5
10 Andere organisaties en instellingen Als de abonnementen bij de telefoon-, gas- en elektriciteitsmaatschappij en de waterleidingmaatschappij op naam van de overledene stonden, breng die instellingen dan op de hoogte van het overlijden. Deel het ook mee aan De Post. Er kunnen een heleboel instellingen en bedrijven zijn waarmee de overledene een relatie had. Probeer ze allemaal in te lichten.
Bankzaken Naast de gewone praktische regelingen zijn er ook een aantal financiële zaken die u moet bekijken. In dit deel vindt u daarover meer informatie. Laten we beginnen met de algemene regel.
1 Wat gebeurt er met de bankzaken van de 1 overledene? Bij het overlijden van een rijksinwoner van België of zijn echtgenoot blokkeert de bank alle bank- en spaarrekeningen, effectendepots en safes die op naam staan van de overledene, zijn echtgenoot of beiden. Alle volmachten en opdrachten, zoals domiciliëringen, met betrekking tot de geblokkeerde rekeningen vervallen. Dat moet, ten eerste omdat de fiscus de juiste omvang van de nalatenschap wil kennen, en ten tweede omdat de bank moet kunnen nagaan wie de rechtmatige erfgenamen van de tegoeden van haar cliënt zijn. Bij echtscheiding of scheiding van tafel en bed worden de tegoeden en de safe van de (ex-)huwelijkspartner van de overledene uiteraard niet geblokkeerd.
Was de overledene cliënt bij KBC Bank? Neem dan onmiddellijk na het overlijden contact op met zijn of haar KBC-bankkantoor en vraag wat u precies moet doen voor het vrijgeven van de tegoeden. De KBC-medewerkers doen al het nodige om u snel te helpen.
101
2 Het vrijgeven van tegoeden op rekening 2 of in depot In principe kan de bank de nalatenschap alleen maar vrijgeven nadat de fiscale aangifte is gebeurd en wanneer er een akte van bekendheid wordt getoond. Daarin staan de erfgenamen.
De akte van bekendheid Een akte van bekendheid wordt opgesteld door een notaris of door de vrederechter van het kanton waar de overledene woonde. U moet de volgende documenten overleggen: • een uittreksel uit de overlijdensakte, • het trouwboekje, • een kopie van het eventuele huwelijkscontract, • een kopie van het eventuele testament, • een kopie van de eventuele akten van schenking tussen de echtgenoten. De notaris kan zich ook baseren op eigen onderzoek: in plaats van een akte van bekendheid, spreekt men dan van een erfrechtverklaring. Ook die wordt door de bank aanvaard. Voor kleine bedragen hebt u bij veel banken geen akte nodig, maar volstaat een kopie uit het trouwboekje, een kopie van het huwelijkscontract of een erfrechtverklaring van de gemeente. In de meeste gevallen zal de bank een soepeler regeling voor het vrijgeven van de tegoeden bieden. U kunt daarvoor het best contact opnemen met de kantoordirecteur.
102
Speciale regeling • Als de overledene was gehuwd onder het stelsel van zuivere scheiding van goederen of er was een gerechtelijke scheiding van goederen, worden de tegoeden en waarden op naam van de huwelijkspartner na fiscale aangifte vrijgegeven tegen overlegging van: - een door de notaris voor eensluidend verklaard afschrift van het huwelijkscontract of een verklaring van de notaris, bij zuivere scheiding van goederen; - een afschrift van het definitieve vonnis, bij gerechtelijke scheiding van goederen. • Als er erfgenamen van een overleden Belgische rijksinwoner in het buitenland verblijven, worden de tegoeden en waarden vrijgegeven na het aanbieden van een attest van de AKRED waaruit blijkt dat het successierecht werd betaald of dat een voldoende waarborg werd gesteld voor de betaling ervan en dat die borgstelling werd aanvaard. De bank aanvaardt ook elk ander attest waarin de AKRED bevestigt dat de tegoeden en waarden mogen worden vrijgegeven.
5
3 Het vrijgeven van de safes Zodra de bank de akte van bekendheid heeft ontvangen, kan ook de safe worden geopend en de inventaris van de inhoud worden opgemaakt. Dat gebeurt in aanwezigheid van de langstlevende echtgenoot en van alle erfgenamen of hun lasthebbers. Ook de AKRED wordt uitgenodigd, maar hoeft niemand te sturen. De erfgenamen kunnen kiezen of ze de inventaris door een notaris of door de bank laten opstellen. Wanneer de notaris de inventaris opmaakt, brengt hij de AKRED op de hoogte. In het andere geval doet de bank dat. U moet de datum en het tijdstip voor het openen van de safe ten minste tien werkdagen vooraf aan de bank meedelen. Zo kan de AKRED tijdig worden uitgenodigd. Als u of een andere erfgerechtigde de sleutel van de safe hebt en de toegangscode kent, dan moet u dat melden aan de bank. Anders wordt de safe door een slotenmaker opengemaakt, en dat gebeurt op kosten van de erfgenamen.
ring van de notaris, bij zuivere scheiding van goederen; - een afschrift van het definitieve vonnis, bij gerechtelijke scheiding van goederen. • Als er erfgenamen van een overleden Belgische rijksinwoner in het buitenland verblijven, wordt de safe vrijgegeven nadat een attest van de AKRED werd aangeboden waaruit blijkt dat het successierecht werd betaald of dat een voldoende waarborg werd gesteld voor de betaling ervan en dat deze borgstelling werd aanvaard. De bank aanvaardt ook elk ander attest waarin de AKRED bevestigt dat de safe mag worden vrijgegeven. • Na echtscheiding of scheiding van tafel en bed wordt de safe van de (ex-)huwelijkspartner van de overledene niet geblokkeerd. Er moet geen inventaris worden opgemaakt. U moet wel opletten: de huur van de safe loopt na het overlijden normaal door, tenzij de erfgenamen de huur opzeggen.
Speciale regeling • Als de overledene was gehuwd onder het stelsel van zuivere scheiding van goederen of er was een gerechtelijke scheiding van goederen, dan wordt de safe op naam van de langstlevende echtgenoot vrijgegeven, na de opstelling en afgifte aan de fiscus van de inventaris. De erfgenamen hoeven niet aanwezig te zijn. De AKRED moet worden uitgenodigd, maar hoeft niemand te sturen. Een akte van bekendheid is niet nodig. Wel moet een van de volgende stukken worden overgelegd: - een door de notaris voor eensluidend verklaard afschrift van het huwelijkscontract of een verkla-
103
4 De KBC-Rekeningverzekering De KBC-Rekeningverzekering is een ongevallenverzekering die aan bepaalde rekeningen is verbonden. Die verzekering kent uitkeringen toe aan de rekeninghouder wanneer die door een ongeval volledig en blijvend invalide wordt, of aan zijn nabestaanden als hij overlijdt door een ongeval. Alle zichtrekeningen en spaarrekeningen waarvoor de rekeninghouder de Rekeningverzekering heeft aanvaard, vallen bij KBC Bank onder die verzekering. De vergoeding is gelijk aan de gecumuleerde saldi op de verzekerde rekeningen, zoals die worden vermeld op de rekeningafschriften van de 7e dag vóór de datum van het ongeval (deze laatste niet inbegrepen). Er is wel een minimum (1 859,20 euro)* en een maximum (123 946,76 euro)* voor de vergoeding vastgesteld. De begunstigden zijn de nabestaanden, volgens de volgorde die in de KBCRekeningverzekering is bepaald en op voorwaarde dat ze kunnen aantonen als begunstigde in aanmerking te komen. Als u en andere erfgenamen menen recht te hebben op de uitkering, moet u de volgende documenten overleggen: • een uittreksel uit de overlijdensakte; • een doktersattest dat de oorzaak van het overlijden vermeldt; • een verslag over de omstandigheden van het ongeval, met vermelding van het nummer van het procesverbaal, als dat er is; • het trouwboekje en een bewijs van uitbetaling van de kinderbijslag, als de overledene nog kinderen had voor wie kinderbijslag werd uitbetaald. Als de rechthebbende niet akkoord gaat met de normale regeling van begunstiging, kan hij een andere
104
begunstigde aanwijzen. Die wijziging moet hij schriftelijk aan de bank meedelen. * Mathematische omrekening.
5
5 Nuttige inlichtingen voor de erfgenamen De betaling van lopende kosten, laatste ziektekosten en begrafenis- of crematiekosten Elektriciteits-, gas- en telefoonrekeningen en huur kunt u met het tegoed op een geblokkeerde rekening betalen, voor zover ze betrekking hebben op de periode vóór het overlijden. In een aantal gevallen zal de bank zich daarbij soepel opstellen. De kantoordirecteur vertelt u er meer over. Ook de laatste ziektekosten en de begrafenis- of crematiekosten kunnen op verzoek van de erfgenamen onmiddellijk worden betaald met tegoeden van de geblokkeerde rekeningen. Ook daarvoor neemt u contact op met de kantoordirecteur. Hebt u en de eventuele andere erfgenamen zelf al die kosten betaald, dan kunt u de bank vragen om terugbetaling. U moet die kosten en de betaling ervan dan wel met originele facturen en rekeningen bewijzen.
Vrijstelling van roerende voorheffing op de rente van een gewoon spaardeposito Iedere erfgenaam kan vrijstelling van de roerende voorheffing krijgen op de eerste schijf van 1 600 euro die hem toekomt (aanslagjaar 2007), op voorwaarde dat: • de rente onder de erfgenamen word verdeeld; • de erfgenamen zich aan de bank bekendmaken door middel van een bijzonder RV-formulier; • de erfgenamen meedelen voor welk deel ze ieder in de rente delen.
105
