atkb A D V I E S B U R E A U VOOR B O D E M , WATER EN ECOLOGIE
i '
ASFALT EN PUINFUNDATIE ONDERZOEK
Godetiaweg t.h.v. het Daltonplantsoen te Den Haag
Rapportnummer: Status rapport: Datum rapport:
20100178 rap02 Definitief 31 maart 2010
Auteur: Projectleider:
lr. J. Ampt Ing. N. Boom
Opdrachtgever:
Gemeente Den Haag Dienst Stadsbeheer Ingenieursbureau Den Haag Mevr. M.E. Castenmiller Postbus 12651 2500 DP Den Haag
sn «tA C I H KMI
paraaf: - ^ i "
paraa,:
UT// EMltl •SOKKHMW
ATKB Stellendam Postbus 54 • ti Stellendam
AIKB Zoetermeer
f 0187 60 70 60
f 079 363 83 60
ATKB Geldermalsen Poppenbouwing 34 4191 NZ Geldermalsen T 0345 58 26 71 F 0345 58 26 27
www.at-kb.nl infocg)at-kb,nl Rabobank 1601 BTWnr 8076.36 K.V.K. 27177140
v.^
atkb A D V I E S B U R E A U VOOR B O D E M , WATER EN ECOLOGIE
J m
INHOUDSOPGAVE
1 INLEIDING
1
2 ACHTERGROND EN LOCATIEGEGEVENS
2
3 ONDERZOEKSOPZET
2
4 VELDONDERZOEK
3
5 LABORATORIUMONDERZOEK 5.1 Uitvoering 5.2 Resultaten
3 3 3
6 INTERPRETATIE 6.1 Toetsing 6.2 Interpretatie resultaten
4 4 4
7 CONCLUSIES en Aanbevelingen
4
8 BETROUWBAARHEID ONDERZOEK
5
TABELLEN Tabel 1.
Opzet veldwerkzaamheden
2
Tabel 2.
Aanwezigheid teerhoudende lagen (PAK-marker)
3
BIJLAGEN Bijlage 1. Ligging van de locatie Bijlage 2. Locatiefoto's Bijlage 3. Tekeningen onderzoekslocatie Bijlage 4. Analysecertificaten
atkb A D V I E S B U R E A U VOOR B O D E M , WATER EN ECOLOGIE
,
1 INLEIDING In opdracht van het Ingenieursbureau Den Haag is door AquaTerra-KuiperBurger B.V. (ATKB) een asfalt- en puinfundatie onderzoek uitgevoerd op Godetiaweg ter hoogte van het Daltonplantsoen te Den Haag. Voor de ligging van de onderzoekslocaties wordt verwezen naar de omgevingskaarten in bijlage 1. Foto's zijn opgenomen in bijlage 2. De aanleiding voor het asfaltonderzoek is de voorgenomen verwijdering van het aanwezige asfalt en fundatiemateriaal op de locatie. Het doel van het onderzoek is om vast te stellen of het asfalt op basis van teerhoudendheid geschikt is voor hergebruik en het indicatief vaststellen van de kwaliteit van het fundatiemateriaal. Het onderzoek (veld- en laboratoriumonderzoek, toetsing) wordt uitgevoerd op basis van de publicatie "Richtlijn omgaan met vrijkomend asfalt, aandacht voor de teerproblematiek" (CROW-publicatie 210, april 2007). Het onderzoek naar de puinfundatie betreft een indicatief onderzoek op NEN5740 parameters. In de volgende hoofdstukken zal worden ingegaan op de locatiegegevens, de uitvoering van het onderzoek (verrichte veld- en laboratoriumwerkzaamheden) en de resultaten van het uitgevoerde onderzoek. De verzamelde gegevens zijn getoetst aan de huidige richtlijnen. Op basis van de verkregen inzichten en resultaten zijn conclusies getrokken.
Asfalt- en puinfundatie onderzoek Godetiaweg t.h.v. het Daltonplantsoen te Den Haag Rapport: 20100178/rap02, definitief, d.d. 31 maart 2010
Blz. 1 van 5
atkb A D V I E S B U R E A U VOOR B O D E M , WATER EN ECOLOGIE
i ^
2 ACHTERGROND EN LOCATIEGEGEVENS
- Locatie - Kadastrale aanduiding : - Oppervlakte
:
Godetiaweg t.h.v. het Daltonplantsoen te Den Haag Gemeente Loosduinen, sectie H en 1, nummers 8009 (ged.), 6188 (ged.), 5229 (ged.) ca. 40 m2
De onderzoekslocatie betreft een gedeelte van de Godetiaweg te Den Haag. Ter plaatse van de onderzoekslocatie wordt een duiker aangelegd tussen twee waterpartijen. Hiervoor moet over een oppervlakte van circa 40 m2 de huidige asfaltverharding en de eventueel onderliggende puinfundatie worden verwijderd.
3 ONDERZOEKSOPZET Het onderzoek wordt uitgevoerd op basis van de publicatie "Richtlijn omgaan met vrijkomend asfalt, aandacht voor de teerproblematiek" (CROW-publicatie 210, april 2007). In tabel 1 is de opzet van de veldwerkzaamheden opgenomen. Voor de situering van de boringen wordt verwezen naar bijlage 3. Tabel 1. Opzet veldwerkzaamheden Traject Godetiaweg
Lengte (m)
Breedte ( m ) "
Oppervlakte (m2)
8,0
5,0
40
Het aantal boringen wordt bepaald middels de formule [opp.(m )/ 500 (m:d)]+ 1
Aantal boringen* (0 100 mm) 2
De boringen worden doorgezet tot een halve meter in de vaste bodem onder de fundatielaag. Het laboratoriumonderzoek bestaat uit een onderzoek naar de laagopbouw (conform RAW proef 152) en een indicatieve analyse op het teergehalte met de PAK-marker (kwalitatieve methode; rapportagegrens 250 mg/kg ds). Als blijkt dat de totale hoeveelheid vrijkomend asfalt kleiner is dan 25 ton (12 a 15 m3) en er is op basis van PAK-marker onderzoek vastgesteld dat het asfalt minder dan 250 mg/kg ds PAK bevat, dan wordt deze partij zonder nader onderzoek door de asfaltcentrale geaccepteerd voor warm hergebruik. Als de partij teerhoudende lagen bevat is verder onderzoek ook niet zinvol en kan de partij direct naar een vergunde verwerker worden afgevoerd. Indien de puinfundatie op basis van zintuiglijke waarnemingen als potentieel verontreinigd wordt beschouwd zal in overleg met de opdrachtgever een mengmonster worden samengesteld en indicatief worden geanalyseerd op een NEN5740-pakket. Als er sprake is van sterk verhoogde gehalten zal aansluitend een uitloogonderzoek (schudproef) worden uitgevoerd. Indien sprake is van "schoon" puin (bijv. repac) dan wordt analyse van het puin niet noodzakelijk geacht. Gezien de beperkte grootte van de partij (ca. 20 m3), wordt een AP04 onderzoek niet zinvol geacht.
Asfalt- en puinfundatie onderzoek Godetiaweg t.h.v. het Daitonplantsoen te Den Haag Rapport: 20100178/rap02, definitief, d.d. 31 maart 2010
Biz. 2 van 5
atkb A D V I E S B U R E A U VOOR B O D E M , WATER EN ECOLOGIE
J *
4 VELDONDERZOEK De werkzaamheden hebben plaatsgevonden op 2 maart 2010 en zijn uitgevoerd conform de onderzoeksopzet. Tijdens de veldwerkzaamheden zijn geen bijzonderheden en/of afwijkingen geconstateerd. De ligging van de boringen is aangegeven op de tekening in bijlage 3. Het opgeboorde fundatiemateriaal onder de asfaltverharding (0,04-0,35 m-mv) bleek in het veld uit zintuiglijk schoon gebroken baksteen te bestaan. Volgens afspraak met de opdrachtgever is dit fundatiemateriaal niet chemisch onderzocht.
5 LABORATORIUMONDERZOEK 5.1 Uitvoering Het laboratoriumonderzoek is uitgevoerd door Alcontrol te Hoogvliet. Alcontrol is geaccrediteerd volgens NEN-EN-ISO/IEC 17025. Alle boorkernen zijn fysisch voorbewerkt en op basis van visuele beoordeling is een beschrijving van de laagopbouw gemaakt (conform RAW proef 152). De asfaltkernen zijn met behulp van een PAKmarker onderzocht op de aanwezigheid van PAK, waarna op basis van de vertoonde fluorescentie de mate van teerhoudendheid is bepaald (kwalitatieve methode; rapportagegrens 250 mg/kg ds). De resultaten van deze verrichtingen zijn opgenomen in bijlage 4 en samengevat in paragraaf 5.2. Hierbij worden de volgende afkortingen gehanteerd: GAB (Grindasfaltbeton; voor onderlagen); STAB (Steenslagasfaltbeton; voor onderlagen); OAB (Open asfaltbeton; voor tussenlagen); SMA (Steenmastiekasfalt; voor deklagen); DAB (Dichtasfaltbeton; voor deklagen); ZOAB (Zeer open asfaltbeton; voor deklagen/tweelaags- en combinatiedeklagen); 5.2 Resultaten De resultaten van het asfaltonderzoek (constructieopbouw/ PAK-marker) zijn opgenomen in bijlage 4. De interpretatie van deze resultaten wordt behandeld in hoofdstuk 6. De onderstaande tabel geeft een overzicht van de aanwezigheid van teerhoudende lagen op de onderzoekslocatie. Tabel 2. Aanwezigheid teerhoudende lagen (PAK-marker) Dikte asfaltpakket Traject Boring Monstercode (cm-mv) (cm) 3,4 3 ami 0,0-3,4 4 2,5 am2 0,0-2,5
Teerhoudendheid * *
Mogelijk teerhoudend (PAK-gehalte <250 mg/kg droge stof). ** Teerhoudend (PAK-gehalte > 250 mg/kg droge stof).
Op basis van de gemiddelde laagdikte kan worden geschat dat er ca. 1,2 m3 asfalt (40 m2 x 0,03 m) vrij gaat komen wanneer de asfaltverharding wordt verwijderd. Onder het asfalt bevindt zich een fundering-Zpenetratielaag van basalt van ca. 4,5 cm dik.
Asfalt- en puinfundatie onderzoek Godetiaweg t.h.v. het Daltonplantsoen te Den Haag Rapport: 20100178/rap02, definitief, d.d. 31 maart 2010
Biz. 3 van 5
atkb A D V I E S B U R E A U VOOR B O D E M , WATER EN ECOLOGIE
J ^
6 INTERPRETATIE 6.1 Toetsing Om te beoordelen of het asfalt (granulaat) geschikt is voor hergebruik wordt de teerhoudendheid bepaald. Lagen waar het PAK-gehalte op basis van onderzoek met PAK-marker groter is dan 250 mg/kg worden zonder vervolgonderzoek als teerhoudend aangemerkt. In alle gevallen geldt dat het asfalt als teerhoudend wordt gekwalificeerd indien het PAK-gehalte na HPLC-onderzoek hoger is dan 75 mg/kg ds. Als blijkt dat de totale hoeveelheid vrijkomend asfalt kleiner is dan 25 ton (12 a 15 m3) en er is op basis van PAK-marker onderzoek vastgesteld dat het asfalt minder dan 250 mg/kg ds PAK bevat, dan wordt de partij zonder nader onderzoek door de asfaltcentrale geaccepteerd voor warm hergebruik. Als de partij teerhoudende lagen bevat is verder onderzoek ook niet zinvol en kan de partij direct naar een vergunde verwerker worden afgevoerd. Niet-teerhoudend asfalt wordt geschikt geacht voor hergebruik; teerhoudend asfalt dient afgevoerd te worden naar een erkende verwerker. 6.2 Interpretatie resultaten Op basis van onderzoek met de PAK-marker blijkt dat het de asfaltverharding van de Godetiaweg ter hoogte van het Daltonplantsoen niet teerhoudend is. Omdat de totale hoeveelheid vrijkomend asfalt kleiner is dan 25 ton (12 a 15 m3) en er op basis van PAK-marker onderzoek is vastgesteld dat het asfalt minder dan 250 mg/kg ds PAK bevat, kan deze partij zonder nader onderzoek door een verwerker worden geaccepteerd.
7 CONCLUSIES EN AANBEVELINGEN Op basis van het uitgevoerde onderzoek blijkt dat het asfalt en de puinfundatie ter plaatse van de Godetiaweg geschikt worden geacht voor hergebruik. Gezien de zeer beperkte hoeveelheid asfalt die vrij gaat komen (ca. 1,2 m3) wordt het niet kosteneffectief geacht het asfalt en de fundering-Zpenetratielaag van basalt gescheiden af te voeren. Aanbevolen wordt om het vrijkomende materiaal in één partij af te zetten bij een verwerker. Het onderliggende fundatiemateriaal (gebroken baksteen, ca. 12 m3) kan eveneens direct worden afgezet bij een verwerker.
Asfalt- en puinfundatie onderzoek Godetiaweg t.h.v. het Daltonplantsoen te Den Haag Rapport: 20100178/rap02, definitief, d.d. 31 maart 2010
Biz. 4 van 5
atkb A D V I E S B U R E A U VOOR B O D E M , WATER EN ECOLOGIE
j
8 BETROUWBAARHEID ONDERZOEK ATKB is op generlei wijze gelieerd aan de opdrachtgever en/of de eigenaar van het onderzochte terrein. Het onderhavige onderzoek is op zorgvuldige wijze verricht, door het steekproefsgewijs bemonsteren van asfaltlagen, volgens de algemeen gebruikelijke inzichten en methoden. Hoewel ATKB de grootste zorgvuldigheid betracht bij het uitvoeren van asfaltonderzoek is het, juist door deze steekproefsgewijze bemonstering, mogelijk dat plaatselijk afwijkingen in de samenstelling van het asfalt aanwezig zijn, welke tijdens het onderzoek niet naar voren zijn gekomen. ATKB aanvaardt geen enkele aansprakelijkheid voor hieruit voortvloeiende schade of gevolgen van welke aard ook. In dit kader wordt tevens opgemerkt dat ATKB niet kan instaan voor de juistheid en volledigheid van door derden verstrekte informatie en van eventueel door derden uitgevoerd (voor)-onderzoek. Hierbij wordt er op gewezen dat het uitgevoerde onderzoek een momentopname is. Verandering van de kwaliteit van het asfalt zal ook plaats kunnen vinden na uitvoering van dit onderzoek (bijvoorbeeld herstelwerkzaamheden). Naarmate er een langere tijd is verlopen na uitvoering van het onderzoek, dient meer voorzichtigheid te worden betracht bij het gebruik van de onderzoeksresultaten.
Hopende u hiermee voldoende ingelicht te hebben. Hoogachtend;
AquaTerra-KuiperBurger B.V. 31 maart 2010
Ir. J. Ampt Projectadviseur
Asfalt- en puinfundatie onderzoek Godetiaweg t.h.v. het Daltonplantsoen te Den Haag Rapport: 20100178/rap02, definitief, d.d. 31 maart 2010
Biz. 5 van 5
atkb A D V I E S B U R E A U VOOR B O D E M , WATER EN ECOLOGIE
BIJLAGE 1.
J ^
LIGGING VAN DE LOCATIE
atkb A D V I E S B U R E A U VOOR B O D E M , WATER EN ECOLOGIE
BIJLAGE 2.
J '
LOCATIEFOTO'S
LOCATIEFOTO'S Fotol
Asfalt en puinfundatie onderzoek Godetiaweg t.h.v. het Daltonplantsoen te Den Haag Kenmerk: 20100178
Blz. 1 van 1
atkb A D V I E S B U R E A U VOOR B O D E M , WATER EN ECOLOGIE
BIJLAGE 3.
J *
TEKENINGEN ONDERZOEKSLOCATIE
atkbA ADVIESBUREAU VOOR • • K F N K 01 O G11-
Daltonplantsoen te Den Haag Situatietekening met boorpunten
atkb A D V I E S B U R E A U VOOR B O D E M . WATER EN ECOLOGIE
BIJLAGE 4:
J ^
ANALYSECERTIFICATEN
e
Vi
ALcontrol Laboratories
ALcontrol B.V. Steenhouwerstraat 15 • 3194 AG Rotterdam Tel.: +31 (0)10 231 47 00 • Fax: +31 (0)10 416 30 34 www.alcontrol.nl
Analyserapport
ATKB J. Ampt Postbus 54 3250 AB STELLENDAM
Uw projectnaam Uw projectnummer ALcontrol rapportnummer Rapport verificatie nummer
Blad 1 van 5
Daltonplantsoen [ong] te Den Haag 20100178 11535918, versie nummer: 1 13R3EUTH
Rotterdam, 09-03-2010
Geachte heer/mevrouw, Hierbij ontvangt u de analyse resultaten van het laboratoriumonderzoek ten behoeve van uw project 20100178. Het onderzoek werd uitgevoerd conform uw opdracht. De gerapporteerde resultaten hebben uitsluitend betrekking op de geteste monsters. De door u aangegeven omschrijvingen voor de monsters en het project zijn overgenomen in dit analyserapport. Het onderzoek is, met uitzondering van eventueel uitbesteed onderzoek, uitgevoerd door ALcontrol Laboratories, gevestigd aan de Steenhouwerstraat 15 in Rotterdam (NL). Dit analyserapport bestaat inclusief bijlagen uit 5 pagina's. Alle bijlagen maken onlosmakelijk onderdeel uit van het rapport. Alleen vermenigvuldiging van het hele rapport is toegestaan. Uitgebreide informatie over de door ons gehanteerde analysemethoden kunt u terugvinden in onze informatiegids. Mocht u vragen en/of opmerkingen hebben naar aanleiding van dit rapport, bijvoorbeeld als u nadere informatie nodig heeft over de meetonzekerheid van de analyseresultaten in dit rapport, dan verzoeken wij u vriendelijk contact op te nemen met de afdeling Customer Support. Wij vertrouwen er op u met deze informatie van dienst te zijn. Hoogachtend,
£van Duin laboratory Manager
est
IfSIIN RvA 10
ALCONTROL B.V. IS GEACCREDITEERD VOLGENS OC ÜOOR DE RAAD VOOR ACCREDIIATIE GESTELDE CRirERIA VOOR TESTLAOORATORIA CONFORM ISO.'IEC 1 7 0 2 5 - » » ONDER NR. L 030 GIEKEN rceciTTCRCM-nNSc^RiJ'-'m-:.;
c
ALcontrol Laboratories
ATKB J. Ampt
Blad 2 van 5
Analyserapport
Projectnaam Projectnummer Rapportnummer
Daltonplantsoen [ong] te Den Haag 20100178 11535918 " 1
Analyse
Eenheid
Q
laagdikte bepaling volgs. RAW 152
001
zie bijlage
Orderdatum Startdatum Rapportagedatum
03-03-2010 03-03-2010 09-03-2010
002
zie bijlage
POLYCYCLISCHE AROMATISCHE KOOLWATERSTOFFEN PAKMARKER (teerhoudend) nee
De met S gemerkte analyses zijn geaccrediteerd en vallen onder de AS3000 erkenning door de ministeries VROM en V&W. Overige accreditaties zijn gemerkt met een Q. Nummer
Monstersoort
Monsterspecificatie
001
Asfalt
ami 03 (0-4)
002
Asfalt
am2 04 (0-4)
OL
ALCONTROL B.V. IS GEACCRCÜITEERD VOLGENS DE ÜOOR DL RAAD VOOR ACCREDITATIE GESTELDE CRfTERlA VOOR TESTLABORATORJA CONFORM ISOJIEC 17025:3005 ONDER Nl). L 031
Paraaf:
RvA 10?!
i'jPttfdC'Et EN F-ieRt£K£H TC RÜTTERtl-MlN.ïnHKiJ'-'lNf,
_V, ALcontrol Laboratories ( ! ATKB
Blad 3 van 5
Analyserapport
J. Ampt Projectnaam
Daltonplantsoen [ong] te Den Haag
Orderdatum
03-03-2010
Projectnummer
20100178
Startdatum
03-03-2010
Rapportnummer
11535918
Rapportagedatum
09-03-2010
" 1
Analyse
Monstersoort
Relatie tot n o r m
laagdikte bepaling volgs. RAW 152 PAKMARKER (teerhoudend)
Asfalt
RAW 2000, proef 152
Asfalt
Eigen methode
Barcode
Aanlevering
Monstername
Verpakking
001
E0722490
03-03-2010
02-03-2010
ALC291
002
E0722489
03-03-2010
02-03-2010
ALC291
Monster
Paraaf: ^
ALCONTROL D V. IS GEACCREWTEERO VOLGENS DE DOOR OE RAAD VOOR ACCREDITATIE GESTELOE CRITERIA VOOR TESTLABORATORIA CONFORM ISOfIQC ITOZS-SOOi ONDER NR. L 030
m
RvAIOÜ
Pvï.v.RDEfJ OEUEf ONEEfOCU DE KUIJER ,; AN KitfJPH/iHPEt EN F «iPKiEKEU r t P'jTTE^fXM m.iCHKlf'-li^C-
Alcontrol rapportnummer
Laagdiktebepaling verhardingslaag volgens RAW proef 152
Versie 1.0 Monsteromschrtjving Opdrachtnummer
am 1 11535918-001
IParaafTL
Boorgegevens (aangeleverd klant) nummer Rijbaan X-coördinaat Y-coördinaat Z-coördinaat Kilometening Afsland vanaf de berm Oatum monstername Monsternemer Boordiameter asfaltvak Funtferingspartij Aard funderingsmateriaal Laag fundering (cm)
|
11535918 - 1
JH
|
Profiel foto n.v.t n.v.t n.v.t n.v.t n.v.t n.v.t n.v.t n.v.t n.v.t n.v.t n.v.t
't •^vV,,--
Ja Basalt + penetratielaaq 6.7
1 • < * '
<
Aantal lagen Laagnummer 1 2
Soort asfalt DAB 0 - 8 Fundering + penetratie
M1 3,2 10.0
Laagdikte metingen (cm) M2 M3 M4 4,0 3,0 3,2 10,0 10,0 10,0
Cumulatief (cm) 3,4 10,0
Gemiddelde PAK-maifcer dikte laag (cm) (teerhoudend?) Nee 3,4 6,7 Nee
Blad 4 van 5
La
Alcontrol rapportnummer
Laagdiktebepaling verhardingslaag volgens RAW proef 152
Versie 1.0 1 Monsteromschrijving Ippdrachtnummer
am2 11535918-002
[Paraaf TL
nummer Rijbaan X-coSrdinaat Y-coördinaat Z-coördinaat Kilometerring Afstand vanaf de berm Datum monstername Monsternemer Boordiameter asfaltvak Funderingspartij Aard funderingsmateriaal Laag fundering (cm)
n.v.t n.v.t n.v.t n.v.t n.v.t n.v.t n.v.t n.v.t n.v.t n.v.t n.v.t Ja Basalt + penetratielaag 3.1
Aantal lagen
2
Laagnummer
Soort asfalt
1 2
—
Proliel foto
Boorgegevens (aangeleverd klant)
1
11535918 - 1
DAB 0 - 8 Fundering + penetratie
Ml 2,5 5,0
Laagdikte metingen (cm) M2 M3 M4 2,5 3,0 2,0 6,0 6,0 5.2
Cumulatief (cm) 2,5 5,6
PAK-marker Gemiddelde dikte laag (cm) (teertwudend?) Nee 2,5 Nee 3.1
Blad 5 van 5