Page 1 of 11
Ap Lammers Van:
Historische Vereniging Zutphen [
[email protected]]
Verzonden: dinsdag 16 oktober 2012 19:38 Aan:
ap Lammers
Onderwerp: Op de Rol in Historisch Zutphen
Op de Rol in Historisch Zutphen Internet: www.historiezutphen.nl - E-mail:
[email protected] Op de rol in historisch Zutphen jaargang 6, oktober 2012 nr. 9 Referentie: HVZ 2012 - 73
Geachte dames en heren, Hierbij doen wij u met veel genoegen nieuwsbrief nr. 9 van 2012 toekomen. Veel leesplezier en graag tot ziens bij één van de activiteiten. Ap Lammers
CODA is meer dan door een groot aantal activiteiten organiseert voor jong en oud?
16-10-2012
Page 2 of 11
Nieuwe Tentoonstellingen Un peu de terre sur la peau. 29.09 2012 t/m 24.03 2013 CODA Museum presenteert, in samenwerking met la Fondation d’entreprise Bernardaud, op bijzondere wijze de hedendaagse keramische sieraden van negentien internationale kunstenaars. Klei is zonder uitzondering het basismateriaal van de ruim honderd sieraden die getoond worden. De sieraden geven een frisse, persoonlijke visie op het hedendaags sieraadontwerp en klei als materiaal. Een aantal werken verwijst naar facetten uit de kunstgeschiedenis en tradities die verbonden zijn met het sieraad, terwijl andere sieraden opnieuw hun plaats en betekenis uitvinden of voortkomen uit materiaalonderzoek. Lees meer op de CODA website. http://www.coda-apeldoorn.nl/agenda/activiteiten/ --------------------------------------------------------------------------------
Zilver en Goud - Sieraden van Anneke Schat en Cees Post 30.09 2012 t/m 13.01 2013 Twee grootheden van het Nederlandse sieraad bundelen hun krachten voor een dialoog in zilver en goud. Anneke Schat is tientallen jaren lang de ontwerper en maker van de Gouden Televizier-ring. Cees Post is de maker van de ring die in 2000 de Nederlandse oeuvreprijs voor de beeldhouwkunst symboliseerde, de Wilhelmina -ring. Meer informatie op de CODA website. http://www.coda-apeldoorn.nl/agenda/activiteiten/
--------------------------------------------------------------------------------
Atelier Schilderwedstrijd Dieren 29.09 2012 t/m 06.01 2013 Dieren zijn al eeuwenlang een populair thema in de schilderkunst. Denk bijvoorbeeld aan de paarden van Wouter Verschuur, de romantische kattenschilderijen van Henriëtte Ronner -Knip, de koeien van Willem Maris of de prachtige collectie schilderij met schapen die de kunstschilder Hendrik Willem Mesdag verzamelde. Zoals blijkt uit de tentoonstelling hebben ruim 400 deelnemers aan de 23ste editie van Atelier Schilderwedstrijd zich laten inspireren door het thema dieren. Lees meer op de CODA website. http://www.coda-apeldoorn.nl/agenda/activiteiten/ --------------------------------------------------------------------------------
Verwacht. De Ongeziene Gezien 06.10 t/m 02.12 2012 De vierde en laatste tentoonstelling bij het gelijknamige fotografieproject dat gestart werd in 2008. http://www.coda-apeldoorn.nl/agenda/activiteiten/
ADO speelgoed, speelt goed! 13.10 2012 t/m 10.02 2013 Fantastische tentoonstelling waar liefhebbers van design, speelgoedverzamelaars, grote én kleine inwoners van Apeldoorn naar hartelust kunnen kijken, fantaseren, spelen en ontdekken. http://www.codaapeldoorn.nl/agenda/activiteiten/
16-10-2012
Page 3 of 11
Over de knie in Rusland Het grootste gedeelte van de KB-collectie is in de afgelopen jaren in de online catalogus beschreven via een project waarbij cataloguskaartjes uit de oude kaartcatalogus overgetypt werden. De zeer moelijke beschrijvingen zijn toen overgeslagen. Dat betrof vaak oude drukken (boeken gedrukt vóór 1800). De Nederlandse zijn inmiddels beschreven in de STCN, de buitenlandse drukken worden nu ter hand genomen. Daarbij komen soms interessante en/of curieuze drukken in KB-bezit aan het licht. Over het algemeen bestaat het werk nog steeds uit het met verstand van zaken overtypen van cataloguskaartjes, maar de omschrijving van signatuur 1173 E 36: Azboeka sive Alfavitica, Moskva 7145 [1637] noopte Nynke Leistra van de afdeling Documentverwerking tot nader onderzoek, waarvan ze hier verslag doet. Toen Nynke het boek op haar bureau had, bleek meteen dat de signatuur twéé afzonderlijke bibliografische eenheden bevat, gedrukt in het zogenaamde Kerk-Slavisch dat genoteerd wordt in (pre-Petrinisch) Cyrillisch schrift en dat tot op heden in gebruik is in de Russisch-Orthodoxe liturgie. Beide werken zijn volgens hun colofon in 7145 gedrukt door Vasilij Fedorov Burcov, een Moskouse drukker die werkzaam was in een soort drukkerscollectief, het Moskovische Drukkershuis, opgericht in 1553 op instigatie van Ivan IV (de Verschrikkelijke, 1533-1584). Het jaartal 7145 duidt op dat jaar in de Byzantijnse tijdrekening die begint met het jaar 5508 v. Chr., het jaar waarin volgens Byzantijnse geleerden de schepping van de wereld had plaatsgevonden. Het is dus het jaar 1637. Het eerste werk in deze bundel is een Alfabetboek, abc-boek of abcedarium, een elementair schoolboek om kinderen te leren lezen: elke letter van het Cyrillische alfabet wordt uitvoerig behandeld in allerlei combinaties en vervolgens in complete zinnen om te oefenen. Op blad B3verso is een houtsnede afgedrukt: een schooltafereel waarin een jongen van een leraar op zijn blote billen krijgt met een roe. Burcov was de eerste Russische drukker die een dergelijke illustratie met wereldlijke inhoud in een van zijn uitgaven plaatste. Het tweede werk is een Chasovnik, een Klein Getijdenboek met gebeden, psalmen, uittreksels uit de Evangeliën en andere liturgische teksten. Opvallend zijn de decoratieve houtsnede-vignetten aan het begin van elk hoofdstuk. De boeken zijn samengebonden in een contemporaine blindgestempelde Russische band die werd vervaardigd door de eigen binderij van het Moskouse Drukkershuis. Op het voorplat, in een decoratief kader, is het embleem van dit collectief te zien: binnen een cirkel een klimmende/vechtende leeuw en eenhoorn met daarboven een kroon [het zegel van Tsaar Ivan IV]. Het achterplat is versierd met enkele rolstempels. Vermeldenswaard is de Nederlandse provenance of herkomst van dit Moskovische convoluut. Op het eerste schutblad staat de presentatie-inscriptie “Relando suo Sikius”. Heinrich Sike, geboren te Bremen omstreeks 1669, studeerde Arabisch in Utrecht waar hij Hadrianus Relandus (1676-1718), de latere Utrechtse hoogleraar Oosterse talen, onderwees in deze taal. Sike werd in 1704 benoemd tot professor Hebreeuws in Cambridge waar hij zich in 1712 van het leven beroofde. Predislovie v kratče pervooučebněj sej maleǰ knižnicě azbucě [=Inleiding tot dit kleine eerste alfabet leerboekje]. [Moskou], Burcov, Vasilij Fëdorov, 7145 [1637]. Signatuur: 1173 E 36 [1]. Chasovnik [=Klein Getijdenboek]. [Moskou], Vasilij Fëdorov Burcov, 7145 [1637]. Signatuur: 1173 E 36 [2]
16-10-2012
Page 4 of 11
Op het moment dat de herfst echt lijkt te zijn begonnen is het bestuur al weer bezig met jaarprogramma voor 2013. Een ander aandachtspunt is de bestuurssamenstelling. De secretaris heeft te kennen gegeven om zijn functie als secretaris bij de jaarvergadering van 2013 te willen beëindigen. Hij blijft wel bestuurslid met een aantal aandachtsvelden. Het bestuur is dan ook op zoek naar kandidaten voor de functie van secretaris. Voor nadere informatie kunt u contact opnemen met onze voorzitter de heer Arend Jan Reijers 0575 540323. Mocht u belangstelling hebben voor een andere (bestuurs)functie, verzoeken wij u ook om contact met de voorzitter te willen opnemen.
Bij de vereniging zijn reproducties van ansichtkaarten begin 20e eeuw te koop. Dit betreft een serie van 8 kaarten. Zie voorbeeld kaart. Kaarten hebben het originele formaat en uitstraling. Kaarten worden in setjes van 8 verkocht. Leden betalen voor 8 kaarten € 4,00 en niet leden € 4,50. Verras u zelf of uw partner, vrienden, familie, kinderen, kleinkinderen met deze mooie serie ansichtkaarten. Deze kaarten kunt u ook bestellen door een e-mail te zenden aan info@historiezutphen. nl. U kunt de kaarten ook tegen contante betaling verkrijgen bij het Regionaal Archief Zutphen, Spiegelstraat 13-17, Zutphen.
Overzicht activiteiten HVZ in 2012. De HVZ trekt eropuit. Wat is er mooier dan de rijke historie van Zutphen ter plekke te beleven!? Bij een excursies is er meestal sprake van een beperkt aantal deelnemers. Deelname aan de excursies is voor leden van de HVZ gratis. Deelnemers kunnen zich aanmelden bij coördinator Mary van der Haring via (0575) 47 08 76 of 06-28990680, of per e-mail via
[email protected] . Op www.historiezutphen.nl staat steeds de actuele stand van zaken. Niet-leden betalen € 2,50 per persoon, tenzij zij zich op dat moment als lid aanmelden.
19 november 2012. Aanvang 20.00 uur. IJsselpaviljoen Lezing door Michel Groothedde
16-10-2012
Page 5 of 11
Thema inleiding: Burg en stad Zutphen In de lezing zal aandacht worden besteed aan de vroege stadsontwikkeling van Zutphen. De kennis hierover is de laatste decennia volop in beweging. Niet in de laatste plaats omdat op dit moment een belangrijke fase in die ontwikkeling, die van de tufstenen paltsaula, onderwerp is van een uitvoerige studie, die moet leiden tot het proefschrift van de spreker. De oudere fasen, Zutphen in de Karolingische tijd, de Vikingaanval en de aanleg van de ringwalburg stonden de afgelopen 15 jaar volop in de belangstelling door belangwekkende archeologische vondsten. Een belangrijk aspect in de Zutphense ontwikkeling is de verdediging van de nederzetting en later de stad geweest. De wallen en grachten vormden feitelijk de jaarringen van de ontwikkelende en groeiende stad Leden gratis Niet leden€ 2,50
“Zutphen de Mars. 125 jaar wonen en werken tussen water en spoor” Bij “historisch Zutphen” zal men vooral denken aan het monumentale centrum van de stad, en niet zo snel aan het gebied “de Mars”, dat enigszins excentrisch gelegen is achter het station, begrensd door IJssel, Twentekanaal en spoorlijn. De aanblik van dit gebied komt minder imposant over dan die van de oude stad, en zijn geschiedenis heeft tot nu toe minder in de belangstelling gestaan. Toch is die geschiedenis er natuurlijk. Er werd en wordt op de Mars gewoond, gewerkt en (in een nog niet zo lang verleden) gerecreëerd. Omdat voor het gebied een grootschalig revitaliseringsplan is ontwikkeld, zal het gezicht van de Mars in de komende tijd fors veranderen. Dit boek beschrijft de geschiedenis van de Mars tot aan het begin van de 21e eeuw. Aanvankelijk stadsweiden met enkele molens, een ticheloven en een of twee galgen. Na de aftocht van de Spanjaarden in 1591 lag er ook een deel van de vestingwerken rond Zutphen, en sinds 1795 het verdedigingswerk Fort de Pol, op de plek van een vroegere havezate. De vestingstatus van Zutphen stond grootschalige(re) ontwikkeling van het gebied in de weg. Aan die belemmering kwam in 1874 een einde; vooruitlopend daarop werd de vesting al doorbroken door de aanleg van de spoorlijn Arnhem - Zwolle. Als bijvangst ontstond daardoor het Coenenspark. Op de Mars ontwikkelden zich vervolgens enkele woonkernen (samen het Marswegkwartier) en vestigden zich langzamerhand ook bedrijven. Daarnaast lagen er vanaf het begin van de 20e eeuw ook voetbalvelden op de Mars, die echter in de tweede helft van die eeuw ook allemaal weer zijn verdwenen. Oorzaak: het oprukken van de industrie, die eerder ook al het Coenenspark had opgeslokt. Omdat de woonwijk het Marswegkwartier in de afgelopen decennia al voor een deel gesloopt is, en het restant binnenkort tegen de vlakte gaat, ligt een belangrijk accent in het boek op een terugblik op de wooncultuur in deze woonwijk. Niet leden € 15.00 leden HVZ € 12.50 Verkrijgbaar in de boekhandel en/of het Regionaal Archief Zutphen. Zie voor het verslag presentatie boek, vrijdag 7 september 2012 zie website. Lees verder
16-10-2012
Page 6 of 11
Boeken te koop! Het boek Van kelder tot kap en het boek over de Barlheze met de titel Lopen door het verleden van het Barlhezekwartier zijn verkrijgbaar bij alle Zutphense boekhandelaren voor € 24,50, respectievelijk € 16,-. Leden van de HVZ kunnen het boek tegen de speciale ledenprijs van € 22,-, respectievelijk € 13,75 kopen bij het Regionaal Archief Zutphen, Spiegelstraat 13, te Zutphen. Ook de volgende boeken zijn nog verkrijgbaar: Steenrijk in Zutphen (€ 7,50), Aan het eind van de lange brug ligt de Hoven (€ 15,-; voor leden HVZ € 13,-) en in Zutphen staat in huis (€ 7,50).Geef eens een boek over de historie van Zutphen cadeau!
&nb! sp; ; Op initiatief van de Werkgroep Bouw Historie Zutphen en met medewerking van de Gemeente Zutphen en de eigenaren van de betreffende panden hangen sinds 13 september op 9 historische panden tweetalige gevelbordjes opgehangen. Op 13 september a.s. zijn er o.l.v. initiatiefnemer Sietze Wierda en in aanwezigheid van de secretaris de laatste serie van 3 gevelbordjes bevestigd. Betreft de panden; Gravenhof 20 (Die Schuyt), Raadhuissteeg 6 en Oude wand 25. Op de gevelbordjes wordt in het Nederlands en Engels de historie van het betreffende pand beschreven.
16-10-2012
Page 7 of 11
VANAF 14 OKTOBER 2012 TE ZIEN: Zutphen, de Verloren Stad Zutphen is een van de oudste en best bewaarde steden van Nederland. Alom geroemd om de historische binnenstad en vele monumenten. Het Stedelijk Museum Zutphen is gehuisvest in zo ’n monument. Het Broederenklooster is sinds de dertiende eeuw een beeldbepalend pand in het straatbeeld. Een straatbeeld dat op 14 oktober 1944 drastisch en dramatisch wijzigde. Geallieerde vliegtuigen bombardeerden de IJsselbrug om zo de Duitse munitietransporten te belemmeren. De brug werd echter nauwelijks getroffen, maar de noordwestelijke binnenstad des te meer. Het gevolg: bijna honderd doden, honderden gewonden, enorme verwoestingen en veel verdriet. Tot het fatale moment was het getroffen gebied een fraai voorbeeld van hoe Zutphen heden en verleden wist te mengen tot een aantrekkelijke mix van bedrijvigheid, levendigheid en allure. In de oude kern, gevormd door Barlheze, Apenstert, Rozengracht en Waterstraat, bevonden zich vele winkels, bedrijven en cafés. De Joodse gemeenschap was hier goed vertegenwoordigd. Van recentere datum was het stationsgebied, dat zich sinds 1865 had ontwikkeld tot een entree dat grandeur uitstraalde. Het imponerende station, de prachtige stadsvilla’s en de uitnodigende Pont Neuf bliezen de middeleeuwse benaming ‘Zutphen, de rijkste’, nieuw leven in. In een klein kwartier werd dit gebied grotendeels weggevaagd. Wat bleef waren foto’s en ander beeldmateriaal, maar vooral verhalen. Herinneringen aan mensen, gebeurtenissen, straten en gebouwen. Dankzij de inzet van diverse media, waaronder een touchscreen op tafelformaat dat door meerdere gebruikers kan worden bediend, is het mogelijk om het verloren deel van Zutphen te hervinden. Buiten via de eerder geïntroduceerde Layarwandeling, maar nu ook in het museum. In de kelderruimte, die tijdens het bombardement diende als schuilkelder, kan de bezoeker door een deel van het getroffen gebied heenlopen dankzij een virtuele reconstructie. Door foto’s, film- en geluidsmateriaal, gepresenteerd in een bijzondere enscenering, wordt de bezoeker teruggevoerd naar de tijd voor, tijdens en na het bombardement. Hiernaast wordt binnenkort zichtbaar gemaakt dat Zutphen zich blijft ontwikkelen; met Noorderhaven verschijnt een eigentijdse aanvulling op de binnenstad. Zutphen, de verloren stad maakt onderdeel uit van het project ‘Beleef mijn Gelderland!’ dat door Gelders Erfgoed is ontwikkeld samen met een groep van veertien Gelderse Musea. Het project wordt financieel mogelijk gemaakt door subsidie van het Ministerie van OCW en de provincie Gelderland. De tentoonstelling Zutphen, de verloren stad is hiernaast mede tot stand gekomen door ondersteuning van: Christiaans Bouwbedrijf, Koninklijke Hesselink B.V, De Jager BV slagerij- en horecabenodigdheden; Historisch Adviesbureau ’30-’45.
U leest in het vijfde nummer over de 19e eeuwse reisgewoonten van Achterhoekers, Melaatsenhuizen in Zutphen en nog veel meer. Ook staat Oer stil bij dichter Gerrit Komrij, die op 6 juli van dit jaar overleed. Hoewel geboren en getogen in Winterswijk, vertrok hij na zijn jeugd naar Amsterdam. Toch heeft hij de Achterhoek nooit helemaal kunnen loslaten.
16-10-2012
Page 8 of 11
Ansichtkaart uit Florence (RAZ, 0210 Familie Colenbrander en Van Sytzama, inv.nr. 131)
Oer is verkrijgbaar bij het Regionaal Archief Zutphen, Erfgoedcentrum Achterhoek en Liemers en de betere boekhandels voor € 5,95. Uiteraard bestaat de mogelijkheid zich te abonneren; voor € 22,50 ontvangt u het tijdschrift viermaal per jaar thuis, in uw brievenbus. Geïnteresseerden in een abonnement kunnen contact opnemen met: Erfgoedcentrum Achterhoek en Liemers Postbus 686 7000 AR Doetinchem 0314-787078
[email protected] e-mailadres is beschermd tegen spambots. U heeft Javascript nodig om het te kunnen zien.
Index op resolutieboeken online. Het repertorium op de memorie- en resolutieboeken van de magistraat van de stad Zutphen, is nu voor de periode 1573-1620 online doorzoekbaar. Dit repertorium, ofwel index, is opgesteld in de 19e eeuw om het zoeken door de oudere administratie tot 1808 van de stad te vereenvoudigen. Er zijn meerdere repertoria opgemaakt. Op basis van een eerder opgemaakt digitaal bestand worden de gegevens nu door een vrijwilliger verwerkt tot een volledige transcriptie. Voor de eerste periode is deze klus inmiddels geklaard. De transcriptie is inmiddels gekoppeld aan de inventaris van het Oud Archief Zutphen en toegevoegd aan de online registers, indexen en bijlages. Er zijn meerdere mogelijkheden om het bestand te doorzoeken. U kunt op de hompage een algemene zoekopdracht uitvoeren of zoeken in alleen alle registers, indexen en bijlages. Daarnaast kunt u uiteraard ook direct zoeken in de volledige transcriptie.
Oost Gelderse Dag van de Geschiedenis. Op zondag 28 oktober wordt in gebouw ’t Brewinc aan de IJsselkade 13 te Doetinchem de Maand van de Geschiedenis afgesloten met een Oost Gelderse Dag van de
16-10-2012
Page 9 of 11
Geschiedenis. Het Erfgoedcentrum Achterhoek en Liemers, het Regionaal Archief Zutphen, het Streekarchief De Liemers en Doesburg en het Waterschap Rijn en IJssel presenteren een programma dat bestaat uit lezingen, filmvertoningen en workshops over het thema Arm en Rijk. Wil Schackmann spreekt over de Maatschappij van Weldadigheid en haar proefkolonie en Catharina van Groningen behandelt de rijkdom van de Achterhoekse en Liemerse buitenplaatsen. In korte workshops maakt u kennis met aspecten van genealogie en paleografie. Tevens worden op deze dag rondleidingen door de depots van het Erfgoedcentrum gegeven, is er muziek en zijn er streekboeken te koop. Kinderen kunnen leren hun naam te schrijven zoals de Middeleeuwse monniken dit zouden hebben gedaan. Hier vindt u het volledige programma. Oost Gelderse Dag van de Geschiedenis: 28 oktober van 10.00 – 15.30 uur, locatie: ’t Brewinc, IJsselkade 13 te Doetinchem. Info: 0314-787078, www.wrij.nl , www.ecal.nu ; www.regionaalarchiefzutphen.nl en www.liemersverleden.nl.
Zie voor informatie en activiteiten Erfgoedvereniging Heemschut de website. http://www.heemschut.nl/nl/erfgoedexcursies-en-evenementen.html
Het Oude Bornhof en omgeving "zeven eeuwen geschiedenis in Zutphen" Binnenkort verschijnt een nieuwe oplage van het boek Het Oude Bornhof en omgeving met vele nieuw verkregen gegevens en met vele extra foto’s. De oplage zal slechts beperkt leverbaar zijn voor € 32,50. Geïnteresseerden kunnen een exemplaar reserveren bij Boek en Buro, Beukerstraat 77, Zutphen, tel. 0575.519717 of bij de auteur Kees Etienne via
[email protected]
De Kon. BDU Uitgeverij werkt momenteel aan de voorbereiding van een boek in de gerenommeerde Schaffelaarreeks: Aan water nooit gebrek – een tocht langs Veluwse Industrieën
16-10-2012
Page 10 of 11
Dit boek, dat een forse omvang van zo’n 240 pagina’s zal krijgenen uitgevoerd wordt met een harde kaft, is de neerslag van onderzoek in bewaarde standaardwerken en van aanvullend onderzoek door de auteur zelf, waar mogelijk ook ter plaatse bij de bedrijven die beschreven worden vanwege hun belangrijke rol in de industriële ontwikkeling van de Veluwe. Dit boek kan zeker ook voor u interessant zijn, daarom kunt u nu voorintekenen voor dit prachtige boek! Na verschijnen kost het € 24,95 maar als u nu al bestelt, betaalt u slechts € 19,95, een voordeel van maar liefst 20%! De voorintekenprijs geldt tot 1 november a.s. Beslis dus snel. Beantwoord deze mail en vul daarbij onderstaand formulier in om uw bestelling aan ons door te geven! Meer informatie vindt u in de bijlage: een algemene beschrijving, en de inhoudsopgave van de onderwerpen waaronder de close-ups van de oude industrieën. __________________________________________________________________________ Ja, ik teken in voor Aan water nooit gebrek – een tocht langs Veluwse Industrieën en betaal slechts € 19,95! Reserveert u voor mij s.v.p. ….. exemplaar/exemplaren. Naam: Adres: Postcode: Plaats: telefoon: E-mail: Plaats: Datum: U kunt dit formulier ook printen en, volledig ingevuld, versturen naar: Kon. BDU Uitgevers, t.a.v. BDU Boeken, Antwoordnummer 21, 3770 VB in Barneveld
website Historische Verening Zutphen, klik op deze link.Onze vereniging ook actief op Twitter en Facebook. Wekellijks worden daar nieuwsfeitjes over de historie van Zutphen weergegeven. Wilt u deze ook
16-10-2012
Page 11 of 11
ontvangen? Dan kunt u zich via deze link aanmelden. http://twitter.com/HistVerZutphen. Op Facebook kunt u zelf ook berichten, vragen etc. plaatsen. Wilt u deze nieuwsbrief niet langer meer ontvangen dan kunt u zich via deze link afmelden.
Nieuwsbrief verstuurd door JDI internet professionals op verzoek van de Historische Vereniging Zutphen
16-10-2012