Archeologische Werkgemeenschap Voor Nederland
Jaarstukken 2012-2013
Inhoudsopgave Inhoudsopgave................................................................................................................................3 Adressen.........................................................................................................................................4 Uitnodiging en agenda....................................................................................................................5 Lezingen Excursies.........................................................................................................................6 Verslag jaarlijkse ledenvergadering Vallei en Eemland..................................................................7 Financieel overzicht 2012...............................................................................................................9 Begroting 2013..............................................................................................................................10 Verslag kascontrolecommissie......................................................................................................11 Werkgroep Hardewijk, Ermelo, Putten..........................................................................................13
–3–
Adressen AWN Vallei en Eemland p/a Langegracht 11 3811 BT Amersfoort 033-4637797 (vrijdag tussen 19:30 uur en 22:00 uur)
[email protected] Bestuur: W.C. Van Vliet Secretaris Hoochbeen 12 3905 WJ Veenendaal
Coördinatoren: T. van Drunen: WAR Radboudweg 30 3911 BE Rhenen 0317-617038
E.W. de Bree – Penningmeester E. Eimermann – Lid
A.P de Boer: NOVA Fr. Tromplaan 22 3871 EN Hoevelaken 033-2534729
H. van Vuuren – Lid
H. Stuurman: HEP Rietgorsmeen 74 3844 ZV Hardewijk 0341-434878
–4–
Uitnodiging en agenda Geachte leden, Het bestuur van afdeling Vallei en Eemland nodigt u uit tot het bijwonen van de jaarlijkse ledenvergadering, welke zal gehouden worden op Vrijdag 17 Mei om 20:00 uur in het pand van de stadsarcheologische dienst aan de Langegracht 11 te Amersfoort. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.
Opening Vaststelling agenda Mededelingen Verslag van de ledenvergadering in 2012 verslag van de penningmeester over 2012 en de begroting voor 2013 Verslag van de kascontrolecommissie en benoeming twee nieuwe leden Rondvraag Sluiting
–5–
Lezingen In 2012 – 2013 zijn er 2 twee lezingen gehouden. Vrijdagavond 23 November 2012 werd er een lezing gegeven door Dick van Wageningen (Archief Eemland. Expertise: Genealogie, Sigillografie, Paleografie en Chronologie) Dick van Wageningen begon te vertellen over een rolstempel gevonden in Ur der Chaldeën in Mesopotamië (huidige zuidoost Irak) ongeveer 4000 jaar voor Christus, 3500 jaar voor Christus werd er in Egypte al gesproken over zegelen / bezegelen. Via de antieke volkeren is het zegelen in Europa terecht gekomen, via de Grieken en Romeinen. Er zijn vanzelfsprekend bij de zegels duidelijke kenmerken zichtbaar tussen de afzonderlijke families. Hierdoor kun je de afkomst van personen herkennen die soms dezelfde achternaam bezitten maar toch geen familierelatie hebben. Ook zijn er verschillende familienamen die wel een familierelatie hebben. Ze hebben dan bijvoorbeeld de naam van moeders zijde en het familiewapen van vaders zijde overgenomen. Vandaar dat heraldiek een belangrijke hulpwetenschap is om onderzoek te doen en familierelaties te kunnen ontrafelen. Het behoeft geen uitleg dat deze hulpwetenschap een geweldige toevoeging en hulpmiddel is voor genealogisch onderzoek. Met wat voorbeelden heeft de spreker dit zichtbaar gemaakt en konden we ons vergapen aan de kunst van de zegelsnijders, waarvan sommigen zelfs met name vermeld staan in de archieven Vrijdagavond 22 Februari 2013 werd er een lezing gegeven door Archeoloog Ron Hulst over: Nimmerdor, resten van een vergeten dorp De opgraving onder voormalige sportvelden van Nimmerdor in 2000 heeft tot heden weinig aandacht gekregen. De locatie ligt niet ver van Oud – Leusden (Lisiduna), dat reeds in de Merovingische Tijd bewoond was en bekend is door een schenking van Karel de Grote aan de bisschop van Utrecht. De lezing behandelde de sporen van vier erven uit de 13 de en 14de eeuw met boerderij, hooibergen en waterputten en de vondsten die hierbij tevoorschijn zijn gekomen. De paalkuilen van de boerderijen tonen een opmerkelijke ontwikkeling in de toenmalige huizenbouw. Excursies Op 24 maart 2012 waren we met een aantal leden te gast in Nijkerk bij twee van onze actieve leden in samenwerking met oud – Nijkerk. Na het beklimmen van de toren van de grote kerk, werden gastvrij ontvangen in het museum van Nijkerk (Oud Nijkerk). Tussen de middag hebben we lekker geluncht op de markt van Nijkerk. 's Middags hebben we een stadswandeling gehad, waarna we nog mochten kijken bij een opgraving in het centrum van Nijkerk. Op 20 Oktober 2012 is een aantal leden op de fiets gestapt om de grafheuvels van Soest te bezoeken. Het was een leerzame middag, met als afsluiting een etentje in Amersfoort.
–6–
Verslag jaarlijkse ledenvergadering van de afdeling Vallei en Eemland Vrijdag 1 Juni 2012 Aanwezig: Bestuursleden: B. de Bree, E. Eimermann, K. van Rozendaal en W. van Vliet Leden: J.J. Heerema, W. van den Heuvel, A. van Leeuwen, J.G. de Vries, H. van Vuuren
1. Opening: Emile Eimermann opent als avondvoorzitter de vergadering. 2. Vaststelling van de agenda: Hennie van Vuuren geeft aan dat er vragen zijn over de samenstelling van het bestuur, er wordt besloten dit bij punt 4 te behandelen, de agenda wordt zonder verdere wijzigingen vastgesteld. 3. Mededelingen: Godfried de Vries deelt mee dat hij samen met Emile Eimermann een stuk aan het schrijven is over 50 jaar geschiedenis van onze AWN-afdeling. Emile Eimermann vult aan dat het gaat om een artikel bestemd voor publicatie Westerheem. Er wordt naar gestreefd om dit artikel midden juli af te hebben, zodat het in oktober / november gepubliceerd kan worden in Westerheem. Wilco van Vliet meldt dat Suzanne Brouwer door drukke werkzaamheden vanavond niet aanwezig kan zijn. Verder laat ze weten dat ze tevens stopt met actief te zijn bij onze AWN-afdeling. Ze wil nog een keer op een vrijdagavond langskomen om afscheid te nemen en spullen in te leveren. Bert de Bree vertelt dat Suzanne Brouwer zich bezighoudt met aardewerk pijpen en dat dit werk dan wel netjes moet worden overgedragen anders zijn we alle kennis kwijt en weten we ook niet of bepaalde projecten af zijn en hoe ze zijn gedocumenteerd. Er is besloten dat Wilco van Vliet Suzanne Brouwer mailt om te vragen of ze voor een overdracht wil zorgen. Dit kan dan gelijk met het afscheid nemen en inleveren van de spullen. Wilco van Vliet heeft een mededeling van het hoofdbestuur namelijk: Beste Afdelingsvoorzitters en secretarissen, Als AWN willen we mede zorg dragen voor behoud en goed beheer van ons archeologisch erfgoed dat nog in de bodem aanwezig is. De verantwoordelijkheid voor het archeologisch erfgoed ligt voor een groot deel bij gemeenten en dus zullen afdelingen steeds vaker gaan samenwerken met gemeenten. Voorbeelden daarvan zijn als AWNafdeling bijdragen leveren aan het opstellen van gemeentelijke archeologiekaarten en archeologiebeleid en bij de vertaling van dat beleid in bestemmingsplannen. Soms is de AWN nodig als waakhond. Voor als het echt nodig is maar ook preventief (weten dat er een waakhond is werkt ook). De Werkgroep Belangenbehartiging wil daar afdelingen bij ondersteunen. De werkgroep wil daarvoor informatie aanreiken en een vraagbaak zijn. Om de lijnen tussen afdelingen en werkgroep kort te houden vragen we alle afdelingen een contactpersoon aan te wijzen voor belangenbehartiging. Alle informatie over dit onderwerp wordt dan rechtstreeks naar die contactpersoon gestuurd. We vernemen dus graag van u naam en email adres van de contactpersoon voor belangenbehartiging binnen uw afdeling. Met vriendelijke groet, namens AWN-bestuur en de Werkgroep Belangenbehartiging Tonnie van de Rijdt - van de Ven Paul van Wijk Er is niemand die zich beschikbaar stelt als contactpersoon, zodat wordt besloten om geen contactpersoon aan te melden. Alle informatie betreffende deze werkgroep komt via de normale weg via de secretaris binnen. –7–
4. Verslag van de ledenvergadering in 2011: Wilma van den Heuvel stelt voor om deze zomer een excursie langs de grafheuvels van Soest te regelen. De aanwezigen zijn enthousiast over dit idee. Samenstelling bestuur: de actieve leden van onze afdeling zijn maar een klein groepje van circa 10 personen. Er is geen voorzitter, maar net zoals op deze avond kan er uit het bestuur een dagvoorzitter worden aangewezen als dit naar buiten toe nodig is. Zolang de functie van voorzitter vacant blijft, zal er op deze wijze met het voorzitterschap worden omgegaan. Kim van Rozendaal stopt als algemeen lid van het bestuur en haar plaats wordt ingenomen door Hennie van Vuuren. Alle aanwezige leden stemmen hiermee in. 5. Verslag van de penningmeester over 2011 en de begroting voor 2012: De penningmeester geeft aan dat het een ieder is opgevallen dat het afgelopen jaar is afgesloten met een tekort van € 123,00 . Dit is geen ernstig probleem maar dit moet geen structureel karakter krijgen. De penningmeester heeft teruggekeken tot 2006 om te zien hoe dit in voorgaande jaren was. In 2006 hadden we een voordelig saldo van € 400,00, in 2007 + € 240,00, in 2008 + € 150,00, in 2009 + ruim € 200,00, in 2010 + € 323,00 en het afgelopen jaar een tekort van € 124,00. Er zijn bepaalde posten die opvallen waaronder de kosten voor de jaarvergadering. Deze kosten zitten rond de € 200,00 en dan gaat het voornamelijk om porto – en drukkosten. Vorig jaar zijn we begonnen met het aangeven dat we er naar toe gaan werken om alles digitaal aan te leveren, wat we vanaf nu dus ook doen en blijven doen. Verder zijn de kosten van de lezingen enorm gestegen de laatste jaren. 2006 geen kosten, 2007 € 150,00, 2008 € 128,00 ,2009 € 166,00, 2010 € 20,00 en 2011 € 310,00. De stijging is verklaarbaar. Afgelopen jaar hadden we 4 sprekers die een cadeaubon krijgen en een reiskostenvergoeding. Om deze kosten te reduceren kunnen we overgaan naar 2 à 3 lezingen per jaar of bijvoorbeeld een excursie, zoals de geplande grafheuvelexcursie, organiseren. Als laatste zijn ook de kantoorkosten enorm gestegen, eerdere jaren was het een kostenpost van rond de € 50,00 en dit jaar is die gestegen tot € 330,00. Ook dit is verklaarbaar door bijvoorbeeld kosten bij het afscheid van diverse personen. Het komende jaar zullen deze kosten niet of nauwelijks voorkomen. 6. Verslag van de kascontrolecommissie en benoeming twee nieuwe leden. De kascontrolecommissie heeft de kas gecontroleerd en in orde bevonden. Normaliter blijft een lid van de kascontrolecommissie zitten en wordt de ander vervangen, aangezien er vorig jaar twee nieuwe leden zijn aangesteld is het voorstel om één lid te vervangen en één lid te laten zitten. Aangezien Hennie van Vuuren als algemeen bestuurslid is aangenomen, zal zij haar plaats in de kascontrolecommissie opgeven. Met algemene instemming is Jan Jaap Heerema aangesteld als tweede lid van de kascontrolecommissie, zodat de kascontrolecommissie nu bestaat uit de twee volgende leden: Godfried de Vries en Jan Jaap Heerema. 7. Rondvraag: Wilma van den Heuvel geeft aan dat ze komend jaar graag “De Vijver” af wil maken en uitgeven. De tekeningen van zijn zoek, waardoor het kan zijn dat er nieuwe tekening gemaakt moeten worden. Een alternatief is fotograferen van de voorwerpen. Dan komen er foto’s in het boek in plaats van tekeningen. Emile Eimermann vraagt of het mogelijk is dat Wilma van den Heuvel uitleg geeft over de scherven van “De Vijver” zodat we er van kunnen leren. Wilma van den Heuvel geeft aan dit wel te willen doen. Emile Eimermann vraagt of we in het najaar één of twee lezingen gaan organiseren. Er wordt besloten om één lezing in het najaar en één lezing in het voorjaar te houden. 8. Sluiting.
–8–
JAARO V ERZI CHT 2012
REKENINGEN KAS BANK SPAARREKENING NOG TE BETALEN POSTEN RETRIBUTIE HB RENTE DONATIES VERKOOP BOEKEN HUUR AANSCHAF BOEKEN E.D. KOSTEN JAARVERG V&E BEZOEK JAARVERG. AWN REPRESENTATIEKOSTEN ABONNEMENTEN KOSTEN TRAININGEN EXCURSIES KOSTEN SPREKERS KOSTEN WERKAVONDEN KOSTEN WERKGROEPEN WERVINGSKOSTEN KANTOORKOSTEN BESTUURSKOSTEN OVERIGE KOSTEN VERMOGEN BESTEMMINGSRESERVE VOORDELIG SALDO TOTAAL
RESULTATENREKENING
BALANS 102,74 2323,18 7547,79 777,50 84,93 180,00
65,00 26,95 23,00 22,50
524,25 175,00 36,36
125,77
43,60 1042,43
–9–
1042,43
9973,71
7590,11 2340,00 43,60 9973,71
BEGROTINGEN RETRIBUTIE HB RENTE DONATIES VERKOOP BOEKEN AFSCHRIJVING INVENTARIS HUUR AANSCHAF BOEKEN E.D. KOSTEN JAARVERSLAG REPRESENTATIEKOSTEN ABONNEMENTEN KOSTEN TRAININGEN KOSTEN VELDWERK KOSTEN RESTAURATIEWERK EXCURSIES PUBLICATIE "VIJVER" REISKOSTEN KOSTEN SPREKERS VERBRUIKSMATERIALEN KOSTEN WERKAVONDEN KOSTEN WERKGROEPEN WERVINGSKOSTEN KANTOORKOSTEN OVERGE KOSTEN NADELIG SALDO TOTAAL
2011
2012 825,00 80,00
50,00 115,00 225,00 90,00
2013 775,00 80,00
750,00 80,00 150,00
65,00 50,00 50,00 50,00
65,00 50,00 50,00 50,00 50,00
175,00
250,00
100,00 150,00 90,00 100,00
75,00 175,00 90,00 100,00
75,00 150,00 50,00 100,00
50,00 100,00
100,00 100,00
125,00 100,00
1070,00
165,00 1070,00
– 10 –
1030,00
175,00 1030,00
1115,00
135,00 1115,00
– 11 –
Werkgroep Harderwijk, Ermelo, Putten Activiteiten Een van de leden wilde hopen zand bij het project Waterfront in de gaten houden op archeologische vondsten, maar hem werd toegang geweigerd door de uitvoerder. Navraag bij de regioarcheoloog leerde dat deze alle contacten in handen had gelegd van de leider van de werkgroep archeologie van Herderewich (de historische vereniging van Harderwijk). Het Waterfront is een groot project dat eerder dit jaar is gestart na vele jaren van voorbereiding, o.a. om van Harderwijk weer een stad aan het water te maken. Het Stadsmuseum Harderwijk vroeg om een gesprek over de archeologie in Harderwijk om dat beter zichtbaar te maken. Eind augustus heeft een gesprek plaatsgevonden met de medewerkster die hiermee bezig is. Het is juist dat veel materiaal niet toegankelijk of ver weg is, maar een paar vondsten zijn wel degelijk zodanig dat ze een stuk stadsgeschiedenis vertellen. De medewerkster heeft een lijst van deze vondsten ontvangen. Belangenbehartiging De werkgroepen archeologie van de historische verenigingen van Harderwijk, Ermelo en Putten ontvingen de brochure “Hoe beschermen we ons archeologisch erfgoed”. Bij het voorontwerpbestemmingsplan Buitengebied Harderwijk zagen we dat de archeologische rijksmonumenten geen enkele bestemming hadden. Formeel is dat juist, want ze zijn beschermd via de Monumentenwet, maar ook de behandelend ambtenaar was het er mee eens dat het toch duidelijker zou dit aan te passen. Aldus hebben wij deze opmerkingen naar de Gemeente gestuurd. Maatschappelijke stages (MAS) De werkgroep neemt deel aan de maatschappelijke stages voor Harderwijk. Wegens gebrek aan tijd en belangstelling van de leden is het archeologische deel in handen gegeven van de secretaris van de Stichting Archeologie Noordwest Veluwe, die in Harderwijk woont. In het kader hiervan waren we aanwezig op de vrijwilligersmarkt Harderwijk op 4 oktober, die ook over MAS ging. Er kwamen 6 vragen over ons project (maak een app over monumenten en archeologie van de historische binnenstad van Harderwijk). Eerder in september was ondergetekende bij het MAS ontbijt dat het museum van Ermelo gaf ter gelegenheid van de prijs die zij hadden gekregen voor hun stage werkzaamheden. De aanwezige pers stelde hier vragen over ons project. Promotie Op uitnodiging van de scholengemeenschap (RSG) in Harderwijk mocht ondergetekende op 15 maart voor 3 volle klassen iets over de archeologie van Harderwijk vertellen. Dit was onderdeel van het Beta festival, een middag voor voornamelijk de hogere klassen om ze warm te maken voor de beta vakken. Vertegenwoordiging Zoals ook vorige jaren was de werkgroep aanwezig bij bijzondere bijeenkomsten van het Natuuren Milieu Platform Ermelo. Platform Historisch Harderwijk Door de gemeentelijke bezuinigingen worden bijna alle culturele instellingen in Harderwijk sterk gekort in hun subsidies. Zij zoeken daarom noodgedwongen naar andere vormingen van financiering om te kunnen overleven en ook naar samenwerking. Ongeveer gelijktijdig onderkenden een aantal historische verenigingen dat samenwerking nieuwe perspectieven zou – 12 –
kunnen bieden. Initieel was de AWN niet uitgenodigd bij de gesprekken. Toen het een vastere vorm begon aan te nemen hebben we wel deelgenomen, en op 26 april traden we toe tot het Platform Historisch Harderwijk (PHH). Een poging om het woord cultuurhistorisch te gebruiken in plaats van historisch werd helaas afgewezen. In de herfst maakten we de secretaris van het PHH erop opmerkzaam dat wethouder Teeninga Monumenten en Archeologie in portefeuille heeft en niet op de hoogte was van PHH. Ook lieten we weten dat de Harderwijker Reeks een goede uitgangspositie biedt voor publicaties op cultuurhistorisch gebied. Monumentencommissie Harderwijk Omdat de openbaarheid van deze commissie, waarin de archeologie een rol van betekenis voert, nog steeds te wensen overliet, en pogingen om verbetering te krijgen via de ambtenaar mislukten, heeft ondergetekende op 24 februari een gesprek gehad met de wethouder Teeninga onder wie de Monumentezorg valt. Hierin zijn een aantal alternatieve oplossingen gepresenteerd. De wethouder zegde toe dit op korte termijn in het reguliere overleg binnen de gemeente te bespreken. Omdat er na meerdere maanden nog niets gebeurde, is in juni een verslagje van dit gesprek naar de wethouder gestuurd. Op 20 augustus kwam het antwoord: Wij zullen er naar streven op per september de agenda etc. ook op de website te publiceren. Tot die tijd zullen we aan belangstellenden die hierom vragen per email de agenda etc. per mail sturen. Dit jaar is de gemeente er echter nog niet geslaagd om de informatie op het internet te zetten. Wel staan de vergaderingen een week van te voren op de gemeentepagina vermeld met de vermelding dat de stukken ter inzage liggen op het gemeentehuis, dan wel op verzoek digitaal worden toegestuurd. Januari 2013, Henk Stuurman
– 13 –