«AXA Pensioenbarometer 2007» Het pensioen, een nieuw leven na het werk?

« AXA Pensioenbarometer 2007 » Het pensioen, een nieuw leven na het werk ? Resultaten België, met internationale vergelijking

Golf 3

«AXA Pensioenbarometer 2007» - Golf 3 – België, januari 2007 - 1

Inhoud

1:

Inleiding Doelstellingen Methodologie

2:

Analyse

3:

2.1

Pensioen: hoe wordt het gezien, hoe wordt het beleefd ? - ben je oud als je met pensioen gaat ? - een actieve periode in het leven ? - een periode waarin de familiebanden worden versterkt ?

2.2

Het pensioen vanuit financieel oogpunt : - een verhoging of vermindering van de levensstandaard ? - hoe wordt het voorbereid ?

2.3

Pensioen en gezondheid: Let je meer op je gezondheid en uiterlijk wanneer je met pensioen bent ?

2.4

Pensioen: een gelukkige periode in het leven ? Welke factoren bevorderen dit geluk ?

2.5

Diverse onderwerpen

Conclusies


Inleiding : doelstellingen van de « AXA Pensioenbarometer » Derde golf van de « AXA Pensioenbarometer » die in 2005 werd gelanceerd : De houdingen van de bevolking ten opzichte van het pensioen verkennen en begrijpen, Het beeld van het pensioen toetsen aan de realiteit – vergelijking tussen de perceptie van de werkenden en de ervaringen van de gepensioneerden, De resultaten van België weergeven in een internationale context, De barometer opluisteren met actuele vragen, De eventuele evoluties in de perceptie van het pensioen tussen 2005 en 2007 identificeren, De kerninzet: China is voor het eerst opgenomen in de AXA Pensioenbarometer : 5 economische zones, 3 hoofdzones (Beijing, Shanghai, Guangzhou) en 2 tussenzones (Chongqing, Tianjin).

Î Beschikken over een referentiestudie over het pensioen


Methodologie Structuur van de steekproef (zelfde als 2006) : - 301 werkenden ouder dan 25 jaar en 299 bruggepensioneerden/ gepensioneerden jonger dan 75 jaar, - Representatieve steekproef van de twee populaties op de criteria leeftijd, geslacht, regio en grootte van de agglomeratie. [Methode van de quota]

Telefonische interviews door GfK Significant. Vragenlijst : 20 minuten. Enquêtedata : van 30 augustus tot 13 september 2006


Steekproef (1/5) Geslacht en leeftijd Werkenden

Gepensioneerden

(Quota)

(Quota)

Mannen

50

50

Vrouwen

50

50

Verdeling volgens geslacht (in %)

(Quota)

(Quota)

25-34 jaar

27

-

35-44 jaar

32

-

45-54 jaar

28

3

55-64 jaar

13

35

65-75 jaar

-

61

Verdeling volgens leeftijd (in %)

Basis : n= 301 werkenden, n= 299 gepensioneerden


Steekproef (2/5) Sociale klasse Werkenden

Gepensioneerden

Hoge klasse (klasse 1-2)

38

14

Middenklasse + (klasse 3-4)

27

24

Middenklasse - (klasse 5-6)

17

30

Lage klasse (klasse 7-8)

9

25

Niet bepaald

8

7

Sociale klasse (in %)

Basis : n=301 werkenden, 299n=

gepensioneerden


Steekproef (3/5) Regio Werkenden

Gepensioneerden

(Quota)

(Quota)

West-Vlaanderen

11

12

Oost-Vlaanderen

14

15

Antwerpen

17

16

Limburg

8

7

Vlaams-Brabant

10

10

Waals-Brabant

3

3

Brussel

9

8

Luik

10

8

Henegouwen

12

13

Namen

5

5

Luxemburg

2

2

Regio’s (in %)



Steekproef (4/5) Graad van verstedelijking

Werkenden

Gepensioneerden

(Quota)

(Quota)

Platteland

51

52

Stad

49

48

Graad van verstedelijking (in %)



Steekproef (5/5) Gezinssituatie

Werkenden

Gepensioneerden

Gezinssituatie (in %) Gehuwd / samenwonend

82

78

Gescheiden

5

4

Ongehuwd

11

3

2

15

Weduwnaar/weduwe



Hoe de resultaten lezen ? Legendes gebruikt in het hele verslag : Legende Werkenden versus Gepensioneerden : Werkenden Gepensioneerden

Om de significante evoluties tussen 2006 en 2007 te lezen, gebruiken we de volgende legende : – Voor de Werkenden X+ 2006

x: significante stijging of daling met « x » punten t.o.v. 2006.

2006 -X

– Voor de Gepensioneerden X+ 2006

x: significante stijging of daling met « x » punten t.o.v. 2006.

2006 -X

Indien deze legende niet verschijnt, betekent dit dat de resultaten 2007 niet geëvolueerd zijn ten opzichte van 2006.

Sommige thema’s van de vragenlijst 2007 zijn geëvolueerd (nieuwe formuleringen, nieuwe onderwerpen, vragen niet gesteld aan huisvrouwen…) en de enquêtedata zijn verschillend. De resultaten tussen 2006 en 2007 zullen slechts worden vergeleken indien de formulering en de basissen van de vragen identiek dezelfde zijn tussen 2007 en 2006. «AXA Pensioenbarometer 2007» - Golf 3 – België, januari 2007 - 10

Het pensioen, hoe wordt het gezien, hoe wordt het beleefd ? Werkenden vs Gepensioneerden - ben je oud als je met pensioen gaat ? - een actieve periode in het leven ? - een periode waarin de familiebanden worden versterkt ?


1.

Op welke leeftijd wil men met pensioen gaan ? De gepensioneerden zijn een jaar vóór de gewenste leeftijd, op 59 jaar, met pensioen gegaan. De werkenden daarentegen dromen ervan om eerder met pensioen te gaan, op 57 jaar, terwijl ze in werkelijkheid verwachten dat ze gemiddeld op 61 jaar mogen vertrekken, dus twee jaar later dan de oudere generatie. Wanneer men het pensioen nadert, rond 55 jaar, komen ideale leeftijd en werkelijke leeftijd dichter bij elkaar. Gemiddeld gaan vrouwen twee jaar eerder met pensioen dan mannen, net als de stadsmensen. De jongste gepensioneerden zijn duidelijk vroeger vertrokken dan de oudste, gemiddeld vier jaar. Gemiddelde leeftijd

61

57

57 jaar Ideale pensioenleeftijd 60 jaar

56

56

25-34 jaar

35-44 jaar

45-54 jaar

Man: 60 jaar; Vrouw: 58 jaar Platteland: 60 jaar; Stad: 59 jaar

55 jaar en meer

61 57

45-64 jaar

65 jaar en meer

61 jaar Werkelijke pensioenleeftijd 59 jaar

Man: 60 jaar; Vrouw: 58 jaar Jonger dan 65 jaar: 56 jaar; 65 jaar en meer: 61 jaar Platteland: 60 jaar; Stad: 58 jaar

Vragen niet gesteld aan huisvrouwen Basis : n= 279 werkenden, n= 261 gepensioneerden V.14 Werkenden : En ideaal, op welke leeftijd zou u graag met pensioen gaan ? Gepensioneerden : Als u kon herbeginnen, op welke leeftijd zou u graag met pensioen gegaan zijn ? V.13 Werkenden : V.13 Op welke leeftijd denkt u met pensioen te gaan ? Gepensioneerden : Op welke leeftijd bent u met pensioen gegaan ?

Werkenden Gepensioneerden «AXA Pensioenbarometer 2007» - Golf 3 – België, januari 2007 - 12

1.

Op welke leeftijd wil men met pensioen gaan ? Momenteel ligt de pensioenleeftijd van de Belgen in het gemiddelde. De Belgische werkenden verwachten dat ze twee jaar later zullen vertrekken, op 61 jaar. De huidige gepensioneerden vallen onder de vroegste vertrekken, samen met Frankrijk, Australië en Italië. Ideale pensioenleeftijd

Werkelijke pensioenleeftijd

Gemiddelde leeftijd

Gemiddelde leeftijd

60 jaar 64 jaar

Verenigde Staten

64 jaar 58 jaar

Nederland

59 jaar 61 jaar

Nederland

63 jaar 61 jaar

Duitsland

59 jaar 61 jaar

Spanje

63 jaar 61 jaar

Japan

Italië

57 jaar 58 jaar

Duitsland

63 jaar 60 jaar

België

57 jaar 60 jaar

Verenigd Koninkrijk

62 jaar 59 jaar

Verenigde Staten

56 jaar 58 jaar

Italië

62 jaar 58 jaar

Verenigd Koninkrijk

56 jaar 60 jaar

Australië

62 jaar 58 jaar

Spanje

56 jaar 62 jaar

Japan

61 jaar 60 jaar

Australië

56 jaar 60 jaar

Frankrijk

61 jaar 59 jaar

Frankrijk

55 jaar 59 jaar

België

61 jaar 59 jaar

53 jaar 56 jaar

China

China

55 jaar 52 jaar

Werkenden Gepensioneerden


2.

Gaat men met pensioen voor de wettelijke minimumleeftijd ? Onder welke voorwaarden ? Meer dan een gepensioneerde op twee ging met pensioen voor de wettelijke leeftijd, onder meer bij de mensen jonger dan 65 jaar, de Vlamingen en de stadsbevolking. Het gaat hoofdzakelijk om vrijwillige vertrekken, en meer bij vrouwen en Vlamingen.

Gepensioneerden pensioen voor de wettelijke minimumleeftijd

Vertrekvoorwaarden

Franstalig gewest: 41% 65 jaar en meer: 55% Platteland: 52% Franstalig gewest: 57%

29% 45%

55% Jonger dan 65 jaar: 74% Stad: 61% Nederlandstalig gewest: 63%

Ja Neen

71% Vrouw: 78% Nederlandstalig gewest: 76%

Vrijwilligers, zelf gevraagd Opgelegd door de werkgever Basis : n= 143 gepensioneerden die met pensioen zijn gegaan voor de wettelijke minimumleeftijd

Vraag niet gesteld aan huisvrouwen Basis : n= 261 gepensioneerden

V.16b gepensioneerden : Bent u voor de wettelijke minimumleeftijd met pensioen gegaan ? V.16c gepensioneerden : Was uw pensionering ... ?


2.

Gaat men met pensioen voor de wettelijke minimumleeftijd ? Onder welke voorwaarden ? België bekleedt een positie in het tussenniveau, samen met Duitsland. In bijna driekwart van de gevallen zijn de pensioneringen vrijwillig, zoals in de meeste andere landen. Pensioen voor de wettelijke minimumleeftijd

Vrijwillige pensionering % « Ja »

% « Ja »

Nederland

68

Verenigde Staten

Verenigde Staten

68

Italië

85 82

Australië

65

Australië

77

Spanje

63

Nederland

76

Verenigd Koninkrijk

60

Verenigd Koninkrijk

72

Duitsland

55

Japan

72

België

55

Frankrijk

72

België

71 69

China

42

Japan

35

Duitsland

Italië

34

Spanje

Frankrijk

34

China

Basis : totaal gepensioneerden Voor het Verenigd Koninkrijk, Canada : Gepensioneerd voor de normale pensioenleeftijd Voor Hongkong : Gepensioneerd voor de gebruikelijke pensioenleeftijd Voor Australië : Gepensioneerd op een leeftijd waarop het jaarlijks pensioeninkomen beschikbaar is

65 59

Gepensioneerden


3.

Beoefent men een bezoldigde beroepsactiviteit na het pensioen of is men dat van plan ? Een heel klein deel van de gepensioneerden blijft werken, minder dan een op tien, terwijl de helft van de werkenden het van plan is, in het bijzonder de inwoners van het Nederlandstalig gewest.

Beroepsactiviteit na het pensioen

Werkenden

Gepensioneerden

Franstalig G.: 57%

5% 50%

50%

Nederlandstalig G.: 55%

95% Ja Neen

Vraag niet gesteld aan huisvrouwen Basis : n= 279 werkenden, n= 261 gepensioneerden

V.17 Werkenden : Wenst u na het pensioen een bezoldigde beroepsactiviteit uit te oefenen ? Gepensioneerden : Blijft u vandaag een bezoldigde beroepsactiviteit uitoefenen ?


3.

Beoefent men een bezoldigde beroepsactiviteit na het pensioen of is men dat van plan ? Samen met de Fransen, zijn er weinig Belgische gepensioneerden die werken. Wereldwijd is het een minderheid van gepensioneerden die werkt, behalve in Japan (een op twee). Een op twee Belgische werkenden overweegt deze mogelijkheid ernstig, waardoor ze in Europa op de tweede plaats staan, na Nederland, voor het Verenigd % “Ja” Koninkrijk. 67

Japan Australië China Verenigde Staten Nederland België Verenigd Koninkrijk Spanje Duitsland Frankrijk Italië

50 62 8 61 16 58 16 57 9 50 5 49 10 35 11 35 10 28 4 26 11


4.

Wat is de mening over het optrekken van de pensioenleeftijd ? Het verzet van de werkenden blijft sterk, bijna twee derden, met name in de middenklassen. De aanvaardbare leeftijdsgrens ligt rond 62-63 jaar, maar ze is met een jaar gestegen ten opzichte van 2006. Voor de gegoede klassen en de plattelandsmensen ligt ze hoger.

Gepensioneerden

Werkenden

24%

2% 13%

7%

21%

26% 62%

Middenklasse - : 81%, Hoge klasse: 50%

45%

Vrouw: 51% Jonger dan 65 jaar: 54% Stad: 52%

U bent voor U bent tegen U bent voor noch tegen Geen mening

Minimum leeftijdsgrens voor verhoging van het pensioen Basis : n= 301 werkenden, n= 299 gepensioneerden V.15 Werkenden en Gepensioneerden : Wat denkt u van het optrekken van de minimumleeftijdsgrens voor het pensioen, voor vrouwen en mannen ? V.16a Werkenden en Gepensioneerden : Tot welke leeftijd kan men volgens u de minimumleeftijdsgrens voor het pensioen optrekken ?

62 jaar

+1jaar 2006

63 jaar

Man: 63 jaar; Vrouw: 62 jaar Hoge klasse: 64 jaar Platteland: 63 jaar; Stad: 61 jaar

+1jaar 2006


4.

Wat is de mening over het optrekken van de pensioenleeftijd ? Het aantal werkenden dat gekant is tegen het optrekken van de pensioenleeftijd is hoog, dat is het geval in alle Europese landen, behalve het Verenigd Koninkrijk. België staat op de vierde plaats van alle onderzochte landen. De aanvaardbare leeftijdsgrens voor de Belgische werkenden, brengt hen, samen met de Fransen en de Italianen op de laatste plaats in Europa. Minimumleeftijdsgrens voor het % personen die gekant zijn tegen het optrekken van de leeftijdsgrens voor het pensioen 73 65

Duitsland

64

Italië

45 63 62

Nederland

62

België

45 61 55

Spanje

Gemiddelde leeftijd

Japan

66 jaar 65 jaar

Nederland

65 jaar 65 jaar

Verenigd Koninkrijk

65 jaar 65 jaar

Spanje

65 jaar 65 jaar

Duitsland

64 jaar 65 jaar

Italië

62 jaar 63 jaar

Frankrijk

62 jaar 63 jaar

België

62 jaar 63 jaar

Verenigde Staten

61 jaar 61 jaar

55

Frankrijk

41 53

Australië

40 46 52

Verenigd Koninkrijk Verenigde Staten

44 37 29 28

China Japan

optrekken van het pensioen

Australië

58 jaar 58 jaar

China

56 jaar 56 jaar

8 9

Voor Canada, Hongkong : % personen die gekant zijn tegen een verhoging van de pensioenleeftijd met enkele jaren Voor de Verenigde Staten: % personen die gekant zijn tegen het optrekken van de pensioenleeftijd ten opzichte van de huidige leeftijd die wordt toegepast in de onderneming Voor Australië: % personen die gekant zijn tegen de verlenging van het aantal gewerkte jaren vóór de inning van het jaarlijks pensioeninkomen



5.

Tot welke leeftijd is men in staat te werken ? Op welke leeftijd wordt men als oud beschouwd ? Voor de werkenden liggen pensioenleeftijd en leeftijdsgrens om te werken rond 61-62 jaar. De ervaring van de gepensioneerden verschilt, ze zijn met pensioen gegaan 5 jaar voor ze zich niet meer in staat voelen om te werken. In het algemeen, hoe ouder men wordt, « hoe minder oud men zich voelt », op 73 jaar voor de werkenden en op 77 jaar voor de gepensioneerden. Dat is in het bijzonder het geval voor de gepensioneerde vrouwen en Nederlandstaligen. M: 75 jaar V: 78 jaar Franstalig gewest: 75 jaar Nederlandstalig gewest: 78 jaar

Gemiddelde leeftijd

M: 60 jaar V: 58 jaar - 65 jaar: : 56 jaar 65+: : 60 jaar Platteland: 60 jaar Stad: 58 jaar

M: 66 jaar V: 63 jaar - 65 jaar: : 62 jaar 65+: : 66 jaar

+2jaar 2006

77

Gepensioneerden

73

Werkenden

M: 70 jaar V: 77 jaar - 45 jaar : 72 jaar 45+: 76 jaar Platteland: 70 jaar Stad: 77 jaar Franstalig gewest: 70 jaar Nederlandstalig gewest: 76 jaar

64

61 62 59

Herhaling van de werkelijke pensioenleeftijd (niet gesteld aan huisvrouwen)

M: 64 jaar V: 61 jaar Hoge klasse: 64 jaar

Leeftijdsgrens om te werken

Leeftijd waarop men als oud wordt beschouwd

Basis : n= 301werkenden, n= 299 gepensioneerden V.19 Werkenden : Tot welke leeftijd denkt u persoonlijk in staat te zijn om te werken ? Gepensioneerden : Tot welke leeftijd denkt u dat in staat zou zijn geweest om te werken ? V.42 Werkenden en gepensioneerden : Op welke leeftijd is men volgens u oud ? GEHOLPEN VRAAG in 2006 SPONTANE VRAAGSTELLING


5.

Tot welke leeftijd is men in staat te werken ? Op welke leeftijd wordt men als oud beschouwd ? De leeftijd waarop men zich oud voelt in België is de laagste in Europa, samen met Duitsland. In China is hij het laagst. Hetzelfde geldt voor de leeftijdsgrens om te werken, die is het laagste met uitzondering van China. Herhaling van de werkelijke pensioenleeftijd

Leeftijdsgrens om te werken

Gemiddelde leeftijd

Leeftijd waarop men als oud wordt beschouwd

Gemiddelde leeftijd

Gemiddelde leeftijd

69 jaar 67 jaar

Verenigde Staten

Nederland

67 jaar 67 jaar

Spanje

75 jaar 78 jaar

63 jaar 61 jaar

Verenigd Koninkrijk

67 jaar 67 jaar

Nederland

74 jaar 79 jaar

Duitsland

63 jaar 60 jaar

Australië

67 jaar 66 jaar

Italië

73 jaar 75 jaar

Verenigd Koninkrijk

62 jaar 59 jaar

Italië

66 jaar 68 jaar

Frankrijk

73 jaar 77 jaar

Italië

62 jaar 58 jaar

Japan

65 jaar 67 jaar

België

73 jaar 77 jaar

Australië

62 jaar 58 jaar

Spanje

64 jaar 66 jaar

Australië

73 jaar 79 jaar

Japan

61 jaar 60 jaar

Frankrijk

63 jaar 64 jaar

Verenigd Koninkrijk

72 jaar 78 jaar

Frankrijk

61 jaar 59 jaar

Duitsland

62 jaar 65 jaar

Duitsland

71 jaar 75 jaar

België

61 jaar 59 jaar

België

62 jaar 64 jaar

China

Verenigde Staten

64 jaar 58 jaar

Verenigde Staten

Nederland

63 jaar 61 jaar

Spanje

China

55 jaar 52 jaar

China Werkenden Gepensioneerden

56 jaar 58 jaar

Japan

77 jaar 81 jaar

65 jaar 65 jaar 56 jaar 68 jaar


6.

Kunnen 65-plussers kwaliteitswerk leveren ? Een ruime consensus over het vermogen van 65-plussers om kwaliteitswerk te leveren, nog sterker in het Franstalig gewest, ongeacht of men werkt of gepensioneerd is, bij de gegoede werkenden en de mannen. Een hogere consensus ook bij de oudste gepensioneerden en de plattelandsbevolking.

Werkenden

Gepensioneerden Herhaling van de werkelijke pensioenleeftijd

61

59

Leveren 65-plussers kwaliteitswerk ?

+7 2006

27% 73%

65 jaar en meer: 83% Platteland: 84% Franstalig gewest: 83% Nederlandstalig gewest: 77%

21%

2006 -7

Man: 77% Vrouw: 69% Hoge klasse: 82% Franstalig gewest: 83%

79%

Ja Neen Basis : n= 301 werkenden, n= 299 gepensioneerden

V.18 Werkenden en Gepensioneerden : Denkt u dat 65-plussers nog kwaliteitswerk kunnen leveren ?


6.

Kunnen 65-plussers kwaliteitswerk leveren ? In alle onderzochte landen, behalve China, vindt de grote meerderheid van de gepensioneerden dat 65plussers kwaliteitswerk kunnen leveren. De Belgische werkenden hebben een gemiddelde positie in Europa, samen met de Italiaanse en Duitse werkenden. % « Ja »

Verenigde Staten

92 95

Verenigd Koninkrijk

92 95

Australië

92 91 86 88

Nederland

83 79

Japan Spanje

75 77

Frankrijk

74 77

België

73 79

Italië Duitsland China

66 72 63 79 61 61


7.

Welke spontane beelden roept het pensioen op ? Het pensioen wordt gezien als een gunstige periode, zowel door de werkenden als door de gepensioneerden. In de eerste plaats wordt het geassocieerd met rust en ontspanning, maar ook met tijd voor zichzelf, vrijheid om te profiteren van het leven, meer bepaald bij de Nederlandstalige gepensioneerden. De werkenden dromen van reizen maar willen ook meer tijd voor de familie. Ondanks de goede positieve scores drukken de Nederlandstaligen zich ook negatiever uit over het pensioen dan de Franstaligen. Rust, vrede en kalmte


25 25

30

M: 24%; V: 15%, - 65 jaar: 26%; 65+: 16%

21 20 21

Van het leven profiteren

Hoge klasse : 29%

12 16 9 11 10 9 8 7 9 4 3 4 5 1 2

Zorgen voor familie, kinderen, kleinkinderen

Niets meer doen

Tijd voor anderen

Vrijwilligerswerk

M: 8%; V: 15%, Platteland: 8%; Stad: 15%

Positieve beelden: Werkenden : 77 % Gepensioneerden : 71 %

28 25

M: 19%; V: 36%, - 45 jaar 23%; 45+: 35% Platteland: 23%; Stad: 33%, Middenklasse +: 39, Franstalig G.: 16%; Nederlandstalig G.: 36% M: 19%; V: 32%, Franstalig G.: 14%; Nederlandstalig G.: 33%

4 5 3 3 1 2

Arm, financiële moeilijkheden

Nutteloos

29

4 4

Geen mening

Negatieve beelden :

Werkenden : 33 % Gepensioneerden : 30 %

21 Basis : n= 301 werkenden, n= 299 gepensioneerden

Franstalig G.: 18%; Nederlandstalig G.: 30% M: 19%; V: 31%, Hoge klasse: 33%, Franstalig G.: 12%; Nederlandstalig G.: 34% - 65 jaar: 38%; 65+: 25% Franstalig G.: 16%; Nederlandstalig G.: 38%

32

Gemiddeld aantal associaties : Werkenden : 2.2 Gepensioneerden : 2.0

% V.40 Werkenden en gepensioneerden : Welke beelden schieten u te binnen als u aan het woord « pensioen » denkt ? [SPONTANE GEPRECODEERDE VRAAG]


7.

Welke spontane beelden roept het pensioen op ? In alle landen domineren de positieve associaties. De Belgische gepensioneerden zijn bij de meest positieve, op de 4de plaats na het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk en Australië. Hetzelfde geldt voor de werkenden, op de 3de plaats achter Frankrijk en Australië. Maar ze hebben ook meer negatieve associaties over het pensioen dan anderen.

Positieve beelden

+ 85

78 78

78

%

77 71

82

76

73

66

72 68

71

65 68

64

36

Frankrijk

Australië

België

China

Verenigd Koninkrijk

Duitsland

Nederland

55

66

Verenigde Staten

Spanje

41

Italië

52 51

Japan

Negatieve beelden

-

44 33 30

België

31

Italië

35 31

Japan

39 33 30

China

26

Spanje

Gepensioneerden

26 22

Verenigd Koninkrijk

25

23 21

18 Duitsland

Frankrijk

22

20

15

14

Nederland

Australië

16 10 Verenigde Staten

Werkenden «AXA Pensioenbarometer 2007» - Golf 3 – België, januari 2007 - 25

8.

Wat zijn concreet de activiteiten beoefend na het pensioen ? De werkenden dromen ervan te reizen na hun pensioen, vooral de -45-jarigen, maar ook meer tijd te hebben voor hun gezin. De ervaring van de gepensioneerden is nogal verschillend : er wordt minder gereisd, behalve bij de gegoede gepensioneerden, maar men houdt zich bezig met het huis en het gezin, tuinieren en knutselen, eerder de mannen, men zorgt voor kinderen en kleinkinderen, men stort zich in een passie, men doet aan sport. % Reizen Zorgen voor gezin, kinderen, kleinkinderen Een specifieke hobby, passie Sport Tuinieren, knutselen Vrijwilligerswerk Wandelen Uitstapjes doen, dingen bezoeken Cultuur, lezen De familie zien Sociaal leven, vrienden zien Helemaal niets doen Verenigingsleven Opnieuw gaan studeren Blijven werken Zichzelf verzorgen Dieren verzorgen


Andere

17 21 24 13 16 11 16 9 28 7 11 6 10 6 6 5 9 4 3 4 3 3 5 3 4 3 6 2 3 2 1

48

- 45 jaar 54%; 45+: 39%, Franstalig G.: 54%; Nederlandstalig G.: 43% Middenklasse+: 32%, Franstalig G.: 11%; Nederlandstalig G.: 21% - 45 jaar 25%; 45+: 16% M: 17%; V: 30% - 45 jaar 10%; 45+: 17% - 65 jaar: 21%; 65+: 13%, Hoge klasse: 34% Platteland: 7%; Stad: 15% / Franstalig G.: 5%; Nederlandstalig G.: 15% - 65 jaar: 21%; 65+: 13% M: 40%, V: 16%, Platteland: 22%; Stad: 34% Hoge klasse: 22% M: 7%; V: 14%


Gemiddeld aantal activiteiten :

2 17

27

V.41 Werkenden : Welke zijn de activiteiten, projecten die u zou willen verwezenlijken wanneer u met pensioen bent ? Gepensioneerden : Welke activiteiten hebt u ontwikkeld sinds u met pensioen bent ? [SPONTANE GEPRECODEERDE VRAAG]

Werkenden : 1.9 Gepensioneerden : 2.1 «AXA Pensioenbarometer 2007» - Golf 3 – België, januari 2007 - 26

8.

Gemiddeld aantal beoogde of beoefende activiteiten De Angelsaksische gepensioneerden zijn het meest actief, de Zuid-Europeanen en de Japanners het minst. De Belgische gepensioneerden liggen in het Europese gemiddelde, met de Fransen en de Duitsers.

Werkenden Gepensioneerden Australië

2,4

2,9

Ver. Koninkrijk

2,3

2,8

China

2,3

2,0

Frankrijk

2,2

2,2

Ver. Staten

2,1

2,5

Nederland

2,1

2,4

België

1,9

2,1

Duitsland

1,8

2,1

Spanje

1,8

1,6

Italië

1,5

1,5

Japan

1,5

1,7


8.

Wat zijn concreet de activiteiten beoefend na het pensioen ? (1/5) De Belgische gepensioneerden zijn in het bijzonder gericht op hun gezin : ze staan op de tweede plaats, achter China. Zoals vele Europese gepensioneerden gaan ze daarentegen minder opgaan in een hobby. Ze liggen licht boven het internationale gemiddelde wat reizen betreft. Zorgen voor gezin, kinderen, kleinkinderen

Reizen %

71 14 55

Spanje

14

België

21 24

Verenigd Koninkrijk

30 36 27 34

54

Verenigd Koninkrijk

17 20

Nederland

25 30

Italië

16 21

Japan

24 29

48 28 48 39 12

37 38

Verenigde Staten

50

17

Australië

18 19

15

Verenigd Koninkrijk

24 20

Verenigde Staten

32

Nederland

Frankrijk

55 26

Verenigde Staten

België

%

%

Frankrijk

Australië

Een specifieke hobby, passie

Australië Spanje

16 18

Italië 15

18

China

Duitsland

14 15

Duitsland

26

China

13 25

België

Italië

27 9

Nederland

10 13

Spanje

Japan

20 12

China Duitsland

38

Japan

4 12

Frankrijk

21 18 17 12 16 17 13 16 9 14 9 18



8.

Wat zijn concreet de activiteiten beoefend na het pensioen ? (2/5) De Belgische gepensioneerden zijn matig sportief, op de 7de plaats samen met Frankrijk. Net als elders in Europa, behalve Nederland, doen ze weinig aan vrijwilligerswerk (7de plaats op 10). Ze verkiezen tuinieren of knutselen (4de plaats op 11), zoals veel Angelsaksische of Franse gepensioneerden. Sport

Tuinieren, knutselen %

China Verenigd Koninkrijk Duitsland Verenigde Staten

Vrijwilligerswerk

%

27 17

Verenigd Koninkrijk

22 17

Australië

19 36 16 21

Verenigde Staten

%

23

Japan 39

18

26 20 23

Nederland

35

29 13 20 13 36

Frankrijk

Australië Verenigde Staten

19 27 13 17

Nederland

15 29

Duitsland

12 22

Italië

11 8

Australië

14 27

België

9 28

Frankrijk

10 13

Spanje

13 10

Nederland

België

11 16

Italië

Frankrijk

10 16

China

6 4

Italië Japan

Duitsland

9 8

Verenigd Koninkrijk

8 12

4 3

België

7 11

Japan

4 8

China

4 2

Spanje

3 4

Spanje

3 2

4 12

8 14 6 10



8.

Wat zijn concreet de activiteiten beoefend na het pensioen ? (3/5) Samen met de Zuid-Europese en Aziatische landen, zijn de Belgische gepensioneerden degenen die weinig uitstapjes doen (6de plaats op 9). Uitstapjes doen, dingen bezoeken

Wandelen

%

China

%

15 China

5

Verenigd Koninkrijk

8 17

Verenigd Koninkrijk

Japan

8 7

Frankrijk

Australië

8 7

Nederland

Nederland

6 9

Australië

Frankrijk

6 8

Spanje

België

6 6

België

Verenigde Staten

4 6

Verenigde Staten

Spanje

3 5

Duitsland

Duitsland Italië

Cultuur, lezen

2 2

19 20

11 14

Duitsland Australië

11 21

8 17

Verenigde Staten

9 12

7 20

Verenigd Koninkrijk

9

7 23

Frankrijk

10 28

6 19

Nederland

15 9 20 8 12

Italië

8 7

Spanje

7 5

3 17

China

6 5

Italië

2 5

België

5 9

Japan

1 5

Japan

3 11

%

6 10 5 14

2 6



8.

Wat zijn concreet de activiteiten beoefend na het pensioen ? (4/5) Wat opvalt is de belangstelling van de Belgische gepensioneerden om te gaan studeren, de score is laag maar wel op de eerste plaats in de wereld.

Sociaal leven, vrienden zien

De familie zien

%

4 2

China

7 7

Italië

3 4

Frankrijk

10 10

Nederland

6 7

België

3 6

Japan

5 10

Italië

5 6

China

2 3

Australië

Duitsland

5 5

Verenigd Koninkrijk

2 1

Verenigd Koninkrijk

Frankrijk

5 5

Spanje

2 2

Duitsland

3 4

Verenigd Koninkrijk

4 7

Nederland

1 3

België

3 4

Australië

Verenigd Koninkrijk

10 18

Verenigde Staten

Nederland Verenigde Staten Duitsland Frankrijk

17 5 8 5 14 4 7 4 11

%

Australië

12 8

8

Verenigingsleven

%

%

China

Australië

Opnieuw gaan studeren

11 13

12 17

5 19 3 12

België

4 3

België

4 3

Verenigde Staten

1 1

Nederland

Spanje

3 4

China

3 4

Japan

1 2

Verenigde Staten

1 7

Japan

2 8

Spanje

2 2

Duitsland

1 1

Italië

1 3

2 3

Japan

2 3

Frankrijk

1 3

Spanje

Italië


1 15

2


8.

Wat zijn concreet de activiteiten beoefend na het pensioen ? (5/5)

Helemaal niets doen

Zichzelf verzorgen

%

Blijven werken %

%

2 2

7 2

Verenigde Koninkrijk

2 3

Nederland

5 1

Duitsland

2 3

4 3

Verenigde Staten

5 8

Australië

2 2

Spanje

3 3

Italië

4 4

Nederland

1 2

Nederland

2 2

Australië

4 2

China

1 1

Spanje

3 4

Italië

8 19

Frankrijk

5 3

China

Japan

5 18

Japan

4 3

Japan

Verenigde Staten

4 6

Italië

4 4

Duitsland

4 8

Duitsland

Italië

3 16 3 12

%

Verenigde Staten

Spanje

China

Dieren verzorgen

2 9

7 13

België

3 5

China

Nederland

2 6

Verenigde Staten

2 3

Duitsland

3 3

Spanje

Verenigd Koninkrijk

2 5

Verenigd Koninkrijk

2 2

België

2 3

Japan

Frankrijk

2 5

België

2 1

Verenigd Koninkrijk

1 1

Frankrijk

Australië

1 2

Australië

2 3

Frankrijk

1 4


België

1

1 1 2 2


Samengevat – Welke activiteiten na het pensioen ?

België

Nederland

Duitsland

Italië

Spanje

Reizen

Reizen

Ver. Koninkrijk

Frankrijk

Ver. Staten

China

Japan

Australië

Werkenden ste

1

de

2

de

3

Reizen

Reizen

Reizen

48%

50%

38%

27%

Zorgen voor mijn gezin


Sport


21%

25%

19%


13%

Vrijwilligerswerk

23%

Reizen

Reizen

Reizen

Reizen

55%

48%



71%

54%

39%



Sport

21%

15%

30%

24%

27%

27%



Sport

Tuinieren, knutselen



16%

16%

13%

23%

13%

18%

19%

Sport


Helemaal niets doen





36%

21%

19%

39%

36%

34%

25%



36%

20%

Wandelen

Vrijwilligerswerk

26%

Reizen

55%

Een specifieke Een specifieke hobby, hobby, passie passie

24% Reizen

20%

37% Vrijwilligerswerk

19%

Gepensioneerden ste

1

de

2

de

3


Vrijwilligerswerk

28%

35%



24%

30%

26%

18%

19%

Sport


Helemaal niets doen


29%

22%

12%

18%

Reizen

17%

Reizen


Wandelen

Wandelen

28%

Cultuur, lezen

20%

Reizen

Wandelen

Een specifieke Een specifieke hobby, hobby, passie passie


32%

20%

20%

Sport

Sport

Helemaal niets doen

21%

17%

18%

38% Tuinieren, knutselen


27%


9.

Hoe moeten de kinderen hun gepensioneerde ouders steunen ? Een sociale consensus over de plicht aan affectieve steun van de kinderen aan hun ouders. Materiële steun heeft ruimschoots voorrang op financiële steun voor de werkenden en voor de gepensioneerden, maar lijken af te zwakken. Ze worden meer naar voren geschoven door de mensen op het platteland en de oudere gepensioneerden, de mannelijke werkenden geven meer voorrang aan financiële steun dan de vrouwen.

% « Ja »

Door hun aanwezigheid, door regelmatige bezoeken

94

Platteland: 97%; Stad: 91%

96

Door materiële hulp, andere dan financiële

66 55 2006

Platteland: 71%; Stad: 60% Jonger dan 65 jaar: 46%; 65 jaar en meer: 60%

-9

Door financiële hulp

40 35

2006 -7

Man: 45%; Vrouw: 34%; Platteland: 45%; Stad: 33%

Jonger dan 65 jaar: 29%; 65 jaar en meer: 40%, Platteland: 42%; Stad: 29%


V.49 Werkenden en gepensioneerden : Vindt u dat de kinderen hun gepensioneerde ouders moeten ondersteunen ? [GEHOLPEN VRAAGSTELLING]


9.

Hoe moeten de kinderen hun gepensioneerde ouders steunen ? Affectieve steun is een plicht die unaniem wordt benadrukt in alle landen. Als het gaat om materiële of financiële hulp, liggen de Belgische werkenden in een lager gemiddelde, dicht bij de Angelsaksen en de Duitsers voor financiële hulp. Door hun aanwezigheid, door regelmatige bezoeken

Door materiële hulp, andere dan financiële

%

Door financiële hulp

%

%

83

76

Spanje

99 99

China

Frankrijk

97 95

Spanje

China

96 91

Italië

Verenigde Staten

95 94

Frankrijk

Italië

95 92

België

Duitsland

95 95

Verenigde Staten

België

94 96

Japan

Australië

94 92

Duitsland

60 52

Duitsland

Japan

93 94

Verenigd Koninkrijk

57 53

Australië

30 20

Australië

57 55

Verenigd Koninkrijk

28 19

Nederland

17 10

Verenigd Koninkrijk Nederland

90 87 81 73

Nederland Werkenden Gepensioneerden

73 83 85 78 66 71 66 66 55 62 60 62 45

18 11

China

63 69 77

Spanje

64 60

Italië Japan

56 25 49 39

Frankrijk Verenigde Staten België

45 36 40 35 34 31


Het pensioen uit financieel oogpunt ? Werkenden vs Gepensioneerden - verhoging of vermindering van de levensstandaard? - pensioen voorbereiden en plannen ?


1.

Is of zal het pensioen hoger of lager zijn dan het laatste loon ? Of ze nu werken of gepensioneerd zijn, de meeste Belgen hebben of zullen een pensioen hebben dat lager is dan hun beroepsinkomen. Dat is onder meer het geval bij gepensioneerden op het platteland.

Gepensioneerden

Werkenden +5 2006

8% 11%

10% 11% 79%


Lage klasse: 20%

81%

Hoger Even hoog Minder hoog

Vraag niet gesteld aan huisvrouwen Basis : n= 279 werkenden, n= 261 gepensioneerden V.20 Werkenden : Als u al uw pensioeninkomsten – privé, staat, die van uw onderneming, bekijkt, denkt u dat uw pensioen, hoger, even hoog of lager zal zijn dan uw laatste loon ? Gepensioneerden : Als u al uw pensioeninkomsten – privé, staat, die van uw onderneming, bekijkt, denkt u dat uw pensioen hoger, even hoog of lager is dan uw laatste loon ?


1.

Is of zal het pensioen hoger of lager zijn dan het laatste loon ? In alle landen, behalve China, stemt het pensioen overeen met een daling van de inkomsten. Behalve de Japanners zijn de Belgische gepensioneerden het minst begunstigd, samen met de Fransen. De Belgische werkenden zijn vrij pessimistisch, op de 4de plaats internationaal en op de 3de Europees, na Frankrijk en Duitsland.

%

Werkenden 6 21 28 50

China

18

10 11

26

12 18

60

70

79

Spanje

Australië

België

14

21

16 12

61

71

Verenigde Staten

Verenigd Koninkrijk

10 23

26

67

68

Italië

Nederland

5 15

5 10

2 8

81

85

90

Frankrijk

Duitsland

Japan

Gepensioneerden

35

20 12

14 11

15 21

68

75

65

Verenigde Staten

Verenigd Koninkrijk

Spanje

10 13

8 11

77

81

Australië

België

8 23

11 24

69

65

Italië

Nederland

8 7

8 14

85

78

Frankrijk

Duitsland

22

2 6

92

43 China

=

Geen antwoord

Japan


2.

Wat is de perceptie van de evolutie van de levensstandaard na het pensioen? Ondanks een lager inkomen vinden bijna drie kwart van de werkenden en twee derden van de gepensioneerden dat hun levensstandaard behouden blijft of zal blijven. De werkenden zijn optimistischer dan een jaar geleden.

Gepensioneerden

Werkenden 2006 -6

12%

Platteland: 15%; Stad: 8% Franstalig G.: 16% Nederlandstalig G.: 9%

26%

10% 37%

63%

Man: 57%; Vrouw: 69%

53%

Zal verbeteren / is verbeterd Zal gelijk blijven / is gelijk gebleven Zal verslechteren / is verslechterd

Basis : n= 301 werkenden, n= 299 gepensioneerden V.23 Werkenden : Denkt u dat uw levensstandaard zal verbeteren, gelijk zal blijven of zal verslechteren wanneer u met pensioen gaat ? Gepensioneerden : Vindt u dat uw levensstandaard verbeterd is, gelijk is gebleven of verslechterd is sinds u met pensioen bent ?


2.

Wat is de perceptie van de evolutie van de levensstandaard na het pensioen? In het algemeen wordt de daling van de inkomsten door de gepensioneerden niet gezien als iets dat de levensstandaard aantast, behalve in Frankrijk. België heeft een van de hoogste cijfers in het aantal mensen die deze optimistische vaststelling doen (4de plaats op 11). De werkenden zijn minder positief dan het gemiddelde om te denken dat hun levensstandaard behouden blijft na het pensioen, samen met de Italianen en de Amerikanen. %

Werkenden

39

17

20

13

12

10

10

10

9

6 29

50

57

48

57

52

26

33

28

23

België

Australië

Verenigde Staten

Nederland

63

62

21

30

27

China

Spanje

Italië

Verenigd Koninkrijk

47

65

40 35

4

43 Frankrijk

65

Japan

49 Duitsland

Gepensioneerden

5 19

15

14

10

46

45

57

53

55

56

58

32

36

40

29

37

30

24

25

China

Spanje

Italië

Verenigd Koninkrijk

België

Australië

Verenigde Staten

Nederland

31 37

=

15

20

15

12 36

52 Frankrijk

11 56

51

38

38

Japan

Duitsland


3.

Is het bedrag van het pensioen voldoende of zal het voldoende zijn? Werkenden en gepensioneerden zijn heel verdeeld : ongeveer een op twee vindt dat het bedrag van het pensioen voldoende is of zal zijn, een op twee denkt het tegenovergestelde. De gepensioneerden zijn duidelijk meer ontevreden dan een jaar geleden, meer bepaald bij de oudere gepensioneerden, de vrouwen. De werkenden uit landelijke streken zijn bijzonder ongerust. De Nederlandstalige werkenden zijn optimistischer dan de Franstaligen. Heel tevreden Tevreden

Ontevreden Heel ontevreden Geen antwoord

Gepensioneerden

Werkenden %

%

5

Voldoende

Onvoldoende

3 52

47

35 10

44


44

42

Platteland: 49%; Stad: 39% Franstalig G.: 53%

4

Man: 7%, Vrouw: 14%,

10

2006 -8

48

Jonger dan 65 jaar: 56%

52

65 jaar en meer: 57%

+10 2006

Vraag niet gesteld aan huisvrouwen Basis : n= 279 werkenden, n= 261 gepensioneerden V.22 Werkenden : Als u nog steeds uw pensioeninkomsten bekijkt – privé, staat, die van uw onderneming – denkt u dat het bedrag van uw toekomstig pensioen ... ? Gepensioneerden : Als u nog steeds uw pensioeninkomsten bekijkt – privé, staat, die van uw onderneming, denkt u dat dit bedrag ... ?


3.

Zal het bedrag van het pensioen voldoende zijn ? De Belgische gepensioneerden zijn minder tevreden dan het gemiddelde, op de 7de plaats net boven de landen aan de Middellandse Zee. De verwachtingen van de Belgische werkenden plaatsen hen in een vergelijkbare positie. De Japanners zijn veruit het meest pessimistisch, de Nederlanders het meest optimistisch. “Veruit voldoende + voldoende” %

77 70

Nederland

75

China

65

Verenigd Koninkrijk

64 57

Verenigde Staten

62 68 61 64

Australië

55

Spanje

35 53 58

Duitsland

52 48

België

43 41

Italië

43 49

Frankrijk Japan

12


37 «AXA Pensioenbarometer 2007» - Golf 3 – België, januari 2007 - 42

4.

Kennen de werkenden het bedrag van hun toekomstige pensioen ? Wat is het bedrag van het pensioen voor de gepensioneerden ? Slechts iets meer dan een werkende op vier kent het bedrag dat hij zal krijgen bij zijn pensioen, dat sterk gestegen is sinds een jaar. De Nederlandstaligen zijn beter ingelicht. Maar vanaf 55 jaar is het een werkende op twee die het kent. Een groot verschil tussen de pensioeninkomsten van mannen en vrouwen, Vlamingen en Walen. Maar ook naargelang de behoeften van het gezin.

Werkenden 27 % van de Werkenden kennen het bedrag van hun toekomstige pensioen +13 2006

53

Franstalig G.: 20%; Nederlandstalig G.: 32%

Basis : n=279 werkenden

20

21

29

25-34 jaar

35-44 jaar

45-54 jaar

55 jaar en meer

V.21 Werkenden : Als u al uw pensioeninkomsten bekijkt, hebt u een duidelijk beeld van het bedrag van uw toekomstig pensioen ?

Gepensioneerden Mediaan in €

Gemiddelde in € 238 € Man: 1405 € Vrouw: 1003 € Middenklasse + : 1441 € Lage klasse: 978 € Franstalig G.: 1351 € Nederlandstalig G.: 1189 €

1252

372 €

1490

Man: 1639 € Vrouw: 1316 € Lage klasse: 1117 € Franstalig G.: 1674 € Nederlandstalig G.: 1367 €

Geen antwoord : 28% / 46% Basis : n= 261 gepensioneerden

Vraag niet gesteld aan huisvrouwen

V.21a Gepensioneerden : Wat is het totale nettomaandbedrag van al uw pensioeninkomsten ? Basis : n= 299 gepensioneerden

1475 1103

Nettomaandbedrag pensioeninkomsten

van

alle

Nodig bedrag per maand om te voorzien in de behoeften van uw gezin

V.21b Gepensioneerden : Welk bedrag zou u maandelijks nodig hebben om te voorzien in de behoeften van uw gezin ?


4.

Kennen de werkenden het bedrag van hun toekomstig pensioen? De Belgen zijn bij de minst geïnformeerden over hun toekomstig pensioen, op de 7de plaats met de Italianen, voor de Fransen en de Spanjaarden. De best geïnformeerde Europeanen : Duitsers en Nederlanders. % van degenen die het bedrag van hun toekomstig pensioen kennen

Duitsland

54

Nederland

50

Verenigde Staten

39

China

35

Australië

34

Verenigd Koninkrijk

33

Japan

27

België

27

Italië

26

Frankrijk

20

Spanje

18

Werkenden «AXA Pensioenbarometer 2007» - Golf 3 – België, januari 2007 - 44

4.

Wat is het bedrag van het pensioen voor de gepensioneerden? Het bedrag van het pensioen van de Belgen ligt in het gemiddelde, op de 6de plaats achter het Verenigd Koninkrijk. Het is een van de minst voldoende voor de behoeften van het gezin, met Frankrijk, Japan en Italië.

Gepensioneerden

NETTOBEDRAG VAN ALLE PENSIOENINKOMSTEN

MAANDBEDRAG VOOR DE BEHOEFTEN VH GEZIN

Verschil tussen bedrag vh pensioen en behoeften vh gezin

(US$ 3197)=2512 €

(US$ 2258)=1774 €

(+ US$ 939)= +738 €

Frankrijk

1560 €

1835 €

- 275 €

Nederland

1554 €

1507 €

+ 47 €

Duitsland

1452 €

897 €

+ 555 €

(£ 868)=1287 €

(£ 597)=885 €

(+ £ 271)= + 402 €

België

1252 €

1490 €

- 238 €

Japan

(175925 ¥)=1186 €

(226749 ¥)=1528 €

(- 50824 ¥)= - 342 €

1130 €

1405 €

- 275 €

(1751 AUD) =1048 €

(1382 AUD) =827 €

(+ 369 AUD) = + 221 €

Spanje

861 €

1057 €

- 196 €

China

(RMB 966)=95 €

(RMB 1498)=147 €

(- RMB 532)= - 52 €

Ver. Staten

Ver. Koninkrijk

Italië Australië

! Deze tabel houdt geen rekening met de verschillende levensstandaarden in de landen en het hoge aantal vragen zonder antwoord «AXA Pensioenbarometer 2007» - Golf 3 – België, januari 2007 - 45

5.

Is men eigenaar ? De overgrote meerderheid van de gepensioneerde of werkende Belgen is eigenaar van zijn hoofdverblijf, meer bepaald in Vlaanderen en in stadsgebied. De werkenden van 45+ zijn ook vaker eigenaar.

Eigenaar of huurder van zijn hoofdverblijfplaats ?

Werkenden

Gepensioneerden

2%

13%

17%

81%

Jonger dan 45 jaar: 77% 45 jaar en meer: 86% Stad: 89% Nederlandstalig G.: 85%

1%

86%

Jonger dan 65 jaar: 92% Nederlandstalig G.: 90% Middenklasse - : 93%

Eigenaar Huurder Woont bij zijn ouders/vrienden/familie


«AXA Pensioenbarometer 2007» - Golf 3 – België, januari 2007 - 46 V.D werkenden en gepensioneerden : Bent u …

5.

Is men eigenaar ? In alle landen zijn de eigenaars in de meerderheid, behalve de Japanse en Duitse werkenden, de Nederlandse of Duitse gepensioneerden. De Belgen zijn het talrijkst bij de eigenaars, of ze nu werken of gepensioneerd zijn.

%

Werkenden

81

78

75

75

73

72

70

10

10

15

17

18

15

Spanje

China

Italië

67

59

54 18

17

2 België

17

5 Verenigde Staten

20 5 Verenigd Koninkrijk

24 1 Nederland

28

39

5 Australië

2 Frankrijk

52

44

27 Japan

4 Duitsland

Eigenaar Huurder Woont bij zijn ouders/ vrienden/ familie

Gepensioneerden

86

88

83

13

11

15

1 België

2 Verenigde Staten

2 Verenigd Koninkrijk

59 88

85

86

84

9

9

11

14

40 1 Nederland

3 Spanje

6

China

3 Italië

2 Australië

63

80

91

18

5 4

2 Frankrijk

35 Japan

2 Duitsland


6.

Zal de levenskwaliteit verbeteren of verslechteren na het pensioen ? Een goede levenskwaliteit na het pensioen is reëel voor drie kwart van de gepensioneerden, vooral bij de Nederlandstaligen en de -65-jarigen. Bij de werkenden zijn er nog meer die een verbetering van hun levenskwaliteit voorspellen, Vlamingen, plattelandsbewoners en jongeren. Het is ook een kwestie van inkomsten, degenen die een onvoldoende pensioeninkomen voorspellen, voorspellen ook een mindere goede levenskwaliteit.

Gepensioneerden

Werkenden Jonger dan 45 jaar: 29%, 45 +: 15% Platteland: 29%, Stad: 17%

20%

23%

57%

23%

Franstalig G.: 35% Nederlandstalig G.: 16%

26%

51%

Platteland: 52%, Stad: 62% Franstalig G.: 49%, Nederlandstalig G.: 62%

Jonger dan 65 jaar: 37%, 65 +: 19%


Zal verbeteren / is verbeterd Zal gelijk blijven / is gelijk gebleven Zal verslechteren / is verslechterd

Is er een verband tussen het pensioeninkomen en de levenskwaliteit ?

Perceptie van de levenskwaliteit Werkenden Gepensioneerden

=

Scores verticaal te lezen (in %)

Voldoende pensioeninkomsten

50%

57%

= 39%

56%

54%

26%


V.25 Werkenden : En denkt u dat uw levenskwaliteit zal verbeteren, gelijk zal blijven of zal verslechteren wanneer u met pensioen gaat ? Gepensioneerden : En denkt u dat uw levenskwaliteit verbeterd is, gelijk is gebleven, verslechterd is sinds u met pensioen bent ?


6.

Zal de levenskwaliteit verbeteren of verslechteren na het pensioen? De algemene tendens is dat de levenskwaliteit zal behouden blijven na het pensioen, of zelfs zal verbeteren. De Belgische gepensioneerden zijn het minst tevreden, voor de Italianen, achter Nederland. De werkenden zijn ook minder optimistisch dan elders, voor Nederland en Duitsland. De Chinezen zijn veruit het meest positief, de Japanners het meest pessimistisch.

%

Werkenden

50

34

36

32

27

25

25

23

20

50

42

47

53

53

52

57

57

17

22

19

15

20

23

18

20

9

China

Verenigd Koninkrijk

Spanje

Australië

Italië

Frankrijk

Verenigde Staten

België

Nederland

33

18

9 47

65 32

44

Duitsland

Japan

Gepensioneerden 19

38

38

32

40

37

39

40

38

25

23

28

22

32

24

China

Verenigd Koninkrijk

Spanje

Australië

Italië

Frankrijk

=

48

33 44

18

26

29

32

51

56

43

17

23

14

24

26

Verenigde Staten

België

Nederland

Duitsland

Japan

42 40

56


Samenvatting van de financiële situatie bij de pensionering Hoewel het pensioen een rechtstreekse invloed heeft of zal hebben op het inkomen, doet het geen afbreuk aan de levensstandaard noch de levenskwaliteit.

Gepensioneerden

Werkenden +5 2006

10 11

12

23

8 11

10 26 53

63 51

57 81

79 2006 -6

Pensioeninkomen t.o.v. het laatste loon *

37

26

20

Levensstandaard

Levenskwaliteit

23 Pensioeninkomen t.o.v. het laatste loon *

Levensstandaard

Levenskwaliteit

Basis : n= 301 werkenden, n= 299 gepensioneerden * Item niet gesteld aan huisvrouwen / Basis : n= 279 werkenden, n= 261 gepensioneerden, niet gesteld aan huisvrouwen

=


7.

Bereidt men zijn pensioen voor en zo ja, vanaf welke leeftijd ? Bijna drie kwart van de werkenden zijn hun pensioen beginnen voor te bereiden, meer bepaald de Nederlandstaligen en de stadsmensen. Deze verhouding is in een jaar tijd gevoelig gestegen. Vandaag begint de voorbereiding gevoelig vroeger, rond 31 jaar tegenover 40 jaar voor de gepensioneerden.

Werkenden

Beginleeftijd voor voorbereiding vh pensioen Franstalig G.: 29 jaar; Nederlandstalig G.: 32 jaar M: 29 jaar; V: 32 jaar Platteland: 29 jaar; Stad: 32 jaar

Is men het pensioen beginnen voor te bereiden ?

31 jaar

40

35 29

24

25-34 jaar

35-44 jaar

45-54 jaar

55 jaar en meer

Basis : n=203 werkenden die het pensioen zijn beginnen voor te bereiden

+8 2006 Nederlandstalig G.: 79% Stad: 78%

40

40

45-64 jaar

65 jaar en meer

40 jaar

73%

Franstalig G.: 38 jaar; Nederlandstalig G.: 42 jaar

27%

Basis : n=279 werkenden

n= 261 gepensioneerden die zich hebben voorbereid op het pensioen

Beoogde leeftijd voor voorbereiding vh pensioen Ja Neen

62

47 jaar

50

52

35-44 jaar

45-54 jaar

37

36

Vragen niet gesteld aan huisvrouwen

V.28 Werkenden : Bent u zelf uw pensioen beginnen voor te bereiden? V.29 Werkenden : Op welke leeftijd bent u uw pensioen beginnen voor te bereiden ? Gepensioneerden : Op welke leeftijd bent u uw pensioen beginnen voor te bereiden ? V.30 Werkenden : Op welke leeftijd denkt u uw pensioen te beginnen voor te bereiden ?

Basis : n=76 werkenden die het pensioen niet zijn beginnen voor te bereiden 25-34

jaar

55 jaar en meer


7.

Bereidt men zijn pensioen voor en zo ja, vanaf welke leeftijd ? De Belgische werkenden zijn bij de meest vooruitzienden, op de 4de plaats net achter het Verenigd Koninkrijk, ver voor de Zuid-Europeanen. De Angelsaksen zijn het meest vooruitziend. Wat de gemiddelde leeftijd van voorbereiding betreft, die vandaag in de hele wereld duidelijk vroeger is, zitten de Belgen in het Europees gemiddelde. % werkenden dat al begonnen is het pensioen voor te bereiden

Werkelijke leeftijd voor voorbereiding van het pensioen

% « Ja »

Verenigde Staten

China

85

Nederland

Japan

79

Verenigd Koninkrijk

74

Spanje

België

73

Italië

Australië Duitsland

66

Frankrijk

49

Spanje

39

Italië

31 16


36 jaar 55 jaar 33 jaar 50 jaar 31 jaar 30 jaar 31 jaar 53 jaar

Frankrijk

31 jaar 40 jaar

België

31 jaar 40 jaar

Australië

31 jaar 41 jaar

Verenigde Staten

37

China Japan

Duitsland

70

Gemiddelde leeftijd 37 jaar 47 jaar

30 jaar 37 jaar

Nederland

29 jaar 36 jaar

Verenigd Koninkrijk

28 jaar 36 jaar


8.

Wat doet men op financieel vlak om zijn pensioen voor te bereiden ? Drie kwart van de werkenden en gepensioneerden vervullen de wettelijke bijdragen via een spaarrekening. De werkenden onderscheiden zich vandaag door een sterk volontarisme om een beroep te doen op verschillende financiële producten : levensverzekering en individueel sparen, en, in mindere mate beleggingen en vastgoedbeleggingen. De Nederlandstaligen, de stadsmensen en vrouwen in mindere mate zijn de meest actieve spaarders. % « Ja »

79 77

Bijdrage voor wettelijk pensioen

76 70

Spaarrekening

M: 82 %; V: 69%, Hoge klasse: 90% M: 70%; V: 82%, Platteland: 69%; Stad: 83% Franstalig G.: 64%; Nederlandstalig G.: 85% - 65 jaar: 85%; 65+: 64% Franstalig G.: 64%; Nederlandstalig G.: 75%

73

Levensverzekering

M: 57 %; V: 38% - 65 jaar: 56%; 65+: 45%

49

formulering in 2006 « hebt u een levensverzekering » formulering in 2004 « hebt u een levensverzekering afgesloten »

59

Opbouw van een specifiek individueel pensioensparen

39

Formulering in 2004 : opbouw van een specifiek pensioensparen

M: 52 %; V: 67%, Platteland: 52%; Stad: 67% - 45 jaar 54%; 45+: 67% Franstalig G.: 47%; Nederlandstalig G.: 69% Hoge klasse: 54% - 65 jaar: 54%; 65+: 32% Franstalig G.: 33%; Nederlandstalig G.: 44%

Groepsverzekering / pensioenfonds bij uw werkgever

36 36

Franstalig G.: 29%; Nederlandstalig G.: 41% M: 43 %; V: 26% - 65 jaar: 45%; 65+: 32% Franstalig G.: 30%; Nederlandstalig G.: 40%

34 37


Vrijwillige bijdrage via uw werkgever Beleggingen in aandelen, obligaties, SICAV's ...

33 38

Beleggingen in vastgoed Vraag niet gesteld aan huisvrouwen Basis : n= 279 werkenden, n= 261 gepensioneerden

25 28

V31 Werkenden : Wat hebt u op financieel vlak zelf gedaan met betrekking tot uw toekomstige inkomsten als gepensioneerde ? Gelieve rekening te houden met al uw pensioeninkomsten: privé, staat, en die van uw onderneming. Gepensioneerden : Wat hebt u op financieel vlak zelf gedaan met betrekking tot uw toekomstige inkomsten als gepensioneerde ? Gelieve rekening te houden met al uw pensioeninkomsten: privé, staat, en die van uw onderneming. GEHOLPEN VRAAGSTELLING

M: 43 %; V: 29%, - 45 jaar 26%; 45+: 43% Platteland: 26%; Stad: 40% Franstalig G.: 20%; Nederlandstalig G.: 43% M: 44 %; V: 30%, Middenklasse +: 52% Franstalig G.: 31%; Nederlandstalig G.: 43% M: 30 %; V: 19% Franstalig G.: 37%; Nederlandstalig G.: 15% M: 37 %; V: 16%, Platteland: 33%; Stad: 23% Franstalig G.: 47%; Nederlandstalig G.: 16%


9.

Hoeveel wordt er gespaard voor het pensioen ? Bij de werkenden zijn de mannen en de 45-plussers de grootste spaarders.

Maandelijks bedrag gespaard voor het pensioen

Gemiddelde in €

Man: 258 € Vrouw: 161 € - 45 jaar: 180 € 45 jaar en meer: 280 €

Mediaan in €

216 99

Geen antwoord / weet het niet meer: werkenden: 34%; gepensioneerden: 70%

Werkenden Gepensioneerden Vraag niet gesteld aan huisvrouwen Basis : n= 203 werkenden die het pensioen zijn beginnen voor te bereiden Rekening houdend met het aantal vragen zonder antwoord bij de gepensioneerden, worden de resultaten bij de gepensioneerden niet verspreid V.32 Werkenden : Hoeveel spaart u per maand voor uw toekomstig pensioen ? Gelieve rekening te houden met al uw pensioeninkomsten: privé, staat, en die van uw onderneming [SPONTANE VRAAGSTELLING]

Basis : n= 261 gepensioneerden die gespaard hebben voor het pensioen V.32 gepensioneerden : Hoeveel hebt u per maand gespaard voor uw pensioen ? Gelieve rekening te houden met al uw pensioeninkomsten : privé, staat, die van uw onderneming.


9.

Hoeveel wordt er gespaard voor het pensioen ? De Amerikanen zijn veruit de grootste spaarders. In Europa zijn de Belgen de eerste spaarders na de Engelsen, voor de andere Europeanen.

Werkenden Ver. Staten

(US$ 696)=547 €

Australië

(652 AUD) =390 €

Ver. Koninkrijk

(£ 217)=322 €

Japan

(36875 ¥)=249 €

België

216 €

Nederland

213 €

Duitsland

204 €

Italië

204 €

Frankrijk

198 €

Spanje

162 €

China

(RMB 625)=61 €

Basis: heeft zijn pensioen voorbereid

! Deze tabel houdt geen rekening met de verschillende levensstandaarden in de landen. Rekening houdend met het hoge aantal vragen zonder antwoord, zullen de resultaten bij de gepensioneerden niet «AXA Pensioenbarometer 2007» - Golf 3 – België, januari 2007 - 55 worden verspreid.

10. Wie moet zorgen voor de financiering van het pensioen ? De Staat is de hoeksteen van het pensioenfinancieringssysteem, onder meer voor de werkende vrouwen en de stadsmensen. De verantwoordelijkheid voor de financiering is echter gedeeld, individueel voor twee derden van de gepensioneerden en de werkenden, onder meer bij de gegoede klassen en de Nederlandstalige gepensioneerden. De rol van de werkgever wordt ook benadrukt. % « Ja »

87

2006 -5

Man: 83%; Vrouw: 90% Platteland: 83%; Stad: 90%

De Staat

91

66

Hoge klasse: 77%, Middenklasse - : 53%

65


De persoon zelf

61

Middenklasse + : 50%, Platteland: 66%; Stad: 55% Franstalig G.: 72%; Nederlandstalig G.: 53%

62

Jonger dan 65 jaar: 70%; 65 jaar en meer: 57% Franstalig G.: 54%; Nederlandstalig G.: 67%

De werkgever


V.26 : Werkenden en gepensioneerden : Wie zou volgens u moeten zorgen voor de financiering van het pensioen ? [GEHOLPEN VRAAGSTELLING]


10. Wie moet zorgen voor de financiering van het pensioen ?

De Staat wordt in de VS en Nederland het minst in staat geacht om te zorgen voor de financiering van het pensioen. België kent hem een grote rol toe, en komt daarmee in de buurt van de Latijnse landen en het Verenigd Koninkrijk. De verantwoordelijkheid van de werkgever wordt in België echter ook naar voren geschoven, op de derde plaats achter de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk. Net als de individuele verantwoordelijkheid, ver achter de Angelsaksische landen, maar op de 3de plaats in Europa. De Staat

De persoon zelf

De werkgever

%

%

95 93

Spanje

%

Australië

87 87

Verenigd Koninkrijk

68 66 63 66

België

87 91

Verenigde Staten

86 83

Verenigde Staten

Italië

85 90

Verenigd Koninkrijk

83 84

België

61 62

Frankrijk

58 63

China

52 61

Verenigd Koninkrijk

84 84

Japan

Frankrijk

81 75

Duitsland

Australië

77 77

Nederland

76 87

China

52

Nederland

51 49 44 50

65 61

Spanje

43 49

Japan

74 65

China

55 48

69

Duitsland

Frankrijk

Verenigde Staten

70 66

66 65

76 70

63 54

59

België

Duitsland

Nederland

74

Spanje Italië Werkenden Gepensioneerden

63 37 47 44 34 23

Australië

37 39

Japan

33 28

Italië

31 34


11. Wat is de financiële situatie van de Rijksdienst voor Pensioenen ? Voor acht werkenden en zes gepensioneerden op tien, zit de Rijksdienst voor Pensioenen in moeilijkheden, hoewel het niet echt als een crisis wordt gezien. De Franstalige werkenden en de jonge gepensioneerden zijn het meest pessimistisch.

Hij zit in crisis Hij heeft ernstige problemen Hij heeft enkele problemen

Hij heeft niet echt problemen Geen antwoord

Gepensioneerden

Werkenden

%

%

5

15

22 66

35 84



38

34 19

19 8 7

8

15


V.37bis Werkenden en gepensioneerden : Welke zin beschrijft volgens u het best de financiële situatie van de Rijksdienst voor Pensioenen vandaag ?


11. Wat is de financiële situatie van de Rijksdienst voor Pensioenen / de Sociale Zekerheid ? De financiële problemen van de ouderdomsverzekeringssystemen worden vooral door de werkenden benadrukt, ongeacht het land. De Belgische werkenden maken zich minder zorgen dan het gemiddelde, en staan op de 7de plaats. Dat is nog meer het geval bij de gepensioneerden, België staat op de tiende plaats. % “Hij zit in crisis”

41

Japan

25 35

Duitsland

23 32

Italië

22

Verenigd Koninkrijk Verenigde Staten

31 22 28 12 24

Frankrijk België

15 15 5

China

12 5

Spanje

11 8

Australië Nederland

8 6 5 3


12. Zal de Rijksdienst voor Pensioenen nog bestaan wanneer men 75 jaar is ? Een meerderheid van de werkenden verklaart vertrouwen te hebben in het voortbestaan van het nationaal pensioensysteem, meer bepaald de oudere.

Gepensioneerden 89%

Werkenden

% « Ja »

65%

93 83

84

75 54

59

0 25-34 jaar

35-44 jaar

45-54 jaar

55-64 jaar

65 jaar en meer

55-64 jaar

65 jaar en meer


V.39a Werkenden en gepensioneerden : Denkt u dat de Rijksdienst voor Pensioenen nog zal bestaan als u 75 jaar bent ?


12. Zal de Rijksdienst voor Pensioenen / de pensioenkas nog bestaan wanneer men 75 jaar is ? (1/2) De Belgische werkenden van minder dan 45 jaar hebben meer vertrouwen dan het gemiddelde in het voortbestaan van het pensioensysteem, op de 5de plaats met Italië. De oudere hebben nog meer vertrouwen, op de tweede plaats na China. De Amerikanen en de Nederlanders hebben het minste vertrouwen. 25-34 jaar

35-44 jaar

% « Ja »

45-54 jaar

% « Ja »

China

China

87

Australië

90

Spanje

65

Spanje

% « Ja »

67

Australië

62

64

China

85

België

75

Spanje

73 73

Italië

54

Italië

60

Australië

België

54

België

59

Italië

66

Japan

45

Japan

52

Frankrijk

63

Frankrijk

43

Frankrijk

50

Japan

61

Verenigd Koninkrijk

39

Verenigd Koninkrijk

46

Verenigd Koninkrijk

51

Duitsland

34

Verenigde Staten

34

Duitsland

46

Verenigde Staten

31

Duitsland

34

Verenigde Staten

43

Nederland

13


25

Nederland

19


12. Zal de Rijksdienst voor Pensioenen / de pensioenkas nog bestaan wanneer men 75 jaar is ? (2/2) Ongeacht het land, de gepensioneerden hebben vertrouwen, de Belgen zijn het meest optimistisch samen met de Chinezen en de Fransen. 55-64 jaar

65 jaar en meer

% « Ja »

% « Ja »

China

90

65

China

93 0

Frankrijk

85

België

België

84

Frankrijk

100 89 88 89

Japan

76

Australië

Duitsland

76

Spanje

Spanje

74

Japan

Verenigde Staten

71

Duitsland

Australië

70

Verenigd Koninkrijk

Italië

64

Nederland

Verenigd Koninkrijk

62

Verenigde Staten

Nederland

45

Italië

93

0 88 0 86 75 86 89 85 0 82 67 79 62 73



13. Wordt er een pensioenhervorming verwacht in de komende 10 jaar ? Een pensioenhervorming lijkt onvermijdbaar voor een grote meerderheid van de werkenden en twee derden van de gepensioneerden, vooral in het Nederlandstalig gewest. Ze zou vooral betrekking hebben op het aantal arbeidsjaren en in mindere mate op het bedrag van het pensioen. De werkende vrouwen zijn meer overtuigd dan de mannen dat de hervorming tegelijk betrekking zou hebben op het aantal arbeidsjaren en het bedrag van de pensioenen.

Gepensioneerden

Werkenden

Franstalig G.: 30%

23%

+7

Franstalig G.: 44%

2006

38% 62%

77%



Ja Neen Basis : n= 301 werkenden, n= 299 gepensioneerden

% « Ja »

87

Een toename van het aantal jaar dat u moet werken

79

Basis : n=233 werkenden, n= 185 gepensioneerden die een pensioenhervorming verwachten in de komende 10 jaar

Een vermindering van het bedrag van uw staatspensioen

67 50

V.38 Werkenden en gepensioneerden : Verwacht u een grote pensioenhervorming in de komende tien jaar ? V.39 Werkenden en gepensioneerden : Zal deze hervorming volgens u bestaan uit ... ?

2006 -12



Man: 59%; Vrouw: 74%, Platteland: 57%; Stad: 76%



13. Wordt er een pensioenhervorming verwacht in de komende 10 jaar ? (1/2) Met uitzondering van Duitsland en de Verenigde Staten, verwacht meer dan twee derden van de werkenden, meer dan de gepensioneerden, een hervorming in de nabije toekomst, in het bijzonder in Italië. België staat op de 5de plaats op internationaal niveau en op de 3de in Europa na Frankrijk. % « Ja »

86

Italië

71 78 74

China

78

Frankrijk

65 77

Nederland

56 77

België

62

Verenigd Koninkrijk

72 65 72

Australië

60 70

Spanje

55 69 72

Japan Verenigde Staten Duitsland

54 53 48 44


13. Wordt er een pensioenhervorming verwacht in de komende 10 jaar ? (2/2) In alle landen verwachten zowel werkenden als gepensioneerden een hervorming m.b.t. de toename van het aantal arbeidsjaren. De Belgische werkenden zijn het meest overtuigd, op de 4de plaats internationaal en de 2de in Europa. De vermindering van het pensioenbedrag staat internationaal duidelijk meer ter discussie, België staat op de 7de plaats, voor Spanje en Italië. Een toename van het aantal jaar dat men moet werken

Een vermindering van het bedrag van uw staatspensioen

%

%

Verenigd Koninkrijk

93 92

98 93

Japan

Australië

90 90

Duitsland

Japan

88 86

Australië

België

87 79

Frankrijk

Verenigde Staten

86 90

Verenigde Staten

73 71 73 64

Duitsland

84 78

Verenigd Koninkrijk

Frankrijk

84 84

België

88 89 80 78 75 54

67 50

Nederland

73 68

Spanje

54 48

Italië

64 73

Italië

53 49

61 61

Spanje China

45 48

43 34

Nederland China

21 16



14. Zou er een gemeenschappelijk pensioensysteem moeten komen voor alle landen van de Europese Unie? De eenmaking van het pensioensysteem in de Europese Unie wordt gezien als een opportuniteit door bijna een werkende op twee en twee derden van de gepensioneerden. De Franstaligen zijn het meest overtuigd.

Werkenden

Gepensioneerden

Vrouw : 56% Nederlandstalig G.: 57% Nederlandstalig G.: 42% Middenklasse + : 51%

51%

49%

38%

Man: 55% Franstalig G.: 58%

62%

Lage klasse : 75% Franstalig G.: 68%

Ja Neen


V.39b Werkenden en gepensioneerden : Zouden we een gemeenschappelijk pensioensysteem moeten hebben voor alle landen van de Europese Unie ? (nieuwe vraag in 2007)


14. Zou er een gemeenschappelijk pensioensysteem moeten komen voor alle landen van de Europese Unie? De Noord-Zuid-as op Belgisch vlak ligt op Europees niveau : In Zuid-Europa gaat men het meest akkoord, in Frankrijk en België gematigd, en in het Verenigd Koninkrijk, Duitsland en Nederland veel minder. % “Ja”

86

Portugal

94 78

Spanje

86 66

Italië

77 51

Frankrijk

64 49

België

62

Verenigd Koninkrijk

42 38

Duitsland

39 45

Nederland

34 40


Het pensioen en de gezondheid : let men meer op zijn gezondheid na het pensioen ? Werkenden vs Gepensioneerden


1.

Is men tevreden over de kwaliteit van de zorgverlening in zijn land ? Een echte consensus over de kwaliteit van de zorgverlening, die als hoog of zelfs heel hoog wordt gezien, meer bepaald bij de mannen, de plattelandsbevolking en de Franstalige gepensioneerden.

Heel tevreden Nogal tevreden

Weinig tevreden Helemaal niet tevreden Geen antwoord

Gepensioneerden

Werkenden % Man : 33% Vrouw : 23% Platteland: 34%, Stad : 22%

% Man : 32% Vrouw : 18% Franstalig G.: 33%, Nederlandstalig G.: 20%

28

25

86


62

57

12 2

87

14

9

4

13


V.47 Werkenden en gepensioneerden : Zou u zeggen dat u ... bent over de kwaliteit van de zorgverlening in uw land ?


1.

Is men « heel » tevreden over de kwaliteit van de zorgverlening in zijn land ? Hoewel de Belgische werkenden bij de meest tevredenen zijn, op de 4de plaats internationaal, op het niveau van de Engelsen en ver achter de Fransen, zijn de Belgische gepensioneerden relatief minder tevreden dan de gepensioneerden in diezelfde landen. % “Heel tevreden”

43

Frankrijk

33

Verenigde Staten

31 39

Verenigd Koninkrijk

29 40 28 25

België

17 20

Spanje Australië

14 17

Italië

10 12

Duitsland

9 13

Nederland

8 14

Japan China

6 8 4 5

Opmerking: Opmerking: Als Als we we waardeschalen waardeschalen gebruiken gebruiken op op de de Aziatische Aziatische landen, landen, stellen we vast stellen we vast dat dat de de ‘top box’ minder gebruikt ‘top box’ minder gebruikt wordt, wordt, door door culturele culturele en en semantische semantische verschillen; verschillen; dat dat beïnvloedt beïnvloedt in in feite feite de de interpretatie van de interpretatie van de ranking. ranking. Werkenden Gepensioneerden «AXA Pensioenbarometer 2007» - Golf 3 – België, januari 2007 - 70

2.

Over welke sociale dekking beschikt men ? De Sociale Zekerheid is toegankelijk voor iedereen, zowel werkenden als gepensioneerden. De privéverzekeringen en bedrijfsverzekeringen dekken bijna een werkende op twee, zelfs meer bij de Nederlandstaligen. De werkende jongeren doen meer een beroep op privéverzekeringen. % « Ja »

98 Sociale Zekerheid/Ziekenfonds

99

51


Privéverzekering

48


44


Bedrijfsverzekering

18

Basis : n= 301werkenden, n= 299 gepensioneerden Geen vergelijking met 2006 want de formuleringen zijn anders in 2007 V.46 Werkenden en gepensioneerden : Over welke sociale dekking / ziekteverzekering beschikt u ?

Jonger dan 65 jaar: 27%; 65 jaar en meer: 13%


3.

Voelt men zich gezond ? Twee derden van de gepensioneerden voelen zich gezond, meer bepaald de mannen en de stadsmensen, een cijfer dat gedaald is ten opzichte van vorig jaar. Dat is het geval bij bijna acht werkenden op tien : mannen, jongeren, gegoede klassen en plattelandsmensen.

Heel gezond Gezond

Matig gezond Niet gezond Geen antwoord

Gepensioneerden

Werkenden %

% 2006 -8

27

79

52

M: 85% Jonger dan 45 jaar: 84% Hoge klasse: 89% Platteland: 83%

16

18 3

21

M: 70% Jonger dan 65 jaar: 73% Stad: 70%

35

V: 40% 65 jaar en meer: 40% Platteland: 40% Lage klasse: 51%

48

29 V: 26% 45 jaar en meer: 27% Stad: 25%

65

6

Basis : n=301 werkenden, n= 299 gepensioneerden

V.43 Werkenden en gepensioneerden : Voelt u zich ... ?


3.

Voelt men zich « heel » gezond ? De Angelsaksische gepensioneerden voelen zich het meest « heel gezond ». De Belgische gepensioneerden zitten onder het gemiddelde, op de 7de plaats. De Belgische werkenden staan op de 8ste plaats.

% “Degenen die zich heel gezond voelen”

Verenigde Staten

46 40 42

Italië

23

Verenigd Koninkrijk Frankrijk

39 32 32 13

Opmerking: Opmerking: 31 31

Australië China Duitsland België Spanje

29 14 29 12 27 16 26 17 25 22

Nederland Japan

Als Als we we waardeschalen waardeschalen gebruiken gebruiken op op de de Aziatische Aziatische landen, landen, stellen we vast stellen we vast dat dat de de ‘top box’ minder gebruikt ‘top box’ minder gebruikt wordt, wordt, door door culturele culturele en en semantische semantische verschillen; verschillen; dat dat beïnvloedt beïnvloedt in in feite feite de de interpretatie van de interpretatie van de ranking. ranking.

14 15


4.

Wat zijn de activiteiten om in vorm te blijven ? Een goede hygiëne om in vorm te blijven, dankzij drie activiteiten : met een ruime voorsprong, sport, beoefend door een meerderheid van de werkenden en gepensioneerden, vooral Vlamingen, een sterke stijging bij deze laatsten. Vooral door de Vlamingen en de gegoede klassen beoefend. Vervolgens, een evenwichtige voeding, meer bepaald bij de werkenden en de gegoede klassen, en een regelmatige activiteit voor de gepensioneerden. % « Ja »

59 60

Sport

Werken

19

Franstalig G.: 52%; Nederlandstalig G.: 64% - 65 jaar: 72%; 65+: 52%, Hoge klasse: 80% Franstalig G.: 52%; Nederlandstalig G.: 64% Hoge klasse: 37%, Middenklasse - : 13% Platteland: 16%; Stad: 23%

18

Middenklasse - : 32%

7 14

Actief blijven

33

Niet roken

5 4

Niet drinken

4 4


4

Medische opvolging

6

Stress vermijden

3 3

Goed slapen

3 2 13

Andere Geen

2006

28

Evenwichtige voeding

+8

19 11 7


V.44 Werkenden en gepensioneerden : Wat doet u om in vorm te blijven ? [SPONTANE GEPRECODEERDE VRAAG]


4.

Wat zijn de activiteiten om in vorm te blijven ? (1/2) De gepensioneerde Chinezen linken de beoefening van sport het meest aan de gezondheid, gevolgd door de Angelsaksen. De minst sportieven zijn de gepensioneerden in de Latijnse landen. De Belgen bekleden een gemiddelde positie. Er zijn er daarentegen meer die een evenwichtige voeding linken aan de gezondheid, in tegenstelling tot de Angelsaksen, die meer dan andere voorrang geven aan werken. Sport

Evenwichtige voeding %

%

Verenigde Staten

Nederland

76

Verenigde Staten

67 67

Verenigd Koninkrijk

74 67

Australië

66 63

Spanje

72

Verenigd Koninkrijk

57 63

China

67 71

Spanje

64

Australië Verenigd Koninkrijk

59

Duitsland

65 62

Frankrijk

Spanje Italië Japan

59

China

59 60

Japan

52 41

57 51 45 48 44 39 37 33

België

18 7 13 3 12 3 10 4

Italië

9 6

Australië

9 3

Verenigde Staten

8 4

Frankrijk

8 3

Frankrijk

33 24

Duitsland

7 3

Italië

31 22

Nederland

4 1

België

28 19

Japan

2 4

46 32 39 55

57

Duitsland

43

België

%

71

76 76

China

Nederland

Werken



4.

Wat zijn de activiteiten om in vorm te blijven ? (2/2) De Belgische gepensioneerden zijn bij de meest actieve in de onderzochte landen (5de plaats op 9). Samen met de Fransen en de Aziaten, zijn ze het minst gevoelig voor de schadelijke gevolgen van roken (7de plaats op 9). Ze zijn relatief ook het minst talrijk om het belang van een medische opvolging te benadrukken om in goede gezondheid te blijven. Actief blijven

Niet roken

Medische opvolging

%

%

%

%

Australië

30 41

Nederland

14 13

Verenigde Staten

12 24

Verenigd Koninkrijk

27 43

Verenigd Koninkrijk

12 12

Duitsland

8 15

Spanje

11 11

Australië

Nederland

21 43

Geen

7 18

Japan

19 12

Italië

16 15

Spanje

13 10

Frankrijk

13 7

België

11 7

Frankrijk

21 41

Australië

10 9

China

Verenigde Staten

16 26

Italië

9 12

Spanje

China

15 23

Duitsland

8 7

Japan

5 7

Duitsland

9 3

België

14 33

Verenigde Staten

7 8

Nederland

4 9

Nederland

5 5

Spanje

8 17

Frankrijk

6 4

België

4 6

Verenigd Koninkrijk

5 5

Italië

8 17

België

5 4

Verenigd Koninkrijk

China

4 4

Duitsland

7 11

China

4 4

Italië

Verenigde Staten

4 7

Japan

3 10

Japan

1 3

Frankrijk

Australië

3 4

6 11 5 19

3 13 3 14 3 9



Samengevat – Wat zijn de activiteiten om in vorm te blijven ?

België

Nederland

Duitsland

Italië

Spanje

Ver. Koninkrijk

Frankrijk

Ver.Staten

China

Japan

Australië

Werkenden ste

1

de

2

de

3

Sport


Sport

Sport


Sport

Sport

Sport

Sport

Sport

Sport

59%

71%

67%

46%

57%

72%

65%

76%

76%

39%

74%


Sport



Sport







28%

59%

45%

31%

52%

57%

33%

67%

44%

37%

66%

Actief blijven

Actief blijven

Actief blijven

Goed slapen

Goed slapen

Actief blijven

Werken

18%

Actief blijven

Niet roken

Niet roken

Werken

21%

8%

9%

12%

27%

21%

16%

22%

17%

30%

Sport


Sport

Sport



Sport


Sport

Sport

Sport

60%

57%

71%

32%

51%

63%

62%

67%

76%

55%

67%

Actief blijven

Sport



Sport

Sport

Actief blijven

Sport




33%

43%

48%

22%

41%

59%

41%

64%

39%

33%

63%


Actief blijven

Actief blijven


Actief blijven

Actief blijven

19%

43%

43%

24%

26%

23%

Retraités Gepensioneerden Retired ste

1

de

2

de

3

Medische opvolging

15%

Actief blijven

17%

Medische opvolging

19%

Stress vermijden

14%

Actief blijven

41%


5.

Welke sporten worden beoefend ? De sportbeoefening, vooral buiten, is heel hoog, 72% bij de gepensioneerden en 68% bij de werkenden. Wandelen is veruit de meest beoefende sport bij de oudsten, gepensioneerd of werkend, en de meest gegoeden. Daarna volgt fietsen, dat gedaan wordt door een op vier gepensioneerden en een op vijf werkenden. % « Ja » Zwemmen en aerobic volgen. 21

Wandelen


43

Hoge klasse: 61%, Lage klasse: 31%

19

Fietsen

24 15

Zwemmen

9 9 Aerobic 6 7 Tennis 4 6 Voetbal 1 5 Atletiek 1 2 Vechtsporten

Ski

1 1 1

Basketbal

1

Watersporten

Golf Andere individuele sporten Geen Basis : n= 301 werkenden, n= 299 gepensioneerden

1 29 21 32 28

Q44a Werkenden en gepensioneerden : Welke sporten beoefent u ? (nieuwe vraag in 2007)


5.

Doen de mensen aan sport ? In alle landen behalve het Verenigd Koninkrijk, doen de meeste gepensioneerden aan sport, in een verhouding die vergelijkbaar is met die van de werkenden. België zit onder het gemiddelde, op de 7de plaats op 10, achter Nederland. % « Ja »

87 87

China Frankrijk

81 77

Verenigde Staten

79 69

Duitsland

79 78

Spanje

75 72

Nederland

73 75

België

68 72

Verenigd Koninkrijk

67 44

Italië

63 54

Australië

62 63

Japan

48 58


Samengevat – Welke zijn de beoefende sporten ?

België

Nederland

Duitsland

Italië

Spanje

Ver. Koninkrijk

Wandelen

Fietsen

Wandelen

Wandelen

Wandelen

37%

13%

34%

25%

Wandelen

Voetbal

29%

12%

Frankrijk

Ver. Staten

China

Japan

Australië

Wandelen

Wandelen

Aerobic

Wandelen

Wandelen

30%

34%

42%

18%

32%

Werkenden

1 de

2

Andere indiv. sport

29% Wandelen

21%

de

3

Fietsen

19%

25% Fietsen

24% Aerobic

Zwemmen

17%

20%

Fietsen

Fietsen

40%

39%

Wandelen

Wandelen

38%

35%

Zwemmen

Zwemmen

Fietsen

23%

17%

Fietsen

Fietsen

11%

13%

13%

19%

Wandelen

Wandelen

Wandelen

25%

54%

26%

Aerobic

26%

Baseball

16%

Andere indiv. sport

Andere indiv. sport

Andere indiv. sport

38%

10%

11%

Wandelen

Baseball

Aerobic

14%

37%

6%

9%

Wandelen

Wandelen

Wandelen

Wandelen

Wandelen

41%

25%

57%

34%

38%

Andere indiv. sport

Fietsen

Gepensioneerden Retired Retraités ste

1

de

2

de

3

Wandelen

43% Fietsen

24% Andere indiv. sport

21%

Aerobic

13%

Zwemmen

29%

Fietsen

Zwemmen

13%

13%

Aerobic

Aerobic

6%

9%

Zwemmen


7%

Fietsen

16%

17%

Andere indiv. sport

15%

Golf

Andere indiv. sport

13%

Andere indiv. sport

Andere indiv. sport

44%

15%

Aerobic

Golf

31%

10%

Golf


11%


6.

Heeft men al plastische chirurgie laten doen ? In België wordt slechts heel zelden een beroep gedaan op plastische chirurgie.

Werkenden

Gepensioneerden

4%

8%

96%

92% Ja Neen


V.44c Werkenden en gepensioneerden : Hebt u al plastische chirurgie laten doen om welke reden ook ? (nieuwe vraag in 2007)


6.

Heeft men al plastische chirurgie laten doen ? In alle landen heeft een kleine minderheid al plastische chirurgie laten doen. Australië staat op kop, met ongeveer een op tien personen. In België is het gebruik ervan in vergelijking met andere landen hoog bij de werkenden (tweede plaats), net voor Nederland en Frankrijk. België zit in de bovenste helft voor de gepensioneerden. % “Ja”

Australië

9 10

België

8 4

Nederland Frankrijk

6 8 6 4

Verenigde Staten

4 4

Spanje

4 3

Duitsland

4 5

Italië

3 1

Verenigd Koninkrijk

2 2

Japan China

2 1 1


7.

Is men van plan om plastische chirurgie te laten doen ? Dit wordt heel ruim afgewezen zowel door de werkenden als door de gepensioneerden. Slechts een klein deel overweegt er een beroep op te doen in de eerste plaats om iets te veranderen aan zijn uiterlijk en niet om er jonger uit te zien. Werkende vrouwen staan er iets meer voor open. Ja, zeker Ja, waarschijnlijk

Neen, waarschijnlijk niet Neen zeker niet Geen antwoord

Werkenden

Gepensioneerden

Om er jonger uit te zien

Om iets te veranderen aan zijn uiterlijk waar men niet van houdt

Om er jonger uit te zien

%

%

%

41

3

5

9

12

Man: 5% Vrouw: 19%

11

Om iets te veranderen aan zijn uiterlijk waar men niet van houdt %

12

3

5

32

5

6

10

84

95 78

88

Minstens een reden : 14 %

Man: 7% Vrouw: 22%

92

97

89

95

Minstens een reden : 6 %

Basis : n= 301 werkenden, n= 299 gepensioneerden V44b Werkenden en gepensioneerden : Bent u zeker, waarschijnlijk, waarschijnlijk niet of zeker niet van plan om plastische chirurgie te laten doen om ... (nieuwe vraag in 2007)


7.

Is men van plan om plastische chirurgie te laten doen ? Plastische chirurgie wordt in de eerste plaats gelinkt aan de wens om een uiterlijk kenmerk dat als onaangenaam wordt beschouwd, te veranderen. Verjonging wordt bij de werkenden in Azië beter ervaren, gevolgd door Spanje. In België zijn de gepensioneerden bij de minst geïnteresseerden (voorlaatste plaats), evenals de werkenden. Om iets te veranderen aan zijn uiterlijk waar men niet van houdt

Om er jonger uit te zien % “Ja, zeker of waarschijnlijk”

Japan

21 6

% “Ja, zeker of waarschijnlijk”

Japan

34 9

China

11 7

Verenigde Staten

Spanje

11 7

Spanje

Nederland

10 2

China

Verenigd Koninkrijk

9 4

Verenigd Koninkrijk

Verenigde Staten

8 8

Nederland

13 2

Italië

7 3

Italië

13 4

24 21 20 10 15 7 15 9

België

5 3

België

12 5

Frankrijk

4 4

Australië

12 8

Australië

4 8

Frankrijk

10 7

Duitsland

3 1

Duitsland

6 5


8.

Wat zijn de meningen over plastische chirurgie ? Het gebruik van plastische chirurgie wordt eerder gezien als een manier om een zeker slecht gevoel te overwinnen, meer bepaald bij de Franstaligen en de ouderen, dan als een manier om te verjongen of iets te doen aan zijn verleidingskracht. Het kost veel en is dus meer voorbehouden voor de meer gegoeden, meer bepaald volgens de gepensioneerden en de bescheiden categorieën. % akkoord

De mensen die plastische chirurgie laten doen, voelen zich niet goed in hun vel

55


V.44d Werkenden en gepensioneerden : Ik ga u enkele meningen geven over plastische chirurgie. Zeg mij voor elk ervan of je akkoord gaat of niet. (nieuwe vraag in 2007)

78


Jonger dan 65 jaar: 43%; 65 jaar en meer: 63% Lage klasse: 69%

35

Dankzij plastische chirurgie kan ik er jonger uitzien

Plastische chirurgie kan mijn sexappeal / mijn verleidingskracht verbeteren


Man: 33%; Vrouw: 44% Jonger dan 45 jaar: 32%; 45 jaar en meer: 48% Hoge klasse: 27%; Middenklasse - : 58%

39

Enkel rijke en beroemde mensen hebben de middelen om plastische chirurgie te laten doen

79

34


32 26


8.

Wat zijn de meningen over plastische chirurgie ? (1/2) In alle westerse landen, waaronder België en in mindere mate in Nederland wordt plastische chirurgie vooral geassocieerd met een slecht gevoel. De gepensioneerden vinden het duurder dan de werkenden. Het aantal Belgische gepensioneerden die deze mening delen, ligt in het gemiddelde. Mensen de plastische chirurgie laten doen, voelen zich niet goed in hun vel.

Enkel rijke en beroemde mensen hebben de middelen om plastische chirurgie te laten doen

% akkoord

% akkoord

88 81

Spanje

85

Italië

71 83 77

Nederland

Frankrijk

83 84

België

83 81

Spanje

België Duitsland Verenigde Staten

China

Frankrijk

78 81

Italië

69 72

Nederland Japan

79 78

72 75

68 60 53 55

79 41

Duitsland

Verenigd Koninkrijk

Australië

67

China

Australië Japan

60 39 56 39 55 34 64 33 58 30 50 27 54 25 33

Verenigde Staten

23 30

Verenigd Koninkrijk

23 41



8.

Wat zijn de meningen over plastische chirurgie ? (2/2) Bij de werkenden zijn de Chinezen en de Nederlanders het talrijkst om plastische chirurgie te associëren met verjonging of meer sexappeal. Spanje staat op kop bij de gepensioneerden. Het aantal Belgische gepensioneerden ligt in het gemiddelde. Dankzij plastische chirurgie kan ik er jonger uitzien

Plastische chirurgie kan mijn sexappeal / mijn verleidingskracht verbeteren

% akkoord

Nederland

44 52 44

China

42 46

Spanje Japan

41 23 39 38

Frankrijk Italië

36 23 35 34

België Verenigd Koninkrijk

% akkoord

64

29 24

62

China Nederland Japan

40 42 26 42 24 39 49

Spanje Italië Verenigde Staten

36 26 35 19

België

32 26

Verenigd Koninkrijk

31 24

Duitsland

25 18

Australië

26 20

Verenigde Staten

18 13

Frankrijk

23 21

Australië

18 18

Duitsland

20 15



9.

Hoe staat men tegenover het uiterlijk ? De Belgen besteden veel aandacht aan hun uiterlijk, in het bijzonder de vrouwen, de Nederlandstaligen, de oudste werkenden en de « jonge » gepensioneerden. Een op twee gepensioneerden en een op drie werkenden maken zich zorgen over de gevolgen van veroudering. Een op vijf Belgen gebruikt cosmeticaproducten of pillen om veroudering tegen te gaan, vaker bij vrouwen en Nederlandstaligen. % akkoord

82

Ik besteed altijd aandacht aan de manier waarop ik mij kleed

86

89

We zouden er alles aan moeten doen om de gevolgen van veroudering op ons uiterlijk tegen te gaan Ik koop regelmatig antiverouderingscosmeticaproducte n

33

M: 75%; V: 96%, Franstalig G.: 71%; Nederlandstalig G.: 95%

M: 66%; V: 85%, - 45 jaar: 67%; 45+: 89% Platteland: 68%; Stad: 84%, Franstalig G.: 52%; Nederlandstalig G.: 92%

76

Iedereen zou met zijn uiterlijk bezig moeten zijn

M: 72%; V: 93%, - 45 jaar: 78%; 45+: 89% Platteland: 76%; Stad: 89%, Franstalig G.: 66%; Nederlandstalig G.: 93%

M: 83%; V: 95%, - 65 jaar: 96%; 65+: 85% Platteland: 93%; Stad: 85%, Franstalig G.: 74%; Nederlandstalig G.: 98% M: 28%; V: 37%, - 45 jaar: 28%; 45+: 40%

49 25

M: 12%; V: 38%, - 45 jaar: 20%; 45+: 31% Platteland: 18%; Stad: 33%, Middenklasse + : 34% Franstalig G.: 14%; Nederlandstalig G.: 32%

25

M: 7%; V: 42%, - 65 jaar: 34%; 65+: 19% Franstalig G.: 18%; Nederlandstalig G.: 29%

Ik gebruik producten zoals Ginseng 5 of DHEA om de gevolgen van 7 veroudering tegen te gaan


V.44e Werkenden en gepensioneerden : Ik ga u enkele meningen geven over het uiterlijk. Zeg voor elk ervan of je akkoord gaat of niet. (nieuwe vraag in 2007)


9.

Hoe staat men tegenover het uiterlijk ? (1/2) Behalve in Japan zijn de meeste mensen bezig met hun uiterlijk. De Belgische gepensioneerden besteden, meer dan elders, aandacht aan hun kledij (2de plaats). De Chinezen en Spanjaarden zijn meer gevoelig voor de gevolgen van veroudering. De Belgen zitten in het gemiddelde. Ik besteed altijd aandacht aan de manier waarop ik mij kleed

Iedereen zou met zijn uiterlijk bezig moeten zijn

% akkoord

We zouden er alles aan moeten doen om de gevolgen van veroudering op ons uiterlijk tegen te gaan % akkoord

% akkoord

88 84

Duitsland

95 96

China

China

94 93

Spanje

82 86

Italië

88 91

Italië

Verenigd Koninkrijk

79 83

Spanje

Verenigde Staten

78 82

Verenigde Staten

77

Spanje

78 83

Verenigd Koninkrijk

77

Nederland

88 92

Duitsland België

75 70

China Australië Frankrijk Italië Japan

41 46

85 98 91

71 81

Australië

70 79

Nederland

68 77

Frankrijk Japan

80 33 49 33

Frankrijk

55 33

België

49 31

89 89

Verenigde Staten

27 33

75 90 63 78 63 86 44 41

51

Verenigd Koninkrijk

76

België

66 73

Duitsland Australië Japan Nederland

44

27 45 20 33 10 11 3 16



9.

Hoe staat men tegenover het uiterlijk ? (2/2) Een minderheid koopt antiverouderingsproducten, zoals ginseng of DHEA, behalve in China. De Belgische gepensioneerden liggen in het gemiddelde. Cosmeticaproducten worden vaker gekocht, België staat op de 3de plaats, na China en Spanje. Ik koop regelmatig antiverouderingscosmeticaproducten

Ik gebruik producten zoals Ginseng en DHEA om de gevolgen van veroudering tegen te gaan

% akkoord

44

China

32 34 33

Spanje

% akkoord

30 34

China Italië

12 10

België

25 25

Verenigde Staten

10 6

Italië

23 24

Verenigd Koninkrijk

9 6

Duitsland

23 22

Spanje

7 6

Verenigde Staten

20 21

Australië

Verenigd Koninkrijk

19 17

Japan

Frankrijk Nederland Australië Japan

19 23 17 16 13 17 12 18

Duitsland

7 10 6 9 6 13

Frankrijk

6 3

België

5 7

Nederland

1 2



10. Wat bedreigt onze gezondheid ? De bekommernis over de risico’s voor de gezondheid is groot en wordt in ruime mate gedeeld, in de eerste plaats vervuiling en stress, maar ook tabak en alcohol in mindere mate. De vrees voor de gevolgen van vervuiling en stress wordt groter. Maken zich het meeste zorgen : de werkende mannen en de Franstaligen, werkend of gepensioneerd. % « Ja » +5

92

2006

Vervuiling

86

87 Stress

75

+8

M: 95%; V: 89% Platteland: 95%; Stad: 89%


+6


2006 M: 67%; V: 83% Franstalig G.: 84%; Nederlandstalig G.: 69%

2006

76 Tabak

69

M: 81%; V: 71%, Platteland: 81%; Stad: 71% Franstalig G.: 88%; Nederlandstalig G.: 68% Platteland: 64%; Stad: 74% Franstalig G.: 75%; Nederlandstalig G.: 65%

62


62


61


Alcohol

Fastfood/ de voedingsindustrie


V.45 Werkenden en gepensioneerden : Zeg mij voor elk van de volgende factoren of ze voor u een bedreiging vormen voor uw gezondheid ?

62



10. Wat bedreigt onze gezondheid ? (1/2) In alle betrokken landen worden vervuiling, stress en tabak door een overgrote meerderheid gezien als gezondheidsrisico’s. Nederland heeft het kleinste aantal personen die gevoelig zijn voor deze risico’s. België zit in het gemiddelde voor wat betreft het risico vervuiling, maar bij de laatste als het gaat over stress (voorlaatste) en tabak. Vervuiling

Stress

%

Tabak

%

China

97 97

Spanje

Frankrijk

97 94

Verenigde Staten

Spanje

95 97

%

Spanje

93 92

94 90

Duitsland

93 90

Duitsland

94 86

China

92 91 91 86

97 94

Italië

93 90

Japan

92 81

Frankrijk

België

92 86

Frankrijk

92 84

Verenigde Staten

87 86

Duitsland

91 91

Australië

89 83

Japan

87 80

Australië

88 82

China

88 86

Australië

Verenigde Staten

87 84

Verenigd Koninkrijk

88 78

Verenigd Koninkrijk

78 68

Japan

85 83

Italië

88 80

Italië

76 66

Verenigd Koninkrijk

82 83

België

België

76 69

Nederland

70 70

Nederland Werkenden Gepension-eerden

87 75 69 63

Nederland

83 76

66 67


10. Wat bedreigt onze gezondheid ? (2/2) De beoordeling van de risico’s verbonden aan alcohol en de industrialisering van voeding, verschilt per land. Spanje heeft de hoogste cijfers, Nederland de laagste. De Belgische gepensioneerden lijken in verhouding minder gevoelig voor deze twee risico’s. Alcohol

Fastfood

%

%

89 89

Spanje

90 87

Spanje

Frankrijk

85 83

Verenigde Staten

Duitsland

83 82

China

81 78

85 79

Verenigde Staten

76 69

Duitsland

81 82

China

73 74

Australië

81 72

Verenigd Koninkrijk Australië

71 56 68 58

Verenigd Koninkrijk

76 66

Frankrijk

75 79

België

62 62

Japan

Italië

60 61

Italië

65 61 61 62

Japan

49 54

België

Nederland

48 51

Nederland

66 70

55 47



Samengevat – Wat bedreigt onze gezondheid ? België

Nederland

Duitsland

Italië

Vervuiling

Vervuiling

Stress

Vervuiling

92%

70%

94%

Stress

Stress

87%

69%

Spanje

Ver. Koninkrijk

Frankrijk

Ver. Staten

China

Japan

Australië

Stress

Stress

Vervuiling

Stress

Vervuiling

Stress

Stress

93%

97%

88%

97%

94%

97%

92%

89%

Stress

Vervuiling

Vervuiling

Stress

Vervuiling

88%

95%

82%

92%

87%

Werkenden ste

1

de

2

de

3

Tabak 76%

Tabak

Tabak 93% Vervuiling

Tabak

Tabak

Tabak

Tabak

Tabak

Tabak

Tabak

92%

87%

Stress

Vervuiling

Vervuiling 88% Tabak

66%

91%

76%

93%

78%

91%

87%

88%

85%

83%

Vervuiling

Vervuiling

Vervuiling

Vervuiling

Vervuiling

Vervuiling

Vervuiling

Stress

Vervuiling

Vervuiling

Stress

86%

70%

91%

90%

97%

83%

94%

90%

97%

83%

83%

Stress

Stress

Stress

Stress

Vervuiling

80%

94%

78%

81%

82%

Gepensioneerden Retraités ste

1

de

2

Stress 75%

de

3

Tabak 69%

Tabak

Tabak

67%

90%

Stress

Stress

63%

86%

Tabak 66%

Tabak 92%

Tabak 68%

Tabak

Tabak

Tabak

86%

86%

91%

Stress

Vervuiling

Stress

84%

84%

86%

Tabak 80%

Tabak 76%


Het pensioen, een gelukkige periode in het leven ? Welke factoren bevorderen het geluk ? Gepensioneerden vs Werkenden


1.

Is men gelukkig ? Werkenden en gepensioneerden voelen zich over het algemeen gelukkig, zelfs heel gelukkig voor meer dan een derde onder hen. De meest optimistische zijn de jonge werkenden en die uit afkomstig uit gegoede gezinnen, en de Nederlandstalige gepensioneerden. Heel gelukkig Eerder gelukkig

Niet echt gelukkig Helemaal niet gelukkig Geen antwoord

Gepensio% neerden

Werkenden %

34

37

93

Jonger dan 45 jaar: 95% 45 jaar en meer: 90% Hoge klasse: 98%

91

53

59

7

7

61

« De heel gelukkigen » (in %) 42

301

299

Basis : n=

werkenden, n=

25-34 jaar

33

35-44 jaar


9

2

« De heel gelukkigen » (en %)

27

30

41

45-54 jaar

55 jaar en meer

45-64 jaar

35 65 jaar en meer

gepensioneerden

V.2 Werkenden en gepensioneerden : Voelt u zich over het algemeen gelukkig ?


1.

Is men « heel » gelukkig ? De Angelsaksische landen hebben het grootste aantal personen die zichzelf als « heel gelukkig » beschouwen. België behoort tot de meest gelukkige landen.

% “Heel gelukkig”

41 36

Nederland Verenigde Staten

38

Verenigd Koninkrijk

36 40

51

34 37

België Spanje

33 20

Frankrijk

33 31

Australië

33 41

Duitsland

23 21

China

18 15

Italië

15 13

Japan

13 10

Opmerking: Opmerking: Als Als we we waardeschalen waardeschalen gebruiken gebruiken op op de de Aziatische Aziatische landen, landen, stellen we vast stellen we vast dat dat de de ‘top box’ minder gebruikt ‘top box’ minder gebruikt wordt, wordt, door door culturele culturele en en semantische semantische verschillen; verschillen; dat dat beïnvloedt beïnvloedt in in feite feite de de interpretatie van de interpretatie van de ranking. ranking. Werkenden Gepensioneerden «AXA Pensioenbarometer 2007» - Golf 3 – België, januari 2007 - 97

2.

Welke factoren beïnvloeden het geluk ? Samen met een voldoende inkomen voor de gepensioneerden, is gezondheid de factor die de grootste invloed heeft op ons geluk.

Gepensioneerden

Werkenden Eerder gelukkig + Niet gelukkig (=66%, n=200)

Heel gelukkig (=34%, n=101) V.22 Voldoende inkomen voor het pensioen

Eerder gelukkig + Niet gelukkig (=63%, n=187)

Heel gelukkig (=37%, n=112)

57%

49%

55%

74%

72%

40 jaar

≠

43%

(Niet gesteld aan huisvrouwen)

V.28 Werkenden: % werkenden die hun pensioen hebben voorbereid

V.29 gepensioneerden: leeftijd vanaf wanneer de gepensioneerden hun pensioen zijn beginnen voor te bereiden

(Niet gesteld aan huisvrouwen)

V.43 % individuen in goede gezondheid

40 jaar

88%

≠

75%

75%

≠

59%

≠ significant verschil tussen de “heel gelukkigen” en de “eerder gelukkigen” + “niet gelukkigen” * (Lage basis n<30)


Diverse onderwerpen Werkenden vs Gepensioneerden


1.

Gaat men zijn kapitaal nalaten aan zijn bloedverwanten ? De werkenden en de gepensioneerden zijn verdeeld : ze overwegen, bijna in dezelfde verhoudingen, hun kapitaal over te dragen aan hun erfgenamen of het uit te geven voor zichzelf, waarbij dit laatste cijfer sterk daalt. De plicht om zijn vermogen over te dragen blijft een belangrijke waarde voor een op twee Franstaligen, of hij nu werkt of gepensioneerd is, en bij de plattelandsbevolking. Een belangrijke mentaliteitswijziging: de grote meerderheid van de gegoede gepensioneerden gaan hun kapitaal behouden om het door te geven in tegenstelling tot de gegoede werkenden.

Gepensioneerden

Werkenden Platteland: 23%; Stad: 15%


2006 -9

19% 40%

41%

Platteland: 34%; Stad: 47% Franstalig G.: 27% Nederlandstalig G.: 50% Hoge klasse: 62% Franstalig G.: 55% Nederlandstalig G.: 38%

41% Hoge klasse: 32% Middenklasse - : 64% Franstalig G.: 48% Nederlandstalig G.: 35%

14%

Franstalig G.: 29% Nederlandstalig G.: 49% Platteland: 49%, Stad: 33% Middenklasse - : 53%

45%

Het opgebouwde kapitaal uitgeven Het opgebouwde kapitaal behouden om het over te dragen aan uw erfgenamen Weet het nog niet

Basis : n=279 werkenden, n= 261 gepensioneerden Vraag niet gesteld aan huisvrouwen V.G Werkenden : Wanneer u met pensioen bent, denkt u dat u ... ? V.H Gepensioneerden : Denkt dat u gaat ... ?


1.

Gaat men zijn kapitaal nalaten aan zijn bloedverwanten ? China, Frankrijk en België zijn de drie landen waar de tendens om een kapitaal na te laten aan zijn bloedverwanten het duidelijkst aanwezig is. Hetzelfde geldt voor de Amerikaanse gepensioneerden. Voor de werkenden staat België op de 3de plaats, voor de gepensioneerden op de 2de. Deze tendens is in het algemeen minder uitgesproken bij de Angelsaksen, in Australië en de werkenden in de Verenigde Staten, Duitsland en Nederland. % . Werkenden

78

76

66

59

60

55

47

40

38

20 9

20 51

11 12 10

10 14

24 10

34 6

Duitsland

Nederland

Australië

Verenigde Staten

30 Spanje


26

41

53

27

19

8

Italië

België

Frankrijk

71 29 Japan

China

Het opgebouwde kapitaal uitgeven Het opgebouwde kapitaal behouden om het over te dragen aan uw erfgenamen Weet het nog niet

Gepensioneerden

66 20 14 Duitsland

56 24

59

32

44 44

19

9

12

Nederland

Australië

Verenigde Staten

41

57

31

29 30 Spanje

39


30 Italië

25 41

45

31

45

63

29

45

14

12

26

25

België

Frankrijk

Japan

China


2.

Welke uitrustingen bezit men ? Hoeveel uur per week gebruikt men internet thuis ? De high-techuitrustingen zijn ruimschoots aanwezig in de gezinnen van werkenden, terwijl de gepensioneerden van 65 jaar en meer minder uitgerust blijven behalve wat de gsm betreft. Een grotere penetratie bij de gegoede klassen en de Nederlandstaligen. De tijd die op internet wordt doorgebracht is dezelfde bij de werkenden en de gepensioneerden, gemiddeld 5 uur per week. % « Ja »

96 Middenklasse +: 96%, Lage klasse: 73%

G

SM

86 87

76 42

Hoge klasse: 95% - 65 jaar: 74%; 65+: 38% Hoge klasse: 80%, midden + : 64%, lage: 25% Franstalig: 41%; Nederlandstalig: 59% Franstalig: 69%; Nederlandstalig: 82%

- 65 jaar: 62%; 65+: 29% Hoge klasse: 68%, midden+: 57%, lage: 17% Franstalig: 30%; Nederlandstalig: 49%

66

-45 jaar: 74%; 45+: 55% Franstalig: 77%; Nederlandstalig: 59%

30

Werkenden Gebruiksgraad van internet thuis, voor persoonlijke redenen Basis : n= 230 werkenden, hebben tot internet

5

uur/ week

Gepensioneerden

5 uur/ week

n= 125 gepensioneerden die thuis toegang

- 65 jaar: 44%; 65+: 21% Hoge klasse: 66%, Lage klasse: 12%

42

co rd er

27

- 45 jaar: 49%; 45+: 31%, Middenklasse -: 55% Middenklasse+ : 39%

10

G

ee n

C

am

D

ig i ta al

In te rn fo C et om to to to eg pu es an te te r g l

52

Basis : n=301 werkenden,

n= 299 gepensioneerden

VA1 Werkenden en gepensioneerden : Welke van de volgende uitrustingen hebt u thuis ? V.B Werkenden en gepensioneerden : Hoeveel uur per week gebruikt u internet thuis gemiddeld voor persoonlijk gebruik ? (nieuwe vraag in 2007)


2.

Welke uitrustingen bezit men ? (1/2) Een grote aanwezigheid van gsm’s in alle landen, waarbij de gepensioneerden in het algemeen iets minder uitgerust zijn. De werkenden zijn goed uitgerust in informatica, de Angelsaksen op kop. De gepensioneerden zijn zijn vaak goed uitgerust voor de internettoegang, in het bijzonder in de Latijnse landen. De uitrustingsgraad in België ligt in het gemiddelde. GSM

Computer

% « Ja »

76 96 86

Australië

Nederland

95 86

Verenigde Staten

95 74

Verenigd Koninkrijk

Australië China Duitsland Frankrijk Verenigde Staten

94 76 94 64 94 70 92 81 91 75 90 71 85 80

94

Nederland

België

Spanje

% « Ja »

% « Ja »

97

Japan

Italië

Internettoegang

70

Verenigd Koninkrijk

80

40 83 48 82 48 82

Japan

59 77

Italië


87 78

84

Verenigd Koninkrijk

China

83 75

52

Duitsland

Spanje

Verenigde Staten

87

Frankrijk

39 74 25 69 57

63

88 65

België

90

Nederland

41 78

Australië

53 76

België

42 74

Duitsland Frankrijk

36 72 30 70

Japan Italië Spanje China

46 68 28 59 16 57 40


2.

Welke uitrustingen bezit men ? (2/2) In België is het uitrustingspercentage van de gepensioneerden in camcorders vrij hoog, op de 3de plaats na Japan en de VS. Het is lager voor de digitale fototoestellen, slechts op de 8ste plaats. Digitaal fototoestel

Camcorder

% « Ja »

% « Ja »

Verenigde Staten

74 57 71

Japan

53 70

Frankrijk

37 69

Nederland

44

Verenigd Koninkrijk

69 45 69

Australië

46 66

België Spanje Duitsland Italië China

30 60 18 56 32 50 15 44 31

83

Japan

56

Verenigde Staten Spanje

53 35 44 19 42

België Verenigd Koninkrijk

27 40 22 38 27

Frankrijk Duitsland

35 21 34 13

Italië Australië Nederland China

31 17 29 16 27 19



2.

Hoeveel uur per week gebruikt men internet thuis ? De Belgen, werkenden en gepensioneerden, zijn matige internetgebruikers. De Belgische werkenden zijn bij de minst grote gebruikers van internet, samen met Duitsland en Italië. De gepensioneerden daarentegen zijn bij de grootste gebruikers, op de 5de plaats achter de Amerikanen, Australiërs, Engelsen en Nederlanders. Gemiddeld aantal uren per week China

11

5

Australië

8

7

Frankrijk

8

5

Ver. Staten

8

9

Ver. Koninkrijk

7

6

Nederland

7

6

Japan

6

3

Spanje

6

2

België

5

5

Duitsland

5

4

Italië

5

2 Werkenden Gepensioneerden «AXA Pensioenbarometer 2007» - Golf 3 – België, januari 2007 - 105

3.

Waarvoor wordt internet gebruikt ? Zowel voor de werkenden als voor de gepensioneerden is de eerste functie van internet informatie, ook voor actualiteit, en communicatie, meer bepaald voor mannen en jonge werkenden. Een derde van de gepensioneerde vrouwen gebruikt het niet, tegenover een man op tien. Het wordt ook gebruikt voor de praktische kant, door werkenden en door gepensioneerden : bankverrichtingen doen, vooral bij de mannen, reizen boeken, meer bepaald bij de gepensioneerden, cultuurgoederen kopen. %

Opzoeken van informatie

73 68 66

E-mails 55

Bankverrichtingen

42 43 41

Actualiteit Blogs Aankoop van reisbiljetten Aankoop van cultuurproducten Chat Ontmoetingen Aankoop van financiële producten Aankoop van voedingsmiddelen Andere Niets

22 15 19 24 14 11 13 4 7 6 6 6 3 1 11 3 13 21

Basis : n=230 werkenden, n= 125 gepensioneerden die thuis toegang hebben tot internet

V.B1 Werkenden en gepensioneerden : Welke van de volgende activiteiten gebruikt u regelmatig op internet ? (nieuwe vraag in 2007)

80

M: 86%; V: 74%, - de 45 jaar 85%, 45+: 73% M: 82%; V: 63% - 45 jaar 74%, 45+: 60% M: 79%; V: 52%, - 65 jaar: 58%, 65+: 75% M: 63%; V: 47%, - 45 jaar 61%, 45+: 47% M: 58%; V: 25%, - 45 jaar 53%, 45+: 30%, Franstalig: 51%; Nederlandstalig: 38% M: 48%; V: 33%, - 45 jaar 29%, 45+: 13%

- 65 jaar: 17%, 65+: 34%

- 45 jaar 18%, 45+: 7%

M: 10%; V: 32%


3.

Waarvoor wordt internet gebruikt ? (1/3) In België en in de meeste landen wordt internet vooral gebruikt om informatie op te zoeken of te corresponderen via e-mail: de Belgische gepensioneerden zitten in het gemiddelde. Ze zijn talrijker dan in andere landen om er bankverrichtingen te doen, op de 2de plaats, net na Nederland, voor de Verenigde Staten en Australië. Zoeken naar informatie

Bankverrichtingen

E-mails

%

%

96

Australië

80

%

Australië

92 86

Nederland

Nederland

91 81

Verenigd Koninkrijk

90 84

Australië

Verenigd Koninkrijk

90 83

Verenigde Staten

89 87

Verenigde Staten

Verenigde Staten

88 81

Nederland

87 80

Frankrijk

Frankrijk

88 80

Frankrijk

86

België

80

Japan

47 80 73

België Spanje

79 42 79 71

Duitsland China Italië

74 31 62 41

73 76

Duitsland Spanje

61 72 40 68 66

België China Italië Japan Werkenden Gepensioneerden

Actualiteit

60 17 44 28 42 30

%

75 51 63 38 60 38 58 37 55 42

Verenigd Koninkrijk Duitsland

53 35 47 31 36 14

Spanje China Italië Japan

16 5 11

68 32

Verenigde Staten Spanje

62 51 57 32

Frankrijk

57 44

Duitsland

53 38

Australië

52 38

Japan

47 22 45 46

Nederland Verenigd Koninkrijk

21 3

2

China

45 28 43 41

België Italië

41 24


3.

Waarvoor wordt internet gebruikt ? (2/3) De Belgische gepensioneerden zijn bij de grootste surfers naar blogs, op de 2de plaats, achter de Fransen. Ze zitten in een laag Europees gemiddelde voor de reservatie van reizen, de aankoop van cultuurgoederen, chats. Reservatie van reizen

Blogs %

%

China Frankrijk

België Verenigde Staten Australië Japan Italië

30 19

Verenigde Staten

27 11

Spanje Verenigd Koninkrijk

11

Verenigd Koninkrijk

43

23 9 22 15

%

58 45 54 50 47 37

Australië

46

Nederland Frankrijk

Chat

Culturele aankopen

31 40 21

Frankrijk Verenigd Koninkrijk

%

49 25 37 30

China

54 16

Frankrijk

50 43

Verenigde Staten

29 22

Nederland

20 13

Spanje

28 7

Verenigd Koninkrijk

20 11

Nederland

27 10

Spanje

17 4

19 10

Spanje

35 22

Duitsland

22 15

Duitsland

17 13

17

Duitsland

35 30

Japan

15 9

Verenigde Staten

16 10

16

Japan

20 17

Australië

15 14

Australië

14 6

15

Italië

20 10

China

8 4 4

Nederland

12 8

België

Duitsland

12 6

China Werkenden Gepensioneerden

19 24 10 3

Italië België

14 4 14 4 14 11

België

13 4

Italië

9 3

Japan

6 1


3.

Waarvoor wordt internet gebruikt ? (3/3) De Belgen zitten in het Europese gemiddelde voor de aankoop van financiële producten of voedingsmiddelen, ver achter de Engelsen en de Amerikanen. Ze zijn tweede, na China en voor de Australiërs en de Amerikanen, om ontmoetingen te doen via het Net. Aankoop van financiële producten

Ontmoetingen %

%

China Duitsland

32 11

Verenigd Koninkrijk

11

Verenigde Staten

Nederland

9 4

Japan

Verenigde Staten

8 5

Frankrijk

Spanje

8 4

Frankrijk

Voedingsmiddelen

8 2

%

22 11 14 13 9 4

Verenigd Koninkrijk Japan China

28 11 25 9 20 4 13 7

9 10

Nederland

Nederland

8 8

Verenigde Staten

7 2

Australië

8 6

Spanje

7 2

Australië

8 5

China

7 4

Frankrijk

5 1

België

7 6

Spanje

6 4

Australië

4 1

Verenigd Koninkrijk

6 2

Italië

6 4

Duitsland

3 4

Italië

4 3

België

6 6

België

3 1

Japan

3 4

Duitsland

5 4

Italië

2 4



Samengevat – Waarvoor wordt internet gebruikt ? België

Nederland

Duitsland

Italië

Spanje

Ver. Koninkrijk

Frankrijk

Ver. Staten

China

Japan

Australië

Werkenden ste

1

de

2

de

3

Zoeken naar informatie







E-mails




80%

91%

79%

62%

79%

90%

88%

89%

74%

80%

96%

E-mails

E-mails

E-mails

E-mails

E-mails

E-mails

E-mails


Actualiteit

Actualiteit

E-mails

68%

87%

76%

44%

72%

90%

86%

88%

68%

47%

92%

Actualiteit

Actualiteit

Actualiteit

Reservatie van reizen

Actualiteit

E-mails

E-mails

75%

53%

41%

57%

58%

58%

62%

60%

42%

63%






E-mails


E-mails

Actualiteit


E-mails

73%

81%

71%

41%

42%

84%

80%

87%

32%

47%

86%

E-mails

E-mails

E-mails

E-mails

E-mails


E-mails



E-mails


66%

80%

61%

28%

40%

83%

73%

81%

31%

30%

80%

Actualiteit

Actualiteit

Actualiteit

Reservatie van reizen

Actualiteit

Actualiteit

E-mails

Actualiteit

Actualiteit

38%

24%

32%

45%

44%

51%

17%

22%

38%

Bankverrichtingen

55%

Bankverrichtingen

Bankverrichtingen

Bankverrichtingen


1

de

2

de

3

Bankverrichtingen

42%

Bankverrichtingen

51%


4.

Met wie communiceert men via e-mail of chat ? Internet wordt gebruikt om te communiceren en de banden te onderhouden met alle vrienden of familie, vooral bij gepensioneerde vrouwen, en ook met de kinderen voor twee derden van de gepensioneerden. Dat is met name het geval voor de Franstaligen. Communiceert via e-mail en/of chat

Werkenden

Gepensioneerden

69 %

66 %

% « Ja »

92

Uw vrienden

88

77

Familieleden

73

Uw ouders

Uw kleinkinderen

Man: 65%; Vrouw: 85%,

Jonger dan 45 jaar: 9%, 45 jaar en meer: 42%

22

Uw kinderen

Franstalig: 85%; Nederlandstalig: 73%

61 Jonger dan 45 jaar: 30%, 45 jaar en meer: 3% Franstalig: 37%; Nederlandstalig: 11%

20 2

3 26

Basis : n=158 werkenden, n= 82 gepensioneerden die e-mail en/of chat gebruiken

V.B2 Werkenden en gepensioneerden : Met wie hebt u de gewoonte om te communiceren via e-mail of chat ? (nieuwe vraag in 2007)

Jonger dan 65 jaar: 10%, 65 jaar en meer: 43%


4.

Met wie communiceert men via e-mail of chat ? (1/2) E-mail wordt overal gebruikt om te corresponderen met vrienden en familie. Bij de gepensioneerden is dit ook het middel om de banden met de familie te onderhouden, meer bepaald de kinderen. Op dat vlak zit België in het gemiddelde. Uw vrienden

Familieleden

% « Ja »

Uw kinderen % « Ja »

% « Ja »

China

94 85

Verenigde Staten

92 91

Australië

Verenigde Staten

80

78

Frankrijk

79 78

Verenigd Koninkrijk

België

77 73

Duitsland

92

Italië

80

Australië

92

92

Spanje

Verenigde Staten

86 92

92 88

Spanje

92 90

Nederland

Verenigd Koninkrijk

91 88

Verenigd Koninkrijk

61 66

Japan

Frankrijk

91 82

Duitsland

59 70

China

88 86

China

België Australië

Duitsland

86

Japan Nederland

74 78 63

Italië Japan Werkenden Gepensioneerden

76 96 65 73

56 68

België Frankrijk

64 31 40

76 28 75 22 66 22 65 22 61 20 72 16 74 15 53 14

Spanje Nederland

38

34

Italië

56 10 10 6 42


4.

Met wie communiceert men via e-mail of chat ? (2/2) De relatie via e-mail van de gepensioneerden met de kleinkinderen is wijd verspreid in de Angelsaksische landen en Nederland, België volgt er net na, voor Duitsland en Frankrijk. Die positie is vergelijkbaar voor de relaties van de werkenden met hun ouders, op de 5de plaats na het Verenigd Koninkrijk. Uw kleinkinderen

Uw ouders

% « Ja »

% « Ja »

Verenigde Staten Australië Nederland Frankrijk

40 7 30

Verenigde Staten Nederland

26

België

22 10


België

20 2

Italië

13

Spanje Japan

Italië

3 30 3 26

3

20 3

China

37

3

Verenigd Koninkrijk

Duitsland

6

Duitsland

13

Frankrijk

13

China

1 12 14 7

Spanje Japan

3 31 2 42 1 4 1 23 1 19 11 9 19



Teasing


AXA heeft een belangrijke pensioenstudie uitgewerkt: “3de golf van de AXA Pensioenbarometer” Doelstellingen: De houding van de bevolking ten opzichte van het pensioen bestuderen en begrijpen Het beeld van het pensioen toetsen aan de realiteit – vergelijking van de perceptie van de beroepsbevolking met de ervaringen van de gepensioneerden De resultaten van Frankrijk in een internationale context plaatsen

Internationale studie bij 11.590 personen, in 16 landen Een unieke sleutelstudie over een van de belangrijkste economische en sociale onderwerpen van het moment, en AXA heeft beslist om deze met het Grote Publiek te delen.


16 landen geanalyseerd in de wereld België

Canada V.K.

Verenigde Staten

Nederland

Duitsland

Frankrijk Japan Portugal

China

Spanje Italië

Hongkong

Singapore Australië

NieuwZeeland

Om praktische redenen toont dit verslag slechts de resultaten van 11 landen. Alle resultaten zijn beschikbaar op de site www.retirement-scope.axa.com «AXA Pensioenbarometer 2007» - Golf 3 – België, januari 2007 - 116

Perceptie van kerstfeest / Nieuwjaar Soort geschenken voor het komende kerstfeest / Nieuwjaar Welk budget voor kerst- / nieuwjaarsgeschenken Gebruik van de euro


1.

Kerstmis / Nieuwjaar is een periode van... ? De kerstperiode is in de eerste plaats synoniem voor geluk. Weinig stress, maar meer voor vrouwen en de werkenden met kinderen of kleinkinderen. Weinig onverschilligheid ook, maar meer voor mannen. Het is ook een moment van eenzaamheid voor bijna één op tien gepensioneerden. % « Ja »

78

Geluk

80

31

Opwinding

16

22

Stress

12

18

Onverschilligheid

Eenzaamheid


17

Man: 25%; Vrouw: 11%, - 45 jaar: 21%; 45+: 13% Platteland: 25%; Stad: 11%, Franstalig: 28%; Nederlandstalig: 11% Man: 23%; Vrouw: 11%, - 65 jaar: 11%; 65+: 21% Franstalig: 29%; Nederlandstalig: 9%

6 11


V2b Werkenden en Gepensioneerden : Voor u is de kerstperiode een periode van ... ? (nieuwe vraag in 2007)


1.

Kerstmis / Nieuwjaar is een periode van ... ? (1/2) In België, net als in de meeste landen, behalve Japan, wordt de kerstperiode verbonden aan geluk. De gepensioneerden en werkenden zijn minder gevoelig voor stress en opwinding op dit moment van het jaar, dan in andere landen. Geluk

Opwinding

% « Ja »

Stress % « Ja »

% « Ja »

Verenigde Staten

91 89

Verenigde Staten

79 68

Verenigde Staten

Verenigd Koninkrijk

88 81

Duitsland

73 74

Verenigd Koninkrijk

Australië

88 86

Verenigd Koninkrijk

85 87

Australië

84 79

Spanje

67 69

China

33 29

67 65

Italië

33 28

Australië

31 20

België

22 12

Duitsland Frankrijk China

79 77

Italië

België

78 80

Japan

75 69

Italië

Frankrijk

Nederland

67 65

China

Spanje

64 68

België

Japan

61 47


71 50 70 54

48 13 46 27 42 33 31 16 30 52

Duitsland Spanje

Frankrijk

45 25 42 33 42 24 37 32

18 18

Nederland

16 12

Japan

11 13


Kerstmis / Nieuwjaar is een periode van ... ? (2/2) De Belgen zijn het minst onverschillig voor Kerstmis, samen met de Duitsers. De eenzaamheid wordt er minder gevoeld dat in andere landen. Onverschilligheid

Eenzaamheid

% « Ja »

Japan

60 35 39

Nederland Spanje Verenigd Koninkrijk

% « Ja »

36

34 28 27 28

Spanje

20 31

Italië

14 22

China

11 12

Verenigd Koninkrijk

11 15

Verenigde Staten

21 19

Australië

9 11

Australië

21 18

Verenigde Staten

8 10

Italië

20 21

Duitsland

7 11

18 26

Frankrijk

China Frankrijk België Duitsland

7 16

18 22

Japan

6 10

18 17

België

6 11

13 11

Nederland

4 9



Wat wenst u aan uw vrienden, uw familie op Kerstmis / Nieuwjaar ? De gezondheid is het « kostbaarste bezit », dat is de meest verspreide wens. Geluk komt op de tweede plaats, voor de beroepsbevolking vaker. Wellicht omdat ze in het verleden harde tijden hebben doorgemaakt, meer bepaald voor de ouderen onder hen, is vrede de tweede wens van de gepensioneerden.

% « Ja »

85

Gezondheid

83

48

Geluk

36

Heeft kinderen/kleinkinderen: 34%; Geen kinderen/kleinkinderen: 22%

32

Liefde

26

23

Vrede

Welvaart

Man: 81%; Vrouw: 90%, Stad: 90%, Platteland: 81%

42

11 10


V2a Werkenden en gepensioneerden : Als u uit de volgende wensen twee wensen kunt kiezen voor uw vrienden en uw familie, welke zou u dan kiezen ? (nieuwe vraag in 2007)


2.

Wat wenst u aan uw vrienden, familie op Kerstmis / Nieuwjaar ? (1/2) In alle landen is gezondheid de meest verspreide wens. De Belgen wensen meer dan de anderen, liefde, 3de plaats bij de werkenden, 5de bij de gepensioneerden. De frequentie van geluk ligt in het gemiddelde Gezondheid

Geluk

% « Ja »

87 89

Verenigd Koninkrijk

Spanje

86 83

Australië

België

85 83

Verenigde Staten

83 85

Frankrijk

Nederland Frankrijk Italië China

81 82

Nederland

80 77

België

77 81

Spanje

77 75

Japan

68 71

Italië

Verenigde Staten

67 72

China

Verenigd Koninkrijk

65

Australië

% « Ja »

% « Ja »

Duitsland

Japan

Liefde

77

Duitsland

61 47 60 51 54 42 52 38 48 29 48 36 39 27 36 20 35 23 31 29 19 17

Nederland

36 34

Verenigde Staten

34 36

België

32 26

Australië

32 32

Spanje

29 27

Verenigd Koninkrijk

28 28

Duitsland

28 17

Italië

25 23

Frankrijk

25 16

Japan

21 18

China

8 7



2.

Wat wenst u aan uw vrienden, familie op Kerstmis / Nieuwjaar ? (2/2) Vrede is een wens die meer wordt verspreid bij de gepensioneerden dan bij de werkenden. Het wordt minder gewenst in België dan in andere landen, in laatste instantie bij de werkenden, 7de plaats bij de gepensioneerden. Welvaart wordt minder vaak gewenst, ongeacht het land. België zit in het gemiddelde. Vrede

Welvaart

% « Ja »

% « Ja »

68 68

China 46

Duitsland

59 39

Spanje

Nederland

Verenigd Koninkrijk

17 12 16 17

Frankrijk

51

China

15 14

50

Duitsland

14 9

Australië

13 11

België

11 10

36

Japan

17 10

52 37

Italië

Verenigde Staten

28 45

Verenigde Staten

28

Verenigd Koninkrijk

28 33

Japan

Australië

27 35

Italië

9 5

45

Spanje

6 7

42

Nederland

Frankrijk België

39

24 23

9 3

3 2



Samengevat – Wat wenst u aan uw vrienden, familie op Kerstmis / Nieuwjaar ? België

Nederland

Duitsland

Italië

Spanje

Ver. Koninkrijk

Frankrijk

Ver. Staten

China

Japan

Australië

Gezondheid

Gezondheid

Gezondheid

77%

77%

68%

Vrede

Vrede

68%

36%

Beroepsbevolking ste

1

de

2

de

3

Gezondheid

Gezondheid

Gezondheid

Gezondheid

Gezondheid

Gezondheid

Gezondheid

85%

83%

87%

80%

86%

65%

81%

Vrede

Vrede

Vrede

37%

39%

Geluk

Geluk

48%

48%

46%

Liefde

Liefde

Liefde

32%

36%

28%

35%

Gezondheid

Gezondheid

Gezondheid

83%

85%

Vrede

42%

Geluk

Gezondheid

67%

Geluk

Geluk

61%

52%

54%

Vrede

Liefde

Liefde

39%

28%

25%

34%

Gezondheid

Gezondheid

Gezondheid

Gezondheid

89%

77%

83%

77%

82%

Vrede

Vrede

Vrede

Vrede

45%

59%

51%

52%

47%

Liefde

Liefde

Liefde

Liefde

Vrede

34%

17%

23%

27%

33%

Geluk

Geluk

Geluk

Geluk

Geluk

60% Liefde

31%

36%

32%

Gezondheid

Gezondheid

Gezondheid

81%

75%

71%

Vrede

Vrede

68%

50%

Retired Gepensioneerden ste

1

de

2

de

3

Geluk

36%

Geluk

72%

Vrede

45% Geluk

38%

Gezondheid

Geluk

42% Vrede

39%

Geluk

29%

Geluk

20%

Geluk

51% Vrede

35%


3.

Is men van plan geschenken te kopen voor Kerstmis / Nieuwjaar ? Het kopen van geschenken is een gevestigde traditie, die nog sterker is dan in 2006. De gepensioneerden kopen er meer dan de beroepsbevolking, met uitzondering van de vrouwen, de welgestelde categorieën en de Nederlandstaligen.

Gepensioneerden

Beroepsbevolking 2% 16%

6% +10 2006 -7


82% +7 2006

Ja Neen Weet het nog niet

2006

28% 66%

Vrouw: 74% Jonger dan 65 jaar: 74% Hogere klasse: 83% Nederlandstalig: 74%


V.3 Werkenden en Gepensioneerden : Bent u van plan geschenken te kopen voor de volgende Kerstmis of Nieuwjaar ?


3.

Bent u van plan geschenken te kopen voor Kerstmis / Nieuwjaar ? België staat op de 5de plaats, achter het Verenigd Koninkrijk en voor Duitsland, ver voor Zuid-Europa, de landen van Azië en Nederland.

% « Ja »

Verenigde Staten

93 81 93

Frankrijk

70 91 86


86 78 82

België

66 81

Duitsland

65 75

Spanje

44 71

Italië Japan Nederland China

49 63 33 48 36 46 28


Wat denkt u te kopen voor de komende Kerstmis / Nieuwjaar ? De Belgen zijn vrijgevig voor Kerstmis, gemiddeld kopen ze bijna vijf geschenken. De geschenken die het meest worden gekocht, zowel door de werkenden als de gepensioneerden : culturele geschenken (gevoelige daling), kleding en alcohol (gaan ook achteruit), en tot slot speelgoed. Minst gekocht : digitale apparaten (gsm’s, camera’s, fototoestellen, audio-video-apparatuur). % « Ja » op de vermelde geschenken B o eken, cd's, dvd's, tickets (theater, co ncert)

67

Kleding

Wijn, alco ho l, champagne

53

Speelgo ed

49 49 46

Sno ep, cho co lade

Spo rtuitrusting

26

Info rmaticamateriaal

25 29

Video spelletjes

A udio -video uitrusting

gsm camco rder, digitaal fo to to estel

B lo emen en planten

Ko rtingbo ns

74 -11 -9

0 0 0 0 0 0

-8

- 45 jaar: 80%; 45+: 63%, Platteland: 80%; Stad: 67% Franstalig: 81%; Nederlandstalig: 68% M: 67%; V: 54% M: 66%; V: 52%, - 45 jaar: 72%; 45 +: 37% Franstalig: 76%; Nederlandstalig: 47% - 65 jaar: 59%; 65+: 41%, Franstalig: 58%; Nederlandstalig: 45% - 45 jaar: 56%; 45+: 38%, Franstalig: 55%; Nederlandstalig: 45% Franstalig: 63%; Nederlandstalig: 38%

-17 -9

20 23 23 22 17 17 14 13 15

Reizen, verblijven

Juwelen

59

-15 -13

40

32 33 30

Huisho udto estellen

58 60

74

M: 34%; V: 46%, Franstalig: 31%; Nederlandstalig: 47% - 65 jaar: 34%; 65+: 19%, Franstalig: 18%; Nederlandstalig: 29% M: 25%; V: 39% Franstalig: 42%; Nederlandstalig: 29%

- 45 jaar: 37%; 45+: 16% - 65 jaar: 28%; 65+: 14% - 45 jaar: 19%; 45+: 29% M: 31%; V: 17% M: 23%; V: 12%, Franstalig: 29%; Nederlandstalig: 11%

-11

Basis : n= 247 werkenden, n= 198 gepensioneerden die van plan zijn om geschenken te kopen voor Kerst

V.5 Werkenden en Gepensioneerden : Wat denkt u te kopen ? ER WERD EEN LIJST VAN SPECIFIEKE GESCHENKEN VOORGESTELD AAN DE GEÏNTERVIEWDEN


M: 13%; V: 21% M: 18%; V: 10% Franstalig: 23%; Nederlandstalig: 12%

Gemiddeld aantal geschenken: Werkenden:5.2 Gepensioneerden : 4.4


Samengevat – De drie geschenken die het meest worden gegeven per land België

Nederland

Duitsland

Italië

Snoep, chocolade

Boeken, cd’s, Boeken, cd’s dvd’s, theater, dvd’s, theater, concert concert

Spanje

Ver. Koninkrijk

Frankrijk

Ver. Staten

China

Japan

Australië

Werkenden ste

1

de

2

de

3

Kleding

74%

73%

Boeken, cd’s, Boeken, cd’s, dvd’s, theater, dvd’s, theater, concert concert

74%

72%

Alcohol

Alcohol

60%

61%

85% Snoep, chocolade

69% Kleding

68%

78% Kleding

Kleding

87% Boeken, cd’s, dvd’s, theater, concert


93% Kleding

82% Speelgoed

77%

83%

88%

78%

Snoep, chocolade

Snoep, chocolade

Snoep, chocolade

Snoep, chocolade

65%

76%

83%

70%

Kleding

Kleding

Kleding

Kleding

88%

80%

Boeken, cd’s, dvd’s, theater, concert

Alcohol

85% Speelgoed

72%

Speelgoed


65%

90%

Kleding

Kleding

76%

58%

86%

Snoep, chocolade

Snoep, chocolade

74%

58%

Speelgoed

74%


1

de

2

de

3

Boeken, cd’s, Boeken, cd’s, Boeken, cd’s, dvd’s, theater, dvd’s, theater, dvd’s, theater, concert concert concert

67%

78%

79%

71%

81%

Alcohol

Snoep, chocolade


Snoep, chocolade

58%

62%

64%

61%

75%

Alcohol

Snoep, chocolade

53%

55%

Kleding

Kleding

55%

Snoep, chocolade

57%

Speelgoed

71%


84% Kleding

79% Snoep, chocolade

70%

Kleding

Alcohol

73%

81%

71%

Snoep, chocolade


Snoep, chocolade

71%

74%

70%

Kleding

67%

Speelgoed

58%

Kleding

69%

Kleding

57% Speelgoed


79% Kleding

57%

70%


Snoep, chocolade

48%

64%


5.

Wat is het budget voor kerst- en nieuwjaarsgeschenken ? Het gemiddeld budget voor kerstgeschenken is hoog, en bedraagt meer dan 400 euro voor gepensioneerden, jonge werkenden en Nederlandstaligen.

68% van de M: 75%, V: 60% Jonger dan 45 jaar: 76%, 45 jaar en meer: 54% Franstalig:75% Nederlandstalig: 62%

werkenden denkt in euro

Gemiddelde in €

Jonger dan 45 jaar: 417 € 45 jaar en meer: 290 € Franstalig: 296 € Nederlandstalig: 434 €

373

45

% van de gepensioneerden denkt in euro

M: 53%, V: 38%

Mediaan in €

417 Man: 515 € Vrouw: 325 €

249

297

Geen antwoord / herinnert het zich niet meer : Werkenden: 27 % ; gepensioneerden: 47 %

Basis : n=247 werkenden, 198n=

gepensioneerden die van plan zijn om kerstgeschenken te kopen

V.6 Werkenden en Gepensioneerden : Wat is uw budget voor kerstgeschenken ?


5.

Wat is het budget voor kerst- en nieuwjaarsgeschenken ? Het geschenkenbudget van de Belgen is een van de laagste, samen met China, Nederland en Japan. Net als in alle Europese landen, behalve in het Verenigd Koninkrijk, is het budget van de gepensioneerden hoger dan dat van de werkenden.

Werkenden

Gepensioneerden

(US$ 1171)=920 €

(US$ 1143)=898 €

(£ 531)=787 €

(£ 346)=513 €

(826 AUD) =494 €

(490 AUD) =293 €

Spanje

470 €

575 €

Frankrijk

438 €

532 €

Italië

429 €

547 €

Duitsland

399 €

533 €

België

373 €

417 €

China

(RMB 2635)=259 €

(RMB 1568)=154 €

223 €

288 €

(21391 ¥)=144 €

(19632 ¥)=132 €

Ver. Staten Ver. Koninkrijk Australië

Nederland Japan

! Deze tabel houdt geen rekening met de verschillende levensstandaarden in de landen en het hoge aantal reacties zonder antwoord «AXA Pensioenbarometer 2007» - Golf 3 – België, januari 2007 - 130 Basis : is van plan geschenken te kopen

6.

Gebruik van de euro Het denken in euro van de werkenden plaatst België op de 5de plaats in Europa, achter Italië en voor Spanje en Portugal. Bij de gepensioneerden is het minder dan een op twee, waardoor België op de laatste plaats komt, achter spanje, samen met Portugal.

Werkenden

Gepensioneerden

% mensen die in euro antwoorden

Nederland

83%

82%

Duitsland

83%

77%

Frankrijk

80%

58%

Italië

78%

64%

België

68%

45%

Portugal

66%

45%

Spanje

62%

52%

Basis : is van plan om geschenken te kopen


Conclusies


Conclusies De pensioenperiode wordt door de Belgen, zowel werkenden als gepensioneerden, goed ervaren 9

9

Ze staat voor de meesten onder hen symbool voor een nieuw leven : Tussen de pensioenleeftijd en de leeftijd die als oud wordt beschouwd, ligt 18 jaar voor de gepensioneerden. Het pensioen lijkt voor velen een gunstige periode om opnieuw tijd te vinden voor zichzelf, een periode van vrijheid. De werkenden dromen in de eerste plaats van reizen terwijl de realiteit van het pensioen nogal verschillend is, in de eerste plaats gericht op het huis, de onmiddellijke omgeving : tuinierenknutselen, gezinsleven, hobby’s, maar ook vrijwilligerswerk. Maar bijna een gepensioneerde op twee maakt ook reizen. Voor meer dan drie kwart van de werkenden en de gepensioneerden is de levenskwaliteit na het pensioen vergelijkbaar of zelfs verbeterd. Zo verklaren de gepensioneerden zich voor meer dan 90% gelukkig, op hetzelfde niveau als de werkenden. Het pensioen : de wil om in vorm te blijven en zijn uiterlijk te verzorgen Net als de werkenden, zijn twee derden van de gepensioneerden in goede gezondheid. Ze doen iets aan hun conditie, voornamelijk door sport, die ze veel beoefenen en op hetzelfde niveau als de werkenden, vooral wandelen. Maar ook door actief te zijn, en door een goede hygiëne. Deze inzet voor hun gezondheid verklaart ook waarom zo veel gepensioneerden zich zorgen maken over de risico’s i.v.m. vervuiling, stress of roken. Ze zijn heel erg bezig met hun uiterlijk, vooral de vrouwen, de manier waarop ze zich kleden, « dat is in de mode ». De helft van de gepensioneerden denkt dat men de gevolgen van veroudering moet bestrijden, en een kwart koopt antiverouderingsproducten. Maar het gebruik van pillen van het type DHEA is nog weinig verspreid. Toch wijzen de Belgen, zowel werkenden als gepensioneerden, plastische chirurgie resoluut af, het wordt in de eerste plaats beschouwd als een uitdrukking van zich slecht voelen. «AXA Pensioenbarometer 2007» - Golf 3 – België, januari 2007 - 133

Conclusies Naast het positieve beeld van het pensioen, blijven er toch onzekerheden bij de werkenden

9 Een groeiend verschil tussen de ideale en de werkelijke pensioenleeftijd De convergentie tussen ideale en werkelijke pensioenleeftijd is niet meer zoals vroeger : de werkenden verwachten immers dat hun activiteitsperiode zal worden verlengd tot 61 jaar, zijnde 3 jaar langer dan de gedroomde leeftijd. Omgekeerd gingen de ouderen 1 jaar eerder met pensioen dan wanneer ze wilden stoppen met werken. Voor de werkenden is de drempel bijna bereikt tussen de verwachte pensioenleeftijd (61 jaar) en de leeftijdsgrens om te werken (62 jaar). Dit verhindert echter niet dat ze unaniem vinden dat iemand van 65 jaar nog kwaliteitswerk kan leveren.

9 Dit verschil wordt ook bevestigd op financieel vlak, met grote vragen bij de werkenden : Slechts iets meer dan een kwart van hen kent het bedrag van zijn toekomstig pensioen, een verhouding die gevoelig is gestegen ten opzichte van 2006. Er is de zekerheid, zowel bij de gepensioneerden als bij de werkenden, dat er een grote hervorming van de pensioensystemen zal plaatsvinden in de komende jaren, vooral met betrekking tot het aantal activiteitsjaren. En dat de leeftijdsgrens voor het pensioen zal worden opgetrokken. Meer dan drie op vier werkenden verwachten een lager pensioen dan hun beroepsinkomen. Zowel werkenden als gepensioneerden vinden dat het bedrag van hun pensioen niet voldoende is of zal zijn. In werkelijkheid volstaat het pensioenbedrag momenteel niet om de uitgaven van het gezin te dekken en de Belgische gepensioneerden zijn weinig tevreden. Men gaat zich ook veel vroeger voorbereiden op het pensioen. De Staat blijft DE garantie voor het voortbestaan van de pensioensystemen. Zowel werkenden als gepensioneerden vinden echter dat het ook de verantwoordelijkheid van de werkgever en van het individu is. Naast de verplichte bijdragen, bouwt meer dan de helft van de werkenden en gepensioneerden een aanvulling op bij hun pensioeninkomen, dankzij pensioensparen. De werkenden vandaag doen in grote mate een beroep op andere financiële producten : levensverzekering en specifiek individueel sparen. Een derde van hen doet bovendien een beroep op financiële beleggingen en vastgoedbeleggingen. «AXA Pensioenbarometer 2007» - Golf 3 – België, januari 2007 - 134

Conclusies Er zijn grote verschillen tussen : Nederlandstaligen en Franstaligen : de eersten, die meer vooruitziend zijn en economisch meer bevoordeeld zijn bij het pensioen, hebben meer troeven voor hun pensionering dan de Franstaligen. Ze bereiden zich beter voor, diversifiëren hun spaargeld met het oog op het pensioen, met een volontaristische houding. Ze hebben een grotere sociale dekking zowel wat privéverzekering als bedrijfsverzekering betreft, enz. Hun beeld van het pensioen, dat positief is zoals bij de Franstaligen, is ook meer individualistisch, gericht op « van het leven profiteren ». De Franstaligen lijken zich van hun kant meer zorgen te maken, en hebben minder vertrouwen in de toekomst. Mannen en vrouwen : vrouwen lijken economisch minder bevoordeeld, vooral bij het pensioen, en maken zich meer zorgen om de toekomst dan mannen. Ze zijn er ook meer van overtuigd dat er een hervorming van de pensioensystemen zal plaatsvinden in de komende jaren en ze sparen meer met het oog op het pensioen. Ze maken zich in het bijzonder zorgen over de gezondheidsrisico’s van vervuiling en stress, en verklaren zich persoonlijk in minder goede gezondheid.


Conclusies In vergelijking met andere landen is de financiële situatie van de Belgische gepensioneerden niet bijzonder positief.

9 Hoewel het pensioenbedrag in het gemiddelde ligt, volstaat het echter niet om alle uitgaven van het gezin te dekken : het negatieve saldo is relatief hoog, op de 3de plaats van alle landen, en op de 2de plaats in Europa. 9 Het aantal gepensioneerden dat vindt dat hun pensioen voldoende is, is relatief laag: België staat op de 7de plaats internationaal en op de 5de in Europa, net voor Italië en Spanje. 9 De Belgische gepensioneerden tot slot zijn bij de meeste talrijke om een daling van hun inkomen vast te stellen zodra ze met pensioen zijn : ze staan op de tweede plaats. 9 Het behoud van de levensstandaard, net als in de meeste andere landen, volgt deze daling echter niet want de Belgen blijven relatief optimistisch.

Maar de situatie bij het pensioen blijft eerder gunstig in België in de internationale omgeving. 9 België blijft in het gemiddelde wat het behoud van de levenskwaliteit na het pensioen betreft, maar behoort tot de laatste landen in Europa, net voor Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk, en ver van Nederland, de eerste in Europa. 9 Hoewel de werkenden, veel meer dan de huidige gepensioneerden, van plan zijn om een bezoldigde activiteit te beoefenen na het pensioen, zitten ze ook daar in het internationale gemiddelde. 9 De Belgische werkenden tot slot hebben bijzonder veel vertrouwen in het voortbestaan van hun systeem van ouderdomsverzekering : de jongeren zitten in het internationale gemiddelde, maar de categorie 45/54 jaar, staat op de tweede plaats, net na China, het meest optimistische land.


Conclusies De meningen over het pensioen benadrukken een zekere culturele dualiteit van het land.

9 België is gehecht aan een staatsbenadering van het pensioen. Het komt op de tweede plaats wat betreft de rol van de Staat en is bij de laatsten wat de individuele verantwoordelijkheid betreft. In die zin komt het dichter in de buurt van de landen aan de Middellandse Zee. Het nadert echter de liberale Angelsaksische landen die de verantwoordelijkheid van de werkgevers benadrukken. 9 Hoewel een hervorming van het pensioensysteem wordt verwacht in een nabije toekomst – zoals in de meeste landen – blijft België gekant tegen een verhoging van het aantal arbeidsjaren: het gaat akkoord met de algemene tendens in Europa, buiten het Verenigd Koninkrijk, maar is ook gehecht aan zijn bijzondere visie inzake de leeftijdsgrens om te werken : deze is en blijft een van de jongste. 9 In vergelijking met andere landen tonen de Belgen zich niet bijzonder vooruitziend, zonder dat ze daarom « onbezonnen » zijn: het gespaarde bedrag ligt in het internationale gemiddelde, evenals het aantal werkenden die hun pensioen zijn beginnen voor te bereiden.


Conclusies De perceptie van het pensioen is bijzonder positief in België en de levenswijze heeft specifieke kenmerken:

9 De Belgische gepensioneerden zijn bij de meest enthousiaste, en staan op de 3de plaats bij de positieve commentaren. Het aantal dat zich heel gelukkig verklaart, ligt boven het internationale gemiddelde. 9 Ze zijn de eerste Europeanen en de tweede op internationaal niveau, na China, die zich aan hun gezin wijden : een affectieve relatie die zich uit in een financieel engagement, waarbij de Belgen er, na de Chinezen en de Fransen, het meest toe geneigd zijn, om een erfenis na te laten voor hun bloedverwanten. Ze onderscheiden zich op dat vlak van de internationale tendens. 9 België telt het grootste aantal gepensioneerden die opnieuw zijn gaan studeren. 9 Net als de meeste Angelsaksen, houden ze van reizen, op de 3de plaats in Europa, na het Verenigd Koninkrijk en Duitsland en de 4de plaats van alle landen. 9 Maar ze hebben ook een levenswijze die in de buurt komt van die van de gepensioneerden uit het Middellandse Zeegebied : ze zijn weinig « sociaal » en staan op de laatste plaats, met de Italianen. Ze zetten zich weinig in in het verenigingsleven, tonen weinig interesse voor uitstapjes, culturele activiteiten. Het pensioen, dat is in de eerste plaats de familie en het huis. 9 De gepensioneerden maken zich relatief weinig zorgen om hun gezondheid en zijn er minder mee bezig dan elders : hoewel ze zich zoals in alle landen, zorgen maken om de vervuiling, zijn ze minder gevoelig dan anderen voor de gevaarlijke gevolgen van roken, stress, fastfood, alcohol. Ze zijn het minst talrijk om te zorgen voor een evenwichtige voeding en zijn overtuigd van het belang van een medische opvolging. «AXA Pensioenbarometer 2007» - Golf 3 – België, januari 2007 - 138

Conclusies 9 De Belgische gepensioneerden letten heel erg op hun uiterlijk: Ze zorgen in het bijzonder voor hun kledij, en komen dicht in de buurt van de Duitsers, die hen voorafgaan. Ze zijn echter weinig geneigd tot plastische chirurgie, in tegenstelling tot de jongeren, die bij de talrijkste zijn, na de Australiërs, om er een beroep op te doen… …maar ze staan bij de Spanjaarden wat betreft het gebruik van antiverouderingsproducten (3de plaats na China en Spanje).



«AXA Pensioenbarometer 2007» Het pensioen, een nieuw leven na het werk?

Recommend Documents