Auteur Elfri De Neve www.elfri.be
Onderwerp Wat is bemiddeling in familiezaken?
Copyright and disclaimer Gelieve er nota van te nemen dat de inhoud van dit document onderworpen kan zijn aan rechten van intellectuele eigendom, die toebehoren aan bepaalde betrokkenen, en dat er u geen recht wordt verleend op die desbetreffende rechten. M&D Seminars wil u met dit document de nodige informatie verstrekken, zonder dat de in dit document vervatte informatie bedoeld kan worden als een advies. Bijgevolg geeft M&D Seminars geen garanties dat de informatie die dit document bevat, foutloos is, zodat u dit document en de inhoud ervan op eigen risico gebruikt. M&D Seminars, noch enige van haar directieleden, aandeelhouders of bedienden zijn aansprakelijk voor bijzondere, indirecte, bijkomstige, afgeleide of bestraffende schade, noch voor enig ander nadeel van welke aard ook betreffende het gebruik van dit document en van haar inhoud. © M&D Seminars - 2009
M&D CONSULT BVBA Eikelstraat 38 - 9840 DE PINTE Tel. 09/224.31.46 - Fax 09/225.32.17
[email protected] - www.mdseminars.be
Wat is bemiddeling in familiezaken? Ernstige conflicten. Wanneer familiale conflicten niet binnen het gezin kunnen worden opgelost, wordt maar al te vaak beroep gedaan op pijnlijke procedures. Jarenlange familiale vetes, problemen tussen ouders en kinderen, vechtscheidingen, talrijk zijnde voorbeelden waar het recht gebruikt wordt om machtsstrijd te leveren en "zijn" gelijk te halen eerder dan om een constructieve oplossing te vinden. Dergelijke conflicten escaleren en gaan een eigen leven leiden zodat na verloop van jaren, niemand nog de eigenlijke aanleiding kent. De bedoeling van dergelijke klassieke procedures is meestal de andere te overwinnen, de andere te raken waarbij elke nieuwe actie een nieuwe reactie oproept. Dergelijke familiale conflicten gaan aldus het leven gaan beheersen van de betrokkene en dit zoniet voor de verdere verloop van hun leven, doch minstens voor heel wat jaren. Haat is een gif dat men zelf drinkt en waarvan men hoopt dat de andere doodgaat. De kosten nemen fenomenale proporties aan en de weerslag van dit alles op de opvoeding van de kinderen is catastrofaal. Herstelde communicatie. Wanneer partijen in een familiaal conflict bereid zijn met hulp van een derde samen een oplossing te zoeken, rekening houdende met gemeenschappelijke bekommernissen en betrachtingen, staat voor hen de weg open naar een gans andere benadering van hun conflict. De bemiddeling in familiezaken werd uitgewerkt als een model waarbij de bemiddelaar de beide partijen helpt zelf beslissingen te nemen. De bemiddelaar ziet erop toe dat beide partijen grondig geïnformeerd zijn en bij de bemiddeling evenveel even veel invloed hebben. Wie schuldig is, is hierbij irrelevant, niet omdat schuld onbelangrijk is, maar wel omdat schuld de mensen tegenover mekaar plaatst en al dusdanig niets bijdraagt tot een oplossing. Meningsverschillen worden naast elkaar gezet en er wordt opnieuw geluisterd en geleerd te luisteren. Door een onderscheid te maken tussen relationele en inhoudelijke conflicten wordt een beter inzicht bekomen in de eigenlijke problematiek. De bemiddelaar in familiezaken doorloopt enkele fases zodat de partners hun conflict beter kunnen hanteren en liefst oplossen eerder dan het procedureel jarenlange gevecht aan te gaan. Bemiddelaars in familiezaken hebben een grondige voortgezette opleiding genoten alvorens zij deze titel dragen. Er zijn welzijnswerkerbemiddelaars, notarisbemiddelaars en advocaatbemiddelaars. De kostprijs van een bemiddeling in familiezaken is een fractie van de kostprijs van een procedure. De bemiddeling in familiezaken is een waardevol alternatief is bij de geschillenbeslechting in familiezaken, te meer daar hierdoor oplossingen worden uitgewerkt door de betrokkenen zelf met hulp van de bemiddelaar. Dergelijke oplossingen worden dan ook per definitie door alle betrokken partijen aanvaard en hebben dan ook de eigenschap beter overeind te blijven en stipter nagevolgd te worden met minder opvolgende bijkomende conflicten.
•
Hoe? Een bemiddeling bestaat uit verschillende sessies die meerdere uren in beslag nemen. Hierdoor kan er bijzonder veel tijd gemaakt worden om naar de betrokkenen te luisteren, hun betrachtingen te formuleren, te herformuleren, te parafraseren en vooral te zoeken naar gemeenschappelijke betrachtingen en bekommeringen; Zelfs hoog conflictueuze toestanden die op het eerste zicht niet meer onderhandelbaar lijken, bieden vaak goede kansen om opgelost te geraken middels bemiddeling. De opleiding van de bemiddelaars werd immers toegespitst op oeverloze discussies en op het eerste zicht hopeloze gevallen.
Bij ernstige familiale conflicten zijn er immers geen winnaars of verliezers na een gerechtelijke uitspraak. Veelal voelt elke partij zich verliezende partij en voelt zich onvoldoende gehoord om één en ander hierna te compenseren met feitelijkheden waarvan de kinderen maar al te vaak het slachtoffer worden: onbetaalde onderhoudsgelden, problemen bij de uitoefening van de omgangsrechten, afgifte van goederen en alle problemen rond de relaties met de kinderen… Wanneer? Zo kan bemiddeling zinvol zijn : - bij problemen rond de toekenning van de gezinswoning; - bij omgangsregelingen en verblijfsregelingen van kinderen; - bij bepalingen van onderhoudsgeld voor kinderen; - bij afgifte van roerende goederen; - bij bepaling van voorlopige onderhoudsgelden; - bij discussies over verdwenen goederen; - bij familiale conflicten tussen ouders en kinderen; - bij typische conflicten bij beëindiging van een concubinaat - als remediëring of begeleidende maatregel in strafzaken na familiale conflicten voornamelijk nopens kinderen; - bij strafzaken inzake belaging voornamelijk tussen ex-partners; - bij partnergeweld; - in het algemeen telkens wanneer er conflicten zijn tussen particulieren waarbij er een relationele dimensie is.
•
Model. Bemiddeling is geen nat vingerwerk, waarbij louter geput wordt uit wijsheid, autoriteit en rijpe ervaring. Daarentegen is de bemiddeling ondersteund door een wetenschappelijk model. Dit model werd uitgewerkt voornamelijk aan de Harvard University, geïnspireerd door het "systeemdenken". De theorie en de praktijk die gehanteerd werd bij de opleiding van bemiddelaars in internationale conflicten werd met succes getransponeerd naar familiale conflicten.
Onmiddellijk werd hieraan toegevoegd dat één en ander slechts een model is, waarvan de praktijk geleerd heeft dat het waardevol is bij het hanteren van conflicten, zonder dat dit model als universeel zaligmakend of als "waarheid" wordt bestempeld. • Grote lijnen en beginselen van bemiddeling : - UITGANGSPUNTEN : 1. drie ethische principes : a. beide klanten nemen zelf de beslissingen; b. beide klanten hebben evenveel invloed; c. beide klanten zijn grondig geïnformeerd. 2. Communicatietheorie a. eerste axioma : wie schuldig is, is irrelevant ; b. tweede axioma : wie gelijk is, is irrelevant; c. derde axioma : de non-verbale communicatie dient ontdekt te worden teneinde de relationele boodschappen te ontdekken, waarna het relationele van het inhoudelijke dient afgebakend; d. vierde axioma : de leidende of volgende opstelling van een partij dient bij de bemiddeling ontdekt en gehanteerd; e. machtsonevenwichten dienen behandeld en hersteld; f. de onderhandelingen geschieden op basis van bezorgdheden en betrachtingen met aansluiting bij de communicatietheorie; g. de doelstellingen van de betrokkenen dienen geformuleerd. De doelstelling van de bemiddelaar is hoe dan ook het oplossen van inhoudelijke meningsverschillen
onverminderd het hanteren van relationele conflicten en het welzijn van de kinderen.
- DE BEMIDDELINGSPROCEDURE Eerste onderdeel de onderhandelingen over de onderhandelingen fase 1 onderhandelingen over het oplossingskader fase 2 verbintenis tot principes van de bemiddeling en onderhandelingsmethode inhoudende het engagement tot bemiddeling, de overeenkomst terzake. Tweede onderdeel Onderhandelingen over de scheidingsonderwerpen fase 3 onderwerpen en bijhorende informatie ordenen fase 4 gezamenlijke en/of complementaire beslissingscriteria bepalen fase 5 gemeenschappelijke en/of complementaire bezorgdheden en betrachtingen verwoorden. Derde en laatste onderdeel Mengingsverschillen oplossen fase 6 oplossingen brainstormen fase 7 opties evalueren en aanpassen door herbevestiging van de evaluatiecriteria en na te gaan in hoeverre deze opties voldoen aan de betrachtingen van beiden en door verder de opties aan te passen aan de betrachtingen en de haalbaarheid fase 8 de oplossingen formaliseren in een overeenkomst. Bij de bemiddeling bemiddelt de bemiddelaar vanuit verschillende rollen : • onderhandelingsbewaker: de bewaker is de bemiddelaar van andermans onderhandelingen - de klanten onderhandelen (niet de bemiddelaar). De bemiddelaar maakt de conflicten van de betrokkenen hanteerbaar en neemt zelf geen deel aan de onderhandelingen;
- de bemiddelaar maakt de inhoudelijke conflicten hanteerbaar en plaatst de verschillende meningen van de betrokkenen naast elkaar; - de bemiddelaar maakt de relationele conflicten hanteerbaar en heeft deze relationele conflicten een legitieme plaats; • evenwichtsbewaker: de bemiddelaar bewaakt het evenwicht tussen de beide partijen • informatiebewaker: de bemiddelaar staat ervoor in dat alle betrokkenen grondig geïnformeerd zijn. De bemiddelaar verschaft deze informatie of staat ervoor in dat deze informatie door derden wordt verschaft met inzage voor beide partijen. De bemiddelaar staat er eveneens voor in dat deze informatie op een didactische wijze wordt overgebracht aan de betrokkenen. • procedurebewaker: Met het oog op de efficiëntie van de bemiddeling bewaakt de bemiddelaar evenzeer de onderhandelingsmethode door : - ervoor te zorgen dat de partijen hun standpunten loslaten en eerder opteren voor bezorgdheden en betrachtingen (zeg mij niet wat u niet wilt, zeg mij wat u wel wilt); - door de betrokkenen te helpen hun bezorgdheden en betrachtingen te verwoorden; - door de bemiddelingsprocedure te sturen; - door de procedure te structureren; - door de spanningen tussen de betrokkenen enerzijds en de betrokkenen en de bemiddelaar anderzijds te hanteren en door ook inzage te krijgen in de familiale context van de derde betrokkene bij de bemiddeling (m.a.w. de personen die bij de betrokkenen invloed uitoefenen). - DEONTOLOGIE De erkende bemiddelaars in familiezaken hanteren een strikte deontologische code, onverminderd de deontologische regels van de advocatuur. Zo is en blijft de bemiddeling vertrouwelijk en wordt geen verslag over de bemiddeling aan derden medegedeeld. Evenmin kan de bemiddelaar als deskundige of getuige gehoord worden. Vanzelfsprekend kan een advocaat-bemiddelaar niet optreden als bemiddelaar in conflicten waarbij cliënten van diens advocatenkantoor zouden zijn betrokken. Evenmin kan deze advocaat-bemiddelaar onder geen enkel voorwendsel als advocaat van één van de partijen optreden waarvoor deze op weldanig ogenblik ook een bemiddeling zou hebben uitgevoerd. • Scheiding als schande? Drie op vier huwelijken eindigen in een echtscheiding. Vier op vijf partnerrelaties lijken al evenmin voor het leven bestemd. De opvolgende relaties zijn al evenmin bestendig. Dergelijke vaststellingen worden meestal fatalistisch weergegeven alsof in een tijdperk van moreel verval relaties in dit tranendal tot mislukken gedoemd zijn. Progressievere benaderingen hebben
het over het tijdperk van de seriële monogamie, waarbij periodes van verliefdheid opgevolgd worden door al dan niet geformaliseerde relaties, kameraadschap, geluk, beëindiging en opvolgende nieuwe relatie. Of deze laatste beschouwing morele voorkeur draagt, laten we in deze bijdrage in het midden. Echter stellen we vast dat een positieve benadering van het fenomeen opvolgende relaties kan bijdragen tot betere oplossingen, zodat deze utilitaire benadering een ideaal werkinstrument kan uitmaken. Scheiding als remedie. Het aangaan van een relatie is een beslissing van twee mensen, zo ook het behoud ervan. Vanuit deze overweging zijn de wetgevende initiatieven legio om het echtscheidingsrecht te herzien, waarbij de schuldloze echtscheiding het toverwoord lijkt. Tussen partners kunnen er feitelijkheden geschieden, beledigingen, misdrijven. Wanneer de maatschappelijke of private orde verstoord wordt, onaanvaardbaar gedrag gesteld wordt, schade veroorzaakt wordt, dient sanctierecht voorzien te blijven. Een en ander is recent nog ingevuld door de wet op het partnergeweld. Wanneer 20 jaar geleden een scheiding als een faling werd aanzien waarbij de verongelijkte partij in eer hersteld diende te worden door een "sanctiescheiding", is sinds mei ‘68 door de goegemeente en de achterklap eerder respect ontstaan voor die partners die met fatsoen, met wederzijds respect en in schoonheid weten te scheiden. In dit model is de bemiddelaar geen raadgever maar een informatieverschaffer. Geen positiebepaler maar een positieverkenner. Geen beslisser maar wel de bewaker en de hulpverlener van de onderhandeling. Aldus worden oplossingen uitgewerkt door goed geïnformeerde vrije beslissers. Deze bemiddelaars helpen de betrokkenen door conflicten te ontkoppelen. Door het relationele van een conflict te scheiden van inhoudelijke oplossingen. Relationele conflicten worden hierbij niet uit de weg gegaan, doch opnieuw gedefinieerd, lees vertaald, zodat het eigenbeeld en de eigenwaarde van de betrokkenen overeind kan blijven. Dit alles werkt verbazend goed ontmijnend zeker wanneer men de betrokkenen de gelegenheid biedt om los van de beslissing de gemeenschappelijke inzet voor de kinderen te laten benadrukken.
Theorie, psychologie en praktijk. Bemiddelaars in familiezaken zijn geen psychoanalisten die graven in het verleden om problemen van vandaag op te lossen. Of Freud gelijk had of niet, laten zij in het midden al stellen zij wel met de glimlach dat de gekkenhuizen en gevangenissen vol zitten met mensen die niet kunnen vergeten en niet kunnen scheiden van het verleden. Zij werken met de communicatieleer, met contextuele aanpak, met het geloof dat het ene gedrag op het andere gedrag invloed heeft. Zij antwoorden zelfs niet op de vraag of zij het filosofisch het bij het rechte eind hebben. Zij laten dit in het midden maar stellen wel vast dat zij in heel wat gevallen tot positieve resultaten kunnen komen. Voeg daarbij dat zij op geen enkel ogenblik de klassieke echtscheidingsprocedure afraden. Zij blijven steeds alle mogelijkheden van de procedure aan beide partijen openhouden. Meer zelfs zij blijven informeren over deze procedures en zullen, zo de betrokkenen dit wensen, alsdan doorsturen naar een advocaat, als beste alternatief om het geschil alsdan door de rechtbank te laten beslechten.
In plaats van een opgelegde procedure impliceert een bemiddeling of een onderhandeling eerst het maken van afspraken over de procedure; in plaats van bewapening door de partijen en hun advocaten zal de bemiddelaar en de onderhandelaar de onderhandeling dienen te bewaken, ontwapenend dienen op te treden, de gelijkheid tussen de partijen dienen te bewaken, er dienen op toezien dat de ingebrachte informatie volledig en correct is…
Advocaten gaan met tegenstrijdige standpunten om door argumentatie waarbij zij niet het antwoord dienen te bieden. Oplossingen worden gevonden door het Hegeliaanse spel van these en antithese door de onpartijdige rechter in een synthese te laten beslechten. Onderhandelaars gaan met tegenstrijdige standpunten om door het verhaal van water en wijn, door het spel van laten geven en laten nemen, wat vaak door elke partij aan de tafel begrepen wordt als moeten geven en laten nemen. De bemiddeling werkt middels een model waarbij de bemiddelaar de beide partijen helpt zelf beslissingen te nemen. De bemiddelaar ziet erop toe dat beide partijen grondig geïnformeerd zijn en bij de bemiddeling evenveel evenveel invloed hebben. Wie schuldig is, is hierbij irrelevant, niet omdat schuld onbelangrijk is, maar wel omdat schuld de mensen tegenover mekaar plaatst en al dusdanig niets bijdraagt tot een oplossing. Meningsverschillen worden naast elkaar gezet en er wordt opnieuw geluisterd en geleerd te luisteren. Door een onderscheid te maken tussen relationele en inhoudelijke conflicten wordt een beter inzicht bekomen in de eigenlijke problematiek. Alvorens tot oplossingen te komen worden eerst afspraken gemaakt over de wijze waarop oplossingen kunnen gevonden worden en aan welke gemeenschappelijke verkende betrachtingen en bekommernissen de door partijen voorgestelde oplossingen dienen te voldoen. De bemiddelaar in familiezaken doorloopt aldus verschillende fases zodat de partners hun conflict beter kunnen hanteren en liefst ook kunnen oplossen eerder dan het procedureel jarenlange gevecht aan te gaan. De bemiddeling werd uitgewerkt in verschillende modellen waarbij het "model contrapunt" het meest verspreide en erkende model is. Degelijke vaardigheden impliceren ook voor advocaten een grondige voortgezette opleiding. Cliënten verdienen het overigens dat hun bemiddelaar of onderhandelaar over alle nodige en nuttige kennis beschikt om met de meeste kansen tot een blijvend, minstens langdurend resultaat te komen.
Boe eken over scheiding. Voor wie verder wil lezen: Dec cennia lang was het onderwerp ech htscheiding voorbehou uden aan au uteurs van juridische werken die e kkennis en wettelijk ka ader monografieën, co ommentare en, bijdrage en vanuit hun vak en heus eig gen tijdschrrift creëerde en. Innoverend was de d in tijdschriften en zelfs ee diedienst met de publicatie "Gids bij scheiding". De bijdrage van de KAV stud crete vrage en die betro okkenen bijj een scheid ding zich sttelden, werrden ten conc behoeve van de d burger ze elf beantwo oordt. In de e voorbije maanden m w werd dit w geactu ualiseerd do oor een nie euwe dubbe ele uitgave : gids bij baanbrekend werk eiding enerrzijds en "G Gids bij huw welijk" ande erzijds. Op een bevattelijke wijze e sche worden alle vra agen en oo ok randfeno omenen bij het gebeurren van een n scheiding g en n deze werk ken behand deld. een huwelijk in In 1997 1 publiceerde Marleen Heylen n het werk "Kinderen en e scheidin ng – Gids vo oor sche eidende ouders en hun kinderen". Dit werd geschreve en door een n niet-juristte, was s een eerste e bescheide en aanzet om o de scheidingsprobllematiek uit te leggen n in een begrijpend de mensenttaal met bijjzondere aa andacht voor de manier waarop de ouders het gez zinsproject stopzetten in een love enswaardig ge betrachtting tot aardige en kindbetrok kken scheiding. Ouders s van bijdrage van een menswa eidende paren vinden in dit werk k tips voor de vragen van kindere en in deze sche situaties en wo orden gewe ezen op hun n verpletterrende verantwoordelijjkheid voorr de g van de kinderen in dit d gebeuren. zorg In een e scheidin ng willen eiigenlijk beid de partijen de kindere en sparen, doch men verg geet dat de e kinderen getuige g blijven hoe ze eer men ook tracht één en anderr te verb bergen. Kin nderen gaan n zich al te vaak hun eigen rol aa anmeten m met een eige en agenda en eige en doelstellingen. Zelffs wanneerr er geen be ereidheid bestaat van de ouders om o hierbij professione p le hulp in te t schakelen, kan het zinvol zijn dat beid één van hen beroep doet op profess sionele hulp pverstrekke ers. In 2003 2 versch heen het werk van Ing ge De Waelle "Samen uit elkaar – ouder blijven na de d scheiding". Ook ditt werk gesc chreven doo or een psyc chologe en dus nietjuris ste benadert de scheid ding vanuitt een diepm menselijk fa acet. Hoe ve erwerk je een e sche eiding? Hoe e ga je om met jouw kinderen k ? Hoe deel je e verdriet e en vreugde ? Dit werk w benad dert direct in het eigen taalgebru uik van een n ervaringsd deskundige e mett veel aanda acht voor verdriet v en verwerking g. Net zoals s in de vorige bijdrage e bied dt de lectuu ur van dit boek b een ve erruimde kijjk aan de jurist die da agdagelijks geco onfronteerd d wordt me et de diepm menselijke en e intermen nselijke vra agen van zijjn cliën nt.
In decem mber 2003 verscheen het handbo oek "echtsc cheiding in eigen handen" van Mia Re enders (zie e www.roula artabooks.b be). Op zee er eenvoudige, maar toch t volledige wijze wordt w in dit boek stap voor v s u uitgelegd. Dit D boek is een e "hoe en n doe boek k" (hoe stap de scheiding kan ik he et zelf doen n?), een "w waarsta-ik-b boek" (hoe moet ik miijn situatie inschatten) i ), een "help pboek" (anttwoorden op mijn vrag gen en wie helptt mij verde er) een "kin ndboek" (ho oe beantwo oorden we de d vragen en e bezorgdh heden van de kinderen). Nog g nooit vers scheen een dergelijk boek b over een e juridische materie met een derg gelijke unie eke aanpak k. De invalshoek van het h boek is deze van d de gewone man en vrouw, v maa ar ook en vooral v de pa apa, mama en de kind deren, die a aan de vooravond van n een scheid dingsweg of o tijdens de e scheiding g met honderden vragen en en op zo oek zijn naa ar een antw woord. Het boek heeftt natuurlijk zijn zitte
beperkingen en kan onmogelijk op elke vraag een antwoord geven. Evenmin is het een knutselboek aan de hand waarvan scheidingen gebagatelliseerd worden. Zo wordt veel aandacht besteed aan de meerwaarde die een advocaat, notaris of bemiddelaar kunnen bieden. Uniek in het boek is dat het een juridisch technisch onderwerp niet beschrijft vanuit de invalshoek van het eigen gelijk, naar wel van het terug te vinden nieuwe geluk. Maar het boek zal niet alleen zijn weg vinden bij zij die zelf scheiden of met scheiding door hun omgeving of familie geconfronteerd worden. Er wordt sinds maanden door advocaten, bemiddelaars en notarissen uitgekeken naar de verschijning ervan. Deze professionelen zullen door dit boek de concrete vragen en bezorgdheden van scheidenden beter leren begrijpen en vooral hulpmiddelen vinden om oplossingen aan te bieden. Wanneer men door het lezen van een toegankelijk kookboek de recepten en geheimen van de chef leert kennen, leert men niet alleen beter koken, maar leert men de taal van de spijskaart van het beter restaurant verstaan en weet men beter wat men eet en waarom het lekker of aangebrand is. Na een uiteenzetting over de verschillende echtscheidingsmethodes, besteedt het werk vooral aandacht aan de bemiddeling en onderhandeling als alternatieve wijze om de scheiding te benaarstigen. Hierbij worden opeenvolgend de volgende vragen behandeld : hoe willen wij scheiden ? hoe willen wij onderhandelen : o met standpunten en wapens (met de nadelen hieraan verbonden) o of vanuit bekommernissen en onderhandelingen zonder wapens met de hieraan verbonden voordelen en de hieraan verbonden regels om één en ander zinvol en resultaatsgericht te maken. In haar werk neemt de bemiddelaar zelfs een stap terug door de mogelijkheid te bieden om na lectuur van dit werk deze onderhandeling zelf te kunnen voeren zonder tussenkomst van een bemiddelaar. Dit laatste zal in heel wat gevallen misschien te hoog gegrepen zijn. Er kan moeilijk geloof worden gehecht aan het feit dat de loutere lectuur van een dergelijk werk (gesteld dat er door beide partijen hiertoe voldoende inzet kan bestaan) kan leiden tot een scheiding bij onderlinge toestemming zonder enige tussenkomst van derden. Maar één en ander blijft zinvol zodat de betrokkenen zelf een beter inzicht kunnen krijgen in hetgeen een bemiddelaar doet, hetgeen aldus de bemiddeling ten goede komt. Wie het gerenommeerde kookboek van het restaurant "Comme chez soi" gelezen heeft, zal wellicht veel opgestoken hebben en misschien een gerechtje bereid hebben. Maar voor een betere maaltijd met volledige voldoening zal hij het restaurant met de professionele kok blijven zoeken. Meer zelfs de lectuur van het recept zal tot beter begrip en betere bevrediging leiden. Anders dan de klassieke indeling van het recht benadert het boek verder de eigen situatie van de betrokkenen met een eigen classificatie en eigen terminologie die ietwat vreemd bij de jurist overkomt doch des te begrijpender door de burger: Wat is onze goederensituatie ? Wat is onze huissituatie? Wat is onze ouderschapssituatie ? En hoe benaderen wij deze ?
Als volgende stap benadert het boek de bekommernissen van de betrokkenen. Wat vinden zij belangrijk ? En welke gemeenschappelijke beslissingscriteria kunnen zijn aanvaarden. Eens deze bekommernissen vastgesteld zijn, helpt het boek dan te toetsen welke regelingen precies passen bij deze bekommernissen. Eén en ander lijkt misschien op het eerste gezicht abstract, doch wordt benaderd vanuit concrete voorbeelden. Het boek behandelt verder hoe deze onderhandelingsprocedure kan worden afgerond en op welke wijze de echtscheidingsprocedure verder kan verlopen met of zonder professionele tussenkomst. Tenslotte wordt de rol van de bemiddelaar belicht met objectieve voordelen en nadelen van elke beroepsgroepbemiddelaar, weze het een advocaatbemiddelaar, een notarisbemiddelaar of een welzijnsbemiddelaar. Scheidingsbemiddeling anticipeert in de regel op toekomstige conflicten. Anders dan bij klassieke echtscheidingen wordt vastgesteld dat scheidingsbemiddeling vaak resulteert in blijvende regelingen. Toch gaat het boek de conflicten na de scheiding niet uit de weg en biedt het oplossingen aan die ook na de bemiddeling kunnen ontstaan. Het boek behandelt tenslotte de verschillende vragen die de partijen zich kunnen stellen bij de overeenkomst evenals de gevolgen van de scheiding en hun beslissingen. Bij het boek hoort een CD-rom waarin 10 basisovereenkomsten en maar liefst 800 mogelijke clausules worden voorgesteld. Anders dan de klassieke indeling van juristen wordt één en ander opgedeeld in de goederenovereenkomst, de huisovereenkomst en de ouderschapsovereenkomst als onderdelen van de globale regeling. De goederenovereenkomst behelst de voorwerpen, het geld, de erfrechten en de persoonlijke onderhoudsgelden. De huisovereenkomst betreft zowel de voorlopige als definitieve regeling m.b.t. de woonst en de onroerende goederen. De verschillende hypotheses worden uitgewerkt waarbij het weze de ene de woning inkoop, beiden de woning verkopen, het huis geschonken wordt aan het kind en het huis in gemeenschap wordt gehouden. Ten aanzien van de ouderschapsovereenkomst wordt het onderscheid gemaakt tussen gezagsregeling, verblijfsregeling, kostenregeling en conflictbeheersing. De jurist denkt in klassieke indelingen zoals ouderschap of co-ouderschap, locatie of bilocatie. De burger ziet het ene als overwinning, het andere als nederlaag. Dit boek verlegt grenzen door honderden tussenvormen aan te duiden die de kansen op slagen van een onderhandeling verhogen en daarnaast die oplossingen aanreiken die dichter bij de betrachtingen van de ex partners zelf staan. Deze grensverleggende en andere clausules die vanuit de praktijk reeds hun nut hebben bewezen werden voor het eerst in deze uitgave gepubliceerd en toegelicht Het feit dat bij dit boek een CD-rom is gevoegd met de voormelde 800 modelclausules en dit inbegrepen in de prijs van een normaal boek, maakt het werk des te aantrekkelijker. Rechtsleer: Nathalie Uytttendaele, La loi du 21.02.05 en de qui concerne la mediation T.Vred 2005, 205 Nieuwe wetgeving: De nieuwe wet van 21/02/2005 op de bemiddeling (Belgisch staatsblad 22 maart 2005): wet op de bemiddeling
De bemiddeling in familiezaken, al dan niet verricht door erkende dienstverrichters, valt fiscaal onder gezinsvoorlichting en geniet derhalve de vrijstelling beoogd door artikel 44, § 2, 5°, van het BTW-Wetboek.
Elfri De Neve Advocaat-Bemiddelaar in familiezaken
