april Uit de Broedergemeente in Nederland

EBGNieuws Korte berichten uit de Broedergemeente

Uit de Broedergemeente in Nederland

No. 3 /april 2015

Uit de gemeenten EBG Amsterdam-Stad & Flevoland

Dit is het volk dat Ik Mij gevormd heb, het zal mijn lof verkondigen (Jesaja 43:21) In Suriname gaat men met Pasen de straat op om de paasboodschap aan alle mensen in de stad te verkondigen – zo heb ik mij laten vertellen. In de Europees-Continentale Provincie gaan wij in veel gemeenten in de vroege ochtend van de 1e paasdag eveneens de straat op – namelijk naar de Godsakker (of begraafplaats) om de boodschap van de opstanding van Jezus ten overstaan van de graven te verkondigen en ons geloof te belijden, in het gedenken van de overledenen van het afgelopen jaar. Wij verkondigen de roem van God, die de dood overwonnen heeft en het leven heeft doen overwinnen. Geen dood meer? Geen lijden? Zijn de tranen al afgewist en is de dood al voorgoed overwonnen? Op het moment, dat i k deze woorden opschrijf, heerst in Duitsland en West-Europa verdriet over ongeveer 150 slachtoffers van de vliegramp in de Franse Alpen, waaronder 16 leerlingen en twee leraressen van een middelbare school. Maar groter nog is het verdriet, denk ik, in de gebieden waar de IS en Boko Haram duizenden vermoorden, verkrachten en/of tot slaaf maken en in de Oekraïne, waar Rusland en het westen feitelijk oorlog met elkaar voeren - op kosten van de bevolking in dit land. Moet onze verkondiging van de roem van de God die leven schenkt niet tegelijkertijd een protestbeweging zijn tegen de macht van de dood? Op twee plaatsen in Nederland zal de paasliturgie plaatsvinden bij een monument voor slachtoffers van rampen die door mensen werden veroorzaakt: in Amsterdam-Zuidoost gaat de gemeente naar het monument voor de slachtoffers van de vliegramp van 1992 en in Zoetermeer viert men de opstanding van de Heer (op 2e paasdag) bij het monument voor de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog. Er zijn ook veel plaatsen in Nederland waar de verkondiging van de roem van God, die het leven heeft doen overwinnen, verbonden kan worden met een krachtig protest tegen de macht van de dood en zijn bondgenoten: het voorlopige monument voor de slachtoffers van de vliegramp in de Oekraïne op Schiphol, het monument voor de slachtoffers van de oorlog in het voormalig Nederlands-Indië en uiteraard het monument ter herinnering aan de tot slaaf gemaakten in het Oosterpark in Amsterdam. Het hoort volgens mij samen: de roem verkondigen van de God, die het leven doet overwinnen en zelf instaan voor het leven en tegen de macht van dood, geweld en haat. Ik wens u allen een gezegend paasfeest. Want de Heer is opgestaan en wij mogen opstaan voor het leven.

Paasconcert 6 april 2015 Koningskerk Amsterdam Ostwaldstraat 1 Aanvang 14.30 u

Kaarten 10 euro Kinderen 5 euro

Dwight Dissels Bernice Rose Abigail Martina Koningskinderen The New City Voices John Angoh Rhythm With Blessing Jay Way

Kaarten 06 8115 9979 (zr. Sheila)/E-Mail [email protected]

EBG Zeist: De Broederkring nodigt uit… Donderdag 9 april 2015: herdenking van de 70e sterfdag van Dietrich Bonhoeffer. Beste broeders en zusters, Op donderdag 9 april as. herdenken wij dat 70 jaar geleden Dietrich Bonhoeffer terechtgesteld werd in het concentratiekamp Flossenbürg. Slechts 39 jaar oud is hij geworden, maar wat een werking is er uitgegaan van zijn theologie, van de wijze waarop hij de navolging van Christus heeft waargemaakt onder de nationaal-socialistische dictatuur. Door hem is »christen-zijn« voor vele mensen tot in onze dagen een existentiële uitdaging geworden. En het gesprek over het geloof en over de praktijk van het geloof, is door hem nieuwe wegen ingeslagen. Hieraan willen wij denken, hierover met elkaar spreken; daartoe nodigt de Broederkring van de EBG Zeist alle belangstellenden uit, zusters en broeders:

Johannes Welschen

1

– voor een bijeenkomst in de Dom (Utrecht) op donderdag 9 april om 11 uur, waarin br. Kronenburg ons laat kennismaken met de gedachteniskapel en met de wijze waarop in de Dom de geloofsgetuigen herdacht worden. Aansluitend nemen we deel aan het middaggebed, waarin bij Bonhoeffer zal worden stilgestaan. Wie dat wil, kan na afloop in het Domcafé koffie drinken of de lunch gebruiken. – voor een bijeenkomst in de Kleine Zaal (Zusterplein 20), die op de avond van dezelfde dag gehouden zal worden, waarin wij teksten van Bonhoeffer lezen en liederen van Paul Gerhardt zingen, waarmee Bonhoeffer zich zeer verbonden voelde. Br. Kronenburg spreekt over »Bonhoeffer en de Broedergemeente«. Voor het bezoek aan de Dom kan men het beste gebruik maken van de bus. Het is wenselijk dat u zich opgeeft voor het samenzijn in de Dom: [email protected], 06-1383 6456. Br. Hans Kronenburg Br. Godfried van Ommering

EBG Rotterdam: Bazaar 2015 Op zaterdag 6 juni houden wij onze jaarlijkse Bazaar in de tuin van het kerkelijk centrum Avenue Concordia 111, van 10:00 18:00 uur. Het wordt weer een gezellige dag voor iedereen met: lekker eten, muziek, souveniertafel, rommelmarkt, het rad van fortuin en aantrekkelijke loterijprijzen o.a. een 1e prijs – 400 €, 2e prijs – juwelierbon, 3e prijs–- wellnessbon en nog veel meer. Helpt u ook mee met de verkoop van de loten? Een lot kost 1 € een heel boekje 25 €. U kunt ook een steentje bijdragen door iets te schenken voor de verkoop, bijvoorbeeld hapjes, koek, siroop, gemberbier, orgeade enz. De leidsters van de zondagsschool zullen ervoor zorgen dat de kinderen het naar hun zin hebben. Helpt u mee om deze dag te doen slagen, bezoek de Bazaar en neem gerust familie, vrienden en kennissen mee voor een dagje uit. De baten zijn ten behoeve van onze kerk en bijbehorende gebouwen. Kortom kom langs en geniet ervan! De Bazaarcommissie

Eens komt de grote zomer Een tentoonstelling over de Godsakker van de Hernhutters en hun gebruiken bij de begrafenis.

Uit onze Provincie Twee doopbedieningen tijdens een seminar met Jørgen Bøytler Opnieuw bezocht Jørgen Bøytler, the Unity Business administrator en voorzitter van de Zending van de Broedergemeente in Denemarken, de Broedergemeente in Albanië. Aanleiding van het bezoek was een seminar voor verdere toerusting van actieve en aankomende jeugdleid(st)ers, dat op 27-28 februari 2015 plaatsvond in Tirana. Centraal stond het inzicht krijgen in de theorie en de praktijk van de doop. De deelnemers kwamen uit Tirana, Bathore, Burrel, Elbasan en Pogradec. Tijdens het seminar vond een avondkerkdienst plaats, waarbij twee jonge vrouwen uit Elbasan en Pogradec de doop ontvingen.

Wie door de poort van de oude Hernhutter begraafplaats in Zeist loopt, betreedt een tuin van vrede, waar, onder de hoge linden, de zegen van God voelbaar aanwezig is. Zijn zegen is het, die deze kleine plek op aarde gedurende meer dan 250 jaar bewaard en behoed heeft. Hier hebben broeders en zusters uit bijna veertig landen der aarde hun rustplaats gevonden. De Godsakker wordt deze begraafplaats genoemd: onder eenvoudige platte stenen zijn de doden als zaad in de aarde gelegd, dat wil zeggen: als vergankelijke schepselen, die wachten op de onvergankelijkheid waartoe God de Heer hen eens zal opwekken. Stichting Museum Het Hernhutter Huis presenteert een expositie waarin u nader kennis maakt met de Godsakker van de Broedergemeente, in Zeist en wereldwijd. U komt meer te weten over de achtergronden van onze begrafenis-liturgie en over de Hernhutter gebruiken rond heengaan en begraven. Het is een tentoonstelling in het licht van Pasen: de blijde boodschap van de Opstanding kan ook verkondigd worden aan de hand van foto’s, schilderijen en documenten! Openingstijden: van 19 april tot en met 11 oktober, zaterdag van 14-17 uur, zondag van 11- 17 uur en voorts op afspraak: 030 – 6922213 of 06-1383 6456. Plaats: Museum Het Hernhutter Huis, Zusterplein 20 in Zeist. Entree gratis.

Mededelingen van het Provinciaal Bestuur Van 24 tot 26 maart kwam in Bad Boll het Provinciaal Bestuur voor haar derde vergadering in 2015 bijeen. Voor de eerste keer nam zr. Heide-Rose Weber voor een dag, als gast, deel aan de besprekingen. Zij zal in mei met haar taak in het Provinciaal Bestuur (PB) beginnen. In het kader van deze vergadering vond er een gesprek plaats met het bestuur van de Herrnhuter Missionshilfe (de Duitse zendingsorganisatie van de EBG). En het PB maakte weer gebruik van de twee keer per jaar aangeboden supervisie. Over de volgende onderwerpen en besluiten van de vergadering willen wij u graag informeren:

2

Personalia

De eerstvolgende vergadering van het Provinciaal Bestuur zal plaatsvinden van 6 tot 8 mei in Herrnhut. In het kader daarvan zal het trekken van de dagteksten voor de jaargang 2018 plaatshebben, alsook een samenkomst met de uitgevers van de Duitse dagteksten, Friedrich Reinhard Verlag, in Basel.

Br. Mark de Vos, predikant in Utrecht, zal van half april tot begin juni voor een stage in de provincie Suriname verblijven. Het PB heeft besloten om br. Franklin Ollivieira voor nog eens vier jaar (tot maart 2019) als pastoraal werker in de gemeente Amsterdam Zuidoost te benoemen.

Uniteitsgebedswacht 1 tot 14 april 15/16 april 16/17 april 18 /19 april 20 april tot 7 mei

De aanstelling van Mevrouw Karen Warnecke-Gehrhard uit Neu-Ulm, als nieuwe rentmeester van de gemeente Königsfeld, werd door het PB bevestigd. Uit de bestuursafdelingen De gedragscode voor het Duitse jeugdwerk van de Broedergemeente waartoe op de »Frühjahrswerkstatt« op 28 februari 2015 is besloten, werd door het PB bevestigd. Voor het Nederlandse jeugdwerk moet een soortgelijke code nog uitgewerkt worden.

West-Indië-Oost Labrador Congo Tanzania (Tanganyika-Meer) Jamaica, Cuba

Bijzondere verjaardagen april 2015 Wij feliciteren de volgende medewerkers van de Broedergemeente in actieve dienst of in ruste: Clementine Weiss, Neuwied, met haar 85e verjaardag op 3 april Wolfgang Müller, Dresden, met zijn 85e verjaardag op 3 april Martin Theile, Amsterdam, met zijn 60e verjaardag op 8 april Sabine Wolff-Lenz, Den Haag, met haar 60e verjaardag op 19 april Armin Maywald, Herrnhut, met zijn 60e verjaardag op 21 april Christine Gill, Neuwied, met haar 80e verjaardag op 24 april Christoph Hartmann, Berlin, met zijn 50e verjaardag op 29 april Elisabeth Preiswerk, Basel/CH met haar 80e verjaardag op 1 mei Peter Vogt, Bautzen met zijn 80e verjaardag op 13 mei

Het PB houdt zich bezig met een stappenplan dat als doel heeft tot een positief resultaat te komen, in de kerkelijke rekening van de Europees-Continentale Provincie. Het PB blikte terug op de ontmoeting tussen leden van de kerkleidingen van de Evangelische Broedergemeente en de Evangelisch-methodistische Kerk (EmK) die bijeen kwamen in de Theologische Hogeschool in Reutlingen, van 4 tot 6 maart. Centraal stond bij deze consultatie de gedachtenwisseling over theologische onderwerpen. Bovendien werden mogelijkheden besproken voor samenwerking in de theologische vorming en verdere toerusting. De ontmoeting in Reutlingen was de voortzetting van een proces van dialoog, dat in december 2012 in Herrnhut was begonnen. Beide kerken knoopten toen aan bij de ontmoeting en de theologische uitwisseling van hun grondleggers Nikolaus Ludwig Graf von Zinzendorf en John Wesley in het jaar 1741. Sindsdien bezoeken wij elkaars synoden en conferenties en verdiepen zo de bekendheid met elkaar, ook om van elkaar te leren. »Wij hebben grote overeenstemming in onze geloofsbeleving en in de theologie«, zei bisschop mevrouw Rosemarie Wenner in de wandelgangen tijdens de consultatie. »Onze beide kerken zijn deel van een internationaal netwerk en kunnen van elkaar leren, hoe wij dit kenmerk voor het werk in Duitsland vruchtbaar kunnen maken.« Zij doet een oproep aan EmK-gemeenten, die in hun buurt gemeenten van de Broedergemeente hebben, »op de zusterkerk af te stappen, om het kerkelijke contact ook ter plaatse gestalte te geven.«

Agenda in april en mei 6 april 6–12 april 9 april 17 april 17 april 17–19 april 17–19 april 18 april 18 april 22–23 april 23 april 24–26 april 25 april 30 april–3 mei

3

Amsterdam: Paasconcert in de Koningskerk, 14:30 uur Taizé: retraite voor de jeugd(werkers) Haarlem: Predikantenberaad Herrnhut: Eerste steenlegging van de Johann Amos Comeniusschool Amsterdam-Zuidoost: Vergadering Moderamen Centrale Raad Leipzig »Theologie van brood en wijn« weekend jeugdwerk Niesky: Conferentie van de Broedergemeenten in Duitsland Zeist: Raad voor Diaspora Zeist: Opening tentoonstelling Eens komt de grote zomer, 15:30 uur Berlijn: Intersynodale liturgische Commissie Duitstalige gebied Zeist: Vergadering penningmeesters EBGN Hannover: Toekomstworkshop Noord-Duitse Team Haarlem: Jaarlijkse lezing Thema EBG vrouwen Wereldwijd, 14:00 uur Herrnhut: Toekomstworkshop Oost-Duitse Team

2-10 mei 6 mei 6–8 mei 6–10 mei 9 mei 14 mei 23 mei 28-30 mei 30 mei

Uit Suriname

Almere: Tiener 3daagse (12-17 jr.) Herrnhut: trekking Dagteksten 2018 Herrnhut: PB-vergadering o.a. met uitgevers Dagteksten Ebersdorf: »oecumene op wielen« – 5e oecumenische kamp voor bikers Bern: Bijeenkomst afgevaardigden van de Herrnhuter Mission en van de Herrnhuter Broedergemeente in Zwitserland Amsterdam Zuidoost: Gemeentedag/Mindervalidendag Utrecht: Landelijke Contactdag Centrale Broeder Raad Herrnhut: Intersynodale Financiele Commissie Zeist: Landelijke werkdag Jan Hus

Afgestudeerden Op maandag 9 en vrijdag 13 februari vonden er afstudeersessies met verdediging van scripties plaats, op het Theologisch Seminarie. Broeder Hart studeerde af als Bachelor in theology, met Hebreeuws en Grieks in zijn pakket. In zijn afstudeerscriptie vergeleek hij de exegeses van Luther en Calvijn met elkaar. Zuster Luxemburg verdedigde haar scriptie »Begeleiden vanuit de Presentietheorie. De integratie van de presentietheorie met het mentorschap voor dak- en thuislozen«. De titel van br. Dalfour zijn werkstuk luidde: »Geestelijke verzorging binnen het Korps Politie Suriname«. De twee laatstgenoemde behaalden de graad van Bachelor of Divinity. De geslaagden en ook de directie en het Curatorium van het Theologisch Seminarie worden gefeliciteerd met het behaalde resultaat. Oplossingsmodellen formuleren Dat was het doel van een thema-avond over de financiële situatie van de EBGS. Het Provinciaal Bestuur besloot hiertoe op een onlangs gehouden bestuursvergadering. Als twaalfde lid werd aan het het PB toegevoegd zr. Natalie Valpoort.

ZZg Nieuws ZZg komt naar u toe. Afgelopen herfst en winter zijn we op bezoek gegaan bij verschillende EBG gemeenten om te vertellen over de veranderingen die bij het ZZg plaats gaan vinden in de komende jaren. Dat waren zonder uitzondering inspirerende bijeenkomsten, omdat het steeds ging om de vraag wat gemeenten en ZZg voor elkaar kunnen betekenen èn wat ze samen voor zending, diaconaat en ontwikkelingssamenwerking kunnen betekenen. We zien dat het zwaartepunt van ons werk aan het verschuiven is. Tot voor kort ging het om het inzamelen van geld, om daarmee partnerorganisaties te helpen situaties van achterstand te verbeteren. Nu en in de komende jaren blijven we dat doen, maar het accent zal meer en meer gaan liggen op het onderling contact. We merken dat we van elkaar kunnen leren door samen bepaalde zaken aan te pakken en het geld lijkt niet meer het belangrijkste te zijn. Een voorbeeld: op mijn reis naar Suriname in februari 2015 sprak ik Edward van Eer, directeur van de Medische Zending (MZ). Hij vertelde dat gebrek aan personeel een groot probleem is bij MZ. Gesprekken in Nederland, bij bijvoorbeeld de EBG Noord Holland maakten mij duidelijk dat er in Nederland vrij veel mensen van Surinaamse afkomst zijn die graag hun steentje bij willen dragen aan de ontwikkeling van Suriname. Maar het is bekend dat 67% van de mensen die voor kortere of langere tijd naar Suriname gaan, eerder terugkomen dan verwacht. In gesprek met Edward, maar ook met de Oudstenraad van de EBG Noord Holland hebben we de gedachte besproken dat we samen deze remigranten zouden kunnen begeleiden. En die begeleiding ligt dichter bij de zending dan je op het eerste gezicht zou denken. Soms kun je in gesprek komen over de vraag welk plan God met jouw leven zou kunnen hebben. Als je dat tot je door kunt laten dringen, dan sta je vaak stevig in je schoenen. Maar we kunnen de mensen via eenvoudige trainingen en netwerkgroepen enkele tools meegeven om effectiever met zichzelf om te gaan, zodat ze weerbaarder staan in een cultuur die toch echt anders is dan de Surinaamse cultuur in Nederland. Misschien ligt hier een deel van de toekomst en betekenis van het ZZg. Age Kramer ([email protected])

Renovatie Salemkerk in Coronie Vanuit de Salemkerk in Coronie, die aan een grondige renovatie toe is, wordt een oproep gedaan aan alle EBG-leden. Op 15 maart vond er in de Grote Stadskerk een speciale dienst plaats, met speciale fundraisingsactiviteiten, met o.a. na de dienst verkoop van kokos en daaraan gerelateerde producten. Ook werden gemeenten opgeroepen om één van de collecten van die zondag te bestemmen voor de renovatie van de Salemkerk. Opleiding tot Kerkorganist De organist van de Wanicakerk, zuster Christien RiedewaldGunning is onlangs overleden. Los hiervan staat dat het velen is opgevallen dat het aantal kerkorganisten binnen de EBGS sterk terug is gelopen. Om die reden hebben enkele broeders het initiatief genomen om er iets aan te doen. Ze willen voor belangstellenden een opleiding verzorgen tot kerkorganist. Men rekent graag op serieuze belangstelling en enthousiasme. Opgeven is mogelijk op het Coördinatiecentrum aan de Maagdenstraat 50.

Foto: © Elizabeth Berggraaf

Een stonfutu tot hoger leven opgeroepen: ›na En e du en!‹ Dat kan gezegd worden van zuster Anita Estelle Berggraaf, die op 3 februari thuis werd geroepen. Zij werkte jarenlang mee aan de vertaling van het Deibuku. Zij heeft zowaar een catalogus met alle 1800 in het Sranan vertaalde dagteksten nagelaten. Samen met broeder Paul Doth heeft zij als leidster van de Diaconie aan de wieg gestaan van de Zinzendorf Herberg, die bedoeld was om mensen met acute huisvestingsproblemen op te vangen. Zij is ook lid geweest van de commissie die oudgedienden van de EBGS opzoekt. Als je vroeg hoe het met haar ging dan zei ze (aldus zr. Lucia Anches-Breeveld) »mi no warti, skin no firi bun, ma wi e fertrow Masra, na En e du en«– niet zo geweldig, ik voel me niet zo goed, maar we vertrouwen op Hem, de Heer. Hij is degene die veel mogelijk maakt! Kees van der Ziel

4

Uit de wereldwijde Uniteit

Cortroy Jarvis, de voorzitter van de Provincie, schrijft: »Laten wij bidden voor het nieuwe traject, waar onze gemeenteleden en de totale regering aan begonnen zijn. Moge God hen voortdurend begeleiden en leiden in hun werk ten gunste van de mensen op St. Kitts en Nevis, waarvoor ze geroepen zijn«.

Tanzaniaanse Oostprovincie nu zelfstandige Uniteitsprovincie Sinds 1 januari 2015 bezit de Oostprovincie van de Broedergemeente in Tanzania de volle rechten en plichten van een uniteitsprovincie. Hiervoor was zij een snel groeiende zendingsprovincie, waarvoor de Zuidprovincie van Tanzania de eindverantwoordelijke was. Het hoofdkwartier van de kerkleiding bevindt zich in Dar es Salaam, waar 25 Broedergemeenten zijn.

Nieuwe kerk in Sisin (Nicaragua) feestelijk ingewijd Eind februari 2015 is het kerkgebouw van de Broedergemeente in Sisin in het oosten van Nicaragua feestelijk ingewijd. Dit na een bouwtijd van meerdere jaren. De orkaan »Felix« had de kerk in de nacht van 4 op 5 september 2007 volledig verwoest. De wederopbouw van deze kerk kwam tot stand in meerdere bouwfasen met veel eigen inbreng van de gemeenteleden, alsook met middelen van HMH en subsidie uit het Fonds »Losungsspende«. Al sinds drie jaar wordt de kerk provisorisch weer gebruikt. Bij de feestelijkheden was Niels Gärtner, uit Bielefeld, aanwezig. Hij vertegenwoordigde de Hernhutter Missionshilfe en de Europees-Continentale Provincie, bracht groeten over en voerde gesprekken met de kerkleiding ter plaatse.

Een feest bij deze zelfstandig wording is gepland voor 3 mei 2015. Daarmee bestaat de wereldwijde Unitas Fratrum uit 23 Uniteitsprovincies (waaronder zeven provincies in Tanzania), vijf zendingsprovincies, twee Uniteitswerken, 14 zendingsgebieden en twee toekomstige zendingsgebieden. Over verdere structurele veranderingen zal de Unity Synod van 12-19 augustus 2016 (in Jamaica) zich beraden en eventueel beslissingen nemen.

Foto: ©Niels Gärtner

Broedergemeente in Malawi begon vluchtelingenwerk De Broedergemeente in Malawi is, hoewel zelf extreem arm, begonnen met het werk onder vluchtelingen in het »UNDzaleka Refugee Camp«. In dit, in 1994, ingerichte vluchtelingenkampement wonen ongeveer 17.000 vluchtelingen, waarvan de meesten afkomstig zijn uit Ethiopië, Burundi, Eritrea, Congo, Ruanda, Zambia en Somalië. Velen verblijven slechts enkele maanden in het kampement, maar het merendeel vele jaren. De meesten van hen zijn vrouwen en kinderen. Aan het begin van de inzet van de Broedergemeente stond de aanstelling van een vijfkoppig onderzoeksteam, dat bijzondere noden aan het licht moest brengen. Ondertussen is er in het kampement niet alleen een kleine kerk met regelmatige samenkomsten, maar ook een comité voor hulp door de betrokkenen zelf, dat zich met opoffering uitstrekt naar weeskinderen, weduwen en mensen met HIV besmetting. Enthousiasme door een circusbezoek aan Bir Zeit De medewerkers van het revalidatiecentrum van de wereldwijde Broedergemeente op Star Mountain (Ramallah, in Palestina) proberen voor de kinderen en jongeren met een handicap, steeds weer te voorzien in een afwisselende en stimulerende dagbesteding. Op 2 maart 2015 organiseerden zij een gemeenschappelijk circusbezoek met alle vijf afdelingen van de instelling aan de nabijgelegen universiteitsstad Bir Zeit. De circusschool van de Palestijnse overheid in Bir Zeit organiseerde voor deze kinderen en jongeren met een handicap, maar ook voor andere instellingen voor gehandicaptenzorg in Palestina, een vrolijk en sportief programma. Het resultaat was: verbazing en groot enthousiasme bij zowel de pupillen als de medewerkers.

Uit de oecumene Geloven in de Stad (Een gebed bij elke stap) Er worden regelmatig gebeden met mensen van verschillende kerkelijke organisaties in Haarlem. We moeten natuurlijk blijven bidden voor onze stad. Er zijn in de komende maanden enkele bijeenkomsten georganiseerd waarvoor gebed nodig is. Bid voor deze momenten dat God bij ons is en dat Hij deze momenten gebruikt om zijn doel te bereiken door ons leven heen. Zondag 22 maart werd Stay Connect gehouden. Een dienst voor iedereen die ernaar uitziet om samen de verbondenheid met God en met elkaar te vieren en te belijden. Op zondag 26 april a.s. is er een gezamenlijke dienst van alle kerken in Haarlem die door religie in de stad zijn verbonden. Deze dienst wordt gehouden in de Haarlem Sporthal.

Drie Moravians in de nieuwe regering De Uniteitsprovincie West-Indië-Oost meldt, dat drie leden van de nieuw gevormde regering voor St. Kitts en Nevis leden van de Broedergemeente zijn. Zij feliciteert a) de minister-president Dr. Timothy Harris, b) de minister mevrouw Eugene Hamilton, verantwoordelijk voor o.a. Landschapsbeheer, Vestigingsbeleid, Stadsontwikkeling, Gezondheid en c) de minister Ion Liburd, verantwoordelijk voor Infrastructuur, Posterijen, Transport en Landsontwikkeling.

5

Zorg vraagt om afstemming Als kerken werkelijk een partij willen zijn voor lokale overheden bij de decentralisatie van de zorg moeten ze nog veel meer dan nu gebeurt gaan samenwerken. Dat was één van de belangrijkste conclusies tijdens een verkenning die vertegenwoordigers van diverse kerken hebben gemaakt in een gesprek bij de Raad van Kerken.

Commentaar bij de tijd – Leve de nacht 12 maart 2015 Een commentaar bij de tijd gaat meestal over het leven van de dag. Deze keer schrijf ik over de nacht. Gelukkig is er een nacht. De nacht hakt de tijd in mootjes, zodat we het leven per dag krijgen en elke morgen nieuw is. De nacht verhindert dat de tijd een doorgaande stroom is van altijd maar wakker leven. Daar zouden we gek van worden. ›De duisternis noemde Hij nacht.‹ Ik houd van de nacht. ’s Nachts wordt de wereld kleiner. Het is de tijd om op te houden met het veroveren van de wereld, met produceren en presteren en met jezelf bewijzen en je plekje bevechten onder de zon. Het is de tijd om in te keren. Lamplicht boven de tafel geeft een vlek licht en meer is niet nodig.

Er is sprake van de ›grootste veranderingsopgave op sociaal gebied van de laatste honderd jaar‹, aldus één van de deelnemers. De gemeente moet voortaan de zorgvragen behandelen en het beleid uitzetten, waar dat voorheen bij de landelijke overheid lag. De eerste fase, die van de contractering van zorginstellingen, lijkt redelijk te zijn verlopen. Veel gemeenten continueren de bestaande lijn. Er worden nu in de gemeente wijkteams gevormd die zich concreter op de mensen richt die van hulp afhankelijk zijn. Lokale kerken bepalen zelf in hoeverre ze daarin willen stappen en waar ze de grenzen van hun bijdragen leggen.

Wakkere wereld Onze wakkere wereld haat de nacht. En daarom wordt er een greep naar de nacht gedaan. Nooit is de wereld opdringeriger geweest. We moeten in het licht blijven, want zo blijven we in de invloedsfeer van de wereld. Die hongert naar onze aandacht. Die wil ons als afzetgebied niet kwijt. Zijn we klaar met ons werk, dan zijn we goed voor kijkcijfers. Hoeven we niets meer, dan is er een klein schermpje dat altijd licht geeft en ons dwingt berichtjes te lezen en erop te reageren. In onze wereld is licht alom tegenwoordig. Wie ‘s nachts over een stad vliegt, ziet een zee van licht. Bij al dit licht verbleken de hemellichamen. In het westen zijn de sterren verdoofd. Overdag leven we horizontaal. En zelfs ‘s nachts leven we zonder hemel. Wat een sensatie om in de tropen onder de hemel te staan en opgenomen te worden in het grote verband van het sterrenlicht. Alsof de ziel weer ademt. Alsof we ontwaken uit onze roes en raken aan de eeuwigheid.

Het is in de praktijk ook lastig om precies de scheiding aan te reiken tussen professionele zorg en vrijwilligerszorg. Kerk in Actie spreekt over ›lijfverbonden zorg‹ als een vorm van hulp die voorbehouden moet zijn aan de professional. Maar ook de invulling van die definitie kan weer aanleiding zijn voor nieuwe discussies; is er sprake van lijfverbonden zorg als je met een zorgbehoevende naar een dierentuin gaat en je helpt ter plekke bij het vervangen van een stoma of het aanreiken van medicijnen? Het gesprek gaat onder meer verder over de rechtspositie van de vrijwilligers en de noodzaak van deskundigheidsbevordering.

Licht uitdoen Wie is de eerste die het licht uitdoet? Wie durft het scherm te sluiten, de beeldbuis te doven, de wereld klein te laten worden en de nacht toe te laten? Er is intussen moed voor nodig dat alles te doen. De moed om los te laten en zo te ontvangen. Nicodemus kwam in de nacht tot Jezus. Ik houd het erop dat dit niet toevallig was. In dat gesprek bij nacht sprak Jezus over de geboorte uit water en Geest en het ingaan in het koninkrijk van God. Wie altijd maar in de dag verkeert, ziet alles maar blijft blind voor dat koninkrijk. Wie de ogen sluit en zich laat omhullen door de nacht, krijgt er oog voor.

Diverse deelnemers rond de tafel

Ook uit kringen buiten de Raad wijst men op de noodzaak om plaatselijk als kerken nog meer te gaan samenwerken. Of men de plaatselijke raad van kerken daarbij als vliegwiel gebruikt of bijvoorbeeld een diaconaal platform maakt niet uit. Als er maar sprake is van ›één loket en één duidelijk gezicht‹. Er zijn naar schatting 275 plaatselijke raden van kerken en zo’n 120 diaconale platforms.

Avondlied In de nacht kreeg ik zelf ooit iets te zien van de heerlijkheid van de Heer. Daarom houd ik van de nacht. Die openbaarde mij wat de dag verhulde. Elke nacht kan het weer gebeuren. Elke keer mag de dag weer ten einde gaan, en kan het waar worden wat in een avondlied staat:

Een specifiek gesprekspunt vormde ook het verschil in verantwoordelijkheden. Een organisatie als het Leger des Heils heeft vele professionals in dienst op het terrein van de zorg aan de onderkant van de samenleving. Kerk in Actie werkt met een landelijke organisatie aan 18 pilots op plaatselijk niveau. Weer anders ligt het in kleinere reformatorische kerken waar men geen pilots heeft en meer de ontwikkelingen in het algemeen volgt.

Nu is de dag ten einde, nu wil mijn hart zich wenden, tot U, zo groot en goed. Wil naar uw kind o Here, uw licht gelaat toekeren, verlicht mij, zet mijn ziel in gloed.

Het is niet altijd makkelijk om een gezamenlijk gezicht naar de overheid te hebben, omdat de grenzen van kerkelijke gemeenten behoorlijk divers zijn en ook weer verschillen van die van de burgerlijke gemeente. Er kan sprake zijn van een rooms-katholieke

12 maart 2015, dr. Arjan Plaisier, scriba van de generale synode van de Protestantse Kerk in Nederland

6

parochie die verdeeld is over drie burgerlijke gemeenten en dan weer moet samenwerken met één christelijke-gereformeerde kerk, een halve baptistengemeente en vier protestantse gemeenten. Aanleiding voor de bespreking waren eerdere gesprekken van de landelijke Raad van Kerken met politici in Den Haag en met de Vereniging van Nederlandse Gemeenten. De Raad probeert met de contacten in beeld te houden hoe de veranderingen zich doorzetten, wil ook kerken informeren over elkaars kennis en voor alles voorkomen dat de meest kwetsbare groep in structurele zin last zou hebben van de inregeling die nodig is op plaatselijk vlak. Solidariteitsbezoek Oekraïne Ds. Karin van den Broeke (voorzitter van de synode van de Protestantse Kerk in Nederland), Anglicaans bisschop Christopher Hill (voorzitter van de Europese Kerkenconferentie) en dr. Olav Fykse Tveit (algemeen secretaris van de Wereldraad van Kerken) brengen deze week vanaf afgelopen maandag een bezoek aan Oekraïne. Met het bezoek willen de kerkelijke leiders bijdragen aan het proces van vrede in het verscheurde land op de grens van Europa en Azië. ›We hopen dat dit bezoek gezien wordt als een uitdrukking van gebed van de oecumenische familie en als stap naar gerechtigheid en vrede voor de mensen in de Oekraïne‹, aldus Tveit. Op het programma staan ontmoetingen met de leiding van de Oekraïnse Orthodoxe Kerk (onder het patriarchaat van Moskou), die formeel lid is van de Wereldraad en met afgevaardigden van andere kerken en religieuze gemeenschappen. Daarnaast zullen er ook gesprekken zijn met politieke leiders. Georges Lemopoulos, betrokken bij de leiding van de Wereldraad van Kerken, heeft onlangs een verklaring namens de Wereldraad naar buiten gebracht, waarin het staakt-het-vieren wordt verwelkomd. De situatie in Oekraïne is zorgelijk. Vandaar dat de stichting Communicantes, de Vrije Universiteit en de Protestantse Theologische Universiteit Amsterdam (leerstoel »Orthodoxie en vredesopbouw«) een publieksdag organiseren op 4 april in Tilburg over het thema ›De kerken en de oorlog in Oekraïne‹.

7

Diensten van de Broedergemeente in Nederland Amsterdam-Stad en Flevoland, Koningskerk, Van ’t Hofflaan 20, Amsterdam. Diensten: elke zondag om 10:30 uur in de Koningskerk. Bezoek onze website: www.ebga.nl Almere: Op elke 1ste, 3de end 4de zondag van de maand om 14:00 uur in de Lichtboog, Klokkeluiderstraat 10. Lelystad: Op elke tweede zondag van de maand om 14:00 uur diensten in de Waterbever, Voorstraat 313, 8226 KB Lelystad. www.ebga.nl Amsterdam Zuidoost, Kerkgebouw »Wi Eegi Kerki«, Kortvoort 73, Amsterdam-Zuidoost. Diensten: elke zondag om 11:00 uur www.ebgzuidoost.nl Arnhem, Waalse Kerk, Gasthuisstraat 1, Arnhem-Centrum. Diensten: alle zondagen van de maand, om 12.15 uur. Behalve op de 1e zondag (dan is er geen dienst.) ‘s-Hertogenbosch, Evertsenstraat 33, in ‘s-Hertogenbosch, Diensten: 1 keer per maand, op de 4e zondag, om 14:00 uur. Groningen, Kerkgebouw »De Fontein«, Eikenlaan 255. Diensten: elke 2de. en 4de. zondag van de maand om 14:00 uur Haaglanden, Chasséstraat 1, Den Haag. Diensten: elke zondag om 10:00 uur, de laatste zondag van de maand om 11:00 uur Zoetermeer: Op elke 1ste en 3de zondag van de maand om 14:00 uur in de Adventskerk, Julianalaan 3 (wijk 12). Leiden: Rosmolen 28 (Merenwijk), in het wijk- en dienstencentrum Molenwijk, elke 1ste zaterdag van de maand om 15:00 uur Laak: 1e Laakdwarsweg 7 (Den Haag), in Huize Stanfasti, elke 1e en 3de zaterdag van de maand om 19:30 uur Website: www.ebg-haaglanden.nl Noord-Holland: Haarlem: elke zondag om 10:30 uur in de EBG kerk, Parklaan 34 in Haarlem Zaanstad/Purmerend: elke 1ste, 3de en 5de zondag om 12:30 uur in de Lutherse kerk, Vinkenstraat 34 in Zaandam Hoorn: elke 1ste en 3de zondag om 13:00 uur in de Dorpskerk (PKN), Kerkelaan 8 in Zwaag Alkmaar/Heerhugowaard: elke 2de en 4de zondag om 12:00 uur in de Blije Mare, Kajakstraat 60 in Alkmaar Den Helder: bijeenkomsten volgens afspraak. www.ebgnoordholland.nl of www.facebook.nl/ebgnoordholland Rotterdam, Avenue Concordia 111, Rotterdam. Diensten: elke zondag om 10:45 uur. in Maassluis, Constantijn Huygenstraat 1: diensten in de kerk van de NPB op elke 2de zondag van de maand om 14:00 uur; in Dordrecht, Vriesestraat 20-22 in de Lutherse Kerk op de 1ste zondag van de maand om 14:00 uur. www.ebg-rotterdam.nl Evangelische Broeder en Zustergemeente (EBZG), Minstreelstraat 9, Rotterdam. Diensten elke zondag om 11:45 uur in het kerkgebouw van de Zevende-dags Adventisten. www.ebzg.nl Utrecht, Ivoordreef 2, Utrecht-Overvecht. Diensten: elke zondag om 12:00 uur in de Jeruëlkapel. www.ebgu.nl Zeist, Zusterplein 12, Zeist. Diensten: elke zondag om 10:00 uur. Elke zaterdag: zangdienst om 19:00 uur. www.ebgzeist.nl Zwolle, Burgemeester Vos de Waelstraat 1 (Nieuwe Haven Woon- Zorg- en Dienstencentrum), Theodorakapel, Diensten: elke 3e zondag van de maand om 15:00 uur. Landelijke Werkgroepen Javaans Christelijke Werkgroep: Diensten in Rotterdam, Avenue Concordia 111, elke 1ste en 3de zondag van de maand om 14:45 uur; in Amsterdam ZO, Wi Eegi Kerki, Kortvoort 73, op de 1ste zondag van de maand om 14:00 uur. Landelijke Hindoestaans Christelijke Werkgroep: Diensten op de 1ste zondag van de maand in Amsterdam ZO, Wi Eegi Kerki, Kortvoort 73, om 13:00 uur, op de 2de zondag om 14:00 uur in Den Haag, Chassestraat 1 en op de 3de zondag om 11:30 uur in Rotterdam- West, »De Brug«, Mathenesserweg 13A, op de laatste zondag van de maand om 14:00 uur in Zeist. Wij vragen alle gemeenten om de bovenstaande informatie te controleren en eventuele correcties op te sturen aan zr. R. Wezel ([email protected]).

8