HET VAKBLAD VOOR
DE BLOEMBOLLEN EN VASTEPLANTENSECTOR
7 MAART 2014
292
10
ARIE HELDER: ‘POLITIEK IS MIJN HOBBY’ 18
TUINIEREN VOOR SFEER EN GEZELLIGHEID
28
TOEKOMSTIGE ROL IVB’S CENTRAAL OP VAKAVOND
36
58
NIEUWBOUW GEEFT FA VAN MEER MEER MOGELIJKHEDEN
AUSTRALIË EN BOLLEN PRIMA COMBINATIE
70
KEUKENHOF LEGT LAT HOOG
Gebruik gewasbeschermingsmiddelen veilig. Lees voor gebruik eerst het etiket en de productinformatie.
Uw vaste badgast is vernieuwd...
Topsin M ULTRA®
Vertrouwd en nu nog sterker. Topsin M ULTRA® is een nieuwe innovatieve formulering van het vertrouwde Topsin M. Het is speciaal ontwikkeld voor de boldompeling en heeft een veel fijnere werkzame stof en bevat een speciale hechter. Dit verzekert u van een nog effectievere werking tegen o.a. Fusarium en kwade grond. Topsin M ULTRA® heeft een goed uithoudingsvermogen en beschermt bollen daarom langdurig. Bovendien is dit het enige middel met een volledig systemische werking. Topsin M ULTRA® is zeer zacht voor bollen en past perfect binnen het resistentiemanagement.
Ga voor adequate bolontsmetting naar www.certiseurope.nl
Topsin M
ULTRA®.
Vaste partner in het dompelbad voor bloembollen en knollen.
Inbrengveiling 25 en 26 maart 2014 Inbreng en kijkadres CNB Koel- en preparatiebedrijf Veilingweg 1, Bovenkarspel Aanvang veiling dinsdag 25 maart 2014, 8.00 uur Sluiting veiling woensdag 26 maart 2014, 20.00 uur. Aansluitend veilingcombinatiekavels 21.00 - 21.15 uur Inbrengdagen maandag 3 maart t/m donderdag 6 maart van 8.00-17.00 uur vrijdag 7 maart van 8.00-15.00 uur Aanmelden per e-mail via
[email protected] (provisie 2,5%) Alleen deugdelijke machines en materialen (geen klein materiaal) Bezichtiging maandag 24 maart dinsdag 25 maart
8.00-17.00 uur 8.00-17.00 uur
Kijkadres Veilingweg 1, Bovenkarspel Veiladres www.cnb.nl Afhaaldatum woensdag 2 en donderdag 3 april 2014 van 8.00 - 17.00 uur Betaling 1 mei 2014 voor actieve CNB-relaties Niet relaties: contant voor afhalen
CNB Webveilingen Veilingmeester Jan Meijer t
[email protected] t06 10 44 28 03 Veilinginkoper Ronald Walkier t
[email protected] t06 53 70 06 30 Neem voor meer informatie vrijblijvend contact met ons op. Heereweg 347 2161 CA Lisse Tel. +31 (0)252 43 14 31
cnb.nl
INHOUD
Het vakblad voor de bloembollen- en vasteplantensector • 7 maart 2014 Nummer 292
Nieuws
6
Korte nieuwsberichten
CNB Actueel
8
Eerste groene veiling half april van start Succesvolle beurzen voor CNB
Visie
10
Arie Helder: Ik loop niet aan de leiband
14 8
12
Broeierij
12
Th.C. Hoogenboom & Zn BV in Roelofarendsveen
Openbaar groen
14
Strikte norm voor groen in Nijmegen
Branchenieuws
16
Kennismaking met de RHS
9
Tuinbladen
18
Home and Garden
Voorlichting
20
Vroege chemische selectie tulp
Vakvenster
22
Vroeg dahliastekseizoen
14
16
18
Kennis
24
Tot slot: Marijke Dijkshoorn
Waterkwaliteit
25
Samen nadenken over emissiebeperking
Bloem in beeld
22
24
26
Tulp in al zijn facetten op nieuwe Vaktentoonstelling
Actueel
28
De toekomstige rol van de IVB’s
Branchenieuws
30
Ondernemen is veranderen AJK-avond ziekten en aaltjes
25
26
28
Actueel
34
Nieuwe hoofdredacteur BloembollenVisie Helga van Leur over het weer
Branchenieuws
36
Opening Lentetuin Breezand Eigen identiteit voor IGH
CNB Actueel
31
34
37
38
Praktijkervaringen CNB-podiumcultivars
Product en show
41
Nieuwtjes uit de CNB-showruimte
4 • BLOEMBOLLENVISIE • 7 maart 2014
Service
42
Grondbank
44
45
Vraag en aanbod
50
Keuringen
50
Sfeerimpressie Kennemerland
51
51
Actueel Vaktentoonstelling geslaagd Consumenten steeds mondiger
56
Branchenieuws Canadese tulpenbroei stimulans voor nieuwbouw
58
52
Bloem in beeld Volop voorjaar van Lentetuin Breezand
64
Branchenieuws Voorstellen voor IDC welkom Leliekwekerij De Plas kiest voor Almere
66
Nauwkeurig Fritfan
67
56
58
Actueel EU-regels niet zwaarder maken
68
Boomkwekerij Aandacht voor Chrysocephalum
69
Tien vragen aan Marcel van Diepen
70
66
Keukenhof Bart Siemerink kijkt om en vooruit
72
Advies Afspraken goed vastleggen kan rechtsgang voorkomen
73
Vasteplantenvaria
69
68
70
Basisinzicht in de percelen
74
Teeltadvies
78
Agenda
79
Service Stigas tips: tillen Glad ijs
80
Hobaho
84
KAVB Nieuws Nieuwtjes van en voor de KAVB-kringen
Nieuws CNB Algemeen 10 vragen aan... Teeltadvies Hobaho KAVB
80
Fotografie omslag: René Faas
Ondernemers investeren bewuster
7 maart 2014 • BLOEMBOLLENVISIE • 5
NIEUWS
Samenstelling: Redactie BloembollenVisie
Open dagen fa. G. van Staalduinen ’s-GRAVENZANDE - Benieuwd naar de amaryllis? De firma G. van Staalduinen & Zn nodigt belangstellenden uit voor de open dagen. Tijdens deze open dagen zullen nieuwe en bestaande amaryllissoorten bloeiend te bezichtigen zijn. De open dagen lopen van 10 tot en met 28 maart 2014. Men kan een afspraak maken via tel. 06-22413803. Het bedrijf is gevestigd aan de Naaldwijkseweg 249A te ’s-Gravenzande.
Versneld marktgericht innoveren DEN HAAG - De verandering in de glastuinbouw waarbij de markt centraal staat, gaat te traag. Om het proces te versnellen, organiseert SIGN op 26 maart met haar alliantiepartner InnovatieNetwerk het symposium ‘De InnovatieSprong Tuinbouw’. Ook is een korte film gemaakt over tuinder Kas Helder, met daarin de zes concrete stappen om marktgericht te innoveren. Het symposium ‘De InnovatieSprong Tuinbouw’ bij het ministerie van Economische Zaken te Den Haag is bestemd voor alle partijen die een rol spelen bij vernieuwingen in de sector. Doel is bestaande initiatieven met elkaar te verbinden en nieuwe aan te jagen. In de film is te zien welke kansen er liggen voor tuinder Kas Helder voor een meer marktgerichte innovatie. De film en het programma van het symposium zijn te vinden op de website van SIGN.
DRONTEN - Het tabletbezit onder agrariërs is in een jaar tijd bijna verdubbeld. Dat laten de resultaten zien van het mediagedragsonderzoek dat Prosu Databased Marketing in de afgelopen maand heeft uitgevoerd. In totaal zijn er telefonisch 2.525 agrariërs ondervraagd. Steeds meer agrariërs bezitten een tablet. In maart 2012 had zes procent van alle agrariërs een tablet. Dit steeg in 2013 naar 23 procent. Nu is dit percentage zelfs bijna verdubbeld naar 40 procent. De agrariërs lopen nog wel achter op de rest van Nederland waar 53 procent van alle personen een tablet bezit. Het tabletbezit is het hoogste onder glastuinbouwers (vijftig procent). Dit was bij eerdere onderzoeken ook al zo.
Samenwerking tussen GreenTech en HortiAlliance AMSTERDAM – GreenTech, de nieuwe internationale vakbeurs voor de tuinbouwtechnologie in de Amsterdam RAI, gaat samenwerken met HortiAlliance. HortiAlliance is een platform waarin partnerbedrijven zoals kassenbouwers, installateurs en toeleveranciers samenwerken op het gebied van onderzoek en innovatie. Zij richten zich op het vergroten van gewasopbrengsten voor telers en tegelijkertijd het reduceren van het gebruik van natuurlijke hulpbronnen. Volgens Mariska Dreschler, Exhibition manager van GreenTech, vertegenwoordigt HortiAlliance het belang van topspelers in deze industrie en is hun steun een belangrijk onderdeel bij het realiseren van GreenTech als het toekomstgerichte platform voor tuinbouwtechnologie en innovatie. Joep Hendricks, Program manager van HortiAlliance gelooft in samenwerkingsverbanden die bijdragen aan de doelstelling van duurzame en hoogrenderende tuinbouwproductie. Professionals kunnen de beurs gratis bezoeken wanneer zij zich registreren via greentech.nl.
Foto: Lilian Braakman
Foto: PR
Tabletbezit agrariërs bijna verdubbeld
Van Haaster-Vijfhuizen wint Kwaliteitscompetitie Hyacint VIJFHUIZEN - Hyacintenkwekerij en –broeierij Van Haaster-Vijfhuizen is de winnaar van de ‘Kwaliteitscompetitie Hyacinten’ van FloraHolland. De tweede prijs ging naar P.C.W. van Haaster en de prijs voor de ‘Beste Bos Delft Blue’ werd uitgereikt aan de firma K.& W. Pennings. Van Haaster-Vijfhuizen toonde zich de beste aanvoerder van 28 deelnemers, met een gevarieerde aanvoer van hoge kwaliteit. In totaal zijn voor de competitie 147 bossen getest, van 25 verschillende cultivars, die tezamen (na een standaard transportsimulatie) een gemiddelde houdbaarheid opleverden van 8.6 dagen. De competitie is enige jaren geleden in het leven geroepen om de kwekers inzicht te geven in de kwaliteit van hun product, met name de houdbaarheid. De kwekers kunnen bij deelname gebruik maken van een positieve keuropmerking aan het klokfront: Vaasleven Getest. Hierdoor wordt de koper de mogelijkheid geboden via internet de houdbaarheidsgegevens van de betreffende kweker in te zien. 6 • BLOEMBOLLENVISIE • 7 maart 2014
Zandhaastrofee 2014 gewonnen door Jeffrey van Woesik BREEZAND – Op 3 maart vond de prijsuitreiking van de Koopman & Co Zandhaastrofee plaats. Jeffrey van Woesik wist dit jaar alle deelnemers te verslaan met slechts tien strafpunten. De tweede plaats was voor Robert van der Hulst met 34 strafpunten, gevolgd door Bas Groenendijk met 44 strafpunten. In de ‘Promo Division’ had junior Annika Ruijter de laagste score met 109 strafpunten. Een goed resultaat, aangezien junioren en senioren in deze groep samen strijden voor de eerste plaats. De bedrijventriocompetitie werd dit jaar gewonnen door de didgeridoo’s, bestaande uit Bas Scholten, Dirk Bloothoofd en Rob Brekelmans, met een score van 12 strafpunten. Op de slotavond van de Lentetuin Breezand werden ook de winnaars van de hyacintenactie bekend gemaakt. Dit jaar zijn er 1.500 hyacinten ‘Rembrandt’ uitgedeeld op scholen in de omgeving van Breezand. Daan Frankes wist dit jaar de beste hyacint te broeien. Goede tweede was Ricky Kesteloo en de derde plaats was voor Leen Meeldijk.
Foto: René Faas
Bloemenexport twee procent omhoog
Holland themajaar op Keukenhof 2014 LISSE - De tulp is wereldwijd het beeldbepalende icoon van Nederland. Met Holland als thema in 2014 kan het dan ook niet anders dan dat Keukenhof de tulp centraal stelt. Holland = Tulpen = Keukenhof. Met miljoenen tulpen in duizend variëteiten is Keukenhof ongeëvenaard. Het Willem-Alexander Paviljoen staat vol bloeiende tulpen. In het Juliana Paviljoen, het Bloembollen Informatie Paviljoen en in de vernieuwde Historische Tuin is extra informatie over de tulp te vinden. Zo wordt de reis belicht die de tulp maakte voordat hij in Nederland arriveerde, komt de bezoeker de verhalen van de tulpenmanie en mythe rondom de zwarte tulp te weten en staat de hedendaagse tulpenteelt centraal in een van de tentoonstellingen. Highlight in het themajaar is het bloembollenmozaïek van een Amsterdams grachtentafereel met een tulp zo groot als een grachtenpand. Het mozaïek heeft een formaat van 22 bij 13 meter en is geplant met 60.000 tulpen en muscari’s. Keukenhof opent op 20 maart 2014 voor de 65e maal haar poorten voor het publiek.
Herstructurering Mak ’t Zand bv ’t ZAND - Bij Mak ’t Zand bv hebben tien medewerkers de mededeling gekregen dat er een ontslagvergunning is aangevraagd. Reden hiervoor is dat er bij ongewijzigd beleid op termijn een onbalans zou ontstaan tussen de kosten en opbrengsten. Arno Mak geeft aan dat er al langer een herstructurering aan zat de komen. “Bij deze verandering passen echter niet alle personeelsleden. Deze medewerkers zijn vroegtijdig geïnformeerd, zodat niet alleen wij verder kunnen, maar ook zij die helaas hun baan verliezen zich kunnen richten op de toekomst.” Eerder kondigde Mak ’t Zand al aan dat er een directiewisseling heeft plaatsgevonden. Nic Mak gaat zich richten op de advisering in de kwekerij en zal zijn overige werkzaamheden overdragen aan zijn zoons Arno en Rogier Mak. Arno zal zich concentreren op de algemene organisatie en de teelt, terwijl bij Rogier de focus zal liggen op de beproeving en selectie van nieuwe lelierassen.
AALSMEER - De exportomzet in bloemen en planten vanuit Nederland is in de eerste maand van dit jaar met twee procent gestegen tot 400 miljoen euro. Dit blijkt uit de exportcijfers van HBAG Bloemen en Planten in Aalsmeer. De toename lag bij snijbloemen en pot- en tuinplanten op hetzelfde niveau en kwam uit op 251 miljoen euro respectievelijk 149 miljoen euro. In vijf van de top 10afzetbestemmingen werd een plus genoteerd. Betere weersomstandigheden dan vorig jaar hadden een positief effect op de verkopen, maar de concurrentie en de druk op de marges blijven groot. Met de toename tot 400 miljoen euro is de recordomzet voor januari in 2007 (toen € 396 miljoen) weliswaar overtroffen, maar het is niet veel meer dan een momentopname. Nog nooit eerder lagen de exportontwikkelingen per productgroep, plus twee procent om precies te zijn, op hetzelfde niveau. Echt bijzondere verkoopdagen voor de Nederlandse bloemen- en plantenbranche, zoals Valentijnsdag (14 februari), Vrouwendag (8 maart) en de Moederdagen, heeft januari niet.
Tulpendieven actief in Noord-Holland OUDE NIEDORP - Dieven hebben zondagochtend 2 maart geprobeerd 140.000 tulpen mee te nemen bij Triflor in Oude Niedorp. Door een haperende vrachtwagen en een oplettende buurman is dat uiteindelijk niet gelukt, maar collega-kwekers zijn gewaarschuwd. Triflor meldde het voorval via Twitter, waarbij collega-kwekers werden opgeroepen alert te zijn: ‘Er zijn bloemendieven actief in de regio’. Mede-eigenaar Erik van Dam liet aan het Noordhollands Dagblad weten zoiets niet eerder mee te hebben gemaakt. “Mijn buurman werd rond half zes wakker van een vrachtwagen die niet wilde starten. Toen hij uit het raam keek, zag hij drie mannen het voertuig aanduwen en een vierde achter het stuur.” De gealarmeerde politie vond de vrachtwagen tien minuten later 150 meter verder terug. Zonder verdachten, maar met inhoud. “Het ging om een gehuurde vrachtwagen. Vermoedelijk hebben ze de verkeerde brandstof getankt.” In totaal zou het gaan om een buit van 35.000 euro. Duizend tulpen raakten door de diefstal beschadigd.
AALSMEER - FloraHolland, Bloemenbureau en de Vereniging Bloemist Winkeliers (VBW) slaan de handen ineen. Gezamenlijk is de Bloemenagenda geïntroduceerd met als doel bloemen meer onder de aandacht te brengen bij de consument. Dit moet leiden tot een grotere vraag naar bloemen en meer verkoop in de keten. De vier seizoenen staan centraal in de Bloemenagenda. In 2014 worden twaalf bloemen uitgelicht, gesorteerd op het seizoen waarin ze verkrijgbaar zijn en wanneer ze actueel zijn in de perceptie van de consument. Ter inspiratie worden de twaalf hoofdbloemen gecombineerd met andere bloemen. De keuze voor de bloemen is gemaakt op basis van populariteit, beschikbaarheid en het belang van telers en handel. Uiteindelijk zal de Bloemenagenda verder gevormd en uitgebouwd worden naar een waardevol promotie-instrument. Bloemenbureau Holland richt zich op de consument door de Bloemenagenda te koppelen aan de internationale campagne ‘Mooi wat bloemen doen’. Kopers en bloemisten worden geïnformeerd via de VBW (‘Mijn Bloemist’) en via de website van FloraHolland.
Foto: PR
Bloemenagenda moet verkoop stimuleren
Open weken N.L. van Geest ‘s-GRAVENZANDE - Amarylliskwekerij N.L. van Geest BV houdt in de weken 11, 12 en 13 weer haar jaarlijkse open dagen. Op de locatie Monsterseweg 82, 2691 JJ in ’s-Gravenzande zullen dagelijks –met uitzondering van zaterdag en zondag - van 8.00 tot 17.00 uur een aantal nieuwe en bestaande amaryllissoorten bloeiend te bezichtigen zijn. Belangstellenden zijn van harte welkom en kunnen een afspraak maken met Ben van Geest, tel. 06-10493348. Kijk voor meer info op www.nlvangeest.nl. 7 maart 2014 • BLOEMBOLLENVISIE • 7
CNB ACTUEEL
Eerste groene veiling half april van start Over een kleine twee maanden gaat het groeneveilingseizoen weer van start. Dat betekent dat het groeneveilingteam van CNB momenteel alweer druk bezig is met het treffen van de noodzakelijke voorbereidingen om straks alles in goede banen te kunnen leiden. Tekst: Wim Ciggaar Archieffoto: René Faas
V
ast staat dat de gewasontwikkeling dit seizoen een heel ander beeld laat zien dan vorig jaar. Toen viel er begin maart niets boven de grond waar te nemen, terwijl de bedden nu al beginnen te regelen. Dat betekent dat ook al gauw gestart kan worden met het opmeten van de partijen die voor de groene veilingen zijn aangemeld. De voorbereidingen als opmaat naar de maand mei zijn dus in volle gang en er vinden diverse oriënterende gesprekken plaats.
FRITILLARIA Twee van die gesprekken hebben inmiddels in een opdracht geresulteerd. Zo zal 17 april om 9.30 uur voor de fa. Th.J. Straathof te Noordwijkerhout circa 1 ha Fritillaria persica worden geveild op de tuin aan de Bronsgeesterweg te Noordwijk. Bij deze veiling is sprake van een zui-
ver uniform partij die vegetatief is vermeerderd, dus niet van zaad afkomstig, zodat gesproken kan worden van een krachtige en sterke partij. De opgeplante maat is hoofdzakelijk grof, zodat verwacht mag worden dat de complete partij in een leverbare oogst zal resulteren, tenzij besloten wordt tot bloemproductie. Daarom is ook bewust gekozen voor een veiltijdstip halverwege april, zodat de koper de keus kan maken wel of geen bloemen te gaan oogsten. De reden dat deze partij geveild wordt, is dat het bedrijf besloten heeft tot een specialisatie in de teelt van calla.
MARKTOMSTANDIGHEDEN BROEIASSORTIMENT De tweede definitieve opdracht is afkomstig van J. Broersen uit Ens die besloten heeft de bloembollenteelt te beëindigen. Hier is sprake van bijna 8 ha tulpen in zes verschillende soorten die stuk voor stuk geschikt zijn voor de broeierij. Dat geldt zeker voor de 3000 roe ‘Pretty Woman’®, een semi-leliebloemige aanwinst die ook in het lopende broeiseizoen zijn
Volgens het groeneveilingteam van CNB zijn de marktomstandigheden voor de tulpen op dit moment ideaal om groen te veilen 8 • BLOEMBOLLENVISIE • 7 maart 2014
gebruikswaarde als vlotte broeier bewezen heeft. Bijkomstig voordeel van dit soort is dat er 3000 roe van geveild wordt, inclusief een roelicentie van 4000 roe, hetgeen betekent dat er voldoende mogelijkheden voorhanden zijn om uit te breiden. Naast de randtulp ‘Kees Nelis’ wordt voorts een halve hectare ‘Pink Impression’ geveild, waarvan de goede eigenschappen alom bekend zijn. Apart is de dwh ‘Orange Balloon’®, afkomstig uit de veredelingskraam van Remarkable die met zijn goede groeikracht en een leverbare prijs voor de twaalven van € 100,per duizend een welkome aanvulling betekent voor elke tulpenkraam. Verder omvat de kraam 400 roe ‘Laura Figi’, alsmede de complete stock van de onder nummer geregistreerd staande paarse D.183 (‘Snowstar’ x ‘Christmas Marvel’), welke geïntroduceerd werd door Maveridge. De tulpenkraam staat op een tweetal percelen aan de Drietorensweg te Ens en er hebben uit deze opplant nog geen voorverkopen plaatsgevonden.
Volgens CNB-veilingmeester Jan Meijer zijn de marktomstandigheden voor de tulpen op dit moment ideaal om groen te veilen, zeker wanneer daarbij de huidige bloemenprijzen in acht worden genomen. “Bovendien was er het afgelopen jaar best wel sprake van een tekort aan goed plantgoed in een gewild assortiment, hetgeen betekent dat er animo is om de plannen tot aankoop alsnog gestalte te kunnen geven in het nieuwe oogstjaar. Deze vraag kan er in resulteren dat er een goed groeneveilingresultaat behaald wordt. Ook deze overwegingen spelen zeker een rol en kunnen bij een aantal gesprekken binnenkort resulteren in een definitieve opdracht.” Kwekers die overwegen groen te veilen wordt dan ook geadviseerd om vrijblijvend een oriënterend gesprek aan te gaan teneinde de mogelijkheden vooraf in kaart te brengen. Daarbij komt de specialistische kennis van de drie ervaren personen die bij CNB het groeneveilingteam vormen uitgebreid aan bod. Samenvattend: zakendoen met het CNB-veilingteam betekent het inschakelen van een professionele organisatie met ervaren en enthousiaste veilingmeesters, service en betalingszekerheid, een directe samenwerking met BloembollenVisie en last but not least het inschakelen van c.q. samenwerken met een grote groep CNB-vertegenwoordigers teneinde de noodzakelijke koopkracht te mobiliseren om een zo hoog mogelijk verkooppercentage te bewerkstelligen.
VAN DE REDACTIE
Foto: René Faas
Verkiezingen
Succesvolle beurzen voor CNB
COLOFON
Van 20 tot en met 23 februari vond bij Proeftuin Zwaagdijk de succesvolle première van de Vaktentoonstelling bloembollen plaats. Naast de vaktentoonstelling werden een tweetal inspirerende vakavonden gehouden, met op de donderdagavond inleidingen door de bemiddelingbureaus CNB en Hobaho over de rol van de IVB’s in de toekomst (zie het artikel elders in dit nummer). Daarnaast was CNB present met een stand op de Agribeurs die deel uitmaakte van de vaktentoonstelling en die met 25 standhouders eveneens goed bezet was. In de daaropvolgende week, van 27 februari tot en met 3 maart, was CNB aanwezig op de Lentetuin Breezand. Op beide evenementen waren vakbezoekers van harte welkom in de CNB-stand om onder het genot van een kopje koffie of een drankje met elkaar van gedachten te wisselen over al het moois wat er op de shows te zien was en/of om zaken te doen. Om hen daarbij van dienst te zijn waren vertegenwoordigers van CNB uit beide regio’s regelmatig in de stands te vinden. Voorts was in de stands het nodige foldermateriaal beschikbaar over activiteiten waarbij CNB betrokken is. Waren de bezoekers op de vaktentoonstelling aangenaam verrast door het grote aanbod aan bloemen en de gastvrije uitstraling, ook op het ZAP-complex in Breezand heerste een gezellige sfeer en mag het evenement een groot succes genoemd worden. De CNB-stand had over belangstelling evenmin te klagen. De stand werd veelvuldig door relaties bezocht en samenvattend mag dan ook gesteld worden dat CNB kan terugkijken op twee geslaagde beurzen.
BloembollenVisie is het toonaangevende, 14-daagse vakblad voor de bloembollen- en vasteplantensector. REDACTIE: Jeannet Pennings (hoofdredacteur), Wim Ciggaar, Arie Dwarswaard, Monique Ooms, Gerrit Wildenbeest en Lilian Braakman (vakredacteuren). FOTOGRAFIE: René Faas.VORMGEVING: Prepress BloembollenVisie. UITGEVERS: KAVB en CNB (U.A.). REDACTIEADRES: Heereweg 347, 2161 CA Lisse, Postbus 31, 2160 AA Lisse, tel. 0252-431130, fax 0252-431127, e-mail:
[email protected]. Internet: www.bloembollenvisie.nl. Tel. kantoor A. Dwarswaard: 0252-536 966. ABONNEMEN TEN: (excl. 6% BTW ): Nederland € 255,-- per jaar, Europa € 275,-- per jaar, buiten Europa € 305,-- per jaar. Aanmelden bij John Meijer, tel. 0252-431173, fax 0252-431126. Meer info over abonnementen op www.bloembollenvisie.nl. ADVERTENTIES: Bureau Van Vliet BV, Postbus 20, 2040 AA Zandvoort, tel. 023-5714745, e-mail:
[email protected]. VERANTWOORDELIJK HEID: De redactie werkt op basis van een redactiestatuut. Aan alle artikelen en rubrieken wordt de meest mogelijke zorg besteed. Uitgevers, redactie en medewerkers aanvaarden echter geen enkele aansprakelijkheid voor mogelijke gevolgen die direct en/of indirect kunnen voortvloeien uit de inhoud van artikelen en/of advertenties. De redactie houdt zich het recht voor om ingezonden brieven en mededelingen niet te plaatsen dan wel te wijzigen of in te korten. Overname van artikelen is uitsluitend toegestaan na schriftelijke toestemming van de uitgever. NIEUWSBRIEF: BloembollenVisie verzorgt ook een dagelijkse nieuwsrubriek op internet (www.bloembollenvisie.nl).
In de afgelopen nummers van BloembollenVisie interviewde ik een aantal lokale politici met een agrarische achtergrond. Dit naar aanleiding van de gemeenteraadsverkiezingen op 19 maart. Ze houden zich bezig met onderwerpen als spuitvrije zones, bouwblokoppervlakte, voldoende ruimte voor agrarisch ondernemen in bestemmingsplannen, de ruimte-voor-ruimteregeling. Geen wereldproblemen, maar belangrijk genoeg als je er als ondernemer toevallig mee te maken hebt. Boeren en tuinders zullen als gewoon burger in hun leven ook wel eens te maken hebben met zaken op het terrein van de ouderenzorg, arbeidsmarkt of jeugdzorg. De lokale overheid krijgt hier een steeds belangrijkere vinger in de pap: er wordt voor 15 miljard euro aan taken op deze terreinen van de rijksoverheid naar de gemeenten overgeheveld. Het gáát op 19 maart dus ergens over, maar de kiezer lijkt massaal thuis te blijven. Enquêtes wijzen uit dat minder dan de helft van de stemgerechtigden een hokje rood gaat maken. Er heerst in den lande een negatief sentiment over ‘de politiek’. Bloembollen- en vasteplantenondernemers vormen daarop geen uitzondering. De BBV-rubriek ‘tien vragen aan’ biedt een mooie inkijk in het gedachtegoed van de gemiddelde vakgenoot. Met de politiek heeft hij weinig op. Politici van hoog tot laag zitten er voornamelijk voor zichzelf, zo luidt de communis opinio. Een enkeling roept zelfs op tot een opstand (zie BloembollenVisie 287) tegen ‘die lui die vooral naar zichzelf luisteren’. Uit mijn interviews met de kandidaat-gemeenteraadsleden komt een heel ander beeld naar voren: van mensen die hun schaarse vrije tijd opofferen voor de publieke zaak in het algemeen en hun agrarische achterban in het bijzonder. En dat tegen een betrekkelijk minimale vergoeding. Ondanks alle negatieve berichtgeving denk ik dat dit voor alle, al dan niet aankomende, raadsleden geldt. Is er in uw gemeente een raadslid waarvan u zegt, die doet het niet verkeerd, die heeft wel hart voor de zaak, ik zou zeggen, laat hem of haar niet zwemmen en maak de gang naar de stembus. Ik zou ook nog een hoogdravende boom kunnen opzetten over stemmen als groot democratisch goed, maar dat valt verre buiten de doelstelling van een vakblad. Gerrit Wildenbeest 7 maart 2014 • BLOEMBOLLENVISIE • 99
VISIE
ARIE HELDER:
‘Ik loop niet aan de Een liberaal met hart voor de agrarische sector, zo wil het Koggenlandse VVD-raadslid Arie Helder graag gezien worden. Hij zit vanaf 1986 in de gemeenteraad van deze West-Friese gemeente, waarin de reizende bollenkraam en de tulpenbroei belangrijke economische activiteiten zijn. Helaas is hij door zijn eigen partij voor de gemeenteraadsverkiezingen van 19 maart op een moeilijk verkiesbare plek gezet. Voorkeursstemmen moeten ervoor zorgen dat de Koggenlandse raad na de verkiezingen toch tenminste één praktiserende agrariër telt.
ARIE HELDER, VVDKANDIDAAT KOGGENLAND GEMEENTERAADSVERKIEZINGEN 19 MAART
Tekst: Gerrit Wildenbeest Fotografie: René Faas
10 • BLOEMBOLLENVISIE • 7 maart 2014
“K
oggenland is het Monaco van West-Friesland.” “Ik ben net een natte hond, ik schud me en ga verder.” “Er lopen zoveel beleidsmedewerkers rond die er geen verstand van hebben.” Het zijn uitspraken die Arie Helder typeren. Nee, aan de leiband lopen of zijn mond houden, zal hij niet snel doen. Zou hij daarom na 28 dienstjaren als VVD-raadslid in de gemeente Koggenland voor de gemeenteraadsverkiezingen van 19 maart op een bijna onverkiesbare zevende plaats zijn gezet? Aan de keukentafel in het woongedeelte van zijn karakteristieke stolpboerderij wil Helder (65) zover niet gaan. ‘Vernieuwing’ is hem als reden opgegeven. Feit is dat hij het er niet bij laat zitten en via voorkeursstemmen opnieuw in de raad wil komen. Anders moet de gemeente Koggenland, waarvan 85 procent van de grond in agrarisch gebruik is, het stellen zonder praktiserende agrariërs in de raad. “Dat kan toch niet?”, zegt Helder, wiens vader een van de oprichters van de plaatselijke VVD- afdeling was. Zelf is hij sinds 1967 lid van de VVD. Zijn motivatie om naast zijn melkveehouderij tijd te steken
in de politiek? “Het is m’n hobby, ik ben graag bezig met het openbaar bestuur.” Hoe belangrijk is de bollenteelt in de gemeente? “We hebben een aantal tulpentrekkerijen binnen de grenzen, verder is de reizende bollenteelt heel belangrijk. Dat is goed voor de veehouders, die naast de pachtinkomsten ook hun grasland regelmatig kunnen vernieuwen. De grondslag hier met een hoog humusgehalte en een hoog afslibbaarpercentage is heel geschikt voor de bollenteelt. Op een bepaald moment was er vanuit de vierde en de vijfde nota ruimtelijke ordening wel even de dreiging dat groen groen moest blijven, maar dat is gelukkig geen praktijk geworden. In het nieuwe Europese Gemeenschappelijke Landbouwbeleid (GLB) wordt in het kader van de vergroeningsdoelstellingen blijvend grasland wel gestimuleerd, maar ik verwacht dat er voldoende mogelijkheden blijven om grasland te scheuren ten behoeve van de reizende bollenkraam. Behalve voor grasland en de bollenteelt is de grond hier ook niet zo geschikt voor ande-
e leiband’ re aanwendingen, voor de akkerbouw is de grondslag toch te licht.”
is niet verkeerd om soms eens wat door de vingers te zien.”
Biedt het bestemmingsplan buitengebied voldoende ontwikkelingskansen voor agrariërs? “In het algemeen hebben de boeren en bollentelers voldoende ruimte om uit te breiden. Als VVD hebben we bereikt dat tulpentrekkers hun schuurkassen bestemmingstechnisch tot een bouwblokoppervlakte van 2 hectare mogen uitbreiden. Bedrijven de ruimte geven, dat is helemaal des VVD’s.”
Koggenland kent veel grasland. Levert de bescherming van weidevogels nog belemmeringen op? “In de Mijzerpolder mag je op bepaalde data niet maaien. Leekerland, het gebied tussen de Grooteweg en de A7, is zogenaamd aandachtsgebied. Dat betekent dat natuurbeheer en agrarische activiteiten in een harmonische wisselwerking moeten plaatsvinden. Zelf vind ik maaibeperkingen onzin. Een vogel wil uitzicht hebben, daarom vind je ook op bollenland zoveel vogels. Ach, er lopen zo veel beleidsmedewerkers rond die er geen verstand van hebben. Neem het mestbeleid, waarmee men denkt de fosfaatuitspoeling naar het oppervlaktewater terug te dringen. Maar fosfaat uit mest spoelt helemaal niet uit, dat bindt zich aan het klei/ humuscomplex. Het overschot aan fosfaat in sloten komt van de zuiveringsinstallaties, die het fosfaat van wasmiddelen lozen.”
Daar past ook bij, zoals in het VVD-verkiezingsprogramma wordt vermeld, dat niet- agrarische activiteiten op het platteland mogelijk moeten zijn. Er staat echter ook dat deze nevenactiviteiten geen belemmering mogen zijn voor agrarische bedrijvigheid. Bijt dat elkaar niet? “Ik heb niet de indruk dat dit hier in de gemeente tot spanningen lijdt. Zelf ben ik in de omgeving de enige met een boerenbedrijf, ik heb nergens last van. Ja, er moet natuurlijk niet extra veel verkeer komen over de plattelandswegen. Maar herbestemming van oude plattelandsgebouwen voor bijvoorbeeld recreatie moet kunnen. We hebben hier ook de ruimte-voor-ruimteregeling. Die houdt in dat je voor elke 1000 vierkante meter bedrijfsgebouwen die je sloopt een woning mag bouwen en die ook aan derden mag verkopen.” “Ik ben voor zo weinig mogelijk regels en vind dat de handhaving van de regels die er zijn met de nodige soepelheid moet gebeuren. We hebben hier in de gemeente een handhavingsnota van wel 50 pagina’s, die lees ik niet, dat vind ik te gedetailleerd. Je moet handhaven in de geest van de wet, het
In ruimtelijk opzicht levert het bedrijventerrein Distriport de gemeente de nodige problemen op.. “Ik ben daar altijd tegen geweest, vond dat dit niet hoorde in het landelijk gebied. En ik betwijfelde of er wel zoveel vraag van bedrijven zou zijn naar nieuwe vestigingsruimte. Door de crisis is de interesse inmiddels geminimaliseerd, ik dreig gelijk te krijgen. Tegenwoordig is de grond, 140 hectare waarvan 70 hectare bebouwd, eigendom van de provincie, die het voor 28 miljoen weer aan projectontwikkelaars wil verkopen, maar die wachten rustig af met het terug te kopen. De provincie verpacht de grond nu maar, wat elk jaar miljoenen verlies oplevert.”
“Er ligt ook een relatie met de inmiddels veroordeelde Noord-Hollandse VVD-gedeputeerde Ton Hooijmaijers, waarbij de vraag is in hoeverre B&W van Koggenland bij allerlei grondtransacties betrokken is. Als dat nog eens een vervolg krijgt in bijvoorbeeld een parlementaire enquete wil ik graag m’n zegje doen, mij kunnen ze niets verwijten. Ik ben zo integer als de pest.” Waarom moet de kiezer op 19 maart het hokje van Arie Helder rood maken? “Ik ben iemand met veel ervaring in de agrarische sector, dat is helemaal mijn ding. Ik weet goed wat er speelt in de gemeente. Ik ben niet blind voor andere zaken in de gemeente, maar met de zachte sector heb ik niet zoveel. De mensen hier weten wie Arie Helder is, ik handel zonder last of ruggespraak en ben helemaal onafhankelijk. Ik zit er zeker niet voor het geld, die 700 euro in de maand die ik krijg, hoeft niet meer te zijn. Ik doe het voor de publieke zaak.”
Het kabinet is een eind op weg om voor ruim 15 miljard euro aan taken van het rijk over te hevelen naar de gemeenten. Het gaat om de jeugdzorg (per 1 januari 2015), de langdurige zorg voor ouderen en gehandicapten (Wet Maatschappelijke Ondersteuning WMO) en de Participatiewet (hoe komen mensen weer aan het werk?). De gemeenten krijgen daardoor 30 procent meer werk, maar moeten gelijktijdig een bezuinigingsopdracht van 40 procent invullen, in harde pecunia een bedrag van 1,5 miljard euro. Wat er in gemeenten op deze terreinen wordt besloten, heeft dus meer dan voorheen gevolgen voor het dagelijks leven van de inwoners. Naar verwachting zal de kiezersopkomst op 19 maart lager zijn dan ooit. Een maand voor de verkiezingen zegt slechts 42 procent van de stemgerechtigden te gaan stemmen. De landelijke regeringspartijen VVD en PvdA zullen waarschijnlijk een veer laten ten faveure van lokale partijen, en SP en D66.
Koggenland is een gemeente in de regio West-Friesland in de Nederlandse provincie Noord-Holland met een oppervlakte van bijna 85 vierkante kilometer en circa 22.000 inwoners. De gemeente telt maar liefst 16 kernen, van Avenhorn tot en met Zuidermeer. De gemeente is ontstaan op 1 januari 2007 door samenvoeging van de gemeenten Obdam en Wester-Koggenland. In 2006 werd besloten de fusiegemeente de naam Koggenland te geven. Het dagelijks bestuur van de gemeente (B&W) wordt gevormd door een wethouder van de VVD (J. Wijnker) en een van het CDA (W. Bijman) plus VVD-burgemeester R. Posthumus. De huidige gemeenteraad telt 19 zetels, verdeeld over zes partijen, te weten CDA 6 zetels, VVD 5 , GBK 2, PvdA 2, Ok(é)partij 2, Welzijn Koggenland 2. Voor de gemeenteraadsverkiezingen van 19 maart is VVD-wethouder Jan Wijnker lijsttrekker, Arie Helder staat op plek zeven.
7 maart 2014 • BLOEMBOLLENVISIE • 11
BROEIERIJ
RONALD HOOGENBOOM:
‘Ketens worden steeds korter’ Wekelijks gaan er miljoenen tulpen de wereld over. Een aantal ervan komt van de firma Th.C. Hoogenboom & Zn. BV uit Roelofarendsveen. Jaarlijks verlaten zo’n 25 miljoen stelen het bedrijf, dat vooral werkt met directe relaties. Ronald Hoogenboom legt uit en licht toe. ‘We zoeken het niet in groei, maar in het leveren van een goede kwaliteit.’ Tekst: Arie Dwarswaard Fotografie: René Faas
W
est-Friesland mag dan de wereldspeler zijn als het om snijtulpen gaat, Roelofarendsveen is een serieuze medespeler in deze tak van sport. Het is niet voor niets dat de watertoren in het hart van het dorp versierd is met een enorme tulp. Veense trots, zeggen ze hier. Jarenlang werd wat meewarig gedaan over Veense tulpen. Kleine maatjes, dunne stelen. Dat beeld geldt in ieder geval niet voor het tulpenteelt- en broeierijbedrijf Th.C. Hoogenboom & Zn. BV aan de Floraweg. “De bolmaat zegt niet alles over de zwaarte van de tulp. Cultivar en tijdstip zijn daarbij van groot belang”, aldus Ronald Hoogenboom, die samen met de neven Robert en Ruud Hoogenboom de dagelijkse leiding heeft over het bedrijf. Ronald is overigens geen familie van beide neven, maar werkt al wel meer dan dertig jaar bij dit bedrijf.
ALTIJD TULP Wie de jaarplanning bekijkt van dit bedrijf, ziet maar een bolgewas staan: tulp. Th.C. Hoogenboom & Zn. BV broeit ze namelijk niet alleen, maar teelt ook ongeveer de helft van alle bollen die ze gebruiken. Op diverse locaties in Flevoland en de Noordoostpolder staat 25 hectare eigen teelt, goed voor zo’n 12 miljoen bollen. De overige 13 miljoen koopt het bedrijf aan bij vaste relaties. “Die bedrijven nodigen we in de win12 • BLOEMBOLLENVISIE • 7 maart 2014
ter altijd uit om eens te komen kijken, en in de zomer gaan wij bij hen langs.” Het broeiseizoen start al vroeg. “Met de Veense kermis hebben we meestal de eerste ijstulpen. Dat is tweede helft september. Voor de ijstulpenbroei werken we met potgrond, waarin we de tulpen planten en daarna in het ijs bewaren.
‘Marktbroeishows zijn voor ons erg interessant. Daar zie je echt hoe een tulp in de broeierij presteert’ Dat bevalt ons het beste. We hebben ook wel geëxperimenteerd met droog invriezen en daarna opplanten, maar dat leverde niet het gewenste resultaat op. Het ijstulpenseizoen, goed voor zo’n twee miljoen stelen, loopt door tot half december, waarna we overgaan op verse bollen die we op water broeien. Begin januari komt de productie goed op gang. We broeien tot half mei, maar na Pasen neemt het aantal tulpen wel af. Dan moet er ook al weer volop buiten worden gewerkt.”
MODERN SORTIMENT Het sortiment dat Hoogenboom gebruikt, valt
het beste te omschrijven als het moderne handelssortiment, waar al gauw 50 hectare of meer van staat. Dat betreft cultivars als ‘Debutante’, ‘Pallada’, ‘Ninja’, ‘Furand’, ‘Dow Jones’, ‘Yellow Flight’ en ‘Strong Gold’. Waar het altijd om draait is of een cultivar past in de kleurenmix die kopers willen: wit, geel, rood, paars/roze en een randtulp. Vernieuwing in het sortiment gaat geleidelijk, aldus Ronald Hoogenboom. “Omdat het in het begin vaak om relatief kleine aantallen gaat testen we nieuwe cultivars vaak eerst uit in de ijstulpenbroei. Kleine aantallen in de winter past ons niet, maar in het najaar gaat dat prima.” Het kiezen voor nieuw sortiment gebeurt vooral op bloemenshows. “Die bezoeken we regelmatig, en daar is het vooral ook een kwestie van goed luisteren. Marktbroeishows zijn voor ons erg interessant. Daar zie je echt hoe een tulp in de broeierij presteert. Daar staan ze zonder opsmuk.”
DIRECT De afzet van de tulpen verloopt zonder de veilingklok. Alles gaat via Connect van FloraHolland direct naar kopers. Hoogenboom bedient twee marktsegmenten: het retailkanaal en de bloemist/winkelier. Beide segmenten nemen elk ongeveer de helft van alle tulpen af. De keuze voor directe afzet is bewust gemaakt, aldus Ruud Hoogenboom. “Behalve dat het al vroeg in het seizoen duidelijkheid geeft als het om de prijs gaat, zitten er nog een paar andere voordelen aan. We hebben geen transportkosten voor het vervoer naar de veiling, geen fust- en karhuur, geen eigen verpakkingsmateriaal, en de koper komt ze zelf halen. Dat brengt toch een bepaalde rust. Soms is het ook weer spannend, bijvoorbeeld als de koper meer wil dan we hebben. Dat zien we regelmatig gebeuren. De tulp wordt alleen maar populairder.” De afzetontwikkeling ziet Hoogenboom alleen maar groeien. “Als er iets is wat er in de tulpenbroei verandert, is het dat de ketens alleen maar korter worden. Het belang van de veilingklok neemt steeds verder af en de klok zal in de toe-
komst misschien wel verdwijnen.” Wat hem ook opvalt, is dat de eisen van de kopers anders zijn dan die de veiling stelt. “De retailer kijkt naar de onderkant. Daar moeten ze gelijk zijn. De bovenkant vinden ze minder belangrijk. Ook is het gewicht minder belangrijk dan de lengte. Wat het gewicht betreft zitten we overigens altijd ruim boven het minimum van 24 gram. We werken veel met bolmaat elf, en dat geeft op waterbroei een mooie bos tulpen.”
VOORAAN Th.C. Hoogenboom & Zn. BV was een van de eerste bedrijven die investeerde in een transportsysteem met tafels waar de bakken op staan. Een mooi systeem, maar de vroege keuze kent ook zijn nadelen. “Toen wij hiermee in 1995 begonnen werd gedacht dat het vooral efficiënt zou zijn als je met lange banen zou werken. De praktijk blijkt echter toch wat anders te werken, waardoor we nu per dag nog een tijdje kwijt zijn aan het verplaatsen van partijen van de ene naar de andere kas. En zomaar weer investeren in iets nieuws, dat doe je ook niet.” In 2006 maakten ze de overstap naar de waterbroei op prikbakken. “We hebben het jaar ervoor op een andere locatie proefgedraaid en dat zag er goed uit. Met zo’n systeem moet je in een keer helemaal om en dat is goed gegaan. We zouden niet meer terug willen. Waar we wel goed op letten is dat de bollen voldoende zijn afgerijpt. In het begin zat er nog wel eens een te rauw gerooide partij tussen, met alle nadelige gevolgen van dien, zoals bruine wortels. Nu wachten we liever een paar dagen. Dan hebben we prima bollen om mee te werken.”
GEINTJE Op de bloemententoonstelling Keukenhof is het bedrijf vaste deelnemer aan de eerste binnententoonstelling in het Oranje Nassau Paviljoen, waar een mooi, zwaar en wat minder gangbaar sortiment tulpen in de etalage staat. Ronald Hoogenboom is nu al bezig met de inzending die op 20 maart klaar moet zijn. “Het begon ooit met een geintje, toen Jan Guldemond ons op de Kerstflora in Roelofarendsveen vroeg om mee te doen. Het eerste jaar
Ronald Hoogenboom: ‘De tulp wordt alleen maar populairder’ deden we mee met ‘Leen van der Mark’ uit de volle grond en werden we tweede. Het jaar erop wonnen we. Na drie jaar kreeg ik de wisselbeker mee naar huis. Dat was de jaren ervoor nooit gebeurd, omdat niemand drie keer achtereen won. We doen inmiddels bijna twintig jaar mee. Niet om er als bedrijf beter van te worden, maar wel als promotie voor het vak. Dit is puur hobby waar je geen orders mee boekt. Maar we vinden het wel een mooie gelegenheid om een bijzonder sortiment tulpen te laten zien.”
GOED BLIJVEN De nabije toekomst betekent voor dit bedrijf niet grootschalig investeren in het vergroten van de kasoppervlakte. “Dat zit er hier niet in. We zitten aan de maximaal beschikbare oppervlakte, dus uitbreiden gaat niet. Verplaatsen van het hele bedrijf naar elders is ook niet aan de orde. Het aantal dat we broeien past bij het machinepark dat we hebben. Wij zoeken het liever in het blijven zorgen voor een goede kwaliteit tulpen. Dat is ook mooi om te doen.” 7 maart 2014 • BLOEMBOLLENVISIE • 13
OPENBAAR GROEN
Als je de stad Nijmegen binnenrijdt, valt het je direct op: dit is een groene stad met veel grote en kleine parken en prachtige oude bomen. Bovenop het stadhuis is zelfs een daktuin aangelegd. De stad gaat dan ook bewust om met zijn openbaar groen: elke inwoner moet op minimaal driehonderd meter van zijn huis een halve hectare groen kunnen vinden. ‘Want groen is overal goed voor.’ Tekst: Monique Ooms Fotografie: René Faas
I
n een stedelijke omgeving als de stad Nijmegen - die tot aan de stadsgrenzen is volgebouwd - is de aandacht voor groen juist heel belangrijk, vindt wethouder Jan van der Meer, onder andere verantwoordelijk voor water en groen in zijn gemeente. “Groen is overal goed voor: voor de luchtkwaliteit en dus de gezondheid, voor de waarde van de woningen, voor het veiligheidsgevoel, voor het welzijn van mensen, en ga zo maar door. Nu hebben wij in de gemeente Nijmegen weinig buitengebied, dus moeten we ervoor zorgen dat er in de stad ook voldoende groen aanwezig is.” Daarvoor heeft de gemeente Nijmegen een norm opgesteld. “Die norm bepaalt dat binnen een afstand van driehonderd meter van elke woning een halve hectare groen aanwezig moet zijn.”
BOS VERKOCHT In een aantal wijken was dat nog niet het geval, die waren nog erg stenig. “Om daarin verandering te brengen, was budget nodig, en tegelijkertijd hadden we te maken met een flinke bezuiniging.” Nijmegen vond toch een oplossing. “We hebben Heumensoord - een bosgebied net buiten de stad - voor een deel verkocht en het beheer volledig uit handen gegeven. Waterleidingbedrijf Vitens heeft de helft van het bos gekocht, daar liggen waterputten die zij willen beschermen. Natuurmomenten heeft het beheer van het hele gebied op zich genomen via een erfpachtconstructie. Zij kunnen het beheren van een natuurgebied veel beter en efficiënter 14 VISIE7 maart 2014
Wethouder Jan van der Meer: ‘Groen is stevig ingebed in ons beleid’
‘Liever park dan p en ze promoten het gebied ook landelijk waardoor meer toeristen hier naartoe komen. Met de opbrengst van de gedeeltelijke verkoop kunnen wij vervolgens vier parkjes creëren in de stenige wijken van onze stad. Zo snijdt het mes aan meerdere kanten.”
pen omdat hij te weinig ruimte heeft om door te groeien. Dat is een duurzamere aanpak.”
De gemeente maakt bewuste keuzes ten aanzien van groen. “Bij het afbreken van een schoolgebouw wordt meestal gekozen voor nieuwbouwwoningen om zo de kosten van de sloop en de boekwaarde terug te verdienen. Wij gaan binnenkort op zo’n plek juist groen realiseren.” Dat bewustzijn geldt ook voor de wijze waarop Nijmegen omgaat met haar bomen. “In het bomenhandboek hebben we ons beleid ten aanzien van beeldbepalende en monumentale bomen vastgelegd. Een van de veranderingen die daaruit voortkomt, is dat we bewuster bomen planten en rekening houden met de ontwikkeling ervan. Daarmee voorkomen we dat we na dertig jaar een boom moeten kap-
van aantrekkelijke
‘We staan in de top 10 woongemeenten, met name vanwege de kwaliteit van ons groen’ In het onderhoud van groen maakt de gemeente onderscheid tussen ‘natuur’ en ‘cultuur’. “In de ene wijk kiezen we voor een wat weelderige begroeiing, krijgt de natuur meer de vrije hand, en in de andere wijk ligt de nadruk meer op in cultuur gebrachte natuur, denk bijvoorbeeld aan
stad kunnen realiseren. Voor het project Groene Allure Binnenstad hadden we vanaf 2006 elk jaar twee ton euro beschikbaar om de binnenstad een groener aanzien te geven. We hebben samen met een landschapsarchitect een visie ontwikkeld en aan de hand van het beeldenboek dat daaruit voortkwam, hebben we de binnenstad groener gemaakt. Bijvoorbeeld door middel van bakken met groen, geveltuinen, daktuinen en zogenoemde pocketparken - kleine parken. Bijzonder was dat een groepje bewoners de parkeerplaats op hun plein liever inruilde voor een klein parkje. Nu liggen ze daar ’s zomers in het gras en parkeren doen ze iets verderop.” Ter afsluiting van het binnenstadproject mag de wethouder binnenkort een fraaie etagelinde planten in het centrum. “Daarna is het projectpotje leeg.”
BIODIVERSITEIT Nijmegen investeerde ook in groen buiten de stad; er ging zes ton naar de Ooijpolder. “Samen met een buurgemeente, de provincie en het rijk hebben we een fonds opgericht waarmee we de agrariërs in de polder tot natuurbeheerders van het gebied hebben kunnen maken. Naast het telen van akkerbouwproducten richten zij zich op het aanleggen en onderhouden van landschappelijke elementen, zoals heggen, houtwallen, sloten en rietkragen. Vanuit het fonds kunnen zij deze cultuurelementen dertig jaar lang beheren voor een meer dan marktconforme prijs. Via allerlei wandel- en fietspaden is de polder ook toegankelijk voor onze inwoners en voor toeristen die deze regio bezoeken; het is een waar recreatieparadijs geworden met veel biodiversiteit, ongelooflijk hoe snel dat gaat.”
arkeren’ parken en speelweides. Daarmee spelen we in op de wensen van de desbetreffende bewoners.”
ZELF DOEN Voor de bewoners is overigens al jaren een belangrijke rol weggelegd in de aanleg en het onderhoud van groen in de stad, vertelt Van der Meer. “Daarin lopen wij behoorlijk voorop. Het is in Nijmegen al heel gebruikelijk dat we bij de aanleg van een park de omwonenden betrekken bij het ontwerpproces. Ook hebben bewoners soms (delen van) parkjes in eigen beheer. Zij krijgen een budget voor aanleg en onderhoud en gaan daarmee zelf aan de slag. Verder is de stadslandbouw - kleine moestuintjes in de stad - in opkomst.” Het idee om geveltuinen toe te staan - tot zo’n anderhalve tegel uit de gevel, over de volle breedte van de gevel - komt nog uit de koker van de wethouder in zijn tijd als raadslid. “Daarvoor hoeven burgers geen vergunning aan te vragen.” Om de kwaliteit van al die zelfwerkzaamheid van burgers te borgen, sluit de
gemeente contracten met hen af waarin heldere afspraken zijn vastgelegd. “Ook controleren we geregeld hoe de staat van onderhoud is, het mag natuurlijk niet verrommelen.” Wie in het voorjaar een rondje door Nijmegen loopt, komt zo hier en daar ook bloembollen tegen. “Bloembollen gebruiken we in ons groen om accenten te zetten. Entrees van de stad of van wijken worden ermee opgesierd. Een sprekend voorbeeld is de Van Schaeck Mathonsingel, in 2012 totaal vernieuwd tot wandelesplanade naar ons centraal station. De voetgangers en fietsers genieten daar van een bloembollenpracht tot halverwege mei. Bekend is ook ons bloemenwapen - het stadswapen van Nijmegen - in het Valkhofpark. Daar gebruiken we overigens eenjarige bollen.’’ Net als andere gemeenten ontkomt ook Nijmegen niet aan de bezuinigingen. “Gelukkig hebben wij in de achterliggende tijd veel groen in de
De groenstand van Nijmegen is dus inmiddels behoorlijk op orde. “Groen is niet langer in gevaar in onze gemeente. We staan in de top 10 van meest aantrekkelijke woongemeenten, onder andere vanwege de kwaliteit van ons groen.” Van der Meer verwacht niet dat hier na de komende gemeenteraadsverkiezingen grote veranderingen in komen. “In 2013 kostte ons groenbeheer 5,8 miljoen euro en investeerden we 1,5 miljoen euro in openbaar groen. Ik hoop dat het groenbeleid overeind blijft en dat er op ons huidige budget niet te veel zal worden bezuinigd. Als ik zo naar de programma’s kijk, is groen op dit moment geen verkiezingsitem. Met de 300-meternorm is groen stevig ingebed in ons beleid.” Dat je de economische bijdrage van groen ook kunt berekenen, is Van der Meer bekend, maar: “Zo werkt het niet. Ik kan niet tegen de wethouder financiën zeggen: ‘Als jij mij meer geld geeft voor groenprojecten krijg jij meer OZB binnen in die wijk.’ Dat zou betekenen dat de OZB in de hele gemeente omhoog moet. Het is een politieke vraag hoe hoog het gemeentelijk budget mag zijn en hoe dat wordt verdeeld. Uiteindelijk is politiek ook een kwestie van keuzes maken.” 7 maart 2014VISIE 15
BRANCHENIEUWS
‘Wie tuin zegt, zegt Royal H Met ruim 400.000 leden mag de Britse Royal Horticultural Society zich een grote vereniging noemen. Tuinieren in al zijn facetten staat centraal bij deze inmiddels meer dan twee eeuwen oude vereniging. Zo’n historische leeftijd is mooi, maar het gaat om de toekomst, zo maakt vice-president Jim Gardiner duidelijk. Tekst: Arie Dwarswaard Fotografie: Arie Dwarswaard, René Faas
T
uinieren zit de Britten in de genen. Een aardige opvatting, maar al wel geruime tijd achterhaald. Toch mag de Royal Horticultural Society zich in Groot-Brittannië nog steeds in een grote belangstelling verheugen. Met ruim 400.000 leden en een omzet van ongeveer 80 miljoen euro is het een grote club van tuinliefhebbers, professionals en wetenschappers. Maar zoals bij elke vereniging is vanzelfsprekendheid geen optie. Anno 2014 heeft ook de RHS zijn missie, en zijn er mensen die deze missie moeten uitvoeren. De afgelopen drie jaar was Jim Gardiner nauw bij dit proces betrokken als Director of horticulture for the society. Binnenkort wordt hij benoemd tot Executive Vice President, binnen de organisatie een van de hoogste posten na de voorzitter. In feite is Gardiner vanaf dat moment verantwoordelijk voor de aansturing van de gehele organisatie.
IEDEREEN INTERESSEREN Tot 2010 was Gardiner directeur van Wisley Gardens, een van de vier tuinen van de RHS, die verspreid over het Verenigd Koninkrijk zijn
te vinden. De vier tuinen trekken jaarlijks meer dan anderhalf miljoen bezoekers, waarvan alleen al Wisley er bijna een miljoen voor zijn rekening neemt. Zelfs op een regenachtige dag in januari is het druk. De bezoekers komen nu vooral voor de grote kas, enkele jaren geleden gebouwd door de Nederlandse kassenbouwer Smiemans, waarin meer dan twintig verschillende soorten vlinders vrolijk rondfladderen. Onder de bezoekers zijn ook schoolkinderen. “Jaarlijks komen er alleen al in Wisley 18.000 kinderen om les te krijgen over tuinieren. Wij zien kinderen als de hoop voor de toekomst, maar we kunnen niet zonder de volwassenen van nu. Wij verkopen planten in onze tuinen en daar moeten we wel kopers voor hebben. Daar hebben we de afgelopen jaren veel aan gedaan.” Het is maar een voorbeeld van de veelheid van activiteiten die de RHS onderneemt om zoveel mogelijk mensen te betrekken bij tuinieren. Op latere leeftijd kunnen leerlingen hier ook specifieke opleidingen volgen, waarmee ze in de tuinbouw aan de slag kunnen. “Als RHS zijn we betrokken bij de hele kwaliteitsstructuur van het tuinbouwonderwijs. Van het meest eenvoudige niveau tot de opleiding die recht geeft op de titel Master of horticulture. Een deel van de oplei-
Jim Gardiner: ‘Het AGM helpt de consument bij zijn dingen kan ook buiten het Verenigd Koninkrijk worden gevolgd, omdat we daarvoor werken met computers. Dat levert zelfs leerlingen op uit Singapore en China. Ze moeten wel een keertje naar Londen komen: om hun diploma op te halen.”
‘Zonder bolgewassen zou de plantenwereld er een stuk saaier uitzien’ Om de hele maatschappij te bewegen om meer te gaan doen met tuinieren is het project Britian in Bloom bedacht. Kinderen, ouders, grootouders, buren, iedereen werd uitgenodigd om in hun straat of wijk aan de slag te gaan met een stukje grond. En het werd een groot succes. In alle uithoeken van het Verenigd Koninkrijk ontstonden kleine en grotere initiatieven die het land kleur en smaak gaven.
KAVB
De jaarlijkse Chelsea Flower Show is een van de belangrijkste activiteiten van de RHS 16 • BLOEMBOLLENVISIE • 7 maart 2014
Voor de bloembollenwereld is de RHS geen onbekende organisatie. Op het gebied van de naamgeving van nieuwe cultivars is de RHS een van de zusterorganisaties van de KAVB. Waar de KAVB internationale registratieautoriteit is voor
orticultural Society’ opgegaan in de Bulb Committee. Elke commissie bestaat uit 24 leden. Elke commissie heeft een zetel in de Horticutural Board, en heeft volgens Gardiner beslist een stem in het kapittel. Tot voorzitter van de Bulb Committee is Jan Pennings uit Breezand benoemd. Hij was al lid van de Daffodil and Tulip Committee en is nu gekozen tot voorzitter van het nieuwe Bulb Committee. Iemand uit Nederland is voor Gardiner geen bezwaar. “Hij heeft voor deze functie de juiste kwaliteiten en hij is een goede ambassadeur voor de RHS. Wij zijn blij met deze benoeming.”
CHELSEA EN AGM
aankoop van nieuwe tuinplanten’ de tulp, hyacint en veel bijzondere bolgewassen, is de RHS dit voor lelie en narcis. KAVB en RHS onderhouden voor deze gewassen contact met elkaar. “Bolgewassen zijn nu eenmaal erg belangrijk voor de RHS. Ze vormen een wezenlijk onderdeel van de plantenwereld. Zonder bolgewassen zou de plantenwereld er een stuk saaier uitzien.” Wat de naamgeving van nieuwe cultivars betreft krijgen KAVB en RHS steeds meer met de Europese Unie te maken als het gaat om met name het Europees Kwekersrecht (CPVO) en de bijbehorende regels en kosten. Vooral de regels en de kosten leveren bij de RHS nog wel eens gefronste wenkbrauwen op, stelt Gardiner. “Wij hebben altijd als stelregel gehanteerd dat een naam die in onze PlantFinder staat, ook is geregistreerd. We hebben in ons land heel veel tuinbouwbedrijven, waaronder een groot aantal kleine bedrijven. Als zij iets willen laten registreren dan willen ze daar geen hoge kosten voor maken. Daar hebben ze moeite mee.”
BULB COMMITTEE Om zicht te houden op de ontwikkeling in allerlei gewassen uit de sierteelt en de voedingstuinbouw kent de RHS zeven gewasgerichte commissies. Dat waren er aanvankelijk meer, maar de afgelopen paar jaar heeft er een flinke samenvoeging van commissies plaatsgevonden. Zo ook bij de bloembollen. Daar zijn onder meer de leliecommissie en de narcis- en tulpcommissie
Twee andere initiatieven die menig bloembollenbedrijf in Nederland zal kennen, zijn de jaarlijkse Cheslea Flower Show en het predicaat Award of Garden Merit. Afgelopen jaar werd de Chelsea Flower Show voor de honderdste keer gehouden. De show trekt jaarlijks bijna 150.000 bezoekers en de kaarten zijn nu al grotendeels uitverkocht. Op de show laten in de Great Hall tientallen bedrijven uit onder meer de bollenwereld zien wat er allemaal aan moois te koop is. Rondom de Great Pavillion liggen trendy tuinen, waaraan vaak weken is gewerkt. En dagelijks zendt de BBC een uur lang allerlei ins en outs uit over deze show. Het predicaat Award of Garden Merit reikt de RHS jaarlijks uit aan die cultivars of soorten die echt van grote waarde zijn voor gebruik in de tuin. De commissies spelen in die beoordeling een essentiële rol. De RHS plant voor de AGM elk jaar honderden nieuwe gewassen op, die meermalen worden beoordeeld. Gardiner: “Het AGM helpt de consument bij zijn aankoop van nieuwe tuinplanten. Het goede is dat de beoordeling plaatsvindt door een groep onafhankelijke personen. Er spelen geen economische belangen mee.”
kritisch in. Alleen als er gebruik wordt gemaakt van veenmosvrije compost kan men meedoen. Ik merk elders in Europa dat daar nogal gemakzuchtig over wordt gedaan. Wij vinden het onze taak om mensen zich meer bewust te laten zijn van de rol die planten spelen. Het weghalen van veenmos voor gebruik als potgrond hoort daar duidelijk bij.”
BEURS De RHS verstrekt ook beurzen ten behoeve van wetenschappelijk onderzoek. Per beurs gaat het niet om grote bedragen, maar ze zijn vaak wel voldoende om een project te kunnen uitvoeren. Een van de recente voorbeelden van zo’n beurs is die voor het project van Christopher Whitehouse, die daardoor in Zuid-Afrika de species van Kniphofia in kaart kon brengen. Het resultaat mag er zijn: een verslag dat inmiddels al meer dan 12.000 keer is bekeken.
DUURZAAMHEID Binnen de RHS neemt de belangstelling voor milieu en duurzaamheid toe. Een goed voorbeeld daarvan betreft het gebruik van potgrond bij inzendingen op shows van de RHS. Gardiner: “We hebben hierover in het bestuur gesproken, en we vinden dat we een verantwoordelijkheid hebben als het gaat om dit onderwerp. We hebben afgesproken dat we niet toestaan dat er nog langer veenmos wordt gebruikt. Daar zijn we erg
In de rotsplantenkas van Wisley bloeien eind januari al heel wat bijzondere bolgewassen
Resumé Al ruim tweehonderd jaar kent het Verenigd Koninkrijk zijn eigen Royal Horticultural Society. Anno 2014 is het belangrijkste doel om iedereen in tuinieren te interesseren. Voor de bloembollensector is de RHS ook geen onbekende. Aankomend Executive Vice President Jim Gardiner legt uit waar de RHS op dit moment staat.
7 maart 2014 • BLOEMBOLLENVISIE • 17
TUINBLADEN
HOME AND GARDEN
‘Artikel over ‘toverbaldruifjes Als je vrouw bent, houdt van een gezellig huis, en van een tuin die daar qua stijl en sfeer goed bij aansluit, behoor je tot de doelgroep van het magazine Home and Garden. Redacteur Mirjam Roskamp noemt het blad waarvoor zij schrijft ‘de Libelle onder de tuinbladen’. Tekst: Monique Ooms Fotografie: René Faas
H
ome and Garden is een van de succesformules van uitgeverij Sanoma. Het blad verschijnt tien keer per jaar – met combinatienummers in de periode van oktober tot en met januari – in een oplage van zo’n 40.000 stuks. Naast abonnees kent het blad ook losse verkoop. Daarnaast heeft Home and Garden een online versie (www.homeandgarden.nl) die allerlei tuintips en ideeën biedt, en natuurlijk de mogelijkheid om een abonnement op het blad af te sluiten. Home and Garden richt zich voornamelijk op vrouwen, vertelt redacteur Mirjam Roskamp. “Specifiek zijn dit vrouwen die houden van tuinieren met als voornaamste doel het buiten gezellig te maken. Dit zijn niet de diehard tuiniers die dagenlang met hun handen in de grond zitten. Het zijn geen plantjesgekken die alles willen weten over 28 soorten geraniums. Zij zijn niet van het zaaien en stekken, maar vinden het wel leuk om een paar uurtjes in de tuin te rommelen om het leuk, sfeervol en gezellig te maken. Voor onze lezeressen telt vooral het eindresultaat, en niet zozeer het werken in de tuin als activiteit op zich. Als een plantje de winter niet overleeft, kopen ze volgend seizoen gewoon een nieu-
18 • BLOEMBOLLENVISIE • 7 maart 2014
we.” Mirjam zou Home and Garden niet ‘de glossy onder de tuinbladen’ willen noemen. “In een glossy past bijvoorbeeld een design tuinbankje voor 1500 euro; daar hoef ik in Home and Garden niet mee aan te komen. Je kunt ons nog het beste vergelijken met de Libelle, maar dan voor de tuin.”
VEEL BEELD Net als veel tuinbladen, wil ook Home and Garden lezers informeren en inspireren. “Centraal staat de vraag: hoe maak je het gezellig in de tuin?” Bloembollen ‘passen daar heel goed in’, vindt Mirjam. “In onze praktische rubriek ‘Het Groene Hart’ brengen wij regelmatig artikelen over bloembollen. In het najaar hebben we aandacht besteed aan het planten. We geven tips voor leuke combinaties, publiceren mooie sfeerbeelden van het eindresultaat en vertellen erbij hoe en wanneer je de bollen moet planten om zelf ook resultaat te kunnen behalen. Komend voorjaar brengen we vier pagina’s over zomerbollen volgens dezelfde aanpak. iBulb levert ons daarvoor prachtig fotomateriaal aan. In ons blad ligt de nadruk op beeld, dus wij zijn daar erg blij mee.” In het februarinummer waren er zes pagina’s gereserveerd voor bloembollen-op-pot. “Bij ‘pot’ kun je denken aan allerlei toepassingen: koekblikken, manden en bakken. Heel inspirerend voor onze
lezeressen.” Want ja, de lezeressen van Home and Garden gaan ook zelf aan de slag om bollen te planten. “Dan moet je je niet voorstellen dat ze hele borders aanplanten, maar ze kopen wel een paar zakjes van de soorten die ze mooi vinden en gaan daarmee aan de slag.” Home and Garden zit graag bovenop de trends. Waar pikt de redactie deze op? “In het voorjaar gaan we naar de Chelsea Flower Show in Londen, daar kun je goed zien welke kant het opgaat qua sfeer, vormen en kleuren.
‘Het bollenvak en de tuinbladen staan voor dezelfde uitdaging: hoe kunnen we bloembollen steeds weer op een andere manier voor het voetlicht brengen?’ Ook ontwikkelingen in de mode en interieurbeurzen zijn goede graadmeters voor trends, net als Pinterest en een aantal toonaangevende buitenlandse tijdschriften.” Over de trends voor de komende tijd vertelt Mirjam: “De kleuren geel en groen zijn in opkomst, maar ook de pastels, met hier en daar een pittig kleurtje ertussen. Wij vertalen dat door naar bijvoorbeeld de tulpen die we voor het beeld gebruiken en naar de kleurcombinaties voor op het terras.”
’ leverde honderd likes op’ ELKAAR HELPEN Mirjam begrijpt dat het vermeende oubollige imago van bloembollen de sector parten kan spelen. “iBulb heeft ons laatst gevraagd om aan te schuiven bij een brainstorm die draaide om de vraag: hoe kunnen we bloembollen hipper maken? Dat vond ik een goed initiatief en ik ben benieuwd wat daar uiteindelijk uitrolt. In feite staan het bollenvak en de tuinbladen voor dezelfde uitdaging: hoe kunnen we bloembollen steeds weer op een andere manier voor het voetlicht brengen op zo’n manier dat de doelgroep erdoor wordt aangesproken? Daarbij hebben we elkaar nodig en kunnen we elkaar ook helpen. Wij zouden het bijvoorbeeld heel fijn vinden om op de hoogte te worden gehouden van nieuwe soorten die op de markt verschijnen; dat is altijd leuk om te laten zien.” Vanuit de redactie van Seasons – ook een uitgave van Sanoma, waarvoor Mirjam eveneens schrijft – wordt er samen met iBulb gewerkt aan een productie over bloembollen naar een idee van Seasons aangeplant. “De sfeer is authentiek landelijk, wat mooi aansluit bij de formule van het blad. Dat beloven mooie pagina’s te worden.”
Mirjam Roskamp: ‘We gaan toe naar rondere vormen en pastels’
Dat bloembollen ook trendy zijn, blijkt wel uit de reacties van lezers. “Onlangs brachten wij een artikel over een pot met drie tinten blauwe druifjes – toverbaldruifjes noemden we ze. In no time hadden we honderd likes op Facebook. Dat zegt wel wat. De fotografie was dan ook erg mooi, heel sfeervol, dat spreekt onze lezeressen duidelijk erg aan.” Mirjam wil maar zeggen: als je bloembollen in de juiste sfeer en styling, en met goede fotografie in beeld brengt,
kun je er een groot publiek mee aanspreken. “Het gaat erom dat je het goede gevoel weet op te roepen.” Ook de juiste combinaties zijn van belang. “Het gaat nooit alleen om bloembollen, maar altijd om de combinatie van bollen met bijvoorbeeld kruiden of vaste planten. Onze lezeressen willen vernieuwing, leuke ideeën aangereikt krijgen. Tegelijkertijd mag het niet te veel doorslaan, het moet wel toepasbaar zijn in de eigen tuin en op het terras.”
Het valt Mirjam op dat er – al veel meer dan vroeger – losser met bloembollen wordt omgegaan. “Het mag van mij nog wel wat natuurlijker, de botanische soorten passen heel goed in de ronde, zachte vormen die we nu weer waarderen, na een periode waarin strakke lijnen overheersten. Bloembollen komen het best tot hun recht in een tuin als ze min of meer toevallig tussen de andere planten en struiken zijn geplant. Het moet er vooral niet te netjes uit zien. Die aangeharkte perkjes… dat kan echt niet meer. In elk geval niet als je het aan onze lezeressen vraagt.”
7 maart 2014 • BLOEMBOLLENVISIE • 19
VOORLICHTING
Vroege chemische selectie Chemische selectie is een mogelijkheid om het viruspercentage in tulpen te beteugelen. Een adequate bestrijding van viruszieke planten zorgt voor goede doding van de bollen en minder virusverspreiding. Proeftuin Zwaagdijk deed drie jaar onderzoek naar chemische selectie. Gekeken is naar de invloed van vroege selectie, de methode van selecteren en het effect van middelen of combinaties van middelen. In drie artikelen wordt de chemische selectie van tulpen onder de loep genomen. In dit eerste artikel het effect van vroege selectie.
van der Mark’ is een cultivar die veel wordt geteeld. ‘Prinses Irene’ staat bekend als cultivar die lastig te doden is. In het voorjaar zijn partijen van telkens 120 bollen van beide cultivars met een of meer combinaties van middelen behandeld op verschillende tijdstippen. Na de oogst zijn de restanten geschoond en is het aantal bollen > zift 4 geteld en gewogen. In het najaar zijn deze overgebleven bollen weer geplant. Pas in het tweede jaar is het uiteindelijke resultaat vastgesteld door per behandeling het aantal opgekomen planten te tellen. Het opplanten van de restanten is nodig omdat het vaak voorkomt dat de bol uitwendig niets mankeert, maar dat de centrale spruit toch verloren is gegaan of niet meer uitloopt.
‘Bij temperaturen boven de 20°C is na enkele dagen het effect al goed zichtbaar en zijn de tulpen in een week tijd volledig afgestorven’ PROEF 1
Late toepassing in 2010, resultaat voorjaar 2011. Ogenschijnlijk gezonde geplante bollen sterven toch nog af Tekst: Frank Kreuk, Proeftuin Zwaagdijk Fotografie: DLV Plant
U
it de keuringsresultaten van de BKD blijkt dat de problemen met virus in tulpen in met name het witte en gele sortiment groot zijn. Ondanks de grote hoeveelheid energie die in het selecteren van de partijen wordt gestoken, vindt dikwijls declassering en afkeuring van de partijen plaats door een sterke virustoename. Een van de mogelijkheden om de virusuitbreiding in tulpen te beperken is een goede doding van de viruszieke planten door het toepassen van chemische selectie. Tegenwoordig beginnen de meeste bedrijven met selecteren als de tulpen het driebladstadium hebben bereikt. Dit is soms al begin maart. Afhankelijk van het virusniveau worden de partijen soms wel vijf maal nagelo-
20 VISIE7 maart 2014
pen. Glyfosaat zonder toevoeging werkt hiervoor te traag en laat pas na twee tot drie weken enige vorm van afsterving zien, afhankelijk van de temperatuur. Doordat de plant traag afsterft, kan deze nog lange tijd een bron voor virusverspreiding zijn. Het is dus van belang dat zeker bij de vroege selectie het resultaat van een behandeling snel in het gewas zichtbaar is (binnen vijf dagen, maar liefst sneller), maar ook effectief is als het gaat om de doding van de bollen. Bij bloembollenkwekers bestaat ook de indruk dat niet alle bollen van de behandelde planten in voldoende mate afsterven en dus in de partij aanwezig blijven. Proeftuin Zwaagdijk heeft hier onderzoek naar gedaan.
METHODE Voor de proeven is gekozen voor de cultivars ‘Leen van der Mark’ en ‘Prinses Irene’. ‘Leen
In het voorjaar van 2010 is de eerste serie proeven uitgevoerd. Om het effect van ‘vroege selectie’ goed meetbaar te maken, werd vanaf het moment dat de tulpen voldoende boven de grond stonden elke twee weken een behandeling uitgevoerd. Als gevolg van het late voorjaar van 2010 is in de derde week van maart met de proef gestart. De gebruikte bestrijdingscombinatie was: Roundup Max 80% + Reglone 5% + water 15%. Als methode van toedienen is een flinke druppel vloeistof gebruikt die aan de bovenkant van het grootste blad aangebracht werd. De druppel stroomde vervolgens van de bovenkant van het blad naar beneden in het bladoksel.
RESULTATEN PROEF 1 Op alle toepassingsmomenten stierven de tulpen goed af. De snelheid van afsterven is sterk afhankelijk van de weeromstandigheden. Bij temperaturen boven de 20°C is na enkele dagen het effect al goed zichtbaar en zijn de tulpen in een week tijd volledig afgestorven. Onder koude omstandigheden duurt het twee maal zo lang voordat hetzelfde resultaat bereikt wordt. Tabel 1. Resultaten vroege selectie (120 bollen geplant) volgen op de volgende pagina.
tulp geen probleem Leen van der Mark
fiek). Teaser is een hulpstof die de werking van glyfosaat versterkt/versnelt.
Prinses Irene
toepassingsmoment
aantal bollen geoogst 2010
aantal planten 2011
aantal bollen geoogst 2010
aantal planten 2011
1
3e week maart
88
6
82
3
2
1e week april
48
1
121
5
3
3e week april
5
2
16
3
4
1e week mei
32
2
36
4
5
3e week mei
46
10
28
4
6
1e week juni
127
30
81
5
7
3e week juni
338
55
172
10
Uit tabel 2 blijkt dat bij de combinatie met 20% Reglone meer bollen werden geoogst dan bij de overige behandelingen. De combinatie met Teaser kwam overeen met 90% Roundup Max. Het aantal opgekomen planten was van alle behandelingen gelijk. Bij de toepassing in de derde week van april werden meer bollen geoogst. Het aantal opgekomen planten was van alle toepassingstijdstippen gelijk (tabel 3).
CONCLUSIES
Bij ‘Leen van der Mark’ was het resultaat van de toepassing van de eerste en derde week april beter dan van de derde week mei, eerste en derde week juni. Het resultaat van de derde week juni was het slechtst. Ondanks de late toepassing in de derde week van juni (17 juni), zo kort voor het rooien van de bollen (op 8 juli = 21 dagen), zijn toch nog veel bollen afgestorven. Bij de late toepassing zijn per geplante bol ongeveer drie tot vier bollen geoogst. Bij ‘Prinses Irene’ was het resultaat beter dan bij ‘Leen van der Mark’. Alleen de behandeling die in de derde week van juni uitgevoerd werd, had een slechter resultaat dan de overige toepassingen.
r7SPFHFTFMFDUJFNFUUPFQBTTJOHFJOENBBSU was effectief; r4FMFDUJFUPUCFHJONFJXBTFŀFDUJFG EBBSOB werd de effectiviteit minder; r;FFSMBUFTFMFDUJF FJOEKVOJ
WPPSCJKWPPSbeeld het bestrijden van dieven, was nog effectief (slechts 21 dagen tussen toepassen en rooien). Weliswaar nam de overleving toe, maar stierf een groot deel van de bollen af; r%FFŀFDUJWJUFJUWBO3PVOEVQ.BY Roundup Max + 5% Reglone, 70% Roundup Max + 20% Reglone en 70% glyfosaat + 10% Teaser was vergelijkbaar; r)FUHFXBTTUJFSGCJK3FHMPOFTOFMMFSBG dan bij 5% Reglone. Bij 20% Reglone werden meer bollen geoogst, maar de overleving kwam overeen met 5% Reglone.
PROEF 2 Na het eerste jaar onderzoek heeft de begeleidingscommissie een aangepaste proefopzet geadviseerd, waarbij ook naar de effecten van verschillende mengsels in de periode eind maart tot eind april is gekeken. In het voorjaar van 2011 is op drie tijdstippen (derde week maart, eerste en derde week april) een toepassing uitgevoerd met vier verschillende combinaties. De partijgrootte bedroeg hier ook 120 bollen per behandeling per cultivar. Zie voor deze combinaties tabel 2.
RESULTATEN De snelheid van afdoden verliep het snelst bij het mengsel met 20% Reglone gevolgd door de combinatie met 5% Reglone. De snelheid van afdoden was van 90% Roundup Max vergelijkbaar met 70% glyfosaat + 10% Teaser (zie gra-
‘Prinses Irene’
Dit onderzoek werd gefinancierd door het Productschap Tuinbouw. Tabel 2. Resultaten middelenkeuze, gemiddelde van de drie toedieningsmomenten Leen v/d Mark Middel Roundup Max 90% + 10% water Roundup Max 70% + Reglone 5% + water 25% Roundup Max 60% + Reglone 20% + water 20% glyfosaat 70% + water 20% + Teaser 10%
Prinses Irene
aantal geoogst 16
opkomst aantal 2
aantal geoogst 17
opkomst aantal 3
21
3
22
3
37
3
38
4
13
2
18
4
Grafiek 1. 4OFMIFJEWBOBGTUFSWFO UPFQBTTJOH 18 april 2011) Tabel 3. Resultaten invloed tijdstip. De partijgrootte is 120 bollen Leen v/d Mark Middel
aantal geoogst
Prinses Irene
opkomst aantal
aantal geoogst
opkomst aantal
3e week maart
25
3
20
4
1e week april
23
2
21
3
3e week april
17
2
29
3
7 maart 2014VISIE 21
VAKVENSTER
Vroeg dahliastekseizoen Foto: René Faas Tekst: Gerrit Wildenbeest In de dahliastekkas bij J. van der Linden en Zn (Hillegom) plukt een medewerker stekken van de cultivar ‘English Breakfast’, in bloeiende staat een citroengele decoratief met fijne rode streepjes. Niet alleen buiten, maar ook binnen laat de warme winter zich gelden. De stekkenpluk is bij Van der Linden vanaf half februari begonnen, een week eerder dan normaal. Tussen 10 en 15 mei verwacht firmant Maarten van der Linden de laatste stekken geplukt te hebben. Hij is tevreden over de kwaliteit: ‘Ze komen vlot op gang.’ De stekken zijn bestemd voor de eigen snij- en knolproductie.
KENNIS
MARIJKE DIJKSHOORN:
‘Praktijknetwerken voorzien in kennisbehoefte’ Wat is nodig om te doen wat je doet? Geld, mensen, maar vooral kennis. Welke kennis is belangrijk, hoe sla je kennis op, wat deel je er van met anderen? Vragen en antwoorden in de serie Kennis. In deze veertiende en laatste aflevering Marijke Dijkshoorn-Dekker, onderzoekster bij LEI Wageningen UR, over kennisverwerving in deze tijd. Tekst en fotografie: Arie Dwarswaard
P
raten over kennisverwerving is praten over deze tijd en bezig zijn met de toekomst van het bedrijf. Een tijd waarin de vanzelfsprekendheid ver te zoeken is als het gaat over kennis uit bijvoorbeeld onderzoek. Immers, het wegvallen van de product- en bedrijfschappen trekt een zware wissel op de collectief gefinancierde ontwikkeling van kennis. Tegelijkertijd biedt zo’n onzekere periode ook kansen, stelt Marijke Dijkshoorn-Dekker, onderzoekster bij het LEI. Ze hield en houdt zich bezig met kennis en innovatie in een aantal Greenportregio’s en spreekt daarvoor onder meer met ondernemers. Die gesprekken leveren een goed beeld op waar een ondernemer anno 2014 zijn kennis vandaan haalt. In opdracht van het Informatie- en Demonstratie Centrum (IDC) Bollen en Vaste Planten zijn vorig jaar telers in de Duin- en Bollenstreek hier over ondervraagd. “Ondernemers nemen vooral graag kennis tot zich via internet. Per week besteden ze daar al gauw zo’n tien uur aan. Daarnaast brengen zogenoemde erfbetreders (voorlichters, toeleveranciers) de nodige kennis met zich mee.” Een betrekkelijk nieuw fenomeen vormen de praktijknetwerken, waar ondernemers zelf aan de slag gaan met een specifiek onderwerp onder begeleiding van een 24 VISIE7 maart 2014
voorlichter of een onderzoeker. “Telers geven aan dat ze dit een effectieve manier vinden om nieuwe kennis op te doen, ervaringen uit te wisselen en van elkaar te leren. De vraagstukken in praktijknetwerken zitten heel dicht tegen de dagelijkse praktijk van de ondernemer aan en dat verhoogt de betrokkenheid.”
LEREN Binnen de Greenports, zoals Duin- en Bollenstreek en Noord-Holland Noord, werken onderwijs, onderzoek en ondernemers samen om de nieuwe kennis op te doen en te verspreiden. De coördinatie en de inzet van onderzoekers wordt gefinancierd met EFRO-subsidies (Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling). Hoewel dit voor een beperkte periode is, wordt er in ieder geval een vliegwiel aangezwengeld rond duurzame innovaties die de positie van de sectoren moet versterken. Ondernemers of groepen ondernemers kunnen binnen de Greenport hiervan gebruik maken. Ook zijn er binnen de Greenports andere mogelijkheden om kennis te verwerven, zoals themabijeenkomsten, masterclasses en kennisarena’s. Deze zijn voor iedereen toegankelijk.” De inzet binnen de Greenports op kennis- en innovatiegebied past binnen de visie van de overheid om iedereen een leven lang te laten leren. “Elke ondernemer die zijn bedrijf voor de toekomst wil veilig stellen, moet zorgen dat hij bijblijft. Dat is zijn eigen verantwoordelijkheid. Vooral de koplopers pakken dit goed op.” Het grote vraagteken is en blijft de financiering van onderzoek (kennisontwikkeling) voor de langere termijn. “Het gaat erom een nieuwe financieringsstructuur voor het onderzoek te ontwikkelen, maar de vraag is wie dat gaat betalen, en ook hoe je zoiets duurzaam kunt verankeren. Ondernemers zullen altijd blijven aanlopen tegen problemen en innovatievraagstukken. Onderzoek zal altijd nodig blijven.”
Slot Dit is de laatste aflevering van de serie artikelen over kennis. De serie begon in BBV 279 van 6 september 2013 met veredelaar Arie Peterse en eindigt met LEI-onderzoekster Marijke Dijkshoorn-Dekker.
De toekomst van kennis en innovatie is ongewis, ook voor Marijke Dijkshoorn-Dekker. Toch verwacht ze wel dat er steeds vaker groepen ondernemers zullen opstaan die samen iets onderzocht willen hebben en daar ook voor willen betalen, mits ze daarmee hun kennisvoorsprong kunnen behouden. Kennisverwerving wordt dan gezien als investering, niet als kosten.” Overigens kan de markt ook ‘een leven lang leren’ stimuleren door prikkels te geven. Als een ketenpartij bijvoorbeeld eisen gaat stellen aan individuele ondernemers op het gebied van kennisontwikkeling dan wel duurzaamheid van het product of het productieproces, dan zal er voor de ondernemers een eigen belang of noodzaak ontstaan om zich bij te scholen. Melkveehouders kunnen bijvoorbeeld bij FrieslandCampina workshops volgen om zich te ontwikkelen tot leverancier van duurzaam geproduceerde melk. Een kennisprikkel die dus vanuit de markt zelf komt. “Dit betreft melk, maar waarom zou zoiets ook niet voor bollen of vaste planten kunnen?”
WATERKWALITEIT
Tijdens het verwerken van de resultaten vielen die van een deelnemer uit het project ‘Schoon erf, schone sloot’ op. Nog niet alle resultaten zijn bekend, maar nu is al duidelijk dat de put bij deelnemer Frank Berbee van A.C. Berbee Bloembollen uit Callantsoog tijdens de tweede meting nagenoeg schoon bleek te zijn. De verklaring voor dit positieve resultaat: Berbee ontsmet en laadt binnen.
Frank Berbee en André Conijn tussen de broeitulpen
‘Honderd procent schoon relatief begrip’ Tekst en fotografie: Lilian Braakman
O
p het bedrijf van Frank Berbee, A.C. Berbee Bloembollen aan de Parallelweg in Callantsoog, worden tulpen, narcissen, krokussen en irissen gekweekt. Daarnaast broeit Berbee tulpen en verwerkt hij lelies voor derden. Net als anderen ontsmet Berbee alles binnen. Tot zover zijn er geen opvallende zaken. Wat deze deelnemer aan het project ‘Schoon erf, schone sloot’ onderscheidt van de anderen is dat zijn tweede meting tijdens de ontsmettingsperiode vrijwel schoon was. Berbee: “Voor de eerste meting moesten we de put schoonmaken, maar dat was niet helemaal goed gedaan. In deze meting werden dan ook wat gewasbeschermingsmiddelen gevonden. Het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier (HHNK) beaamde dat de put niet goed schoon was. De tweede keer was tijdens de ontsmettingstijd, maar toen is er bijna niets gevonden. Van wat ze wel vonden waren de waardes zeer laag.”
KISTEN Zo’n positief resultaat heeft Berbee bereikt door een goede logistiek en een ruime schuur. “De
heftruck die we bij het ontsmetten gebruiken, blijft de hele periode binnen. Omdat wij alle kisten binnen laden, hoeft de heftruck ook niet naar buiten. Bij de ontsmettingsplaats kunnen eventuele druppels worden opgevangen in de lekgoten. De kisten laten we lang uitdruipen waardoor emissie tot het minimum beperkt wordt. Honderd procent schoon is een relatief begrip, maar door bewust de mogelijke bronnen in de gaten te houden kom je ver. Zo blijven alle kisten binnen. Deze staan alleen in de zomer buiten, maar ook dan staan ze onder een afdak”, geeft Berbee aan.
BRAINSTORMEN Wat nog meer binnen te vinden is, zijn alle tractoren, de plantmachine en uiteraard de spuit. Dit is niet alleen om emissie te voorkomen, maar ook omdat het beter is voor het materiaal. “Bovendien heb ik er de ruimte voor”, vertelt Berbee. “Tijdens het transport van de ontsmette bollen richting het land zou er eventueel emissie kunnen plaatsvinden als het regent, maar dit percentage zou dan zeer laag zijn. Iets nieuws heb ik met dit project niet geleerd, maar ik vind het goed dat het onderzoek de deelnemers nogmaals attendeert op
de problemen. Zelf wordt je er scherper van en bovendien hoort het bij de bedrijfsvoering.” De adviseur die Berbee tijdens het project heeft bijgestaan is André Conijn van Albert Groot uit Schagerbrug. Hij kijkt positief terug op het project: “Doordat er verschillende bedrijven meedoen kun je gezamenlijk brainstormen over mogelijke verbeterpunten. Voor elk bedrijf zijn deze anders, maar de emissieroutes zijn nu duidelijk in beeld gebracht. Welke doeltreffende oplossing toepasbaar is voor het gros van de kwekers, moet nog blijken. Wel zijn er al ideeën, zoals een kunststof bak onder de kisten die naar het land worden getransporteerd. Dit is nog een extra opvangmogelijkheid om emissie te voorkomen. Zoals voor alles geldt: het moet wel technisch haalbaar zijn.”
Het project ‘Schoon erf, schone sloot’ onderzoekt emissie op bedrijven. Het doel van dit project is om de emissie te verminderen door kwekers bewust te maken van het probleem en zo het water schoner te krijgen en te houden.
7 maart 2014 • BLOEMBOLLENVISIE • 25
BLOEM IN BEELD
Tekst: Arie Dwarswaard Fotografie : René Faas
Tulp in al zijn facetten op ni Hoewel de show officieel Vaktentoonstelling bloembollen heet, is het de tulp waar alles om draait. Vier dagen lang konden bezoekers zich vergapen aan de tulp in al zijn facetten. Marktbroei op de kist, in het veilingfust, maar ook in mooi opgemaakte potten tegen een rustige, zwarte achtergrond. De kwaliteit was uitstekend, het sortiment verbluffend. Er komt nog zo veel aan wat mooier, anders en beter is. Een impressie.
Groot en rood, zo valt het beste de nieuwe ‘Fire Clay’ van G. en K. Reus te omschrijven
Veredelaars zoeken niet alleen naar nieuwe triumftulpen, maar willen graag ook voortborduren op het succes van dubbele tulpen als ‘Monte Carlo’ en ‘Verona’. In de kleur wit had Lybo Veredeling een opvallende noviteit staan
Niet elke inzender legde de nadruk op nagelnieuw. De combinatie Wit-Poel zette gewoon een heel mooi en modern sortiment snijtulpen neer, met onder meer ‘Milkshake’, ‘Malaysia’ en ‘Adore’
26 • BLOEMBOLLENVISIE • 7 maart 2014
Hoewel de markt voor gefranjerde tulpen niet enorm is, blijft nieuw sortiment gevraagd en gewenst. Smal Bloembollen liet er diverse zien, waaronder zaailing 2001-d
euwe Vaktentoonstelling
De groep van zogenoemde Crowntulpen groeit nog steeds. Borst Bloembollen liet onder de naam ‘Tresor’ een selectie zien waarin de kleur speelt tussen rood en zachtgeel Hoewel tulpen veruit in de meerderheid waren, kon de bezoeker ook andere bolgewassen bekijken, zoals deze nieuwe narcissenzaailing van Fluwel
Holland BolRoy Markt liet een fraaie staalkaart zien van het sortiment dat dit bedrijf voert. Naast heel veel snijtulpen is dat ook de vrolijke pottulp ‘Bonbini’
Maveridge maakte indruk met diverse recente aanwinsten, waaronder de fris ogende randtulp ‘Holland America’
Een aantal tulpen werd ook geshowd in veilingfust, om zo duidelijk te maken hoe ze ogen op het moment van veilen
7 maart 2014 • BLOEMBOLLENVISIE • 27
ACTUEEL
De toekomstige rol van de I Van 20 tot en met 23 februari vond bij Proeftuin Zwaagdijk de succesvolle première van de Vaktentoonstelling bloembollen plaats. Een vorig jaar gevormde werkgroep onder leiding van initiatiefnemer Gerard Reus had een perfecte organisatie neergezet, de kwaliteit van de inzendingen liet evenmin te wensen over en de belangstelling vanuit het vak was groot.
Tekst: Wim Ciggaar Fotografie: René Faas
N
aast de vaktentoonstelling vonden op de donderdag- en vrijdagavond inspirerende vakavonden plaats, waarbij het spits op de eerste avond werd afgebeten door de bemiddelingbureaus van CNB en Hobaho, terwijl de vrijdagavond door de Rabobank en Flynth werden verzorgd. Beide bijeenkomsten werden geopend met een informeel, keurig verzorgd buffet.
DIENSTVERLENING De bijdragen van de bemiddelingsbureaus stonden in het teken van de vraag hoe de rol van de IVB’s er in de toekomst uit zou zien. Geen gemakkelijke vraag en zeker niet voor Foeke Gardenier, de nieuwe algemeen directeur van Hobaho. Deze hield de goed gevulde
zaal voor dat Hobaho zich sinds de oprichting op 18 april 1921heeft beziggehouden met de dienstverlening aan het vak. Dat begon in een grijs verleden met groene veilingen, niet lang daarna gevolgd door de bollenveilingen en later de bemiddeling, terwijl vandaag de dag ook de marketing een belangrijke rol speelt. Wat de toekomst zal brengen liet Gardenier in het midden. In elk geval het blijven luisteren naar de klant en waar mogelijk sturing geven aan het marktgericht produceren, zodat vraag en aanbod beter op elkaar afgestemd kunnen worden en de productie meer in lijn wordt gebracht met de behoeften van de markt.
KWEKERSVERENIGINGEN Daarnaast wil Hobaho in de toekomst posities blijven innemen op gebieden als betalingszekerheid en juridische onderbouwing, maar ook bij het coördineren van nieuwe vormen van samenwerking met als speerpunten
Foeke Gardenier: ‘Veredeling is een belangrijk onderdeel van de marketing’
marketing en veredeling. Daarbij werden met name genoemd het coördineren/managen van kwekersverenigingen, het borgen van gemaakte afspraken en het communiceren met partijen in de markt. Middels het Testcentrum wordt door sommige kwekersverenigingen ook gebruik gemaakt van de geboden veredelingsfaciliteiten om nieuwe soorten in de markt te zetten en te vermarkten. Foeke Gardenier: “Veredeling is een belangrijk onderdeel van de marketing en kan vanwege het langetermijnkarakter het beste collectief gedaan worden.”
ONLINE Naast de bemiddeling en het testcentrum noemde Foeke Gardenier als laatste punt de digitale veiling, dat wil zeggen het online zakendoen met machines en materialen. “Toekomstige generaties zullen daar nog meer gebruik van maken en wij gaan dat dan ook zeker verder uitrollen binnen onze activiteiten”, aldus de Hobaho-directeur die zijn bijdrage besloot met de conclusie dat zijn organisatie ook in de toekomst vraag en aanbod bij elkaar hoopt te brengen, gebaseerd op een goede samenwerking vanuit kwekersverenigingen.
BOEIENDE VRAAG Grote opkomst kenmerkt eerste vakavond 28 • BLOEMBOLLENVISIE • 7 maart 2014
CNB-directeur Leo van Leeuwen vond de toekomstige rol van de IVB’s eveneens lastig te
VB’s beantwoorden, maar noemde het tegelijkertijd ook een boeiende vraag. Waar het om gaat, zo liet hij aan de hand van een foto-impressie zien, is de rol van de bemiddeling door het jaar heen, zowel intern (wat doen we voor de klant) als extern, waar de nadruk steeds meer ligt op het verzamelen van informatie. Een getoond schema maakte duidelijk hoe de keten in elkaar steekt en dat de rol van de bemiddeling zich daarbij met name richt op de verbindende schakel tussen veredeling en kwekerij en tussen kwekerij en broeiers dan wel handelaren/ exporteurs. Essentieel in dit verband noemde Leo van Leeuwen dat een bol nog steeds zijn plek moet hebben en een bloem in bloei gebracht moet worden.
het hier om nette zaken gaat. “Hobaho en CNB hebben destijds niet meegedaan en zullen dat ook nu niet doen.” Erkend werd dat Hobaho actief is bij het in de markt zetten van nieuwe soorten door faciliteiten beschikbaar te stellen, maar dat de richtlijnen als toezichthouder flink zijn aangescherpt.
‘Ook in de toekomst moet en bol nog steeds zijn plek krijgen’
FACTOREN Van Leeuwen benadrukte verder dat CNB meer wil werken in en voor de keten. “De rol die we hebben heeft een goede toekomst, maar er zullen ongetwijfeld verschuivingen plaatsvinden. Dat betekent dat we zullen moeten initiëren, mensen bij elkaar brengen.” Hoe die toekomst er precies uitziet, liet ook Leo van Leeuwen onbeantwoord. “Die is afhankelijk van een groot aantal factoren, zoals de vraag of (alle) kwekers zelf gaan broeien of exporteren dan wel veredelen of dat exporteurs zelf gaan kweken. Zijn er in de toekomst
Eric Egberts: ‘Eindklant bepaalt’
alleen maar ‘gesloten ketens’ en gaat samen werken en samenwerking vanzelf? En: blijven bloembollen uniek?” Vragen die zich moeilijk laten beantwoorden, maar, zo signaleerde Van Leeuwen, er is wel een tendens onder kwekers naar meer bemoeienis met de afzet, hetgeen de vraag oproept of de handel er vandaag de dag wel voldoende uithaalt.
RONDVRAAG
Leo van Leeuwen: ‘Kwekers willen meer bemoeienis met de afzet’
De inleidingen van de bemiddelingsdirecties leverde aansluitend een levendig vragenkwartiertje op die onder leiding stond van Eric Egberts, eigenaar van Bloomy Creations en tevens de derde spreker van de avond. Zo wilde Jan de Boer weten of de bemiddeling in de toekomst van plan is ook zelf te gaan exporteren. Het antwoord van zowel Hobaho als CNB was nee, waarbij Leo van Leeuwen als kanttekening plaatste dat buitenlandse kopers wel steeds vaker proberen rechtstreeks zaken te doen met de kwekerij en dus verder terug de keten proberen in te gaan. “In dat spanningsveld moeten de bemiddelingsbureaus opereren en wat CNB betreft proberen we dat te doen middels de bestaande kanalen”, aldus Van Leeuwen. Kees Reus vroeg zich af of de actuele introductie van nieuwe soorten geen raakvlakken heeft met de Novacap-affaire. Volgens Foeke Gardenier stelt Hobaho alles in het werk om te voorkomen dat een herhaling plaatsvindt en dat volgens hem
Jan Willem Scheffers hekelde het feit dat steeds meer kwekersverenigingen met vaste bemiddelaars werken die zich naar zijn zeggen als heersers zouden gedragen. Foeke Gardenier antwoordde zich als bedrijf daarin niet te herkennen. “Er zijn bij Hobaho een of twee bemiddelaars die de rol van coördinator op zich genomen hebben. Achterliggende gedachte is dat het een kleine groep moet blijven die alles borgt. Wat wel zou kunnen, is dat een product op een bepaald moment niet in voldoende mate beschikbaar is geweest.” Leo van Leeuwen merkte aansluitend op de vraag zeer herkenbaar te vinden. De kwekerij wil meer weten en dus meer regie in de keten pakken. Hoewel het niet zo is dat alle bollen in kwekersverenigingen zitten, neemt het wel toe vanwege de voordelen die daar voor de kweker mee gemoeid zijn, al betekent deze vorm van samenwerking voor hem ook het inleveren van een stukje zelfstandigheid. Dat zowel Hobaho als CNB binnen twee jaar als verkooporganisatie van de kwekerij zullen fungeren, noemde Leo van Leeuwen een denkbare richting, al vond hij de termijn waarop wel erg kort.
PLATFORM Vervolgens gaf Eric Egberts, eigenaar van Bloomy Creations, een kijkje in eigen keuken door te laten zien hoe hij op innovatieve wijze bloemen online verkoopt aan de consument en wat de rol is van de nieuwe media binnen het bloemenvak. Volgens Egberts is samenwerking binnen de keten het antwoord, maar dan met alle schakels. Bloomy Creations wil voor telers en veredelaars het platform zijn om hun klanten te faciliteren in hun klantreis. “De eindklant bepaalt”, aldus Eric Egberts, “en is nu vanaf het erf te bereiken.”
7 maart 2014 • BLOEMBOLLENVISIE • 29
BRANCHENIEUWS
Ondernemen is veranderen Iedere ondernemer richt zijn bedrijf in op de manier die voor hem juist is. Toch zijn er veranderingen waar iedereen mee te maken heeft. Om bij te blijven is het maken van belangrijke keuzes noodzakelijk. Kan subsidie daarbij helpen, hoe gaat een bedrijf zoals FloraHolland ermee om en de vraag of de sector een oppepper nodig heeft, waren de onderwerpen tijdens de tweede vakavond in Zwaagdijk. Tekst en fotografie: Lilian Braakman
PRIKKELEN Om op het laatste moment iets te veranderen, moet je flexibel zijn. Dat is ook het thema van de Rabobank op de vakavond. De opdracht aan egostripper Rick van Asperen om de aanwezigen wakker te schudden met een interactieve presentatie. Van Asperen: “Er zijn twee soorten mensen. De een gelooft pas iets als hij het ziet. De ander gelooft en ziet het voor zich. Wanneer je iets hoort en denkt ‘dat kan niet’, moet je juist dat gaan doen. Een ondernemer kan die kans pakken. De sector is traditioneel en dat hoeft niet verkeerd te zijn, maar de aansluiting moet wel blijven. Vaak worden nieuwe innovaties pas laat toegepast.” In zijn presentaties probeert Van Asperen de deelnemers te prikkelen door testjes met de zaal te doen om
V
eranderingen zijn soms noodzakelijk. Achterover blijven zitten en wachten tot het beter wordt, is niet de instelling. Dat was de kernboodschap op de tweede vakavond op de Vaktentoonstelling in Zwaagdijk. Zo moet ook de nieuwe directeur Lucas Vos van FloraHolland vooruit. Na een hectische start door alle stakingen, stelt Vos zich open op tegenover de aanwezigen. Vos: “Er zijn drie probleempunten. Zo is er veel onvrede bij
het personeel, mede door de afstand tussen directie en medewerkers. Ten tweede zijn de klantenrelaties nog nooit zo slecht geweest. Als laatste vraagt de kweker zich af wat ze nog hebben aan de veiling. We hebben veel diensten, maar zijn deze ook allemaal nodig? We moeten de juiste keuzes maken om tot een goede oplossing te komen.” Vos neemt tot de zomer de tijd om zich goed in te werken om vervolgens knopen door te hakken.
ONTWIKKELINGSPLAN Een keuze maken is ook belangrijk als het gaat 30 • BLOEMBOLLENVISIE • 7 maart 2014
wen van huidige panden. “Kijk goed naar hoe ingrijpend deze veranderingen zijn. Als ze voldoen aan de gevraagde cijfers op de maatlat, is het mogelijk om via MIA honderd procent afschrijving te krijgen. De maatlat wordt gebruikt als waarderingssysteem voor welk percentage subsidie de aanvrager krijgt, vijftig of honderd procent. Zo wordt er gekeken naar energieverbruik, milieu, gezondheid, gebruikskwaliteit en toekomstwaarde. Dit geldt ook voor nieuwe schuren. Als een cijfer onvoldoende is, loont het om bijvoorbeeld vloerverwarming te plaatsen of de indeling aan te passen voor meer punten, zodat de bouw volledig kan worden afgeschreven.”
om subsidie. Galtjo Geertzema van Flynt geeft aan dat het belangrijk is om goed af te wegen welke subsidies aangevraagd kunnen worden en wat daarvoor nodig is. “Het is niet alleen de subsidie, er komt meer bij kijken, zoals vergunningen en financiering.” Hij geeft aan dat subsidie gezien moet worden als een onderdeel en niet als belangrijkste punt. Als een kweker bijvoorbeeld een innovatieve verbetering wil toepassen, moet dat passen in zijn ontwikkelingsplan. Geertzema: “Door een ontwikkelingsplan te maken, wordt duidelijk wat het doel is. Daarbij is de volgorde van de stappen heel belangrijk. Subsidie moet namelijk in de juiste volgorde worden aangevraagd om alles te verkrijgen. Daarnaast is het van belang om alles wat nodig is mee te nemen in het ontwerpplan. Als er bijvoorbeeld een nieuwe kas wordt gebouwd, mag ook alles wat nodig is om tot een bosje tulpen te komen, worden meegenomen. Fust, karren, machines, bolbewaring, prepareren, noem het maar op.” Een onderwerp dat Geertzema ook aanstipt, is dat subsidie niet alleen geldig is op nieuwbouw, maar ook op het duurzaam verbou-
het blikveld te verbreden. “Als je gericht naar iets kijkt, zie je de rest eromheen niet meer. Probeer eens elke dag iets anders te doen. Kom bijvoorbeeld door de achteringang naar binnen. Op deze manier kunnen kwekers met andere ogen naar hun eigen bedrijf kijken.”
Beheersing van ziekten en aaltjes in de bloembollenteelt stond woensdagavond 19 februari centraal tijdens een bijeenkomst van het Agrarisch Jongeren Kontact (AJK) Noordelijk Zandgebied. Het AJK organiseerde deze avond voor haar leden om meer duidelijkheid te verschaffen over bodemverbetering en aaltjes.
Willem van Dooren
Grond: het duurste stukje materiaal Tekst en fotografie: Lilian Braakman
A
ls er iets is waar een bloembollenteler zuinig op moet zijn, dan is het wel zijn grond. Het is zijn duurste productiefactor. Grond is echter ook een bron van ziekten en plagen. Tijdens een bijeenkomst van het AJK op 19 februari in ’t Zand legden Willem van Dooren en Jeroen Onderwater op een toegankelijke manier uit hoe grond in een goede conditie is te houden. Willem van Dooren van BLGG AgroXpertus beet het spits af. “Vroeger stond er niet vaak na een natte periode water op de percelen. Nu is dat echt wel anders. Als er gezegd wordt dat de kwaliteit van de bodem niet achteruit is gegaan, dan klopt dat dus niet. Kwekers zouden meer moeten investeren in hun grond, het is namelijk hun duurste productiefactor.”
GROEIEN “De wereld is in beweging”, gaat Van Dooren verder. “De groeiende welvaart zorgt ervoor dat grond wordt gebruikt voor voetbalvelden, snelwegen en luxeartikelen zoals bloemen. Maar de hoeveelheid beschikbare grond groeit niet. Daarom moeten we het gebruik ervan intensiveren. In Nederland doen wij dat al goed, maar het moet nog beter. Wat voor gereedschappen we hiervoor hebben? Alleen onze grond. Als een perceel in goede conditie verkeert, is er meer opbrengst mogelijk per vierkante meter.
We meten deze conditie met CEC. Het percentage CEC geeft het vermogen van de grond weer om voedingstoffen te binden en vrij te geven als dat nodig is. Het bestaat uit Kali, Magnesium en Calcium. Met een CEC van 100 en een pH van 7,2 is de kwaliteit van de bodem optimaal.”
EVENWICHT Beide sprekers besteden aandacht aan het bodemleven. Zo geeft Van Dooren aan dat wormen in de grond ideaal zijn: “Ze eten dood, organisch materiaal op. Vervolgens komt het eruit als nieuw en is het weer bruikbaar. Als het bodemleven in evenwicht is, is de kans op ziekten klein.” Jeroen Onderwater van Van Gent van der Meer Nuyens (GMN) beaamt dit. “Het is goed om te weten wie er van het gewas eet en hoe daar mee om te gaan. Als de bodem in evenwicht is, dan gaat het goed.” Het verhaal van Onderwater sluit goed aan op dat van Van Dooren. Door de intensivering waar Van Dooren het over had, moet er meer productie uit de grond komen die de balans kan verstoren. “Het maken van bewuste keuzes is hierdoor nog meer van belang. Door een slechte structuur kunnen meer ziekten ontstaan, zoals Pythium. Injecteren van het land is een optie, maar niet voor de lange termijn. Er worden slechte en goede organismen vernietigd. Hierdoor is er weinig weerstand en dat betekent dat ziekteverwekkers ook alle ruimte krijgen om te groeien.”
Jeroen Onderwater In de grond leven veel soorten aaltjes. Voor de bollenteelt zijn er een aantal gevaarlijk, zoals stengelaaltjes, vrijlevende wortelaaltjes en wortelknobbelaaltjes. “Aaltjes kunnen jaren overleven en dan ineens voor veel schade zorgen. Elk soort aaltje heeft zijn eigen manier van eten en overleven en sommige soorten vermeerderen zich razendsnel. Het probleem van aaltjes is dat ze niet gemakkelijk zijn te bestrijden. Er zijn gewasbeschermingsmiddelen, maar die verdoven ze alleen. Of het dan zinvol is om ze toe te dienen? In een seizoen kunnen aaltjes - afhankelijk van welk soort van een paar exemplaren groeien tot 62,5 miljard stuks. Per seizoen zijn er namelijk drie tot vijf generaties. Het scheelt enorm als ze een generatie minder vermeerderen.” De kernboodschap van de avond is: zorg goed voor de grond en houd deze in evenwicht. Op deze manier kan veel leed worden voorkomen en een mooie opbrengst gerealiseerd worden. 7 maart 2014VISIE 31
Plantgoed koken, bel ons!! Noordwijkerhout Telefoon 0252-371111
VLAMING Irridelta ZZZYODPLQJLUULGHOWDQO ZHEVKRS
:HEVKRSFRPSOHHWPHWIRWR¶V WHFKQLVFKHLQIRUPDWLHPRQWDJH±HQ JHEUXLNHUVKDQGOHLGLQJHQ
BloembollenVisie Nieuwsbrief Dagelijks (op werkdagen) GRATIS in uw mailbox of kijk op www.bloembollenvisie.nl
7
tĞďƐŚŽƉ͗ǁǁǁ͘ǀůĂŵŝŶŐͲŝƌƌŝĚĞůƚĂ͘Ŷů
GRATIS*
* aanmelden kan op: www.bloembollenvisie.nl/informatie/aanmelden
Loon- en grondverzetbedrijf NICO DUIVENVOORDEN VCA*/VKL gecertificeerd
GPS rechtrijrichting en doorstroommeter gemonteerd bij mest rijden. Levering van diverse soorten drijfmest, o.a. koeien- en varkensmest en digistaat. Aderpolder 5, 2159 BA De Kaag Tel.: 06-22457451 / b.g.g.: 071- 5018473 www.nicoduivenvoorden.nl
Samen met CNB
organiseer ik moeiteloos een succesvolle veiling?
Slechts één telefoontje naar het CNB Veilingteam is voldoende. CNB Veilingteam bereidt uw veiling zorgvuldig voor, promoot deze onder een breed koperspubliek en draagt zorg voor een levendige, succesvolle veiling en een adequate afhandeling. Of het nu om een materialenveiling gaat of om een groene veiling, het CNB Veilingteam zorgt ervoor!
CNB Veilingteam
• Materialen en groen • Inventarisatie • Samenstellen en verspreiden catalogus • Reclame & promotie • Organisatie veiling • Service & betalingszekerheid • Breed en divers netwerk van potentiële kopers Neem voor meer informatie vrijblijvend contact met ons op. Veilingmeester Jan Meijer •
[email protected] • 06 10 44 28 03 Veilinginkoper Ronald Walkier •
[email protected] • 06 53 70 06 30
Heereweg 347 2161 CA Lisse Tel. +31 (0)252 43 14 31 cnb.nl
ACTUEEL
NIEUWE HOOFDREDACTEUR
‘Ik ga geen uitdaging uit de weg’ Als lezer heeft u er weinig van gemerkt, maar op 13 februari heeft Jeannet Pennings officieel het stokje overgenomen van hoofdredacteur Wim Ciggaar. Voorlopig blijft Wim nog aan – als adviseur van Jeannet, maar ook voor de personele en budgettaire gang van zaken rond BloembollenVisie. Jeannet is vanaf deze datum verantwoordelijk voor de inhoud en organisatie. ‘Ik zal soms andere keuzes maken.’ Tekst: Monique Ooms Fotografie: René Faas
“I
k ben opgegroeid op een bloembollenkwekerij en ken die wereld goed, ben er van nature mee verbonden. Beter dan vroeger zie ik nu wat er allemaal schuilgaat achter dit vak. De mentaliteit in de sector spreekt me aan: het is hard werken, je moet van alle markten thuis zijn en écht ondernemen, anders red je het niet. Het mooie van het product is de diversiteit, bloembollen worden niet gemaakt in een fabriek en ze zijn dus allemaal anders. Van mijn Amsterdamse vrienden ben ik de enige die elk najaar bloembollen plant; daar kunnen zij zich niks bij voorstellen. Maar, als ik ze dan in het voorjaar meeneem voor een rondje door de bollenvelden, zijn ze toch erg onder de indruk.”
SCHRIJVEN “Daarin kan ik mijn creativiteit kwijt, mijn ideeen vormgeven. Het interview dat eraan vooraf gaat, is eigenlijk het leukst, zeker als je daarmee je gesprekspartner aan het denken zet. Een artikel opstarten is eigenlijk het lastigste, als ik eenmaal in de flow zit, rolt het verhaal 34 • BLOEMBOLLENVISIE • 7 maart 2014
Jeannet Pennings: ‘Oor te luisteren leggen in de markt’
er wel uit. Echt tevreden ben ik als ik met mijn verhaal het totale plaatje van een ondernemer, zijn bedrijf en de sfeer van het gesprek goed heb kunnen schetsen en dat hij zichzelf daarin herkent.”
JONGE HOOFDREDACTEUR “Met mijn 27 jaar ben ik inderdaad best jong, ik kwam hier als 22-jarige vakredacteur in dienst. Ik ben geen carrièrevrouw, voor mij staat persoonlijke ontwikkeling voorop. Dit was dan ook niet mijn doel, het kwam op mijn pad. Pas toen de vraag kwam, ben ik erover gaan nadenken. Zo’n kans krijg ik misschien nooit meer en ik ga een uitdaging niet zomaar uit de weg. Natuurlijk komt er als hoofdredacteur meer op mij af, ook dingen die niet leuk zijn. Maar, de leuke dingen wegen zwaarder, zoals het motiveren en aansturen van het team, zorgen dat we elkaar sterker maken. Ik zie mijn leeftijd niet als nadeel, uiteindelijk zit er tussen 27 en pakweg 35 jaar effectief niet zoveel verschil. Waar nodig krijg ik ondersteuning en kan ik aanvullende trainingen volgen.”
ROER OM “BloembollenVisie wordt niet opeens een totaal ander blad. Het blijft een vakblad dat elke veertien dagen verschijnt. Ik heb wel ideeën over onderwerpkeuze en verrassende invalshoeken, soms zal ik andere keuzes maken. Belangrijk is dat we luisteren naar wat de lezer belangrijk vindt, wat speelt in de markt. Verder zullen de digitale ontwikkelingen steeds meer van invloed zijn, dat zal zich verder uitkristalliseren.”
DOEL “De voornaamste doelstellingen van ons blad zijn: lezers niet alleen informeren, maar ook inspireren. Dat doen we onder andere door mensen van buiten het vak aan het woord te laten, maar ook door innovators en voorlopers in beeld te brengen. Ook proberen we meer accent op marketing en afzet te leggen, dat zijn belangrijke thema’s voor ondernemers. BloembollenVisie is er niet om kant-en-klare oplossingen te schetsen voor ondernemers; wij reiken ideeën aan en prikkelen.”
HET WEER:
Steeds natter, warmer en extremer Het weer is gespreksonderwerp nummer een in Nederland. Niets is immers zo veranderlijk als het weer en bovendien: we hebben er allemaal mee te maken. Bloembollenkwekers in het bijzonder. Kunnen zij op enige manier invloed uitoefenen op het weer? Helga van Leur, metereologe bij RTL, adviseert vooral te zorgen voor onafhankelijkheid, zeker nu extremen zich in toenemende mate voordoen. opgewarmd. In Nederland gaat die opwarming zelfs twee keer zo hard: 1,7°C. Onze gemiddelde temperatuur ligt op 10,2°C. Door invloed van de zee heeft het westen de meeste zon en de hoger gelegen gebieden krijgen gemiddeld meer regen, evenals de Randstad wat te maken heeft met de ‘donkere’ kleur van het landschap.”
WINTER 2014 Door de warme winter dit jaar, is de Noordzee warmer. “Het zou goed kunnen dat we daardoor meer regen krijgen dit voorjaar”, vertelt Van Leur. “We stevenen af op een winter met gemiddeld 6,2°C. Daarmee zou 2014 op de tweede plek komen te staan van de warmste winter ooit. Alleen in 2007 was het met 6,5°C gemiddeld warmer. Toen volgden een warme lente en beroerde zomer.” U bent gewaarschuwd. De RTL-metereologe benadrukt dat gemiddelden niet zo veel zeggen. Met name extreem weer heeft grote impact op de bedrijfsvoering van agrariërs. “Feit is dat het weer steeds natter, warmer en extremer is. Dat maakt ons kwetsbaarder.” Van Leur geeft kwe-
kers dan ook een aantal adviezen mee. “Zorg voor een optimale conditie van de grond, zodat deze veel beter bestendig is tegen weersinvloeden. Benut ook natuurlijke landschapelementen, zoals bomen om wind te vangen of werk met kleuren of een microklimaat (telen onder plastic) om temperatuur en vocht te sturen.” Volgens Van Leur is het verstandig om als ondernemer meerdere weersverwachtingen te bekijken, eventueel in samenwerking met collega-kwekers. “Dat stelt je in staat betere beslissingen te nemen. Creëer kennis en spreidt risico’s. Kies voor verschillende percelen en blijf fluctueren in gewassen. Een maximale teelt betekent niet altijd een optimale teelt.”
FIJNMAZIG Uit de interactieve workshop die volgde, bleek dat het weer grote financiële consequenties kan hebben voor een kweker. De temperatuur buiten bepaalt mede de hoogte van de energierekening. Een laat voorjaar kan een laat en dus korter broeiseizoen betekenen, waardoor bloementelers inkomsten mislopen. Zomaar een paar voorbeelden. “Maar het weer valt nu eenmaal niet te regelen”, merkt Van Leur op. “Dat is maar goed ook, want het ene perceel heeft regen nodig en het andere juist weer niet. Het beste wat een kweker kan doen, is anticiperen op wat er verwacht wordt.” Agrariërs zijn het meest gebaat zijn bij een nauwkeurige voorspelling op de korte termijn. Zij doen er goed aan naar verwachtingen van meerdere providers te kijken, vaak betaalde diensten. “Nauwkeurige verwachtingen, gebaseerd op fijnmazige rekenmodellen, kosten nu eenmaal geld. De gratis apps zijn vaak op basis van goedkopere, grofmazige modellen en dus minder betrouwbaar.”
Helga van Leur: ‘Kijk naar meerdere weersverwachtingen’
Tekst en fotografie: Jeannet Pennings
H
elga van Leur trad als gastspreker op tijdens de Agrifirm-ledendag 19 februari in het AZ-stadion in Alkmaar. ‘Hoe weerbestendig is duurzaam ondernemen?’, luidde het thema van de studiebijeenkomst speciaal voor bloembollentelers. Het weer is volgens Van Leur - die een aantal feiten op een rijtje zette - een interactie tussen zon en aarde. “De ideale afstand van zo’n 149,6 miljoen kilometer zorgt voor een gemiddelde temperatuur van 15°C. Zonder atmosfeer zou dat -18°C zijn. Door de uitstoot van broeikasgassen hebben we wel te maken met een opwarming van de aarde. In 150 jaar tijd - en dan met name de laatste vijftig jaar - is de aarde gemiddeld 0,9°C
Ruim vijftig bloembollenkwekers in discussie over het weer 7 maart 2014VISIE 35
BRANCHENIEUWS
‘Versnippering baart zorgen’ Sport en bloembollen zijn nauw aan elkaar verbonden, zo bewijst de Lentetuin Breezand. Na Inge de Bruijn en Hein Vergeer mocht bondscoach Meindert van Veen de 34e editie officieel openen. Bij de opening hoort de uitreiking van de Gouden Bolbloem, dit jaar voor Boltha BV. Naast feestvreugde was er ook ruimte voor een kritische noot: de versnippering in het bollenvak baart zorgen. Tekst: Jeannet Pennings Fotografie: PR
“E
r verandert momenteel veel in de bloembollensector. Na het wegvallen van de productschappen is het tijd om zelf de draad op te pakken”, zegt Marco Dorsman, voorzitter van de Lentetuin Breezand. “Veel initiatieven zijn gestart
Meindert van Veen: ‘Kampioenen krijgen bloemen’ 36 VISIE7 maart 2014
Winnaar van de Gouden Bolbloem: Boltha BV op het gebied van onderzoek, promotie en innovatie. De modellen dienen echter vaak nog bijgeschaafd te worden. Zorg hierin is dat er sprake is van versnippering. Er is overlap in projecten en doelstellingen, en er wordt onderzoek gedaan naar zaken waar reeds veel over bekend is. Er ligt een grote uitdaging om beschikbare informatie, inspanningen en de benodigde kennis te koppelen en te verenigen tot managementinformatie. Samenwerking en aansturing zijn hierin de sleutel tot succes.” De versnippering baart zorgen, zo gaf Dorsman in zijn openingsspeech aan. Dat zou opgelost moeten kunnen worden. “De wil om samen te werken is er absoluut. Zie hier op de Lentetuin. Maar wie trekt de handschoen aan?”
laten spreken. Wat er staat is fantastisch en het is mooi daarop voort te kunnen borduren.”
Lichtpuntjes zijn volgens de voorzitter ook waarneembaar. “De voorjaarsbloeiers zijn afgelopen jaar goed verhandeld onder leiding van de tulp en ook de vooruitzichten zijn gunstig, mede ingegeven door de goede ontwikkelingen in de bloemenmarkt. Vandaag noteerden de tulpen gemiddeld 22 cent per steel.” Ook over de leliemarkt is Dorsman positief: “Ondanks, of wellicht door, de fytosanitaire eisen zal de markt stabiel blijven.” Tijdens de officiële opening droeg Dorsman de voorzittershamer over aan Frank van den Hoek, woonachtig in Breezand en werkzaam bij FloraHolland. “Voorzitter zijn van dit prachtige evenement is een enorme eer, maar ook een grote verantwoordelijkheid. Ik heb er goed over nagedacht en uiteindelijk mijn gevoel
De 34e Lentetuin Breezand stond in het teken van ‘Down Under’. Ter gelegenheid daarvan was Mr. Sing, vice-ambassadeur van Australië, aanwezig bij de opening. Hij sprak zijn bewondering uit over de bloemenpracht en de invulling van het thema, mede tot stand gekomen door debuterend arrangeur Martin Elling. Voor inzender Boltha BV gaat de Lentetuin 2014 de boeken in als extra feestelijke editie. Met de combinatie van tulp ‘Queensland’, Iris Reticulata No. 2002-10-16-8 en potlelie ‘Starlight Express’ was zij de winnaar van de Gouden Bolbloem. “De potlelie komt rechtstreeks uit de productie bij Van Schie Potlelies. Zulke kwaliteit is dus ook gewoon voor de consument beschikbaar”, liet mede-eigenaar Tim van den Berg weten.
De openingshandeling lag dit jaar in handen van Meindert van Veen. “Kampioenen krijgen bloemen”, zo liet hij enthousiast weten. Maar sport heeft volgens de bondscoach van het Nederlandse damesteam basketbal meer raakvlakken met bloembollen, en in het bijzonder met de Lentetuin Breezand. “Wat mij vooral aanspreekt is de enorme hoeveelheid vrijwilligers die hierbij betrokken is. Als bondscoach krijg ik vaak de eer bij successen, maar die zijn alleen maar mogelijk dankzij de inzet van vele vrijwilligers.”
GOUDEN BOLBLOEM
Eigen identiteit voor IGH Een eigen identiteit, een bredere toegankelijkheid en de mogelijkheid om bloemen te showen. Met de ingebruikname van haar nieuwe pand wordt een droom werkelijkheid voor Intermediair Groep Holland (IGH). Na tien jaar vanuit BolleNoord in ’t Zand geopereerd te hebben, werd donderdag 27 februari het nieuwe onderkomen op de Witte Paal in Schagen feestelijk geopend. Tekst: Jeannet Pennings Fotografie: Lilian Braakman
“A
ls we voor het sluiten van een koopovereenkomst net zo veel tijd nodig hebben als voor het kopen van ons nieuwe pand, kunnen we de tent wel sluiten.” Met die woorden begon Jeroen van het Kaar zijn speech tijdens de officiële opening. Daarmee geeft de algemeen directeur van IGH aan dat een verhuizing een lang voortraject kent. Bovendien is de directie niet over een nacht ijs gegaan. Het is nogal een stap: wegtrekken uit het handelscentrum BolleNoord, een vertrouwde omgeving voor de bollensector in het Noordelijk Zandgebied, en op een iets minder voor de handliggende locatie opnieuw beginnen. Van het Kaar is echter niet bang dat daarmee de afstand tot relaties groter wordt. In tegendeel. “Vroeger waren er traditionele handelsdagen waarop klanten naar je toe kwamen, dat is niet meer zo. Je moet zelf in actie komen en iets organiseren om mensen over de vloer te krijgen. Daar zijn we in ons nieuwe pand veel beter toe in staat.”
Atilay Uslu doopt tulp ‘Corendon’ dan voldoende ruimte. Maar ruimte was voor de algemeen directeur en zijn collega’s niet de enige reden om het nieuwe pand te betrekken. “Economische motieven speelden ook een rol. Kopen is beter dan huren. Daarbij gaan we er vanuit dat de prijzen van onroerend goed momenteel historisch laag zijn.” Van het Kaar memoreerde in zijn openingsspeech aan de oprichting van IGH. “Op 4 december 2003 zijn we met zijn vijven gestart: Herwin Leek, Rob Brouwer, Willem Hopman, Jack Burger en mijn persoon. Jack is inmiddels met pensioen, maar zijn betrokkenheid is nog altijd groot, getuige het logo op ons pand dat hij gesponsord heeft. Tien jaar later staan we hier.” IGH is nu een bedrijf met een eigen identiteit. “We zijn het kleinste bemiddelingsbedrijf in het bollenvak”, geeft Van het Kaar toe. “Maar wat niet iedereen weet, is hoe leuk het is om de kleinste te zijn.” Hij maakte de vergelijking met de voetbalwereld. “Messi en Cruyff zijn ook
klein van stuk, maar worden wel beschouwd als de besten van hun generatie. Wees niet bang, ik zal niet roepen dat wij de beste zijn, dat laat ik graag aan een ander over.”
DOOPCEREMONIE Om de officiële opening van het nieuwe IGHpand extra cachet te geven, werd een tulp gedoopt. De tulp ‘Corendon’, vernoemd naar de gelijknamige reisorganisatie en tevens sponsor van de schaatsploeg, is afkomstig uit de stal van Vriend en Mastenbroek. Zoon van tulpenkweker Jack Vriend, Maurice, maakt als schaatser onderdeel uit van Team Corendon. Niet alleen hij, maar ook Atilay Uslu, mede-eigenaar van Corendon, was aanwezig om de nieuwe tulp met champagne te dopen. De cultivar heeft een warme, dieprode kleur. “Gezien zijn naam moet het wel een snelle tulp zijn, anders rij je toch een beetje een scheve schaats”, aldus Johan van Scheepen die namens de KAVB bij de ceremonie aanwezig was.
HISTORISCH LAAG Het laatste bewijst IGH met de tulpen- en lelieshow die gelijktijdig met het nieuwe pand geopend werd. De intermediairs hebben kwekers en veredelaars weten te mobiliseren hun producten te showen wat resulteerde in een indrukwekkend aantal kisten met tulpen en vazen met lelies. “Onze wens om, zo vaak als we willen, bloemen te showen, gaat nu in vervulling”, vertelt Van het Kaar. “We hebben hier een prachtige plek om producten waar we in bemiddelen te laten zien. Een plek waar we relaties kunnen ontvangen en waar we kunnen samenwerken.” Het onderkomen op industrieterrein Witte Paal in Schagen biedt meer 7 maart 2014 • BLOEMBOLLENVISIE • 37
CNB ACTUEEL
Praktijkervaringen CNB-podiumcultivars Het CNB Podiumproject is dit jaar aan het 18e seizoen bezig. Een succesvol project dat kwekers al een aantal jaren de mogelijkheid biedt om het nieuwere assortiment via de CNB-showkas gedurende de donkere wintermaanden aan handel en broeierij te tonen. De potten zijn de hele week in de showkas te zien. Tekst: Wim Ciggaar Fotografie: René Faas
A
an de deelname zijn een aantal voorwaarden verbonden. Zo moeten de cultivars die voor het project aangemeld worden een naam hebben en er moet handel in gedaan kunnen worden. Dat kunnen kilo’s zijn, maar ook leverbare aantallen. Uit de aangeboden podiumcultivars zullen de komende maanden wekelijks een drietal variëteiten extra belicht worden.
PEBBLE
‘Pebble’ is een dubbele late tulp die zowel voor broei als tuin geschikt is en die voortgekomen is uit een kruising van ‘Kees Nelis’ x ‘Casablanca’. Is in handen van C.G. v.d. Berg & Zn uit Anna Paulowna en staat te boek als een zeer houdbare pottulp. Is in de broei te gebruiken vanaf half februari tot einde broeiseizoen en is met name geschikt voor de Amerikaanse pottulpenmarkt. Vraagt qua temperatuurbehandeling om een tussentemperatuur van twee weken 17°C en vijftien weken kou bij 9°C. Komt in de kas met een slanke poot, opstaand blad en een roodoranje gevlamde, goed dubbele bloem. Leent zich bij voorkeur voor de potgrondbroei. In de teelt is het een mooie bollenmaker die een normale tot goede groei te zien geeft. Als tuintulp 8 VISIE7 maart 2014 38
kan van deze aanwinst gezegd worden dat we hier te maken hebben met een mooi dubbele, forse tulp die zich onderscheidt door het fraaie, donkere blad en de zeer stevige nek. Al met al een tulp die zijn plek ongetwijfeld zal weten te vinden gezien zijn geschiktheid voor zowel de pottenbroei als het tuinsegment. Meer informatie over deze tulp is te krijgen bij Rob Paarlberg van CNB.
PINK TWIST Is in handen van Gebr. Ruijter uit Breezand en komt in de kas met een stevige lange poot, goed opstaand blad, een grote, mooi gevormde bloem en een sprekende donkerroze kleur die bijzonder mooi in het vloeitje over komt. Wordt vanwege zijn forse stand en mooie volle bloem met name gebruikt in de Oost-Europese exportbroei. Vergt in de broei de nodige kasdagen. Is derhalve geen vlotte broeier, maar dat hoeft volgens insiders gezien zijn afzetmarkt geen probleem te zijn. Laat zich goed verwerken op de boslijn en beschikt over een uitstekende houdbaarheid op de vaas. In de teelt staat deze cultivar te boek als
CREAMER Een roodroze gekleurde aanwinst die voortgekomen is uit een kruising van ‘Chato’ en die geteeld wordt door Salsa BV uit St. Maartensvlotbrug. Deze tulp leent zich voor de broei vanaf 15 januari tot het einde van het seizoen en is met name geschikt als pottulp voor de Amerikaanse markt. Komt in bloei met een stevige, gedrongen poot, goed opstaand blad en een bloem die goed dubbel is. Leent zich daarnaast bijzonder goed voor het gebruik in de tuin. In de teelt staat deze cultivar te boek als een goede groeier die goed in de huid zit, voldoende plantgoed produceert en naar verluidt niet zuurgevoelig is. Qua kleur is het zeker een aanwinst voor de markt van pottulpen en het is dan ook een soort die zijn plekje op de markt ongetwijfeld zal weten te vinden. Voor meer informatie over deze tulp kan men zich wenden tot Hawikjo Wijnands van CNB.
een matige groeier. Gelet op zijn forse gewasstand op het veld zou men mogen verwachten dat deze aanwinst voldoende leverbaar produceert, maar dat valt enigszins tegen en datzelfde geldt ook voor de plantgoedaanwas. Is een mooie bollenmaker, qua virus goed te selecteren en het zuur is beheersbaar, mits de bol op tijd gerooid en verwerkt is. Kortom, een tulp die nooit zal uitgroeien tot een groot product, maar die zich bijzonder goed leent voor de Oost-Europese markt. Meer inlichtingen over deze tulp is verkrijgbaar bij Onno Immink van CNB.
Podiumcultivars week 9 ACM Smit: ‘Jimmy’, ‘Crispy Mary’, ‘Rodeo Drive’, ‘Pim Fortuyn’, ‘Ice Cap’, ‘Snowy Mountain’. C.G. v.d. Berg: ‘Greetje Smit’, ‘Pebble’, ‘Uppsala’. Wireco: ‘Delos’, TS 47-9. Salsa BV: ‘Creamer’, ‘Navona’. Pater Blb: ‘Pink Parrot’. Tomorrows Tulips: ‘Alma Pavlovic’. Gebr. Ruijter: ‘Pink Twist’.
HAPPY PEOPLE Is een verloping uit ‘Happy Generation’ die gevonden werd door Gebr. Ruijter uit Breezand en die exclusief door hen geteeld wordt. De geteelde oppervlakte is nog klein en er zijn ook nog geen bollen in de broeierij uitgetest. Van ‘Happy Generation’ - een sport van de geelgekleurde, roodgevlamde ‘Ida’ - is echter bekend dat het een goede vijf graden tulp is die vooral voor de export gebruikt wordt en dan met name de droogverkoop. ‘Happy Generation’ komt vanwege de witte bladrand in combinatie met de roodgevlamde bloem en zijn gele gloed bijzonder decoratief over in de border.
Bij ‘Happy People’ ontbreekt het rood in de bloem en is sprake van een witte, geelgevlamde kleurencombinatie. Het is daarmee een van de weinige witgele tulpen in het assortiment en dat maakt ook deze sport met name interessant voor de droogverkoop. Temeer, daar hier eveneens sprake is van een witte bladrand. Al met al een aanwinst die het dus vooral moet hebben van de droogverkoop en die in het tuinsegment gezien mag worden als een welkome aanvulling op het huidige assortiment. Voor meer inlichtingen daaromtrent kan men zich wenden tot Onno Immink van CNB.
HENNIE VANDER MOST Is een kruising van Remarkable die in 2011 in een twintigtal porties werd uitgezet en die voor het CNB-podiumproject werd aangemeld door W. van Lierop & Zn bv uit Anna Paulowna. Is een zware, roodgeel gekleurde tulp die met name geschikt is voor de teelt op het zand en die vooral gebruikt wordt door de broeierij in Oost-Europa waar deze aanwinst voornamelijk van twaalven in bloei getrokken wordt. Laat een stevige poot zien, mooi opstaand blad en een mooi gevormde bloem. Komt in de Neder-
landse broeierij nagenoeg niet voor. Is zeer geliefd in de landen van het voormalige Oostblok vanwege zijn grote bloem, zware stand en de aparte kleurschakering. Staat niet bekend als een vlotte broeier, maar dat is voor de Oost-Europese broeiers van minder belang. In de teelt staat deze aanwinst te boek als een goede groeier die mooie ronde bollen maakt die goed in de huid zitten en zich zonder problemen op virus laten selecteren. Is tussen midden en laat te oogsten en wordt zowel op het zand als de klei geteeld. Volgens insiders een goed verkoopbaar product waar meer vraag voor is dan aanbod voorhanden. Kortom, een cultivar die het dankzij de nieuwe groeimarkten zeker zal redden en die wat het laatste betreft zijn naam alle eer aandoet. Ook voor deze aanwinst kan men voor meer informatie bij Onno Immink van CNB terecht.
ding AFS 6. Kwam via www.tulpenselectie.nl terecht bij Wireco uit Ursem die deze cultivar in de CNB-showkas over het voetlicht bracht. Vraagt voor de broei een tussentemperatuur van drie à vier weken, een koudebehoefte van 15 weken 9°C en 24 kasdagen. Is een broeitulp met een normale lengte die tussen de 36 à 40 cm varieert (13 weken 36 cm, 14 weken 38 cm, 15 weken 40 cm). Kan vanaf 1januari ingehaald worden en is te broeien vanaf eind januari tot het einde van het broeiseizoen. Komt in de kas met een stevig ogende poot, rechtopstaand blad en een fraai gevormde, mooie rozerode bloem die tussen de bladpunten in bloei komt. Geldt als een iets tragere tulp waarvan de knop mooi in het blad zalmroze kleurt om in een rijper stadium in meer rozerood over te gaan. Oogt door zijn intens roze kleur en mooie gesloten bloem bijzonder aantrekkelijk in het vloeitje. In de teelt heeft deze aanwinst zich doen gelden als een harde groeier die een normale plantgoedaanwas te zien geeft. Geldt als een mooie bollenmaker die goed in de huid zit en naar verluidt niet virus- en fusariumgevoelig is. Meer informatie over deze tulp is te krijgen bij Jan Boon van CNB.
DELOS Is een triumphtulp die afkomstig is uit het veredelingsprogramma van Van den Berg ‘Hytuna’ en is voortgekomen uit een kruising van ‘Antwerp’ x ‘Flyer’ met als kwekersaanduiInzenders week 10 W. van Lierop & Zn bv
‘Hennie van der Most’
Gebr. Ruyter
‘Happy People’
A.C.M. Smit
‘Yellow Stone’, ‘Vampire’, ‘Rodeo Drive’, ‘Jimmy’, ‘Michael’
Pater Bloembollen
‘White Desire’
Wireco
‘Delos’, TS 47-9
Tomorrow’s Tulips
‘Pink Prince’
Salsa
‘Navona’
7 maart 2014VISIE 3939
krijg ik grip op mijn groeiresultaten?
Samen met CNB U weet als geen ander hoe belangrijk het is dat uw tulpenbollen precies op het juiste moment tot bloei komen. Dat vraagt om een delicaat koel- en preparatieproces bij de juiste temperaturen. CNB heeft de kennis, faciliteiten en ervaring om dit voor u uit handen te nemen. Met bewezen goede uitkomsten. Zo houdt u grip op uw groeiresultaten. Koel- en preparatiebedrijf
5 Professioneel advies 5 Koelen en prepareren tulpen en lelies 5 ULO- en ijsbewaring 5 CNB UltraMist® 5 Stadiumonderzoek 5 Opstellen broeischema’s 5 Op- en overslag activiteiten 5 Inklaring 5 Verzending voor export 5 Celverhuur 5 Ruimteverhuur 5 Online administratie Neem voor meer informatie vrijblijvend contact met ons op.
Veilingweg 1 1611 BN Bovenkarspel Tel. +31 (0)228 53 01 30
cnb.nl
CNB PRODUCT & SHOW
Lelies beeldbepalend in de showruimte van CNB Een rubriek die gelieerd is aan de website www.cnbproduct-show.nl. Onder de naam Product & Show beoogt CNB gericht en commercieel te communiceren over producten die in de showruimte van CNB te zien zijn. Ook BloembollenVisie participeert middels een pagina in het blad in deze communicatievorm. Tekst: Wim Ciggaar Fotografie: René Faas
I
n week 10 presenteerde de Rijnsburgse veredelingscombinatie Gebr. Vletter & Den Haan een grote lelieshow, bestaande uit zo’n 25 vazen met voornamelijk nieuwe cultivars. Door het wegvallen van de lelieshow in BolleNoord besloot Vletter & Den Haan het afgebroeide assortiment in de CNB-showkas aan het vakpubliek te presenteren.
ARBATAX
een normale trekduur, is jaarrond te broeien en voor dat doel te gebruiken vanaf bolmaat 12-14 tot en met 20-op.
CANTELLO Is een veelbelovende, oranjekleurige LA-hybride die een welkome aanvulling kan betekenen in dit segment, waar duidelijk behoefte bestaat aan een goede opvolger in deze kleur. Insiders zien veel in deze aanwinst vanwege de getoonde knoppresentatie, knopkleur en goede takopbouw in zowel knopstand als blad. Laat zijn mooie, donkeroranje kleur al goed in knoptoestand zien, is jaarrond te broeien en staat te boek als een vlotte broeier die gelijkmatig is te oogsten. Mag zonder meer gezien worden als een aanwinst voor het LA-segment in die kleur.
en het knoppenaantal in de kleine bolmaten. Is al vanaf de maat 14-16 te gebruiken tot en met de maat 20-op. Is wereldwijd uitgetest op zijn broeikwaliteiten en wordt zowel door de Nederlandse broeierij als de bloembollenexport breed gebruikt. Beschikt over een unieke kleur, goede knoppresentatie en goede takopbouw. Kleurt mooi in de knop en is wereldwijd jaarrond te gebruiken. Loopt dit jaar bij verschillende bedrijven in het broeiprogramma mee. Kent een korte trekduur en is gelijkmatig te oogsten. Is uniek in zijn kleur en mag derhalve gezien worden als een welkome aanvulling voor het assortiment.
VEELBELOVEND Andere veelbelovende cultivars voor de toekomst die Vletter & Den Haan in week 10 in de CNB-showkas liet zien, zijn de roze LA ‘Francesca’, de donkerrode LA ‘Pensacola,’ de donkerroze OT-hybride ‘Goardia’ en de lichtroze Oriëntal ‘Emani’. Meer informatie over alle aanwinsten die in deze show hun opwachting maakten is verkrijgbaar bij het lelieteam van CNB. Grote blikvanger in deze show is naar onze smaak ‘Arbatax’, een roze LA met een wit, stervormig hartje. Deze aanwinst onderscheidt zich met name door zijn zeer goed kleurende knoppen en perfecte bloempresentatie. Geldt als een van de paradepaardjes van Vletter & Den Haan in het roze LA-segment en wordt wereldwijd zeer goed ontvangen. Deze aanwinst vergt
CNB PRODUCT & SHOW
CORCOVADO Een zalmoranjekleurige OT-hybride die zich onderscheidt door zijn unieke kleurstelling
Meer en actuele informatie over Product & Show is zoals gezegd te vinden op www.cnbproduct-show.nl. Ook heeft Product & Show een eigen Twitteraccount. Twitter: @CNBProductShow. Heeft u zelf een product waar u graag wat meer over wilt vertellen? Stuur dan een mailtje naar
[email protected]. 7 maart 2014VISIE 41
SERVICE VERTEGENWOORDIGERS CNB NAAM Theo van Aanholt Erik Barnhoorn Paul van Bentem Leo van den Berg Dirk Bloothoofd Jan Boon Nick Broersen Adri van Dun Jurgen de Graaff Jan Gutter Martin Heemskerk Ron Hoogeveen Onno Immink Henk de Jong René Koordes Ted Kortekaas Arno Kroon Hein Lommerse Michel Longayroux Siebren Mantel René van Marrewijk Dick de Mooy Ard Mulder Frank Neuvel Henri Omta Rob Paarlberg Hans Pater Bas Scholten René Schrama Piet Takken Erwin Vriend Ed Walkier Ronald Walkier Richard Walkier Dick de Wit Hawikjo Wijnands Wim Zandwijk Rien van Zuilekom Piet Zoutenbier
TELEFOON CNB TELEFOON PRIVÉ 0252-431103 0224-593075 0252-431286 0252-431383 0252-431413 0223-523873 0252-431284 0223-769067 0252-431162 0252-431303 0252-431296 0527-271970 0252-431240 0252-431255 0252-431256 0252-431214 0252-431305 0252-416877 0252-431393 0252-340660 0252-431390 0252-431137 0252-431257 0223-641002 0252-431174 0252-344409 0252-431381 0228-323023 0252-431259 0252-431304 0252-431361 071-4023313 0318-514812 0252-431363 0252-431274 0224-291535 0252-431362 072-5150250 0252-431224 0252-431325 0223-534820 0252-431249 023-5716372 0252-431298 0527-203365 0252-431367 0228-314981 0252-431306 0252-431273 0252-411191 0252-431216 0252-431368 0228-513590 0252-431171 071-3621591 0252-431179 0252-532228 0252-431261 071-3619142 0252-431345 071-3611104
42 VISIE7 maart 2014
FAX PRIVÉ 0224-591522 0252-431465 0252-377932 0223-523782 0223-769068
0527-271970 0252-431254 0252-431254 0252-419505 0252-431164 0223-645299 0252-520968 0228-323024
071-4028342 0318-514819
072-5153193 0252-413842 0223-534822 0527-201822 0228-316869 0252-431167 0252-419748 0252-431164 0228-521620 071-3621592 0252-532155 0252-431410
MOBIEL 06-53174195 06-22524987 06-53755312 06-53718254 06-53293161 06-22485266 06-12296820 06-20019369 06-53518289 06-51209462 06-20669208 06-53390229 06-53750126 06-22468536 06-20611028 06-51145809 06-53160204 06-53842830 06-53356450 06-53690252 06-12886803 06-51587419 06-30669654 06-53268760 06-51588053 06-53929136 06-53299617 06-22236845 06-53390228 06-53174194 06-53396784 06-53439349 06-53700630 06-22999229 06-53866219 06-22377259 06-53644594 06-30669934 06-20397884
E-MAIL
[email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected]
SPECIALISME/GEBIED gladiolen Noord.Zandgebied, de Zuid, broeitulpen muscari, tulp, narcis, bol op pot bijzondere bolgewassen en tulpen lelies tulpen calla’s Flevoland lelies lelies lelies vaste planten daghandel vaste planten dahlia’s, calla’s lelies, tulpen narcis, tulp, bijz.bolgew. en bol op pot daghandel narcissen en bijz. bolgew. West-Friesland lelies calla’s Rijnsburg e.o. vaste planten, boomkwekerij West-Friesland daghandel lelies narc., tulp, bijz.bolg., hyac., bol op pot daghandel irissen hyacinten en bol op pot vaste planten gladiolen, tulpen NOP lelies daghandel daghandel en veilinginkoper dahlia’s, calla’s West-Friesland daghandel hyacinten vaste planten daghandel lelies
IN EN VERKOOPBUREAU NAAM Paul Peters Marcel Nijssen Hans Ruigrok Sjaak van Ruiten
FUNCTIE Salesmanager Kwekersverenigingen Reclames&Geschillen, Veilingen Reclames&Geschillen
TELEFOON CNB 0252-431493 0252-431343 0252-431129 0252-431123
MOBIEL 06-20411035 06-10311972 06-22975731 06-51312197
E-MAIL
[email protected] [email protected] [email protected] [email protected]
TELEFOON CNB 0252-431200 0252-431200
FAX 0252-431126 0252-431126
E-MAIL
[email protected]
TELEFOON CNB 0252-431431 0252-431129 0252-431273
MOBIEL 06-10442803 06-22975731 06-53700630
E-MAIL
[email protected] [email protected] [email protected]
TELEFOON CNB 0252-431306 0252-431273
MOBIEL 06-53439349 06-53700630
E-MAIL
[email protected] [email protected]
FUNCTIE Commerciele binnendienst Salesmanager Hoofd Kwaliteitszorg
TELEFOON CNB 0228-530131 0228-530174 0228-530190
MOBIEL 06-23960145 06-53940502
E-MAIL
[email protected] [email protected] [email protected]
FUNCTIE Teeltbegeleider Teeltbegeleider Teeltbegeleider
TELEFOON CNB 0228-530190 0228-530160 0252-431224
MOBIEL 06-53940502 06-44074093 06-53299617
E-MAIL
[email protected] [email protected] [email protected]
TELEFOON 0252-431431 0228-530130 0224-590475
FAX 0252-431254 0228-517411 0224-593603
GEOPEND: 08.00-17.00 (kantoor vanaf 08.30) 08.00-17.00 (kantoor vanaf 08.00) Bezoek op afspraak
COMMERCIËLE ADMINISTRATIE openingstijden: 8.15 - 17.00 uur NAAM Algemeen CNB Online
FUNCTIE
GROENE EN MATERIALENVEILINGEN NAAM Jan Meijer Hans Ruigrok Ronald Walkier
FUNCTIE Veilingen Veilingen Veilinginkoper
AANBOD MATERIALEN ONLINE NAAM Ed Walkier Ronald Walkier
FUNCTIE
CNB KOEL EN PREPARATIEBEDRIJF NAAM Jos Duin Nico Hof
CNB KWALITEIT+ NAAM Nico Hof Robèr Laan Hans Pater
CNB VESTIGINGEN CNB CNB Koel- en Preparatiebedrijf CNB, Kantoor BolleNoord
ADRES Heereweg 347, 2161CA Lisse Veilingweg 1, 1611 BN Bovenkarspel Groteweg 9, 1756 CK ‘t Zand
7 maart 2014VISIE 43
GRONDBANK CNB MAKELAARDIJ T: 0252431360 F: 421394 MAKELAARDIJCNB.NL BAS SCHOLTEN 0622 23 68 45 B.SCHOLTENCNB.NL WIM ZANDWIJK 0653 64 45 94 W.ZANDWIJKCNB.NL F.G. V.D. GEER 0653 34 20 55 F.V.D.GEERCNB.NL AANBOD BEUSICHEM BETUWEtIBMJDIUFLMFJHSPOE VJUFSXBBSEFO
EJWFSTFUFFMUFO WBOBG IFEFOUPUJOPWFSMFH CRUQUIUS/ZWAANSHOEKtIB[BOEHSPOE EJWFSTFUFFMUFO WBOBGIFEFOUPUJO PWFSMFH HAARLEMMERMEERtIB[BOEHSPOE DBMMBT EBIMJBT WBTUFQMBOUFO WBOBGNBBSU UPUJOPWFSMFH HILLEGOMtIB[BOEHSPOE [PNFSUFFMU WBOBGIFEFOUPUPLUPCFS HILLEGOMtSS[BOEHSPOE EBIMJBT WBOBGIFEFOUPUOPWJOPWFSMFH HILLEGOMtSS[BOEHSPOE EJWFSTF UFFMUFO WBOBGIFEFOUPUJOPWFSMFH HILLEGOMtSS[BOEHSPOE EJWFSTF UFFMUFO WBOBGIFEFOUPUJOPWFSMFH HILLEGOMtSS[BOEHSPOE EJWFSTFUFFMUFO EJSFDUCFTDIJLCBBS LIMMENt IB[BOEHSPOE EJWFSTFUFFMUFO EJSFDUCFTDIJLCBBSUPUJOPWFSMFH LISSEt IB[XBSUFHSPOE WBTUFQMBOUFO QJPFOFO WBOBGIFEFO WPPSNFFSEFSFKBSFO VOGELENZANGtIB[BOEHSPOE EJWFSTF UFFMUFO WBOBGIFEFOUPUJOPWFSMFH NOORDWIJKtSS[BOEHSPOE EJWFSTFUFFMUFO WBOBGOBKBBSWPPSNFFSEFSFKBSFO NOORDWIJKtIB[BOEHSPOE ;BOUFEFTDIJBTPGEBIMJBT UFFMUTFJ[PFO NOORDWIJKtIB[BOEHSPOE EJWFSTFUFFMUFO UFFMUTFJ[PFO NOORDWIJKtN2[BOEHSPOE EJWFSTF UFFMUFO WBOBGIFEFOUNJOPWFSMFH DE ZILKtSS[BOEHSPOE EJWFSTFUFFMUFO WBOBGIFEFOUPUJOPWFSMFH NOORDWIJKERHOUTtSS[BOEHSPOE XPSUFMFO WFST HFFOBGEFLQFFO UFFMUTFJ[PFO NFEJPPLUPCFS NOORDWIJKERHOUTtSS[BOEHSPOE EJWFSTFUFFMUFO WBOBGIFEFOUPUJOPWFSMFH NOORDWIJKERHOUTtSS[BOEHSPOE HMBEJPMFO ;BOUFEFTDIJBT [PNFSCMPFNFO WBOBGIFEFOUNOPWFNCFS NOORDWIJKERHOUTtSS[BOEHSPOE EJWFSTFUFFMUFO IFEFOUPUJOPWFSMFH NOORDWIJKERHOUTtSS[BOEHSPOE EJWFSTFUFFMUFO WBOBGIFEFOCFTDIJLCBBS NOORDWIJKERHOUTtDBN2[BOEHSPOE EJWFSTFUFFMUFO WBOBGIFEFOUPUJO PWFSMFH NOORDWIJKERHOUTtIB[BOEHSPOE EJWFSTFUFFMUFO WBOBGIFEFOUPUJOPWFSMFH 44 VISIE7 maart 2014
NOORDWIJKERHOUTtSS[BOEHSPOE EJWFSTFUFFMUFO WBOBGIFEFOUPUJOPWFSMFH NOORDWIJKERHOUTtSS[BOEHSPOE EBIMJBTPGCMPFNFO IFEFOUPUJOPWFSMFH REESERVEEN/HARDENBERGtIBBLLFSCPVXMBOEHSBTMBOE UVMQFOUFFMU WBOBGIFU OBKBBSCFTDIJLCBBS VIJFHUIZENt IB[BOEHSPOE EBIMJBTPG BOEFSF[PNFSUFFMU UFFMUTFJ[PFO VIJFHUIZENtIB[BOEHSPOE [PNFSUFFMU WBOBGIFEFOUPUPLUPCFS VIJFHUIZENt IB[BOEHSPOE ;BOUFEFTDIJBT UFFMUTFJ[PFO VOORHOUT/LISSEt IB[BOEHSPOE TOJKCMPFNFO WBOBGIFEFOUPUJOPWFSMFH VOORHOUT/RIJNSBURGtSS[BOEHSPOE XPSUFMFO UVMQFO HFFOIZBDJOUFO WBOBGIFEFOUPUJOPWFSMFH VOORHOUTtIB[BOEHSPOE EJWFSTFUFFMUFO WBOBGIFEFOUPUJOPWFSMFH VOORHOUTtIB[BOEHSPOE [POOFCMPFNFOPGBOEFSF WBOBGIFEFOUPUJOPWFSMFH VOORHOUTtIB[BOEHSPOE [POOFCMPFNFOPGBOEFSF IFEFOUPUJOPWFSMFH VOORHOUTtSS[BOEHSPOE OBSDJTTFO PGUVMQFO UFFMUTFJ[PFO VOORHOUTtSS[BOEHSPOE UVMQFO UFFMUTFJ[PFO VOORHOUTtSS[BOEHSPOE OBSDJTTFO PGUVMQFO UFFMUTFJ[PFO VOORHOUTtSS[BOEMBOE EJWFSTFO WBOBGIFEFOUPUJOPWFSMFH VOORHOUTtSS[BOEMBOE UVMQFOEBIMJBT IFEFOUPUJOPWFSMFH VOORHOUTtSS[BOEMBOE WBTUFQMBOUFO CMPFNFO IFEFOWPPSNFFSEFSFKBSFO ZWAANSHOEKtSS[BOEHSPOE EJWFSTFUFFMUFO WBOBGKVOJKVMJUPUJOPWFSMFH KASRUIMTE LISSEtN¤LBTSVJNUF BGEFMJOHFO EJWFSTFUFFMUFO WBOBGIFEFO LISSEtN¤CSPFJSVJNUF CPMCMPFNFO WBOBGIFEFOCFTDIJLCBBS LISSEtN¤LBTSVJNUF WPMMFHSPOE EJWFSTFUFFMUFO IFEFOUPUEFDFNCFS LISSEtN¤LBTSVJNUFNFUTDIVVS EJWFSTFUFFMUFO WBOBGIFEFOCFTDIJLCBBS WERVERSHOOFtN¤CSPFJSVJNUFNFU TDIVVSFODFMMFO CSPFJFSJK EJSFDUUPUJOPWFSMFH ZWAAGDIJKtN¤CSPFJSVJNUFNFU TDIVVSFODFMMFO CSPFJFSJK WBOBGJOPWFSMFH CELRUIMTE LISSEtN2LPFMDFM¡$ WPPSEJWFSTFQSPEVDUFO WBOBGIFEFOUPUEFDFNCFS NOORDWIJKERHOUTtN2LPFMWSJFTDFM UPU¡$ EJWFSTFQSPEVDUFO WBOBGIFEFO CFTDIJLCBBS BEDRIJVEN LISSEtN2LBOUPPS LFVLFOFOUPJMFUFO PQTMBHSVJNUFPQEFCFHBOFHSPOE WBOBG IFEFO
LISSEtN2CFESJKGTSVJNUF FOLFMFDFMMFO LBT SPMLBTTFOFOMBOE PPLJOHFEFFMUFO UFIVVS JOPWFSMFH LISSEtN2CFESJKGTSVJNUF FWFOUVFFM NFUDFMSVJNUF WBOBGJOPWFSMFH VOORHOUTtN2TDIVVSSVJNUF EJWFSTF WBOBGIFEFOUNJOPWFSMFH VRAAG ALKMAARtN2[BOEHSPOE WBTUF QMBOUFO JOPWFSMFH MEDEMBLIKLNtIB[BWFM[BOELMFJHSPOE LPPM NBBSUUNFJOEOPWFNCFS BOLLENSTREEKtIB[BOEHSPOE XPSUF MFO WBOBGNFJUPUEFDFNCFS FWUBGEFL BOLLENSTREEK FOPG NOORD-HOLLAND IB[BOEHSPOE XPSUFMFO EFFMWSPFH EFFM WPPSBGEFL BOLLENSTREEKtIB[BOEHSPOE ;BOUF EFTDIJB UFFMUTFJ[PFO BOLLENSTREEKtUPUIB[BOEHSPOE IZBDJOUFO UFFMUTFJ[PFO BOLLENSTREEKtIB[BOEHSPOE WBTUF QMBOUFO UFFMUTFJ[PFO BOLLENSTREEKtIB[BOEHSPOE WBTUF QMBOUFO UFFMUTFJ[PFO BOLLENSTREEK tN2[BOEHSPOE [BWFMHSPOE HSBTXFJMBOE WBOBGJOPWFSMFH DEN HAAG tIB[BOEHSPOE WBTUFQMBOUFO UFFMUTFJ[PFO HEM, VENHUIZEN FPt IBLMFJHSPOE UVMQFO UFFMUTFJ[PFO HILLEGOM FPtIB[BOEHSPOE IZBDJO UFO UFFMUTFJ[PFO JULIANADORPtIB[BOEHSPOE BBSE BQQFMFO UFFMUTFJ[PFO KOP VAN NOORD-HOLLAND tIB [BOEMBOE BBSEBQQFMFO UFFMUTFJ[PFO KOP VAN NOORD-HOLLAND tIB [BOEMBOE BBSEBQQFMFO UFFMUTFJ[PFO URSEMFPtIB[XBSUFHSPOEPGMJDIUF [BWFM QJPFOFO WBOBGIFEFOWPPSNFFSEF SFKBSFO VOORHOUTFPtIB[BOEHSPOE IZBDJO UFO UFFMUTFJ[PFO VENHUIZENFPtIBLMFJHSPOE CMPFNLPPM UFFMUTFJ[PFO VRAAG KASRUIMTE NOORDWIJKERHOUT FPtN¤LBTSVJNUF POWFSXBSNE
TJFSUFFMUWFSEFMJOH NBYJNBBMKBBS NOORDWIJKERHOUT FPtN¤LBTSVJNUF POWFSXBSNE
QMBOUFOPQLXFFL WBOBGKBOVBSJWPPSNFFSEFSFKBSFO RIJNSBURG FPtN¤SPMLBT SS PQFOHSPOE EJWFSTF NFFSEFSFKBSFO RIJNSBURG/BOLLENSTREEKt N2LBTSVJNUF POWFSXBSNE TJFSHSBT BQSJM UNPLUPCFS WEILAND WESTELIJK ZUID HOLLANDtIBXFJMBOE WFFUFFMU FFOPGNFFSEFSFKBSFO
VRAAG EN AANBOD
GEHEEL VRIJBLIJVEND
CNB BEMIDDELING Dicentra Luxeriant
CNB HYACINTENTEAM WIM ZANDWIJK
Dicentra Luxeriant
T: 0653644594 T: 0252431179 F: 0252431194 T: 0622236845 T: 0252431325
BAS SCHOLTEN
2-3 4-op
Dicentra Valentine®
1-2, 2-3, 4-op
Lysimachia
VOOR ALLE
2 jr. hoek
Ophiopogon Niger
1e grootte
Ophiopogon Minor
1e grootte
o.a. Paeonia - Astilbe - Agapanthus Inlichtingen: Ron Hoogeveen
Paeonia roze, rood, wit 1-2, 2-3, 3-5, plg
HYACINTEN
KUNT U BIJ ONS TERECHT
Multiflora I, II en III.
4.000
Paeonia Boule de Neige
2-3, 3-5 neus
1.000
Paeonia Diana Parks
2-3, 3-5 neus
600
Paeonia Elza Lundy
2-3, 3-5 neus
750
Paeonia Many Happens Return 2-3, 3-5
900
Paeonia Old Faithfull
3-5 neus
4.000
Paeonia Red Charm
2-3 neus
2.000
Paeonia The Fawn
3-5 neus
Phlox Rembrandt
2 jr. ongedeeld
Phlox Bright Eyes
2 jr. ongedeeld
Solidago Strahlenkrone
2 jr. ongedeeld
AANBOD 2014 VPL SNIJSOORTEN
Aster Ann Leys® New Agapanthus Duivenbrugge White Astilbe op soort en kleur Astrantia op soort en kleur Dicentra spectabilis Alba Dicentra spectabilis
Hyacint Rembrandt exclusief bij CNB
Dicentra Valentine® RON HOOGEVEEN T: 0653390229 MAIL: R.HOOGEVEENCNB.NL
Dicentra Luxeriant
VASTE PLANTEN Vraag en aanbod VRAAG SNIJBLOEMEN, OOGST 2014
Agapanthus blauw en wit, oude snijhoeken/ongedeeld Paeonia
op kleur, oude snijhoeken/ongedeeld
Paeonia
op soort
1-2, 2-3, 3-5 neuzen
AANBOD 2013
Aconitum napellus Aconitum arendsii Agapanthus Intermedia 1-2, ongedeeld Agapanthus Dr. Brouwer 1-2, ongedeeld Agapanthus wit en blauw 1-2, ongedeeld stek 1e grootte
Gentiana Marsha®
op aanvraag Astilbe op soort
Aster Ann Leys® New
1-2, 2-3, 4-op
Gentiana Boezem 44® New
Astilbe op kleur
1-2, 2-3, 4-op
Gentiana Purple Sensation®
Astrantia Abbey Road ®
2e
Gentiana Diva® New
Astrantia Abbey Road ®
1e
Paeonia op soort en kleur
Chelone Oblique
LAAT UW VASTE PLANTEN OP CONTRACT TELEN
3 jarige hoek
Dicentra spec. Alba 1-2, 2-3, 3-5 en 4-op
VRAAG Fust: VHM kratten; VML kratten; Leliekratten
CNBDAHLIATEAM RENÉ KOORDES
T: 0252431390 T: 0620611028 RICHARD WALKIER T: 0252431216 T: 0622999229 EMAIL: DAHLIATEAMCNB.NL VRIJBLIJVEND AANBOD DAHLIA’S OOGST 2014 1E GROOTTE
Alamo All Seasons American Dawn American Pie® Arabian Mystery Arianne Arthur Hambley Big Brother Bishop of Llandaff Bora Bora Brigitta Allida Caballero California Sunset Chocolate and Candy Colorfull Investment David Howard Dutch Explosion® Edge of Joy Elise Forever Embrace Emory Paul Fairway Spur Firepot G F Hemerick Garden Wonder Glamour Girl Happy Days® in diverse soorten Hawaii NL Imperial Palace Jewel® in diverse soorten Jowey Mirella Jowey Winnie Kelvin Floodlight Kiev® Kordessa Lakeland Autumn Leila Savanna Rose Lilac Time Linda’s Chester
Little Beeswings Lovelife® Luka Johanna Maya Mediterrannee Mercator Mona Keijzer Monte Negro Motto Nenekazi Nick Sr. Northern Light Ocean Bird Orange Turmoil Paintball Park Princess Patriot Penhill Autumn Shades Philip Campos M Pink Magic ® Polar Ice Polka Purple Explosion Red Empire Soulmate Sunexplosion Terrone The Voice Thomas A Edison Touch of Autumn Tropical Dream Tu Tu Twyning’s Smartie Vassio Meggos Vulkan Watch Up Winesome Yellow Investment Yellow Sneezy Zirconia Zsarella
Diverse soorten beschikbaar van T’12 en T’13 weefselkweek, informeer naar de mogelijkheden 7 maart 2014VISIE 45
VRAAG EN AANBOD
GEHEEL VRIJBLIJVEND
CNB BEMIDDELING CALLATEAM NICK BROERSEN RENÉ KOORDES
T: 0252431303 T: 0252431390
M: 0612 296 820 M: 0620 611 028
RENÉ VAN MARREWIJK RICHARD WALKIER
T: 0252431304 T: 0252431216
Calla ‘Captain Lovely’®
KLEUR:
Paars
BLAD:
Groen met lichte pikkel
TOEPASSING:
Pot
VEREDELAAR:
Kapiteyn Breeding b.v.
OMSCHRIJVING:
Volle pot met grote bloemen
[email protected] 46 VISIE7 maart 2014
M: 0612 886 803 M: 0622 999 229
CNB BEMIDDELING BLOEMBOLLENTEAM MICHEL LONGAYROUX DICK DE WIT JAN BOON LEO V.D. BERG
T: 0653356450 T: 0653866219 T: 0622485266 T: 0653718254
DICK DE MOOY ADRI VAN DUN ONNO IMMINK ERIK BARNHOORN
T: 0651587419 T: 0620019369 T: 0653750126 T: 0622524987
Rodeo Drive® First Class Escape Royal Virgin® Candy Prince® Grand Perfection® Flash Point® Silver Dollar Lalibella Dynasty Milkshake® Time Out® Tresor® Adore® Antarctica® Bourbon Street® Bullit® Circuit® Expression® Strong Fire® Surrender® Timeless® Tom Pouce® Triple A® Up Date® White Master® Blue Diamond Melrose® Allicante® Aquilla® Belicia® Cartouche® Columbus® Crossfire®
PIET TAKKEN
ong 5-10 5-10 5-10 5-10 5-10 5-11 5-10 ong 5-11 ong ong ong ong 0-11 ong ong ong ong 0-12 ong ong 0-11 ong ong ong 5-10 5-10 4-11 5-11 ong 5-11 5-11 4-11
10,00 1,60 1,75 1,50 1,50 1,25 4,00
10.000 kg Carola 5.000 kg Denmark® 5.000 kg Jumbo Pink® 10.000 kg Pallada 10.000 kg Purple Prince 10.000 kg Strong Gold 10.000 kg Strong Love 10.000 kg Verandi
5-11 5-11 5-11 5-11 5-11 5-11 5-11 5-12
3,00
9,00 3,50 4,00 18,00 5,00 9,00 6,00 7,50 7,50 3,00 3,00 5,00 5,00
2,00 2,00 4,00 2,00 5,00 5,00
Antarctica®
3.000 kg 4.000 kg porties 4.000 kg 4.000 kg 4.000 kg 2.000 kg 15.000 kg 10.000 kg 10.000 kg 15.000 kg 15.000 kg 7.000 kg 3.000 kg
Doberman® Irene Parrot® Mascara® Morgana® Red Planet® Robinho® Smirnoff® Jan Seignette® Flaming Flag® Kung Fu Royal Virgin Tineke van der Meer Laura Fygi Lady Chantal
4-11 3-12
2,00 5,00
4-11 ong 4-11 3-12 5-10 5-11 5-10 5-10 5-10 5-10 ong
3,00 4,00 2,50 7,00 1,25 1,75 1,50 1,50 1,50 4,50
Grand Perfection®
VRAAG CONTRACTTELERS
voor anemonen in Noordelijk Zandgebied
T: 527203365 F: 201822 T: 0653174194
VRAAG TULPEN OOGST 2014
10.000 kg 10.000 kg 10.000 kg 5.000 kg 10.000 kg 10.000 kg 10.000 kg 5.000 kg 10.000 kg 5.000 kg
T: 0653439349 T: 0653700630 T: 0622377259
VRAAG TULPEN 2014
AANBOD 2014
1.000 kg 15.000 kg 15.000 kg 10.000 kg 5.000 kg 10.000 kg 5.000 kg 5.000 kg 10.000 kg 5.000 kg 500 kg 1.000 kg 400 kg 1.500 kg 4.000 kg 5.000 kg 1.000 kg 2.500 kg 1.500 kg 2.500 kg 1.500 kg 1.500kg 5.000 kg 5.000 kg 5.000 kg 4.000 kg 2.000 kg 2.500 kg 4.000 kg 5.000 kg 4.000 kg 5.000 kg 1.000 kg 4.000 kg
ED WALKIER RONALD WALKIER HAWIKJO WIJNANDS
Carola Denmark Pallada Pink Flag Strong Gold Strong Love® Verandi White Prince Yellow Flight® Yellow Flight®
0-11 0-11 0-11 5-11 0-11 0-12 0-11 0-11 0-11 5-11
AANGEBODEN
Net bedrijf dat tulpen en/of narcissen voor u op contract wil telen voor oogst 2014.
1,60 2,00 2,50
t0NHFWJOH+VMJBOBEPSQ
3,75
Inlichtingen: Arno Kroon 06-53160204
1,80
t0QHPFE[BOEMBOE
Crocosmia &
Montbretia Kwekerij Davelaar Verkoop: Hein Lommerse tel: 0252-431174 7 maart 2014VISIE 47
VRAAG EN AANBOD
™
Ligularia dentata ‘Britt Marie Crawford’
Cultivar US Group/Family Genus Foliage height Flower height Foliage color Flower color Unique characteristics Flowering period Perpetually flowering Fragrant Habitat Suitable uses Hardy Plant breeders’ rights Available Licenties info
‘Britt Marie Crawford’ dentata Ligularia 35-40 cm 60-70 cm Dark green/black Yellow Very dark September/november No No Full sun/part shade Border/patio Yes PP 16,113 2013
[email protected]
Cultivar NL Soort Geslacht Bladhoogte Bloemhoogte Bladkleur Bloemkleur Bijzonderheden Bloeiperiode Doorbloeiend Geurend Standplaats Gebruikerswaarde Winterhard Kwekersrecht Beschikbaar Licenties info
Inlichtingen/information: e-mail
Henk de Jong
48 VISIE7 maart 2014
[email protected]
‘Britt Marie Crawford’ dentata Ligularia 35-40 cm 60-70 cm donder groen/zwart geel zeer donker september-november nee nee volle zon/halfschaduw border/patio ja EU PBR 12,794 2013
[email protected]
GEHEEL VRIJBLIJVEND
CNB BEMIDDELING
Sorbonne®
Lesotho®
Heren kwekers, Laat uw aangekochte lelie schubbollen en/of lelieplantgoed, voor een officiële certificering, uitsluitend door de BKD op Armv en Slrsv toetsen INLICHTINGEN: Dirk Bloothoofd Jurgen de Graaff Jan Gutter Martin Heemskerk Siebren Mantel Dick de Mooy Erwin Vriend
CNB
TEL. PRIVÉ
FAXNR.
MOBIEL
E-MAIL
0252-431284 0252-431240 0252-431255 0252-431256 0252-431259 0252-431361 0252-431367
0223-769067
0223-769068
[email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected]
TELEFONISCHE VERKOOP: CNB Henri Omta Piet Zoutenbier
0252-431274 0252-431345
071-4023313 0228-314981
071-4028342 0228-316869
06-53 293161 06-53 518289 06-51 209462 06-20669208 06-53 690252 06-51 587419 06-53 396784
TEL. PRIVÉ
FAXNR.
MOBIEL
E-MAIL
0224-291965 071-3611104
0252-431176 0252-431410
06-51 588053 06-20 397884
[email protected] [email protected]
0252-431254
7 maart 2014VISIE 49
KEURINGEN
De tulpenkeuring in Kennemerland draait nu alweer zo’n zes jaar mee in de strijd om het Nederlands Kampioenschap. Op een donderdagavond in februari verzamelen zo’n veertig enthousiaste deelnemers zich op het bollenbedrijf van de firma Gerard de Waard en Zonen aan de Duinweg in Castricum. Ze laten zich niet graag storen door uw redacteur: ze hebben immers maar een uurtje de tijd om alle potten aan een kritische blik te onderwerpen.
‘Het moet snel en goed’ Tekst en fotografie: Monique Ooms
I
n een cel achter in de schuur is een ontvangstruimte geïmproviseerd, waar koffie en gebak wordt geserveerd. Kwekers, broeiers en medewerkers van bollenbedrijven uit de regio hebben zich verzameld. Nestor Gerard van Dijk wijst de deelnemers er nog eens op waar zij allemaal op moeten letten tijdens het keuren, en geeft daarbij een aantal concrete tips mee. “Er zit niks in boven de 8,5 en niks onder de 5. Blijf daar dus weg.” Als de koffie op is, verplaatst het gezelschap zich naar de cel ernaast, waar de potten staan opgesteld. Linialen verschijnen uit binnenzakken,
50 VISIE7 maart 2014
hier en daar wordt een bril opgezet, soms blijft een pen aarzelend hangen boven het papier, op het gezicht een peinzende blik: wat zal de jury hiervoor gegeven hebben? Er is geen tijd voor lang en veel twijfelen: de keurders hebben maar een uurtje de tijd, daarna begint de themabijeenkomst. “Het moet snel en goed”, vertelt Gerard van Dijk.
STEEDS BETER Christine Pepping is een van de weinige vrouwen in het gezelschap. “Zo’n avondje met vakgenoten is altijd leuk, je spreekt weer eens wat collega’s. En natuurlijk kom ik ook voor het keuren. Dit is pas mijn derde keer, dus ik moet nog wel wat leren, maar ik vind het leuk om
te doen.” Jos Beentjes is deelnemer vanaf de allereerste keuring in Kennemerland. “Het eerste jaar zat ik er verschrikkelijk naast, maar het werd steeds beter en vorig jaar eindigde ik als eerste van de regio. Dan doe je landelijk nog niet erg mee, die jongens uit de Noord hebben meer ervaring. Na afloop ga ik altijd wel even kletsen met de jury; zo wordt steeds duidelijker waar ze nou op letten.” Carlo van Schagen heeft zijn zoontje meegenomen. “Hij loopt met mij mee om te zien hoe zo’n keuring werkt. Als hij het leuk vindt, kan hij ook eens meedoen.” Carlo ziet de tulpenkeuringen als een goede aanleiding om zijn vakgenoten te spreken. “Na het wegvallen van de bollenshows is dat alleen maar belangrijker geworden.”
ACTUEEL
Vaktentoonstelling met vlag en wimpel geslaagd De Vaktentoonstelling bloembollen heeft een geslaagde première achter de rug. Zowel het aantal inzendingen als bezoekers was boven verwachting en hoewel er nog geen evaluatie heeft plaatsgevonden staat nu al vast dat de Vaktentoonstelling volgend jaar weer op de agenda zal prijken. Tekst : Wim Ciggaar Fotografie: René Faas
V
olgens de werkgroepleden Gerard Reus en Pieter Duin heeft het evenement volledig beantwoord aan de verwachtingen, namelijk een vaktentoonstelling van en voor vakgenoten. Gerard Reus daarover: “De oude Westfriese Flora-sfeer was weer terug: het gezellige van bloembollenondernemers onder elkaar en het netwerken uiteraard. We hebben twee avonden de zaal leeg moeten maken, anders hadden ze er de volgende ochtend nog gestaan. Ook van de inzenders en bezoekers hebben we alleen maar positieve reacties gehad. Men vond de opzet een succes en velen lieten merken blij te zijn dat we doorgezet hebben.” Pieter Duin aansluitend: “Ook de opbouw, de show zelf en de afbouw verliepen allemaal vlot en losjes. De inzenders vonden het bovendien veel gemakkelijker en minder hectisch werken. Met name ook de naamgeving van de soorten -vooral die laatste 20 procent- verliep heel flexibel. Alle lof overigens voor de inzenders. Het is duidelijk een collectief geweest. Iedereen heeft zijn schouders eronder gezet.”
ter Duin: “Opvallend vond ik verder de bijzonder goede kwaliteit van de inzendingen en het vele strakke blad, hetgeen de verwerkbaarheid alleen maar ten goede komt. De kwaliteit van de show was zo hoog, dat exporteurs zeiden hun klanten een volgende keer te willen uitnodigen om de show te komen bekijken. Ook de standhouders op de Agribeurs waren heel tevreden. Hun bezoekers waren allemaal potentiële klanten en de standhouders vonden dat je maar weinig meemaakt dat je in zo’n korte tijd zoveel mensen kunt spreken. Natuurlijk is de stemming in het vak momenteel een stuk beter, maar toch. Men vond het gewoon goed en gezellig druk.”
VAKAVONDEN Veel lof hebben de organisatoren voor de gehouden vakavonden, inclusief het geserveerde buffet. Gerard Reus: “Alles liep heel gemoedelijk en ongedwongen door elkaar en iedereen voelde zich welkom. Ook de organisatie stond als een huis. Iedereen wist wat hij moest doen en deed ook zijn ding. De vakavonden waren eveneens een succes. We hadden hele goede sprekers en er werden veel vragen gesteld over actuele onderwerpen. Persoonlijk vond ik dat Lucas Vos, de nieuwe topman van
FloraHolland, zich heel goed presenteerde. Hij is heel menselijk en toegankelijk en duidelijk anders dan zijn voorganger.”
TRADE FAIR Het spontane aantal inzendingen voor de Trade Fair viel de organisatoren niet helemaal mee. “We hebben hiervoor actief ons netwerk van persoonlijke contacten moeten aanspreken. Maar zoals het er stond, was het ook bedoeld. Het was geen show, maar het laten zien wat je als broeier te bieden hebt en daar hebben we van de handel toch veel reacties op gehad. Op vrijdagmiddag kwam de hoofdinkoper van Aldi zich persoonlijk op de hoogte stellen en ook de mensen van FloraHolland Connect hebben veel van hun klanten gezien en gesproken. De handel kwam er dus wel degelijk op af. Voor een verdere evaluatie zijn voor inzenders en standhouders op de website digitale evaluatieformulieren geplaatst die ingestuurd kunnen worden.”
PROFESSIONEEL Dat er volgend jaar een tweede editie komt staat dus buiten kijf, al zou de werkgroep wel graag een versterking willen zien in de vorm van twee jonge bloembollenondernemers. “Nu kwam het neer op een paar vrijwilligers die daar geheel belangeloos veel tijd ingestoken hebben en dat moet anders. Voor de rest gaan we volgend jaar op dezelfde voet door, mits we de budgettering goed voor elkaar hebben. Dat moet kunnen, want we zijn niet afhankelijk van bezoekersaantallen. We zijn uitgegaan van onze eigen kracht en die hebben we ook neergezet. We wilden een professionele vaktentoonstelling en dat is het ook geworden.”
OPVALLEND Hoewel de organisatoren het niet bijgehouden hebben, schat men het aantal bezoekers tijdens de twee vakdagen op ruim duizend. Vanwege het schaatsen op de Olympische Spelen was het op de zaterdag een stuk rustiger, maar op de zondag was het druk met opvallend veel collega’s die voor de derde keer kwamen, maar ook oud-tuinders, medewerkers en familieleden. Gerard Reus: “Wat mij daarnaast opviel was het grote aantal nieuwe soorten. Op de lange termijn komt die nieuwe aanwas het gehele sortiment ten goede. Kijk maar wat een ‘Strong Gold’ de afgelopen jaren voor het vak betekend heeft. Deze cultivar is ook veel gebruikt bij kruisingen en daar zou zo maar weer eens een tweede ‘Strong Gold’ uit voort kunnen komen.” Pie-
Een impressie van de vaktentoonstelling met links de Trade Fair 7 maart 2014VISIE 51
ACTUEEL
‘Doe mij maar gezond’ De consument van vandaag wil steeds meer weten. Daarnaast wil de exporteur ook informatie geven aan zijn klanten over de herkomst van het product. Kortom, de informatie moet bekend zijn. Hoe kwekers en exporteurs daar mee om moeten gaan was onderwerp van gesprek op de Exporteursochtend op de Lentetuin. Tekst: Lilian Braakman Fotografie: René Faas
“I
k kies bewust. Dat is het keurmerk dat op de guacamolesaus van Albert Heijn staat sinds er geen 0,3 procent avocadopoeder in zit, maar zelfs 0,7 procent. Dit verschil zorgt ervoor dat het aangeprezen wordt als gezond. Net als Coca Cola, die suiker heeft vervangen door aspartaam”, begint Volkert Engelsman van Eosta - een groothandel in biologische groenten en fruit uit Waddinxveen - zijn presentatie op de Exporteursochtend op de Lentetuin Breezand. “Supermarkten willen het liefst klanten die niet veel willen weten over hun producten. Het gros van de consumenten wil veel voor weinig. Daarbij maakt het niet uit wat erin zit. Maar nu is er een actievere groep consumenten die juist meer wil weten. Dit is niet alleen zo in Nederland, maar ook in het buitenland. Zij geloven niet alles direct: Trust in God, but keep checking the rest”, geeft Engelsman aan.
52 VISIE7 maart 2014
Volkert Engelsman: ‘De consument wordt steeds mondiger’ Die groep actieve klanten vormt zo’n tien tot twintig procent van het totaal aantal consumenten. Zij zijn oprecht geïnteresseerd in duurzaamheid. Niet alleen hier in Nederland. De biomarkt in China groeit namelijk het hardst. Engelsman: “‘Doe mij maar gezond’, geeft de steeds mondig wordende consument aan. Zij zijn trendsetters en willen gezonder en positiever leven. Veranderingen zoals deze zijn misschien lastig voor u als producent, maar deze groep zegt wel iets over de markt van morgen. Hoe daar mee om te gaan, hangt af van de sector. Duurzaamheid moet ook aansluiten bij de verwachtingen van de markt. Zo hebben wij tomaten genaamd ‘Soilmate’. Deze verpakking sluit aan op de campagne ‘Save our Soils’, waarmee bodemverarming onder de aandacht wordt gebracht. De Verenigde Naties geven aan dat er per minuut dertig voetbalvelden met vruchtbare
landbouwgrond verloren gaan. Een derde hiervan is niet meer te repareren. De oplossing is biologische landbouw. Met Soilmate proberen wij de consument aan te sporen om de meegeleverde compost en basilicumzaadjes te gebruiken op plaatsen waar nu stenen liggen. Zo komt het probleem helder over bij de gebruikers en worden ze ook aangespoord om duurzaam met de grond om te gaan.”
HANDEL Niet alleen de consument wil steeds meer informatie, ook de koper is graag voorzien van verschillende gegevens. Zo stelt Henk Westerhof van Anthos: “De export verkoopt bollen van de kweker, maar de koper wil graag weten waar ze vandaan komen, hoe het staat met de gezondheid van de partij en eventuele andere informatie. Daarom is Anthos bezig met een tracking-and-tracingsysteem. Hiervoor komen er duidelijke en eerlijke spelregels om te leveren wat we beloven. Kwekers die denken dat kopers wel accepteren wat ze produceren, wedden op het verkeerde paard.” Naast het systeem geeft Westerhof ook aan dat collectief onderzoek noodzakelijk is en blijft. “Zo’n twee derde van de handel gaat richting het buitenland. Deze landen hebben steeds strengere eisen. Als het niet lukt hieraan te voldoen, kan dat het einde betekenen voor de export richting bepaalde landen. Hoe kunnen kwekers er vanuit de teelt al voor zorgen dat de partijen goed genoeg zijn? Daarvoor is geld nodig. Op het moment is er wel wat geld beschikbaar door de nieuwe initiatieven die zijn ontstaan na het wegvallen van het PT, maar deze bedragen zijn lang niet hoog genoeg voor strategisch onderzoek. Promotie van het vak lukt wel. Nu de rest nog.”
Steenvoorden Machines BV verkoopt 8 spoelmachines aan 1 klant
Tel Auto
: 0223-522135 : 06-53719915
Fax: 0223-521480 E-mail:
[email protected]
Kijk nu op onze website www.fredsteenvoorden.nl Ook maken wij nieuwe spoelmachines!
De Stichting Bloembollenkeuringsdienst (BKD) is een middelgrote dienstverlenende organisatie. Zij is actief in de branche van één van Nederlands belangrijkste exportproducten: bloembollen! De BKD verricht met haar buitendienst en laboratorium kwaliteitskeuringen, monsteranalyses en import- en exportcertificeringen en vormt daarmee een belangrijke schakel in de sector. Voor ons is een zakelijke en toch informele werksfeer kenmerkend. Wij hebben per direct een vacature voor:
Hoofd keuringsbeleid en kwaliteit (fulltime) De afdeling keuringsbeleid en kwaliteit is verantwoordelijk voor het keuringsbeleid van de BKD en de borging van de kwaliteit op dit gebied. Werkzaamheden worden zowel projectmatig als procesmatig aangestuurd. De afdeling bestaat uit zes medewerkers en levert haar diensten aan zowel externe als interne klanten van de BKD. Welke uitdaging bieden wij jou: • Je vertegenwoordigt de BKD daar waar het beleids- en kwaliteitszaken betreft • Je neemt deel aan diverse in- en externe overlegstructuren en projectgroepen • Je beheert en onderhoudt keuringssystemen • Je bent lid van het managementteam en levert hieraan een strategische bijdrage • Je bent eindverantwoordelijk voor de taken van de afdeling: kwaliteit, keuringsbeleid, keurings- en inspectiesystemen, speciale programma’s derde landen, procesbeheer en functioneel beheer • Je geeft leiding aan en coacht de medewerkers Wij zoeken iemand met: • Universitair / HBO richting bedrijfskunde • Kennis van keuringssystemen • Kennis van en affiniteit met administratieve organisatie/projectmanagement • 4-5 jaar werkervaring • Leidinggevende capaciteiten Wat kun je van ons verwachten? Wij bieden je een uitdagende, afwisselende en verantwoordelijke functie binnen onze organisatie. De salariëring is overeenkomstig de zwaarte van de functie en afhankelijk van je ervaring. Interesse? Stuur voor 23 maart a.s. je sollicitatie en uitgebreide cv naar:
[email protected] Meer informatie over onze organisatie vind je op www.bkd.eu Wil je meer inhoudelijke informatie over de functie neem dan contact op met Vincent Cornelissen, directeur via telefoonnummer 0252-433057.
WWW.BKD.EU. Acquisitie naar aanleiding van deze advertentie wordt niet op prijs gesteld.
Voor het
SCHUBBEN
van Uw
LELIES
ARIE TUIN
0048 601 159 267
[email protected]
Kistenfabriek M. Bakker & Zonen BV Kisten - pallets - voorraadkisten - exportkratten Akervoorderlaan 2 - 2161 DS Lisse - tel: 0252-211114 - fax: 0252-211115 Sinds 1914
www.kistenfabriek.nl
[email protected] Een nieuwe klant binnenhalen? Valt niet mee!
,
Zilk AV De 1 9 1 2 , 72 inweg 3 252) 516027. Zilkerdu Tel.: (0
Bel 023 571 47 45 en vraag naar Remco Wijnhout of mail
[email protected] voor gratis advies over de advertentiemogelijkheden.
www.bureauvanvliet.com
Mekos machines
voor professionals.
Mekos spoelmachines
Mekos kopmachines
Mekos uit Schagerbrug is fabrikant van kopmachines, ligbedframes en spoeltrommels. Bijna alles is mogelijk bij Mekos Schagerbrug BV. Bel voor geheel vrijblijvende informatie: 0224-571555 www.mekos.nl
Mekos ligbedframes
BRANCHENIEUWS
FA VAN MEER, CREIL
Canadese tulpenbroei stim Als het moet kan het snel. December 2012 ging de eerste paal de grond in en precies vóór tulpenoogst 2013 was de nieuwe schuur van Fa van Meer (Creil), met zes cellen en de modernste koeltechniek, gereed. Dat ondanks vertraging door winters ongemak. Met dank aan Bouwbedrijf Bosma BV, ACN Techniek Emmeloord en koelspecialist Geerlofs. Op de open dag van vrijdag 21 maart kunnen vakgenoten het resultaat bewonderen.
Maar 20 juni konden toch de eerste bollen in de nieuwe schuur ontvangen worden, waarbij het late seizoen een geluk bij een ongeluk was. De schuur, met een oppervlakte van 65 x 34 meter, omvat zes met Geerlofs Gisopanelen uitgeruste cellen, waarvan er vier een capaciteit hebben van 480 kuubkisten. Een vijfde cel is ingericht als half export, half ‘normale’ cel, terwijl de zesde cel een volledige exportcel is, met een capaciteit van 540 inklapbare MP-exportkisten. Deze cel is dieper, waardoor hij geschikt is voor tien rijen van dit speciale formaat exportkisten. De celruimte is berekend op overcapaciteit, die dit eerste jaar overigens al volledig benut werd als gevolg van het niet alleen extreem late, maar ook heel korte seizoen.
Cel met MP-exportkisten Tekst: Gerrit Wildenbeest Fotografie: René Faas
“G
oed ondernemen betekent soms voorzichtig zijn, maar soms moet je ook grote stappen durven nemen”, zegt Jan van Meer, samen met zoon Jordi van Meer firmant van het bekende Creilse tulpenteelt- en broeierijbedrijf Fa van Meer. Die grote stap namen ze in 2005, toen ze in de Canadese staat Ontario (vlak bij de Niagara Falls) een tulpenbroeierij begonnen. Zoals bekend is niet elke vanuit Nederland opgezette tulpenbroeierij in Noord-Amerika een succesverhaal - ‘je moet er wel regelmatig naar toe’, zegt Jordi - maar de Van Meer’s slaagden wel. Geleidelijk groeide de broeierij van 2 miljoen tulpen naar zo’n 10 miljoen nu en is er een stabiele afzet gecreëerd, gebaseerd op een strak broeischema in zeven kleuren met twee-drie cultivars per kleur. Omdat de Flevolandse ondernemers het liefst van eigen bollen broeien, groeide het bollenareaal mee, tot 75 hectare anno 2013. De bollen voor de Canadese broeierij worden in Nederland afbehan56 VISIE7 maart 2014
gras over groeien. Herfst 2012 waren de financiering, de tekeningen en de vergunningen rond. December 2012 kon er geheid worden, met als doel de nieuwbouw voor de tulpenoogst 2013 gereed te hebben. Dat werd toch nog spannend. Aannemer Roel Bosma van Bouwbedrijf Bosma BV (Rutten). “We kregen een strenge winter, waardoor de bouw een aantal weken stil lag.” Er was ook nog enig extra oponthoud toen bleek dat er na discussie met de verzekeraar halverwege de bouw nog een niet voorziene brandwand moest worden aangebracht. “We moesten soms wel in drie ploegen koffiedrinken, zoveel mensen waren er in de laatste maanden tegelijk op de bouwplaats aan het werk”, zegt Jordi van Meer.
deld en weggestuurd, maar door de groei van de afzet in Noord-Amerika moest daarvoor steeds meer preparatieruimte worden bij gehuurd. In de nagestreefde gesloten keten van eigen bollenteelt, broeierij en stabiele afzet naar de consument ontbrak dus nog de schakel ‘voldoende eigen bewaar- en preparatieaccommodatie’.
WINTER Dat leidde, gezien de stabiliteit in de vooral op de oostkust van Amerika gerichte afzet, tot plannen voor nieuwbouw. Toen daarover in augustus 2012 eenmaal het besluit was gevallen, lieten de scherpe ondernemers uit Creil er geen
Op vrijdag 21 maart tussen 15.00 en 21.00 uur houdt Fa van Meer, Creilerpad 14 te Creil open huis. Vakgenoten kunnen de nieuwe accommodatie bezichtigen; een twintigtal bedrijven waarmee Van Meer relaties onderhoudt zal zich via stands presenteren.
ENERGIE Bij de inrichting is beheersing van het energieverbruik een belangrijk uitgangspunt geweest. ACN Techniek Emmeloord BV was in dit kader verantwoordelijk voor de klimaatregeling (met de bekende Sercomprocescomputer, waarvoor het bedrijf dealer is voor Noordoost-Nederland), de kracht- en lichtinstallatie, ventilatie plus de verwarming- en waterinstallaties. “We hebben de nieuwste technieken ingezet”, vertelt directeur Peter Boonen. Alle cellen worden centraal aangestuurd door de Sercomprocescomputer. De verversing wordt geregeld door middel van ethyleenanalysers. De frequentieregelaars op de verdampers en 51 gelijkstroomventilatoren zorgen voor een maximaal resultaat bij minimaal energieverbruik. De koeltechniek, geleverd door Geerlofs, is eveneens ‘state of the art’. Cor van Maanen: “Energiebeheersing is voor de klant belangrijk, maar de bol moet wel op de juiste temperatuur geprepareerd worden en daarvoor heb je voldoende capaciteit nodig. Daarvoor zorgen
ulans voor nieuwbouw
Links Jan en Jordi van Meer, geflankeerd door Roel Bosma, Cor van Maanen en Peter Boonen de Bitzer compressoren.” Natuurlijke koudemiddelen mogen dan veel in de belangstelling staan, volgens Van Maanen blijft dit toch vooral een nichemarkt. Bij Van Meer is gekozen voor een direct koelsysteem met het synthetische koudemiddel R134a. Dit koudemiddel kenmerkt zich door een hoge COP-waarde (COP
= Coefficient of Performance, een getal dat de verhouding aangeeft tussen de benodigde aandrijfenergie en de verkregen koeling of warmte, dus feitelijk een criterium voor het rendement) en een lage GWP-waarde (GWP = Global Warming Potential, een maat voor het broeikaseffect). De oude installaties met het per
1 januari 2015 uitgefaseerde koelmiddel R22 zijn door dit project overbodig geworden. Als aannemer wil Roel Bosma nog graag kwijt dat hij Van Meer een buitengewoon plezierige opdrachtgever heeft gevonden, waarmee hij en de andere betrokken bedrijven prima hebben samengewerkt. Bosma heeft het hele project zonder tussenkomst van derden in eigen beheer uitgevoerd. Jordi en Jan van Meer: “Wij hebben gekozen voor bedrijven uit de omgeving waarmee we een vertrouwensrelatie hebben.” Zowel Bosma, Geerlofs als ACN Techniek zijn bedrijven die in de regio veel projecten doen op en voor agrarische bedrijven.
Op het nieuwbouwproject van Fa van Meer zit een deel (duurzame) energiesubsidie vanuit de Europese pot voor plattelandsontwikkeling. Jan en Jordi van Meer hebben daar zeer gemengde gevoelens over. “We zijn enorm tegen subsidie. Alleen, de mogelijkheid was er en met behulp van ACN Techniek hebben we er toch maar gebruik van gemaakt.”
7 maart 2014VISIE 57
BLOEM IN BEELD
Tekst: Arie Dwarswaard Fotografie: René Faas
Lentetuin Breezand: harmonie tussen thema en bollen De eerste Lentetuin van Martin Elling laat een hal vol Australische iconen zien: het Opera House, de woestijn met Ayers Rock, een kangoeroe en attributen van Aboriginals. Samen met de vele honderden verschillende bol- en knolgewassen vormden ze een harmonieus geheel. Diverse inzenders zorgden weer voor verrasDubbele hyacinten zijn er nog maar weinig. Soms ontstaat er een door spontane mutatie. Direct bij de ingang stond er zo een: een dubbele mutant van ‘Eros’, geshowd door de combinatie Duineveld/Bijvoet
58 • BLOEMBOLLENVISIE • 7 maart 2014
sende noviteiten.
Naast heel veel dubbele tulpencultivars liet de Hortus Bulborum ook een paar hele oude enkele cultivars zien, waaronder ‘Duc de Berlin’, vaak gebruikt als kruisingsouder om mooie randtulpen te krijgen Hoewel niet groot en massaal, zal hier toch veel naar zijn gekeken tijdens de show. Naast de al eerder gevonden ‘Tête Bouclee’ is er nu ook ‘Tête Rosette’, een gevuldbloemige mutant van ‘Tête-à-Tête’, waarbij alleen het trompetje geheel gevuld is. Inzender ervan was Maveridge
Zantedeschia laat zich niet alleen op kleur, maar ook gemengd heel mooi showen, zo liet Fa. Huyg zien met een toef waarin onder meer ‘Odessa’ en ‘Captain Odeon’ terug waren te vinden
De narcis was ook dit jaar weer in al zijn verscheidenheid te zien op de Lentetuin. C.W. van der Hulst had een paar hele mooie cultivars, waaronder de tweekleurige ‘Merel’s Favourite’
Bij Boltha BV wisselden groot en klein elkaar mooi af. Naast een paar toeven met snijlelies zette Boltha enkele potlelies neer, waaronder de sprekende ‘Starlight Express’. Dit was een van de troeven voor de Gouden Bolbloem
7 maart 2014 • BLOEMBOLLENVISIE • 59
BLOEM IN BEELD
Tekst: Arie Dwarswaard Fotografie: René Faas
Heel veel moois en van hele goede kwaliteit. Dat was ook dit jaar weer het gegeven bij Fa W. van Lierop & Zonen. Nieuw was hier het resultaat van een kruising tussen Iris reticulata ‘Cantab’ en Iris winogradowii, resulterend in een zachtgele Iris reticulata. Een andere blikvanger was de dubbele narcis ‘Peach Swirl’ Veredeling in krokussen gebeurt niet op hele grote schaal. Carlos van der Veek en Arie Peterse gingen enkele jaren geleden aan de slag en enkele resultaten waren in de inzending van Fluwel te zien. Een ervan is F7
Binnen Zantedeschia gaat de zoektocht naar nieuw sortiment onverminderd verder. Dat levert onder meer snijtypen met flinke bloemen op. Sande BV liet in ‘Valpairoso’ hiervan een mooi voorbeeld zien
60 • BLOEMBOLLENVISIE • 7 maart 2014
Orientalis heeft nog veel te bieden waar het gaat om vernieuwing van het sortiment hyacinten. Aan kleuren geen gebrek, zo maakten ze op de Lentetuin meer dan duidelijk
Felle kleuren komen niet zo heel veel voor binnen het geslacht Fritillaria. De Goede Bloembollen liet in een excellente stand drie intens gele selecties zien met grote bloemen, waaronder ‘Sun Catcher’
Op tulpengebied liet World Flower diverse noviteiten zien uit de veredelingskraam van Vertuco. Een van de meest opvallende zaailingen was deze tweekleurige gefranjerde tulp
7 maart 2014 • BLOEMBOLLENVISIE • 61
CONCRETE HF MAAKT IN- OF UITSPOELING BODEMHERBICIDEN LASTIG !
3 Beperkt drift Kan bijdragen aan 3 verhoogde effectiviteit bodemherbiciden bij aan het verlagen 3 Draagt van het inspoelings-risico van bodemherbiciden
kwaliteit beweegt ons!
tŝũŶŬĞƌDĞĐŚĂŶŝƐĂƟĞs J.C. de Leeuwweg 26 1764 NG Breezand Tel: 0223-523590
Graafstra Mechanisatie & Staalconstructie 6ENEKOTERWEG s (' /OSTERWOLDE &R 4ELEFOON s &AX % MAIL INFO GRAAFSTRANL s 7EBSITE WWWGRAAFSTRANL 6ERTEGENWOORDIGER &RANS