Attitudes en gedrag i.v.m. de professionele rollen van leraren in opleiding
Opdrachtenbundel
Oefening 1: Oudercontact 1. Thema van de oefening Ouderavond. 2. Type oefening Individueel werk. 3. Opgave Algemene beschrijving. Voorstelling van de eigen persoon en de eigen pedagogische en didactische principes in de rol als leraar. Concrete opgave De klassenleraar is onverwachts opgehouden en aan jou wordt gevraagd om de ouders op te vangen. Maak van deze gelegenheid gebruik om je voor te stellen en je pedagogische en vakdidactische principes duidelijk te maken. Je moet de ouders eerst begroeten, dan jouw gedeelte uiteenzetten en ten slotte de klassenleraar inleiden. Je gaat uit van de vakken waarvoor jij onderwijsbevoegdheid hebt . Je blijft binnen deze rol en voegt geen verdere informatie toe. 4. Tijdsomkadering Daartoe krijg je 6 tot 8 minuten de tijd.
Apt – Workshop 9 december 2004 – Opdrachtenbundel
2
Oefening 2: Studieverblijf in het buitenland 1. Onderwerp van de oefening. Samen met een collega plan je een stage of studieverblijf in een andere lerarenopleiding in het buitenland. 2. Type oefening. Partnerwerk. 3. Opdracht. Binnen je opleiding is er een verplicht studieverblijf (al dan niet met stage) in het buitenland. Je mag echter samen met een studiegenoot een bestemming kiezen. Er zijn niet echt financiële overwegingen omdat dit studiebezoek (85%) gesubsidieerd wordt. Je opdracht nu is om samen met je partner de gekozen bestemming toe te lichten aan je docentenkorps. In de toegekende tijd moet je de voornaamste doelstellingen en je persoonlijke voorkeur motiveren. Je wordt ook gevraagd om de inhoud te presenteren en te visualiseren. Je wordt geobserveerd terwijl je aan het werk bent: tijdens het overleg en bij de presentatie. 4. Tijdsomkadering. Geen voorbereiding. 7’.
Apt – Workshop 9 december 2004 – Opdrachtenbundel
3
Oefening 3. Interview Empathie 1. Wat anderen van je denken, hoeveel belang hecht je daaraan? Hoe kom je in een specifieke situatie erachter wat voor effect je op anderen hebt
2. Heb je je in de omgang met anderen wel eens op een genante manier gedragen? Waardoor werd je je hiervan bewust?
De kandidaat helemaal niet 0 1 2
3
4
1
3
4
…staat bewust stil bij wat de anderen van haar/hem denken …kan signalen van anderen interpreteren die 0 te maken hebben met zijn eigen gedrag Totaal:
2
zeer sterk 5 5
Flexibiliteit in gedrag 1. Verschillen tussen personen: hoe pas je je daaraan in diverse situaties aan? Kan je hier een specifiek voorbeeld van geven?
2. Heb je je in je leven ooit moeten aanpassen aan buitengewone situaties? Hoe deed je dat?
3. Hoe ver zou je gaan als je je moet aanpassen aan situaties of personen?
De kandidaat helemaal niet 0 1 2
3
zeer sterk 4 5
1
2
3
4
5
1
2
3
4
5
… kan nagaan of zij/hij in professionele situaties gedifferentieerd kan handelen … is in staat zich aan bijzondere situaties aan 0 te passen … slaagt erin zijn persoonlijke grenzen af te 0 bakenen
Apt – Workshop 9 december 2004 – Opdrachtenbundel
4
Tolerantie 1. In welk domein van onderwijs zou je niet willen werken, vb. bij volwassenen, bij gehandicapten, bij minderheden, op het secretariaat, in een internaat…
2. Welk soort gedrag kan je minst goed verdragen in je werkkring? Waarom is dat zo?
3. Op stage kom je wel eens mensen tegen met een compleet andere mening of attitude. Hoe uit je dat dan? Kan je hiervan een concreet voorbeeld geven?
De kandidaat …is er zich van bewust dat er domeinen zijn waarin hij niet wil werken … kent zijn eigen tolerantiedrempel en gaat er bewust mee om … heeft respect voor mensen met een andere mening of houding dan de zijne Totaal:
helemaal niet 0 1 2
3
zeer sterk 4 5
0
1
2
3
4
5
0
1
2
3
4
5
Autonomie/ zelfstandigheid 1. In welke soort situaties kan je moeilijk om met kritiek? Hoe komt dat?
2. Hoe belangrijk is positieve feedback voor jou?
3. Wanneer in je leven heb je een keuze gemaakt die anderen je afraadden? Waarom deed je dat toen? Zou je nu dezelfde beslissing nemen?
De kandidaat … kan een onderscheid maken in feedback … is niet volledig afhankelijk van de aanmoediging van anderen … volgt consequent zijn eigen weg Totaal:
Apt – Workshop 9 december 2004 – Opdrachtenbundel
helemaal niet 0 1 2
3
zeer sterk 4 5
0
1
2
3
4
5
0
1
2
3
4
5
5
Mobiliteit 1. In welke streek zou je absoluut niet willen werken? Waarom?
2. Als je toch zou moeten verhuizen, zou je dan moeilijkheden hebben met je familie en/of je vrienden?
3. Wat zou je bereid zijn om op te geven als je naar een andere streek moest verhuizen?
De kandidaat … heeft zijn mobiliteitsgrenzen goed afgebakend … schept duidelijkheid met zijn familie en vrienden … is bereid om zichzelf beperkingen op te leggen Totaal:
helemaal niet 0 1 2
3
4
zeer sterk 5
0
1
2
3
4
5
0
1
2
3
4
5
Prestatiegerichtheid 1. Hoe belangrijk vind je het om jezelf te overtreffen?
2. Kan je een voorbeeld geven van een leerling die een buitengewone prestatie neerzet?
3. Kunnen leerlingen in je eigen gedrag herkennen dat je eisen stelt?
De kandidaat … stelt eisen voor zichzelf … kan voorbeelden geven van buitengewone prestaties … vraagt van de anderen wat zij/hij van zichzelf eist Totaal:
Apt – Workshop 9 december 2004 – Opdrachtenbundel
helemaal niet 0 1 2
3
4
zeer sterk 5
0
1
2
3
4
5
0
1
2
3
4
5
6
Loyaliteit 1. Speelt loyaliteit een rol bij je professionele activiteiten? Wie verlangt er trouw van jou? Van wie vraag jij trouw?
2. Kan je een situatie beschrijven waarin je een loyaliteitsconflict meemaakte? Wat waren de grenzen van je trouw?
De kandidaat helemaal niet … herkent de situaties waarin trouw nodig is 0 1 2
3
zeer sterk 4 5
…kan een loyaliteitsconflict beschrijven
3
4
0
1
2
5
Totaal:
Professionele ethiek 1. Wat zijn volgens jou de belangrijkste kwaliteiten van een leerkracht? Wat zijn de belangrijkste gebreken?
2. Zie je jezelf als een persoon met macht? Hoe zien anderen dit aan jou? Hoe ga je er zelf mee om?
3. Heb je ooit een situatie meegemaakt waarin een leerkracht zijn macht misbruikte? Hoe heb je toen gereageerd?
4. Voor welk gedrag van leerlingen voel je je wel en niet verantwoordelijk?
De kandidaat …kan reflecteren over deugden en ondeugden van een leerkracht … is zich bewust van de macht die het beroep van leerkracht inhoudt …denkt na over de ethische dimensie van macht en de verantwoordelijkheid daarvan … kan de grenzen van zijn verantwoordelijkheid afbakenen Totaal:
Apt – Workshop 9 december 2004 – Opdrachtenbundel
helemaal niet 0 1 2
3
zeer sterk 4 5
0
1
2
3
4
5
0
1
2
3
4
5
0
1
2
3
4
5
7
Stellingen van E. Dohmeyer Uit „ Formen der Potentialeinschäzung in Organisationsentwicklung „ 3/2002
1.
Geef het idee op dat objectief “potentieel” bestaat.
2.
Geef het idee op dat een juiste visie op potentieel bereikt kan worden.
3.
De hoofdzaak is om verschillende standpunten bijeen te brengen en zo tot nieuwe beeldvorming te komen.
4.
In dit proces is de manier waarop de kandidaat zichzelf beschrijft een even belangrijke bron.
5.
De kwaliteit van het communicatieproces is een cruciale variabele.
6.
De beste mix is openheid, vertrouwen, rechtstreekse formuleringen en respect voor iedereen.
7.
We hebben secundaire observaties nodig: reflecties over onze eigen manier van communiceren en conceptualiseren.
8.
De kandidaten geven zich bloot en daarom is er een veilige ruimte noodzakelijk.
9.
Het probleem van het referentiekader blijft gedurende het hele proces open en moet in een parallel proces van denken/voelen/praten aan bod komen.
Apt – Workshop 9 december 2004 – Opdrachtenbundel
8
