Autoleasemarkt
Jaarcijfers
2009
Een uitgave van de vereniging van nederlandse autoleasemaatschappijEN
VNA Jaarcijfers 2009
Autoleasemarkt krimpt als gevolg van economische crisis Door de economische crisis is het Nederlandse autoleasepark (personenen bestelauto’s) in 2009 met 3,8% gekrompen1). De leasevloot van de VNA-leden telde in 2009 632.300 voertuigen, 5,5% minder dan in 2008. Deze afname is vooral het gevolg van de sterke daling van het aantal nieuwe leasecontracten. De Nederlandse economie kromp in 2009 met 4,0%. Als gevolg van deze economische crisis zijn er in 2009 ook meer contracten voortijdig beëindigd dan in 2008. Verder heeft de sterke daling van het aantal nieuwe contracten in 2009 onder andere tot gevolg gehad dat de gemiddelde leeftijd van het VNA-leasepark sterk gestegen is, van 24,0 maanden in 2008 tot 26,4 maanden in 2009 (+10,0%). De fiscale vergroeningsmaatregelen die in 2008 en 2009 van kracht zijn geworden hebben, samen met de doorzettende maatschappelijke vergroeningstendens, gezorgd voor een toename van het aantal kleine, schone en zuinige nieuwe lease-auto’s. Zo is het aandeel nieuwe leasepersonenauto’s met milieulabel A in 2009 verdubbeld tot 30%. De gemiddelde CO2-uitstoot van de nieuwe leasepersonenauto’s daalde in 2009 met 5,2%
ten opzichte van 2008. Het aantal auto’s in het VNA-personenwagenpark op een alternatieve brandstof groeide in 2009 met maar liefst 114,7% tot 20.400. Met deze publicatie geeft de VNA u een goed inzicht in de omvang, samenstelling en belangrijkste ontwikkelingen van de Nederlandse autoleasemarkt in 2009. De resultaten van dit onderzoek zijn gebaseerd op de jaarlijkse enquête onder de VNA-leden en cijfers van onder andere het RDC Datacentrum. Renate Hemerik, directeur VNA
1. Marktcijfers: de Nederlandse autoleasemarkt 1.1
Het Nederlandse autoleasepark
Sinds 2008 maakt de VNA gebruik van cijfers van het RDC Datacentrum om de omvang van de Nederlandse autoleasemarkt te bepalen. Een in 2009 onevenredig fors gegroeid aandeel van die cijfers (het zgn. RTL-bestand2)) bestaat uit gefinancierde auto’s van particulieren. Dit maakt dat wij dat RTLpark niet meer kunnen meenemen in de benchmark met de totale Nederlandse autoleasemarkt. In deze paragraaf vergelijken wij daarom de VNA-wagenparkcijfers noodgedwongen alleen met de op “lease” geregistreerde voertuigen in de database van het RDC Datacentrum. Het Nederlandse autoleasepark zonder de in RTL geregistreerde auto’s (aangevuld met een geschat aantal auto’s in wagenparkbeheercontracten) kromp in 2009 met 3,75% tot 561.700. Bij personen- en bestelauto’s bedroeg de krimp van de Nederlandse leasevloot in 2009 respectievelijk 3,82% en 3,46%. Hoewel dat niet is onderzocht, kan worden aangenomen dat deze krimp grotendeels het gevolg is van de economische crisis.
Tabel 1
VNA-leasepark, naar voertuigsoort, 2008-2009
Voertuigsoort
2008
2009
Verandering ‘08-’09 (in %)
Personenauto’s
433.800
408.600
-5,8%
Bestelauto’s
93.100
89.400
-4,0%
Subtotaal*
526.900
498.000
-5,5%
Voertuigen in RTL**
141.900
134.300
-5.4%
Totaal
668.800
632.300
-5,5%
* Inclusief wagenparkbeheer en exclusief voertuigen geregistreerd in RTL. **Cijfers 2008 zijn geschat o.b.v. de aanname dat het RTL-aandeel van 2008 op 2009 niet is gewijzigd. Bron: VNA Jaarenquêtes (2008-2009).
1.2
Het VNA-wagenpark
Het wagenpark van de VNA-leden kwam in 2009 uit op 632.300 voertuigen, 36.500 (-5,5%) minder dan in 2008 (tabel 1). Vergeleken met het totale Nederlandse autoleasepark is het VNA-leasepark in 2009 sterker gekrompen, wat grotendeels verklaard wordt door ledenmutaties. Na correctie voor die ledenmutaties, bedroeg de krimp van het VNA-wagenpark 4,1%. Dat is in lijn met de procentuele afname van het totale Nederlandse autoleasepark. Het aandeel van de VNA-leden in het totale Nederlandse leasepark kwam in 2009 uit op 88,7%. Omdat het marktaandeel van de VNA-leden zo groot is, kan worden aangenomen dat VNA-cijfers in deze publicatie een betrouwbaar beeld geven van de ontwikkelingen op de Nederlandse autoleasemarkt als geheel.
1.3 Economisch en maatschappelijk belang autolease Volgens schattingen van de VNA bedroeg de totale omzet in de Nederlandse autoleasemarkt (excl. voertuigen in RTL) in 2009 ruim € 7,2 miljard. Dit is een stijging van 0,7% ten opzichte van 2008. Hiervan namen VNA-leden zo’n € 6,4 miljard voor hun rekening. Ten opzichte van 2008 daalde deze omzet van VNA-leden met circa 1,5%. Het lease-aandeel in de totale nieuwverkopen (personen- en bestelauto’s) bedroeg in 2009 30,5%. VNA-leden namen in 2009 93,8% van de nieuw geregistreerde leasevoertuigen af (inclusief RTL-registraties). De totale vervoersprestatie van alle Nederlandse leasepersonen- en lease bestelauto’s (exclusief voertuigen in RTL) bedroeg in 2008 naar schatting
1
21,4 miljard kilometer. Dit komt overeen met circa 19,1% van het personenen goederenvervoer over de weg in Nederland3). Leasepersonenauto’s waren in 2008 goed voor ongeveer 17,2 miljard kilometer, wat overeenkomt met 18,2% van het totaal aantal personenautokilometers in Nederland. Leasebestelauto’s legden in dat jaar naar schatting zo’n 4,2 miljard kilometer af, wat overeenkomt met 23,9% van de binnenlandse goederenvervoerkilometers over de weg.
1.4
Omvang zakelijke personenautomarkt
In 2009 telde Nederland naar schatting 1,28 miljoen zakenauto’s, wat overeenkomt met zo’n 18,1% van alle personenauto’s in Nederland (figuur 1). In 2008 waren er nog circa 1,34 miljoen zakenauto’s in Nederland. Overigens is het aandeel van de zakenauto in het personenautoverkeer veel groter, door de hogere gemiddelde jaarkilometrages. Zakenauto’s kunnen verder onderverdeeld worden in privé-auto’s die voor meer dan 50% zakelijk worden ingezet, auto’s op naam van bedrijven en overheid en leasepersonenauto’s. Auto’s in de twee laatstgenoemde categorieën worden ook wel ‘auto’s van de zaak’ genoemd.
Figuur 1 Samenstelling Nederlands personenautopark, 2009 Nederlands personenautopark (7,47 miljoen voertuigen) Privé -auto’s <50% zakelijk gebruikt (83%)
Zakenauto’s (17%)
Privé -auto’s >50% zakelijk gebruikt (4%)
Auto’s van de zaak (12%)
Bron: Goudappel Coffeng (2007); RDC Datacentrum (2009).
2. VNA-cijfers: contracten en voertuigen 2.1
Nieuwe en beëindigde leasecontracten en voertuigen
In 2009 werden er bij VNA-leden 159.100 nieuwe leasecontracten afgesloten, 54.900 (-25,7%) minder dan in 2008. Het aantal nieuwe leasepersonenautocontracten daalde in 2009 met 25,8% tot 133.200. Bij bestelauto’s kwam het aantal nieuwe contracten in 2009 uit op 25.900, 24,7% minder dan in 2008 (figuur 2). Figuur 2 Nieuwe en beëindigde VNA-leasecontracten, naar voertuigsoort, 2002-2009 180.000
Figuur 3 Aandeel voortijdig beëindigde VNA-leasecontracten, naar voertuigsoort, 2004-2009 30% 25% 20% 15% 10%
160.000
5%
140.000
0%
120.000 100.000
60.000 40.000
2006
2007
2008
2009
Bestelautocontracten
Bron: VNA Jaarenquêtes (2002-2009).
20.000
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
Nieuwe personenautocontracten Beëindigde personenautocontracten Nieuwe bestelautocontracten Beëindigde bestelautocontracten
Bron: VNA Jaarenquêtes (2002-2009).
Het aantal nieuwe leasevoertuigen (inclusief RTL-registraties) kwam volgens het RDC Datacentrum in 2009 uit op 139.200, terwijl dat er in 2008 nog 184.300 waren (zie hoofdstuk 3). De VNA-leden hebben in 2009 in totaal 130.500 nieuwe leasevoertuigen aangeschaft: 110.400 personenauto’s en 20.100 bestelauto’s. Hiermee was het aandeel van de VNA-leden in het totaal aantal nieuwe leasevoertuigen in 2009 93,8%. Bij nieuwe leasepersonenauto’s bedroeg het aandeel van de VNA-leden 93,4% en bij leasebestelauto’s 95,7%. In totaal heeft de Nederlandse autoleasebranche in 2009 voor circa € 3,71 miljard aan nieuwe leasevoertuigen gekocht (excl. BTW, incl. BPM), waarvan de VNA-leden € 3,48 miljard voor hun rekening namen. In 2009 bedroeg het totaal aantal beëindigde leasecontracten bij VNA-leden 190.900. Dat zijn er 1.500 minder (-0,8%) dan in 2008 (figuur 2). Het aantal beëindigde personen- en bestelautoleasecontracten kwam in 2009 uit op respectievelijk 161.400 en 29.500. Vooral bij leasebestelauto’s daalde het aantal contractbeëindigingen in 2009: -3,3%. Bij leasepersonenauto’s kwam de daling van het aantal beëindigde contracten uit op 0,3%.
2
2005
Personenautocontracten Totaal
80.000
0
2004
Het aantal voortijdig beëindigde contracten bij VNA-leden is sterk gestegen, van 44.100 in 2008 tot 51.600 in 2009. Waarschijnlijke oorzaak is de economische crisis. In 2008 was nog 22,9% van alle beëindigde contracten voortijdig beëindigd, terwijl dit aandeel in 2009 op 27,0% uitkwam (figuur 3). Zowel bij personenauto- als bij bestelautocontracten lag het aandeel voortijdige beëindigingen rond de 27%. In 2009 zijn bij VNA-leden 157.200 leasevoertuigen verkocht4). Dat waren 134.200 personenauto’s en 23.000 bestelauto’s. Omdat leasevoertuigen na het beëindigen van een contract opnieuw ingezet kunnen worden, komt het aantal verkochte (of gestolen en weggebleven) voertuigen doorgaans lager uit dan het aantal beëindigde leasecontracten.
2.2
Leasevoertuigen naar contractvorm
Per eind 2009 bestond het VNA-leasepark uit 632.300 voertuigen (incl. wagenparkbeheer), 36.500 (-5,5%) minder dan eind 2008 (tabel 2 en figuur 4). Het personenwagenpark van VNA-leden nam in 2009 met 31.200 af (-5,8%) tot 504.400. Het bestelautopark telde in 2009 127.900 voertuigen, 5.300 (-4,0%) minder dan in 2008. De krimp van het VNA-leasepark in 2009 heeft drie oorzaken, waarvan de eerste twee waarschijnlijk het directe gevolg zijn van de economische crisis: (1) de sterke daling van het aantal nieuwe leasecontracten in 2009, (2) een toename van het aantal voortijdige contractbeëindigingen en (3) ledenmutaties. Na correctie voor deze ledenmutaties kromp het VNA-leasepark met 4,1% in plaats van 5,5%. Bij het personen- en bestelwagenpark lagen de voor ledenmutaties gecorrigeerde groeicijfers in 2009 op respectievelijk -4,5% en -2,5%.
Figuur 4 Groei-index aantal leasevoertuigen bij VNA-leden, naar voertuigsoort, 2002-2009
Figuur 6 Leasebestelauto’s van VNA-leden, naar contractvorm, in %, 2002-2009* 100%
120
90%
115
80%
8,3%
8,6%
8,9%
8,6%
9,8%
9,4%
8,9%
5,1%
12,4%
11,2%
12,3%
12,2%
9,8%
8,9%
10,4%
13,2%
58,2%
60,4%
60,5%
62,2%
62,7%
63,8%
61,7%
61,0%
70%
110
60%
105
50% 40%
100
30%
95
20%
90
10%
2002
2003
2004
2005
Personenauto's
2006
2007
2008
Bestelauto's
2009
0%
5,7%
5,1%
4,6%
3,9%
4,4%
3,4%
3,8%
3,6%
15,5%
14,7%
13,6%
13,1%
13,3%
14,4%
15,2%
15,7%
20 0 3
2 0 04
2 00 5
20 0 6
2 0 07
2 00 8
2 00 2
Totaal
Wagenparkbeheer
Operationeel open
Bron: VNA Jaarenquêtes (2002-2009).
Operationeel gesloten
Netto operationeel
2 0 09 Financieel
*Door afronding tellen de percentages niet altijd op tot 100%. Bron: VNA Jaarenquêtes (2002-2009).
Zowel bij personen- als bestelauto’s is het aantal netto operationele en operationeel open leasecontracten in 2009 sterk gedaald (tabel 3, pag. 7). Bij personenwagens was het afgelopen jaar ook sprake van een sterke daling van het aantal financiële leasecontracten. Opvallend is verder dat zowel bij personen- (+10,2%) als bij bestelauto’s (+5,9%) het aantal voertuigen met een wagenparkbeheercontract gegroeid is. Operationele lease met gesloten calculatie blijft zowel bij personen- als bestelwagens de populairste contractvorm (zie figuur 5 en 6).
Figuur 7 Aandeel shortleasecontracten in VNA-leasepark, naar voertuigsoort, 2007-2009 25% 20% 15% 10%
Figuur 5 Leasepersonenauto’s van VNA-leden, naar contractvorm, in %, 2002-2009*
5% 0%
100% 90% 80%
4,7% 19,4%
5,2%
5,2%
5,2%
18,6%
18,1%
16,9%
Personenauto's
5,4%
4,6%
4,4%
5,1%
15,9%
14,1%
14,1%
13,2%
Bestelauto's
Totaal
2007
2008
Personenauto's
Bestelauto's
70%
Bron: VNA Jaarenquêtes (2002-2009).
60% 50% 40%
67,7%
67,8%
68,5%
69,6%
70,0%
72,8%
73,0%
73,9%
2,3% 6,0%
2,0% 6,5%
2,1% 6,1%
1,9% 6,4%
2,1% 6,6%
2,2% 6,4%
2,2% 6,2%
2,1% 5,7%
200 3
2004
20 05
200 6
2007
20 08
30% 20% 10% 0%
2 002 Wagenparkbeheer
Operationeel open
Operationeel gesloten
Netto operationeel
200 9 Financieel
*Door afronding tellen de percentages niet altijd op tot 100%. Bron: VNA Jaarenquêtes (2002-2009).
Tabel 2
2009 Totaal
Het aandeel shortleasecontracten (dus met een looptijd van 12 maanden of minder) in het VNA-leasepark is in 2009 sterk gedaald (figuur 7). In 2008 bedroeg het shortlease-aandeel nog 12,1%, terwijl dit in 2009 nog maar 3,0% was. Bij personenauto’s bedroeg het shortlease-aandeel in 2009 3,3%, wat 9,9 procentpunt minder is dan in 2008. Bij bestelauto’s daalde het aantal voertuigen met een shortleasecontract in 2009 met 5,7 procentpunt tot 1,8%.
2.3 Contractduur en leeftijd leasevoertuigen De gemiddelde theoretische contractduur van alle VNA-leasevoertuigen kwam in 2009 uit op 47,7 maanden. Dat is 1,1 maanden (+2,4%) meer dan in 2008 (figuur 8). Bij personenauto’s steeg de gemiddelde theoretische contractduur in 2009 met 1,2 maanden (+2,6%) tot 45,8 maanden. De gemiddelde theoretische contractduur van bestelauto’s bedroeg in 2009 55,2 maanden, 0,7 maanden (+1,2%) meer dan in 2008.
Leasevoertuigen van VNA-leden, naar contract- en voertuigsoort, 2008-2009
Contractvorm
Personenauto’s
Bestelauto’s
2008
2009
Verandering ‘08-’09 (in %)
2008
2009
Verandering ‘08-’09 (in %)
Financieel
33.400
28.800
-13,8%
20.200
20.000
-1,0%
Netto o perationeel
12.000
10.400
-13,3%
5.000
4.600
-8,0%
Operationeel gesloten calculatie
391.000
372.500
-4,7%
82.200
78.000
-5,1%
Operationeel open calculatie
75.600
66.700
-11,8%
13.900
12.700
-8,6%
Wagenparkbeheer
23.600
26.000
10,2%
11.900
12.600
5,9%
Totaal
535.600
504.400
-5,8%
133.200
127.900
-4,0%
Bron: VNA Jaarenquêtes (2008-2009).
3
Figuur 8 Gemiddelde theoretische contractduur van het VNA-leasepark, naar voertuigsoort, 2002-2009 56 54 52 50 48 46 44 42 40 38
De gemiddelde leeftijd van het VNA-leasepark is in 2009 sterk gestegen (figuur 10). De forse daling van het aantal nieuwe leasecontracten/-voertuigen en de verlenging van huidige contracten, hoogstwaarschijnlijk door de economische crisis, zijn hier debet aan. In 2009 kwam de gemiddelde leeftijd van het VNA-leasewagenpark uit op 26,4 maanden, 2,4 maanden (+10,0%) meer dan in 2008. Bij het personenautopark steeg de gemiddelde leeftijd van 22,7 maanden in 2008 naar 25,0 maanden in 2009 (+10,1%). Bij het bestelautopark steeg de gemiddelde leeftijd in 2009 met 2,7 maanden (+9,4%) tot 31,5 maanden.
2.4 Catalogusprijs leasevoertuigen
36 34
2002
2003
2004
2005
Personenauto's
2006
2007
Bestelauto's
2008
2009
Totaal
Bron: VNA Jaarenquêtes (2002-2009).
De gemiddelde theoretische contractduur van nieuwe VNA-leasevoertuigen steeg in 2009 met 0,8 maanden tot 44,6 maanden. Bij nieuwe personen- en bestelauto’s bedroeg de gemiddelde theoretische contractduur in 2009 respectievelijk 42,9 en 51,0 maanden. In 2008 was dat nog respectievelijk 41,8 en 51,6 maanden. Dit komt overeen met een procentuele verandering van respectievelijk 2,7% en -1,2%.
De gemiddelde catalogusprijs van het totale VNA-leasepark (excl. BTW, incl. BPM) kwam in 2009 uit op € 26.200 (figuur 11). Dat is € 700 meer (+2,7%) dan in 2008. Bij het bestelautopark steeg de gemiddelde catalogusprijs in 2009 met € 500 tot € 20.800. De gemiddelde catalogusprijs (excl. BTW, incl. BPM) van het personenautopark bedroeg in 2009 € 27.600 tegenover € 26.800 in 2008. Exclusief BTW en BPM kwam de gemiddelde catalogusprijs van het personenleasewagenpark in 2009 uit op € 20.300. Figuur 11 Gemiddelde catalogusprijs (excl. BTW, incl. BPM) van het VNA-leasepark, naar voertuigsoort, 2002-2009 € 32.000 € 30.000 € 28.000
Figuur 9 Gemiddelde contractduur van beëindigde contracten van VNA-leden, naar voertuigsoort, 2002-2009
€ 26.000 € 24.000
56
€ 22.000
54
€ 20.000
52 50
€ 18.000
48
€ 16.000
46
2002
44 42
2003
2004
Personenauto's
40
2005
2006
2007
Bestelauto's
38
2008
2009
Totaal
Bron: VNA Jaarenquêtes (2002-2009).
36 34 2002
2003
2004
2005
Personenauto's
2006
2007
2008
Bestelauto's
2009
Totaal
Bron: VNA Jaarenquêtes (2002-2009).
Figuur 12 Gemiddelde catalogusprijs (excl. BTW, incl. BPM) van nieuwe VNAleasevoertuigen, naar voertuigsoort, 2002-2009 € 32.000 € 30.000
De gerealiseerde gemiddelde looptijd kan alleen bij de beëindiging van een leasecontract worden vastgesteld. In 2009 kwam de gemiddelde contractduur van alle beëindigde VNA-contracten uit op 39,2 maanden (figuur 9). Dit is een daling van 0,1 maanden ten opzichte van 2008. Deze daling kwam geheel voor rekening van de personenauto’s, waar de gemiddelde gerealiseerde contractduur in 2009 met 0,3 maanden afnam tot 37,5 maanden. De stijging van het aantal voortijdig beëindigde personenautocontracten is hier mogelijk debet aan (zie paragraaf 2.1). Bij bestelauto’s was in 2009, ondanks een stijging van het aantal voortijdig beëindigde contracten, juist sprake van een toename van de gerealiseerde gemiddelde looptijd van 45,3 maanden in 2008 tot 46,0 maanden in 2009. Dit duidt op een toename van het aantal contractverlengingen. Figuur 10 Gemiddelde leeftijd van het VNA-leasepark, naar voertuigsoort, 2002-2009 36 34 32 30 28
€ 28.000 € 26.000 € 24.000 € 22.000 € 20.000 € 18.000 € 16.000 2002
2003
Personenauto's
2004
2005
2006
Bestelauto's
2007
2008
2009
Totaal
Bron: VNA Jaarenquêtes (2002-2009).
De gemiddelde catalogusprijs (excl. BTW, incl. BPM) voor nieuwe leasevoertuigen van VNA-leden steeg in 2009 met 3,9% (+ € 1.000) tot € 26.400 (figuur 12). Voor nieuwe leasebestelauto’s kwam de gemiddelde catalogusprijs in 2009 uit op € 22.000, 2,8% (+ € 600). Ondanks een afbouw van de BPM met 5% in 2009 steeg de gemiddelde catalogusprijs van nieuwe leasepersonenauto’s (excl. BTW, incl. BPM) bij VNA-leden met maar liefst 4,2% (+ € 1.100) tot € 27.500. Exclusief BTW en BPM bedroeg de gemiddelde catalogusprijs van nieuwe leasepersonenauto’s in 2009 € 20.900.
26 24
2.5
22 20 18 16 2002
2003
Personenauto's
2004
2005
2006
Bestelauto's
2007
2008
2009
Totaal
Bron: VNA Jaarenquêtes (2002-2009).
4
Leasevoertuigen naar brandstofsoort en kilometrage
In 2008 telde het personenwagenpark van de VNA-leden voor het eerst meer auto’s met een benzine- dan met een dieselmotor. In 2009 overtrof het aantal dieselauto’s echter weer het aantal auto’s op benzine (figuur 13). In 2009 waren er 253.200 dieselauto’s en 218.600 benzineauto’s in het personen autopark van de VNA-leden. In 2008 waren dat er nog respectievelijk 254.800 en 257.000. Dit komt overeen met een daling van 14,9% van het aantal benzineauto’s en een daling van 0,6% van het aantal diesels. Het aantal auto’s op
LPG in het personenwagenpark van VNA-leden daalde in 2009 fors, met 16,9% tot 11.800. De invoering van een 14% bijtellingspercentage voor zeer zuinige lease-auto’s in 2008 en de BPM-vrijstelling voor hybrides in 2009, heeft in 2009 gezorgd voor een verdubbeling van het aandeel leasepersonenauto’s dat op een alternatieve brandstof (hybride, ethanol, aardgas, elektra, etc.) rijdt (figuur 13). In 2008 reden 9.500 van de auto’s uit het VNA-personenwagenpark op een alternatieve brandstof, tegenover 20.400 in 2009. Een groei van maar liefst 114,7%. Het aandeel niet-hybrides onder de personenauto’s op alternatieve brandstoffen van VNA-leden steeg van 3,2% in 2008 naar 6,4% in 2009. Aangezien de fiscale stimuleringsmaatregelen voor zeer zuinige auto’s ook in 2010 van kracht blijven, wordt een verdere stijging van het aantal auto´s op een alternatieve brandstof in het VNA-personenwagenpark verwacht.
Kilometrage In 2009 is de gemiddelde theoretische jaarkilometrage van nieuwe leasepersonenauto’s met 0,9% gestegen tot 34.400 kilometer (figuur 14). De gemiddelde theoretische jaarkilometrages van nieuwe leasepersonenauto’s met een benzine- of dieselmotor kwam in 2009 uit op respectievelijk 27.800 (+0,7%) en 40.000 (-1,0%) kilometer. Bij nieuwe leasepersonenauto’s op LPG en die met een hybride-aandrijving lag de jaarkilometrage in 2009 op respectievelijk 38.500 (+2,4%) en 33.700 (+0,3%). Figuur 14 Gemiddelde theoretische jaarkilometrage nieuwe VNA-personen autocontracten, naar brandstofsoort, 2004-2009 44.000 42.000 40.000
Figuur 13 Leasepersonenauto’s van VNA-leden, naar brandstof- soort, in %, 2002-2009* 2009
43%
50%
2% 4%
2008
48%
48%
3% 2%
2007
42%
56%
3%
2006
43%
53%
4%
2005
43%
52%
5%
2004
44%
50%
7%
2003
43%
48%
9%
2002
43%
48%
9%
0%
20% Benzine
40% Diesel
60% LPG
80% Hybride
100% Overig
*Door afronding tellen de percentages niet altijd op tot 100%.
38.000 36.000 34.000 32.000 30.000 28.000 26.000 24.000 2004
Benzine
2005
2006
Diesel
2007
LPG
2008
2009
Hybride
Totaal
Bron: VNA Jaarenquêtes (2004-2009).
De gemiddelde theoretische jaarkilometrage van nieuwe leasebestelautocontracten van VNA-leden was in 2009 32.000 kilometer, 1.400 kilometer minder (-4,2%) dan in 2008. Bij nieuwe leasebestelauto’s met een dieselmotor bedroeg de gemiddelde theoretische jaarkilometrage in 2009 32.200 kilometer en bij leasebestelauto’s die op benzine rijden 20.800.
Bron: VNA Jaarenquêtes (2002-2009).
Van alle leasebestelauto’s van VNA-leden had 98,5% in 2009, evenals in 2008, een dieselmotor. Het aandeel leasebestelauto’s dat op benzine of een overige brandstofsoort rijdt, bedroeg in 2009 respectievelijk 1,2% en 0,3%.
3. Marktcijfers: nieuwe leasevoertuigen
Figuur 15 Aandeel lease in de totale nieuwverkopen, naar voertuigsoort, in %, 2002-2009 50% 45%
3.1
Nieuwe leasevoertuigen en auto’s van de zaak
In 2009 werden er volgens het RDC Datacentrum 139.200 nieuwe leasevoertuigen (personen- en bestelauto’s) geregistreerd (incl. RTL-registraties), terwijl dat er in 2008 nog 184.300 waren. Ten opzichte van 2008 daalde het aantal nieuwe leasevoertuigen met 24,5%. Het aantal nieuw geregistreerde leasebestelauto’s daalde het afgelopen jaar met 32,0% (-9.900) tot 21.000. Bij leasepersonenauto’s was ook sprake van een forse daling van de nieuw registraties, zij het iets minder fors dan bij bestelauto’s: -22,9% (-35.200) tot 118.200. Ten opzichte van 2008 daalde het totaal aantal nieuw geregistreerde personenwagens met 22,5% tot circa 387.700. Het lease-aandeel in de totale nieuwverkopen bleef in 2009 (31,7%) nagenoeg gelijk aan dat in 2008 (31,5%) (figuur 15). Doordat de registratie van nieuwe bestelauto’s in 2009 bij leasemaatschappijen minder sterk daalde dan bij andere afnemers van bestelauto’s, steeg het lease-aandeel in het totaal aantal geregistreerde nieuwe bestelauto’s met 4,3 procentpunt tot 40,9%. Het lease-aandeel in de totaal aantal nieuw geregistreerde personenauto’s kwam in 2009 uit op 30,5% tegenover 30,7% in 2008.
40% 35% 30% 25% 20% 15% 10% 2002
2003 Personenauto's
2004
2005
2006 Bestelauto's
2007
2008
2009 Totaal
Bron: RDC Datacentrum (2002-2009).
In 2009 bedroeg het aandeel auto’s van de zaak (personen- en bestelauto’s) in het totaal aantal nieuw geregistreerde voertuigen 47,3%. In 2008 was dit nog op 50,9%. Het aandeel personen- en bestelauto’s van de zaak in de totale nieuwverkopen kwam in 2009 uit op respectievelijk 43,1% en 79,8%. Het aandeel leasing binnen alle nieuwe auto’s van de zaak bedroeg in 2009 67,0%. Dat is 5,0 procentpunt hoger dan in 2008. Deze stijging komt doordat de terugloop van de nieuwverkopen bij leasemaatschappijen in 2009 geringer
5
was dan bij de overige zakelijke afnemers. Het lease-aandeel in de nieuwregi straties van personen- en bestelauto’s van de zaak was in 2009 respectievelijk 70,8% en 51,3%. In 2008 kwamen deze aandelen nog uit op 66,2% en 47,0%.
3.2
Nieuwe leasevoertuigen naar segment, model en merk
Het aandeel van leasepersonenauto’s in het A- (+2,0 procentpunt), C- (+3,1 procentpunt) en E-segment (+0,6 procentpunt) is in 2009 toegenomen in de totale nieuwverkopen. Het aandeel leasepersonenauto’s in het A-segment, dat sinds 2003 jaarlijks in belang toeneemt, was in 2009 voor het eerst groter dan het aandeel lease-auto’s in het J-segment (figuur 16). Het aandeel van nieuwe leasepersonenauto’s in het B- (-2,0 procentpunt), E- (-0,6 procentpunt) en J-segment (-2,7 procentpunt) is ten opzichte van 2008 gedaald. Figuur 16 Nieuwe leasepersonenauto’s, naar segment, in %, 2002-2009* 100%
80%
60%
0%
10%
10%
10%
10%
8%
9%
13%
13%
9%
14%
7%
6%
6%
5%
29%
28%
24%
28%
26%
25%
12%
14%
35%
33%
30%
25%
28%
28%
10%
11%
11%
2%
2002
1%
2003
A-segment (bijv. Toyota Aygo) D-segment (bijv. VW Passat) Overige segmenten
11% 16%
9% 10%
9% 7%
5%
5%
26%
25%
5%
15%
29%
32%
14%
12%
2%
2%
3%
4%
6%
8%
2004
2005
2006
2007
2008
2009
B-segment (bijv. Peugeot 207) E-segment (bijv. Audi A6)
C-segment (bijv. Ford Focus) J-segment (bijv. Opel Zafira)
Figuur 17 Nieuwe leasebestelauto’s, naar segment, in %, 2002-2009* 7% 17%
8% 16%
49%
9% 16%
6%
5%
5%
5%
7%
17%
18%
19%
20%
19%
46%
44%
44%
43%
45%
44%
40%
4.779
Toyota Prius
4.430
Ford Focus
3.736
Audi A4
3.254
BMW 3-Serie
2.985 2.955
Ford Mondeo
2.594 2.460 2.000
4.000
2008
30%
2002
2003
32%
33%
34%
31%
31%
34%
0% 2004
2005
2006
2007
2008
2009
Overig (personenauto's, MPV's en terreinauto's op grijs kenteken; pick-up's) Zware bestelauto's (bijv. Renault Master) Lichte en medium bestelauto's (bijv. VW Transporter, MB Vito) Compacte vans (bijv. Citroën Berlingo)
* Door afronding tellen de percentages niet altijd op tot 100%. Bron: RDC Datacentrum (2002-2009).
Het aandeel van lichte/medium bestelauto’s (-4,1 procentpunt) in de nieuwverkopen van leasebestelauto’s is in 2009 gedaald ten gunste van het aantal van de compacte vans (+3,1 procentpunt) (figuur 17). Ook het aandeel van de zware bestelauto’s in de nieuwverkopen aan leasemaatschappijen liet ten opzichte van 2008 een (lichte) daling zien: -0,8 procentpunt. Door de economische crisis werden er in 2009 vooral minder nieuwe lichte/medium (-38,5%) en zware leasebestelauto’s (-34,9%) gekocht. Bij compacte vans bedroeg de daling in de nieuwverkopen ‘slechts’ 25,4%, wat verklaart waarom dit segment bestelauto’s in aandeel is gestegen.
‘Hybrides populair: Honda Civic en Toyota Prius op derde en vierde plaats’
8.000
2009
De sterk toegenomen populariteit van leasepersonenauto’s met een hybride aandrijving is ook terug te zien in de top 10 van meest verkochte nieuwe leasepersonenauto’s (figuur 18). De Honda Civic Hybrid en de Toyota Prius stonden in 2008 nog op de 9e en 10e plaats. Maar in 2009 bekleedden deze modellen respectievelijk de 3e en 4e plaats. Verder is de populariteit van de Ford Mondeo, die in 2008 nog de 1e plaats in de top 10 innam, in 2009 sterk gedaald. Nieuw in de top 10 van bestverkochte leasepersonenauto’s van 2009 zijn de vernieuwde Audi A3 en de nieuwe Opel Insignia die in 2008 op de markt kwamen. Figuur 19 Top 10 nieuwe leasebestelauto’s, naar model, 2008-2009 2.626
Volkswagen Transporter
2.464 1.329
Mercedes-Benz Vito/Viano 27%
6.000
Bron: RDC Datacentrum (2008-2009).
Mercedes-Benz Sprinter
40%
6
5.497
Honda Civic (Hybrid)
Volkswagen Caddy
60%
20%
Volkswagen Passat
0
Bron: RDC Datacentrum (2002-2009).
80%
6.292
Opel Insignia
* Door afronding tellen de percentages niet altijd op tot 100%.
100%
Volkswagen Golf (Plus)
Audi A3 9%
40%
20%
Figuur 18 Top 10 nieuwe leasepersonenauto’s, naar model, 2008-2009
1.286
Opel Vivaro
1.279
Ford Transit
1.222
Renault Kangoo
1.170
Volkswagen Crafter
1.099
Renault Traffic
1.082
Ford Transit Connect
674 0
1.000
2.000
2008
3.000
4.000
2009
Bron: RDC Datacentrum (2008-2009).
Uit de top 10 van populairste nieuwe leasebestelauto’s is in 2009 de Opel Combo verdwenen. Deze nam in 2008 nog de 9e plaats in (figuur 19). De Volkswagen Crafter is, na een jaar afwezigheid, weer terug in de top 10. De overige modellen stonden zowel in 2008 als in 2009 in de top 10 van nieuwe leasebestelauto’s. Van alle modellen zijn in 2009 wel beduidend minder aantallen aan leasemaatschappijen verkocht dan in 2008.
Figuur 20 Top 10 nieuwe leasevoertuigen, naar merk, 2009 Volkswagen
16.942
Ford
10.936
Peugeot
6.882
6.375 1.903
2.912
Renault
9.442
Opel
9.499
198
Toyota
7.121
Audi
6.266
1.521
Citroën
6.083
1.282
BMW
6.757
Volvo
2.070
6.589
0
10.000
20.000
30.000
40.000
50.000
60.000
70.000
Niet alleen in relatieve zin (milieulabel), maar ook in absolute zin (CO2uitstoot) was er in 2009 sprake van een toenemende vergroening van de nieuwe leasepersonenauto’s (tabel 4). Het aantal leasepersonenauto’s (excl. diesel) met een uitstoot van 110 gram per kilometer of lager steeg in 2009 met 31,4% (tabel 3). Het aandeel van deze CO2-klasse in de nieuwregistraties nam toe van 15,4% in 2008 tot 22,2% in 2009. Ruim twee op de tien nieuwe lease-auto’s vielen dus in 2009 in de 14%-bijtellingsklasse. Ook het aantal zuinige diesels is gegroeid (zie tabel 4). Zo steeg het aandeel van nieuwe leasepersonenauto’s met een zuinige dieselmotor in 2009 met ruim 300% tot 10,3%. Zeer zuinige diesels met een uitstoot van 95 gr/km of lager zijn nog amper leverbaar. In 2009 reden er in Nederland totaal 65 zeer zuinige dieselauto’s, waarvan 14 eigendom waren van leasemaatschappijen (RDC Datacentrum, 2009).
Leasepersonenauto's Leasebestelauto's
Tabel 3
Overige nieuwverkopen (personen- en bestelauto's) in Nederland
Bron: RDC Datacentrum (2009).
Mede door het succes van de Prius is Toyota gestegen van de 6e naar de 4e plaats in de top 10 van nieuwe leasevoertuigen naar merk (figuur 20). Peugeot, die in 2008 nog de 3e plaats innam, moest in 2009 genoegen nemen met een 7e plaats. Evenals in voorgaande jaren was Volkswagen in 2009 het populairste merk bij zowel leasepersonen- als bij leasebestelauto’s.
3.3
Nieuwe leasepersonenauto’s naar milieukenmerken
Het aandeel nieuwe leasepersonenauto’s met een A-label is in 2009 verdubbeld ten opzichte van 2008 (figuur 21). Het percentage nieuwe lease-auto’s met een B-label steeg in 2009 met 7,8 procentpunt tot 39,5%. Het aandeel lease-auto’s met een C- en D-label daalde in 2009 met respectievelijk 11,0 en 7,5 procentpunt. In 2009 had dus meer dan tweederde (69,3%) van de nieuwe leasepersonenauto’s een A- of een B-label, terwijl dat in 2008 nog voor iets minder dan de helft (47,0%) van alle nieuwe lease-auto’s gold. Fiscale maatregelen en de maatschappelijke vergroeningstendens zijn twee belangrijke oorzaken voor deze voortgaande vergroening van het leasepersonenautopark in 2009. Figuur 21 Nieuwe leasepersonenauto’s, naar milieulabel, in %, 2007-2009* 50% 45% 40%
40% 35% 30%
30% 25%
5% 0%
8%
8%
A
B
C 2007
D
Verandering ‘08-’09
2009
12.100
15,4%
15.900
22,2%
31,4%
111-140
12.100
15,5%
16.000
22,4%
32,2%
141 en hoger
54.100
68,9%
39.400
55,1%
- 27,2%
200
0,3%
200
0,3%
0,0%
78.600
100,0%
71.500
100,0%
-9,0%
Onbekend Totaal
Bron: RDC Datacentrum (2008-2009).
Tabel 4
Aandeel nieuwe leasepersonenauto’s met een dieselmotor, naar CO2-klasse, in %, 2008-2009
CO2-klasse 95 en lager
2008
Verandering ‘08-’09
2009
1
0,0%
14
0,0%
1.300,0%
96-117
1.100
1,5%
4.800
10,3%
336,4%
117 en hoger
73.400
98,19%
41.800
89,3%
- 43,1%
300
0,4%
200
0,4%
-33,3%
74.801
100,0%
46.814
100,0%
-37,4%
Bron: RDC Datacentrum (2008-2009).
16%
4%
2008
110 en lager
Totaal
24%
15%
15%
CO2-klasse
Onbekend 29%
22%
20%
10%
32%
36%
Aandeel nieuwe leasepersonenauto’s (excl. dieselauto’s), naar CO2-klasse, in %, 2008-2009
8%
6%
3%
E 2008
3%
2% 1%
F
2%
1% 0%
G
0% 0% 0%
Onbekend
2009
* Door afronding tellen de percentages niet altijd op tot 100%. Bron: RDC Datacentrum (2007-2009).
De gemiddelde C02-uitstoot van alle nieuwe personenauto’s bedroeg in 2009 147,0 gram per kilometer, 9,7 gram minder dan in 2008. Dat betekent een daling van de gemiddelde CO2-uitstoot met 6,2%. De gemiddelde uitstoot van nieuwe leasepersonenauto’s is in 2009 met 5,2% gedaald tot 147,5 gram per kilometer. Ondanks dat nieuwe leasepersonenauto’s in 2009 duurder, luxer en zwaarder werden, doen de leasemaatschappijen het qua CO2-uitstoot dus zeker niet slecht. Nieuwe leasepersonenauto’s waren in 2009 dus gemiddeld iets minder zuiniger dan het totaal van nieuwe personenauto’s die in 2009 in Nederland verkocht werden.
‘In 2009 had meer dan tweederde (69,3%) van de nieuwe leasepersonenauto’s een A- of B-label, terwijl dat in 2008 nog voor iets minder dan de helft (47,0%) van alle nieuwe lease-auto’s gold’
7
4. Overige VNA-cijfers
Figuur 23 Aantal fte’s en productiviteit bij VNA-leden, 2002-2009
4.1 Diefstal leasevoertuigen bij VNA-leden In 2009 werden volgens de Stichting Aanpak Voertuigcriminaliteit (AVc) in Nederland circa 13.400 personen- en bestelauto’s gestolen. Dat waren er ongeveer evenveel als in 2008. Het aandeel gestolen voertuigen van het totale personen- en bestelwagenpark in Nederland bedroeg in 2009 0,18% (AVc, 2009). Figuur 22 Gestolen en teruggevonden VNA-leasevoertuigen, in %, 2002-2009
4 0%
0 ,2 0%
3 0%
0 ,1 5%
2 0%
0 ,1 0%
1 0%
0 ,0 5% 0 ,0 0% 2003
2004
2005
T e r u g g e v o n d e n v o e r tu ig e n
2006
2 00 7
2008
3 .8 0 0
190
3 .6 0 0
180
3 .4 0 0
170
3 .2 0 0
160 150 2002
0 ,2 5%
2002
200
3 .0 0 0
5 0%
0%
4 .0 0 0
2009
G e s to le n v o e r t u ig e n
2003
2004
2005
2006
F te 's
2007
2008
2009
V o e r t u ig e n p e r f te
Bron: VNA Jaarenquêtes (2002-2009).
4.4
Top 10 leasemaatschappijen
In 2009 waren de tien grootste leasemaatschappijen (tabel 5) goed voor 72,4% van het totale VNA-wagenpark, terwijl de overige VNA-leden een marktaandeel van 27,6% hadden. In 2008 lag dit op respectievelijk 70,6% en 29,4%. Het belang van de tien grootste leasemaatschappijen is dus ten opzichte van 2008 iets toegenomen. Dit komt grotendeels door mutaties in het VNA-ledenbestand. Tabel 5
Top 10 leasemaatschappijen, 2009
Bron: VNA Kwartaalenquêtes (2002-2003); VNA Jaarenquêtes (2004-2009).
Positie Het aantal gestolen voertuigen kwam bij VNA-leden in 2009, net als in 2008, uit op 890. Doordat het VNA-leasepark in 2009 in omvang afnam en het aantal gestolen voertuigen gelijk bleef, steeg het aantal gestolen voertuigen als percentage van het totale park tot 0,14% (figuur 22). In 2008 lag dit percentage nog op 0,13%. In het VNA-wagenpark is dus relatief minder vaak sprake van voertuigdiefstal dan in het totale Nederlandse personen- en bestelwagenpark. Het aantal teruggevonden voertuigen van VNA-leden bedroeg in 2009 300. Dat zijn er 30 meer dan in 2008. Het terugvindpercentage kwam daarmee in 2009 uit op 33,7% tegenover 30,3% in 2008 (figuur 22). Volgens AVc werd van alle gestolen personen- en bestelauto’s in Nederland in 2009 circa 53,4% teruggevonden. AVc tekent daarbij aan dat oudere voertuigen vaker worden teruggevonden dan jongere. En aangezien leasevoertuigen relatief jong zijn (zie figuur 10, pag. 4) is het logisch dat het terugvindpercentage bij leasemaatschappijen lager ligt.
Leasemaatschappij
1
Athlon Car Lease Nederland
2
LeasePlan Nederland
3
ING Car Lease Nederland
4
Arval
5
Mercedes-Benz Financial Services
6
ALD Automotive
7
Terberg Leasing
8
Kroymans Financial Services
9
PSA Financiering Nederland
10
BMW Group Financial Services Bron: VNA Jaarenquête (2009).
4.2
Productiviteit en werkgelegenheid VNA-leden
In 2009 is het aantal fulltime-equivalenten (fte’s) bij VNA-leden met 6,4% gedaald tot 3.350 (figuur 23). In 2008 was er nog 3.580 fte werkzaam bij VNA-leden. Inclusief voertuigen met een wagenparkbeheercontract en exclusief voertuigen geregistreerd in het RTL-register (Registratie Tenaamstelling Leasevoertuigen ). Voor de totale Nederlandse leasemarkt is het aantal voertuigen met een wagenparkbeheercontract geschat op basis van de VNA-cijfers. 2) Door middel van het RTL-hulpregister van de RDW kunnen eigenaren of financiers onder meer van auto’s die niet op hun naam staan, de aan ‘de kentekenhouder’ gekoppelde RDW-processen (zoals kentekenbewijzen en voertuigverplichtingen als WAM, APK en MRB) in hun richting sturen. 3) Schatting op basis van cijfers uit het Mobiliteitsonderzoek Nederland (2009) en van het CBS (2009). 4) Of gestolen en weggebleven. 1)
De productiviteit, gemeten als aantal voertuigen per fte, is in 2009 licht gestegen met 1,0% tot 189 (figuur 23). In 2008 was er gemiddeld bij VNA-leden nog sprake van 187 voertuigen per fte. Doordat in 2009 het wagenpark van VNA-leden harder kromp dan de werkgelegenheid, was er het afgelopen jaar sprake van een productiviteitsstijging.
VNA Jaarcijfers 2009 is een uitgave van de Vereniging van Nederlandse Autoleasemaatschappijen.
Samenstelling dr. J.W.J. Weltevreden, Onderzoeksdienst VNA, Postbus 42, 3980 CA Bunnik • Telefoon (030) 659 52 99
[email protected] • www.vna-lease.nl
8
