Salary Survey editie 2014
Bedrijfsjurist in Beweging Profiel, lonen en trends
01
Executive summary niet enkel gepeild naar het salaris maar ook naar de tevredenheid over de werkomgeving van de bedrijfsjurist en andere bepalende tendensen in zijn leefwereld.
Met 696 deelnemers is deze editie 2014 van de salary survey bij de bedrijfsjurist een succes. We noteerden een stijging van het aantal deelnemers van 75% t.o.v. 2008. Daarenboven was het een zeer vernieuwende bevraging. Voor het eerst werkten USG Legal Professionals en het Instituut van bedrijfsjuristen (IBJ) intensief samen. Er werd
14% 4,5%
5,8%
1,7%
52,1%
Plaats van tewerkstelling
15,6%
2,6%
Een meerderheid van de bedrijfsjuristen is nog steeds professioneel actief in Brussel en werkt in een voornamelijk Belgisch georiënteerd bedrijf.
2,2%
0,8%
0,6%
Brussel
52,1% 0,1%
Leeftijd & geslacht Opvallende vaststelling is de vervrouwelijking van het beroep. De meerderheid van de jongere bedrijfsjuristen is vrouw. Enkel boven de leeftijd van 45 jaar zijn de mannen in de meerderheid. De numerieke meerderheid in de leidinggevende functies gaat ook nog steeds naar de mannen. Verwacht mag worden dat ook in die posities het aantal vrouwen zal groeien.
“
Het machtsdenken is uiteindelijk steeds een dooddoener voor wie wil doorgroeien. Vrouwen beantwoorden ook om die reden steeds vaker aan het leiderschapstype voor de toekomst.” - Patrick Baeten, GDF SUEZ
Man Vrouw
58%
56%
53%
40%
34%
42%
44%
47%
60%
66%
<28 jaar
28-34 jaar
45-54 jaar
>55 jaar
35- 44 jaar
Competenties Dat vooral het belang van de niet-technische competenties toeneemt is duidelijk. 80% van alle respondenten is van oordeel dat de persoonsgebonden competenties en vaardigheden, de zo genaamde soft-skills, in de toekomst aan belang zullen winnen. Vooral “probleemoplossend denken” scoort daarbij hoog. Ook van de universiteiten wordt verwacht dat zij de juiste initiatieven nemen om problem solvers te laten uitstromen. Juridisch adviseur Juridisch manager (leidinggevend)
46%
35% 32%
Probleemoplossend denken 14% 17%
Communicatieve vaardigheden
13% 11%
Onderhandelingstechnieken Project Management
11% 11%
Commerciële vaardigheden
11% 8% 9% 6%
Talenkennis
7% 7%
Analytisch denkvermogen
44%
4% 4%
Presentatie vaardigheden
5% 3%
Contract drafting
1% 1%
Andere
22%
21%
16%
15% 10%
7%
9%
6% 2%
CEO
CFO
Secretaris generaal
General counsel in het buitenland
2%
HR
Andere
Solo legal counsel Juridisch manager
Rapportering De bedrijfsjurist raakt steeds steviger verankerd in het bedrijf waar hij werkt. De juridische manager of solo legal counsel rapporteert bijna in de helft van de gevallen rechtstreeks aan de CEO. Een aanzienlijk deel van de leidinggevenden (36%) zetelt bovendien in het directiecomité.
“De impact is ook recht evenredig toegenomen met de kwaliteit van de bedrijfsjuristen zelf. De business is zich bewust van die kwaliteit en laat die meer doorwegen in de besluitvorming.” - Fernand Nédée, Johnson & Johnson
Impact Juridisch manager
6%
21%
73%
Solo legal counsel
3%
23%
74%
Juridisch adviseur
6%
40%
54%
Dit alles zorgt er mee voor dat de impact van de bedrijfsjurist de afgelopen jaren aanzienlijk is gestegen. Liefst 73% van alle juridisch managers heeft het gevoel dat hun impact op de besluitvorming binnen het bedrijf de afgelopen 5 jaren toenam.
Afgenomen Gelijk gebleven Toegenomen
Dit gevoel is iets minder aanwezig bij de leden van hun team. Daar geeft slechts 54% aan dat hun invloed toenam. De team managers staan voor de uitdaging om de gestegen impact (nog) meer voelbaar en zichtbaar maken bij hun team.
“
Bedrijven dienen ervoor te zorgen dat zij een duidelijk carrièretraject opstellen voor bedrijfsjuristen.” - Maarten Boucique, Bayer Cropscience
Motivatoren wat kan extra motiveren?
De arbeidsmarkt blijft voor de bedrijfsjurist een vrij volatiele markt.
Financieel
25%
Doorgroeimogelijkheid
20%
Stress en workload
11%
Impact
7%
Waardering en aanzien
6%
Thuiswerk
5%
Inhoudelijk leren
4%
Variatie
4%
Reistijd
4%
Leidinggevende
3%
Internationaal
3%
Werksfeer
3%
Andere
3%
Autonomie
2%
43%
van alle bedrijfsjuristen veranderde in de loop van de afgelopen 4 jaar van job.
Bij jongeren ligt dit percentage bovendien nog merkelijk hoger. De interne doorstroming binnen het bedrijf naar andere departementen blijft echter de spreekwoordelijke uitzondering op de regel. Als de werkgever zijn bedrijfsjurist(en) meer wil motiveren kan hij best inzetten op een beter financieel pakket, doorgroeimogelijkheden creëren en stress en workload verlagen.
“Het belang van communicatie, leiderschap en people management voor de juridisch manager kan moeilijk overschat worden”. - Dieter Honoré, USG Legal
Het salaris Ook het salarispakket van de bedrijfsjurist werd in deze bevraging gedetailleerd onder de loep genomen.
Evolutie bruto jaarsalaris over leeftijd 160.000€ 140.000€ 120.000€ 100.000€ 80.000€ 60.000€ 40.000€
Paralegal Juridisch adviseur Solo Legal Counsel Juridisch manager (geen lid directie comité) Juridisch manager (lid directie comité)
20.000€
<28 jaar
28-34 jaar
35-44 jaar
45-54 jaar
>55 jaar
Vergelijking man/vrouw per functie
De loonkloof tussen mannen en vrouwen bestaat enkel nog bij de leidinggevenden. Bij juridisch adviseurs (zonder leidinggevende verantwoordelijkheden) is
120.000€
het salarispakket van de man en de vrouw nagenoeg identiek.
111.000€
100.000€
90.000€
80.000€
66.000€ 66.000€
77.000€
Man Vrouw
69.000€
60.000€ 40.000€ 20.000€
Juridisch adviseur
Het startloon van een bedrijfsjurist bedraagt jaarlijks gemiddeld
37.500€ bruto Op het eind van de carrière verdient een juridisch adviseur gemiddeld
77.000€ bruto Een juridisch manager van 40 jaar mag rekenen op een jaarloon van
100.000€ bruto
Solo Legal Counsel
Leidinggevende
Lid zijn van het directiecomité wordt extra gehonoreerd. Bedrijfsjuristen die zetelen in het directiecomité verdienen gemiddeld 25% meer dan hun leidinggevende collega’s die er geen lid van zijn. Ook het aantal direct reports heeft een grote impact op de verloning. Hoe groter het aangestuurde team, hoe meer je verdient. Ook de solo legal counsels verdienen opvallend goed ten opzichte van het gemiddelde. De regionale loonverschillen lijken af te nemen. De sectorale verschillen blijven echter vrij opvallend. Vooral energie en farma blijven de topbetalers. 2 op de 3 bedrijfsjuristen heeft een bedrijfswagen. Dit blijft ook met stip het meest gewaardeerde extralegale voordeel. Eveneens 2 op de 3 juristen geniet van een bonusplan.
Slot Uit deze editie 2014 blijkt hoe sterk het beroep van bedrijfsjurist in beweging is, inhoudelijk, qua verloning en op het vlak van impact op het bedrijf. Deze trend wijst dui-
USG Legal
delijk op het groeiend belang van professioneel juridisch management en de waardering ervan in het bedrijfsleven.
IBJ
USG Legal Professionals
Instituut voor bedrijfsjuristen
Recruitment & Selection • Legal Outsourcing Paralegals • Legal Interim Management
Dé referentie voor de bedrijfsjurist in België.