Balans & Vooruitzichten 2012-2013
• • • • •
Inhoud • • • • •
•
InleIdIng door Bart De Smet
3
Voorzitter
•
Voorwoord door PhIlIPPe Colle
6
Gedelegeerd Bestuurder
•
algemene omgeVIng
•
PersoonsVerzekerIngen
22
•
sChadeVerzekerIngen
34
•
assuralIa en zIjn organIsatIe
42
•
englIsh summary
48
8
InleIdIng • • • • •
Duurzaamheid, Verantwoordelijkheid, Energie Bij het afsluiten van dit boekjaar en de start van
baar aanwezig zou zijn. Daartoe moeten de con-
gen. Aan hen nu om naar buiten te komen met de
een nieuw komen drie begrippen bij me op: duur-
crete vereisten uit die richtlijn de verzekering op
noodzakelijke concrete nuances die de verzekering
zaamheid en verantwoordelijkheid natuurlijk,
zijn minst toelaten dat ze haar waarborgfunctie
ten goede komen bij haar ontplooiing ten dienste
maar ook energie.
op lange termijn kan vervullen. Het risico bestaat
van de maatschappij.
immers dat de verzekering bekeken wordt vanuit Voor een verzekeraar is duurzame ontwikkeling
een momentopname die misschien wel een ver-
Verzekeraars streven naar een continu evenwicht
hoegenaamd geen gadget noch een modever-
tekend beeld geeft. Is een momentopname van
tussen hun verbintenissen en hun financiële
schijnsel. Binnen de kernactiviteit zelf van de
de “marktwaarde” de maat van alle dingen? Ook
draagkracht: ze mogen er daarbij niet zomaar van
verzekering staat duurzaamheid synoniem voor
al is zo’n snapshot perfect mogelijk, toch menen
uitgaan dat morgen alles beter wordt. Hun finan-
het tot een goed einde brengen van de aangegane
verzekeraars dat het geen getrouw beeld schetst
ciële inkomsten overstijgen nauwelijks de inflatie
toezeggingen ten aanzien van iedere verzekerde
van hun activiteiten. En dus vormen momentop-
– in 2011 was dit zelfs niet het geval aangezien
en ten aanzien van de maatschappij in haar ge-
names geen gepaste handleiding om de beoogde
waardeverminderingen het rendement hebben
heel waarbinnen de verzekering evolueert. De
transparantie te bereiken. Een dergelijke simplis-
doen dalen naar 2,1 % terwijl de consumptieprij-
verzekering biedt bescherming op zowel korte als
tische visie houdt immers geen rekening met de
zen gestegen zijn met 3,5 % – waardoor een def-
lange termijn en is van nature uit begaan met wat
verplichting van de verzekeraars om het verband
tig tariferingsbeleid en omzichtigheid bij de bere-
duurzaam is.
tussen tegoeden en toezeggingen te beheren.
kening van de reserves geen loze begrippen zijn.
Bovendien gebeurt het dat men vruchteloos een En dus wensen de verzekeraars dat in de hervor-
referentiewaarde zoekt om de marktwaarde vast te
Op de Belgische schadeverzekeringsmarkt is met
ming van het toezicht op hun activiteiten, want
stellen: en dan moet er geoordeeld worden op ba-
gezond verstand en inzicht gehandeld en is ver-
dat maakt deel uit van de kaderrichtlijn Solvency II,
sis van eerder kunstmatige criteria. De overheden
meden dat al te bruuske inhaalbewegingen inzake
het streven naar duurzame ontwikkeling herken-
hebben de boodschap van de verzekeraars ontvan-
tarifering nodig waren zoals dat wel het geval was
B al ans & Vooruitzichten 2012-2013
|
Inleiding
3
•• • • •
InleIdIng
op naburige markten. Daartoe moeten de kosten
voorzichtigheid en hebben gewezen op het gevaar
daarom duur uitvalt. Zo kunnen de verzekeraars
beroepsvereniging, via haar gedragscodes of haar
nauwlettend gevolgd worden zodat de verzeker-
van het behoud van reglementaire rentevoeten die
kosten ten laste nemen voor behandelingen die
engagement in de sensibilisering van het publiek,
den te allen tijde overtuigd zijn van de waarde
teruggaan naar een conjunctuur die al lang achter
eigenlijk ten laste van de patiënt zijn (tand-, oog-,
eerder het voortouw neemt dan gedwee te volgen.
die hun polissen hen verschaffen. Het verheugt
ons ligt. Die reglementaire rentevoeten wegen
poliklinische behandelingen) in de gezondheids-
me dan ook vast te stellen dat de tevredenheid, in
immers zwaar door op de goede afloop van de
zorg. In de schadeverzekering kunnen ze instaan
Ik verbind me ertoe die waarden aan te moedigen
het bijzonder zoals die door de cliënt geuit wordt,
aanvullende pensioenplannen en dreigen bedrij-
voor de interventie van erkende herstellers via
en er de woordvoerder van te zijn ten aanzien van
hoog ligt.
ven die er ten aanzien van hun personeel borg voor
een stelsel van de betalende derde (een courante
de talrijke gesprekspartners van de sector.
moeten staan in nauwe schoentjes te brengen. Er
praktijk in de omniumverzekering en die steeds
In de levensverzekering moeten de verzekeraars
is blijkbaar tijd nodig om de betrokken partijen tot
vaker opduikt in de woningverzekering). Ten slotte
met de nodige omzichtigheid te werk gaan en
andere inzichten te brengen en hen tot realistische
brengen ze nu ook basispakketten op de markt om
Bart de Smet
veiligheid inbouwen in zowel hun beloften als hun
hervormingen te laten komen.
te vermijden dat al kwetsbare groepen het nog
Voorzitter
beleggingen. Dat die noodzakelijke voorzichtig-
moeilijker krijgen. De verzekeraars doen dit op
heid in veel gevallen geleid heeft tot een daling
De verzekeraars hebben vandaag heel wat om
allerhande manieren waarbij de felle concurrentie
van de gewaarborgde rentevoet op de nieuwe ver-
handen, hetgeen een flink deel van hun energie
zorgt voor een gediversifieerd marktaanbod.
bintenissen is voor sommigen als een verrassing
vergt. Dit verhindert hen niet om toekomstge-
overgekomen. Maar wie weet of een historisch
richte nieuwe diensten aan te bieden die tege-
Ik ben blij te kunnen vaststellen dat duurzaamheid
lage rente zoals we die vandaag kennen per defi-
moet komen aan de behoeften van de gezinnen,
en verantwoordelijkheid gepaard kunnen gaan
nitie van voorbijgaande aard is. Is het wijzer zich te
ondernemingen en collectiviteiten. Die moeten
met een dergelijke creatieve energie en getuigen
wapenen tegen een periode van onrust die langer
afgestemd worden op een conjunctuur die de ver-
van de inzet die de duizenden professionals uit de
aanhoudt dan algemeen verwacht wordt? De ver-
zekeringnemers ertoe aanzet op zoek te gaan naar
verzekeringssector dagelijks bewijzen. Als voorzit-
zekeraars hebben ervoor gekozen in te zetten op
een geruststellende bescherming zonder dat die
ter van Assuralia verheugt het me te zien dat de
4
B al ans & Voo ruitzichten 2012-2013
|
Inleiding
•• • • •
B al ans & Vooruitzichten 2012-2013
|
5
Voorwoord • • • • •
Zekerheid bieden in onzekere omstandigheden Als onderzoeksbureaus bij de bevolking peilen
dip waarin België - zoals de hele Europese Unie -
veiligste vorm van voorzorgssparen is geen deugd.
naar spontane associaties bij het horen van het
zich bevindt. Een weinig rooskleurige situatie die
Het effect laat zich raden: een lagere omzet bete-
woord “verzekering”, krijgen zij, behalve het be-
ook voor de verzekeringssector niet zonder gevol-
kent minder nood aan dekkingsactiva en dus min-
talen van premies, spontaan volgende antwoor-
gen is gebleven. De beroerde financiële markten
der investeringen van verzekeraars in onder andere
den: bescherming, veiligheid en zekerheid. Die
eisen al een tijdje hun tol, maar er is meer.
overheidsobligaties.
behouden en elke dag waarmaken. Het zijn ste-
De financiële huishouding van ons land noopte de
Langer hierover treuren helpt niet. We kunnen en-
vige grondvesten waarop de verzekeraars ver-
regering in november 2012 tot een sanering die
kel vaststellen dat de regering zich allicht vergiste
der moeten bouwen. De verzekeringssector wil
leidde tot een onaangename en weinig opportune
bij het nemen van die maatregel.
daarom inzetten op het verbeteren van financiële
maatregel. Economische crisis staat zelden syno-
kennis en vaardigheden. In 2013 starten een aan-
niem voor fiscale stabiliteit. Door de taks op de
Dit neemt gelukkig niet weg dat verzekeraars be-
tal laagdrempelige initiatieven onder de noemer
individuele levensverzekeringen op te trekken van
scherming, veiligheid en zekerheid blijven bieden
“financiële opvoeding”.
1,1 % naar 2 % deelde de regering de sector een
via een brede waaier van schade- en persoonsver-
dreun uit waarvan ze de gevolgen mogelijks fout
zekeringen.
positieve aspecten willen de verzekeraars graag
6
“Bescherming, veiligheid en zekerheid” komen
heeft ingeschat. Die taksverhoging dreigt de hele
niet zomaar uit de lucht vallen. Ze vertalen mooi
voorzorgsdynamiek tussen verzekeringnemers/
Assuralia maakt in dit jaarverslag een balans hier-
de kernactiviteit van de verzekering: producten
spaarders en verzekeraars te verlammen of te ver-
van op en schetst tegelijkertijd de vooruitzichten.
aanbieden die beantwoorden aan de noden van de
tragen. De nefaste effecten van de taks - met de
samenleving, voor nu en later, en borg staan voor
pijnlijke invoering in 2006 nog vers in het geheu-
In een kort bestek ontdekt de lezer waar de ver-
zekerheid, zelfs in onzekere tijden. Die onzekere
gen - in combinatie met de langdurig lage rentes
zekeringssector voor staat en waar hij voor gaat.
tijden hebben alles te maken met de economische
doen de aantrekkingskracht van wat nog steeds de
B al ans & Voo ruitzichten 2012-2013
|
Vo or wo ord
Klaar staan voor morgen
te garanderen na het bereiken van de pensioen-
potentiële partners van de overheid om aanvul-
leeftijd. Daar ligt de uitdaging. Onze beroepsver-
lende diensten aan te bieden.
Hoewel de politieke en economische omstandig-
eniging zal dan ook verder pleiten voor het creëren
heden de focus vaak dwingen naar het hic et nunc,
van het juiste klimaat met betrekking tot aan-
De verzekeraars staan klaar om die immense uit-
vestig ik in dit voorwoord graag de aandacht op dé
vullende pensioenen. Dit betekent dat pensioen-
dagingen aan te gaan. Met volle energie zullen ze
maatschappelijke uitdagingen van de 21 eeuw:
engagementen beter continu afgestemd worden
meewerken aan oplossingen die onze samenle-
de vergrijzing en de zorg (afhankelijkheid). Noem
op de financiële markten, inzonderheid op het vlak
ving de gewenste zekerheid bieden.
het gerust een stokpaardje.
van de wettelijk opgelegde rentevoeten die best
ste
•• • • •
gekoppeld zouden worden aan de OLO-rente op De regering heeft een eerste hervorming van het
lange termijn (10 jaar), zowel in min als in meer.
pensioenstelsel doorgevoerd met fiscale sancties
Philippe Colle Gedelegeerd Bestuurder
voor wie niet wenst langer te blijven werken dan
Een ander belangrijk facet van de vergrijzing dat
voorheen. Bijkomende maatregelen zijn onaf-
veel te weinig aandacht krijgt betreft de afhanke-
wendbaar. De door de grote meerderheid van poli-
lijkheid: thuiszorg, ouderenzorg, rusthuis. Iedereen
tici, werkgevers en werknemers gewenste verdere
weet dat de vraag op dit gebied zal exploderen.
democratisering van de tweede pensioenpijler
Hoogdringend tijd om het probleem aan te pak-
moet kracht bijgezet worden. Het pensioenver-
ken. Ook ten deze kan de verzekering een belang-
haal in België is een “en-en” verhaal: het wettelijk
rijke rol spelen en zekerheid bieden. Verzekeraars
pensioen én het aanvullend pensioen. Enkel de
zijn potentiële investeerders in vastgoedinfra-
combinatie van die twee pijlers is van aard de
structuur (hospitalen, rusthuizen, seniorenflats,
toekomstige senioren een deftige levensstandaard
enz.) en zijn op sociaal of maatschappelijk vlak de B al ans & Vooruitzichten 2012-2013
|
Vo or woo rd
7
AlgeMene ConTeXT • • • •
•
8
B al ans & Voo ruitzichten 2012-2013
|
Algemene context
Een jaar vol rode cijfers
echter wel een indicatie dat de crisis blijft woeden,
ga’s uit andere landen, verkozen om zich niet al
Deze neerwaartse trend ging gepaard met
in het bijzonder voor wat betreft het financiële luik
te zeer bloot te stellen aan dergelijke activa en
waardeverminderingen op de effecten van de
Onverzaagd tegen de wind inbeuken, dit is zowat
dat inherent is aan de verzekeringsactiviteit, aan-
een groter deel van hun beleggingsportefeuille
zogenaamde “perifere” landen die onder slech-
de essentie van het gevoel dat de verzekeraars over-
gezien de verzekeraars van oudsher voorzichtige
te gebruiken voor Belgische openbare leningen,
te marktvoorwaarden ten gelde gemaakt zijn.
houden wanneer ze een stand van zaken opmaken
beleggingen aangaan om hun verbintenissen na
waarvan ze er eind 2011 ongeveer 15 % bezaten.
Anderzijds hebben de verzekeraars Belgische
van de omstandigheden waarin ze vandaag hun
te komen.
Het aandeel van de Belgische openbare leningen
effecten kunnen verwerven tegen een rente die,
binnen de categorie “obligaties” van de dekkings-
in 2011, hoger lag dan 4 % voor obligaties op
beroep uitoefenen. Uit de meeste recente totaalbalans – betreffende het boekjaar 2011 – van de ver-
In 2011 hadden de portefeuilles van de verzeke-
waarden van de verzekeraars die actief zijn op de
tien jaar en zelfs even steeg tot bij de 6 % op
zekeringsactiviteit in België komt een verlies naar
raars te lijden onder de vertrouwenscrisis waar-
Belgische markt, dat 170 miljard euro bedroeg
het moment dat de financiële markten serieuze
voren van 941 miljoen euro op een premie-inkomen
mee nogal wat landen uit de eurozone te kampen
(dit is 80 % van alle beleggingen), is gestegen
twijfels hadden dat België wel in staat zou zijn
van 29,2 miljard euro. Het premie-inkomen zelf kent
kregen. Dit bracht Griekenland op de rand van
met bijna 25 miljard euro tussen eind 2010 en
om zijn institutionele hervormingen onder con-
een nominale daling van 1,4 % in vergelijking met
de afgrond en leidde tot koortsachtige reacties
halverwege 2012. Het aandeel in deze obliga-
trole te houden. Samen met de regeringsvorming
2010. Dit tweede negatieve resultaat in minder dan
ten aanzien van leningen van andere landen
tieportefeuille van de door andere regeringen
van Elio Di Rupo heeft de rente een neerwaartse
vijf jaar is minder uitgesproken dan in 2008 toen
waar de markten zich van afgewend hebben. De
uitgegeven leningen daalde dan weer van een
beweging ingezet tot onder het niveau van de
het verlies bijna vier miljard euro bedroeg. Het is
Belgische verzekeraars hebben, net als hun colle-
derde tot een kwart.
inflatie, tot onder het niveau van het gewaar-
50 %
Verdeling obligaties op de balans van de verzekeraars
25 %
●
Belgische overheden
●
Overige staten
●
Internationale organisaties
●
Ondernemingen
0% (in %)
December 2010
December 2011
Juni 2012
B al ans & Vooruitzichten 2012-2013
Bron: Assuralia
|
Algemene context
9
•
•• • •
AlgeMene ConTeXT
borgd rendement van de meeste levensverze-
rentevoet daalt. Dat neemt echter niet weg dat ze
Daar het onzeker is hoe lang die lage rentevoe-
gebaseerd op de intrinsieke kwaliteit van de risi-
keringsovereenkomsten en tot onder het niveau
voor de verzekering nefast is. De meeste schade-
ten zullen aanhouden, dienen de economische
co’s. Gematigde tariefverhogingen hebben geluk-
dat ingeschreven is in de wet op de aanvullende
verzekeringen hoeven niet langer te rekenen op
modellen die de verschillende bestanddelen van
kig bijgedragen tot een hervonden rendabiliteit in
pensioenen. Blijkbaar had de wetgever een der-
een duwtje in de rug van de financiële inkomsten:
de sector gebruiken opnieuw bekeken te worden.
de schadeverzekering, hetgeen onontbeerlijk is als
gelijke erosie van de rentevoeten niet zien aan-
de gecombineerde ratio, die het resultaat is van de
Sinds 2011 vertonen de boekhoudkundige saldi
men de concurrentie wat betreft het verzekerings-
komen. Het jaar 2012 werd afgesloten met een
schadekosten, algemene kosten en commissie-
van de voornaamste schadeverzekeringstakken
aanbod scherp wil houden. De vraag naar verze-
rentevoet van 2,04 % voor de referentieobligatie
lonen, moet absoluut onder het niveau van 100 %
opnieuw positieve cijfers. Hoewel de gevarenzone
kering voor particulieren en kmo’s is niet gedaald
van de Belgische markt, dit is de lineaire obligatie
van de verdiende premies dalen. In de levens-
nog niet helemaal verlaten is, mag er toch al ge-
in 2011 en groeit min of meer op het ritme van
op tien jaar.
verzekering bestaat de uitdaging erin voldoende
sproken worden van een zeker evenwicht. Daartoe
de inflatie. Alleen de verzekeringen die afhankelijk
hoge rendementen te vinden om het nieuwe
waren echter een aantal ingrepen nodig zoals een
zijn van de graad van economische activiteit gin-
De rentedaling zou de overheidsfinanciën van
premie-inkomen te plaatsen alsook gelden die
daling van de algemene kosten, een beter toezicht
gen er dit boekjaar op achteruit of stagneerden. De
de meest verdienstelijke landen er terug moeten
wederbelegd moeten worden naarmate effecten
op de afstemming van de contractuele voor-
ontwikkeling van de schadelast zelf is vrij gunstig
bovenop helpen en zou meer algemeen het her-
hun einddatum bereikt hebben.
waarden enerzijds en de tarifaire voorwaarden
te noemen, met dank aan betere klimatologische
anderzijds, en bijzondere aandacht voor tarifering
omstandigheden ten opzichte van de vorige jaren
stel ten goede moeten komen in de mate dat de 6% 5% 4% 3%
Evolutie rendement Belgische 10-jarige OLO*
2% 1% 0%
(01/01/2007 - 31/12/2012)
10
2007
B al ans & Voo ruitzichten 2012-2013
2008 |
Algemene context
2009
2010
2011
2012
*OLO Obligation linéaire / lineaire obligatie Bron: NBB
en een welgekomen daling van de frequentie van
Niettemin, en mede dankzij het spel van de ka-
de verkeersongevallen en de arbeidsongevallen.
pitalisatie, blijven de tegoeden stijgen die door
Consumer Scoreboard Market Performance Indicator*
de verzekeraars (en andere pensioeninstellingen) Echter, en ondanks een bescheiden herwonnen
ten voordele van de levensverzekerden (en an-
belangstelling voor de met beleggingsfondsen
dere aangeslotenen) beheerd worden, en zijn ze
verbonden levensverzekering (“tak 23”), verliest
vandaag goed voor een kwart van de financiële
de tak “Leven”, die gewoontegetrouw twee derde
activa van de gezinnen. Daarmee vormen ze de
van het premievolume vertegenwoordigt op de
belangrijkste belegging van de Belgische gezin-
Belgische markt, terrein wat betreft premie-inko-
nen volgens tabellen die de Nationale Bank en het
men. Zelfs de groepsverzekering, die traditioneel
Instituut voor de Nationale Rekeningen hierover
traag maar gestaag groeit, ziet haar premie-inko-
regelmatig publiceren.
men dalen in 2011. Tot slot van deze terugblik op 2011, weten de
Financiële activa van de particulieren in miljarden euro
Belgische verzekeraars zich geruggesteund door
op 30 september 2012
Biljetten en munten
24,1
Zicht- en termijndeposito’s
85,3
de positieve evaluatie van de prestatie-indicatoren waarmee de Europese Commissie hen bedacht in haar “Consumer Scoreboard”. Daarin kregen ze
Gereglementeerde spaardeposito’s
212,0
positieve punten voor de autoverzekering, de wo-
Vastrentende effecten
100,7
ningverzekering en de levensverzekering. België
Aandelen en andere participaties
207,1
hoeft zich niet te schamen in vergelijking met de
Deelbewijzen van ICB’s
108,4
buurlanden. De financiële producten van de Bel-
Verzekeringsproducten
254,5
gische verzekering doen het beter dan die van de
11,3
concurrentie en het“Scoreboard”noteert een voor-
Diversen ToTaal: Bron : NBB
1.003,4
uitgang tussen 2010 en 2011.
*Cijfer dat aan de dienstverlening wordt toegekend, waarbij 100 staat voor het gemiddelde cijfer van alle diensten in elk land.
B al ans & Vooruitzichten 2012-2013
|
Woningverzekering Verenigd Koninkrijk België Luxemburg Nederland Europese gemiddelde Duitsland Frankrijk
105,4 104,3 104,3 101,6 101,2 99,9 99,8
Voertuigverzekering Verenigd Koninkrijk Nederland België Europese gemiddelde Duitsland Luxemburg Frankrijk
105,3 104,3 103,7 102,7 102,3 101,3 100,9
Levensverzekering Verenigd Koninkrijk België Luxemburg Europese gemiddelde Duitsland Frankrijk Nederland
102,0 100,5 100,5 98,1 97,7 97,7 93,1
Algemene context
•
•• • •
11
AlgeMene ConTeXT
Tendensen
voor alle takken van de levensverzekeringen met
schommelt. De penetratiegraad voor de producten
met 2,8 % en ten slotte is er ook een groei van
uitzondering van de levensverzekeringen tak 23
Niet-Leven ligt in 2012 op 3,1 % tegenover 3,0 %
0,4 % voor Krediet en Borgtocht.
Voor de verzekeringssector zal 2011 qua omzet te
individueel, die verbonden zijn aan beleggings-
in 2011. Bij de producten Leven stijgt de penetra-
boek staan als een jaar van lichte vooruitgang in
fondsen.
tiegraad van 5, 2 % in 2011 naar 5,8 % in 2012.
de omzet Niet-leven en lichte achteruitgang in de
In nominale termen groeien in 2011 de premies Niet-Leven met 2,8 % en in 2012 met 3,3 %. De
omzet Leven. Het totale premie-inkomen bedroeg
De eerste schatting voor 2012 wijst op een sterke
De schadeverzekeringen, die traditioneel goed
premiegroei van de laatste twee jaren ligt dus
29,2 miljard euro in 2011, wat in vergelijking met
nominale stijging van het premie-inkomen met
bestand zijn tegen economische schommelingen,
ongeveer in dezelfde grootteorde. In reële cij-
2010 een afname betekent van 1,4 %. De pre-
meer dan 2,4 miljard euro. In het totaal komt het
tekenen ook in 2012 een lichte groei op. Het pre-
fers geeft dit echter een ander beeld. Aangezien
mie-inkomsten Leven daalden met 3,6 % terwijl
incasso van de Belgische verzekeringsmarkt in
mie-inkomen in de tak arbeidsongevallen, dat en-
de inflatie voor 2011 op 3,5 % ligt, bedraagt de
de premie-inkomsten bij de schadeverzekeringen
2012 uit op iets meer dan 31,6 miljard euro, wat
kele jaren op rij daalde, kent in 2012 opnieuw een
reële evolutie van het premie-inkomen Niet-Leven
met 2,8 % stegen. Van 2010 naar 2011 stegen de
ten opzichte van 2011 een stijging van 8,4 % be-
incassogroei van 5,1 % tegenover 2011. Het pre-
-0,7 %. In 2012 ligt het inflatiecijfer op 2,8 %.
premie-inkomsten voor bijna alle takken binnen
tekent. Dat bedrag stemt overeen met 8,9 % van
mie-incasso in “Andere verrichtingen Niet-Leven”
Hierdoor komt de reële groei Niet-Leven in 2012
de schadeverzekeringen, op de takken Arbeidson-
het Bruto Binnenlands Product. Dit is opmerke-
groeit in 2012 over alle takken heen. Diverse gel-
uit op +0,5 %. Van 2010 naar 2012 groeit het pre-
gevallen en Diverse geldelijke verliezen na. In de
lijk meer dan gedurende de periode 2008-2011,
delijke verliezen groeit met 5,3 %, Rechtsbijstand
mie-inkomen Niet-Leven uiteindelijk iets minder
periode 2010-2011 daalden de premie-inkomsten
waar de penetratiegraad tussen 8,2 % en 8,5 %
met 5,1 %, Hulpverlening met 3,5 %, Transport
snel dan de index der consumptieprijzen. Terwijl
35 30 25
Incasso (in miljarden euro)
12
20
●
Niet-Leven
15
●
Leven Individueel tak 21
10
●
Leven Groep
5
●
Leven Individueel tak 23
0
2007
B al ans & Voo ruitzichten 2012-2013
2008 |
Algemene context
2009
2010
2011
(schatting) 2012
Bron: Assuralia
de index in de periode 2010-2012 met 6,5 % toe-
Met een verlies van 4 miljard euro was 2008 een
neemt, groeit het incasso Niet-Leven in dezelfde
zeer slecht jaar voor de verzekeringssector. In
periode met 6,2 %.
2009 werd er een sectorwinst van 865 miljoen
Incasso Incasso’s (miljoenen euro) 2011
euro genoteerd en in 2010 was er een winst van
2012
Nominale groei (in %) 2011 - 10
(schatting)
2012 - 11 (schatting)
Het premie-inkomen Leven stijgt in 2012 met
1.355 miljoen euro. Door hoofdzakelijk éénmalige
11,3 % tot 20,7 miljard euro. Dit blijkt althans uit
afboekingen is 2011 een slecht jaar geworden met
Totaal Niet-leven en leven
29.207
31.646
-1,4%
8,4%
de beschikbare cijfers bij het ter perse gaan van
een sectorverlies van 941 miljoen euro. De meeste
Totaal leven
18.572
20.663
-3,6%
11,3%
dit verslag. Bij de levensverzekering kennen de in-
van die afboekingen in 2011 zijn afwaarderingen
leven individueel
13.878
15.615
-4,4%
12,5%
dividuele producten met gewaarborgde rente een
op Griekse overheidsobligaties. Voor 2012 ziet het
11.614
11.026
-5,2%
-5,1%
achteruitgang. De collectieve producten met ge-
er naar uit dat de verzekeringssector opnieuw een
2.045
4.396
7,3%
115,0%
waarborgde rente kennen daarentegen een voor-
positief resultaat zal noteren. Er zijn echter nog
219
193
-39,3%
-12,0%
uitgang. De levensverzekeringen tak 23 indivi-
meerdere “goede” jaren nodig om de verliezen
leven groep
4.694
5.048
-1,3%
7,5%
dueel, die verbonden zijn aan beleggingsfondsen,
van 2008 en 2011, samen bijna 5 miljard euro, te
Gewaarborgde rente (tak 21-22)
4.593
4.951
-0,8%
7,8%
stijgen fors en komen in 2012 uit op een incasso
compenseren.
Beleggingsfondsen (tak 23)
101
96
-19,4%
-4,7%
van maar liefst 115 % ten opzichte van 2011, dus
Aan de hand van de definitieve cijfers, die in het
Niet-leven
10.635
10.983
2,8%
3,3%
meer dan een verdubbeling. Het premie-inkomen
najaar op www.assuralia.be beschikbaar zullen
Ongevallen, zonder AO
430
406
1,6%
-5,5%
tak 23 individueel gaat zo stilaan richting het in-
zijn, zal deze eerste balans verfijnd kunnen wor-
Arbeidsongevallen (AO)
1.067
1.122
-1,8%
5,1%
casso van 2005, dat zes miljard euro bedroeg. De
den.
Ziekte
1.308
1.328
3,9%
1,6%
Auto
3.471
3.540
4,2%
2,0%
Brand
2.400
2.532
2,3%
5,5%
797
850
0,5%
6,7%
1.161
1.204
5,5%
3,7%
Gewaarborgde rente (tak 21-22) Beleggingsfondsen (tak 23) Kapitalisatie (tak 26)
•
•• • •
van 4,4 miljard euro. Dit betekent een vooruitgang
laatste jaren zitten de spaarformules zonder gewaarborgd rendement opnieuw in de lift.
Algemene BA Andere verrichtingen niet-leven
Bron: Assuralia, extrapolatie na 3de trimester 2012
B al ans & Vooruitzichten 2012-2013
|
Algemene context
13
AlgeMene ConTeXT
Solvency II: turbulenties
doordat het risico op faillissementen in de sector daarmee nog verder afneemt.
De lange weg van Solvency II 2005
• Voorbereidende werkzaamheden met het oog op een hervorming van de solvabiliteitsvereisten
2006
• •
2007
• QIS3 • Voorstel tot Richtlijn “Solvency II” (JUL 2007)
Onder het motto van grotere doeltreffendheid en een grotere transparantie meenden de Europese
Een grote maar echter: terwijl de invoering aan-
verzekeraars dat het moderniseringsproject van de
vankelijk al begin 2011 gepland was, valt de
solvabiliteitsvereisten dat begin de jaren 2000 op
sector vandaag ten prooi aan twijfels over de
tafel kwam, meer kansen dan dreigingen inhield.
gevolgen van een doctrinaire benadering van de
Het dient gezegd: het vandaag gehanteerde stel-
omvang van ieder risico op basis van de waarde
sel, dat overigens nog dateert van begin de jaren
die de markten eraan toekennen op een bepaald
2008
•
QIS4
1970, gaat uit van rekenkundige solvabiliteitsver-
ogenblik, eerder dan over een langere periode.
2009
•
Richtlijn goedgekeurd door de Raad en het Parlement (NOV 2009)
eisten die te weinig verfijnd zijn om een beeld
De sector blijft in het ongewisse over de gefa-
te krijgen van de werkelijke risico’s die de porte-
seerde inwerkingtreding van de hervorming. Dit
2010
feuilles van verzekeringsondernemingen inhouden
kan in 2015 zijn, maar evenzeer in 2016, tenzij
2011
of van de manier waarop ze beheerd worden. Een
de kalender vereisten uit de eerste en de tweede
• Voorstel tot Richtlijn «Omnibus II» (JAN 2011) • QIS5
benadering die uitgaat van betere economische
richtlijn voorlopig samen laat bestaan. Een derge-
grondslagen, in het bijzonder aan de hand van een
lijk vooruitzicht creëert bovendien leemtes waarin
2012
•
Impactstudies langetermijnwaarborgen
beter begrip van de risico’s die wegen op zowel
voor deze of gene lidstaat specifieke voorschriften
2013
het actief als het passief van de balans, en van een
zouden kunnen opduiken, wat de samenwerking
• •
Rapport van de Europese Commissie (JUL 2013) Goedkeuring van de Richtlijn (DEC 2013 ?)
stringent beheer, was en blijft gerechtvaardigd.
tussen toezichthouders onder auspiciën van de
2014
Ook al brengt die noodzakelijkerwijs meer werk
bevoegde Europese waakhond EIOPA, de Europese
mee voor de ondernemingen en de toezichthou-
Autoriteit voor verzekeringen en aanvullende be-
• • • •
Goedkeuring gedelegeerde handelingen Omzetting van de Richtlijn (≥ JUL 2014) Omzettingstermijn Europese Parlementsverkiezingen
ders. Ze is ruimschoots gerechtvaardigd, alleen al
drijfspensioenen, nog verder zal bemoeilijken. Bo-
2015
•
Effectieve toepassing (≥ JAN 2015 ?)
QIS1 QIS2
Geleidelijke / parallelle toepassing?
2016
14
B al ans & Voo ruitzichten 2012-2013
|
Algemene context
QIS: kwantitatieve impactstudie
vendien willen niet alleen de toezichthouders hun
raars wel eens niet langer de bron zouden kunnen
quide verzekeringsverrichtingen een stabiliserend
clichés die uitgaan van weinig realistische voor-
zegje doen: de Europese Commissie, het Parlement
zijn van risicokapitaal die ze altijd geweest zijn,
effect heeft op de markten.
schriften. Zo wensen de verzekeraars dat wanneer
en de in de Raad verenigde regeringen, allemaal
dat ze de immobiliënmarkt misschien niet meer
hebben ze een vinger in de pap, wat de turbulentie
zouden steunen zoals vroeger, of dat ze, aangezien
Ondanks de moeilijkheden is het op zich goed
het risico gemeten wordt als het risico op faillis-
die het project doormaakt allerminst vereenvou-
ze daartoe grote kapitalen moeten mobiliseren,
dat de overheden – wetgevers en regulatoren,
sement van de emittent, en niet het dagelijkse
digt. Bovendien dient naast de zuiver technische
verbintenissen op lange termijn duur zouden doen
waaronder de Nationale Bank van België, – zich
verschil van deze effecten ten opzichte van een
kalender rekening te worden gehouden met de
betalen. Laat dat laatste nu net het soort contrac-
bewust geworden zijn van wat er op het spel staat,
gegeven referentie. Overigens benadrukken ze de
politieke kalender en een vernieuwde samenstel-
ten zijn, waarop vergrijzende bevolkingen graag
met name wat betreft die verbintenissen op lange
noodzaak om de volatiliteit van de meting van het
ling van het Europees Parlement en van de Europe-
zouden kunnen rekenen. Dit zou des te meer fu-
termijn. De verzekeraars dringen erop aan dat de
risico te beperken, zowel tijdens periodes van he-
se Commissie na de komende verkiezingen. Het is
nest zijn daar de aanwezigheid van een significant
uiteindelijke arbitrage rekening houdt met realis-
vige tijdelijke spanningen als wat betreft evalua-
duidelijk dat de zaken allesbehalve eenvoudig zijn.
volume aan beleggingen afkomstig van weinig li-
tische impactanalyses en niet gekenmerkt wordt
ties van horizonten waarvoor het moeilijk is aan-
door nutteloos conservatieve vooroordelen of
gepaste meetinstrumenten te vinden. Het concept
ze activa bezitten tot de eindvervaldatum ervan,
Het project zou een gemakkelijke remake van Alice in Wonderland zijn, mochten de ondernemingen – net als, om eerlijk te zijn, de toezichthouders zelf – niet de onmiddellijke nood aan begeleiding hebben in het bijzonder met het oog op de invoering van door de overheden goed te keuren interne methodes, en mochten de voorbereidingen van Solvency II al geen voelbaar effect gehad hebben, bijvoorbeeld in de keuzes van de dekkingsactiva die verzekeraars bezitten. De buitenwereld is er zich vrij laat bewust van geworden dat de verzekeB al ans & Vooruitzichten 2012-2013
|
Algemene context
15
•
•• • •
AlgeMene ConTeXT
dat er altijd een doeltreffende markt is voor ieder
inhoudt van de interne auditfuncties in het licht
dat een werkgever erin zal slagen een onderfi-
van failliete verzekeringsondernemingen alsook
actief of ieder passief, is eerder iets theoretisch of
van Solvency II.
nanciering op te vangen, meestal in een slechte
voor de procedure tot redding of vereffening van
conjunctuur, komt neer op het afschaffen van het
ondernemingen. In al deze dossiers evolueren de
een vrome wens dan een overtuigende realiteit gebleken. De belangrijkste zorg van de verzeke-
De verzekeraars volgen nog een ander dossier op
voordeel van het uitbesteden van het beheer van
werkzaamheden, zij het soms traag, maar het
raars mag dan wel uitgaan naar de beleggingen
de voet, zowat de tweelingbroer van Solvency II.
die pensioenen. De “holistic balance sheet” is dan
zou verkeerd zijn ze niet in ieder detail te volgen,
enerzijds en de langetermijnverrichtingen ander-
Het betreft de herziening van het Europese ka-
slechts een feestneus.
want het is net daar dat, volgens de Angelsaksen,
zijds, daarnaast zijn ze zeer waakzaam wat betreft
der dat van toepassing is op de instellingen voor
de evaluaties van risico’s in de schadeverzekering,
bedrijfspensioenvoorzieningen, opgenomen in
Die ontwikkelingen krijgen bijzondere aandacht.
meer in het bijzonder daar waar de toepassing van
wat soms wel eens de “pensioenfondsenrichtlijn”
Ze mogen echter niet doen vergeten dat andere
ambitieuze methodes in de simulaties een buiten-
genoemd wordt. Logischerwijze zou die voor ver-
initiatieven die Assuralia binnen de commissie
proportionele werklast meebrengt. Het volume
gelijkbare verbintenissen vergelijkbare normen
“Risk & Finance” behandelt, gewoon doorgaan: dit
te produceren gegevens, al was het maar in het
moeten opleggen teneinde de concurrentie niet
is het geval voor de eeuwige verleiding om regels
Andere dossiers zijn meer juridisch van aard, maar
raam van benaderingsoefeningen, betekent nu
scheef te trekken door keuzes toe te staan die
en instanties tot één geheel te maken voor alle fi-
streven naar een goed beheer vanuit een aanvul-
al een extreem zware last, in het bijzonder voor
de rechten van de aangeslotenen op de helling
nanciële sectoren, voor de appreciatie van de mate
lende invalshoek: dit is zo voor de vereisten ten
de kleinere ondernemingen, voor wie het nut van
zouden zetten. Een vreemde coalitie is ontstaan,
waarin, via activiteiten die verwijderd zijn van de
aanzien van personen die, binnen verzekerings-
deze intense oefening moeilijk aantoonbaar is, ook
die vakbonden en “venture capital”-fondsen ver-
traditionele verzekering, verzekeringsgroepen een
ondernemingen, instaan voor wat “compliance”
al belooft Europa hen een “proportioneel”toezicht,
enigt met de Europese federatie van werkgevers
systeemrisico zouden inhouden waarmee rekening
mag genoemd worden, dit is het geheel van de
dat waarschijnlijk eerder “soft” dan “light” zal zijn.
BusinessEurope, en die zich ergert, in hoofdzaak,
moet gehouden worden met het oog op de finan-
procedures die waarborgen dat de onderneming
Het spreekt voor zich dat het beroep van de ver-
aan een teveel aan Solvency II. Dat we ze al niet
ciële stabiliteit, voor de verhoudingen tussen de
de gedragsregels volgt die op haar van toepassing
antwoordelijke voor intern beheerstoezicht mee
vroeger gehoord hebben! Echter, het idee opvatten
Europese verzekering en die van andere delen van
zijn, ten aanzien van de toezichthouders, maar
evolueert met de reglementaire vereisten: zo heeft
dat de waarborg van een werkgever die een pen-
de wereld, voor boekhoudkundige verzoeningen
ook inzake integriteit, bescherming van de per-
Assuralia samen met het Institute of Internal Audi-
sioenplan ingesteld heeft, zou kunnen dienen als
of het nut om op Europees niveau waarborgfond-
soonlijke levenssfeer, concurrentie, discriminatie,
tors een document onderschreven dat een update
onderpand is een doodlopend spoor. Erop rekenen
sen op te richten teneinde de passiva op te vangen
enz., enz. Deze functie, die moet bekleed zijn door
16
B al ans & Voo ruitzichten 2012-2013
|
Algemene context
de duivel zich schuil houdt. Wij zullen hierop later zeker terugkomen. Nieuwe verantwoordelijkheden
een opgeleide en erkende persoon, zal geregle-
in procedures betrekken waarin ze vanaf 2014
menteerd zijn door normen uitgevaardigd door
volgens de aanvankelijke kalender, intussen ver-
de FSMA waarvan de definitieve versie voorzien is
plaatst naar 2015, rekenschap moeten afleggen
voor 2013. De verzekeraars scharen zich achter het
aan de Amerikaanse overheden. Om uit praktische
idee om een dergelijke waarborg van hun respect
overwegingen te vermijden dat Belgische verzeke-
voor de legaliteit te geven. Toch dient er blijk te
raars rechtstreeks contact zouden moeten hebben
worden gegeven van zin voor noodzaak en propor-
met de Amerikaanse overheid tracht Assuralia met
tionaliteit telkens nieuwe lasten worden opgelegd
de medewerking van de FOD Financiën en de FOD
aan activiteiten waarvan de kost, uiteindelijk, op
Buitenlandse Zaken de Belgische fiscale overheden
het hoofd van de consument zal terechtkomen. In
in te schakelen als naaste tussenpersoon teneinde
die geest heeft Assuralia constructieve opmerkin-
zich te schikken naar die Foreign Account Tax
gen gemaakt over de projecten van de FSMA met
Compliance Act (FATCA), die in aanzienlijke finan-
het oog op de uitvoering van die principes. Insert,
ciële sancties voorziet. Mocht dit statuut verkregen
het opleidingscentrum van de beroepsvereniging,
worden, dan zou dit dossier achteraf beschouwd
geeft nu al multidisciplinaire opleidingen om de
kunnen worden als een louter bijkomende admi-
ondernemingen bij te staan in hun zoektocht naar
nistratieve en IT-formaliteit, bovenop alle andere
hoog gekwalificeerde “compliance officers”.
die de onderliggende economische activiteit belasten.
In dezelfde gedachtentrant wil de fiscale overheid van de Verenigde Staten ervoor zorgen dat wie bij haar belastingen te betalen heeft, die niet tracht te ontwijken. Daartoe wil ze de financiële ondernemingen die handelen met die “U.S.-persons” B al ans & Vooruitzichten 2012-2013
|
Algemene context
17
•
•• • •
AlgeMene ConTeXT
Naar een verbod op commissie-
voorstel van tekst zijn immers belangrijke nieu-
lonen?
wigheden opgenomen zoals de uitbreiding van het toepassingsgebied naar de directe verkoop
Altijd maar transparantie: er is beroering ontstaan
en de personen die beroepsmatig optreden in
binnen de Europese geledingen over de manier
de schaderegeling, en de invoering van normen
waarop financiële producten aan de consument
over transparantie en verkoopwijzen voor alle
verkocht worden. Meerdere dossiers liggen hierbij
verzekeringsproducten, met bijzondere focus op
tegelijk op tafel: dat van de hervorming van de
verzekeringsproducten die de aard hebben van in
richtlijn betreffende de financiële instrumenten
pakketvorm aangeboden beleggingen. De richt-
(MiFID), dat van de hervorming van de richtlijn
lijn gaat dus verder dan de bemiddeling in de
over verzekeringsbemiddeling en ten slotte de
strikte betekenis ervan, en zal rekening moeten
multidisciplinaire aandacht voor de “pakketpro-
houden met alle mogelijke distributiekanalen,
ducten voor retailbeleggingen” (PRIPs). Ook hier
die alleen in België al uiteenlopend zijn en des
zijn de beleidsverantwoordelijken van het com-
te meer op de Europese markt in zijn geheel. Dat
munautaire medebeslissingsproces en de betrok-
professionals van de schaderegeling erin opge-
ken partijen verwikkeld in een spel dat veel weg
nomen zijn, heeft in dergelijke mate verbaasd dat
heeft van een biljartspel met nogal wat onver-
deskundigen en zelfs syndici van gebouwen er-
wachte terugstuiten.
door afgeschrikt zijn. Binnen de verzekeringsondernemingen zelf heerst de overtuiging dat
Voor de verzekeraars draait alles hierbij om de
niets rechtvaardigt dat werknemers van interne
hervorming van de richtlijn over de verzeke-
diensten van verzekeringsondernemingen zich
ringsbemiddeling. De Commissie heeft in juli
moeten registreren, een verklaring van onpartij-
2012 een verrassende tekst voorgesteld. In dit
digheid moeten afleggen (hetgeen ze geenszins
18
B al ans & Voo ruitzichten 2012-2013
|
Algemene context
beogen te zijn) en zich moeten schikken naar re-
zichtbaar zijn. In plaats van onafhankelijk advies,
Wat betreft de pakketproducten voor retailbe-
Bij het schrijven van dit jaarverslag is over deze
gels inzake verkooppraktijken (voor zover ze geen
op exclusiviteit gebaseerde netwerken en directe
leggingen, zou de Europese Commissie de com-
punten nog geen beslissing genomen, maar met
commerciële functie uitoefenen).
verkoop met elkaar in concurrentie te brengen,
missielonen willen verbieden wanneer advies
name uit de parlementaire debatten blijkt dat de
brengt het initiatief de toegang tot onafhankelijk
verleend wordt waarbij men zich beroept op de
cruciale punten, alsook meer specifieke toepas-
Vooral de commissielonen voor de tussenperso-
advies in gevaar, daar waar de Belgische wetge-
onafhankelijkheid van de tussenpersoon. Boven-
singen zoals die van de verkoop van reisverzeke-
nen verhitten de gemoederen. In een reminiscen-
ving, bijvoorbeeld, toegezien had op een nivelle-
dien zou bij iedere verkoop moeten nagegaan
ringen in reisagentschappen, op tafel gelegd en
tie van de kruistocht van de New Yorkse procureur
ring naar boven toe zonder deze of gene distribu-
worden welke de kennis, de beleggingsdoelstel-
besproken zijn. Nu dienen politieke overwegingen
Elliot Spitzer, die intussen van de politieke scène
tiewijze te benadelen. De verzekeraars stellen voor
lingen en de financiële situatie van de cliënt zijn.
in evenwichtige compromissen gegoten te worden
verdwenen is, is in Europa het idee een leven gaan
dat de tussenpersoon zijn cliënt toelichting geeft
Zo zou de Commissie de lat hoger leggen dan voor
waarvan de sector hoopt dat ze coherent zijn en
leiden dat de vergoeding van tussenpersonen in
bij de aard van zijn rol – die niet beperkt is tot
verkopen die vallen onder de MiFID-richtlijn of
aangepast aan het volledige door de verzekeraars
de vorm van commissielonen nadelig voor de con-
de verkoop, maar zelfs een dienst na verkoop in-
voor bankproducten die verschillende kanten op
aangeboden dienstengamma.
sument zou zijn en dat op zijn minst zou moeten
houdt, in het bijzonder bij een schadegeval – en
kunnen en er minder rechttoe – rechtaan uitzien
meegedeeld worden hoeveel het commissieloon
de manier waarop en door wie hij daarvoor ver-
dan een levensverzekering met een vaste looptijd
Immers, de kwaliteit, het vertrouwen en de tevre-
precies bedraagt. Nochtans leert de ervaring van
goed wordt.
en rente. Omgekeerd zou de verzekering, zelfs voor
denheid van de cliënt worden niet louter getoetst
landen die het voortouw genomen hebben in deze
de eenvoudige beleggingsproducten, geen “lou-
aan de commercialisatievoorwaarden: de consu-
Met betrekking tot de werknemers van verzeke-
tere uitvoeringsprocedure” kennen waarvoor de
ment helpen te begrijpen hoe de verzekering hem
de gemiddelde consument er dreigt onder te
ringsondernemingen zou het voorstel willen dat
cliënt en hij alleen met volledige kennis van zaken
kan helpen in leven en welzijn via een optimaal
lijden. Het mag dan zo zijn dat slechts bepaalde
de cliënt weet hoe groot het met de commerciële
de verantwoordelijkheid opneemt.
risicobeheer en hem toelaten een gemakkelijke
verkoopmethodes een advies vereisen waarvan de
activiteit verbonden variabele loon is. De verzeke-
cliënt de prijs zou horen te kennen in een goed-
raars verzetten zich tegen die verplichting die haar
Ten slotte staan ook de voorwaarden van een
bedoeld streven naar transparantie, toch bestaat
weerga niet kent wat betreft andere beleggings-
gezamenlijk aanbod op het menu van de aan de
het risico dat een zuinig clientèle aangetrokken
vormen ook al houden die grotere risico’s in dan
gang zijnde gesprekken.
wordt naar verkooppunten waar die prijzen niet
verzekeringsovereenkomsten.
oplossing te vinden voor zijn verzuchtingen en het oplossen van geschillen is niet minder belangrijk. Terwijl inzake financiële educatie de Europese Unie zich wat meer op de achtergrond houdt – het is |
Algemene context
•• • •
materie dat omzichtigheid geboden is, aangezien
B al ans & Vooruitzichten 2012-2013
•
19
AlgeMene ConTeXT
eerder de OESO die de toon aangeeft en de lid-
de FSMA toe om de richtsnoeren om te zetten in
staten efficiëntiecriteria oplegt in dit domein –,
regels voor de Belgische markt.
werkt Brussel aan een kader dat de buitengerech-
Sociale actualiteit Het aantal werknemers in verzekeringsonderne-
telijke geschillenoplossing moet bevorderen. De
De werkgroep klachtenmanagement van Assuralia,
mingen met een arbeidsovereenkomst van onbe-
vraag daarbij is echter of de Ombudsdiensten,
die werkt onder de vleugels van de Commissie
paalde duur blijft – en dit sinds een aantal jaren –
bemiddelaars en andere geschillencommissies al
Communicatie en Informatie en die de Europese
stabiel rond 24.000 personen. Deze sector, die veel
dan niet beslissingsmacht hebben en hoe ze hun
richtsnoeren meteen heeft bestudeerd, voerde
meer vervrouwelijkt en hoog opgeleid is dan men
onafhankelijkheid kunnen omlijnen, met name op
eind 2012 overleg met de toezichthouder. Daaruit
wil geloven, kent geen jaarlijkse fundamentele
financieel vlak. EIOPA van zijn kant nam het voor-
blijkt dat de verzekeringsondernemingen meer-
trendverschuivingen. De voornaamste tendens is
touw in de coördinatie van de nationale praktijk
dere taken tegemoet gaan: elk bedrijf zal een
die van de progressieve vergrijzing: gemiddeld is
van toezichthouders ten aanzien van de ontvangst
verantwoordelijke op directieniveau moeten aan-
een werknemer uit de verzekeringssector nu bij-
en de verwerking van eerstelijnsklachten, dit is op
wijzen, het klachtenbeleid vastleggen in een nota,
na 44 jaar en heeft hij een anciënniteit van meer
bedrijfsniveau zelf.
rapporteren aan de FSMA, opvolging geven aan
dan 16 jaar. Het hoeft dan ook geen betoog dat de
de interne klachtenanalyse, de klachtenprocedure
verzekering een verjongingskuur best kan gebrui-
Nieuwe regels in de maak voor
explicieter toelichten ten overstaan van de consu-
ken. Dat in 2011 de sector meer mensen wist te
klachtenopvang
ment en de registratie van klachten verbeteren.
rekruteren dan dat er vertrokken, doet niets af aan
De Europese koepel van toezichthouders EIOPA
De omzetting van de Europese richtsnoeren in na-
heeft op 14 juni 2012 zeven richtsnoeren uitge-
tionale regels zal in 2013 wellicht leiden tot een
Enerzijds sluit de sector met graagte jonge talen-
vaardigd met betrekking tot de klachtenbehande-
aanpassing van de bestaande gedragsregels voor
ten in de armen, maar tegelijk ziet hij erop toe
ling bij verzekeringsondernemingen. Deze zijn ge-
klachtenmanagement, waarmee Assuralia groten-
interessante arbeidsvoorwaarden aan te bieden
richt aan de nationale toezichthouders. Het komt
deels vooruitliep op de instructies van EIOPA.
aan die mensen die naar alle waarschijnlijkheid
deze vaststelling.
20
B al ans & Voo ruitzichten 2012-2013
|
Algemene context
iets later met pensioen zullen kunnen gaan dan ze
een honderdtal functies binnen deze classificatie
nomische toestand natuurlijk niet vreemd aan: op
gedacht hadden. De uitdaging schuilt er daarbij in
waren de afgelopen jaren in zowat alle richtingen
een ogenblik dat de competitiviteit van de natio-
verrassingen is met andere woorden niet aan de
de motivatie van die oudere werknemers op peil
geëvolueerd. Daarnaast klopte de functie-inhoud
nale economie op het spel staat en het riskant is
orde. De sector zal het resultaat van de interpro-
te houden. Hen opzij moeten schuiven zou een
van toen hoegenaamd niet meer met wat vandaag
voorspellingen te doen over de ontwikkeling van
fessionele ronde moeten afwachten alvorens te
mislukking zijn. De huidige generatie is echter
van dit beroep vereist is. En dus is er werk gemaakt
het bruto binnenlands product en de productiviteit
kunnen overgaan tot sectorale onderhandelingen
gewend aan een regelmatige modernisering van
van een omvangrijke analytische typebeschrijving
in vergelijking met naburige economieën, over-
op basis van de vakbondsverzuchtingen, die tradi-
de werkmethodes met twee constante factoren:
volgens een methode waarbij sleutelfactoren
lappen meerdere thema’s elkaar. Een zeer concreet
tioneel het overleg openen.
een dalend gebruik van papier en een geleidelijke
gewogen worden en criteria als bekwaamheden
onderwerp is het op elkaar afstemmen van de sta-
invoering van mobiele technologieën, waardoor
en ervaring eerder dan leeftijd en anciënniteit in
tuten van bediende en arbeider: in verband hier-
werken van thuis uit, vanuit een gedecentrali-
overweging genomen worden. Het door de sector
mee kijkt de verzekeringssector er nauw op toe dat
seerd bureau of op de gewoonlijke werkplaats
geleverde werk is aldus de voorbode van een sec-
die operatie kan plaatsvinden zonder bijkomende
gemakkelijker is. In die context vormen enerzijds
torale denkoefening betreffende de uitgeoefende
lasten voor de verzekeringsondernemingen, die,
mobiliteit en, anderzijds, stress, twee belangrijke
functies, zonder daarbij de mogelijkheden op indi-
het dient gezegd, zeer weinig arbeiders tewerk-
aandachtspunten voor werkgevers en vakbonden
viduele vooruitgang in de weg te staan. Tijdens de
stellen (0,5 % van het volledige werknemersbe-
in hun streven enerzijds naar evenwicht tussen
komende maanden zullen die functies verbonden
stand). Hoeveel marge er precies is – zowat het
beroepsleven en privéleven en anderzijds naar
worden met looncurves.
sleutelthema binnen het interprofessionele over-
beroepsengagement.
leg –, wordt door de verzekeraars benaderd vanuit
budgettaire context. Dromen van al te aangename
•
•• Aantal werknemers met een contract van onbepaalde duur (situatie op 31.12)
Vrouwen Mannen
Totaal
2007
12.408
11.640
24.048
2008
12.647
11.653
24.300
2009
12.599
11.365
23.964
2010
12.489
11.206
23.695
dus voor belangrijke keuzes samen met de rege-
2011
12.712
11.199
23.911
ring, die zelf gevangen zit binnen een zeer strenge
Bron: Assuralia
De sociale actualiteit binnen de sector, ten slotte,
een cumulatief perspectief, namelijk de indexering
Daarnaast komt die modernisering van de sector
die traditioneel bepaald wordt door een twee-
van de lonen, hun grootste uitgavenpost, en de
tot uiting in een inspanning tot classificatie van de
jaarlijkse opeenvolging van sectorakkoorden, is
baremaverhogingen. De sociale partners staan
in de verzekeringssector uitgeoefende functies. De
vandaag volledig overgeleverd aan zeer onzekere
uit 1979 daterende beschrijvende definities van
macro-economische arbitrages. En daar is de eco-
B al ans & Vooruitzichten 2012-2013
|
Algemene context
21
• •
PerSoonSVerzekerIngen • • • •
•
22
B al ans & Voo ruitzichten 2012-2013
|
Persoonsverzekeringen
Leven
regering-Di Rupo in november 2012 beslist heeft
liever bij de hand houden dan ze te beleggen in
ken dat ze in staat zijn hun langetermijnverbinte-
om die taks nagenoeg te verdubbelen tot 2 % is
langetermijnproducten, zelfs niet als het gaat om
nissen na te komen.
De meest veilige vorm van
in die context dan ook totaal onbegrijpelijk. Niet
producten met een gewaarborgde rentevoet die
voorzorg
alleen omdat de meest veilige vorm van voorzorg
bovendien hoger ligt dan wat spaarboekjes bie-
Nadat de groepsverzekering in 2011 stagneer-
dreigt erdoor getroffen te worden, maar ook gezien
den. Pas wanneer de Belgische rente de pan uit
de, met een daling van 1,3 %, stijgt ze opnieuw
Het jaar 2011 is voor de levensverzekering geen
het feit dat de overheidsfinanciën eronder dreigen te
swingde, ging de Belg massaal staatsbons aanko-
in 2012. Aangezien iedereen het erover eens is
grand cru geworden. De technische voorzieningen
lijden aangezien verzekeraars massaal investeren in
pen. Een taks, die nota bene nauwelijks zes jaar
dat een zo groot mogelijk aantal Belgen op zo’n
zijn wel gestegen met 8,6 miljard euro en komen
staatsobligaties. 2012 kondigt zich aan als een be-
geleden ingevoerd is, bijna verdubbelen terwijl
groepsverzekering zou moeten kunnen rekenen, is
uit op 183 miljard euro, dit is nog een stijging met
ter jaar, aangezien het premie-inkomen stijgt met
de aanhoudende lage rente zwaar weegt op de
dit een ontwikkeling die toelaat bij te dragen tot
4,7 %. In schril contrast daarmee staat de terugval
11,3 %. De individuele levensverzekering met ge-
rendabiliteit van de verzekeraars en het percen-
de uitdaging van de vergrijzing van de bevolking.
van het premie-inkomen met 3,6 %. Terwijl het
waarborgde rentevoet gaat er echter op achteruit.
tage dat ze kunnen waarborgen voor individuele
Een uitdaging die de regering steeds indachtig
•• •
voorgaande jaar de vraag naar individuele verzeke-
levensverzekeringsovereenkomsten beperkt, is op
moet zijn wanneer ze op zoek gaat naar middelen
ring nog steeg, is ze vandaag teruggevallen onder
Alles samen bezaten de Belgen in 2011 een re-
zijn zachtst gezegd weinig aanmoedigend. Meer
om de uitgaven van de staat te ondersteunen of te
het niveau van 2006, het jaar waarin de invoering
cordbedrag aan spaartegoeden. Nadere analyse
dan ooit zullen de verzekeraars moeten benadruk-
beperken.
van de 1,1 %-taks keihard had toegeslagen. Dat de
leert dat ze in tijden van crisis hun inkomsten
2.500 2.000
Gemiddelde premie levensverzekering per inwoner in België (in euro)
1.500
● Leven groep
1.000
●
Leven Individueel tak 23
500
●
Leven Individueel tak 21
0
2007
2008
2009
2010
Bron: NBB + eigen berekening Assuralia
2011
B al ans & Vooruitzichten 2012-2013
|
Persoonsverzekeringen
23
• •
PerSoonSVerzekerIngen
Maximale en minimale gewaar-
markten, waar de laagconjunctuur aanhoudt. De
gingen moeten aangaan, waarvoor hij overigens
nen echter dat ze als professionele beleggers op
borgde rentevoet behouden
sector heeft akte genomen van deze keuze en deze
zou teruggefloten worden door de Nationale Bank
lange termijn de plicht hebben om het aan alle
politieke beslissing.
in haar rol als toezichthouder en die hem tot rede-
partijen duidelijk te maken dat de bij wet opge-
lijkere rentevoeten zou bewegen.
legde gewaarborgde rente niet langer houdbaar
De Nationale Bank is er bij wet mee belast er toezicht op te houden dat de verzekeraars hun
In de levensverzekering, en gelet op de dalen-
toezeggingen kunnen nakomen en geen roekeloze
de rentevoeten sinds het einde van de jaren ’90,
Het behoud van die maximale referentierentevoet
Verschillende verzekeringsondernemingen heb-
risico’s zouden nemen: daarom heeft ze voorge-
hebben de verzekeraars hun gewaarborgde rente
is ook van toepassing voor de groepsverzekering.
ben een verlaging van de gewaarborgde rentevoet
steld om vanaf 2013 de maximaal gewaarborgde
al langzaamaan verminderd voor nieuwe overeen-
Nu is het zo dat de wet op de aanvullende pen-
aangekondigd hetzij voor de nieuwe collectieve
rentevoet, als opgenomen in het Koninklijk Besluit
komsten. Voor de oudere contracten met hogere
sioenen de werkgevers oplegt een minimumrente
overeenkomsten hetzij voor nieuwe stortingen van
van 2003 betreffende de levensverzekering, voor
rentes blijven ze hun toezeggingen nakomen. Het
te waarborgen van 3,25 % op de werkgeversbij-
de bestaande collectieve overeenkomsten.
nieuwe zaken van 3,75 % op 2 % te brengen. De
lijkt ons echter ondenkbaar dat een verzekeraar
dragen en van 3,75 % op de persoonlijke bijdra-
minister van Economie en Consumentenzaken
de realiteit van de financiële markten naast zich
gen. In tegenstelling tot de pensioenfondsen
Ondanks de lage rente blijft de groepsverzekering
heeft zijn evocatierecht gebruikt om de maxi-
neerlegt en nieuwe producten lanceert tegen een
bieden de verzekeringsondernemingen zowel
een veilige keuze. 80 % van de werkgevers heeft
mumrente te behouden op een zeer hoog niveau
dergelijke buitensporige toegestane maximale
een kapitaalgarantie als een rendementsgarantie.
gekozen voor de groepsverzekering wegens de
in vergelijking met de realiteit van de financiële
rentevoet. Daarvoor zou hij te ambitieuze beleg-
Ook in de toekomst zal dit het geval zijn. Ze me-
dubbele waarborg: de minimale rente en het feit
is gelet op de realiteit van de financiële markten.
15.000
Gemiddelde reserve levensverzekering per inwoner in België (in euro)
24
10.000
5.000
0
B al ans & Voo ruitzichten 2012-2013
2007 |
2008
Persoonsverzekeringen
2009
2010
2011
●
Leven groep
●
Leven Individueel tak 23
●
Leven Individueel tak 21
Bron: NBB + eigen berekening Assuralia
“Verhoging taks levensverzekering dreun voor veiligste vorm voorzorgssparen + kwalijke gevolgen voor overheidsfinanciën.” 20 november 2012
dat, ongeacht wat er met hun onderneming ge-
dat hoger ligt dan het maximumpensioen in de
pensioenfonds. Die overdracht zal gepaard gaan
maal dezelfde taks van 10 % moeten betalen op
beurt, het voordeel van de verzekering verworven
publieke sector, ondergaan een nieuwe sociale
met de betaling van een taks van 1,75 % op de
het op de leeftijd van 60 jaar gevormde kapitaal;
blijft voor de werknemers.
zekerheidsbijdrage van 1,5 %;
eind 2011 gevormde voorzieningen;
• eind 2012 heeft de regering beslist de taks van
• om vervroegde pensioneringen te ontmoedigen,
• de regering heeft een anticipatieve heffing inge-
1,1 % op de individuele levensverzekeringen te
Zes begrotingsmaatregelen op
belast de regering vanaf 1 juli 2013 de prestaties
voerd van de taks op het langetermijnsparen dat
verhogen tot 2 %, met uitzondering van de pen-
een jaar
vóór 62 jaar zwaarder. De taks van 16,5 % op de
valt onder de individuele voorzorg. Zo wordt
sioenspaarcontracten en schuldsaldocontracten;
vervroegde uitkering van een door de onderne-
onmiddellijk 6,5 % taks geheven op de reserves
• de zesde maatregel heeft betrekking op het
Om het begrotingstekort van de staat te beperken,
ming gefinancierd pensioenkapitaal bedraagt
van alle stortingen van vóór 1993. Op die
fiscale voordeel voor pensioensparen, het lan-
zijn in 2012 niet minder dan zes nieuwe maatre-
nu 20 % in geval van betaling op de leeftijd van
reserves van stortingen van vóór 1993 bedroeg
getermijnsparen en de persoonlijke bijdragen
gelen uitgevaardigd betreffende de levensverzekering:
60 jaar, en 18 % voor een vereffening op 61 jaar;
de taks 16,5 % en was die normaal verschuldigd
voor de groepsverzekering. Dat varieerde tussen
• de interne financiering van de pensioentoezeg-
op het ogenblik dat de verzekerde 60 wordt. Die
30 % en 40 % al naargelang de inkomsten van
•• •
gingen is niet meer mogelijk. Voortaan moet
anticipatieve heffing is neutraal voor de verze-
de verzekerde. Nu wordt iedereen over dezelfde
• alle “hoge” bijdragen, dit zijn de bijdragen tot
een werkgever die financiering altijd uitbeste-
kerde. Welke ook de datum van hun bijdragen is,
kam geschoren en is dit teruggebracht op 30 %.
beroepspensioenen die leiden tot een pensioen
den, hetzij bij een verzekeraar, hetzij bij een
de verzekerden zullen daarnaast voortaan alle-
1.400 1.200
Uitkeringen levensverzekeringen per inwoner (in euro)
• •
1.000
●
Leven Groep**
800
●
Leven Individueel tak 23*
600
●
Leven Individueel tak 21*
400
Bron: berekeningen Assuralia
200
*= afkopen inbegrepen **= overdrachten bij uittreding niet inbegrepen
0 2007
2008
2009
2010
2011
B al ans & Vooruitzichten 2012-2013
|
Persoonsverzekeringen
25
PerSoonSVerzekerIngen
Dat de regering een rem tracht te zetten op ver-
dan 18 % van de overheidsschuld bezitten, hetzij
Toch leggen heel wat werknemers nog geen ex-
navenant moet kunnen gewijzigd worden. Die is
vroegde pensioneringen gelet op de vergrijzing is
67,5 miljard euro.
tralegaal voordeel aan: we denken daarbij aan be-
in 2004 voor eens en voor altijd vastgesteld op
paalde categorieën van contractuele ambtenaren
3,25 % op de werkgeversbijdragen en op 3,75 %
volkomen logisch, maar om dezelfde reden zou ze het langetermijnsparen een duwtje in de rug mo-
Waar willen wij naartoe met het
en werknemers uit de uitzendsector. Voor andere
op de persoonlijke bijdragen, op een ogenblik dat
gen geven. Het vertrouwen van de spaarder berust
aanvullend pensioen?
categorieën zijn die voordelen nog beperkt.
de wetgever onmogelijk een aanhoudende lage
teruggepakt te worden wanneer hij besluit op
Dankzij de wet op de aanvullende pensioenen van
Om hier in verandering in te brengen, dienen
langere termijn te sparen. Welnu, die forse ver-
2003 vormen meer dan 70 % van de werknemers
ten minste twee grote obstakels weggenomen te
Daarnaast zouden de sociale partners meer aan-
meerdering van de taks op de individuele levens-
– met inbegrip van arbeiders – een aanvullend
worden.
dacht moeten hebben voor de ontwikkeling van de
verzekering dreigt dat broze vertrouwen volledig
pensioen via hun werkgever. Ook de wet op de
te breken. De aangekondigde stijging heeft ook
aanvullende pensioenen voor zelfstandigen heeft
In de eerste plaats moet de aan de werkgevers
middellijke loonstijgingen. Dat zou kunnen door
tot gevolg dat de verzekeraars, die voor een groot
een stijging - een vervijfvoudiging zelfs - van het
opgelegde minimale gewaarborgde oprenting
de plicht om er een deel van de loonnorm of van
deel beleggen in Belgische staatsobligaties, des te
aantal toetredingen in die beroepscategorie mee-
aangepast worden, aangezien die niet meer in
de indexering van de lonen aan te besteden. Dit
minder zullen innen om te beleggen, terwijl zij als
gebracht.
verhouding is tot de financiële markten en er dus
zijn hefbomen die een versterkend effect zouden
op een stabiele fiscaliteit die hem waarborgt niet
rentestand kon vermoeden.
aanvullende pensioenen in vergelijking met on-
institutionele beleggers in staatsleningen meer
hebben op het collectieve langetermijnsparen. De 350.000
sociale partners zouden ook kunnen opteren voor
300.000
een herschikking van de extralegale voordelen en de voorkeur te geven aan het groepspensioen.
250.000
Evolutie van het aantal VAPZ contracten
Dit kan ook gevoed worden via het tijdskrediet
200.000
opgebouwd via overuren, verlofdagen of andere
150.000
financiële extra’s.
100.000 ( Vrij Aanvullend Pensioen Zelfstandigen) Bron: Assuralia
26
50.000
B al ans & Voo ruitzichten 2012-2013
2007 |
2008
Persoonsverzekeringen
2009
2010
2011
Overigens zou iedere werknemer, zoals heel wat
zekeraars hebben altijd veel belang gehecht aan
Assuralia heeft ook een gedragscode opgesteld
“informatiefiche”. Dankzij de nieuwe code, die in
zelfstandigen, moeten kunnen toetreden tot een
preventie van pogingen tot witwassen van geld
voor maatschappelijk verantwoord investeren
werking getreden is op 1 april 2012, moet de con-
systeem van vrij aanvullend pensioen. Dit is een
van twijfelachtige origine. Toen de Belgische wet
in tak 23 (verzekeringen verbonden met beleg-
sument in staat zijn een nog duidelijker nuance te
interessant denkspoor voor de werknemers die
terzake in 2010 aangepast werd aan de Europese
gingsfondsen). Die is in werking getreden op
maken tussen reclame en een aanbod of wat de
geen of een beperkte groepsverzekering hebben en
richtlijnen, heeft Assuralia zijn eigen gedragsco-
1 november 2012. De verzekeraars verbinden er
verzekeraar verstaat onder rendement.
kan een doeltreffend activatie-instrument zijn voor
de er onmiddellijk aan aangepast. Die dateerde
zich toe onder deze benaming alleen individuele
de overheden. Daarnaast zouden de oudere werk-
van 2005 en gaf de verzekeraars wat tijd om na
verzekeringen van tak 23 te commercialiseren
In tak 23 had de FSMA in 2011 een vrijwillig
nemers een deel van hun brutoloon moeten kun-
te gaan waar witwaspogingen kunnen opduiken
die voldoen aan de drie volgende principes: de
moratorium ingevoerd betreffende de commer-
nen omzetten in aanvullende pensioenbijdragen.
en wat er tegen kan gedaan worden. Die verande-
verzekeraar moet een beleid van maatschappelijk
cialisering van “bijzonder complexe gestructureer-
• •
ringen, waarbij de Nationale Bank en de Cel voor
verantwoord investeren voeren, rapporteert hier-
de producten”. Zij viseerde daarmee de offertes die
In tegenstelling tot de werknemers kan iedere
Financiële Informatieverwerking van nabij betrok-
over teneinde controle ervan mogelijk te maken en
verbonden zijn met afgeleide producten waarvan
••
zelfstandige vrij stortingen doen in een tweede-
ken werden, betreffen, naast de toegang van de
brengt de cliënt hiervan eveneens op de hoogte.
de toezichthouder meent dat ze niet de gewilde
•
pijlerpensioen. Die stortingen zijn fiscaal aftrek-
verzekeraars tot het rijksregister, de verschillende
baar, maar volgens een inkomstenplafond dat
categorieën van personen die verzekeraars moe-
Assuralia heeft uit eigen initiatief zijn gedragscode
wijze waarop de vooruitzichten die de afgeleide
lager is dan dat wat gehanteerd wordt voor de
ten identificeren. Van de 20.000 meldingen bij de
gewijzigd inzake reclame en informatieverstrek-
producten bieden, voorgesteld worden: een te
berekening van het wettelijke pensioen.
Cel in 2011 waren er slechts 81 afkomstig van de
king over individuele levensverzekeringen die da-
uniforme voorstelling zou het gediversifieerde
verzekeraars en twee van de tussenpersonen. Dat
teert van 2007 en heeft daarbij niet gewacht op de
aanbod beperken terwijl dat net de aantrekkings-
dit aandeel zeer beperkt is, heeft er onder andere
nieuwe Belgische en Europese wetgevingen. Die
kracht is van de tak 23 voor beleggers die in deze formule geïnteresseerd zijn.
Nieuwe gedragscodes
transparantie bieden. De moeilijkheid ligt in de
mee te maken dat bij pogingen tot witwassen de
code omvat meerdere maatregelen die de consu-
In 2012 heeft Assuralia verschillende gedrags-
verzekeraar slechts in tweede instantie optreedt,
ment moeten toelaten met voldoende kennis van
codes opgesteld, die te raadplegen zijn op
aangezien iedere overdracht van grote geldsom-
zaken een individuele levensverzekeringsover-
www.assuralia.be. De beroepsvereniging neemt
men via een rekening moet gebeuren en nooit in
eenkomst te sluiten. Een daarvan is een volgens
haar rol op als voortrekker in dit domein. De ver-
contanten aanvaard wordt.
een vaste en herkenbare structuur opgestelde B al ans & Vooruitzichten 2012-2013
|
Persoonsverzekeringen
27
PerSoonSVerzekerIngen
Seksegelijkheid
begrip van de verzekeringen van de tweede pijler
waarde dat de modaliteiten vastgesteld zijn vóór
Een groot deel van de bevolking heeft een hospita-
die op persoonlijke basis kunnen gesloten worden.
21 december 2012.
lisatieverzekering, hetzij individueel, hetzij via de
Sinds 21 december 2012 is het verboden een on-
Het verbod geldt sinds 21 december 2012 voor alle
derscheid te maken tussen mannen en vrouwen in
nieuwe overeenkomsten. Vraag was alleen nog te
Op basis van die krachtlijnen en in de hoop dat de
privéverzekeraars, 2,8 miljoen via een aanvullende
de premies en verzekeringsprestaties, ook al kon
preciseren wat verstaan wordt onder “nieuw”.
wetgever hetzelfde doet bij de omzetting ervan
facultatieve verzekering bij een ziekenfonds. De
naar Belgisch recht, heeft Assuralia aanbevelingen
persoonlijke uitgaven voor de ziekteverzekering
opgesteld voor zijn leden.
worden via deze aanvullende verzekeringen her-
het verschil in levensverwachting of overlijdensrisico gerechtvaardigd worden en tot uiting komen
De Commissie heeft laten weten dat zolang een
in een voordeliger premie naargelang het product
bestaande overeenkomst geen wijziging onder-
(renteverzekering, tijdelijke overlijdensverzeke-
gaat waarmee de partijen instemmen, de uniseks-
ring). Dit is beslist door het Europese Hof van Jus-
regel niet van toepassing is.
werkgever. 5,4 miljoen Belgen zijn verzekerd bij
leid van 24,4 % naar 19,4 % van de totale kost.
Gezondheid
titie in een arrest van 1 maart 2011. Gelukkig voor
Terwijl bijna iedereen toegang heeft tot een verzekering die de ziekenhuiskosten draagt, is
de verzekeraars die met de praktische gevolgen
Ze preciseert ook dat er geen sprake is van een
Een nieuwe uitdaging:
een verzekering voor de overige uitgaven in de
van deze beslissing opgezadeld zitten heeft de Eu-
nieuw contract wanneer louter eenvoudige aan-
ambulante kosten en niet-
gezondheidszorg, zoals de ambulante kosten
ropese Commissie snel krachtlijnen gepubliceerd
passingen aangebracht worden in de bestaande
medische zorg financiëren
(raadplegingen bij artsen, kinesisten, apothekers-
die de lidstaten moeten toelaten hun wetgeving
overeenkomst zoals een premiewijziging op
aan te passen.
basis van vooraf vastgestelde criteria, voor alle
België besteedt meer dan 10 % van zijn bruto bin-
niet-medische zorg veel minder ontwikkeld. Ook
kosten, tandzorgen, …), en de vergoeding van
gevallen waarvoor dergelijke wijzigingen niet het
nenlands product aan gezondheidszorg. Dat is on-
hier kan de ziekteverzekeraar een reële bijdrage
De beslissing van het Europese Hof van Justitie is
expliciete akkoord van de verzekerde vereisen. De
geveer 37 miljard euro. De Sociale zekerheid neemt
leveren tot de betaalbaarheid van zorg, voor zover
van toepassing op alle individuele verzekeringen.
stilzwijgende verlenging van een overeenkomst is
daarvan het grootste deel voor haar rekening, maar
hij de beheerskosten in de hand kan hebben.
Voor België zijn alleen de individuele levensverze-
evenmin een nieuwe overeenkomst. Wanneer de
het aandeel van de patiënt loopt wel op tot een
keringen betroffen. Voor die verzekeringen liet de
verzekerde het initiatief neemt voor een wijziging
kwart. De patiënt kan dit groeiende persoonlijke
Om de prijs van deze bijkomende verzekeringen
wet van 21 december 2007 immers nog een on-
waarmee de dekking verhoogd wordt, gaat het
aandeel milderen door een beroep te doen op aan-
voor de bevolking aantrekkelijk te houden, moet
derscheid tussen mannen en vrouwen toe, met in-
ook niet om een nieuwe overeenkomst op voor-
vullende verzekeringen.
er snel werk worden gemaakt van de elektroni-
28
B al ans & Voo ruitzichten 2012-2013
|
Persoonsverzekeringen
sche uitwisseling van facturen tussen de zorg-
Een manke medische index
verstrekker (arts, apotheker, verpleger,…) en
tariefvrijheid van de aanbieders gekoppeld aan
Zelfs indien de methode van indexering van de
bijkomende beperkingen.
premies gekoppeld aan een beperkte mogelijkheid
de verzekeraar. De concretisering hiervan is voor
Als hoeksteen van de Europese regelgeving laat
alle betrokkenen, of zij nu gebruik maken van het
tariefvrijheid de verzekeringsondernemingen toe
Sinds de wet Verwilghen van 2007 kunnen de
zal de Belgische wetgever dringend werk moeten
ehealth-platform of niet, één van de grote uitda-
om op een veilige manier verzekeringsrisico’s in
premies voor een individuele hospitalisatiever-
maken van een medische index die de evolutie van
gingen in de komende jaren.
te dekken, rekening houdende met de waarborgen
zekering enkel evolueren volgens de index van
de kosten waaraan de hospitalisatieverzekeraars
en garanties die de verzekeringsovereenkomst
de consumptieprijzen of een medische index. De
zijn blootgesteld correct weerspiegelt.
voorziet.
verzekeraars kunnen hun tarieven voor die ver-
Met een efficiënte administratieve aanpak heeft Frankrijk de markt van de ambulante medische
tot premieaanpassing de Europese toets doorstaat,
zekeringen slechts wijzigen na toestemming van
De Raad van State heeft immers het uitvoerings-
• •
kosten een enorme duw gegeven; 80 % van de
Voor hospitalisatieverzekeringen koos België voor
de toezichthouder. Het Europese Hof van Justitie
besluit dat de medische index invoert grotendeels
uitkeringen van de ziekteverzekeraars heeft er be-
een doorgedreven sociale bescherming van de
moet zich nog uitspreken over de legitimiteit van
vernietigd. Dat besluit houdt geen rekening met
••
dergelijke ingreep in de tariefvrijheid.
de, vanuit technisch oogpunt noodzakelijke, in-
•
trekking op de vergoeding van ambulante kosten
verzekerden, die zich vertaalt in een verplichte
en geneesmiddelen. België heeft dus nog een hele
levenslange dekking. Om de betaalbaarheid van
weg af te leggen…
hospitalisatieverzekeringen te vrijwaren is de
dexering van de vergrijzingsvoorzieningen.
1.400 1.200 1.000
Gezondheid: premies (in miljoenen euro)
800
●
Collectieve hospitalisatie
600
●
Individuele hospitalisatie
400
●
Gewaarborgd inkomen - collectief
200
●
Gewaarborgd inkomen - individueel
0
2007
2008
2009
2010
2011
Bron: Assuralia
(schatting) 2012
B al ans & Vooruitzichten 2012-2013
|
Persoonsverzekeringen
29
PerSoonSVerzekerIngen
“KB medische index gedeeltelijk vernietigd.” 9 februari 2012
De noodzakelijke herziening van dat besluit is
gelijkheid bovenop de index te voorzien: indien
zorg in zijn geheel kunnen ondersteunen is die
Nu is het zo dat de kost van gezondheidszorg stijgt
een uitgelezen moment om premiebegeleidings-
de premies enkel aangepast kunnen worden bij
tweede index absoluut noodzakelijk. De verze-
met de leeftijd en de verzekerden bezorgd zijn dat
mechanismes beter af te stemmen op de verze-
dreigend verlies, is het niet mogelijk om er continu
keraar kan verzekeringen voor ambulante kosten
de premies altijd maar duurder zullen worden.
keringstechnische realiteit. Dat impliceert een
over te waken dat de verzekeraar zijn engagemen-
immers pas aanbieden wanneer hij de mogelijk-
efficiënte en relevante gegevensgaring om de
ten kan nakomen zonder dat hiertoe plots een
heid heeft om zijn premies af te stemmen op de
De verzekeraars hebben dan ook overeenkomsten
werkelijke kosten van de aanvullende ziekteverze-
substantiële premie-aanpassing nodig is. En bij
werkelijke evolutie van de kosten.
ontwikkeld waarbij de premie niet met de leeftijd
keraar te weerspiegelen en een methode om ook
levenslange waarborgen is dat een cruciaal ele-
de vergrijzingsvoorzieningen mee te indexeren.
ment opdat de verzekerde op zijn beide oren kan
mee evolueert. Door jonge verzekerden een hogeVergrijzingsreserves
re premie aan te rekenen kunnen verzekeraars een
slapen… zijn hele leven lang.
“vergrijzingsreserve” vormen. Dankzij die nivelle-
Een index geeft echter enkel een marktgemiddel-
Anderhalf miljoen personen hebben in België
ringstechniek kan het risico in de tijd en over alle
de evolutie van de medische kosten weer. De helft
Hetzelfde uitvoeringsbesluit voorziet een index die
een individuele ziektekostenverzekering gesloten
verzekerden samen gespreid worden.
van de verzekeraars zit met een kostenevolutie die
de evolutie van de ambulante kosten en tandzor-
bij een private verzekeraar. Die dekking geldt le-
daarboven ligt. Het is bijgevolg cruciaal om een
gen meet. Omdat de verzekeringen die daarmee
venslang en ze rekenen erop dat de verzekeraar
Is het aangewezen om vergrijzingsvoorzieningen
soepel mechanisme tot premie-aanpassingsmo-
gepaard gaan nu net de betaalbaarheid van de
het grootste deel van hun kosten ten laste neemt.
te individualiseren om ze overdraagbaar te maken
1.800 1.600 1.400 1.200
● Ten laste van de patiënt
1.000
Huidige situatie van de gezondheidsuitgaven (in miljoenen euro)
30
800
●
Aanvullende verzekeringen
400 200 0
B al ans & Voo ruitzichten 2012-2013
Ziekenhuizen |
Ouderenzorg
Persoonsverzekeringen
Ambulante tandverzorging
Geneesmiddelen buiten ziekenhuis
Psychotherapie
Optiek
Bron: Private healthcare expenditure in Belgium – Itinera Institute 2012.
wanneer de verzekerde van verzekeraar wil veran-
zekeringsonderneming dan wel een ziekenfonds,
richtingen” zijn diensten die uitsluitend aangebo-
ziekenfonds gedwongen worden om voor een
deren?
de consument kan voortaan rekenen op eenzelfde
den kunnen worden door ziekenfondsen. De wet
dienst te betalen die zij niet nodig hebben.
bescherming. België heeft zijn wetgeving in die
beschouwt die verrichtingen niet als verzekerin-
Assuralia heeft deze vraag van politici onderzocht
zin moeten aanpassen om zich te schikken naar
gen, op voorwaarde dat alle aangesloten leden
Is de regelgeving over de « verrichtingen » in over-
en berekend dat deze overdraagbaarheid zou lei-
een arrest van het Europese Hof van Justitie inge-
dezelfde forfaitaire bijdrage betalen en ze zonder
eenstemming met de derde Richtlijn niet-leven?
den tot een extra premie voor nieuwe hospitalisa-
volge een klacht vanwege de Europese Commissie.
onderscheid op dezelfde dekking kunnen rekenen.
In afwachting dat de Europese Commissie zich
tieverzekeringen van gemiddeld 22 % (afhankelijk
Deze gelijke bescherming betekent dat het om een
Wanneer een ziekenfonds bijgevolg een aanvul-
daarover uitspreekt leert de praktijk dat sommige
van de leeftijd). Wie overstapt, neemt immers af-
levenslange dekking moet gaan, die alleen onder
lende hospitalisatieverzekering aanbiedt onder de
ziekenfondsen het achterpoortje van die verrich-
stand van de groepssolidariteit waarin hij zit.
strikte voorwaarden voor wijziging vatbaar is en
naam van een“verrichting”, dan kunnen de aange-
tingen gebruiken om hospitalisatieverzekeringen
die moet voldoen aan financiële en solvabiliteits-
slotenen die niet weigeren. De aangeslotene moet
aan te bieden zonder gebonden te zijn door de
Zelfde spelregels?
vereisten.
die betalen zelfs als hij een hospitalisatiedekking
verzekeringswetgeving.
Het maakt niet uit of hij gedekt is door een aanvul-
De nieuwe wetgeving maakt een onderscheid
lende hospitalisatieverzekering bij een private ver-
tussen “verrichtingen” en “verzekeringen”. “Ver-
eenkomst. Consumenten kunnen aldus door hun
40 30
●
Gewaarborgd inkomen - individueel
●
Gewaarborgd inkomen - collectief
0
●
Individuele hospitalisatie
-10
●
Collectieve hospitalisatie
10
Gezondheid: bruto technisch-financieel saldo (in % van de verdiende premies)
-20 2007
2008
2009
2010
Bron: Berekeningen Assuralia
2011
B al ans & Vooruitzichten 2012-2013
|
•• •
heeft via zijn werkgever of een individuele over-
20
• •
Persoonsverzekeringen
31
PerSoonSVerzekerIngen
Arbeidsongevallen
en de uitzendarbeid. Algemeen zijn in de private
ongevallen op de woonwerkweg als ongevallen
Is het nodig eraan te herinneren dat de verzeke-
sector de frequentie en de ernst eveneens afgeno-
tijdens de uitvoering van het werk. Vervolgens be-
ring een arbeidsongeval dekt, maar geen ongeval
Sinds 2008, toen er een einde kwam aan verschillen-
men, met uitzondering van de opslagsector en de
paalt de verzekeraar op basis van de informatie in
“op” het werk? Het begrip “beroepsrisico” ligt ten
de jaren van groei, is het premie-inkomen in de tak
vervoerondersteunende activiteiten. De daling van
zijn bezit of het ongeval al dan niet een arbeidson-
grondslag aan dit vergoedingsstelsel en rechtvaar-
arbeidsongevallen met meer dan 10 % gedaald op
het aantal arbeidsongevallen op de woon-werk-
geval zoals bepaald in de wet van 1971 uitmaakt.
digt het. Ook voor werkgevers is het vaak een zeer
drie jaar tijd. Niet alleen de dalende werkgelegenheid,
weg is veel meer uitgesproken, maar komt er na
De wet geeft echter geen nauwkeurige definitie
complex kluwen, en dus zou het voor hen oppor-
maar ook een toename van het aantal bedienden in
een uitzonderlijk jaar met een strenge winter en
van het begrip arbeidsongeval. De wetgever had
tuun zijn mocht de wetgever meer duidelijkheid
vergelijking met het aantal arbeiders en een hevige
een veelvoud aan glij- en valpartijen.
in 1971 de bedoeling dit begrip toe te vertrouwen
scheppen over wat ze precies als een arbeids-
aan de interpretatie van de hoven en rechtbanken.
ongeval moeten aangeven. Daarbij mag echter
concurrentie zijn hiervan de voornaamste oorzaken. Geweigerde aangiftes: tijd voor Ondanks een stijging van de werkgelegenheid met
een heldere definitie
2,4 % in 2011 is het aantal arbeidsongevallen op
geenszins uit het oog verloren worden dat iedere Nu menen de verzekeraars echter dat de tijd rijp is
uitbreiding van het begrip arbeidsongeval een stij-
om het wettelijke begrip“arbeidsongeval”te preci-
ging van de lasten zal meebrengen.
de werkplek gedaald met 2 %. Die daling is vrij
De wetgeving verplicht een werkgever ieder on-
seren zodat het afgestemd is op de sociale wil om
algemeen, uitgezonderd twee sectoren waar de
geval aan te geven waarvan een van zijn werkne-
de werknemer te beschermen.
werkgelegenheid sterker gestegen was: de bouw
mers het slachtoffer is. Dit geldt dus zowel voor Als speler binnen de wereld van de sociale zeker-
1.000
heid en met het oog op het beheer van schade-
800
gevallen, moet de arbeidsongevallenverzekeraar zijn informatie vergaren via de Kruispuntbank van
600
Arbeidsongevallen: premies
de Sociale Zekerheid, waaronder de lonen van de
400
slachtoffers die de werkgever aanlevert. Jammer
200
daarbij is echter dat het begrip loon in de zin van
(in miljoenen euro) Bron: Assuralia
32
de wetgeving op de sociale zekerheid en in de
0
B al ans & Voo ruitzichten 2012-2013
Vereenvoudiging en preventie
2007 |
2008
Persoonsverzekeringen
2009
2010
2011
(schatting) 2012
zin van een arbeidsongeval niet dezelfde lading
dat de sociale partners het over één basisloon op het
daling continu, duurzaam en homogeen te maken,
creëren die de werkgevers moet toelaten het “dy-
dekt. En dus blijven de verzekeraars aangewezen
vlak van de sociale zekerheid hebben en dit unifor-
is een structureel systeem nodig dat moet bijdra-
namisch risicobeheersingssysteem” in te voeren
op gegevens op papier en manuele verwerking in
me begrip opgenomen wordt in de Kruispuntbank.
gen tot verbeterde technische en gedragsomstan-
zoals hen dat door de wet opgelegd is. Coaching op
een procedure die ze voor het overige geautoma-
digheden waarin de arbeid wordt gepresteerd.
vrijwillige basis, of op verplichte basis als de hulp
tiseerd hebben. Dit is voor zowel de verzekeraar
De sociale partners en de verzekeraars hebben tot
Daartoe moet in de ondernemingen een heuse
van een externe instelling nodig blijkt, zou hier
als de werkgever een nutteloze administratieve
gemeenschappelijk doel het aantal arbeidsonge-
“preventiecultuur” ingang vinden, aan de hand
onmiskenbaar meteen nuttig zijn voor de werk-
last, die bovendien niet te rijmen valt met het aan
vallen te doen dalen met 25 %. Deze doelstelling
van richtsnoeren, gidsen van goede praktijken en
gevers die vandaag niet goed weten hoe ze zo’n
e-government eigen streven naar vereenvoudi-
is vastgesteld in de “Nationale strategie inzake
hulpmiddelen ter evaluatie van het risico. Ook het
dynamisch beheersingssysteem moeten invoeren.
ging.
welzijn op het werk 2008-2012” en is bevestigd
inschakelen van externe gespecialiseerde diensten
door staatssecretaris Philippe Courard. Uit het
draagt bij tot die preventiecultuur.
De sector pleit ervoor om het basisloon van slacht-
meest recente jaarverslag van het Fonds voor
offers van een arbeidsongeval te berekenen louter
Arbeidsongevallen is gebleken dat een deel van
Ook de verzekeraars stellen concrete oplossingen
op basis van de gegevens van de Kruispuntbank van
de weg afgelegd is: tussen 2008 en 2011 is een
voor in het kader van de wet op het welzijn op het
de Sociale Zekerheid. De uiteindelijke bedoeling is
daling vastgesteld van ongeveer 10 %. Om die
werk: zij hebben de intentie een praktische tool te
•• •
1.000 800 600
Arbeidsongevallen: schadelast (in miljoenen euro)
400 200 0
2007
2008
2009
2010
B al ans & Vooruitzichten 2012-2013
●
Arbeidswegrisico
●
Beroepsrisico en dienstboden
Bron: Assuralia
2011 |
• •
Persoonsverzekeringen
33
SChAdeVerzekerIngen • • • •
•
34
B al ans & Voo ruitzichten 2012-2013
|
Schadeverzekeringen
Het gezondheidsbulletin van de schadeverzekerin-
Autoverzekering telt minder
van de schadefrequentie. 6,80 % van de in België
bijna 365.000 ongevallen per jaar waarin de B.A.
gen toont – in tegenstelling tot de levensverzeke-
botsingen
verzekerde bestuurders, in de categorie Toerisme
autoverzekering (Toerisme en zaken) tussenbeide
en zaken, veroorzaken binnen het jaar een on-
komt tellen we meer dan 33.000 ongevallen met
ringen – een lichte verbetering. Er zit groei in de schadeverzekeringen, doch amper meer dan het in-
De B.A. autoverzekering herstelt van de voorbije
geval (anno 2011). Dit is een mooie verbetering
lichamelijke schade. Al te vaak gaat het om ern-
flatiecijfer. Dankzij gematigde premieaanpassingen
moeilijke jaren, waarin de schadelast steeds te
ten opzichte van de vorige gemiddelde schadefre-
stige ongevallen die veel menselijk leed maar ook
en een daling van de schadelast komen belangrijke
hoog klom in vergelijking met de verdiende pre-
quentie van 7,21 % (anno 2010). De aangehouden
veel kosten veroorzaken. Overheid, politie en jus-
takken als BA Auto en Brand uit de rode cijfers.
mies. Voor het eerst in meer dan 15 jaar noteren de
inspanningen inzake verkeersveiligheid en de be-
titie zullen de volgende jaren een tandje moeten
De resultaten van 2011 tonen een herstel maar
kerncijfers van de beroepsvereniging een positief
tere klimatologische omstandigheden in 2011 – u
bijsteken om van verkeersveiligheid een grotere
waakzaamheid blijft geboden. Intussen blijven de
technisch saldo in deze tak. Deze positieve knik
herinnert zich nog de winterse toestanden en de
prioriteit te maken. Op Europees niveau blijft ons
verzekeraars hun maatschappelijke rol vertolken
in de resultatencurve hebben de autoverzekeraars
periodes van hevige neerslag het jaar voordien –
land, ondanks de stap vooruit de afgelopen jaren,
en gaan ze samen met de overheid op een aantal
te danken aan meerdere factoren: de lichte daling
spelen zeker een rol in deze statistiek.
in de middenmoot hangen.
terreinen op zoek naar oplossingen voor bepaalde
van de relatieve algemene kosten, de onvermij-
knelpunten en naar extra efficiëntie in de weder-
delijke stijging van de premies bij een aantal
Hoewel het aantal botsingen licht afneemt blijft
zijdse samenwerking.
marktspelers en de onverwacht gunstige evolutie
het aantal letselongevallen veel te hoog. Onder de
Schadegevallen BA “Toerisme & Zaken”
380.000
8,5%
360.000
8,0%
340.000
7,5%
320.000
7,0%
300.000
6,5%
280.000
6,0%
260.000
5,5%
240.000
5,0%
220.000
4,5% 2007
2008
2009
2010
B al ans & Vooruitzichten 2012-2013
●
Aantal schadegevallen
●
Schadefrequentie (in %)
Bron: Assuralia
2011 |
Schadeverzekeringen
35
• • •
••
SChAdeVerzekerIngen • • • • •
Behalve het feit dat anno 2011 de Belgische ver-
een recent verleden meerdere ongevallen hebben
seren en de sanctionering verstrengen. In sensibi-
in te zien, hetgeen talrijke herinneringsberichten
keersveiligheidstatistiek betreffende dodelijke en
veroorzaakt, al dan niet met verzwarende omstan-
liseringscampagnes zal de bevolking geattendeerd
overbodig maakt.
zwaargewonde slachtoffers blijft haperen, zit onze
digheden. Zolang zij hun rijgedrag niet verbeteren
worden op de gevolgen van niet-verzekering of
samenleving ook opgezadeld met een aantal ech-
vinden deze personen moeilijker een autoverzeke-
niet-keuring van zijn voertuig. De eigenaars en
Zoeken naar extra efficiency en klantvriendelij-
te brokkenmakers. Het gaat om bestuurders die in
ring bij de normale verkooppunten. Dit is evenzeer
bestuurders van een niet-verzekerd voertuig ris-
ke dienstverlening staat centraal in het project
het geval met een aantal wanbetalers. Ook zij ko-
keren boetes, veroordelingen en inbeslagname.
Car@ttest. Het gaat om een nieuw platform voor
men terecht bij het Tariferingsbureau dat in 2011
Maar er is meer: de niet-verzekerden moeten
de raadpleging van schadeattesten.
12.446 risico’s heeft verzekerd tegen een gemid-
ook de vergoedingen, die het Gemeenschappelijk
delde (netto) premie van 992 euro.
Motorwaarborgfonds in de plaats van de afwezige
Wie al wat langer met de auto rijdt herinnert zich
verzekering aan de slachtoffers heeft uitgekeerd,
het bekende bonus-malus-attest dat de verzeke-
terugbetalen.
ringsnemer ontving wanneer hij/zij van verzeke-
Het
Gemeenschappelijk
Motorwaar-
borgfonds heeft er onlangs een taak bijgekregen. Sinds november 2012 is de
Een ander fenomeen dat aandacht vergt van de
wet-Marghem van kracht en deze heeft
sector maar tevens van politie, gerecht en over-
het Fonds aangeduid voor de regeling
heid betreft het onverzekerd rijden. Het aandeel
Om de regeling te bespoedigen van letselonge-
verzekeraars een nieuw type van schadeattest af,
van lichamelijke schade bij slachtoffers
dat in België rondrijdt zonder te voldoen aan de
vallen en ongevallen waaraan een strafrechtelijk
telkens wanneer de verzekeringsnemer hier om
van uitzonderlijke technologische onge-
verzekeringsplicht wordt geschat op 1 à 1,5 % van
luik is verbonden, heeft de verzekeringssector (via
verzoekt en na de beëindiging van het contract.
vallen zoals bij voorbeeld de ontploffing
alle voertuigen. De Belgische regering wil – heel
het economisch samenwerkingsverband Datassur)
Dit vermeldt alle schadegevallen die tijdens de
in Gellingen in 2004. Wanneer onduide-
terecht – een aantal maatregelen versterken om
een nieuwe interface gecreëerd, die zal fungeren
dekkingsperiode zijn voorgevallen gedurende de
lijkheid bestaat over de aansprakelijkheid
het fenomeen in te dijken. De staatssecretaris
als communicatiekanaal met Justitie (via het
laatste vijf jaar. Dit document weerspiegelt het re-
hoeven slachtoffers van dergelijke rampen
voor Mobiliteit werkt samen met zijn collega’s
centrum voor informatieverwerking bij de FOD
cente schadeverleden van een verzekeringsnemer.
niet meer te wachten op de afloop van
aan een actieplan dat het respect voor de verze-
Justitie). Het systeem zou in de lente van 2013
Voor de eventuele nieuwe verzekeraar bevat dit
langdurige gerechtelijke procedures om
keringsplicht alsook voor de keuringsplicht wil
operationeel worden. Zowel verzekeraars als Jus-
attest informatie om het te verzekeren risico te
vergoed te worden.
vergroten. Het plan zal maatregelen omvatten die
titie zullen gemakkelijk het overzicht behouden op
beoordelen en de premie te kunnen bepalen. De
de vaststelling van overtredingen moet optimali-
alle aanvragen aan de parketten om strafdossiers
verzekeringsnemer zal elk ontvangen schadeattest
36
B al ans & Voo ruitzichten 2012-2013
|
Schadeverzekeringen
raar wenste te veranderen. Sinds 2004 leveren de
gedurende vijf jaar altijd kunnen terugvinden via
om de slachtoffers het leven te vergemakkelijken.
Behalve de B.A. Auto is ook de tak Voertuigcasco
aantal auto-inbraken stijgt maar het aantal auto-
de beveiligde website van Datassur. Dit kan met
Dankzij de nieuwe documenten hoeven zij bijvoor-
(omniumverzekeringen) aan de beterhand. Na
diefstallen neemt af.
behulp van zijn elektronische identiteitskaart en
beeld dezelfde inlichtingen niet meermaals in te
de slechte resultaten in 2009 en 2010 noteren
bijbehorende code. In het voorjaar 2013, zodra het
vullen of te bezorgen. Terwijl de betrokken verze-
de meeste ondernemingen in 2011 opnieuw
Voor het jaar 2011 telt de Federale Politie in de
proefdraaien achter de rug is, kan de consument
keraars sneller de informatie vinden die ze relevant
saldi met zwarte in plaats van rode inkt. De pre-
categorie voertuigen “Toerisme en zaken” 12.785
van deze nieuwe dienstverlening gebruik maken.
achten. Het gaat onder meer om een checklist van
mieomzet groeit omdat consumenten gemiddeld
diefstallen. In het begin van de jaren 2000 stond
belangrijke documenten in geval van blessures
hun vierwieler langer met een volledige omnium
die teller nog op 40.000. De betere beveiliging van
De verzekeraars maken tevens werk van adminis-
(of in geval van overlijden), een vragenlijst met
beschermen dan vroeger. Langs de kant van de
de nieuwe voertuigen en de succesvolle politie-
tratieve vereenvoudiging door het invoeren van
algemene inlichtingen, de door de arts in te vullen
uitgaven ondervindt deze tak de positieve im-
operaties tegen de georganiseerde autocriminali-
typedocumenten ten behoeve van personen die li-
attesten, het overzicht van de medische kosten en
pact van de lagere schadefrequentie van 17,7 %
teit werpen duidelijk hun vruchten af. Het aantal
chamelijke schade hebben opgelopen bij verkeers-
dergelijke.
in 2011 maar de gemiddelde materiële schade
geregistreerde diefstallen uit voertuigen blijft ech-
ongevallen. De B.A.-verzekeraars en de rechtsbij-
neemt in dat jaar toe tot 1.580 euro. Wat betreft
ter zeer hoog: het schommelt de jongste vijf jaren
standverzekeraars hebben daarom samengewerkt
het risico diefstal blijven de resultaten positief: het
tussen 78.000 en 96.000. GPS, identiteitskaart,
150 140 130
Ontwikkeling van het incasso motorrijtuigen en van het aantal voertuigen
● Voertuigcasco
120 110 100
(index 2005=100)
(schatting)
2007
2008
2009
2010
2012
2011
B al ans & Vooruitzichten 2012-2013
|
●
Aantal voertuigen
●
BA Motorrijtuigen
Bron: Assuralia
Schadeverzekeringen
37
• • •
••
SChAdeVerzekerIngen
“Win defensieve rijstages of festivaltickets dankzij Bob.” 14 augustus 2012
kredietkaart en laptop zijn het meest gegeerd bij
Inzake preventie blijft de verzekeringssector zijn
van het Belgisch Instituut voor de Verkeersveilig-
De verkeersveiligheidscampagnes worden in
“autoschuimers”. Ter herinnering: de uit de wagen
maatschappelijke rol opnemen. Meerdere verze-
heid en de Belgische Brouwers.
België vaak nog aangestuurd op het federale ni-
geroofde losse goederen zijn niet gedekt in de
keringsondernemingen zetten zelf acties op of
diefstalverzekering, de schade veroorzaakt aan
verlenen hun medewerking aan campagnes van
Uit de politiecontroles blijkt dat er vaak alcohol in
Zo heeft Assuralia van 2012 tot 2013 de Vlaamse
het voertuig door de inbraak wel. Binnenlandse
de nationale of gewestelijke instellingen voor ver-
het spel is bij een aanrijding. Ondanks alle sen-
Stichting voor Verkeerskunde (VSV) geholpen bij
zaken verdeelt een nieuwe preventiefolder via de
keersveiligheid. Assuralia van zijn kant steunt in de
sibilisering en repressie tonen de cijfers slechts
de opstart van “Truckveilig”, een charter voor ver-
politiediensten.
winter van 2012-2013 al voor de negende keer op
weinig verbetering. Bij ongevallen tijdens de
keersveiligheid in de transportsector. In het zuiden
rij de bekende Bob-campagne en dit aan de zijde
weekendnachten hebben 4 op 10 bestuurders te
van het land werkt de beroepsvereniging actief
veel gedronken.
mee aan het uittekenen van een nieuw verkeers-
veau, maar ook de gewesten voeren campagnes.
veiligheidsbeleid onder de vleugels van de Waalse BA Auto: “toerisme en ZAken” (boekjaar 2011)
hoge raad voor verkeersveiligheid.
enkeLe kernCiJFers - 5,36 miljoen auto’s ingeschreven bij de DiV - 364.640 schadegevallen in fout – schadefrequentie 6,80 % - schadelast: 1.262 miljoen euro - Gemiddelde kost schadegeval: 3.461 euro (waarvan 2.225 euro gemiddelde materiële schade) - 64 % materiële schade en 36 % lichamelijke schade - 33.460 schadegevallen met lichamelijke schade
Bron: Assuralia
38
B al ans & Voo ruitzichten 2012-2013
|
Schadeverzekeringen
Minder noodweer, meer inbraken
De criminaliteitsstatistieken tonen de laatste jaren een stijging van het aantal woninginbraken. In
In 2011 bereikt de tak Brand opnieuw het even-
2011 telt de Federale politie bijna 70.000 inbraken
wicht na het verlieslatende 2010, gekenmerkt
in woningen, een toename met ruim 10 %. Deze
door hoge storm- en overstromingsschade. In de
trend trekt de aandacht want ook de eerste helft
categorie woningen neemt de gemiddelde premie
van 2012 toont een gelijkaardige toename. Die
toe met 5,3 %. De verklaring schuilt deels in de
spijtige evolutie leidt ook tot meer uitgaven bij de
ABEX-indexsprong met 3,1 % en deels in de ta-
verzekeraars: de uitgavenpost schade na diefstal
riefaanpassingen die de meeste ondernemingen
of vandalisme bij woningen overschrijdt in 2011
hebben doorgevoerd om bij nieuw ontij de renda-
de kaap van 100 miljoen euro. De top 5 van de
biliteit veilig te stellen.
gestolen voorwerpen bestaat uit juwelen, geld,
• • •
••
computer, multimedia en uurwerken.
Aantal schadegevallen
Aantal schadegevallen
2009
2010
2011
2011
108.206
113.743
115.387
2.989
57.180
87.995
49.861
1.789
4.827
11.336
17.025
3.811
23.741
25.685
27.649
3.333
921
861
917
2.381
Andere
164.556
186.757
178.799
1.440
Totaal
359.430
426.378
389.639
2.184
Brand en aanverwante gevaren, elektriciteit Storm
Schadegevallen brand woningen Bron: Assuralia
Gemiddelde kost per schadegeval
Aantal schadegevallen
Natuurrampen Diefstal, vandalisme en kwaadwilligheid Arbeidsconflicten en aanslagen
B al ans & Vooruitzichten 2012-2013
|
Schadeverzekeringen
(in euro)
39
SChAdeVerzekerIngen
“Voorlichtingsvergadering slachtoffers brand Machelen: Assuralia voor het eerst volop operationeel met wegwijzer na rampenschade.” 21 maart 2012
Herziening van het zeerecht
De politie plant extra controles om het fenomeen in te dijken. De overheid probeert intussen de bevolking beter te sensibiliseren voor dit risico
De transportverzekeraars zijn nauw betrokken bij
en raadt de consument via de informatiekana-
de lopende herziening van het Belgische zeerecht.
len op gemeentelijk niveau en via de website
Deze heeft niet enkel een impact op de transport-
www.besafe.be een aantal maatregelen aan, zoals
verzekering maar mogelijk ook op de wet op de
bij voorbeeld de hulp van een technopreventiead-
landverzekeringsovereenkomst en op het verzeke-
viseur. Overigens verspreidt ook Assuralia regel-
ringscontractenrecht in het algemeen. Het ziet er
matig preventietips met betrekking tot inbraken
naar uit dat deze hervorming de louter maritieme
via www.assuralia.be (in de rubriek Brand en
activiteiten zal overstijgen. De verzekeraars wen-
Diefstal).
sen het toepassingsgebied van de nieuwe regeling dan ook te beperken tot die verzekeringen die al sinds jaar en dag onderworpen zijn aan de Zeewet. Onnodig te herinneren aan het belang van de haven van Antwerpen, de tweede van Europa.
Brand woningen Opsplitsing verdiende premies (gemiddelde 2009 - 2010 - 2011)
●
Brand: 40,9 %
Maar ook Zeebrugge, Gent, Oostende, Brussel en
●
Storm: 13,3 %
Luik vervullen, elk met hun specifieke activiteiten,
●
Natuurrampen: 10 %
een leidinggevende rol in Europa. De Belgische
●
Diefstal: 11,8 %
transportverzekeringsmarkt is dan ook de tiende
●
Arbeidsconflicten: 1,7 %
grootste van de wereld.
●
Andere: 22,2 %
Bron: Assuralia
40
B al ans & Voo ruitzichten 2012-2013
|
Schadeverzekeringen
De huidige Belgische Zeewet dient herzien omwil-
De schijnwerpers op de balie
le van geëvolueerde praktijken en internationale
tot kosten en erelonen te regelen. Het akkoord regelt de onderlinge taakverdeling binnen hun
verdragen. Het betreft een juridische kluif waar-
De rechtsbijstandsverzekering promoten in 2012
relatie met de verzekerde. Wanneer toch een ge-
mee experten al enkele jaren bezig zijn. Een Com-
en 2013 tijdens een “Ronde van België” van in-
schil zou ontstaan tussen een advocaat en een
missie Maritiem Recht stuurt de werkzaamheden.
formatiesessies het protocolakkoord dat ze heb-
rechtsbijstandsverzekering en dit geschil niet in
De website www.zeerecht.be houdt alle geïnte-
ben gesloten met de Orde van Vlaamse balies en
der minne kan geregeld worden komt – als beide
resseerden op de hoogte. Omwille van de impact
de Orde van de Franstalige en Duitstalige balies.
partijen dat wensen – een gemengde commissie
op het verzekeringsrecht buigt ook de Commissie
Bedoelde overeenkomst legt een aantal gedrags-
in actie. Al deze afspraken moeten misverstanden
voor de Verzekeringen zich over deze materie.
lijnen vast voor de advocaat en de rechtsbijstands-
helpen vermijden en de doeltreffendheid van de
verzekering, alsook hoe een meningsverschil over
rechtsbijstandsverzekering verder versterken.
• • •
••
de raadpleging van de advocaat of met betrekking
Checklists voor de consument In 2013 maakt Assuralia werk van een paar projecten die het etiket van “Financial Education” zullen dragen. Het betreft nieuwe vormen van communicatie, gericht op het onderwijs en op het grote publiek. Met deze initiatieven vult de beroepsvereniging een dubbele doelstelling in: het aanleren van vaardigheden bij jongeren in het omgaan met risico’s en voorzorg en het aanreiken van concrete tips en neutrale info wanneer de consument zich in een bepaalde situatie bevindt en verzekeringsvragen rijzen. Zo communiceert Assuralia een reeks nieuwe checklists, naar het voorbeeld van de checklist overstromingen die sinds 2010 massaal wordt verspreid en gebruikt door slachtoffers van wateroverlast. Wat te doen na een aanrijding? Wat te doen na een woninginbraak? Wat te doen bij een echtscheiding? Het zijn maar enkele voorbeelden van informatielijstjes en videoclips die de beroepsvereniging klaar houdt voor de consument en waarbij ook preventie een belangrijke plaats zal innemen. B al ans & Vooruitzichten 2012-2013
|
Schadeverzekeringen
41
ASSurAlIA en zIjn orgAnISATIe • • • •
•
42
B al ans & Voo ruitzichten 2012-2013
|
Assuralia en zijn organisatie
leden
(Toestand op 01/02/2013) In cursief gedrukt: heeft zich in 2012 bij Assuralia aangesloten
A ACE European Group Ltd ACTEL Aegon Schadeverzekering AG Insurance AGA International AIG Europe Limited Aioi Nissay Dowa Allianz Belgium AMLIN Europe AMMA ARAG SE Arces Argenta Verzekeringen ASCO Continentale Verzekeringen Atradius Credit Insurance Audi Aviabel AVIVA Epargne Retraite (AFER EUROPE) AVIVA Vie (AFER EUROPE) Aviva Life & Pensions UK Ltd AXA Belgium B Baloise Insurance Belfius Verzekeringen
C Cardif Assurance Vie Cardif Assurances Risques Divers Cardif Leven CDA Chubb Insurance Company of Europe Coface Corona D DAS Rechtsbijstand Dela Verzekeringen Delta Lloyd Life DKV Belgium Delcredere NV E ELINI ERGO Insurance Ethias Ethias Gemeen Recht EULER HERMES Europe (Belgium) Euromex Europ Assistance (Belgium) Europese
F Federale Verzekering (Arbeidsongevallen) Federale Verzekering (BOAR) Federale Verzekering (Pensioenen) Federale Verzekering (Leven) FIDEA Foyer Assurances Foyer International Foyer Assurances Vie G Garantiefonds Reizen Generali Belgium
M MAPFRE RE MetLife Insurance Mitsui Sumitomo Munich Re
T TOTAL Pensions Belgium Touring Verzekeringen Trade Credit Re Insurance Company TVM Belgium
N Nationale Suisse Verzekeringen
V Vivium
O Optimco
X XL Insurance Company Ltd
P P&V (Arbeidsongevallen) P&V Verzekeringen Partners Verzekeringen PNP Protect
H Hagelunie I ING Insurance Services ING Life Belgium ING Non-Life Belgium Inter Partner Assistance
• • • •
Z ZA Verzekeringen Zurich Insurance plc-Belgium branch
•
Q QBE Belgium QBE Reinsurance (Europe) Ltd Secura Branch
J Justitia
R RGA France Royal & SunAlliance Insurance Plc
K KBC Verzekeringen L Landbouwkrediet Verzekeringen L’Ardenne Prévoyante LAR (Legal Assistance Recovery)
S Satrex SCOR Global Life Securex – Onderlinge Verzekering Securex (Arbeidsongevallen) Securex Leven Servis Sirius International Swiss Re
B al ans & Vo o ru i t z i c hte n 2 0 1 2 - 2 0 1 3
|
Laatste situatie beschikbaar op de s i t e : w w w. a s s u r a l i a . b e
Assuralia en zijn organisatie
43
ASSurAlIA en zIjn orgAnISATIe
raad van Bestuur
LEDEN
(Toestand op 01/02/2013)
Bruin BOURGOIS CEO – Europ Assistance Belgium Christophe CHERRY Algemeen Directeur – Atradius
VOORZITTER
Gert DE WINTER CEO – Baloise Insurance
Bart DE SMET CEO – Ageas
Luc DEFLEM CEO – Securex Thierry DELVAUX Voorzitter van het Directiecomité – Generali Belgium
ONDERVOORZITTER
René DHONDT Algemeen Directeur – Assuralia
Bernard THIRY Voorzitter van het Directiecomité – Ethias
Herman FALSTÉ Directeur-Afgevaardigd Beheerder – AMMA Luc KRANZEN Directeur Particulieren – Ethias
GEDELEGEERD BESTUURDER
Philippe LATOUR Chief Financial Officer – AG Insurance
Philippe COLLE
Jan LEFLOT CEO – QBE Reinsurance (Europe) Ltd Secura Branch François LEMONNIER Directeur ondernemingen – AXA Belgium
LEDEN VAN HET UITVOEREND COMITE
Christophe MARIUS Algemeen directeur – Inter Partner Assistance
Antonio CANO CEO – AG Insurance
Christophe ROELANDT Gedelegeerd Bestuurder – Protect
Gustaaf DAEMEN Gedelegeerd Bestuurder – DAS Rechtsbijstand
Jan VAN AUTREVE Voorzitter van het Directiecomité – Delta Lloyd Life
Wilfried NEVEN General Manager – Allianz Belgium
Dirk VAN LIEMPT Algemeen directeur Levensverzekeringen – KBC Verzekeringen
Marc RAISIÈRE CEO – Belfius Insurance
Francis VROMAN Gedelegeerd Bestuurder – FEDERALE Verzekering
Emmanuel de TALHOUËT Gedelegeerd Bestuurder – AXA Belgium Johan THIJS CEO – KBC Groep Luc VANCAMP Gedelegeerd Bestuurder – DKV Belgium Hilde VERNAILLEN CEO – Voorzitter van het Directiecomité – P&V Vivium Laatste situatie beschik baar op de site: w w w.assuralia.be
44
B al ans & Voo ruitzichten 2012-2013
|
Assuralia en zijn organisatie
Afdelingsvergaderingen (Toestand op 01/02/2013)
KREDIET-BORGTOCHT
LEVEN
Voorzitter: Christophe CHERRY, Atradius
Voorzitter: Antonio CANO, AG Insurance
Ondervoorzitter: Yves WINDELINCX,
Ondervoorzitter: Koen DEPAEMELAERE, AXA Belgium
ONGEVALLEN GEMEEN RECHT
Trade Credit Re Insurance Company VOORZITTERS VAN DE BESTENDIGE
Voorzitter: Daniel PIROTTE, Ethias Ondervoorzitter: Patrick VANDOREN, KBC Verzekeringen HULPVERLENING
BRAND EN ZAAKSCHADEVERZEKERINGEN
COMMISSIES
Voorzitter: Hilde VERNAILLEN, P&V Vivium
Adviserende Artsen-Verzekeraars: Piet CALCOEN, DKV Belgium
Ondervoorzitter: Bertrand ROOSEN, AG Insurance
Communicatie en Informatie: Hans VERSTRAETE, KBC
Voorzitter: Liévin VILLANCE, AGA International HERVERZEKERING
Distributie: Christophe de MORAES, Baloise Insurance
Voorzitter:
Fiscaliteit: Marc RAISIÈRE, Belfius Insurance
RECHTSBIJSTAND
Jan LEFLOT, QBE Reinsurance (Europe) Ltd Secura Branch
Fraude: Michel CROONENBERGHS, Baloise Insurance
Voorzitter: Gustaaf DAEMEN, DAS Rechtsbijstand
Ondervoorzitter:
Juridische Studies en Controle: Serge JACOBS, Ethias
Ondervoorzitter: Marnik VANHAVERBEKE, LAR
Jean-Pierre BUGNON, Swiss Reinsurance Company
Productiviteit: Gert DE WINTER, Baloise Insurance
ARBEIDSONGEVALLEN
GEZONDHEID
Voorzitter: Wilfried NEVEN, Allianz Belgium
Voorzitter: Luc VANCAMP, DKV Belgium
Ondervoorzitter: Philippe COUROUBLE, AXA Belgium
Ondervoorzitter: Annick MAENHOUDT, AG Insurance
AUTO
TRANSPORT
Voorzitter: Emmanuel de TALHOUËT, AXA Belgium
Voorzitter: Jacques PETIT, AIG Europe Limited
Ondervoorzitter: Mathieu JANSSEN, KBC Verzekeringen
Ondervoorzitter: N.
Ondervoorzitter: Bruin BOURGOIS, Europ Assistance
• • • •
Verzekeringen
•
Risk & Finance: Philippe LATOUR, AG Insurance Sociale Aangelegenheden: Jan QUISTHOUDT, Allianz Belgium
L a a t s t e s i t u a t i e b e s c h i k b a a r o p d e s i t e : w w w. a s s u r a l i a . b e
B al ans & Vo o ru i t z i c hte n 2 0 1 2 - 2 0 1 3
|
Assuralia en zijn organisatie
45
ASSurAlIA en zIjn orgAnISATIe
Interne organisatie (Toestand op 01/02/2013)
René DHONDT 650 Bestuurder - Algemeen directeur
Christiane BALIGAND 651 Directie-assistente
Isabelle BASTIEN 894
PERSOONSVERZEKERINGEN
Raadsgeneesheren - studies
Birgit HANNES 880
Floris GOYENS 884
Directeur
Adjunct-Directeur Europese Zaken & Herverzekering
Directiesecretaresse
Marie-Jo houBAr 881
Sarah SNOECK 737
Sammy BOGAErT 882 Leven Individueel
Frank rIETjENS 886 Leven Collectief
Virginia SChrEurS 885 Leven Individueel
Melissa ThIrION 725
Europese Zaken & Herverzekering
Gezondheid
Bart VANDErMEIrEN 883
Philippe COLLE 641
Leven Collectief
Gedelegeerd bestuurder
Ingvild DEBBAuT 642 Directie-assistente
PERS & COMMUNICATIE
Wauthier ROByNS de SCHNEIDAUER 690 Directeur
Carine kroNAL 691 Directiesecretaresse
ZAAKSCHADE-, AANSPRAKELIJKHEIDSEN TRANSPORTVERZEKERINGEN
Bernard DESMET 676
François de CLIPPELE 694
Bruno DIDIER 660
Stéphanie VAN CAENEGhEM 730
Pers & Communicatie
Nathalie LEEMANS 697 Pers & Communicatie
Directeur
Anouchka WYME 721 Directiesecretaresse
SOCIALE ZAKEN
Serge DEMArréE 890 Directeur
Geneviève rALEt 893 Directiesecretaresse
46
B al ans & Voo ruitzichten 2012-2013
|
Assuralia en zijn organisatie
Bernadette VAN CrOMBruGGhE 892 Arbeidsongevallen Autoverzekering
Pers & Communicatie
De nummering bij de namen verwijst naar het doorkiesnummer (02/547 5 ...)
Ongevallen- en Aansprakelijkheidsverzekeringen
Ives VErBAEYS 671
Peter WIELS 692
De leden van het Directiecomité zijn cursief aangeduid
Brand- en Diefstalverzekering
Isabelle BASTIEN 894 Sociaal recht - studies
STUDIES, OPLEIDING EN
JURIDISCHE & FISCALE
Edwin DESNYDEr 728
ONDERSTEUNENDE DIENSTEN
STUDIES & DISTRIBUTIE
Fiscale studies
Gino LEROy 760
Xavier de BEAuFFOrT 652
Directeur
Christiane BALIGAND 651 Directieassistente
Directeur
Colette vANDErooSt 661 Directiesecretaresse
Willy DE WEErDT 700 Opleiding
Tom GILLIS 724 Juridische studies
Melissa ThIrION 725 Juridische & fiscale studies
Charles van OLDENEEL tot OLDENZEEL 722 Bedrijfsjurist, Juridische studies
Marjorie DEMANNEZ 701
ONDERSTEUNENDE DIENSTEN
Benoît MONTENS 764 Productiviteit, Fraudepreventie
Stéphane NAChTErGAELE 768 Productiviteit
Alain TAETS 899 Algemene diensten
Valère VANAENrODE 783 Boekhouding
Anne-Catherine VErhAEGhE de NAEYEr 795
Opleiding
Documentatie
Vanessa DEMEuLEMEESTEr 767
Vincent WOYGNET 792
Personeelsadministratie
• • • •
Vertaling
Stéphane NAChTErGAELE 768 HR - projecten
jean-Marc NOëL 742 ICT
VERZEKERINGSTECHNISCHE STUDIES
rita ThYS 746 Directeur
Françoise GILSoN 741 Directiesecretaresse
•
Maarten BELLEMANS 738 Technische studies
Carine héLIN 743 Technische studies
Alex MASELIS 745 Technische studies
Sarah NuYTTEN 744 Technische studies
RISK & FINANCE N.
Tim VANDENABEELE 766 Studies Risk & Finance
Directeur
Françoise GILSoN 741 Directiesecretaresse
Laatste situatie beschik baar op de site: w w w.assuralia.be
B al ans & Vo o ru i t z i c hte n 2 0 1 2 - 2 0 1 3
|
Assuralia en zijn organisatie
47
englISh SuMMAry • • • • •
During the last two years, the Belgian insurance
and individual pension savings. Finally, in the fall
found a sustainable balance between premium
While the non-life insurance sector was able to
sector faced headwind due to the economic situa-
of 2012, the individual life insurance premium tax,
income, costs and indemnities by raising pre-
recover after some unfavorable years, the life
tion in Europe and Belgium. Not only did the Greek
that was introduced at 1,1 % in 2006 and hurt
miums, lowering costs and by having a better
insurers lost premium income, both in individual
crisis cause a wave of turmoil on the European
the sector tremendously from then on, has been
claims ratio than the years before thanks to more
and in group insurance. Despite some mildly
financial markets, the Belgian government that
increased to 2 %.
fortunate climate conditions and less industrial or
improving returns on the stock markets that had
traffic accidents.
a positive effect on unit-linked life insurances
was formed at the end of 2011 raised several taxes and did not spare the insurance sector.
By raising taxes like these, this government did
and the fact that the Belgians have more finan-
manage to lower the interest rate at which Bel-
Non-life insurance has been subject to legal
cial assets than ever. Obviously, this has to do
While the new government has only been in
gium borrows money on the financial markets and
changes as well. Since November 2012, a new law
with the disappointing interest rates. In group
charge for about one year, it launched six bud-
limit the budgetary deficit. On the other hand,
that provides a prompt compensation for victims
insurance, the economic situation is slowly beco-
getary measures. After reducing the tax bene-
Belgian government bonds represent a great
of large and complicated technological acci-
ming a burning issue. The Belgian legislation on
fit for pension savings and long term savings, it
part of the investment portfolio of the insurance
dents, such as the gas explosion in Ghislenghien
occupational pensions requires employers to
has started a pension reform. That implied raising
sector in Belgium. Since 2010, the insurers even
in 2004, has become effective. When it is unclear
guarantee a minimum annual return of 3,25 % on
taxes on the most generous additional pensions
increased that amount from 42,7 billion euros
who is to be held responsible for an important
employer contributions and even 3,75 % on em-
and for those who decide to retire early. Besides
to 67,5 billion euros. Therefore, the decreasing
technological accident, victims can appeal to a
ployee contributions but these rates are no longer
that, the management of occupational pensions
rates of these long-term bonds – 2012 ended at
fund in order to get compensation for their phy-
bearable for the insurers’ new business. In 2012,
will need to be externalized at all times, also for
a rate of 2,04 % for the ten year bonds – meant
sical damage; they no longer need to await the
several life insurers lowered their commitment to
self-employed workers, which wasn’t the case
an important financial setback both for P&C and
outcome of the civil lawsuit. Another change is the
2,25 % for new business. It is up to the employers
so far. A few months later, when it became clear
life insurers.
revision of the Belgian maritime law, which will
to fill the gap. The insurers recommend to change
probably go beyond the sheer maritime activities
the fixed interest into a flexible rate that follows a market-consistent parameter.
that additional measures would be necessary due to the readjusted economic forecast, the govern-
Even though the Belgian non-life insurance
but the insurers are working to make sure that the
ment decided to anticipate the withholding on
companies had to deal with disappointing finan-
scope doesn’t exceed the insurance lines that are
payments made before 1993 in long-term savings
cial revenues in their investment portfolios, they
currently involved.
48
B al ans & Voo ruitzichten 2012-2013
|
English Summary
However the insurance industry won’t argue about
advantages of the externalization of occupational
and the Packaged Retail Investment Products
that financial education is absolutely necessary
the need for more efficiency and more transpa-
pension plans.
directive (PriPs) will change within the next few
in order to create awareness and empower the
years the way insurance products are sold. All three
public. For that reason, Assuralia will set up seve-
rency, solvency ii makes the European insurance sector worry about the consequences of an
In 2013, a new set of standards for compliance
of these directives are still not definitively agreed
ral financial education projects aimed at the
approach in which it is the level of risk according
officers awaits the insurance sector. Assuralia
upon. Especially the review of the IMD directive, in
population in general and the secondary schools.
to market value at a given moment, rather than in
made it clear to the FSMA, the Financial Services
which the European Commission launched a text
the long term, that counts. It is still unclear what
and Markets Authority in Belgium, that when en-
last summer that contained far-reaching new fea-
In the meantime, the government is creating a
will be the implementation date: will it be 2015 of
forcing such additional burdens, the proportional
tures involving for instance direct sales and claims
framework of extrajudicial conciliation but it is
2016? Meanwhile, Assuralia has endorsed a docu-
differences between companies and the necessity
management, is a cause of concern of the insurers.
still unclear how exactly this change will take
ment that provides updated internal audit func-
of the new tasks should be taken into conside-
Some even call for a switch from the commission
place: will the Belgian ombudsman and other
tions in order to enhance the evolution of control
ration. In the same line of thought, the USA tax
system to fees paid by the clients in order to gua-
conciliation boards or mediators have the power of
methods and functions.
authorities claim all the taxes they are entitled to.
rantee a fully independent advice. The insurers
decision in financial issues? Within the European
Therefore, they demand to have all necessary data
therefore prefer to explain more explicitly the role
System of Financial Supervision (EIOPA) as well is
Next to Solvency II, the revision of the European
about US persons as from 2015. Together with the
of the intermediary, which goes beyond selling a
working to improve the way insurance companies
framework for institutions for occupational
Belgian ministries of finances and foreign affairs,
product, and how and by whom he is paid when
are dealing with complaints. eioPA issued seven
pensions is an important issue as well. The insu-
Assuralia strives to involve the Belgian tax autho-
providing his services.
guidelines in this matter. The national supervisors
rance industry hopes that this directive will keep
rities as a middleman in order to comply to with
an eye for a level playing field and for the rights
the Foreign Account Tax Compliance Act (FAtCA).
of the affiliated workers. That is why Assuralia is
are requested to work out their own set of guideAlthough the Belgian insurers agree that the
lines using the EIOPA document as a starting point.
consumer needs to fully understand the product
In 2013, this will probably lead to a modification
opposed to the idea that the employer should
On a European level, transparency is key when
he is buying, it is not only by changing the media-
in the rules of the framework applicable to com-
guarantee these rights, which is near impossible in
speaking of insurance mediation. Three directives,
tion rules that those consumers will adjust their
plaints management.
these times of economic downturn and erodes the
the Markets in Financial Instruments Directive
attitude towards financial products and services.
(miFiD), the Insurance Mediation Directive (imD)
Assuralia and its members are strongly convinced B al ans & Vooruitzichten 2012-2013
|
English Summary
49
• • • • •
Colofon • • • • • Uitgegeven door Assuralia Beroepsvereniging van Verzekeringsondernemingen D-2013-0377-2 – ISSN 0772-7119 Ontwerp en realisatie Lannoo Creations Druk en afwerking Drukkerij Lannoo nv www.lannooprint.be Version française disponible sur simple demande:
[email protected]
Huis der Verzekering de Meeûssquare, 29 F +32 2 547 56 01
| |
B-1000 Brussel
[email protected]
| T +32 2 547 56 11 |
www.assuralia.be