Bedrijfsplan Bijlmer Parktheater

Bedrijfsplan Bijlmer Parktheater - Het Bijlmer Parktheater als Podium en Centrum voor Cultuureducatie 2012 - 2016

Amsterdam, 17 mei 2011

Bedrijfsplan Bijlmer Parktheater 2012 - 2016

1

Inhoud Inleiding ........................................................................................................................... 4 Doelstelling en activiteiten................................................................................................ 5 Inleiding....................................................................................................................................................................5 Het Bijlmer Parktheater ...........................................................................................................................................6

Functie en betekenis Bijlmer Parktheater .......................................................................... 7 Gentrification ...........................................................................................................................................................7 Samenhang en rol Bijlmer Parktheater ....................................................................................................................9 Stagebeleid en Werkervaringsplekken ...................................................................................................................10

Het Bijlmer Parktheater en de partners ............................................................................11 Samenwerking tussen partners Bijlmer Parktheater .............................................................................................11

Het Bijlmer Parktheater als Cultureel Ondernemer ...........................................................12 Inleiding..................................................................................................................................................................12 Verhuur aan Partnerorganisaties ...........................................................................................................................13 Verhuur algemeen..................................................................................................................................................13 Commerciële en culturele verhuur .........................................................................................................................14 Het Stadsdeel als externe Partner ..........................................................................................................................14 Vaste Externe Partners ...........................................................................................................................................14 Horeca ....................................................................................................................................................................15 Grand Café .............................................................................................................................................................16 Sponsoring en andere initiatieven ..........................................................................................................................16 Supporters ..............................................................................................................................................................16 Professionaliseringsslag .........................................................................................................................................17 Financiën ................................................................................................................................................................18

Begroting ........................................................................................................................19 Risico’s en Dilemma’s .............................................................................................................................................22 Tenslotte ................................................................................................................................................................23


2

Bijlage 1. Organisatie ......................................................................................................24 Bedrijfsvoering .......................................................................................................................................................24 Organisatie .............................................................................................................................................................24 Interne Communicatie ............................................................................................................................................25 Overleg met de Partners ........................................................................................................................................26

Bijlage 2. De Partners in het Bijlmer Parktheater ..............................................................27 Bijlage 3. Gebouw en uitgangspunten voor gebruik ..........................................................29 Ontwerp .................................................................................................................................................................29 Uitgangspunten voor gebruik en verhuur ..............................................................................................................29 Ruimteverdeling Bijlmer Parktheater .....................................................................................................................31 Gebruik door de Partners .......................................................................................................................................31 Tabel 1: roosteroverzicht van een standaardweek in 2010 ...................................................................................32 Tabel 2: drempeloverschrijdingen Bijlmer Parktheater2010 ..................................................................................33 Kengetallen gebruik 2010 ......................................................................................................................................33 Tabel 3: omvang huur per Partner in 2010 ............................................................................................................34 Rooster en activiteiten van de vaste Partners ........................................................................................................34

Bijlage 4. Potentie Externe Verhuur ..................................................................................36 Vraag en aanbod....................................................................................................................................................36 Prijzen.....................................................................................................................................................................37 Potentie verhuur theaterzaal .................................................................................................................................37

Benchmark ......................................................................................................................38


3

Inleiding De Raad van Stadsdeel Zuidoost heeft een motie aangenomen waarin aan het Bijlmer Parktheater wordt gevraagd inzicht te geven in de manier waarop het aflopen van de D2 subsidie voor stage en werkgelegenheid na 2012 wordt opgevangen en inzicht te geven in de ontwikkeling van cultureel ondernemerschap betreffende het binnenhalen van fondsen, subsidies van derden, sponsoring en verhuur. Ten eerste willen wij aangeven dat het Bijlmer Parktheater het Stadsdeel veel dank verschuldigd is voor de inspanningen die zijn geleverd om het huidige succesvolle gebouw tot stand te brengen. Zonder de intensieve samenwerking tussen het bestuur van het Bijlmer Parktheater en het bestuur van Stadsdeel Zuidoost, was de realisatie niet mogelijk geweest. Woningcorporatie Ymere heeft vanaf de start vertrouwen getoond in dit ambitieuze project en zich vijf jaar aan ons verbonden met een substantiële bijdrage. We hopen van harte dat deze gezamenlijke inspanningen in de komende jaren verder uitgebouwd kunnen worden. Op basis van de ervaringen van de afgelopen ander half jaar, kunnen wij een beeld scheppen van de komende vijf jaar. Op dit moment voeren staf, bestuur en partners van het Bijlmer Parktheater gesprekken over de toekomst van het theater, in het licht van het cultuurbeleid van de gemeente Amsterdam en het op handen zijnde Kunstenplan 2013-2017. Deze discussies over strategische keuzes, reorganisaties, fusies en bedrijfsmatige partnerships, zijn nog niet verwerkt in het onderhavige Bedrijfsplan. In dit traject, dat in december 2011 wordt afgerond, zal het Stadsdeel via tussentijdse rapportages en gesprekken worden geïnformeerd. Het Bedrijfsplan 2012-2016 is geschreven op basis van de eerste anderhalf jaar ervaring van de vijf hoofdgebruikers / Partners van het gebouw. Het is het resultaat van een traject waarin de vier Partners gezamenlijk gewerkt hebben in de nieuwe situatie en waarin zij afspraken hebben gemaakt over ruimtegebruik, programmering, beheer en financiën. Deze afspraken die jaarlijks worden geëvalueerd, vormen de handleiding voor de exploitant. Het bedrijfsplan gaat in op missie, visie en ambitie van het Bijlmer Parktheater. Het beschrijft het gebouw en het gebruik ervan: welke activiteiten vinden er plaats, hoe verhoudt de bedrijfsmatige invulling van het gebouw zich tot de wensen van de Partners en de externe huurders? Het gaat in op de omgeving: welke rol vervult het Bijlmer Parktheater in de culturele infrastructuur van Zuidoost? De organisatiestructuur van de faciliterende stichting wordt beschreven, evenals de financiële dimensie van de exploitatie.


4

Doelstelling en activiteiten Inleiding Kunst en Cultuur in Zuidoost leeft. Velen beoefenen zelf een vorm van kunst of maken graag gebruik van het culturele aanbod. Vier organisaties met hun wortels in Zuidoost hebben het initiatief genomen tot het Bijlmer Parktheater aan het Anton de Komplein. Een plaats en podium voor vele vormen van cultuuruitingen in Zuidoost. Het Bijlmer Parktheater is opgenomen in het Stadsdeel Zuidoost programma ‘betaalbare ruimtes in Zuidoost’. Dit programma is door het stadsdeel Zuidoost gestart om de sociaal economische positie van de Bijlmermeer te versterken. In het kader van het Europese D2programma heeft het stadsdeel subsidie gevraagd en gekregen om het Bijlmer Parktheater te realiseren. Circus Elleboog, Jeugdtheaterschool Zuidoost, Krater Theater en de Theaterwerkplaats hebben in 2004 de krachten gebundeld. In samenwerking met het Stadsdeel Zuidoost is het Bijlmer Parktheater aan het Anton de Komplein ontstaan en opende in oktober 2009 haar deuren. Het Bijlmer Parktheater richt zich op theater- en circusprogrammering, actieve kunstbeoefening, cultuureducatie en talentontwikkeling in Amsterdam Zuidoost en directe omgeving, met verbindingen naar het stedelijke gebied in en rond Amsterdam en het landelijk cultuurveld. Primaire doelgroep zijn de bewoners van Amsterdam Zuidoost en omgeving, met een accent op kinderen, jongeren en jongvolwassenen. Het Bijlmer Parktheater is een professioneel podium voor Zuidoost met een stedelijke en regionale uitstraling. Daarnaast richt het theater zich op talentontwikkeling en doorstroming van talent naar opleidingen en professionele podia. Het Bijlmer Parktheater wil bruggen slaan tussen amateurs en professionals, tussen het stadsdeel en de stad. Vanaf de start heeft het Bijlmer Parktheater de opdracht meegekregen om als leerbedrijf en als werkervaringsplaats te functioneren en een stagebeleid te voeren. Het functioneert alsdus als een netwerkorganisatie in en voor het stadsdeel. De Stichting Bijlmer Parktheater, een zelfstandige, professionele instelling, exploiteert het gebouw, faciliteert de programmering van professioneel-, semi-professioneel- en amateurtheater. Daarnaast biedt de stichting ruimte aan de vaste Partners die zich richten op amateurkunst, talentontwikkeling en kunsteducatie. Ten behoeve van de exploitatie verhuurt de stichting ook ruimtes aan derden.


5

Het Bijlmer Parktheater Het Bijlmer Parktheater is het resultaat van een uniek samenwerkingsverband tussen culturele instellingen die ervoor zorgen dat het theater toegankelijk en bruisend is. De zelfstandige organisaties die in het Bijlmer Parktheater gehuisvest zijn, nemen elk hun bijzondere expertise en achterban mee. In deze paragraaf gaan we in op de kerntaken van de partners, de betekenis van het theater voor Zuidoost en de gevolgen van de bezuinigingen op het stagebeleid. Circus Elleboog is een stedelijke organisatie die in verschillende stadsdelen werkt, waaronder Zuidoost. De activiteiten zijn: cultuureducatie binnen het onderwijs, cursusaanbod voor kinderen en jongeren in de vrije tijd, circusproducties met getalenteerde jongeren. In de vakanties verzorgt Elleboog circusworkshops. Jeugdtheaterschool ZO die in 2011 10 jaar bestaat, verzorgt theaterlessen voor kinderen vanaf 7 jaar, heeft productieklassen voor de oudere kinderen en maakt in opdracht themagerichte voorstellingen. Dans is een vast onderdeel van het cursusaanbod van de Jeugdtheaterschool Zuidoost. Daarnaast is deze instelling actief in de Brede School. De Hoge School voor de Kunsten Amsterdam, is een partner die zich richt op getalenteerde jongeren die via de 5 ‘o clock class, vooropleiding dans van de Theaterschool zich kunnen voorbereiden op een danscarrière. Krater Theater heeft als kerntaken: theaterprogrammering (120 voorstellingen), festivals, cultuureducatie binnen het onderwijs, amateurkunst en talentontwikkeling. In 2010 is SAKA, onderdeel van het Stedelijk Steunpunt Amateurkunst Amsterdam, aangehaakt bij Krater. Alhoewel Krater als oprichter van de Theaterwerkplaats, nauw met deze stichting samen werkte, is pas in 2011 de fusie juridisch afgerond en is de werkplaats een afdeling van Krater geworden. De lokale amateurtheatergroepen krijgen trainingen, workshops en professionele begeleiding geboden en kunnen deelnemen aan productiegroepen. Jaarlijks kunnen zij zich presenteren op het In The Picture Festival. Stichting het Bijlmer Parktheater: exploiteert het gebouw, faciliteert de programmering en verhuurt studioruimtes, theaterzaal en foyer aan derden. De stichting initieert en coördineert gezamenlijke activiteiten van de partners. Vanuit de stichting wordt het stagebeleid waaraan alle partners meewerken, vorm gegeven. De stage coördinator van de stichting is verantwoordelijk voor de werving van stagiaires en het bieden van werkervaringsplaatsen. De stichting waarborgt de betrokkenheid van de partners door het organiseren van kwartaaloverleggen, zoals de Programmaraad en de Gebruikersraad.


6

Functie en betekenis Bijlmer Parktheater Het Bijlmer Parktheater heeft in de afgelopen anderhalf jaar aangetoond van onmisbare waarde te zijn voor het stadsdeel op verschillende terreinen. In de eerste plaats heeft het stadsdeel een herkenbaar en architectonisch hoogstaand cultureel centrum dat regelmatig publiciteit genereert tot ver buiten de stadsdeelgrenzen. Het theater draagt daarmee bij aan de inspanningen van de omliggende bedrijven en andere partners om het imago van het stadsdeel te verbeteren. De directie van het Bijlmer Parktheater participeert in het Advies Orgaan van Zuidoost Partners om samen met het bedrijfsleven de uitstraling van dit stadsdeel te verbeteren. Met meer dan 44.000 drempeloverschrijdingen bevordert het theater de cultuurparticipatie van de bewoners in Zuidoost. Bewonersgroepen en lokale initiatieven hebben in het afgelopen jaar zeer vaak gerepeteerd, vergaderd of opgetreden in het theater. In de magazines van woningbouwcorporaties en in de bladen van het bedrijfsleven, zoals BtoB staat het Bijlmer Parktheater steevast genoemd als professionele voorziening die past in een aantrekkelijk vestigingsklimaat. Steeds meer weet het onderwijs het Bijlmer Parktheater te vinden voor voorstellingen in het kader van CKV-activiteiten of voor eindpresentaties en eindmusicals. De professionele theatergezelschappen tonen belangstelling voor het theater omdat het een uniek cultureel divers publiek weet te bereiken. Dit geldt ook voor de gevestigde culturele instituties zoals het Concertgebouw, de Stadsschouwburg en andere theaters. Jonge makers worden gestimuleerd om vernieuwende en eigenzinnige producties te maken, die een podium krijgen. Gentrification Gentrification is het proces van verbetering en opwaardering van een woongebied op economisch, fysiek en sociaal vlak. Het Bijlmer Parktheater draagt hieraan bij. Het theater oefent, met haar uitstraling en programmering ook een aantrekkingskracht uit op een hoger opgeleid cultuurminnend publiek en is een impuls voor de buurt. Hierdoor verbetert het imago van de wijk Amsterdam Zuidoost, wat de wijk aantrekkelijker maakt om te wonen. Deze verandering in samenstelling van de wijk - startende dertigers, relatief hoog opgeleid, en met een stedelijke levenswijze - leidt tot meer koopkracht in de wijk. Beide hebben een positief effect op het aantrekken van nieuwe voorzieningen, winkels, bedrijven en horeca, waarmee het imago van de wijk verder wordt verbeterd. Deze opwaartse spiraal gaat gepaard met een stijging van de prijzen voor onroerend goed. Vooral tussen de aanwezigheid van (podium en beeldende) kunsten en de aantrekkingskracht van een stad(sdeel) bestaat een sterk verband. Het is aannemelijk dat deze relatie niet alleen geldt voor steden maar ook opgaat voor wijken en dat het Bijlmer Parktheater dus bijdraagt aan het imago en de aantrekkelijkheid van de wijk. De sociaaleconomische transformatie in stadsdeel Zuidoost heeft tot gevolg dat er veel verandert in de samenstelling van de bevolking; er zijn veel jonge mensen tussen de 18 en 35 aan die in dit deel van de stad een nieuwe woonomgeving vinden. Die voelen zich


7

aangetrokken tot dit deel van de stad omdat ze er nog mede vorm aan kunnen geven, omdat ze in wisselwerking door middel van het cultuuraanbod met hun omgeving hun eigen identiteit kunnen ontwikkelen. Bewoners stellen het op prijs dat zij in hun eigen stadsdeel een theater met een goed toegesneden programma in mooie ambiance kunnen bezoeken. Uit onderzoek is gebleken dat de waarde van woningen in een wijk stijgt met de komst van een theater, voor Podium Mozaiek1 (60 voorstellingen per jaar) is dat in 2010 berekend op € 6,5 miljoen, verhoudingsgewijs komt dat voor het Bijlmer Parktheater neer op ongeveer het dubbele. De culturele bedrijvigheid komt de omliggende horeca en middenstand zeker ten goede. Met meer dan 50 stagiaires per jaar, biedt het Bijlmer Parktheater een stimulerende leeromgeving aan de jongeren van Zuidoost en menigeen van deze jongeren wordt een theaterliefhebber en een ambassadeur van het theater. Het Bijlmer Parktheater is door de opleidingen geplaatst in de Top 10 van goed functionerende stage-instellingen. Instellingen met een maatschappelijke doelstelling, zoals Profor gaan op zoek naar het vertalen van hun boodschap in theatrale vormen en vinden in het Bijlmer Parktheater een deskundige partner. In het theater vinden bewust, maar vooral op organische wijze allerlei ongebruikelijke ontmoetingen plaats. Professionals en amateurs komen elkaar tegen en in verschillende gevallen heeft dit tot nieuwe initiatieven geleid. Diverse generaties worden met elkaar geconfronteerd en sommige partners zijn geïnspireerd tot het maken van projecten, gericht op die generaties. Verschillende etnische groepen raken op ongedwongen wijze met elkaar in gesprek of nemen deel aan workshops waarin ze met elkaar samenwerken.

De zichtbaarheid van de Partners van het Bijlmer Parktheater is enorm toegenomen, naast het feit dat men voor het eerst vanuit een goed geoutilleerd theater kan werken. Uniek is het feit dat de partners in gezamenlijkheid de bevolking van Zuidoost een culturele loopbaan kunnen aanbieden van 0 tot 100 jaar. Er zijn festivals voor baby’s, voorstellingen voor jeugd en jongeren, naast cursussen en lessen voor kinderen vanaf 2 jaar. Wie op school via cultuureducatieprojecten in aanraking is gekomen met circus, theater of dans en enthousiast is geworden, kan in de Brede School nader kennismaken en voor verdieping zich opgeven als deelnemer van de cursussen van de partners. Als jongere kan men jongerenvoorstellingen bezoeken of meespelen in een productieklas en later zelf theater maken en optreden op een van de festivals of op het Bijlmer Open Podium. Anderen spelen in een van de vele bestaande theatergroepen in Zuidoost en krijgen coaching van professionals of volgen een interculturele regiecursus. Toptalenten krijgen een traject aangeboden waardoor zij zich kunnen ontwikkelen van talent naar opleiding of van talent naar beroep. Daarnaast wordt een scala aan professionele voorstellingen voor volwassenen aangeboden.

1

Waarde van Podium Mozaiek in beeld, LPBL en Atlas voor Gemeenten, juni 2010


8

Het Bijlmer Parktheater draagt bij aan cultureel burgerschap. Wij citeren de Raad voor Cultuur: “In een economische context waarin de schaarste aan kennis en creativiteit alleen maar nijpender wordt, levert een florerende kunsten cultuursector een onschatbare bijdrage aan toekomstige welvaart en toekomstig welzijn. Hier en nu is cultuur onmisbaar als bron van onderlinge binding en zingeving. Mensen hebben om goed te kunnen functioneren, alleen of in groepsverband, een referentiekader nodig. Op zoek naar een zinvol bestaan gaan zij te rade bij geordende patronen, zoals religie, ideologie, doctrine, moraal, taal, kunst en cultureel erfgoed of combinaties daarvan. Zo’n stelsel schept een band en fungeert vaak als basis voor gedeelde waarden, verwachtingen en leefregels.” (Rapport Innoveren en Participeren, 2007).

Samenhang en rol Bijlmer Parktheater Oorspronkelijk was het de bedoeling dat het Bijlmer Parktheater samen met No Limit en Getz het culturele hart van het nieuwe centrumgebied in Zuidoost zouden vormen. Voor de start van het Bijlmer Parktheater was Getz met Zo Cultuur als programmeur een potentiële partner. Volgens onze gegevens is Getz voor de komende periode opgeschort. De stepping stone theorie die was ontwikkeld om het talententraject van jongeren te typeren en de samenhang tot uitdrukking te brengen, is op andere wijze vorm gegeven. In het Multifunctionele Centrum No Limit zijn welzijnsinstellingen gehuisvest die zich op sociale activering van jongeren richten. Deze laagdrempelige voorziening is de eerste stap waar jongeren uit Zuidoost, zonder enige ervaring vooraf, kennis kunnen maken met de podiumkunsten. In het Bijlmer Parktheater waar de podiumkunsten op professionele wijze wordt beoefend, kunnen de jongeren een stap verder gaan. Getz, zou de volgende, grootschalige accommodatie zijn waarop de jongeren zich zouden kunnen richten, maar deze mogelijkheid is niet meer in beeld. Uiteraard hebben de partners contacten met podia buiten Zuidoost waarnaar jongeren kunnen doorstromen. Op dit moment wordt samengewerkt met No Limit om talentontwikkeling en stagebeleid op elkaar af te stemmen. Niet alleen het TOPtalent, zoals bijvoorbeeld de 5 o’clock class dat ontwikkelt, maar ook vele jonge mensen die zich willen vormen binnen het reguliere (theater)bedrijf krijgen een kans. Met de komst van het Centrum voor Beeldende Kunst naar het Anton de Komplein zijn de samenwerkingsmogelijkheden gegroeid. Het CBKZO en Imagine IC zijn gespecialiseerd in beeldende kunst en multimedia en nemen, net als het Bijlmer Parktheater, de diversiteit als uitgangspunt. Beide hebben naast een lokale, ook een stedelijke uitstraling. De samenwerking die mogelijk is en waarover wij nu in gesprek zijn, varieert van multidisciplinaire projecten tot gezamenlijke marketing en het op de kaart zetten van Zuidoost overstijgende thema’s. Muziekcentrum Zuidoost die de afgelopen tijd bekender is geworden dankzij het Leerorkest, is eveneens een partner waarmee de relatie de komende periode versterkt kan worden. Er zijn plannen om een interdisciplinair cultuureducatieproject te ontwikkelen voor de scholen. Alle bovengenoemde partners hebben gebruik gemaakt van het Bijlmer Parktheater als enige professioneel podium in het stadsdeel om resultaten van hun werk te presenteren.


9

Bovendien nemen wij deel aan het overleg Cultuureducatie dat geïnitieerd is door het stadsdeel en waar wij met alle cultuureducatieaanbieders de kwaliteit van het aanbod en de organisatie ervan, gezamenlijk ter hand nemen.

Stagebeleid en Werkervaringsplekken Stadsdeel Zuidoost dient te voldoen aan enkele Europese voorwaarden op het terrein van arbeidsmarktbeleid, omdat het Bijlmer Parktheater mede mogelijk is gemaakt door een Europese D2 Subsidie gericht op verbetering van de sociaal economische positie van het stadsdeel. Stichting Bijlmer Parktheater en de Partners zijn begonnen met dit beleid door het creëren van stage- en arbeidsplaatsen binnen de kaders van de Prestatie Eisen zoals die zijn afgesproken met het Stadsdeel. Het Bijlmer Parktheater heeft in 2010 ruim voldaan aan de D2 voorwaarden die het stadsdeel zijn opgelegd ten aanzien van de verplichtingen Stage- werkgelegenheidstrajecten. 59 stagiaires zijn in deze periode begeleid. Naast individuele stages vonden ook teamstages en snuffelstages plaats. De Partners van het Bijlmer Parktheater leveren jaarlijks meer dan 10 jongeren die doorstromen naar het MBO- en 20 studenten naar het HBO kunstvakonderwijs. Dit is voor Nederlandse, en internationale begrippen een enorm hoog aantal en rendement. Om aan de D2 verplichtingen te voldoen heeft het stadsdeel subsidie verleend aan het Bijlmer Parktheater. Deze subsidie wordt aangewend voor de coördinatie van het stagebeleid, de stagevergoedingen en overige begeleidingskosten. Met het oog op de afbouw van de subsidie van het stadsdeel voor het stagebeleid, verhoogt de coördinator de inspanningen voor het genereren van financiële middelen. Mocht het gehele budget wegvallen en wordt de coördinatie wegbezuinigd, vrezen wij een teruggang in de kwaliteit van de begeleiding en van het aantal stagiaires en het wegvallen van opgebouwde contacten met stage-bedrijven. In 2011 wordt geïnventariseerd hoeveel stagiaires de partners zelfstandig kunnen werven en begeleiden bij het wegvallen van de subsidie. Bovendien is het functioneren van verschillende onderdelen van het Bijlmer Parktheater afhankelijk van de inzet van stagiaires. Als deze stagiaires wegvallen, zullen de kosten toenemen. De bijdrage van stagiaires is van meet af aan in de exploitatie van het Bijlmer Parktheater verdisconteerd. Met name de balie, de afdeling PR en Marketing, de afdeling Techniek en Productie leunen zwaar op ondersteuning door deze krachten. Gesubsidieerde arbeidsplaatsen zijn een onmisbare schakel in het bedrijf geworden in overeenstemming met het beleid dat bij de start is uitgestippeld. Nu vanuit DWI en Pantar sterk bezuinigd wordt en wij met een sterk verminderd aanbod aan kandidaten worden geconfronteerd per 1 januari 2011, komt de noodzakelijke basisformatie in gevaar. Bovendien wordt de eigen bijdrage voor medewerkers van Pantar, jaarlijks verhoogd. Kortom, het opheffen van het stagebeleid heeft negatieve gevolgen voor de bedrijfsvoering van het Bijlmer Parktheater, voor de opleidings- en ervaringsmogelijkheden van jongeren en de relaties die met diverse opleidingsinstituten zijn opgebouwd.


10

Het Bijlmer Parktheater en de partners Samenwerking tussen partners Bijlmer Parktheater In de Programmaraad, waarin alle partners zitting hebben, is uitgebreid aandacht besteed aan het profiel van het Bijlmer Parktheater waaraan alle partners willen deelnemen. Ook is intensief gesproken over mogelijke samenwerking. De volgende uitgangspunten zijn geformuleerd. Binnen vijf jaar staat het Bijlmer Parktheater bekend als innovatief theater waar jonge makers de kans krijgen zich te ontwikkelen en te presenteren met vernieuwende producties. Het Bijlmer Paktheater maakt jaarlijks een co-productie met de partners en met externe partijen. Deze co-producties zijn maatschappelijk relevant, artistiek interessant en ademen de geest uit van het nieuwe, cultureel diverse, Nederland. Aan de programmering van het Bijlmer Parktheater zijn steeds vaker cultuureducatieactiviteiten verbonden. Deze educatieve activiteiten zijn niet alleen gericht op kinderen, maar kunnen in de vorm van previews of voorgesprekken volwassenen stimuleren om minder bekende, abstractere voorstellingen te bezoeken. Internationalisering krijgt meer aandacht in de komende jaren. Zowel op het gebied van circus, dans als theater zijn internationale voorstellingen te vinden die aansluiten bij het cultureel-diverse karakter van de omgeving van het Bijlmer Parktheater. Internationale uitwisseling waarmee groepen in Nederland worden geïnspireerd, horen hier ook bij. Het Bijlmer Parktheater ontwikkelt een bijzondere expertise op het gebied van programmering, cultuureducatie en talentontwikkeling binnen een multiculturele setting. Via publicaties, de media en andere creatieve vormen zal het BPT deze expertise uitdragen. Hiervoor zijn externe onderzoeksbureaus en academische stagiaires noodzakelijk. Het Bijlmer Parktheater zal zich onderscheiden van andere theaters door de nadruk te leggen op professionele theater- en dansvoorstellingen die herkenbaar zijn voor een cultureel divers publiek. Het Bijlmer Parktheater wil echter geen genres, stijlen, of tradities uitsluiten in de programmering, maar beseft dat Presentatie en Educatie een belangrijke voorwaarde zijn voor het toegankelijk maken van bepaalde voorstellingen. Het Bijlmer Parktheater blijft een theater gericht op professionele programmering en amateurkunst. We kiezen ervoor om niet alleen de jongeren te bedienen, maar ook de volwassenen. Het BPT richt zich op het beleven van podiumkunst en op het doen/maken van podiumkunst. De partnerorganisaties en hun samenwerking speelt hierin een belangrijke rol. Juist dit geeft het BPT dat 'eigen' dynamische karakter en maakt het BPT tot een theater van en voor Zuidoost. Het theater is toegankelijk en laagdrempelig en blijft uitstralen dat wij er voor iedereen zijn. Artist in Residence. Jaarlijks zullen we een kunstenaar uitnodigen en presenteren aan het veld om artistiek onderzoek te verrichten in het theater in samenwerking met de partners. Het Bijlmer Parktheater kent een unieke samenwerking tussen de partners. De talentontwikkeling, programmering en educatie van alle partners zijn met elkaar verbonden en zelfs geïntegreerd over vijf jaar. De komende periode is er een van daadwerkelijke samenwerking. De samenwerking krijgt wel een bijzonder karakter: “Een voor allen. Allen voor Een”. “Wederkerigheid, kruisbestuiving en het samen laten stromen van eigen dromen”. Zoeken naar de win-win situatie door bestaande programma onderdelen van partners op elkaar aan te laten sluiten.


11

Van talentontwikkeling tot educatie van cursusaanbod tot festivals. In de samenwerking gaan we steeds meer werken naar trajecten waarbij de verschillende partners vanuit eigen invalshoek inhaken om zodoende tot een meerwaarde te komen die goed is voor het imago, uitstraling en publiek van het Bijlmer Parktheater. Het gaat dus niet zozeer om de ad hoc momenten, maar om versterking waarbij we iedere keer opnieuw voor ogen houden welk resultaat we met elkaar willen bereiken wat op meerdere gebieden zijn vruchten afwerpt. Het gaat om het steeds beter vinden van hetgeen ons bindt en het oproepen van de gezamenlijke drive. Door manieren te zoeken om elkaars achterbannen met elkaar te mixen, vaker naar elkaars werk te kijken en daarover in gesprek te gaan. Wij gaan op zoek naar samenwerkingsmomenten waarbij de initiërende partner het voortouw neemt en de overige aanhaken ter versterking van de initiërende partner en ter versterking van hun eigen werk. Al werkend willen we naar elkaar toegroeien, een reëler beeld krijgen van onze samenwerkingscapaciteiten en de visie van het Bijlmer Parktheater ontwikkelen.

Het Bijlmer Parktheater als Cultureel Ondernemer Inleiding In dit hoofdstuk willen we de bedrijfsmatige en financiële kant van het theater belichten. Zoals eerder aangegeven, dragen alle partners bij aan het profiel van het Bijlmer Parktheater dat zich kenmerkt door: programmering, cultuureducatie en actieve kunstbeoefening, talentontwikkeling en laagdrempeligheid. Het Bijlmer Parktheater is een professioneel podium voor Zuidoost met een stedelijke uitstraling. De vaste partners in het gebouw zorgen voor de dynamiek en levendigheid van het gebouw. Zij genereren bijna zo’n 44.000 drempeloverschrijdingen. Zij verzorgen ca. 175 presentaties en voorstellingen die samen meer dan 35.000 bezoekers trekken. Dit aantal is nog exclusief de publieksbewegingen door commerciële en culturele verhuur (bijna 9.000). In het afgelopen ander half jaar heeft het Bijlmer Parktheater de volgende initiatieven genomen voor het versterken van de financiële positie. Met de partners van het theater zijn vaste jaarafspraken gemaakt met betrekking tot de kantoor- en studiohuur en de afname van diensten, gebaseerd op het bedrijfsplan 2007. In de Gebruikersraad waaraan de partners deelnemen, zijn de afspraken geïnventariseerd en bijgesteld. De culturele verhuur aan lokale groepen en gezelschappen buiten Zuidoost is een belangrijke inkomstenbron, zij hebben 26 keer een dag gebruik gemaakt van de Ymerezaal, daarnaast is deze zaal met foyer 51 keer voor commerciële verhuur gebruikt. Naast de theater en festival programmering is er gemiddeld in 2010 al bijna twee keer per week een verhuur. Er wordt ook door externen goed gebruik gemaakt van de studio’s. Gezelschappen weten de studio’s met (park)uitzicht meer en meer te waarderen. De beperkte horecafunctie die gekoppeld is aan voorstellingen en overige activiteiten, is eveneens een bron van inkomsten geweest.


12

De toegevoegde dienstverlening aan de verhuur van de zaal, de foyer en de studio’s, al het technisch en bar- en managementpersoneel dat doorgefactureerd werd aan derden, verkoop diensten is een belangrijke inkomstenbron. In de afgelopen jaren mocht het Bijlmer Parktheater zich verheugen op een substantiële sponsoring van Ymere. Dit geld kwam geheel ten goede aan de jaarlijks breed verspreide luxe programmabrochure, aan het open podium BOP, het gratis Zomerfestival en andere gezamenlijke presentaties van de partners. De omzet van het Bijlmer Parktheater werd verhoogd door de bijdragen van een aantal projectsubsidies. Ook landelijk is daarmee het Bijlmer Parktheater in beeld gebracht. Er zijn een viertal pijlers waarop eigen inkomsten gegenereerd worden: verhuur van beschikbare ruimtes, culturele en commerciële verhuur verkoop van diensten horeca sponsoring Verhuur aan Partnerorganisaties In goed overleg met de Partners is de ruimteverdeling van de kantoren vastgesteld. De Partners committeren zich aan een minimale afname van de zaal- en studio’s en geleverde diensten. De omvang van de huur van de kantoren, opslag, studio’s en de grote zaal is voor een langere periode afgesproken en contractueel vastgelegd naar aanleiding van het in opdracht van het Stadsdeel Zuidoost geschreven Bedrijfsplan Cultuurgebouw van 2007. In het huurbedrag is verdisconteerd dat de huurders gebruik kunnen maken van een vergaderzaal, van flexplekken, van opslagruimte, van de pantry en dat de kantoren schoongemaakt worden. Verhuur algemeen In 2009 is een begin gemaakt met het opzetten van een toegevoegde externe verhuur van de studio’s en de grote zaal en foyer. De verhuur aan culturele organisaties en maatschappelijke bedrijven en organisaties, veelal uit Zuidoost. De Ymerezaal werd in 2010 51 keer gebruikt ten behoeve van commerciële verhuur en 26 keer voor een cultureel evenement. De Partners gebruikten de zaal 199 keer. Op 40 gangbare weken, dus buiten de vakanties om, is de grote zaal dus gemiddeld 5 keer per week in gebruik. Kansen Het aangaan van langlopende huurrelaties heeft de voorkeur boven incidentele verhuur. Te denken valt aan een toegevoegde vaste huurder. Deze optie is financieel aantrekkelijk vanwege de verminderde afhankelijkheid van externe incidentele verhuur en dus het lagere exploitatierisico. Om een extra vaste huurder aan te kunnen trekken en werkplekken aan te bieden, zullen flexplekken gecreëerd worden. Tegelijkertijd wil het Bijlmer Parktheater de flexibiliteit behouden om in te gaan op incidentele verzoeken van culturele- en maatschappelijke groepen. Met name overdag zijn er kansen om studio’s en theaterzaal te verhuren aan bijvoorbeeld dagbesteding van ouderen met een indicatie of middelbare scholen die met ruimtegebrek kampen.


13

Knelpunten De opgave voor externe verhuur blijft echter aanzienlijk. Daarnaast zal het roostertechnisch af en toe lastig zijn om de wensen van alle partijen te vervullen. Het rooster is in de standaardweken erg vol. De Partners alleen al gebruiken op vaste afspraak de zaal 213 dagen van het jaar (Krater 126, Elleboog 6, JTSZO 35 en de AHK 45 keer). In de exploitatie wordt uitgegaan van ca. 90 verhuringen extern. Dan is de zaal in 45 reguliere weken elke dag bezet met een activiteit. Daarnaast is er sprake van frictie-leegstand (snijverliezen). De Partners nemen lang van tevoren een niet flexibel deel van het rooster voor de theaterzaal in. Dit alles vraagt om flexibiliteit bij de gebruikers. De Partners plannen een jaar vantevoren, theater- en cursusseizoen. Commerciële en culturele verhuur In aanvulling op de huuropbrengsten van vaste Partners en de 5 o’clock class genereert het Bijlmer Parktheater inkomsten uit verhuur aan externen, cultureel en commercieel. De culturele verhuur bestaat uit onder andere verhuur aan amateurgroepen uit Zuidoost, bijvoorbeeld verbonden aan de Theaterwerkplaats. De doelstelling is 40 keer per jaar, à € 500 euro per keer, inclusief techniek. Daarnaast is er commerciële verhuur, ca. 50 keer per jaar ad € 750. Voor bijvoorbeeld bedrijfspresentatie en conferenties aan bedrijven uit Zuidoost die graag in het stadsdeel en met een sociaal maatschappelijke doelstelling bijeen komen. Voor de exploitatie wordt uitgegaan van 90 verhuringen per jaar, à € 750 per keer, inclusief techniek, met een totaalopbrengst van € 55.000. Het Stadsdeel als externe Partner Om de exploitatie sluitend te maken is het wenselijk om ook uit de externe verhuur een min of meer gegarandeerde omzet te halen. Eerder heeft het stadsdeel aangegeven geïnteresseerd te zijn in het afnemen van een jaarlijks af te spreken aantal dagen. Gedacht kan worden aan het afsluiten van een arrangement met stadsdeel waarbij zij tot 10 keer per jaar, à € 750 tot € 1000 per keer (inclusief techniek) de theaterzaal en de foyer afnemen. Vaste Externe Partners Eenzelfde soort constructie zou mogelijk zijn voor een beperkt aantal vaste commerciële partners (sponsor-arrangementen). Als een sponsor jaarlijks minimaal 5 bijeenkomsten à € 1000 tot € 2.000 per keer afneemt wordt hij ‘vriend van het Bijlmer Parktheater’ en krijgt hij mini-optredens tijdens de bijeenkomsten, vrijkaarten voor festivals en dergelijke. Via bestaande contacten in de bedrijvenvereniging Zuidoost kunnen dergelijke arrangementen gepromoot worden. Eerder is al geconstateerd dat commerciële verhuur specifieke eisen stelt aan de professionaliteit en vooral de service- en klantgerichtheid van de organisatie. Commerciële verhuur heeft daarom de volgende consequenties:


14

aanstellen van een professionele floormanager die aanspreekpunt is en (balie)medewerkers, catering-, balie medewerkers en stagairs aanstuurt, een professionele afhandeling van acquisitie tot en met de facturering, een vast contract met een cateringbedrijf. We hebben een jaar nodig om de relaties met de potentiële sponsorpartners op te bouwen en tot resultaten te komen.

Horeca Eerder is aangegeven dat de opbrengsten van de horeca van de foyer voorzichtig ingeschat dienen te worden. De omzet van de Foyer bedraagt momenteel ca. € 50.000 per jaar. De inkoopkosten zijn daar ca. de helft van, dat rendement kan in de loop van de tijd omhoog. Daarnaast dient rekening te worden gehouden met een vergoeding voor de vrijwilligers en stagairs die tijdens voorstellingen en presentaties optreden als horecamedewerker. Gesteld is al dat het rendement van de horecavoorziening ook sterk afhankelijk is van de professionaliteit van de medewerkers. Ten behoeve van de ondersteuning van de Culturele en Commerciële verhuur heeft het Bijlmer Parktheater afspraken met cateringbedrijven gemaakt. Voor de exploitatiebegroting in de komende jaren doen we de voorzichtige aanname dat de arrangementen per persoon € 25 zullen kosten en dat het afdrachtpercentage van de cateraar 10% bedraagt. Verder nemen we aan dat bij alle commerciële verhuringen gebruik gemaakt zal worden van een dergelijk arrangement en bij de helft van de sponsoren stadsdeelarrangementen. Het aantal bezoekers dat gebruik maakt van een arrangement komt daarmee op 3.000, de totaal omzet voor het cateringbedrijf op € 75.000. Daarvan dient € 7.500 te worden afgedragen aan het Bijlmer Parktheater. Het vragen van een afdrachtpercentage schept ook verplichtingen. De horeca dient professioneel georganiseerd te zijn. De Front of House manager, aangesteld als centraal punt voor de commerciële verhuringen, gaat hier een belangrijke rol in spelen. Om alleen al de circa 100 tot 120 evenementen te kunnen managen (8 uur per evenement) is een aanstelling van 0,67 fte vereist, zonder voorbereiding- of afrekentijd. Plannen In het Bijlmer Parktheater is een eenvoudige voorziening aangebracht voor horeca. Er is een uitgiftepunt voor koffie en frisdrank en dus de mogelijkheid om tijdens een pauze een consumptie te nuttigen. Tevens is krachtstroom aanwezig, zodat professionele catering ingehuurd kan worden. In de zomer willen wij dit uitbreiden met een buitenterras zodra daar de gelegenheid voor is, tijdens een festival bijvoorbeeld. Het is voor de meeste bezoekers teleurstellend dat de horecavoorziening in het gebouw beperkt is. Veel mensen rekenen er toch op dat de foyer een luxere uitstraling heeft dan nu het geval is. Het aanbod is beperkt en goedkoop. We experimenteerden in 2010 met de grootte van de groepen die we konden cateren in de foyer, een gezelschap van 120 personen is goed van een buffet te voorzien. We willen naar een capaciteit van ca. 200 mensen, die kunnen rondlopen, eten en drinken. Dat is ook de maximale capaciteit van de grote zaal.


15

Grand Café In 2011 wordt in samenwerking met het SDZO onderzocht of er een uitbreiding aan het gebouw kan worden gemaakt ten behoeve van een café-restaurant. Dat Grand Café kijkt uit over het Bijlmer Park en fungeert zelfstandig als horeca gelegenheid en ondersteunt, en werkt samen met het theater. Het is de uitdrukkelijke bedoeling dat de theatersfeer, het ‘avondje uit’, en ook een fijne zondag met of zonder kinderen in het park, hier kan beginnen en eindigen. Het Bijlmer Parktheater verpacht deze gelegenheid en de opdracht is om op termijn op jaarbasis zo’n € 40.000 opbrengst te genereren, ten behoeve van de algemene middelen van het Bijlmer Parktheater. In samenspraak met het stadsdeel is gekozen voor een traject waarin in 2011 en 2012 het onderzoek gedaan wordt door een gezamenlijke commissie, met ook de architect, twee relevante stadsdeel ambtenaren, een horeca expert en het Hoofd Gebouwzaken en de Zakelijk Leider van het Bijlmer Parktheater. Dan worden ook de nodige vergunningen aangevraagd. In 2012 en 2013 kan er dan gebouwd worden en kan per 2013 het Grand Café open. De plek is recht voor de deur, misschien verbonden met de foyer. De opbrengsten hiervan beginnen we op te nemen in de begroting van 2015, rekening houdend met vertragingen en aanloopproblemen. Sponsoring en andere initiatieven In woningbouwvereniging Ymere heeft het Bijlmer Parktheater tot en met 2013 een vaste sponsor, die met € 75.000 per jaar met name bijdraagt aan de PR-uitingen en de gezamenlijke activiteiten van de Partners (Programmaraad zie boven). In 2011 gaan we intensief op zoek naar nieuwe sponsoren. De doelstelling is om eenzelfde constructie aan te bieden: publiciteit en imago, door de brochure, en giving back, door middel van een zeer laagdrempelig cultureel programma. N.B. Deze sponsorbijdrage is niet verweven in de exploitatie en heeft in eerste instantie een toegevoegde, maar zeer aanzienlijke waarde voor het theater. Zonder middelen voor PR zouden de partners en het Bijlmer Parktheater veel minder zichtbaar zijn. De markt in Nederland voor sponsoring voor culturele initiatieven wordt momenteel massaal betreden, vanwege een terugtrekkende overheid. Het is geen eenvoudige opgave om voor de huidige sponsoring van woningbouwvereniging Ymere een nieuwe vergelijkbare sponsor te vinden. Op allerlei manieren doen we echter ons best om juist ook de aandacht te trekken van één of meerdere grote in ons profiel geïnteresseerde bedrijven. Supporters Om een verminderde financiële onafhankelijkheid te bereiken heeft de directie, in samenwerking met adviesbureau BMC en de Junior Chamber of Commerce een ‘Vrienden kring Bijlmer Parktheater’ opgericht. We willen een groep supporters aan ons binden die, naast financiële ondersteuning, een warm gevoel bijdragen aan het Bijlmer Parktheater. Uitgangpunten: Een vaste supporterschare is een supportersvereniging met een structuur en bestuur en bestaat uit zowel bedrijven als individuen. De financiële ondersteuning die via donaties/lidmaatschappen wordt geboden biedt perspectief op een structurele bijdrage van € 20.000 per jaar. Vanaf 2013 wordt stevig


16

ingezet op het verwerven van kleinere en grote vrienden, en zijn ze zichtbaar in de begroting. Morele ondersteuning uit zich in het geven van gevraagd en ongevraagd advies, toegang tot een breed netwerk en betrokkenheid. Supporter: Een supporter is, in dit project, een bewoner of bedrijf uit Zuidoost. Een BPT supporter voelt zich verbonden met Amsterdam Zuidoost en/of het Bijlmer Parktheater in het bijzonder. Voor bewoners valt daarbij te denken aan: een langere voorverkoopperiode, vrijkaarten, ‘VIP’-behandeling. Het lidmaatschap voor bedrijven kent een wisselende pakketsamenstelling met producten en diensten zoals: merchandising, inhuur acteurs, zaalverhuur, teambuilding workshops, lidmaatschap business club. Professionaliseringsslag Voor de jaren 2011 en 2012 krijgt het Bijlmer Parktheater van het Amsterdams Fonds voor Kunsten een ondersteuning van € 50.000 per jaar om het cultureel ondernemerschap van deze beginnende organisatie op poten te zetten en waar men langere tijd profijt van zal hebben. Daarbij is gekozen voor de volgende speerpunten: Marketing en Publieksbereik. Activiteiten zijn: een opinie-onderzoek, ronde tafels en kleine congressen, ontmoetingen en presentaties, het aanleggen van een goede database, aanschaf van mini-bus. Visieontwikkeling om middels een aantal werkbezoeken en onder begeleiding van een aantal experts de toekomst van het Bijlmer Parktheater in een beleidsvisie vast te leggen. Voor de continuïteit van het bedrijf moet het Cultureel Ondernemerschap, door verbetering en deskundigheidsbevordering van de Salesafdeling, versterkt worden. Om de verhuur van het Bijlmer Parktheater te stimuleren is een Plan van Aanpak Verhuur van beschikbare ruimtes / Sales nodig. Hiervoor is een heldere Propositie (en een chique presentatiemap) van het Bijlmer Parktheater nodig die marketingtechnisch goed in de markt wordt gezet. Flankerend wordt de kwaliteitsverbetering van de service en het hospitalityprogramma ingezet: door Professionalisering van het personeel, een hospitalitytrainingsprogramma en deskundigheidsbevordering van de Front of House en de medewerkers van de balie. Een betere inzet van de horecavoorzieningen willen we bereiken door de bestaande voorziening aan te passen aan de grotere publieksstromen. Het opzetten van een centraal basisdraaiboek is een bedrijfskritisch onderdeel van de hele logistiek van het tot stand komen van projecten en producties in het Bijlmer Parktheater. Er zijn veel verschillende afdelingen en mensen betrokken bij producties. Dat maakt het bijzonder ingewikkeld om efficiënt te werken. Een ondersteuning van het opzetten van de Vriendenkring Bijlmer Parktheater (werktitel) in het kader van onze Sponsoring en andere donateur werving initiatieven. Voor de voorbereiding van deze donateur- en sponsorwervingsacties gaan we een intensief traject in, waarbij de organisatie van de administratie en de continuïteit gewaarborgd moet gaan worden: daar moet dus een goede administratie voor opgezet worden.


17

Financiën In de begroting zijn de plannen financieel uitgewerkt. Toegevoegde vaste huurders zorgen voor een gegarandeerde vaste stroom van inkomsten. De externe opgave voor verhuur van studio’s en theaterzaal, en verkoop diensten wordt teruggebracht tot € 99.000 euro. Het geschatte exploitatiebudget bedraagt in het jaar 2012 € 780.000. De benodigde subsidie bedraagt zo’n € 281.000. In aanvulling daarop dient er zo’n € 99.000 verdiend te worden met externe verhuur van studio’s, theaterzaal en diensten. Het benodigde subsidiebedrag van het Stadsdeel Zuidoost komt overeen met circa € 5,29 per bezoeker. Volgens gegevens van de Vereniging van Schouwburg- en Concertzaaldirecteuren (VSCD) is de gemiddelde gemeentelijke bijdrage aan theaters € 16,10 per bezoeker.


18

Begroting Algemeen De Administratieve Organisatie Informatie en Beheer (AOIB) van het Bijlmer Parktheater, is samengesteld in samenspraak met bureau Horlings Accountants, dat ook de Jaarrekening verzorgt. Personeel De salariskosten zijn gebaseerd op de richtlijnen van de CAO Welzijn. Op het brutojaarsalaris (12 maanden, plus vakantie- en eindejaarstoeslag) is gerekend met een opslag van 25% voor de werkgeverslasten. Naast de salariskosten voor het personeel in vaste dienst, dient rekening gehouden te worden met een vergoeding voor stagairs en vrijwilligers (zaalwachten en horecamedewerkers). Per evenement zijn één tot vier oproepkrachten / vrijwilligers aanwezig. Oproepkrachten krijgen een vergoeding van € 10 per persoon per uur, vrijwilligers een vergoeding oplopend tot maximaal € 150 per maand. Met de huidige en geplande omvang van de formatie zijn we nét in staat om de openstelling van 7 dagen te realiseren, de verhuur intern te faciliteren en de geprojecteerde externe verhuur aan te kunnen. Een bezuiniging op deze formatie heeft direct consequenties voor de openstelling en omvang van het programma. Stage en Werkgelegenheid Het Stadsdeel Zuidoost heeft, mede in het kader van Europese voorwaarden, een stevig beleid op het terrein van arbeidsmarkt. In die functie hebben de stichting Bijlmer Parktheater en de Partners een aantal succesvolle trajecten in de organisatie waar stagiaires en tijdelijke krachten geplaatst kunnen worden naar gelang hun achtergrond en opleiding. De begeleidingstrajecten concentreren zich rondom onderdelen van het werkproces van het Bijlmer Parktheater en bieden de stagiaire en/of tijdelijke kracht de mogelijkheid om allround werkervaring op te doen binnen specifieke vakgebieden of een daadwerkelijke bijdrage te leveren aan de exploitatie van het Bijlmer Parktheater. Het mes snijdt aan twee kanten, er is een succesvol werkgelegenheids- en stageproject, en het Bijlmer Parktheater kan met een kernformatie dit grote project aan. Met het wegvallen van een bijdrage voor stagebeleid, komt de ondersteuning van de al krappe personeelsformatie verder onder druk te staan. Als het vliegwieleffect van de toegevoegde stagiaires en werkgelegenheidstrajecten wegvalt, ontstaat een groot gat in de personeelsformatie van het Bijlmer Parktheater, uitgaande van de personeelscijfers uit 2010 komt dat neer op minstens 5 fte (balie, bar, technische dienst en PR) en ondersteuning door 50 stagiaires (dat is dan afgezien van dag- of snuffelstages). Dat Stage en werkgelegenheidsbeleid moet dus gehandhaafd blijven. In de begroting is de teruglopende subsidie van het stadsdeel opgevangen door de verhoogde Eigen Bijdrage. Huisvestingskosten De huur en het gebruik van het gebouw zijn in 2009 en 2010 in kaart gebracht. Alle installaties zijn voorzien van onderhoudscontracten en er is duidelijk wat het gebruik is ten aanzien van gas, licht en water. Op de huur-relatie met het stadsdeel en de consequenties van de derving van BTW komen wij later terug.


19

Kantoorkosten Voor de kantoorkosten is een gangbare opslag van 5% genomen van de totale omzet. Daar komen een aantal vaste lasten bij. De afschrijvingen, op de kantoorinventaris, zijn bedoeld als reservering voor beheer, onderhoud en vervanging. Activiteitenlasten Onder activiteitenlasten vallen in dit geval een minimale bijdrage die het Bijlmer Parktheater moet leveren aan het externe en eigen programma. Veel van deze kosten worden ook weer doorberekend aan gasten. De inkoop horeca De inkoop van de horeca was in 2010 50% van de geprognosticeerde omzet. Dit kan geoptimaliseerd worden naar 40% of zelfs minder. Dat betekent dat elke inkoop één keer ’over de kop’ gaat. Het is niet de bedoeling om de overgrote meerderheid van het publiek en gebruikers dat uit Zuidoost komt een dure uitgaansgelegenheid te bieden, maar een toegankelijk en gastvrij huis. Eigen programma Binnen de zeer beperkte middelen die de centrale organisatie ter beschikking staan om zelf een cultureel programma te entameren zijn BOP (Bijlmer Open Podium) en het Zomerfestival voor de jongeren en allerkleinsten een functie die een synergetische meerwaarde vertegenwoordigen. Deze programma’s geven het Bijlmer Parktheater de kans om talentontwikkeling en theaterbezoek te stimuleren waar het anders geen kans zou krijgen. Het gaat hier om een bereik onder deelnemers en publiek dat anders vrijwel niet in aanraking zou komen met cultuur. Dit eigen programma is geheel financieel afhankelijk van derde geldstromen in de vorm van sponsoring. Tot en met 2013 staat Woningbouwvereniging Ymere garant voor de begrotingen dit Eigen Programma, het hangt helemaal van de werving van nieuwe sponsoren af of het Bijlmer Parktheater ook deze activiteiten na 2013 ev. door kan zetten. Publiciteit en marketing Het eigen marketingbudget van € 17.500 per jaar, wordt ingezet ten behoeve van de verhuur van studio’s en theaterzaal en profilering en herkenbaarheid van het merk Bijlmer Parktheater als laagdrempelig, voor breed publiek, kwaliteitsbewust, een welkome parel in het stadsdeel. Het Bijlmer Parktheater brengt jaarlijks, dankzij de sponsorbijdrage van Ymere, een luxe halfjaarbrochure uit, die huis-aan-huis verspreid wordt in het gehele Stadsdeel, en een goede verspreiding kent in breed Amsterdam, waarin ook de vaste Partners zich goed kunnen profileren. BTW De Exploitatiestichting is slechts deels BTW-plichtig. Aangezien het Stadsdeel niet BTWplichtig is, wordt de huur van het gebouw berekend zonder daar BTW over te heffen. Slechts een deel van ca. 50% van de voorbelaste omzet is derhalve terugvorderbaar voor het Bijlmer


20

Parktheater. Gezien de omzet moet daar rekening gehouden worden met een zeer substantiële derving van ca. € 30.000 tot 40.000 per jaar. De Partners zijn deels BTW-plichtig, een BTW heffing op de huur zou sterk prijsverhogend werken. Zij kunnen immers niet de betaalde BTW terugvorderen. Huuropbrengst Partners De huuropbrengsten van de Partners zijn gebaseerd op het ruimtegebruik in m2 van de kantoren en de huur per organisatie van de theaterzaal en de studio’s. Studio 1 wordt met name gehuurd door Circus Elleboog, Studio 2 door de AHK en Studio 3 door de JTSZO en Krater/TWZO. Tabel 8: huuropbrengsten Partners

huur kantoor huur zaal / studio inkoop diensten Totaal Totaal Totaal

Krater € 35.100 € 33.500 € 21.000 € 89.600 € 254.665

TW ZO € 11.750 € 9.000 € 1.050 € 21.800

Elleboog € 16.530 € 14.200 € 4.200 € 34.930

JTS ZO € 23.850 € 31.430 € 13.125 € 68.405

AHK € 6.000 € 27.180 € 6.750 € 39.930

Subsidies Het Bijlmer Parktheater opteert voor de komende jaren op een bescheiden ondersteuning van de overheden. Voor het komende Kunstenplan is het Bijlmer Parktheater een nieuwkomer, een al te hoge bijdrage van de centrale stad is, met alle op handen zijnde bezuinigingen in de culturele sector, niet realistisch. De ondersteuning door het Stadsdeel Zuidoost wordt in de komende jaren afgebouwd naar een niveau waarop het stadsdeel voor de voorziening zorgt, huur, onderhoud en werkgelegenheidsprogramma, en de centrale stad een deel het programma en een deel van de kosten voor haar rekening neemt, het andere deel wordt verdiend door de eigen inkomsten. Daarnaast is een bijdrage nodig die ingezet zou kunnen worden in het kader van de werkgelegenheid en stagevoorziening, gezien de zeer beperkte omvang van de vaste personeelsformatie van het Bijlmer Parktheater. Er zijn toegevoegde eigen inkomsten in de vorm van het commercieel exploiteren van de brochure, maar dat gebeurt ook om te onderzoeken in hoeverre deze brochure zich op termijn zelf kan opbrengen. In de begroting zijn niet opgenomen de projectsubsidies die van particuliere fondsen (VSB of of Prins Bernhard Fondsen bijvoorbeeld) of van specifieke fondsen (AFK en Fonds Podiumkunsten) komen. Dat is altijd geoormerkt geld en niet bedoeld voor exploitatie. Toegevoegde opbrengsten In dit Bedrijfsplan is gesproken over kansen van een optimale verhuur van zalen en accommodatie, horeca en sponsor/vrienden inkomsten. Deze zijn hier gekapitaliseerd weergegeven. De groei die dit proces moet doormaken en de geleidelijke opbouw die zo’n ambitie nou eenmaal heeft, is terug te zien in de veranderende cijfers door de jaren.


21

Risico’s en Dilemma’s De uitwerking van de ervaringen en het uitgewerkte scenario zijn besproken met de Partners. Daarmee is niet gezegd dat alle risico’s zijn uitgesloten. Op dit moment zijn de volgende risico’s te benoemen. Het is na te streven meer vaste huurders te vinden, voor de kantoren en/of de theaterzaal en studio’s, voor langere perioden. Dat vraagt van alle Partners flexibiliteit. De opgave voor sponsorarrangementen en externe verhuur is nog altijd groot (ca € 99.000 per jaar) en vraagt om een professionele klant- en servicegerichte organisatie. De opgave voor sponsorarrangementen en externe verhuur is onhaalbaar als de organisatie van de stichting daar niet op korte termijn op is ingericht. In 2011 starten wij met de professionaliseringsslag. Het rooster is in de standaardweken erg vol. Daarnaast is er sprake van frictie-leegstand (snijverliezen). De Partners nemen lang van tevoren een niet flexibel deel van het rooster voor de theaterzaal in. Deze combinatie van factoren is een potentieel risico voor de commerciële verhuur. De beschikbaarheid van de theaterzaal en de studio’s voor commerciële verhuur wordt daardoor immers beperkt. Tegelijkertijd willen wij niet verworden tot een verhuurbedrijf, maar de culturele kernfunctie waarborgen. De exploitatiebegroting is gebaseerd op ambities die de Partners hebben voor 2012 e.v. Voor vrijwel alle organisaties betekent dat een toename van de activiteiten. Of en in welke mate deze toename gerealiseerd zal worden is mede afhankelijk van de toekenning van gevraagde activiteitensubsidies, bijvoorbeeld in het nieuwe Kunstenplan. Het Bijlmer Parktheater zal een aanvraag indienen in december 2011 voor een bijdrage uit het Kunstenplan. Gemeente Amsterdam bezuinigt echter 20% op de cultuurbegroting en heeft de kaders van het te volgen beleid nog niet gepubliceerd. Het bedrag dat wij in de begroting hebben opgenomen, is niet gegarandeerd. Een risico vormen de loonsubsidies van de gemeente en Pantar die als gevolg van bezuinigingen weg jaarlijks worden verhoogd en op termijn kunnen wegvallen. In de bijlage geven we een overzicht van de cruciale functies die vervuld worden vanuit deze subsidies. Het wegvallen van subsidie voor stagebeleid, verhoogt de druk op de personeelsformatie en daarmee op het niveau van de dienstverlening van de stichting, zoals openingstijden en publieksbegeleiding. Het Bijlmer Parktheater heeft derhalve de tijd nodig om een financiële buffer op te bouwen waarmee tegenslagen die nu te voorzien zijn, in de toekomst worden opgevangen. De culturele sector is naarstig op zoek naar derde geldstromen nu de overheid zich terugtrekt. Ook wij nemen actiever dan ooit deel aan de vele trainingen en workshops om onze ondernemerscompetenties te ontwikkelen. Sponsoren en fondsen wensen echter de taken van de overheid niet volledig over te nemen en verwachten betrokkenheid van stadsdelen, gemeenten en andere overheden in de vorm van financiële ondersteuning. Met andere woorden, om nieuwe geldstromen te verwerven, is basissubsidie van de overheid noodzakelijk.


22

Een andere onzekere factor waar wij nog te weinig zicht op hebben, is de geplande opheffing van de stadsdelen in 2014. Minister Donner van Binnenlandse Zaken heeft zijn conceptwetsvoorstel al naar de VNG gestuurd voor consultatie. Tenslotte Het Bijlmer Parktheater heeft in dit bedrijfsplan aangegeven welke inzet gepleegd wordt om steeds onafhankelijker van het stadsdeel te kunnen opereren. Vele plannen vragen voorbereiding, onderzoek, lobby en het doorrekenen van de effecten. Ook de daadwerkelijke ervaring van het bedrijf is beperkt, het theater is nog amper anderhalf jaar open. Bij een jaarlijkse vermindering van het subsidie van het stadsdeel vanaf 2013 is rekening gehouden door een verhoogde Eigen Bijdrage in de vorm als in het Bedrijfsplan omschreven werving van externe middelen. De vermindering van de bijdrage van het stadsdeel loopt per jaar op. Wij zijn uitgebreid ingegaan op het belang van het stagebeleid vanuit verschillende invalshoeken. Het zou uiteindelijk zeer schrijnend zijn als juist een van de meest succesvolle flankerende activiteiten van de organisatie niet meer kan functioneren. In 2013 wordt de eerste stap gemaakt in de vorm van een lagere bijdrage van ca. € 50.000 voor het werkgelegenheid- en stagebeleid. Dat wordt dan in de volgende jaren afgebouwd. We pleiten ervoor om het Bijlmer Parktheater te benaderen op basis van de functie die dit theater voor het stadsdeel heeft en vervolgens te bepalen wat het stadsdeel over heeft, voor het behoud en de ontwikkeling van het theater. Wij willen graag in samenspraak met het stadsdeel zowel de inhoudelijke als financiële doelstellingen behalen.


23

Bijlage 1. Organisatie Bedrijfsvoering De stichting Bijlmer Parktheater huurt het gebouw Bijlmer Parktheater van de eigenaar het Stadsdeel Zuidoost. De huurprijs is bepaald in de D2 subsidievoorwaarden: € 60 per m2 (met een jaarlijkse sociale indexering). Hiervoor is een langjarige huurovereenkomst gesloten. De stichting is verantwoordelijk voor exploitatie op een bedrijfseconomisch verantwoorde manier en voor eventuele winsten en verliezen die uit de exploitatie voortvloeien. Taken zijn: verhuur van theaterzaal, studio’s en kantoren aan en overleg met de vaste gebruikers; verhuur van theaterzaal en studio’s aan externe partijen – eventueel met technische ondersteuning (theatertechniek) en catering; marketing en PR gericht op verhuur; het opstellen van roosters voor ruimtegebruik; het verrichten van klein onderhoud aan het gebouw (gebruikersdeel); het beheer, onderhoud en operationalisatie van de theaterinrichting. De stichting richt zich op beheer en exploitatie van het Bijlmer Parktheater en op gezamenlijke programmering met de partners. De stichting voert regelmatig overleg met het stadsdeel, zowel over het gebouw als over de maatschappelijk culturele invulling ervan. Het huidige bestuur van de Stichting Bijlmer Parktheater is samengesteld uit bestuurders van de vier Partners die zonder last en ruggespraak deelnemen. Dit bestuur wordt voorgezeten door een onafhankelijk voorzitter. Op deze manier wordt de energie en de positieve samenwerking tussen de vier hoofdgebruikers, die de Partners hebben weten te genereren, behouden. Er is een rooster van aftreden gemaakt waardoor vanaf 2011 bestuurswisselingen zullen plaatsvinden. Het bestuur houdt zich aan de richtlijnen van de code Cultural Governance. Organisatie De stichting heeft de volgende medewerkers in dienst: Een directeur, (0,4 fte), eindverantwoordelijk. Stuurt de inhoudelijke, programmatische organisatie aan. zakelijk leider, (0,6 fte), gedelegeerd eindverantwoordelijk voor verhuur en beheer van het gebouw. De zakelijk leider sluit de huurcontracten met de vaste gebruikers en externe partijen. Stuurt de financiële en facilitaire organisatie aan. Een Hoofd Technische Dienst en gebouwbeheer (0,6 fte): eindverantwoordelijk voor zowel het technisch onderhoud van het (gebruikers-)deel van het gebouw als voor de theatertechniek. De techniek tijdens de voorstellingen en presentaties wordt gedaan met technici van de vaste gebruikers, stagairs van de AHK en tijdelijke arbeidsplaatsen. Het hoofd techniek is verantwoordelijk voor de aansturing van deze technici. Een Coördinator Front of House (0,6 fte): eindverantwoordelijk voor een soepel verloop van commerciële verhuringen, voorstellingen en presentaties. De floormanager is tijdens de verhuringen het centrale aanspreekpunt en stuurt catering, horeca en zaalwachten aan.


24

Een receptionist / kassamedewerker (0,8 fte): bemant de receptie en de kaartverkoop tijdens kantooruren. Stuurt daarnaast medewerkers op werkervaringsplaatsen en stagiairs aan. Hoofd PR en Marketing (0,5 fte): verzorgt de marketing en PR van het Bijlmer Parktheater, stelt de gezamenlijke programma-brochure samen en ondersteunt de afdeling sales. De Partners zijn zelf verantwoordelijk voor de PR van hun activiteiten. Hoofd Financiën (0,4 fte) Medewerker Financiën (0,5 fte) Administratief medewerker (1,0 fte) Technici (2,0 fte) Schoonmaakmedewerker (1,0 fte) Coördinator Stage en Werkgelegenheidsbeleid (0,5 fte) Huismeester (0,8 fte), Pantar Baliemedewerkers (2,0 fte) 1,0 fte via Pantar Barmedewerkers (0,8 fte) Pantar, verder vrijwilligers en oproepkrachten Vrijwilligers, divers inzetbaar, bar, balie, publieksbegeleiding Oproepkrachten, met name voor de bar en theatertechnische ondersteuning N.B. Voor de volgende functies ontvangen wij loonsubsidies: technicus (1 fte), Administratief medewerker (1 fte). Daarnaast zijn 2,8 fte ingevuld met Pantarplaatsen. Bij uitstroom van deze medewerkers, vervallen de loonsubsidies. Naast de bovengenoemde vaste staf werkt de stichting met aanvullende arbeidskrachten, bestaande uit inbreng in natura door de Partners , tijdelijke arbeidsplaatsen, stagiairs of vrijwilligers. Het gaat om de volgende bemensing: receptie / foyer: 3 fte tijdelijke arbeidsplaatsen of inbreng in natura om de volledige openstelling te kunnen bemensen techniek: 2 à 3 fte assistenten, in te vullen door tijdelijke arbeidsplaatsen, stagiairs of inbreng in natura door de partners horeca: 150 avonden, 2 personen à 5 uur per avond. Totaal: 1500 uren van vrijwilligers en stagiairs.

Bestuur Bijlmer Parktheater Jan Coen Hellendoorn, onafhankelijk voorzitter; Tom Schram (penningmeester), secretaris, vacature; Aad Kuin (lid), Noraly Beyer (lid). Ernestine Comvalius, directeur Bijlmer Parktheater. Interne Communicatie In 2010 is een effectieve interne overleg- en organisatiestructuur ontstaan. De directie en de zakelijk leider vormen het Management Team. Waarbij de algehele eindverantwoordelijkheid en aansturing van het programma ligt bij de directie, en het zakelijke beleid en de aansturing van de uitvoering bij de zakelijk leider. Tweewekelijks is er een Stafvergadering, waaraan alle hoofden deelnemen. Hier wordt volgens een vaste agenda de lopende zaken besproken, maar ook de langere termijnvisie.


25

De productie en de logistiek in het gebouw wordt gepland en ingeroosterd door de wekelijkse Productie Vergadering, van de Front of House, het hoofd TD en de zakelijk leider.

Overleg met de Partners Gebruikersraad Er is een driemaandelijks vergaderende Gebruikersraad ingesteld waarin de vaste Partners van het gebouw zitting hebben. Het doel van de Gebruikersraad is tweeledig: enerzijds het betrekken van de Partners bij het beheer van het gebouw (gezamenlijke verantwoordelijkheid) en anderzijds het bespreken van praktische zaken ten aanzien van het gebruik van het gebouw. De gebruikersraad komt 4 tot 6 keer per jaar bijeen. De volgende onderwerpen zijn denkbaar: uitstraling van de foyer en de hospitality; dagelijkse uitvoering van de roosters, onderlinge samenwerking; schoonmaak en schoonhouden van het gebouw; eventuele evenementen of verhuringen waar de Partners rekening mee moeten houden (bijvoorbeeld omdat zij eenmalig moeten uitwijken of omdat cursisten de achteringang moeten gebruiken). Programmaraad Het beleid voor de gezamenlijke profilering en activiteiten wordt bepaald door de Programmaraad. In de programmaraad is elk van de 5 Partnerorganisaties vertegenwoordigd. Doel is het uitwisselen en gebruiken van elkaars expertise, gezamenlijke acties voor publieksbereik, het stimuleren van bi-laterale artistieke initiatieven en de samenwerking op de terreinen programmering, cultuureducatie, amateurkunst en talentontwikkeling. De gezamenlijke opdrachten zijn programmatisch: het Zomerfestival, BOP, open podium, Dag van 1000 Culturen maar ook is er veel aandacht voor Talentontwikkeling, Cultuureducatie, Theateraanbod Brede School en voortgezet onderwijs, en publicitair: de jaarbrochure en de gezamenlijke PR worden hier afgestemd. De werkgroep Cultuureducatie Bijlmer Parktheater, hieraan nemen de cultuurcoördinatoren van de Partners deel, is nauw betrokken bij het cultuureducatieoverleg van het Stadsdeel waaraan ook het Muziekcentrum Zuidoost en het CBK Zuidoost deelnemen. Deze Partners hebben in 2010 voor het eerst een brochure uitgebracht met het aanbod van alle aanbieders. Tijdens de presentatiemiddag voor het onderwijs in het Bijlmer Parktheater bleek dat de scholen deze samenwerking op prijsstellen. Voorheen werden zij overvoerd met het aanbod van de verschillende Partners.


26

Bijlage 2. De Partners in het Bijlmer Parktheater De Jeugdtheaterschool Zuidoost wil jongeren in Amsterdam Zuidoost de kans bieden en stimuleren om hun eigenheid op theatrale wijze te uiten en vorm te geven en van daaruit hun talenten te ontwikkelen. De jeugdtheaterschool programmeert workshops, musicaltheater, dans, lescursussen in theaterscholing, theaterproducties, etc. Hierbij worden trajecten uitgezet om talenten bij de jeugd te ontwikkelen. De jeugdtheaterschool heeft thans ruim 350 cursisten, waarvan ruim 60 cursisten deelnemen aan 3 productiegroepen. De producties van deze groepen vinden in het Bijlmer Parktheater plaats. De producties worden in het Bijlmer Parktheater meer dagen achtereen geprogrammeerd. Circus Elleboog Circus Elleboog bestaat in Amsterdam al 60 jaar en organiseert in stadsdeel Zuidoost 15 jaar circusactiviteiten. Circus Elleboog biedt circuscursussen en trainingen voor kinderen en jongeren waarbij een deel ook voorstellingen geeft op straat, festivals en in theaters. Circus Elleboog werkt veel samen met scholen en het basis en middelbaar onderwijs en zorginstellingen. Daarnaast worden verjaardagspartijtjes en teamuitjes voor bedrijven georganiseerd. Elleboog organiseert 6 cursussen voor verschillende leeftijden, trainingen en is een voorstellingsgroep gestart. In totaal heeft Elleboog in 2010 ongeveer 3.000 deelnemers gehad, die 1 of meerdere keren aan de workshops of cursussen hebben deelgenomen (6.400 drempeloverschrijdingen). Daarnaast hebben 5.400 toeschouwers de voorstellingen en presentaties gezien, waarmee het totaal aantal drempeloverschrijdingen voor Elleboog op 11.800 uitkomt. Krater Theater Krater bestaat al 25 jaar. Krater is een theater en een kunstprojectenbureau dat zich laat inspireren door de diversiteit in de samenleving. Vanuit haar visie is Krater in Zuidoost het professionele podium voor kunst en cultuuruitingen van amateurs en professionals. Krater wil verrassen, culturen met elkaar verbinden en met elkaar confronteren. Er werken 14 personen (8 fte). Krater is de programmeur van het Bijlmer Parktheater met 120 voorstellingen per jaar voor jeugd, jongeren en volwassenen. Krater verzorgt op scholen cultuureducatieprojecten en speciale taalprojectenVoorts realiseert zij festivals als het Black Magic Womanfestival en het In the Picture Festival. Voor de jeugd organiseert Krater nog samen met andere instellingen het Zomerfestival. Krater Theater is in 2011 gefuseerd met de Theaterwerkplaats Zuidoost. Op dit moment heeft de Theaterwerkplaats contact met 27 amateurgroepen (circa 350 personen). Er werken 2 mensen. De Theaterwerkplaats is er voor de begeleiding van verschillende amateurgroepen bij het maken van producties en het organiseren van theateractiviteiten met als doel de deelname in het amateurtheater van de verschillende bevolkingsgroepen te vergroten en te vergemakkelijken. Jaarlijks vinden ongeveer 10 verschillende producties in het Bijlmer Parktheater van deze groepen plaats. SAKA , Servicepunt Amateurkunst Amsterdam, is onderdeel van de stedelijke organisatie SAKA die door wethouder Gehrels is gelanceerd in 4 stadsdelen. Krater coördineert SAKA Zuidoost. Bij SAKA kunnen individuen, organisaties, kunstenaars en anderen terecht die


27

meer willen weten over amateurkunst, die een productie willen maken met amateurs of die zelf als amateurkunstenaar actief willen worden. De 5 o’clock class is een langlopend initiatief van de Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten. In 1999 is de faculteit de Theaterschool begonnen met deze ‘snelkookpan’ talentontwikkeling. In een kort tijdsbestek kunnen jongeren die van huis uit niet snel met het kunstvakonderwijs in aanraking komen, een intensief jaar aan cursussen doen, om op het auditieniveau te komen van de vakopleidingen. De 5 o’clock class is bijzonder succesvol, van de dertig deelnemers per jaar stroomt gemiddeld 50% door naar een HBO kunstvakopleiding in Nederland, vrijwel 80% daarvan slaagt in het werkveld, als choreograaf of als danser. Jaarlijks vinden een behoorlijk aantal presentaties van de 5 o’clock en haar Peer Groups plaats.


28

Bijlage 3. Gebouw en uitgangspunten voor gebruik Ontwerp Het gebouw bevat de volgende ruimtes: een Theater- annex Circuszaal van 240 m2 met 162 tot 232 stoelen (afhankelijk van de opstelling) Studio 1: een hoge studio (geschikt voor circusactiviteiten) van 101 m2. Studio 2: op de eerste verdieping, 101 m2 Studio 3: eveneens op de eerste verdieping: 76 m2 Kantoorruimtes voor de gebruikers Jeugdtheaterschool ZO: 79 m2 Circus Elleboog: 37 m2 Krater Theater: 87 m2 en Theaterwerkplaats: 28 m2, samen 115 m2 Bijlmer Parktheater: 65 m2 Vergaderzaal: 33 m2

Op de begane grond bevinden zich een foyer, een receptie en kleine keuken. Daarnaast zijn er kleedkamers en douches (voor de theaterzaal en studio 1) en is er ruimte voor theateropslag. Op de eerste verdieping bevinden zich, naast de studio’s 2 en 3, kleedruimtes en douches. Op deze verdieping is tevens een omloop voor de theaterzaal. De tweede (en hoogste) verdieping bestaat uit kantoorruimtes en gezamenlijke ruimtes (vergaderzaal, pantry). In totaal bestaat het Bijlmer Parktheater uit ruim 2.000 m2 bruto vloeroppervlak, waarvan een kleine 20% verkeers- en technische ruimtes. Het werd oktober 2009 volwaardig in gebruik genomen. Uitgangspunten voor gebruik en verhuur Vaste (lage) prijzen voor specifieke gebruikers Bij de verhuur van studio’s en theaterzalen wordt een doelgroepenbeleid gehanteerd: Partners die aan specifieke criteria voldoen betalen een fors gereduceerd (Cultureel) tarief. Uitgangspunt voor het Bijlmer Parktheater Zuidoost is dat bewoners en culturele initiatieven en maatschappelijke organisaties een lage prijs betalen. Dit lage tarief geldt tevens voor aan de Partners gelieerde instellingen, zoals amateurtheatergroepen die samenwerken met de Theaterwerkplaats Zuidoost. De hoogte van het bewonerstarief is mede afhankelijk van de mate waarin verliezen gedekt kunnen worden met inkomsten uit externe verhuur. De Partners huren de kantoren tegen kostprijs, dat is de kale huur vermeerderd met servicekosten. Ook huren de Partners op jaarbasis de studio’s en de Theaterzaal tegen vrijwel kostprijzen (Partnertarief).


29

Bezetting Het gebouw is bij activiteiten 7 dagen per week, 14 uur per dag geopend (van 09.00 tot 23.00 uur) gedurende circa 48 weken per jaar. Het intensieve gebruik van het Bijlmer Parktheater concentreert zich in de schoolperiodes en het theaterseizoen, circa 40 weken per jaar. Het aantal verhuurbare uren per ruimte is circa 10 per dag en 2400 per jaar, mede als gevolg van de snij- of roosterverliezen. De kantoorruimtes op de derde verdieping worden volledig verhuurd aan de vaste gebruikers. Voor o.a. stagiairs en docenten zijn flexplekken beschikbaar. Gezamenlijke ruimtes De verhuurbare ruimtes van het Bijlmer Parktheater zijn de Theaterzaal, de Foyer, de drie Studio’s, de Kantoren en de Vergaderzaal. De overige ruimtes (kleedkamers, opslag, verkeersruimten, et cetera) zijn niet apart te huur. De vierkante meters van deze gezamenlijke ruimtes zijn toebedeeld aan de verhuurbare ruimtes. De Theaterzaal bijvoorbeeld wordt standaard verhuurd inclusief de foyer, kleedruimtes en opslag. Basis voor verhuur Urensysteem Het huren van de ruimtes is mogelijk op basis van dagdelen of uren. Het grootste voordeel van verhuur op basis van dagdelen is de administratieve eenvoud voor de verhuurder en de mogelijkheid op eenvoudige wijze te differentiëren in de huurprijzen. Het sluit echter niet goed aan bij de wijze waarop de vaste bewoners gebruik zullen maken van het gebouw. Met name de activiteiten voor kinderen en jongeren vinden vaak plaatsen op de grenzen van twee dagdelen (bijvoorbeeld van 15:00 tot 21:00). Om bovenstaande reden is in het Bedrijfsplan gekozen voor verhuur per uur. Alleen de Partners huren de Theaterzaal per reservering per dag. Voor de exploiterende stichting heeft verhuur per uur, naast het voordeel van flexibiliteit, twee belangrijke consequenties. Het vraagt om een gedetailleerde urenadministratie én het levert zogenaamd snijverlies of frictieleegstand op. De verhuurbaarheid van een studio van 21:00 tot 23:00 is bijvoorbeeld nihil. Deze snijverliezen worden verdisconteerd in de prijzen om de exploitatie van het gebouw rendabel te maken. Jaarbasis De Partners huren de kantoren op jaarbasis en zijn voor langere tijd een commitment aangegaan. Daarnaast wordt met de Partners per kalenderjaar een afspraak gemaakt over reserveringen voor studiogebruik en zaalhuur. Het studiogebruik wordt in een rooster gezet, zodat er nog enige flexibiliteit is en een overzicht van de uren dat studio’s aan derden kunnen worden verhuurd. De zaalhuur gaat gepaard met een aanbod aan facilitaire en technische ondersteuning, de kassadiensten en de technici van het Bijlmer Parktheater worden daarvoor ingezet.


30

Ruimteverdeling Bijlmer Parktheater

Theaterzaal studio 1 studio 2 studio 3 kantoor JTSZO kantoor Elleboog kantoor Krater kantoor TW atelier* kleedkamers backstage* omloop* kleedkamers studio 1,2,3* pantry etc kantoor* vergaderruimte* opslag theaterzaal* overige opslag* foyer, receptie etc* Verkeers en techn. ruimte*

opp 235,5 101,0 101,6 75,6 74,4 37,1 86,5 27,5 38,9 100,8 132,5 52,2 11,7 52,0 40,8 157,0 280,0 437,9

Totaal

2.043

toebedeeld aan alg theater

studio's kantoren n.v.t. X X X X X X X X X

X X X X X X X X X

Gebruik door de Partners Onderstaand schema geeft het rooster van de Partners in een standaardweek in het Bijlmer Parktheater. Een standaardweek is week buiten de schoolvakanties, in de periode oktober tot en met mei. Op de gearceerde tijdstippen in het rooster verzorgen de Partners lessen, voorstellingen of workshops. Daarnaast repeteren amateur-theatergroepen ’s avonds meestal in studio 3. Tijdens de weekenden zijn er clubs van Elleboog en workshops van de Theaterwerkplaats en/of Krater. Duidelijk is dat de theaterzaal op verschillende tijdstippen en Studio 2 en 3 veelal overdag beschikbaar zijn voor verhuur aan andere partijen. Buiten de standaardweek zijn er regelmatig presentaties in de theaterzaal, festivals in schoolvakanties, zomerlessen en workshops in de weekenden.


31

Tabel 1: roosteroverzicht van een standaardweek in 2010

Theaterzaal Studio 1 Studio 2 M D W D V Za Zo M D W D V Z Zo M D W D V 09.00-10.00 10.00-11.00 11.00-12.00 12.00-13.00 13.00-14.00 14.00-15.00 15.00-16.00 16.00-17.00 17.00-18.00 18.00-19.00 19.00-20.00 20.00-21.00 21.00-22.00 22.00-23.00

V V V V V V V V V V V V


K K K K K K


K K K K K K K K K K K K K

K K K K K K K K K

E E E E E E

E E E E E E E E E E

E E E E E

5 5 5 5 5 5 5 5 5

5 5 5 5 5J 5J 5J 5 5 5 5 5 5 5 5

5 5 5 5 5 5 5 5 5

5 5 5 5 J J J J J J

Z

Studio 3 Z M D W D V

J J J J J J J J J J T T T

J J J J T T T

J J J J J J T T T

J J J J T T T

J J J J T T T

Z

Z

J J J J J J J J

Reserveringen: K= Krater Theater E= Circus Elleboog J= Jeugdtheaterschool Zuidoost V = Verhuur (Cultureel en Commercieel) T= Theaterwerkplaats Zuidoost 5= 5 o’clock class, AHK


32

Overzicht drempeloverschrijdingen Onderstaand overzicht bevat het aantal drempeloverschrijdingen in 2010 van de Partners.

Tabel 2: drempeloverschrijdingen Bijlmer Parktheater2010

Krater Theater-Werkplaats Elleboog JTS ZO 5 o'clock class, AHK externe verhuur, commercieel externe verhuur, cultureel Totaal

Cursisten

publiek

Totaal

n.v.t. 350 325 > 350 530 n.v.t. n.v.t.

18.630 2000 5400 6.000 1000 7.500 2.500

18.630 2.350 5.725 6.000 1.530 7.500 2.500 44.235

Kengetallen gebruik 2010 Bijlmer Parktheater aantal dagen open gebruik Ymerezaal, aantal keer Studio 1, totaal gebruik Studio 2, totaal gebruik Studio 3, totaal gebruik Locatie anders: Foyer, Vergaderzaal

328 281 224 359 267 45

totaal aantal bezoekers BPT personeel totaal aantal drempeloverschrijdingen m bezoekers per dag Krater in Ymerezaal Partners in Ymerezaal

44.235 2.750 47.149 135 131 50

commerciële verhuur Ymerezaal culturele verhuur Ymerezaal

51 26

totaal aantal bezoekers Ymerezaal gemiddelde bezetting Ymerezaal

30.783 68%


33

In onderstaande tabel is de ruimtebehoefte opgesomd van de Partners vertaald naar het totaal jaarlijks gebruik van de verschillende ruimtes in het gebouw per initiatiefnemer. De tabel geeft het totaal geschatte aantal uren per jaar dat iedere organisatie de verschillende ruimtes huurde. Tabel 3: omvang huur per Partner in 2010

Krater/TW ZO

Elleboog JTS ZO

AHK

Totaal

Theaterzaal (dagen)

120

12

45

173

Studio 1 (uren)

200

6

640

Studio 2 (uren) Studio 3 (uren)

35

1516 1512

600

1064 800

1440

2

In 2010 bezetten de Partners – inclusief de kantoorruimte - het Bijlmer Parktheater voor 64% . Uit de inventarisatie naar het ruimtegebruik door de Partners blijkt dat er in het gebouw ruimte is voor verhuur aan derden.

Rooster en activiteiten van de vaste Partners Het Bijlmer Parktheater biedt in één seizoen de volgende activiteiten: 30 – 35 cursussen (dans, toneel, theater) door de JTS ZO cursussen en repetities door de Peers van de 5 o’clock class 6 – 8 circusclubs door Circus Elleboog schoolprojecten en groepsactiviteiten door JTSZO en Circus Elleboog workshops voor talent, amateurs en semi-professionals, door de Theaterwerkplaats en Krater festivals voor de jeugd (herfstvakantie, voorjaarsvakantie, meivakantie, zomervakantie) en volwassenen (Black Magic Woman, In the Picture)

2

Berekend door het aantal uren huur te vermenigvuldigen met het aantal gehuurde m2 en dat te delen door het aantal beschikbare uren (2400 per ruimte) vermenigvuldigd met het aantal beschikbare m2


34

betaalbare repetitie- en speelruimte voor amateurgezelschappen (zo’n 10 tot 15 gezelschappen per seizoen) 24 voorstellingen / eindpresentaties door de Jeugdtheaterschool ZO 5 voorstellingen / eindpresentaties door Circus Elleboog 100 voorstellingen door Krater (jeugd en volwassenen) 20 voorstellingen door amateurgezelschappen 10 tot 15 voorstellingen en presentaties door de AHK / 5 o’clock class Onderstaand schema geeft het rooster voor een standaardweek in het Bijlmer Parktheater. Een standaardweek is week buiten de schoolvakanties, in de periode oktober tot en met mei. Op de gearceerde tijdstippen in het rooster verzorgen de Partners lessen, voorstellingen of workshops. Daarnaast repeteren amateur-theatergroepen ’s avonds in studio 3. Tijdens de weekenden zijn er clubs van Elleboog en workshops van de Theaterwerkplaats en/of Krater. Krater programmeert standaard samen met Circus Elleboog in de vakanties… Buiten de standaardweek zijn er regelmatig presentaties in de theaterzaal, festivals in schoolvakanties, zomerlessen en workshops in de weekenden. Uit het rooster blijkt dat theaterzaal en de studio’s overdag beschikbaar zijn voor externe verhuur. Daarnaast is de theaterzaal beschikbaar voor culturele verhuur, met name buiten de standaardweken.


35

Bijlage 4. Potentie Externe Verhuur De vaste bewoners bezetten de studio’s en theaterzaal vooral ’s middags, ’s avonds en in het weekend. Dat betekent dat er overdag en veelal buiten de vaste schoolperiodes ruimte is voor studioverhuur aan externen. De verhuur van studio’s draagt bij aan een gezonde exploitatie van het gebouw en kan – door het kiezen van inhoudelijk passende partners – tevens bijdragen aan de uitstraling in de anders ‘stille’ uren. De marktpotentie van studioverhuur is alleen nog maar beperkt door snijverliezen en onverhuurbaarheid door personele onderbezetting in de schoonmaak en beheer. Daar liggen nog mogelijkheden, maar het was van belang om de markt af te tasten en eerder op zoek te gaan naar langere verhuurbaarheid, dan intensieve verhuur-per-uur. Bij het Prins Bernhard Fonds wordt in 2011 nog een bescheiden aanvraag gedaan om Studio 1 en Studio 2 theatertechnisch (licht en geluid) verder in te richten. Zo wordt tegemoet gekomen aan een ontwikkelfunctie en een bijdrage geleverd aan het rendement van het gebruik van de studio’s van het Bijlmer Parktheater. Er is een evenwicht wat gevonden moet worden tussen verhuur en aanloop met specifieke wensen en het vaste gebruik door de Partners. Het beeld van de marktpotentie van de Theaterzaal en de foyer, met bar en terras, toont het samenspel dat cultuur en commercie aan moeten gaan om beide hun voordeel te kunnen doen met een dergelijke (theater)omgeving. In de komende jaren willen we ons instellen op een welkome professionele organisatie maar wel passend bij en voortkomend uit de kleurrijke omgeving. Dus wel met een jong profiel, zelfverzekerd en puttend uit een breed mondiaal scala van culturele bronnen, inspirerend. In het kort komt de marketing strategie erop neer dat er een geïntegreerd aanbod wordt gedaan. Geboden wordt de zaal, de foyer en de front desk , een goede facilitaire catering in een modern, vriendelijk en toegankelijk gebouw. En er kan gebruik gemaakt worden van de positieve relatie die het Bijlmer Parktheater heeft met haar omgeving. Met het publiek uit groot Amsterdam en de inwoners van Zuidoost is een intensieve communicatie relatie. Voor cultureel Zuidoost zijn we interessant omdat we hun publiek weten te bereiken, en het wat betekent om hier te staan. Voor de commerciële relaties biedt uitstekend geoutilleerde Bijlmer Parktheater veel mogelijkheden. Vraag en aanbod In Amsterdam en met name in Zuidoost is een tekort aan betaalbare studioruimte voor met name dans en toneel, op (semi-)professioneel én amateurniveau. De markt voor verhuur per uur of dagdeel is minder goed dan de markt voor verhuur voor langere aangesloten periodes. Met name gezelschappen of makers met een projectsubsidie zijn vaak op zoek naar studioruimte voor enkele weken aaneengesloten, waarbij zij maximaal gebruik willen maken van de ruimte en bijvoorbeeld decorstukken kunnen laten staan. De doelgroepen voor studioruimte per uur of per dagdeel overdag worden gezocht verenigingen en organisaties die lessen en cursussen aanbieden (amateurgezelschappen, yoga, bewegingsklassen voor ouderen et cetera) of schoolprojecten. Voor het Bijlmer Parktheater biedt het tekort aan betaalbare studioruimte goede mogelijkheden. Echter: de potentiële opbrengsten uit externe verhuur dienen voorzichtig te worden ingeschat, doordat de markt voor verhuur per uur of dagdeel kleiner is dan de markt voor verhuur voor langere periodes.


36

De Theaterzaal biedt samen met de foyer, en de uitvalsmogelijkheden naar de studio’s, voor presentaties, congressen en samenkomsten veel mogelijkheden om aan een vraag in de markt te voldoen. Er is een conjunctuur, maar in het algemeen kan er van uit gegaan worden dat de bedrijvigheid in Zuidoost voldoende draagvalk zou moeten bieden voor een faciliteit als het Bijlmer Parktheater. Het is wel van belang dat het profiel, theater ambience , bewaard blijft. Prijzen Er is in 2009 een externe verkenning gedaan naar de marktconforme studioprijzen onder aanbieders in Amsterdam en elders in de Randstad. De meeste studio’s hanteren prijsdifferentiatie. De volgende factoren spelen bij vrijwel alle aanbieders een rol: Een uur of dagdeel huren is relatief gezien duurder dan een hele dag of week. De kwaliteit en locatie van de studio vertalen zich in de prijs. Vrijwel alle studio’s hanteren een doelgroepen beleid, en rekenen derhalve ook Culturele Tarieven. Op basis van de benchmark zijn haalbare prijzen berekend voor de externe verhuur van de studio’s in het Bijlmer Parktheater. Tabel 4: prijzen externe verhuur (per uur) Prijs per uur

Studio 1

€ 17,50

Studio 2

€ 15,00

Studio 3

€ 12,50

Potentie verhuur theaterzaal De meest lucratieve markt voor de verhuur theaterzaal blijken bedrijfspresentaties, bijeenkomsten en recepties te zijn. Om die markt goed te kunnen bedienen moet echter aan een aantal voorwaarden worden voldaan. In de eerste plaats moet daarvoor een professioneel acquisitietraject afgelopen worden. De commerciële partijen verwachten een professionele en vooral klant- en servicegerichte organisatie. Daarnaast is vraag naar mogelijkheden voor een passende catering, van eenvoudig tot vrij luxe. Gebleken is dat de ‘culturele en creatieve omgeving’ en atmosfeer van een theater door huurders juist interessant gevonden wordt als decor voor hun activiteiten. Ook voor de verhuur van de theaterzaal is in 2009 een externe prijsvergelijking uitgevoerd. Op basis van de benchmark – gekoppeld aan de kostprijs van de theaterzaal - zijn de volgende haalbare prijzen ontwikkeld. Tabel 5: prijzen externe verhuur theaterzaal, per uur Prijs (inclusief techniek: licht en geluidinstallatie) Culturele verhuur

€ 125

Commerciële verhuur

€ 175


37

Benchmark De Benchmark is afkomstig van de Raadsgriffie Stadsdeel Zuidoost, de commissie Welzijn, 27 januari 2011. In deze benchmark is te zien hoe de subsidiering van het Bijlmer Parktheater zich verhoudt tot andere, vergelijkbare theaters in Amsterdam, en in andere gemeentes in Nederland. Er is een lastige bijkomstigheid, en dat is dat het Bijlmer Parktheater nog heel jong is, en nog niet aanspraak heeft kunnen maken op een ondersteuning uit het vierjarige Kunstenplan Amsterdam. Daarom is het Stadsdeel Zuidoost de enige begunstiger in deze vorm. Desalniettemin is duidelijk te zien hoe de verhoudingen nu liggen. Alle theaters krijgen meer subsidie per jaar, uitgerekend per capaciteit, dan het Bijlmer Parktheater.

NB. Zie voor een overzicht de volgende pagina’s.


38

Overzicht subsidies en prestaties Bijlmer Parktheater en partnerorganisaties 2010 plaatsen plaatsen

bedrag

per 270 per 160

Stichting Bijlmer Parktheater + D2

270

160

€ 280.500 € 1.039 € 1.753

Stichting Bijlmer Parktheater

270

160

€ 218.500

subsidie Exploitatiesubsidie exploitatie en beheer stadsdeel Zuidoost en D2 Verplichtingen Exploitatiesubsidie exploitatie en beheer stadsdeel Zuidoost

€ 809 € 1.366

Het Bijlmer Parktheater ontvangt momenteel geen subsidie uit het Amsterdamse Kunstenplan 2009-2012, het Bijlmer Parktheater opende immers pas oktober 2009 haar deuren. Voor de volgende Kunstenplanperiode 2013 - 2016 is een aanvraag van het Bijlmer Parktheater binnen het Kunstenplan van de gemeente Amsterdam niet uitgesloten. De partnerorganisaties in het Bijlmer Parktheater ontvangen subsidies voor hun activiteiten, overigens breder dan hun activiteiten in het theater: Kunstenplan gemeente o Jeugdtheaterschool Zuidoost € 294.430 Amsterdam 2009-2012 Budgetsubsidie activiteiten € 44.435 stadsdeel Zuidoost Exploitatiesubsidie huurkosten Bijlmer € 35.500 stadsdeel Zuidoost Parktheater o Circus Elleboog Budgetsubsidie activiteiten € 49.000 stadsdeel Zuidoost Exploitatiesubsidie huurkosten € 13.150 stadsdeel Zuidoost o Krater Theater/ Theaterwerkplaats stadsdeel Zuidoost Kunstenplan gemeente Amsterdam 2009€ 197.940 stadsdeel Zuidoost 2012 Budgetsubsidie activiteiten € 327.300 stadsdeel Zuidoost Exploitatiesubsidie huurkosten € 61.100 stadsdeel Zuidoost o AHK/ 5 o'clock class Zuidoost Budgetsubsidie activiteiten € 23.000 stadsdeel Zuidoost Exploitatiesubsidie huurkosten € 40.000 stadsdeel Zuidoost totaal Exploitatiesubsidie huurkosten € 149.750 Subsidies theaters Amsterdam In het Kunstenplan 2009-2012 zijn een aantal aanvragen van kleine en middelgrote theaters in Amsterdam gehonoreerd. Daarnaast > dan bijdrage aan BPT

Het gaat om de volgende bijdragen aan theaters: o Theater De Meervaart t.b.v. exploitatie en beheer

1060

o Podium Mozaiek

350

Stadsdeel West t.b.v. programmering en educatie o Gasthuis / Frascati

€ 188

Subsidie stadsdeel Nieuw West

€ 626

€ 413-

Kunstenplan Amsterdam

€ 1.886.040 € 6.084

€ 5.045


€ 1.300.000 € 1.226 € 218.967 € 97.660

310

€ 777.933 o Hetveem Theater

92

€ 160.940 € 1.749

OCW € 710

€ 437.196 o Jeugdtheater De Krakeling

200

€ 1.042.630 € 5.213

o De Kleine Komedie

500

o Rozentheater

Kunstenplan Amsterdam OCW

€ 4.174


€ 595.170 € 1.190

€ 151


230

€ 444.900 € 1.934

€ 895


o Theater Bellevue

254

€ 1.380.110 € 5.434

€ 4.395


o Theater De Engelenbak

120

€ 734.840 € 6.124

€ 5.085



39

> dan bijdrage aan BPT

Het gaat om de volgende bijdragen aan theaters: Gemeentelijke subsidies aan theaters met ongeveer vergelijkbare grootte als het BPT, 270 zitplaatsen: o Provadja podium en filmhuis, Alkmaar o De Vorstin, Hilversum o Theater Achterom, Hilversum o Theater De Lieve Vrouw, Amersfoort o Korzo theater, Den Haag o Theater aan het Spui, Den Haag o Theater Pierrot, Den Haag o Grand Theatre, Groningen o De Toneelschuur, Haarlem o Lak Theater, Leiden o De Nieuwe Vorst, Tilburg o Theater Kikker, Utrecht Gemeentelijke subsidies aan grote theaters: o Theater Castellum, Alphen ad Rijn o Stadsschouwburg De Maagd, Bergen op Zoom o Theater De Veste, Delft o Theater Agora, Lelystad o Theater De Lievekamp, Oss o Luxor Theater, Rotterdam


88 260 90 200 160 370 150 260 380 220 270 240

€ 490.000 € 540.000 € 225.000 € 606.900 € 1.245.998 € 1.681.508 € 329.736 € 465.000 € 1.033.551 € 274.636 € 601.781 € 612.453

€ 5.568 € 2.077 € 2.500 € 3.035 € 7.787 € 4.545 € 2.198 € 1.788 € 2.720 € 1.248 € 2.229 € 2.552

750

€ 734.450

€ 979

€ 3.815 € 1.038 € 2.500 € 1.996 € 6.749 € 3.506 € 1.159 € 750 € 1.681 € 209 € 1.190 € 1.513

€ 60-

650

€ 1.765.232 € 2.716

€ 1.677

500 750 880 1500

€ 1.700.249 € 883.000 € 1.164.211 € 3.055.000

€ 2.362 € 138 € 284 € 998

€ 3.400 € 1.177 € 1.323 € 2.037

40

Bedrijfsplan Bijlmer Parktheater

Recommend Documents