AOW-gat: Geen oplossing van rechter te verwachten WUL: Negatieve inkomensgevolgen intact gelaten ACOM-voorzitter: Solidariteit blijft leidend beginsel

DE BOND VAN DEFENSIEPERSONEEL nummer 4 april 2014

• AOW-gat: Geen oplossing van rechter te verwachten • WUL: Negatieve inkomensgevolgen intact gelaten • ACOM-voorzitter: ‘Solidariteit blijft leidend beginsel’

MAANDBLAD VAN DE ACOM - ALGEMEEN CHRISTELIJKE ORGANISATIE VAN MILITAIREN

DE BOND VAN DEFENSIEPERSONEEL Opzeggen lidmaatschap ACOM Het lidmaatschap van de ACOM wordt aangegaan voor een periode van twaalf maanden, welke aanvangt op de dag van aanmelding als lid. Dit lidmaatschapsjaar hoeft dus niet samen te vallen met het begin en einde van een kalenderjaar. Het lidmaatschap wordt telkenmale stilzwijgend verlengd voor eenzelfde periode. Opzegging van het lidmaatschap dient schriftelijk (dus niet per e-mail) plaats te vinden. Deze opzegging dient uiterlijk drie maanden voor het verstrijken van het lidmaatschapsjaar door de ACOM te zijn ontvangen.

ACOM-leden kunnen voor juridische bijstand terecht bij de advocaten van Delissen Martens in Den Haag. Al ruim 10 jaar staan wij ACOM-leden bij in militaire strafzaken, zaken op het gebied van het familierecht en erfrecht, in zaken van huurrecht, bouwrecht en burengeschillen. Bel gerust voor een gratis advies. Als verdere bijstand nodig is, dan hanteren wij gereduceerde tarieven. U bent ook welkom als u in aanmerking komt voor ‘toevoeging’ (pro deo). Contact: tel. 070-3115411, www.delissenmartens.nl

2

Voor wie, buiten zijn/haar schuld om, financieel in moeilijkheden is geraakt, reikt ACOM een vangnet aan in de vorm van het Fonds Maatschappelijke Bijstand.

Reeds 18 jaar biedt de familie Swartjes 5-daagse all-in vakanties aan. Duizenden veteranen genoten reeds van deze unieke aanbieding. Het Schlosshotel, op 2 uur van de Nederlandse grens, biedt veel vertier met een gratis bustocht door het Sauerland, gratis boottocht (Diemelsee), wandeltocht, goochelshow, live-muziek, bingo etc. Dagelijks ontbijtbuffet, warme lunch, 3-gangen diner en gratis consumpties van 17.00 - 24.00 uur. Laat u verrassen! 0049-2961-97940. www.sauerlandhotels.nl

Behalve lage premies bij gezins- en militaire verzekeringen, biedt ACOM-Boot extra korting op uw autoverzekeringen. ACOM-Boot: voor elk onderdeel een passend antwoord...!

DFD: De Financiële Dienstverleners; dé specialist voor militair en burgermedewerker. Uw risico is onze uitdaging! De uitzendingen naar Afghanistan of de West, de GVA, de eerste autoverzekering, of de hypotheek (óók de BBT-er). U verzekert ze allemaal bij DFD. Nu en in de toekomst.

ACOM

BOOT

UW VOORZITTER In het vorige ACOM Journaal heeft u in het voorwoord van de voorzitter kunnen lezen dat, na 118 keer, Jan Kleian zijn laatste ‘Uw voorzitter’ heeft geschreven. Dit omdat hij na ruim 11 jaar voorzitterschap deze functie overgedragen heeft aan mij. Wellicht zal dat aan velen binnen de Defensiewereld een zucht van verlichting ontlokken. Bij dezen wil ik dan ook in mijn eerste voorwoord gaarne deze mensen teleurstellen. Jan heeft het voorzitterschap aan mij overgedragen maar hij blijft voor gemiddeld één dag in de week mijn adviseur. Niet dat dit zo noodzakelijk zou zijn, - tenslotte ben ik sinds zijn voorzitterschap de Algemeen Secretaris/Onderhandelaar van de ACOM en weet dus wel wat er speelt. Nee, kennis, of zoals u wilt ‘het geweten’, moet je koesteren. Jan Kleian blijft dan ook op de achtergrond, in ieder geval, de lopende individuele dossiers, die hij al in behandeling had, afdoen. Daarnaast zal hij ook een aantal zeer belangrijke thema’s in het kader van ‘de agenda van de toekomst’ in kaart brengen en zijn bevindingen aan mij kenbaar maken. Ik ben mijn voorganger dankbaar dat hij dit wil doen. Een van de gevolgen van de voorzitterswisseling was in de afgelopen weken de afscheids- c.q. kennismakingsronde bij de top van Defensie en politieke partijen. Verbazingwekkend is het niet, maar iedereen bij wie wij op bezoek waren gaf aan dat Jan een “aparte” vent is maar het hart op de goede plaats heeft. Dát hadden ze dan in ieder geval wel goed gezien. Omdat ík nu uw voorzitter ben, zal de nieuwe Algemeen Secretaris/Onderhandelaar, Jan Kropf, mijn oude werkzaamheden overnemen. Ik wens hem daarbij veel succes en wijsheid. Uiteraard zal ik hem in zijn nieuwe functie blijven steunen. Toch ook nog maar even reageren op de actualiteit. Bij het schrijven van dit voorwoord werd bekend dat de minister van Defensie besloten heeft 3 Chinook helikopters ter beschikking te stellen ten behoeve van MINUSMA, - de missie in Mali. Dit in verband met transport maar zeker ook voor eventuele medische evacuatie. Een wijs besluit, zeker gezien de negatieve ervaringen uit het verleden waarbij de afhankelijkheid van partnerlanden tot drama’s heeft geleid. Ook het besluit het personeel onder te brengen in containers kunnen wij van harte ondersteunen. De mensen die daar mede de klus moeten klaren hebben recht op de best mogelijke bescherming. Jan Kleian, nogmaals dank en het ga je bijzonder goed.

uls t H r e d n a Leon v

INHOUD

10 12 16 22 Volg ons op Twitter Inleveren kopij ACOM Journaal mei: 23 april juni: 21 mei



@ACOM_Mil_Bond @jankleian

Word vriend op Facebook

3

NIEUWS

Geen ACOM-vertegenwoordigers in Verantwoordingsorgaan ABP Bij de verkiezingen voor het Verantwoordingsorgaan (voor de periode 1 juli 2014 tot en met 30 juni 2018) van het pensioenfonds ABP is geen van de drie ACOMkandidaten gekozen. Onze kandidaten (Gerard Dijkers, Pim Gooijers en Roel Santvoord) kregen helaas onvoldoende stemmen voor een zetel in het adviesorgaan “nieuwe stijl” van de Stichting Pensioenfonds ABP1.

Wat nu? Ja, wat te doen? Voor ons is het van belang dat de informatiestromen in stand blijven om onze leden op de hoogte te kunnen (blijven) houden van pensioenen en pensioenopbouw. Dit zou kunnen worden gerealiseerd via informele kanalen dan wel door middel van afspraken binnen de CCOOP.

Geen medezeggenschap Het gevolg hiervan is onder meer dat de ACOM, als autonome vakbond, niet langer deel uitmaakt van de ‘medezeggenschap’ bij het pensioenfonds. Niet voor wat betreft de “actieve deelnemers”, voor welke kiesgroep zich geen ACOM-lid kandidaat had gesteld, noch voor de groep “gepensioneerden”.

4

Toch hebben de gepensioneerden van de ACOM (zo’n 2950 mogelijke kiezers) aanzienlijk vaker hun stem uitgebracht dan de ‘gemiddelde’ gepensioneerde. Meer dan 20% van hen ging stemmen tegenover het door de kiescommissie gerapporteerde gemiddelde van ongeveer 7%.2

1. Naast zijn adviestaak draagt het Verantwoordingsorgaan ook bindend twee leden voor ter benoeming in het ABP-bestuur. 2. De lijstverbinding CNV/ACP/ACOM kreeg in de kiesgroep “gepensioneerden” 2 zetels toegewezen. In de kiesgroep “actieve deelnemers” schreef de lijstverbinding CNV/ACP/ ACOM/VDBZ 4 zetels op haar naam.

Jan Kleian geridderd Bij zijn afscheid als voorzitter van de ACOM de bond van Defensiepersoneel, werd Jan Kleian door Zijne Majesteit Koning WillemAlexander benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau. Dit voor zijn decennialange verdiensten voor de (militaire) vakbeweging in Nederland en het NL Caribisch Gebied. Of zoals verwoord in het Koninklijk Besluit dd. 27 maart 2014: “Op grond van de totaliteit van verdiensten met betrekking tot Defensie en andere terreinen”.

Druk bezocht De nu oud-voorzitter van de ACOM droeg zijn onderscheiding op aan zijn echtgenote Marijke en dochter Lonneke. Zonder hun niet aflatende steun had hij immers “dit werk niet kunnen doen”, onthulde de gaande preses. De afscheidsreceptie in Kasteel Maurick, lommerrijk gelegen aan de bosrand van Vught, was druk bezocht.

Secretaris-generaal van Defensie drs. Erik Akerboom (rechts) speldde Jan Kleian de ridderorde op.

Geanimeerd Acte de présence gaven, onder anderen, de SG van Defensie, de CDS, commandanten van de krijgsmachtdelen, voorzitters en bestuursleden van 'zusterbonden', bestuursleden van de ACOM, relaties, vrienden, kennissen, ACOM-medewerkers en overige genodigden. Het was er kortom zeer geanimeerd. (Zie voor een verslag van de afscheidsreceptie p. 12)

NIEUWS

Defensiemedewerkers Julianadorp op Curaçao mogen verhuizen Medewerkers van Defensie in Julianadorp op Curaçao die overlast ondervinden van de Isla raffinaderij, mogen, in overleg met het departement, naar elders op het eiland verhuizen. Dat heeft minister van Defensie Hennis-Plasschaert, onlangs per brief aan de Tweede Kamer laten weten. Hennis bericht de Kamer ook dat ze “de lokale autoriteiten” in Willemstad gaat vragen onderzoek te doen naar de luchtkwaliteit in de woonwijk die sinds jaar en dag voornamelijk wordt bewoond door militairen en burgermedewerkers van Defensie.

Vergoeding verhuiskosten Medewerkers die Julianadorp verruilen voor een andere woonplek op het eiland, kunnen bij Defensie aankloppen voor compensatie van de verhuiskosten. Het ministerie, schrijft de Hoofddirecteur Personeel (HDP) aan de Commandant Zeemacht Caribisch Gebied, vergoedt bij verhuizing de transportkosten mits daarbij “een contractverhuizer van Defensie” is betrokken. Bovendien voorziet Defensie in een tegemoetkoming in overige kosten tot “een maximum van € 6.000.” Daaronder zijn inbegrepen: • herinrichtingskosten en kosten voor dubbele huisvesting, • kosten verbonden aan het opzeggen van het huidige huurcontract (boetebedingen) • kosten voor het inhuren van een tussenpersoon voor het vinden van een passende woning.

Terugwerkende kracht Daarbij blijft het huurplafond dat voor de betrokken Defensiemedewerker geldt, van toepassing. Aanvragen voor verhuizing kunnen worden gedaan bij het bureau Internationale Mobiliteit van het Dienstencentrum Internationale Ondersteuning Defensie (DCIOD). Ook Defensiemedewerkers die al op eigen initiatief zijn verhuisd, kunnen gebruikmaken van het nu geldende verhuisbesluit dat “terugwerkende kracht (kent) tot 1 november 2013”. Dit geldt evenwel niet voor “nieuw te plaatsen Defensiepersoneel” dat toch in Julianadorp besluit te gaan wonen in weerwil van de voorlichting door DCIOD over de “mogelijke negatieve beïnvloeding van de luchtkwaliteit” door uitstoot van de ISLA raffinaderij.

Stankoverlast Isla ‘Julianadorpelingen’ klagen al langer over stank- en ander overlast die veroorzaakt zou worden door uitstoot van de Isla-raffinaderij. De Curaçaose milieuorganisatie SMOC had hierover eind vorig jaar aan de bel getrokken bij de vaste Kamercommissie voor Koninkrijksrelaties. Defensie biedt de Curaçaose autoriteiten de steun aan van de “onafhankelijke onderzoeksorganisatie” TNO, “die eerder onderzoek heeft gedaan naar de uitstoot van de Isla-raffinaderij”.

Sectoroverleg Defensie Sectoroverleg Defensie • Wijziging Voorzieningenstelsel Buitenland Defensiepersoneel (309358) U kunt de volledige tekst van de wijzigingen (en de verslagen) lezen op onze site www.acom.nl onder de knop ‘Sectoroverleg’, of opvragen bij het ACOM Secretariaat onder vermelding van het bijbehorende nummer.

Stoorzender April doet wat het wil... Soms is er een warm zonnetje, en soms moeten we optornen tegen een stormachtige wind. Het lijkt Defensie wel. In het warme Chinese zonnetje zagen we de minister de erewacht inspecteren bij haar bezoek aan de 'Volksrepubliek'. Wat moeten die aangetreden Chinezen wel gedacht hebben over ons land? Zou het iets zijn van: moeten wij die Hollanders in Mali (MINUSMA) ondersteunen, omdat ze zelf geen helikopters hebben, of komen ze in ons hospitaal omdat die rijke westerlingen niet het geld over hebben voor deugdelijke kleding? Volgens Hennis was haar bezoek vooral bedoeld om elkaar beter te leren kennen, “maar”, zo zegt ze, “er wordt ook goed van gedachten gewisseld”. Bijvoorbeeld over hoe de krijgsmachtdelen zijn ingericht, hoe ze opereren en welke tradities en gewoonten ze erop nahouden. Bar belangrijk natuurlijk, maar gelukkig was de minister ten aanzien van de kleding op haar stappen teruggekeerd, en de heli’s zullen gewoon zoals het hoort, de “onze” zijn. Waarom nou steeds die discussies? Wij gaan, en willen niet afhankelijk zijn waar het om hoofdzaken gaat. Een beetje april-zon dus. Maar dan staat daar plots president Obama in de Europese arena te verklaren: “Freedom cannot be for free”. Wat doet de Nederlandse politiek met dit signaal, dat bezien door de lens van elke televisiecamera, dagelijks met beelden wordt ondersteund? Het kan toch niet alleen de SGP zijn, die inziet, dat het westen en ook Nederland wel heel snel het zogenaamde vredesdividend opmaakten voor andere (ook belangrijke) zaken. We zijn duidelijk in slaap gesust, en welke politieke partij zal de april-wind over zich heen willen voelen trekken, om deze situatie om te keren. En welke generaal staat op om in de drup van de april-regen te verklaren dat ‘afschrikking’ alleen bestaat bij de gratie van ‘kracht’. En ja dat mag in militaire termen best vertaald worden in ‘fire-power’ of ‘pantser’. Details laat ik graag over aan experts, maar toch slaat mij de schrik om het hart bij het zien van beelden van de Krim en Oost-Oekraïne. Een voorbeeld van die ‘deterrence’ werd nog geleverd door de Nederlandse F-16’s, die in aanloop naar en tijdens de Afghaanse verkiezingen verschillende missies uitvoerden. Met hun dreigende aanwezigheid zorgden zij ervoor dat opstandelingen zich terugtrokken of gevechten afbraken. Inderdaad: voor onze veiligheid zal een prijs betaald moeten worden. Met fototentoonstellingen, concerten, enzovoorts, doen we bovendien geen recht aan hen, die wij in mei herdenken, omdat ze hun leven gaven voor onze vrijheid.

5

actuee l Gelijksoortige benadering als bij AOW-gat problematiek

Rechter laat negatieve inkomensgevolgen WUL intact

De invoering van de Wet Uniformering Loonbegrip (WUL) heeft begin 2013 met name voor gepensioneerden en in iets mindere mate voor militairen met leeftijdsontslag geleid tot inkomensachteruitgang in de netto sfeer.

6

Wij hebben al eerder beklemtoond, dat deze inkomensachteruitgang een gevolg was van politieke besluitvorming en niet van maatregelen van de werkgever Defensie dan wel het bestuur van Pensioenfonds ABP. Die vaststelling heeft grote betekenis voor de mogelijkheden voor vakorganisaties om iets te doen aan deze inkomensachteruitgang.

wetgever op dit eigendomsrecht, sprake zou zijn van een individuele en buitensporige last. Er is immers volgens de rechter door de betreffende wetgeving sprake van het dienen van algemeen belang. Daarbij heeft de wetgever volgens de rechter een buitengewoon ruime beoordelingsvrijheid bij de vraag wat in het algemeen belang is en langs welke weg dit het beste gediend kan worden. De wetgeving rondom de WUL, dus niet alleen de WUL zelf maar ook daarmee samenhangende fiscale maatregelen kunnen in samenhang gezien de rechterlijke toetsing doorstaan. Er is, anders gezegd, in de visie van de rechter geen sprake van een individuele en buitensporige last voor die gepensioneerden, die ten gevolge van de WUL te maken hebben gekregen met netto inkomensachteruitgang. Die achteruitgang is in de visie van de rechter niet buitensporig – zelfs

Onbegonnen werk Mede om die reden zijn in het recente verleden diverse gevallen van inkomensachteruitgang voorgelegd aan de rechter, zowel de burgerlijke als de bestuursrechter. Inmiddels begint steeds duidelijker te worden, dat in vervolg op de rechterlijke uitspraken inzake de wetgeving rond het stapsgewijs verhogen van de AOW-leeftijd, het eveneens onbegonnen werk lijkt om via de rechter de nadelige gevolgen van de WUL ongedaan te maken of te verzachten. In recente jurisprudentie van de Rechtbank Den Haag kwam in dit verband naar voren, dat een beroep op de bescherming conform de Europese wetgeving van eigendom, i.c. het ongestoorde genot van een pensioen of met een pensioen vergelijkbare uitkering, ook bij de WUL géén doel treft indien de inbreuk daarop wordt begaan door de Nederlandse wetgever.

Géén buitensporige last Dit zou volgens de rechter slechts anders kunnen zijn indien bij negatieve inkomensgevolgen ten gevolge van inbreuk door de

indien de door de wetgever zelf genoemde bandbreedte van +1,5 of -1,5 % zou zijn overschreden. In die zin volgt de rechter tot heden dus dezelfde – teleurstellende – lijn als bij de aan hem voorgelegde AOW-gat problematiek. (Zie ook het artikel over ‘AOW-gat problematiek’ op p. 16 e.v.)

actuee l

Defensie krijgt financieel niet ‘meer lucht’ van Dijsselbloem en Timmermans Geen cent meer voor Defensie. Minister van Financiën Jeroen Dijsselbloem liet er geen enkele twijfel over bestaan dat als het aan hem ligt, de Nederlandse krijgsmacht op een houtje mag blijven bijten. De ChristenUnie (CU), een van de oppositiepartijen die de geprangde coalitie van VVD en PvdA bij tijd en wijle hand en spandiensten verlenen, had om meer geld voor Defensie gevraagd.

op meer financiële armslag voor de uitgemergelde krijgsmacht. De Staatkundig Gereformeerde Partij (SGP), altijd al een voorstander van verruiming van de Defensiebegroting, sloot zich aan bij het appèl van de CU. Fractievoorzitter van de SGP Kees van der Staaij pleitte andermaal, nu in het televisieprogramma Pauw & Witteman van de VARA, voor extra geld voor onder meer luchttransport en patrouilleschepen. Volgend jaar gaat er, als het aan het gereformeerde Kamerlid ligt, 150 miljoen extra naar Defensie en veiligheid.

Trendbreuk gewenst Het Defensiebudget is de afgelopen twintig jaar tot ver onder de NAVO-norm van 2 procent beland, constateerde Van der Staaij. De val van de Muur, de financiële annex economische crisis, werden als ontwikkelingen opgevoerd om onbekommerd het mes te zetten in de krijgsmacht. Daar moet nu een eind aan komen, sprak de politiek leider van de SGP ferm.

Extra geld een slecht idee “We komen net uit een moeilijke economische periode, het herstel is nog pril. Om dan weer veel geld uit te geven wat er niet is, dus extra uitgaven, lijkt me een slecht idee. Ik heb geen geld over”, sprak de PvdA-bewindsman afgemeten zuinig in het ‘dinsdagmiddaggesprek’ in het televisieprogramma RTL Z. Dijsselbloems partijgenoot Frans Timmermans die het ministerie van Buitenlandse Zaken bestiert, bleek evenmin toeschietelijk als het gaat om meer vlees op de botten van Defensie. “Ik vind het pleidooi voor meer geld voor Defensie pas geloofwaardig op het moment dat je eerst de nog bestaande verspilling door de versnipperde Europese samenwerking aanpakt”, liet hij weten. De socialistische bewindsman begrijpt wel dat sommige partijen pleiten voor een verhoging van het defensiebudget. “Maar ik ben het er niet mee eens.”

Uitgemergelde krijgsmacht CU-Kamerlid Gert-Jan Segers kwam met zijn oproep om meer geld voor het leger naar aanleiding van de waarschuwing van de Amerikaanse president Barack Obama dat Europa te veel bezuinigt op zijn defensie. “Een helder geluid”, volgens Segers die dan ook aankondigde dat de ChristenUnie bij de komende begrotingsbesprekingen met het kabinet en de coalitiepartijen zal aandringen

De ministers Dijsselbloem (MinFin), Timmermans (BuZa) en Hennis-Plasschaert (MinDef)

Van der Staaij wees erop dat de ‘constructieve oppositiepartijen’ (SGP, CU en D66) in ruil voor hun steun aan bezuinigingsmaatregelen van het kabinet1, onder meer afspraken hebben gemaakt over extra geld voor Defensie in 2014 en 2015. Hij ziet dit graag als “een trendbreuk”. De SGP-leider erkende dat er niet ineens meer geld te verdelen valt en dat het begrotingstekort moet worden teruggedrongen. Maar dit alles moet kunnen samen gaan met lastenverlichting, extra geld voor de zorg en “meer lucht voor Defensie”. De wereld is “onvoorspelbaarder dan ooit”, stelde Van der Staaij vast. Onder meer de onzekere situatie in Oekraïne, Syrië en de rest van het MiddenOosten moeten een ‘wake up call’ zijn voor politici die verder kijken dan een opiniepeiling. “Van je krijgsmacht moet er tegenover andere grootmachten een afschrikwekkende werking uitgaan. Als je militair niet serieus wordt genomen, dan gebeurt dat politiek ook niet”, aldus Kees van der Staaij.

Vrijheid niet gratis Intussen wacht minister van Defensie Jeanine Hennis-Plasschaert, zo liet de VVD-bewindsvrouw weten, de begrotingsonderhandelingen af. Ze vond het opbeurend dat er politieke partijen zijn, “inclusief de VVD”, die pal staan voor Defensie. “Omdat iedereen zich realiseert, zoals Obama zei, dat vrijheid nooit gratis is.”

1. Vorig jaar schoof de ‘constructieve oppositie’ ook al aan bij de begrotingsonderhandelingen. In ruil hiervoor helpt ze het kabinet aan de meerderheid die het in de Eerste Kamer ontbeert.

7

Boot’s Echtscheidingsbemiddeling ( ‘Een scheiding brengt naast veel emoties, ook diverse financiële en gerechtelijke gevolgen met zich mee. Dankzij deze complete bemiddelingsservice kunnen we nu elk onze eigen weg gaan.’)

Boot’s Echtscheidingsbemiddeling: goed snel en betaalbaar. De professionele partij bij de afwikkeling van een echtscheiding.

> De voordelen: • Een vaste contactpersoon • Betrouwbare, gespecialiseerde partners • Een kwalitatief goede werkwijze • Een vlotte gang van zaken • Een vaste lage prijs • Een correcte afwikkeling voor alle betrokkenen

acom boot boot acom

acom Wilt u kennismaken met Boot’s Echtscheidingsbemiddeling: bel 0162 454 825 of kijk op www.boot-verzekeringen.nl

MERKSTENEN

Thuis is niet ver, thuis is in ons hart! De zon schijnt. Een halve boogtent staat opgesteld voor de gasten. Een blazersensemble van de Koninklijke Landmacht zit naast het monument van 5-5 RI op het Schietkamp in de Harskamp.

De vlag hangt halfstok. De vaandeldrager stelt zich op naast de vlag. Op het monument staan de 37 namen van de jonge mannen die omgekomen zijn in Nederlands Indië. Ze liggen in Semarang op het ereveld Candi begraven.

En bijzonder moment Ieder jaar weer is het een bijzonder moment om met de Indië veteranen en militaire afgevaardigden terug te denken aan deze periode uit de Nederlandse geschiedenis waar zoveel jonge mensen (wel 6200) hun leven gegeven hebben voor een wereld waarin vrede en vrijheid van meningsuiting hoog in het vaandel staan. Voor dit moment van herdenken kreeg ik van 5-5 RI een cassettebandje toegestuurd met daarop verwoord hoe de ‘Tweede Politionele Actie’ verliep voor deze soldaten. Omdat zoveel kinderen van de Indië-gangers amper weten wat hun vaders hebben meegemaakt vind ik het waardevol dit te beschrijven.

Een tipje van de sluier Op 20 december 1948 brak voor 5-5 RI het uur U aan: de wagens van de soldaten denderden de nacht in en van enig levend wezen viel weinig te bespeuren. Het is een nacht van rijden en stoppen. Een nacht van onderscheid maken van de stilte om hen heen. Is het een dreigende stilte voortgaand aan vijandig vuur, of een stilte die onbewust het Stille Nacht uit één van de monden van de soldaten laat klinken? Bij het ochtendgloren blijkt dat allen gelukkig de nacht goed zijn doorgekomen. Over de weg gaat het naar Djokja. Een reis die voor altijd herinnerd wordt als de dag van gisteren. De 22e december wordt een dag van ploeteren en van lopen. Over de sawa’s lag een dichte mist. Soldaten lagen en zaten in de wagens met hun hand geklemd om het wapen. Bij iedere spoorbrug

stapt de mijnenploeg uit. Ieder ogenblik kan de spoorlijn de lucht in springen. Een jongen zakt van spanning in elkaar. En de regen gutst neer totdat de mannen geen droge draad meer aan het lijf hebben. Het was een hels karwei om aan de inheemse mensen te ontkomen. En dan de onzekerheid dat de vijand je misschien omsingelt. Eén van de veteranen vertelde me dat het Achterhoekse en Twentse dialect hem het leven gered heeft. “De vijand sprak ons vanachter zijn verschansing in goed Nederlands aan en kleedde zich met onze outfit. Gelukkig wist ik dat ze gelukkig onze taal niet spraken. Anders was ik in hun hinderlaag gelopen.”

Een Kruis waar de zon door schijnt Dan komt daar het verlossende woord: Terug, dit is niet te doen. De actie is voorbij. Het was een Kerstfeest dat niemand had verwacht. Een Kerstfeest ver van huis, zoals de majoor zei tijdens de Kersttoespraak. Maar thuis, zei de majoor, is niet ver. Thuis is in ons hart. De zon schijnt door het open Kruis van het fiere monument van 5-5 RI. En de Indië-veteranen staan in de houding. Het Wilhelmus klinkt bij het monument uit mond van deze fiere mannen die herinneringen met zich mee dragen aan een vreemd en ver land. Thuis konden ze hun ervaringen bijna niet delen met hun naasten.

Vrede en vrijheid Iedere keer weer heb ik groot respect voor deze Indië-veteranen die zoveel voor ons vaderland gedaan hebben. Door hun inzet mag ik in vrede en vrijheid wonen. Dat is een groot geschenk. Mia van ’t Riet Legerpredikant.

9

MEDEZEGGENSCHAP

Samen als MC sterker door het kennen

Jaren hebben wij tijdens de MC-dagen aandacht besteed aan regelgeving die ging wijzigen of gewijzigd was. Regelgeving rondom reorganisaties, arbeidsomstandigheden, medezeggenschap en ook arbeidstijden. Inhoudelijk worden steeds meer onderwerpen met de MC besproken. Dat betekent dat de MC en haar leden zich op het kennisvlak verder ontwikkelen. Een prima ontwikkeling, tenslotte zit er een kern van waarheid in de spreuk: kennis maakt macht.

MC hechter en krachtiger

10

De vraag hierbij is wel of ook de vaardigheden van de MC leden zich in de loop van de tijd in dezelfde mate ontwikkeld hebben en nog ontwikkelen. Natuurlijk zal iedereen beamen dat hij/zij als MC-lid het onderhandelen onder de knie heeft en dat ook de communicatie met de achterban niet uitblijft. Toch kan het MC-lid nog sterker groeien en de MC in haar geheel nog hechter en krachtiger worden. Wat wil het geval: de MC wordt aangespoord om het overzicht te behouden over de onderwerpen die spelen bij de eenheid. De MC zal dan ook kijken vanuit de bekende helikopterview. Ook zal de MC gericht zijn op haar achterban, degenen die bij de eenheid werken en waarvoor de acties en voorgenomen maatregelen van het hoofd diensteenheid gevolgen zullen hebben. Naast de helikopterview heeft de MC dus ook de blik naar buiten gericht. Maar weinig zal de MC en daarbij ook het MC lid naar binnen naar zichzelf gericht zijn. Dit terwijl groei ontstaat vanuit de eigen ontwikkeling. De ontwikkeling van het MC lid op individueel vlak zal de MC versterken.

Sterke en zwakke punten Wij vinden het belangrijk dat de MC-leden en daarna de MC’s als geheel tijd nemen om zichzelf te ontwikkelen en dat even zonder bezig te zijn met maatregelen of aan de eenheid gerelateerde onderwerpen. Zo is het goed om te weten wat ieders sterke punten zijn en ieders zwakke punten. Door de sterke punten verder te stimuleren, wordt een persoon nog sterker. Belangrijk is dan ook dat de zwakke punten bekend zijn, zodat niet iemand gevraagd wordt een rol in de MC op te nemen die helemaal niet bij hem past.

Door alle personen juist te vragen hun sterke punten voor de MC in te zetten, zal de MC in haar geheel sterker worden. Met dit in gedachten houden wij op 5 juni a.s. een workshop van een dag: kunstje, kunde of kunst. Het doel van deze workshop is om (meer) zelfbewust en onafhankelijk keuzes te maken en zodoende de regie (zoveel mogelijk) in eigen hand te houden.

De leerdoelen zijn:

- inzicht in en bepalen welke kernkwaliteiten bij jou horen - bewustwording welke rollen in een groep er zijn en welke bij jou passen - kennis en inzicht met betrekking tot het begrip competenties Ieder mens heeft kernkwaliteiten, eigenschappen die tot het wezen, tot de kern van die persoon behoren. Het zijn de USP’s (Unique Selling Points) van de BV “IK”. Voorbeelden van kernkwaliteiten zijn: kritisch, zorgzaam, enthousiast, nuchterheid, bescheiden en gezagsgetrouw. Inzicht in eigen kwaliteiten ondersteunen de keuze welke rollen in een groep het beste bij jou horen. Met behulp van de zelfanalyse Belbin bepaal je welke rollen dat zijn.

Competenties is het geheel van de volgende drie elementen: • Kennis & ervaring: over welke informatie en ervaring beschikt iemand • Vaardigheden: handelingen waar iemand bedreven in is • Talent: persoonlijke eigenschappen (kernkwaliteiten) en motivatie Om over een competentie te beschikken is het van belang dat je over een of meerdere specifieke kernkwaliteiten beschikt. Met de kennis over jouw kernkwaliteiten bepaal je welke competenties jou het beste liggen of welke competenties je kunt aanleren.

MEDEZEGGENSCHAP Kom ook naar de MC dag van de ACOM op 5 juni 2014 te Leusden

en ontwikkelen van het individu Kernkwaliteiten Kernkwaliteiten zijn aangeboren, je kunt ze niet aanleren, maar wel verder ontwikkelen. Door Ofman zijn kernkwaliteiten in een kwadrant gezet. Bij een kernkwaliteit horen 3 andere aspecten. Als iemand in zijn kernkwaliteit doorschiet dan is dat zijn valkuil. Bij een kernkwaliteit hoort ook een uitdaging. Opvallend is dat wanneer bijvoorbeeld een collega doorschiet in de kwaliteit die van een ander de uitdaging is, dan wordt dat door die ander als allergie gevoeld, die ander ergert er zich aan. Als voorbeeld is een daadkrachtig persoon te noemen. Als de daadkrachtige persoon doorschiet in deze goede eigenschap dan wordt de persoon drammerig. De uitdaging van deze persoon is dan ook geduld. De uitschieter van geduld is passiviteit. De daadkrachtige persoon zal zich ergeren aan een passieve persoon. Toch heeft dat passieve iets in zich wat de daadkrachtige persoon wil leren, alleen dan in mindere mate, namelijk: geduld. Zo kunnen momenten dat het MC-lid zich aan een collega of een ander ergert ook leermomenten zijn.

Opgeven voor de MC-dag van 5 juni 2014 U kunt zich opgeven voor de komende MC-dag van de ACOM, door een mail te sturen naar: [email protected] onder vermelding deelname MC-dag 5 juni 2014. Tevens dient u te vermelden: adresgegevens, registratienummer en of u een BV brief wilt ontvangen voor deelname aan deze dag. Mochten wij een teveel aan inschrijvingen krijgen dan informeren wij u zo spoedig mogelijk en zullen wij een tweede bijeenkomst organiseren op een andere datum.

Effecten stress of druk Wat Ofman verder ontdekte is dat als een persoon te maken heeft met stress of druk dat die persoon zijn kernkwaliteit overdreven gaat inzetten en dan ook in zijn valkuil valt. De daadkrachtige persoon wordt drammerig. Gaat de stress of druk nog verder dan gaat de persoon zelfs over van zijn kernkwaliteit in zijn allergie. Dan is de daadkrachtige persoon opeens heel passief. Zo zijn de kernkwaliteiten makkelijker op te sporen. Misschien weet men niet de eigen kernkwaliteit, maar men weet vaak wel aan welk gedrag van een ander men Defensie- zich stoort. Via het kwadrant kan onderdeel de kernkwaliteit gevonden KL worden. KL

11

Overzicht MC-verkiezingen

Met het vinden van de ongeveer drie kernkwaliteiten van elke persoon kan gekeken worden naar welke rol die persoon het beste ligt in een team zoals de medezeggenschapscommissie. Met al haar verschillende leden met de verschillende al dan niet overlappende kernkwaliteiten kan een team gevormd worden waarvan de individuen groeien en bij gevolg ook de onderlinge banden en de medezeggenschapscommissie als geheel.

Eenheid

Verkiezingen

Opgeven voor

30 Natres bataljon

19-05-14

Gesloten

Mil. Revalidatie Centrum

20-05-14

Gesloten

KL

DBBO

22-05-14

Gesloten

KL

Defensiestaf

22-05-14

Gesloten

KL

KMA

03-09-14

Gesloten

KLu

Logistiek Centrum

27-05-14

Gesloten



Woensdrecht

KLu

Groep Luchtmacht Reserve 30-05-14

Gesloten

KM

D-P&BV Commando

08-05-14

Gesloten



ZSK P&O

KM

DMI Commando ZSK

27-05-14

Gesloten



KMB

KM

DOPS Johan de Witt

10-06-14

26-04-14



Commando ZSK

KM

DOPS Van Amstel

17-06-14

03-05-14



Commando ZSK

KMar

OTCKMar

13-05-14

Gesloten



Wij kijken uit naar uw deelname.

A l gemeen

Overdracht voorzitterschap ACOM In een bijzondere vergadering van de Bondsraad van de ACOM heeft Jan Kleian het voorzitterschap van de ACOM, de Bond van Defensiepersoneel, overgedragen aan Leon van der Hulst. De overdracht werd bezegeld met de overhandiging van de voorzittershamer en een exemplaar van de Bijbel, - bij de ACOM de parafernalia van de bondsprimus. Streng en rechtvaardig

De buitengewone bijeenkomst van de Bondsraad voltrok zich op een even uitzonderlijke locatie namelijk ‘restaurant, vergader- en ontvangstcentrum’ Kasteel Maurick in Vught. Trof het even dat in dezelfde riante, ‘een bondsvoorzitter passende’ uitspanning de ‘uitzwaaireceptie’ voor de gaande ACOMvoorzitter werd georganiseerd. 12

Eurofedop-secretaris Bert van Caelenberg

Gasten Velen uit het milieu van Defensie, de vakbeweging en het maatschappelijk middenveld waren naar Vught getogen om Jan Kleian de hand te schudden, (bemoedigend) toe te spreken en veel vreugde, en wat dies meer zij, te wensen in zijn (nieuwe) leven na de ACOM. De ruime parkeerplaats gelegen bij het voormalige lusthof en zomerverblijf van onder anderen de bankiersfamilie Van Lanschot, zag zwart van de (meer of minder) edele automobielen van voornamelijk Duitse makelij. Met hier en daar zowaar een heus Italiaans ‘raspaard’. De status van het leeuwendeel van de gasten was er dan ook naar. Zo had Defensie zijn secretaris-generaal, drs. Erik Akerboom afgevaardigd tezamen met de commandant der strijdkrachten (CDS) generaal Tom Middendorp. Evenals de hoofddirecteur personeel (HDP), schout-bijnacht Henk Itzig Heine. Acte de présence gaven verder de (luitenant-) generaals Mart de Kruif (C-CLAS), Sander Schnitger (C-LSK) en Hans Leijtens (C-KMar), alsook commandant Leonard Kok van het Commando DefensieCentra (C-CDC). Voor de verhinderde commandant zeestrijdkrachten (C-ZSK), vice-admiraal Matthieu Borsboom, had zich commandeur Peter Lenselink1 gemeld. Uiteraard waren ook de voorzitters en bestuursleden van de andere Defensievakbonden aanwezig.

Gerard Dijkers, de nestor onder de bondsbestuursleden, die onder meer zei zich “de intrede van Jan Kleian”, zo’n twee decennia geleden, nog levendig te herinneren, beklom als eerste het spreekgestoelte heette de gasten welkom. De wereld was, herinnerde Dijkers zich ook, in de “ACOM-regeerperiode” van Kleian wezenlijk veranderd, het vredesdividend “een aantal keren opgesoupeerd”, de krijgsmacht “ineen geschrompeld”, maar “de ACOM bleef op koers”. Hoe dat zo gekomen is? Wel, door het aanpassingsvermogen van de scheidend voorzitter en diens realiteitszin. “De ACOM structuur werd aangepast, de plaats van centen lijkt te zijn ingenomen door “zorg” voor personeel dat door de Nederlandse politiek werd uitgezonden. Je ging nog een stap verder, en nam zelfs het thuisfront van die militairen op in de ACOM-zorg. Het had er de schijn van, dat je individuele zaken op de voorgrond stelde, boven het collectieve. Als bestuur weten we beter; je toonde meerdere malen aan, dat het een niet strijdig hoefde te zijn met het ander. Waar je slaagde in één individuele zaak, kwam er vaak een collectieve regeling. Het succesvol afsluiten van het lange traject van de Veteranenwet is mede aan jouw continue inzet te danken.”

VBM-voorzitter Jean Debie (rechts)

Kleian toonde zich, memoreerde de nestor verder, een “streng en rechtvaardig” bestuurder. Ook werden, onder zijn schutse, de financiën van de bond “door het begroten van reserveringen duurzaam gemaakt voor een lang bestaan van de organisatie”. Een nalatenschap “die we als een schat moeten koesteren”, aldus Dijkers die in de geest van ‘de koning is dood, leve de koning’ vaststelde dat “koning Jan in ieder geval ACOM-geschiedenis heeft geschreven”.

1 Toentertijd Commandant der Zeemacht Caribisch Gebied (CZMCARIB) en tevens directeur van de Kustwacht van het Koninkrijk der Nederlanden in het Caribisch Gebied (KWCARIB). Onder Lenselink werd de medezeggenschap bij de Kustwacht, op initiatief onder meer van de ACOM, ingevoerd en gestalte gegeven.

A l gemeen Jan Kleian met ridderorde ‘uitgezwaaid’ als bondsvoorzitter

aan Leon van der Hulst Lastpak Loftuitingen gemêleerd met hier en daar een kritische noot, ook van de kant van HDP Henk Itzig Heine. “Een bijzonder mens”, was een van de typeringen die de vlagofficier en topfunctionaris personeel bij Defensie, in petto had voor Jan Kleian. Een “mens die zeer betrokken is bij het welzijn van de medewerkers van Defensie. Je komt op voor de belangen van je leden maar belangrijker, je hebt een grote inzet in individuele zaken en schuwt niet om misstanden aan de orde te stellen.” Met Kleian, had ook Itzig Heine ervaren, was niet altijd even gemakkelijk om mee te werken. “Hij is niet makkelijk voor ons maar ook niet voor zichzelf. Zijn onomwonden taalgebruik en retoriek maken een goede discussie niet altijd makkelijk.” Maar Kleian, wist de HDP eveneens, beheerste het overlegspel “tot in de finesses”. Bovendien zag de oud-voorzitter van de ACOM er in weinig gevallen been in om “gebruik te maken van zijn perscontacten, lijntjes te leggen met de politiek en onderhandelingen op te schorten”. Maar lastpak Kleian ondernam al zijn ‘buiten-overlegse’ activiteiten altijd wel met in het achterhoofd “het belang dat je ziet voor de goede zaak en de zorg die je ermee wil realiseren. Bovendien ben je ook altijd bereid om mee te denken over oplossingen. (-) Je werkt mee aan oplossingen die niet alleen het belang van de medewerkers dienen maar die ook reëel en uitvoerbaar zijn.”

Veel aandacht voor individu En niet alleen in het overleg aan deze zijde van de oceaan speelde Jan Kleian een belangrijke rol, constateerde de schout-bijnacht, maar ook in de Caribische delen van het Koninkrijk. Want “mede dankzij jou Jan zijn de overlegorganen voor de Kustwacht in het Caraïbisch gebied en het Sectoroverleg voor de Rijksdienst Caraïbisch Nederland tot stand gekomen.” Maar ook op “Europees vlak” wist de teruggetreden leidsman van de ACOM met verve zijn partij mee te blazen “als voorzitter van de Europese Defensiegroep (heeft hij) stimulansen gegeven aan vakbondswerk onder andere door hierover te

ACOM-voorzitter Leon van der Hulst geflankeerd door zijn dochter Marjolein.

Hoofddirecteur Personeel SBN Henk Itzig Heijne (links)

spreken in de westelijke Balkan-landen. Tegenover dit beeld van de harde, geraffineerde onderhandelaar staat het beeld van de man met veel aandacht voor de invidu. Want dat is zeker ook opgevallen: je inzet voor mensen die in het gedrang zijn gekomen.” Al die nooddruftige, lichamelijk en geestelijk in de klem geraakte actieve en oud-Defensiemedewerkers met wie Kleian in de periode van zijn voorzitterschap werd geconfronteerd, vonden bij hem “een luisterend oor en (hij) rustte niet voordat passende oplossingen waren getroffen. (-) De grote stappen die Defensie de afgelopen jaren heeft gemaakt bij het ontwikkelen van beleid op het gebied van zorg kunnen daardoor mede op jouw conto worden geschreven.”

Robuuste taal De HDP greep de gelegenheid, geboden door de feestelijk geanimeerde ambiance, met beide handen aan om met een “wat persoonlijker noot” op het tapijt te komen. Vlagofficier Itzig Heine onthulde dat het voor hem toch wel een poos had geduurd om te wennen aan het “robuuste taalgebruik” van Kleian gecombineerd met diens weinig omfloerste omgang met anderen. Onder de indruk was Itzig Heine ook geraakt door het “totaal gebrek aan ontzag” bij de oud-vakbondspreses voor de positie van zijn gesprekspartner. “Minister of soldaat, schout-bij-nacht of bordenwasser, het maakte jou helemaal niets uit. Mijn achtergrond, waarin woorden als ‘prutsers’, ‘hooibalen’, ‘waardeloze kluns’, bij hoge uitzondering worden gehanteerd, maakte mij dat ook niet makkelijk.”

Commandant Luchtstrijdkrachten Sander Schnitger (links) wordt verwelkomd

13

A l gemeen

Met Frank Marcus, directeur Veteraneninstituut

Maar Kleian bleek, constateerde de HDP, het prototype van de ruwe bolster die de blanke pit omvaamt. “(Een) paar tandjes dieper, als duidelijk wordt waar je hart zit, hoe jij je gevoel je handelen laat leiden, hoe volstrekt zonder enig oogmerk voor persoonlijk gewin jij je hebt ingezet, ontstaat bewondering. Ik zal niet snel zeggen dat ik ook zo wil worden als ik groot ben, daar ben ik veel te beschermd en veel te netjes voor opgevoed, maar als ik mij op dezelfde manier kan laten leiden door geloof, door hoop en door liefde voor mens en organisatie, dan kan ik oprecht zeggen dat ik op dit punt in mijn leven en op dit punt in mijn loopbaan, nog veel heb te leren.”

14

Ook Marijke Kleian, de kordate vrouw achter Jan, kreeg een tuiltje loftuitingen aangereikt als teken van dank en waardering dat ze het “mogelijk (heeft) gemaakt dat Jan heeft gedaan wat hij heeft gedaan. (-) Jan is een bijzonder mens. Wees zuinig op hem.”

Commandant Landstrijdkrachten Mart de Kruif wordt begroet

Stem als Joe Cocker

Bijzondere herinneringen bewaart ook de hoogste ambtenaar op het ministerie van Defensie, drs. Erik Akerboom, aan zijn eerste ervaringen met Jan Kleian. Een “hartstochtelijk vakbondsman” die niet schroomt de barricaden te beklimmen in het belang van zijn achterban. “Op mijn netvlies sta je met hoed, lichte baard, een stem die doet denken aan Joe Cocker in zijn beste dagen. Altijd een beetje aan de zijkant van de tafel, alsof om je onafhankelijkheid te onderstrepen, genadeloos tegen kletspraat, met kennis van zaken en met een warm hart. (-) Jouw bijdrage voor Defensie en de militairen wordt van een zodanig gewicht gevonden dat er vanuit het ministerie van Defensie is besloten om je voor te dragen voor een koninklijke onderscheiding.”

De voordracht voor een dergelijke onderscheiding dient te worden ‘gedragen’ door een aantal “ondersteunende bijdragen” lichtte de secretaris-generaal toe. Normaliter is een ondersteuning van een vijftal organisaties al bijzonder maar in het geval van Kleian kwamen er van wel 12 personen en organisaties ondersteuningen binnen, onthulde Akerboom. “De steunbetuigingen kwamen vanuit het parlement, vanuit het Caribisch gebied, maar ook vanuit de gemeentepolitiek, het Katholiek Thuisfront en de visserij. (-) Ik constateer dat jouw inspanningen door een breed maatschappelijk veld zeer worden gewaardeerd. Het is mij dan ook een genoegen om jou te laten weten dat het Zijne Majesteit de Koning heeft behaagd om op de aanvraag positief te beslissen.”

Geanimeerd gesprek met vakbondscollega Gerrit van de Kamp (voorzitter politiebond ACP)

Ridder “Op grond van de totaliteit van verdiensten met betrekking tot Defensie en andere terreinen” werd Hubertus Jan Kleian benoemd tot “Ridder in de Orde van OranjeNassau”. De ‘feesteling’ toonde zich verrast en geroerd over zijn onderscheiding die hij opdroeg aan echtgenote Marijke en dochter Lonneke. “Zonder hen”, vertrouwde de kersverse ridder zijn gasten toe, “had ik dit werk niet kunnen doen”.

Ook voor onafhankelijk hypotheekadvies kunt u bij ons terecht!

Jazeker!

DFD is al 20 jaar de specialist op het gebied van verzekeringen voor (ex-) militairen en hun gezinsleden. Om u nog beter van dienst te zijn, werkt DFD samen met De Hypotheker, de grootste onafhankelijke hypotheekadviesketen van Nederland met zo’n 160 vestigingen. De Hypotheker adviseerde inmiddels één miljoen Nederlanders succesvol bij de grootste en leukste aankoop van hun leven: hun huis. Onze samenwerking biedt u zorgeloos woongenot en voordeel door: De expertise en zorg van twee specialisten; Ook hypotheken aan te bieden voor militairen met een FPS fase-1 of -2 contract; Echt onafhankelijk en persoonlijk advies; Maximale zekerheid, ook voor de toekomst; Duidelijkheid en transparantie, u weet hoeveel en waarvoor u betaalt; De optimale hypotheek met de scherpste tarieven; Gezamenlijk alles voor u te regelen. Interesse in onze gezamenlijke dienstverlening op het gebied van hypotheekadvies? Bezoek onze site www.dfd.nl of bel met (040) 20 73 100.

Uw hypotheek onze zorg! Verzekeren • Hypotheken • Sparen Tel: (040) 20 73 100 • E-mail: [email protected] • www.dfd.nl

A l gemeen

Contouren rechterlijke bejegenin Er zijn maar weinig onderwerpen, die in onze rechtspraktijk het afgelopen jaar voor zoveel commotie hebben gezorgd als de problematiek van het AOW-gat in relatie tot militairen met leeftijdsontslag. Dat is weinig verwonderlijk gezien de ongenuanceerde wijze waarop de politiek de nagestreefde ophoging van de AOW-leeftijd heeft vorm gegeven. De verontwaardiging was en is dan ook vooral groot onder de populatie militairen met leeftijdsontslag. Die kunnen immers geen kant uit en in het bijzonder degenen die over een aantal jaren 65 worden, dreigen zonder nadere maatregelen geconfronteerd te worden met een langdurige periode van forse inkomensachteruitgang.

Weinig bemoedigende tendensen

16

Daar moet dus compensatie voor komen, bijvoorbeeld vanuit het overleg met de werkgever Defensie. Wij komen daar hieronder nog op terug. Daaraan voorafgaand willen wij stilstaan bij de wijze waarop diverse rechters aan wie deze zaak tot heden is voorgelegd, zich over dit geschil hebben uitgesproken. Wij tekenen daar nadrukkelijk bij aan, dat er in dat opzicht sprake is van een tussenstand. Zo staat met name nog niet onomstotelijk vast hoe de bestuursrechter zich in dit conflict uiteindelijk zal opstellen. Er zijn echter wel tendensen waarneembaar en die zijn weinig bemoedigend…

Tussenstand Tezamen met een groot aantal zusterbonden alsook de Stichting Belangen Gedupeerden AOW-gat heeft de ACOM het geschil tegen de Staat der Nederlanden in de loop van 2013 doen voorleggen aan de burgerlijke rechter, in casu de rechtbank te Den Haag. Op 26 februari 2014 heeft de rechtbank dienaangaande vonnis gewezen1. Voor een beter begrip van die uitspraak willen we eerst kort ingaan op de conclusies en de eisen, die de verzamelde vakorganisaties bij de burgerrechter hadden gedeponeerd. Die kwamen er samengevat op neer, dat de Staat onrechtmatig handelt – zowel jegens de vakorganisaties2

als tegen de mensen die met het AOW-gat worden geconfronteerd – door de AOW-leeftijd te verhogen zonder te voorzien in een adequaat overgangsrecht. Door die leeftijdsverhoging werd conform de eis van de bonden een ongeoorloofde inbreuk gemaakt op het eigendomsrecht zoals neergelegd in de Europese wet- en regelgeving. Het eigendomsrecht omvatte in de visie van de bonden ook toekomstige aanspraken nu die zijn gebaseerd op gerechtvaardigde verwachtingen, gebaseerd op de wettelijke norm. Immers, de AOW-leeftijd lag sinds mensenheugenis op 65 jaar en het vooruitzicht daarop was concreet en niet betwistbaar. In de visie van de bonden is hier dus sprake van een niet gerechtvaardigde inmenging in de eigendomsrechten. Voorts is er geen ‘fair balance’ tussen het doel van die inmenging en het doel dat daarvoor wordt ingezet. Zo was volgens de bonden niet voorzienbaar dat de AOW-leeftijd al vanaf 2013 omhoog zou gaan terwijl ook de overbruggingsregeling tekort schoot. In het bijzonder degenen, die na 1 januari 2013 65 zijn geworden of dat in een later stadium alsnog worden zouden hierdoor onevenredig worden getroffen, waarbij ook het gelijkheidsbeginsel zoals neergelegd in Europese en internationale verdragen in het gedrang zou komen. Dit bracht de bonden tot de constatering dat de Staat onrechtmatig heeft gehandeld en de betreffende wetgeving dan ook buiten werking zou moeten stellen met betrekking tot de mensen uit de doelgroep die uiteindelijk geen compensatie kunnen vinden voor hun AOW-gat.

1. Vindplaats: ECLI:NL:RBDHA:2014:2343 2. Immers, ook de onderhandelingspositie van de bonden zelf is door deze politieke ingreep substantieel in het geding gekomen. Voorts is afbreuk gedaan aan de werfkracht en het prestige van de bonden.

A l gemeen AOW-chagrijn...

ng AOW-gat worden zichtbaar Burgerlijke rechter maakt korte metten… De Haagse rechtbank maakt in zijn uitspraak met al deze argumenten korte metten. Hij is in de eerste plaats van oordeel, dat voor de burgerlijke rechter geen taak is weggelegd omdat individuele gedupeerden zelf beroep kunnen instellen bij de bestuursrechter als het gaat om besluiten op een aanvraag van een AOW-uitkering of een overbruggingsregeling. Dat de vakbonden en de Stichting de belangen van gedupeerden hebben gebundeld, rechtvaardigt volgens de rechtbank niet dat voor hen de weg naar de burgerlijke rechter open komt te staan. Het belang van een goede taakverdeling tussen de bestuursrechter en de burgerlijke rechter en het voorkomen van tegenstrijdige beslissingen weegt zwaarder dan het belang van toekomstige AOW-gerechtigden om op korte termijn duidelijkheid te krijgen over hun rechtspositie. De stelling van de vakbonden dat de wet ingrijpt in bestaande cao’s en sociale plannen is volgens de Haagse rechtbank door hen onvoldoende concreet gemaakt en dient geen eigen belang. Voor een gang naar de burgerlijke rechter is een aantasting van een specifiek eigen belang van de vakbonden nodig.

Inmiddels is besloten, dat tegen deze uitspraak hoger beroep zal worden aangetekend. We hebben hier dus te maken met een strikt formele opstelling van de burgerlijke rechter. Over de gestelde inhoudelijke benadeling van een groot aantal AOW-gerechtigden laat hij zich niet uit. Hij verwijst slechts naar een individuele beroepsmogelijkheid bij de bestuursrechter, die deze mensen hebben. Dit is evenwel pas aan de orde na ontvangst van het AOW-toekenningsbesluit, hetgeen met name voor de jongere categorie militairen met leeftijdsontslag nog een aantal jaren duurt, met alle tussentijdse onzekerheid van dien. Bovendien is het een illusie te denken dat de bestuursrechter wel over de ruimte zou beschikken om de AOW-besluitvorming aan een volledige, diepgaande toetsing te onderwerpen.

De bestuursrechter voorshands ook… Dat kan bijvoorbeeld al voorzichtig worden geconcludeerd op basis van een uitspraak van de Sector Bestuursrecht van de Rechtbank Zeeland-West-Brabant3 naar aanleiding van een geschil dat weliswaar niet betrof een formeel AOW-gat maar de daaraan verwante problematiek, dat de AOW sinds kort niet meer ingaat op de eerste dag van de maand waarin men 65 jaar wordt maar pas op de 65-jarige leeftijd zelf. Personen die pas tegen het einde van een maand geboren zijn (de 29e, 30e of 31e ) hebben daardoor de facto al een AOW-gat van bijna een maand. Ook bij de bestuursrechter waren soortgelijke vorderingen neergelegd als bij de burgerlijke rechter, in hoofdzaak gebaseerd op eigendomsontneming als bedoeld in Europese wet- en regelgeving, waarbij ook toekomstige aanspraken onder het begrip ‘eigendom’ werden gerekend. De bestuursrechter gaat in zijn uitspraak evenwel uit van een hele ruime beleidsmarge voor de Staat als het er om gaat het algemeen belang te dienen en stelt vast dat de maatregelen met betrekking tot de AOW deze toets kunnen doorstaan ondanks het individuele nadeel dat daardoor ontstond – de eiser in deze zaak liep immers vrijwel een volledige maand AOW-uitkering mis. De bestuursrechter zal immers niet snel voluit op de stoel van het bestuur gaan zitten. Dat is een van de ‘basics’ in het bestuursrecht, die vaak niet of nauwelijks begrepen worden door een individuele rechtzoekende, die van een (bestuurs)rechter vaak meer een soort ‘bemiddelingsrol’ verwacht. Dat is echter een overschatting van de beoordelingsmarge die de bestuursrechter heeft bij het doen van uitspraken met betrekking tot overheidshandelen – of dat nu de overheid in zijn klassieke gedaante is of de overheid in zijn werkgeversrol.

Conclusie Samengevat: ofschoon nog niet alle rechtsgangen volledig zijn doorlopen – de Centrale

3 Een uitspraak, waar de burgerlijke rechter ook naar verwijst. Vindplaats: ECLI:RBZWB:2013:BZ1292

17

A l gemeen

Raad van Beroep heeft zich bijvoorbeeld nog niet over zaken als hierboven aan de orde uit kunnen spreken – is in ieder geval al de tendens waarneembaar, dat structurele oplossingen voor de problematiek van het AOW-gat in ieder geval niet van de rechterlijke macht zijn te verwachten. Daarbij lijkt het weinig uit te maken of nu de burgerlijke rechter wordt benaderd of de bestuursrechter. Voor de goede orde: dat ontslaat ons en onze zusterbonden in ieder geval niet van de plicht om nog openstaande rechtsgangen met betrekking tot het AOW-gat uitputtend te exploiteren en dat zal dan ook gebeuren. Enig realiteitsbesef kan echter geen kwaad, in die zin dat het er helaas op lijkt dat de ultieme doorbraak met betrekking tot dit probleem voorlopig niet van de rechterlijke macht verwacht behoeft te worden.

18

Indien u over deze kant van de zaak meer zou willen weten – met name met betrekking tot de vraag of het enige zin heeft in uw concrete geval bezwaar aan te tekenen tegen uw eigen AOW-toekenningsbeschikking – kunt u contact opnemen met ons secretariaat.

Maar van welke kant dan wel? De werkgever Defensie heeft tot heden met betrekking tot de AOW-gat problematiek opzichtig de handen in onschuld gewassen, evenals men dat bijvoorbeeld gedaan heeft met betrekking tot de gevolgen voor voornamelijk postactieven van de Wet Uniformering Loonbegrip (WUL). Desondanks zullen mogelijke compensatieregelingen met betrekking tot het AOW-gat in het georganiseerd overleg met Defensie op tafel moeten komen. Om onderhandelingstechnische redenen lijkt het minder verstandig nu al te speculeren met betrekking tot mogelijke trajecten waarlangs een en ander gerealiseerd zou kunnen worden. We hebben ook

nog heel even de tijd aangezien er voor AOW-gaten van maximaal drie maanden sprake is van een soortement compensatie via de zogenaamde ‘versleepvariant’. Het gebruik maken daarvan lijkt overigens niet in alle gevallen even verstandig gezien de betrekkelijk hoge prijs die moet worden betaald in de vorm van levenslang (iets) minder pensioen ontvangen in ruil voor een slechts gedeeltelijke compensatie van een AOW-gat van drie maanden of minder. Wij hebben daar eerder in ACOM Journaal over bericht.

Alles tezamen is de AOW-gat problematiek een schoolvoorbeeld van de wijze waarop arbeidsvoorwaardenoverleg gefrustreerd kan worden door maatregelen van de overheid in zijn gedaante van politiek gezagdrager. Wij hebben inmiddels moeten vaststellen, dat lang niet al onze leden in staat en/of bereid zijn de nuance te onderkennen van het verschil tussen de rechtstreekse gevolgen van politieke besluitvorming enerzijds in relatie tot de gevolgen van maatregelen die de overheid in de gedaante van werkgever Defensie neemt anderzijds. En als dat onderscheid al helder is bestaat bij velen de tendens om de vakbond geheel ten onrechte net zo aansprakelijk te achten voor de gevolgen van onwelgevallige politieke besluitvorming als voor de gevolgen van arbeidsvoorwaardenoverleg. Een frustrerend perspectief omdat de door de politiek veroorzaakte kaalslag al jaren voortwoekert en het incasseringsvermogen van onze leden al jaren (onverantwoord) op de proef is gesteld. In die zin snakken alle betrokkenen naar de mogelijkheid om ook weer eens een keertje goed nieuws te brengen aan de achterban. Wordt ongetwijfeld vervolgd…

interview Vo o r z i t t e r Va n d e r H u l s t : ‘(Internationale) solidariteit blijft leidend beginsel ACOM’

‘Vanuit het christelijk-sociale gedachtengoed bezien is iedereen bij ons welkom’ “Natuurlijk is het een uitdaging!” Leonardus Christophorus (Leon) van der Hulst reageert met grote stelligheid op de wat retorisch ‘ingestoken’ vraag of hij zijn voorzitterschap van de ACOM in het huidige waterkoud aanvoelende klimaat voor Defensie, als ‘uitdagend’ ervaart. Maar dat hij de bond ‘overneemt’, hoe overdrachtelijk ook bedoeld, daar wil de novice-roerganger niet van weten. “Ik word wel de nieuwe voorzitter, - het nieuwe gezicht van de ACOM naar buiten, maar ik neem de bond niet over. De bond is en blijft van de leden, - het bondsbestuur is degene die de bond bestuurt en ik mag het beleid uitvoeren.”

Aan de voorkant beïnvloeden Maar zo’n ‘uitvoerdershouding’ houdt toch niet in dat de pas aangetreden voorzitter zichzelf schaart in de rijen van de ‘apparatsjiks’, de brave uitvoerders van in steen gehouwen beleid die elke persoonlijke verantwoordelijkheid schuwen? Welnee, verzekert Van der Hulst, want er zijn wel degelijk zaken die de voorzitter moet initiëren en op de agenda zetten. “Maar dat wordt ingegeven door ontwikkelingen in het ‘Umfeld’. Dat houdt in dat je die ontwikkelingen op de voet volgt. Sterker nog, je moet daarop anticiperen en er gereed voor zijn om direct actie te ondernemen. Daar moet je als voorzitter heel alert op zijn en te allen tijde voorkomen dat je achter de feiten aanloopt maar er alles aan doen om reeds aan de voorkant de zaken te beïnvloeden.” Van der Hulst beschikt over een eenvoudig doch klaar en helder ‘regeerprogramma’ dat onderheid wordt door “solidariteit, - een van de leidende beginselen van de ACOM. Dat wil onder meer zeggen mensen helpen ook als ze geen lid van de bond zijn.”

Solidariteit, zeker ook in internationaal syndicaal verband en wel in het bijzonder met Caribisch Nederland en de Koninkrijkslanden in het vizier. Van zijn voorganger kreeg de kersverse preses onder meer het advies mee, geduld te oefenen “met name voor wat betreft de BES1 en Curaçao”. Geduld gepaard met “de nodige rechtlijnigheid: de mensen moeten immers weten wat ze aan je hebben. Niet vandaag zus en morgen zo. Als bond heb je bepaalde ideeën en idealen en vaar je een zekere koers”, doceerde de recent teruggetreden voorzitter die (ook) in dit opzicht, voor wat Van der Hulst betreft, niet voor de ganzen preekte. “In de afgelopen elf jaar heb ik als Algemeen secretaris/Onderhandelaar van de bond, met name ook in het georganiseerd overleg laten blijken, dat ik de principiële standpunten van de ACOM huldig en uitdraag. Wij houden inderdaad vast aan die standpunten totdat er argumenten worden aangedragen waarmee wij ervan overtuigd kunnen worden dat bijsturen gewenst zou kunnen zijn.”

Christelijk-sociale gedachtengoed Voor die principiële onderheiing zoekt de ACOM-voorzitter zijn heil in het christelijksociale gedachtengoed maar hij tamboert erop dat “bij de ACOM, de Bond van Defensiepersoneel iedereen welkom (is)”. In de kern gaat het immers om “de naastenliefde en de zorg voor de medemens. Als die in problemen zit en wij kunnen helpen dan doen wij dat ongeacht of de persoon op dat moment lid van de bond is of niet. Helaas merken we bij voortduring dat bij ons mensen aankloppen die door andere organisaties de deur zijn gewezen met de opmerking dat ze er niet zijn om ‘brandende huizen’ te blussen. En nogmaals dat soort gevallen pakken wij wel op omdat we principieel vinden dat je mensen in nood moet helpen.” De te volgen koers van de nieuw aangetreden 1

Sint Eustatius (Statia) en Saba.

Rechtlijnigheid

De Openbare Lichamen (in de volksmond: bijzondere gemeenten) Bonaire,

19

interview voorzitter voorziet (voorshands) niet in rigoureuze afwijkingen van de lijnen die door zijn voorganger zijn uitgezet. In de periode van zo’n elf jaar waarin beide bonzen nauw met elkaar samenwerkten zijn er, benadrukt Van der Hulst, “weinig gevallen aan te wijzen waarin wij van mening verschilden. Wat het natuurlijk gemakkelijk maakte is dat we beiden uitvoerder zijn van beleid dat is vastgesteld door de Bondsraad en vastgelegd in de richtlijnen van beleid.”

natuurlijk wijzigen, - we zien de afgelopen jaren toch een gigantische beweging binnen de vakbeweging en dat stemt ons ook tot nadenken. Maar zolang we zelfstandig kunnen zijn blijven we dat ook. Daarbij letten we wel op de bewegingen om ons heen. Op welke beweging zouden wij, bij wijze van spreken, mee kunnen veren maar wel steeds met als uitgangspunt om een autonome bond te blijven.”

Maar, een klein schot voor de boeg blijft niet uit: “nee, natuurlijk niet, ik heet Leon van der Hulst en niet Jan Kleian en daar zullen mensen rekening mee moeten houden. Over jezelf oordelen is, vind ik, niet gemakkelijk, afgezien van de momenten waarop je in de spiegel kijkt. Maar van mij is bekend dat ik gewend ben in korte maar heldere formuleringen mijn mening te geven en niet omfloerst en niet omstandig te gaan uitweiden. En zeker niet met verborgen agenda’s werken, dat is mij een grote gruwel.” Wat is het eerste wat je als voorzitter gaat doen?

20

“Ik probeer zo veel en zo snel mogelijk externe contacten te leggen. Je moet veel effort steken in netwerken en dat gaat niet van de ene op de andere dag. En die netwerken zijn nodig om dingen te bereiken. Ik ga dus intensief het land in en veel praten met externe partijen. Jan Kleian heeft in de jaren een gigantisch netwerk opgebouwd en daar kan en mag ik gebruik van maken om het zo te zeggen. In het kader van de functieoverdracht ben ik met Jan langs de nodige personen en instellingen geweest die ik nog niet kende. Maar met mijn elf jaar in het overleg heb ik natuurlijk ook de nodige contacten gelegd en een netwerk opgebouwd.”

Zelfstandig blijven Van der Hulst neemt de leidsels van de bond over in een tijd die in de meest gunstige termen omschreven kan worden als relatief onherbergzaam voor ‘het syndicalisme’. Vakorganisaties die met elkaar en met zichzelf overhoop liggen, afbladderende en afkalvende vakcentrales die niet meer in staat lijken de oude voortrekkersrol op zich te nemen. Met onder meer als gevolg dat bonden meer en meer, al of niet met sectorale c.q. categoriale ‘gelijkgestemden’, hun eigen weg gaan. Hoe ziet in deze dynamische en uitdagende maatschappelijk omvattende context de wenkende toekomstperspectieven voor de ACOM? Van der Hulst laat er geen twijfel over bestaan dat de ambitie is om “zelfstandig te blijven, een autonome vakbond. We hebben in het verleden het besluit genomen dat we ook openstaan voor burgermedewerkers bij Defensie waar we voorheen alleen militairen organiseerden. Omstandigheden kunnen 2

Internationale solidariteit In zijn vorige functie als Algemeen secretaris/ Onderhandelaar was Leon van der Hulst intensief betrokken bij de (vakbonds)ontwikkelingen op (toen nog) de Nederlandse Antillen en na de staatkundige hervorming (10-10-10) bij het sectoroverleg in het kader van de Rijksdienst Caribisch Nederland. De eerste formele contacten (althans het opnieuw aanhalen van vaak al in het verre verleden aangeknoopte relaties) werden gelegd onder het voorzitterschap van Wijnand van der Linden respectievelijk Jan Kleian. Deze vorm van ‘outreachen’ buiten de nationale grenzen werd en wordt ingegeven door de opvatting en interpretatie van ‘internationale solidariteit’ die door de ACOM wordt gehuldigd. Oud-voorzitter Kleian zou het dan ook “heel onverstandig” vinden als de ACOM die Caribische contacten en activiteiten weer laat verwateren en versloffen. “Niet zozeer omdat daar heel grote aantallen leden te halen zijn, want dat is niet zo -, maar veel meer vanuit het oogpunt van internationale solidariteit. En dat niet louter om de leden die wij daar hebben maar met name ook jegens de samenleving daar.”

Koekoeksjong Leon van der Hulst beseft terdege dat, zeker gezien het werk dat al is verzet en nog in het verschiet ligt, dat doorgaan met het vakbondswerk in de Caribische delen van het Koninkrijk, een vitaal agendapunt van de bond is. Zeker, de vakbeweging in Caribisch Nederland en de Koninkrijkslanden is anders van aard en verkeert in een andere positie mede door de cultuur en haar (personele) vervlechting met de politiek. Met name in den beginne werden de activiteiten van ‘koekoeksjong’ de ACOM dan ook met argusogen bekeken en met wantrouwen

 et Kustwachtoverleg vergt doorgaans drie of vier vergaderingen per jaar. Afhankelijk van het arbeidsvoorwaardenoverleg komen H vakbonds- en werkgeversvertegenwoordigers bij de Rijksdienst Caribisch Nederland, een keer of zeven in het jaar bijeen, anders schuift het gezelschap jaarlijks vier keer aan voor overleg.

ontvangen. “Maar wat mij opvalt is dat naarmate we daar onze activiteiten ontplooien de mensen meer en meer waardering blijken te hebben voor hetgeen we doen en voor onze stellingname. En dan gaat het met name om het gestructureerd zaken voor elkaar te krijgen die in Europa, althans in Nederland, volkomen normaal zijn maar daar nog moeten worden ingevoerd. Zeker voor wat betreft wetten op ARBO- en arbeidstijdengebied. Dit soort wetten kennen we daar nog niet maar wij blijven pushen om ze ook daar ingevoerd te krijgen. Kortom, de mensen zijn gaan zien dat door het ijveren van de ACOM veel dingen op rechtspositioneel gebied zijn geregeld.”

Nooks and crannies Ook als ACOM-voorzitter blijft Van der Hulst, actief met het dossier ‘BES, de Rijksdienst Caribisch Nederland’. “Gezien mijn ervaringen met de BES en de lokale vakbonden ligt het voor de hand dat ik dit lastige dossier blijf doen.” Jan Kropf, de nieuwe Algemeen secretaris/ Onderhandelaar neemt het beheer op zich van het andere Caribische dossier: het vakbondsoverleg bij de Kustwacht voor het Koninkrijk der Nederland in het Caribisch Gebied.2 Jan Kropf heeft als marineonderofficier negen jaar gewerkt en gewoond op Curaçao en is niet onbekend met de (maatschappelijke) nooks and crannies en meer van het eilandgebied.

Bestuurlijke activiteiten Leon van der Hulst 1997 OOO Opleidings- en Trainingscentrum Logistiek Koninklijke Landmacht Locatievertegenwoordiger Kolonel Palmkazerne, Bussum 1998 Secretaris Regio West Voorzitter Regio West 1999 Lid Algemeen Bestuur 2003 Algemeen Penningmeester/Onderhandelaar tevens wnd. Algemeen Secretaris 2004 (01-07) De militaire dienst verlaten en in dienst getreden bij de ACOM als Algemeen Secretaris/Onderhandelaar tevens wnd. Algemeen Penningmeester 2014 (04-04) Algemeen Voorzitter ACOM.

Lof voor inzet Defensie­medewerkers tijden NSS ‘Himmelhoch jauchzend’, - anders kunnen we het niet omschrijven -, was minister van Defensie Hennis over de prestatie die de 8.000 militairen en andere medewerkers van het departement, hebben geleverd in verband met de Nuclear Security Summit (NSS) van 24 en 25 maart jl. in Den Haag. “De krijgsmacht heeft zich tijdens de grootste nationale operatie ooit, van zijn beste kant laten zien.” (-) “Het liep als een Zwitsers uurwerk: scherp, alert en vakkundig”, gaf ze hoog op over de inzet die de militairen hebben getoond om (mede) de veiligheid te waarborgen van 58 wereldleiders die aanwezig waren op de nucleaire top.

Loftuitingen De samenwerking tussen de krijgsmachtdelen tijdens dit omvangrijke evenement verliep volgens de minister van Defensie uiterst soepel. Hennis roemde “de professionaliteit van een ieder, op alle niveaus en in alle functies, die maakte indruk. Chapeau”, aldus de bewindsvrouw. Loftuitingen waren er ook van generaal Tom Middendorp, de Commandant der Strijdkrachten (CDS).

In een dagorder sprak hij zijn dank uit aan de “militairen en burgers van alle Defensieonderdelen” die zich “professioneel en vol overgave (hebben) ingezet voor een goed, waardig en veilig verloop van de top. (-) Iedereen en alles stond op scherp. Van onze zichtbare ceremoniële en operationele inzet tot en met inzet achter de schermen door de mensen van het Commando DienstenCentra en de Defensie Materieel Organisatie. Van kust- en luchtruimbeveiliging tot logistieke en medische ondersteuning. En van onze luchtafweerraketten en fregatten tot aan de Apaches die - voor de tweede keer ooit - bewapend boven Nederland vlogen. (-) Wat een teamwork! Wat een kwaliteit!”, aldus een pauwtrotse CDS.

Inzet super Trots en tevreden toonde zich ook commodore Theo ten Haaf, commandant van de militaire operatie. “De inzet was super, - en dat is een woord dat ik niet vaak gebruik. Het was mooi om te zien hoe alle krijgsmachtdelen samenwerkten, ook met externe partners. Onze mensen wisten dat het tijdens de NSS om ‘het echie’ was. Ze wisten dat het goed moest zijn en dat hebben ze van alle kanten laten zien.”

21

A l gemeen

Een krijgsmacht zonder dienstplichtigen Op 29 januari 1996 ging de kogel dan eindelijk door de kerk. Op die datum stuurde staatssecretaris Gmelich Meijling van Defensie een brief aan de Tweede Kamer waarin hij meedeelde, dat vanaf februari 1996 géén dienstplichtigen meer hoefden op te komen voor de vervulling van de militaire dienst en dat uiterlijk 1 januari 1997 de krijgsmacht geheel uit vrijwillig dienend personeel zou bestaan. De belangrijkste reden voor deze drastische maatregelen was het voorspoedige verloop van de herstructurering bij de Koninklijke Landmacht waardoor minder dienstplichtigen nodig waren. Ook de werving van BBT-ers verliep zodanig gunstig dat het verantwoord was de betreffende maatregelen te nemen, aldus de staatssecretaris.

22

ACOM geharnast pleitbezorger Enige frictie bij de uitvoering van de betreffende besluiten nam de staatssecretaris op voorhand voor lief. Een en ander woog niet op tegen het belang van de betrokken dienstplichtigen en bracht in ieder geval de bedrijfsvoering niet in gevaar. Eventuele uitzending van dienstplichtigen naar Bosnië zou voortaan uitsluitend nog op basis van vrijwilligheid plaatsvinden. Deze drastische ingreep was per saldo niet meer dan het naar voren halen van besluitvorming. Al jaren eerder was vast komen te staan, dat vóór 1 januari 1998 de krijgsmacht niet meer uit dienstplichtigen zou bestaan. De in 1993 verschenen Prioriteitennota bevatte al een veiligheidsanalyse op grond waarvan door het toenmalige kabinet onomwonden werd gekozen voor een krijgsmacht uitsluitend bestaande uit vrijwillig dienend personeel. De vereiste flexibiliteit zou, alles afwegende, beter kunnen worden bereikt met een organisatie van professionele militairen dan met een deels uit dienstplichtigen bestaande krijgsmacht.

Het was de tijd van het uitbundig verzilveren van het vredesdividend: de dreiging uit het oosten was immers verdwenen. Dat vergde een herbezinning op de taken van en de omvang van de krijgsmacht in het algemeen en de positie van dienstplichtigen daarin in het bijzonder. Het militaire bedrijf moest dan ook noodzakelijkerwijs een zaak worden voor uitsluitend professionals. Ook de ACOM was begin jaren negentig van de vorige eeuw een geharnast pleitbezorger van dit standpunt.

Wie echt niet in dienst wil hoeft ook niet… De generaties lange maatschappelijke acceptatie van dienstplicht was rond die tijd dus al lang niet meer onomstreden. Evenmin als de gemakzucht waarmee de legerleiding ‘voor een dubbeltje op de eerste rang’ placht te zitten bij de instroom van vaak hooggekwalificeerd tijdelijk personeel. De jaren zestig en zeventig hadden hun eroderende werk gedaan. Er waren soldatenvakbonden opgericht – de VVDM en de AVNM, die tot aan de definitieve opschorting van de opkomstplicht deel hebben uitgemaakt van het Sectoroverleg Defensie. In 1971 was na het nodige tumult de haardracht vrijgegeven, zeer tot afgrijzen van de Landmachtleiding en de toenmalige minister van Buitenlandse Zaken. Bovendien was er steeds meer een cultuur ontstaan waarin de daadwerkelijke opkomst in dienst een zaak leek voor de ‘dommen’ en minder gefortuneerden. Conform de Dienstplichtwet kon ook vrijstelling van dienst worden gevraagd wegens economische onmisbaarheid van een aspirant-dienstplichtige. Met inbegrip van de beroepsmogelijkheden bij de Raad van State kon de opkomst minimaal enkele jaren worden opgeschort. Tevens waren door toedoen van gespecialiseerde juristencollectieven alternatieve ontsnappingsroutes in zwang geraakt via de Wet gewetensbezwaren militaire dienst. Aldus was een ‘niche markt’ ontstaan waarop ook de gevestigde advocatuur graag een graantje mocht meepikken. Wie dus absoluut niet in dienst wilde en ook nog eens intelligent genoeg was om het spel mee te spelen hoefde dus al langer niet meer op te komen.

De Commissie-Meijer Zonder slag of stoot liet de dienstplicht zich echter niet afschaffen. Teneinde een en ander van een gedegen juridische basis te voorzien werd op 30 september 1991 de Commissie Dienstplicht, naar haar voorzitter beter bekend als de commissie-Meijer, geïnstalleerd met als opdracht een analyse te maken van de houdbaarheid van de dienstplicht in relatie tot de veiligheidssituatie na het verdwijnen van

Andere tijden Defensie: de geschiedenis van de dienstplicht

n leek heel lang onvoorstelbaar… het IJzeren Gordijn. Het rapport ‘Naar een dienstplicht nieuwe stijl’ dat de Commissie Meijer een jaar later presenteerde bevatte evenwel de verrassende conclusie, dat de Commissie na analyse van de veiligheidssituatie niet de vrijheid vond om positief te adviseren wat betreft de afschaffing van de dienstplicht. Gezien de inmiddels in politiek Den Haag heersende algemene tendens tot afschaffing kwam dit natuurlijk slecht uit. Temeer nu de commissie in haar gevolgtrekking ver weg bleef van het in die tijd in sommige kringen populaire denken, dat de verankering van de krijgsmacht in de maatschappij 1:1 afhankelijk was van het voortbestaan van de dienstplicht. Zonder dienstplichtigen bestond in die gedachtegang het risico van het ontstaan van een ‘staat-in-een-staat’ met als ultieme consequentie een militaire dictatuur van Latijns-Amerikaanse of ZuidEuropese snit. Het advies tot handhaving van de dienstplicht berustte evenwel uitsluitend op een analyse van de toenmalige veiligheidssituatie in de wereld. Die bleef volgens de commissie de handhaving vergen van een behoorlijk mobilisabel bestand.

De Commissie-Meijer hield bij haar advisering ernstig rekening met een gebrek aan animo bij de bevolking om een vacature in een beroepsleger te vervullen en nam deze aanname mee als bijkomend argument voor het advies tot handhaving van de dienstplicht. In later jaren bleek, dat het met die animo alleszins meeviel en dat personele problemen van de krijgsmacht meer te maken hadden met het onvermogen van Defensie om zich te allen tijde te gedragen als marktconforme werkgever.

Geen opheffing maar opschorting

Dat advies – hoezeer minister Relus ter Beek van Defensie ook zijn best deed om te beklemtonen, dat het in de uiteindelijke besluitvorming zwaar mee zou wegen – kwam dus slecht uit. Gezien de uitingen van diverse politici op de avond van de presentatie van het rapport-Meijer, wij noemen bijvoorbeeld het commentaar van CDA-Kamerlid en latere minister van Defensie Hans Hillen, belandde het rapport dus eigenlijk al op de dag van zijn presentatie linea recta in de papierbak. Handhaving van de dienstplicht was inmiddels politiek onverkoopbaar geworden. Zo liet de ACOM bij wijze van eerste reactie op het rapport-Meijer weten, dat Defensie niet langer het recht had om ‘vanuit de comfortabele stoel’ min of meer willekeurig een aantal jongens op te roepen voor een jaartje ‘dwangarbeid’. Defensie moest zich maar actiever opstellen op de arbeidsmarkt, net als andere werkgevers.

De rest is geschiedenis. Via de beleidsmatige afhechting in de Prioriteitennota was het lot van de dienstplicht bezegeld, met dien verstande dat uiteindelijk niet werd besloten tot afschaffing maar tot opschorting van de opkomstplicht en formalisering daarvan in de Kaderwet Dienstplicht. In geval van een ultieme calamiteit op veiligheidsgebied zou de dienstplicht dus weer uit de mottenballen kunnen worden gehaald. Of dat ooit nog zal gebeuren? Twijfelachtig. In die zin lijkt het minder onwaarschijnlijk dat de dienstplicht ooit zal herleven als sociale dienstplicht – maar dan voor jongens en voor meisjes. Een volstrekt andersoortige discussie, die we hier dan ook onaangeroerd zullen laten. Aldus kwam er dus een einde aan een instituut dat onder de naam ‘conscriptie’ in 1810 werd ingevoerd na inlijving van het Koninkrijk Holland (onder Lodewijk Napoleon) in het Franse keizerrijk. Het systeem baseerde zich op loting en de zogenaamde ‘lotelingen’ konden eventueel een vervanger (remplaçant) inhuren. Het systeem werd na de verdrijving van de Fransen overgenomen en in 1898 vervangen door een systeem van persoonlijke dienstplicht, dat alle mannen van 18 jaar betrof. Dat systeem zou dus net niet de 100 jaar volmaken aangezien zoals gezegd al begin 1996 de stekker er uit werd getrokken in niet pas in 1998, wat oorspronkelijk de bedoeling was.

23

a lN gemeen IEUWS

Jaarlijkse Kruiswegviering voor veteranen in Roermond Het Nationaal Katholiek Thuisfront en de RK Geestelijke Verzorging van het ministerie van Defensie, organiseren op Goede Vrijdag 18 april, een Kruiswegviering in het Kruiswegpark in Roermond. Dit jaar alweer voor de zevende keer. De tocht begint om 15.00 uur in de Kapel in ’t Zand in de Limburgse bisdomstad en is behalve voor alle militairen, veteranen, hun achterban en overige belangstellenden, natuurlijk ook voor de parochianen van Roermond toegankelijk. De Kruisweg duurt ongeveer één uur.

Uitzendkaars Hoofdkrijgsmachtaalmoezenier, diaken Jules Post, zal de tocht openen door het aansteken van een uitzendkaars in de naastgelegen kapel In ‘t Zand. Van daaruit zal de wandeling langs de staties beginnen waarna de tocht wordt afgesloten met het

24

leggen van bloemen bij het kruis in het park. Daarmee worden ook allen herdacht die het leven lieten voor het werk aan recht, orde en vrede. Na afloop is er, in het tegenover het park gelegen Café/restaurant Parkzicht, gelegenheid tot ontmoeting. Bij slecht weer zal de Kruisweg in de Kapel worden gehouden.

ZWEEDS ZweedsRAADSEL raadsel bakvloeistof

zaadpluis

vanzelfsprekend

leegheid

dal

plaats bij Apeldoorn

griezel

antwoord

voorstellingsbeeld

toverkracht

plant

flard

voltallig vergaderend

3

huidskleur dandy

godin van de dageraad

mededingingsautoriteit

merkteken

enorm

6 ovum

13 High Definition Television (afk.)

8

stuiver

ontzegging

grafschrift indianentent

druppel

droge halmen

barium (afk.)

4

bedorven

5

Nomen Nescio

instructie

holmium (afk.)

25

wasmiddelmerk

Kath. Univ.(afk.)

kleven

rabbijn

9

Romeinse god

stoot

12

11 tijdperk

fulltime eenheid (afk.)

vent

achterklap

pap

chemisch element achtervoegsel

ijzer

Bibl.en Doc.academie

spoedig

halm

2

weiland

distributeur

elektrisch geladen deeltje

ge-infecteerde rivierhoofd

molentrechter

praal

toespraak

ivoor

hofmakerij

stomp

in de open lucht

edelmoedig

deftige vrouw

vreemde munt

10

pers.vnw.

riskant

militaire trede

trichloorethyleen (afk.)

dwaas

1

sleepnet

lof

nauw

vraagstuk

lijst

dwarsmast

ongepast

7

het dichterbij komen

dreef

© Persbelangen 1

2

3

4

5

Oplossingen kunt u inzenden tot

07 mei naar ACOM Journaal, Postbus 290, 3830 AG Leusden, of per e-mail: [email protected].

6

7

8

9

10

11

PUZZELPAGINA

PUZZEL

12 12

13 13

De oplossing van de puzzel uit ACOM Journaal 02: Jacobijnenmuts. De prijswinnaars zijn: S. Hamers, Vught en B. de Wilde, Tilburg. Proficiat!

ASlenioren gemeen

Jubilarissen

60 jaar ACOM-lid 50 jaar ACOM-lid

In februari jl. was het 60 jaar geleden dat de heer B. Fraters uit Gemert zich meldde als lid van de ACOM. Zo’n twee maanden later trad hij in het huwelijk met Riet. Op 5 april jl. immers vierden Riet en Ben Fraters hun 60-jarig huwelijk. Regioseniorenvertegenwoordiger Wim van Mol reisde voor de gelegenheid naar Gemert met insigne, oorkonde en cadeaubon om daar de jubilaris mee te verblijden. Voor mevrouw Fraters had hij een flinke bos bloemen meegenomen. Opvallend aan de receptie was (ook) het grote aantal veteranen en andere oud-collega’s van de jubilaris. Op de foto het diamantenbruidspaar Fraters (links) en regioseniorenvertegenwoordiger Wim van Mol.

26

Het gouden insigne en de schriftelijke bevestiging in een oorkonde was er voor de heer M. Dalemans uit Holten. Vijftig jaar is de jubilaris nu lid van de ACOM. De secretaris van Regio Oost H. Boldingh, tevens seniorenvertegenwoordiger, was naar Holten, de woonplaats van de jubilaris, gereisd om hem het insigne en de oorkonde te overhandigen.

DFD-abonnement

Helder, zeker en gemakkelijk Als militaire professional wilt u zekerheid en duidelijkheid over al uw militaire- en privérisico’s. DFD biedt dit. Zoals u als militair wereldwijd onze veiligheid garandeert, zo biedt het DFD-abonnement in combinatie met het DFD MaatwerkPakket de zekerheid dat uw verzekeringen en overige financiële zaken altijd en overal in orde zijn. Alles onder één dak! Het DFD-abonnement biedt u de zekerheid van: • Onafhankelijk persoonlijk advies • Advies bij u thuis, ook ‘s avonds en in het weekend • Eén aanspreekpunt, 24/7 bereikbaar • Maatwerk oplossingen voor uw beroeps- en privérisico’s • Schadeverzekeringen zonder provisie • Geen verrassingen. U weet precies hoeveel en waarvoor u betaalt • Een vlotte schadeafwikkeling • Gemak. U en uw thuisfront hebben er geen omkijken naar.

DFD is klaar voor uw toekomst! Verzekeren • Hypotheken • Sparen Tel: (040) 20 73 100 • E-mail: [email protected] • www.dfd.nl

SENIOREN

22 mei, Woensdrecht Vliegbasis, Kooiweg 40, 4631 SZ, KEK-gebouw, Schuttershof

28 mei, Regio West, Den Haag*** Frederikkazerne, gebouw 147 , Van Alkemadelaan 786, 2597 BC Den Haag

12 juni, Venlo

5 november, Gilze Rijen***

Vliegbasis, Rijksweg 121, 5121 RD Rijen

11 november, Leeuwarden*** Vliegbasis, Keegsdijkje 1, 8919 AK

12 november, Ede (en Apeldoorn) Open Hof, Hoflaan 2, 6715 AJ Ede

13 november, Steenwijk

De Meenthe, Stationsplein 1, 8331 GM

Witte kerk, Agnes Huynstraat 3, 5914 PE

zomerreces

26 november, Soesterberg

De Brik, voormalige Vliegbasis Soesterberg, Dolderseweg 34, Huis ter Heide

4 september, Weert Bej Bertje, Rietstraat 28, 6003 PM

9 september, Meerssen

(met *** zijn hele dagen)

2014

Senioren(mid)dagen

Let op!

Gemeenschapshuis ‘De Stip’ Pastoor Dom. Hexstraat 10, 6231 HG

18 september, Arnhem-Zuid*** Bronbeek, Velperweg 147, 6824 MB Arnhem

23 september, Huizen Prinses Irene, IJsselmeerstraat 5-A, 1271 AA

1 oktober, Regio Oost*** Locatie volgt

2 oktober, Vught Lunettenkazerne, Lunettenlaan, KEKgebouw

7 oktober, Nijmegen Café-restaurant Groenewoud, Groesbeekseweg 227, 6523 NW

14 oktober, Wezep Dorpshuis, Zuiderzeestraatweg 500

16 oktober, Assen Kerkelijk Centrum ‘De Bron’, Einthovenstraat 28, 9402 CB

29 oktober, Vlissingen Marinekazerne, Oosterhavenweg 10, 4382 NK

Langdurig ziek?

De seniorenbijeenkomsten beginnen om 13.30 uur, tenzij anders aangegeven op de uitnodiging. De met *** aangegeven bijeenkomsten beginnen ’s ochtends, het programma en nadere gegevens krijgt u via een persoonlijke uitnodiging, omdat hiervoor ingeschreven moet worden. Nota bene: Indien u naar een seniorenmiddag wilt die op een Defensielocatie wordt gehouden, maar u heeft hiervoor geen uitnodiging ontvangen, vragen wij u om zichzelf uiterlijk drie weken voor de datum bij het algemeen secretariaat van de ACOM aan te willen melden. Dit laatste in verband met de toegang die wij voor u moeten regelen. Leeftijdsontslagdagen op 18 juni en 25 november 2014 De leeftijdsontslagdagen worden gehouden voor leden die in 2014 en 2015 met functioneel leeftijdsontslag zullen gaan. De leeftijdsontslagdagen worden georganiseerd op woensdag 18 juni 2014 en op dinsdag 25 november 2014 in het Echos Home de Schakel, Leuvenumseweg 68, 3852 AS Ermelo. U kunt zich hiervoor via de mail opgeven bij: [email protected] onder vermelding van: 1. leeftijdsontslag dag juni of november, 2. naam 3. militair registratienummer 4. datum leeftijdsontslag 5. deelname alleen of met partner en 6. of u een BV (buitengewoon verlof) brief in verband met vakbondsactiviteiten wilt ontvangen.

64+ dagen 2014 Deze dagen worden georganiseerd voor de leden met geboortejaar 1950. Deze leden ontvangen in het voorjaar een uitnodiging op huisadres. • 25 september, Johannes Postkazerne, Postweg 7 Darp (Havelte). • 28 oktober, De Ruyter van Steveninckkazerne, Eindhovensedijk 42, Oirschot.'

Laat het de ACOM weten!

Het komt wel eens voor dat (senior)leden of hun partner langdurig ziek zijn en dat uw bond daarvan pas na verloop van tijd op de hoogte wordt gesteld. Helaas heeft dat dan ook als gevolg dat wij pas heel laat onze belangstelling kunnen tonen.

Mede hierom verzoeken wij u om, mocht u (onverhoopt) hiermee geconfronteerd worden, onverwijld uw regiobestuur en/of het secretariaat van de bond in Leusden te informeren over (langdurige) ziektegevallen. Dat kan telefonisch: 033-495 30 20 of per e-mail: [email protected]

27

A l gemeen

Bijzonder afscheid van ds Henk Fonteijn met een ‘dienst te velde’ Op vrijdag 28 maart j.l. vond er een bijzonder afscheid plaats in de tuin van Vormingscentrum Beukbergen. Na 13 jaar gewerkt te hebben als krijgsmachtpredikant was het moment gekomen voor ds. Henk Fonteijn om de dienst te verlaten.

die terugkeerden van hun uitzending. Dit soort gesprekken heeft hij ook in Bosnië gevoerd (met uitgezonden collega’s van EUFOR). Later is hij nog twee keer naar Afghanistan geweest, in 2009 en in 2011 (de laatste in Noord Afghanistan, NSE en ATF 16).

Vormingscentrum Beukbergen

Het afscheid viel Henk niet gemakkelijk. Sterker nog, het liefst was hij nog gewoon ‘in dienst’ gebleven. Juist daarom wilde hij zijn afscheid op een bijzondere manier inkleden.

Dienst te velde 28

Tijdens zijn loopbaan heeft Henk talloze malen een ‘dienst te velde’ geleid. En het leek hem heel aardig om met een dergelijke dienst af te sluiten. Vandaar dat er in de tuin van Vormingscentrum Beukbergen vier boogtenten waren opgebouwd, waar Henk zijn laatste dienst te velde in actieve dienst leidde. In 2000 werd de interesse van Henk (toen nog gemeente-predikant) gewekt door het lezen van een artikel in het Jaarschrift van de Protestantse Geestelijke Verzorging. Hij meldde zich vrij snel daarna bij de Hoofdkrijgsmachtpredikant en kwam, na een aantal sollicitatiegesprekken en een zware Specialistenopleiding aan de KMA in dienst van Defensie.

Plaatsingen Dominee Fonteijn begon in juni 2001 zijn werk als Geestelijk Verzorger op de Palmkazerne in Bussum, de Soldaat Ketting Olivier Kazerne en de Dumoulinkazerne in Soesterberg (OTCLOG). Tot 2006 heeft Henk daar met veel plezier gewerkt. In die periode is hij vooral veel betrokken geweest bij de School Bijzondere Opleidingen (SBO).

In januari 2007 volgde zijn plaatsing in Den Haag, waar hij binnenslaper werd op de Alexanderkazerne. Henk is niet de man om stil te zitten en af te wachten tot de mensen naar hem toekomen. Dat bleek wel tijdens zijn Haagse periode: hij was de GV-er voor de collega’s in Den Haag, maar daarnaast richtte hij de Haagse Leergang op (avonden gericht op theologie en filosofie), organiseerde conferenties, hield in den lande lezingen en verzorgde gastlessen en workshops. Vanaf de zomer in 2010 kwam Henk op vliegbasis Woensdrecht te werken.

Dubbel Accent en GV Present Henk is een begenadigd schrijver. Dat talent kon hij vanaf het begin van zijn loopbaan direct al inzetten als redactielid van Dubbel Accent, - tot en met het laatste nummer in 2011. Daarna bekleedde hij de functie van eindredacteur van de opvolger van Dubbel Accent: GV Present.

Uitzend- en adaptatie-ervaring Henk heeft de afgelopen jaren een aantal uitzendingen ‘gedraaid’: die reeks begon voor hem in 2004, toen hij als GV-er meeging met SFOR 16 naar Bosnië. In 2006 vertrok hij, na drie weken als lid van het adaptatieteam op Cyprus te hebben gewerkt, naar Afghanistan voor zijn tweede uitzending (ATF 1). Daarna is hij talloze malen op Kreta geweest om daar adaptatiegesprekken te voeren met militairen

Vanaf najaar 2012 begon Henk aan zijn laatste plaatsing. Aanvankelijk combineerde hij dit nog met werkzaamheden op vliegbasis Woensdrecht. Sinds januari 2013 werkte hij fulltime op vormingscentrum Beukbergen. Hier verzorgde hij wekelijks conferenties voor militairen en burgers die bij Defensie werkzaam zijn.

Verplicht met FLO … en dan? En nu moet Henk Fonteijn met FLO. Zo ziet hij het zelf heel nadrukkelijk: hij moet de dienst uit. Als naaste collega op Beukbergen weet ik dat hem dat zwaar valt. Niet dat hij niet weet wat hij hierna zal moeten doen: Henk is altijd actief en zit de komende maanden op de ‘Westbank’ in Israël, om daar als waarnemer te fungeren. Maar hij zal – zeker weten! – het werk als GV-er bij de krijgsmacht enorm gaan missen. Omdat het zijn lust en zijn leven was. Juist daarom wilde ds Fonteijn per se afscheid nemen via een dienst te velde. Tijdens deze dienst stond hij stil bij wat hem gedurende de 13 jaar bij Defensie is overkomen. Wat het hem heeft gebracht aan ontmoetingen, tijden van lachen, maar ook tijden van tranen, tijden van vrede en tijden van oorlog. Niet alleen de wijze waarop krijgsmachtpredikant Fonteijn afscheid nam, was bijzonder. In hem vertrekt een bijzonder gewaarde collega. Die waardering is naar hem toe zeker uitgesproken door de talrijke collega’s, militairen en burgers die bij dit afscheid aanwezig waren. Henk: thanks for all; het ga je goed man! Ties Schutte, GV-er op Beukbergen (Foto's: Fred Omvlee en 'Beukbergen').

Overledenen

Lidmaatschap

Vlissingen

40 jaar lid

Frans Dekker, 88 jaar, op 21 februari. Correspondentieadres: Dr. Ottestraat 23, 4382 LV Vlissingen.

60 jaar lid

Pas geleden is de volgende leden het ACOM-insigne voor 40-jarig lidmaatschap opgespeld: N.H.M. van Eijk (AOObd), B.H. Hehemann (AOObd), S.L. Kerkhof (AOObd).

Nijmegen

Bert Boots, 89 jaar, op 24 februari. Correspondentieadres: Aloysiusstraat 57, 5401 EL Uden.

Enschede

Het ACOM-insigne voor 60-jarig lidmaatschap is recent aan de volgende leden uitgereikt: D. Hofman (AOObd), T. Jager (AOObd), A.J.J. Oosterveer (AOObd), A. de Reus (AOObd), J. Vink (AOObd), A.M.J. van Tilburg (AOObd), S. van Gemert (AOObd).

50 jaar lid

Piet Kamp, 74 jaar, op 1 maart. Correspondentieadres: Havermaathoek 45, 7546 MP Enschede.

Onlangs hebben de volgende leden het ACOM-insigne voor 50-jarig lidmaatschap ontvangen: O.W.G. Muntenaar (AOObd), A.J.A.M. van Ingen (SMbd), J.G. Helmond (AOObd).

Sassenheim

Gijsbertus den Haring, 83 jaar, op 2 maart Correspondentieadres: Kagervoorde 202, 2172 XB Sassenheim.

Harderwijk

Dienstverlating

Jan de Smit, 81 jaar, op 14 maart. Correspondentieadres: Hendrik Munniklaan 30, 3851 WH Ermelo.

Medailleuitreiking De gouden medaille voor eerlijke, langdurige en trouwe dienst is pas geleden toegekend en uitgereikt aan: H. A. van Doornspeek (AOO).

Onlangs hebben de dienst verlaten: J.M.P. Nijsten (KPT), J.G.W. Klein Middelink (AOO).

Eemnes

Johannes Wilhelmus Franciscus Warmenhoven, 67 jaar, op 14 maart. Correspondentieadres: Pijlenkamp 19, 3755 JJ Eemnes.

Regiosecretarissen

Valkenswaard

Noord

Johannes Cornelius (Joop) Wenstedt, 87 jaar, op 15 maart. Correspondentieadres: Dr. Willem Dreesstraat 30, 5612 KX Eindhoven.

West

S.G. Meijer Sminiastate 32 8926 MH Leeuwarden Privé: 058-2669403 Dienst: 0525-657807

Soest

Jan Geerts Heming, 75 jaar, op 21 maart. Correspondentieadres: Eigendomweg 14, 3765 ED Soest.

Oost

Jakobus (Ko) Dingemanse, 84 jaar, op 22 maart. Correspondentieadres: Klinkenberg 12, 8091 GV Wezep.

Suriname

P. Viallé Haagweg 82 2282 AC Rijswijk Privé: 070-3050113

Zuid

H.H. Boldingh Hunenborglaan 142 7576 XH Oldenzaal Privé: 0541-516457

Wezep

.

C.N.P.A. Rommes Molièrelaan 112 5924 AN Venlo Privé: 077-3871962

H.E. Rack (correspondent) Nieuwe Weg 119 Accaribo-Suriname Privé: 00-597-0323035 Mobiel: 00-597-8627294 P.H. Woerdings (2e correspondent) Sakasiristraat 40 Paramaribo – Suriname Privé: 00-597-431-637

29

Midden

-

-

Adres:

Huisnr.:

Postcode:

Woonplaats:

Tel. nr.:

Tel.nr.mob.: (06)

E-mailadres:

@

Registratienummer:

werknemer-ID: V

Elconummer:

Onderdeel:

Krijgsmachtdeel:

 KL

 KLu

 KM

 KMar

Dienstverband:

 Militair

 Reservist

 Burger

 Postactief



Rang:

Salarisschaal:

 Betrokkene heeft bezwaar dat zijn/haar naam wordt doorgegeven aan DFD en/of Boot i.v.m. uitzendcertificaat e.d. Datum:

-

-

Handtekening:

Postbus 290 - 3830 AG Leusden - Bezoekadres: Larikslaan 1 - Tel.: 033 - 4953020 - Fax: 033 - 4953005

m/v

DE BOND VAN DEFENSIEPERSONEEL

Geboortedatum:

voorletter(s):

Aanmeldingskaart: Graag in blokletters invullen

Naam:

Ja, ik word lid van de

Bon voor een nieuw lid

A.W. v.d. Kamp Tuinlaan 1 6681 EW Bemmel Privé: 0481-459857

S E RV I C E PA G I N A Aanmelden voor verzekeringen bij uitzending Al enige jaren kunnen ACOM-leden zich bij de ACOM aanmelden voor de gratis aanvullende Reis- en Ongevallenverzekering bij uitzending. Zij kunnen daarvoor bellen met telefoonnummer: 033-4962706. Samen met u wordt dan bekeken of deze verzekering ook op u van toepassing is.

Uitzendcertificaat

colofon ACOM Journaal is een uitgave van de ACOM de Bond van Defensiepersoneel en wordt uitgegeven door en onder verantwoordelijkheid van het Bondsbestuur. De redactie behoudt zich het recht voor bijdragen te weigeren of te redigeren. Overname van artikelen of delen daarvan is uitsluitend toegestaan na toestemming van het Bondsbestuur. Hoofdredacteur: L.C. van der Hulst

Als lid van de ACOM krijgt u voor de duur van uw uitzending een gratis ongevallendekking. Voorwaarde is dat u uw uitzending meldt. Dit doet u door uw uitzendcertificaat aan te vragen! Het ACOM-Uitzendcertificaat biedt de volgende dekking: • € 2.500,- bij overlijden als gevolg van een ongeval; • € 5.000,- in geval van algehele blijvende invaliditeit door een ongeval; In geval van gedeeltelijke blijvende invaliditeit door een ongeval een evenredig percentage van € 5.000,-. Waar vraagt u uw uitzendcertificaat aan? • Surf naar www.acom.nl en klik op de button ‘Klik hier voor het aanvragen van uw uitzendcertificaat’, of; • Bel met (040) 20 73 100 (kies 4) of; • Stuur een e-mail naar [email protected] o.v.v. ‘ik word uitgezonden’. Geef hierin uw persoons- en postgegevens, naam uitzending, vertrek- en terugkeerdatum van uw uitzending. Informatie over dekking en dekkingsvoorwaarden ACE European Group Limited (ACE) treedt op als risicodrager van deze verzekering. DFD treedt op als uw aanspreekpunt, zal u verder informeren en het bewijs van dekking toesturen. Bewaar dit goed. Goed verzekerd Heeft u behoefte aan hogere verzekerde bedragen? Wenst u ook andere risico’s, zoals repatriëring of schade aan uw privéspullen te verzekeren? Het DFD MaatwerkPakket in combinatie met het DFD-abonnement biedt de oplossing. Voor meer informatie bel met DFD of bezoek www.dfd.nl. Plaatsing in de West Ook voor een plaatsing in de West kunt u het ACOM-uitzendcertificaat aanvragen.

Redactie: H.A. Biervliet, J.P. Arts, G.A.M.C. Dijkers. Postadres: Postbus 290, 3830 AG Leusden T: 033 4953020 E: [email protected] W: acom.nl, acom-carib.nl Foto’s: Mediacentrum Defensie, ACOM Audiovisueel Archief Vormgeving & Druk: Drukkerij Valkenstadt, Valkenswaard, www.valkenstadt.nl Advertentie acquisitie H.A. Biervliet Postbus 290, 3830 AG Leusden T: 033 4953020 F: 033 4953005 De Algemeen Christelijke Organisatie van Militairen (ACOM) is aangesloten bij de Christelijke Centrale van Overheids- en Onderwijspersoneel (CCOOP), de Europese Federatie van het Overheidspersoneel (EUROFEDOP) en de Stichting Werknemersen vrijwilligersbelangen Vrede en Veiligheid (SWVV).

dienstverlening ACOM Bezoekadres: Larikslaan 1, Leusden Postadres: Postbus 290, 3830 AG Leusden Voor alle onderstaande diensten is het ACOM Secretariaat te bereiken onder T: 033 4953020 F: 033 4953005 E: [email protected] W: acom.nl, acom-carib.nl Buiten kantooruren kunt u een boodschap inspreken. U wordt de eerstvolgende werkdag teruggebeld.

Algemeen Secretariaat, Ledenadministratie: Algemeen Secretaris: J.A. Kropf Afdeling Georganiseerd Overleg, Medezeggenschap en Beleidsvorming: Algemeen coördinator: L.C. van der Hulst Medezeggenschap: drs B.R.C. van Ginkel Afdeling Juridische Ondersteuning: Algemeen coördinator: L.C. van der Hulst De afdeling is op werkdagen telefonisch bereikbaar van 08.45 uur – 12.30 uur. Telefonisch spreekuur senioren: elke dinsdag en donderdag van 10.30 uur – 12.30 uur.

Adviseur Ethische Aangelegenheden: Prof. dr. A.H.M. van Iersel Pastoraal Team: aalmoezenier F.A.M. Kerklaan dominee J.W. van 't Riet rabbijn D.M. Sebbag pandit D. Djwalapersad imam G. Yalcin Vertrouwenspersonen: Jolanda Dam-Bloothoofd Mustafa Bal

A l gemeen

In memoriam Abel van Weerd oprichter Stichting Homosexualiteit en Krijgsmacht Kolonel Abel Cornelis van Weerd is medeoprichter en eerste voorzitter, van 1987 tot ’89, geweest van de Stichting Homosexualiteit en Krijgsmacht (SHK). Het eerste en daarmee oudste ‘roze netwerk’ ter wereld. Ter gelegenheid van het 25 jarig jubileum is Abel geïnterviewd door de luitenant ter zee Jaus Muller. In dat vraaggesprek valt te lezen hoe hij de eerste jaren als voorzitter van de SHK heeft ervaren.

Waarden en normen veilig stellen Abel van Weerd had destijds het gevoel dat er iets scheef zat bij de krijgsmacht. Daarom besloot hij, samen met medestanders, in 1987 om de Stichting Homosexualiteit en Krijgsmacht op te richten. Hij bezorgde, zoals gezegd, Nederland hiermee een wereldprimeur. Van Weerd heeft ervoor geijverd dat Defensie een werkplek werd waar homoseksualiteit breed werd en wordt geaccepteerd. Hij en zijn medestanders vonden dat je als militair de waarden en normen van de Nederlandse samenleving ook binnen Defensie moest veilig stellen. Een van die normen was het jezelf kunnen zijn en niet de opgelegde scheiding tussen privé en werk waar lhbt’s mee te maken kregen. Je moest een foto van je partner op je bureau kunnen zetten. “Door de uitzendingen”, zei Abel, “speelt het thuisfront een veel grotere rol binnen je werk dan - laten we zeggen - een gemiddelde kantoorbaan. Kortom, bij Defensie kun je werk en privé niet gescheiden houden.”

Coming out Een andere aanleiding om de SHK op te richten was een stuk dat Abel van Weerd gelezen had over een onderzoek naar homoseksualiteit bij de politie. Hij schreef hierover een beschouwing in het blad de Carré, - het blad van de officiersvereniging. Daarmee laadde hij de verdenking op zich zelf homoseksueel te zijn. In feite was dit zijn coming out. Door een voorval met de toenmalige Directeur Personeel, die sugge-

reerde dat hij maar moest opstappen, zocht Abel contact op met de toenmalige staatssecretaris van Defensie, Jan van Houwelingen. Dat liep gelukkig goed af. Het doel van de SHK was “een werkplek waar homoseksualiteit breed geaccepteerd werd”. Onder Van Weerd ontpopte de SHK zich als een kritische waakhond binnen de Defensie-organisatie.

Deelname Canal Parade in uniform De Soesterberg-affaire in 1987 bracht een hoop publiciteit waardoor de druk van binnenuit de SHK en daarbuiten werd opgevoerd. Dat waren zeker geen gemakkelijke jaren voor de eerste voorzitter van onze organisatie. Hij vertelde dat het hem heel moeilijk gemaakt werd. Dit heeft er uiteindelijk toe geleid dat hij zijn Landmachtuniform aan de wilgen moest hangen en een burgerbaan bij Defensie aanvaardde. Abel van Weerd is uiteindelijk 2 jaar voorzitter van de Stichting Homosexualiteit en Krijgsmacht geweest. Gelukkig mocht hij in 1994 het krijgsmachtuniform weer aantrekken dit keer van Luchtmacht. In 2009 heeft Abel, samen met Rene Holtel, als laatste wapenfeit een open brief geschreven over de deelname aan de Canal Parade in uniform. Dit heeft er mede toe geleid dat er vorig jaar voor het eerst militairen in uniform hebben meegedaan. Dit is weer een nieuwe mijlpaal die we samen bereikt hebben.

Dank voor inzet De lhbt-gemeenschap bij Defensie heeft een hoop te danken aan de inspanningen van Abel van Weerd. De SHK bedankt Van Weerd voor zijn inzet. Weinigen hebben zo’n grote bijdrage geleverd aan de homoemancipatie binnen de Nederlandse krijgsmacht. De SHK zal nooit vergeten dat dankzij hem de wegen voor veel homoseksuele militairen zijn vrijgemaakt. Peter Kees Hamstra voorzitter Stichting Homosexualiteit en Krijgsmacht

Nieuwe Bijbel voor krijgsmacht Er is een nieuwe krijgsmachtbijbel. Het gaat om een compact dwarsliggerformaat, waardoor de complete Bijbel in de linkerbovenzak van het uniform past. Er zijn twee edities, een Nieuwe Bijbelvertaling en een Herziene Statenvertaling. Zo verduidelijkte hoofdkrijgsmachtpredikant ds. Klaas Henk Ubels.

Twee militairen kregen op 16 april jl. de eerste twee exemplaren van de compacte ‘dwarsligbijbel’ overhandigd door de hoofdkrijgs-

machtpredikant. Dit gebeurde in Hilversum in aanwezigheid van de Inspecteur-generaal der Krijgsmacht, luitenantgeneraal A. G. van Ede. Stichting Koninklijke PIT Pro Rege en Stichting Herziene Statenvertaling steunen de actie. (Bron: Reformatorisch Dagblad)

31

Acom - Boot

Dé juiste verzekeringen voor militairen

(

‘Met het militairen verzekeringspakket van Acom-Boot heb ik mijn financiële zaken en alle verzekeringen goed geregeld. Daardoor kan ik onbezorgd op missie gaan.’)

Uw verzekeringen snel en goed geregeld, tegen de beste voorwaarden en de scherpste premies!

> Het speciale verzekeringspakket voor een complete dekking gericht op: • • • • • • •

Aansprakelijkheid Inboedel legeringskamer Doorlopende reis Persoonlijke ongevallen Molestdekking Uitvaartkosten Geen maandelijkse abonnementskosten

acom boot boot acom

acom De Acom - Boot verzekeringen de beste zorg voor u én uw familie. Kijk voor meer informatie op www.boot-verzekeringen.nl of bel 0162 454 825.