Pagina 1 van 5
Arriva Openbaar Vervoer N.V. Afdeling trein noordelijke lijnen T.a.v. mevrouw Dubben Postbus 626 8440 AP Heerenveen Plaats en datum: Leeuwarden 28-07-2014 Onderwerp: Advies dienstregeling 2015 Arriva-trein Kenmerk: 12-2014
Beste mevrouw Dubben, Met uw brief van 2 juli 2014 vraagt u ons advies over de conceptdienstregeling voor de treinbediening in Fryslân in 2015. Op 18 juli hebben wij met u overleg gehad over deze dienstregeling en hebt u uw plannen toegelicht. Wij constateren met u dat er nog steeds knelpunten in de overstapknoop in Leeuwarden blijven bestaan en dat er daarnaast ongewenste wachttijden in de dienstregelingen voor de regionale lijnen zitten. Deze tekortkomingen kunnen niet alleen door Arriva worden opgelost. Zij worden veroorzaakt door beperkingen in de infrastructuur en door een onwenselijke verstoring van de oorspronkelijk symmetrie tussen de knopen Groningen en Leeuwarden na de ingebruikname van de Hanzelijn. Dit laatste heeft tot gevolg gehad dat er een groot verschil in bediening is ontstaan tussen de NS-trajecten Zwolle-Leeuwarden en Zwolle-Groningen. Dit heeft op zijn beurt een nadelig effect op de bedieningsmogelijkheden van de Arriva-treinen tussen Groningen en Leeuwarden onderling. Een goede verknoping met het regionet in Fryslân is daardoor onmogelijk geworden. Zo kent Groningen-Zwolle een basispatroon met twee Intercitytreinen en twee stoptreinen per uur. Daarentegen heeft Leeuwarden-Zwolle een bediening van slechts één Intercity naar Rotterdam CS v.v. en één stoptrein, die pas vanaf Zwolle doorrijdt als Intercity naar Schiphol en Den Haag CS via de Hanzelijn. Er rijdt daarnaast nog een losse derde trein als stoptrein, die vanuit Leeuwarden naar Meppel heen en terug gaat en helaas niet verder doorrijdt naar Zwolle. Bovendien kennen deze drie Friese treinen onderling een verschil in bedieningsritme van ongeveer 20 minuten. Hierdoor zal er nooit een goede afstemming en overstap kunnen plaatsvinden met treinen die in een halfuurritme of een kwartierritme rijden. Op basis van deze constatering, die ook al op 20 maart jl. met diverse partijen in een gezamenlijk overleg in het kader van ‘Samen op Reis’ is gemaakt, beperken wij ons in dit advies aan Arriva tot het benoemen van de tekortkomingen in de conceptdienstregeling 2015 waarvoor een oplossing moet komen (bijlage I).
Stichting Rocov Fryslân
Postbus 298, 8901 BB Leeuwarden
E-mail:
[email protected]
Pagina 2 van 5
In plaats van een advies aan Arriva zal het Rocov een brief sturen aan de provincie Fryslân over de maatregelen die nodig zijn om de tekortkomingen in de dienstregeling zo spoedig mogelijk te verhelpen. Wij verwachten dat er alleen een oplossing mogelijk is als de infrastructuur wordt aangepast en als de dienstregeling van NS op de Friese tak van het Hoofdrailnet wijzigt (bijlage II).
Met vriendelijke groet, Namens het bestuur van Rocov Fryslân
Ton Ettema, voorzitter
Stichting Rocov Fryslân
Postbus 298, 8901 BB Leeuwarden
E-mail:
[email protected]
Pagina 3 van 5
Bijlage I: Lijst van tekortkomingen in de regionale treindienstregeling 2015:
Stavoren-Leeuwarden - De aankomst en vertrektijd naar Stavoren ligt met 1x per uur rond het hele uur in het basispatroon buiten de overstapknoop in Leeuwarden. Wel wordt nog aangesloten op de stoppende Intercity naar Zwolle, die eveneens buiten de knoop ligt. - Te lange wachttijd in Sneek van 7 à 8 minuten op doorreis naar Stavoren. In het ochtendpatroon heeft een enkele rit v.v. zelfs oponthoud van 13 à 14 minuten. Het is verder de vraag of op zaterdag een overstand in Sneek van 7 à 8 minuten wel nodig dan wel gewenst is. - Er is met 2 treinen per uur op zaterdagen vanuit Sneek geen strakke halfuurdienst, maar een onhandig ritme van 20/40 minuten. Harlingen-Haven-Leeuwarden - Een 25/35 minutenligging in een halfuurbedieningspatroon leidt tot te krappe aansluitingen van slechts enkele minuten in Leeuwarden. Groningen-Leeuwarden - Gebrekkige passage van sneltreinen ter hoogte van het station Hurdegaryp op zondagen en in het avondpatroon op werkdagen.
Stichting Rocov Fryslân
Postbus 298, 8901 BB Leeuwarden
E-mail:
[email protected]
Pagina 4 van 5
Bijlage II: Brief aan provincie Fryslân Gedeputeerde Staten van de Provincie Fryslân T.a.v. de heer mr. J.G. Kramer Postbus 20120 8900 HM Leeuwarden Plaats en datum: Leeuwarden 28-07-2014 Onderwerp: Dienstregeling 2015 regionale treinen Kenmerk: 13-2014 Geachte heer Kramer, Naar aanleiding van de adviesaanvraag van Arriva over de dienstregeling 2015 voor het regionale spoor komen wij samen met Arriva tot de conclusie dat verder schaven aan de dienstregeling om te komen tot verbeteringen voor de reiziger voor dit moment nauwelijks nog mogelijk is. De knelpunten in de overstapknoop Leeuwarden en de ongewenste wachttijden, die zich voordoen in de dienstregelingen voor de regionale lijnen kunnen niet alleen door Arriva worden opgelost. Zij worden veroorzaakt door beperkingen in de infrastructuur en door een onwenselijke verstoring van de oorspronkelijk symmetrie tussen de knopen Groningen en Leeuwarden na de ingebruikname van de Hanzelijn. Dit laatste heeft tot gevolg gehad dat er een groot verschil in bediening is ontstaan tussen de NS-trajecten Zwolle-Leeuwarden en Zwolle-Groningen. Dit heeft op zijn beurt een nadelig effect op de bedieningsmogelijkheden van de Arriva-treinen tussen Groningen en Leeuwarden onderling. Een goede verknoping met het regionet in Fryslân is daardoor onmogelijk geworden. Zo kent Groningen-Zwolle een basispatroon met twee Intercitytreinen en twee stoptreinen per uur. Daarentegen heeft Leeuwarden-Zwolle een bediening van slechts één Intercity naar Rotterdam CS v.v. en één stoptrein, die pas vanaf Zwolle doorrijdt als Intercity naar Schiphol en Den Haag CS via de Hanzelijn. Er rijdt daarnaast nog een losse derde trein als stoptrein, die vanuit Leeuwarden naar Meppel heen en terug gaat en helaas niet verder doorrijdt naar Zwolle. Bovendien kennen deze drie Friese treinen onderling een verschil in bedieningsritme van ongeveer 20 minuten. Hierdoor zal er nooit een goede afstemming en overstap kunnen plaatsvinden met treinen die in een halfuurritme of een kwartierritme rijden. Dit brengt ons tot het volgende advies aan u als opdrachtgever voor het regionale spoorvervoer. - Ga opnieuw op alle niveaus in overleg met NS, Prorail en het ministerie van I en M om zo snel mogelijk te komen tot een basispatroon van twee snelle Intercity’s tussen Fryslân en de Randstad en met daarnaast een strak halfuurpatroon van twee stoptreinen, zoals dat overal in het land gebruikelijk is. Dit is van groot belang in het licht van recente Kameruitspraken over verbetering van reistijden met de perifere delen van het land. Hierbij speelt op de achtergrond dat NS de concessie voor het hoofdrailnet vanaf het jaar 2015 opnieuw gegund krijgt. -
Vraag bij NS, Prorail en het Ministerie van I en M opnieuw prioritaire aandacht voor een korte termijn oplossing van de te lange wachttijd van de Friese Intercity’s in Zwolle. Een toekomstvaste oplossing van dit probleem geeft meer ruimte aan de overstaptijd in de knoop Leeuwarden.
Stichting Rocov Fryslân
Postbus 298, 8901 BB Leeuwarden
E-mail:
[email protected]
Pagina 5 van 5
-
Voor een verbetering van de overstapknoop Leeuwarden is voor wat betreft de regionale treindiensten van Arriva verder op korte termijn nog van belang: o Realisering van een strak halfuurritme door inframaatregelen op de lijn Leeuwarden-Harlingen-Haven. o Realisering van infra-maatregelen voor een strak kwartierritme/halfuurritme op de lijn Leeuwarden-Sneek/Stavoren.
Overige problematiek met ongevraagde adviezen: Gebrekkige passage sneltreinen ter hoogte van station Hurdegaryp. Reizigers klagen over de merkwaardige, maar vooral gebrekkige passage van sneltreinen ter hoogte van station Hurdegaryp op zondag en in het avondpatroon op werkdagen. De sneltrein Groningen-Leeuwarden v.v. heeft volgens de dienstregeling geen formele stop in Hurdegaryp, maar stopt daar noodgedwongen toch regelmatig. Een extra handicap is dat de spoorwegovergang in de rijksweg vlak bij het station dan twee keer kort na elkaar open en dicht moet gaan. Naar wij hebben begrepen is deze afwijkende bediening een keuze geweest van de provincies Fryslân en Groningen. Het betreft hier een weinig robuuste ingreep in de normale dienstregeling van de sneltrein, die regelmatig vertraging geeft bij aankomst in Leeuwarden. Hierdoor worden de aansluitingen rond het hele uur gemist. Dit telt juist zwaar bij uur patronen, omdat dit leidt tot extra lange overstaptijden. Wij adviseren u daarom een robuustere en kruisingsvrije oplossing te kiezen door een passage ergens op het dubbelsporige traject tussen Veenwouden en Grijpskerk. Mocht u toch de huidige bediening in de toekomst consequent willen handhaven, dan adviseren wij in het kader van het project ‘Extra Sneltrein Groningen Leeuwarden’ (ESGL) alsnog het spoortraject Hurdegaryp-Veenwouden te laten verdubbelen. Het gaat om de aanleg van ongeveer 4 km extra spoor. De passage van treinen op het station Hurdegaryp wordt hiermee versoepeld, omdat er nog maar een eenzijdig conflict overblijft. Hierdoor ontstaat een meer robuustere passagemogelijkheid tussen beide stations voor alle dienstregelingen en is dus een “no-regret-maatregel”. Deze aanvullende infra-oplossing met extra dubbel spoor wordt namelijk des te interessanter nu recentelijk is besloten de spoorwegovergang in de rijksweg bij Hurdegaryp op te heffen en daarvoor in de plaats een ongelijkvloerse kruising met het spoor te realiseren. De reistijd kan hierdoor voor alle treinen met enkele minuten worden bekort. Koppeling sneltrein Groningen-Leeuwarden aan Groningen-Leer. We hebben recent kennisgenomen van plannen om de verbinding Groningen-Leer door te trekken naar Bremen met als eerste stap het invoeren van een sneltrein naar Leer met alleen een stop in Hoogezand en Winschoten. Aangezien er ook plannen zijn om treinen vanuit Leeuwarden door te laten gaan naar Groningen-Europapark ligt het voor de hand de Sneltrein Leeuwarden-Groningen v.v. 1x per uur te koppelen aan de internationale verbinding met Leer. Dit ongevraagde advies wordt gesteund vanuit het OVconsumentenplatform Groningen. Met vriendelijke groet, Namens het bestuur van Rocov Fryslân
Ton Ettema, voorzitter
Stichting Rocov Fryslân
Postbus 298, 8901 BB Leeuwarden
E-mail:
[email protected]