Antwerpen, Sint-Jacobskerk Hoe een monument de geschiedenis volgt TIJDVAK
ALGEMENE GESCHIEDENIS
DATUM
- 500
stichting van Rome
754 v. Chr.
1
J. Caesar lijft Gallië in bij het Romeinse Rijk
51 v. Chr.
Jezus’ geboorte te Bethlehem
4 v. Chr.
Jezus’ kruisdood te Jeruzalem ROMEINEN
GESCHIEDENIS van de ST.-JACOBSKERK
33
Missietochten van de apostelen marteldood Jacobus de Meerdere in Palestina op bevel van Herodes Agrippa I
44
christenvervolgingen edict van Milaan door keizer Constantijn:
313
godsdienstvrijheid voor de christenen
500
val van het West-Romeinse Rijk
476
missionering van de Nederlanden
7de eeuw
Karel de Grote keizer van het West-Romeinse Rijk
800
Verdrag van Verdun: opsplitsing van het Karolingische Rijk. Scheldegrens;
843
Slag van Clavijo: Spanjaarden verslaan de Moren; legende van ‘Santiago Matamoros’
844
Antwerpen: markgraafschap van het Heilige Roomse Rijk der Duitse Natie Populariteit bedevaart naar Compostella
ca. 973 11de eeuw
~1~
eerste Antwerps parochiekerkje St.-Pieter en Paul
Antwerpen, Sint-Jacobskerk Hoe een monument de geschiedenis volgt TIJDVAK 1000
ALGEMENE GESCHIEDENIS Romaanse basiliek te Compostella
Vlaanderen bezet Antwerpen
Maximiliaan van Oostenrijk privilegieert Antwerpen:
DATUM
GESCHIEDENIS van de ST.-JACOBSKERK
1078-1128 1124
oprichting O.-L.-Vrouweparochie
begin 14de E
3de stadsvest aan Oude Vest (St.-Jacobstraat)
1356-1406
() bouw gotisch koor O.-L.-Vrouwekerk
vóór 1399
1410
4de stadsuitbreiding met Kipdorpvest en -poort
1413-‘15
bouw gotische St.-Jacobkapel (op huidige koorplek)
1477-‘78
oprichting St.-Jacobsparochie
St.-Jacobsgasthuis aan St.-Jacobsstraat St.-Jacobusbroederschap runt gasthuis aan (Kipdorp) St.Jacobsmarkt
1488
begin van de ‘gouden eeuw’ 1491 Christoffel Columbus in Amerika 1500
NIEUWE TIJD
Luther maakt zijn stellingen bekend
aanvang bouw (west-)toren
1492 1496
bouwproject-schilderij (Hendrik van Wueluwe)
1497
aanvang bouw schip
1517
St.-Rochusaltaarpanelen
() 1518
() voltooiing noordertoren O.-L.-Vrouwekerk
() 1521
() aanvang ‘nieuwe werck’ O.-L.-Vrouwekerk
~2~
Antwerpen, Sint-Jacobskerk Hoe een monument de geschiedenis volgt TIJDVAK
ALGEMENE GESCHIEDENIS
DATUM
GESCHIEDENIS van de ST.-JACOBSKERK
ts.1525-‘33 definitieve stopzetting van de (toren-)bouwwerken Concilie van Trente
1545-‘63 1552
heropening bouwwerf: bouw kruisbeuk
1554
inwijding H. Sacramentskapel
nieuwe bisdommen in de Nederlanden
1559
() O.-L.-Vrouwekerk wordt ‘kathedraal’
Beeldenstorm Nederlanden
1566
Beeldenstorm
Calvinistisch Bestuur in Antwerpen
1577-‘85
Farnese herovert Antwerpen voor Spanje
1580
opdeling: schip calvinisten, dwarsbeuk katholieken
1581
kerk volledig van de calvinisten: ‘zuivering’ interieur
1585
kerk opnieuw geheel voor de katholieke eredienst vernieuwing meubilair, o.m. altaren v.d. ambachten
nederlaag Spaanse Armada; opberging Jacobus’ relieken buiten Compostella
1588 1602-‘56
bouw koor en kranskapellen
1656-‘57
oprichting en installatie kapittel St.-Jacob
1658-‘70
koorgestoelte (gebrs. Herry)
1664
Maria-altaar (S. Van den Eynde)
1669
koordoksaal (S. De Neve)
1670
H. Sacramentsaltaar (P. Verbruggen I en L. Willemssens)
1685
hoofdaltaar (A. Quellin II en W. Kerrickx)
~3~
Antwerpen, Sint-Jacobskerk Hoe een monument de geschiedenis volgt TIJDVAK
ALGEMENE GESCHIEDENIS
GESCHIEDENIS van de ST.-JACOBSKERK
1705
titel ‘vermaard kapittel’ door Paus Clemens XI
1727-‘28
koororgelkast (J.-B. Forceville en M. van der Voort I)
verbod v. Jozef II van Oostenrijk te begraven in kerken en stedelijke centra
1784
nieuwe begraafplaats voor St.-Jacobparochie op Stuivenberg; in kerk enkel nog gedenkmonumenten
Franse Revolutie
1789
Zuidelijke Nederlanden door Frankrijk geannexeerd; toepassing antikatholieke wetgeving
1794
kerk gesloten. Verkoop kerkzilver en schilderijen omwille van de opgelegde Franse oorlogsbelasting.
1795
Rubens’ Madonna met heiligen naar het Louvre
1797-‘98
nationalisatie van kerken
1797
verbanning pastoor Van Camp
1798
beëdigd kapelaan J.B. Mortelmans officieel ‘bedienaar’
1801
Rubens’ Madonna met heiligen in École Centrale, Antw.
1800 Afschaffing van gilden en ambachten
MODERNE TIJD
DATUM
concordaat Pius VII - Napoleon Bonaparte met afschaffing v. h. bisdom Antwerpen
Heropend als parochiekerk, afgeschaft als collegiale 1802
terugkeer pastoor Van Camp
1803
kopie van Rubens’ Madonna met heiligen terug
nederlaag van Napoleon
1813
terugkeer geroofde schilderijen uit Frankrijk
1815
onafhankelijkheid van België
1830
Rubens’ Madonna met heiligen weer in grafkapel
19de eeuw
barokke stoffering: apostelbeelden, tochtportalen, orgel
1911
eerste restauratie kerk en toren
~4~
Antwerpen, Sint-Jacobskerk Hoe een monument de geschiedenis volgt TIJDVAK 1900
ALGEMENE GESCHIEDENIS Eerste Wereldoorlog
Tweede Wereldoorlog
heroprichting bisdom Antwerpen EIGEN TIJD
DATUM
GESCHIEDENIS van de ST.-JACOBSKERK
1914-‘18
In veiligheid stellen Rubens’ Madonna met heiligen
1938
klassering als Beschermd Monument
1940-‘45
In veiligheid stellen Rubens’ Madonna met heiligen
1943
roof van de klokken; overschildering koperen balusters
1944-‘45
teistering door V1-bom; teistering door V2-bom
3/3/1946
heropening kerk
1961 1965
begin restauratiewerken
14/8/1967
brand(-stichting) dak kooromgang
1974-‘76
restauratie koor
1977
terugkeer Rubens’ Madonna met heiligen
1977
bisschopswijding Godfried Danneels
1979
bisschopswijding Paul Van den Berghe
1979-1991
parochie opgenomen in de parochie van Kathedraal
2002
einde eerste onderzoek van de wandschilderingen
2009
bisschopswijding Johan Bonny
~5~
