenwerking met een adviesbureau een studie uitgevoerd naar de knelpunten en mogelijke oplossingen ten aanzien van de stikstofverwijdering van rwzi Bath in relatie tot de toename in hydraulische capaciteit. De resultaten van de studie worden begin 2015 gerapporteerd. De fosfaatverwijdering was met 72% verwijdering volgens planning. De ME/P verhouding was met 0,42 mol/mol lager dan voorgaande jaren wat duidt op effectieve sturing van de fosfaatverwijdering. De dalende trend in chemicaliënverbruik is met name te danken aan de toenemende aandacht voor het voorkomen van overdosering, het verbeteren van de chemicaliënverdeling en het sturen op een iets lager verwijderingsrendement. In 2015 wordt een aparte aluminiumdoseerinstallatie gerealiseerd waardoor het proces van defosfatering met ijzer en slibindexbeheersing met aluminium beter beheerst kan worden en een verdere verlaging van de aluminiumdosering kan worden gerealiseerd.
Figuur 2.4. Defosfatering rwzi Bath Sliblijn Er is verbetering in het functioneren van de bandindikkers. Resultaat in 2014 was een droge stof percentage van 6,6% en een PE verbruik van 4,6 kg/tds. In 2012-2013 was het PE verbruik 6 kg/tds.
11
In 2015 wordt gewerkt aan een verdere verlaging van het PE verbruik tot onder de ontwerpwaarde van 4 kg/tds. De bandindikkers worden vanaf eind 2014 continu gevoed met een lagere droge stof belasting. Doel hiervan is een meer continu voeding van de gisting i.v.m. de in 2015 te realiseren warmtewisselaars. Verwachting is dat deze aanpassing in bediening tevens leidt tot een lager PE verbruik. De slibontwatering functioneert met een droge stof gehalte van 21% en een PE verbruik van 9,1 kg/tds iets beter dan 2012. 2011 was een opstartjaar van de slibverwerking met slechtere prestaties en 2013 werd beïnvloed door de proef thermofiele gisting. De zeefbandpersen functioneren qua PE verbruik nog niet naar wens. Er is sprake van 50% toename van het PE verbruik ten opzichte van de oude installatie van voor 2011. Dit is naar verwachting deels te wijten aan de overgang van poeder naar vloeibaar PE. Er is echter ook technisch nog verbetering van de slibontwateringsinstallatie nodig. Er is een lijst met verbeterpunten gemaakt. Tevens is er een proef uit gevoerd met een mechanische mixer als alternatief voor de PE mengklep. Resultaat van de proef is dat beter regelen van de mengenergie leidt tot een besparing in PE verbruik. In 2015 zullen een aantal verbeterpunten doorgevoerd zullen worden om de slibontwatering te verbeteren. Energie Doelstelling is de energieproductie te verhogen door toepassen van thermofiele slibgisting. De voorbereiding van dit project is in 2015 gestart. Van belang is echter ook het energieverbruik te verminderen. Het energieverbruik van de beluchting is met 0,15-0,20 kWh/kgTZVv al jaren zeer laag. Eind 2014 is een beluchtingscompressor vervangen door twee kleinere compressoren. Door het voorkomen van overbeluchting kan energie bespaard worden en kan de beluchtingsenergie mogelijk nog verder verlaagd worden. In 2015 wordt deze maatregel geeffectueerd. De energiebalans is op hoofdlijnen weergegeven in onderstaande grafiek. Wat opvalt is het grote aandeel van ca. 6 miljoen kWh aan overig verbruik. In 2015 zal tevens de energiebalans verder gedetailleerd worden. Met inzicht in de energiebalans kan een energiebesparingsprogramma worden opgesteld.
Figuur 2.5. Energie rwzi Bath rwzi Chaam De rwzi Chaam heeft in 2014 goed gefunctioneerd met een jaargemiddelde N-totaal in het effluent van 5,3 mg/l. Ook tijdens de hoger belaste recreatieperiode heeft de rwzi goed gefunctioneerd. Het verwijderingsrendement van stikstof is 90% en is hiermee al jaren constant. Om aan de vergunningseis van totaal-fosfaat in het effluent te voldoen van 0,5 mg/l als voortschrijdend gemiddeld van 10 opeenvolgende bemonsteringen wordt op de rwzi aluminiumchloride gedoseerd in de beluchtingstank.
12
Het jaargemiddelde P-totaal in het effluent is 0,36 mg/l bij een Me/P-verhouding van 1,25. De dosering van aluminium is de laatste jaren zo ingesteld dat er een optimum is bereikt tussen het Ptotaal in het effluent en het chemicaliënverbruik. In maart heeft een ongewoon voorval plaatsgevonden waardoor het ammoniumgehalte in het effluent ongekend hoog is opgelopen. Er was was geen sprake van technische storingen of andere bijzonderheden op de rwzi Chaam die een hoog ammonium zouden kunnen veroorzaken. Na enting van slib van een andere rwzi is de situatie na drie dagen weer hersteld. De oorzaak voor de verhoogde ammoniumgehalten is nooit achterhaald. In 2014 is in het kader van grootschalige renovatie de nabezinktank gerenoveerd. Tijdens deze renovatie zijn de oxidatiesloten batchgewijs bedreven. In de oxidatiesloten zijn tijdelijke voorzieningen aangebracht om de heldere bovenlaag af te pompen. Ondanks het batchgewijze zuiveringsproces is de effluentkwaliteit goed gebleven: gemiddeld 5,2 mg totaal-N in het effluent.
Figuur 2.7. Tijdelijke aflaatvoorziening in oxidatiesloten
Figuur 2.6. Gerenoveerde nabezinktank en nieuwe ruimerbrug
rwzi Dinteloord De rwzi heeft goed gefunctioneerd met een stikstofverwijderingsrendement van 76% en een jaargemiddeld N-totaal in het effluent van 5,4 mg/l. Dit goede prestatieniveau haalt de rwzi Dinteloord al jarenlang. Op rwzi Dinteloord wordt ijzerchloride gedoseerd ten behoeve van de defosfatering. Het totaal-P gehalte in het effluent is 0,74 mg/l en is sinds 2011 stabiel. Hierdoor heeft de rwzi nog steeds ruimschoots voldaan aan de vergunningseis voor P-totaal. De Me/P-verhouding is 0,59 en is al jaren laag. Dit betekent dat de dosering goed is afgestemd op het behalen van de vergunningseis en het zo minimaal mogelijk proberen te doseren van chemicaliën. rwzi Dongemond Waterlijn In 2014 bedroeg de gemeten belasting van de rwzi Dongemond 143.718 i.e. wat een toename is van 14% ten opzichte van het jaar ervoor en vrijwel gelijk is aan de ontwerpcapaciteit van de rwzi. Het N-verwijderingsrendement was met 71% lager dan in 2013 (76%) en terug op het niveau van de jaren daarvoor. Het P-gehalte in het effluent was iets hoger dan vorig jaar maar wel binnen de lozingsnorm wat aansluit bij het beleid van marginaal defosfateren. De combidosering, waarbij ijzer gedoseerd wordt voor de fosfaatverwijdering en aluminium voor de slibindexbeheersing, voldoet goed. Het resulteert op Dongemond in een halvering van het aluminiumverbruik en een daling van de kosten voor metaalzouten met 30%. De rendementen van de overige parameters zijn vrijwel gelijk aan het voorgaande jaar. De effluentkwaliteit voldeed het gehele jaar aan de geldende lozingsnormen. De dunwaterproblematiek maakt het lastig op Dongemond hogere rendementen te halen. Dit wordt veroorzaakt door het relatief grote aandeel drainage- en bronneringswater ('rioolvreemd water'), waardoor de concentraties in het influent laag zijn. In samenwerking met de gemeente Oosterhout wordt nagegaan wat de mogelijkheden zijn om de hoeveelheid rioolvreemd water terug te dringen. In september is een aanvang gemaakt met de grootschalige onderhoudswerkzaamheden van project 4040. Als eerste zijn de twee voorbezinktanks beurtelings uit bedrijf genomen, waarbij een deel van het influent rechtstreeks naar de beluchting is ge-bypassed. Op hetzelfde moment werden
13
op het terrein van de rwzi voorbereidingen getroffen voor de aanleg en aansluiting van de oostelijke persleiding afkomstig uit de kern Oosterhout. Aansluiting vindt plaats in de loop van 2015. In oktober zijn drukvalmetingen uitgevoerd aan de beluchtingsschotels. Daaruit volgt dat vervanging van de schotels in compartimenten 3 t/m 6 van alle straten in 2015 noodzakelijk is. Deze vervanging zal samenlopen met werkzaamheden ihkv project 4040, waarbij de beluchtingstanks toch al uit bedrijf moeten worden genomen. De schotels in de 1e twee compartimenten hoeven niet te worden vervangen. Sliblijn Gedurende het gehele jaar is de slibontwatering maandelijks getoetst aan de prestaties waarmee de leverancier van het polymeer heeft ingeschreven (de EMVI). In de tweede helft van het jaar viel deze toetsing herhaaldelijk negatief uit en is de polymeerleverancier verzocht de prestaties te verbeteren. In december heeft de leverancier op basis van labschaal- en praktijktesten een nieuw polymeer voorgesteld dat tot betere resultaten zou leiden. In januari 2015 zal dat polymeer gaan worden toegepast. De behaalde ontwateringsgraad en bijbehorend polymeerverbruik liggen in de lijn van voorgaande jaren. Energie Met de vergisting van 2515 ton organische drogestof is in 2014 1.069.000 m3 biogas geproduceerd. Per kuub biogas is 1,8 kWh aan elektriciteit geproduceerd. Deze waarden liggen op gelijk niveau met voorgaande jaren. Een begin is gemaakt met de transitie van de rwzi Dongemond naar een Energiefabriek. Een eerste verkenning wees uit dat zowel op het vlak van energieproductie als –besparing er kansen voor optimalisatie liggen. In 2015 zal dit verder worden uitgewerkt en concreet worden gemaakt. Biogas installatie Bij controle van de biogasinstallatie bleek het leidingwerk op diverse plaatsen in slechte staat. Om te voorkomen dat een gevaarlijke situatie kon ontstaan is zo spoedig mogelijk overgegaan tot het verwijderen van het oude leidingwerk. Van de gelegenheid is gebruik gemaakt de biogasinstallatie intrinsiek veiliger te maken door gasleidingen van binnen naar buiten te verplaatsen. Bovendien zijn maatregelen genomen om meer condens uit het biogas te kunnen verwijderen. Het circulerende gas wat gebruikt wordt voor de menging van de gisting loopt nu door de gashouder, waar een deel van de waterdam kan condenseren. Voor een verdere verlaging van het vochtgehalte van het gas richting WKK en de CV is een conditioner geplaatst, die dmv koeling en verwarming het biogas ontvochtigt. De gehele biogasinstallatie is hiermee veiliger en robuuster geworden. rwzi Halsteren De rwzi Halsteren was in 2014 evenals in voorgaande jaren volbelast. Ondanks deze hoge belasting heeft de installatie goed gefunctioneerd en aan alle vergunningsvoorwaarden kunnen voldoen. De effluentconcentratie stikstof bedroeg gemiddeld 8,2 mg/l. De fosfaatconcentratie in het effluent bedroeg in 2014 gemiddeld 0,55 mg/l. Om dit te bereiken is poly-aluminiumchloride gedoseerd in een verhouding van 1,41 mol Me/mol P. Het ingedikte slib werd per as afgevoerd naar het persstation Roosendaal, vanwaar het getransporteerd wordt naar de rwzi Bath. rwzi Kaatsheuvel De rwzi Kaatsheuvel heeft in 2014 goed gefunctioneerd. In december echter bevatte het effluentmonster teveel onopgeloste bestanddelen; een overschrijding van de Watervergunning was het gevolg. In die periode vonden onderhoudswerkzaamheden plaats in het kader van project 4040. Uit onderzoek bleek dat diverse onderdelen van een onlangs gereviseerde nabezinktank niet correct waren gemonteerd, wat in combinatie met rwa tot de verminderde effluentkwaliteit leidde. Aan de Efteling is in 2014 bijna 250.000 m3 effluent geleverd. In het zandfilter op het terrein van de rwzi wordt eerst het fosfaatgehalte verder verlaagd voordat het naar het helofytenfilter van de Efteling wordt verpomp. Hiervoor is 4,4 gram Fe per m3 water gedoseerd. De ijzerchloride doseerpomp heeft een aantal keer problemen gegeven met luchtinsluiting. Als gevolg hiervan moest 25.000 m3 oppervlaktewater naar het helofytenfilter worden gepompt.
14
rwzi Lage Zwaluwe De prestatie van de rwzi Lage Zwaluwe was ook dit jaar weer uitstekend waarbij de belasting dit jaar iets minder was. De slibleeftijd was dit jaar aan de hoge kant waardoor het energie verbruik ook wat hoger was. Volgend jaar zal hier met name in de zomer meer op gelet worden. Na de renovatie in de periode september 2010 t/m januari 2011 bleek de droge stof concentratie in het effluent iets verhoogd te zijn. Dit had te maken met het geplaatste deflectieschot welke niet voldeed aan het ontwerp. Bij het geplaatste deflectieschot was de doorstroom hoogte tussen onderkant trommel en het deflectieschot kleiner dan die van het ontwerp. Het gevolg hiervan was dat er een te grote doorstroomsnelheid ontstond welke weer pin points kan veroorzaken. Verder was de constructie van het deflectieschot zodanig dat er veel vuil aan blijft hangen. Dit veroorzaakte ook weer op werveling van slib. In juni 2014 is het deflectieschot aangepast zodat het voldeed aan het ontwerp en is de constructie zo aangepast dat er minder plaatsen waren waar vuil zich kan ophopen. Dit resulteerde in een lage droge stof concentratie in het effluent, wat te zien is in de onderstaande grafieken. Er kan dus gezegd worden dat aanpassing succesvol is geweest.
Figuur 2.8. Drogestof gehalte voor en na aanpassing deflectieschot rwzi Lage Zwaluwe Rwzi Nieuwveer Waterlijn De belasting van de rwzi bedroeg in 2014 gemiddeld 295.000 i.e., waarmee de installatie voor ca.82% is belast, hetgeen een verlaging is van de belasting ten opzichtige van de afgelopen jaren. De rwzi heeft prima gepresteerd. Aan alle vergunningseisen werd dan ook voldaan. Al heeft dit wel extra inspanning gekost dit jaar omdat de influentleiding vanaf Emerweg diverse malen, eerst voor inspectie en later voor herstel werkzaamheden, uit bedrijf is geweest. De herstel werkzaamheden zijn gedaan in 16 dagen, 1 dag per week met start op 2 september 2014 tot en met 15 december 2014. Tijdens deze werkzaamheden lag de aanvoer naar Nieuwveer vanuit Emerweg 36 uur stil. Om er voor te zorgen dat er ten alle tijden wel een goede effluent kwaliteit werd behouden werd het gebufferde water uit het rioolsysteem van Breda in een gelijkmatige stroom naar de rwzi gebracht. Dit hield in dat het rioolsysteem na iets meer dan 24 uur weer leeg was. Dit en verscherpt toezicht van de beheerders heeft ervoor gezorgd dat gemiddeld een stikstofconcentratie in het effluent behaald is van 10,0 mg/l. Wel is er in de laatste 2 maanden meer effluent gerecirculeerd dan anders waarschijnlijk had gemoeten. In 2014 is ook begonnen met het verlagen van de effluentrecirculatie. Over 2014 is deze gehalveerd. Daardoor hoefde circa één miljoen kWh minder te worden ingekocht. In het komend jaar zal de effluent recirculatie nog verder worden terug geschroefd. Fosfaat wordt op de rwzi Nieuwveer verwijderd door middel van ijzersulfaat dosering in de eerste trap beluchting. De gemiddelde effluentconcentratie bedroeg 1,7 mg Ptot/l. Hiervoor was een dosering nodig van 0,55 mol Fe/mol P. Dynafil, eendenkroos en UNAS In 2014 is op de rwzi Nieuwveer op pilot schaal onderzoek uitgevoerd naar de toepassing van Anammoxbacterieën in de hoofdstroom en dynamische filtratie (Dynafil). Daarnaast is er nog een project ism Avans gedaan om te onderzoeken of het mogelijk was om eendenkroos te kweken voor productie van eiwitten op het filtraat van de DEMON. Het onderzoek rondom Dynafil is in september 2014 tot een einde gekomen. Voor verdere details wordt verwezen naar hoofdstuk 7 Innovatie.
15
Sliblijn Dit jaar is 7.256 ton droge stof, waarvan 5.373 ton droge stof van Nieuwveer en 1.883 van de rwzi’s Chaam, Riel, Baarle-Nassau en Rijen, naar de gistingstank verpompt. In totaal is 3.278.000 m3 biogas geproduceerd hetgeen neerkomt op 1.4 m3 biogas/ton d.s. omgezet. Het uitgegiste slib is vervolgens op zeefbandpersen ontwaterd, waarna het is afgevoerd naar de eindverwerking bij de SNB in Moerdijk. Het droge stofgehalte van de slibkoek was gemiddelde 21,6% (2013 21%). De hiervoor benodigde PE-dosering bedroeg 9,7 kg PE/ton d.s. (ten opzichte van 9,4 kg PE/ton d.s. in 2013). Er is dus een hogere droge stof behaald, maar wel met een iets hogere PE dosering. Dit jaar is ook de DEMON in bedrijf genomen om het stikstofrijke filtraat van de zeefbandpersen te verwerken. Eind vorig jaar is de reactor geënt met DEMON slib van de rwzi Apeldoorn en begin van dit jaar is voor het eerst filtraat richting de DEMON gegaan. Begonnen is met kleine hoeveelheden filtraat naar de DEMON te brengen en dit langzaam te verhogen, in maart ging het volledige debiet naar de DEMON. Het verwijderingsrendement van ammonium was in februari al op de gevraagde 85%. In het afgelopen jaar zijn wel een aantal problemen naar voren gekomen. Schuimvorming, hoge drogestof concentraties in het filtraat en de zuurstof inbreng lijkt aan de kleine kant waardoor de concentratie ammonium in het effluent ging oplopen. De problemen met het drogestof in het filtraat en de verhoging van het ammonium in het effluent zijn inmiddels opgelost. De andere problemen zullen voor de oplevering nog in orde gemaakt moeten worden.
Figuur 2.9. Verwijderingsrendement DEMON rwzi Nieuwveer in 2014 Energie Zoals hierboven reeds vermeld is in 2014 in totaal 3.278.000 m 3 biogas geproduceerd. Van deze hoeveelheid is 3.106.000 m3 omgezet in elektriciteit, hetgeen een elektrisch rendement oplevert van 35% (2,2 kWh/m3). Dit is lager dan vorig jaar. Waarschijnlijk is de oorzaak hiervan dat nog gewerkt moet worden aan een goede afstemming tussen de verschillende WKK’s en de CV. Dit jaar is, ondanks dat het groene warmte station is opgestart, nog wel 35.000 m3 biogas afgefakkeld. Dit kwam omdat de 3de WKK pas eind februari in gebruik is genomen. De afspraak is dat we per jaar 17.000 GJ warmte gaan leveren aan de woonwijk Haagse Beemden. Dit jaar is dat nog niet gelukt. We zijn gekomen tot levering van 14.000 GJ. De reden dat we het dit jaar nog niet gehaald hebben heeft eveneens te maken met het later in gebruik nemen van de 3de WKK. Verder bleek de regeling rondom de verdeling tussen WKK 1, 2 en 3 en de CV nog niet goed te functioneren. Hierdoor is dit jaar 136.000 m3 aan biogas naar de CV gestuurd om voldoende warmte richting de gisting te krijgen. In 2015 is begonnen deze regeling te evalueren en eventueel aan te passen zodat genoeg biogas richting de WKK Haagse Beemden gaat en dat genoeg warmte overblijft om de gisting op temperatuur te houden. Wel is door het inzetten van de 3de WKK 99,6% van het biogas nuttig ingezet.
16
Verder is door de inzet van de DEMON de energie inkoop bijna 1 miljoen kWh minder geweest dan vorig jaar. Dit zal in 2015 verder verlagen aangezien de DEMON nog verder geoptimaliseerd moet worden waardoor de effluent recirculatie verder naar beneden kan. De verwachting is dat deze in de loop van 2015 zelfs uitgezet kan worden. Energiefabriek Nieuwveer In 2013 is het onderzoeksproject Strategiestudie Nieuwveer afgerond. Het resultaat is de keuze om door te gaan met het 2-traps actief slib concept en het voornemen om in 10 jaar tijd te komen tot een energieneutrale of –leverende rwzi: De Energiefabriek Nieuwveer. Het studierapport inventariseert en groepeert mogelijke maatregelen die allemaal bijdragen aan: Meer CZV afscheiden uit de 1e trap Meer biogas maken uit het slib (thermofiele gisting) Minder energie verbruiken (deelstroombehandeling, bellenbeluchting en/of koude anammox) Een aantal maatregelen zijn inmiddels uitgevoerd, zoals de nieuwe slibvergisting, de deelstroombehandeling en de restwarmtelevering aan de stadsverwarming in Breda (Groene Warmtestation Haagse Beemden). Voor een aantal mogelijke maatregelen zijn onderzoeksprojecten in uitvoering, zoals koude anammox en Dynafil (zie verder H7 Innovatie). De resultaten van de Energiefabriek Nieuwveer dragen voor een groot deel bij aan realisatie van de energiedoelstellingen vanuit MJA3 en Klimaatakkoord.
Figuur 2.10. Energie-inkoop rwzi Nieuwveer, op weg naar de energie neutrale rwzi. In de grafiek is een grote afname te zien van de hoeveelheid ingekochte energie, uitgedrukt in GJ (linker y-as) en kWh (rechter y-as). De afname is voornamelijk toe te schrijven aan de nieuwe slibverwerking en slibgisting. Deze is in 2012 in bedrijf genomen en heeft een deel van het jaar gefunctioneerd. In 2013 heeft de installatie het gehele jaar gefunctioneerd. In 2014 is de deelstroombehandeling in bedrijf genomen waardoor een verdere afname van het energieverbruik is gerealiseerd.
17
rwzi Nieuw Vossemeer De rwzi heeft in 2014 goed gefunctioneerd met een stikstofverwijderingsrendement van 87% en een jaargemiddelde totaal stikstofgehalte in het effluent van 6,4 mg/l. Ten behoeve van de defosfatering wordt aluminiumchloride gedoseerd met een Me/P-verhouding van 1,8.
Rwzi Ossendrecht De rwzi Ossendrecht heeft in 2014 goed gefunctioneerd. Het effluent heeft daarbij voldaan aan de eisen uit het Activiteitenbesluit. De verwijderingsrendementen van de diverse parameters lagen op hetzelfde niveau als in voorgaande jaren. Ook dit jaar was de beheersing van de slibbezinkbaarheid in de winterperiode problematisch. Met een goede procesbeheersing is voorkomen dat de slibleeftijd te kort werd terwijl het slibgehalte niet te hoog is geweest. In september is begonnen met de renovatiewerkzaamheden van project 5030. Met dit project wordt de rwzi Ossendrecht voorzien van een geheel nieuw influentontvangwerk, harkrooster, influentpompen, en beluchtingstank, bovendien wordt de gehele elektrische en mechanische installatie vernieuwd. Rwzi Putte De rwzi Putte heeft in het verslagjaar redelijk gefunctioneerd. De behaalde zuiveringsrendementen lagen op hetzelfde niveau als in voorgaande jaren. Het gehalte aan onopgeloste bestanddelen in het effluent blijft een bron van zorg op de rwzi Putte. In september en november bevatte het effluent meer zwevend stof dan de geldende norm. Oorzaken van deze hogere waarden zijn niet gevonden. Volgens de Watervergunning mag de norm 3x per jaar worden overschreden, hierdoor is op Putte geen sprake geweest van een overschrijding van de vergunning. Evenals Ossendrecht (zie hiervoor) wordt de rwzi Putte grondig gerenoveerd. In september is hiermee op locatie aangevangen. Putte krijgt een 2e , nieuwe nabezinktank en een geheel vernieuwde mechanische en elektrische installatie. Met het gereed komen van de gerenoveerde rwzi eind 2015 zullen de problemen met het zwevend stof in het effluent tot het verleden behoren. rwzi Riel De bedrijfsresultaten van de rwzi Riel in 2014 waren goed en de rwzi heeft ruimschoots aan alle vergunningseisen voldaan. Het jaargemiddelde N-totaal in het effluent is 4,4 mg/l met een stikstofverwijderingsrendement van 89%. De rwzi Riel is uitgerust met een biologische P-verwijdering. Het is de bedoeling dat het aanwezige fosfaat op een niet-chemische wijze wordt verwijderd. Op de rwzi is de mogelijkheid aanwezig om, naast de biologische wijze, het fosfaat (aanvullend) chemisch te verwijderen. Hiervoor zijn doseermogelijkheden aangebracht bij het overloopwater van de indikker en in de beluchtingstanks. In 2012 is de dosering stopgezet, waardoor de rwzi het fosfaat volledig biologisch verwijderd. De goede biologische fosfaatverwijdering wordt bevestigd door fosfaatafgifte testen van het slib van 18,7 mg P/g organische drogestof. De vergunningswaarde voor P-totaal is 1,0 mg/l en is gebaseerd op een gemiddelde van tien opeenvolgende bemonsteringen. In 2014 was dit gemiddelde maximaal 0,63 mg/l en daarmee heeft de rwzi voldaan aan de vergunningswaarde.
rwzi Rijen Waterlijn De rwzi Rijen heeft in 2014 prima gefunctioneerd. De behaalde zuiveringsrendementen zijn voor alle parameters hoger dan het jaar ervoor. Daarbij is het voor de verwijdering van fosfaat mogelijk gebleken dit te doen met een lagere dosering. Een punt van zorg zijn de nabezinktanks, die bij rwa onvoldoende functioneren met een te verhoogd zwevend stofgehalte in het effluent tot gevolg. Uit eerder onderzoek is gebleken dat er een kortsluitstroming ontstaat tussen toevoer en recirculatie, waardoor er meer slib in de nabezinktanks wordt gebufferd dan wenselijk. Het toepassen van een deflectieschot in elke NBT kan hier uitkomst bieden. De noodzaak voor deze deflectieschotten is echter niet terug te zien in de resultaten van de Stowa-bemonsteringen. Slibindikking Met de afvoer van ingedikt slib uit de opslagtank werden regelmatig problemen ondervonden, doordat het slib te viskeus was om goed door een slibwagen aangezogen te kunnen worden. De vultijd van de wagen werd daardoor te lang. Met het aanpassen van de zuigleiding in de tank werd dit probleem opgelost.
18
Voorbereidingen zijn getroffen om de bandindikker bij wijze van proef uit te rusten met een extra regeling die het mogelijk maakt nauwkeuriger te sturen op een gewenst indikkingspercentage en die bovendien automatisch de polymeerdosering minimaliseert. Hiermee wordt gerealiseerd dat het gewenste indikpercentage (binnen de mogelijkheden van de bandindikker) wordt gerealiseerd tegen een zo laag mogelijk polymeerverbruik. De proef zal in 2015 worden uitgevoerd. Bij een positief resultaat kan deze regeling wanneer hij wordt toegepast op de grote indikinstallaties tot een aanzienlijke besparing op het polymeergebruik leiden. rwzi Waalwijk Waterlijn De rwzi Waalwijk heeft prima gefunctioneerd in 2014. Het effluent voldeed ruimschoots aan de normen uit het Activiteitenbesluit. In oktober is de veroudering van de beluchtingsschotels gecontroleerd mbv een weerstandsmeting. Daaruit bleek dat de schotels nog mee kunnen tot het moment van vervangen medio 2015. Voor de bestrijding van licht slib wordt aluminiumchloride gedoseerd; hiervoor was in 2014 iets meer aluminium benodigd dan het jaar ervoor. Voor het uitvoeren van onderhoudswerkzaamheden aan de nabezinktanks was het nodig dat deze leeg werden gezet. Daarvoor is een bemalingsplan opgesteld, waarbij extra aandacht is gegeven aan het feit dat de rwzi naast een voormalige vuilstort is gelegen. Gebleken is dat de bemaling op het terrein van de rwzi niet leidde tot een verplaatsing van eventueel verontreinigd grondwater onder de vuilstort. Ook voor toekomstige werkzaamheden in het kader van project 4040 is deze kennis relevant. Sliblijn In 2014 is minder biogas geproduceerd doordat reparatiewerkzaamheden aan de biogasleidingen het noodzakelijk maakten gedurende 5 weken de gisting te by-passen. In deze periode is het vers slib rechtstreeks naar Dongemond getransporteerd en is geen gas geproduceerd. De specifieke gasproductie, dus per omgezette kg organische stof, is bovendien lager dan in 2013. De oorzaak daarvan is niet bekend. Energie De vergisting van 668 ton organische drogestof leverde een productie op van ruim 340.000 m3 biogas, waarmee bijna 510.000 kWh is opgewekt. Het rendement van 1,6 kWh per m3 biogas is relatief laag. In 2015 zal de slibverwerking en energieopwekking van de rwzi Waalwijk worden geëvalueerd waarbij de vraag aan de orde is of het rendabel is de installatie op Waalwijk te handhaven of de slibverwerking te verplaatsen naar bijvoorbeeld de rwzi Dongemond. Naast de rwzi wordt een commerciële biomassavergister/groen gascentrale gebouwd. Met het bedrijf is een aantal keer gesproken over mogelijke synergievoordelen aangezien beide installaties dicht bij elkaar geplaatst zijn. Hierbij is met name gekeken naar de mogelijkheid het biogas van Waalwijk om te zetten in groen gas. Dit leek in eerste instantie economisch niet aantrekkelijk voor het waterschap. De verkenning is op hold gezet in afwachting van de toekomstvisie op de slibverwerking van Waalwijk. rwzi Waspik De rwzi heeft goed gepresteerd met een stikstofverwijderingsrendement van 86% en een jaargemiddeld N-totaal in het effluent van 3,8 mg/l. Op de rwzi wordt aluminiumchloride gedoseerd. Dit heeft geresulteerd in een fosfaatverwijderingsrendement van 88%. Tevens wordt de dosering gebruikt voor het beheersen van de licht slib problematiek in de koudere wintermaanden. In de onderstaande grafiek is de Me/P-verhouding en de absoluut gedoseerde hoeveelheid aluminiumchloride weergegeven. In 2014 is een nieuwe roostergoedinstallatie in het influentwerk geplaatst met een spleetwijdte van 6 mm. rwzi Willemstad De rwzi heeft goed gepresteerd met een stikstofverwijderingsrendement van 82% en een jaargemiddeld N-totaal in het effluent van 6,7 mg/l. Op de rwzi worden geen chemicaliën gebruikt voor de fosfaatverwijdering dat resulteert in een verwijderingsrendement van 62%.
19
20
3. Slibverwerken 3.1. Inleiding Het waterschap beschikt over drie centrale slibverwerkingsinstallaties, waar al het op de rwzi’s geproduceerde slib wordt ontwaterd, alvorens het wordt afgevoerd naar de slibverbrandingsinstallatie van SNB in Moerdijk. Sinds 2012 wordt bovendien al het slib voordat het wordt ontwaterd vergist in een van de slibgistingsinstallaties. Met het geproduceerde biogas wordt elektriciteit opgewekt en de warmte wordt gebruikt voor het verwarmen van de gistingstank. Daarnaast wordt met het biogas van de rwzi Nieuwveer warmte geproduceerd die wordt geleverd aan het standsverwarmingsnet van Breda. 3.2. Productie In bijlage 12 is een overzicht gegeven van de productie, voorraadvorming en afvoer van zuiveringsslib per rwzi. Hieruit blijkt dat in 2014 de totale slibproductie 13.400 ton droge stof bedroeg. In figuur 3.1. is te zien dat de dalende tendens die in 2009 ingezet is, zich ook in 2014 nog licht heeft doorgezet. Voor de laatste twee jaren is de daling met name te verklaren door de lagere chemische slibproductie als gevolg van het in paragraaf 2.9. genoemde verminderde chemicaliënverbruik en de ingebruikname van de gisting op Nieuwveer. Voor de daling die zich met name op de rwzi Bath voorgedaan heeft in de periode vanaf 2008 tot heden is vooralsnog geen duidelijk verklaring aanwezig. 18.000 16.000 14.000
Ton d.s.
12.000 Bath
10.000
Dongemond 8.000
Nieuwveer + Rijen WBD totaal
6.000 4.000 2.000 2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
Figuur 3.1. Slibafvoer SOI’s Brabantse Delta naar SNB (in ton d.s.) In onderstaand overzicht is de slibbalans over 2014 weergegeven: Slibvoorraad begin 2014 Productie 2014 Afvoer 2014 Slibvoorraad eind 2014
202 ton + 13.400 ton - 13.396 ton 206 ton
d.s. d.s. d.s. d.s.
De gehele slibproductie is afgevoerd naar de slibverbrandingsinstallatie van SNB. De, na de verbranding van het zuiveringsslib in de installatie van de SNB, resterende verbrandingsas wordt voornamelijk afgezet als vulstof in asfalt. 3.3. Ontwateringsprestaties In navolgende tabel staat de verdeling van de afvoer van slibkoek vanuit de 4 ontwateringinstallaties voor de jaren 2013 en 2014.
21
Installatie Bath Dongemond Nieuwveer
Ton slibkoek 26.218 12.873 23.547
Totaal
62.638
2014 Ton d.s. % d.s. 5.514 2.802 5.080
21,0 21,8 21,6
% gloeirest 43 42 39
13.396
21,4
41
Ton slibkoek 26.509 13.965 23.416 60.844
2013 Ton d.s. % d.s.
% gloeirest
5.835 2.885 4.906
22,0 20,7 21,0
42 41 39
13.626
21,4
41
Tabel 3.1. Slibafvoer ontwateringsinstallaties. Zoals uit de tabel af te lezen is, bedraagt het gemiddelde droge stofgehalte van het afgevoerde slib 21,4 %, hetgeen exact gelijk is aan het droge stofgehalte vorig jaar. 3.4. Hulpstoffen slibindikken en -ontwateren Bij het indikken en ontwateren van slib wordt polyelectrolyt (PE) gebruikt. In het najaar van 2012 is in samenwerking met 11 andere waterschappen een nieuw bestek op de markt gezet voor polymeren. De slibontwatering Dongemond diende hiervoor als referentie-installatie voor waterschap Brabantse Delta. Er is een raamcontract gesloten met vier potentiele leveranciers (SNF Floerger, Melspring, BASF en Necarbo) die mogen meedingen in de verschillende mini-competities. Direct is ook de referentie-installatie gegund. Vervolgens zijn in 2013 de mini-competities gestart voor de slibindikking Bath en Nieuwveer en zijn deze aansluitend gegund. Hierna zijn er nog vier percelen waarop mini-competities gestart moeten worden, namelijk slibindikking Dongemond, slibontwatering Bath en slibindikking en -ontwatering Nieuwveer. Deze zullen in het eerste halfjaar van 2015 gestart gaan worden. Maandelijks wordt bekeken of de gecontracteerde leveranciers de in het contract afgesproken EMVI (economisch meest voordelige inschrijving) halen. De contractpartij wordt hierover ook ingelicht. Indien niet aan de EMVI wordt voldaan wordt contact gezocht met de leverancier om te bekijken hoe de resultaten verbeterd kunnen worden zodat weer voldaan gaat worden aan de contractafspraken. In figuur 3.3. is het gemiddelde droge stofgehalte van de slibkoek van de ontwateringsinstallaties van het waterschap grafisch weergegeven over de afgelopen 10 jaar, waarbij de filterpersinstallatie van Nieuwveer buiten beschouwing is gelaten. In figuur 3.2. is het (gewogen) gemiddelde PE-verbruik van de zeefbandpersinstallaties van de afgelopen 10 jaar grafisch weergegeven. Hierin is een sterk stijgende trend van het PE-verbruik waarneembaar vanaf het moment dat de nieuwe zeefbandpersen op Bath in bedrijf genomen zijn. Ook op de nieuwe zeefbandpersinstallatie van Nieuwveer wordt aanzienlijk meer PE gebruikt dan het niveau van 6-8 kg PE/ton ds, hetgeen het verbruik is van de zeefbandpersen van Dongemond en de oude installatie van Bath. Voor de ontwateringsinstallatie van Bath is gekeken naar optimalisatie van de menging van PE en slib. Hiervoor zijn mechanische mengers geselecteerd die in 2015 gemonteerd zullen gaan worden. Verwacht wordt dat dit een aanzienlijke besparing van het PE-verbruik op zal gaan leveren. Op Nieuwveer heeft t.o.v. de opstart in 2012 een aanzienlijke verlaging van het PE-verbruik plaatsgevonden. In 2014 is geconstateerd dat het filtraat van de zeefbandpersen, dat vanaf 1 januari in een aparte deelstroombehandeling verwerkt wordt, aanzienlijke hoeveelheden onopgeloste bestanddelen bevatte. Dit veroorzaakte problemen in de deelstroombehandeling. In de loop van het verslagjaar zijn dan ook optimalisaties aan de zeefbandpersen doorgevoerd om tot een betere scheiding van filtraat en bandspoelwater te komen. Nu de zeefbandpersen aangepast zijn kunnen de bovengenoemde PE-testen uitgevoerd gaan worden om tot een goede PE-keuze te komen en kan verder gefocust worden op optimalisatie van de ontwateringsprestaties.
22
14,0
PE verbruik [kg/ton ds]
12,0 10,0 8,0 6,0 WBD totaal
4,0
Bath Dongemond
2,0 0,0 2003
Nieuwveer
2005
2007
2009
2011
2013
2015
2009
2011
2013
2015
Figuur 3.2. PE-verbruik ontwateringsinstallaties
26% 24%
droge stof slibkoek
22% 20% 18% 16% 14% 12% 10% 2003
2005
2007
Figuur 3.3. Droge stof gehalte slibkoek SOI’s WBD (excl. filterpersen Nieuwveer). 3.5 Energieverbruik slibverwerken Het energieverbruik van de slibverwerkingsinstallaties is weergegeven in bijlage 11. Het specifiek energieverbruik voor het verwerken van slib is in 2014 gelijk aan 2013 en daarmee constant en ligt gemiddeld 17% onder het landelijk gemiddelde van 2012.
23
Figuur 3.4. Specifiek energieverbruik proces slib verwerken.
24
4. Onderhoud 4.1. Onderhoud technische werken In 2014 zijn door werkvoorbereiding en werkstroombeheer verdere opschoon acties doorgevoerd in het preventieve onderhoud. Om dit verder door te kunnen voeren zijn er twee projecten gestart; - documentatiehuis en -vernieuwen onderhoudsconcepten (OHC). Van de installaties welke in 2013 zijn gebouwd zijn de kinderziektes in de loop van 2014 wel verdwenen en dit is terug te zien in de cijfers. In 2014 zijn door de afdeling Onderhoud & Techniek (O&T), door eigen medewerkers inspecties aan rioolgemalen uitgevoerd op basis van NEN2767. Deze normering zorgt voor uniformiteit qua inspectiemethode voor infrastructurele werken. Door dit gestructureerd uit te voeren en door de kennis en ervaringen van eigen medewerkers hiervoor in te zetten is een goede betrokkenheid bewerkstelligd. De conditie van de rioolgemalen is nu bekend en kunnen juiste keuzes gemaakt worden (assetmanagement). Het aantal gemelde storingen aan kritische objecten neemt af. De betrouwbaarheid van stuurrapportages valt of staat met een juiste en volledige registratie van dergelijke gegevens in het Onderhoud Beheer Systeem (OBS). Op de RWZI Nieuwveer is een proef afgerond, waarbij storingsmeldingen uit het SCADA-systeem directe input-gegevens zijn voor het OBS. Hierdoor worden storingen snel en gemakkelijk doorgegeven en vervolgens wordt hierop indien nodig actie ondernomen. De kwaliteit van het melden van storingen behoeft continu aandacht. De totale beschikbaarheid van de installaties is t.o.v. 2013 weer toegenomen. Beschikbaarheid is rechtstreeks af te leiden uit de hoeveelheid storingen en de totale storingsduur. 4.2. Realisatiegraad van het onderhoud De realisatiegraad van het onderhoud geeft inzicht in de mate van “doen wat je zegt en laat zien dat je doet wat je zegt”. Per jaar worden er verschillende onderhoudstypen gerealiseerd door de afdeling Onderhoud & Techniek. Namelijk preventief onderhoud, storingen, werkaanvragen, modificaties en nieuwbouw. In de OBS-werkstroom zijn deze onderhoudstypen ondergebracht in werkorders. Werkorders zijn voorzien van een taakinstructie en laten derhalve zien “wat je doet”. Vaak zijn modificaties en nieuwbouw ondergebracht in projecten die door de afdeling Bouwprojecten worden aangestuurd. O&T voert zelf ook modificaties e/o kleine projecten uit. Deze ‘kleine’ projecten bevorderen de betrokkenheid en zijn een goede manier om de T(echniek) van O&T actief te houden en kennis en ervaring te benutten. T.o.v. 2013 is de realisatiegraad nagenoeg constant (voortgang / realisatiegraad onderhoud) . Het geplande onderhoud blijft wel iets achter bij de norm, maar de correctief onderhoud is beter dan de norm. M.a.w. correctief onderhoud wordt snel afgewerkt.
Figuur 4.1. Realisatiegraad van het onderhoud
25
4.3. Onderhoudskosten De definitie van onderhoudskosten is vastgesteld in landelijke gremia en worden toegepast in de bedrijfsvergelijking zuiveringsbeheer. Ze zijn uitgesplitst in: a. Specifieke onderhoudskosten; dit zijn de onderhoudskosten gedeeld door het aantal gemeten inwoner equivalenten. Bepaald wordt dus eigenlijk welk deel van de waterschapsbelasting wordt gebruikt voor onderhoud. b. Relatieve onderhoudskosten; dit zijn de kosten waarbij de onderhoudskosten worden gedeeld door het geïnstalleerd kapitaal. Bepaald wordt dus hoeveel % van de waarde van de assets (zuiveringen, rioolgemalen, etc.) wordt uitgegeven voor onderhoud. Beide zijn toegenomen en wordt veroorzaakt door resp. een daling van het aantal gezuiverde inwoner equivalenten en een stijging van de onderhoudskosten. Voor onderhoud is meer begroot. Er zijn onderhoudskosten bijgekomen voor o.a. Nieuwveer en de WKK. De WKK geeft wel betere opbrengsten, maar die komen niet terug in deze kostenpost. Door het uitstellen of later starten van projecten als 4040 en 1503 zijn er extra kosten gemaakt om de betrouwbaarheid en beschikbaarheid van de installaties op het juiste peil te hebben.
Figuur 4.2. Onderhoudskosten 4.4. Opbrengsten van onderhoud Onderhoud wordt steeds vaker gezien als een waarde. Hier is de waarde van het onderhoud bepaald in afgeleide termen van beschikbaarheid en betrouwbaarheid, namelijk: a. Verlies van technische beschikbaarheid door storingen; dit bepaald in welke mate storingen effect hebben op de beschikbaarheid van het primaire proces ofwel de hoofdtaken van het waterschap. (transporteren van afvalwater, zuiveren van afvalwater en verwerken en afzetten van slib) b. Technische betrouwbaarheid; wat hier is gedefinieerd als zijnde de tijd tussen twee opeenvolgende storingen van kritische procesonderdelen van het primaire proces. (MTBF – Mean Time Between Failure).
26
Figuur 4.3. Opbrengsten van onderhoud Per hoofdproces apart zien de waarden er als volgt uit (periode 2011, 2012, 2013 en 2014): Hoofdproces
Transport van afvalwater
Zuiveren van afvalwater
Verwerken en afzetten van slib
2011
2012
2013
2014
2011
2012
2013
2014
2011
2012
2013
2014
Verlies van technische beschikbaarheid Technische betrouwbaarheid (uur)
1,28%
0,53%
1,04%
0,02%
2,16%
2,53%
5,39%
4,24%
0,65%
0,02%
0,0%
0,0%
142
189
197
398
85
74
76
109
348
487
1460
2920
Tabel 4.1. Technische beschikbaarheid en technische betrouwbaarheid Het verlies van technische beschikbaarheid is t.o.v. 2013 afgenomen (dus beter), de technische betrouwbaarheid is t.o.v. 2013 is enorm omhoog gegaan. Dat betekent dat het aantal storingen voor het bepalen van de betrouwbaarheid iets is afgenomen. De betrouwbaarheid voor de slibverwekingsinstallaties is nog hoger dan in 2013. Aan de andere kant is het ook zo dat het proces van slibverwerken doorgaans geen kritisch proces is en lage risico’s kent. 4.5. Assetmanagement Waterschap Brabantse Delta ondergaat een ontwikkeling in het optimaliseren van onderhoud en vervangingen van de rwzi’s, gemalen etc. De optimalisatie moet zorgen dat de bedrijfsmiddelen of “assets” van het waterschap de gewenste prestatienormen halen tegen zo laag mogelijke aanvaardbare kosten en tegen een geaccepteerd risiconiveau. De afdeling Onderhoud &Techniek vervult als Service Provider een belangrijke rol binnen Asset Management. De Service Provider is een uitvoerende dienst binnen het asset management en zorgt voor doelmatig onderhoud. Deze doelmatigheid is vastgelegd in een Dienst Verlenings Afspraak (DVA) tussen de afdeling Beheer Zuiveren (assetmanager) en de afdeling Onderhoud & Techniek. In de OBS-werkstroom zijn de rollen Asset-Manager en Service-Provider opgenomen. De werkaanvragen worden door de Asset-Manager (=teamleider B&Z) beoordeeld en doorgezet naar de service provider (=teamleider O&T). Om de juiste beslissingen te nemen over de besteding van het beschikbare budget voor onderhoud en vervanging is risico gedreven assetmanagement een essentieel instrument. Met risico gedreven assetmanagement worden onderhouds- en vervangingsactiviteiten gekoppeld aan de doelen van de organisatie. Anders gezegd worden hiermee de operationele activiteiten gekoppeld aan de strategische doelen (bedrijfswaarden). Assetmanagement is een proces en het vervangt niet het huidige onderhoudsproces. Het voegt juist andere processen samen tot één logisch en transparant geheel. In 2013 zijn de bedrijfswaarden vastgesteld in het Dagelijks Bestuur en in 2014 is het Algemeen Bestuur nader betrokken geraakt. De bedrijfswaarden zijn ook vastgelegd in het waterbeheerplan voor de periode 2015-2021 en zal aan het Algemeen Bestuur worden voorgelegd.
27
28
5. Kwaliteit, Arbo en Milieu 5.1. Kwaliteit De sector Zuiveringsbeheer heeft sinds 2002 een KAM-managementsysteem, bestaande uit de onderdelen Kwaliteit, Arbeidsomstandigheden en Milieu. Sinds januari 2003 is dit systeem gecertificeerd op grond van de normen ISO 9001, OHSAS 18001 en ISO 14001. In het managementsysteem is onder andere het milieubeleid van de sector vastgesteld. In 2011 heeft een integratie van het managementsysteem van Zuiveringsbeheer met dat van de sector Watersystemen plaatsgevonden. Eind 2011 is dit integrale management systeem succesvol gecertificeerd op grond van de voorgaande drie normen. In 2014 is een aanbesteding geweest voor een nieuw certificerend bedrijf. Dit is het DNV geworden. Deze hebben in september een audit uitgevoerd. Uit deze audit zijn aantal Major Non Conformities naar voren gekomen die voor het einde van het jaar opgelost moesten worden. Deze zijn opgedeeld in 2 categorieën namelijk geen aantoonbare oorzaakanalyse van afwijkingen en Arbo RIE niet compleet. Begin december is men weer op bezoek geweest en toen waren deze punten voldoende aangepakt. 5.2. ARBO In alle taken van het Waterschap, is veiligheid een element. Veiligheid zit in het ontwerp van een object, maar uiteraard ook in eigen handelen. Landelijk is er aandacht voor Arbo en veiligheid, bijvoorbeeld middels de Arbo-catalogi. Maar ook binnen het waterschap is hier aandacht voor bijvoorbeeld door Arbo-opleidingen en de werkgroep ATEX. In 2013 heeft een onderzoek plaats gevonden door KIWA-Technology bij het waterschap naar de veiligheid van onze vier rioolwaterzuiveringen met een gisting en één persstation (PS Moerdijk). Het onderzoek was gericht op de gevaren van explosies, vergiftiging en verstikking. Het onderzoek is organisatie-breed opgepakt, waarbij gekeken werd naar de aspecten:
Medewerkers, waaronder opleiding, veiligheidsbesef en persoonlijke beschermingsmiddelen; Middelen, met betrekking tot de vraag of onze installaties veilig genoeg zijn, en Processen, waaronder de borging van de ATEX-richtlijnen in de organisatie.
Eind januari is het rapport van KIWA verschenen. In het rapport stonden 240 aanbevelingen met verschillende prioritering vermeld. Een groot aantal van de aanbevelingen met de prioritering hoog zijn in de loop van het onderzoek al aangepast. Na het verschijnen van het rapport heeft KIWA nog een vervolg opdracht gekregen om uit de resterende aanbevelingen een top 20 te maken en deze samen met Brabantse Delta op te lossen voor het einde van 2014. 2014 heeft dus in het teken gestaan om deze punten op te lossen wat inmiddels is gebeurt. Ook binnen de organisatie zijn er inmiddels mensen die zich speciaal richten op ATEX en veiligheid rondom onze biogas installaties. Ook heeft het onderzoek van KIWA geleid tot het feit dat een draagbare gasdetectiemeter tot de standaarduitrusting van een medewerker op een zuivering is gaan horen. Ook bezoekers worden hiermee uitgerust. Hierdoor kan tijdig gealarmeerd worden op de aanwezigheid van bijvoorbeeld biogas of H2S. De aanschaf van deze nieuwe meters heeft in 2014 plaatsgevonden Ook is in 2014 een start gemaakt met het maken van een RI&E voor alle afdelingen. De eerste stap was om te bepalen welke maatregelen nodig zijn per afdeling. Deze stap was in september 2014 klaar waarna gestart is met het uitvoeren van de RI&E maatregelen. Per afdeling is een maatregelverantwoordelijke benoemd die dit coördineert. De maatregelen zijn geprioriteerd waarbij de eerste focus lag op de ‘hoog’ geprioriteerde maatregelen. Dit loopt verder door in 2015. In 2014 is verder gegaan met de benodigde veiligheids- en Arbo trainingen. Deze trainingen betreffen onderwerpen als ATEX en biologische agentia. 5.3. Waterwet In april 2014 is de Waterwet onder het activiteitenbesluit komen te vallen. Dit heeft op korte termijn geen invloed op de eisen waar de rwzi’s aan moeten voldoen. Voor eventuele veranderingen geldt een overgangstermijn van 3 jaar. Na deze 3 jaar gaan de eisen die genoemd zijn in het activiteitenbesluit gelden tenzij het bevoegd gezag of het waterschap daar een aanpassing op aanvraagt. Een van de bepalingen die niet meer genoemd wordt is het gebiedsrendement. Mocht Brabantse Delta hier in de toekomst nog gebruik van willen maken dan zal voor april 2017 een aanpassing op het activiteitenbesluit moeten worden aangevraagd. In paragraaf 2.6. wordt nader ingegaan op de toetsing van de effluentkwaliteit aan de vergunningsnormen. Voor 2014 leverde dit een nalevingspercentage op van 99,99%.
29
5.4. Wet Milieubeheer 5.4.1. Algemeen In 2010 is de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo) in werking getreden. Hiermee wordt beoogd de regeldruk voor bedrijven en burgers te verminderen en zijn 25 bouw-, milieu-, natuur- en monumentenvergunningen samengevoegd tot één omgevingsvergunning. Van belang voor het waterschap is voorts de inwerkingtreding van het Activiteitenbesluit voor de rioolgemalen per 1 januari 2008 en 1 januari 2011 voor rwzi’s. Voor beide besluiten geldt een maximale wettelijke overgangstermijn van 3 jaar welke inmiddels zijn verstreken. Dit betekent dat na die termijn de afzonderlijke vergunningen voor de rioolgemalen en voor een paar kleinere rwzi’s (zoals Ossendrecht en Putte) komen te vervallen en onder algemene regelgeving gaan vallen. Voor de overige rwzi’s blijft het waterschap wel vergunningplichtig, maar zullen er naast de voorschriften uit de vergunningen ook bepalingen uit het Activiteitenbesluit van kracht zijn. Om overzicht te houden in de voor de betreffende objecten geldende wet- en regelgeving is er een milieuaspectenregister voor alle objecten opgesteld. Op basis van dit register zullen dit jaar acties worden gedefinieerd en worden opgenomen in het vergunningenbeheersysteem. Een van die acties is voor elke rwzi een bodembeschermingsplan opstellen en de daarbij behorende peilbuizen laten slaan. Dit is inmiddels voor alle rwzi’s gedaan. 5.4.2. Naleving omgevingsvergunningen In het kader van de handhaving zijn een aantal installaties door het bevoegd gezag bezocht in 2014. Bij deze handhavingsbezoeken zijn de volgende bijzonderheden naar voren gekomen; Rwzi Nieuwveer: o Er waren al aanpassingen gedaan aan de milieustraat zonder dat het bevoegd gezag op de hoogte was gesteld. o Er is geen melding gedaan van plaatsing van lucht koeling bij de WKK’s. Door het bevoegd gezag zijn termijnen gesteld waarbinnen de geconstateerde onvolkomenheden moeten zijn hersteld. Bij de handhavingsbezoeken op de rwzi’s Bath en Riel zijn geen bijzonderheden geconstateerd. In 2014 zijn ook nog een aantal meldingen naar het bevoegd gezag gegaan:
Rwzi Waalwijk: o in opdracht van OMWB bemalingsplan op laten stellen voor het leeg zetten van NBT’s, e.e.a. in verband met de naastgelegen voormalige vuilstort. o melding gemaakt bij OMWB van lekkage aan biogasleidingen. Tevens melding gemaakt van gebrekkige en onjuiste doormelding door MKC aan OMWB. o melding aan OMWB van spui biogas wegens defecte fakkel o melding gemaakt bij OMWB van werkzaamheden aan biogasinstallatie Rwzi Dongemond: o in overleg met OMWB en RWS blauwalgdrijflaag verwerkt Rwzi Kaatsheuvel: o Melding aan BG (WBD) van overschrijding vergunning door te hoog zwevend stofgehalte in december. Rwzi Chaam: o Melding verhoogde ammoniumgehalten in het effluent van de rwzi. Entslib toegevoegd. Na drie dagen weer normaal beeld (geen vergunning overschrijding) Rwzi Nieuwveer: o Het plaatsen en doen van een proef met vijvers voor het kweken van eendenkroos o Meerdere keren 32 uur uit bedrijf i.v.m. werkzaamheden aan de influent leiding.
5.4.3. Klachten In 2014 zijn 12 officiële klachten binnengekomen. Twee hadden betrekking op hevige regenval waarbij het systeem het niet aan kon. Drie klachten bleken geen bij nader onderzoek geen betrekking te hebben op installaties van het waterschap, twee hiervan waren voor de gemeente en een voor Enexis. Verder zijn er nog 3 klachten van IBA gebruikers binnen gekomen welk doorgezet zijn naar de BAM. In de andere gevallen is steeds met de klagers contact opgenomen en gezocht naar een oplossing.
30
5.4.4. Stankbestrijding
Type geurfilter Lavafilters Kompostfilters Purafilfilters Actief kool Gaswassing Totale hoeveelheid filters
Rwzi’s 24 17
Rioolgemalen 8 4 7
42
1 20
Hoeveelheid aangeblazen lucht Oppervlakte geurfilters
86.380 m3/uur
9.650 m3/uur
1.143 m2
588 m2
1
Tabel 5.1. Overzicht geurfilters Werking stankbestrijdingsvoorzieningen De controle op de werking van de stankbestrijdingsvoorzieningen wordt uitgevoerd door de technici van de afdeling Beheer. Volgens een vastgesteld schema worden de installaties periodiek doorgemeten. Onder andere wordt dan gekeken naar de afgezogen luchthoeveelheid, de druk over het filter en de staat van onderhoud van met name het filtermateriaal. Bovendien worden maandelijks monsters genomen van de inhoud van de biofilters. Deze monsters worden vervolgens op het laboratorium geanalyseerd op pH, indamprest en kalkgehalte. Mede aan de hand van deze analyseresultaten wordt besloten of de kwaliteit van de filtervulling nog voldoende is. In 2014 is de inhoud van de lavafilters 1 en 2 op de rwzi Bath vervangen. Het oude lavamateriaal was zwaar aangetast en de filters presteerden niet optimaal. Na vervanging presteren de filters weer volgens ontwerp. In 2014 hebben de overige stankbestrijdingsvoorzieningen op de diverse installaties goed gefunctioneerd.
31
32
6. Duurzaamheid 6.1. Energiedoelstellingen De energiedoelstellingen vanuit MJA3 en klimaatakkoord zijn: 1. 30% energie-efficienter werken tussen 2005 en 2020; 2. 40% zelfvoorzienend in 2020 door eigen duurzame energieproduktie; 3. 100% inkoop van hernieuwbare energie in 2015; 4. 30% minder broeikasgassen tussen 1990 en 2020. Onderstaand is de status weergegeven per doelstelling. De conclusie is dat de cluster zuiveringsbeheer op koers ligt ten aanzien van de MJA3 en klimaatakkoord doelstellingen. Doelstelling 1: 30% energie-efficiënter werken tussen 2005 en 2020 Elke 4 jaar moet een energie-efficiencyplan (EEP) ingediend worden bij AgentschapNL. Hierin zijn maatregelen opgenomen die moeten leiden tot minimaal 8% energie-efficiencyverbetering over deze 4 jaar. In het EEP 2009-2012 zijn maatregelen opgenomen die moesten leiden tot 9,4% energieefficiëncyverbetering. In 2012 is een nieuw EEP opgesteld voor de periode 2013-2016. De maatregelen van het EEP 2013-2016 moeten leiden tot circa 21% energie-efficiëncyverbetering. De maatregelen zijn in tabel 6.1 weergegeven. Maatregel
cat.
jaar
Besparing elektriciteit (kWh)
Besparing overige energiedragers (GJ)
Energiebesparing alle energie-dragers (GJ)
Vermeden CO2 uitstoot (ton)
Energieefficiencyverbetering (%)
Rwzi Bath - kleinere Turbo luchtcompressor(en) (ip2083)
PE
2013
100.000
900
67
0,2%
Rwzi Nieuwveer - Deelstroombehandeling (ip0523)
PE
2014
1.752.000
15.768
1.176
3,3%
Rwzi Dongemond - kleinere Turbo luchtcompressor(en) (ip4040)
PE
2014
150.000
1.350
101
0,3%
Diverse maatregelen, ip4040 hoofdzakelijk IE2 HR motoren
PE
2014
34.116
307
23
0,1%
Rwzi Bath - Thermofiele gisting (ip800124)
DE
2013
11.650
11.650
981
2,5%
49.526
3.695
10,5%
17.000
18.889
1.060
4,0%
98.390
7.103
21%
Zekere maatregelen
Voorwaardelijke maatregelen KE
2015
Levering warmte van rwzi Nieuwveer aan warmtenet gemeente Breda (100%) KE
SNB - HD stoomketel 4de straat (22,1% toewijzing aan WBD)
2014
Verwachte EEV 2013-2016 op basis van zekere en voorwaardelijke maatregelen
5.502.900
Tabel 6.1. Maatregelen EEP 2013-2016
Kleinere turbo luchtcompressoren Bath en Dongemond zijn uitgesteld. De besparingen hiervan zijn pas in 2015 meetbaar. Deelstroombehandeling heeft in 2014 geleid tot een besparing van circa 1.050.000 kWh. De maximale besparing is nog niet behaald omdat de effluentrecirculatie nog niet geheel is uitgezet. Het project thermofiele gisting (ip800124) wordt in 2015 voorbereid en in 2016-2017 gerealiseerd. De hoge drukketel vierde straat SNB is in 2014 gerealiseerd. De besparingen hiervan zijn in 2015 meetbaar. Levering warmte van rwzi Nieuwveer aan de gemeente Breda met behulp van het “Groene Warmtestation” is eind 2013 gerealiseerd. In 2014 is 14.000 GJ warmte geleverd aan de gemeente Breda waarmee circa 370 woningen duurzaam verwarmt worden.
In figuur 6.1 is de doelstelling, de doelrealisatie van de energie-efficiëncyplannen en de realisatie weergeven. Het totaalresultaat is de som van alle procesefficiency-, keten-, en duurzaamheidsmaatregelen (PE, KE, DE) conform de MJA3 monitoringsystematiek. Deze monitoring wordt jaarlijks uitgevoerd door de Rijksdienst van Ondernemend Nederland (RVO). De totaalrealisatie komt in 2014 uit op 19,3% energie-efficiencyverbetering. Met het realiseren van het EEP 2009-2012 en de toekomstige maatregelen conform het nieuwe EEP 2013-2016 liggen we op koers ten aanzien van de einddoelstelling om 30% energie efficiënter te werken tussen 2005 en 2020.
33
Figuur 6.1. Voortgang MJA3 energie-efficiencydoelstelling Doelstelling 2: 40% zelfvoorzienend in 2020 door eigen duurzame energieproduktie De inzet van biogas in 2014 is gelijk aan 2013, doordat het absolute energieverbruik is gedaald, is de zelfvoorzienendheid voor de cluster Zuiveringsbeheer gestegen van 34% naar 36%.
40% 35% 30% 25% 20%
34%
36%
2013
2014
25% 20%
15% 10% 5% 0% 2011
2012
Figuur 6.2. Zelfvoorzienendheid door inzet biogas bij het cluster zuiveringsbeheer In 2014 is 6.360.657 m3 biogas nuttig ingezet. Met behulp van WKK’s is dit biogas omgezet in 13.330.716 kWh elektriciteit en warmte voor de slibgisting en warmtelevering aan de gemeente Breda. De prestaties van de WKK’s zijn weergegeven in tabel 6.2. kWh/m3BG
Elektrisch rendement WKK's (%)
Rwzi
2014
2010
2011
2012
2013
2014
Bath
2,1
30%
29%
29%
30%
32%
Dongemond
1,9
26%
30%
30%
29%
29%
Waalwijk
1,6
27%
25%
25%
25%
24%
Nieuwveer
2,3
-
-
33%
37%
35%
Gemiddeld
2,1
28%
29%
30%
32%
33%
Tabel 6.2. Prestaties WKK’s De elektrische rendementen van de WKK’s op Bath en Dongemond zijn in 2014 2% hoger dan in 2013. Het elektrisch rendement van de WKK’s op de rwzi Nieuwveer is gemiddeld met 2% gedaald naar 35% en blijft achter bij de contractafspraak waarin 39% is afgesproken.
34
Doelstelling 3: 100% inkoop van hernieuwbare energie in 2015 In 2014 was de ingekochte elektriciteit 100% duurzaam. De hernieuwbare energie komt van Europese windenergie. Inkoop van aardgas en olie is fossiel. Hiermee komt het percentage van hernieuwbaar energiegebruik in 2013 op 99%. Doelstelling 4: 30% minder broeikasgassen tussen 1990 en 2020 Als gevolg van de uitgevoerde projecten en de inkoop van hernieuwbare elektriciteit wordt voldaan aan deze doelstelling. Energiefabriek Nieuwveer In 2013 is het onderzoeksproject Strategiestudie Nieuwveer afgerond. Het resultaat is om door te gaan met het 2-traps actief slib concept en het voornemen om in 10 jaar tijd te komen tot een energieneutrale of –leverende rwzi: De Energiefabriek Nieuwveer. Het studierapport inventariseert en groepeert mogelijke maatregelen die allemaal bijdragen aan: Meer slib afscheiden uit de 1e trap (bijv. verbeteren TBT’s of vervangen) Meer biogas maken uit het slib (thermofiele gisting) Minder energie verbruiken (deelstroombehandeling, bellenbeluchting en/of koude anammox) Een aantal maatregelen zijn inmiddels uitgevoerd, zoals de nieuwe slibvergisting, de deelstroombehandeling en de restwarmtelevering aan de stadsverwarming in Breda (Groene Warmtestation Haagse Beemden). Voor een aantal mogelijke maatregelen zijn onderzoeksprojecten in uitvoering of uitgevoerd, zoals koude anammox (UNAS, EssDe) en Dynafil (zie verder H7 Innovatie). De resultaten van de Energiefabriek Nieuwveer dragen voor een belangrijk deel bij aan realisatie van de energiedoelstellingen vanuit MJA3 en Klimaatakkoord. Inkoop elektriciteit Als gevolg van de uitgevoerde maatregelen daalt het volume van elektriciteitsinkoop fors. In figuur 6.3 is de elektriciteitsinkoop weergegeven over de laatste 5 jaar. De daling is hoofdzakelijk het gevolg van de nieuwe slibverwerking, slibgisting en deelstroombehandeling op de rwzi Nieuwveer.
Figuur 6.3. Inkoop elektriciteit zuiveringsbeheer Uitgaande van een gemiddelde elektriciteitsprijs van 8,5 eurocent per kWh levert deze daling een jaarlijkse besparing op de elektriciteitskosten van circa 1.000.000 euro. Terugwinning van energie uit slib bij slibeindverwerker SNB In 2014 zijn de hoge druk ketels bij SNB gerealiseerd. Hierdoor zal de slibeindverwerking nagenoeg energieneutraal zijn. Het waterschap is voor 22,1% aandeelhouder waardoor dit project als ketenbesparing een grote bijdrage leveren aan de MJA3 en klimaatakkoord doelstellingen.
35
6.2. Grondstoffen Green Deal Uit afvalwater kan tijdens het zuiveringsproces onder meer fosfaat, cellulose, polymeren, alginaat en CO2 worden gewonnen. Deze grondstoffen kunnen opnieuw gebruikt worden. Er zijn veel mogelijke toepassingen: fosfaat als groene meststof voor de landbouw, cellulose voor asfalt en CO2 voor tuinbouwkassen of de procesindustrie. In november 2014 is daarom door het ministerie van Infrastructuur en Milieu, het ministerie van Economische Zaken, de Unie van Waterschappen en STOWA de Green Deal Grondstoffen ondertekend. De Green Deal stimuleert het winnen van grondstoffen uit afvalwater door de waterschappen. Met de Green Deal Grondstoffen starten de waterschappen kansrijke demonstratieprojecten die, van aanbesteding tot realisatie, door het Rijk worden ondersteund en gevolgd. Het Rijk neemt belemmeringen in regelgeving weg en zoekt actief mee naar oplossingen van allerlei praktische problemen, bijvoorbeeld rond vergunningverlening. Terugwinning van fosfaat uit slib Het waterschap heeft 60.008 ton slibkoek geleverd aan SNB. SNB heeft 408.395 ton slibkoek verbrand. Hieruit ontstond 35.000 ton vliegas met 3.100 ton P. ICL heeft in 2013, uit 1% van de as van SNB, 31 ton P teruggewonnen. Een verschil van mening over de uitgangspunten van de overeenkomst heeft in 2014 geleid tot definitieve beëindiging van de levering van as aan ICL. Totaal werd er in de periode 2012-2014 2.526 ton vliegas afgezet naar ICL, waarbij circa 209 ton P in kunstmest is hergebruikt. Samen met de terugwinning van P door het voormalige Thermphos-NL heeft SNB in haar bestaan in totaal 24.562 ton vliegas afgezet naar de fosfaatindustrie waarbij 2.035 ton P is hergebruikt. EcoPhos is in 2012 de engineering gestart van een nieuwe installatie voor verwerking van as. De nieuwe installatie wordt gebouwd in Duinkerken en gaat circa 200.000 ton fosfaatproducten produceren (diervoeding en kunstmest). In de nieuwe installatie wordt laagwaardig erts en vliegas van slib-monoverbranders verwerkt. SNB heeft in februari 2015 een contract afgesloten voor de levering van haar as aan Ecophos. Uit de as zal kunstmest worden geproduceerd. Doelstelling van SNB is 100% terugwinning van fosfaat uit slib, waarbij de verwachting is dat EcoPhos begin 2017 voldoende verwerkingscapaciteit zal hebben om deze doelstelling te kunnen realiseren (bron: SNB). Terugwinning van bioplastics uit slib In 2014 is besloten om het PHARIO-project uit te gaan voeren op de rwzi Bath (zie verder Hoofdstuk 7 Innovatie).
36
6.3. Energie- en Grondstoffenfabriek Het waterschap is aangesloten bij de Energie- en Grondstoffenfabriek. Dit is te beschouwen als; een concept: afvalwater zuiveren kost niet alleen energie en grondstoffen, maar produceert ze ook; een kennisnetwerk: waterschappen leren van elkaar en ontwikkelen op deze wijze kennis; projecten: zie Energiefabriek Nieuwveer, fosfaatterugwinning bij SNB en PHARIO.
Deelname in de kennisnetwerken levert een platform voor kennisontwikkeling en –uitwisseling. Binnen de netwerken bestaan verschillende thema-werkgroepen. Het waterschap is actief geweest in werkgroepen rondom energie, bioplastic, fosfaat en juridische vraagstukken. Daarnaast resulteert communicatie van het concept in groeiende naamsbekendheid, hetgeen een positieve bijdrage levert aan het imago het waterschap.
37
38
7. Innovatie 7.1. Innovatieagenda 2014-2016 In mei 2014 is door het AB de innovatieagenda ZB 2014-2016 goedgekeurd. Met de eerste innovatie agenda voor de periode 2011-2013 is de sector zuiveringsbeheer begonnen met het structureren van haar innovatie programma. Dit heeft in de afgelopen jaren al geleid tot enkele aansprekende resultaten en bovendien tot een meer op vernieuwing gerichte houding van de medewerkers. De innovatieagenda voor de periode 2014 tot 2016 bouwt voort op de initiatieven die door de eerste agenda zijn ingezet. Daarnaast zijn er naar aanleiding van een stakeholder dialoog, nieuwe onderwerpen geagendeerd.
De peilers van de innovatieagenda ZB 2014-2016
De innovatieagenda kent een aantal focusonderwerpen en een aantal verkenningen t.a.v. verder reikende innovaties. De focusonderwerpen zijn fosfaat terugwinning, duurzame slibvergisting, energiefabriek Nieuwveer, bioplastic uit afvalwater en sociale innovatie. Ten aanzien van de verkennende onderwerpen worden de voortgang rond medicijnresten en eendenkroos belicht. 7.2. Energiefabriek Nieuwveer Het thema energiefabriek Nieuwveer omvat een aantal projecten die tot doel hebben om van Nieuwveer een energie producerende rwzi te maken. De afgelopen periode zijn hierop de volgende resultaten geboekt Succesvolle implementatie van de verwijdering van stikstof in de sliblijn (deelstroombehandeling met Demon techniek) We zijn positief in het nieuws gekomen met de warmtelevering aan de gemeente Breda. Het pilotonderzoek naar de verwijdering van stikstof in de hoofdstroom met een nieuwe soort bacterie bij lage temperatuur (zogenaamde Anammox bacterie) loopt. De eerste onderzoeksfase wordt nu afgerond en er is besloten dat er vervolgonderzoek nodig is. Dit past binnen het verleende uitvoeringskrediet. Voor het vervolg wordt gezocht naar aanvullende subsidie. Zonder aanvullende subsidie zal de proef in mei worden afgerond, met subsidie kan het onderzoek tot mei 2016 worden voortgezet. Optimalisatie van de A-trap heeft tot doel meer slib naar de gisting te sturen en daarmee kan 200.000 euro aan energieopbrengst extra worden verkregen. Op dit te verbeteren wordt ingezet op toegepast wetenschappelijk onderzoek en praktisch optimalisatie in eigen beheer met de betrokken andere waterschappen. De proeven voor alternatieven voor de tussenbezinktanks (dynamisch filter en dissolved air flotation) zijn gestopt op basis van een negatieve business case. Hieruit wordt geconcludeerd dat er geen duurzamer alternatief is voor de tussenbezinking en dat deze verder in stand gehouden en geoptimaliseerd zal worden. Nieuwe ontwikkeling is dat er een verkenning is opgestart om de bacteriën uit de Demon te gebruiken voor stikstofverwijdering in de hoofdstroom (EssDe). Dit is een alternatief voor de koude anammox met vergelijkbare voordelen. Dit zou op demoschaal kunnen worden aangetoond en verder geoptimaliseerd. Er wordt nu samenwerking met technologieleverancier, 3 andere waterschappen en Stowa voor opgezet. Planning is om dit project eind 2015 op te starten. 7.3. Bioplastic uit afvalwater Het waterschap is in 2012 begonnen met onderzoek naar bioplastic (PHA) en dit onderzoek heeft bewezen dat er potentie is voor een positieve business case. Het slib van de rwzi Bath blijkt bovendien unieke positieve eigenschappen te hebben. Een belangrijke onzekerheid in de business case is de marktwaarde van het bioplastic. Deze marktwaarde kan alleen goed vastgesteld worden als voldoende PHA beschikbaar is om praktijkproeven te laten plaatsvinden bij potentiele afnemers. In dit kader wordt gewerkt aan een ontwikkeling vanaf pilot onderzoek, via demonstratie onderzoek naar een praktijk toepassing. Hierbij wordt samengewerkt met andere waterschappen, bedrijven en kennisinstellingen.
39
De eerstvolgende stap is pilot onderzoek op de rwzi Bath gedurende 10 maanden (projectnaam: PHARIO). Samenwerkingspartners zijn: waterschap De Dommel, Wetterskip Fryslan, STOWA, SNB, KNN en AnoxKaldnes. AnoxKaldnes is een partij die hoogwaardige kennis heeft over de productie van PHA uit zuiveringsslib en concrete ambities heeft voor realisatie van een extractiefaciliteit voor PHA uit PHA rijk slib. Doel van dit onderzoek is de kwaliteit en marktwaarde van het geproduceerde bioplastic aan te tonen. Het projectplan en de financiering voor dit project is rond en het project zal naar verwachting na ondertekening van de samen-werkingsovereenkomst in april 2015 van start gaan. Om een volwassen partner voor de technologieleverancier AnoxKaldnes te zijn moet het waterschap voldoende kennis in huis hebben. Daarom neemt het waterschap deel in een onderzoekprogramma met Wageningen Universiteit waarbij een groot aantal potentiele eindafnemers betrokken zijn. Door deelname in dit programma bouwt het waterschap eigen kennis op en wordt specifiek aandacht besteed aan PHA uit slib van de rwzi. 7.4. Duurzame Vergisting Op de rwzi Bath is in de periode 2011-2013 pilot en demo onderzoek uitgevoerd naar thermofiele gisting. Dit heeft geleid tot projecten om over te kunnen gaan op thermofiele gisting. Bij een subsidiescan bleek dat een deel van deze uitvoeringsplannen samen met geplande vervangingsinvesteringen geschikt zouden kunnen zijn voor subsidieverlening. Hiertoe is opdracht gegeven aan een subsidieadviseur voor het opstellen van een subsidieaanvraag. Ondertussen is dit zeer succesvol gebleken en blijkt dat we 2,1 M€ subsidie kunnen krijgen op onze plannen. De uitvoering zal worden versneld, waardoor ook eerder het jaarlijkse voordeel kan worden verkregen. Het project heeft een nieuwe naam gekregen: Duurzame vergisting, omdat bij realisatie 70% van de CO2-foodprint van rwzi Bath wordt gereduceerd en volgens de stand der techniek maximaal energie en nutriënten worden teruggewonnen. Het algemeen bestuur heeft op 25 februari 2015 goedkeuring gegeven aan deze plannen. Voor de rwzi Nieuwveer en Dongemond wordt nu ook gekeken of thermofiele gisting tot een positieve business case leidt. 7.5. Fosfaat terugwinning Als gevolg van de door ons toegepaste chemische defosfatering vindt fosfaatterugwinning plaats via de as van SNB. Voornaamste actie voor ons is SNB te ondersteunen om P terug te winnen. Conform plan wordt dit in 2017 gerealiseerd, de eerste keer in Europa. Naast terugwinning vanuit de as van SNB is er de wens alternatieven te ontwikkelen (om niet in de toekomst afhankelijk te zijn van het monoverbrandings concept). Onderzoek hierna gebeurt bij Wetsus en door deelnemer te worden aan Wetsus kunnen we invloed uitoefenen en kennis opdoen. Met de andere Brabantse waterschappen en Wetsus is afgestemd dat wij bij elkaars onderwerpen kunnen aansluiten (Aa en Maas richt zich op microverontreinigingen). Door deelname aan deze drie onderwerpen bij Wetsus wordt de betrokkenheid bij toegepast wetenschappelijk onderzoek vergroot: een van de voorwaardes om goed in de gouden driehoek (de drie O’s van onderzoek, overheid en ondernemingen in sociale innovatie) te kunnen werken. 7.6. Verkenning medicijnresten Het thema medicijnresten (en antibioticaresistentie) is waterschapsbreed opgepakt en er is aansluiting gezocht met de landelijke ontwikkelingen. Hiervoor is een programma opgezet om de verkenning te kunnen structureren. In mei zal een position paper worden opgeleverd, waarin het speelveld rond dit onderwerp wordt verduidelijkt welke rol wij daar als waterschap in kan spelen.
40
Het thema medicijnrestenverwijdering op rwzi’s is verder opgepakt in het kader van het initiatief ‘schone Maaswaterketen’. Met alle waterpartners in de Maaswaterketen wordt gewerkt aan een demo om inzichtelijk te maken hoe (kosten)effectief medicijnen op rwzi niveau verwijderd kunnen worden. Samen met de position paper zal hierover in mei 2015 besluitvorming te verwachten zijn. 7.7. Verkenning overig Vanuit de andere verkenningsonderwerpen (energiebuffering, decentrale sanitatie, waterlevering tijdens droogte) zijn verkenningen gaande, maar zijn er nog geen concrete projecten. We zullen in de rol van launching customer vervolgonderzoek naar verwaarding van eendenkroos blijven ondersteunen. Avans heeft hiervoor een langdurig onderzoekstraject aangevraagd. Decentrale sanitatie komt steeds beter onder de aandacht en we participeren (adviseren) hier nu in een drietal oriënterende initiatieven.
41
42
8. Samenwerken in de keten 8.1. Samenwerken met gemeenten Uit het Bestuursakkoord Water volgt een opgave om in de afvalwaterketen op nationaal niveau een doelmatigheidswinst te behalen die landelijk oploopt tot €380 miljoen per jaar in 2020 (operatie Storm). Samen met gemeenten moet flink bezuinigd worden in de afvalwaterketen, zowel op gebied van beheer en onderhoud, als op gebied van plannen cq. investeringen.
In 2014 is de structurele samenwerking, waarmee in 2011 een begin is gemaakt, voortgezet. Gemeenten en waterschappen werken samen in 4 werkeenheden (zie figuur 8.1.), aangestuurd door bestuurlijke duo’s: een gemeentebestuurder en een waterschapsbestuurder.
Figuur 8.1. Indeling werkeenheden. Rapportage over de Visitatiecommissie, de voortgang en de behaalde resultaten valt buiten de kaders van dit rapport, met uitzondering van de resultaten die direct van invloed zijn op de zuiveringstaak, namelijk de, in afvalwaterakkoorden overeengekomen, afnameverplichtingen. Afvalwaterakkoorden Binnen de ketensamenwerking is met een aantal gemeenten nog gewerkt aan heroverwegingen die kunnen leiden tot aanpassing in de afvalwaterakkoorden (AWA’s) van afnamehoeveelheden van kernen. Dit kan gevolgen hebben voor de capaciteit van de gehele keten. In
2014 zijn de volgende afvalwaterakkoorden (AWA’s) opgesteld en ondertekend: Met de gemeente Etten-Leur is een AWA ondertekend. Met de gemeente Zundert is een nieuw AWA ondertekend, zonder capaciteitsaanpassingen. Met de gemeente Waalwijk is ambtelijke overeenstemming over de AWA bereikt, maar nog geen bestuurlijk besluit.
43
Met de gemeente Breda is in het bestuurlijk overleg het voornemen om af te zien van vergroting van de afnamehoeveelheden van Bavel Seminarie, Prinsenbeek en Ulvenhout besproken. Er is overeenstemming, maar nog geen besluit.
Met alle gemeenten zijn nu afvalwaterakkoorden afgesloten. Afnameverplichtingen In de AWA’s wordt per overnamepunt een afnameverplichting overeengekomen. Deze zijn van direct belang voor de uitvoering van de zuiveringstaak, waar bij de vraag aan de orde is of deze hoeveelheiden daadwerkelijk worden afgenomen en/of de bestaande capaciteiten volstaan. Bijlage 2 biedt een overzicht van de afnameverplichtingen en capaciteiten van alle rioolgemalen. Wolfsweide Grenzend aan de rwzi Rijen ligt het recreatieterrein Wolfsweide. Een van de vijvers op dit terrein is een overstortvijver, waarop bij rwa rioolwater uit het stelsel van Rijen overstort. De waterkwaliteit van de overstortvijver is onvoldoende, en er zijn klachten over bij de gemeente binnengekomen. Voor de uitvoering van project 4040 op de rwzi Rijen, wordt gezocht naar mogelijkheden de hydraulische capaciteit van de rwzi tijdelijk te beperken waarbij de gevolgen voor het watersysteem door extra overstorten zo klein mogelijk worden gehouden. Hierbij is het idee van een influentbuffer op het terrein van de rwzi ontstaan. Onderzocht wordt of een dergelijke buffer tevens mogelijkheden biedt de overstort op de vijver in de toekomst te voorkomen, waardoor de waterkwaliteit van deze vijver sterk zal verbeteren. In 2014 is hierover intensief met de gemeente Gilze-Rijen samengewerkt, wat in 2015 zal worden voortgezet. 8.2. Samenwerking met bedrijven en organisaties Behalve met gemeenten werd ook samengewerkt in de afvalwaterketen met andere partijen: Efteling Een deelstroom, van maximaal 75 m3/h, van het effluent van de rwzi Kaatsheuvel wordt behandeld in een continu zandfilter, alvorens het naar het helofytenfilter van de Efteling wordt gepompt. In 2014 is 249.000 m3 nabehandeld effluent aan de Efteling geleverd. Het contract met de Efteling, voor levering van effluent, is in 2012 verlengd voor nog een periode van 10 jaar. Agro- en Food Cluster (AFC) Nieuw Prinsenland In de gemeente Steenbergen wordt het AFC Nieuw Prinsenland ontwikkeld voor glastuinbouwbedrijven en bedrijven in de agro- en foodsector. Binnen het plangebied komen er vele verschillende (afval)waterstromen vrij. Een studie heeft uitgewezen dat de aansluiting van het bedrijfs- en sanitair afvalwater van het AFC Nieuw Prinsenland op de rioolwaterzuivering Dinteloord tot de laagste maatschappelijke kosten leidt. Daarnaast wordt bijvoorbeeld het spuiwater (water dat vanuit het recirculatiesysteem wordt geloosd, omdat het ongeschikt is als voedingswater) vanuit het glastuinbouwgebied lokaal gezuiverd. Door de vestiging van bedrijven op het AFC Nieuw Prinsenland neemt de hoeveelheid afvalwater toe. Het gevolg hiervan is dat het rioolgemaal, de persleidingen en de rioolwaterzuivering Dinteloord aangepast moeten worden. Tegenover de investeringen van deze aanpassingen staan zuiveringsheffingsinkomsten van de te vestigen bedrijven. Uit deze inkomsten kunnen in dit geval de extra kosten worden gedekt zonder verhoging van de zuiveringsheffing. Op 10 juni 2014 is een samenwerkingsovereenkomst getekend tussen Suiker Unie, de Tuinbouwontwikkelingsmaatschappij (TOM), gemeente Steenbergen en het waterschap. Het doel van de samenwerking is zorgvuldig om te gaan met de investeringen die nodig zijn om het afvalwater te zuiveren.
44
Figuur 8.2. Artist-impression Noord-westelijk deel AFC Nieuw Prinsenland Alumet Voordat besluitvorming plaatsvindt over het uitvoeren van onderzoek op praktijkschaal is in 2013 in samenwerking met het bedrijf Alumet een business case opgesteld voor het gecontroleerd lozen van een aluminiumhoudende reststroom via de riolering en de AWP naar rwzi Bath ten behoeve van de defosfatering. Door de lozing kan duurzaamheidswinst worden gehaald doordat op rwzi Bath minder chemicaliën hoeft te worden ingekocht en de reststroom niet extern hoeft te worden verwerkt. De business case is positief, er zijn echter onderzoeksvragen die in een onderzoeksprogramma onderzocht moeten worden. Voordat overgegaan wordt tot onderzoek is het eerst nodig om maatregelen te treffen om het gehalte aan zware metalen in de afvalstroom te verminderen. Tevens zijn er naar aanleiding van een inspectie van de persleiding van het waterschap, waarbij scaling is geconstateerd, vragen over de oorzaak van de scaling. In 2015 zal nader onderzocht worden waaruit de scaling bestaat, wat de mogelijke oorzaken hiervan zijn en welke beheersmaatregelen er mogelijk zijn om scaling te voorkomen. Met de opgedane kennis zal besloten worden of het verantwoord is een proef met extra aluminiumlozing uit te voeren.
45
46
Bijlage 1.
OVERZICHTSKAART INSTALLATIES
47
48
Bijlage 2.
BEDRIJFSRESULTATEN RIOOLGEMALEN
49
50
Rioolgemaal Armendijk
Rioolgemaal Albano
Rioolgemaal Bergen op Zoom Stadspompen
Rioolgemaal Bergen op Zoom Stadsvijzels
Rioolgemaal De Heen
Rioolgemaal Etten Industrie
Rioolgemaal Fijnaart
Rioolgemaal Heyningen
Rioolgemaal Hoeven dorp
Rioolgemaal Huybergen
Rioolgemaal Klundert
Rioolgemaal Kruisland
Rioolgemaal Langeweg
7
8
9
10
11
12
13
15
16
17
18
19
20
Slib Ossendrecht
Slib Putte
Rioolgemaal Dintelmond
Rioolgemaal Dinteloord
43
44
Rioolgemaal Zegge AWP
38
42
Rioolgemaal Wouwsche plantage
37
41
Rioolgemaal Wouw
36
Rioolgemaal Zegge dorp
Rioolgemaal Woensdrecht
35
Rioolgemaal Zevenbergen
Rioolgemaal Steenbergen
34
39
Rioolgemaal Standdaarbuiten
33
40
Rioolgemaal St. Willebrord
Rioolgemaal Stampersgat
32
Rioolgemaal Schijf
30
31
Rioolgemaal Roosendaal stad
Rioolgemaal Rucphen
28
29
Rioolgemaal Oude Molen
Rioolgemaal Oudenbosch
26
25
27
Rioolgemaal Noordhoek
Rioolgemaal Oud Gastel
24
Rioolgemaal Nispen
Persstation Roosendaal AWP
6
Rioolgemaal Moerstraten
Persstation Moerdijk AWP
5
23
Persstation Bergen op Zoom
4
22
Rioolgemaal Moerdijk dorp
3
Rioolgemaal Lepelstraat
Rioolgemaal Ulicoten
2
21
Rioolgemaal Baarle-Nassau
1
Naam rioolgemaal
Dinteloord
Dinteloord
Bath
Bath
Bath
Bath
Bath
Bath
Bath
Bath
Bath
Bath
Bath
Bath
Bath
Bath
Bath
Bath
Bath
Bath
Bath
Bath
Bath
Bath
Bath
Bath
Bath
Bath
Bath
Bath
Bath
Bath
Bath
Bath
Bath
Bath
Bath
Bath
Bath
Bath
Bath
Baarle-Nassau
Baarle-Nassau
Zuiveringskring
D
N
N
N
D
N
D
N
D
D
D
N
N
D
N
N
D
D
N
D
D
N
N
N
D
N
D
N
D
N
D
D
N
D
D
D
D
D
D
D
N
N
D
M
M
M
M
M
M
M
M
M
M
M
M
M
M
M
M
M
M
M
M
M
M
M
M
M
M
M
M
M
M
M
S
S
S
S
S
S
S
S
S
S
S
S
S
S
S
R
R
R
R
R
R
R
R
R
R
R
R
R
R
R
R
R
R
R
R
R
Kenmerken
Rioolgemalen Waterschap Brabantse Delta
T
T
T
T
T
T
T
T
T
T
T
T
T
T
T
T
T
T
T
T
T
T
T
T
T
T
T
1984
1986
1970
1953
1981
1993
1993
1976
1983
1974
1983
1983
1982
1993
1975
1993
1972
1982
1985
1981
1980
1975
1987
1993
1984
1983
1983
1986
1978
1985
1983
1978
1986
1972
1972
1980
1972
1975
1972
1986
1986
1984
Bouwjaar
1996
1991
1984
1997
1994
2007
1995
1999
2000
1998
1993
1998
1994
2000
2001
1995
1997
2005
1998
2000
1996
2004
1994
2000
2002
1994
1993
1994
1997
1997
Renovatiej aar m3/uur
340
1.050
100
1.100
85
540
460
960
135
65
750
67
250
5.600
1.175
20
475
150
125
15
100
45
140
460
105
375
20
295
650
25
4.400
4.300
350
13.500
4.500
14.000
75
48
515
Ontwerpcapaciteit
82
40
429
250
80
940
98
1.020
68
510
386
820
100
65
530
67
4-11-13
4-11-13
4-11-13
4-11-13
4-11-13
3-01-14
3-01-14
4-11-13
4-01-14
4-01-14
4-11-13
4-01-14
4-11-13
4-11-13
4-01-14
4.600 234
3-01-14
4-11-13
4-01-14
4-11-13
3-01-14
4-11-13
3-01-14
4-11-13
4-11-13
4-01-14
4-11-13
3-01-14
4-11-13
4-11-13
4-01-14
4-01-14
4-01-14
4-01-14
4-01-14
4-11-13
4-11-13
4-11-13
3-01-14
22-12-14
22-12-14
Datum
1.050
18
390
100
102
18
98
40
100
370
96
250
23
300
690
43
3.650
3.650
340
11.700
3.100
16.200
m3/uur
Gemeten Capaciteit
598.292
216.318
18.122
17.043
2.525.406
150.000
2.239.563
111.486
987.832
990.825
1.662.790
268.531
146.000
1.527.613
164.600
516.563
8.500.000
2.028.228
26.963
1.053.748
171.557
118.897
31.000
183.650
88.381
289.482
747.192
245.605
477.176
53.786
711.480
1.431.472
29.192
7.400.000
7.400.000
568.659
59.687
27.057.815
9.000.000
32.700.000
225.000
98.545
859.480
m3/jaar
Getransporteerd water
45.720
10.107
139.108
5.962
59.126
5.782
92.498
92.272
104.824
22.502
25.000
101.323
21.371
29.469
245.450
3.593
77.661
15.403
11.362
8.100
28.045
9.468
21.319
76.372
38.336
71.719
11.413
43.672
109.998
9.860
32.171
17.768
3.208.010
868.223
1.826.091
27.468
14.491
31.596
Kwh/jaar
Totaal kWh verbruikt
51
Rioolgemaal 's-Gravenmoer
Rioolgemaal Sprang Capelle
Rioolgemaal Hooge Zwaluwe
Rioolgemaal Lage Zwaluwe
Rioolgemaal Achtmaal
Rioolgemaal Bavel Bunder
Rioolgemaal Bavel Seminarie
Rioolgemaal Dorst
Rioolgemaal Emerweg
57
58
59
60
61
62
63
64
65
Rioolgemaal Wagenberg
Rioolgemaal Zevenbergsche Hoek
Rioolgemaal Zwartenberg
Rioolgemaal Zundert
Rioolgemaal Nieuw Vossemeer
Rioolgemaal Alphen
Rioolgemaal Riel
Rioolgemaal Dongen
Rioolgemaal Gilze
Rioolgemaal Molenschot
Rioolgemaal Waalwijk
Rioolgemaal Waspik
Rioolgemaal Helwijk
Rioolgemaal Willemstad
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
86
87
Rioolgemaal Terheyden
Rioolgemaal Ulvenhout
71
72
Willemstad
Willemstad
Waspik
Waalwijk
Rijen
Rijen
Rijen
Riel
Riel
Nieuw-Vossemeer
Nieuwveer
Nieuwveer
Nieuwveer
Nieuwveer
Nieuwveer
Nieuwveer
Nieuwveer
Nieuwveer
Nieuwveer
Nieuwveer
Nieuwveer
Nieuwveer
Nieuwveer
Nieuwveer
Lage Zwaluwe
Lage Zwaluwe
Kaatsheuvel
Kaatsheuvel
Kaatsheuvel
Nieuwveer
Rioolgemaal Loon op Zand
56
Kaatsheuvel
Nieuwveer
Rioolgemaal Kaatsheuvel
55
Dongemond Kaatsheuvel
Rioolgemaal Prinsenbeek
Rioolgemaal De Moer
54
Rioolgemaal Rijsbergen
Rioolgemaal Weststad
53
Dongemond
69
Rioolgemaal Raamsdonkveer Hoevendijk
52
Dongemond
70
Rioolgemaal Raamsdonkveer Dombosch
51
Dongemond Dongemond
Rioolgemaal Hollands Diep
Rioolgemaal Raamsdonkdorp
50
68
Rioolgemaal Oosterhout
49
Dongemond
Rioolgemaal Etten-Leur
Rioolgemaal Oosteind
48
Dongemond
Rioolgemaal Galder
Rioolgemaal Made
47
Dongemond
67
Rioolgemaal Geertruidenberg
46
Dongemond
Zuiveringskring
66
Rioolgemaal Drimmelen
45
Naam rioolgemaal
D
N
N
D
N
D
D
D
D
N
D
N
N
N
N
D
D
D
D
N
D
D
N
N
N
D
D
D
D
D
D
D
N
D
D
D
N
D
N
D
D
N
M
M
M
M
M
M
M
M
M
M
M
M
M
M
M
M
M
M
M
M
M
M
M
M
M
M
M
M
M
M
M
M
M
S
S
S
S
R
R
R
R
R
R
R
R
R
R
R
R
R
R
R
R
R
R
R
R
R
R
R
R
R
R
R
Kenmerken
T
T
T
T
T
T
T
T
T
T
T
T
T
T
T
T
T
T
T
T
T
T
1985
1972
1993
1955
2000
1976
1974
1972
1972
1972
1985
1997
2000
1972
1959
1969
1984
1964
1965
1974
1996
1958
1973
1960
1985
1978
1973
1994
1978
1973
1994
1978
1987
1999
1995
1980
1972
1980
1982
1983
1991
1983
Bouwjaar
1995
2008
1983/2008
1998
1996
1995/2007
1994/2007
1992
2000
2014
1985
1998
1997
2001
1993
1992
1995
2005
1998
1997
1998
1997
1996
1996
1991
2014
2000
2000
2000
2004
1996
2004
Renovatiej aar m3/uur 55
196
45
310
2.250
75
440
1.420
360
320
125
1.050
70
92
125
300
460
1.300
850
16.000
55
2.100
12.000
142
186
203
95
330
125
730
95
320
920
17
1.250
1.080
850
155
3.700
85
730
450
Ontwerpcapaciteit
76
290
100
665
80
310
850
21
1.210
822
743
128
3.160
60
650
365
45
145
43
250
2.010
70
440
1.475
250
280
125
875
70
91
125
300
380
1.300
620
12.000
54
1.810
4-11-13
4-11-13
22-12-14
22-12-14
22-12-14
22-12-14
22-12-14
22-12-14
22-12-14
4-11-13
22-12-14
22-12-14
22-12-14
22-12-14
22-12-14
22-12-14
22-12-14
22-12-14
22-12-14
22-12-14
22-12-14
22-12-14 22-12-14
140
22-12-14
22-12-14
22-12-14
22-12-14
22-12-14
22-12-14
22-12-14
22-12-14
22-12-14
22-12-14
22-12-14
22-12-14
22-12-14
22-12-14
22-12-14
22-12-14
22-12-14
22-12-14
22-12-14
Datum
10.500
p1 178 - p2 160
p1 178 - p2 126
m3/uur
Gemeten Capaciteit
27.632.614
26.000 25.000 45.798 15.300
163.000 149.834 1.929.313 218.000
33.846 161.004 21.577 7.000 22.500
149.481 3.802.551 525.525 106.828 432.728
48.846
115.610
2.252.574 922.342
16.260
241.133
19.379
12.000
182.134
410.826
39.461 18.587
897.832
149.954
623.460
2.277.385
41.492
28.692 876.096
119.105
1.129.686
189.756
4.097.287
249.881
12.386 20.204.268
213.379
20.338 12.426
297.742
226.209
18.170
32.567
710.279 129.409
89.714 27.500
190.704
23.429
31.512
966.468
306.675
618.656
84.260
14.000
46.641 1.982.075
181.661
3.310.626
95.200 85.779
1.358.456
91.114
232.440
1.295.999
181.061
5.269.376
62.293 23.460
152.553
21.000
1.210.931
11.700
626.649
Kwh/jaar
Totaal kWh verbruikt
70.072
m3/jaar
Getransporteerd water
ZUIVERINGSKRING BATH LEIDINGGEGEVENS
747
Debieten 2014 (*103 m3)
Klundert Gemaal H
Langeweg
Gemaal I
Ø 350 2.820 m
88 Ø 200 – 4.465 m
Gemaal G
2.525
Gemaal E
Ø 600 4.920 m
Zevenbergen
Ø 200
Ecco
Gemaal D
Gemaal F
Ø 600 Ontvangput IHM
Vuilstort Zevenbergen
Ø 600 Ø 600
Shell
Basell
Gemaal B
Gemaal A Ø 200 403 m
PERSSTATION MOERDIJK 900 – 4.500 m3/uur
9.000
Gemaal C
Moerdijk-dorp 225
BT
172
Hoeven-dorp
Ø 800 – 8.400 m
Ø 800 – 8.400 m
54
Ø 315 1.090 m
Ø 250 998 m
Noordhoek
477
Ø 600 – 3.800m
Etten-industrie
Ø 200
1.431
Bosbad Hoeven
Heijningen Ø 125 292 m
WERKPLAATS HOEVEN 2.028
711
Ø 600 – 363 m
Oudenbosch
Ø 125 2.242 m
569 Standdaarbuiten
1.528
2.240 Ø 500 – 7.089 m
Zegge
165
Schijf
Ø 160 3.180 m
Rucphen
Bosschenhoofd
Nispen
Ø 630 – 1.449 m
Ø 315 1.924 m
St. Willebrord
119 Ø 250 – 1.036 m
Ø 1.500 10.600 m
269
Albano
Ø 200 3.555 m
27
Ø 250 102 m
8.500 Ø 1.200
Zegge-Dorp
Gemeentelijk riool Roosendaal
Stadsgemaal Roosendaal
PERSSTATION ROOSENDAAL 3.250-17.000 m3/uur
1.663 Ø 600 – 8.559 m
Steenbergen
150
517
Ø 600 7.104 m
Ø 200 290 m
27.058 BT
Ø 160 4.075 m
Ø 200 1.078 m
Oude Molen
Ø 315 – 5.767 m
Ø 1.500
Fijnaart
Ø 1.500
Gemeentelijk riool Fijnaart
Kruisland 1.054
De Heen
289
Ø 1.500 – 14.700 m
Ø 1.500 – 14.700 m
29 Ø 225 4.555 m
Ø 350 – 2.893 m
Ø 250 – 9.430 m
Wouw 988
Debietmeter put De Zoom
Stampersgat 146
Lepelstraat Ø 125 2.951 m
Wouwse Plantage
Oud-Gastel
Ø 125 2.139 m
Ø 250 670 m
111
Heerle
Moerstraten
Persstations AWP
31
PERSSTATION BERGEN OP ZOOM 3.500-18.600 m3/uur
Gemalen direct lozend op AWP
3 x Ø 600
Stadsgemaal Bergen op Zoom
7.400
Gemalen indirect lozend op de AWP 32.700 BT
Gemalen derden
Buffertoren
Ø 1.500 – 5.200 m
Ø 1.500 – 5.200 m
BT
246
991 Ø 350 – 1.265 m
Woensdrecht
Ø 315 – 6.443 m
Huijbergen
Vliegbasis Woensdrecht Ø 1.500 3.600 m
Ø 1.500 – 12.450 m
Westerschelde
Drukput
Ø 1.500 – 12.450 m
Ø 1.800 2.500 m
Ø 1.800 2.500 m
37.640
Ø 90 – 1.347 m
Ossendrecht
Ø 74 – 2.100 m
Putte
Ø 315 – 7.180 m
Armendijk
52 RWZI BATH
60 18
17
184
ZUIVERINGSKRING NIEUWVEER LEIDINGGEGEVENS
Hollands Diep
Debieten 2014 (*103 m3)
Ø 1.300
Ø 1.300
GEMAAL HOLLANDS DIEP
27.633
VRIJ VERVAL
Ø 2.250 – 10.780 m
RWZI NIEUWVEER
163 RIOOLGEMAAL ZEVENBERGSCHE HOEK
Max hyd. Belasting 16.500 m3/uur Ø 250 – 5.760 m
4.097 Ø 700 – 6.178 m
Strippertoren
Ø 200 – 3.426 m
150
Ø 315 39 m
Drukriolering Rietdijk
RIOOLGEMAAL ETTENLEUR
RIOOLGEMAAL PRINSENBEEK
898 1.130
ZWARTENBERG
Ø 400 – 3.990 m
Ø 1.900 – 5.315 m VRIJ VERVAL
14.771 m Ø 800 – 2.002 m Ø 900 – 3.454 m Ø 630 – 9.315 m
RIOOLGEMAAL TERHEIJDEN
Gemeentelijk riool Terheijden Kroeten
Ø 200 1.014 m
Tinstraat Esso
Effen
RIOOLGEMAAL WAGENBERG
Elleboog Tender
182 Gageldonkseweg 2.277 Hoefakker Hazeldonk
RIOOLGEMAAL RIJSBERGEN
Mr Bierensweg
Ø 500 – 6.765 m
20.204 RIOOLGEMAAL EMERWEG 1.929
Danisco
RIOOLGEMAAL ZUNDERT
Ø 800 – 1.000 m VRIJ VERVAL Gemeentelijk riool Breda Gemeentelijk riool Wernhout
Ø 250 – 1.850 m
Ø 250 - 850 m
Ø 250 2.050 m
Ø 500 140 m
129
RIOOLGEMAAL ACHTMAAL
RIOOLGEMAAL DORST RIOOLGEMAAL BAVEL-SEMINAIR 298
Jeugdland 3.860 m Ø 160 1.860 m Ø 250 2.000 m
RIOOLGEMAAL TETERINGEN
623 RIOOLGEMAAL ULVENHOUT
226
RIOOLGEMAAL BAVEL-BUNDER
53
1.910 m Ø 125 – 955 m Ø 160 – 955 m 119 RIOOLGEMAAL GALDER
213
54
Bijlage 3.
OVERZICHT PERSLEIDINGEN
55
56
Drukput
Laagheiveltsebeek
Drukput
Rwzi Bath
Rwzi Chaam
Dintelmond
Bath
Chaam
Dinteloord
Rwzi Dinteloord
Westerschelde
Westerschelde
Rwzi Nieuwveer
Persstation Moerdijk
Injectie AWP
Drukput
Zegge
Bath
Injectie AWP
Bath
Wouwse Plantage
Bath
Injectie AWP
Injectie AWP
Bath
Wouw
Bath
Injectie persleiding Oud Gastel
Rioolgemaal Oudenbosch
Rioolgemaal Oud Gastel
Rioolgemaal Zegge
riolering Rucphen
Injectie afvoerl. lpl. Ossendrecht
Voormalige legerplaats Ossendrecht
Injectie persleiding St. Willebrord
Persstation Bergen op Zoom
Persstation Bergen op Zoom
Inj.transportleiding Rijsbergen
Drukput
Drukput
Hoeven-werkplaats 1982
riolering Fijnaart
Persstation Roosendaal
Injectie AWP
riolering Roosendaal
Injectie persleiding Lepelstraat
Hoeven-werkplaats
Hoeven-werkplaats
IHM Moerdijk
Rioolgemaal Wouw
Rioolgemaal Zevenbergen
Injectie persleiding Steenbergen
Persstation Moerdijk
Rioolgemaal Woensdrecht
Persstation Roosendaal
Injectie persleiding Etten-Leur
Fijnaart
Rioolgemaal Wouw
Injectie persl. Standdaarbuiten
Hoeven-werkplaats
Rwzi Bath
Persstation Bergen op Zoom
Zevenbergen
Woensdrecht
Bath
Naar
riolering Steenbergen
Rioolgemaal Albano
Rwzi Bath
Zevenbergschen Hoek
Steenbergen
Bath
Bremer
Injectie AWP
Bath
Standdaarbuiten
Bath
Rwzi Baarle-Nassau
Rwzi Baarle-Nassau
Bath
St. Willebrord
Stampersgat
Schijf
Bath
Bath
Rwzi. Ossendrecht (slib)
Bath
Bath
Rucphen
Rwzi Putte (slib)
Bath
Roosendaal-persstation
Bath
Bath
Prinsenbeek
Roosendaal-persstation
Bath
Persstation Bergen op Zoom
Bath
Bath
Oudenbosch
Persstation Bergen op Zoom
Bath
Bath
Oud Gastel
Oude Molen
Bath
Noordhoek
Bath
Bath
Moerstraten
Nispen
Bath
Bath
Moerdijk-persstation
Langeweg
Bath
Bath
Kruisland
Bath
Moerdijk-persstation
Klundert
Bath
Bath
Huijbergen
Bath
Lepelstraat
Hoeven-werkplaats
Bath
Moerdijk-dorp
Hoeven-dorp
Bath
Bath
Heijningen
Bath
Bath
Heerle
Drukput
Bath
Bath
De Zoom
Bath
Etten-industrie
De Heen
Bath
Fijnaart
Bosschenhoofd
Bath
Bath
Armendijk
Bath
Bath
Rwzi Baarle-Nassau
Albano
Baarle-Nassau
Bath
Baarle-Nassau
Ulicoten
Baarle-Nassau
Transportleiding van
Baarle-Nassau
Zuiveringskring
Bouwjaar
1990
1975
1983
1983
1983
1982
1981
1994
1976
1983
1974
1983
1983
1982
1994
1975
1984
1982
1994
2007
1972
2001
1999
1972
1984
1981
1981
1975
1985
1972
1991
1985
1993
1984
1983
1983
1985
1972
1998
1986
1985
1983
1978
1983
1972
1985
1981
2003
1981
1984
1984
1984
Transportleidingen Waterschap Brabantse Delta
23
38
30
30
30
31
32
19
37
30
39
30
30
31
19
38
29
31
19
6
41
12
14
41
31
29
32
32
38
28
41
22
28
20
29
30
30
28
41
15
27
28
30
35
30
41
28
32
10
32
29
29
29
Leeftijd
2.350
5
2.300
12.450
12.450
6.678
4.920
1.449
2.139
2.893
1.265
8.552
2.360
4.555
7.089
3.180
1.347
2.100
1.924
14.613
14.613
39
4.970
8.602
3.363
963
7.104
998
3.555
2.951
8.330
8.330
1.403
9.430
4.465
290
2.797
6.445
10.473
1.090
292
670
5.767
3.800
2.300
5.863
4.075
1.036
7.180
102
7
4.462
986
Leidingtracé (m)
PVC/PVC/HDPE
GB
GB
GB
GB
HPE
AC
PVC
PVC
AC
AC
AC
AC/HPE/PVC
PVC
PVC
PVC
HPE
PVC
PVC
GB
GB
PVC
GB
GB
AC
HPE
AC
HPE
AC
PVC
GB
GB
HPE/PVC
PVC
PVC
PVC
AC/HPE/PVC
HPE/PVC
GB
PVC
PVC
PVC
PVC
AC
GB
GB
PVC
PVC
PVC
PVC
AC
PVC
PVC
Materiaal
250/200/200
400
1800
1500
1500
200/250
600
630
125
350
350
600
350/400/200
225
500
160
90
74
315
1500
1500
315
1500
1500
600
110
450/650
250
200
125
800
800
200/200
250
200
200
350/355/355
200/200/250/315
1500
315
125
250
315
600
1800
1500
160
250
200
250
700
200
355
Diameter (mm)
P
V
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
V
P
P
P
P
P
V
P
P
P
P
P
Pers/vrijverval
I
E
E
E
E
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
E
I
I
Influent/e ffluent
5-11-1996
5-11-1996
22-1-1993
1995
15-6-1991
27-1-1933
1991
1991
1993
12-1-2000
1995
0,25
0,25
1,44
0,63/2,45/1,84
0,34
1930 m3/uur ; 31,9 m.w.k.
2730 m3/uur ; 24,9 m.w.k.
0,5
gemeten k-waarde (mm)
Druklijnmetingen Laatste druklijnmeting
Nee
n.v.t.
n.v.t.
Nee
Nee
Ja
Ja
Nee
Ja
Nee
Nee
Ja
Nee
Nee
Nee
Nee
Nee
Nee
Ja
Nee
Nee
Nee
Nee
Nee
Nee
Nee
Ja
Nee
Ja
Nee
Ja
Ja
Ja
Ja
Nee
Ja
Nee
Ja
Ja
Nee
Nee
Nee
Ja
ja
n.v.t.
Nee
Nee
Nee
Nee
Nee
n.v.t.
Ja
Ja
Leiding piggable
1993/1994
1995
1993/1994
1999
1998 (mislukt)
1992
2007
1992
1995
1995/1996/2000
Laatste pigactie
Piggen
57
De Moer
Kaatsheuvel
Loon op Zand
Sprang-Capelle
Rwzi Kaatsheuvel
Hooge Zwaluwe
Lage Zwaluwe
Rwzi Lage Zwaluwe
Achtmaal
Bavel-Bunder
Bavel-Seminarie
Breda Rwzi
Dorst
Etten-Leur
Galder
Kaatsheuvel
Kaatsheuvel
Kaatsheuvel
Kaatsheuvel
Kaatsheuvel
Lage zwaluwe
Lage Zwaluwe
Lage Zwaluwe
Nieuwveer
Nieuwveer
Nieuwveer
Nieuwveer
Nieuwveer
Nieuwveer
Nieuwveer
Rwzi Riel
Rwzi Waalwijk
Waspik Rwzi
Rwzi Waspik
Helwijk
Willemstad
Rwzi Willemstad
Waalwijk
Waspik
Willemstad
Willemstad
Willemstad
Waalwijk
Waspik
Rwzi Riel
Alphen
Hollands Diep
Rwzi Willemstad
Willemstad
Bergsche Maas
Waspik
Bergsche Maas
Rwzi Waalwijk
Injectie persleiding Gilze
Rwzi Rijen
Rwzi Rijen
Oude Leij
Ril
Rwzi Riel
Riel
Waalwijk
Riel
Riel
De Eendracht
Schorsleij
Rwzi Nieuw-Vossemeer
Nieuw-vossemeer
Rwzi Nieuw-Vossemeer
Rwzi Rijen
Nieuw-Vossemeer
Nieuw-vossemeer
Effluentgemaal Hollands Diep
Effluentgemaal Hollands Diep
Molenschot
Rwzi Nieuwveer
Nieuwveer
Rijen
Rwzi Nieuwveer
Nieuwveer
Hollands Diep
Rijen
Hollands Diep
Nieuwveer
Injectie Etten-Leur
Rioolgemaal Rijsbergen
riolering Terheijden
riolering Breda
riolering Breda
Rwzi Nieuwveer
Rwzi Nieuwveer
riolering Breda
Rwzi Nieuwveer
riolering Breda
Nieuwveer
riolering Breda
riolering Breda
riolering Wernhout
Amer
Rwzi Lage Zwaluwe
riolering Lage Zwaluwe
Vossenbergsevaart
Rwzi Kaatsheuvel
Rwzi Kaatsheuvel
Rwzi Kaatsheuvel
Injectie persleiding Loon op Zand
Rwzi Kaatsheuvel
De Pals
Wilhelminakanaal
Dongen
Zwartenberg/BBI.
Nieuwveer
Rwzi Dongemond
Injectie persleiding R'veer
Gilze
Zundert
Nieuwveer
Naar
Rioolgemaal Hoevendijk
Rwzi Dongemond
Rwzi Dongemond
riolering Oosterhout
Weststad
Raamsdonksveer
Made
Rijen
Wagenberg
Nieuwveer
Rwzi Dinteloord
Volkerak
Rijen
Teteringen
Ulvenhout
Nieuwveer
Nieuwveer
Rijsbergen
‘s Gravenmoer
Kaatsheuvel
Terheijden
Rwzi Halsteren
Halsteren
Nieuwveer
Rwzi Dongemond
Dongemond
Nieuwveer
Raamsdonksveer
Raamsdonksveer-Hoevendijk
Dongemond
Raamsdonk
Dongemond
Dongemond
Oosterhout (Weststad)
Dongemond
Made
Dongemond
Oosteind
Geertruidenberg
Dongemond
Oosterhout
Drimmelen
Dongemond
Dongemond
Rwzi Dinteloord
Dongemond
Dinteloord
Dinteloord
Transportleiding van
Dinteloord
Zuiveringskring
1984
1984
1979
1987
1993
1983
1983
2008
1975
1975
1974
1974
1972
1972
1972
1972
1973
1973
1965
1997
1984
1972
1958
1970
1969
1984
1974
1996
1973
1958
1960
1986
1983
1983
1973
1975
1978
1978
1994
1978
1987
1973
1983
1976
1995
1980
1972
2000
1980
1982
1983
1980
1983
1986
1986
Bouwjaar
29
29
34
26
20
30
30
5
38
38
39
39
41
41
41
41
40
40
48
16
29
41
55
43
44
29
39
17
40
55
53
27
30
30
40
38
35
35
19
35
26
40
30
37
18
33
41
13
33
31
30
33
30
27
27
Leeftijd
388.998
337
1.004
1.810
216
2.362
654
2.250
7.371
444
4.192
7.663
4.202
170
627
19
1.945
10.780
10.780
1.090
3.426
6.765
1.016
140
1.000
3.990
14.771
1.910
6.178
1.800
5.315
890
2.050
3.860
783
1.860
1.690
219
2.502
7.223
1.502
2.239
4.695
332
161
20
5.296
2.050
2.370
1.700
2.196
4.230
343
3.420
235
1.535
Leidingtracé (m)
PVC
PVC
AC
AC
PVC
GB
GB
PVC
GB
PVC
AC/PVC
AC
PVC
PVC
PVC
PVC
GB
GB
GB
PVC
PVC
AC/NGY/PVC
GB
GB
PVC/AC
NGY/NGY/PVC
HPE/PVC
NGY
PVC
AC
HPE/PVC
PVC
PVC
AC
AC
PVC
GB
AC
PVC
AC
HPE
AC/HPE/PVC
GB
GB
GVK
AC
PVC
AC/PVC
AC
AC
AC/PVC/PVC
AC
HPE
GB
GB
Materiaal
250
250
150
350
355
860
860
400
800
200
400/500
700
400
315
200
200
2250
2250
1300
200
500
200
500
800
400
800/900/630
160/125
700
250
1900
250
250
160/250
300
350
200
600
400
400
500
125
200/250/250
800
1500
600
700
250
400/630
900
150
400/500/630
350
200
260
260
Diameter (mm)
P
P
P
V
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
V
P
P
P
V
V
P
P/P/V
P
P
P
V
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
Pers/vrijverval
E
I
I
E
I
E
I
I
E
I
I
I
E
I
E
I
E
E
E
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
E
I
I
E
I
I
I
I
I
E
E
I
I
I
I
I
I
I
I
I
E
I
Influent/e ffluent
10-4-2002
sep-02
16-5-2013
16-12-2014
20-3-2013
20-3-2013
0,21
0,073
0,78
0,35
0,64
gemeten k-waarde (mm)
Druklijnmetingen Laatste druklijnmeting
n.v.t.
Nee
Nee
n.v.t.
Nee
n.v.t.
Nee
Ja
n.v.t.
ja
Ja
Ja
n.v.t.
Nee
n.v.t.
Nee
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
Ja
Ja
Nee
Nee
Nee
Ja
Ja
Nee
ja
Nee
Nee
Nee
Nee
Ja
n.v.t.
Nee
Nee
n.v.t.
Nee
ja
Nee
Nee
Nee
n.v.t.
n.v.t.
Nee
Nee
Nee
Nee
Nee
Nee
Nee
Nee
Nee
n.v.t.
Nee
Leiding piggable
10-4-2002
1998 (mislukt)
Laatste pigactie
Piggen
58
Bijlage 4.
BEMONSTEREN
59
Bemonstering De nauwkeurige bepaling van de belasting van een rwzi is een moeilijke opgave. Hierbij spelen vooral een rol: het monsterpunt, de monsternamesturing, de hoeveelheidsmeting en de monsternamefrequentie, tegen de achtergrond van een sterk fluctuerend belastingspatroon. In STOWA-verband (STOWA-projekt 6.1.) zijn hieromtrent aanbevelingen gedaan. Alle rwzi’s zijn uitgerust met permanent opgestelde monstername-apparatuur en voorzien van monsternamesturing. De wijze van bemonstering in de verslagperiode kan als volgt worden samengevat: rwzi capaciteit/ belasting > 18.000 kg TZV/d > 9.000 kg TZV/d > 900 kg TZV/d < 900 kg TZV/d 1
Monsterfrequentie per jaar 60 48 24 12
Nauwkeurigheid 1) [%] 10 16 22 30
Wijze monstername vol.prop. vol.prop. vol.prop. vol.prop.
Wijze debietmeting meting meting meting pompuren/meting
) Onder de nauwkeurigheid dient in dit geval te worden verstaan het 95% betrouwbaarheidsinterval van de over 1 jaar gemiddelde CZV-belasting.
De desbetreffende monsternamefrequentie is het resultaat van een afweging tussen de kosten van de meting en de nauwkeurigheid van de te berekenen waarden. In de tabel is aangegeven wat dit voor de influentkwaliteit (CZV) betekent; de belastingcijfers moeten in dit licht worden gezien. Daarnaast moet ook rekening gehouden met de eisen vanuit wet en regelgeving en aanvullende wensen/eisen vanuit het procesbeheer. Het waterschap hanteert daarom de onderstaande bemonsteringsstrategie. a) Voor influent en effluent wordt de frequentie uit het Waterbesluit gehanteerd voor BZV, CZV, onopgeloste bestanddelen, tot-N en P. Dit is, mede, een verplichting om de gebiedsreducties voor N en P te kunnen vaststellen. b) Zware metalen worden afhankelijk van de grootte van de rwzi 4 of 12 maal per jaar gemeten, in enkele gevallen zelfs 24 maal per jaar indien lozend op rijkswater. Daarnaast kunnen nog specifieke bepalingen uitgevoerd worden i.v.m. de vergunningsvoorwaarden, zoals microverontreinigingen. c) In verband met het bijzondere karakter van het tweetrapssysteem op de rwzi Nieuwveer wordt de STOWA-frequentie (60x per jaar) gehandhaafd voor de afloop van de eerste trap voor de parameters CZV, Kj-N, P, o-P en droogrest. d) De frequentie voor de BLT is, vanuit bedrijfsmatig oogpunt, de helft van de frequentie voor het influent met een minimum van 12* per jaar. e) Voor een beperkt aantal meetpunten is, om uiteenlopende redenen gekozen voor wekelijkse bemonstering in plaats van maandelijks. Het gaat hier o.a. om: afvoer slibkoek, voeding en waterafvoer zeefbandpersen, voeding en waterafvoer bandindikkers. f) Inhoud containers zandvangers wordt 4 maal per jaar bemonsterd. g) Zware metalen in de slibafvoer van niet slibverwerkende installaties wordt 4 maal per jaar gemeten. Zware metalen in de slibkoek 12 maal per jaar. h) Compostfilters worden slechts 1 maal per jaar bemonsterd en geanalyseerd (¼, ½ en ¾ diepte). Filters die hoog belast worden met sulfide worden een keer extra gemeten (½ diepte).
60
Bijlage 5.
CAPACITEIT, BELASTING EN EFFLUENTLOZING
61
62
Tabel 2.1.2.
Totaal
Baarle-Nassau Bath Chaam Dinteloord Dongemond Halsteren Kaatsheuvel Lage Zwaluwe Nieuwveer Nieuw-Vossemeer Ossendrecht Putte Riel Rijen Waalwijk Waspik Willemstad
RWZI:
194.850
2.500 70.720 1.150 1.150 21.850 1.900 8.600 1.100 54.400 430 1.750 1.100 2.120 11.150 11.500 2.600 830 1.112.592
17.770 415.344 8.173 8.337 143.718 13.593 55.512 6.233 294.864 2.264 8.720 4.607 8.571 71.040 58.001 8.174 5.348 166.889
2.666 62.302 1.226 1.251 21.558 2.039 8.327 935 44.230 340 1.308 691 1.286 10.656 8.700 1.226 802
107 88 107 109 99 107 97 85 81 79 75 63 61 96 76 47 97 44.356
757 16.510 291 366 6.216 584 1.679 293 11.485 99 328 236 494 2.226 2.319 311 163 96
96 96 96 96 96 96 97 95 96 96 96 95 94 97 96 96 97
Belastingsgraad Restvervuiling Zuiverings(% van de effluent rendement capaciteit) (i.e.) (% obv i.e.)
Overzicht van de capaciteit, belasting en effluentlozing van de rwzi's in 2014 (i.e. = aantallen berekend op basis van 150 g TZV/d). De belasting van de rwzi Bath is inclusief de sliblozing op de AWP (17.678 i.e. , 2.652 kg TZV), de totale belasting, van alle rwzi's, is hiervoor gecorrigeerd.
1.314.930
16.770 485.970 7.660 7.660 145.670 12.690 57.300 7.200 362.670 2.880 11.790 7.440 14.050 74.350 77.970 17.340 5.520
Capaciteit Belasting in 2014 à 150 g TZV à 150 g TZV i.e. kg TZV/d i.e. kg TZV/d
77
90 73 96 85 84 93 85 75 74 94 82 84 89 89 72 89 63
Verwijdering P %
78
89 77 90 83 71 86 91 83 76 86 84 83 89 89 78 86 83
N %
Bijlage 6A.
SAMENVATTEND OVERZICHT BEDRIJFSRESULTATEN 2013
63
belasting
2.477
1.100
Lage Zwaluwe
1.750
1.100
2.120
Putte
Riel
430
Ossendrecht
Nw-Vossemeer
54.400
8.600
Halsteren
Kaatsheuvel
Nieuwveer
2.170
1.900
Dongemond
2.600
Waspik
195.119
166.032
2e kwartaal 2013
1e kwartaal 2013
i.e. o.b.v 150 g/TZV dag
182.391
162.140
177.414
658
1.503
8.600
4e kwartaal 2013
194.850
1.311
12.252
3e kwartaal 2013
totaal
830
11.500
Waalwijk
Willemstad
11.150
Rijen
686
1.264
362
47.862
1.095
7.964
1.089
18.920
1.150
21.850
Dinteloord
1.193
70.481
1.150
70.720
2.500
kg TZV/etm kg TZV/etm
capaciteit
INFLUENT
Chaam
Bath
Baarle-Nassau
RWZI
JAARVERSLAG 2013
64
1.106.883
1.300.792
1.080.936
1.215.943
1.182.762
4.389
10.021
57.334
81.682
8.743
4.570
8.428
2.412
319.081
7.299
53.093
14.469
126.132
7.262
7.952
469.874
16.510
i.e.
79
58
75
110
62
62
72
84
88
100
93
114
87
95
104
100
99
%
graad
bel.
266.860
239.713
232.214
321.766
265.198
979
2.378
12.052
14.353
1.707
945
1.459
656
76.385
1.975
10.798
2.916
30.097
2.321
1.486
102.214
2.614
m3/etm
belasting
0,04
0,03
0,08
0,09
0,03
0,06
0,06
0,04
0,04
0,05
0,06
0,04
0,04
0,06
0,04
0,09
kg BZV
belasting
slib
PROCES
0,05
0,05
0,15
0,10
0,04
0,10
0,10
0,05
0,15
0,05
0,05
0,05
0,09
0,05
0,05
0,09
0,07
kg d.s.
slibbel.
ontwerp SVI
120
88
86
108
92
98
98
77
116
80
111
70
77
95
68
94
85
ml/g
4,2
4,3
5,5
2,9
3,2
3,1
5,6
4,2
3,4
4,5
3,3
4,4
6,9
4,8
3,8
4,4
3,5
g/l
geh.
slib
3
4
4
5
4
7
3
5
4
4
2
6
3
2
4
3
5
mg/l
BZV
5,2
7,2
8,1
7,8
4,6
9,1
6,1
9,3
9,4
7,5
4,1
10,1
8,8
4,1
6,6
10,6
9,0
mg/l
N-tot
2,9
3,0
3,7
4,4
3,3
4,7
3,8
5,3
2,8
3,3
1,9
7,1
2,5
2,3
3,7
4,4
4,3
mg/l
N-Kj
EFFLUENT RENDEMENT
1,92
0,41
1,81
0,95
0,63
1,03
0,8
0,93
1,68
1,31
0,89
0,78
0,78
0,68
0,35
1,99
0,81
mg/l
10
13
7
9
11
16
7
14
8
11
5
16
10
5
9
8
7
mg/l
P-tot dr.rest
49.177
44.502
45.925
58.058
49.237
132
367
2.086
3.795
314
305
268
230
12.720
401
1.054
1.015
4.506
252
339
20.850
605
i.e.
vervuil.
rest
97,8
98,8
98,1
97,9
98,2
98,6
98,0
98,5
98,1
98,5
96,4
99,0
95,5
98,0
97,2
99,1
97,3
98,6
98,6
98,2
98,1
98,7
%
BZV
90,9
92,2
91,5
90,2
91,3
92,9
92,9
91,9
93,7
93,1
90,5
94,7
87,1
92,5
89,9
94,8
91,3
92,8
91,0
93,1
89,0
94,4
%
CZV
72,8
81,7
81,7
76,4
78,4
90,2
82,7
82,9
82,8
89,8
81,3
86,1
71,7
78,3
79,3
92,8
79,4
76,4
87,9
85,9
75,5
84,4
%
N-tot
P
79,3
75,7
77,4
72,1
75,9
78,5
93,2
70,3
86,5
90,5
84,2
87,7
79,2
74,2
75,2
88,4
88,9
85,9
86,6
95,4
71,6
91,2
%
beluchting
95,6
96,6
95,8
95,2
95,8
97,0
96,3
96,4
95,4
96,4
93,3
96,8
90,5
96,0
94,5
98,0
93,0
96,4
96,5
95,7
95,6
96,3
0,4
0,39
0,33
0,38
0,44
0,45
0,47
0,74
0,4
0,41
0,47
0,61
0,35
0,46
0,33
0,21
0,44
% kWh/kgTZVv
i.e.
ENERGIE
Bijlage 6B.
SAMENVATTENDE OVERZICHTEN BEDRIJFSRESULTATEN 2014
65
66
capaciteit
2.500
2.600
Waalwijk
Waspik
151.015
174.510
175.606
2e kwartaal 2014
1e kwartaal 2014
i.e. o.b.v 150 g/TZV dag
167.297
166.889
3e kwartaal 2014
194.850
802
1.226
8.700
10.656
1.286
691
1.308
4e kwartaal 2014
totaal
830
11.500
Rijen
Willemstad
2.120
11.150
Riel
1.750
1.100
Putte
340
Ossendrecht
Nw-Vossemeer
935
430
1.100
Lage Zwaluwe
8.327
2.039
21.558
1.251
1.226
44.230
8.600
2.666
62.302
54.400
1.900
Kaatsheuvel
21.850
Dongemond
Halsteren
1.150
Dinteloord
70.720
1.150
Nieuwveer
belasting
INFLUENT
kg TZV/etm kg TZV/etm
Chaam
Bath
Baarle-Nassau
RWZI
JAARVERSLAG 2014
1.170.705
1.163.399
1.006.764
1.115.310
1.112.592
5.348
8.174
58.001
71.040
8.571
4.607
8.720
2.264
294.864
6.233
55.512
13.593
143.718
8.337
8.173
415.344
17.770
i.e.
97
47
76
96
61
63
75
79
81
85
97
107
99
109
107
88
107
278.358
237.311
271.406
278.370
266.375
1.186
2.553
12.885
14.523
1.813
932
1.470
625
75.706
1.927
11.306
2.632
29.579
2.232
1.396
103.123
2.630
m3/etm
0,05
0,03
0,06
0,07
0,03
0,06
0,07
0,05
0,07
0,04
0,05
0,06
0,05
0,04
0,06
0,08
0,12
kg BZV
belasting
belasting
graad %
slib
PROCES
bel.
0,05
0,05
0,15
0,10
0,04
0,10
0,10
0,05
0,15
0,05
0,05
0,05
0,09
0,05
0,05
0,09
0,07
kg d.s.
slibbel.
ontwerp SVI
121
82
96
94
99
112
105
85
116
75
120
79
76
103
68
96
74
ml/g
3,8
3,8
5,0
3,0
3,4
2,9
5,4
4,0
3,4
4,6
3,2
4,0
6,8
4,7
3,7
4,4
3,2
g/l
geh.
slib
3
3
3
4
7
6
4
3
4
4
4
4
4
3
4
3
8
mg/l
BZV
6,7
3,8
9,2
6,0
4,4
8,4
7,1
6,4
10,0
5,7
4,5
8,2
9,6
5,4
5,3
9,7
6,3
mg/l
N-tot
2,1
1,8
3,6
3,5
3,0
4,1
4,2
3,4
2,7
2,2
2,3
4,9
3,2
2,5
3,7
3,5
4,1
mg/l
N-Kj
EFFLUENT RENDEMENT
2,61
0,51
1,53
0,92
0,63
1,08
1,16
0,36
1,67
1,28
1,03
0,55
0,81
0,74
0,36
1,83
0,97
mg/l
6
12
7
7
9
15
9
6
6
15
14
11
10
7
8
7
11
mg/l
P-tot dr.rest
50.599
32.092
36.676
59.118
44.356
163
311
2.319
2.226
494
236
328
99
11.485
293
1.679
584
6.216
366
291
16.510
757
i.e.
vervuil.
rest
98,3
98,9
98,1
98,0
98,4
98,3
98,0
98,6
98,8
96,8
97,4
98,8
98,3
98,1
97,3
98,4
98,3
97,9
97,7
98,4
98,7
98,1
%
BZV
90,8
92,3
90,8
89,5
90,9
93,7
90,5
90,9
94,9
92,4
91,9
95,1
92,5
92,1
87,8
93,3
93,3
93,3
89,9
94,4
87,8
93,6
%
CZV
74,7
83,5
81,1
73,2
78,1
82,6
86,0
78,1
88,6
88,9
83,2
83,9
86,3
76,4
83,4
90,9
86,3
71,4
82,6
89,9
77,1
88,7
%
N-tot
P
77,9
78,9
81,7
67,1
76,6
62,5
88,8
71,5
89,3
89,1
83,9
81,9
94,4
74,3
75,0
85,1
93,3
84,2
85,0
96,0
73,4
90,1
%
beluchting
95,7
97,2
96,4
94,7
96,0
97,0
96,2
96,0
96,9
94,2
94,9
96,2
95,6
96,1
95,3
97,0
95,7
95,7
95,6
96,4
96,0
95,7
0,37
0,26
0,3
0,48
0,46
0,43
0,45
0,71
0,43
0,5
0,45
0,58
0,36
0,39
0,3
0,16
0,43
% kWh/kgTZVv
i.e.
ENERGIE
capaciteit
belasting
2.113
8.600
1.100
Lage Zwaluwe
1.750
1.100
2.120
Putte
Riel
430
Ossendrecht
Nw-Vossemeer
54.400
2.164
1.900
Halsteren
Kaatsheuvel
Nieuwveer
21.291
21.850
Dongemond
2.600
Waspik
195.119
166.032
2e kwartaal 2013
1e kwartaal 2013
i.e. o.b.v 150 g/TZV dag
182.391
162.140
175.606
4e kwartaal 2013
194.850
703
1.447
8.523
11.389
1.318
743
1.261
398
47.778
1.125
7.397
3e kwartaal 2013
totaal
830
11.500
Waalwijk
Willemstad
11.150
Rijen
1.002
1.138
1.150
1.150
68.472
Dinteloord
70.720
2.500
kg TZV/etm kg TZV/etm
Chaam
Bath
Baarle-Nassau
RWZI
INFLUENT
1.106.883
1.300.792
1.080.936
1.215.943
1.170.705
4.689
9.645
56.817
75.924
8.787
4.955
8.409
2.654
318.523
7.501
49.310
14.429
141.939
7.585
6.678
456.481
14.086
i.e.
Kwartaalverslag 1e kwartaal 2014 (januari t/m maart)
67
85
56
74
102
62
68
72
93
88
102
86
114
97
99
87
97
85
%
graad
bel.
266.860
239.713
232.214
321.766
278.358
1.123
2.152
12.013
14.037
1.759
1.061
1.434
695
80.229
2.129
10.571
2.794
29.256
2.483
1.452
112.770
2.536
m3/etm
belasting
0,05
0,03
0,07
0,07
0,03
0,07
0,09
0,05
0,09
0,03
0,04
0,07
0,05
0,04
0,07
0,1
0,11
kg BZV
belasting
slib
PROCES
0,05
0,05
0,15
0,10
0,04
0,10
0,10
0,05
0,15
0,05
0,05
0,05
0,09
0,05
0,05
0,09
0,07
kg d.s.
slibbel.
ontwerp SVI
122
80
93
84
110
118
103
87
108
55
133
67
83
117
65
106
68
ml/g
3,9
3,5
5,9
3,5
3,2
2,9
4,9
4,2
3,3
5,9
3,2
4,6
6,8
4,4
3,3
4,0
3,3
g/l
geh.
slib
2
6
4
5
5
7
5
5
4
5
3
5
4
6
5
3
8
mg/l
BZV
6,6
6,6
9,9
7,9
6,3
11,1
14,0
7,6
12,3
9,6
4,0
10,6
11,7
5,0
5,8
11,0
9,3
mg/l
N-tot
1,6
2,7
4,7
4,7
3,9
6,0
6,5
4,3
3,6
2,7
1,5
4,9
3,3
2,6
4,0
3,9
5,0
mg/l
N-Kj
EFFLUENT RENDEMENT
1,5
0,7
0,9
0,9
0,6
1,4
1,6
0,5
1,4
1,1
0,9
0,6
0,8
1,1
0,4
1,9
1,2
mg/l
3
18
8
9
11
15
7
10
7
20
5
12
12
6
8
6
12
mg/l
P-tot dr.rest
49.177
44.502
45.925
58.058
50.599
84
518
2.353
3.276
426
327
441
161
14.703
551
1.020
662
6.339
387
355
18.302
694
i.e.
vervuil.
rest
97,8
98,8
98,1
97,9
98,3
99,2
95,7
98,8
98,2
97,2
96,9
98,6
97,4
98,0
94,8
98,8
98,3
97,7
96,7
97,9
98,7
97,7
%
BZV
90,9
92,2
91,5
90,2
90,8
94,7
87,8
91,7
94,3
92,8
90,7
94,7
91,0
91,1
81,8
94,9
92,6
93,3
88,9
91,2
88,6
92,5
%
CZV
72,8
81,7
81,7
76,4
74,7
86,9
81,4
80,5
85,0
86,7
79,2
70,6
81,7
71,8
64,1
92,7
82,8
65,4
87,4
85,9
74,3
83,6
%
N-tot
P
79,3
75,7
77,4
72,1
77,9
83,7
87,3
83,9
88,7
91,4
81,2
77,1
91,6
78,6
73,0
87,7
93,3
84,5
80,4
94,5
72,7
87,8
%
beluchting
95,6
96,6
95,8
95,2
95,7
98,2
94,6
95,9
95,7
95,1
93,4
94,8
93,9
95,4
92,6
97,9
95,4
95,5
94,9
94,7
96,0
95,1
0,34
0,33
0,29
0,45
0,42
0,41
0,5
0,77
0,38
0,45
0,47
0,52
0,42
0,43
0,37
0,17
0,49
% kWh/kgTZVv
i.e.
ENERGIE
capaciteit
belasting
2.541
1.100
Lage Zwaluwe
1.750
1.100
2.120
Putte
Riel
430
Ossendrecht
Nw-Vossemeer
54.400
8.600
Halsteren
Kaatsheuvel
Nieuwveer
2.025
1.900
Dongemond
2.600
Waspik
162.140
195.119
3e kwartaal 2013
2e kwartaal 2013
i.e. o.b.v 150 g/TZV dag
175.606
182.391
174.510
788
1.281
8.393
1e kwartaal 2014
194.850
1.360
11.403
4e kwartaal 2013
totaal
830
11.500
Waalwijk
Willemstad
11.150
Rijen
643
917
300
49.515
761
8.114
1.464
22.025
1.150
21.850
Dinteloord
1.745
63.587
1.150
70.720
2.500
kg TZV/etm kg TZV/etm
Chaam
Bath
Baarle-Nassau
RWZI
INFLUENT
i.e.
1.300.792
1.080.936
1.215.943
1.170.705
1.163.399
5.256
8.540
55.950
76.019
9.069
4.290
6.116
1.999
330.098
5.071
54.091
13.497
146.835
9.762
11.636
423.915
16.940
Kwartaalverslag 2e kwartaal 2014(april t/m juni)
68
95
49
73
102
64
59
52
70
91
69
94
107
101
127
152
90
102
%
graad
bel.
239.713
232.214
321.766
278.358
237.311
866
1.952
13.010
13.423
1.747
737
1.070
493
67.105
1.532
10.523
2.345
27.726
1.715
1.302
89.321
2.564
m3/etm
belasting
0,05
0,03
0,05
0,06
0,04
0,07
0,02
0,04
0,10
0,05
0,06
0,05
0,04
0,07
0,11
kg BZV
belasting
slib
PROCES
0,05
0,05
0,15
0,10
0,04
0,10
0,10
0,05
0,15
0,05
0,05
0,05
0,09
0,05
0,05
0,09
0,07
kg d.s.
slibbel.
ontwerp SVI
112
80
92
111
105
122
105
83
125
70
124
73
78
102
73
111
ml/g
4,0
3,8
5,2
2,8
3,3
2,7
5,0
4,0
3,4
4,9
3,1
4,2
6,6
4,9
3,7
3,7
0,0
g/l
geh.
slib
3
2
3
3
3
6
3
1
3
2
2
3
3
2
4
3
7
mg/l
BZV
5,1
2,6
9,5
5,1
3,1
9,3
5,9
4,7
9,4
3,1
2,9
5,1
8,6
3,0
6,4
8,0
6,2
mg/l
N-tot
1,5
1,6
2,9
3,0
2,6
5,0
2,5
2,1
2,7
1,5
1,5
3,6
2,7
1,8
4,0
2,1
3,3
mg/l
N-Kj
EFFLUENT RENDEMENT
2,4
0,4
1,8
1,1
0,7
0,9
2,0
0,2
2,2
1,1
0,8
0,4
0,9
0,5
0,3
1,7
0,7
mg/l
6,0
7,0
7,0
4,0
6,0
13,0
5,0
3,0
5,0
6,0
3,0
5,0
9,0
6,0
6,0
6,0
5,0
mg/l
P-tot dr.rest
44.502
45.925
58.058
50.599
32.092
121
231
1.799
1.574
221
157
171
36
10.133
110
711
355
5.030
227
272
10.314
631
i.e.
vervuil.
rest
98,8
98,1
97,9
98,3
98,9
98,6
98,6
99,0
99,1
99,0
98,5
98,3
99,5
98,7
98,6
99,4
99,0
98,3
98,6
99,0
99,1
98,4
%
BZV
92,2
91,5
90,2
90,8
92,3
94,4
92,7
90,3
95,6
94,3
93,0
93,7
93,8
93,0
91,7
95,6
94,7
93,6
93,1
96,5
89,9
94,8
%
CZV
81,7
81,7
76,4
74,7
83,5
86,8
92,1
79,1
92,0
95,2
88,6
88,8
92,6
80,7
93,9
95,7
92,3
76,2
91,7
90,6
84,3
88,4
%
N-tot
P
75,7
77,4
72,1
77,9
78,9
65,9
91,0
70,3
89,8
92,5
92,2
73,2
97,3
73,7
84,1
90,9
95,9
83,6
90,2
97,6
79,1
92,6
%
beluchting
96,6
95,8
95,2
95,7
97,2
97,7
97,3
96,8
97,9
97,6
96,3
97,2
98,2
96,9
97,8
98,7
97,4
96,6
97,7
97,7
97,6
96,3
0,41
0,37
0,32
0,62
0,44
0,45
0,57
0,91
0,39
0,63
0,47
0,60
0,32
0,35
0,22
0,16
0,45
% kWh/kgTZVv
i.e.
ENERGIE
capaciteit
belasting
2.739
8.600
1.100
Lage Zwaluwe
1.750
1.100
2.120
Putte
Riel
430
Ossendrecht
Nw-Vossemeer
54.400
1.528
1.900
Halsteren
Kaatsheuvel
Nieuwveer
19.915
21.850
Dongemond
2.600
Waspik
182.391
162.140
4e kwartaal 2013
3e kwartaal 2013
i.e. o.b.v 150 g/TZV dag
174.510
175.606
151.015
2e kwartaal 2014
194.850
975
1.343
9.779
9.128
1.605
704
1.289
274
39.697
975
9.992
1e kwartaal 2014
totaal
830
11.500
Waalwijk
Willemstad
11.150
Rijen
1.177
1.252
1.150
1.150
51.292
Dinteloord
70.720
2.500
kg TZV/etm kg TZV/etm
Chaam
Bath
Baarle-Nassau
RWZI
INFLUENT
1.080.936
1.215.943
1.170.705
1.163.399
1.006.764
6.498
8.952
65.196
60.850
10.697
4.693
8.594
1.829
264.650
6.503
66.613
10.183
132.764
8.347
7.848
341.945
18.260
i.e.
Kwartaalverslag 3e kwartaal 2014 (juli t/m september)
69
117
52
85
82
76
64
74
64
73
89
116
80
91
109
102
73
110
%
graad
bel.
232.214
321.766
278.358
237.311
271.406
1.501
3.323
12.687
15.281
1.963
959
1.718
589
76.479
1.949
12.581
2.523
30.734
2.184
1.457
102.860
2.757
m3/etm
belasting
0,06
0,04
0,05
0,07
0,03
0,05
0,04
0,04
0,06
0,07
0,06
0,04
0,04
0,04
0,05
0,05
0,12
kg BZV
belasting
slib
PROCES
0,05
0,05
0,15
0,10
0,04
0,10
0,10
0,05
0,15
0,05
0,05
0,05
0,09
0,05
0,05
0,09
0,07
kg d.s.
slibbel.
ontwerp SVI
117
77
102
85
85
103
102
85
118
80
109
83
71
85
58
79
80
ml/g
4,0
3,9
4,4
3,0
3,6
2,8
6,1
3,8
3,4
3,7
3,0
3,7
7,2
5,1
4,1
5,2
3,1
g/l
geh.
slib
3
2
4
3
10
5
2
2
3
3
4
3
4
2
4
3
5
mg/l
BZV
4,8
2,6
10,1
3,3
5,0
6,4
4,3
5,6
8,9
3,4
3,3
6,6
7,9
4,9
4,0
6,5
3,9
mg/l
N-tot
2,7
1,5
3,6
2,2
3,3
3,1
3,3
2,2
2,0
2,1
1,9
5,8
3,0
2,9
2,8
2,1
3,5
mg/l
N-Kj
EFFLUENT RENDEMENT
3,0
0,5
1,9
0,7
0,7
1,3
0,6
0,3
1,3
2,0
0,7
0,4
0,9
0,6
0,4
1,1
1,2
mg/l
4
4
8
5
11
14
4
3
3
12
7
4
10
8
7
5
5
mg/l
P-tot dr.rest
45.925
58.058
50.599
32.092
36.676
167
226
2.952
1.238
1.182
204
214
41
7.512
205
2.010
432
7.960
427
234
11.246
426
i.e.
vervuil.
rest
98,1
97,9
98,3
98,9
98,1
98,8
99,1
97,2
99,2
93,7
97,1
99,4
99,1
98,4
98,4
98,4
98,8
96,4
98,0
98,6
98,2
99,0
%
BZV
91,5
90,2
90,8
92,3
90,8
95,0
92,9
90,3
95,5
89,8
93,4
96,3
94,5
93,4
91,9
94,4
94,1
90,9
88,1
94,5
86,7
96,0
%
CZV
81,7
76,4
74,7
83,5
81,1
87,7
89,9
73,4
93,9
81,8
85,6
91,2
91,1
80,6
92,3
92,1
89,8
69,2
80,1
92,1
81,4
95,0
%
N-tot
P
77,4
72,1
77,9
78,9
81,7
62,0
91,0
63,4
92,2
83,1
78,6
91,2
96,4
82,4
69,7
88,1
95,7
78,8
84,9
96,1
82,8
90,9
%
beluchting
95,8
95,2
95,7
97,2
96,4
97,4
97,5
95,5
98,0
89,0
95,7
97,5
97,7
97,2
96,8
97,0
95,8
94,0
94,9
97,0
96,7
97,7
0,37
0,10
0,38
0,51
0,40
0,41
0,45
0,72
0,47
0,45
0,37
0,78
0,47
0,39
0,34
0,18
0,43
% kWh/kgTZVv
i.e.
ENERGIE
capaciteit
belasting
3.165
1.100
Lage Zwaluwe
1.750
1.100
2.120
Putte
Riel
430
Ossendrecht
Nw-Vossemeer
54.400
8.600
Halsteren
Kaatsheuvel
Nieuwveer
2.439
1.900
Dongemond
2.600
Waspik
175.606
182.391
1e kwartaal 2014
4e kwartaal 2013
i.e. o.b.v 150 g/TZV dag
151.015
174.510
167.297
800
834
8.106
3e kwartaal 2014
194.850
853
10.705
2e kwartaal 2014
totaal
830
11.500
Waalwijk
Willemstad
11.150
Rijen
658
1.821
386
40.884
843
7.529
1.148
22.910
1.150
21.850
Dinteloord
979
66.181
1.150
70.720
2.500
kg TZV/etm kg TZV/etm
Chaam
Bath
Baarle-Nassau
RWZI
INFLUENT
1.215.943
1.170.705
1.163.399
1.006.764
1.115.310
5.334
5.558
54.039
71.368
5.686
4.386
12.143
2.573
272.562
5.617
50.195
16.261
152.733
7.655
6.529
441.208
21.100
i.e.
bel.
96
32
71
96
40
60
104
90
75
77
88
128
105
100
85
94
127
%
graad
Kwartaalverslag 4e kwartaal 2014(oktober t/m december)
70 321.766
278.358
237.311
271.406
278.370
1.248
2.768
13.811
15.327
1.782
972
1.652
722
79.014
2.099
11.522
2.868
30.572
2.545
1.371
107.602
2.661
m3/etm
belasting
0,06
0,02
0,08
0,09
0,03
0,06
0,10
0,05
0,04
0,04
0,03
0,08
0,08
0,05
0,04
0,02
kg BZV
belasting
slib
PROCES
0,05
0,05
0,15
0,10
0,04
0,10
0,10
0,05
0,15
0,05
0,05
0,05
0,09
0,05
0,05
0,09
0,07
kg d.s.
slibbel.
ontwerp SVI
133
92
98
97
95
105
108
83
114
93
114
92
74
110
75
77
70
ml/g
3,3
4,0
4,6
2,9
3,5
3,1
5,7
3,8
3,6
3,8
3,2
3,3
6,7
4,4
3,6
4,8
3,1
g/l
geh.
slib
4
2
3
4
3
6
6
4
4
4
6
6
3
3
5
4
10
mg/l
BZV
9,0
3,6
7,4
6,9
2,7
7,7
5,9
6,5
9,2
3,6
7,5
9,3
10,8
8,0
4,9
12,6
6,4
mg/l
N-tot
2,5
1,5
3,2
3,6
1,9
3,1
4,6
3,9
2,6
2,1
3,7
5,3
3,8
2,6
3,9
5,6
4,7
mg/l
N-Kj
EFFLUENT RENDEMENT
3,3
0,5
1,4
1,0
0,5
0,7
0,8
0,3
1,9
1,1
1,6
0,8
0,6
0,8
0,4
2,6
0,9
mg/l
10
16
5
8
5
19
16
7
8
13
37
17
9
8
12
11
19
mg/l
P-tot dr.rest
58.058
50.599
32.092
36.676
59.118
280
270
2.170
2.815
180
249
532
159
14.029
288
2.919
888
5.577
423
303
26.711
1.323
i.e.
vervuil.
rest
97,9
98,3
98,9
98,1
98,0
96,7
97,5
98,9
98,5
98,6
96,8
98,6
97,7
96,9
97,0
96,6
97,6
98,7
97,4
97,9
98,4
97,2
%
BZV
90,2
90,8
92,3
90,8
89,5
90,9
87,7
91,6
94,2
93,4
90,2
95,2
91,5
90,5
87,6
88,0
92,3
94,8
88,5
93,3
85,7
90,9
%
CZV
76,4
74,7
83,5
81,1
73,2
71,3
78,9
79,6
84,7
92,5
80,0
82,5
81,5
72,7
87,8
82,2
81,9
74,1
70,2
90,3
69,0
85,4
%
N-tot
P
72,1
77,9
78,9
81,7
67,1
39,8
84,8
70,3
87,0
91,3
86,9
85,4
93,2
60,6
77,2
72,1
89,2
89,7
83,7
94,7
60,4
88,3
%
beluchting
95,2
95,7
97,2
96,4
94,7
94,7
95,1
96,0
96,1
96,8
94,3
95,6
93,8
94,9
94,9
94,2
94,5
96,3
94,5
95,4
93,9
93,7
0,32
0,25
0,24
0,40
0,66
0,45
0,35
0,47
0,49
0,51
0,53
0,49
0,28
0,41
0,33
0,15
0,39
% kWh/kgTZVv
i.e.
ENERGIE
Bijlage 7.
TOETSING EFFLUENTKWALITEIT AAN DE VERGUNNINGSVOORWAARDEN
71
72
125 125 125 125
Rijen Waalwijk Waspik Willemstad
Tabel 1.
20
5,4
3
2,2
(10)
(10)
NH4 mg/l voortschr max. gem. (n)
1,5
max.
NO2-N mg/l
10 10 15 15
10 15 15 15 15
10 15 10 15
15 10 15 15
N-tot mg/l Jaar gem. max.
30 30 30 30
30 30 30 30 30
30 30 30 30
30 30 30 30
droge stof mg/l
1,0
1,0
2 0,5
1,0
1,0 3
RWS-ZH WSBD WSBD WSBD WSBD WSBD RWS-ZH WSBD RWS-ZH
2,0 (10) 2 (10) 2,0 (10) 2 (10)
1 1,0 2,0 2,0 1,0
(10) (10) (10) (10) (10)
WSBD RWS-Z WSBD RWS-Z RWS-NB WSBD WSBD RWS-ZH
(10) (10) (10) (10)
Vergunning verlener
(10) (10) (10) (10)
1 1,0 2,0 2
2,0 1 0,5 2
P-tot mg/l Jaar voortschr gem gem. (n)
12-8-2011 25-12-2009 5-9-2011 24-12-2009
13-5-2010 12-8-2011 10-1-2002 10-1-2002 15-1-2008
24-10-2000 22-8-2011 5-9-2011 6-3-2010
22-8-2011 17-6-2011 12-7-2011 6-8-2000
Geldig vanaf
Bijzonderheden
*1) eis wordt dan 3 *2) eis wordt dan 15 *1) eis wordt dan 3 als voortschrijd jaargem *1) *1) NH4 eis april t/m september
onbepaald *2) onbepaald *1) eis wordt dan 4,5 *2) eis wordt dan 12,5 onbepaald onbepaald *1) eis wordt dan 5
10 jaar onbepaald onbepaald onbepaald 10 jaar
onbepaald *2) eis wordt dan 15 onbepaald onbepaald onbepaald *1) eis wordt dan 5
onbepaald 10 jaar *1) eis wordt dan 5 *2) eis wordt dan 12 onbepaald NH4 eis april t/m oktober onbepaald
Geldigheidsduur
(n) = Aantal opeenvolgende etmaalmonsters waarop de voorwaarden ten aanzien van het voortschrijdende gemiddelde gehalten betrekking hebben. Aan de P-eis hoeft niet te worden voldaan indien aangetoond kan worden dat voor het gehele beheersgebied de reduktie van de totale *1). fosfaatvracht die op de rwzi's wordt aangeboden minimaal 75% bedraagt. Aan de N-tot eis hoeft niet te worden voldaan indien aangetoond kan worden dat voor het gehele beheersgebied de reduktie van *2). de totale stikstofvracht die op de rwzi's wordt aangeboden minimaal 75% bedraagt.
Overzicht van de belangrijkste effluentkwaliteitseisen rwzi's 2013
20 20 20 20
20 20 20 20
125 125 125 125 125
20
max.
125 20 125 20 125 125 20
max.
BZV mg/l
Nieuwveer Nieuw-Vossemeer Ossendrecht Putte Riel
6
min.
CZV mg/l
20
8,5
max.
O2 mg/l
125 20 125 20 125 20 125
6,5
min.
pH
Dongemond Halsteren Kaatsheuvel Lage Zwaluwe
Baarle-Nassau Bath Chaam Dinteloord
rwzi
73
geen geen geen geen
geen overschrijdingen van de vergunningseisen geen overschrijdingen van de vergunningseisen
Toetsing aan de effluentkwaliteitseisen rwzi's in 2014
Waspik Willemstad
Tabel 2.
overschrijdingen overschrijdingen overschrijdingen overschrijdingen
van van van van
de de de de
vergunningseisen vergunningseisen vergunningseisen vergunningseisen
vergunningseisen vergunningseisen vergunningseisen vergunningseisen
Putte Riel Rijen Waalwijk
de de de de
geen geen geen geen
Lage Zwaluwe Nieuwveer Nieuw-Vossemeer Ossendrecht van van van van
geen overschrijdingen van de vergunningseisen geen overschrijdingen van de vergunningseisen geen overschrijdingen van de vergunningseisen eenmalige overschrijding van de vergunning voor eis droogrest onopgeloste bestanddelen
Dinteloord Dongemond Halsteren Kaatsheuvel
overschrijdingen overschrijdingen overschrijdingen overschrijdingen
geen overschrijdingen van de vergunningseisen geen overschrijdingen van de vergunningseisen geen overschrijdingen van de vergunningseisen
Baarle-Nassau Bath Chaam
rwzi
74
Bijlage 8.
NUTRIËNTENOVERZICHTEN
75
Fosfaatvracht (ton P/jr) aanvoer influent
rwzi Baarle-Nassau Bath Chaam Dinteloord Dongemond Halsteren Kaatsheuvel Lage Zwaluwe Nieuwveer Nw-Vossemeer Ossendrecht Putte Riel Rijen Waalwijk Waspik Willemstad
9 238 4 4 65 7 28 4 168 1 3 2 4 37 25 4 3
Totaal 2014 2013 2012 2011 2010 2009 2008 2007 2006 2005 2004 2003
afvoer vreemd slib effluent
slib
0,9 63,4 0,2 0,7 10,3 0,5 4,2 0,9 43,1 0,1 0,6 0,4 0,5 4,0 7,1 0,5 1,2
9 164 5 4 93 8 22 3 176 2 3 2 0 29 18 3 0
590
138
429
628 617 650 645 657 699 701 667 669 713 738
152 145 148 148 141 162 161 153 153 170 177
446 417 509 455 479 523 522 540 541 557 504
46
47,4
0
76
Stikstofvracht (ton N/jr) aanvoer influent vreemd slib
rwzi Baarle-Nassau Bath Chaam Dinteloord Dongemond Halsteren Kaatsheuvel Lage Zwaluwe Nieuwveer Nw-Vossemeer Ossendrecht Putte Riel Rijen Waalwijk Waspik Willemstad
52 1.462 26 28 429 52 201 24 1.090 9 24 17 31 230 195 24 18
Totaal 2014 2013 2012 2011 2010 2009 2008 2007 2006 2005 2004 2003
via effluent Kj-N NOxN
afvoer tot-N
via slib tot-N
4 122 2 2 40 4 9 2 70 1 2 1 2 15 17 2 1
2 213 1 3 3 3 9 2 187 1 2 1 1 11 26 2 2
6 335 3 5 123 7 18 4 257 1 4 3 3 45 43 3 3
24 267 9 9 139 16 50 6 274 3 12 5 10 64 35 7 2
3.862
296
469
863
678
4.151 4.085 4.051 3.957 3.883 3.988 3.899 3.669 3.704 3.832 3.830
346 375 371 391 396 347 346 346 347 407 338
536 516 559 543 505 559 509 547 531 499 507
913 892 915 950 866 917 864 895 855 879 890
678 599 593 624 594 667 665 677 706 622 592
96
108
0
77
78
Bijlage 9.
ZWARE METALEN.
79
80
98,7 1,2 1,3 0,3 0,7 10,1 6,2 2,2 2,1 302,3
Nieuwveer Nw Vossemeer Ossendrecht Putte Riel
Rijen Waalwijk Waspik Willemstad
Totaal **
* **
26,8 1,3 4,9 4,3
Dongemond Halsteren Kaatsheuvel Lage-Zwaluwe
Tabel 1:
1,3 141,6 1,7 7,5
Baarle-Nassau Bath * Chaam Dinteloord
As
1.685
38 165 6 2
178 1 6 2 5
9 6 56 4
6 1.211 3 8
Cr
8.486
637 326 67 17
2.800 17 61 34 74
1.053 119 415 73
136 2.826 68 43
Cu
15,0
0,81 0,84 0,14 0,05
3,60 0,01 0,04 0,03 0,08
0,89 0,13 0,54 0,05
0,14 7,80 0,05 0,07
Hg
1.763
97 112 8 7
497 4 11 8 13
198 17 65 13
21 730 7 13
Pb
Ni
1.507
43 30 7 2
173 1 3 1 4
98 5 22 5
6 1.110 4 5
vrachten per rwzi is inclusief aanvoer van slib van andere rwzi's vrachten totaal is gecorrigeerd voor aanvoer van slib van andere rwzi's
berekende vrachten zware metalen in influent 2014 (kg/jaar)
22,0
1,00 2,99 0,11 0,05
5,76 0,04 0,13 0,08 0,18
1,62 0,21 0,68 0,12
0,25 9,15 0,10 0,18
Cd
18.406
1.166 1.084 133 71
5.298 53 109 73 206
2.170 246 842 142
273 6.869 142 169
Zn
81
50 81 87 100 100
Nieuwveer Nw Vossemeer Ossendrecht Putte Riel
Tabel 2:
gewogen gem.
92
100 68 100 100
97 100 100 100 100
95 100 95 100
100 93 100 100
Cd
88
93 92 86 87
89 91 93 74 72
13 88 89 83
86 87 83 91
Cr
95
98 89 93 97
95 98 97 94 90
92 97 97 95
98 95 96 97
Cu
verwijderingsrendementen zware metalen 2014 (%)
54
100 59 55 40
85 100 100 58
Dongemond Halsteren Kaatsheuvel Lage-Zwaluwe
Rijen Waalwijk Waspik Willemstad
100 45 66 74
Baarle-Nassau Bath Chaam Dinteloord
As
94
97 89 93 100
92 100 100 100 78
81 93 98 100
93 97 88 95
Hg
95
98 74 95 98
98 98 97 94 80
97 97 98 95
97 96 95 98
Pb
33
51 53 82 81
53 79 85 70 59
49 76 66 83
81 25 49 72
Ni
83
80 48 86 92
89 94 92 88 61
81 89 87 90
91 86 80 85
Zn
82
2,11 1,46 0,43 0,00 0,00
0,00 0,43 1,24 4,39
2,05 4,18 1,07 0,00 0,00
0,18 0,53 1,90 3,45
1,63
Nieuwveer Nw Vossemeer Ossendrecht Putte Riel
Rijen Waalwijk Waspik Willemstad
gemiddelde
Tabel 3:
0,36 0,00 0,00 3,41
0,76 0,00 0,00 3,83
Dongemond Halsteren Kaatsheuvel Lage-Zwaluwe
0,02
0,00 0,14 0,00 0,00
0,03 0,00 0,00 0,03 0,00
0,00 0,00 0,00 0,00
0,00 0,02 0,00 0,05
'13
Cd
0,02
0,00 0,16 0,00 0,00
0,01 0,00 0,00 0,00 0,00
0,01 0,00 0,01 0,00
0,00 0,02 0,00 0,00
'14
1,8
0,8 2,8 3,8 0,6
0,8 0,6 1,0 1,1 0,9
0,7 1,0 1,0 1,5
1,4 3,0 0,2 1,4
'13
Cr
2,3
0,8 2,1 1,1 0,7
0,9 0,7 1,1 2,8 1,2
0,8 1,0 1,9 1,3
1,3 3,9 1,1 1,7
'14
gewogen concentraties zware metalen in effluent (µg/l) (berekend volgens methode Volkert Bakker)
1,52
0,00 1,96 1,11 4,39
0,28 2,14 0,44 5,28
'14
Baarle-Nassau Bath Chaam Dinteloord
'13
As
5,7
5,3 5,2 7,0 2,0
8,1 6,4 5,5 11,9 8,5
9,0 7,5 3,8 4,9
5,3 3,4 3,4 3,4
'13
Cu
5,1
3,5 6,1 5,6 1,8
5,8 1,9 4,3 11,6 6,3
8,2 5,0 3,7 7,4
2,6
4,6 3,8 5,6
'14
0,00
0,00 0,00 0,00 0,00
0,00 0,00 0,00 0,02 0,03
0,00 0,00 0,00 0,00
0,00 0,00 0,00 0,00
'13
Hg
0,01
0,01 0,02 0,01 0,00
0,01 0,00 0,00 0,00 0,02
0,02 0,01 0,00 0,00
0,01 0,01 0,01 0,01
'14
0,8
0,5 5,1 0,6 0,5
0,7 2,2 1,0 3,0 1,5
0,5 1,3 0,3 0,7
0,8 0,6 0,3 0,5
'13
Pb
0,9
0,5 4,9 0,5 0,4
0,4 0,4 0,8 2,5 2,2
0,6 0,6 0,4 1,2
1,0 0,7 0,7 0,7
'14
6,2
7,5 2,4 4,3 1,5
3,2 1,2 1,3 1,6 1,1
5,9 1,4 2,1 2,0
3,6 9,8 3,0 3,9
'13
Ni
11,1
6,0 2,4 1,6 1,2
3,5 1,4 1,3 2,4 1,6
4,7 1,7 2,4 1,5
1,7 21,0 4,2 3,3
'14
36,0
57,1 106,9 18,4 17,7
31,8 45,6 35,6 74,7 57,2
43,8 44,8 33,2 21,3
24,4 24,8 50,0 61,5
'13
Zn
33,9
66,3 95,2 22,7 19,1
24,0 19,5 23,6 49,3 71,1
38,6 37,9 35,1 27,6
35,0 25,2 54,9 57,4
'14
83 1,9
0,0 0,9 0,0 0,0 210
2,6 12,7 0,9 0,2
20,4 0,1 0,4 0,5 1,3
8,1 0,7 6,1 0,7
0,9 152,9 0,6 0,8
Cr
vrachten zware metalen in effluent 2014 (kg/jaar) (berekend volgens methode Volkert Bakker)
140
Totaal
Tabel 4:
0,0 2,5 1,0 1,3
0,2 0,0 0,0 0,0 0,0
49,0 0,2 0,2 0,0 0,0
Nieuwveer Nw Vossemeer Ossendrecht Putte Riel
Rijen Waalwijk Waspik Willemstad
0,1 0,0 0,0 0,0
3,9 0,0 0,0 1,8
Dongemond Halsteren Kaatsheuvel Lage-Zwaluwe
0,0 0,6 0,0 0,0
0,0 77,3 0,6 2,0
Cd
Baarle-Nassau Bath Chaam Dinteloord
As
464
12,1 36,0 4,4 0,5
134,2 0,3 1,6 2,1 7,0
88,4 3,7 11,6 3,9
3,2 150,8 2,9 1,2
Cu
0,9
0,0 0,1 0,0 0,0
0,3 0,0 0,0 0,0 0,0
0,2 0,0 0,0 0,0
0,0 0,2 0,0 0,0
Hg
80
1,6 28,8 0,4 0,1
8,1 0,1 0,3 0,5 2,5
6,7 0,5 1,2 0,7
0,7 26,9 0,4 0,3
Pb
1015
20,9 14,4 1,3 0,3
81,8 0,2 0,5 0,4 1,8
50,3 1,2 7,4 0,8
1,2 828,8 2,2 1,5
Ni
3.114
229,7 561,2 18,1 5,5
557 3,0 8,9 8,9 80,2
415,9 27,9 110,8 14,7
24,1 994,4 28,2 25,6
Zn
84
12,4 17,5 6,2 3,9 5,5
8,0 6,6 9,7 16,2
13,3 17,5 5,6 5,3 5,1
8,7 5,7 11,0 16,2
Nieuwveer Nw Vossemeer Ossendrecht Putte Riel
Rijen Waalwijk Waspik Willemstad
0,8 3,1 0,8 0,8
1,4 0,7 0,8 1,2 1,0
1,6 0,9 0,8 1,1
0,9 1,5 0,7 1,1
'13
Cd
0,8 3,6 0,9 1,0
1,4 0,7 0,7 1,1 1,4
1,6 0,9 0,9 1,1
0,8 1,5 0,7 1,2
'14
27,0 446,3 37,3 21,2
38,3 19,1 27,8 36,6 22,1
121,5 16,3 83,2 27,8
16,8 118,0 19,0 63,7
'13
Cr
27,5 269,4 40,5 26,5
40,4 20,5 31,3 19,5 26,5
72,4 23,5 68,9 30,7
17,2 191,9 19,3 49,3
'14
510,8 462,6 390,7 280,3
719,9 225,8 349,7 397,5 524,3
646,6 596,7 625,2 573,7
449,8 470,3 540,8 248,5
'13
Cu
490,2 513,6 497,8 326,0
701,8 302,2 334,7 430,3 522,8
634,2 488,0 555,2 640,8
277,9
417,8 485,3 463,0
'14
rekenkundig gemiddelde concentaties zware metalen in zuiveringsslib (mg/kg d.s.)
12,5 5,4 6,8 23,0
13,4 4,8 6,6 25,0
Dongemond Halsteren Kaatsheuvel Lage-Zwaluwe
Tabel 5:
4,1 11,7 7,9 36,3
4,8 12,9 7,8 32,3
'14
Baarle-Nassau Bath Chaam Dinteloord
'13
As
1,48 0,98 0,75 0,59
0,78 0,73 0,23 0,38 0,41
0,91 0,61 0,79 0,36
0,62 1,16 0,35 0,50
'13
Hg
0,61 1,33 1,04 0,99
0,85 0,25 0,25 0,39 0,49
0,76 0,51 0,73 0,45
0,41 1,37 0,34 0,46
'14
67,3 125,5 63,2 114,9
118,4 70,6 58,1 105,1 57,2
122,3 59,1 80,7 89,8
63,6 140,3 47,9 79,7
'13
Pb
75,0 147,9 63,6 132,3
122,6 68,1 62,1 103,1 79,7
126,7 71,7 88,3 114,3
63,7 127,5 46,9 86,4
'14
19,2 25,2 37,7 30,0
25,7 13,0 25,3 25,0 19,0
34,4 18,2 21,2 30,6
24,0 34,2 20,0 25,7
'13
Ni
17,2 28,3 45,2 29,3
24,2 15,5 16,5 13,8 19,8
31,1 16,8 20,0 36,4
16,0 51,0 15,0 25,3
'14
689 858 827 1.095
1.216 884 618 826 889
1.089 942 958 992
926 1.033 868 881
'13
Zn
734 927 913 1.276
1.217 933 560 872 985
1.152 920 1.006 1.176
783 1.065 809 944
'14
85
Tabel 6:
20,1
1,0 2,0 0,1 0,1
7,2 0,0 0,1 0,1 0,2
4,3 0,2 0,6 0,1
0,3 8,5 0,1 0,2
Cd
1.475
35 151,9 5,1 1,4
205 1,1 5,6 1,4 3,4
203 5,6 50,1 3,3
5,5 1.058 2,7 7,5
Cr
8.022
625 290 62,7 16,6
3.565 16,3 59,6 31,4 66,9
1.777 115,7 404 69,2
132,9 2.676 65,3 42,2
Cu
14,1
0,8 0,8 0,1 0,1
4,3 0,0 0,0 0,0 0,1
2,1 0,1 0,5 0,0
0,1 7,6 0,0 0,1
Hg
1.683
96 83 8,0 6,7
623 3,7 11,1 7,5 10,2
355 17,0 64,2 12,3
20,3 703 6,6 13,1
Pb
vrachten per rwzi is inclusief aanvoer van slib van andere rwzi's vrachten totaal is gecorrigeerd voor aanvoer van slib van andere rwzi's
vrachten zware metalen in zuiveringsslib 2014 (kg/jaar)
163
Totaal
63,0 0,9 1,1 0,3 0,7
Nieuwveer Nw Vossemeer Ossendrecht Putte Riel 10,1 3,7 1,2 0,8
35,0 1,3 4,9 2,5
Dongemond Halsteren Kaatsheuvel Lage-Zwaluwe
Rijen Waalwijk Waspik Willemstad
1,3 64,3 1,1 5,5
Baarle-Nassau Bath Chaam Dinteloord
As
492
22,0 16,0 5,7 1,5
123 0,8 2,9 1,0 2,5
87,2 4,0 14,6 3,9
5,1 281 2,1 3,8
Ni
15.293
936 523 115 65,1
6.184 50,4 100 64 126,1
3.228 218 732 127
249 5.875 114 143
Zn
86
As 181 114 67 63
As 331 179 153 54
As 302 163 140 54
1986 influent slib effluent verw. %
2013 influent slib effluent verw. %
2014 influent slib effluent verw. %
Cd
Cd
Cd
22 20 2 92
23 20 2 90
80 59 21 74
Cr 1.685 1.475 210 88
Cr 1.378 1.213 165 88
Cr 10.508 9.988 520 95
Cu 8.486 8.022 464 95
Cu 8.655 8.122 533 94
Cu 11.287 9.087 2.200 81
Hg
Hg
Hg
15 14 1 94
13 13 0 99
26
Pb 1.763 1.683 80 95
Pb 1.825 1.749 76 96
Pb 5.068 4.418 650 87
Ni 1.507 492 1.015 33
Ni 1.005 424 581 42
Ni 1.113 553 560 50
Zn 18.406 15.293 3.114 83
Zn 18.476 15.108 3.368 82
Zn 28.088 20.188 7.900 72
Tot. 32.186 27.161 5.025 84
Tot. 31.707 26.828 4.879 85
Tot. 56.325 44.407 11.944 79
Bijlage 10.
ENERGIEOVERZICHT
87
Energieverbruik zuiveringstechnische werken in 2014. [1] [2] ELEKTRICITEIT AARDGAS
[3] [4] BIOGAS BIOGAS verbruik (spui/fakkel)
****)
3 3 (*1000 kWh) (*1000 m ) (*1000 m )
Proces Transport Totaal Transport Proces Zuiveren Baarle-Nassau Bath (incl. eff.gemaal) Chaam Dinteloord Dongemond Halsteren Kaatsheuvel Lage Zwaluwe ***) Nieuwveer Nieuw Vossemeer Ossendrecht Putte Riel *) Rijen Waalwijk Waspik Willemstad Totaal Zuiveren Proces Slibverwerking Bath Dongemond (incl. bandindikking) Nieuwveer Rijen Totaal Slibverwerking Totaal 2014
[5] OLIE
(*1000 m3) (*1000 l)
10.483 417 4.625 234 277 668 522 1.722 240 4.639 122 285 232 285 1.942 753 311 161 17.436 337 633 516 0 1.486 29.405
13
1.902
(17)
12
1.041
(28)
0
3.094
(35)
13 12
324
(17)
51
6.361
(97)
10
10
11
51
6.361
(97)
11 21
[6] PRIMAIRE ENERGIE (GJ)
(%)
94.348
22,7
3.754 86.370 2.107 2.493 30.646 4.702 15.498 2.164 114.192 1.095 2.564 2.092 2.562 17.900 14.708 2.800 1.446 307.094
0,9 20,8 0,5 0,6 7,4 1,1 3,7 0,5 27,5 0,3 0,6 0,5 0,6 4,3 3,5 0,7 0,3 74,0
3.036 5.698 5.034 0 13.768 415.210
0,7 1,4 1,2 0,0 3,3 100,0
Primaire energie [GJ] Totaal 2014 Totaal 2013 Totaal 2012 Totaal 2011 Totaal 2010 Totaal 2009
264.646 283.437 339.601 370.807 378.188 360.180
1.607 4.121 4.594 1.680 1.999 1.899
148.203 148.551 117.284 93.287 95.315 101.891
753 933 7.783 6.456 7.174 6.205
415.210 437.042 469.262 472.231 482.675 470.175
Totaal 2005 (MJA3 ref.jaar)
370.260
2.943
88.959
4.161
466.324
Toelichting per kolom: [1] Jaarlijks elektriciteitsverbruik (netto inkoop); [2] Jaarlijks aardgasverbruik (inkoop) [3] Jaarlijks biogasverbruik; [4] Jaarlijkse hoeveelheid gespuid biogas. [3]+[4] = eigen produktie [5] Jaarlijks verbruik aan huisbrandolie (inkoop). [6] Het totaal aan primaire **) energie, uitgedrukt in GigaJoules; berekend op basis van: 1 kWh = 9 MJ; 1 m 3 biogas = 23,3 MJ; 1 m3 aardgas = 31,65 MJ; 1 kg olie (HBO) = 42,7 MJ; 1 kg propaan = 45,2 MJ 1 l olie (HBO) = 0,84 kg; 1 m3 propaan = 510 kg
3%
23%
74%
Transport
Zuiveren
*)
GSM-mast Vodafone in bedrijf vanaf 2010
**)
Primaire energieberekening o.b.v. rapport "Energie onder 1 noemer"
***)
Verbruik propaan t.b.v. opstarten slibgisting in aardgas-equivalenten
88
Slibverwerken
Bijlage 11.
BEDRIJFSRESULTATEN PER INSTALLATIE.
89
rwzi Baarle-Nassau
2014
Type
oxidatiesloot
capaciteit
2.500
kg TZV/d
belasting
2.666
kg TZV/d
maximale hydraulische belasting
460
m3/h
totaal geloosd effluent
959.953
m3
ontvangend oppervlaktewater
Bremer
ONTWERP GEGEVENS onderdeel
aantal
opp. (m2) tot.
inhoud (m3) tot.
opmerkingen
zandvanger voorbezinktank oxydatiebed beluchtingstank
1
1.076
2.742
inclusief contacttank
nabezinktank
1
510
775
voorindikker
1
88
naindikker
2
1.000
slibbuffer
contacttank
1
52
belucht, propstroom
gistingstank
90
PROCESGEGEVENS 2014
rwzi Baarle-Nassau
pH
CZV
BZV1)
Kj-N
NH4-N
NO2-N
NO3-N
N-tot
o-P
P-tot.
SO4/Cl
dr.r.
i.e. 17.770
Influent
mg/l
802
388
56
56
9,7
253
2.630 m3/d
kg/d
2.020
977
141
141
24
833
VBT
mg/l
mg/l
51
8
4,1
1,8
0,29
1,9
6,3
0,56
0,97
2.630 m /d
kg/d
129
20
10
4,6
0,74
4,8
16
1,4
2,4
28
VBT
%
TOT
%
94
98
93
90
97
3
m /d
kg/d
Effluent 3
1)
89
29/61
11
757
96
BZV influent, in verband met beperkte meetfrequentie, herleid op basis van gemiddelde CZV/BZV verhouding.
BELUCHTING Slibbelasting
(kg BZV/kg d.s.·d)
slibindex
0,12
surplusslib
(ml/g)
74
slibleeftijd
(g/l)
3,6
spec. slibprod.
(%)
23
spec. en. verbr.
slibconcentratie gloeirest
(kg d.s./d)
872
(d)
11
(kg d.s./kg BZVv)
0,91
(kWh/kg TZV v)
0,43
CHEMICALIENVERBRUIK ten behoeve van
soort
defosfatering
AlCl3
defosfatering
Totaal
verbruik
dosering
4.933
kg Al
183
kmol
0,63
Me/P (mol/mol)
SLIBLIJN ongestab. ton d.s.
gestab. 318
m3
beginvoorraad
m3
% d.s.
ton d.s.
500
3,7
19
11.631
2,9
335
60
2,6
aanvoer van elders
% d.s.
2,9
% gl.rest
27
afvoer naar Nieuwveer afvoer naar Eindvoorraad productie
2 318
ENERGIE aankoop
productie
verbruik voor: prod. elektr.
aardgas
m3
elektriciteit
KWh
stookolie
1.000 l
gistingsgas
m3
eq. energie
kWh
417.060
spui/verkoop beluchting
389.000
91
verwarming
rwzi Bath
2014
Type
actief slib
Capaciteit
70.720
kg TZV/d
belasting
62.302
kg TZV/d
maximale hydraulische belasting
20.000
m3/h
totaal geloosd effluent
37.639.999
m3
ontvangend oppervlaktewater
Westerschelde
ONTWERP GEGEVENS onderdeel
aantal
opp. (m2) tot.
inhoud (m3) tot.
opmerkingen
zandvanger voorbezinktank oxydatiebed
4
5.600
10.080
0
beluchtingstank
10
10.400
55.120
nabezinktank
10
21.900
45.000
prim. slibindikker
1
249
747
sec. slibindikker
4
gistingstank
2
slibontwatering
4
rechthoekig, fijne bellen
gravitatie bandindikker
720
10.860 zeefbandpers
92
PROCESGEGEVENS 2014
rwzi Bath
pH
CZV
BZV1)
Kj-N
NH4-N
NO2-N
NO3-N
N-tot
o-P P-tot.
SO4/Cl
dr.r.
i.e. 415.344
Influent
mg/l
464
195
42
42
6,9
219
103.123 m3/d
kg/d
43.997
18.447
4.005
4.005
653
22.363
VBT
mg/l
358
144
41
41
6,9
116
117.804 m /d
kg/d
37.826
15.240
4.341
Effluent
mg/l
57
3
3,5
1,5
0,19
6,0
9,7
1,6
1,8
103.123 m /d
kg/d
5.377
286
334
140
18
566
918
151
174
669
VBT
%
TOT
%
88
98
92
73
97
3
3
1)
4.341
725
77
384.455
12.316 135/701
7
16.510
96
BZV influent, in verband met beperkte meetfrequentie, herleid op basis van gemiddelde CZV/BZV verhouding.
BELUCHTING Slibbelasting
(kg BZV/kg d.s.·d)
slibindex
0,08
surplusslib
(ml/g)
96
slibleeftijd
(g/l)
4,4
spec. slibprod.
(%)
30
spec. en. verbr.
slibconcentratie gloeirest
(kg d.s./d)
12.425
(d)
20
(kg d.s./kg BZVv)
0,83
(kWh/kg TZV v)
0,16
CHEMICALIENVERBRUIK ten behoeve van
soort
defosfatering
AlCl3
verbruik
dosering
defosfatering
FeSO4·7H2O
defosfatering
Totaal
conditionering: bandindikker
PE
20.640
kg
4,6
kg/ton d.s.
conditionering: zeefbandpersen
PE
50.208
kg
9,1
kg/ton d.s.
gistingstanks: H2S bestrijding
FeCl3
14.820
kg
37.720
kg Al
110.653
kg Fe
3.245
kmol
0,42
Me/P (mol/mol)
SLIBLIJN ongestab. ton d.s. m3
gestab.
9.532
6.752
164.692
164.692
5,8
4,1
32
43
% d.s. % gl.rest
ton nat slib
% d.s.
ton d.s.
51.050
1,5
744
26.218
21
5.514
beginvoorraad aanvoer van AWP aanvoer van afvoer naar SNB eindvoorraad productie
4.770
ENERGIE aankoop
productie
verbruik voor: prod. elektr.
Aardgas
m3
elektriciteit
kWh
stookolie
1.000 l
Gistingsgas
m3
eq. energie
kWh
13.061 4.962.784
spui/fakkel slibverwerk.
beluchting
6.337 3.989.099
1.919.673
6.724 337.295
1.902.455
93
verwarming
2.964.860
0/ 17.218
rwzi Chaam
2014
Type
oxidatiesloot
Capaciteit
1.150
kg TZV/d
belasting
1.226
kg TZV/d
maximale hydraulische belasting
220
m3/h
totaal geloosd effluent
509.371
m3
ontvangend oppervlaktewater
Laagheiveldsebeek
ONTWERP GEGEVENS onderdeel
aantal
opp. (m2) tot.
inhoud (m3) tot.
opmerkingen
zandvanger voorbezinktank oxydatiebed beluchtingstank
2
1.714
nabezinktank
1
220
330
voorindikker
1
22
40
gravitatie
600
slibbuffer
gistingstank naindikker
2
94
PROCESGEGEVENS 2014
rwzi Chaam
pH
CZV
BZV1)
Kj-N
NH4-N
NO2-N
NO3-N
N-tot
o-P
P-tot.
SO4/Cl
dr.r.
i.e. 8.173
Influent
mg/l
646
266
52
52
8,9
323
1.396 m3/d
kg/d
896
369
72
72
12
511
VBT
mg/l
mg/l
36
4
3,7
1,9
0,18
1,4
5,3
0,11
0,36
1.396 m /d
kg/d
50
6,1
5,1
2,7
0,25
2,0
7,3
0,15
0,5
11
VBT
%
TOT
%
94
98
93
96
98
3
m /d
kg/d
Effluent 3
1)
90
34/73
8
291
96
BZV influent, in verband met beperkte meetfrequentie, herleid op basis van gemiddelde CZV/BZV verhouding.
BELUCHTING Slibbelasting
(kg BZV/kg d.s.·d)
slibindex
0,06
surplusslib
(ml/g)
68
slibleeftijd
(g/l)
3,7
spec. slibprod.
(%)
26
spec. en. verbr.
slibconcentratie gloeirest
(kg d.s./d)
387
(d)
16
(kg d.s./kg BZVv)
1,07
(kWh/kg TZV v)
0,30
CHEMICALIENVERBRUIK ten behoeve van
soort
defosfatering
AlCl3
defosfatering
Totaal
verbruik
dosering
4.734
kg Al
175
kmol
1,21
Me/P (mol/mol)
SLIBLIJN ongestab. ton d.s.
gestab. 141
m3
Beginvoorraad
m3
% d.s.
ton d.s.
140
3,4
5
5.102
2,8
143
200
1,6
aanvoer van elders
% d.s.
2,8
% gl.rest
32
afvoer naar Nieuwveer afvoer naar eindvoorraad productie
3 141
ENERGIE aankoop
productie
verbruik voor: prod. elektr.
Aardgas
m3
elektriciteit
KWh
stookolie
1.000 l
gistingsgas
m3
eq. energie
kWh
234.107
spui/verkoop beluchting
126.759
95
verwarming
rwzi Dinteloord
2014
Type
oxidatiesloot
Capaciteit
1.150
kg TZV/d
Belasting
1.251
kg TZV/d
maximale hydraulische belasting
450
m3/h
totaal geloosd effluent
814.610
m3
ontvangend oppervlaktewater
Volkerak
ONTWERP GEGEVENS onderdeel
aantal
opp. (m2) tot.
inhoud (m3) tot.
opmerkingen
zandvanger voorbezinktank oxydatiebed beluchtingstank
1
1.350
1.788
inclusief contacttank
nabezinktank
2
690
1.400
voorindikker
1
16
34
rechthoekig
715
slibbuffer
33
onbelucht
gistingstank naindikker
2
contacttank
1
15
96
PROCESGEGEVENS 2014
rwzi Dinteloord
pH
CZV
BZV1)
Kj-N
NH4-N
NO2-N
NO3-N
N-tot
o-P
P-tot. SO4/Cl
dr.r.
i.e. 8.337
Influent
mg/l
364
151
31
31
4,9
162
2.232 m3/d
kg/d
902
374
76
76
12
418
VBT
mg/l
mg/l
37
3
2,5
1,0
0,22
2,6
5,4
0,53
0,74
2.232 m /d
kg/d
92
8
6,2
2,4
0,55
6,5
13
1,3
1,8
18
VBT
%
TOT
%
90
98
92
85
96
3
m /d
kg/d
Effluent 3
1)
76
35/102
7
366
96
BZV influent, in verband met beperkte meetfrequentie, herleid op basis van gemiddelde CZV/BZV verhouding.
BELUCHTING Slibbelasting slibindex
(kg BZV/kg d.s.·d)
0,04
surplusslib
(ml/g)
103
slibleeftijd
(g/l)
4,7
spec. slibprod.
(%)
32
spec. en. verbr.
slibconcentratie gloeirest
(kg d.s./d)
400
(d)
21
(kg d.s./kg BZVv)
1,09
(kWh/kg TZV v)
0,39
CHEMICALIENVERBRUIK ten behoeve van
soort
defosfatering
FeCl3
defosfatering
Totaal
verbruik
dosering
5.028
kg Fe
90
kmol
0,59
Me/P (mol/mol)
SLIBLIJN ongestab. ton d.s.
gestab. 146
m3
beginvoorraad
m3
% d.s.
ton d.s.
420
3,5
15
3.589
4,2
149
250
4,8
aanvoer van elders
% d.s.
4,2
% gl.rest
37
afvoer naar AWP afvoer naar eindvoorraad productie
12 146
ENERGIE aankoop
productie
verbruik voor: prod. elektr.
aardgas
m3
Elektriciteit
KWh
stookolie
1.000 l
gistingsgas
m3
eq. energie
kWh
277.054
spui/verkoop beluchting
161.435
97
verwarming
rwzi Dongemond
2014
Type
actief slib
Capaciteit
21.850
kg TZV/d
belasting
21.558
kg TZV/d
maximale hydraulische belasting
6.000
m3/h
totaal geloosd effluent
10.796.237
m3
ontvangend oppervlaktewater
Wilhelminakanaal
ONTWERP GEGEVENS onderdeel
aantal
opp. (m2) tot.
inhoud (m3) tot.
opmerkingen
zandvanger
1
8
Dorr (in sliblijn)
voorbezinktank
2
2.148
beluchtingstank
4
2.376
9.990
nabezinktank
4
6.530
13.065
prim.slibindikker
1
314
942
gravitatie
sec.slibindikker
1
314
942
gravitatie
gistingstank
1
250
4.030
slibontwatering
2
4.296 fijne bellen
zeefbandpers
98
PROCESGEGEVENS 2014
rwzi Dongemond
pH
CZV
BZV1)
Kj-N
NH4-N
NO2-N
NO3-N
N-tot
o-P
P-tot.
SO4/Cl
dr.r.
i.e. 143.718
Influent
mg/l
463
174
34
34
5,1
290
29.579 m3/d
kg/d
16.186
6.069
1.176
1.176
179
7.938
VBT
mg/l
288
130
44
44
5,0
93
29.579 m /d
kg/d
7.888
3.557
1.208
Effluent
mg/l
31
4
3,2
1,7
0,09
6,3
9,6
0,52
0,81
3
29.579 m /d
kg/d
1.090
128
111
58
3,3
222
336
18
28
341
VBT
%
TOT
%
93
98
90
84
96
3
1)
1.208
137
71
89.378
2.538 45/54
10
6.216
96
BZV influent, in verband met beperkte meetfrequentie, herleid op basis van gemiddelde CZV/BZV verhouding.
BELUCHTING Slibbelasting
(kg BZV/kg d.s.·d)
slibindex
0,05
surplusslib
(ml/g)
76
slibleeftijd
(g/l)
6,8
spec. Slibprod.
(%)
35
spec. En. Verbr.
slibconcentratie gloeirest
(kg d.s./d)
3.019
(d)
22
(kg d.s./kg BZVv)
0,88
(kWh/kg TZV v)
0,36
CHEMICALIENVERBRUIK ten behoeve van
soort
defosfatering
FeSO4·7H2O
verbruik 97.696
kg Fe
defosfatering
AlCl3
20.594
kg Al
defosfatering
Totaal
2.507
kmol
Gistingstank
antischuimolie
conditionering: zeefbandpersen
PE
20.123
kg (aktief)
7,2
kg/ton d.s.
conditionering: bandindikker
PE
12.482
kg (aktief)
4,9
kg/ton d.s.
0
dosering
1,19
Me/P (mol/mol)
l
SLIBLIJN ongestab. ton d.s. m3
gestab.
ton nat slib
3.692
2.896
61.608
61.608
6,0
4,7
32
42
% d.s. % gl.rest
% d.s.
ton d.s.
45.184*
3,3
1.500
12.873
21,8
2.802
beginvoorraad aanvoer van elders
750
afvoer naar SNB
31
afvoer naar eindvoorraad
823
36
productie
1.307
*incl. 12.438 m3 uitgegist slib van Waalwijk. ENERGIE aankoop
productie
verbruik voor: prod. elektr.
3
aardgas
m
elektriciteit
kWh
stookolie
1.000 l
gistingsgas
m3
eq. energie
kWh
verkoop/ slibverwerk.
beluchting
12.335 1.463.185
verwarming
fakkel
12.335 1.944.147
1.068.982
633.074
1.040.566
* incl. 1.514 m3 via de spui
99
1.536.232
162.315
0
28.416*
rwzi Halsteren
2014
Type
oxidatiesloot
capaciteit
1.900
kg TZV/d
belasting
2.039
kg TZV/d
maximale hydraulische belasting
650
m3/h
totaal geloosd effluent
960.715
m3
ontvangend oppervlaktewater
Nieuwe Beijmoerseloop
ONTWERP GEGEVENS onderdeel
aantal
opp. (m2) tot.
inhoud (m3) tot.
opmerkingen
zandvanger voorbezinktank oxydatiebed beluchtingstank
1
1.000
2.580
nabezinktank
1
770
1.155
voorindikker
1
135
275
inclusief contakttank
gistingstank naindikker
3
2.800
slibbuffer
contacttank
1
65
onbelucht
100
PROCESGEGEVENS 2014
rwzi Halsteren
pH
CZV
BZV1)
Kj-N
NH4-N
NO2-N
NO3-N
N-tot
o-P
P-tot.
SO4/Cl
dr.r.
i.e. 13.593
Influent
mg/l
583
255
60
60
8,2
287
2.632 m3/d
kg/d
1.387
608
143
143
20
686
VBT
mg/l
mg/l
39
4
4,9
3,1
0,26
3,0
8,2
0,22
0,55
2.632 m /d
kg/d
93
10
12
7,3
0,61
7,2
20
0,52
1,3
26
VBT
%
TOT
%
93
99
92
94
96
3
m /d
kg/d
Effluent 3
1)
86
40/87
11
584
96
BZV influent, in verband met beperkte meetfrequentie, herleid op basis van gemiddelde CZV/BZV verhouding.
BELUCHTING Slibbelasting
(kg BZV/kg d.s.·d)
slibindex
0,06
surplusslib
(ml/g)
79
slibleeftijd
(g/l)
4,0
spec. slibprod.
(%)
25
spec. en. verbr.
slibconcentratie gloeirest
(kg d.s./d)
649
(d)
16
(kg d.s./kg BZVv)
1,09
(kWh/kg TZV v)
0,58
CHEMICALIENVERBRUIK ten behoeve van
soort
defosfatering
AlCl3
defosfatering
Totaal
verbruik
dosering
8.996
kg Al
333
kmol
1,41
Me/P (mol/mol)
SLIBLIJN ongestab. ton d.s.
gestab. 237
m3
beginvoorraad
m3
% d.s.
ton d.s.
380
2,7
10
8.304
2,9
238
300
2,9
9
aanvoer van
% d.s.
2,9
% gl.rest
29
afvoer naar AWP afvoer naar eindvoorraad productie
237
ENERGIE aankoop
productie
verbruik voor: prod. elektr.
aardgas
m3
elektriciteit
KWh
stookolie
1.000 l
gistingsgas
m3
eq. energie
kWh
466.564**)
57.369*)
*) Opgewekt door derden. **) totaal verbruik: 522.471 kwh.
101
spui/verkoop beluchting
401.000
verwarming
1.462
rwzi Kaatsheuvel
2014
Type
carrousel
Capaciteit
8.600
kg TZV/d
Belasting
8.327
kg TZV/d
maximale hydraulische belasting
2.200
m3/h
totaal geloosd effluent
4.126.504
m3 (incl. afv Efteling)
ontvangend oppervlaktewater
Vossenbergsevaart
(afv Efteling:249.244 m3)
ONTWERP GEGEVENS onderdeel Zandvanger
aantal 1
opp. (m2) tot.
inhoud (m3) tot.
81
opmerkingen Geiger
voorbezinktank contacttank
1
360
belucht, propstroom
beluchtingstank
2
17.410
inclusief contacttank
nabezinktank
3
3.175
voorindikker
1
82
2.400
slibbuffer
45
capaciteit: 75 m3/h
gistingstank naindikker
4
zandfilter (continu)
1
8
102
PROCESGEGEVENS 2014
rwzi Kaatsheuvel
pH
CZV
BZV1)
Kj-N
NH4-N
NO2-N
NO3-N
N-tot
o-P
P-tot.
SO4/Cl
dr.r.
i.e. 55.512
Influent
mg/l
520
238
49
49
6,9
305
11.306 m3/d
kg/d
5.807
2.661
552
552
77
2.631
VBT
mg/l
3
m /d Effluent
kg/d 2)
mg/l
35
4
2,3
0,5
0,07
2,1
4,5
0,69
1,03
3
kg/d
387
41
25
5,8
0,7
24
50
7,7
12
154
VBT
%
TOT
%
93
98
95
84
94
11.306 m /d
2)
91
58/51
1)
BZV influent, in verband met beperkte meetfrequentie, herleid op basis van gemiddelde CZV/BZV verhouding.
2)
Exclusief de afvoer van het zandfilter. Voor de gegevens van het zandfilter zie de tekst in hoofdstuk 4.
14
1.679
97
BELUCHTING Slibbelasting slibindex
(kg BZV/kg d.s.·d)
0,05
surplusslib
(kg d.s./d)
1.992
(ml/g)
120
slibleeftijd
(d)
28
(g/l)
3,2
spec. slibprod.
(kg d.s./kg BZVv)
0,76
(%)
28
spec. en. verbr.
(kWh/kg TZV v)
0,45
slibconcentratie gloeirest
CHEMICALIENVERBRUIK ten behoeve van
soort
defosfatering
FeSO4·7H2O
verbruik
defosfatering
Totaal
defosfatering in zandfilter
FeCl3
dosering
42.610
kg Fe
761
Kmol
0,84
1.100
kg Fe
4,4
Me/P (mol/mol) g/m3
SLIBLIJN ongestab. ton d.s.
gestab. 727
3
m
Beginvoorraad
m3
% d.s.
ton d.s.
740
3,4
25
19.929
3,7
731
589
3,5
21
aanvoer van elders
% d.s.
3,7
% gl.rest
32
afvoer naar Dongemond afvoer naar Eindvoorraad productie
727
ENERGIE aankoop
productie
verbruik voor: prod. elektr.
aardgas
m3
elektriciteit
KWh
stookolie
1.000 l
gistingsgas
m3
eq. energie
kWh
1.721.995
spui/verkoop beluchting
1.274.755
103
verwarming
rwzi Lage Zwaluwe
2014
Type
oxidatiesloot
Capaciteit
1.100
kg TZV/d
belasting
935
kg TZV/d
maximale hydraulische belasting
310
m3/h
totaal geloosd effluent
703.381
m3
ontvangend oppervlaktewater
Amer
ONTWERP GEGEVENS onderdeel
aantal
opp. (m2) tot.
inhoud (m3) tot.
opmerkingen
zandvanger voorbezinktank oxydatiebed beluchtingstank
1
1.250
1.500
nabezinktank
1
350
520
voorindikker gistingstank naindikker
2
720
droogbed
104
slibbuffer
PROCESGEGEVENS 2014
rwzi Lage Zwaluwe
pH
CZV
BZV1)
Kj-N
NH4-N
NO2-N
NO3-N
N-tot
o-P
P-tot.
SO4/Cl
dr.r.
i.e. 6.233
Influent
mg/l
340
158
34
34
5,1
176
1.927 m3/d
kg/d
640
297
65
65
9,6
299
VBT
mg/l
mg/l
42
4
2,2
0,5
0,10
3,4
5,7
0,93
1,3
1.927 m /d
kg/d
78
7,4
4,2
0,9
0,19
6,3
11
1,7
2,4
27
VBT
%
TOT
%
88
98
94
75
91
3
m /d
kg/d
Effluent 3
1)
83
26/50
15
293
95
BZV influent, in verband met beperkte meetfrequentie, herleid op basis van gemiddelde CZV/BZV verhouding.
BELUCHTING Slibbelasting
(kg BZV/kg d.s.·d)
slibindex
0,04
surplusslib
(ml/g)
75
slibleeftijd
(g/l)
4,6
spec. slibprod.
(%)
35
spec. en. verbr.
slibconcentratie gloeirest
(kg d.s./d)
298
(d)
23
(kg d.s./kg BZVv)
1,03
(kWh/kg TZV v)
0,50
CHEMICALIENVERBRUIK ten behoeve van
soort
Licht slib bestrijding
AlCl3
verbruik 1.107
periode kg Al
Jan. t/m Juli, Nov. t/m Dec.
SLIBLIJN ongestab. Ton d.s.
gestab. 108
m3
beginvoorraad
m3
% d.s.
ton d.s.
200
2,9
6
4.200
2,5
106
325
2,6
aanvoer van elders
% d.s.
2,5
% gl.rest
39
afvoer naar Dongemond afvoer naar eindvoorraad productie
8 108
ENERGIE aankoop
productie
verbruik voor: prod. elektr.
aardgas
m3
elektriciteit
KWh
stookolie
1.000 l
gistingsgas
m3
eq. energie
kWh
246.457
spui/verkoop beluchting
151.651
105
verwarming
rwzi Nieuwveer
2014
Type
actief slib (2-traps)
Capaciteit
54.400
kg TZV/d
Belasting
44.230
kg TZV/d
maximale hydraulische belasting
16.500
m3/h
totaal geloosd effluent
27.632.614
m3
ontvangend oppervlaktewater
Hollands Diep
ONTWERP GEGEVENS onderdeel
aantal
opp. (m2) tot.
Zandvanger
4
450
tussenbezinktank
7
6.598
beluchtingstank 1e trap
1
857
beluchtingstank 2e trap
4
nabezinktank
9
Slibindikkers (1e+2e trap slib)
3
gistingstank
1
slibontwatering
2
inhoud (m3) tot.
opmerkingen
6 x rechthoek, kettingruimer; 1x rond 3.500 28.200
14.410
6x rechthoek; 3x rond Bandindikkers 8.605 zeefbandpersen
106
PROCESGEGEVENS 2014
rwzi Nieuwveer
pH
BZV1)
CZV
Influent
Kj-N
NH4-N
NO2-N
NO3-N
N-tot
o-P
P-tot.
SO4/Cl
dr.r.
i.e. 294.864
mg/l
434
177
42
42
6,5
273
75.706 m3/d
kg/d
30.579
12.456
2.987
2.987
460
18.244
Toevoer 1e trap 143.937 m3/d
mg/l
313
108
30
6,2
201
kg/d
45.010
15.554
4.266
896
28.868
Toevoer 2e trap 142.250 m3/d
mg/l
128
45
21
3,1
61
kg/d
18.070
6.296
2.923
Effluent
mg/l
34
4
2,7
1,1
0,29
7,0
10
1,5
1,7
75.706 m3/d
kg/d
2.428
253
192
79
20
492
705
108
118
1)
1e trap
%
60
60
31
TOT
%
92
98
94
431
430.032
209.517
8.541 40/71
6
11.485
425
52 76
51
74
98
96
BZV influent, in verband met beperkte meetfrequentie, herleid op basis van gemiddelde CZV/BZV verhouding. 1e trap
BELUCHTING slibbelasting
2e trap
1e trap
2e trap
(kg BZV/kg .s.·d)
1,2
0,07
surplusslib
(kg d.s./d)
12.988
6.340
(ml/g)
80
116
slibleeftijd
(d)
0,71
15
(g/l)
2,6
3,4
spec. slibprod.
(kg d.s./kg BZVv)
1,40
1,05
(%)
20
22
spec. en verbr.
(kWh/kg TZV v)
slibindex slibconcentratie gloeirest
0,56 ( totale rwzi)
CHEMICALIENVERBRUIK ten behoeve van
soort
defosfatering
FeSO4·7H2O (simultaan)
verbruik
dosering
defosfatering
Totaal
conditionering: Bandindikkers
PE
15.111
kg actief
2,1
kg/ton d.s.
conditionering: Zeefbandpersen
PE
47.761
kg actief
9,4
kg/ton d.s.
165.294
kg Fe
2.952
kmol
0,55
Me/P (mol/mol)
SLIBLIJN ongestab. ton d.s. m3
gestab.
ton nat slib
7.256
4.933
118.954
118.954
6,7
4,1
afvoer naar
25
39
afvoer naar
% d.s. % gl.rest
% d.s.
ton d.s.
aanvoer van elders
38.720
4,9
1.883
afvoer naar SNB
23.547
21,6
5.080
Eindvoorraad productie
3.197
ENERGIE aankoop
productie
verbruik voor: prod. elektr.
Aardgas
m3
elektriciteit
kWh
stookolie
1.000 l 3
gistingsgas
m
eq. energie
kWh
Warmte levering
GJ
5.154.112
6.689.613
spui/fakkel slibverwerk.
515.518
10
beluchting
verwarming
6.435.638
0 3.277.890
2.957.168
9* 136.645
14.000 *verwarming van Bedrijfsgebouw.
107
171/35.285
rwzi Nieuw-Vossemeer 2014 Type
oxidatiesloot
Capaciteit
430
kg TZV/d
belasting
340
kg TZV/d
maximale hydraulische belasting
115
m3/h
totaal geloosd effluent
227.951
m3
ontvangend oppervlaktewater
Polderwatergang
ONTWERP GEGEVENS onderdeel
aantal
opp. (m2) tot.
inhoud (m3) tot.
opmerkingen
zandvanger voorbezinktank oxydatiebed beluchtingstank
1
450
600
nabezinktank
1
165
250
voorindikker gistingstank naindikker
2
300
droogbed
108
slibbuffer
PROCESGEGEVENS 2014
rwzi Nieuw-Vossemeer
pH
CZV
BZV1)
Kj-N
NH4-N
NO2-N
NO3-N
N-tot
o-P
P-tot.
SO4/Cl
dr.r.
i.e. 2.264
Influent
mg/l
401
194
46
46
6,4
181
624 m3/d
kg/d
222
108
26
26
3,5
101
VBT
mg/l
mg/l
30
3
3,4
2,0
0,27
2,7
6,4
0,16
0,36
624 m /d
kg/d
17
1,9
1,9
1,1
0,15
1,5
3,5
0,09
0,2
4
VBT
%
TOT
%
92
98
93
94
96
3
m /d
kg/d
Effluent 3
1)
87
27/106
6
BZV influent, in verband met beperkte meetfrequentie, herleid op basis van gemiddelde CZV/BZV verhouding.
BELUCHTING Slibbelasting
(kg BZV/kg d.s.·d)
slibindex
0,05
surplusslib
(ml/g)
85
slibleeftijd
(g/l)
4,0
spec. slibprod.
(%)
32
spec. en. verbr.
slibconcentratie gloeirest
(kg d.s./d)
148
(d)
16
(kg d.s./kg BZVv)
1,39
(kWh/kg TZV v)
0,71
CHEMICALIENVERBRUIK ten behoeve van
soort
defosfatering
AlCl3
defosfatering
Totaal
verbruik
dosering
1.975
kg Al
73
kmol
1,77
Me/P (mol/mol)
SLIBLIJN ongestab.
gestab.
ton d.s.
54
3
m
Beginvoorraad
m3
% d.s.
ton d.s.
60
2,7
2
1.590
3,2
51
165
3,1
5
aanvoer van elders
% d.s.
3,2
afvoer naar AWP/Bath
% gl.rest
33
afvoer naar Eindvoorraad productie
54
ENERGIE aankoop
productie
verbruik voor: prod. elektr.
aardgas
m3
elektriciteit
KWh
stookolie
1.000 l
gistingsgas
m3
eq. energie
kWh
121.648
spui/verkoop beluchting
81.091
109
verwarming
99
96
rwzi Ossendrecht
2014
Type
oxidatiesloot
Capaciteit
1.750
kg TZV/d
Belasting
1.308
kg TZV/d
maximale hydraulische belasting
305
m3/h
totaal geloosd effluent
519.438
m3
ontvangend oppervlaktewater
Schipperskil
ONTWERP GEGEVENS onderdeel
aantal
opp. (m2) tot.
inhoud (m3) tot.
opmerkingen
zandvanger voorbezinktank oxydatiebed beluchtingstank
1
1.469
nabezinktank
1
510
765
1
16
44
inclusief contacttank
voorindikker gistingstank naindikker contacttank
110
onbelucht
PROCESGEGEVENS 2014
rwzi Ossendrecht
pH
CZV
BZV1)
Kj-N
NH4-N
NO2-N
NO3-N
N-tot
o-P
P-tot.
SO4/Cl
dr.r.
i.e. 8.720
Influent
mg/l
672
335
43
43
6,2
227
1.470 m3/d
kg/d
1.012
504
65
65
9,4
364
VBT
mg/l
mg/l
34
4
4,2
2,6
0,52
2,5
7,1
0,93
1,2
1.423 m /d
kg/d
50
6,5
6,1
3,7
0,76
3,6
10
1,4
1,7
13
VBT
%
TOT
%
95
99
91
82
96
3
m /d
kg/d
Effluent 3
1)
85
38/76
9
328
96
BZV influent, in verband met beperkte meetfrequentie, herleid op basis van gemiddelde CZV/BZV verhouding.
BELUCHTING Slibbelasting slibindex
(kg BZV/kg d.s.·d)
0,07
surplusslib
(ml/g)
105
slibleeftijd
(g/l)
5,4
spec. slibprod.
(%)
25
spec. en. verbr.
slibconcentratie gloeirest
(kg d.s./d)
488
(d)
16
(kg d.s./kg BZVv)
0,98
(kWh/kg TZV v)
0,45
CHEMICALIENVERBRUIK ten behoeve van
soort
verbruik
dosering
SLIBLIJN ongestab. Ton d.s.
gestab. 178
m3
m3
% d.s.
ton d.s.
17.043
1,0
178
beginvoorraad Aanvoer naar
% d.s.
1,0
% gl.rest
30
afvoer naar AWP afvoer naar eindvoorraad productie
178
ENERGIE aankoop
productie
verbruik voor: prod. elektr.
aardgas
m3
Elektriciteit
KWh
stookolie
1.000 l
gistingsgas
m3
eq. energie
kWh
284.881
spui/verkoop beluchting
203.713
111
verwarming
rwzi Putte
2014
Type
oxidatietanks
Capaciteit
1.100
kg TZV/d
Belasting
691
kg TZV/d
maximale hydraulische belasting
215
m3/h
totaal geloosd effluent
323.927
m3
ontvangend oppervlaktewater
Leuvensebeek
ONTWERP GEGEVENS onderdeel zandvanger
aantal
opp. (m2) tot.
inhoud (m3) tot.
1
9,6
beluchtingstank
4
460
1.140
nabezinktank
1
225
456
opmerkingen goot, rechthoek
voorbezinktank oxydatiebed
voorindikker gistingstank naindikker droogbed
112
bassins, rechthoek (bio-P)
PROCESGEGEVENS 2014
rwzi Putte
pH
CZV
BZV1)
Kj-N
NH4-N
NO2-N
NO3-N
N-tot
o-P
P-tot.
SO4/Cl
dr.r.
i.e. 4.607
Influent
mg/l
490
204
47
47
6,4
195
932 m3/d
kg/d
479
200
46
46
6,2
194
VBT
mg/l
mg/l
42
6
4,1
1,8
0,28
3,9
8,4
0,58
1,1
888 m /d
kg/d
39
5,4
3,8
1,7
0,26
3,6
7,8
0,54
1,0
14
VBT
%
TOT
%
92
97
92
82
93
3
m /d
kg/d
Effluent 3
1)
83
32/38
15
236
95
BZV influent, in verband met beperkte meetfrequentie, herleid op basis van gemiddelde CZV/BZV verhouding.
BELUCHTING Slibbelasting slibindex
(kg BZV/kg d.s.·d)
0,06
surplusslib
(ml/g)
112
slibleeftijd
(g/l)
2,9
spec. slibprod.
(%)
19
spec. en. verbr.
slibconcentratie gloeirest
(kg d.s./d)
200
(d)
17
(kg d.s./kg BZVv)
1,03
(kWh/kg TZV v)
0,43
CHEMICALIENVERBRUIK ten behoeve van
soort
verbruik
dosering
SLIBLIJN ongestab.
gestab.
ton d.s.
73
m3
m3
% d.s.
ton d.s.
18.122
0,4
73
beginvoorraad aanvoer van elders
% d.s.
0,4
% gl.rest
23
afvoer naar AWP afvoer naar eindvoorraad productie
73
ENERGIE aankoop
productie
verbruik voor: prod. elektr.
aardgas
m3
Elektriciteit
KWh
stookolie
1.000 l
gistingsgas
m3
eq. energie
kWh
232.497
spui/verkoop beluchting
98.957
113
verwarming
rwzi Riel
2014
Type
oxidatiesloot
Capaciteit
2.120
kg TZV/d
belasting
1.286
kg TZV/d
maximale hydraulische belasting
540
m3/h
totaal geloosd effluent
661.736
m3
ontvangend oppervlaktewater
Oude Leij
ONTWERP GEGEVENS onderdeel zandvanger
aantal 1
opp. (m2) tot.
inhoud (m3) tot.
opmerkingen
18
voorbezinktank anaerobe tank
1
beluchtingstank
1
nabezinktank
1
voorindikker
256
(incl. selector 64 m3)
3.928 755 42
Gravitatie
gistingstank naindikker
2
900
droogbed
114
slibbuffers
PROCESGEGEVENS 2014
rwzi Riel
pH
CZV
BZV1)
Kj-N
NH4-N
NO2-N
NO3-N
N-tot
o-P
P-tot.
SO4/Cl
dr.r.
i.e. 8.571
Influent
mg/l
431
199
40
40
5,8
182
1.813 m3/d
kg/d
903
417
84
84
12
443
VBT
mg/l
mg/l
33
7
3,0
1,3
0,11
1,3
4,4
0,29
0,63
1.813 m /d
kg/d
69
14
6,3
2,7
0,22
2,8
9,3
0,61
1,3
19
VBT
%
TOT
%
92
97
92
89
96
3
m /d
kg/d
Effluent 3
1)
89
24/32
9
494
94
BZV influent, in verband met beperkte meetfrequentie, herleid op basis van gemiddelde CZV/BZV verhouding.
BELUCHTING Slibbelasting
(kg BZV/kg d.s.·d)
slibindex slibconcentratie gloeirest
0,03
Surplusslib
(ml/g)
99
Slibleeftijd
(g/l)
3,4
spec. Slibprod.
(%)
24
spec. en. verbr.
(kg d.s./d)
352
(d)
38
(kg d.s./kg BZVv)
0,87
(kWh/kg TZV v)
0,46
CHEMICALIENVERBRUIK ten behoeve van
soort
defosfatering
FeCl3
verbruik 0
kg Fe
dosering
defosfatering
Totaal
0
kmol
0,00
Me/P (mol/mol)
SLIBLIJN ongestab. ton d.s.
128 128
m3
beginvoorraad
m3
% d.s.
ton d.s.
320
3,0
10
4.562
2,8
130
270
3,1
8
aanvoer van elders
% d.s.
2,8
% gl.rest
30
afvoer naar Nieuwveer afvoer naar Eindvoorraad productie
128
ENERGIE aankoop
productie
verbruik voor: prod. elektr.
aardgas
m3
elektriciteit
KWh
stookolie
1.000 l
gistingsgas
m3
eq. energie
kWh
284.684
spui/verkoop beluchting
199.598
115
verwarming
rwzi Rijen
2014
Type
carrousel
capaciteit
11.150
kg TZV/d
belasting
10.656
kg TZV/d
maximale hydraulische belasting
3.520
m3/h
totaal geloosd effluent
5.300.723
m3
ontvangend oppervlaktewater
Schorsleij
ONTWERP GEGEVENS onderdeel
aantal
opp. (m2) tot.
inhoud (m3) tot.
opmerkingen
zandvanger
2
118
voorbezinktank
2
1.760
4.400
Dorr
contacttank
1
700
belucht, propstroom
beluchtingstank
1
2.785
11.840
inclusief contacttank
nabezinktank
2
3.240
7.290
prim. slibindikker
1
284
850
sec. slibindikker
1
284
850
Slibindikking
1
gravitatie gravitatie Bandindikker
116
PROCESGEGEVENS 2014
rwzi Rijen
pH
CZV
BZV1)
Kj-N
NH4-N
NO2-N
NO3-N
N-tot
o-P
P-tot.
SO4/Cl
dr.r.
i.e. 71.040
Influent
mg/l
653
307
53
53
8,6
318
14.522 m3/d
kg/d
7.773
3.656
631
631
102
3.158
VBT
mg/l
491
249
58
58
9,7
127
14.557 m /d
kg/d
4.902
2.489
577
Effluent
mg/l
33
4
3,5
1,9
0,13
2,4
6,0
0,72
0,92
3
14.522 m /d
kg/d
398
43
41
23
1,5
29
72
8,6
11
80
VBT
%
37
32
9
9
5
60
29
TOT
%
95
99
94
89
89
97
97
3
1)
577
97
50.247
1.265 50/70
7
2.226
BZV influent, in verband met beperkte meetfrequentie, herleid op basis van gemiddelde CZV/BZV verhouding.
BELUCHTING Slibbelasting
(kg BZV/kg d.s.·d)
0,07
surplusslib
(kg d.s./d)
(ml/g)
94
slibleeftijd
(d)
17
(g/l)
3,0
spec. slibprod.
(kg d.s./kg BZVv)
0,8
(%)
30
spec. en. verbr.
(kWh/kg TZV v)
0,48
slibindex slibconcentratie gloeirest
2.063
CHEMICALIENVERBRUIK ten behoeve van
soort
verbruik
dosering
defosfatering
FeSO4·7H2O
53.377
kg Fe
defosfatering
AlCl3
5.718
kg Al
defosfatering
Totaal
1.165
kmol
conditionering: bandindikker
PE
4.536
kg (aktief)
0,97 4,5
Me/P (mol/mol) kg/ton d.s.
SLIBLIJN Primair ton d.s. m3
Secundair 654
753
12.943
32.053
5,1
2,3
20
31
% d.s. % gl.rest
ton nat slib
% d.s.
ton d.s.
17.425
7,3
1.275
beginvoorraad aanvoer van elders afvoer naar Nieuwveer afvoer naar eindvoorraad productie
1.275
ENERGIE aankoop
productie
verbruik voor: slibverwerk.
Aardgas
m3
elektriciteit
kWh
stookolie
1.000 l
gistingsgas
m3
eq. energie
kWh
spui/verkoop beluchting
9.687 1.942.465
1.225.316
117
verwarming
rwzi Waalwijk
2014
Type
actief slib
capaciteit
11.500
kg TZV/d
belasting
8.700
kg TZV/d
maximale hydraulische belasting
2.530
m3/h
totaal geloosd effluent
4.702.905
m3
ontvangend oppervlaktewater
Bergsche Maas
ONTWERP GEGEVENS onderdeel
aantal
opp. (m2) tot.
inhoud (m3) tot.
zandvanger
1
80
voorbezinktank
2
1.020
1.836
beluchtingstank
2
1.400
5.680
nabezinktank
2
3.040
6.080
voorindikker prim. + sec. gescheiden
2
158
480
gistingstank
1
206
3.190
naindikker
3
Geiger
6.000
droogbed
118
opmerkingen
incl. voordenitrifikatie
gravitatie
slibbuffer
PROCESGEGEVENS 2014
rwzi Waalwijk
pH
CZV
BZV1)
Kj-N
NH4-N
NO2-N
NO3-N
N-tot
o-P
P-tot.
SO4/Cl
dr.r.
i.e. 58.001
Influent
mg/l
491
225
42
42
5,4
172
12.885 m3/d
kg/d
6.262
2.875
534
534
68
2.783
VBT
mg/l
260
106
33
33
4,1
84
12.885 m /d
kg/d
4.197
1.706
532
Effluent
mg/l
44
3
3,6
1,5
0,08
5,5
9,2
1,3
1,5
3
12.885 m /d
kg/d
567
42
46
19
1,0
70
117
16
20
88
VBT
%
TOT
%
91
98
91
70
97
3
1)
532
66
78
44.182
1.363 46/69
7
2.319
96
BZV influent, in verband met beperkte meetfrequentie, herleid op basis van gemiddelde CZV/BZV verhouding.
BELUCHTING Slibbelasting
(kg BZV/kg d.s.·d)
slibindex
0,06
surplusslib
(ml/g)
96
slibleeftijd
(g/l)
5,0
spec. slibprod.
(%)
22
spec. En. verbr.
slibconcentratie gloeirest
(kg d.s./d)
1.267
(d)
22
(kg d.s./kg BZVv)
0,76
(kWh/kg TZV v)
0,30
CHEMICALIENVERBRUIK ten behoeve van
soort
Licht slib bestrijding/defosfatering
AlCl3
Licht slib bestrijding/defosfatering
Totaal
verbruik
periode
10.390
kg Al
385
kmol
0,48
Me/P (mol/mol)
SLIBLIJN ongestab. ton d.s. m3
gestab. 903
603
36.027
36.027
2,5
1,7
22
35
% d.s. % gl.rest
beginvoorraad
m3
% d.s.
ton d.s.
1.776
3,4
60
13.915
3,8
529
2.254
4,2
aanvoer van elders afvoer naar Dongemond* afvoer naar eindvoorraad
95
productie
564
Incl. 1.477 m3 versslib, 46 ton d.s.
ENERGIE aankoop
productie
verbruik voor: prod. elektr.
3
Aardgas
m
elektriciteit
kWh
stookolie
1.000 l
gistingsgas
m3
eq. energie
kWh
verkoop/ beluchting
12.170 789.427
Verwarming
fakkel
12.170 509.240
340.383
*
Incl. 531 m3 via spui
119
644.115
323.823
36.302
16.560*
rwzi Waspik
2014
Type
oxidatiesloot
Capaciteit
2.600
kg TZV/d
belasting
1.226
kg TZV/d
maximale hydraulische belasting
605
m3/h
totaal geloosd effluent
931.705
m3
ontvangend oppervlaktewater
Oude Maasje
ONTWERP GEGEVENS Onderdeel
aantal
opp. (m2) tot.
inhoud (m3) tot.
opmerkingen
Zandvanger voorbezinktank contacttank
1
beluchtingstank
1
2.675
3.270
onbelucht
nabezinktank
1
600
1.050
nabezinktank
1
190
290
inclusief contacttank
gistingstank naindikker
4
1.050
120
slibbuffer
PROCESGEGEVENS 2014
rwzi Waspik
pH
CZV
BZV1)
Kj-N
NH4-N
NO2-N
NO3-N
N-tot
o-P
P-tot.
SO4/Cl
dr.r.
i.e. 8.174
Influent
mg/l
371
161
27
27
4,6
203
2.553 m3/d
kg/d
920
400
67
67
11
504
VBT
mg/l
mg/l
35
3
1,8
0,2
0,04
1,9
3,8
0,24
0,51
2.553 m /d
kg/d
88
7,9
4,4
0,60
0,10
4,8
9,4
0,59
1,3
29
VBT
%
TOT
%
90
98
93
88
94
3
m /d
kg/d
Effluent 3
1)
86
19/56
12
311
96
BZV influent, in verband met beperkte meetfrequentie, herleid op basis van gemiddelde CZV/BZV verhouding.
BELUCHTING Slibbelasting
(kg BZV/kg d.s.·d)
Slibindex
0,03
surplusslib
(ml/g)
82
slibleeftijd
(g/l)
3,8
spec. slibprod.
(%)
34
spec. en. verbr.
Slibconcentratie Gloeirest
(kg d.s./d)
346
(d)
36
(kg d.s./kg BZVv)
0,88
(kWh/kg TZV v)
0,26
CHEMICALIENVERBRUIK ten behoeve van
soort
defosfatering
AlCl3
defosfatering
Totaal
verbruik
dosering
4.137
kg Al
153
kmol
1,14
Me/P (mol/mol)
SLIBLIJN ongestab. ton d.s.
gestab. 126
m3
Beginvoorraad
m3
% d.s.
ton d.s.
400
2,6
10
7.141
1,9
134
150
1,6
aanvoer van elders
% d.s.
1,9
% gl.rest
37
afvoer naar Dongemond afvoer naar Eindvoorraad Productie
2 126
ENERGIE aankoop
productie
verbruik voor: prod. elektr.
aardgas
m3
Elektriciteit
KWh
stookolie
1.000 l
gistingsgas
m3
eq. energie
kWh
311.090
spui/verkoop beluchting
107.536
121
verwarming
rwzi Willemstad
2014
Type
oxidatiesloot
Capaciteit
830
kg TZV/d
Belasting
802
kg TZV/d
maximale hydraulische belasting
192
m3/h
totaal geloosd effluent
432.728
m3
ontvangend oppervlaktewater
Hollands Diep
ONTWERP GEGEVENS onderdeel
aantal
opp. (m2) tot.
inhoud (m3) tot.
opmerkingen
zandvanger voorbezinktank oxydatiebed beluchtingstank
1
nabezinktank
1
1.174 256
incl. contacttank
448
voorindikker gistingstank naindikker
2
contacttank
1
12
122
480
slibbuffer
24
onbelucht
PROCESGEGEVENS 2014
rwzi Willemstad
pH
CZV
BZV1)
Kj-N
NH4-N
NO2-N
NO3-N
N-tot
o-P
P-tot.
SO4/Cl
dr.r.
i.e. 5.348
Influent
mg/l
459
177
38
38
7,0
252
1.185 m3/d
kg/d
580
224
48
48
8,8
319
VBT
mg/l
mg/l
30
3
2,1
0,9
0,14
4,1
6,7
2,4
2,6
1.185 m /d
kg/d
36
3,8
2,6
1,1
0,18
5,1
8,4
3,0
3,3
8
VBT
%
TOT
%
94
98
95
62
97
3
m /d
kg/d
Effluent 3
1)
82
24/71
6
163
97
BZV influent, in verband met beperkte meetfrequentie, herleid op basis van gemiddelde CZV/BZV verhouding.
BELUCHTING Slibbelasting slibindex
(kg BZV/kg d.s.·d)
0,05
surplusslib
(ml/g)
121
slibleeftijd
(g/l)
3,8
spec. slibprod.
(%)
25
spec. en. verbr.
slibconcentratie gloeirest
(kg d.s./d)
140
(d)
32
(kg d.s./kg BZVv)
0,63
(kWh/kg TZV v)
0,37
CHEMICALIENVERBRUIK ten behoeve van
soort
verbruik
dosering
SLIBLIJN ongestab.
gestab.
ton d.s.
51
m3
Beginvoorraad
m3
% d.s.
ton d.s.
310
2,9
9
2.402
2,3
55
200
2,3
aanvoer van
% d.s.
2,3
% gl.rest
29
afvoer naar AWP afvoer naar Eindvoorraad productie
5 51
ENERGIE aankoop
productie
verbruik voor: prod. elektr.
aardgas
m3
elektriciteit
KWh
stookolie
1.000 l
gistingsgas
m3
eq. energie
kWh
160.697
spui/verkoop Beluchting
101.249
123
verwarming
124
Bijlage 12.
PRODUCTIE, VOORRAADVORMING EN AFVOER VAN ZUIVERINGSSLIB.
125
126
Totaal
202
9
10
Waspik
Willemstad
60
0
Rijen
Waalwijk
10
n.v.t.
Putte
Riel
n.v.t.
2
Nieuw-Vossemeer
Ossendrecht
0
25
Kaatsheuvel
Nieuwveer
10
Halsteren
6
31
Dongemond
Lage Zwaluwe
15
5
Chaam
Dinteloord
0
19
Beginvoorraad
Bath
Baarle-Nassau
r.w.z.i.
13.400
51
126
564
1.275
128
73
178
54
3.197
108
727
237
1307
146
141
4.770
318
Productie
4.127
1.883
1.500
744
Aanvoer van elders
4.127
55
134
529
1.275
130
73
178
51
0
106
731
238
0
149
143
0
335
Afvoer naar andere r.w.z.i.
13.396
5.080
2.802
5.514
Afvoer naar eindbestemming
Productie, voorraadvorming en afvoer van zuiveringsslib 2014 (uitgedrukt in tonnen d.s.).
206
5
2
95
0
8
n.v.t.
n.v.t.
5
0
8
21
9
36
12
3
0
2
Eindvoorraad
0
0
0
0
Nuttig anderszins
13.396
5.080
2.802
5.514
Slibverbrander (SNB)
Afvoer naar eindbestemming
0
0
0
0
Stortplaats
Bijlage 13.
OVERZICHT AFVALSTOFFEN
127
128
Dongemond Nieuwveer
Toelichting: Bath
Totaal
AWP BoZ AWP Roosendaal
619.632
35.940 6.600 1.606
2.169 25.000 25.500 9.930 30.020
103.240 6.271 21.070 6.000 211.800
655.886
33.980 5.000 4.078
810 25.000 25.000 5.290 36.380
95.100 9.681 21.290 6.500 233.180
24.000 75.770 48.000 6.827
22.000
23.750
12.000
-
-
12.000
6.250
5.500
PAPIER 2013 kg
6.000
4.000
2012 kg
19.000
12.000
7.000
2014 kg
59.400
9.000
15.000
5.800
17.600
12.000
2012 kg
61.180
7.500
14.000
9.180
19.500
11.000
HUISVUIL 2013 kg
63.140 20.550
31.490
ZAND 2013 kg
63.122
160.000 -
2012 kg -
29.670
78.860
2014 kg
55.100 49.320
105.120
14.440 21.460
5.290 37.360
78.160 40.020
75.780 68.140
88.400 123.240
9.830 20.620
52.880 803.332 566.060 721.860
15.000
11.880 303.280 245.340 303.520
17.000
9.000
2014 kg
Overig afval: extra drijflaagafgevoerd, ivm uit bedrijf zijn roostergoedverwijdering tgv breuk influentleiding Roostergoed; ivm problemen spiraalzeef heeft roostergoedverwijdering sliblijn in 2011 niet goed gewerkt. Roostergoed; vanaf augustus 2012 roostergoedverwijdering in sliblijn, voorheen alleen in waterlijn
497.622
34.680 6.600 2.654
3.208 26.000 26.000 13.940 26.360
Nw Vossemeer Ossendrecht Putte Riel Rijen
Waalwijk Waspik Willemstad
56.980 8.160 20.300 7.500 144.460
Dongemond Halsteren Kaatsheuvel Lage Zwaluwe Nieuwveer
24.000 60.680 48.000 1.806
ROOSTERGOED 2013 2014 kg kg
24.000 45.560 48.000 3.220
2012 kg
Baarle-Nassau Bath Chaam Dinteloord
RWZI
618.197
36.000
29.100
173.180
100
151.135
36.000
965
5.400
9.500
99.270
621.029
409
300
500
619.820
OVERIG AFVAL 2013 2014 kg kg
379.817
2012 kg
Bijlage 14.
OVERZICHT STANKBESTRIJDINGSVOORZIENINGEN
129
lokatie
rwzi Bath Dongemond Kaatsheuvel Nieuwveer Riel Rijen Waalwijk
gemaal Bergen op Zoom Fijnaart Hoevendijk Klundert Moerdijk Oosterhout Oudenbosch Oud Gastel Roosendaal Rucphen Weststad Willemstad Woensdrecht Wouw Zegge
Totaal
hoeveelheid stanklucht m3/h
biofilters totaal m2 aantal
14.800 3.850 1.500 56.000
12 5 3 10
580 70 35 680
1.800 4.000 3.300 330
2 6 1 1
8 130 20 2
4.000
2 1 1 1 2 1 1 1 2 1 1 1
200
1.000
3.600 350
350 350
1 160
2 32 150 15
Bijzonderheden
10 lavafilters, 2 compostfilters waarvan één lavafilter 2 lavafilters, 8 compostfilters excl. thermische naverbrander 2 lavafilters lavafilter lavafilter
Eerste trap: loogwasser Zelfademend Purafilfilter Zelfademend lavafilter Zelfademend lavafilter Zelfademend Purafilfilter Zelfademend lavafilter Zelfademend lavafilter + Purafil Eerste trap: lavafilters tweede trap: compostfilter Zelfademend lavafilter Zelfademend Purafilfilter Zelfademend lavafilter
1 1 1
25 4
3 95.230 m /h
2 2.113 m
130
lavafilter + Purafilfilter
Afkortingen/begrippenlijst Al
Aluminium
AWA
Afvalwaterakkoord
AWP
Afvalwaterpersleiding
BGeq
Biogas Equivalent
BZV
Biologisch Zuurstofverbruik
CV
Centrale Verwarming
CZV
Chemisch Zuurstofverbruik
DEMON®
DEamMONificatie
DWA
Droogweerafvoer
EPDM
Ethyleen Propyleen Dieen Monomeer
EEP
Energie Efficiency Plan
EssDe®
Energy Self Sufficient by DEmon®
Fe
IJzer
FeCl3
Ijzerchloride
GJ
Giga Joule
GRP
Gemeentelijk rioleringsplan
H 2S
Waterstofsulfide
HDP
Gefosfateerd stalen hogedruk buis.
HDPE
Hoge Dichtheid PolyEtheen
HWA
Hemelwaterafvoer
i.e.
Inwoner equivalent
kMol
Kilo Mol
KNMI
Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut
kWh
Kilowattuur
Me/P
Metaal/ Fosfaat verhouding
MJA
MeerJarenAfspraak
MVO
Maatschappelijk verantwoord ondernemen
N
Stikstof
NH4
Ammonium
OAS
Optimalisatie Afvalwater Studie
P
Fosfaat
PAUZ+
Project AUtomatisering Zuiveringstechnische gegevens
PE
Polyelektrolyt
PHA
Bio-plastic
PLC
Programmable Logic Controller
PVC
Polyvinylchloride
RVVI
Roostervuilverwijderingsinstallatie
Rwzi
Rioolwaterzuiveringsinstallatie
SNB
Slibverwerking Noord Brabant
SOI
Slib Ontwatering Installatie
STOWA
Stichting Toegepast Onderzoek Waterbeheer
SVI
SlibVolume Index
TBT
Tussenbezinktank
TZV
Totaal Zuurstof verbruik
UASB
Upflow Anaerobic Sludge Blanket
UKP
Unieke kansen programma
UNAS
Upflow New Activated Sludge
UvW
Unie van Waterschappen
VNG
Vereniging Nederlandse Gemeenten
WKK
Warmte Kracht Koppeling
WtW
Waterwetvergunning
WVO
Wet verontreiniging Oppervlaktewater
EMVI
Economisch Meest Voordelige Inschrijving
131
132
Waterschap Brabantse Delta Postbus 5520, 4801 DZ Breda T 076 564 10 00
[email protected] www.brabantsedelta.nl
www.facebook.com/brabantsedelta www.twitter.com/brabantsedelta www.linkedin.com/company/waterschap-brabantse-delta