AXA Pensioenbarometer Het pensioen, een nieuw leven na het werk? 2e internationale golf

AXA Pensioenbarometer Het pensioen, een nieuw leven na het werk?

2e internationale golf

« AXA Pensioenbarometer » – België – 10 januari 2006 - 1

Inhoud

1:

Inleiding Objectieven Methodologie

2:

Analyse

3:

2.1

Het pensioen: voorstelling en beleving - is men oud wanneer men met pensioen gaat? - het pensioen, een actieve periode van het leven? - versterkt het pensioen de familiale banden?

2.2

Het pensioen vanuit financieel oogpunt: - toename of afname van de levensstandaard? - wordt het voorbereid en gepland?

2.3

Het pensioen en de gezondheid: heeft men des te meer oog voor zijn gezondheid tijdens het pensioen?

2.4

Het pensioen, een gelukkige tijd? Welke factoren bevorderen het geluksgevoel tijdens het pensioen?

2.5

Diverse onderwerpen

Conclusies « AXA Pensioenbarometer » – België – 10 januari 2006 - 2

Inleiding: objectieven van de « AXA Pensioenbarometer » Nieuwe versie van de « AXA Pensioenbarometer ». De attitudes die de bevolking met het pensioen associeert, ontdekken en begrijpen. De beeldvorming over het pensioen afzetten tegen de realiteit – vergelijking van de perceptie bij de actieven met de ervaringen van de gepensioneerden. De Belgische resultaten een plaats geven binnen een internationale context. Kijken in hoeverre de barometer een antwoord geeft op actuele kwesties. De eventuele wijzigingen in de perceptie van het pensioen tussen 2004 en 2005 weergeven.

ÎEen referentieonderzoek over het pensioen ter beschikking stellen


Wereldwijd 11 landen geanalyseerd

België VK

Canada

Duitsland Spanje

Arial 14 VS

Frankrijk

Italië

Japan

Hong Kong

Arial 14 Australië


Methodologie Structuur van de steekproefpopulatie (identiek aan die van 2004): 300 actieven ouder dan 25 jaar en 305 bruggepensioneerden / gepensioneerden van minder dan 75 jaar. Representatief staal van beide populaties wat betreft leeftijd, geslacht, regio en omvang van agglomeratie. [Quotasteekproef] Telefoonenquêtes uitgevoerd door GfK Significant Vragenlijst: 20 minuten Periode dataverzameling: van 11 juli tot 20 juli 2005


Steekproef (1/4) Leeftijd en geslacht Verdeling naar geslacht (in %) Man Vrouw Verdeling naar leeftijd (in %) 25-34 jaar 35-44 jaar 45-54 jaar 55-64 jaar 65-75 jaar Beroep van de respondent (in %) Zelfstandige Bediende Arbeider Werkloos

Staal: n=300 Actieven, n=305 Gepensioneerden

Actieven

Gepensioneerden

(quota’s)

(quota’s)

48 52

49 51

(quota’s)

(quota’s)

26 33 29 13 -

36 64

12 54

4 13

17 17

7 76


Steekproef (2/4) Regio’s Actieven Regio’s (in %)

(quota’s)

Met Pensioen (quota’s)

West-Vlaanderen

11

12

Oost-Vlaanderen

14

15

Antwerpen

16

16

Limburg

8

8

Vlaams-Brabant

10

10

Waals-Brabant

4

3

Brussel

10

7

Luik

10

9

Henegouwen

11

14

Namen

4

4

Luxemburg

2

2

Staal : n=300 Actieven, n=305 Gepensioneerden


Steekproef (3/4) Omvang agglomeratie Actieven Omvang agglomeratie (in %)

(quota’s)

Gepensioneerden (quota’s)

Ruraal

51

51

Niet ruraal

49

49

Base : n=300 Actieven, n=305 Gepensioneerden


Steekproef (4/4) Gezinssituatie Actieven

Gepensioneerden

Getrouwd / Samenwonend

75

78

Gescheiden

9

6

Alleenstaand

14

4

Weduwe/Weduwnaar

2

13

Gezinssituatie (in %)

Base : n=300 Actieven, n=305 Gepensioneerden


Hoe de resultaten lezen? Over de volle lengte van het rapport worden volgende legenda gebruikt:

Legende Actieven versus Gepensioneerden: Actieven Gepensioneerden

Indien er significante wijzigingen optraden tussen 2004 en 2005 worden volgende tekens gebruikt: – Voor de Actieven X+ 2004

x: significante toename of afname van « x » punten tegenover 2004.

2004 -x

– Voor de Gepensioneerden X+ 2004

x: significante toename of afname van « x » punten tegenover 2004.

2004 -x

Indien er geen symbolen worden weergegeven, betekent dit dat de resultaten niet wijzigden tussen 2004 en 2005. De significante verschillen vallen binnen het betrouwbaarheidsinterval van 95%.

Bepaalde thema’s uit de vragenlijst van 2005 ondergingen een verandering (nieuwe labels, nieuwe onderwerpen, bepaalde vragen werden niet gesteld aan huisvrouwen…) en het veldwerk gebeurde op een ander moment. De resultaten van 2004 en 2005 worden slechts vergeleken indien de labels en de gestelde vragen strikt gelijk zijn.


Het pensioen: voorstelling en beleving - is men oud wanneer men met pensioen gaat? - het pensioen, een actieve periode van het leven? - versterkt het pensioen de familiale banden?

Actieven vs Gepensioneerden


1. Op welke leeftijd wenst men met pensioen te gaan? De actieven hopen nog steeds vroeger met pensioen te kunnen (56 jaar) dan de gepensioneerden (59 jaar) maar naarmate de pensioenleeftijd nadert, vergroot de weerstand om het actieve leven te verlaten. Deze wens strookt niet met de realiteit (59 jaar). Bovendien vermoeden de actieven dat ze langer zullen moeten werken (61 jaar). Socio-demografische analyse

Gemiddelde leeftijd

Ideale pensioenleeftijd

Reële pensioenleeftijd

55

60

57

55

56 jaar 25-34 jaar

59 jaar

61 jaar

35-44 jaar

45-54 jaar

55 jaar en ouder

45-64 jaar: 58 jaar, 65-75 jaar: 60 jaar Mannen: 60 jaar, Vrouwen: 58 jaar Lage klasse: 61 jaar

60

56

45-64 jaar

65 jaar en ouder

59 jaar

Definitie klassen: Hoog: klasse 1-2 Vraag niet gesteld aan huisvrouwen in 2005

Gemiddeld +: klasse 3-4

Staal: n=272 actieven, n=284 gepensioneerden

Gemiddeld -: klasse 5-6

Reële pensioenleeftijd V.13 Actieven: Vanaf welke leeftijd denkt u met pensioen te kunnen gaan? Gepensioneerden: Op welke leeftijd bent u met pensioen gegaan? Ideale pensioenleeftijd V.14 Actieven en Gepensioneerden: Idealiter, vanaf welke leeftijd zou u graag met pensioen (ge)gaan (zijn)?

Actieven Op pensioen « AXA Pensioenbarometer » – België – 10 januari 2006 - 12 Laag: klasse 7-8

1. Op welke leeftijd wenst men met pensioen te gaan? De ideale en reële pensioenleeftijd van de Belgen ligt tegen het gemiddelde aan.

Ideale pensioenleeftijd

Geschatte/Reële pensioenleeftijd Gemiddelde leeftijd

Gemiddelde leeftijd

Japan

62 64

Italië

63 58

Italië

58 58

Spanje

63 62

Duitsland

58 61

Duitsland

63 59

Spanje

57 60

Australië

62 57

België

56 59

Verenigd Koninkrijk

62 59

Canada

56 59

Verenigde Staten

62 58

Frankrijk

55 58

Japan

61 60

Verenigde Staten

55 59

Canada

61 59

Verenigd Koninkrijk

55 58

België

61 59

Australië

54 59

Frankrijk

61 59

Hong Kong

53 61

Hong Kong

58 57

Actieven Op pensioen « AXA Pensioenbarometer » – België – 10 januari 2006 - 13

2. Gaat men met pensioen voor de wettelijke minimumleeftijd? Onder welke omstandigheden? Eén op twee Belgische gepensioneerden ging voor de wettelijke pensioenleeftijd met pensioen, in het bijzonder de mannen. Het gaat voornamelijk om een persoonlijke beslissing.

Gepensioneerden

Met pensioen voor de wettelijke minimumleeftijd

50 %

50 %

Ja Nee

Socio-demografische analyse

45-64 jaar: 66%, 65-75 jaar: 42% Mannen: 57%, Vrouwen: 42% Lage klasse: 39% Staal: n=142 gepensioneerden die met pensioen gingen voor ze de wettelijke minimumleeftijd hadden bereikt.

Omstandigheden vertrek

37 %

Vrijwillig, zelf gevraagd Opgelegd door de werkgever

63 %

Dit is 32% van de gepensioneerden

Vragen niet gesteld aan huisvrouwen in 2005 Staal: n=284 gepensioneerden

65-75 jaar: 72%, 45-64 jaar: 52%

V.16b Gepensioneerden: Bent u voor de wettelijke minimumleeftijd met pensioen gegaan? Q.16c Gepensioneerden: Was uw pensionering... ?


2. Gaat men met pensioen voor de wettelijke minimumleeftijd? Onder welke omstandigheden? De Belgen scoren gemiddeld wat betreft een voortijdige pensionering. Het vertrek is het vaakst een opgelegde oefening, iets meer dan het wereldgemiddelde. Met pensioen voor de wettelijke minimumleeftijd

Vrijwillige pensionering % ja

% ja

78

Canada Verenigde Staten

71

66


59 49

Australië

63

Australië

Duitsland

60

Verenigd Koninkrijk

Spanje

56

Duitsland

38

Verenigd Koninkrijk

55

Spanje

35

44

België

50

België

32

Hong Kong

46

Hong Kong

32

Frankrijk

35

Frankrijk

25

Italië

32

Italië

23

Japan

16

Japan

20

Volledige steekproef gepensioneerden Voor het Verenigd Koninkrijk, Canada: Met pensioen gegaan voor de normale pensioenleeftijd Voor Hong Kong: Met pensioen gegaan voor de gebruikelijke pensioenleeftijd Voor Australië: Met pensioen gegaan op een leeftijd dat het jaarlijks pensioeninkomen toegankelijk is

Op pensioen


3. Oefent men een betaalde professionele activiteit uit na de pensionering of denkt men dat te gaan doen? Ongeveer een op de twee actieven wenst tijdens het pensioen een betaalde beroepsactiviteit uit te oefenen. Deze wens is echter weinig realistisch: uit de feiten blijkt dat slechts een handvol gepensioneerden aan het werk bleven.

Actieven

Gepensioneerd

Bezoldigde professionele activiteit na pensionering

8% Ja Nee

53 %

47 % 92 %

Gemiddelde klasse <: 31% Mannen: 55%, Vrouwen: 38%

Mannen: 87%, Vrouwen: 96%

Vraag niet gesteld aan huisvrouwen in 2005 Staal: n=272 actieven, n=284 gepensioneerden

V.17 Actieven: Zou u nog betaald werk willen verrichten na uw pensionering? Gepensioneerden: Verricht u momenteel nog steeds betaald werk?


3. Oefent men een bezoldigde professionele activiteit na de pensionering of voorziet men dat te gaan doen? Het aantal actieve Belgen dat uitkijkt naar een betaalde beroepsactiviteit tijdens het pensioen komt overeen met het wereldgemiddelde. Op Europese schaal scoren de Belgen hier samen met de Britten het best. % ja

68

Japan Hong Kong Verenigde Staten Australië Canada Verenigd Koninkrijk België

40 67 6 63 15 60 10 58 14 50 9 47 8

Duitsland

34 9

Spanje

34 9

Italië

32 8

Frankrijk

31 4


4. Hoe staat men tegenover een verhoging van de pensioenleeftijd? De actieven en de « jongere » gepensioneerden blijven zich massaal verzetten tegen een verhoging van de minimumpensioenleeftijd. Er heerst een sociale consensus over een maximale verhoging van de minimumleeftijd tot 61-62 jaar.

Actieven 22 %

U bent voor U bent tegen U bent voor noch tegen GM

Gepensioneerd

3% 14 %

6% 23 26 %

60 %

45 %

Socio-demografische analyse 56

71

%


60 41

45-64 jaar: 62%, 65-75 jaar: 35% Nederlandstalig: 40%, Franstalig: 53%

25-34 jaar 35-44 jaar 45-54 jaar 55 jaar en ouder



Limiet verhoging minimumpensioenleeftijd

Staal : n=300 actieven, n=305 gepensioneerden

V.15 Actieven en Gepensioneerden: Want denkt u van de verlenging van de pensioenleeftijd voor mannen en voor vrouwen? V.16a Actieven en Gepensioneerden: Tot welke leeftijd mag men, volgens u, de pensioenleeftijd verhogen?

61 62

jaar

2004* -2

25-44 jaar: 60 jaar, 45 jaar en + : 62 jaar Hoge klasse: 62 jaar Franstalig: 63 jaar, Nederlandstalig: 60 jaar

* Label gewijzigd, zie hieronder

jaar

45-64 jaar: 61 jaar, 65-75 jaar: 62 jaar Mannen: 63 jaar, Vrouwen: 61 jaar Franstalig: 63 jaar, Nederlandstalig: 61 jaar


4. Hoe staat men tegenover een verhoging van de pensioenleeftijd? Zoals elders in Europa zijn ook de Belgen duidelijk gekant tegen een verhoging van de minimumpensioenleeftijd. De tegenkanting van de Belgen is sterker dan die in Noord-Amerika of Azië. De aanvaardbare minimumpensioenleeftijd is gelijk aan die in de andere Europese landen, maar duidelijk lager dan die in Azië of Canada. % personen gekant tegen een verhoging van de minimumpensioenleeftijd

Uiterste minimumpensioenleeftijd Gemiddelde leeftijd

%

74 66

Duitsland

67 54

Spanje

62

Italië

39 60 45

België

58

Australië

40

Canada

67 67

Japan

66 66

Verenigd Koninkrijk

65 65

Duitsland

65 65

Hong Kong

64 65

Frankrijk

54 41

Spanje

64 65

Verenigd Koninkrijk

49 50

Frankrijk

62 63

Canada

44 35

Italië

62 63

Verenigde Staten

42 42

België

61 62

Verenigde Staten

61 63

Hong Kong Japan

32 21 8 11


Australië

Voor Canada, Hong Kong: % personen gekant tegen een verhoging van de pensioenleeftijd met meerdere jaren Voor de VS: % personen gekant tegen een verhoging van de pensioenleeftijd zoals die op dat moment gehanteerd werd in het bedrijf Voor Australië: % personen gekant tegen een verhoging van het aantal gewerkte jaren alvorens men recht heeft op het jaarlijks pensioeninkomen

58 57

5.Tot welke leeftijd is men in staat te werken? Is men oud wanneer men met pensioen gaat? Men beschikt nog over al zijn vermogens wanneer men met pensioen gaat: men is nog goed in staat te werken na de reële pensionering, zeker wat de mannen en de gepensioneerden betreft. Het pensioen is geen synoniem voor ouderdom: pas een tiental jaren na de pensionering wordt men oud genoemd. Tot welke leeftijd acht men zich in staat te werken Gemiddelde leeftijd

Herhaling van de reële leeftijd waarop men met pensioen gaat

61 jaar

64 jaar

73 jaar

75 jaar

59 jaar


Ruraal: 65 jaar, Niet ruraal: 61 jaar Mannen: 65 jaar, Vrouwen: 61 jaar Hoge klasse: 66 jaar

45-64 jaar: 61 jaar, 65-75 jaar: 66 jaar Mannen: 66 jaar, Vrouwen: 63 jaar

Gemiddelde leeftijd

Gemiddelde leeftijd

63 jaar


Leeftijd waarop men iemand oud begint te noemen


25-44 jaar: 72 jaar, 45 jaar en +: 76 jaar Vrouwen: 75 jaar, Mannen 71 jaar 65-75 jaar: 60 jaar, 45-64 jaar : 56 jaar

Franstaligen: 74 jaar


V.19 Actieven: Tot welke leeftijd denkt u persoonlijk nog in staat te zijn te werken? Gepensioneerden: Tot welke leeftijd denkt u dat u zelf nog in staat was geweest te werken? V.42 Actieven en Gepensioneerden: Vanaf welke leeftijd is, volgens u, iemand oud? (in 2004, V42 een begeleide vraag) « AXA Pensioenbarometer VRAGEN MET SPONTAAN ANTWOORD

» – België – 10 januari 2006 - 20

5. Tot welke leeftijd is men in staat te werken? De hoogste leeftijd waarop men nog denkt te kunnen werken, ligt bij de Actieven rond het Europese gemiddelde, exclusief het Verenigd Koninkrijk. Zoals elders in de wereld (Azië uitgezonderd), is men niet oud wanneer men met pensioen gaat. Werken kan tot

Gemiddelde leeftijd

Gemiddelde leeftijd

Canada

68 67

Verenigde Staten

Op welke leeftijd is men oud

Geschatte/reële leeftijd pensionering

Gemiddelde leeftijd

Italië

63 58

Verenigde Staten

75 81

68 68

Spanje

63 62

Canada

75 79

Japan

68 68

Duitsland

63 59

Spanje

75 78

Verenigd Koninkrijk

67 67

Verenigde Staten

62 58

Frankrijk

74 76

Australië

66 66

Verenigd Koninkrijk

62 59

Italië

73 75

Italië

65 68

Australië

62 57

Australië

Spanje

63 66

Canada

61 59

België

73 75

België

63 64

Japan

61 60

Duitsland

71 75

Duitsland

62 64

België

61 59

Verenigd Koninkrijk

71 78

Frankrijk

62 64

Frankrijk

61 59

Hong Kong

Hong Kong

62 65

Hong Kong

58 57

73 79

59 63 57 68


Japan

6. Kunnen mensen ouder dan 65 jaar nog kwalitatief werk leveren? Er bestaat een sociale consensus over het feit dat men ook na 65 jaar nog kwalitatief werk kan leveren. Wanneer men met pensioen gaat is men m.a.w. nog steeds een « goede » werkkracht.

61 jaar

Herhaling van de reële leeftijd van pensionering

Actieven

59 jaar Gepensioneerd

Kwalitatief werk door personen ouder dan 65? Ja Nee

20 %

19 % 80 %


Gemiddelde klasse >: 88% Ruraal: 85%, Niet ruraal: 74%


V.18 Actieven en Gepensioneerden: Denkt u dat mensen ouder dan 65 nog goed werk kunnen leveren?

81 % Socio-demografische analyse

45-64 jaar: 70%, 65-75 jaar: 88%


6. Kunnen mensen ouder dan 65 jaar nog kwalitatief werk leveren? In Europa, het Verenigd Koninkrijk uitgezonderd, is België het land waar de meeste mensen ervan overtuigd zijn dat personen ouder dan 65 nog goede werkkrachten zijn. De kloof met de Angelsaksische landen is echter nog groot. % ja

93 98

Verenigde Staten Australië

90 91

Verenigd Koninkrijk

90 96

Canada

90 92

Japan

87 77

Hong Kong

81 82

België

80 81

Frankrijk

72 78

Spanje

70 73

Italië

69 62

Duitsland

66 78


7. Welke beelden associeert men spontaan met het pensioen? Zowel actieven als gepensioneerden hebben een heel positief beeld over het pensioen: de nieuwe overvloed aan tijd komt overeen met vrijheid, rust en tijd voor zichzelf. Het pensioen biedt tevens de gelegenheid om zich meer te gaan bezighouden met familie, anderen en hobby’s. Gemiddeld aantal associaties: Actieven 2,3 / Gepensioneerden 1,9

%

Rust, vrede en kalmte

Tijd om me op iets toe te leggen, tijd voor mezelf, vrijheid Vakantie, reizen

Positieve associaties:

Van het leven genieten

Actieven: 72% Gepensioneerd: 71%

Vrijetijdsactiviteiten, sporten

Tijd om dingen te doen die me interesseren Zorg dragen voor familie, kinderen, kleinkinderen Niets meer doen Tijd om aan anderen te besteden Een afwisselend leven, een nieuw leven, een ander leven Vrijwilligerswerk Dood, ouderdom, ziekte, afhankelijkheid, gezondheidsproblemen Arm, financiële moeilijkheden

Negatieve associaties: Actieven: 26% Gepensioneerd: 26%

Eenzaam, triest, verveeld Nutteloos Andere Geen antwoord

9

27 22 24 30 18

20 20 15 12 14 10 13 14 12 8 7 5 6 7 4 3 24 21 4 3 2 3 1 2 27 22 6 4

Base : n=300 actieven, n=305 gepensioneerden

V.40 Actieven en Gepensioneerden: “Pensioen”, welke gedachte roept dat bij u op ? [VRAAG MET SPONTAAN ANTWOORD – VOORAF GECODEERD]


Franstaligen: 10%, Nederlandstaligen: 30% Franstaligen: 15%, Nederlandstaligen: 5%

Franstaligen: 12%, Nederlandstaligen: 4%

Franstaligen: 9%, Nederlandstaligen: 28%, Lage klasse: 37%


7. Welke beelden associeert men spontaan met het pensioen? In België heeft men een bijzonder positief beeld over het pensioen. %

Positieve beelden

83 81

71 72

75 70

70 65

69 66

68

68 77

67 77

52

50

52 43

+

47 49

30 Frankrijk

België

Australië

Duitsland

Verenigde Staten

Spanje

Verenigd Koninkrijk

Actieven

Canada

Hong Kong

Italië

Japan

Gepensioneerden Negatieve beelden

-

45 31 29 24

26 26

17

34

29 26

32 18 16

Frankrijk

België

Australië

Duitsland

Verenigde Staten

18 20

Spanje

19

25 25

42 43 27

11

Verenigd Koninkrijk

Canada

Hong Kong

Italië

Japan


8. Concreet, welke activiteiten beoefent men tijdens het pensioen? Het pensioen wordt nog steeds gezien en beleefd als een periode die rijk is aan culturele (reizen, lezen), manuele (tuinieren, knutselen) en fysieke activiteiten (sport). Op pensioen zijn betekent ook dat men meer tijd heeft om zich te wijden aan zijn dierbaren. De actieven dromen vooral van reizen, Socio-demografische analyse maar dat perspectief strookt vaak niet met de realiteit. % ja

Gemiddeld aantal activiteiten: Actieven 2, 3, Gepensioneerden 2,11

Reizen

Zorg dragen voor familie, kinderen, kleinkinderen Hobby, specifieke passie Tuin, knutselen Sport Uitstapjes maken, dingen bezoeken Cultuur, lezen Vrijwilligerswerk Wandelingen, stappen Sociaal leven, omgaan met vrienden Zorg dragen voor zichzelf Tijd met familie doorbrengen Blijven werken Gemeenschapsleven Helemaal niets doen Opnieuw studeren Zorg dragen voor dieren Andere Geen Staal : n=300 actieven, n=305 gepensioneerden

antwoord

17 22 23 15 20 11 22 9 16 9 9 8 10 8 10 7 9 7 6 7 5 6 3 5 9 4 7 4 7 3 5 2 4 15 12 12 9

59

V.41 Actieven: Welke activiteiten of projecten zou u graag realiseren als u met pensioen bent? Gepensioneerden: Welke activiteiten, projecten heeft u gerealiseerd sinds u met pensioen ging? [VOORAF GECODEERDE VRAAG MET SPONTAAN ANTWOORD]

Hoge klasse: 71%, Ruraal: 65%, Niet ruraal: 53% Mannen: 15%, Vrouwen: 28%

25-44 jaar: 9%, 45 jaar en ouder : 15%

Gemiddelde klasse >: 14%

Gemiddelde klasse >: 12%


8. Concreet, welke activiteiten tijdens het pensioen? (1/3) Samen met de Fransen dromen de Belgische actieven het meest van reizen tijdens het pensioen. Die wens staat echter veraf van wat de gepensioneerden echt doen. De Belgische gepensioneerden houden zich evenveel als het gemiddelde bezig met tuinieren en knutselen. Hobby’s, passies

Reizen %

66

Frankrijk

11

België

17

59 59

Verenigde Staten

31 55

Canada

26 55

Australië

22 55

Verenigd Koninkrijk Spanje

25

Hong Kong Italië Japan

39 17 26 7 22 16

32 36

Verenigde Staten

26

Verenigd Koninkrijk

38

Verenigd Koninkrijk Australië Duitsland

18 39 17 32 16 34 14

Duitsland

25 22

Frankrijk

Japan

23 22

Verenigde Staten

14 21

Italië

21 8

België

11 22

Spanje

19 15

Canada

10 18

Italië

5 8

Canada

28

36 44

Australië

47

Duitsland

%

%

53 16

Tuin / Knutselen

België Frankrijk Hong Kong

16 27 15 20

Japan

9 16

Spanje

3 1

36

5 13 3 6

Actieven Op 1 pensioen « AXA Pensioenbarometer » – België – 10 januari 2006 - 27

Hong Kong

1

8. Concreet, welke activiteiten tijdens het pensioen? (2/3) Of het nu gaat om een verwachting of een ervaring, het pensioen van de Belgen lijkt bij uitstek de periode waarin men zorg draagt voor zijn dierbaren, meer dan elders in de wereld. Vrijwilligerswerk scoort dan weer minder goed. Vrijwilligerswerk

Sport %

%

30 36

Duitsland

Hong Kong

Verenigde Staten

18 19

Australië

Verenigd Koninkrijk

18 24

Canada

Australië Canada

17

29 12 18 23 15 26

17 12

Frankrijk

17 15

27

13 18

27

Japan

11 16

Verenigde Staten

11 19

10 11

Spanje

11 20

Australië

8 18

Verenigd Koninkrijk

7 19

Frankrijk

België

9 16

Duitsland

9 7

Hong Kong

8 16

Verenigd Koninkrijk

8 14

Italië

Duitsland

Italië

10 18

Japan

22 23

België

14 17

Frankrijk

7 7

%

Verenigde Staten

13

Spanje

Zorg dragen voor familie

België

8 10

Canada

6 11

Italië

8 7

Hong Kong

3 3

Spanje

3 3

7 13 4 6 3 8


Japan

8. Concreet, welke activiteiten tijdens het pensioen? (3/3) Het pensioen is tevens een tijd voor cultuurbeleving, de Belgen scoren hier gemiddeld. Cultuur, lezen

Wandelen, stappen

%

Uitstappen, bezoekjes %

%

Verenigd Koninkrijk

17 22

Verenigd Koninkrijk

14 30

Frankrijk

12 15

Duitsland

9

Duitsland

12 16

Frankrijk

Australië

11 22

België

26 7

15 7 9

Niets doen

9 9

België

9 10

Verenigd Koninkrijk Spanje

7 6

Australië

7 11

%

Spanje

7 21

België

4 7

Frankrijk

4 7

Italië

4 14

België

8 10

Hong Kong

7 9

Frankrijk

6 7

Verenigd Koninkrijk

3 8

Canada

8 13

Australië

6 22

Verenigde Staten

6 7

Australië

3 5

Italië

8 9

Verenigde Staten

6 14

Italië

4 4

Verenigde Staten

3 10

7 15

Spanje

6 21

Duitsland

3 7

Duitsland

3 7

7 9

Canada

3 15

Japan

2 4

Japan

3 19

Canada

3 6

Hong Kong

3 12

Verenigde Staten Spanje Hong Kong

1 3

Italië

3 5

Canada

Japan

0 3

Japan

0 6

Hong Kong

Actieven Op pensioen

1 7 1 1


9. Voor hoelang gaat men met vakantie? Ongeveer één Belg op twee vertrekt met vakantie. Er gaan minder actieven op reis dan in 2004, maar ze blijven wel langer.

Actieven

Gepensioneerd

Vertrekt men met vakantie?

45 %

Ja Nee

Sociodemografische analyse

55 %

53 %

47 %

2004 (*) -9 Lage klasse: 28%

Ruraal: 61%, Niet ruraal: 49% Nederlandstaligen: 60%, Hoge klasse: 68%

2004

Voor hoelang?


+6 (*) dagen

25 dagen Staal: 166 actieven met vakantie

45 dagen Staal: 144 gepensioneerden met vakantie

Franstaligen: 18 d Nederlandstaligen: 27 d

V.8 Actieven en Gepensioneerden: Bent u gedurende de laatste 12 maanden op vakantie geweest, wij bedoelen hiermee, verbleef u 5 nachten of meer op een andere plaats dan uw woonplaats? V.9 Actieven en Gepensioneerden: Hoeveel dagen verlof heeft u de laatste twaalf maanden genomen?

(*) de data voor het veldonderzoek verschilden in 2005 van die in 2004 wat bepaalde verschillen kan verklaren


9. Hoelang gaat men met vakantie? Op wereldschaal behoren de vakanties van de Belgische gepensioneerden tot de langste. Voor hoelang?

Met vakantie gegaan?

(uitgedrukt in aantal dagen)

% ja

67 63

Verenigd Koninkrijk

Frankrijk

27 dagen

33 dagen

Duitsland

58 56

België

25 dagen

45 dagen

Verenigde Staten

57 56

Australië

24 dagen

28 dagen

België

55 47

Canada

22 dagen

38 dagen

Frankrijk

53 50

Verenigd Koninkrijk

19 dagen

26 dagen

53

Spanje

18 dagen

19 dagen

Verenigde Staten

18 dagen

27 dagen

Italië

17 dagen

21 dagen

Hong Kong

17 dagen

24 dagen

Duitsland

16 dagen

22 dagen

Japan

8 dagen

12 dagen

Spanje

34 48 49

Canada Italië

47 28 42 52

Australië Hong Kong Japan

32 37 13 15



10. Waar leiden de reizen hoofdzakelijk naartoe? Zowel actieven als gepensioneerden vertrekken meestal naar het buitenland, en blijven dan meestal binnen Europa waar Frankrijk en Spanje topbestemmingen zijn. Voor de actieven heeft ook Turkije een zekere aantrekkingskracht.

Actieven Niet met vakantie gegaan

Niet met vakantie gegaan

45 %

Belangrijkste vakantiebestemmingen

8%

53 % 41 %

47 %

In België gebleven Naar het buitenland vertrokken

Landen bezocht in het buitenland

Gepensioneerd

Frankrijk: 17% Spanje: 6% Turkije: 5% Duitsland: 3% Griekenland: 2% Zwitserland: 2% Oostenrijk: 2% Egypte: 2%

6% Mannen: 48%, Vrouwen: 35%

In België gebleven

Naar het buitenland vertrokken

Frankrijk: 14% Spanje:7% Italië: 4% Duitsland: 2% Griekenland: 2% Turkije: 2% Noorwegen: 1% Portugal: 1%


V.10 Actieven en Gepensioneerden: Waar heeft u uw laatste vakantie voornamelijk doorgebracht? V.11 Actieven en Gepensioneerden: In welk land hebt u uw vorige vakantie doorgebracht?


10. Waar leiden de reizen hoofdzakelijk naartoe? Globaal vertrekken de Belgen samen met de Britten het vaakst op reis naar het buitenland.

% “Buitenlandreizigers”

België

47 41

Verenigd Koninkrijk

46 37 39 33

Duitsland Hong Kong Canada

27 29 24 22

Frankrijk

18 18

Italië

16 6

Spanje

13 5

Verenigde Staten

11 10

Australië

11 13

Japan

4 5


11. Met wie bracht men zijn laatste vakantie door? Wanneer men op vakantie vertrekt wordt men zo goed als altijd vergezeld, meer bepaald door de partner. De actieven en in het bijzonder de jongeren nemen ook hun kinderen mee. De gepensioneerden, meer bepaald de ouderen, vertrekken met vrienden. % « JA »


79

Wederhelft / Partner

79 43

Kinderen

25-44 jaar: 55%, 45 en +: 26%

12 20

Vrienden

26

45-64 jaar: 17%, 65-75 jaar: 30%

9 Andere familieleden 10 Ouders

Kleinkinderen

Alleen

Andere

7 1 1 8 4 1 1 2

Staal: n=166 actieven, n=144 gepensioneerden die met vakantie gingen, meer dan 5 dagen, buiten hun woonplaats

V.12 Actieven en Gepensioneerden: Met wie hebt u uw laatste vakantie doorgebracht?


11. Met wie bracht men zijn laatste vakantie door? De Belgische gepensioneerden worden iets meer dan elders vergezeld door vrienden.

Vrienden

Kinderen

Partner %

%

%

51

België

79 79

Frankrijk

30

Spanje

78 73

Australië

30

50 46 39

77

Verenigde Staten

Verenigde Staten

75 69

Verenigd Koninkrijk

Frankrijk

72 68

België

Duitsland

72 69

Spanje

Australië

66 67

Italië

18

Italië

65 64

Duitsland

13

Verenigd Koninkrijk

Canada

60

62 69

Hong Kong

Japan

59 62

Canada

Hong Kong

53 60

Japan

Kleinkinderen

44 19 43 12 43 23 41 36 35 24 26 22 23 13


%

Australië

32 25

Verenigde Staten

Frankrijk

31 24

Italië

4 16

8 30

Italië

25 24

Verenigd Koninkrijk

3 13

Hong Kong

25 20

Frankrijk

3 19

Canada

24 20

Japan

3 7

Verenigd Koninkrijk

22 26

Canada

3 14

België

20 26

Australië

2 18

Duitsland

2 4

België

1 8

Duitsland

20 18

Verenigde Staten

19 25

Spanje

18 8

Spanje

Japan

10 20

Hong Kong

1 8 0 5


12. Op welke manier dienen de kinderen hun gepensioneerde ouders te steunen? Sterke affectieve solidariteit binnen de familiale kring. De plicht tot een financiële ondersteuning van de ouders komt minder uit de verf, maar wordt meer door de actieven erkend dan in 2004. % de « OUI »


Een zekere aanwezigheid, regelmatige bezoeken

93 93

68

Niet-financiële materiële hulp

64

In 2004 onder de noemer « materieel, anders dan financieel »

47 Financiële hulp In 2004 onder de noemer« financieel »

+12 2004

40

Base : n=300 actieven, n=305 gepensioneerden

V.49 Actieven en Gepensioneerden: Bent u van mening dat kinderen hun gepensioneerde ouders moeten steunen? [BEGELEIDE VRAAG]

Gemiddelde klasse <: 98%

Met kinderen: 62%, Zonder kinderen: 86% Met kinderen: 61%,, Zonder kinderen: 90% Met kleinkinderen: 60%, Zonder kleinkinderen: 77%

Ruraal: 52%, Niet ruraal: 42% Met kinderen: 39%, Zonder kinderen: 72% Met kinderen: 38%, Zonder kinderen: 57% Met kleinkinderen: 36%, Zonder kleinkinderen: 51%


12. Op welke manier dienen de kinderen hun gepensioneerde ouders te steunen? Vooral op een affectieve manier, zoals dat ook elders in de wereld het geval is. Financiële hulp is duidelijk minder evident dan in landen als Italië, Spanje en Hong Kong. Een zekere aanwezigheid, regelmatige bezoeken %

Financiële hulp

Niet-financiële, materiële hulp

%

Spanje

100 96

Hong Kong

Hong Kong

99 98

Spanje

Frankrijk

97 93

Italië

Italië

96 90

Frankrijk

Canada

95 88

Canada

Japan

95 92

Verenigde Staten

België

93 93

Japan

Verenigde Staten

92 91

België

Duitsland

92 93

Duitsland

Australië

92 89

Australië

Verenigd Koninkrijk

90 81

Verenigd Koninkrijk

%

98 96 78 72 64 54 51 41 49 27 49 27 49 22

84 78

Spanje

80

Italië

65 78

Frankrijk

66 68 64

België Canada Australië

68 46 65 52

47 40

Verenigde Staten

65 55

38

Verenigd Koninkrijk

63

26 37 22 36 20

96 94

Hong Kong

Duitsland

50 58 49

57 Actieven Japan 33 Op pensioen « AXA Pensioenbarometer » – België – 10 januari 2006 - 37

13. Actieven en gepensioneerden, hoeveel hebben er kinderen, kleinkinderen of ouders? Van twee op tien gepensioneerden leven de ouders nog.

Actieven

Gepensioneerd

Actieven

Kleinkinderen

Kinderen

76 %

Ouders

18 %

11 %

10 %

24 %

Gepensioneerd Actieven Gepensioneerd

17 %

25 % 89 %

90 %

75 %

83 %

82 %

%


V.48 Actieven en Gepensioneerden: Hebt u ... ?

Ja Nee


13. Actieven en gepensioneerden: hoeveel hebben er kinderen, kleinkinderen of ouders? Kinderen

Kleinkinderen

% Ja

78

Frankrijk

87 70 91 70

Hong Kong

68

Canada Italië

93

Duitsland

72

Verenigd Koninkrijk

Japan

90

Canada

74

Australië

Spanje

Verenigde Staten

85

Australië Verenigd Koninkrijk Frankrijk

91

België

93

Spanje

68 66 91 62 90

Hong Kong Japan


% Ja

37

Italië

91 76

België

Duitsland

% Ja

80 89

Verenigde Staten

Ouders

Japan

67 22 77

Frankrijk

77

Hong Kong

16 16 69 16 80 14 72 12 80 11

België Canada Verenigde Staten Italië

75

Spanje

76

Australië

7 6

Verenigd Koninkrijk

54 2 74

Duitsland

95 21 86 19 84 27 83 18 83 21 82 21 81 18 78 13 76 16 76 10 76 12


14. Hoe vaak heeft men contact met zijn familieleden? Frequente kind-oudercontacten, vaker op initiatief van de moeder. De gepensioneerden hebben vaker contact met hun kleinkinderen en ouders dan de actieven. (Grotere beschikbaarheid? Wordt de behoefte om familiebanden nauwer aan te halen groter met de leeftijd?) Kinderen

Kleinkinderen Socio-demografische analyse

92

Meerdere keren per week

Meerdere keren per maand

Een keer per maand

2 à 3 keer per jaar

Minder vaak

76 6


1

58

62

45-64 jaar: 82%, 65-75 jaar: 73%

71

29

17

45-64 jaar: 13%, 65-75 jaar: 21%

3

7 7

6 4

3

1 0

1

Staal: n=228 actieven met kinderen (= 76%), n=275 gepensioneerden met kinderen (= 90%)

24

45-64 jaar: 10%, 65-75 jaar: 20%

3

1

67

45-64 jaar: 79%, 65-75 jaar: 67%

26

Mannen: 9%, Vrouwen: 4% 25-44 jaar: 3%, 45 jaar en +:10%

18

Ouders Socio-demografische analyse

4 6

3

3

2

Staal: n=34* actieven met kleinkinderen (=11%), n=228 gepensioneerden met kleinkinderen (= 75%)

* Minder betrouwbaar staal (<60) V.48 Actieven en Gepensioneerden: Hoe vaak hebt u gemiddeld contact met... ?

Staal: n=248 actieven met ouders (= 83%) n=54 gepensioneerden met ouders (= 18%)


14. Hoe vaak heeft men contact met zijn familieleden? De Belgische gepensioneerden behoren op wereldschaal tot de groep - de Spanjaarden en Italianen uitgezonderd - die het vaakst contact heeft met de kleinkinderen. Veel contacten tussen gepensioneerden en hun ouders. Kinderen

Kleinkinderen

% “Meerdere keren per week”


Italië

94 83

Spanje

Spanje

94 88

Verenigde Staten

Japan

92

Hong Kong Verenigde Staten Verenigd Koninkrijk Frankrijk Australië Duitsland Canada

64 54 62 71


83 75

Spanje

76

Italië

61

Duitsland

63 65

92

Verenigd Koninkrijk

59 58

Japan

60 67

91

Hong Kong

58 46

België

58 67

76 64 89

Japan

72 88

Canada

74 87

Italië

63 87

Australië

69 85

Duitsland

71 81 68

90 85

België

50

België

Ouders


Frankrijk

57 39 47 54

Hong Kong

45 75 44 51 44 59 37 53

57

Verenigd Koninkrijk


77 53 33 52 46 51 59

Frankrijk

49 49

Australië

40 53


Het pensioen vanuit financieel oogpunt? - het pensioen, een toename of een afname van de levensstandaard? - het pensioen, wordt het voorbereid en gepland?

Actieven vs Gepensioneerden


1. Is het pensioeninkomen kleiner of groter dan het laatste loon of zal het zo zijn? De actieven blijven realistisch en verwachten een pensioeninkomen dat minder comfortabel zal zijn dan het inkomen tijdens het actieve leven. De koopkrachtverlaging is groter voor de Franstalige gepensioneerden.

Actieven 5% 14 %

Groter Even groot Minder groot Geen antwoord

81%


Met kinderen: 3%, Zonder kinderen 10%

Gepensioneerd 1%10% 12 %

77 %


Franstaligen: 85% Nederlandstaligen: 73%


V.20 Actieven: Denkt u dat het bedrag dat u zal ontvangen bij uw pensionering hoger, even hoog of lager zal zijn? Het gaat hier om het totale bedrag van uw pensioeninkomsten: wettelijk pensioen en inkomsten van pensioensparen privé of via het bedrijf? Gepensioneerden: Wanneer u het bedrag in overweging neemt dat u momenteel ontvangt - het gaat hier om het totale bedrag van uw pensioeninkomsten : wettelijk pensioen en inkomsten van pensioensparen privé of via het bedrijf denkt u dan dat uw pensioen hoger, even hoog of lager ligt dan uw laatste salaris?


1. Is het pensioeninkomen groter of kleiner dan het laatste loon, of zal het zo zijn? In Europa behoren de Belgen samen met de Duitsers en de Fransen tot de grootste pessimisten. %

Actieven

=

19 15

16

66

60

24

14 11

12 15

9 18

11 13

5 8 13

8 11

5 12

5 14

39

1 75

74

76

73

81

Australië

Canada

Verenigd Koninkrijk

Italië

Frankrijk

74

83

Hong Kong

Duitsland

81 60

Geen antwoord

Verenigde Staten

Spanje

België

Japan

Gepensioneerd 1

1

6 22

5 1 10

72

72

84

Verenigd Koninkrijk

Italië

Frankrijk

20 13

11 22

14 13

12 18

14 13

66

67

73

70

Verenigde Staten

Spanje

Australië

Canada

4

1

10

7 11

10 12

85

82

77

83

Hong Kong

Duitsland

België

Japan

3 8

3 4


2. Welk beeld heeft men over de levensstandaard tijdens het pensioen? Meer dan twee derde van de actieven denkt niettemin dat hij of zij de levensstandaard tijdens het pensioen op peil zal kunnen houden of verbeteren, wat overigens strookt met de realiteit. Bij de Franstalige gepensioneerden is een scherpere daling van de levensstandaard merkbaar.

Actieven

Gepensioneerd 12%

9% 32 % Zal verbeteren/is verbeterd Zal gelijk blijven/is gelijk gebleven Zal verslechteren/is verslechterd

59 %

56 %

32 %


Nederlandstaligen: 28% Franstaligen: 38%


V.23 Actieven: Denkt u dat uw levensstandaard wanneer u op pensioen bent zal verbeteren, gelijk blijven of verslechteren? Gepensioneerden: Vindt u dat uw levensstandaard vanaf het ogenblik dat u op pensioen ging, is verbeterd, gelijk is gebleven of is verslechterd?


2. Welk beeld heeft men over de levensstandaard tijdens het pensioen? België is een van de landen waar de levensstandaard tijdens het pensioen het best behouden blijft. %

Actieven

=

20

18

16

14

12

12

10

10

9

47

42

50

51

49

54

49

48

59

33

40

34

35

39

34

40

42

32

Italië

Hong Kong

Verenigd Koninkrijk

Spanje

Australië

Verenigde Staten

Canada

Frankrijk

België

4 24

7 44

72

49 Duitsland

Japan

Gepensioneerd 11

16

41

33

17

45

53

53

61

29

37

30

27

24

Verenigd Koninkrijk

Spanje

Australië

Verenigde Staten

Canada

48 47 Italië

51 Hong Kong

8 8 44

15

18

22

20

49 Frankrijk

12

10

5

56

51

52

32

39

43

België

Duitsland

Japan


3. Waarom blijft de levensstandaard minstens op peil tijdens het pensioen? Het geloof in een gelijke of betere levensstandaard tijdens het pensioen wordt vooral gevoed door de verwachting dat men tegen dan een voldoende comfortabele, materiële positie zal hebben bereikt, een perceptie die overeenkomt met de realiteit. Socio-demografische analyse

Actieven

Gepensioneerd

% « JA » op de voorgelegde antwoorden

% « JA » op de voorgelegde antwoorden U zal zo ongeveer alles wat u nodig hebt al hebben

U zal uw levensstijl aanpassen aan de inkomsten die u dan hebt

85

U zal uw hypothecaire kredieten afbetaald hebben


80

U zal geen kinderen meer ten laste hebben bij u thuis

U zal op een plek leven waar de prijzen lager zijn

U hebt al ongeveer alles wat u nodig hebt

93


67

21

Staal: n=204 actieven, n=208 gepensioneerden die denken dat hun levensstandaard zal verbeteren / verbeterd is of gelijk zal blijven / gelijk gebleven is

V.24 Actieven: Waarom denkt u dat uw levensstandaard gelijk zal blijven of verbeteren tijdens het pensioen? Gepensioneerden: Waaraan ligt het denkt u dat uw levensstandaard gelijk is gebleven of verbeterd is? BEGELEIDE VRAAG

92

U hebt uw levensstijl aangepast aan de inkomsten die u nu hebt

79

U hebt uw hypothecaire kredieten afbetaald


75

U hebt geen kinderen meer ten laste bij u thuis

U leeft op een plek waar de prijzen lager zijn


58

30


Ruraal : 25%, Niet ruraal : 36%


3. Waarom blijft de levensstandaard minstens op peil tijdens het pensioen? (1/2) Net als elders in de wereld is het behoud van de levensstandaard bij de Belgen, of de verbetering ervan, vooral gekoppeld aan het vooraf bereiken van een voldoende grote levensstandaard en het feit dat er minder kredieten dienen afgelost. U zal alles wat u nodig heeft al hebben, of u heeft het al %

94 98

Verenigde Staten

U zal uw levensstijl aanpassen aan de inkomsten die u dan heeft, of u hebt dat % ondertussen gedaan 94 Spanje 86

U zal uw hypothecaire leningen afbetaald hebben, of dit is reeds gebeurd % 90 Spanje 86

Australië

94 91

Frankrijk

België

93 92

Verenigd Koninkrijk

Verenigd Koninkrijk

93 93

Australië

Frankrijk

92 92

België

Spanje

92 93

Duitsland

Canada

87 95

Canada

Duitsland

87 96

Verenigde Staten

80 74

Duitsland

77 81

Hong Kong

92 91 88 81 87 85 79 84 90

Italië

74 69

Japan

Hong Kong

68 74

Italië

74 66

Hong Kong

74 68

Japan

58 80

Staal: levensstandaard gelijk of verbeterd

68 80 75

België

80

Verenigd Koninkrijk

74

84 78

88

Verenigde Staten

66

Canada

77 69

Frankrijk

75 78

Australië

74 74

Italië

62 58 59 50 43 23

Actieven 26 Op Japan 34 pensioen « AXA Pensioenbarometer » – België – 10 januari 2006 - 48

3. Waarom blijft de levensstandaard minstens op peil tijdens het pensioen? (2/2) U hebt of u zal geen kinderen meer ten laste hebben bij u thuis %

70

Duitsland

57 68 59

Australië

U leeft of u zal ergens leven waar de prijzen lager zijn %

43 39

Verenigde Staten

38 30

Canada

67

Hong Kong

België

67 58

Verenigd Koninkrijk

Frankrijk

65 58

Duitsland

Spanje

62 60

Australië

31 27

Italië

59 47

Italië

30 21

Canada

58 58

Frankrijk

28 23

Verenigd Koninkrijk

56 53

België

21 30

Verenigde Staten

Hong Kong Japan

50

35 38

Spanje

31 58

Staal: levensstandaard gelijk gebleven of verbeterd

Japan

35 43 34 27 32 38

16 23 7 26



4. Is of zal het pensioeninkomen voldoende groot zijn? Men is matig bezorgd over het financiële pensioenplaatje: de helft van de actieven verwacht een voldoende groot pensioeninkomen.

Actieven

Gepensioneerd %

%

4

Meer dan voldoende Voldoende Onvoldoende Volstrekt onvoldoende Geen antwoord

7

53

57%

31

40%

9

3


49

33

56%

43%

10 1 Socio-demografische analyse

Mannen: 62%, Vrouwen: 49% Gemiddelde klasse >: 74%


V.22 Actieven: Wanneer u nogmaals al uw pensioeninkomsten optelt – wettelijk pensioen en inkomsten uit pensioensparen privé of via het bedrijf – denkt u dan dat het bedrag van uw pensioen … zal zijn? Gepensioneerden: Wanneer u nogmaals al uw pensioeninkomsten optelt – wettelijk pensioen en inkomsten uit pensioensparen privé of via het bedrijf - vindt u dan dat het bedrag van uw pensioen … is?


4. Is of zal het pensioeninkomen voldoende groot zijn? De Belgische actieven mogen dan al enig pessimisme aan de dag leggen – zie hiervoor – ze behoren niettemin tot de wereldburgers die er het meeste vertrouwen in hebben dat hun pensioeninkomen voldoende groot zal zijn. In realiteit, zoals gemiddeld in de andere landen, zijn de Belgische gepensioneerden grotendeels tevreden met hun huidig pensioeninkomen. “Meer dan voldoende + voldoende” %

Canada

62 70

Verenigde Staten

61 69 57 56

België Duitsland

56 67

Verenigd Koninkrijk

56 60 50 36

Hong Kong

49

Australië

64

Spanje

49 38

Frankrijk

45 46 34 41

Italië Japan

4 40


5. Hoe groot is het pensioeninkomen? De actieven hebben niet bepaald een goed zicht op hun toekomstig pensioeninkomen, al verbetert dit wel naarmate de pensioenleeftijd nadert. De gepensioneerden hebben een pensioeninkomen van 1 328 Euro, een bedrag dat de reële noden behoorlijk dekt.

14% van de Actieven kennen hun toekomstig pensioeninkomen 5

17

17

19

25-34 jaar 35-44 jaar 45-54 jaar 55 jaar en m eer

Gepensioneerden

Gemiddeld bedrag van alle pensioeninkomens Mediaal inkomen (Opdeling van de populatie in twee helften) Geen antwoord

1328 Euro 1195 Euro 33%

Staal: n=284 gepensioneerden

Bedrag dat gemiddeld nodig is om te beantwoorden aan de huishoudelijke behoeften Mediaal bedrag (Opdeling van de populatie In twee helften) Geen antwoord

1455 Euro 1375 Euro 37%

Base : n=305 gepensioneerden

Vragen niet gesteld aan huisvrouwen in 2005 V.22a Gepensioneerden: Hoeveel bedraagt het totale maandelijkse netto inkomen van uw pensioensinkomsten?

Q.25a Gepensioneerden: Welk bedrag hebt u maandelijks nodig om in alle behoeften van uw huishouden te kunnen voorzien?

V.21 Actieven: Wanneer u al uw pensioeninkomsten bekijkt – wettelijk pensioen en inkomsten van pensioensparen privé of via het bedrijf – weet u dan over hoeveel pensioen u zal beschikken bij uw pensionering? « AXA Staal: n=272 actieven

Pensioenbarometer » – België – 10 januari 2006 - 52

5. Hoe groot is het pensioeninkomen? Net zoals de Spanjaarden, de Italianen en de Fransen, zijn de Belgische actieven bijzonder slecht geïnformeerd over hun toekomstig pensioeninkomen. Bij de Duitsers, de best geïnformeerden ter wereld, is het net omgekeerde. Actieven die het bedrag van hun toekomstig pensioeninkomen kennen

44

Duitsland Verenigde Staten

22

Verenigd Koninkrijk

21

Canada

20

Hong Kong

18

Australië

18

Japan

16

België

14

Frankrijk

12

Italië

12

Spanje

9

Actieven « AXA Pensioenbarometer » – België – 10 januari 2006 - 53

5. Hoe groot is het pensioeninkomen? In Europa, bezetten de Belgen wat betreft het hoogste pensioeninkomen de 4e stek, net achter de Duitsers. NETTOTOTAAL VAN ALLE PENSIOENINKOMSTEN

MAANDELIJKS BEDRAG NODIG OM DE HUISHOUDELIJKE BEHOEFTEN TE DEKKEN

VS

(US$ 4 243) = 3 526 €

(US$ 2 199) = 1 827 €

Canada

(CAN$ 2 702) =1 926 €

(CAN$ 2 318) =1 653 €

Frankrijk

1 764 €

1 999 €

(212 122 ¥) = 1 557 €

(228 354 ¥) = 1 676 €

(£ 1 024) = 1 502 €

(£ 659) = 967 €

Duitsland

1 424 €

991 €

België

1 328 €

1 455 €

(2 052 AUSD) = 1 292 €

(1 403 AUSD) = 884 €

1 258 €

1 202 €

915 €

1 068 €

(HKD 7 477) = 806 €

(HKD 7 151) = 770 €

Japan VK

Australië Italië Spanje Hong Kong

! Deze tabel houdt geen rekening met de levensstandaard in de verschillende landen en evenmin « AXA Pensioenbarometer » – België – 10 januari 2006 - 54 met de hoge non-respons.

6. Bezit men eigendom? Zowel de actieve als gepensioneerde Belgen zijn eigenaar van hun belangrijkste woonst. Daarentegen beschikken slechts een handvol over een tweede verblijf.

Gepensioneerd

Actieven Eigenaar of huurder van zijn hoofdwoonst?

5% 16 %

eigenaar huurder leeft bij ouders/vrienden/ familie

86 %

12% 2%

79 %


25-44 jaar: 74%, 45 jaar en ouder: 86% Ruraal : 73%, Niet ruraal : 86%

%


Gemiddelde klasse >: 96% Mannen: 91%, Vrouwen: 82%


Eigenaar van een tweede verblijf?

%

Ja Nee

92%

Vragen niet gesteld aan huisvrouwen in 2005 Staal: n=300 actieven, n=305 gepensioneerden

10 %

8%

Ruraal : 4%, Niet ruraal : 12%

V.D Bent u … V.E Gepensioneerden: Bent u in het bezit van een tweede verblijf?

90 % Gemiddelde klasse >: 22% Mannen: 14%, Vrouwen: 8%


6. Is men eigenaar? De Belgische actieven vallen op wereldvlak binnen de klasse die het vaakst een eigendom verwerft.

%

Actieven

79

76

5 16

18 7

België

Spanje

70

64

63

6 19

6 24

4 31

4 32

Verenigde Staten

Verenigd Koninkrijk

Canada

Australië

75

62

58 4

51 2

21 17

37

47

Italië

Frankrijk

Duitsland

48

47

27

19

25

33

Japan

Hong Kong

eigenaar huurder woont bij ouders/vrienden/familie

86 2

80

84

88

85

Gepensioneerd

92

91

2

2

20

15

11

13

19

Verenigd Koninkrijk

Canada

Australië

Italië

Frankrijk

12

6

7

België

Spanje

Verenigde Staten

1

1

3

51

63 90

80 1

37

3

10

39

6 Duitsland

Japan

Hong Kong


7. Verbetert of verslechtert de levenskwaliteit tijdens het pensioen, of wat is de verwachting daarover? De actieven verwachten dat hun levenskwaliteit tijdens het pensioen gelijk zal blijven of verbeteren. Dit wordt bevestigd door de feiten, de minderbedeelde gepensioneerden uitgezonderd. Het financiële comfort tijdens het pensioen heeft een invloed op de levenskwaliteit.

Gepensioneerd

Actieven Zal verbeteren / is verbeterd Zal verslechteren / is verslechterd Zal gelijk blijven / is gelijk gebleven

21 % 58 %

29%

21 %

52%



45-64 jaar: 36%, 64-75 jaar: 24% Franstaligen: 20% Nederlandstaligen: 34%



Lage klasse: 29%

Levenskwaliteit

Houdt de levenskwaliteit verband met het feit of het pensioeninkomen toereikend is?


19 %

Toereikend pensioen

64%

V.25 Actieven: En denkt u dat uw levenskwaliteit zal verbeteren, gelijk blijven of verslechteren wanneer u op pensioen bent? Gepensioneerden: Vindt u dat uw levenskwaliteit verbeterd is, gelijk is gebleven of verslechterd is vanaf het ogenblik dat u op pensioen ging?

Actieven

Gepensioneerden

=

=

63%

37%

69%

54%

42%


7. Verbetert of verslechtert de levenskwaliteit tijdens het pensioen, of wat is de verwachting daarover? Of het nu verwachting of een ervaring betreft, zoals elders in de wereld komt het pensioen overeen met een gelijke of zelfs betere levenskwaliteit – uitgezonderd Azië en meer pessimistische landen als Italië en Spanje.

Actieven

=

34

30

30

41

51

53

27

27

26

25

21

48

46

52

52

58

27

23

22

21

Frankrijk

Verenigde Staten

Canada

België

25

18

17

26

Italië

Verenigd Koninkrijk

Australië

Spanje

18

17

46

54

35

29

Hong Kong

Duitsland

11 38 52 Japan

Gepensioneerden 20

40

37

Italië

24

36

35

29

17 34

42 38

27 42

53

52

40

43

21

20

31

23

18

11

19

Verenigd Koninkrijk

Australië

Spanje

Frankrijk

Verenigde Staten

Canada

België

46

54

49 Hong Kong

21

16

53

58

27

26

Duitsland

Japan


%

7bis. Samenvattend, de situatie tijdens het pensioen vanuit kwantitatief en kwalitatief oogpunt Of het nu gaat om ervaring of verwachting, de Belgen hebben meer vertrouwen in hun levenskwaliteit tijdens het pensioen dan in hun levensstandaard. In het echt is de levenskwaliteit tijdens het pensioen nog een stuk beter dan wat de actieven ervan verwachten.

Actieven

Gepensioneerden 1

5 14

9

21

10

29

12

59

=

12

56

58 81

52 77

32

32

21

19

Geen antwoord

Pensioeninkomen in verhouding tot het laatste loon

Levensstandaard

Levenskwaliteit

Pensioeninkomen in verhouding tot het laatste loon

Levensstandaard

Levenskwaliteit


8. Op welke leeftijd begint men zijn pensioen voor te bereiden? Het grootste deel van de actieven is al gestart met voorbereidingen voor het pensioen. Die voorbereidingen wordt altijd vroeg aangevat (32 jaar). De actieven van nu starten veel vroeger met de voorbereidingen dan de actieven van vroeger (40 jaar). De actieven die er zich nog niet mee bezig houden plannen een voorbereiding op latere leeftijd (45 jaar).

Actieven die al met de voorbereidingen voor het pensioen begonnen zijn

Leeftijd waarop men effectief met de voorbereidingen begint Vrouwen: 33 jaar, Mannen: 30 jaar 32 jaar

Ja Nee

Staal: n=177 actieven die al startten met voorbereidingen

35 %

65 %

40 ans

Franstaligen: 35 jaar Nederlandstaligen: 43 jaar

Staal: n=284 gepensioneerden Staal: n=272 actieven

Leeftijd waarop de start van de voorbereidingen voor het pensioen voorzien wordt 45 jaar

Staal: n= 95 actieven

Vragen niet gesteld aan huisvrouwen in 2005

V.29: Op welke leeftijd bent u begonnen met voorbereidingen voor uw pensioen? V.28 Actieven: Heeft u reeds voorbereidingen getroffen voor uw pensioen? V.30 Actieven: Op welke leeftijd denkt u met voorbereidingen voor uw pensioen te beginnen?


8. Op welke leeftijd begint men zijn pensioen voor te bereiden? Heel wat Belgische actieven zijn al begonnen met de voorbereidingen voor hun pensioen. Ze beginnen er vroeg mee, jonger dan 35 jaar, zoals overal elders – uitgezonderd Japan. % Actieven die al begonnen zijn met voorbereidingen voor het pensioen

Leeftijd waarop men effectief met voorbereidingen begint Gemiddelde leeftijd

% Ja

Verenigde Staten

84

Japan

Duitsland

82

Spanje

Canada

78

Australië

Verenigd Koninkrijk

75

Hong Kong

39 53 34 51 33 40 32 47 32 36

Australië

68

Frankrijk

België

65

België

Hong Kong

62

Italië

32 29

Duitsland

31 30

49

Frankrijk

32 40

Spanje

38

Verenigde Staten

30 36

Italië

36

Canada

30 36

Japan

16


Verenigd Koninkrijk

28 36

9. Zoekt men informatie of financieel advies omtrent het pensioen? Heeft men die gevonden? De Belgen informeren zich slechts mondjesmaat over de financiële modaliteiten van hun pensioen. Maar als puntje bij paaltje komt, vindt men de informatie die men zoekt. Zoekt informatie en financieel advies

Actieven

Gepensioneerd 65%

67 % Ja Nee

33 %

35 %



Hoge klasse: 43%


Staal: n=91 actieven

Heeft men de gezochte informatie gevonden?

Ja Nee Vragen niet gesteld aan huisvrouwen in 2005 Staal: n=272 actieven, n=284 gepensioneerden

10 % 90 %

Staal: n=100 gepensioneerden

2%

98 %


V.34 Actieven: Hebt u informatie of financieel advies gezocht omtrent uw toekomstig pensioen? Gepensioneerden: Had u informatie of financieel advies gezocht omtrent uw toekomstig pensioen? V.35 Actieven: Hebt u de informatie of het advies gevonden dat u zocht? Gepensioneerden: Had u toen de informatie of het advies gevonden dat u zocht?


9. Zoekt men informatie of financieel advies omtrent het pensioen? Heeft men die gevonden? Zoals in Spanje, Italië, Frankrijk of Azië doen maar weinig actieve Belgen moeite om informatie in te winnen over het pensioen. De gepensioneerden die er wel zochten, slaagden er daarentegen beter dan elders in, de informatie of het advies ook daadwerkelijk te vinden. Zoeken van informatie en financieel advies

Heeft men de gezochte informatie gevonden? % Ja

% Ja

Verenigde Staten Duitsland

40 43 52 33 35

België

Italië Japan

Canada

54

Australië

Spanje

63 55 58

Verenigd Koninkrijk

Frankrijk

Verenigd Koninkrijk

47

Canada

Hong Kong

63 57

29 15 26 21 23 17 19 18 10 11

93 87 92 96 91 93

Verenigde Staten

90 98

België

87 93

Italië Duitsland

86 79

Spanje

85 79 84

Frankrijk

96 79 88

Australië

77 82

Hong Kong Japan

Staal te klein


Staal: zoekt informatie


10. Bij wie informeert men zich over het pensioen? De belangrijkste informatiebronnen situeren zich in de privé. De Staat speelt tegenwoordig een bijkomstige rol. De actieven bevragen duidelijk ook hun entourage. % « JA » Socio-demografische analyse

De privé, zoals verzekeringsinstellingen, banken, financieel raadgevers, makelaars

87 70 37

Vrienden en familie


23 27

Media, internet

Openbare instellingen zoals de pensioenkas

Ruraal: 29%, Niet ruraal: 14%

21


18 39 18

Uw werkgever

24

Mannen: 24%, Vrouwen: 10% Franstaligen: 27% Nederlandstaligen: 10% Ruraal: 37%, Niet ruraal: 12%

Vragen niet gesteld aan huisvrouwen in 2005 Staal: n=91 actieven, 100 gepensioneerden die informatie of advies hebben gezocht omtrent hun pensioen / toekomstig pensioen

V.36 Actieven en Gepensioneerden: Waar hebt u de informatie of het financiële advies omtrent uw toekomstig pensioen gezocht. Begeleide vraag


10. Bij wie informeert men zich over het pensioen? (1/2) De Belgische gepensioneerden doen meer een beroep op de media, met inbegrip van internet, dan het internationale gemiddelde. De actieven geven net als elders de voorkeur aan de privé. De privé waaronder banken, verzekeringsinstellingen en makelaars. %

De media, internet %

Hong Kong

94 87

Duitsland

Verenigde Staten

89 93

Verenigde Staten

Verenigd Koninkrijk

89 81

Hong Kong

Canada

88 86

Italië

Australië

87 88

Frankrijk

87

België

70 87

Frankrijk

62 83

Spanje

55 79 76

Duitsland Italië Japan

60 13 Staal te klein


Canada België

45 26 42 23 39 33 38

2 35 28 32 21 27 21

Verenigd Koninkrijk

23 12

Australië

20 13

Spanje Japan

Vrienden, familie

17 0 Staal te klein

%

57

Verenigde Staten

39 56

Hong Kong

36

Canada

45 35

Duitsland

44 38

Frankrijk

43 34

België

37 23

Verenigd Koninkrijk

35 25

Spanje

34 33

Australië

31 33

Italië Japan

26 17 Staal te klein



10. Bij wie informeert men zich over het pensioen? (2/2) Samen met de Fransen wenden heel wat Belgische gepensioneerden zich tot overheidsinstanties. Daarentegen doen maar weinig actieve Belgen beroep op de werkgever, net zoals dat in Spanje, Italië en Australië het geval is. Publieke bronnen zoals de openbare pensioenkas %

Verenigd Koninkrijk

Frankrijk

%

Verenigde Staten

29 29

Verenigd Koninkrijk

42 40

Duitsland

40 32

25 46

Canada

22 30

Canada

Italië

21 32

Hong Kong

Hong Kong Australië Verenigde Staten België Spanje Japan


47 51

30

13

Duitsland

Uw werkgever

25 43 23 3 23

20 5

Frankrijk

19 30

Australië

22 23

België

18 24

18 32 18 39 14 30 Staal te klein

Italië Spanje Japan

41

17 9 17 24 Staal te klein



11. Welke financiële regelingen treft men ter voorbereiding van het pensioen? Actieven zowel als gepensioneerden stapelen de financiële producten op: naast de wettelijke bijdragen sparen ze bij voorkeur d.m.v. een spaarrekening of een levensverzekering. Dat laatste product is bijzonder in trek en zeker voor jongere actieven de referentie. De beurs is een « must » voor de gepensioneerden. % « JA »

Bijdrage wettelijk pensioen

Een enkele regeling Twee regelingen Drie regelingen Vier regelingen of meer


80 81 75 71

Actieven Op pensioen 3% 8% Spaarrekening 15% 14% 16% 20% 62% 54%

69

67

58

50

63

Levensverzekering

52 56

Opstellen van een specifiek, individueel pensioenspaarplan

25-34jaar 35-44 jaar 45-54 jaar 55 jaar en ouder

25-44 jaar: 51%, 45 jaar en ouder: 63%

42

in 2004 onder de noemer «opstellen van een specifiek pensioenspaarplan ».

34

Vrijwillige bijdrage via werkgever Groepsverzekering / pensioenfonds bij werkgever Aandelen, obligaties, fondsen

Investeringen in onroerend goed

33

37

2004 -9

31 32 42 26 26

Vragen niet gesteld aan huisvrouwen in 2005 Staal: n=272 actieven, n=284 gepensioneerden

31 Actieven: Vanuit financieel standpunt gezien, wat heeft u zelf gedaan om u een pensioeninkomen te verzekeren? Het gaat hier om het totale bedrag van uw pensioeninkomsten (wettelijk pensioen, pensioensparen privé of via het bedrijf? Gepensioneerden: idem Begeleide vraag

2004 -24

29

19


19

26

31

20

34

44


-22


11. Welke financiële regelingen treft men ter voorbereiding van het pensioen? (1/2) In Europa kiezen de actieve Belgen – De Duitsers, Europese leiders, uitgezonderd – het vaakst voor een levensverzekering. Plaatsingen in aandelen, obligaties, enz. komen daarentegen minder voor, net zoals in Frankrijk, Spanje of Italië. Bijdrage openbare pensioenkas %

%

90 90

Verenigd Koninkrijk

84 85

Spanje

80 81

België

80 85

Duitsland Hong Kong Frankrijk

Japan

80 28 76 76

Hong Kong

27

74 72 56 62

Canada

België

56 42

Duitsland

45 39

54 37

Japan

45 45

Canada

61 58

Canada

54 55

Hong Kong

44 31

Verenigd Koninkrijk

60 52

Australië

Verenigde Staten

58 54

Duitsland

40 24

Australië

33 40

52 58

Japan

37 31

België

26 42

Spanje

37 20

Italië

Frankrijk

33 28

Frankrijk

30 14

Spanje

Italië

70 74

Spanje

61 65

66

64 49

Hong Kong

%

Verenigde Staten

Verenigd Koninkrijk

Frankrijk

70 80

61

77 64

63 52

72 64

Verenigde Staten

76

%

Verenigde Staten

België

Australië

Canada

81 81

88 Duitsland 93

Japan

Plaatsingen in aandelen, obligaties, fondsen,...

Specifiek, individueel pensioenspaarplan

Levensverzekering

Australië Italië

42 19 34 38 31 19

Italië

47 38

Verenigd Koninkrijk

39 49

26 25 23 32 20 14



11. Welke financiële regelingen treft men ter voorbereiding van het pensioen? (2/2) Zoals in Spanje, Italië en Japan investeren de Belgen maar weinig in « steen ». De bedrijfspensioenfondsen spelen net als in Italië of Frankrijk geen echte rol van belang. Vrijwillige bijdrage via de werkgever

Groepsverzekering / Pensioenfonds bij de werkgever %

%

74 77

Verenigde Staten

62 66

Verenigd Koninkrijk

69 59

Australië

Investering in onroerend goed %

39 46

Verenigde Staten

Verenigde Staten

66 79

Frankrijk

37 41 34 43

Duitsland

53 56

Verenigd Koninkrijk

65 67

Canada

Japan

52 59

Canada

55 69

Verenigd Koninkrijk

34 25

Spanje

50 49

Spanje

51 54

Duitsland

Frankrijk

47 48

Duitsland

46 51

Australië

Australië

46 60

Japan

41 54

België

26 26

45

Canada België

63 34 33

32 43 29 31

Hong Kong

36 15

Spanje

23 22

België

31 32

Italië

18 25

30 32

Hong Kong

12 8

29 23

Japan

Italië

23 23

Italië

Hong Kong

16 7

Frankrijk

4 8



12. Welke pensioenproducten genieten de voorkeur? Zowel de huidige als de gewezen actieven geven er de voorkeur aan geen risico’s te nemen bij de voorbereiding van het pensioen. De heel jonge actieven, de 55-plussers, de jonggepensioneerden en de Franstalige gepensioneerden zijn ietwat stoutmoediger.

Actieven

17

23 12

10

Product met zicht op een hoog rendement maar MET een groter financieel risico

Product met zicht op een hoog rendement maar MET een groter financieel risico

14 % 25-34 jaar

35-44 jaar

45-54 jaar

Gepensioneerd 14

7

45-64 jaar 65 jaar en ouder


10 %

55 jaar en ouder

86 %


Product waarmee men zich verzekert van een beperkte opbrengst maar ZONDER financieel risico

V.33 Actieven en Gepensioneerden: Welk soort pensioenproduct heeft uw voorkeur? Begeleide vraag

90%

Product waarmee men zich verzekert van een beperkte opbrengst maar ZONDER financieel risico


12. Welke pensioenproducten genieten de voorkeur? Of ze nu actief of gepensioneerd zijn, de Belgen hebben even weinig risicoappetijt als gemiddeld de andere wereldburgers. Product met zicht op een hoog rendement maar MET een financieel risico % JA

22 14

Verenigde Staten Australië Hong Kong

20 7 19 5

Canada

18 10

Frankrijk

18 11

Duitsland

14 11

België

14 10

Italië

11 9

Verenigd Koninkrijk

9 8

Spanje

8 6

Japan

7 8


13. Hoeveel spaart men voor het pensioen? De actieven van vandaag sparen een aanzienlijk bedrag samen voor hun pensioen van morgen.

Actieven

Gemiddeld bedrag dat maandelijks gespaard wordt voor het pensioen

266 Euro Mannen: 305 €, Vrouwen: 229 € 25-44 jaar: 245 €, 45 jaar en+: 294 €

Mediaal bedrag Geen antwoord / Weet niet meer

100 Euro 35%

Vraag niet gesteld aan huisvrouwen in 2005 Staal: n=177 actieven die voorbereidingen treffen voor het pensioen Gezien de grote non-respons bij de gepensioneerden, worden de resultaten voor de gepensioneerden niet weergegeven.

V.32 Actieven: Hoeveel spaart u maandelijks voor uw toekomstig pensioen? Het gaat hier om het totale bedrag ... V.32 Gepensioneerden: Hoeveel hebt u maandelijks gespaard voor uw toekomstig pensioen? [VRAAG MET SPONTAAN ANTWOORD]


13. Hoeveel spaart men voor het pensioen? Het spaartotaal ligt tegen het Europese gemiddelde aan, maar hinkt stevig achterop tegenover Noord-Amerika en Hong Kong.

Actieven

VS Hong Kong

(HKD 4 525) = 485 €

Canada

(CAN$ 586) =418 €

Japan

(56 818 ¥) = 407 €

Australië

(AU$ 594) = 376 €

Frankrijk

371 €

VK

Staal: heeft pensioen voorbereid

(US$ 1 253) = 1 040 €

(£ 249) = 365 €

België

266 €

Duitsland

227 €

Italië

210 €

Spanje

171 €

Deze tabel houdt geen rekening met de levensstandaard in de verschillende landen. Rekening houdend met de hoge non-respons bij de gepensioneerden, worden deze resultaten niet « AXA Pensioenbarometer » – België – 10 januari 2006 - 73 weergegeven.

14. Wie moet de financiering van de pensioenen op zich nemen? De verschillende actoren op het terrein dienen elk een bijdrage te leveren om de financiering van de pensioenen te garanderen. De staat behoudt een sleutelrol in het pensioensysteem, maar de individuele bijdrage is ondertussen een aanvaarde praktijk, meer bepaald bij de Nederlandstaligen. De gepensioneerden zien minder dan in 2004 een rol weggelegd voor de werkgever bij de financiering van het pensioen. % « JA »


92 De Staat In 2004 onder de noemer « de overheid »

88

69 De persoon zelf

Nederlandstaligen: 77% Franstaligen: 57% Mannen: 78%, Vrouwen: 61%

69

In 2004 onder de noemer « de loontrekkende door een vrijwillige regeling »

25-44 jaar: 54%, 45 jaar en ouder: 66%

59 De werkgever

62


V.26: Actieven en Gepensioneerden: Wie moet, volgens u, voor een voldoende inkomen na pensionering zorgen? [BEGELEIDE VRAAG]

2004 -9


14. Wie moet de financiering van de pensioenen op zich nemen? Zoals elders in Europa, vinden de Belgen dat de Staat een sleutelrol te vervullen heeft in de financiering van het pensioen. De individuele bijdrage wordt eveneens aanvaard, zoals ook elders in de wereld – Spanje en Italië uitgezonderd. De Staat

De persoon zelf

%

De werkgever

%

93 85

%

84 82

Spanje

93 93

Australië

België

92 88

Hong Kong

88 86

France

Japan

86 88

Verenigd Koninkrijk

87 80

Canada

Verenigd Koninkrijk

84 85

Canada

85 81

Royaume Uni

64 69

Duitsland

83 78

Verenigde Staten

84 85

Etats-Unis

63 71

Italië

83 86

Duitsland

72 73 69 69

Canada

81 71

België

Frankrijk

79 69

Japan

Australië

77 71

Frankrijk

Hong Kong

77 78

Spanje

35 31

Italië

33 22

Verenigde Staten

62 57

64 51 63 62

Hong Kong 67 63

67 75

59 62

Belgique

53 50

Allemagne Australie

43 37

Espagne

38 35

Italië

30 29

Japon

29 23



15. Zou men er de voorkeur aan geven zelf volledig verantwoordelijk te zijn voor de financiële voorbereiding van zijn pensioen? Vier op de tien Belgen willen eigenlijk liever zelf het volledige initiatief nemen wat betreft de voorbereiding van hun pensioen. Die individuele verantwoordelijkheidszin is meer uitgesproken bij de mannen.

Actieven

Ja Nee

Gepensioneerd 40 %

42 % 58 %



60 %




Q.27 Actieven:Bent u persoonlijk, liever zelf volledig verantwoordelijk voor de financiële voorbereiding van uw pensioen, ‘t is te zeggen dat u niet verplicht bent om bij te dragen voor uw wettelijk pensioen. Gepensioneerden: Had u persoonlijk,...


15. Zou men liever zelf de volledige verantwoordelijkheid willen dragen voor de financiële voorbereiding van zijn pensioen? Samen met de Fransen kunnen de Belgen zich van alle Europeanen het minst vinden in een systeem waarbij ze zelf volledig verantwoordelijk zouden zijn voor de financiële voorbereiding van hun pensioen. Er is wat dat betreft geen groot verschil met de Angelsaksische landen. % JA

Japan

75 66

Hong Kong

72 66 62 49

Duitsland Italië Spanje Verenigde Staten Verenigd Koninkrijk

60 35 49 39 48 30 46 32

België

42 40

Frankrijk

39 32

Canada

35 26

Australië

29 36


16. Verwacht men zich aan een pensioenhervorming? Het pensioen blijft de komende tien jaren een hot item, zeker voor de actieven. Men verwacht in de eerste plaats dat de duur van de actieve carrière verlengd zal worden.

Actieven

Gepensioneerd

27 %

45 % 73%

55 %

Ja Nee Sociodemografische analyse Staal: n=300 actieven, n=305 gepensioneerden

Sociodemografische analyse


Socio-demografische analyse Een verhoging van het aantal werkjaren

Staal: n=218 actieven, n=167 gepensioneerden die de komende 10 jaren een pensioenhervorming verwachten

Een verlaging van het wettelijk pensioen

86


80

70 62

V.38 Actieven en Gepensioneerden: Verwacht u zich in de komende 10 jaar aan een belangrijke reorganisatie van de pensioenen? V.39 Actieven en Gepensioneerden: Denkt u dat die reorganisatie zal leiden tot ...?

Ruraal: 63%, Niet ruraal: 79% Ruraal: 56%, Non ruraal: 70%


16. Verwacht men zich aan een pensioenhervorming? (1/2) Zoals heel wat andere Europese actieven, verwachten ook de Belgische zich aan een hervorming. % Ja

80

Frankrijk

61 75

Italië

52 73

België

55 71

Verenigd Koninkrijk

54 67

Australië

55 66 63

Verenigde Staten

62 57

Japan Canada Spanje

55 37 53 26

Duitsland

48 47

Hong Kong

41 47

Actieven Op Pensioen « AXA Pensioenbarometer » – België – 10 januari 2006 - 79

16. Verwacht men zich aan een pensioenhervorming? (2/2) Zoals in de meeste andere landen verwacht men dat de hervorming zowel een verlenging van het aantal werkjaren als een verlaging van het wettelijk pensioen zal inhouden, uitgezonderd in Spanje, Italië en Hong Kong. Een verlaging van uw wettelijk pensioen

Een verhoging van het aantal werkjaren

%

97 93

Japan

94

Duitsland

80 82 78

Australië

79

Verenigd Koninkrijk

67 74

Frankrijk

59 70 62

België

70

Canada

58 69 66

Verenigde Staten Italië Spanje Hong Kong

59 48 57 42 52 55

%

Verenigd Koninkrijk

93 89

Australië

91 90

België

86 80

Frankrijk

83 82

Verenigde Staten

81 82

Duitsland

80 77

Japan

76 80

Canada

75 74

Hong Kong

72 72

Italië Spanje

69 55 Actieven Op pensioen « AXA Pensioenbarometer » – België – 10 januari 2006 - 80

56 44

17. Moeten de gepensioneerden minder belast worden dan de actieven? Er bestaat duidelijk een sociale consensus over dat gepensioneerden minder dienen te worden belast.

Actieven 23 % Ja Nee

Gepensioneerd 27 %

77 %


25-44 jaar: 81%, 45 en ouder: 71%

73 %


Lage klasse: 89% Nederlandstaligen: 70% Franstaligen: 79%


V.37 Actieven en Gepensioneerden: Denkt u dat gepensioneerden minder belast moeten worden dan actieven?


17. Moeten de gepensioneerden minder belast worden dan de

actieven? De Belgen eisen een zekere solidariteit met de gepensioneerden op, zoals dat ook elders in de wereld gebeurt. % JA

97 90

Hong Kong Australië

87 74

Verenigd Koninkrijk

83 81

Japan

83 85

Verenigde Staten Canada Duitsland België Spanje Italië Frankrijk

81 73 81 69 80 77 77 73 77 84 73 78 65 68


Pensioen en gezondheid: heeft men des te meer oog voor zijn gezondheid tijdens het pensioen? Actieven vs Gepensioneerden


1. Is men tevreden met de kwaliteit van de gezondheidszorg in zijn land? In België is men uitermate tevreden over de kwaliteit van de zorgvoorzieningen, zeker de Franstaligen.

Actieven

Gepensioneerd

%

%

28

31 87%

90% Zeer tevreden Redelijk tevreden Matig tevreden Helemaal niet tevreden

62

3

56 7

10%

Socio-demografische analyse Ruraal : 33%, Niet ruraal : 22% Franstaligen : 37% Nederlandstaligen: 21%

4

9

13%

Socio-demografische analyse Franstaligen: 43% Nederlandstaligen: 23%


V.47 Actieven en Gepensioneerden: Zou u zeggen dat u ... bent over de kwaliteit van de gezondheidszorg in uw land?


1. Is men tevreden over de kwaliteit van de gezondheidszorg in zijn land? Op wereldvlak maakt België deel uit van de groep landen waar de kwaliteit van de zorgverstrekking onmiskenbaar erkend wordt. % “Heel tevreden”

38 32

Frankrijk

33

Verenigde Staten

44 32 34

Canada

31 37

Verenigd Koninkrijk

28 34

Australië

28 31

België Spanje Duitsland Japan Italië Hong Kong

17 26 16 14 7 3 7 7 5 11


2. Over welke sociale dekking beschikt men? De sociale zekerheid en de bedrijfsverzekeringen zijn de twee meest verspreide types dekkingen in België. Een Belg op twee beschikt over een privé-verzekering. % « JA »


93


Sociale Zekerheid

85

87

Gemiddelde klasse < : 97%

Bedrijfsverzekering

82

Mannen: 78%, Vrouwen: 86% Lage klasse: 73%

51 Privé-verzekering

46


V.46 Actieven en Gepensioneerden: Over welke sociale dekking / ziekteverzekering beschikt u?


2. Over welke sociale dekking beschikt men? De Belgen beschikken over verschillende types sociale dekking: meer dan elders in de wereld worden ze gedekt door een bedrijfsverzekering en privé-verzekeringen/ziekteverzekeringen. Sociale Zekerheid / verplichte systemen gezondheidszorg

%

%

Spanje

96 95

België

Verenigd Koninkrijk

94 91

Verenigde Staten

België

93 85

Japan

Frankrijk

93 94

Frankrijk

Australië

86 81

Canada

Duitsland

83 79

Duitsland

Italië

83 84

Hong Kong

61 67

Canada

Verenigde Staten Hong Kong

Spanje

37

Japan

Privé-verzekering/ziekteverzekering

Bedrijfsverzekering

90 21 45 Vraag niet gesteld, er bestaat geen verplicht gezondheidszorgsysteem in Hong Kong

Italië Verenigd Koninkrijk Australië

87 82 77 55 63 9 59 49 56 43 48 32 40 13 38 9 36 15 26

8 5 4

%

51 46

België Hong Kong

50 17

Australië

49 46

Frankrijk

46 53

Japan

46 40

Verenigde Staten

34 43

Duitsland

30 31

Canada

29 30

Spanje

26 33

Verenigd Koninkrijk

24 14

Italië

14 8



3. Voelt men zich gezond en wel? Zowel de actieve Belgen als de gepensioneerden beschikken over een uitstekende gezondheid. De perceptie van een heel goede gezondheid vervaagt met de leeftijd.

Actieven

Gepensioneerd %

%

24

34 83%

42

66%

49

Heel goede gezondheid Goede gezondheid Matige gezondheid Slechte gezondheid

25 2

15

17%

9

34%


Socio-demografische analyse Ruraal : 40%, Niet ruraal : 26% Hoge klasse : 45%

Mannen: 32%, Vrouwen: 17% Hoge klasse: 31% Franstaligen: 14%, Nederlandstaligen: 5%

42 37 27 21

25-34 jaar

35-44 jaar

45-54 jaar

55 jaar en ouder


V.43 Actieven en Gepensioneerden: Beschouwt u zichzelf als zijnde in ... ?


3. Voelt men zich gezond en wel? Samen met de Britten, vertonen de Belgische gepensioneerden de beste gezondheid. De stralende gezondheid van de Noord-Amerikaanse en de Australische is echter nog te hoog gegrepen. % met een “heel goede gezondheid”

Italië

49 18

Canada

47 44

Verenigde Staten

45 38 36 27

Verenigd Koninkrijk België Frankrijk Spanje Duitsland Australië

34 24 33 17 31 18 31 17 27 31

Japan

19 13

Hong Kong

18 15


4. Welke activiteiten onderneemt men om fit te blijven? Actief bezig zijn (sport, fysieke inspanningen) en een uitgebalanceerde voeding blijken de twee voorwaarden voor een goede fysieke conditie. De actieve vrouwen houden hun voeding wat nauwlettender in het oog dan de mannen. De Franstaligen beschikken over een betere levenshygiëne dan de Nederlandstaligen. Socio-demografische analyse

% « JA »

54 52

Sport, fysieke inspanningen Uitgebealanceerde voeding, voedingssupplementen,

23

Werken

13

Niets doen

10

Niet roken Niet drinken Goede medische opvolging Stress vermijden


32

15

11 8


9


8

7


16

7 6

Goed slapen, vroeg gaan slapen

5 4

Vervuiling vermijden

5 3

Mannen: 26%, Vrouwen: 38% Franstaligen: 31%,Nederlandstaligen: 18%

19

16

Actief blijven, activiteiten ondernemen

32

Mannen: 61%, Vrouwen: 41%, Ruraal: 60%, Niet ruraal: 48%


V.44 Actieven en Gepensioneerden: Wat doet u om in vorm te blijven? [VOORAF GECODEERDE VRAAG MET SPONTAAN ANTWOORD]

Franstaligen: 25%, Nederlandstaligen: 10% Franstaligen: 15%, Nederlandstaligen: 2%, Franstaligen: 10%,Nederlandstaligen: 3%



4. Welke activiteiten onderneemt men om fit te blijven? (1/2) In verhouding tot het gemiddelde van de andere landen (Spanje en Italië uitgezonderd), beoefenen de Belgische gepensioneerden weinig sport, ze letten ook minder op hun voeding. Sport, fysieke inspanningen %

Uitgebalanceerde voeding, voedingssupplementen… %

Actief blijven, activiteiten ondernemen %

Canada

75 71

Verenigde Staten

63 60

Verenigd Koninkrijk

27 39

Hong Kong

75 71

Verenigd Koninkrijk

62 61

Australië

20 36

Australië

73 68

Australië

59 59

Verenigde Staten

Duitsland

73 73

Spanje

58 52

België

16 32

Verenigd Koninkrijk

72 63

Canada

53 56

Frankrijk

13 25

Verenigde Staten

72 68

Duitsland

Duitsland

12 23

Canada

11 31

63 55

Frankrijk

54 52

België

Frankrijk

51 49 42 24

Japan

36 29

Italië

Spanje

49 39

Hong Kong

35 26

Spanje

Italië

49 36

België

32 23

Hong Kong

32 28

Japan

Japan

32 52

Italië

17 23

11 16 9 17 7 10 2 6



4. Welke activiteiten onderneemt men om fit te blijven? (2/2)

Niet roken %

Niet drinken %

14 6

Goede medische opvolging %

Spanje

14 7

Spanje

Verenigd Koninkrijk

11 9

België

België

11 8

Duitsland

Duitsland

10 9

Frankrijk

7 5

Frankrijk

Australië

8 12

Verenigd Koninkrijk

7 7

Duitsland

9 8 9 10

Australië Verenigde Staten België

8 13 8 20 7 16 7 10

7 17

Verenigde Staten

8 6

Italië

6 7

Canada

Frankrijk

7 4

Verenigde Staten

5 4

Spanje

5 21

Italië

7 7

Australië

5 8

Verenigd Koninkrijk

4 6

Canada

5 3

Japan

4 4

Italië

Japan

3 3

Canada

3 2

Japan

3 7

Hong Kong

2 0

Hong Kong

3 0

Hong Kong

2 3

6 11

4 11 Actieven Op pensioen


5. Welke zaken vormen een bedreiging voor onze gezondheid? De vervuiling wordt aanzien als het grootste gezondheidsrisico. De actieven vinden daarnaast stress bijzonder schadelijk. Als algemene regel geldt dat de vrouwen en de Franstaligen zich meer bedreigd voelen. Fastfood en alcohol zijn even schadelijk. % « JA »


87 Vervuiling

85 81

Stress

67

Alcohol / drinken

Franstaligen: 89%, Nederlandstaligen: 76% Mannen: 56%, Vrouwen: 78%, 45-64 jaar: 77%, 65-75 jaar: 61% Franstaligen: 86%, Nederlandstaligen: 56%,

76 Roken

Fastfood, industriële voeding


67 61 57 60 56


V.45 Actieven en Gepensioneerden: Kan u voor de volgende zaken aangeven of u ze een gevaar voor uw gezondheid vindt?

Franstaligen: 85%, Nederlandstaligen: 69% Franstaligen: 78%, Nederlandstaligen: 60%, Ruraal : 62%, Niet ruraal: 72% Franstaligen: 72%, Nederlandstaligen: 54% Mannen: 49%, Vrouwen: 66%, 45-64 jaar: 67%, 65-75 jaar: 52% Franstaligen: 72%, Nederlandstaligen: 48%, Franstaligen: 76%, Nederlandstaligen: 49% Mannen: 47%, Vrouwen: 65% Franstaligen: 71%, Nederlandstaligen: 47%, Ruraal: 50%, Niet ruraal: 62%,


5. Welke zaken vormen een bedreiging voor onze gezondheid? (1/2) De vervuiling wordt door de Belgen naar voren geschoven als een gevaar voor de gezondheid, iets meer dan elders in de wereld. De vervuiling

Roken

%

De stress

%

%

97 95

Hong Kong

95 91

Duitsland

93 81

Frankrijk

96 90

Frankrijk

93 82

Frankrijk

93 82

Spanje

92 93

Japan

91 85

Hong Kong

92 87

Hong Kong

België

87 85

Duitsland

87 82

Spanje

92 86

Canada

84 80

Spanje

87 81

Japan

92 82

Japan

82 85

België

Duitsland

82 82

Canada

72 61

Verenigde Staten

Italië

82 76

Verenigde Staten

69 64

Italië

64

Verenigd Koninkrijk

77 70

Verenigd Koninkrijk

Verenigde Staten

74 70

Australië

Australië

68 64

Italië

76 67

49

Canada

België

58 47

Verenigd Koninkrijk

57 46

Australië

88 71 88 71 86 75 81 67 79 66 77 63



5. Welke zaken vormen een bedreiging voor onze gezondheid? (2/2)

Alcohol / drinken

Fastfood, industriële voeding

%

%

Frankrijk

85 86

Spanje

Hong Kong

83 79

Duitsland

75 71

79 76

Frankrijk

75 78

Hong Kong

75 75

Canada

72 61

Spanje

68 72

Duitsland

60 56

België

81 76

53

Verenigde Staten

68 60

Verenigde Staten

51 45

Verenigd Koninkrijk

64

Canada

51 46

Japan

62 63

Japan

48 47

België

61 57

Australië

58 44

Verenigd Koninkrijk

Italië Australië

38

42 38 37 34

Italië

49

52 40



Het pensioen, een gelukkige tijd? Welke factoren bevorderen het gevoel van welbehagen? Gepensioneerden vs actieven


1. Is men gelukkig? De Belgen zijn nog steeds even gelukkig, zeker de oudere gepensioneerden.

Actieven

Heel gelukkig Eerder gelukkig Niet echt gelukkig Helemaal niet gelukkig

Hoge klasse: 43% Gemiddelde klasse >: 23%

Gepensioneerd

%

%

32

34 93%

93%

61 1

59 6

7%

2

5

7%

45-64: 25%, 6575 jaar : 39%


V.2 Gepensioneerden en actieven: Alles bij elkaar genomen, hoe gelukkig zou u zeggen dat u bent?


1. Is men gelukkig? Samen met de Britten zijn de Belgen de Europeanen die er het meest van overtuigd zijn dat ze « heel gelukkig » zijn. Ze moeten enkel onderdoen voor de voorspoed van de Noord-Amerikanen en Australiërs. % “Heel gelukkig”

Verenigde Staten

44 47

Canada

40 45 32

Australië

45 32 34

België

30 38

Verenigd Koninkrijk Frankrijk

23 24

Duitsland

23 22

Spanje

21 17

Italië

18 12

Hong Kong

12 10

Japan

10 12


2. Welk land kent de hoogste levensstandaard? Heel wat Belgen geloven dat hun land de hoogste levensstandaard biedt. Drie op de tien actieven denken aan een ander land, in het bijzonder de mannen en de Franstaligen.

Actieven

Gepensioneerd

71% van de actieven denken dat België de beste levensstandaard biedt

79% van de gepensioneerden denken dat België de beste levensstandaard biedt

79 %

71%

29 %

Mannen: 36%, Vrouwen: 22% Nederlandstaligen: 24% Franstaligen: 36%

29% van de actieven denken dat de levensstandaard in een ander land hoger is Frankrijk: 4% Zwitserland: 3% Luxemburg: 3% Zweden: 2% Canada: 2% Australië: 2%

21% Mannen: 29% Vrouwen: 13% Nederlandstaligen: 12% Franstaligen: 36%

21% van de gepensioneerden denken dat levensstandaard in een ander land hoger is

Frankrijk: 4% Luxemburg: 2% Zwitserland: 2% Noorwegen: 2%


V.1: Welk land biedt volgens u de beste levensstandaard? * In 2004 onder de noemer: V.1: In welk land denkt u, leeft men het best?


2. Welk land kent de hoogste levensstandaard? De Belgen behoren tot de groep Europeanen die er het meest van overtuigd zijn dat hun land de hoogste levensstandaard kent. % van “zij die denken dat hun land de grootste levensstandaard kent”

Verenigde Staten

87 94

Australië

87 93 79 85

Canada

71 79

België

69

Frankrijk

84 68

Spanje

86 61

Duitsland

73 58

Verenigd Koninkrijk

69 56

Japan

46 45 48

Italië Hong Kong

33 49


3. Welke factoren bevorderen het geluk? Zich gelukkig voelen heeft in de eerste plaats te maken met gezond zijn, zeker voor de gepensioneerden! Voor de actieven brengt een degelijke voorbereiding van het pensioen rust. Geld draagt bij tot het geluk.

Actieven Heel gelukkig (=32%, n=96) V. 22 Voldoende groot pensioeninkomen

Gepensioneerd

Ongelukkig (=7%, n=21*)

Ongelukkig (=7%, n=21*)

Heel gelukkig (=34%, n=102)

60%

≠

25%

62%

≠

47%

70%

≠

45%

40 ans

≠

37 ans

V. 43 Verkeert men in goede gezondheid?

87%

≠

71%

79%

≠

29%

V. 48 Regelmatig contact met zijn naasten

90%

86%

75%

V. 28 Actieven: Is men met de voorbereiding voor het pensioen gestart (ja %) V. 29 Gep.: Op welke leeftijd begon u uw pensioen voor te bereiden?

62%

≠ Betekent een significant verschil tussen gelukkigen en ongelukkigen * (klein staal n<30)


Andere onderwerpen Actieven vs Gepensioneerden


1.

Wil men zijn bezittingen tijdens het pensioen aan zijn naasten schenken? Hierover zijn de meningen van de gepensioneerden verdeeld. Een groep wil het opgebouwde pensioenkapitaal uitgeven, en een even grote groep wil dat kapitaal overdragen aan de erfgenamen. De actieven zouden er vooral van willen genieten: een op twee overweegt zijn toekomstig kapitaal ook uit te geven.

Actieven

Het opgebouwde kapitaal uitgeven Het opgebouwde kapitaal behouden om het te kunnen schenken aan de erfgenamen Weet het nog niet

15 %

Gepensioneerd 18 %

49 % 36 %


Nederlandstaligen: 60% Franstaligen: 32%

% 41%

41%

%

Socio-demografische analyse Lage klasse: 50% Met kinderen: 38%, zonder kinderen: 67% Nederlandstaligen: 32% Franstaligen:56%

Staal: n=272 actieven, n=284 gepensioneerden Vraag niet gesteld aan huisvrouwen in 2005

V.G Wanneer u gepensioneerd bent, zal u dan het opgebouwde kapitaal …? V.H Denkt u dat u het opgebouwde kapitaal zal ... ?


1. Wil men zijn bezittingen tijdens het pensioen aan zijn naasten schenken? %

Actieven

76

70

65

16 8

23 7

24 11

Duitsland

Australië

Verenigd Koninkrijk

64

31 5 Verenigde Staten

59

57

24 17

33

Canada

Hong Kong

10

42

56

49

10

36

53

15

6

België

Frankrijk

33 Spanje

41 29

59

61

58

43

39

35

28 13

31 8

28 13

14

Duitsland

Australië

Verenigd Koninkrijk

Verenigde Staten

64

72

30 Italië

Het opgebouwde kapitaal uitgeven Het opgebouwde kapitaal behouden om het te kunnen schenken aan zijn erfgenamen Weet het nog niet

47

21 7

Japan

Gepensioneerd 22

48

41

19

41

22

23 13

33

Canada

Hong Kong

Spanje

71

33

23 13

29 65 38

18

7

België

Frankrijk

Italië

Japan


2. Op welke manier gebruiken de actieven en gepensioneerden internet? De actieven zijn goed uitgerust, zeker de beter begoeden. De gepensioneerden zijn duidelijk beter uitgerust dan in 2004.

Actieven

Gepensioneerd

Internettoegang 2004

26 % Ja Nee

38 % 74 %

Franstaligen: 63% Nederlandstaligen: 82% Hoge klasse: 87%

62 %

45-64 jaar: 50%, 65-75 jaar: 31% Mannen: 45%, Vrouwen: 32% Lage klasse: 21% Staal: n=117 gepensioneerden met internettoegang

Staal: n=222 actieven met internettoegang

Aantal uren per week


9 uren

+11

6 uren

Franstaligen: 8 uren Nederlandstaligen: 11 uren Ruraal: 11 uren Niet ruraal: 7 uren

V.A Actieven en Gepensioneerden: Hebt u thuis rechtstreeks toegang tot internet? V.B Actieven en Gepensioneerden: Hoeveel uren per week gebruikt u gemiddeld internet?


2. Op welke manieren gebruiken de actieven en gepensioneerden internet? Binnen Europa kunnen de Belgische gepensioneerden doorgaan voor ware internauten. Ze zijn het wat minder dan de Angelsaksische collega’s maar spenderen wel gemiddeld evenveel tijd op het Net als de rest van de wereld. Internettoegang

Aantal uren per week

% Ja

Verenigde Staten

9 uren

80

Verenigde Staten

11 uren

8 uren

75

Frankrijk

10 uren

8 uren

74

Canada

10 uren

8 uren

74

België

9 uren

6 uren

74

Verenigd Koninkrijk

9 uren

5 uren

Hong Kong

9 uren

5 uren

Japan

8 uren

8 uren

Duitsland

8 uren

5 uren

Australië

7 uren

5 uren

Italië

6 uren

3 uren

50

Verenigd Koninkrijk

41

België

38

Hong Kong

38 73 28 64

Italië

24

Frankrijk

21

Spanje

11 uren

57

Australië

Japan

Spanje

68

Canada

Duitsland

83

61 58 26 53 13



Conclusies


3 – Conclusies (1/7) Het pensioen blijkt nog steeds een aangename periode van het leven te zijn! Het pensioen betekent geenszins het einde van een leven. In tegenstelling zelfs. Het wordt beleefd en gezien als een andere etappe van het leven, die op zichzelf recht heeft van bestaan. Het pensioen is bij uitstek het moment waarop men zich kan bezighouden met zijn passies en waarop men de familiebanden kan verstevigen. Tijdens het pensioen kan men zichzelf terugvinden en heeft men meer tijd om zich over zijn naasten te ontfermen. De Belgen beschouwen en ervaren het pensioen als een bijzonder dynamisch gegeven: heel wat activiteiten spelen een belangrijke rol, of die nu fysiek zijn (sporten, tuinieren, knutselen, wandelen, hobby’s) of geestelijk (cultuur, lezen). Men vertrekt ook graag op reis naar het buitenland… Omdat het pensioen wordt gezien als een actieve periode in het leven, associëren zowel actieven als gepensioneerden deze tijd met positieve beelden. ‘met pensioen zijn’ staat synoniem voor ‘van het leven genieten’. Het hoeft daarom niet te verbazen dat men nog steeds massaal gekant is tegen een verhoging van de minimum pensioenleeftijd boven de 61 jaar, men wil immers nog kunnen genieten van deze voorspoedige levensperiode.


3 – Conclusies (2/7) Tijdens het pensioen is men actief bezig en beschikt men nog over alle fysieke mogelijkheden! Op pensioen zijn betekent in geen geval dat men oud is: − men voelt zich zeer wel in staat langer te werken dan de effectieve pensioenleeftijd. − te rekenen vanaf de eerste pensioendag, duurt het nog zeker tien jaar vooraleer men oud wordt genoemd. − dat men nog kwalitatief werk kan leveren nadat men met pensioen is gegaan, daarover zijn de Belgen het unaniem eens. Wanneer men met pensioen gaat, is men niet alleen niet oud, men is ook nog in goede gezondheid! Zelfs al gaat die met het ouder worden wat achteruit, dan nog blijken de Belgische gepensioneerden – zelfs de alleroudsten – nog over een zeer goede gezondheid te beschikken. In vorm blijven kan door sportieve of andere fysieke activiteiten te ondernemen (men tuiniert, men knutselt, men weet zijn activiteiten te diversifiëren), en verder door een uitgebalanceerde voeding, een regelmatige medische opvolging en eerder op het tweede vlak, door gezond te leven (niet drinken, niet roken).


3 – Conclusies (3/7) Men blijft het pensioen vroeg voorbereiden en plannen!

De Belgen blijven erop vertrouwen dat hun materiële omstandigheden tijdens het pensioen toereikend zullen zijn. Tijdens het pensioen kan men zijn levensstandaard behouden of zelfs verhogen, zelfs wanneer men zich op realistische wijze voorhoudt dat de pensioeninkomsten kleiner zullen zijn dan die uit het actieve leven. De actieve en gepensioneerde Belgen zijn optimistischer gestemd over hun levenskwaliteit tijdens het pensioen dan over hun levensstandaard. Het valt daarbij op te merken dat als geld niet gelukkig maakt, het er toch toe bijdraagt: het blijkt namelijk zo te zijn dat de levenskwaliteit afneemt naarmate het pensioeninkomen meer als onvoldoende wordt geëvalueerd.

Zoals in 2004, is een groot deel van de actieven al gestart met de voorbereidingen voor hun pensioen. Hiermee gaat men al op jonge leeftijd (32 jaar) van start en een stuk sneller dan tevoren (40 jaar voor de gepensioneerden). Informatie in dat kader zoekt men in de eerste plaats bij de privé, met name bij verzekeringsinstellingen, makelaars, enz.

Alle producten blijken interessant ter financiering van het pensioen: de Belgen weten hun financiële producten nogal te diversifiëren, al moet gezegd dat behalve een deel van de gepensioneerden die graag op de beurs beleggen, heel wat Belgen wars blijven van enig risico en zich daarom storten op producten zonder financieel risico met bijgevolg een minimaal rendement: de levensverzekeringen gelden als topproduct, al helemaal bij de jonge actieven, en de spaarrekening wordt ook veel gebruikt. Dit wordt aangevuld met de bijdragen voor het wettelijk pensioen.


3 – Conclusies (4/7)

« België, een land waar het goed leven is! » Het grootste deel van de Belgen is ervan overtuigd dat hun land de beste levensstandaard biedt. Maar weinig Belgen dromen over « elders ». In België is men over het algemeen gelukkig. De materiële omstandigheden en de kwaliteit van de gezondheidszorg zijn daar niet vreemd aan. Men is niet enkel gelukkig, men is ook solidair: de solidariteit binnen het familieverband is vrij groot, er bestaat een duidelijke sociale consensus over zowel de affectieve als de materiële rol die de kinderen tegenover hun gepensioneerde ouders hebben te vervullen. De financiële plichten moeten het afleggen tegenover de invulling van de affectieve noden, al staan de actieven er in 2005 wel meer voor open dan in 2004. De cruciale rol die aan de oudere generaties wordt toegedicht, verklaart waarom de bevolking er unaniem voor kiest de gepensioneerden zachtere fiscale voorwaarden op te leggen.


3 – Conclusies (5/7) België in de wereld

De ideale pensioenleeftijd volgens de Belgen situeert zich rond het internationale gemiddelde, is niet laattijdig zoals in Japan noch vroegtijdig zoals bij de actieven uit Australië of Hong Kong.

Gezien de Belgen graag voldoende tijd willen hebben om te genieten van deze levensperiode, zijn ze massaal gekant tegen een verhoging van de minimumpensioenleeftijd. Daarmee volgen ze het voorbeeld van de andere Europese landen en wijken ze af van de NoordAmerikaanse en Aziatische landen waar veel meer voorstanders van een verlenging van de pensioenleeftijd te vinden zijn.

Zoals elders in de wereld, uitgezonderd Italië en Spanje, en exclusief Japan waar het negatieve associaties tegenover het pensioen regent, is zowel de perceptie als de ervaring van het pensioen bij de Belgen uitzonderlijk positief.

Samen met de Fransen, dromen de Belgische actieven het meest van reizen. Zoals elders betekent het pensioen dat men tijd vrij kan maken om zich bezig te houden met zijn hobby’s en zijn naasten. Zo ook behoren de Belgen op wereldschaal tot de groep mensen die zich tijdens het pensioen het meest gaan toeleggen op hun familie. Dat ze voor die familie zorgen belet hen echter niet volop aan vakanties te denken, en wanneer ze met vakantie gaan, vertrekken de Belgen, en zeker de Belgische gepensioneerden, voor langer dan de gemiddelde andere wereldburgers.



Zoals elders in de wereld, is men er in België van overtuigd dat men tijdens zijn pensioen nog over al zijn mogelijkheden beschikt. Dat ongeveer een op de twee actieven overweegt tijdens het pensioen nog een bezoldigde activiteit uit te oefenen, kan daarvan getuigen. Op materieel vlak, wanneer men er zich op realistische wijze bewust van is dat net zoals elders in de wereld het pensioeninkomen lager zal uitvallen dan de inkomsten tijdens de actieve carrière, behoren de Belgen samen met de Britten en de Noord-Amerikanen tot de volkeren die het meeste vertrouwen hebben in hun toekomstige pensioensituatie. Voor het merendeel geldt dat de levensstandaard behouden blijft tijdens het pensioen.

De actieve Belgen zijn zeer slecht geïnformeerd. Behalve in Duitsland heeft men ook in de rest van Europa zo goed als geen weet over hoe het toekomstig pensioeninkomen er zal uitzien. Druk maakt men zich daar niet over, het gros van de actieven verwacht immers dat het pensioeninkomen toereikend zal zijn. Vanuit kwalitatief oogpunt, en in navolging van de andere landen, Hong Kong en Japan uitgezonderd, wordt het pensioen gezien en ervaren als een comfortabele periode. Het optimisme van de Belgen wordt echter duidelijk ingehaald door dat van de Angelsaksische landen, waar een aanzienlijk deel van de gepensioneerden vindt dat de levenskwaliteit aanzienlijk gestegen is sinds de pensionering.

De actieve Belgen bereiden net als in de Angelsaksische landen en in Duitsland, hun pensioen op jonge leeftijd voor. Ze beginnen er al op 32 jaar aan, veel sneller dan wat vroeger gebruikelijk was. Ze stapelen de pensioenproducten op. De belangrijkste rol is weggelegd voor de levensverzekeringen, duidelijk meer dan het gemiddelde in de andere landen, exclusief Azië en Duitsland, die wat dat betreft de lijst aanvoeren. Niettemin wordt in België, zoals in Spanje, de Staat een belangrijker rol toebedeeld voor de financiering van de pensioenen.



De Belgen zijn een resoluut gelukkig volk: het zijn de gelukkigste mensen in Europa. Hun levensvreugde wordt enkel geëvenaard door die van de Noord-Amerikanen en de Australiërs. Ze zijn er ook meer dan het Europees gemiddelde van overtuigd dat België betere levensomstandigheden biedt dan andere landen.

De kwaliteit van de gezondheidszorg, samen met het VK en Frankrijk de hoogste in Europa, draagt zeker bij tot dat optimisme.

Dat de Belgen in een uitstekende vorm verkeren, zowat het fitst van alle Europeanen, versterkt de « euforie » nog.


Slotpagina


AXA Pensioenbarometer Het pensioen, een nieuw leven na het werk? 2e internationale golf

Recommend Documents